Nowe wymagania i oznaczenia dotyczące styropianu - Styropmin

Energooszczêdnoœæ w budownictwie – TEMAT WYDANIA 

mgr Jacek Rutkowski* 

28 stycznia 2004 r. wesz³a w ¿ycie nowa norma 

PN-EN 13163:2004 Wyroby do izolacji cieplnej w budownictwie 

– Wyroby ze styropianu (EPS) produkowane fabryczne 

– Specyfikacja, bêd¹ca polsk¹ wersj¹ normy europejskiej, 

zharmonizowanej z dyrektyw¹ Unii Europejskiej 

89/106/EWG „Wyroby budowlane”. Zast¹pi³a ona normê 

polsk¹ PN-B-20130:1999 i PN-B-20130/Az1:2001 Wyroby 

do izolacji cieplnej w budownictwie – P³yty styropianowe 

(PS-E), która tym samym zosta³a wycofana ze zbioru Polskich 

Norm. Spowodowa³o to koniecznoœæ przejœcia wielu 

producentów styropianu na ocenê zgodnoœci z now¹ norm¹ 

i nowe oznaczenia. Dotyczy to szczególnie tych, którzy 

nie maj¹ wa¿nego certyfikatu zgodnoœci z norm¹ wycofan¹ 

i nie mog¹ skorzystaæ z praw nabytych do koñca jego wa¿noœci. 

Aktualne przepisy Rozporz¹dzenia Ministra Infrastruktury 

z 11 sierpnia 2004 r. w sprawie sposobów deklarowania 

zgodnoœci wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania 

ich znakiem budowlanym (Dz.U. nr 198, poz. 2041 

w § 2 p. 1) stanowi¹, ¿e przez specyfikacjê techniczn¹, 

z któr¹ zgodnoœæ powinien zadeklarowaæ producent, nale- 

¿y rozumieæ m.in. „... Polsk¹ Normê, niemaj¹c¹ statusu 

normy wycofanej...”. Tym samym nie mo¿na dokonaæ oceny 

zgodnoœci ani wystawiæ deklaracji zgodnoœci z norm¹ 

nieaktualn¹, oznaczyæ wyrobu znakiem budowlanym 

i wprowadziæ go do obrotu. 

Parametrem klasyfikacyjnym s¹ natomiast naprê¿enia 

œciskaj¹ce przy 10% odkszta³ceniu wzglêdnym, np. 

EPS 70 oznacza p³yty styropianowe (EPS od ang. Expanded 

PolyStyrene – polistyren ekspandowany, czyli spieniony) 

o deklarowanym poziomie naprê¿eñ œciskaj¹cych 

nie mniejszym, ni¿ 70,0 kPa. Z naprê¿eniami œciskaj¹cymi 

nierozerwalnie zwi¹zana jest deklarowana wytrzyma- 

³oœæ na zginanie, która musi byæ spe³niona jednoczeœnie, 

i tak np. w przypadku EPS 70 jej minimalny poziom wyno- 

* PPUH STYROPMIN 

Nowe oznaczenia i wymagania 

dotycz¹ce styropianu 

Czym ró¿ni siê nowa europejska norma na styropian 

od poprzedniej, polskiej? 

Przede wszystkim podejœciem do wyrobu. G³ówny nacisk 

w wymaganiach po³o¿ony jest na najwa¿niejszy parametr 

wyrobów termoizolacyjnych, czyli deklarowany opór 

cieplny R , który zale¿y od w³aœciwoœci izolacyjnych pro- 

D 

duktu i jego gruboœci d. Gruboœæ wyrobu decyduje bowiem 

o efektywnoœci izolacji i jako najwa¿niejszy wymiar (przed 

d³ugoœci¹ i szerokoœci¹) musi byæ podawana w pierwszej 

kolejnoœci na oznaczeniu produktu. Trzecim parametrem 

jest deklarowany wspó³czynnik przewodzenia ciep³a λλ . D 

Parametry te zwi¹zane s¹ ze sob¹ wzorem: 

d 

RD 

= 

λD 

si 115 kPa. Podstawowe wymaganie dotycz¹ce deklarowanej 

wytrzyma³oœci na zginanie wszystkich wyrobów to 

minimum 50,0 kPa. 

Parametry wytrzyma³oœci mechanicznej decyduj¹ o zastosowaniu 

danego wyrobu, dlatego te¿ naprê¿enia œciskaj¹ce 

sta³y siê podstaw¹ klasyfikacji styropianu. W przypadku 

ociepleñ œcian zewnêtrznych budynków metod¹ „lekk¹- 

-mokr¹”, zwan¹ te¿ bezspoinowym systemem ociepleñ 

(BSO), parametrem wymaganym przez europejsk¹ normê 

PN-EN 13499:2004 Wyroby do izolacji cieplnej w budownictwie 

– Zewnêtrzne zespolone systemy ocieplania 

(ETICS) ze styropianem – Specyfikacja (ETICS – z ang. 

External Thermal Insulation Composite System) jest dodatkowo 

deklarowany poziom wytrzyma³oœci na rozci¹ganie 

i wynosi on co najmniej 100 kPa. Do w³aœciwoœci, 

których deklarowania wymaga nowa norma, nale¿y równie¿ 

stabilnoœæ wymiarowa – w normalnych warunkach 

laboratoryjnych (23°C, 50% wilgotnoœci wzglêdnej, 28 dni) 

i w okreœlonych warunkach (23°C, 90% wilgotnoœci wzglêdnej, 

48 h). Parametry te weryfikuj¹ czas sezonowania styropianu, 

odpowiedni do stosowanej technologii produkcji. 

