Sie wollen auch ein ePaper? Erhöhen Sie die Reichweite Ihrer Titel.
YUMPU macht aus Druck-PDFs automatisch weboptimierte ePaper, die Google liebt.
<strong>Avusturya</strong> &<br />
<strong>Türkei</strong><br />
Tarihi dostluk<br />
Eine historisch verankerte Freundschaft
Impressum / Künye<br />
Text und Fotos / Metin ve resimler:<br />
• Österreichischer Bundespressedienst / <strong>Avusturya</strong> Federal Basın Yayın Genel Müdürlüğü<br />
• Österreichische Botschaft Ankara / Ankara <strong>Avusturya</strong> Büyükelçiliği<br />
Projektkoordination / Proje koordinasyonu:<br />
• Dr. Klaus Wölfer, Österreichischer Botschafter in Ankara / Ankara <strong>Avusturya</strong> Büyükelçisi<br />
• Mag. Raimund Weinberger, Kultur- und Pressereferent, Österreichische Botschaft Ankara /<br />
Ankara <strong>Avusturya</strong> Büyükelçiliği Kültür ve Basın Görevlisi<br />
• Funda Yılmaz, Übersetzerin und Assistentin, Österreichische Botschaft Ankara /<br />
Ankara <strong>Avusturya</strong> Büyükelçiliği Tercümanı ve Asistan<br />
Textbeiträge und Textredaktion / Metin katkıları ve editörlüğü:<br />
• Mag. Sabine Kroissenbrunner, Gesandte Österreichische Botschaft Ankara /<br />
Ankara <strong>Avusturya</strong> Büyükelçiliği Elçi-Müsteşarı<br />
• Prof. Rudolf Agstner, Botschafter, Bundesministerium für europäische und internationale<br />
Angelegenheiten / Büyükelçi, <strong>Avusturya</strong> Dışişleri Bakanlığı<br />
• Hofrat Dr. Ernst Petritsch, Haus-, Hof- und Staatsarchiv / <strong>Avusturya</strong> Devlet Arşivleri<br />
• Prof. Ilber Ortaylı, Professor für Geschichte / Tarih Profesörü<br />
• Hofrat Dr. M. Christian Ortner, Direktor des Heeresgeschichtlichen Museums Wien /<br />
Viyana Askeri Tarih Müzesi Müdürü<br />
• Mag. Nalan Gündüz, Integrationsbeauftragte, Österreichische Botschaft Ankara /<br />
Ankara <strong>Avusturya</strong> Büyükelçiliği Entegrasyon ve Göç Müşaviri<br />
• Brigitte Weber, Architektin / Mimar<br />
• Tom Schaffer, Sportjournalist / Spor Muhabiri<br />
Design / Tasarım:<br />
• BKA | Arge Grafik / <strong>Avusturya</strong> Başbakanlığı | Tasarım bölümü<br />
• Yorum Matbaacılık, Sedat Besni<br />
• Funda Yılmaz<br />
Druck / Baskı:<br />
Yorum Matbaacılık, Ankara<br />
Übersetzung / Tercüme:<br />
Funda Yılmaz, Aylin Şen<br />
Zweite, aktualisierte Auflage / Güncellenmiş ikinci baskı<br />
März / Mart 2014
Vorwort<br />
Önsöz<br />
Die Beziehungen zwischen Österreich und der <strong>Türkei</strong> besitzen<br />
eine unvergleichliche historische Tiefe und Vielschichtigkeit. Mitte<br />
des 16. Jahrhunderts begann der Austausch von Botschaftern zwischen<br />
Wien und Istanbul. Die Diplomatische Akademie in Wien wurde mit<br />
Blick auf das Osmanische Reich Mitte des 18. Jahrhunderts als »Orientalische<br />
Akademie« gegründet.<br />
Die heutige <strong>Türkei</strong> ist ein Land mit einem hohen Wirtschaftswachstum<br />
und präsentiert sich als G20-Mitglied und erfolgreiche<br />
Schnittstelle zwischen Europa und Asien. Auch Österreichs Menschen<br />
und Unternehmen tragen zu diesem Erfolg bei und partizipieren daran,<br />
ebenso wie die ca. 280.000 Türken und Türkischstämmigen ein wichtiger<br />
Faktor der österreichischen Bevölkerung sind.<br />
Zu den Stärken Österreichs in der <strong>Türkei</strong> gehört unsere breit gespannte<br />
öffentliche Präsenz, welche neben der Botschaft in Ankara das<br />
Generalkonsulat und Kulturforum in Istanbul, die Außenwirtschaftszentren<br />
in Ankara und Istanbul, sowie ein Netzwerk von 10 Honorarkonsulaten<br />
von Edirne bis Hatay umfasst.<br />
Österreichische Unternehmen zählen zu den stärksten ausländischen<br />
Investoren in der <strong>Türkei</strong>. Die Wirtschaftskontakte bauen auf historischer<br />
Kontinuität und einer starken kulturellen und wissenschaftlichen<br />
Präsenz Österreichs in der <strong>Türkei</strong> auf. Ihr Anker sind die immer<br />
stärker werdenden bilateralen Kooperationen und die engen politischen<br />
Beziehungen, welche durch Staatsbesuche von Bundespräsident<br />
Dr. Heinz Fischer in der <strong>Türkei</strong> (2008) und Präsident Abdullah Gül in<br />
Österreich (2011) rezente Höhepunkte erlebten.<br />
Auch im kulturellen Bereich verbinden Österreich und die <strong>Türkei</strong><br />
traditionsreiche Kooperationen wie die von Österreich geleitete archäologische<br />
Ausgrabungsstätte in Ephesos, die österreichische Sankt<br />
Georgs-Kolleg und das österreichische Krankenhaus in Istanbul. Der<br />
Beitrag österreichischer Architekten zum Aufbau der modernen türkischen<br />
Hauptstadt Ankara, allen voran Clemens Holzmeister mit<br />
seinem Entwurf für das türkische Parlamentsgebäude, ist auch heute<br />
unvergessen.<br />
Es freut mich, dass - dank auch der Unterstützung der österreichischen<br />
Wirtschaft - dieses Projekt eines zweisprachigen Büchleins<br />
realisiert werden konnte. Es soll das gegenseitige Kennenlernen er-<br />
3
leichtern und nicht zuletzt die Stärken Österreichs und seiner Unternehmen<br />
illustrieren. Ich danke allen, die an dessen Erstellung mit so<br />
viel Engagement mitwirkten.<br />
Botschafter Klaus Wölfer<br />
und das Team der Österreichischen Botschaft Ankara<br />
<strong>Avusturya</strong> ve Türkiye arasında benzeri bulunmayan tarihi bir<br />
derinlik ve çok katmanlı bir ilişki bulunuyor. 16. yüzyılın ortalarında<br />
Viyana ve İstanbul arasında elçiler gönderilmeye başlandı. Viyana<br />
Diplomasi Akademisi ise 18. yüzyılın ortalarında Osmanlı İmparatorluğu<br />
göz önünde bulundurularak “Doğu Akademisi” ismiyle kuruldu.<br />
Bugünkü Türkiye, dünyada en yüksek ekonomik büyüme oranına<br />
sahip ülkelerden biri ve kendini bize bir G20 ülkesi ve Avrupa<br />
ile Asya arasındaki kesişme noktası olarak tanıtıyor. 280.000 Türk ve<br />
Türk asıllı vatandaşın <strong>Avusturya</strong> toplumunun önemli bir faktörü olduğu<br />
gibi <strong>Avusturya</strong> vatandaşları ve şirketleri de Türkiye’nin başarısına<br />
katkıda buluyor ve başarısını paylaşıyor.<br />
<strong>Avusturya</strong>’nın Türkiye’de geniş bir yelpazeye yayılmış resmi<br />
temsilcilikleri bulunuyor; Ankara <strong>Avusturya</strong> Büyükelçiliğinin yanı<br />
sıra, İstanbul’da bir Başkonsolosluk ve bir Kültür Forumu, Ankara ve<br />
İstanbul’da birer Dış Ticaret Merkezi ve Edirne’den Hatay’a kadar uzanan,<br />
10 Fahri Konsolosluktan oluşan bir ağımız mevcut.<br />
<strong>Avusturya</strong>lı şirketler Türkiye’de en güçlü yabancı yatırımcılar<br />
arasında bulunuyor. Ticari ilişkiler, tarihi devamlılık ve <strong>Avusturya</strong>’nın<br />
Türkiye’deki güçlü kültürel ve bilimsel varlığı üzerine kurulu. Ancak<br />
ticareti canlı tutan ise gittikçe güçlenen ikili işbirlikleri ve yakın siyasi<br />
ilişkiler ki <strong>Avusturya</strong> Cumhurbaşkanı Dr. Heinz Fischer’in 2008 yılında<br />
Türkiye’ye gerçekleştirdiği devlet ziyaretiyle T.C. Cumhurbaşkanı<br />
Abdullah Gül’ün 2011 yılında gerçekleştirdiği devlet ziyareti bu ilişkilerin<br />
yakın zamandaki en önemli göstergeleridir.<br />
Kültürel alanda da <strong>Avusturya</strong> ve Türkiye’yi geleneksel işbirlikleri<br />
birbirine bağlıyor; bu bağlamda <strong>Avusturya</strong> tarafından Efes Antik<br />
Kentinde yürütülen arkeolojik kazıları, İstanbul’daki Sankt Georg<br />
<strong>Avusturya</strong> Lisesi ve Sen Jorj <strong>Avusturya</strong> Hastanesini sayabiliriz. Elbette<br />
modern Başkent Ankara’yı inşa emekte katkıları bulunan <strong>Avusturya</strong>lı<br />
mimarlar, en önde de Türkiye Büyük Millet Meclisi Binasını inşa<br />
eden Clemens Holzmeister de bugün hala unutulmadı.<br />
4
<strong>Avusturya</strong> ticaretinin de katkısıyla, iki lisanda hazırlanan bu kitapçık<br />
projesini gerçekleştirebilmekten dolayı büyük mutluluk duyuyorum.<br />
Bu kitapçık birbirimizi tanımayı kolaylaştırmayı ve <strong>Avusturya</strong><br />
ve şirketlerinin güçlü yanlarını ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu<br />
kitapçığın hazırlanmasında emeği geçen herkese teşekkür ederim.<br />
Büyükelçi Klaus Wölfer<br />
ve Ankara <strong>Avusturya</strong> Büyükelçiliği ekibi<br />
Bot. Wölfer<br />
und Gattin,<br />
Militärattaché<br />
Radner und<br />
Gattin, Ges.<br />
Kroissenbrunner<br />
und Wirtschaftsdelegierter<br />
Bekos<br />
Büyükelçi<br />
Wölfer ve eşi,<br />
Askeri Ataşe<br />
Radner ve eşi,<br />
Elçi-Müsteşar<br />
Kroissenbrunner<br />
ve Ticaret<br />
Müsteşarı<br />
Bekos<br />
5
Inhalt<br />
Österreich – <strong>Türkei</strong>……………………………………........................7<br />
Österreich – <strong>Türkei</strong>: gemeinsames Kulturerbe …...................26<br />
Öst. – Ung. Streitkräfte 1915 in Gallipoli …………….….......34<br />
Österreich im Überblick .……………………………………..........39<br />
Das politische System .………………………………………............57<br />
Migrations- und Integrationspolitik in Österreich ….….....64<br />
Kunst und Kultur ……..……………………………………...............73<br />
Moderne Wirtschaft ………………………………………...............96<br />
Umweltmusterland Österreich ….…………………………......101<br />
Holzbauarchitektur………………………………………….........112<br />
Reiseland Österreich .……………………………………...............117<br />
Sportland Österreich.………………………………………..........123<br />
Portrait: Fußballprofi Akagündüz……….…….……..............128<br />
Honorarkonsulate.........…………………………………………..134<br />
İçindekiler<br />
<strong>Avusturya</strong> – Türkiye………………………………………...............18<br />
<strong>Avusturya</strong> – Türkiye: ortak kültür mirası …………..............30<br />
<strong>Avusturya</strong> – Macar kuvvetleri 1915 Çanakkale‘de ………..36<br />
Kısaca <strong>Avusturya</strong>……………………………………………….......39<br />
<strong>Avusturya</strong>’nın siyasi yapısı ……………………………………...57<br />
<strong>Avusturya</strong>’da göç ve entegrasyon politikası………………...68<br />
Sanat ve kültür ……………………………………………….............73<br />
Modern ekonomi…………………………………………….............96<br />
Çevrecilikte örnek ülke <strong>Avusturya</strong> ………………………….101<br />
Ahşap mimari….............…………………………………………….114<br />
Seyahat ülkesi <strong>Avusturya</strong> ………………………………............117<br />
Spor ülkesi <strong>Avusturya</strong>…............………………………………….124<br />
Portre: futbolcu Akagündüz……………….………….…............131<br />
Fahri Konsolosluklar ……………………………………..............135<br />
6
Österreich - <strong>Türkei</strong><br />
Es gibt wenige Länder, mit denen Österreich so lange diplomatische<br />
Beziehungen unterhält, wie mit der <strong>Türkei</strong>. Vor fast 500 Jahren, d.h. im<br />
Jahr 1528, entsandte Ferdinand I. erstmals Gesandte an den Sultanshof:<br />
Gioan Maria Malvezzi, gefolgt von Ogier Ghislain de Busbecq. Seit<br />
dem Waffenstillstand des Jahres 1547 waren die Habsburger - mit Unterbrechungen<br />
- durch ständige Gesandte (Residenten) vertreten. Eine<br />
ständige diplomatische Vertretung Österreichs bestand in Konstantinopel<br />
ab der zweiten Hälfte des 18. Jahrhunderts. Seit 1798 war das<br />
Osmanische Reich durch ständige Diplomaten in Wien vertreten. Die<br />
erste osmanische Botschaft wurde 1791 in Wien als erste Vertretung in<br />
einem europäischen Land eingerichtet. Die Diplomatische Akademie<br />
in Wien wurde schon 1754 von Kaiserin Maria Theresia als „Orientalische<br />
Akademie“, als staatliche Ausbildungsstätte für Diplomaten gegründet,<br />
die insbesondere dazu beitragen sollte, die Beziehungen zum<br />
Osmanischen Reich zu vertiefen; an ihr war Türkisch/Osmanisch als<br />
erste Fremdsprache Pflichtfach. Die Akademie ist damit weltweit die<br />
älteste noch bestehende Institution ihrer Art.<br />
Zwischen der Türkischen Republik und der Republik Österreich kann<br />
der 28. Jänner 1924 als Aufnahme der diplomatischen Beziehungen<br />
gesehen werden, an dem ein Freundschaftsvertrag mit der am 29. Oktober<br />
1923 gegründeten jungen Türkischen Republik geschlossen wurde.<br />
Die Österreichische Botschaft Ankara wurde 1935 vom berühmten<br />
österreichischen Architekten Clemens Holzmeister fertig gestellt.<br />
Das Osmanische Reich und das Habsburgerreich verbinden damit eine<br />
Jahrhunderte lange wechselhafte Geschichte geprägt von Konflikten<br />
und kriegerischen Auseinandersetzungen, von gegenseitiger Faszination,<br />
ja einem wahren „Orientboom“ im 19. Jahrhundert und - in den<br />
letzten 90 Jahren - friedvolle und sehr freundschaftliche Beziehungen.<br />
Diese spiegeln sich in der Intensität politischer Besuche, ausgezeichneten<br />
Wirtschaftsbeziehungen und massiven wirtschaftlichen Investitionen,<br />
sowie in vielfältigen kulturellen Verbindungen und Kooperationen<br />
wider.<br />
7
Bundespräsident<br />
Heinz Fischer in<br />
Ephesos, 2012<br />
Cumhurbaşkanı Heinz<br />
Fischer Efes’te, 2012
Aus den beiden Türkenbelagerungen Wiens 1529 und 1683 lässt sich<br />
unter anderem Folgendes aus der Geschichte lernen: Je nach Bedrohungslage<br />
wurden die Türken als Angstgegner empfunden oder aber<br />
es überwog die Faszination für das Exotische, das Neue. Nach der siegreichen<br />
Schlacht am Kahlenberg im September 1683 und dem Frieden<br />
von Karlowitz 1699, dem Ende des Großen Türkenkrieges, hielt die<br />
„Türkenmode“ in die Architektur und Kunst, in die Hofzeremonien<br />
und in Dramen und Opern Einzug. In Mozarts „Entführung aus dem<br />
Serail“ (1792) wird aus dem grausamen orientalischen Tyrannen Selim<br />
Bassa ein aufklärerisches Ideal eines tugendhaften Herrschers –<br />
und ein musikalischer Ohrwurm. Die Wiener Weltausstellung 1873<br />
präsentierte eine orientalische Stadt mit einer großen Moschee und<br />
einem türkischen Kaffeehaus. Mit der Gründung des Orientalischen<br />
Instituts an der Universität Wien 1886 setzte eine Hochblüte der Orientforschung<br />
österreichisch-ungarischer Wissenschaftler ein. Zu den<br />
wichtigsten zählten später unter anderem Joseph Freiherr von Hammer<br />
Purgstall oder Alois Musil.<br />
Seit 1893 werden unter Leitung des Österreichischen Archäologischen<br />
Instituts Grabungen und Forschungen in Ephesos durchgeführt. Deren<br />
kunsthistorische Bedeutung ist angesichts der etwa zwei Millionen<br />
Besucher pro Jahr auch ein Wirtschaftsfaktor – dementsprechend wird<br />
die archäologische Forschung in Ephesos finanziell von Wirtschaftsunternehmen<br />
unterstützt.<br />
Unter österreichischen Archäologieprojekten wäre noch der Heroon von<br />
Trysa zu erwähnen, eine einzigartige Grabanlage in Lykien, im Südwesten<br />
der <strong>Türkei</strong>, die 1841 vom Gymnasiallehrer Julius August Schönborn<br />
entdeckt wurde. Erst 40 Jahre später veranlasste Otto Benndorf mit Genehmigung<br />
der türkischen Behörden den Transport der ca. 152 ursprünglich<br />
bemalten Reliefplatten nach Wien. Seit 2007 finanziert das Kunsthistorische<br />
Museum in Wien ein Projekt zur Untersuchung des Heroons<br />
von Trysa.<br />
Zu den ältesten Einrichtungen Österreichs in der <strong>Türkei</strong> gehört das St.<br />
Georgs-Kolleg: erstmals 1303 urkundlich erwähnt, wurde die Kirche<br />
1882 als Mittelpunkt eines deutschsprachigen Werkes erworben. Es<br />
entstand eine Schule für katholische deutschsprachige Kinder, in die<br />
auch Kinder ärmerer Familien aufgenommen und in ein Waisenhaus<br />
9
integriert wurden. Ein deutscher Lazarist, Herr Conrad Stroever, unterzeichnete<br />
im November 1882 den Kaufvertrag für St. Georg. Im<br />
Jahre 1889 wurde dann St. Georg von den österreichischen Lazaristen<br />
und Barmherzigen Schwestern übernommen, die es bis heute weiterführen.<br />
Das St. Georgs-Kolleg versteht sich als Schule der Begegnung<br />
auf dem Gebiet des Bildungswesens, der Kultur und Religion, der<br />
Sprachen und im sozialen Bereich. Sie gehört zu den besten Bildungsinsitutionen<br />
der <strong>Türkei</strong> und ist für seine AbsolventInnen ein wertvolles<br />
Sprungbrett zu österreichischen und europäischen Hochschulen. Seine<br />
Alumni haben eine zentrale Brückenfunktion zwischen der <strong>Türkei</strong><br />
und Österreich. Das St.Georgs-Krankenhaus (Sen Jorji Hastanesi) der<br />
Barmherzigen Schwestern feierte 2012 sein 140-jähriges Bestehen und<br />
bietet seinen über 32.000 PatientInnen im Jahr mit hoher Effizienz professionelle<br />
medizinische Leistung gepaart mit der Pflege und Fürsorge<br />
in christlicher Tradition.<br />
Eine weitere sehr wichtige Vertretung Österreichs in der <strong>Türkei</strong> ist das<br />
Österreichische Kulturforum Istanbul, welches es sich zum Schwerpunkt<br />
gesetzt hat, die kulturelle und wissenschaftliche Zusammenarbeit<br />
zwischen den beiden Ländern zu fördern und ein modernes und<br />
weltoffenes Österreichbild zu vermitteln. Dies geschieht derzeit mit<br />
über hundert Aktivitäten im Jahr in verschiedenen Städten der <strong>Türkei</strong>.<br />
Um eine nachhaltige Verankerung in der <strong>Türkei</strong> sicherzustellen,<br />
arbeitet das Österreichische Kulturforum mit einer Reihe von türkischen<br />
Institutionen und Universitäten zusammen. Die Aktivitäten<br />
reichen von Ausstellungen, klassischen Musikkonzerten über Tanz,<br />
