Zdrowych, pogodnych Świąt Wielkiej Nocy, pełnych wiary, nadziei i ...

1
Adam Boryczka
postać wyjątkowa w dziejach konspiracji
Adam Boryczka to postać znana,
której wiele uwagi poświęcili także historycy.
Urodził się 18 września 1913r.
we wsi Wierzchosławice pod Tarnowem
(rodzinnej wsi Wincentego Witosa),
w rodzinie średniorolnego chłopa.
W latach 1921 – 34 uczęszczał do
szkoły powszechnej i gimnazjum im.
Hetmana Jana Tarnowskiego w Tarnowie.
W styczniu 1937r. otrzymał świadectwo
dojrzałości. W 1935r. ukończył
Dywizyjny Kurs Podchorążych Rezerwy
Piechoty przy 20 p. p. w Krakowie.
Otrzymał przydział do 16 p. p. w Tarnowie.
W styczniu 1937r. został awansowany
do stopnia porucznika piechoty.
Od 1936r. do września 1939r. pracował
w Państwowej Fabryce Związków
Azotowych w Mościcach, ostatnio jako
dowódca plutonu Straży Pożarnej. We
wrześniu 1939r. reklamowany z wojska
nie został zmobilizowany. Po ewakuacji
fabryki zgłosił się na ochotnika do
wojska i otrzymał skierowanie do 6 DP
gen. bryg. Bernarda Stanisława Monda.
Podczas wojny obronnej 1939 roku był
żołnierzem Armii Kraków. Po wrześniowej
klęsce trafił do Rumunii, gdzie został
internowany w miejscowości Targu – jiu,
gdzie zorganizował konspiracyjną akcję
przerzutu internowanych żołnierzy polskich
do Francji. Stamtąd przedostał się
na zachód Europy i wstąpił do polskich
formacji wojskowych. Po odpowiednim
przeszkoleniu w Anglii wrócił do Polski
jako cichociemny i został dowódcą oddziału
partyzanckiego w Okręgu Wileń-
sko-Nowogrodzkim AK. W maju 1942r.
otrzymał przydział do Wydzielonej Organizacji
Dywersyjnej AK „Wachlarz”
i skierowany na jego V odcinek ( Wilno,
Dyneburg, Psków ). Do Wilna przybył 3
maja 1942r. i rozpoczął szkolenie patroli
dywersyjno – minerskich wileńskiej bazy
„Wachlarza” i ludzi okręgu. Następnie
organizował dywersję na kierunku Dyneburg,
szkolił i dowodził patrolami,
które uderzyły m.in. na linie kolejowe
Dyneburg – Psków, Dyneburg – Połock
i wysadziły niemieckie pociągi. „ Brona”
bo taki miał pseudonim, organizował
również trasy przerzutu materiałów wybuchowych.
Niejednokrotnie wyjeżdżał
jako kurier do Warszawy, przywożąc
rozkazy i dokumenty. 19 sierpnia 1943r.
otrzymał rozkaz zorganizowania
oddziału partyzanckiego
w rejonie na zachód
od Jaszun w Puszczy Rudnickiej.
Był to pierwszy oddział
Okręgu Wileńskiego
AK, który wyszedł w pole na
rozkaz komendanta Okręgu
Wileńskiego. Jak się później
okazało, był to zalążek
przyszłej VI Brygady Partyzanckiej
stanowiącej obwód
komendanta okręgu. Por.
Adam Boryczka - „Brona”
przyjął wtedy pseudonim
„Tońko”, a od jego pseudonimu
nazwano oddział
„Brona-Tońko”. Oddział
przeprowadził wiele akcji
i walk z Niemcami, m. in.
Nr 1 (74)
koło Popiszek i Turgiel w 1943r. oraz
do marca 1944r. 15 lipca 1944r. gen.
„Wilk” awansował „Tońkę” na stanowisko
kapitana rezerwy piechoty. W połowie
października 1945r. przedostaje się
na Zachód już jako kurier WiN. Przebywa
w Anglii, Francji i Niemczech, będąc
w dyspozycji 1 Samodzielnej Brygady
Spadochronowej, a później Polskiego
Korpusu Rozmieszczenia i Przysposobienia
do grudnia 1947roku. Kilkakrotnie
powraca do kraju jako wysłannik delegatury
WiN. W 1954 został aresztowany
w Gubinie nad Nysą Łużycką. 28 maja
1955 Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie
skazał go na karę śmierci. Podczas
śledztwa, procesu sądowego i pobytu
w więzieniu, zachował niezłomną,
nieugiętą postawę. W obliczu wyroku
śmierci nie prosił o nic. Nawet o darowanie
życia. Rada Państwa skorzystała
z prawa łaski i zamieniła karę śmierci
na dożywotnie więzienie, które Adam
Boryczka opuścił w listopadzie 1967
– jako ostatni żołnierz Polski Walczącej,
stając się symbolem nieugiętej postawy
i obrońcą honoru Wojska Polskiego
i Podziemnego Państwa Polskiego. Do
ostatniej chwili trwał wierny ideałom
niepodległościowym. Uważał, że walka
z siłami komunizującym Polskę, nie
polskiej służących sprawie, doprowadzić
musi do zwycięstwa. Od 1975r.
był inicjatorem dorocznych pielgrzymek
kombatanckich na Jasną Górę. Przewodniczył
Kapitule Krzyża WiN ( Wolności
i Niepodległości). Całe Zycie służył z honorem
ojczyźnie. Dawał tego najlepsze
dowody zarówno na żołnierskim szlaku
bojowym, jak i podczas trzynastoletniego
pobytu w więzieniach, a także po
wyjściu na wolność. Zmarł 30 kwietnia
1988r. w Warszawie i został pochowany
na Cmentarzu Powązkowskim. Niestety
nie doczekał wolnej i niepodległej Polski,
o którą walczył od 1939 roku. Pozostanie
wzorem wierności najwyższym
ideałom. Pośmiertnie został odznaczony
Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu
Odrodzenia Polski . Odznaczenie
z rąk Prezydenta Polski Bronisława Komorowskiego
odebrała rodzina Państwo
Józefa i Tadeusz Katra z Wierzchosławic,
którzy nieustannie pielęgnują pamięć
o kapitanie i przechowują nieliczne pamiątki
po nim.
E.D.