60sCNT_RRC_4.0

สถานการณ์การระบาดของ
โรคข้าว
ศูนย์วิจัยข้าวชัยนาท
Chai Nat Rice Research Center
กองวิจัยและพัฒนาข้าว กรมการข้าว กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
ในจังหวัดชัยนาท
ในรอบ 10 ปีที่ผ่านมา
... ดวงกมล บุญช่วย
จังหวัดชัยนาทมีแม่น้าส้าคัญๆ หลายสายไหลผ่าน มีระบบชลประทานที่เหมาะส้าหรับการเพาะปลูกครอบคลุม
ในหลายพื้นที่ เกษตรกรส่วนใหญ่สามารถปลูกข้าวได้ทั้งนาปีและนาปรัง โดยสามารถท้านาได้อย่างต่อเนื่องตลอดทั้งปี
(2-3 ครั้งต่อปี) แต่อย่างไรก็ตามในช่วง 2-3 ปีที่ผ่านมา การปลูกข้าวในพื้นที่ดังกล่าวได้มีการเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้น
ภายหลังจากประเทศไทยประสบกับปัญหาภัยแล้งอย่างหนัก ทางรัฐบาลจึงมีนโยบายให้งดการจ่ายน้าภาคเกษตรในช่วง
ฤดูนาปรัง ส่งผลให้เกษตรกรในหลายพื้นที่ไม่สามารถปลูกข้าวในช่วงเวลาดังกล่าวได้ แต่ก็ไม่ใช่ทั้งหมดที่ต้องหยุดท้านา
เพราะยังมีเกษตรกรบางรายที่สามารถปลูกข้าวได้ โดยอาศัยน้าจากบ่อบาดาล หรือสระน้าเท่าที่หามาได้มาใช้ ท้าให้การ
งดจ่ายน้้าจากทางรัฐบาลหรือหน่วยงานราชการไม่สามารถหยุดการท้านาของเกษตรกรในพื้นที่ดังกล่าวลงได้
ส้าหรับการท้านาแบบต่อเนื่องนั้น ในปัจจุบันสร้างความเสียหายอย่างมากต่อพื้นที่ปลูกข้าวเพราะส่งผลกระทบโดยตรง
ต่อความอุดมสมบูรณ์ในดิน โดยดินที่ไม่ได้รับการปรับปรุงบ้ารุงจะเกิดการเสื่อมสภาพ จนท้าให้โรคข้าวบางอย่าง
ได้แก่ โรคใบจุดสีน้าตาล และโรคใบขีดสีน้าตาล สามารถเข้าท้าลายได้โดยง่าย และจากการที่เกษตรกรท้านาแบบไม่มี
การหยุดพักนั้น เชื้อสาเหตุของโรคข้าวและแมลงพาหะจะได้รับอาหารอย่างต่อเนื่องจนสามารถด้ารงชีวิตอยู่ได้โดยไม่มี
การตัดวงจรชีวิต รวมถึงการที่เกษตรกรส่วนใหญ่มีความรู้ความเข้าใจในเรื่องโรคข้าวที่ค่อนข้างน้อย มีการป้องกันก้าจัด
ที่ไม่ถูกวิธี มีการใช้สารป้องกันก้าจัดไม่ตรงกับชนิดของโรค หรือใช้ในอัตราที่ไม่เหมาะสม ทั้งหมดนี้จึงเป็นสาเหตุ
ให้เชื้อสาเหตุโรคข้าวบางชนิดเกิดการปรับตัวต้านทานต่อประสิทธิภาพของสารนั้นๆ ได้ และส่งผลให้การระบาด
ของโรคมีความรุนแรงเพิ่มขึ้นตามไปด้วย
60 ปี ศูนย์วิจัยข้าวชัยนาท / 61 /