Elektronische Musik, Performance, Installationen bis Film, Literatur,<br />
wissenschaftlichen Konferenzen und Symposien. An der Universität<br />
in Samsun und an der Österreichischen Schule St. Georg in Istanbul<br />
wurden außerdem zwei Österreich-Bibliotheken eingerichtet. Seit<br />
2011 gibt es in Istanbul auch ein Artist-in Residence-Programm des<br />
Bundesministeriums für Unterricht, Kunst und Kultur. 2013 feierte<br />
das Kulturforum Istanbul sein 50-jähriges Bestehen.<br />
1879 räumte der Berliner Kongress Österreich-Ungarn das Mandat<br />
zur Besetzung und Verwaltung des osmanischen Vilayets Bosnien-<br />
Herzegowina ein, welches 1908 annektiert wurde. 1912 wurde<br />
daraufhin der Islam nach hanafitischem Ritus in Österreich<br />
anerkannt – die Grundlage für die 1978 erfolgte Anerkennung des<br />
10
Islams (und grds. aller seiner Rechtsschulen) als öffentlich-rechtliche<br />
Religionsgesellschaft und der Islamischen Glaubensgemeinschaft als<br />
Vertretung der heute rund 450.000 MuslimInnen in Österreich.<br />
Die 100-Jahrfeier des Islamgesetzes fand am 29. Juni 2012 unter Mitwirkung<br />
des österreichischen Bundespräsidenten und Außenministers,<br />
sowie des Präsidenten der Islamischen Glaubensgemeinschaft<br />
in Österreich und des Präsidenten des Präsidiums für Religiöse<br />
Angelegenheiten der <strong>Türkei</strong> (Diyanet) und weiterer Ehrengäste statt.<br />
Das in Europa bis dato einzigartige Islamgesetz, was Status und Rechte<br />
der MuslimInnen und das Angebot des Staates zur Kooperation betrifft,<br />
ist eine der Grundlagen für das traditionelle und bis heute intensive<br />
Engagement Österreichs im Dialog der Kulturen und Religionen.<br />
AbsolventInnen<br />
des österreichischen<br />
St.<br />
Georgs Kollegs<br />
in Istanbul<br />
St. Georg<br />
mezunları<br />
Das Osmanische und das Habsburgerreich waren bis zum 1. eltkriegdurch<br />
eine hohe Zahl an Konsulaten, etwa 40 k.k. Levantepostämter und<br />
durch die Österreichische Lloyd, eine der bedeutendsten Reedereien<br />
im östlichen Mittelmeer und zahlreiche wirtschaftliche Aktivitäten<br />
aufs engste verbunden. Beide Vielvölkerstaaten kämpften bis zu<br />
ihrem Zerfall im 1. Weltkrieg in Gallipoli als Waffenbrüder. Der<br />
11
Präsidentenpalast,<br />
erbaut vom<br />
öst. Architekten<br />
Clemens<br />
Holzmeister<br />
Pembe Köşk,<br />
<strong>Avusturya</strong>lı<br />
mimar Clemens<br />
Holzmeister<br />
yapısı<br />
österreichische Kriegsmaler Wilhelm Krausz schuf 1916 das älteste<br />
Ölbild von Mustafa Kemal, dem Sieger von Anafartalar, für ein Album.<br />
1923 gründete Mustafa Kemal Atatürk die Republik <strong>Türkei</strong>. An der<br />
Gestaltung des Regierungsviertels der neuen Hauptstadt Ankara<br />
wirkten zahlreiche österreichische Architekten, unter ihnen Clemens<br />
Holzmeister, mit. Zu Holzmeisters wichtigsten 15 Bauten gehören das<br />
Parlament, der Präsidentenpalast, einige Ministerien und Banken sowie<br />
das Gebäude der Österreichischen Botschaft. Der Bildhauer Heinrich<br />
Krippel schuf ein berühmtes Reiterstandbild Atatürks in Samsun.<br />
Auch heute sind aktuelle Architektur und Fragen des modernen,<br />
energieeffizienten Wohn- und Sozialwohnbaus wichtige Themen im<br />
Dialog zwischen Österreich und der <strong>Türkei</strong>.<br />
Während des 2. Weltkrieges und der Zeit des Nationalsozialismus fanden<br />
in der neutralen <strong>Türkei</strong> zahlreiche deutschsprachige Flüchtlinge, also auch<br />
Österreicher und Österreicherinnen, vor politischer und antisemitischer<br />
Verfolgung Zuflucht. Diese Gruppe der „haymatloz“ stellte eine<br />
bedeutende Zahl an Wissenschaftlern, Professoren und Technikern an<br />
den neu gegründeten Universitäten der <strong>Türkei</strong>; stellvertretend für viele<br />
seien hier Margarete Schütte-Lihotzky, Architektin, oder Andreas Tietze,<br />
Turkologe, genannt. Der wirtschaftliche Aufschwung Mitte der 1950er<br />
Jahre in Westeuropa führte auch in Österreich zu verstärkter Nachfrage<br />
an Arbeitskräften. 1964 wurde das Anwerbeabkommen mit der <strong>Türkei</strong><br />
unterzeichnet. 2013 leben in Österreich rund 250.000 Personen mit<br />
12
türk. Migrationshintergrund (Geburtsort bzw. Staatsbürgerschaft),<br />
die meisten in Wien (mehr als 75.000 Personen), und rangieren damit<br />
nach Deutschen und Serben an dritter Stelle. Im April 2011 wurde<br />
ein Staatsekretariat für Integration gegründet, welches zahlreiche<br />
Maßnahmen zur Integration und Partizipation von ZuwanderInnen<br />
setzte, und mittlerweile in das Bundesministerium für europäische<br />
und internationale Angelegenheiten integriert wurde.<br />
Bundeskanzler Werner Faymann empfängt den türkischen Ministerpräsidenten Recep Tayyip<br />
Erdoğan anlässlich des 5. Global Forums der Allianz der Zivilisationen in Wien, Februar 2013<br />
BM Medeniyetler İttifakının 5. Dünya Forumu vesilesiyle Başbakan Werner Faymann T.C.<br />
Başbakanı Recep Tayyip Erdoğanı kabul etti, Şubat 2013<br />
13
Rund 4000 türkische Studierende in Österreich fördern den<br />
intellektuellen Austausch und profitieren von der Ausbildung zu<br />
jungen Fach- und Führungskräften; die von türkischen Zuwanderern<br />
gegründeten Klein- und Mittelbetriebe sind längst ein bedeutsamer<br />
Wirtschaftsfaktor in Österreich. Die ZuwanderInnen aus der <strong>Türkei</strong><br />
tragen auch zur kulturellen Vielfalt und zum wirtschaftlichen Erfolg<br />
Österreichs bei. Etwa 500.000 Österreicherinnen und Österreicher<br />
verbringen ihren Urlaub jährlich in der <strong>Türkei</strong>, immer mehr<br />
ÖsterreicherInnen wählen Küstenorte im Süden und Westen des<br />
Landes als Zweit- oder Alterswohnsitz.<br />
14
Mit einer der höchsten Wachstumsraten Europas präsentiert sich die<br />
<strong>Türkei</strong> als eine wirtschaftlich erfolgreiche und geopolitisch bedeutsame<br />
Schnittstelle zwischen Europa, dem Nahen Osten und Asien. Das<br />
macht die <strong>Türkei</strong> auch für zahlreiche österreichische Unternehmen<br />
attraktiv, die ihre Zusammenarbeit mit türkischen Partnern stark intensiviert<br />
haben; die Exporte Österreichs in die <strong>Türkei</strong> überschritten 2011<br />
erstmals die Zwei-Milliarden-USD-Grenze; in den vergangenen Jahren<br />
war Österreich aufgrund des Engagements österreichischer Energiekonzerne<br />
der größte Auslandsinvestor in der <strong>Türkei</strong>. Die traditionell engen<br />
politischen Beziehungen spiegeln sich in den bilateralen Staatsbesuchen<br />
2008, 2010 und zuletzt von Bundespräsident Dr. Heinz Fischer<br />
im Juni 2012 in der <strong>Türkei</strong> sowie in den laufenden Arbeitsbesuchen<br />
auf Regierungsebene und in interministeriellen Kooperationen wider.<br />
Nationalfeiertag 2013 – ÖB Ankara; von links nach rechts: Prof. Dr. Mehmet Tekelioğlu<br />
(Vorsitzender der EU-Parlamentskommission), Bot. Klaus Wölfer, Bot. Hasan Göğüş (Türkischer<br />
Botschafter in Wien)<br />
2013 <strong>Avusturya</strong> Milli Gün Resepsiyonu – Ankara BE; soldan sağa: TBMM AB Uyum Komisyonu<br />
Başkanı Prof. Dr. Mehmet Tekelioğlu, <strong>Avusturya</strong> Büyükelçisi Klaus Wölfer, T.C. Viyana<br />
Büyükelçisi Hasan Göğüş<br />
15
Die Zusammenarbeit von Universitäten, zivilgesellschaftlichen Organisationen<br />
und Kultureinrichtungen beider Länder, zahlreiche Projekte<br />
im Bereich des Dialogs der Kulturen und Religionen, Menschenrechte<br />
oder Frauenförderung zeigen die Notwendigkeit und das Interesse an<br />
der Intensivierung der Zusammenarbeit.<br />
Österreich trägt zu den intensiven und erfolgreichen Beziehungen<br />
durch seine Botschaft in Ankara, sein Generalkonsulat in Istanbul,<br />
zwei Außenwirtschaftszentren, das Kulturforum in Istanbul, durch<br />
10 Honorarkonsulate und ein Büro des Österreichischen Rundfunks<br />
(ORF) in Istanbul maßgeblich bei – und selbstverständlich durch das<br />
Engagement und das Interesse der Bevölkerung beider Länder, sowie<br />
der AuslandsösterreicherInnen in der <strong>Türkei</strong> und der türkischen ZuwanderInnen<br />
in Österreich.<br />
Österreich und die <strong>Türkei</strong>, das soll hier deutlich werden, haben aus<br />
historischen Gründen und aufgrund gemeinsamer politischer und<br />
wirtschaftlicher Interessen ein hohes Potenzial an künftigen Kooperationen.<br />
Diese Broschüre soll Ihr Interesse an Österreich und der <strong>Türkei</strong> wecken<br />
und einen Beitrag zur Zusammenarbeit leisten.<br />
16
Bundespräsident Heinz Fischer mit dem türkischen Staatspräsidenten Abdullah Gül 2012<br />
in Izmir<br />
<strong>Avusturya</strong> Cumhurbaşkanı Heinz Fischer Türkiye Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile 2012’de<br />
İzmir’de<br />
17
<strong>Avusturya</strong> - Türkiye<br />
Türkiye, <strong>Avusturya</strong>’nın çok eskiden beri diplomatik ilişkiler içinde<br />
olduğu az sayıdaki ülkelerden biri. Neredeyse 500 yıl önce, yani 1528<br />
yılında I. Ferdinand ilk defa padişah sarayına elçiler gönderdi: Gion<br />
Maria Malvezzi ve daha sonra da Ogier Ghislan de Busbecq. 1547 yılındaki<br />
ateşkesten sonra, Habsburglar kısa süreli duraklamalarla da<br />
olsa devamlı olarak elçiler tarafından temsil edildiler. <strong>Avusturya</strong>’nın ilk<br />
daimi diplomatik temsilciliği ise 18. yüzyılın ikinci yarısından sonra<br />
İstanbul’da kuruldu. Osmanlı İmparatorluğu ise 1798 yılından itibaren<br />
daimi diplomatlar tarafından Viyana’da temsil edilmeye başladı. Avrupa<br />
ülkelerindeki ilk Osmanlı büyükelçiliği 1791 yılında Viyana’da kuruldu.<br />
1754 yılında Kraliçe Maria Theresa tarafından diplomat yetiştirmeye<br />
yönelik “Şark Akademisi’’, yani bugünkü Viyana Diplomasi Akademisi<br />
kuruldu. Özellikle Osmanlı İmparatorluğu ile ilişkileri derinleştirmeyi<br />
amaçlayan bu devlet kuruluşundaki ilk zorunlu yabancı dil dersi Türkçe/Osmanlıca<br />
idi. Böylelikle bu akademi dünyada bulunan en eski ve<br />
türünün tek kuruluşudur.<br />
Türkiye Cumhuriyeti ile <strong>Avusturya</strong> Cumhuriyeti arasındaki diplomatik<br />
ilişkilerin başlangıç tarihi olarak 28 Ocak 1924 tarihini sayabiliriz.<br />
Bu tarihte henüz yeni kurulmuş (29 Ekim 1923) genç Türkiye<br />
Cumhuriyeti ile bir Dostluk Antlaşması imzalandı. Ankara <strong>Avusturya</strong><br />
Büyükelçiliği binasının yapımı ise ünlü <strong>Avusturya</strong>lı mimar Clemens<br />
Holzmeister tarafından 1935 yılında tamamlandı.<br />
Osmanlı ve Habsburg İmparatorluklarını, asırlar süren çalkantılı<br />
bir tarih birbirine bağlıyor; çatışma ve savaşların yanı sıra birbirine duyulan<br />
hayranlık 19. yüzyılda hatta bir “şark patlamasına’’ sebep olurken<br />
son 90 yıldır karşılıklı barış ve dostluk hâkim. Siyasi ziyaretlerin<br />
yoğunluğu, mükemmel ekonomik ilişkiler, yoğun ekonomik yatırımlar<br />
ve çeşitli kültürel işbirlikleri de iki ülke arasındaki bu iyi ilişkilerin bir<br />
yansıması.<br />
1529 ve 1683’de olmak üzere Türkler tarafından iki kez kuşatılan<br />
Viyana ile ilgili olarak tarih bize şunu aktarıyor: tehdit durumuna bağlı<br />
olarak Türkler ya korkulu bir düşman olarak algılanıyor ya da egzotiklik<br />
ve yeniliğe duyulan bir hayranlık uyandırıyorlardı. Eylül 1683’de kazanılan<br />
Kahlenberg savaşı ve 1699 yılında yapılan Karlofça Antlaşmasıyla<br />
birlikte büyük Türk savaşının sonuna gelindi ve “Türk Modası’’ etkilerini<br />
mimariden sanata, saray törenlerinde ve hatta tiyatro ve operalarda<br />
göstermeye başladı. Mesela Mozart’ın dillere pelesenk olan eseri “Saraydan<br />
Kız Kaçırma’’ (1792) acımasız doğulu zorba hükümdar Selim<br />
18
Paşanın nasıl ideal, erdemli ve aydın bir Padişaha dönüştüğünü konu<br />
alıyor. 1873 Viyana Dünya Sergisinde ise büyük bir cami ve bir Türk<br />
kahvesi mizanseni içeren oryantal bir şehir sunumu yapıldı. 1886 yılında<br />
Viyana Üniversitesinde Şarkiyat Enstitüsünün kurulmasıyla birlikte<br />
<strong>Avusturya</strong>-Macaristan bilim adamlarının Oryantal araştırmaları en yoğun<br />
dönemine girdi. Daha sonra, bu bilim adamlarının arasında Joseph<br />
Freiherr von Hammer Purgstall ve Alios Musil en önemlileri olarak anılacaklardı.<br />
1893’den beri Efes’de <strong>Avusturya</strong> Arkeoloji Enstitüsü başkanlığında<br />
kazı ve araştırmalar yürütülüyor. Efes Antik Kentin sanat tarihindeki<br />
önemi yanı sıra yılda yaklaşık 2 milyon ziyaretçisiyle aynı zamanda<br />
önemli ekonomik bir faktör olduğundan bu arkeolojik araştırmalar özel<br />
şirketler tarafından maddi olarak destekleniyor.<br />
<strong>Avusturya</strong> arkeoloji projeleri denince Türkiye’nin güneybatısında<br />
bulunan antik Likya Birliğine ait Trysa Antik Kentindeki Heroon (Antik<br />
Yunanistan’da bir kahraman ya da yarı tanrı adına yapılmış tapınak) da<br />
unutulmamalı. Benzersiz lahitlerin bulunduğu bu tapınak Julius August<br />
Schönborn isimli bir lise öğretmeni tarafından 1841 yılında keşfedildi.<br />
Bu keşiften ancak 40 yıl sonra Otto Bendorf Türk makamlarından izin<br />
alarak 152 parça kabartma blokların ve lahit parçalarının Viyana’ya gönderilmesini<br />
sağladı. Bu parçaların sergilendiği Viyana Sanat Tarihi Müzesi<br />
2007 yılından beri Heroon araştırmalarının finansmanını sağlıyor.<br />
<strong>Avusturya</strong>’nın Türkiye de bulunan en eski kurumları arasında St.<br />
Georg <strong>Avusturya</strong> Lises’dir. İlk defa 1303 yılında resmi belgelerde ismen<br />
anılan kilise binası 1882 yılında Almanca konuşulan bir yapının<br />
Österreichisches<br />
St. Georgs<br />
Krankenhaus,<br />
İstanbul<br />
<strong>Avusturya</strong> Sen<br />
Jorj Hastanesi,<br />
İstanbul<br />
19
Das Österreichische<br />
Generalkonsulat<br />
und<br />
Kulturforum in<br />
Istanbul<br />
İstanbul <strong>Avusturya</strong><br />
Başkonsolosluğu<br />
ve<br />
Kültür Ofisi<br />
oluşturulması amacıyla satın alındı. Katolik ve aynı zamanda Almanca<br />
konuşan çocuklar için bir okul kuruldu; bu okula fakir ailelerin çocukları<br />
da kabul edilirken aynı zamanda okula bir de yetimhane eklendi.<br />
Alman bir Lazarist olan Conrad Strover St.Georg’un satış sözleşmesini<br />
1882 yılının Kasım ayında imzaladı. 1889 yılında okul “<strong>Avusturya</strong>lı Lazarist<br />
rahipler ve Şefkat Rahibeleri (Barmherzige Schwestern)’’ tarafından<br />
devralındı ve günümüze dek yönetime devam ettiler. St. Georg<br />
Lisesi kendini eğitim, kültür, din, dil ve sosyal konularında bir buluşma<br />
noktası olarak görmektedir. Türkiye’deki en iyi eğitim kurumları arasında<br />
olan lise aynı zamanda mezunlarının <strong>Avusturya</strong> ve Avrupa’daki<br />
üniversitelere gidebilmeleri için değerli bir basamak oluşturuyor. Bu<br />
mezunlar ayrıca <strong>Avusturya</strong> ve Türkiye arasında merkezi bir köprü rolü<br />
de üsteleniyorlar. “Şefkat Rahibelerinin’’ Sen Jorj Hastanesi ise yılda<br />
32.000’den fazla hastaya profesyonel tıbbı tedavi ve Hıristiyan geleneğine<br />
uygun bakım ve destek sunuyor; hastane 2012 yılında 140. kuruluş<br />
yılını kutladı.<br />
<strong>Avusturya</strong>’nın Türkiye’deki bir diğer çok önemli temsilciliği ise iki<br />
ülke arasındaki kültürel ve bilimsel işbirliğini teşvik etmeyi ve modern<br />
20
ve dünyaya açık bir <strong>Avusturya</strong> portresi sunmayı kendine görev edinen<br />
<strong>Avusturya</strong> İstanbul Kültür Ofisi’dir. Bunu da yılda yüzden fazla etkinlikle<br />
Türkiye’nin birçok şehrinde gerçekleştiriyor. <strong>Avusturya</strong> Kültür<br />
Ofisi Türkiye’deki faaliyetlerinin kalıcılığını sağlamak için bir dizi Türk<br />
kurumuyla ve üniversiteyle de ortak çalışmalarda bulunuyor. Düzenlenen<br />
etkinlikler, sergiler ve klasik müzik konserlerinden dans, elektronik<br />
müzik, çeşitli gösteri ve enstalasyon sanatının yanı sıra film, edebiyat,<br />
bilimsel konferanslar ve sempozyumlara kadar uzanıyor. Biri Samsun<br />
Ondokuz Mayıs Üniversitesinde diğeri ise İstanbul’daki St. Georg <strong>Avusturya</strong><br />
Lisesinde olmak üzere iki tane <strong>Avusturya</strong> Kütüphanesi kuruldu.<br />
2011’den bu yana İstanbul da <strong>Avusturya</strong> Eğitim, Sanat ve Kültür Bakanlığı’nın<br />
“Artist-In Residence” yani “misafir sanatçı” programı başlatıldı.<br />
2013 yılında Istanbul Kültür Ofisi 50. yıldönümünü kutladı.<br />
1879 Berlin Kongresinde, Osmanlı vilayeti olan Saray Bosna’nın<br />
yönetimi <strong>Avusturya</strong>–Macaristan İmparatorluğuna verildi ve daha sonra<br />
1908 yılında da ilhak edildi. 1912 yılında İslam dini Hanefi mezhebinin<br />
<strong>Avusturya</strong> tarafından kabul edilmesi, 1978 yılında İslam’ın (ve bütün<br />
mezheplerin) resmen tanınmış bir din topluluğu statüsü elde etmesine ve<br />
bugün yaklaşık 450.000 Müslüman’ın temsilcisi olan İslam Cemaatinin<br />
kabul edilmesine zemin oluşturdu. İslam Yasasının 100. yıl kutlamaları<br />
Fastenbrechen<br />
im BMI 2012,<br />
Außenminister<br />
Kurz und IG-<br />
GiÖ Präsident<br />
Sanaç<br />
<strong>Avusturya</strong><br />
İçişleri Bakanlığında<br />
iftar,<br />
2012, Dışişleri<br />
Bakanı Kurz<br />
ve <strong>Avusturya</strong><br />
İslam Cemiyeti<br />
