Die Anlagen dazu - bei der Initiative Zukunft Rhein-Main!
Die Anlagen dazu - bei der Initiative Zukunft Rhein-Main!
Die Anlagen dazu - bei der Initiative Zukunft Rhein-Main!
Sie wollen auch ein ePaper? Erhöhen Sie die Reichweite Ihrer Titel.
YUMPU macht aus Druck-PDFs automatisch weboptimierte ePaper, die Google liebt.
1000<br />
Fliegende Vögel - <strong>Main</strong> (Stromkilometer 14,4)<br />
17.03.2003<br />
Unterscheidung <strong>der</strong> Flughöhen: unter 100m/über 100m<br />
290<br />
325<br />
453<br />
Möwe unter 100m<br />
Möwe über 100m<br />
Krähe unter 100m<br />
Anzahl fliegende Vögel<br />
100<br />
10<br />
106<br />
84 96<br />
49<br />
2<br />
5<br />
4<br />
4<br />
74<br />
50<br />
10<br />
40<br />
7<br />
3<br />
13<br />
59<br />
50<br />
3<br />
Krähe über 100m<br />
Kormoran unter 100m<br />
Kormoran über 100m<br />
Graureiher unter 100m<br />
Graureiher über 100m<br />
Gans unter 100m<br />
Gans über 100m<br />
1<br />
0<br />
0 1 0 0 0 0 1 0<br />
6:00 - 6:59 7:00 - 7:59 8:00 - 8:59<br />
Zeit<br />
Abb. 21
1000<br />
Fliegende Vögel nach Arten getrennt - <strong>Main</strong> (Stromkilometer 14,4)<br />
29.03.2003 - 12:00 Uhr - 14:59 Uhr<br />
661<br />
Möwe Krähe Taube<br />
Kormoran Elster Greifvogel<br />
Graureiher Ente<br />
215<br />
155<br />
100<br />
Anzahl fliegende Vögel<br />
10<br />
11<br />
9 8<br />
6 6 6 6<br />
5<br />
4<br />
4<br />
4<br />
1<br />
1 1 0<br />
0 1 0 0<br />
1 1<br />
Zeit 12:00 - 12:59 Zeit 13:00 - 13:59 Zeit 14:00 - 14:59<br />
Zeit<br />
0<br />
Abb. 12
700<br />
Fliegende Möwen - <strong>Main</strong> (Stromkilometer 14,4)<br />
29.03.2003<br />
Unterscheidung <strong>der</strong> Flughöhe: Möwe über 100m<br />
660<br />
Möwe unter 100m<br />
600<br />
Anzahl fliegende Möwen<br />
500<br />
400<br />
300<br />
200<br />
182<br />
155<br />
100<br />
0<br />
1<br />
Zeit 12:00 - 12:59 Zeit 13:00 - 13:59 Zeit 14:00 - 14:59<br />
Zeit<br />
33<br />
0<br />
Abb. 13
100<br />
10<br />
1<br />
55<br />
75<br />
67<br />
35<br />
27<br />
20<br />
21<br />
16<br />
17<br />
18<br />
14<br />
13<br />
13 13<br />
12<br />
11<br />
11<br />
10<br />
8<br />
4<br />
5<br />
3<br />
3<br />
2 2<br />
2 2<br />
1<br />
1 1<br />
1<br />
1 1 1<br />
2 2<br />
4<br />
8<br />
5<br />
9<br />
2<br />
1 1<br />
3<br />
2<br />
1<br />
5<br />
1<br />
2<br />
1 1<br />
2<br />
1<br />
5<br />
8<br />
2 2 2<br />
05:20<br />
05:22<br />
05:25<br />
05:31<br />
05:34<br />
05:36<br />
05:38<br />
05:40<br />
05:46<br />
05:48<br />
05:50<br />
05:55<br />
05:57<br />
06:02<br />
06:06<br />
06:08<br />
06:10<br />
06:21<br />
06:24<br />
06:27<br />
06:37<br />
06:30<br />
07:00<br />
07:08<br />
07:14<br />
07:17<br />
07:28<br />
07:33<br />
07:38<br />
Fliegende Möwen in Höhen über 100m - <strong>Main</strong> (Stromkilometer 14,4)<br />
10.07.2003 - 5:20 Uhr - 7:39 Uhr<br />
Zeit<br />
Abb. 15<br />
Anzahl fliegende Möwen
600<br />
Fliegende Vögel am <strong>Main</strong> (Stromkilometer 14,4)<br />
10.07.2003 05:00 Uhr - 07:59 Uhr<br />
500<br />
490<br />
Anzahl fliegende Vögel<br />
400<br />
300<br />
200<br />