Czy nowa norma stawia wyrobom styropianowym 

nowe wymagania? 

W nowej normie znajduj¹ siê zupe³nie nowe wymagania. 

Producent powinien deklarowaæ, oprócz tolerancji wymiarów, 

tolerancje kszta³tu – prostok¹tnoœci i p³askoœci. 

Cechy te od dawna by³y uwa¿ane przez producentów 

i odbiorców p³yt styropianowych za istotne, poniewa¿ 

znaczne ich odchylenia od standardu mog³y utrudniaæ równe 

i szczelne uk³adanie warstwy izolacyjnej. Wczeœniejsza 

polska norma nie nak³ada³a jednak w tym wzglêdzie ¿adnych 

wymagañ. 

Nowoœci¹ jest tak¿e deklarowana klasa reakcji na 

ogieñ. Zastêpuje ona w pewnym sensie wystêpuj¹ce 

w polskich „Warunkach technicznych, jakim powinny odpowiadaæ 

budynki i ich usytuowanie” (Rozporz¹dzenie Ministra 

Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. (Dz.U. nr 75, poz. 

690) z póŸniejszymi zmianami (13.02.2003 r., Dz.U. nr 33, 

poz. 270, 07.04.2004 r., Dz.U. nr 109, poz. 1156) pojêcie 

„samogaœniêcia”. Obecnie najni¿sza klasa reakcji na ogieñ 

� nie wymaga badañ. Wyroby w tej klasie uwa¿ane s¹ za 

³atwo zapalne, kapi¹ce, intensywnie dymi¹ce. W przypadku 

wyrobów styropianowych, zgodnie z niedawno zatwierdzon¹ 

polsk¹ norm¹ PN-B-20132:2004 Wyroby do izolacji 

cieplnej w budownictwie – Wyroby ze styropianu (EPS) 

produkowane fabryczne – Zastosowania, niesprzeczn¹ 

z norm¹ europejsk¹ i uzupe³niaj¹c¹ zakres normalizacji 

tych wyrobów o zastosowania, wymagana jest klasa reakcji 

na ogieñ co najmniej E. Wynika to z tego, ¿e styropian 

znajduje siê w grupie komponentów wyrobów, s³u¿¹cych 

zgodnie z Rozporz¹dzeniem MSWiA z 22 kwietnia 1998 r., 

do ochrony przeciwpo¿arowej (ocieplenia œcian zewnêtrz- 

1 ’2005 (nr 389) 

51

52 

TEMAT WYDANIA – Energooszczêdnoœæ w budownictwie 

nych budynków, pokrycia dachowe, lekkie œciany dzia³owe 

i os³onowe). Warto przy tej okazji zauwa¿yæ, ¿e przejœcie 

badania na klasê E metod¹ „ma³ego p³omienia” 

wg PN-EN ISO 11925-2 jest znacznie trudniejsze ni¿ ustalenie 

zdolnoœci samogaœniêcia. Wi¹¿e siê to ze znacznie 

d³u¿szym czasem ekspozycji p³omienia na próbkê, pionowym 

zamiast poziomego jej po³o¿eniem i wymuszonym 

przep³ywem powietrza z do³u do góry (przy samogaœniêciu 

bez ruchów powietrza). Badania prowadzone na zlecenie 

Stowarzyszenia Producentów Styropianu w Instytucie 

Techniki Budowlanej w Warszawie dowiod³y, ¿e styropian 

mo¿e osi¹gn¹æ wy¿sze klasy reakcji na ogieñ: D, C, do klasy 

B w³¹cznie (wyroby niezapalne) i z tak¹ deklarowan¹ 

przez producentów styropianu klas¹ mo¿emy siê w przysz³oœci 

spotkaæ na rynku. 

Czy w nowej normie klasyfikuje siê styropian na podstawie 

gêstoœci pozornej? 

Nowa norma nie narzuca ¿adnych wymagañ dotycz¹cych 

gêstoœci pozornej wyrobów ze styropianu i nic nie 

mówi o spoistoœci, czyli stopniu zespolenia ze sob¹ granulek 

styropianowych. Nie ma bowiem dobrej metody badawczej 

oznaczania spoistoœci. Natomiast cecha ta, podobnie 

jak gêstoœæ, jest w wystarczaj¹cym stopniu weryfikowana 

przez w³aœciwoœci mechaniczne i cieplne, które zale¿¹ te¿ 

od rodzaju zastosowanego surowca (polistyrenu spienialnego) 

oraz od technicznego zaawansowania technologii 

produkcji styropianu. 

Co zmienia nowa norma w oznaczeniach p³yt styropianowych? 

Sposób podawania i deklarowania wartoœci poszczególnych 

parametrów istotnie ró¿ni siê w nowej normie od 

poprzedniej. Wymagania podzielono na takie, które musz¹ 

byæ spe³nione we wszystkich zastosowaniach i takie, które 

s¹ istotne tylko w okreœlonych zastosowaniach. Do tych 

pierwszych nale¿¹: 

• opór cieplny i wspó³czynnik przewodzenia ciep³a; 

• tolerancja wymiarów i kszta³tu; 

• stabilnoœci wymiarowe; 

• podstawowa wytrzyma³oœæ na zginanie 50 kPa; 

• reakcja na ogieñ. 