Başkanı Sanaç<br />
21
29 Haziran 2012 tarihinde <strong>Avusturya</strong> Cumhurbaşkanı, Dışişleri Bakanı,<br />
<strong>Avusturya</strong> İslam Cemaati Başkanı, Türkiye Diyanet İşleri Başkanı<br />
ve birçok onur konuğunun katılımı ile kutlandı. Müslümanlara tanınan<br />
statü ve haklar açısından olduğu kadar devletin sunduğu işbirliği olanakları<br />
açısından da bugüne kadar Avrupa’da bir benzeri bulunmayan<br />
İslam Yasası, <strong>Avusturya</strong>’nın kültürler ve dinler arası diyalog konusunda<br />
geçmişten günümüze artık gelenekselleşmiş yoğun angajmanının da temelini<br />
oluşturan unsurlardan biridir.<br />
Osmanlı ve Habsburg İmparatorlukları 1. Dünya Savaşına kadar<br />
birçok konsolosluk, Doğu Akdeniz ülkelerinde yaklaşık 40 adet<br />
<strong>Avusturya</strong> - Macaristan postanesi, yine doğu Akdeniz’de faaliyet gösteren<br />
en önemli gemi şirketlerinden <strong>Avusturya</strong> Lloyd ve sayısız ticari<br />
ilişkilerle birbirine yakından bağlıydılar. Çok uluslu bu iki devlet de<br />
çöküşlerine kadar 1. Dünya Savaşında Gelibolu’da silah arkadaşı olarak<br />
birlikte savaştı. Mustafa Kemal’in en eski yağlı boya portresi olan ‘Anafartalar<br />
Kahramanı‘ ise 1916 yılında <strong>Avusturya</strong>lı savaş ressamı Wilhelm<br />
Krausz tarafından bir albüm için yapıldı.<br />
1923 yılında Mustafa Kemal Atatürk Türkiye Cumhuriyetini kurdu.<br />
Yeni başkent Ankara’nın hükümet binalarının yapımında birçok<br />
<strong>Avusturya</strong>lı mimarın, aralarında Clemens Holzmeister’in katkıları bulunuyor.<br />
Holzmeister’in en önemli 15 yapıtı arasında Türkiye Büyük<br />
Millet Meclisi, Cumhurbaşkanlığı Köşkü, bazı Bakanlıklar, Bankalar<br />
ve <strong>Avusturya</strong> Büyükelçilik binası bulunuyor. Atatürk’ün Samsun’da bulunan<br />
ünlü atlı heykeli ise <strong>Avusturya</strong>lı heykeltıraş Heinrich Krippel’in<br />
eseri. Bugün de hala çağdaş mimarlık ve modern, enerji verimliliği yüksek<br />
konut ve sosyal konut inşası <strong>Avusturya</strong> ve Türkiye arasındaki diyalogda<br />
önemli konular arasında.<br />
2. Dünya Savaşı ve Nazi döneminde tarafsız olan Türkiye, siyasi<br />
ve antisemitist zulümden kaçan, anadilleri Almanca olan birçok sığınmacıya<br />
kapılarını açtı - yani <strong>Avusturya</strong>lılara da. “Haymatloz’’ yani<br />
vatansız olarak adlandırılan bu sığınmacı grup arasındaki çok sayıda<br />
bilim adamı, profesör ve mühendis kendisine Türkiye’de yeni kurulan<br />
üniversitelerde eğitmen olarak yer buldu; aralarında mimar Margarete<br />
Schütte-Lihotzky ve Türkolog Andreas Tietze gibi önemli isimler bulunuyordu.<br />
1950’li yıllarda Batı Avrupa’daki ekonomik yükseliş ile birlikte işçi<br />
talebi <strong>Avusturya</strong>’da da çoğaldı ve 1964 yılında Türkiye ile İşçi Alımı<br />
Anlaşması imzalandı. 2013 yılı itibariyle <strong>Avusturya</strong>’da göçmenlik geçmişine<br />
sahip 250.000 Türk kökenli vatandaş (doğum yeri Türkiye veya<br />
Türk vatandaşı olan) bulunuyor; bunların çoğu ise Viyana’da yaşıyor<br />
(75.000 binden fazla). Bu veriler doğrultusunda Türkler, Almanlar ve<br />
22
Ehem. Familien-<br />
und Sozialministerin<br />
Şahin mit BM<br />
für Soziales und<br />
Konsumentenschutz<br />
Hundstorfer<br />
2012 in Wien<br />
Eski T.C. Aile ve<br />
Sosyal Bakanı<br />
Şahin ve <strong>Avusturya</strong><br />
Sosyal<br />
Bakanı Hundstorfer<br />
2012’de<br />
Viyana’da<br />
Sırplardan sonra üçüncü sırada yer alıyor. Çeşitli tedbirler geliştirerek<br />
göçmenlerin entegrasyonunu ve <strong>Avusturya</strong> yaşantısına katılımlarını<br />
sağlamak adına Nisan 2011’de kurulan Entegrasyon Devlet Sekreterliği<br />
şimdi <strong>Avusturya</strong> Avrupa ve Uluslararası İşler Federal Bakanlığı bünyesine<br />
alındı.<br />
<strong>Avusturya</strong>’da yaklaşık 4.000 Türk üniversite öğrencisi entelektüel<br />
alışverişi sağlarken genç birer uzman veya yönetici olmak üzere verilen<br />
eğitimlerden faydalanıyorlar. Türk göçmenler tarafından kurulan küçük<br />
ve orta ölçekli işletmeler <strong>Avusturya</strong>’da çoktan önemli ekonomik bir faktör<br />
haline geldiler. Türk göçmenler <strong>Avusturya</strong>’nın kültürel çeşitliliğine<br />
ve ekonomik başarısına da katkı sağlıyor. Yaklaşık 500.000 <strong>Avusturya</strong>lı<br />
ise yıllık izinlerini Türkiye’de geçirirken gittikçe daha fazla <strong>Avusturya</strong>lı<br />
da ülkenin güney ve batı sahil kentlerinde bir yazlık veya emekliklerini<br />
geçirecekleri bir ev alıyor.<br />
Avrupa’daki en yüksek büyüme oranlarından birine sahip olan<br />
Türkiye, Avrupa, Orta Doğu ve Asya arasında ekonomik açıdan başarılı<br />
ve jeopolitik konumu itibariyle önemli bir kesişme noktası oluşturuyor.<br />
Bu konum Türkiye’yi cazip bir yatırım ülkesi kılıyor ki birçok <strong>Avusturya</strong>lı<br />
şirket, Türk ortakları ile işbirliğini yoğunlaştırdı. <strong>Avusturya</strong>’nın<br />
Türkiye’ye ihracatı 2011 yılında ilk defa iki milyar ABD dolarını aştı.<br />
Son yıllarda <strong>Avusturya</strong>lı enerji şirketlerinin Türkiye’de yoğun faaliyet<br />
göstermesi de <strong>Avusturya</strong>’nın Türkiye’deki en büyük yabancı yatırımcı<br />
olmasına vesile oldu.<br />
23
2008 ve 2010 yıllarında gerçekleştirilen resmi devlet ziyaretleri ile<br />
en son 2012 Haziran ayında Cumhurbaşkanı Dr. Heinz Fischer’in Türkiye<br />
ziyareti, hükümet düzeyinde karşılıklı iş ziyaretleri ve bakanlıklar<br />
arasında yürütülen işbirlikleri, geleneksel yakın siyasi ilişkilerin bir<br />
yansımasıdır.<br />
İki ülkenin üniversiteleri, sivil toplum kuruluşları ve kültür kurumları<br />
arasındaki işbirlikleri, kültürler ve dinler arasında diyalog, insan hakları<br />
ve kadın teşviki alanlarında yürütülen birçok proje, mevcut işbirliğinin<br />
daha da yoğunlaştırılmasındaki ilgi ve gereksiniminin bir göstergesi.<br />
<strong>Avusturya</strong>, Ankara’daki Büyükelçiliği, İstanbul’daki Başkonsolosluğu,<br />
iki Dış Ticaret Müsteşarlığı, İstanbul’daki Kültür Ofisi,<br />
10 Fahri Konsolosluğu ve <strong>Avusturya</strong> Radyo Televizyon Kurumu<br />
ORF’nin İstanbul Ofisi aracılığı ile ülkeler arasındaki yoğun ve<br />
başarılı ilişkilere önemli katkı sağlıyor. Elbette iki ülkenin vatandaşlarının<br />
gösterdiği çaba ve ilginin yanı sıra Türkiye’de yaşayan <strong>Avusturya</strong>lılar<br />
ve <strong>Avusturya</strong>’da yaşayan Türklerin oluşturduğu canlı köprünün de<br />
bu katkıdaki yerleri unutulmamalı.<br />
Hem tarihi geçmişleri hem de ortak siyasi ve ekonomik çıkarları<br />
nedeniyle <strong>Avusturya</strong> ve Türkiye’nin gelecekte de büyük bir işbirliği potansiyeline<br />
sahip oldukları çok açık.<br />
Bu kitapçığın amacı da ilginizi <strong>Avusturya</strong> ve Türkiye’ye çekerek<br />
iki ülke arasındaki işbirliğine katkıda bulunmaktır.<br />
24
Nationalfeiertag 2012 - ÖB Ankara; Gemeinsames Anschneiden der Torte von Vize-Premierminister<br />
Bülent Arınç und Botschafter Klaus Wölfer<br />
Milli Gün Resepsiyonu 2012, Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç ve Büyükelçi Klaus Wölfer<br />
pastayı keserken<br />
25
Österreich und <strong>Türkei</strong>:<br />
Das Kulturerbe beider Länder –<br />
Österreich als Gründer der Turkologie<br />
In historischen Dokumenten kann man die Namen der beiden<br />
Länder in der heutigen Form „Österreich“ und „<strong>Türkei</strong>“ nicht finden.<br />
In der Diplomatie war es nämlich gängig, das Osmanische Reich als<br />
„Türkisches Reich“ zu bezeichnen. Die offizielle Bezeichnung des<br />
İlber Ortaylı,<br />
im Don Juan<br />
Archiv,<br />
November 2013<br />
Don Juan<br />
Arşivinde,<br />
Kasım 2013<br />
österreichischen Erzherzogtums als Kaiserreich kam erst mit dem<br />
Frieden von Preßburg während der Napoleonischen Kriege auf. Im<br />
Osmanischen wurden die Österreicher „Nemçe” genannt, der Begriff<br />
„<strong>Avusturya</strong>’lı“ wurde erst ab dem 19. Jh. verwendet.<br />
Entgegen der allgemeinen Ansicht war Joseph Hammer von<br />
Purgstall nicht der erste österreichische Turkologe bzw. Historiker, der<br />
sich mit dem Osmanischen Reich beschäftigte. Der große Philologe<br />
des 18. Jh., Meninski, hat ein monumentales Türkisch-Wörterbuch,<br />
26
den sogenannten Thesaurus, im 18. Jh. in lateinischer und polnischer<br />
Sprache in 3 großen Bänden verfasst und veröffentlicht. Kraelitz-Greifenhorst<br />
durchforstete die Archive in Dubrovnik der Epoche Sultan<br />
Fatih Mehmets und machte damit einen wichtigen Anfang in der paläographischen<br />
und diplomatischen Forschung der osmanischen Geschichte.<br />
Der eigentliche Vorreiter der Erforschung der byzantinischen<br />
Geschichte, der Tiroler Orientalist Fallmerayer, sah schon damals die<br />
Notwendigkeit der Betrachtung der osmanischen Geschichte im Kontext<br />
der byzantinischen Epoche, eine Arbeitsmethode, die selbst unter<br />
heutigen Byzantinisten als sehr fortschrittlich gilt. Er selbst war ein<br />
Bewunderer des berühmten österreichischen Orientalisten und Turkologen<br />
Hammer von Purgstall. Beim Nachnamen Tietze denken wir<br />
nicht nur an Hans Tietze, der die österreichische Kunsthistorik und<br />
Barockzeit erforschte, sondern auch an seinen Sohn, Lehrer unser<br />
aller, Andreas Tietze, der die Wörterbücher und die etymologischen<br />
Werke der Türken studierte. Zu nennen sind auch Experten wie Herbert<br />
Duda, Richard Kreutel und unsere Kollegen Marcus Köhbach und<br />
Claudia Römer. Die österreichische Turkologie ist ein Zweig mit sehr<br />
originellen Methoden und Zügen. Österreich ist im wahrsten Sinne der<br />
Gründer der Turkologie. Die Einflüsse von Hammer im europäischen<br />
Geschichtsdenken werden von Hegel bis Friedrich Engels in gleicher<br />
Weise dankend vermerkt.<br />
Zu Recht spricht jeder von Mozart. Die türkischen Einflüsse auf<br />
Mozarts Werk dürfen aber nicht nur auf „Alla turca“ begrenzt werden.<br />
Dieses kurzlebige Genie hat das türkische Leben und die Denkweise<br />
so universell behandelt und damit die ganze Opernkunst und -musik<br />
beeinflusst. Das Don Juan Archiv, eine in Österreich leider weniger bekannte,<br />
aber effektive wissenschaftliche Institution, stellt in seinen Studien<br />
der letzten Jahre diese Seite der österreichischen Komponisten vor.<br />
Nicht nur der berühmte Architekt Clemens Holzmeister kam in<br />
den schwierigen Zeiten vor dem 2. Weltkrieg in die <strong>Türkei</strong>. Zu erinnern<br />
ist auch an österreichische Lehrer wie Dr. Heinz Kristinus im<br />
türkischen Gesellschaftsleben und in den türkischen Universitäten.<br />
Heute lesen die türkischen Intellektuellen erneut sowohl Originaltext<br />
als auch die Übersetzung der deutsch-österreichischen Gesandten des<br />
Kaiserreichs im 16./17.Jh. wie Busbecq, Kufstein, Gerlach und Dernschwam,<br />
die ein scharfes Beobachtungsvermögen und verhältnismäßig<br />
wenige Vorurteile hatten. Denn um die osmanische Geschichte zu<br />
verstehen sind sind die Berichte dieser Diplomaten Diplomaten und<br />
27
Reisenden unverzichtbar. Genauso unumgänglich ist es, den Historiker<br />
Evliyâ Çelebi und seine Beobachtungen über Wien zu studieren,<br />
um Österreich im 17. Jh. zu verstehen.<br />
HMS Taurus III<br />
Im „Osmanischen Barock“ bzw. der osmanischen Gebäude- und<br />
Gartenarchitektur im Istanbul des 18. Jh., sehen wir eindeutige Einflüsse<br />
Österreichs, die bis zum heutigen Tag nachwirken, wie auch<br />
Ebubekir Ratib Tahir Efendi in seinem Wien-Reisebuch beschreibt.<br />
Aber auch in anderen Bereichen sind österreichische Einflüsse erkennbar,<br />
wie in der Reformierung des Heeres im 19. Jh. durch Mithilfe von<br />
Experten wie Dr. Bernard.<br />
Unter Maria Theresia, Ende des 18. Jahrhunderts sowie Anfang<br />
des 19. Jahrhunderts, wurden das Mittelmeer und die Balkanländer<br />
über die Donau wirtschaftlich erschlossen. Österreichische Produkte<br />
erreichten das Türkische Reich über die Provinzen Bulgarien und<br />
Serbien. Gleichzeitig wurden türkische Stoff- und Lederwaren sowie<br />
Rohstoffe in Österreich erhältlich, was zur Bildung von osmanischen<br />
Händlerkolonien in Wien und anderen österreichischen Städten führte.<br />
Eine weitere Folge war die Verbreitung der Türkenmode in den Hauptstädten<br />
Westeuropas. Sie prägte auch das tägliche Leben in Wien und<br />
den anderen Städten der Monarchie. Der „Maria Theresia Silbertaler“<br />
war vom Balkan bis nach Syrien und entlang der gesamten Küste von<br />
Palästina über das Rote Meer, bis hin nach Jemen, eine anerkannte<br />
Währung.<br />
28
Die österreichische Schifffahrt war bereits in allen Ost-Mittelmeer<br />
Häfen präsent und sogar in den Binnenhäfen des Osmanischen Reiches<br />
waren österreichische Schiffe anzutreffen. Viele Migranten der aschkenasischen<br />
Judengemeinde des Österreichischen Kaiserreichs, aus<br />
Ungarn, Böhmen, Krakau sowie aus italienischen Städten wie Triest,<br />
ließen sich zu der Zeit in den Hafenstädten des Landes nieder, in erster<br />
Linie in Istanbul. Dies wirkte sich besonders auf die Architektur aus.<br />
Wenn auch nicht in großer Zahl, konnten nach den französischen, italienischen<br />
und amerikanischen auch österreichische Schulen errichtet<br />
werden. Die wichtigste von ihnen ist das St. Georgs-Kolleg im Istanbuler<br />
Stadtteil Galata. Es war bei deutsch-türkischen Intellektuellen,<br />
vor allem unter Händlern und Unternehmern beliebt. Bis in die 1960er<br />
war es sehr geschätzt, Medizin und Architektur in Wien oder anderen<br />
österreichischen Städten zu studieren.<br />
Vor allem aber fühlten sich türkische Musiker und Opernkünstler<br />
Österreich und der deutschen Sprache aufgrund seiner universellen<br />
Bedeutung in der Kultur- und Musikwelt verbunden. Die westliche<br />
Kunst nahm in der <strong>Türkei</strong> im 19. Jh ihren Einzug, hauptsächlich durch<br />
türkische Absolventen österreichischer Kunsthochschulen. Zweifellos<br />
besaß die österreichische Literatur mit ihren Universalgenies in der<br />
<strong>Türkei</strong> schon früh einen hohen Status. Die Übersetzer dieser Werke,<br />
die besten ihrer Zeit, übertrugen auch viele Werke aus dem Türkischen<br />
ins Deutsche, wie z.B. von Burhan Arpad, Ahmet Cemal und Sezer<br />
Duru.<br />
Heute ist Österreich eine der beliebtesten Studiendestinationen<br />
für türkische Jugendliche. Proportional zu seiner Bevölkerung liegt<br />
Österreich bei der Aufnahme ausländischer Studenten nach den USA<br />
auf dem 2. Platz. Ohne Zweifel besteht ein lebendiges Interesse an der<br />
über fünf Jahrhunderte langen gemeinsamen Geschichte. Viele türkische<br />
Historiker betreiben Archivforschung in Österreich und stehen in<br />
engem Kontakt mit österreichischen Historikerkreisen. Dies beweisen<br />
auch die zunehmenden Publikationen zu historischen Themen. Ohne<br />
ein Prophet zu sein, kann man behaupten, dass das Österreichbild die<br />
Türken weiterhin beeinflussen wird.<br />
Prof. Dr. İlber Ortaylı – Historiker<br />
29
<strong>Avusturya</strong> ve Türkiye:<br />
İki Ülkenin Kültür Mirası -<br />
Türkolojinin Kurucusu <strong>Avusturya</strong><br />
İki ülkenin adını tarihi vesikalarda böyle görmek mümkün değildir.<br />
Osmanlı İmparatorluğuna Türk imparatorluğu demek beynelmilel<br />
diplomaside adetti. Fakat <strong>Avusturya</strong> Büyükdükalığı’nın adının imparatorluğun<br />
resmi adı olması Napolyon Savaşları sırasındaki Pressburg<br />
Antlaşmaları sonrasıdır. Bununla birlikte tarihte <strong>Avusturya</strong>lılar diye<br />
bir kültür grubu her zaman vardı. Osmanlı’da bunun adı “Nemçe” olarak<br />
geçer. 19. asırdan itibaren <strong>Avusturya</strong> denir.<br />
<strong>Avusturya</strong> tarihçileri ve Türkologları vardır. Bu sanıldığı gibi Joseph<br />
Hammer von Purgstall’la başlamaz. 18. asır büyük filologu Meninski,<br />
Thesaurus dediğimiz anıtsal Türkçe lügatini Almanca, Latince<br />
ve Lehçe dillerinde üç koca cilt halinde 18. asırda derledi ve yayınladı.<br />
Kraelitz-Greifenhorst Fatih devri Dubrovnik arşivlerini tarayarak<br />
Osmanlı tarihinin paleografya ve diplomatik ilminde önemli bir başlangıç<br />
yaptı. Bizans tarihinin gerçek anlamda öncüsü diyebileceğimiz<br />
İlber Ortaylı,<br />
Vortrag<br />
November 2013<br />
im Don Juan<br />
Archiv<br />
Don Juan<br />
Arşivinde<br />
konuşma<br />
Kasım 2013<br />
30
Tirollü Fallmerayer bugünkü Bizantinistlerin bile çok ilerisinde Osmanlı<br />
tarih bilgisinin gereğine inanmış ve yöntem olarak Bizans çağını<br />
bu imparatorlukla birlikte ele almıştır. Kendisi <strong>Avusturya</strong>’nın ünlü<br />
şarkiyatçısı ve türkologu Hammer’in hayranıydı. Nihayet son asırda<br />
Tietze soyadı sadece <strong>Avusturya</strong> sanat tarihini ve barokunu inceleyen<br />
Hans Tietze’yi değil onun oğlu Türklerin lügatini ve etimolojik çalışmalarını<br />
inceleyen, hepimizin hocası Andreas Tietze’yi akla getirir.<br />
Herbert Duda, Richard Kreutel ve meslektaşlarımız Marcus Köhbach<br />
ve Claudia Römer gibi uzmanları da zikretmeliyiz. <strong>Avusturya</strong> türkolojisi<br />
