MASWALI NA MAJIBU YA MSINGI KUHUSU VVU/UKIMWI - C-Hub

M A S WA L I N A M A J I B U YA
M S I N G I K U H U S U V V U / U K I M W I
VVU ni nini?
Herufi VVU zinasimama badala ya maneno Virusi Vya Ukimwi. Hivi ni virusi ambavyo
hushambulia mwili wa mwanadamu kwa kuharibu chembechembe za damu zinazofahamika
kitaalamu kama seli za kinga mwilini (CD4), ambazo kazi yake ni kuusaidia mwili kupambana
na magonjwa mbalimbali; bila kuwepo kwa seli hizi ni vigumu kwa mwili kujikinga na
magonjwa hayo.
UKIMWI ni nini ?
U AM I N I F U
UKIMWI ni kifupi cha maneno Upungufu wa Kinga mwilini. Ni hali inayompata mtu baada
ya kuishi na VVU ( kwa kawaida ni katika kipindi kati ya miaka 7 hadi 10)
“Kupata” maana yake ni kwamba ugonjwa unatokea baada ya kuambukizwa ugonjwa
unaosababishwa na virusi (kwa mantiki hii ni VVU) ; na husababisha “upungufu wa kinga
mwilini ” hii ina maanisha kwamba ugonjwa huu unakuwa na tabia ya kudhoofi sha kinga ya
mwili na “dalili”inamaanisha kwamba kuna mkusanyiko wa matukio ambayo yanaashiria
hali ya maradhi.
U AM INIFU
VVU vinasambazwa kwa njia gani ?
U AM I N I F U
VVU vinapatikana kwenye damu, mbegu za kiume, maji maji ya ukeni, maziwa ya
mama, mate, na majimaji mengine ya mwili wa mtu mwenye maambukizi ya VVU. Mtu
aliyeambukizwa anaweza kusambaza virusi kwa watu wengine kwa njia ya kujamiiana au
kutumia vitu vyenye ncha kali kama nyembe au sindano na mama aliyeambukizwa anaweza
kumwambukiza mtoto aliyeko tumboni wakati wa ujauzito, wakati wa kujifungua au wakati
wa kunyonyesha/kulisha.
VVU haviwezi kuambukizwa kwa kukohoa kushikana mikono kupiga chafya, mate, machozi,
kubusu kwenye shavu, kuogelea pamoja au kwa kuchangia vifaa vya kuogelea, kuumwa
nawadudu, kuchangia vyombo vya chakula, kupitia kwenye hewa kulala kitanda kimoja,
kuabudu pamoja kanisani au msikitini au kwa kufanya kazi pamoja.
“ S I K I A K E N G E L E ”
Utafahamu umeathirika kwa njia gani?
Njia pekee ya kufahamu hali yako kuhusu maambukizi ya VVU ni kwa kupima. Huwezi
kutegemea kuangalia dalili ili Mkufahamu W Okama N Gumeambukizwa O Z O au whujaambukizwa. a
Watu
“ S I K I A K E N G E L E ”
M A F U N Z O w a M S H I R I K I
M W O N G O Z O w a
M A F U N Z O w a M S H I R I K I
U AM
“ S I K I A K E N G E L E ”
U
M

wengi ambao wameambukizwa VVU huwa huwa hawaonyeshi dalili zozote kwa takribani
miaka 10 ama zaidi. Kwahiyo ni muhimu kufahamu hali yako ili uweze kufanya maamuzi
sahihi ambayo yatasadia uishi miaka mingi na kuweza kulinda afya ya mwenzi wako.
Kwanini ni wanawake wanaathirka zaidi na VVU/AIDS?
Idadi ya wanawake wanaoishi na VVU ni kubwa kuliko ya wanaume na katika maeneo
mengi wanawake wenye VVU ni mara mbili zaidi ya wanaume.Nchini Tanzania idadi ya
wanawake wenye VVU ni kubwa kuliko ya wanaume (asilimia 7 wanawake na asilimia 5
wanaume ).
U AM I N I F U
Zipo sababu kwenye mafungu matatu zinazosababisha VVU na UKIMWI kuwa tishio kwa
wanawake: sababu za kijamii na kiuchumi, utamaduni na sababu za kidini, na sababu za
kimaumbile.sababu hizi kwa kiasi kikubwa zinahusianishwa na masuala ya ujinsia na nguvu
ya maamuzi katika mahusiano.
Wanawake wanapitia hali ya kudharauliwa na kusababisha kuwa hatarini kwa sababu:
• Kiasi kidogo cha elimu/ufahamu kinachowafanya wasiweze kuwa na taarifa kuhusu
njia za kujikinga
• Kipato kidogo kinachosababisha kubadilishana vitendo vya ngono kwa ajili ya kupata
pesa au vitu vingine
• Matumizi mabaya ya nguvu miongoni mwa wanaume na vitendo vya udhalilishaji
kingono umesababisha wanawake wengi kuwa kwenye uwezekano wa kubakwa au
kuwa katika hali nyingineyo
U AM I N I F U
Sababu ya hali ya maumbile ni pamoja na:
• Uke unatoa nafasi ya kuingiliwa kwa ndani na VVU kuliko ilivyo kwa uume
• Mbegu za kiume hukaa ndani ya uke kwa muda fulani
• Hali ya umajimaji kwenye uke .
Unaweza kujikinga namna gani usipate maambukizi ya VVU?
Tunaweza kujikinga wenyewe kutokana na maambukizi ya VVU kwa njia zifuatazo:
• Kutokufanya ngono kama hatuko kwenye ndoa
• Kupunguza idadi ya wapenzi na marafi ki wa kingono tulio nao
• Kutumia kondomu kila mara tunapofanya mahusiano ya kingono
• Kubakia waaminifu kwa wenzi wetu
“ S I K I A K E N G E L E ”
M W O N G O Z O w a
M A F U N Z O w a M S H I R I K I
U AM
“ S I K I A K E N G E L E ”
U
M