Natomiast najwa¿niejsze wymagania w okreœlonych zastosowaniach 

to: 

• stabilnoœæ wymiarowa w 70°C przez 48 h; 

• odkszta³cenie przy obci¹¿eniu œciskaj¹cym i temperaturze; 

• naprê¿enie œciskaj¹ce przy 10% odkszta³ceniu 

wzglêdnym; 

• wytrzyma³oœæ na rozci¹ganie; 

• wytrzyma³oœæ na zginanie 50 – 750 kPa; 

• nasi¹kliwoœæ wod¹ przy ca³kowitym, 28-dniowym zanurzeniu; 

• absorpcja wody przez dyfuzjê pary wodnej. 

W przypadku niektórych deklarowanych wartoœci wymagañ 

nale¿y podawaæ wartoœci graniczne. S¹ to: 

– deklarowana wartoœæ oporu cieplnego; 

– deklarowana wartoœæ wspó³czynnika przewodzenia 

ciep³a; 

– wymagana wartoœæ maksymalna zmiany wymiarów 

(23°C, 90% wilg. wzgl., 48 h) – 1%; 

1 ’2005 (nr 389) 

– wymagana minimalna wartoœæ wytrzyma³oœci na zginanie 

– 50,0 kPa; 

– wymagana maksymalna wartoœæ nasi¹kliwoœci wod¹ 

przy czêœciowym, 28-dniowym zanurzeniu – 0,5 kg/m 2 . 

Tolerancje wymiarów i kszta³tu oraz stabilnoœæ wymiarowa 

w normalnych warunkach deklarowane s¹ w klasach: 

T – klasa tolerancji gruboœci; 

L – klasa tolerancji d³ugoœci; 

W – klasa tolerancji szerokoœci; 

S – klasa tolerancji prostok¹tnoœci; 

P – klasa tolerancji p³askoœci; 

DS(N) – klasa stabilnoœci wymiarowej w warunkach normalnych. 

Wiêkszoœæ pozosta³ych w³aœciwoœci powinna byæ deklarowana 

w poziomach: 

CS(10) – poziom naprê¿eñ œciskaj¹cych przy 10% odkszta³ceniu 

wzglêdnym; 

BS – poziom wytrzyma³oœci na zginanie; 

TR – poziom wytrzyma³oœci na rozci¹ganie; 

DL(T) – poziom odkszta³ceñ przy œciskaniu i temperaturze; 

DS(70,-) – poziom stabilnoœci wymiarowej w 70°C; 

WL(T) – poziom nasi¹kliwoœci wod¹; 

WD(V) – poziom absorpcji wody przez dyfuzjê. 

Symbolom klas i poziomów towarzysz¹ odpowiednie 

liczby, oznaczaj¹ce wielkoœæ klasy lub wysokoœæ poziomu. 

Ilustruje to przyk³ad kodu oznaczenia wyrobu styropianowego, 

który obowi¹zkowo towarzyszyæ musi innym informacjom 

na wyrobie lub jego opakowaniu: 

EPS EN 13163 T2 – L2 – W2 – S2 – P4 – CS(10)70 – 

BS115 – DS(N)2 – DS(70,-)1 – TR100 

gdzie: 

EPS – oznaczenie styropianu; 

EN 13163 – numer normy europejskiej; 

T2 – klasa tolerancji gruboœci ± 1 mm; 

L2 – klasa tolerancji d³ugoœci ± 2 mm; 

W2 – klasa tolerancji szerokoœci ± 2 mm; 

S2 – klasa tolerancji prostok¹tnoœci ± 2mm na 1000 mm; 

P4 – klasa tolerancji p³askoœci ± 5 mm na 1000 mm; 

CS(10)70 – poziom naprê¿enia œciskaj¹cego przy 10% odkszta³ceniu 

wzglêdnym minimum 70,0 kPa; 

BS115 – poziom wytrzyma³oœci na zginanie minimum 

115 kPa; 

DS(N)2 – poziom stabilnoœci wymiarowej – wzglêdne zmiany 

wymiarów d³ugoœci i szerokoœci w normalnych warunkach 

maksimum ± 0,2%; 

DS(70,-)1 – poziom stabilnoœci wymiarowej – wzglêdne 

zmiany wymiarów w 70 0 C maksimum 1%; 

TR100 – poziom wytrzyma³oœci na rozci¹ganie minimum 

100 kPa. 

Jakie inne informacje musi umieœciæ producent na 

oznaczeniach p³yt? 

Oprócz kodu oznaczenia producent powinien podaæ na 

wyrobie lub jego opakowaniu nastêpuj¹ce informacje: 

• nazwê lub inn¹ charakterystykê wyrobu. Zgodnie 

z now¹ polsk¹ norm¹ PN-B-20132 mo¿e byæ to np. nazwa: 

EPS 70 – 040 �ASADA, gdzie EPS 70 oznacza typ 

wyrobu, 040 symbolicznie zapisan¹ wartoœæ maksy-


maln¹ deklarowanego wspó³czynnika przewodzenia ciep³a 

0,040 W/(m·K), zaœ �ASADA to s³owne, skrótowe 

wskazanie podstawowego zastosowania wyrobu; 

• nazwê, logo i adres producenta; 

• dwie ostatnie cyfry roku produkcji; 

• datê, zmianê produkcji i dane zak³adu produkcyjnego; 

• klasê reakcji na ogieñ; 

• deklarowany opór cieplny; 

• deklarowany wspó³czynnik przewodzenia ciep³a; 

• gruboœæ nominaln¹; 

• nominaln¹ d³ugoœæ i szerokoœæ; 

• liczbê sztuk i powierzchniê p³yt w opakowaniu 

oraz w przypadku np. p³yt warstwowych typ ok³adziny 

(odmianê, nazwê papy, gatunek blachy itp.) 