elan çok orijinal yöntemleri ve çizgileri olan bir daldır. <strong>Avusturya</strong><br />
gerçek anlamda türkolojinin kurucusudur. Hammer’in Avrupa tarih<br />
düşüncesindeki etkilerini Hegel’den Friedrich Engels’e kadar herkes<br />
aynı derecede şükranla kaydeder.<br />
Herkes haklı olarak Mozart’ın ismini zikrediyor. Mozart’ın Türk<br />
tecrübesi sadece “alla turca”sıyla sınırlanamaz. Türk hayatını ve zihniyetini<br />
bu kısa ömürlü dâhi kadar üniversal biçimde ele alan başka<br />
biri yoktur. O bütün bir opera sanatını ve müziği bu yaklaşımıyla etkiledi.<br />
<strong>Avusturya</strong>’da pek göze çarpmayan verimli bilimsel kurumlardan<br />
Don Juan Archiv son yıllardaki araştırmalarıyla büyük <strong>Avusturya</strong>lı<br />
müzisyenlerin bu tarafını ele alıyor. İkinci Cihan Savaşı’ndan evvelki<br />
zor dönemlerde Türkiye’ye gelenler sadece ünlü mimar Holzmeister<br />
değildi. Türk hayatında ve üniversitesinde Dr. Heinz Kristinus gibi<br />
<strong>Avusturya</strong> asıllı öğretmenleri de hatırlamak gerekir. Ön yargılarından<br />
çok keskin gözlemleriyle 16. ve 17. asrın Alman-<strong>Avusturya</strong> imparatorluk<br />
görevlilerini Busbecq ve Kufstein ve Gerlach ve Dernschwam’ları<br />
Türk aydınları bugün yeniden aslından ve çevirisinden okuyor çünkü<br />
Osmanlı tarihini anlamak için bu seyyahlar ve diplomatlar vazgeçilmez.<br />
Aynı şekilde <strong>Avusturya</strong>’nın tarihçisi de 17. asrı anlamak için Evliyâ<br />
Çelebi’yi ve onun Viyana gözlemlerini okumak zorunda.<br />
Şüphesiz Osmanlı tarihinin 18. yüzyıl bina ve bahçe mimarisine<br />
Osmanlı Barok Asrı diyorsak bunda <strong>Avusturya</strong>’nın etkileri açıktır.<br />
Her geçen gün önemi daha iyi anlaşılan bu etkileri Ebubekir Ratib<br />
Tahir Efendi’nin Viyana Sefaretnamesini okuduğumuz zaman daha iyi<br />
anlarız. 18. Yüzyıl İstanbul’unun mimari eserlerinde barokun etkilerini<br />
görmezlikten gelemeyiz ve asıl önemlisi, ordunun ıslahatı sırasında<br />
tıp ve veterinerlik gibi dallarda Dr. Bernard gibi uzmanların payı bilhassa<br />
19. asırda önemliydi.<br />
31
Aynı dönemin içerisinde Batı Avrupa’nın başkentlerini etkileyen<br />
turqerie dediğimiz tarzın gündelik hayattan modaya kadar Viyana’yı<br />
ve diğer imparatorluk şehirlerini de etkilediği açıktır. Her şeyden önce<br />
Maria Theresien<br />
Thaler (nach<br />
1855)<br />
Maria Theresia<br />
Sikkesi (1855<br />
sonrası)<br />
Maria Theresia devri <strong>Avusturya</strong>’nın Akdeniz’de ticaretinin geliştiği<br />
bilhassa Tuna nehri yoluyla <strong>Avusturya</strong> ticaretinin Balkan ülkelerine<br />
rahatça ulaştığı bir devirdi. Türk İmparatorluğu’nun Bulgaristan ve<br />
Sırbistan gibi eyaletlerinde <strong>Avusturya</strong> mamulleri kullanıldığı gibi buyolla<br />
Türkiye’nin kumaş ve deri işçiliği, hammaddesi sevk ediliyordu.<br />
Viyana’da ve <strong>Avusturya</strong>’nın diğer şehirlerinde Osmanlı tüccar kolonileri<br />
ortaya çıkmıştı. 18. yüzyıl, 19. yüzyılın girişidir. Balkanlar’da<br />
ve Suriye’de (Maria Theresia’nın İtalyan asıllı kalabalık uyruklarının<br />
yaşadığı Suriye, <strong>Avusturya</strong> ve Türkiye kültürel değişiminin etkileri<br />
görülmektedir) bütün bir Suriye-Filistin ve Kızıldeniz kıyılarında,<br />
Yemen’de “Maria Theresia gümüş thaler”i dolaşımdaki paralardandır.<br />
<strong>Avusturya</strong> denizciliği Doğu Akdeniz limanlarına yayıldı ve Osmanlı<br />
İmparatorluğu’nun iç limanları arasında bile <strong>Avusturya</strong> gemileri<br />
dolaşımdaydı. Şurası bir gerçektir; gerek <strong>Avusturya</strong> imparatorluğunun<br />
Aşkenaz Yahudi cemaatlerinden gerekse Macaristan ve Bohemya ve<br />
Krakow ve gerekse Trieste gibi İtalyan kentlerinden göç edenler, İstanbul<br />
başta olmak üzere ülkenin liman kentlerine yerleştiler. Mimaride<br />
bunun etkileri görüldü. Fransız, İtalyan ve sonraki Amerikan okulları<br />
kadar yüksek sayıda olmamakla birlikte <strong>Avusturya</strong>’nın da okulları<br />
görüldü. Bunların en önemlisi İstanbul’da Galata’daki Sankt Georg<br />
32
okul kompleksidir. Almanca Türk münevverleri fakat daha çok tüccar<br />
ve işadamları arasında tutuldu. 1960’lara kadar Viyana’da veya diğer<br />
şehirlerde tıp ve mimarlık okumak makbul bir eğitimdi ama bilhassa<br />
<strong>Avusturya</strong> üniversal kültürdeki yerini müzikle aldığı için Türkiye’de<br />
opera ve senfonik müzik dalında yer alan sanatçılar <strong>Avusturya</strong>’yı ve<br />
bu nedenle Alman dilini çok benimsediler. Batı sanatına Türkler 19.<br />
yüzyıldan beri <strong>Avusturya</strong>’nın sanat eğitim kurumları aracılığıyla girdiler.<br />
<strong>Avusturya</strong> edebiyatı hiç şüphesiz üniversal dehalarıyla Türkiye’de<br />
erkenden tanındı ve bunların çevirmenleri en iyi çevirmenler<br />
olarak tanınıyor, hatta aynı kimseler Burhan Arpad, Ahmet Cemal ve<br />
Sezer Duru gibi Türkçeden Almancaya da yapılan çevirilerle tanınırlar.<br />
Bugün <strong>Avusturya</strong>, Türk gençlerinin en çok teveccüh gösterdiği<br />
eğitim ülkelerinden biridir hatta nüfusunu göz önünde bulundurursak<br />
kabul ettiği öğrenci sayısının oranı bakımından Birleşik Devletler’den<br />
sonra ikinci sırada yer almaktadır. Kuşkusuz, iki ülkenin beş asırdan<br />
beri yaşadıkları örtüşerek tarihe ilgiyi canlı tutmakta ve Türk tarihçiler<br />
içinde <strong>Avusturya</strong> arşivlerine ve tarihçi çevreleriyle yakın ilişki kurarak<br />
araştırma yapan ve eser verenlerin sayısı artmaktadır. Gelecekte<br />
<strong>Avusturya</strong> resminin Türkleri etkilemeye devam edeceğini söylemek<br />
bir kehanet sayılmaz.<br />
Prof. Dr. İlber Ortaylı – Tarih Profesörü<br />
33
Der Einsatz österreichisch-ungarischer<br />
Streitkräfte bei der Verteidigung der<br />
Halbinsel Gallipoli im Jahre 1915<br />
Mit der Landung von Truppen der Entente beiderseits der Meerengen<br />
der Dardanellen im Frühjahr 1915 hatte man auf den missglückten<br />
Flottenvorstoß im März 1915, der den Verlust mehrerer Kriegsschiffe<br />
gebracht hatte, reagiert. Die Entscheidung, die Meeresenge zu öffnen<br />
und eine Seeverbindung zum verbündeten Russland herzustellen, sollte<br />
nun zu Lande erzwungen werden. Die türkische Verteidigung, vor<br />
allem die Küstenartillerie, litt zu diesem Zeitpunkt bereits unter erheblichem<br />
Munitionsmangel, der durch die beiden Verbündeten, Deutschland<br />
und Österreich-Ungarn, mangels einer benützbaren Bahnverbindung<br />
nicht ausgeglichen werden konnte. Überlegungen, die gesamte<br />
k.u.k. Flotte die Otrantosperre durchbrechen zu lassen und bei den<br />
Dardanellen zum Einsatz zu bringen, scheiterten an der vor der Adria<br />
kreuzenden französischen Mittelmeerflotte.<br />
Erst nach Abschluß einer Militärkonvention mit Bulgarien und<br />
der dadurch möglichen Niederringung Serbiens im Herbst 1915 konnte<br />
eine Versorgungslinie sowohl mittels Bahn als auch auf der Donau ins<br />
Osmanische Reich etabliert werden. Noch im Oktober 1915 wurde in<br />
Wien die Entsendung einer Mörser- und einer schweren Haubitzbatterie<br />
entschieden, um den Abwehrkampf auf Gallipoli zu unterstützen.<br />
Die 24 cm Mörser-Batterie Nr. 9 traf schließlich mit vier Geschützen<br />
Mitte November in der durch die 5. türkische Armee zugewiesenen<br />
Stellung bei Matikdere ein und eröffnete am 27.11. erstmals das<br />
Feuer auf die britischen Stellungen bei Anafarta, Ariburnu und am<br />
Kanli-Syrt. Gegen Jahresende verlegte die Batterie, welche mit ihrem<br />
Kaliber die schwerste Artillerie der Verteidiger stellte, ihren Standort<br />
nach Süden.<br />
Unmittelbar nach Eintreffen der Mörser-Batterie gelangte auch<br />
die 15cm Haubitzbatterie Nr. 36 nach Gewaltmärschen in den zugewiesenen<br />
Kampfraum im Süden der Halbinsel und bezog bei Seddil-Bahr<br />
Stellung. Die erste Feuereröffnung erfolgte am 24.12.1915. Während<br />
die Mörserbatterie mit ihren weittragenden Geschützen in hinteren<br />
34
24 cm Mörserbatterrie Nr.9, vor dem Abmarsch an die Gallipoli-Front<br />
24 cm’lik 9 no’lu havan topu bataryası Gelibolu cephesine hareket etmeden<br />
Stellungen verbleiben konnte und wohl auch daher durch die Briten nie<br />
geortet wurde, erwies sich der Einsatz der Haubitzen aufgrund ihrer näher<br />
an der Front befindlichen Feuerstallungen als weitaus gefährlicher.<br />
Dennoch gelang es, im Duell mit gegnerischen Batterien diese teilweise<br />
zum Schweigen zu bringen.<br />
Wenngleich die Ententetruppen bis 9. Jänner 1916 Gallipoli unter<br />
Zurücklassung großer Mengen Kriegsgeräts wieder verließen, so<br />
ist der Einsatz der österreichisch-ungarischen Artillerie in der letzten<br />
Phase dennoch entscheidend gewesen und beschleunigte den Abzug.<br />
In weiterer Folge sollten die Batterien, verstärkt durch weitere k.u.k.<br />
Artillerieformationen, auch an anderen Fronten des Osmanischen Reiches<br />
erfolgreich zum Einsatz kommen.<br />
HR Dr. M. Christian Ortner<br />
Direktor des Heeresgeschichtlichen Museums Wien<br />
35
Postkarte der<br />
Allianz im 1.<br />
Weltkrieg<br />
İttifak’ın 1.<br />
Dünya savaşında<br />
kartpostalı<br />
(Padişah cihada<br />
çağırdı)<br />
1915 yılında Gelibolu yarımadasının<br />
savunmasında <strong>Avusturya</strong>-Macaristan<br />
silahlı kuvvetlerinin yer alması<br />
Mart 1915’te gerçekleştirdikleri ve birçok savaş gemilerine mal<br />
olmuş başarısız filo saldırısı sonrasında İngiliz ve Fransız Birleşik<br />
Filosunun çıkarma kuvvetleri 1915 yılının ilkbaharında Çanakkale<br />
Boğazının iki tarafına da konuşlanmıştı. Boğazı açarak müttefik Rusya’ya<br />
bir deniz bağlantısı oluşturmak üzere aldıkları kararı artık kara<br />
yoluyla gerçekleştireceklerdi. Türk savunması, özellikle de kıyıdaki<br />
topçu birlikleri cephane sorunu yaşıyordu; müttefikleri Almanya ve<br />
<strong>Avusturya</strong>-Macaristan kullanılabilir bir demiryolu bağlantısı olmaması<br />
nedeniyle cephane ulaştıramıyordu. <strong>Avusturya</strong>-Macaristan filosunun<br />
Otranto Boğazındaki bariyeri aşıp Çanakkale’ye yönlendirilmesi girişimleri<br />
ise Adriyatik Denizindeki Fransız Akdeniz Filosu nedeniyle<br />
başarısızlıkla sonuçlandı.<br />
Ancak Bulgaristan’la yapılan bir askeri anlaşma ve bunun neticesinde<br />
Sırbistan’ın 1915 sonbaharında yenilgiye uğratılması sonrasında<br />
hem demiryolu hem de Tuna nehri üzerinden Osmanlı Devletine bir<br />
36
cephane tedarik hattı oluşturulabildi. Henüz 1915 Ekim ayında Viyana’da,<br />
Çanakkale’deki savunmayı desteklemek üzere, bir havan topu<br />
bataryası ve bir de ağır obüs bataryası gönderilmesi kararlaştırıldı. Nihayet<br />
Kasım ayı ortasında dört toplu 24 cm’lik 9 no’lu havan topu bataryası<br />
5. Türk Ordusu tarafından belirlenen Matıkdere’de mevzilendirildi<br />
ve 27 Kasım’da Anafartalar, Arıburnu ve Kanlısırt’ta konuşlanmış<br />
İngilizlere ilk ateşini açtı.Yılsonuna doğru savunmanın en ağır ateşli<br />
silahı olan bataryanın mevzii değiştirilerek Güney’e nakledildi.<br />
Havan topu bataryasının hemen ardından 15 cm’lik 36 no’lu obüs<br />
bataryası da Yarımadanın Güneyindeki savaş bölgesine gönderildi ve<br />
Seddil Bahir’de mevzilendirildi. İlk ateş 24.12.1915’te açıldı. Havan<br />
topu bataryası, uzun menzili nedeniyle arka pozisyonlarda konumlandırılabiliyor<br />
ve muhtemelen bu nedenle de İngilizler tarafından tespit<br />
edilemiyorken obüs bataryasının kullanımı cepheye yakın konumlandırılması<br />
gerekmesi nedeniyle çok daha tehlikeliydi. Yine de düellolarda<br />
düşman bataryalar zaman zaman saf dışı bırakılabildi.<br />
Birleşik Filo 9 Ocak 1916 tarihine kadar Çanakkale’yi, birçok<br />
savaş malzemesini de geride bırakarak terk etmiş olsa da <strong>Avusturya</strong>-Macaristan’ın<br />
ağır silahları son dönemde büyük önem taşımış ve<br />
geri çekilmeyi hızlandırmıştır. Bu bataryalar daha sonra başka <strong>Avusturya</strong>-Macaristan<br />
silahlarıyla birlikte Osmanlı Devletinin diğer cephelerinde<br />
de başarıyla kullanılacaktı.<br />
Dr. M. Christian Ortner<br />
Viyana Askeri Tarih Müzesi Müdürü<br />
Verladen einer<br />
öst.- ung. Haubitzbatterie<br />
am<br />
Hauptbahnhof<br />
in Konstantinopel.<br />
İstanbul<br />
tren garında<br />
<strong>Avusturya</strong> -<br />
Macar obüs<br />
bataryası nakli<br />
37
Die Donau in<br />
Oberösterreich<br />
Yukarı<br />
<strong>Avusturya</strong>’da<br />
Tuna nehri<br />
38
Österreich im Überblick<br />
Kısaca <strong>Avusturya</strong><br />
Die Lage<br />
Österreich ist ein Land in Mitteleuropa. Im Westen wird es von<br />
den Alpen, dem höchsten Gebirgszug des Kontinents, und im Osten<br />
von einem der längsten Flüsse Europas, der Donau, geprägt. Hochgebirgsregionen<br />
im Westen gehen in sanftes Hügelland und in weite<br />
Ebene im Osten über. Hier liegt an den Ausläufern der Alpen und am<br />
Ufer der Donau die Hauptstadt Wien.<br />
Das alte Kernland Europas ist seit jeher Kreuzungspunkt der<br />
Verkehrsrouten zwischen den großen europäischen Wirtschafts- und<br />
Kulturräumen.<br />
Konumu<br />
Orta Avrupa’da bulunan <strong>Avusturya</strong>, batısında kıtanın en yüksek<br />
dağları olan Alp dağları ve doğusunda Avrupa’nın en uzun nehirlerinden<br />
olan Tuna nehri ile çevrili. Batısında dağlık bölgelere, doğusunda<br />
ise tepe ve geniş ovalara sahip. Alplerin eteklerinde ve Tuna nehrin<br />
kıyısında ise Başkenti Viyana bulunuyor.<br />
Avrupa’nın en köklü ülkelerinden olan <strong>Avusturya</strong>, eskiden beri<br />
Avrupa’nın büyük ticaret ve kültür bölgeleri arasındaki güzergâhların<br />
da kesişme noktası oldu.<br />
Das<br />
Dachsteinmassiv<br />
Dachstein<br />
Dağları<br />
39
Die Österreicher<br />
Österreich hat 8,4 Millionen Einwohner, in der Hauptstadt Wien<br />
leben 1,7 Millionen. Die Lebenserwartung ist hoch: Frauen werden im<br />
Durchschnitt 83 Jahre, Männer 77 Jahre alt. Die Geburtenrate beträgt<br />
durchschnittlich nur 1,4 Kinder pro Frau. Dennoch wird Österreichs<br />
Bevölkerung weiter wachsen, denn Österreich hat eine der höchsten<br />
Zuwanderungsraten Europas. In der Hauptstadt Wien liegt der Anteil<br />
der Immigranten schon bei knapp 20 Prozent.<br />
Die Amtssprache ist Deutsch, doch leben im Osten und Süden<br />
des Landes seit Jahrhunderten Angehörige anderer Volksgruppen, die<br />
besondere Rechte genießen.<br />
Österreich ist von katholischen Traditionen geprägt. Rund drei<br />
Viertel der Bewohner bekennen sich zum römisch-katholischen Glauben.<br />
Daneben gibt es evangelische und orthodoxe Christen sowie Muslime,<br />
Buddhisten und Israeliten. Ohne religiöses Bekenntnis ist knapp<br />
eine Million Österreicher, ein Achtel der Bevölkerung.<br />
Freude am<br />
Lernen<br />
Keyifli ders<br />
40
<strong>Avusturya</strong>lılar<br />
<strong>Avusturya</strong>’nın toplam Nüfusu 8,4 milyonu bulurken, bunların 1,7<br />
milyonu Viyana da yaşıyor. Yaşam beklentisi yüksek: kadınlar ortalama<br />
83 yaşına kadar yaşarken, erkeklerde ise yaşam beklentisi ortalama<br />
77 yaş. Doğum oranı ise kadın başına 1,4 çocuk. Ancak Avrupa’daki<br />
en yüksek göç oranlarından birine sahip olması nedeniyle <strong>Avusturya</strong>’nın<br />
nüfus artışının devam edeceği öngörülüyor. Başkent Viyana’da<br />
göçmen nüfusunun oranı yaklaşık % 20’ye ulaştı.<br />
<strong>Avusturya</strong>’nın resmi dili Almanca olmakla beraber ülkenin doğu<br />
ve güney bölgelerinde yüzyıllardır özel haklara sahip başka etnik<br />
azınlık grupları yaşıyor.<br />
<strong>Avusturya</strong> da Katolik gelenekler hâkim, nüfusun dörtte üçü<br />
Roma Katolik kilisesine bağlı. Katoliklerin yanı sıra <strong>Avusturya</strong>’da<br />
Protestan ve Ortodoks Hıristiyanlar, Müslümanlar, Budistler ve İsrailliler<br />
de yaşıyor.<br />
Hiç bir dini inancı olmayan azımsanmayacak yaklaşık bir milyon<br />
<strong>Avusturya</strong>lı ise nüfusun sekizde birini oluşturuyor.<br />
Menschen bei<br />
der Arbeit<br />
Çalışan insanlar<br />
41
Der Name »Österreich« wurde erstmals im »Ostarrichi«-Dokument erwähnt; 996 durch Kaiser<br />
Otto III. unterzeichnet<br />
Ostarrichi Belgesi, 996 yılında İmparator III. Otto tarafından yayınlanan ve “<strong>Avusturya</strong>” (Ostarrichi)<br />
kelimesinin kullanıldığı ilk yazılı metin<br />
42
Von den Ursprüngen zur Gegenwart<br />
Die Wurzeln des heutigen Österreich reichen in prähistorische<br />
Zeiten zurück. Das erste staatliche Gebilde war das keltische Königreich<br />
Noricum, das um Christi Geburt großteils in das Römische Reich<br />
integriert wurde. Damals entstanden viele römische Siedlungen wie<br />
Vindobona (Wien) oder Iuvavum (Salzburg).<br />
Mit den Wirren der Völkerwanderung zerbrach das Römische<br />
Reich. Germanenstämme und asiatische Reitervölker wie die Hunnen<br />
bevölkerten Europa. Ab dem 6. Jahrhundert siedelten sich die Bajuwaren<br />
(Bayern), ein Germanenstamm, im Donau- und Alpenraum an und<br />
kolonialisierten nach und nach die österreichischen Kernländer.<br />
Der Name „Ostarrichi“ (Österreich) tauchte erstmals im Jahr 996<br />
auf.<br />
Geçmişten günümüze tarihi<br />
<strong>Avusturya</strong>’nın kökeni tarih öncesi çağlara kadar uzanıyor. Noricum<br />