148<br />
100<br />
78<br />
0<br />
5:00 - 5:59 6:00 - 6:59 7:00 - 7:59<br />
Zeit<br />
Abb. 14
140<br />
120<br />
100<br />
80<br />
60<br />
40<br />
20<br />
0<br />
123<br />
119<br />
100<br />
213m<br />
12<br />
20<br />
13<br />
6 6 7<br />
5<br />
3<br />
1<br />
Möwenzug im Spätsommer<br />
Flughöhen ausschließlich zwischen 150m und 300m<br />
12.08.2003 - <strong>Main</strong> (Stromkilometer 14,4)<br />
45<br />
227m 27m<br />
Anzahl Möwen / mit Laser-Entfernungsmesser<br />
(Leica-Rangemaster 1200) ermittelte Flughöhe<br />
45<br />
227m<br />
37<br />
295m<br />
50<br />
236m<br />
21<br />
26<br />
263m<br />
32<br />
20<br />
269m<br />
17<br />
9<br />
7<br />
6<br />
7<br />
3<br />
4<br />
5 4<br />
1<br />
1<br />
19:24<br />
19:26<br />
19:28<br />
19:32<br />
19:36<br />
19:42<br />
19:43<br />
19:49<br />
19:50<br />
19:51<br />
19:52<br />
19:53<br />
19:55<br />
19:56<br />
19:57<br />
20:01<br />
20:03<br />
20:06<br />
20:07<br />
20:08<br />
20:09<br />
20:11<br />
20:12<br />
20:13<br />
20:16<br />
20:30<br />
20:44<br />
20:45<br />
20:53<br />
20:57<br />
Zeit<br />
Abb. 16<br />
Anzahl fliegende Möwen
1000<br />
<strong>Main</strong>abwärts ziehende Krähentrupps (Saatkrähen und Dohlen) - Flughöhe über 100m<br />
31.10.2003 - (Stromkilometer 14,4)<br />
Flughöhe: 300m - 400m 200m - 300m 100m - 200m<br />
180<br />
100<br />
80<br />
80<br />
Anzahl fliegende Krähen<br />
10<br />
24<br />
11<br />
12<br />
34<br />
42<br />
34<br />
38<br />
1<br />
07:18 07:31 08:01 08:02 08:20 09:13 09:16 09:17 09:20 09:24<br />
Zeit<br />
Abb. 20
1000<br />
Fliegende Vögel nach Arten getrennt - <strong>Main</strong><br />
31.10.2003 - 06:45 Uhr - 09:29 Uhr - (Stromkilometer 14,4)<br />
560<br />
Möwe Krähe Taube<br />
Kormoran Elster Greifvogel<br />
Graureiher Star Drossel<br />
208<br />
144<br />
228<br />
100<br />
77<br />
87<br />
88<br />
61<br />
40<br />
Anzahl fliegende Vögel<br />
10<br />
5<br />
8<br />
3<br />
2<br />
17<br />
9<br />
18<br />
1<br />
1 1 1 1<br />
1<br />
Zeit 6:45 - 6:59 Zeit 7:00 - 7:59 Zeit 8:00 - 8:59 Zeit 9:00 - 9:29<br />
Zeit<br />
Abb. 19
Anteil <strong>der</strong> erfassten Vogelarten - <strong>Main</strong> (Stomkilometer 14,4)<br />
22.02.2003 - 7:00 Uhr - 9:59 Uhr<br />
Datengrundlage: 2332 fliegende Vögel<br />
Taube<br />
8%<br />
Kormoran<br />
6%<br />
Diverse<br />
3%<br />
Möwe<br />
Krähe<br />
Taube<br />
Kormoran<br />
Diverse<br />
Möwe<br />
38%<br />
Abb. 6<br />
Krähe<br />
45%
1000<br />
Fliegende Vögel nach Arten getrennt - <strong>Main</strong><br />
22.02.2003 - 7:00 Uhr - 9:59 Uhr - (Stromkilometer 14,4)<br />
907<br />
Möwe Krähe Taube Kormoran<br />
Elster Graureiher Greifvogel Ente<br />
Drossel Gänsesäger Gans<br />
344<br />
249<br />
303<br />
100<br />
64<br />
98<br />
80 86<br />
Anzahl fliegende Vögel<br />
10<br />
12<br />
4<br />
40<br />
6 6<br />
12<br />
11<br />
3<br />
7<br />
32<br />
31<br />
27<br />
3<br />
2<br />
2<br />
1<br />
1 1 1<br />
Zeit 7:00 - 7:59 Zeit 8:00 - 8:59 Zeit 9:00 - 9:59<br />
Zeit<br />
Abb. 5
1600<br />
Synchronzählung 22.02.2003<br />