Do celów rozliczeñ producenci nadal podaj¹ tak¿e objêtoœæ 

p³yt [m 3 ] w opakowaniu jednostkowym. 

Tabela 1. Wymagania dotycz¹ce wyrobów EPS wg PN-B-20132:2004 

Dlaczego powsta³a nowa polska norma PN-B-20132? 

Czy norma europejska nie wystarcza? 

Norma europejska nic nie mówi o zastosowaniach wyrobów 

styropianowych ani nie przypisuje okreœlonym typom 

wyrobów odpowiednich klas i poziomów innych w³aœciwoœci, 

oprócz wytrzyma³oœci na zginanie. Podaje jedynie 

wartoœci graniczne niektórych w³aœciwoœci do wszystkich 

zastosowañ. Tak naprawdê nie dokonuje te¿ klasyfikacji 

wyrobów, tylko podaje jej zasady. Jest w niej zapis 

mówi¹cy, ¿e o zastosowaniach decyduj¹ przepisy kraju 

cz³onkowskiego UE lub krajowe normy niesprzeczne. 

W zwi¹zku z tym Stowarzyszenie Producentów Styropianu 

podjê³o inicjatywê napisania takiej normy i sfinansowa- 

³o to przedsiêwziêcie. W pracach nad jej przygotowaniem 

uczestniczyli przedstawiciele producentów styropianu, zrzeszonych 

w Stowarzyszeniu i zarazem cz³onkowie Komitetu 

Wymaganie EPS 50-042 EPS 70-040 EPS 80-036 EPS 80-040 EPS 100-038 EPS 100-038 EPS 200-036 EPS 250-036 EPS T-24 dB EPS T-30 dB 

�asada �asada P³yty war- Dach/ P³yty war- Dach/pod- Pod³oga/ Pod³oga Pod³oga 

stwowe /pod³oga stwowe ³oga/par- /parking p³ywaj¹ca p³ywaj¹ca 

z ok³adzina- z ok³adzina- king 

mi metalo- mi z papy – 

wymi dachy 

Wspó³czynnik przewodzenia ciep³a 

w 100C [W/(m•K)], nie wiêcej ni¿ 

Naprê¿enia œciskaj¹ce przy 10% 

odkszta³ceniu wzglêdnym [kPa], 

0,042 0,040 0,036 0,040 0,038 0,036 0,045 

nie mniej ni¿ 50 70 80 100 200 250 – 

Œciœliwoœæ [mm], nie wiêcej ni¿ 

Wytrzyma³oœæ na zginanie [kPa], 

– 2 3 

nie mniej ni¿ 

Wytrzyma³oœæ na rozci¹ganie [kPa], 

75 115 125 150 250 350 50 


Wytrzyma³oœæ na œcinanie [kPa], 

– 100 150 – 


Stabilnoœæ wymiarów w sta³ych, 

normalnych warunkach laboratoryjnych 

(23 

– 

0C, 50% wilg. wzgl.) przez 

28 dni [%], nie wiêcej ni¿ 

Stabilnoœæ wymiarów w 70 

± 0,5 ± 0,2 ± 0,2 ± 0,5 ± 0,2 ± 0,5 

0C przez 

48 h [%], nie wiêcej ni¿ 

Odkszta³cenia pod obci¹¿eniem 

20 kPa w 80 

3 2 1 2 1 2 – 

0C przez 48 h [%], 

nie wiêcej ni¿ – 5 – 5 – 

Tolerancja gruboœci, nie wiêcej ni¿ ± 2 mm ± 1 mm –* ± 2 mm ± 1 mm ± 2 mm +15/-5% lub +3/-1 mm** 

Tolerancja d³ugoœci i szerokoœci, ± 0,6% lub 

nie wiêcej ni¿ 

Tolerancja prostok¹tnoœci 

± 3 mm** ± 2 mm ± 0,6% lub ± 3 mm** 

[mm/1000 mm], nie wiêcej ni¿ 

Tolerancja p³askoœci [mm], 

5 

nie wiêcej ni¿ 15 10 5 10 5 10 – 

Klasa reakcji na ogieñ 

Sztywnoœæ dynamiczna [MN/m 

E 

3 ], 

nie wiêcej ni¿ – 20 15 

Zdolnoœæ samogaœniêcia – 

Wygl¹d zewnêtrzny – 

Spoistoœæ 

Gêstoœæ pozorna [kg/m 

– 

3 ], 

nie mniej ni¿ 12,0 –10%*** 15,0 –10%*** 18,0 –10%*** 15,0 –10%*** 20,0 –10%*** 30,0 –10%*** 40,0 –10%*** – 

*** Tolerancje gruboœci okreœlaj¹ specyfikacje techniczne na p³yty warstwowe z ok³adzinami metalowymi 

*** Ta wartoœæ, która liczbowo daje wiêksz¹ tolerancjê 

*** Wartoœæ poza wymaganiami, podana informacyjnie 

1 ’2005 (nr 389) 

53

54 


Technicznego Polskiego Komitetu Normalizacyjnego 

nr 211 ds. wyrobów do izolacji cieplnej w budownictwie, 

a g³ównym autorem normy by³ prof. dr hab. in¿. Jerzy 

A. Pogorzelski – kierownik Zak³adu �izyki Cieplnej ITB. 

Zalet¹ normy PN-B-20132 (tabela 1, 3) jest dokonanie klasyfikacji 

wyrobów styropianowych i szczegó³owe wyliczenie, 

wraz z rysunkami przekrojów przegród budowlanych, 

wszystkich najwa¿niejszych aplikacji styropianu w budownictwie, 

w tym takich, których nie uwzglêdniaj¹ nawet 

doœwiadczeni projektanci. Jest to tak¿e znakomity materia³ 

dla inwestorów i wykonawców robót budowlanych. 