Kelt Krallığı ile başlayan ilk devlet yapılanması İsa’dan sonra<br />
büyük ölçüde Roma İmparatorluğuna dâhil edildi. O zamanlar Vindobona<br />
(Viyana) ve Luvavum (Salzburg) gibi birçok Roma yerleşim<br />
yeri kuruldu.<br />
Kavimler göçüyle oluşan kargaşa esnasında Roma İmparatorluğu<br />
çöktü ve Alman kabileleri ile birlikte Hunlar gibi Asyalı atlı göçebe<br />
toplulukları Avrupa’ya yerleşmeye başladı. 6. yüzyıldan itibaren bir<br />
Germen kabilesi olan Bayuvarlar (Bavyera’lılar) Tuna ve Alpler’de bulunan<br />
bölgelere yerleşti ve yavaş yavaş <strong>Avusturya</strong>’nın temel eyaletlerini<br />
sömürge altına aldı.<br />
“Ostarrichi’’, yani “<strong>Avusturya</strong>” ismi ilk kez 996 yılında ortaya<br />
çıktı.<br />
43
Aufstieg zum Weltreich<br />
Im 13. Jahrhundert übernahmen die aus der heutigen Schweiz<br />
stammenden Habsburger die Herrschaft. Sie konnten im Laufe der<br />
Jahrhunderte durch eine geschickte Heirats- und Bündnispolitik ein<br />
Weltreich aufbauen, „in dem die Sonne nicht unterging“.<br />
Kaiserin Maria Theresia und ihr Sohn Joseph II. schufen im 18.<br />
Jahrhundert die Grundlagen für den modernen Staat. Auf sie sind die<br />
Einführung der zentralen Verwaltung, die Schulpflicht, die Aufhebung<br />
der Leibeigenschaft und die Religionsfreiheit zurückzuführen.<br />
Das kaiserliche Wien wurde damals zum Zentrum der Musik. Joseph<br />
Haydn, Wolfgang Amadeus Mozart und Ludwig van Beethoven<br />
schufen hier ihre Werke, die heute zur Wiener Klassik zählen.<br />
Dünya imparatorluğuna yükseliş<br />
13. yüzyılda, kökenleri bugünkü İsviçre’ye dayanan Habsburg<br />
Hanedanlığı egemenliği ele geçirdi ve yüzyıllar içersinde akıllı evlilik<br />
ve ittifak politikaları sayesinde ’’Güneşin hiç batmadığı’’ bir dünya<br />
imparatorluğu inşa edebildi.<br />
18. yüzyılda ise, Kraliçe Maria Theresia ve oğlu 2. Joseph merkezi<br />
yönetim, zorunlu eğitim, köleliğin kaldırılması ve din özgürlüğünü<br />
getirerek modern bir devletin temelini attılar.<br />
İmparatorluk dönemi Viyana’sı, müziğin merkezi haline geldi ve<br />
Joseph Haydn, Wolfgang Amadeus Mozart ve Ludwig van Beethoven<br />
gibi ünlü besteciler bugün Viyana klasikleri haline gelmiş eserlerini<br />
burada yarattılar.<br />
44
Die Hofburg in<br />
Wien: der ehemalige<br />
Sitz der<br />
Habsburger<br />
Hofburg Sarayı:<br />
<strong>Avusturya</strong> İmparatorlarının<br />
ikametgâhı<br />
45
Elisabeth<br />
(1837–1898),<br />
auch bekannt<br />
als Sissi, und<br />
Franz Joseph I.<br />
(1830–1916),<br />
Kaiser von<br />
Österreich und<br />
König von<br />
Ungarn<br />
Sisi olarak<br />
tanınan Kraliçe<br />
Elisabeth<br />
(1837 –1989)<br />
ve <strong>Avusturya</strong>-<br />
Macaristan<br />
İmparatoru<br />
Franz Joseph<br />
(1830 –1916)<br />
In Erinnerung<br />
an die<br />
glänzende Zeit<br />
der Monarchie:<br />
Denkmalanlage<br />
Heldenberg mit<br />
Büstengalerie<br />
der Habsburger<br />
İmparatorluk<br />
zamanına<br />
yolculuk:<br />
“Heldenberg”<br />
de Habsburg<br />
hükümdarlarının<br />
büstleri<br />
46
Der Zerfall der Habsburger-Monarchie<br />
Die Forderungen nach bürgerlichen Freiheiten in der Revolution<br />
vom März 1848 wurden in Österreich nur kurzfristig erfüllt. Aber<br />
auch der Neoabsolutismus des jungen Kaisers Franz Joseph währte<br />
nicht lange. Die nationalistischen Bestrebungen im habsburgischen<br />
Vielvölkerreich wurden immer stärker, Österreich verlor seine Gebiete<br />
in Italien und die Vorherrschaft im Deutschen Bund.<br />
Die Ermordung des österreichischen Thronfolgers Erzherzog<br />
Franz Ferdinand 1914 in Sarajewo durch serbische Nationalisten war<br />
Anlass für den Ausbruch des Ersten Weltkrieges. Nach der Niederlage<br />
von Österreich-Ungarn im Jahr 1918 zerbrach die bisherige europäische<br />
Ordnung. Die Doppelmonarchie zerfiel in Nationalstaaten. Der<br />
Kleinstaat Österreich wurde zur Republik.<br />
Habsburg monarşisinin çöküşü<br />
1848 Mart devrimleriyle yükselen sivil özgürlük talepleri <strong>Avusturya</strong>’da<br />
sadece kısa bir süreliğine karşılanabildi. Ancak genç İmparator<br />
Franz Joseph’in Yeni Mutlakıyetçilik (Bach Sistemi) uygulaması<br />
da uzun sürmedi. Çok uluslu Habsburg İmparatorluğunda milliyetçi<br />
çabalar gittikçe güçlendi ve <strong>Avusturya</strong>, İtalya’daki bölgelerini ve Alman<br />
Konfederasyonundaki egemenliğini kaybetti.<br />
Sırp Milliyetçiler tarafından 1914’de Saraybosna’da <strong>Avusturya</strong><br />
Arşidükü Franz Ferdinand’a düzenlenen suikast, 1. Dünya Savaşı’nın<br />
başlamasına yol açtı. 1918 yılındaki <strong>Avusturya</strong> – Macaristan yenilgisi<br />
sonucu Avrupa’daki mevcut düzen bozuldu, çifte monarşi ulus-devletlere<br />
bölündü. Küçük <strong>Avusturya</strong> devleti de bir Cumhuriyete dönüştü.<br />
47
Die erste Republik<br />
Der erste Abschnitt der Geschichte des neuen Österreichs war<br />
nicht nur durch Zweifel an der Lebensfähigkeit des Kleinstaates geprägt,<br />
es war auch die Zeit der revolutionären Umstürze in Europa.<br />
In Wien behielten trotz eines relativ großen revolutionären Potentials<br />
die gemäßigten Sozialdemokraten die Oberhand. Österreich wurde zu<br />
einer parlamentarischen Demokratie mit starken föderalen Zügen umgestaltet.<br />
Unter dem sozialdemokratischen Staatskanzler Karl Renner<br />
wurde die erste republikanische Verfassung aus der Taufe gehoben.<br />
Birinci cumhuriyet<br />
“Yeni” <strong>Avusturya</strong>’nın tarihindeki ilk dönemde, sadece bu küçük<br />
ülkenin ayakta kalıp kalamayacağı ile ilgili ciddi endişeler yoktu aynı<br />
zamanda Avrupa’da devrimci ayaklanmaların da yaşandığı bir dönemdi.<br />
Viyana’da da oldukça büyük bir devrimci potansiyeli bulunmasına<br />
rağmen ılımlı sosyal demokratlar üstünlüğü ellerinde tutabildiler.<br />
<strong>Avusturya</strong>, güçlü Federal özellikleri bulunan parlamenter bir demokrasiye<br />
dönüştürüldü. Sosyal Demokrat Devlet Başkanı Karl Renner<br />
yönetiminde ilk Cumhuriyet Anayasası yürürlüğe girdi.<br />
Die Hauptstadt Wien<br />
Die Hauptstadt Wien wurde 1922 ein eigenständiges Bundesland.<br />
In dieser Großstadt, von vielen als Wasserkopf bezeichnet – also viel<br />
zu groß und multinational für das nun stark geschrumpfte Österreich<br />
–, begann damals eine Epoche der aufblühenden Arbeiterkultur, die<br />
als das „Rote Wien“ in die Geschichte einging. Dank sozialdemokratischer<br />
Steuerpolitik kam in den 20er-Jahren des vorigen Jahrhunderts<br />
fast die Hälfte der Wiener Fläche in öffentlichen Besitz, 64.000 Sozial-Wohnungen<br />
wurden errichtet, flächendeckend wurden Kindergärten,<br />
Horte, Volkshochschulen, Büchereien, Bäder, Schulzahnkliniken<br />
und Kinderausspeisungen gebaut. „Von der Wiege bis zur Bahre“ sollte<br />
die soziale und kulturelle Betreuung reichen.<br />
48
Die Weltwirtschaftskrise 1929 warf das neue, kleine Österreich,<br />
das sich mühsam zum eigenständigen Staat entwickelt hatte, wieder<br />
zurück. Hunderttausende Arbeitslose verschärften die Polarisierung<br />
zwischen den politischen Lagern. 1933 wurde die junge Demokratie<br />
in Österreich zerstört, der Arbeiteraufstand im Februar 1934 wurde<br />
niedergeschlagen und der autoritäre Ständestaat etabliert.<br />
Im März 1938 marschierten deutsche Truppen unter nationalsozialistischer<br />
Führung Hitlers in Österreich ein und gliederten es dem<br />
Deutschen Reich als „Ostmark“ ein. Für die jüdischen Bewohner Österreichs<br />
begannen Jahre beispielloser Demütigung.<br />
1939 brach der Zweite Weltkrieg aus. Er brachte über 25 Millionen<br />
Soldaten den Tod, weitere 20 bis 30 Millionen Menschen haben<br />
als Opfer des Holocausts, bei Luftangriffen, im Widerstand oder auf<br />
der Flucht ihr Leben verloren. Österreich verlor mehr als eine halbe<br />
Million seiner Bürger.<br />
Sozialpolitik<br />
im Roten Wien<br />
(1921–1933):<br />
64.000 neue<br />
Wohnungen<br />
wurden errichtet.<br />
Der größte<br />
Wohnbau unter<br />
ihnen, der Karl-<br />
Marx-Hof<br />
Kızıl Viyana’da<br />
sosyal politika<br />
devri: 64.000<br />
yeni konut inşa<br />
edildi. Belediye<br />
tarafından<br />
inşa edilen en<br />
büyük konut<br />
binası ise Karl-<br />
Marx-Hof’dur.<br />
49
Başkent Viyana<br />
Başkent Viyana 1922 yılında bağımsız bir eyalet oldu. Artık çok<br />
küçülmüş olan <strong>Avusturya</strong> için çok büyük ve çok uluslu olması sebebiyle<br />
‘hidrosefali’ (beyinin su toplamasıyla kafatasına büyük gelmesine<br />
neden olan bir hastalık, hidro= su, sefali= kafa) takma adı verilen<br />
bu büyükşehir için işçi kültürünün geliştiği bir dönem başlamış ve tarihe<br />
Kızıl Viyana olarak geçmiştir.<br />
Geçen yüzyılın 20’lı yıllarında sosyal demokratların vergi politikası<br />
sayesinde Viyana alanının yaklaşık yarısı kamu mülkiyeti altına<br />
girdi. 64.000 işçi konutu, anaokulları, halk eğitim merkezleri, kütüphaneler,<br />
banyolar, çocuk ve gençlerin diş sağlığını korumak amacıyla<br />
okullara yönelik diş klinikleri ve çocuk aş evleri inşa edildi. Amaç<br />
’sosyal ve kültürel desteğin beşikten mezara kadar ulaştırılmasıydı”.<br />
1929 tarihinde yaşanan küresel ekonomik kriz, çok büyük çaba<br />
gösterilerek kurulan yeni, küçük <strong>Avusturya</strong> Cumhuriyeti’ni geri atmış<br />
oldu. Yüz binlerce işsiz, siyasi partiler arasındaki kutuplaşmayı arttırdı.<br />
1933 yılında <strong>Avusturya</strong>’da genç demokrasi yıkıldı, Şubat 1934<br />
yılındaki işci ayaklanmaları bastırılıp otoriter zümre devleti kuruldu.<br />
1938 yılının mart ayında Hitler’in liderliği altında Ulusal Sosyalist<br />
Alman Askerler <strong>Avusturya</strong>’ya girdiler ve ilhak ederek ‘Ostmark’<br />
adı altında Alman devletinin himayesine aldılar. <strong>Avusturya</strong>’nın Yahudi<br />
asıllı halkı için yıllar sürecek eşi görülmemiş aşağılama dolu yıllar<br />
başladı.<br />
1939 yılında İkinci Dünya Savaşı başladı. Bu savaş 25 milyon<br />
askerin ölümüne sebep olurken diğer 20 ile 30 milyon insan da hava<br />
bombardımanlarında, direnişlerde, kaçış esnasında ve soykırım mağduru<br />
olarak hayatlarını kaybettiler. <strong>Avusturya</strong> bu savaşta 500 binden<br />
fazla vatandaşını kaybetti.<br />
50
Städtische<br />
Bücherei<br />
Belediye<br />
Kütüphanesi<br />
Kinderfreibad<br />
der Stadt Wien<br />
Belediye açık<br />
hava çocuk<br />
havuzu<br />
51
„Österreich ist frei“<br />
Die österreichische Unabhängigkeitserklärung erfolgte gleich<br />
nach dem Kriegsende im April 1945.<br />
Das erste Dezennium der Nachkriegsgeschichte stand im Zeichen<br />
des Wiederaufbaus. Auch politisch setzte man auf ein Miteinander der<br />
Parteien. Die wirtschaftliche Gesundung Österreichs ging dank der<br />
Hilfe durch den US-Marshallplan zügig voran. Doch Österreich blieb<br />
ein besetztes Land. Amerikanische, englische, französische und russische<br />
Soldaten überwachten Österreich in vier aufgeteilten Zonen.<br />
Erst 1955 unterzeichneten die Außenminister der vier Besatzungsmächte<br />
gemeinsam mit dem österreichischen Außenminister Leopold<br />
Figl im Wiener Barockschloss Belvedere den Österreichischen Staatsvertrag.<br />
Figl verkündete vom Balkon des Belvederes: „Österreich ist<br />
frei!“ Österreich verpflichtete sich seinerseits zur „immerwährenden<br />
Neutralität“.<br />
Özgür <strong>Avusturya</strong><br />
<strong>Avusturya</strong>’nın bağımsızlığı Nisan 1945’te hemen savaşın sona ermesi<br />
ile beyan edildi.<br />
Savaş sonrası dönemin ilk on yılı yeniden yapılanmaya adanmıştı.<br />
Siyasi olarak da partiler birlik içersindeydi. <strong>Avusturya</strong>’nın ekonomik<br />
toparlanması ABD-Marshall Planı sayesinde hızla gerçekleşiyordu.<br />
Fakat <strong>Avusturya</strong> yine de işgal altındaydı. Amerikalı, İngiliz, Fransız<br />
ve Rus askerleri tarafından dört bölgeye ayrılmış olarak denetleniyordu.<br />
<strong>Avusturya</strong> Devlet Antlaşması Viyana Belvedere Sarayı’nda dört<br />
işgal kuvvetlerinin Dışişleri Bakanları ve <strong>Avusturya</strong> Dışişleri Bakanı<br />
Leopold Figl ile birlikte ancak 1955 yılında imzalanabildi ve Figl<br />
<strong>Avusturya</strong>’nın özgürlüğünü Belvedere Sarayı’nın balkonundan ilan<br />
etti. Buna karşılık <strong>Avusturya</strong> daima tarafsız olacağı taahhüdünü verdi.<br />
52
Nach dem<br />
2.Weltkrieg<br />
wurde Österreich<br />
zehn Jahre<br />
von russischen,<br />
französischen,<br />
amerikanischen<br />
und britischen<br />
Truppen<br />
besetzt.<br />
İkinci Dünya<br />
Savaşından<br />
sonra,<br />
<strong>Avusturya</strong><br />
10 yıl boyunca<br />
Ruslar, Fransızlar,<br />
Amerikalılar<br />
ve İngilizler<br />
tarafından<br />
işgal edildi.<br />
1945: Frauen<br />
bei Aufräumarbeiten<br />
im zerstörten<br />
Wien<br />
1945: kadınlar<br />
Viyana’da<br />
yıkıntıları<br />
temizliyorlar<br />
53
5. Global Forum<br />
der Allianz der<br />
Zivilisationen<br />
Februar 2013;<br />
Vize-Premier<br />
Spindelegger<br />
mit türk.<br />
Premierminister<br />
Erdoğan<br />
Medeniyetler<br />
İttifakı 5. Dünya<br />
Forumu, Şubat<br />
2013, Başbakan<br />
Yardımcısı<br />
Spindelegger<br />
T.C. Başbakanı<br />
Eroğan ile<br />
Österreich in der Welt<br />
Seinen Neutralitätsstatus interpretierte Österreich sehr eigenständig,<br />
es bekannte sich zur militärischen Neutralität bei gleichzeitigem<br />
Engagement in humanitären Belangen und internationalen Gremien. So<br />
zählt Österreich zu den Ländern mit den größten Truppenkontingenten<br />
bei friedenserhaltenden Operationen.<br />
Der Kampf für Menschenrechte und der Einsatz gegen Gewalt<br />
und Armut, sowie für globalen Klimaschutz liegt Österreich ganz besonders<br />
am Herzen.<br />
1995 trat Österreich der Europäischen Gemeinschaft bei und<br />
erlebte seither einen starken wirtschaftlichen Aufschwung. Mit dem<br />
EU-Beitritt von zwölf neuen Mitgliedsländern aus Mittel-, Süd- und<br />
Osteuropa in den Jahren 2004 und 2007 rückte das Land geografisch<br />
in die Mitte des neuen Europas.<br />
54
Dünya’da <strong>Avusturya</strong><br />
<strong>Avusturya</strong> tarafsızlık taahhüdünü kendine has bir şekilde yorumladı<br />
ve askeri tarafsızlığı seçti. Aynı zamanda insani yardım konularında<br />
ve uluslararası komisyonlarda faaliyet göstermeye başladı.<br />
Örneğin <strong>Avusturya</strong> barışı koruma operasyonlarında en büyük askeri<br />
birlik kontenjanına sahip ülkeler arasında yer alıyor.<br />
İnsan hakları, şiddet ve yoksullukla mücadele ile küresel iklimi<br />
koruma gibi konular <strong>Avusturya</strong> için özellikle büyük önem taşıyor.<br />
<strong>Avusturya</strong>, Avrupa Birliği’ne katıldığı 1995 yılından itibaren<br />
güçlü bir ekonomik kalkınma içersine girdi. 2004 - 2007 yılları arasında<br />
Orta, Güney ve Doğu Avrupa’dan AB’ye on iki yeni ülkenin<br />
katılımı ile birlikte <strong>Avusturya</strong> yeni Avrupa coğrafyasının ortasına taşınmış<br />
oldu.<br />
Eröffnung 5. Global Forum der UNAOC in Wien, Februar 2013<br />
BM Medeniyetler İttifakı 5. Dünya Forumu Viyana, Şubat 2013<br />
55
Das österreichische<br />
Parlament<br />
in Wien<br />
Viyana’daki<br />
Meclis Binası
Das politische System Österreichs<br />
<strong>Avusturya</strong>’nın siyasi yapısı<br />
Österreich ist eine parlamentarische Demokratie, die auf allgemeinen<br />
freien Wahlen beruht. Das Parlament, der Nationalrat, wird für<br />
fünf Jahre gewählt. Das Wahlalter beträgt 16 Jahre.<br />
Der Bundespräsident ist der oberste Repräsentant des Staates.<br />
Derzeit amtiert Dr. Heinz Fischer.<br />
An der Spitze der Bundesregierung steht der Bundeskanzler. Seit<br />
2007 hat Österreich eine Koalitionsregierung, die sich aus Vertretern<br />
der beiden Großparteien, den Sozialdemokraten (SPÖ) und der Volkspartei<br />
(ÖVP), zusammensetzt. An der Spitze steht seit 2008 Bundeskanzler<br />
Werner Faymann (SPÖ).<br />
Österreich ist ein föderaler Staat mit neun Bundesländern. An der<br />
Spitze der Länder steht der gewählte Landeshauptmann oder die Landeshauptfrau.<br />
Die Länder haben auch legislative Kompetenzen und<br />
Budgetautonomie.<br />
Kleinste politische Einheit in Österreich sind die Gemeinden. Die<br />
kleinste Gemeinde ist das Dorf Gramais in Tirol mit 64 Einwohnern.<br />
Die Hauptstadt Wien ist die größte Gemeinde mit rund 1,7 Millionen<br />
Einwohnern. An der Spitze der Gemeindeverwaltung steht ein gewählter<br />
Bürgermeister oder eine Bürgermeisterin.<br />
Der Österreichische<br />
Bundespräsident,<br />
Dr. Heinz<br />
Fischer<br />
<strong>Avusturya</strong><br />
Cumhurbaşkanı<br />
Dr. Heinz<br />
Fischer<br />
57
Österreichische<br />
Bundesregierung<br />
- Kabinett<br />
Faymann II (seit<br />
16. Dezember<br />
2013)<br />
<strong>Avusturya</strong><br />
Federal Hükümeti<br />
- Faymann<br />
Hükümeti II (16<br />
Aralık 2013‘den<br />
beri)<br />
<strong>Avusturya</strong> genel seçimlere dayalı parlamenter demokrasi ile yönetilen<br />
bir ülke. Parlamento, yani Milli Meclis seçimleri beş yılda bir<br />
yapılıyor. Seçmenlerin oy kullanma yaşı 16.<br />
Devletin en yüksek temsilcisi Cumhurbaşkanı. <strong>Avusturya</strong>’nın şu<br />
