18.06.2013 Aufrufe

Organik 9, Zusammenfassung - Gymnasium am Wirteltor Düren

Organik 9, Zusammenfassung - Gymnasium am Wirteltor Düren

Organik 9, Zusammenfassung - Gymnasium am Wirteltor Düren

MEHR ANZEIGEN
WENIGER ANZEIGEN

Sie wollen auch ein ePaper? Erhöhen Sie die Reichweite Ihrer Titel.

YUMPU macht aus Druck-PDFs automatisch weboptimierte ePaper, die Google liebt.

Kapitel 9: <strong>Zus<strong>am</strong>menfassung</strong>: Alkohole, Phenole und Ether<br />

Me OH R CH2 OH R CH OH<br />

R<br />

R<br />

C OH<br />

Methanol 1<br />

R<br />

R<br />

o -Alkohol<br />

2o -Alkohol 3 o -Alkohol<br />

OH<br />

Phenol<br />

Me O Me<br />

Ethoxyethan<br />

Diethyl-Ether Me<br />

Struktur: O-Atom ist sp 3 -hybridisiert in Alkoholen und Ethern - sp 2 -hybridisiert in Phenole:<br />

R<br />

δ-<br />

O<br />

H δ+<br />

O H<br />

sp 2<br />

R<br />

O<br />

H H O<br />

R<br />

R<br />

O<br />

H H<br />

O<br />

R<br />

usw.<br />

1.43 Å 3<br />

sp<br />

O<br />

0.96 Å<br />

sp<br />

O<br />

H Me<br />

3<br />

109 o<br />

112 o<br />

Me<br />

1.41 Å<br />

R OH + H2O R O + H3O pKa ≈ 16<br />

R OH<br />

+ Na R O Na + H2 O-Atom ist stark elektronegativ; induktiver Effekt ist vorhanden. Wasserstoffbrücken werden im flüssigen Zustand gebildet<br />

(z.B. führt zu höheren Siedepunkten).<br />

Säure-Base-Eigenschaften: Alkohole sind schwache Säuren und können ein Proton abgeben. Ein Alkoholat-Anion kann <strong>am</strong><br />

besten durch Reaktion mit Na-Metall hergestellt werden. Phenole sind stärkere Säuren - Phenolat-Anionen sind Resonanz-stabilisiert:<br />

pK a ≈ 9.9<br />

S<br />

S<br />

OH<br />

O<br />

O<br />

+ H2O<br />

S = σ oder π-AKZEPTOR<br />

Phenolat Anion wird stabiler<br />

d.h Phenol = stärkere Säure<br />

S = σ oder π-DONATOR<br />

Phenolat Anion wird<br />

weniger stabil<br />

d.h Phenol = weniger Saur<br />

O<br />

z.B.→<br />

+ H3O<br />

O O O O<br />

Resonanz-stabilisierte Phenolat-Anion<br />

ein stärkere Säure als Phenol<br />

OH<br />

O<br />

OH -<br />

O<br />

N<br />

N<br />

O π-AKZEPTOR O O<br />

O<br />

O<br />

N<br />

O<br />

O<br />

N<br />

O O<br />

Ladung auf O-Atome<br />

delokalisiert<br />

Herstellung von Alkohol: Hydratisierung von Alkenen; Oxidation von Alkenen; Durch nukleophile Substitutionsreaktionen;<br />

Reduktion von Aldehyden / Ketonen / Estern / Carbonsäuren (LiAlH4 wirkt als stärkeres Reduktionsmittel; NaBH4 genügt für die<br />

Reduktion von Aldehyde / Ketone); Grignard-Addition an Aldehyd / Keton / Ester / Epoxide:<br />