Prace nad jej przygotowaniem trwa³y ok. pó³ roku, natomiast 

próby skierowania jej do zatwierdzenia zakoñczy³y 

siê sukcesem dopiero po ponad roku od powstania 

pierwszej, roboczej wersji projektu. G³ówn¹ przeszkod¹ 

by³ zapis o dobrowolnej certyfikacji, który rzekomo 

mia³ rodziæ sprzecznoœæ z norm¹ europejsk¹ i w koñcowej 

fazie uzgodnieñ Stowarzyszenie musia³o z niego zrezy- 

Tabela 2. Wymagania dotycz¹ce odmian (PS-E) �S wg 

nieaktualnej normy PN-B-20130:1999 

Wymaganie 

Wspó³czynnik przewodzenia ciep³a 

�S 12 �S 15 �S 20 �S 30 �S 40 

w 100C [W/(m•K)], nie wiêcej ni¿ 

Naprê¿enia œciskaj¹ce przy 10% 

odkszta³ceniu wzglêdnym [kPa], 

0,042 0,040 0,038 0,036 

nie mniej ni¿ 60 80 100 200 250 

Œciœliwoœæ [mm] nie wiêcej ni¿ 

Wytrzyma³oœæ na zginanie [kPa], 

– 


Wytrzyma³oœæ na rozci¹ganie [kPa], 

– 


Wytrzyma³oœæ na œcinanie [kPa], 

80 100 150 200 – 


Stabilnoœæ wymiarów w sta³ych, 

normalnych warunkach laboratoryjnych 

(23 

– 80 100 – 

0C, 50% wilg. wzgl.) przez 

28 dni [%], nie wiêcej ni¿ 

Stabilnoœæ wymiarów w 70 

– 

0C przez 

48 h [%], nie wiêcej ni¿ 

Odkszta³cenia pod obci¹¿eniem 

20 kPa w 80 

1 

0C przez 48 h [%], 

nie wiêcej ni¿ – 

Tolerancja gruboœci, nie wiêcej ni¿ 

Tolerancja d³ugoœci i szerokoœci, 

± 0,5 mm przy gruboœci 10 – 15 mm, 

± 1,0 mm przy gruboœci 20 – 100 mm, 

± 1,5 mm przy gruboœci 105 – 1000 mm 

nie wiêcej ni¿ 

Tolerancja prostok¹tnoœci 

± 0,3% 

[mm/1000 mm], nie wiêcej ni¿ 

Tolerancja p³askoœci [mm], 

– 


Klasa reakcji na ogieñ 

Sztywnoœæ dynamiczna [MN/m 

– 

3 ], 


Zdolnoœæ samogaœniêcia samogasn¹ce 

Wygl¹d zewnêtrzny barwa spienionego polistyrenu, dopuszczalna 

g³êbokoœæ wgniotów i uszkodzeñ do 10% 

gruboœci, lecz nie wiêcej ni¿ 5 mm, ³¹czna 

powierzchnia wad do 50 cm2 /1 m2 , najwiêksza 

wada do 10 cm2 powierzchni 

Spoistoœæ 

Gêstoœæ pozorna [kg/m 

powierzchnia przeciêtych próbek g³adka, 

bez wypadania pojedynczych granulek 

3 ], 

nie mniej ni¿ 12,0 15,0 20,0 30,0 40,0 

1 ’2005 (nr 389) 

gnowaæ. W zwi¹zku z tym, ¿e normê stosowano przed jej 

formalnym zatwierdzeniem, wielu producentów poddaje 

siê procesowi dobrowolnej certyfikacji. 

Co jeszcze zmienia nowa norma PN-EN 13163:2004 

w oznaczeniach styropianu? 

Nowoœci¹ jest dwoistoœæ oznaczania wyrobów znakiem 

zgodnoœci. Dokonanie oceny zgodnoœci z normatywn¹ czêœci¹ 

normy umo¿liwia oznaczenie wyrobu krajowym znakiem 

zgodnoœci, czyli znakiem budowlanym B. Natomiast 

w przypadku dokonania oceny zgodnoœci ³¹cznie z informacyjnym 

za³¹cznikiem ZA, harmonizuj¹cym postanowienia 

normy z dyrektyw¹ 89/106/EWG „Wyroby budowlane”, 

mo¿na oznaczaæ wyrób znakowaniem europejskim – CE. 