Gleichzeitige Erfassung fliegen<strong>der</strong> Vögel an folgenden Orten:<br />
Heidelandschaft - Überflughöhe Parallelbahnsystem (Ist-Zustand): 130m<br />
<strong>Main</strong> (Stromkilometer 14,4) - Überflughöhe <strong>bei</strong> geplanter Nordwestbahn: 130m<br />
1485<br />
Heidelandschaft<br />
<strong>Main</strong><br />
1400<br />
1200<br />
1000<br />
Anzahl fliegende Vögel<br />
800<br />
600<br />
400<br />
449<br />
398<br />
200<br />
0<br />
19 12 14<br />
Zeit 7:00 - 7:59 Zeit 8:00 - 8:59 Zeit 9:00 - 9:59<br />
Abb. 4
Anteil <strong>der</strong> erfassten Vogelarten - <strong>Main</strong> (Stromkilometer 14,4)<br />
14.02.2003 - 7:30 Uhr - 10:29 Uhr<br />
Datengrundlage: 1041 fliegende Vögel<br />
Taube<br />
17%<br />
Kormoran<br />
7%<br />
Diverse<br />
1%<br />
Möwe<br />
Krähe<br />
Taube<br />
Kormoran<br />
Diverse<br />
Möwe<br />
47%<br />
Krähe<br />
28%<br />
Abb. 3
1000<br />
Fliegende Vögel nach Arten getrennt - <strong>Main</strong><br />
14.02.2003 - 7:30 Uhr - 10:29 Uhr - (Stromkilometer 14,4)<br />
Möwe Krähe Taube<br />
Kormoran Elster Greifvogel<br />
Ente Gans Eichelhäher<br />
301<br />
100<br />
112<br />
74<br />
86<br />
117<br />
64<br />
Anzahl fliegende Vögel<br />
10<br />
39<br />
22<br />
38<br />
15<br />
31<br />
18<br />
11<br />
8<br />
6<br />
5<br />
3<br />
2 2<br />
32<br />
43<br />
2<br />
5<br />
4<br />
1<br />
Zeit 7:30 - 7:59 Zeit 8:00 - 8:59 Zeit 9:00 - 9:59 Zeit 10:00 - 10:29<br />
Zeit<br />
1<br />
Abb. 2
Synchronzählung 14.02.2003<br />
Gleichzeitige Erfassung fliegen<strong>der</strong> Vögel an folgenden Orten:<br />
Heidelandschaft - Überflughöhe Parallelbahnsystem (Ist-Zustand): 130m<br />
<strong>Main</strong> (Stromkilometer 14,4) - Überflughöhe <strong>bei</strong> geplanter Nordwestbahn: 130m<br />
Heidelandschaft<br />
<strong>Main</strong><br />
600<br />
500<br />
493<br />
400<br />
Anzahl fliegende Vögel<br />
300<br />
200<br />
233<br />
228<br />
100<br />
87<br />
0<br />
0<br />
15 14 10<br />
Zeit 7:30 - 7:59 Zeit 8:00 - 8:59 Zeit 9:00 - 9:59 Zeit 10:00 - 10:29<br />
Abb. 1
1000<br />
200<br />
250<br />
300<br />
Intensiver Krähenzug entlang des <strong>Main</strong>s - vor Sonnenaufgang<br />
25.02.2003 - 6:45 Uhr - 6:59 Uhr - (Stromkilometer 14,4)<br />
In 16 Minuten ziehen 1318 Krähenvögel (Saatkrähen und Dohlen) mainaufwärts.<br />
Anzahl fliegende Krähen<br />
100<br />
10<br />
20<br />
100<br />
60 60<br />
40<br />
28<br />
40<br />
60<br />
40<br />
70<br />
30<br />
20<br />
1<br />
06:45 06:46 06:47 06:48 06:49 06:50 06:51 06:52 06:53 06:54 06:55 06:56 06:57 06:58 06:59<br />
Zeit<br />
Abb. 18
1000<br />
180<br />
300<br />
Intensiver Krähenzug entlang des <strong>Main</strong>s - vor<br />
Sonnenaufgang<br />
24.02.2003 - 7:00 Uhr - 7:15 Uhr - (Stromkilometer 14,4)<br />
In 16 Minuten ziehen 1122 Krähenvögel (Saatkrähen und Dohlen) mainaufwärts.<br />
Anzahl fliegende Krähen<br />
100<br />
10<br />
80<br />
50<br />
36<br />
70<br />
55<br />
50<br />
30<br />
35<br />
50 48<br />
40<br />
22<br />
16<br />
60<br />
1<br />
07:00 07:01 07:02 07:03 07:04 07:05 07:06 07:07 07:08 07:09 07:10 07:11 07:12 07:13 07:14 07:15<br />