Me<br />

H2SO4<br />

H2O<br />

OH<br />

Me<br />

H<br />

OsO 4<br />

H 2 O<br />

cis-Diol<br />

R<br />

KOH<br />

H<br />

CH2Br 2O R<br />

(SN2 Reaktion)<br />

CH2OH R C<br />

O<br />

H<br />

REDUKTION<br />

R<br />

O<br />

C<br />

H<br />

H<br />

H<br />

1O-ALKOHOL R C<br />

O<br />

O<br />

REDUKTION<br />

R C<br />

R'<br />

H<br />

R'<br />

2<br />

H<br />

O NaBH4 EtOH<br />

O<br />

Pt / H2<br />

O H<br />

H<br />

ALDEHYD<br />

NaBH4 EtOH<br />

(Vgl. Hydrierung von Alkene)<br />

KETON<br />

-ALKOHOL<br />

OH<br />

OH<br />

RCH2CH2Br<br />

Mg, Et2O<br />

O<br />

H2C CH2<br />

RCH2CH2 CH2CH2OH<br />

RCH2CH2MgBr<br />

USW.<br />

R<br />

OH<br />

RCH2CH2D<br />

D2O<br />

RCH2CH2<br />

O<br />

Me H<br />

C CH3<br />

H<br />

O<br />

Me Me<br />

RCH2CH2<br />

OH<br />

C CH3<br />

CH3<br />

C<br />

O<br />

1) LiAlH4 in Ether H<br />

O<br />

2) H2O<br />

OR'<br />

R C<br />

H<br />

H<br />

+ R'OH<br />

O<br />

Me OEt<br />

OH<br />

RCH2CH2<br />

RCH2CH2<br />

Me<br />

Herstellung von Ethern: Reaktionen von Alkoholen: Dehydratisierung;<br />

Willi<strong>am</strong>son-Ether-Synthese: Halogenalkan-Bildung:<br />

Me OH<br />

R C<br />

OH<br />

H<br />

H<br />

1o-Alkohol Na (Metall)<br />

OH<br />

R C<br />

2<br />

H<br />

o-Alkohol Me O Na<br />

Oxidation<br />

Oxidationsmittel<br />

R'<br />

O<br />

R H<br />

Aldehyd<br />

Oxidation<br />

Oxidationsmittel<br />

I<br />

(S N 2-Reaktion)<br />

Oxidation<br />

Oxidationsmittel<br />

O<br />

Me O<br />

R R'<br />

Keton<br />

+ NaI<br />

O<br />

R OH<br />

Carbonsäure<br />

H<br />

Me<br />

3 o -Alkohol<br />

Alkohol<br />

OH<br />

Me<br />

OH<br />

H-Br<br />

H H<br />

O<br />

Me<br />

Me<br />

Br<br />

H<br />

O<br />

H<br />

H H<br />

O<br />

H<br />

Me<br />

Alken<br />

Me<br />

SN2-Reaktion Br<br />

Me<br />

+ H2O Bromalkan<br />

Oxidation: 1°-Alkohole → Aldehyde → Carbonsäuren (Oxid.Stufe I → II → III); 2°-Alkohole → Ketone (Oxid.Stufe I → II)<br />

CrO3 (Oxidationsmittel) Aldehyd<br />

H<br />

Me OH<br />

Pyridin Me O<br />

es muss trocken sein sonst wird das Aldehyd weiter oxidiert<br />

Me OH<br />

CrO 3 (Oxidationsmittel)<br />

H 2O / H 2SO 4<br />

Carbonsäure<br />

OH<br />

Me O<br />

OH<br />

Cyclohexanol<br />

CrO 3 (Oxidationsmittel)<br />

Pyridin<br />

ODER<br />

CrO 3 (Oxidationsmittel)<br />

H 2O / H 2 SO 4<br />

O<br />

Cyclohexanon


Reaktionen von Ethern: Ether sind meistens inert, können aber mit HI gespalten werden. tButyl-Ether sind ein Spezialfall - sie<br />

können mit TFA (CF 3-COOH) gespalten werden (E1-Mechanismus) (nützlich in der Peptid-Synthese):<br />

Me O<br />

HI<br />

Me<br />

H<br />

Me O<br />

H<br />

Me<br />

Me OH<br />

I<br />

I<br />

Me<br />

O<br />

H<br />

Ein tBu-Ether<br />

Epoxide ergeben trans-vicinal-Diolen in H 3O + (S N2-Reaktion):<br />

H<br />

H<br />

O<br />

H<br />

H 3O +<br />

H2O<br />

H<br />

H<br />

O<br />

H<br />

S N2-Reaktion<br />

Me<br />

Me<br />

Me<br />

- H<br />

CF 3 COOH<br />

Trifluoroacetic acid (TFA)<br />

OH CH 2<br />

Me<br />

H Me<br />

Me Me<br />

O Me<br />

R<br />

Me<br />

Me<br />

ein 3 o - H<br />

-Carbokation<br />

H<br />

OH<br />

H<br />

OH<br />

+<br />

Me

Hurra! Ihre Datei wurde hochgeladen und ist bereit für die Veröffentlichung.

Erfolgreich gespeichert!

Leider ist etwas schief gelaufen!