Oczywiœcie przed wprowadzeniem wyrobu na rynek poprzedzone 

musi to byæ spe³nieniem przez producenta wymagañ 

dotycz¹cych oceny zgodnoœci, polegaj¹cych na: 

– przeprowadzeniu zgodnie z norm¹ wstêpnych badañ 

typu ITT (z ang. Initial Type Test); 

– utrzymywaniu okreœlonej norm¹ Zak³adowej Kontroli 

Produkcji i sta³ym potwierdzaniu osi¹gania deklarowanych 

parametrów; 

– wystawieniu na ka¿dy wyrób deklaracji zgodnoœci – 

krajowej na znak budowlany B lub deklaracji zgodnoœci EC 

na oznakowanie CE, zgodnie z norm¹ i i Rozporz¹dzeniem 

Ministra Infrastruktury z 11 sierpnia 2004 r. w sprawie systemów 

oceny zgodnoœci, wymagañ, jakie powinny spe³niaæ 

notyfikowane jednostki uczestnicz¹ce w ocenie zgodnoœci 

oraz sposobu oznaczania wyrobów budowlanych 

oznakowaniem CE (Dz.U. nr 195, poz. 2011). W przypadku 

krajowej deklaracji zgodnoœci producent zobowi¹zany 

jest do do³¹czenia do informacji o wyrobie tak¿e numeru 

i daty wystawienia tej deklaracji. Oznaczeniu znakowaniem 

CE towarzyszyæ musi na wyrobie lub opakowaniu nastêpuj¹ca, 

dodatkowa informacja: dwie ostatnie cyfry roku oznaczenia 

znakowaniem CE. 

Czy nie jest b³êdem umieszczenie jednoczeœnie znaku 

budowlanego i znakowania CE? 

Nigdzie w przepisach nie ma stwierdzenia, ¿e te oznaczenia 

wzajemnie siê wykluczaj¹. Je¿eli spe³nione s¹ wymagania 

zarówno krajowego, jak i europejskiego systemu 

oceny zgodnoœci, a norma PN-EN 13163:2004, jako dokument 

odniesienia, jest polsk¹ wersj¹ europejskiej normy 

zharmonizowanej i jednoczeœnie ma status Polskiej Normy, 

to dlaczego nie? Co prawda art. 5 ustawy o wyrobach 

budowlanych mówi, ¿e „wyrób budowlany (...) jest oznakowany 

CE (...) albo (...) znakiem budowlanym”, ale z tego 

nie wynika jeszcze, ¿e nie mo¿e byæ oznakowany obydwoma 

znakami. Poza tym umieszczenie obok znakowania 

CE znaku budowlanego B, do którego odbiorcy zd¹¿yli siê 

ju¿ przyzwyczaiæ, rozwiewa ich obawy, czy wyrób dopuszczony 

do obrotu na terenie Unii Europejskiej spe³nia 

tak¿e wymagania przepisów krajowych i nadaje siê do stosowania 

w Polsce. 

Jakie inne oznaczenia znajduj¹ siê na etykietach 

i opakowaniach styropianu? 

Styropian podlega systemowi oceny zgodnoœci 3 (deklaracja 

zgodnoœci producenta). Nie zamyka to jednak


Tabela 3. Zastosowania wyrobów EPS wg PN-B-20132 i odmian (PS-E) �S wg nieaktualnej normy PN-B-20130:1999 

Nazwa wyrobu Zastosowania wg prPN-B-20132 Zastosowania Oznaczenie 

wg PN-B-20130:1999 odmiany (PS – E) 

EPS 50 – 042 – wype³nienie œcian szczelinowych z wentylowan¹ i niewentylowan¹ – bez obci¹¿eñ mechanicz- �S 12 

szczelin¹ powietrzn¹* nych, np. w murach szcze- 

– pionowa izolacja dylatacyjna œcian zewnêtrznych linowych, jako ekrany 

– wype³nienie konstrukcji wewnêtrznych œcianek dzia³owych 

– wype³nienie konstrukcji œcian szkieletowych z ok³adzin¹ 

– ocieplenie stropów od spodu z ok³adzin¹ 

– wype³nienie pod³óg miêdzy legarami 

– wype³nienie lekkich stropów szkieletowych z ok³adzin¹ 

– wype³nienie dachów stromych miêdzy krokwiami* 

– ocieplenie stropodachów wentylowanych* 

zagrzejnikowe 

EPS 70 – 040 – ocieplenie œcian oraz stropów od spodu w zewnêtrznych zespolo- – przy niewielkich obci¹¿e- �S 15 

�asada nych systemach ocieplania (ETICS), zwanych tak¿e bezspoinowy- niach mechanicznych, ociemi 

systemami ocieplania (BSO) lub metod¹ „lekk¹-mokr¹” 

– ocieplenie œcian zewnêtrznych w konstrukcji z ok³adzin¹ i wentylowan¹ 

szczelin¹ powietrzn¹*, zwane metod¹ „lekk¹-such¹” 

– ocieplenie œcian szkieletowych z poszyciem drewnianym lub 

drewnopochodnym z wentylowan¹ szczelin¹ powietrzn¹* od zewn¹trz 

pod tynk 

planie i docieplanie œcian 

EPS 80 – 036 – ocieplenie wieñców w postaci szalunku traconego pod tynk 

�asada – ocieplenie nadpro¿y i oœcie¿y otworów okiennych i drzwiowych 

– ocieplenie prefabrykowanych p³yt warstwowych zewnêtrznych 

– ocieplenie i deskowanie tracone stropów ¿elbetowych od spodu 

– ocieplenie dachów stromych od wewn¹trz pod konstrukcj¹ noœn¹* 

EPS 80 – 040 – rdzeñ termoizolacyjny warstwowych p³yt œciennych i dachowych 

P³yty warstwowe 

z ok³adzinami 

metalowymi 

z ok³adzinami metalowymi 

EPS 100 – 038 – ocieplenie œcian, stropów od spodu oraz coko³ów w zewnêtrznych – przenoszenie obci¹¿eñ �S 20 