Zeit<br />
Abb. 17
350<br />
Massiver Möwenzug - <strong>Main</strong> (Stromkilometer 14,4)<br />
15.02.2003 - 12:36 Uhr - 12:50 Uhr<br />
In 15 Minuten ziehen 1869 Möwen im Untersuchungsraum.<br />
300<br />
290<br />
250<br />
Anzahl fliegen<strong>der</strong> Möwen<br />
200<br />
150<br />
100<br />
50<br />
74<br />
59<br />
120<br />
80<br />
53<br />
95<br />
174<br />
120<br />
210<br />
202<br />
103<br />
80<br />
164<br />
45<br />
0<br />
12:36 12:37 12:38 12:39 12:40 12:41 12:42 12:43 12:44 12:45 12:46 12:47 12:48 12:49 12:50<br />
Zeit<br />
Abb. 11
1000<br />
100<br />
10<br />
1<br />
12:30<br />
12:34<br />
12:38<br />
12:42<br />
12:46<br />
12:50<br />
12:54<br />
12:58<br />
13:02<br />
13:06<br />
13:10<br />
13:14<br />
13:18<br />
13:22<br />
13:26<br />
13:30<br />
13:34<br />
13:38<br />
13:42<br />
13:46<br />
13:51<br />
13:55<br />
13:59<br />
14:03<br />
14:07<br />
14:11<br />
14:15<br />
14:19<br />
14:23<br />
14:27<br />
14:31<br />
14:36<br />
14:40<br />
14:44<br />
14:48<br />
14:52<br />
14:56<br />
15:00<br />
15:04<br />
15:09<br />
15:13<br />
15:17<br />
15:21<br />
15:25<br />
15:29<br />
Massiver Möwenzug - <strong>Main</strong> (Stromkilometer 14,4)<br />
15.02.2003 - 12:30 Uhr - 15:30 Uhr<br />
In 180 Minuten ziehen insgesamt 9386 Möwen im Untersuchungsraum.<br />
Zeit<br />
Abb. 10<br />
Anzahl fliegende Möwen
Anteil <strong>der</strong> erfassten Vogelarten - <strong>Main</strong> (Stromkilometer 14,4)<br />
01.02.2003 - 31.10.2003<br />
Datengrundlage: 34322 fliegende Vögel<br />
Daten aus 38 Erfassungsstunden. <strong>Die</strong> Erfassungen erfolgten an 11 verschiedenen Tagen. Aufgrund nicht<br />
standardisierter Vorgehensweise ist die Datengrundlage nur bedingt geeignet für eine repräsentative Darstellung.<br />
Dennoch zeigt sich, wie bedeutend <strong>der</strong> Anteil <strong>der</strong> Möwen im Untersuchungsraum ist bzw. sein kann.<br />
Taube<br />
2%<br />
Kormoran<br />
2%<br />
Diverse<br />
3%<br />
Möwe<br />
Krähe<br />
Krähe<br />
13%<br />
Taube<br />
Kormoran<br />
Diverse<br />
Möwe<br />
80%<br />
Abb. 22
1000<br />
100<br />
10<br />
1<br />
252<br />
130<br />
88<br />
46<br />
151 153<br />
121<br />
72 70<br />
70 73<br />
61<br />
62<br />
54<br />
54<br />
42<br />
42<br />
35<br />
30 30<br />
30 29<br />
32<br />
35<br />
15<br />
16<br />
14<br />
10<br />
1<br />
85<br />
60<br />
21<br />
13:40<br />
13:41<br />
13:42<br />
13:43<br />
13:44<br />
13:45<br />
13:46<br />
13:47<br />
13:48<br />
13:49<br />
13:50<br />
13:51<br />
13:52<br />
13:53<br />
13:54<br />
13:55<br />
13:56<br />
13:57<br />
13:58<br />
13:59<br />
14:00<br />
14:01<br />
14:02<br />
14:03<br />
14:04<br />
14:05<br />
14:06<br />
14:06<br />
14:07<br />
14:08<br />
14:09<br />
14:10<br />
Massiver Möwenzug - <strong>Main</strong> (Stromkilometer 14,4)<br />
01.02.2003 - 13:40 Uhr - 14:10 Uhr<br />
In 30 Minuten ziehen 1900 Möwen im Untersuchungsraum.<br />
Zeit<br />
Abb. 9<br />
Anzahl fliegen<strong>der</strong> Möwen
1000<br />
Möwenzug entlang des <strong>Main</strong>s: mainabwärts / mainaufwärts<br />