andaki Cumhurbaşkanı ise Dr. Heinz Fischer.<br />
Federal Hükümetin başında Federal Şansölye yani Başbakan bulunuyor.<br />
2007 yılından beri <strong>Avusturya</strong>’da ülkenin iki büyük partisi<br />
olan Sosyal Demokratlar (SPÖ) ve Halk Partisi (ÖVP) vekillerinden<br />
oluşan bir koalisyon hükümeti var. 2008 yılından beri Başbakanlık görevini<br />
Sosyal Demokrat Partisi Genel Başkanı Werner Faymann (SPÖ)<br />
yürütüyor.<br />
<strong>Avusturya</strong> dokuz eyaletten oluşan federal bir devlet. Eyaletlerin<br />
başında seçimle gelen eyalet başkanları bulunuyor. Eyaletler yasama<br />
yetkileri ve bütçe özgürlüğüne sahipler.<br />
<strong>Avusturya</strong>’da en küçük siyasi birimi belediyeler oluşturuyor. En<br />
küçük belediye Tirol eyaletinde bulunan 64 nüfuslu Gramis köyü. Başkent<br />
Viyana 1.7 milyon nüfusu ile ülkenin en büyük belediyesi. Belediyeler<br />
seçilen belediye başkanları tarafından yönetiliyor.<br />
58
Sozialer Friede<br />
Das politische System der Zweiten Republik wurde über viele<br />
Jahrzehnte von den beiden großen Parteien, SPÖ und ÖVP, geprägt.<br />
Derzeit sind auch die Freiheitliche Partei Österreichs (FPÖ), die Grünen,<br />
Team Stronach und die Neos im Parlament vertreten.<br />
Zu den international bemerkenswerten Charakteristika des politischen<br />
Systems zählt die stark ausgeprägte Sozialpartnerschaft, das heißt<br />
die Zusammenarbeit von Interessenverbänden und der Regierung. Oftmals<br />
kritisiert, sichert sie bis heute die Basis für viele wirtschafts- und<br />
sozialpolitische Reformen. Eine Folge dieser Kooperation ist der international<br />
viel beachtete Arbeitsfriede.<br />
Toplumsal barış<br />
İkinci Cumhuriyetin siyasi sistemi, ülkenin iki büyük partisi olan<br />
SPÖ ve ÖVP tarafından uzun yıllar boyunca şekillendirilmiştir. Bugün<br />
<strong>Avusturya</strong> Özgürlük Partisi (FPÖ), Yeşiller, Team Stronach ve<br />
Neos partileri de parlamentoda temsil ediliyorlar.<br />
Siyasal sistemin en dikkat çekici ve karakteristik özelliği güçlü<br />
sosyal ortaklıklar. Bu ortaklıklar hükümet ve ilgili derneklerin işbirliği<br />
içerisinde çalışmalarıyla yürütülüyor. Çoğu zaman eleştirilse de<br />
bugüne dek, birçok ekonomik ve sosyal-politik reformların temelini<br />
sağlamakta. Bu işbirliğinin sonucunda ise uluslararası büyük takdir<br />
toplayan çalışma barışı duruyor.<br />
Soziale Sicherheit<br />
Das System der sozialen Sicherheit beruht in Österreich auf dem<br />
Grundsatz von Pflichtversicherungen, die an das Einkommen gebunden<br />
sind. Arbeitgeber und Arbeitnehmer zahlen zu gleichen Teilen für den<br />
Schutz im Fall von Krankheit oder Arbeitslosigkeit. Auch die Alterspension<br />
beruht auf einer Pflichtversicherung. Dazu kommen Kinderbetreuungsgeld,<br />
Familienbeihilfen oder Pflegegeld.<br />
59
Inzwischen betragen die Sozial- und Gesundheitsausgaben des Bundes<br />
fast die Hälfte der gesamten Staatsausgaben und rund ein Drittel des<br />
BIP. Die hohen sozialen Standards für eine Gesellschaft zu sichern, die<br />
immer älter wird, ist eine Herausforderung. So wurde mittlerweile das<br />
Pensionsantrittsalter erhöht und andere Maßnahmen werden diskutiert.<br />
Die Festlegung von Mindestlöhnen und die Einführung einer Mindestsicherung<br />
spielen im Kampf gegen die Armut eine wichtige Rolle.<br />
Auch Menschen mit Behinderungen sollen am gesellschaftlichen<br />
Leben teilhaben können. Das gilt für die Schulen ebenso wie für die<br />
Arbeitswelt. Die Gleichbehandlung wurde sogar in der Verfassung<br />
festgeschrieben.<br />
Sosyal güvenlik<br />
<strong>Avusturya</strong>’da sosyal güvenlik sistemi, gelire bağlı zorunlu sigorta<br />
üzerine kurulu. İşveren ve işçi, hastalık veya işsizlik halinde korunma<br />
amaçlı eşit paylar öderler. Emekli maaşı da aynı şekilde zorunlu sigorta<br />
üzerine kurulu. Bunun yanı sıra çocuk parası, aile yardımı veya<br />
bakım parası da var.<br />
Günümüzde ülkenin sosyal ve sağlık giderleri toplam hükümet<br />
harcamalarının neredeyse yarısını ve Gayri Safi Yurtiçi Hasılanın üçte<br />
birini oluşturuyor. Giderek yaşlanan toplumun yüksek sosyal standardını<br />
sağlamak zorlu bir görev. Bu nedenle emeklilik yaşı yükseltildi ve<br />
başka önlemlere ilişkin tartışmalar sürüyor.<br />
Asgari ücretlerin belirlenmesi ve asgari sigortalılık yoksulluğa<br />
karşı yapılan mücadelede önemli bir rol oynuyor.<br />
Ayrıca engellilerin de sosyal yaşama katılımları sağlanması gerekiyor.<br />
Elbette bu, hem okullar hem de çalışma hayatı için geçerli. Eşit<br />
muamele Anayasa’yla da hüküm altına alınmıştır.<br />
Frauenpolitik<br />
Zwei Drittel der österreichischen Frauen sind berufstätig, allerdings<br />
verdienen Frauen im Durchschnitt nach wie vor um 40 Prozent weniger<br />
als Männer. Die Regierung versucht nun die Gehaltsschere zwischen den<br />
Geschlechtern zu verkleinern. Dafür sollen mehr Kinderbetreuungsplätze<br />
60
geschaffen werden, damit Frauen nach der Babypause wieder schneller<br />
in die Arbeitswelt zurückkehren können. Dazu soll die bessere Aus- und<br />
Weiterbildung der Frauen gefördert werden. Gegen Diskriminierungen in<br />
der Arbeitswelt wurden Gleichbehandlungsanwaltschaften und Frauenbeauftragte<br />
bestellt.<br />
Kadın politikası<br />
<strong>Avusturya</strong>lı kadınların üçte ikisi faal olarak meslek hayatında yer<br />
alıyorlar. Fakat hala erkeklere oranla yaklaşık % 40 oranında daha az<br />
kazanıyorlar. Hükümet şimdi cinsiyetler arasındaki bu maaş makasını<br />
azaltılması için çalışıyor. Çocuk bakım evlerinin arttırılarak kadınların<br />
doğum izninden tekrar iş hayatına hızlı bir şekilde dönmelerinin<br />
sağlanması, kadınların daha iyi eğitim almaları ve kendilerini geliştirilmeleri<br />
için teşvik edilmesi yapılan çalışmalar arasındadır. Çalışma<br />
hayatındaki ayrımcılığa karşı eşit muamele hukuk danışmanlıkları ve<br />
kadın sorumluları görevlendirildi.<br />
SOS-Kinderdorf<br />
Imst in<br />
Tirol, Mutter<br />
mit Kindern<br />
SOS Çocuk<br />
Köyü, Imst –<br />
Tirol eyaleti,<br />
anne ve<br />
çocuklar<br />
61
Bildung<br />
Der Grundstein für das heutige Schulsystem wurde schon im 18.<br />
Jahrhundert von Kaiserin Maria Theresia gelegt, die die allgemeine<br />
Schulpflicht einführte. Heute müssen österreichische Kinder zumindest<br />
neun Jahre die Schule besuchen. Auf die vierjährige Volksschule<br />
folgt entweder der Übertritt in die vierjährige Hauptschule oder in ein<br />
achtjähriges Gymnasium. Nach der Hauptschule bereitet der polytechnische<br />
Lehrgang auf eine handwerkliche Lehre vor oder die Schüler<br />
wechseln in eine berufsbildende mittlere oder höhere Schule, die zur<br />
Matura führt. Der Unterricht an den öffentlichen Schulen ist kostenlos.<br />
Knapp zwölf Prozent der Österreicher absolvieren die Matura,<br />
acht Prozent schließen ein Studium ab. Unter den jüngeren Österreichern<br />
ist dieser Prozentsatz allerdings schon höher, ebenso holen die<br />
Mädchen auf: bei Maturanten und Studierenden ist die Mehrheit bereits<br />
weiblich.<br />
Das Bildungssystem wird derzeit reformiert. Auch Jugendliche,<br />
die eine Lehre absolvieren, sollen die Matura machen können, die<br />
Trennung zwischen Hauptschule und Gymnasium soll durch eine gemeinsame<br />
Mittelschule schrittweise aufgehoben werden.<br />
Österreichs Universitäten genießen einen guten Ruf. Sie sind autonom,<br />
erhalten vom Staat ein Globalbudget und schließen mit der Republik<br />
Leistungsverträge ab. Die Forschungsquote liegt bei hohen 2,7<br />
Prozent.<br />
Eğitim<br />
Mevcut okul sisteminin temel taşları 18. yüzyılda Kraliçe Maria<br />
Theresia tarafından eğitimi zorunlu hale getirilmesiyle atıldı. Bugün<br />
<strong>Avusturya</strong>lı çocuklar en az 9 yıl eğitim görmek zorunda. Dört yıllık<br />
ilköğretimden sonra başarı performansına göre çocuklar 4 yıllık ortaokula<br />
veya mezun olduklarında üniversiteye gitmeye hak kazandıkları<br />
8 yıllık liseye geçerler. Ortaokula devam edip mezun olanlar akabinde<br />
aldıkları bir yıllık politeknik eğitimle 9 yıllık zorunlu eğitimlerini<br />
tamamlamış olur. Daha sonra ise ya el zanaatları çıraklık eğitimi<br />
yapılabilir ya da öğrenciler meslek liselerine veya düz liselere geçiş<br />
yapabilirler. Devlet okullarında eğitim ücretsizdir.<br />
62
<strong>Avusturya</strong>lıların yaklaşık %12’si lise diplomasına sahip, %8’i ise<br />
üniversite eğitimi alıyor. Genç nesil <strong>Avusturya</strong>lılarda artık bu oranlar<br />
biraz daha yüksek olmakla birlikte lise diplomasına sahip ve üniversite<br />
eğitimi alanların çoğunluğunu şimdiden genç kızlar oluşturuyor.<br />
Şu sıra eğitim sisteminde bazı reformlar yapılıyor. Çıraklık eğitimi<br />
almış gençlerin de lise mezunu olabilmeleri için ilköğretimden<br />
sonra yapılan ortaokul ve lise ayrımının adım adım kaldırarak yerine<br />
ortak bir orta eğitim kurumunun oluşturulması hedefleniyor.<br />
<strong>Avusturya</strong> Üniversiteleri iyi bir üne sahipler. Onlar özerkler, devletten<br />
genel bir bütçe alıyorlar ve <strong>Avusturya</strong> Cumhuriyeti ile performans<br />
sözleşmeleri imzalıyorlar. Üniversitelerdeki araştırma oranı ise<br />
% 2,7 gibi yüksek bir yüzde.<br />
Türkischer<br />
Außenminister<br />
Ahmet Davutoglu<br />
2012 in<br />
Wien, Besuch<br />
einer Schule<br />
T.C. Dışişleri<br />
Bakanı Ahmet<br />
Davutoğlu<br />
2012’de<br />
Viyana’da bir<br />
okul ziyaretinde<br />
63
Türkische Migration nach Österreich<br />
und die österreichische<br />
Integrationspolitik<br />
Türkischstämmige Menschen in Österreich<br />
Österreich hat eine vielfältige Gesellschaft, die auf einer ebenso<br />
vielfältigen Kultur und Geschichte basiert. Mehr als eine Million<br />
Einwohner Österreichs haben eine ausländische Staatsangehörigkeit.<br />
Das entspricht einem Anteil von 11,9% an der Gesamtbevölkerung;<br />
davon sind fast 113.700 türkische StaatsbürgerInnen. Diese Zuwander<br />
Innen sind verschiedenster Herkunft und haben unterschiedliche Geschichten.<br />
Viele davon haben Wurzeln in der <strong>Türkei</strong> und leisten einen<br />
wesentlichen Beitrag in Österreich. Dazu vielleicht ein kurzes Gedankenspiel:<br />
Außenminister<br />
Kurz mit der<br />
Hohen Vetreterin<br />
der EU<br />
für Außen- und<br />
Sicherheitspolitik<br />
Catherine<br />
Ashton in<br />
Brüssel<br />
Dışişleri Bakanı<br />
Kurz AB Dış ve<br />
Güvenlik Politikaları<br />
Yüksek<br />
Temsilcisi<br />
Catherine<br />
Ashton ile<br />
Brüksel’de<br />
64
Wen oder was assoziieren Sie mit Österreich? Gustav Klimt vielleicht?<br />
Oder Wolfgang Amadeus Mozart? Sind es die Berge und Seen? Vielleicht<br />
die österreichische Tracht? Ist es der Wiener Opernball? Wissen<br />
Sie, wer 2012 die Eröffnung des Wiener Opernballs choreografierte?<br />
Es war Ismet Özdek, ein Österreicher mit türkischen Wurzeln. Falls<br />
Sie 2014 den Wiener Opernball besuchen; davor können Sie in den<br />
schönen Räumlichkeiten der Albertina Kulinarik des Weltklasse-Gastronoms<br />
Atilla Doğudan (Do&Co) genießen – auch ein Österreicher<br />
mit Wurzeln in der <strong>Türkei</strong>.<br />
Für alle Fußball-Interessierten: Veli Kavlak, Yasin Pehlivan und Ümit<br />
Korkmaz, das sind Namen, die den österreichischen Fußball mitprägen.<br />
Zudem eröffnete die Sängerin Nihan Devecioğlu die Integrations-Fußball-WM<br />
im Casino Salzburg mit einem alpenländisch-türkischen<br />
Jodel-Crossover („Yödelü“).<br />
Zur Geschichte: Die Migration von der <strong>Türkei</strong> nach Österreich begann<br />
vor etwa 50 Jahren. Am 15. Mai 1964 wurde das „Abkommen zwischen<br />
der Republik Österreich und der Türkischen Republik über die<br />
Anwerbung türkischer Arbeitskräfte und deren Beschäftigung in Österreich“<br />
unterzeichnet.<br />
Damit begann die sogenannte GastarbeiterInnenmigration. Viele Menschen,<br />
die mit der Absicht immigrierten, ein paar Jahre in Österreich zu<br />
arbeiten und dann in die <strong>Türkei</strong> zurückzukehren, blieben entgegen ihrer<br />
Pläne im Land, gründeten Familien und leben mittlerweile in zweiter und<br />
dritter Generation in ihrer neuen Heimat. So hatten 2012 rund 275.000<br />
Menschen in Österreich einen türkischen Migrationshintergrund.<br />
Integration: Ein Zukunftsthema<br />
2012 wanderten rund 4000 türkische Staatsangehörige nach Österreich<br />
ein. Die türkischstämmige Community in Österreich hat sich in den<br />
letzten 50 Jahren zu einem nicht mehr wegzudenkenden Teil der Bevölkerung<br />
entwickelt. Prognosen zufolge wird die Zuwanderung auch<br />
künftig die Bevölkerungsentwicklung Österreichs stark beeinflussen:<br />
Bis 2030 könnte die Bevölkerungszahl Österreichs 9 Millionen erreichen.<br />
Klar ist, dass Integration eine gesamtgesellschaftliche Aufgabe<br />
bleiben wird, denn: Integration betrifft uns alle.<br />
65
Der Weg zur Schaffung einer Integrationspolitik<br />
Österreich bekennt sich zu einer geregelten Zuwanderung, die einen<br />
wirtschaftlichen und demografischen Mehrwert darstellt. Um die<br />
Chancen und Herausforderungen von Integration aktiv wahrnehmen<br />
zu können, wurde Sebastian Kurz 2011 zum Staatssekretär für Integration<br />
im Innenministerium bestellt. Mit diesem Schritt wurde ein<br />
deutliches Zeichen der Aufwertung der Integrationspolitik in Österreich<br />
gesetzt.<br />
Nach mehr als zweieinhalbjähriger Tätigkeit erfolgte der nächste Entwicklungsschritt.<br />
Im Zuge der Angelobung der neuen österreichischen<br />
Bundesregierung am 16.12.2013 wurde Sebastian Kurz zum neuen<br />
Außenminister ernannt. In dieser Funktion wird er auch weiterhin alle<br />
Agenden im Bereich der Integration betreuen. Für den nunmehrigen<br />
Außen- und Integrationsminister Sebastian Kurz ist ein neuer Zugang<br />
wichtig: Integration durch Leistung. Nicht die Herkunft eines Menschen<br />
Außenminister<br />
Kurz und Justizminister<br />
Bozdağ,<br />
2012 Ankara<br />
Dışişleri Bakanı<br />
Kurz ve Adalet<br />
Bakanı Bozdağ,<br />
2012 Ankara<br />
66
zählt, sondern die Leistung, die jemand erbringt. Leistung darf aber<br />
nicht nur gefordert, sondern muss auch ermöglicht werden, z.B. durch<br />
die Anerkennung von beruflichen Qualifikationen aus dem Ausland.<br />
Daneben gilt es bei der Wahrnehmung von Integration anzusetzen:<br />
So initiierte bereits das Staatssekretariat für Integration die Aktion<br />
ZUSAMMEN : ÖSTERREICH, welche positive Lebensgeschichten<br />
und Erfahrungen in den Vordergrund rückt. 48 türkischstämmige<br />
Integrationsbotschafter Innen sind bei diesem Projekt bereits aktiv.<br />
Darunter gibt es Fußballprofis, JournalistInnen, MedizinerInnen,<br />
StudentInnen und andere Menschen mit türkischen Wurzeln, die der<br />
jungen Generation Mut zu einem erfolgreichen Lebensweg in Österreich<br />
machen wollen.<br />
Islam und Integration in Österreich<br />
Laut Bundesminister Kurz „soll es kein Widerspruch mehr sein, gleichzeitig<br />
selbstbewusster Österreicher und Muslim zu sein, wenn eine<br />
gemeinsame Wertebasis verbindet“. Schließlich leben rund 500.000<br />
Menschen mit muslimischem Religionsbekenntnis in Österreich. Die<br />
meisten sind türkischer Abstammung. Weniger bekannt ist vielleicht,<br />
dass der Islam in Österreich schon seit über 100 Jahren anerkannt ist. 1<br />
Integration von Anfang an<br />
Um Menschen, die beschließen ihr Leben in Österreich zu starten, auf<br />
ihre neue Heimat vorzubereiten, wurde das Pilotprojekt „Integration<br />
von Anfang an“ an der Österreichischen Botschaft in Ankara initiiert<br />
- denn Integration beginnt bereits im Herkunftsland: Per 1.1.2013 entsandte<br />
das Bundesministerium für Inneres eine Integrationsbeauftragte<br />
an die Botschaft nach Ankara. In Kooperation mit dem Außenministerium,<br />
welches in Ankara Gruppenschulungen anbietet, werden potentielle<br />
Zuwanderer über verschiedene Themen des täglichen Lebens in<br />
Österreich informiert.<br />
1 Am 15. Juli 1912 unterschrieb Kaiser Franz Joseph I. in Bad Ischl das Islamgesetz.<br />
Nalan Gündüz - Integrationsbeauftragte<br />
67
<strong>Avusturya</strong>’ya Türk göçü ve <strong>Avusturya</strong><br />
Entegrasyon Politikası<br />
<strong>Avusturya</strong>’da Türk kökenli insanlar<br />
<strong>Avusturya</strong>’nın çok yönlü kültürü ve tarihine dayanan yine çok yönlü<br />
bir toplumu var. <strong>Avusturya</strong>’da bir milyondan fazla yabancı uyruklu<br />
insan yaşıyor. Bu rakam toplam nüfusun %11,9’nu oluştururken bunların<br />
yaklaşık 113.700’ü de Türk vatandaşı. Bu göçmenler çok farklı<br />
ülkelerden ve farklı hikâyelerle geliyorlar. Birçoğunun kökleri Türkiye’de<br />
ve <strong>Avusturya</strong>’da önemli bir katkı sağlıyorlar. Belki buna küçük<br />
bir örnek verebiliriz:<br />
<strong>Avusturya</strong> deyince aklınıza kim ve ne geliyor? Belki Gustav Klimt? Ya<br />
da Wolfgang Amadeus Mozart? Dağlar ve göller mi? Belki de <strong>Avusturya</strong><br />
milli kıyafeti? Veya Viyana Opera Balosu? 2012 yılında Viyana<br />
Opera Balosunun açılış koreografisini kim hazırladı biliyor musunuz?<br />