Dach/pod³oga zespolonych systemach ocieplania (ETICS), zwanych tak¿e bez- mechanicznych typowych 

spoinowymi systemami ocieplania (BSO) lub metod¹ „lekk¹-mokr¹” dla dachów, pod³óg i czêœci 

– ocieplenie œcian poni¿ej poziomu gruntu z izolacj¹ przeciwwodn¹ 

normalnie obci¹¿one 

– ocieplenie pod³óg pod podk³adem z p³yt prefabrykowanych i posadzkowych 

normalnie obci¹¿one 

– ocieplenie pod³óg na gruncie z podk³adem posadzkowym normalnie 

obci¹¿one 

– ocieplenie stropodachów pe³nych bez dostêpu 

podziemnych budynków 

EPS 100 – 038 – rdzeñ termoizolacyjny warstwowych p³yt œciennych i dachowych 

P³yty warstwowe 

z ok³adzinami 

z papy – dachy 

z ok³adzinami z papy 

EPS 200 – 036 – ocieplenie coko³ów w zewnêtrznych zespolonych systemach ocie- – przenoszenie wiêkszych �S 30 

Dach/pod³oga/parking plania (ETICS), zwanych tak¿e bezspoinowymi systemami ociepla- obci¹¿eñ mechanicznych, 

nia (BSO) lub metod¹ „lekk¹-mokr¹” izolacja pod³óg w halach 

– ocieplenie œcian poni¿ej poziomu gruntu z izolacj¹ przeciwwodn¹ przemys³owych, na parsilnie 

obci¹¿one 

– ocieplenie pod³óg pod podk³adem z p³yt prefabrykowanych i posadzkowych 

silnie obci¹¿one 

– ocieplenie pod³óg na gruncie z podk³adem posadzkowym silnie 

obci¹¿one 

– ocieplenie dachów stromych na konstrukcji noœnej pod pokrycie 

dachówk¹* 

– wype³nienie konstrukcyjne nasypów drogowych, kolejowych, przyczó³ków 

mostów i innych konstrukcji in¿ynierskich 

– warstwa chroni¹ca przed przemarzaniem w konstrukcjach drogowych 

kingach, w gara¿ach 

EPS 250 – 036 – ocieplenie pod³óg na gruncie z podk³adem posadzkowym silnie �S 40 

Pod³oga/parking obci¹¿one 

– ocieplenie stropodachów i dachów z mo¿liwoœci¹ parkowania pojazdów 

– wype³nienie konstrukcyjne nasypów drogowych, kolejowych, przyczó³ków 

mostów i innych konstrukcji in¿ynierskich 

– warstwa chroni¹ca przed przemarzaniem w konstrukcjach drogowych 

EPS T – 24 dB – sprê¿ysta warstwa izolacji akustycznej, uk³adana pod podk³adem 

Pod³oga p³ywaj¹ca posadzkowym w pod³ogach p³ywaj¹cych w celu zwiêkszenia izolacyjnoœci 

od dŸwiêków uderzeniowych oraz pe³ni¹ca dodatkowo rolê – – 

EPS T – 30 dB izolacji cieplnej 

Pod³oga p³ywaj¹ca – pionowa izolacja dylatacyjna pod³ogi p³ywaj¹cej od œcian zewnêtrznych 

– brzegowy pas t³umi¹cy 

* Wentylowan¹ szczelinê powietrzn¹ zastêpuj¹ p³yty ryflowane, z pionowymi rowkami na powierzchni od strony wentylowanej. 

1 ’2005 (nr 389) 

55

56 


producentom drogi do uzyskiwania dobrowolnych certyfikatów 

zgodnoœci wyrobu zgodnie z systemem 1 lub 1+ 

oraz Zak³adowej Kontroli Produkcji zgodnie z systemem 

2 lub 2+. Procedurê dobrowolnej certyfikacji zawiera za- 

³¹cznik A normy PN-EN 13172:2002 Wyroby do izolacji 

cieplnej – Ocena zgodnoœci. W przypadku uzyskania takich 

certyfikatów producent zyskuje prawo do podawania 

na opakowaniu wyrobu numerów tych certyfikatów 

i umieszczania znaków certyfikacji, je¿eli jednostka certyfikuj¹ca 

takie nada³a. Nale¿y podkreœliæ, ¿e uzyskanie 

certyfikatu zgodnoœci, zarówno obowi¹zkowego, jak i dobrowolnego, 

nie zwalnia producenta od obowi¹zku wystawienia 

deklaracji zgodnoœci z norm¹. Dokumenty te 

nie s¹ ju¿ alternatywne, jak by³o poprzednio w przepisach. 

Deklaracja zgodnoœci oznacza potwierdzenie 

Spotkania architektów, projektantów, wykonawców, 

a tak¿e pracowników wy¿szych uczelni technicznych, przedstawicieli 

firm deweloperskich i spó³dzielni mieszkaniowych 

odbywaj¹ siê w ponad dwudziestu miastach w ca³ej Polsce. 