01.02.2003 - 8:00 Uhr - 17:23 Uhr - (Stromkilometer 14,4)<br />
<strong>Main</strong>abwärts ziehen: 4259 Möwen. <strong>Main</strong>aufwärts ziehen: 7692 Möwen.<br />
mainabwärts<br />
mainaufwärts<br />
100<br />
Anzahl fliegende Möwen<br />
10<br />
1<br />
8:00 9:12 10:24 11:36<br />
Zeit<br />
12:48 14:00 15:12 16:24<br />
Abb. 8
1000<br />
100<br />
10<br />
1<br />
15:02<br />
08:00<br />
08:12<br />
08:24<br />
08:35<br />
08:46<br />
08:59<br />
09:11<br />
09:30<br />
09:45<br />
10:00<br />
10:21<br />
10:39<br />
10:58<br />
11:12<br />
11:21<br />
11:34<br />
11:44<br />
11:56<br />
12:11<br />
12:28<br />
12:45<br />
13:01<br />
13:18<br />
13:35<br />
13:51<br />
14:07<br />
14:20<br />
14:33<br />
14:47<br />
15:13<br />
15:28<br />
15:43<br />
15:58<br />
16:14<br />
16:27<br />
16:44<br />
17:07<br />
Massiver Möwenzug - <strong>Main</strong> (Stromkilometer 14,4)<br />
01.02.2003 - 08:00 Uhr - 17:23 Uhr<br />
Verteilt auf fast jede Minute des hellen Tages ziehen 11951 Möwen im Untersuchungsraum.<br />
Zeit<br />
Abb. 7<br />
Anzahl fliegende Möwen
1000<br />
Wasservögel im Winter auf dem Mönchwaldsee (Grube Willersinn-Klaraberg)<br />
24.01.2001 - 15:00 Uhr - 15:30 Uhr<br />
550<br />
450<br />
430<br />
149<br />
100<br />
Anzahl Individuen<br />
10<br />
12<br />
27<br />
9<br />
3 3<br />
1<br />
Tafelente Reiherente Stockente Krickente Bläßhuhn Haubentaucher Zwergtaucher Kormoran Graureiher<br />
Abb. 24
1000<br />
Wöchentliche Erfassung nicht fliegen<strong>der</strong> - ruhen<strong>der</strong>, sitzen<strong>der</strong>, schwimmen<strong>der</strong> - Möwen<br />
Ed<strong>der</strong>sheimer Schleuse, <strong>Main</strong> (Stromkilometer 15,6)<br />
02.03.2000 - 21.2.2001 - insgesamt 52 Erfassungstage<br />
Der unmittelbare Schleusenbereich ist als Ruhe- und Nahrungsraum für Möwen wenig attraktiv und wird selten besucht.<br />
Doch auch ohne die Erfassung fliegen<strong>der</strong> bzw. durchziehen<strong>der</strong> Möwen wird anhand <strong>der</strong> Daten die Phänologie <strong>der</strong> Möwen deutlich:<br />
Im Sommer, nach <strong>der</strong> Brutzeit, gibt es Zuzug von Jung- und Altvögeln (Dispersal). Im Winter ist das Flusssystem von <strong>Main</strong> und <strong>Rhein</strong><br />
ein international bedeuten<strong>der</strong> Überwinterungsraum von Lachmöwen.<br />
400<br />
11.01.2000<br />
100<br />
Anzahl ruhen<strong>der</strong> Möwen im Schleusenbereich<br />
10<br />
1<br />
4<br />
2<br />
3<br />
11<br />
21.07.2000<br />
1<br />
1<br />
11<br />
42<br />
35<br />
30<br />
21<br />
7<br />
2<br />
28.02.2000<br />
13.03.2000<br />
27.03.2000<br />
10.04.2000<br />
24.04.2000<br />
08.05.2000<br />
22.05.2000<br />
05.06.2000<br />
19.06.2000<br />
03.07.2000<br />
17.07.2000<br />
31.07.2000<br />
14.08.2000<br />
28.08.2000<br />
11.09.2000<br />
25.09.2000<br />
09.10.2000<br />
23.10.2000<br />
06.11.2000<br />
20.11.2000<br />
04.12.2000<br />
18.12.2000<br />
01.01.2001<br />
15.01.2001<br />
29.01.2001<br />
12.02.2001<br />
26.02.2001<br />
Wöchentliche Erfassung<br />
Abb. 23