İsmet Özdek, Türk kökenli bir <strong>Avusturya</strong>lı. Eğer 2014 yılında Viyana<br />
Außenminister<br />
Kurz mit Rotes<br />
Kreuz Mitarbeitern,<br />
neben ihm<br />
Ismet Özdek<br />
Dışişleri Bakanı<br />
Kurz Kızıl Haç<br />
çalışanları ile,<br />
yanında İsmet<br />
Özdek<br />
68
Opera Balosunu ziyaret etmeyi düşünüyorsanız; ondan önce Albertina<br />
Müzesinde dünya gastronomisinde kendine yer edinmiş, yine Türk<br />
kökenli bir <strong>Avusturya</strong>lı olan Atilla Doğudan‘ın (Do&Co) lezzetlerini<br />
tadabilirsiniz.<br />
Bütün futbol meraklılarına: Veli Kavlak, Yasin Pehlivan ve Ümit<br />
Korkmaz gibi isimler <strong>Avusturya</strong> futbolunun gelişmesine katkı sağlayan<br />
isimlerdir. Ayrıca ses sanatçısı Nihan Devecioğlu da Casino Salzburg’da<br />
Entegrasyon Futbolu Dünya Kupası açılışını Alpler bölgesine<br />
özgü bir şarkı türünü Türk ezgileriyle sentezleyerek (“Yödelü”) gerçekleştirdi.<br />
Tarih: Türkiye’den <strong>Avusturya</strong>’ya göç yaklaşık 50 yıl önce başladı. 15<br />
Mayıs 1964 yılında “<strong>Avusturya</strong> ve Türkiye Cumhuriyetleri arasında<br />
Türk İşgücü Anlaşması” imzalandı.<br />
Böylece ‘konuk işçi’ olarak adlandırılan göç başlamış oldu. Birçok insan<br />
birkaç yıllığına <strong>Avusturya</strong>’da çalışmak ve daha sonra Türkiye’ye<br />
dönmek amacıyla göç etmişse de planlarının aksine ülkede kalmış, bir<br />
aile kurmuş ve şu anda hatta ikinci ve üçüncü nesilde yeni memleketlerinde<br />
yaşıyorlar. Bu bağlamda 2012 yılında Türkiye’den göç etmiş<br />
insan sayısı 275.000’di.<br />
Entegrasyon: geleceğin konusu<br />
2012 yılında yaklaşık 4000 Türk vatandaşı <strong>Avusturya</strong>’ya göç etti. <strong>Avusturya</strong>’daki<br />
Türk topluluğu son 50 yıl içinde nüfusun ayrılmaz bir parçası<br />
haline geldi. Yapılan tahminlere göre göç, gelecekte de <strong>Avusturya</strong>’nın<br />
nüfus gelişimini ciddi biçimde etkileyecek: 2030 yılına kadar <strong>Avusturya</strong>’nın<br />
nüfusu 9 milyona ulaşabilir. Kesin olan şu ki entegrasyon bütün<br />
toplumu kapsayan bir görev olmaya devam edecektir: çünkü entegrasyon<br />
hepimizi ilgilendiriyor.<br />
Entegrasyon politikasının oluşturulmasına giden yol<br />
<strong>Avusturya</strong>, ticari ve demografik katma değeri olan düzenli bir göçten<br />
yanadır. Entegrasyonun getirdiği fırsatları ve zorlukları etkin bir<br />
biçimde ele alabilmek adına 2011 yılında Sebastian Kurz İçişleri Ba-<br />
69
kanlığı’nda Entegrasyon Devlet Sekreteri olarak atandı. Bu adımla<br />
<strong>Avusturya</strong>’da entegrasyon politikasına ne denli önem atfedildiği de<br />
gösterilmiş oldu.<br />
Angelobung von<br />
Bundesminister<br />
Sebastian<br />
Kurz durch BP<br />
Heinz Fischer.<br />
Hofburg, Wien,<br />
Dez. 2013<br />
Sebastian<br />
Kurz’un Federal<br />
Bakan olarak<br />
yemin etmesi,<br />
Cumhurbaşkanı<br />
Fischer ile,<br />
Hofburg Sarayı,<br />
Viyana,<br />
Aralık 2013<br />
İki buçuk yılı geçen bir görev süresinden sonra bir sonraki gelişme adımı<br />
atıldı. <strong>Avusturya</strong>’nın yeni hükümetinin yemin etmesiyle 16.12.2013<br />
tarihinde Sebastian Kurz yeni Dışişleri Bakanı olarak atandı. Bu görevinde<br />
aynı zamanda entegrasyon alanındaki bütün konulardan da<br />
sorumlu olacak. Artık Dışişleri ve Entegrasyon Bakanı olan Sebastian<br />
Kurz için yeni bir bakış açısı önemli: performans ve emek yoluyla entegrasyon.<br />
Yani bir insanın geldiği yer değil gösterdiği performans ve<br />
emek önemlidir. Ancak performans sadece talep edilmemeli aynı zamanda<br />
mümkün kılınmalıdır, örn. yurtdışında edinilen mesleki eğitim<br />
diplomalarının kabul görmesi gibi.<br />
Bunun yanı sıra entegrasyonun algılanmasında da adımlar atılması<br />
gerekiyor: Bu bağlamda henüz Devlet Sekreterliği döneminde “BİR-<br />
LİKTE: AVUSTURYA” projesi hayata geçirildi. Bu proje çerçevesinde<br />
olumlu hayat hikâyeleri ve tecrübeler ön plana çıkarılıyor. Bu projede<br />
48 Türk kökenli entegrasyon elçisi aktif bir şekilde görev alıyor. Bun-<br />
70
ların arasında profesyonel futbol oyuncuları, gazeteciler, tıp çalışanları,<br />
öğrenciler ve başka Türk kökenli insanlar bulunuyor ve genç nesli<br />
<strong>Avusturya</strong>’da başarılı bir hayat sürdürebilmeleri için cesaretlendirmek<br />
istiyorlar.<br />
<strong>Avusturya</strong>’da İslam ve entegrasyon<br />
Devlet Sekreteri Sebastian Kurz’a göre “ortak değerlerin bir bağ kurduğu<br />
yerde, bilinçli bir <strong>Avusturya</strong>lı ve aynı zamanda bir Müslüman<br />
olmak artık bir tezatlık oluşturmamalı”. Sonuçta <strong>Avusturya</strong>’da yaklaşık<br />
500.000 Müslüman yaşıyor. Bunların büyük çoğunluğu ise Türk<br />
kökenli. Belki fazla bilinmiyor ancak İslam dini <strong>Avusturya</strong>’da 100 yıl<br />
önce resmi din olarak kabul edilmiştir. 1<br />
Başlangıçtan itibaren entegrasyon<br />
<strong>Avusturya</strong>’da yeni bir hayata başlamaya karar veren insanlara yeni<br />
memleketlerine hazırlamak için Ankara <strong>Avusturya</strong> Büyükelçiliğinde<br />
“Başlangıçtan itibaren entegrasyon” başlıklı bir pilot proje başlatıldı<br />
– çünkü entegrasyon henüz göçmenlerin kendi ülkelerinde başlıyor:<br />
1.1.2013 tarihi itibariyle İçişleri Bakanlığı Ankara <strong>Avusturya</strong> Büyükelçiliğine<br />
bir Entegrasyon Müşaviri görevlendirdi. Dışişleri Bakanlığı’nın<br />
işbirliğiyle Ankara’da oluşturulan gruplarla bilgi toplantıları<br />
düzenleniyor ve göç edecek kişilere <strong>Avusturya</strong>’daki günlük yaşama<br />
dair farklı konularda bilgi veriliyor.<br />
1<br />
15 Haziran 1912‘de İmparator I. Franz Josef Bad İschl’de İslam Yasasını imzaladı.<br />
Nalan Gündüz – Entegrasyon Müşaviri<br />
71
Arnold<br />
Schönberg,<br />
1926-1930, beim<br />
Dirigieren eines<br />
Orchesters für<br />
eine Radiosendung<br />
Arnold<br />
Schönberg,<br />
1926-1930,<br />
radyo yayını<br />
için orkestra<br />
şefliği yaparken<br />
72
Kunst und Kultur<br />
Sanat ve Kültür<br />
Österreich ist Musik<br />
Das Bild der österreichischen Hochkultur ist von der Wiener Klassik<br />
geprägt. Als Wiener Klassik wird die Epoche des ausgehenden 18.<br />
Jahrhunderts bezeichnet, wo im kaiserlichen Wien Komponisten wie<br />
Joseph Haydn, Wolfgang Amadeus Mozart oder Ludwig van Beethoven<br />
von Adeligen gefördert wurden. Die Zeit der Romantik mit Komponisten<br />
wie Johannes Brahms oder Franz Schubert schloss daran an. Die Wiener<br />
Moderne mit Gustav Mahler oder Richard Strauss datiert um die nächste<br />
Jahrhundertwende. In Wien wurde zu Beginn des 20. Jahrhunderts<br />
aber auch von Arnold Schönberg die 12-Ton-Musik entwickelt. Neben<br />
der ernsten Musik entstand Unterhaltungsmusik, die um die Welt ging.<br />
Die Walzer der Strauß-Dynastie, die Operetten von Emmerich Kalman<br />
oder Franz Lehar füllen noch immer die Konzert- und Opernhäuser. Auch<br />
das zeitgenössische Musikschaffen reicht von neuer E-Musik über Jazzer<br />
wie Joe Zawinul bis hin zum Austropop. Falco ist sicher der international<br />
bekannteste Repräsentant der letztgenannten Kategorie. Daneben erfreut<br />
sich auch die alpine Volksmusik, oft in modernisierter Form, großer Beliebtheit.<br />
<strong>Avusturya</strong> eşittir müzik<br />
<strong>Avusturya</strong>’nın yüksek kültürüne 18. yüzyılın sonunda başlayan<br />
Viyana Klasik Dönem damgasını vurdu. Bu dönemde İmparatorluk Viyana’sında<br />
Joseph Haydn, Wolfgang Amadeus Mozart veya Ludwig van<br />
Beethoven gibi besteciler, asiller tarafından destekleniyordu. Akabinde<br />
ise Johannes Brahms veya Franz Schubert gibi bestecilerin bulunduğu<br />
Romantik Dönem başladı. Bir sonraki yüzyılda Gustav Mahler veya Richard<br />
Strauss’un ün kazandığı Modernizm Dönemi doğdu. 20. yüzyılın<br />
başlarında Arnold Schönberg 12-nota sistemini geliştirdi.<br />
73
Tom Hulce als<br />
Mozart im Film<br />
Amadeus<br />
Amadeus<br />
filminde Tom<br />
Hulce Mozart<br />
rolünde<br />
Johann Strauss<br />
(1825 –1899),<br />
der<br />
“Walzerkönig“<br />
Vals’in kralı<br />
74
50 Jahre Österreichisches Kulturforum,<br />
Baba Zula Konzert<br />
50. yıl <strong>Avusturya</strong> Kültür Ofisi, Baba Zula<br />
Konseri<br />
Bu ağır müziklerin yanı sıra bütün dünyada beğeni toplayan eğlence<br />
müzikleri ortaya çıktı.<br />
Strauss Hanedanının Vals eserleri, Emmerich Kalmann veya<br />
Franz Lehar‘ın operetleri hala konser ve opera salonlarını seyirci ile<br />
dolduruyor. Çağdaş müzik denince de yelpaze yeni elektronik müzikten<br />
caz sanatçısı Joe Zawinul’a ve <strong>Avusturya</strong> pop müziğine kadar<br />
uzanıyor. Pop müziğin uluslararası en tanınmış sanatçısı ise şüphesiz<br />
Falco. Bu müziklerin yanı sıra çoğu zaman modernize edilmiş Alpler’in<br />
halk müziği de büyük ilgi görüyor.<br />
75
Kunstvolle Bauten<br />
Die Baukunst trägt viel zum Erscheinungsbild des Landes bei.<br />
Mehr noch als mittelalterliche Kirchen und Klöster prägen in Österreich<br />
Barockbauten die Stadtzentren und Herrschaftssitze. An der Wiener<br />
Ringstraße entfaltete hingegen der Historismus der bürgerlichen Gründerzeit<br />
im 19. Jahrhundert seine spätimperiale Pracht. Um 1900 entstanden<br />
in Wien auch einige sehenswerte Gebäude im Jugendstil, ein Stil,<br />
der in den 20er Jahren des vergangenen Jahrhunderts von den Art-Deco–Bauten<br />
des Roten Wiens abgelöst wurden. Die neuere Architektur<br />
wird von mittlerweile international tätigen Architekten wie Hans Hollein<br />
oder Günther Domenig repräsentiert. Erst kürzlich konnte Wolfgang<br />
D. Prix vom Architekturbüro Coop Himmelb(l)au den renommierten<br />
Architectural Review Future Projects Award in der Kategorie<br />
Hundertwasserhaus<br />
in Wien<br />
Viyana’da<br />
Hundertwasser<br />
binası<br />
76
Jugendstil:<br />
U-Bahn Station<br />
am Wiener<br />
Karlsplatz<br />
(1898)<br />
Arnuvo mimarisi:<br />
Metro<br />
istasyonu<br />
Nachhaltigkeit für ein Hochhausprojekt in Wien entgegennehmen.<br />
Dieses 128 Meter hohe Gebäude könnte dank High-tech aus der Steiermark<br />
wie ein Kleinkraftwerk wirken und überschüssige Energie aus<br />
Wind und Sonne erzeugen. Aus Kostengründen wird der Bau in Wien<br />
vermutlich vorerst nicht realisiert. Die Technologie soll jedoch bei einem<br />
Neubau in Shenzhen zum Einsatz kommen.<br />
Sanatsal yapılar<br />
Mimari, ülkenin görünümü önemli ölçüde etkiliyor. <strong>Avusturya</strong>’nın<br />
görünümünü ortaçağ kiliseleri ve manastırlardan çok şehir<br />
merkezlerindeki barok binalar ve barok stilinde inşa edilen saraylar<br />
karakterize ediyor. 19. yüzyılda Viyana’nın eski şehir surları yıkılarak<br />
yerini alan Ringstrasse (Ring Bulvarı) ise geç emperyal dönemin<br />
Historisist mimari stilinde inşa edilen binalarıyla gözleri kamaştırıyor.<br />
1900’lü yıllar civarında Viyana’da Yeni Uslüp/Arnuvo stilinde de gö-<br />
77
Der Wiener<br />
Hauptbahnhof,<br />
derzeit die<br />
größte<br />
Baustelle<br />
Europas, wird<br />
voraussichtlich<br />
2015 eröffnet<br />
2015’de açılışı<br />
gerçekleştirilmesi<br />
plananan<br />
Viyana tren<br />
garı maketi;<br />
şu anda Avrupa’daki<br />
en<br />
büyük inşaat<br />
alanı<br />
rülmeye değer yeni binalar inşa edildi. Bu mimari stil geçen yüzyılın<br />
20’li yıllarında Kızıl Viyana’nın Art-Deco tarzı binalarının tetiklediği<br />
bir stildir. Çağdaş mimari ise Hans Hollein veya Günther Domenig<br />
gibi uluslararası çalışan isimler tarafından temsil ediliyor. Henüz kısa<br />
bir süre önce ‘Coop Himmel(b)lau’ mimarlık ofisinden Wolfgang D.<br />
Prix Viyana’da meşhur ‘Architectural Review Future Projects’ ödülünü<br />
sürdürülebilirlik kategorisinde bir gökdelen projesi için aldı. Bu<br />
128 metre yüksekliğindeki bina Steiermark’ın yüksek teknolojisi sayesinde<br />
küçük bir elektrik santrali gibi işleyebilir ve rüzgâr ve güneş<br />
enerjisinden kendi ihtiyacı dışında elektrik üretebilir. Ancak maliyeti<br />
nedeniyle bu proje büyük ihtimalle şimdilik Viyana’da hayata geçirilmeyecek.<br />
Ancak bu teknolojinin Shenzhen’de yükselen yeni bir binada<br />
kullanılması planlanıyor.<br />
78
Angelika<br />
Kauffmann,<br />
Selbstbildnis in<br />
Bregenzerwälder<br />
Tracht, 1781<br />
Angelika Kauffmann,<br />
Bregenz<br />
Ormanları yöresel<br />
kıyafetiyle<br />
portre, 1781<br />
Malerei<br />
Österreichische Malerei und Museen spannen den Bogen von<br />
Albrecht Dürers Hasen über barocke Üppigkeit und die mittlerweile<br />
international renommierten Bilder von Klimt, Schiele und Kokoschka,<br />
die Vertreter der klassischen Wiener Moderne. Herausragend sind auch<br />
die Wiener Phantastischen Realisten wie Fuchs oder Hundertwasser in<br />
der zweiten Hälfte des 20. Jahrhunderts, dazu die außergewöhnlichen<br />
Frauen Kiki Kogelnik und Maria Lassnig bis hin zu den Künstlern der<br />
Gegenwart wie Herbert Schmalix oder Herbert Böckl.<br />
Ressamlar<br />
<strong>Avusturya</strong> tabloları ve müzeleri, Albrecht Dürer’in ‘Tavşan’ tablosundan<br />
zengin barok eserlere ve uluslararası tanınan Viyana Modernizmi’nin<br />
temsilcileri Klimt, Schiele ve Kokoschka’nın tablolarına<br />
kadar geniş bir yelpazeye sahip.<br />
79
20. yüzyılın ortasında fantastik sanatın ustaları Fuchs ve<br />
Hundertwasser’in de aralarında bulunduğu harikulade bir grup ressam<br />
‘Viyana Fantastik Realistleri’ olarak bir araya geldiler. 20. yüzyılın<br />
olağandışı ressam kadınları ise Kiki Kogelnik ve Maria Lassing’di.<br />
Günümüz sanatçıları arasında da Herbert Schmalix veya Herbert<br />
Böckl sayılabilir.<br />
Druckwerk der Wiener Werkstaetten<br />
Viyana Baskı Atölyleleri eseri<br />
80
Gustav Klimt (1862–1918): »Der Kuss«<br />
“Öpücük” (Belvedere Müzesi, Viyana)<br />
81
Ars Electronica<br />
„Kunst, Technologie und Gesellschaft“ lautet seit 1979 das Credo<br />
von Ars Electronica, die in ihrer spezifischen Ausrichtung und langjährigen<br />
Kontinuität eine weltweit einmalige Plattform für digitale<br />
Kunst und Medienkultur ist. Die Ars Electronica wird von vier Säulen<br />
getragen: einem avantgardistischen Festival, einem Wettbewerb<br />
mit Best-of-Charakter, einem Museum mit Bildungsauftrag und einem<br />
Medienkunstlabor, das Kompetenzen aus Kunst, Design und Wissenschaft<br />
verbindet und gleichsam für die Forschung und die Industrie<br />
zugänglich macht.<br />
Ars Elecronica’nın 1979 yılından beri takip ettiği düşünce temeli<br />
„sanat, teknoloji ve toplum“dur. Belirli yönelimi ve uzun yıllara dayanan<br />
sürekliliğiyle dijital sanat ve medya kültürü alanında dünyada<br />
eşi olmayan bir platform olmayı başarmıştır. Ars Electronica 4 temel<br />
sütun üzerine kuruludur: 1. yenilikçi festival, 2. en iyiler rekabeti, 3.<br />
eğitim amacı taşıyan bir müze ve 4. sanat, tasarım ve bilimi birleştirirken<br />
aynı zamanda hem araştırma hem de sanayi çevrelerine aynı<br />
derecede bilgi sağlayan bir medya sanatı laboratuarı.<br />
Der Prix Ars Electronica ist eine interdisziplinäre Plattform für<br />
alle, die den Computer als universelles Gestaltungsmedium in ihrer<br />
Fassade des<br />
Ars Electronica<br />
Center, Linz<br />
Ars Electronica<br />
Merkezi, Linz<br />
82
künstlerischen Arbeit an der Schnittstelle zwischen Kunst, Technologie<br />
und Gesellschaft einsetzen. 1987 initiiert, ist der Wettbewerb für Cyber-<br />
Arts die weltweit höchstdotierte Auszeichnung für Medienkunst.<br />
Ars Electronica Ödülü sanat, teknoloji ve toplumun kesişme noktasındaki<br />
sanatsal çalışmalarında bilgisayarı evrensel bir yaratıcılık<br />
aracı olarak kullanan herkes için disiplinler arası bir platformdur. 1987<br />
yılında başlatılan Cyber Arts yarışması medya sanatı dalında dünya<br />
çapında verilen en yüksek ödüldür.<br />
David Quayola<br />
und Memo<br />
Akten<br />
David Quayola<br />
ve Memo Akten<br />
Hier ein Bild der Arbeit „Forms“ des Künstlerduos Quayola (IT)<br />
und Memo Akten (TR), das im Jahr 2013 in der Kategorie Computer<br />
Animation/Film/VFX mit der Goldenen Nica ausgezeichnet wurde.<br />
„Forms“ ist eine Studie menschlicher Bewegungen und ihrer Resonanz<br />
in Raum und Zeit, geschaffen aus Bildmaterial von SportlerInnen<br />
bei den Commonwealth Games.<br />
Yukarıda David Quayola (İtalyan) ve Memo Akten (Türk) sanat<br />
ikilisinin “Forms” isimli çalışma çerçevesinde 2013 yılında Bilgisayar<br />
animasyon/film/VFX dalında Altın Nica Ödülünü kazandıkları resmi<br />
görüyoruz. “Forms”, Commonwealth oyunlarında çekilen sporcuların<br />
resimlerinden yola çıkarak insan hareketlerini ve bunların mekân ve<br />
zaman içindeki yankılarını ele alan bir araştırma.<br />
http://www.aec.at/news/en/<br />
83
Filmwelten<br />
Der österreichische Film hatte sicherlich seine erste Hochblüte in<br />
der Mitte des 20. Jahrhunderts. Die Verfilmung des Lebens von Kaiserin<br />
Elisabeth in der Sissi-Trilogie mit Romy Schneider in der Hauptrolle ging<br />
und geht um die Welt. Doch auch der zeitgenössische Film hat trotz chronischer<br />
Finanzschwäche wieder Anschluss an die internationale Filmszene<br />
gefunden. Die Filme von Robert Dornhelm wie zuletzt „La Bohème“<br />