Weekendowe Warsztaty Architekta, adresowane do architektów 

i pracowni projektuj¹cych obiekty u¿ytecznoœci publicznej, 

budownictwo jednorodzinne oraz do przedstawicieli 

urzêdów miast i gmin, organizowane s¹ w urokliwych zak¹tkach 

kraju. Dziêki spotkaniom DESIGN – Nowoczesne 

Trendy w Architekturze Wnêtrz architekci wnêtrz, plastycy, 

dekoratorzy oraz przedstawiciele firm mog¹ spotkaæ siê 

w szeœciu najwiêkszych oœrodkach w Polsce. Seminaria SA- 

CRO – Spotkania dla Inwestorów Koœcielnych s¹ organizowane 

w miejscach kultu, z myœl¹ o gospodarzach parafii, 

probostw, wspólnot zakonnych, komisjach artystyczno-architektonicznych. 

W konferencjach zorganizowanych w sezonie jesienno-zimowym 

2004 r. wziê³o udzia³ 90 firm. £¹czna liczba prezentacji 

firm w ponad 20 miastach Polski wynios³a 204, a ³¹czny 

czas prezentacji – 76 godzin. 

W myœl zasady kto stoi w miejscu, ten siê cofa pojawi³y siê 

nowe propozycje. Pierwsza z nich to konferencja poœwiêcona 

prezentacji sprzêtu medycznego, która skierowana 

jest do dyrektorów ds. lecznictwa oraz dyrektorów ekonomicznych 

szpitali publicznych i prywatnych, klinik, przycho- 

1 ’2005 (nr 389) 

przez producenta, ¿e spe³ni³ wymagania dokumentu odniesienia 

oraz utrzymuje parametry wyrobu na deklarowanym 

poziomie. 

Czy wyroby styropianowe wg nowych norm s¹ prostym 

odpowiednikiem poprzednich odmian p³yt? 

Niestety, nie. Co prawda styropian jest taki sam, lecz stawia 

siê mu inne wymagania. Obrazuj¹ to tabele 1 i 2, 

z których wynika, ¿e albo inaczej okreœla siê podobne cechy, 

inaczej nazwane i oznaczane wg innych metod badawczych, 

albo te same cechy ustawione s¹ na innym poziomie. 

Oprócz tego niektóre w³aœciwoœci zniknê³y i pojawi- 

³y siê nowe oraz wyd³u¿y³a siê lista wyrobów, w tym o p³yty 

o obni¿onym wspó³czynniku przewodzenia ciep³a, p³yty 

specjalnie przeznaczone na rdzeñ p³yt warstwowych lub 

elastyczne p³yty styropianowe o w³aœciwoœciach akustycznych 

do t³umienia dŸwiêków uderzeniowych w tzw. pod³ogach 

p³ywaj¹cych na stropach miêdzypiêtrowych o symbolu 

EPS T. 

Na odpowiedniki nowych wyrobów i starych odmian styropianu 

mog¹ wskazywaæ ich zastosowania, które podaje 

szczegó³owo nowa norma PN-B-20132 (tabela 2) i to jest 

najistotniejsze z punktu widzenia klientów, kupuj¹cych 

ten materia³. Ponadto mog¹ oni zawsze liczyæ na fachowe 

wyjaœnienia doradców technicznych, przedstawicieli handlowych 

czy s³u¿b kontroli jakoœci producentów styropianu 

zrzeszonych w Stowarzyszeniu Producentów 

Styropianu, których aktualn¹ listê mo¿na znaleŸæ na 

stronie www.styropian-sps.com.pl lub przez kontakt 

biuro@styropian-sps.com.pl. 

¢ 

Co ju¿ by³o, a co nas czeka w 2005 roku… 

dni, oœrodków zdrowia, prywatnych gabinetów, laboratoriów 

medycznych, pogotowia ratunkowego, hospicjów, sanatoriów, 

domów opieki. Celem spotkañ jest zapoznanie uczestników 

z najnowszymi rozwi¹zaniami materia³owymi, technicznymi 

oraz ekonomicznymi, m.in. przewidziano wyk³ad 

na temat dofinansowania szpitali z funduszy strukturalnych 

Unii Europejskiej. Pierwsza konferencja odbêdzie siê w lutym 

2005 r. w Krakowie, a kolejne w marcu w Warszawie, 

w kwietniu w Gdañsku oraz we Wroc³awiu, w maju w Poznaniu. 

Druga, o podobnym charakterze, to konferencja 

poœwiêcona prezentacji materia³ów budowlanych i wyposa¿enia 

wnêtrz, maj¹cych zastosowanie w szpitalach. 

Szkolenia te adresowane s¹ do dyrektorów ekonomicznych 

i zarz¹dów administracji placówek medycznych, a tak¿e biur 

studiów i projektów s³u¿by zdrowia oraz indywidualnych 

projektantów. Pierwsza konferencja odbêdzie siê w marcu 

we Wroc³awiu, nastêpna w kwietniu w Krakowie oraz Poznaniu, 

w maju w Gdañsku, w czerwcu w Warszawie. 

Kolejna propozycja to rozszerzenie dzia³alnoœci firmy Virtus 

o teren Republiki Czeskiej. Udzia³ w konferencjach poza 

granicami kraju daje firmom wspania³¹ okazjê do poszerzenia 

grona dotychczasowych odbiorców. Pierwsze Spotkania 

Architektów przewidziane s¹ w marcu 2005 r. w Pradze. 

Wiêcej informacji mo¿na znaleŸæ na stronie www.virtus.com.pl. 

(as)

Nowe wymagania i oznaczenia dotyczące styropianu - Styropmin

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?