oder „Das weiße Band“ von Michael Haneke finden große Beachtung.<br />
Regisseur Stefan Ruzowitzky konnte 2008 sogar einen Oscar für „Die<br />
Fälscher“ nach Österreich holen. Michael Haneke erhielt nun zum zweiten<br />
Mal die „Goldene Palme“, 2012 für seinen Film „Amour“, einen berührenden<br />
und zärtlichen Film über das Sterben im Alter.<br />
»Die Fälscher«<br />
von Karl<br />
Markovics<br />
Karl<br />
Markovics’in<br />
“Kalpazanlar”<br />
Michael<br />
Haneke,<br />
Dreharbeiten<br />
für »Das weiße<br />
Band«<br />
“Beyaz<br />
Kurdele” film<br />
çekimi<br />
84
Sinema dünyası<br />
Şüphesiz <strong>Avusturya</strong> sineması ilk olarak 20. yüzyılın ortalarında<br />
parladı. Başrolünü Romy Schneider’in üstlendiği Kraliçe Elisabeth’in<br />
hayatını konu alan Sissi üçlü film serisi bütün dünyayı dolaştı ve dolaşmaya<br />
devam ediyor. Ancak çağdaş filmler de maddi sıkıntılara rağmen<br />
tekrar uluslararası film dünyasını yakalamayı başardı. En son Robert<br />
Dornhelm’in ‘’La Boheme’’ veya Michael Haneke’nin ‘‘Beyaz Kurdele’’<br />
adlı filmleri büyük beğeni topladılar. 2008 yılında yönetmen<br />
Stefan Ruzowitzky ‘’Kalpazanlar’’ filmi <strong>Avusturya</strong>’ya Oscar ödülünü<br />
getirdi. Yaşlılıkta ölümü konu alan dokunaklı filmi ‘’Amour’’ ile Michael<br />
Haneke 2012 yılında ikinci kez ‘’Altın Palmiye’’ ödülüne layık<br />
görüldü.<br />
Michael Haneke<br />
mit Österreichischem<br />
Ehrenkreuz für<br />
Wissenschaft<br />
und Kunst<br />
ausgezeichnet<br />
Michael<br />
Haneke‘ye<br />
<strong>Avusturya</strong> Bilim<br />
ve Sanat nişanı<br />
verilirken<br />
Oscar für<br />
Christoph Walz<br />
in “Inglourious<br />
Basterds”<br />
“Soysuzlar<br />
Çetesi” Christoph<br />
Walz’e<br />
Oscar ödülü<br />
kazandırdı<br />
85
Die Sachertorte: die berühmteste Schokoladentorte der Welt<br />
Dünyanın en ünlü çikolatalı pastası „Sacher pastası“<br />
86
Kulinarik<br />
Der „Österreicher“ isst und trinkt sehr gerne. Die Wiener Küche<br />
ist von den vielen Völkern der alten Monarchie geprägt und daher sehr<br />
vielseitig. Besonders beliebt sind Süßigkeiten, Torten und Mehlspeisen.<br />
Sie sind nicht nur zum Kaffee oder als Dessert ein Muss.<br />
Die Bierbrauerei hat lange Tradition, vor allem im Westen Österreichs.<br />
Dort hat das Bier die Alltagskultur mit geprägt. In den meist<br />
sehr stimmungsvollen Braustuben kann man lange verweilen. Der<br />
Weinbau spielt seit der Römerzeit eine wichtige Rolle. Der Wein gedeiht<br />
in den südlichen und östlichen Landesteilen, auch die Hauptstadt<br />
Wien ist ein wichtiges Anbaugebiet. Doch die Österreicher trinken<br />
nicht nur zum Essen, Wein wird auch gern beim Heurigen, also beim<br />
Weinbauern selbst, getrunken und oft wird dazu gesungen. Das Wienerlied<br />
ist ohne Wein und Heurigen nicht denkbar.<br />
Leider kommt es, wie das traditionelle Volkslied überhaupt, immer<br />
mehr aus der Mode. Daher bemühen sich die Kulturpolitiker der<br />
Stadt und der Bundesländer um den Erhalt des Liedgutes und fördern<br />
auch seine Weiterentwicklung.<br />
Elegantes<br />
Abendessen im<br />
Hotel Imperial,<br />
Wien<br />
Viyana İmperial<br />
Otel’de<br />
akşam yemeği<br />
87
<strong>Avusturya</strong> mutfağı<br />
<strong>Avusturya</strong>lılar yemeği içmeyi severler. Viyana mutfağı monarşi<br />
döneminde çok uluslu olmasına bağlı olarak çok yönlü ve zengindir.<br />
Özellikle tatlıları, pastaları ve unlu mamulleri çok ilgi görüyor. Sadece<br />
kahvenin yanında veya yemek sonrası tatlı olarak değil her zaman<br />
adeta bir bağımlılıktır.<br />
Özellikle <strong>Avusturya</strong>’nın batısında eski bir gelenek olan bira üretimi<br />
buradaki popüler kültürü de şekillendirdi. Genelde son derece<br />
neşeli bir ortamı bulunan birahanelerde insanlar uzun ve eğlenceli zaman<br />
geçirirler.<br />
Şarap bağları Roma döneminden beri önemli bir yere sahipler.<br />
Ülkenin güney ve doğu bölgelerinde olduğu gibi Başkent Viyana’da da<br />
önemli şarap bağları bulunuyor. Ama <strong>Avusturya</strong>lılar sadece yemekle<br />
beraber şarap tüketmiyorlar. Aynı zamanda şaraphanelerde yani şarap<br />
üreticisinin kendisinde de içilir ve çoğu zaman neşeli şarkılarla eşlik<br />
edilir. Viyana şarkısı şarapsız ve şaraphane olmadan düşünülemez.<br />
Maalesef bu şarkı da geleneksel halk müziği gibi giderek popülaritesini<br />
kaybediyor. Bu sebepten dolayı kentin ve eyaletlerin kültür<br />
politikacıları bu şarkı geleneğini muhafaza ve gelişiminin teşvik edilmesi<br />
için büyük çabalar sarf ediyorlar.<br />
İsa Özdemir<br />
Stammt aus Bolu –Mengen, der Stadt, aus der schon die Schloßköche<br />
des Sultans zur Osmanischen Zeit stammten und bis heute viele<br />
der besten Köche der <strong>Türkei</strong> kommen. Herr Özdemir machte seine<br />
Ausbildung zum Koch in Österreich, wo er 19 Jahre lang arbeitete. Seit<br />
2009 kreiert er als Küchenchef des österreichischen Botschafters in<br />
Ankara vielseitige Menüs aus österreichischer und türkischer Küche.<br />
Osmanlı döneminde saray aşçılarının, şimdi de Türkiye’nin birçok<br />
iyi aşçısının memleketi olan Bolu – Mengenli İsa Özdemir aşçılık<br />
diplomasını <strong>Avusturya</strong>’da aldı ve burada 19 yıl aşçılık yaptı.<br />
2009 yılından beri <strong>Avusturya</strong> Büyükelçisinin mutfak şefliğini<br />
yapan Özdemir, <strong>Avusturya</strong> ve Türk mutfaklarından oluşan çok yönlü<br />
mönüler sunmakta.<br />
88
Der Küchenchef der Österreichischen Residenz<br />
Ankara empfiehlt:<br />
Echte Wiener Schnitzel (für 2 Personen)<br />
Wiener<br />
Schnitzel<br />
Viyana<br />
Şnitzeli<br />
2 Stück Kalbsschnitzel (à 200 gr)<br />
Salz, Pfeffer<br />
Öl zum Anbraten<br />
Zum Panieren:<br />
1 Eier<br />
1 Glas (à 150 ml) Mehl<br />
1 Glas (à 150 ml) Paniermehl<br />
Beilage:<br />
400 gr gekochte Erdäpfel<br />
etwas Butter<br />
gehackte Petersilie<br />
1 Zitrone<br />
89
Zubereitung:<br />
Zuerst die Erdäpfel schälen und in Salzwasser kochen. Die Kalbschnitzel<br />
etwas klopfen, mit Salz und Pfeffer würzen. Ei schlagen.<br />
Nun jedes Schnitzel zuerst in Mehl, dann im Ei und zum Schluß in<br />
Paniermehl wenden. Öl in einer Pfanne erhitzen und die Schnitzel bei<br />
mittlerer Hitze goldgelb braten.<br />
Gekochte Erdäpfel in geschmolzener Butter schwenken, vom<br />
Feuer nehmen und Petersilie drüberstreuen. Schnitzel mit Kartoffeln<br />
und Zitrone anrichten.<br />
Nachtisch: Topfennockerln (für 2 Personen)<br />
62,5 gr Topfen<br />
62,5 gr cremiger Frischkäse<br />
62,5 gr Obers<br />
1 Blatt Gelatine<br />
62,5 gr Staubzucker<br />
Saft einer viertel Zitrone<br />
Erdbeeren, püriert (oder andere Früchte)<br />
Zubereitung:<br />
Topfen, Frischkäse, Staubzucker und den Saft der Zitrone gut verrühren.<br />
Gelatine im kalten Wasser eiweichen, dann ausdrücken und<br />
mit 3-4 Esslöffel Wasser erwärmen, so dass sich die Gelatine auflöst.<br />
Nun die aufgelöste Gelatine zu der Topfenmasse hinzufügen und gut<br />
verrühren. Zum Schluss das geschlagene Obers einrühren und ca. 10<br />
Stunden, besser über Nacht, kalt stellen.<br />
Nun aus der erkalteten Masse mit einem Löffel Nockerl ausstechen<br />
und mit pürierten Erdbeeren servieren.<br />
Guten Appetit!<br />
90
Ankara <strong>Avusturya</strong> Büyükelçiliği Rezidansı Mutfak<br />
Şefinin önerisi:<br />
Topfennokerln<br />
Meyve soslu<br />
yoğurt topları<br />
Hakiki Viyana Şnitzeli (2 kişilik)<br />
2 adet (200er gr) dana biftek (bonfileden olabilir)<br />
tuz, karabiber<br />
kızartmak için sıvı yağ<br />
Panelemek için:<br />
1 adet yumurta<br />
1 su bardağı (150 ml) un<br />
1 su bardağı (150 ml) galeta unu<br />
Garnitür:<br />
400 gr haşlanmış patates<br />
biraz tereyağı<br />
kıyılmış maydanoz<br />
1 adet limon<br />
91
Yapılışı:<br />
Önce patatesleri soyup tuzlu suda haşlayalım. Biftekleri biraz döverek<br />
inceltelim, tuz ve karabiber ile baharatlayalım. Yumurtayı çırpalım.<br />
Şimdi biftekleri önce una, sonra yumurtaya ve en son olarak<br />
da galeta ununa bulayarak paneleyelim. Tavaya sıvı yağı koyalım ve<br />
şnitzelleri orta harlı bir ateşte altın sarısı olana dek kızartalım.<br />
Haşlanmış patatesleri bir tavada biraz tereyağı ile çevirelim, ateşten<br />
aldıktan sonra üzerlerine maydanoz serpelim. Şnitzelleri patates ve<br />
limonla birlikte servise sunalım.<br />
Tatlı: Meyve Soslu Yoğurt Topları (2 kişilik)<br />
62,5 gr tatlı süzme yoğurt<br />
62,5 gr labne<br />
62,5 gr krem şanti<br />
1 yaprak jelatin<br />
62,5 gr pudra şekeri<br />
çeyrek limonun suyu<br />
çilek püresi (veya başka bir meyve püresi)<br />
Yapılışı:<br />
Süzme yoğurt, labne, pudra şekeri ve limonun suyunu iyice karıştıralım.<br />
Jelatini soğuk suda yumuşatalım, sudan çıkarıp 3-4 yemek<br />
kaşığı su ile hafif ısıtalım ve jelatinin çözülmesini sağlayalım. Çözülmüş<br />
jelatini süzme yoğurt karışımına ekleyerek iyice karıştıralım. Son<br />
olarak çırpılmış krem şantiyi de ekleyelim ve karışımı 10 saat veya bir<br />
gece buzdolabında soğutalım.<br />
Soğumuş karışımdan iki yemek kaşığı yardımıyla toplar yapalım<br />
ve çilek püresi ile servi edelim.<br />
Afiyet olsun!<br />
92
Feste und Bräuche<br />
Österreich ist ein Land der Feste. „Man soll die Feste feiern wie sie<br />
fallen“ ist hierzulande ein beliebter Sinnspruch. Das heißt nicht nur zu<br />
Weihnachten, Ostern oder im Fasching wird gefeiert, auch im privaten<br />
und beruflichen Kreis wird jeder noch so kleine Anlass für eine gemeinsam<br />
getrunkene Flasche Wein oder Sekt genutzt.<br />
Auch an alten Bräuchen wird festgehalten. Besonders im alpinen<br />
Raum, wo zahlreiche spektakuläre Umzüge vor, während und nach dem<br />
Winter eben jenen zum Verschwinden bringen sollen. Der Fasching ist<br />
nicht nur die Zeit der bunten Narren, sondern auch der eleganten Bälle.<br />
Allein in Wien finden alljährlich rund 500 Bälle statt. Der international<br />
berühmteste ist der Opernball.<br />
Opernball<br />
Karnaval<br />
döneminde<br />
Viyana<br />
Opera Balosu<br />
93
Almabtrieb bei<br />
Hintertux<br />
Yayladan dönüş<br />
Şenlikler ve gelenekler<br />
<strong>Avusturya</strong> bir şenlikler ülkesi. “Şenlikleri geldikleri gibi kutlamalı”<br />
buralarda sevilen bir halk deyişidir. Sadece Noel, Paskalya veya<br />
Karnaval’da kutlama yapılmıyor, ister özel isterse iş çevresinde olsun<br />
en ufak bir vesile bile birlikte kutlamak, şarap veya köpüklü şampanya<br />
içmek için değerlendiriliyor.<br />
Bu arada eski geleneklerde unutulmuyor. Özellikle Alplerde kış<br />
aylarında kış mevsiminin uzun sürmemesi için geçitler yapılıyor. Bu<br />
geçitlerden biri olan Karnaval zamanı sadece renkli soytarıların değil<br />
aynı zamanda seçkin baloların da düzenlendiği bir dönem. Sadece Viyana’da<br />
yılda yaklaşık 500 balo düzenleniyor. Uluslararası bağlamda<br />
en ünlüsü ise Viyana Opera Balosudur.<br />
94
Abschlussball St. Georgs - Kolleg Istanbul<br />
Istanbul <strong>Avusturya</strong> Lise’sinin mezuniyet balosu<br />
95
Moderne Wirtschaft<br />
Modern ekonomi<br />
Österreich ist ein hoch entwickeltes Industrieland, in dem der<br />
Dienstleistungssektor etwa zwei Drittel, der produzierende Sektor<br />
knapp ein Drittel ausmacht. Die Land- und Forstwirtschaft steuert<br />
rund zwei Prozent zur Bruttowertschöpfung bei.<br />
Kleinere und mittlere Betriebe bilden das Rückgrat der Unternehmenslandschaft.<br />
Insgesamt beschäftigen sie zwei Drittel aller Arbeitnehmer<br />
und erwirtschaften die Hälfte des Bruttoinlandprodukts.<br />
Die Dynamik bei Unternehmensneugründungen ist ungebrochen und<br />
hat sich in den letzten zehn Jahren mehr als verdreifacht. 2009 wurden in<br />
Österreich rund 29.000 Neugründungen verzeichnet.<br />
Äußerst erfolgreiche Modelle der Zusammenarbeit von Wirtschaft<br />
und Forschung in Clustern und Kompetenzzentren stärken Innovation<br />
und Exporttätigkeit der kleineren Betriebe. Sie werden auch<br />
in Zukunft Motor der wirtschaftlichen Entwicklung sein.<br />
In Österreich steigt die Forschungsquote seit zwei Jahrzehnten<br />
kontinuierlich an. Sie hat sich in den letzten 20 Jahren mehr als verdoppelt<br />
und beträgt derzeit knapp drei Prozent des BIP. Damit liegt Österreich<br />
im europäischen Spitzenfeld. Die Investitionen in Forschung<br />
und Entwicklung sollen bis zum Jahr 2020 auf vier Prozent des BIP<br />
anwachsen. Die Regierung setzt dabei besonders auf neue, umweltfreundliche<br />
Technologien und energieeffiziente Mobilität. Ein Schwerpunkt<br />
wird unter anderem auf die Entwicklung der Elektromobilität<br />
gelegt. Österreich strebt auch eine Vorreiterrolle in der Entwicklung<br />
von Niedrig- und Passivhaustechniken an.<br />
In der elektronischen Technologie hat sich Österreich insbesondere<br />
mit maßgeschneiderten Elektronikprodukten wie zum Beispiel für<br />
Automatisierungen, für den Airbus, mit Bremssystemen oder auch mit<br />
Hochgeschwindigkeitszügen international einen Namen gemacht.<br />
Besonders leistungsstark zeigten sich die österreichischen Betriebe<br />
auch bei Biotechnologie und Medizintechnik sowie Wasser- und<br />
Umwelttechnik.<br />
Als kleine offene Volkswirtschaft entwickelte Österreich einen<br />
weit verzweigten Außenhandel. In den letzten Jahren gewann das<br />
96
Kraftwerksbau von österreichischen Unternehmen in der <strong>Türkei</strong><br />
<strong>Avusturya</strong> fimalarının Türkiye’deki HES inşaatı<br />
97
Land trotz starker Euro-Aufwertung Marktanteile auf allen Weltmärkten.<br />
Vor allem die Handelsbeziehungen mit den neuen EU-Staaten im<br />
Osten entwickelten sich sehr dynamisch, so verdoppelte sich die österreichische<br />
Warenexportquote in den letzten 15 Jahren. Knapp 38.500<br />
österreichische Betriebe exportieren ihre Produkte heute in etwa 225<br />
Länder. Insgesamt sichert die Exportwirtschaft über eine Million Arbeitsplätze.<br />
Das Land zählt heute zu den reichsten Staaten der Welt.<br />
Die jüngste Finanzkrise ging allerdings auch an Österreich nicht spurlos<br />
vorbei, wenn auch die Arbeitslosenzahlen noch immer zu den niedrigsten<br />
in Europa zählen.<br />
<strong>Avusturya</strong> çok gelişmiş bir sanayi ülkesidir; üçte ikisini Hizmet Sektörü<br />
diğer üçte birini ise üretim sektörü oluşturuyor. Tarım ve ormancılık<br />
ise brüt katma değere yaklaşık yüzde ikilik bir oranla katkıda bulunuyor.<br />
Küçük ve orta ölçekli işletmeler ekonominin belkemiğini oluşturuyor.<br />
Toplam çalışanların üçte ikisine bu işletmeler istihdam sağlıyor<br />
ve Gayri Safi Yurtiçi Hasılanın da yarısını karşılıyorlar.<br />
Yeni şirketlerin kurulmasındaki dinamiklik hız kesmeden devam<br />
ediyor ve son on yıl içinde üç katından fazla artış gösterdi. <strong>Avusturya</strong>’da<br />
2009 yılında 29.000 yeni şirketlerin kurulduğu kayıt edilmiştir.<br />
Ticaret ve araştırma sektörlerinin, çalışma grupları ve düşünce<br />
kuruluşları şeklinde yürüttükleri başarılı işbirliği modelleri de küçük<br />
işletmelerin yenilikçi girişimleri ve ihracat faaliyetlerini güçlendiriyor.<br />
Gelecekte de bu işletmeler ekonomik kalkınmanın motoru olmaya devam<br />
edecektir.<br />
<strong>Avusturya</strong>’da araştırma oranı yirmi yıldır sürekli olarak artıyor. Son<br />
yirmi yıl içinde iki katına çıkarken şu an Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’nın<br />
da yaklaşık yüzde üçünü oluşturuyor. Böylece <strong>Avusturya</strong> bu alanda Avrupa’nın<br />
en iyileri arasında bulunuyor. Araştırma ve geliştirme yatırımlarının<br />
2020 yılına kadar Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’nın yüzde dördüne<br />
çıkması hedefleniyor. Hükümet özellikle yeni çevre dostu teknolojilerine<br />
ve verimli taşıt konusuna önem veriyor. Bu noktada özellikle elektrikli<br />
taşıt geliştirmelerine ağırlık veriliyor. <strong>Avusturya</strong> düşük enerji ve pasif ev<br />
teknolojisi geliştirilme çalışmalarında da öncü olmayı hedefliyor.<br />
98
OMV Generaldirektor<br />
Roiss<br />
und <strong>Türkei</strong> CEO<br />
Gülsüm Azeri<br />
OMV Genel<br />
Müdürü Roiss<br />
ve Türkiye<br />
CEO’su Gülsüm<br />
Azeri<br />
Elektronik teknoloji alanında <strong>Avusturya</strong> özellikle özel tasarladığı<br />
elektronik ürünler, örn. Airbus için otomasyon sistemi, fren sistemleri<br />
veya yüksek hızlı tren teknolojisi ile uluslararası iyi bir üne kavuştu.<br />
<strong>Avusturya</strong>lı şirketler biyoteknoloji ve tıp teknolojileri yanı sıra su<br />
ve çevre teknolojilerinde de güçlü bir performans sergiliyorlar.<br />
Küçük bir ekonomisi olsa da <strong>Avusturya</strong>, geniş ağlı bir dış ticaret<br />
geliştirdi. Son yıllarda Euro’nun değer kazanmasına rağmen ülke tüm<br />
dünya pazarlarında kendine önemli bir yer sağladı. Özellikle doğudaki<br />
yeni AB üye ülkeleri ile ticaret ilişkileri hızlandı ve mal ihracatı son<br />
15 yılda iki katına çıktı. Yaklaşık 38.500 <strong>Avusturya</strong>lı firma ürünlerini<br />
bugün dünya genelinde yaklaşık 225 ülkeye ihraç ediyor. İhracat sayesinde<br />
yaklaşık bir milyon insana iş imkânı sağlanıyor. Ülke bugün dünyanın<br />
en zengin ülkelerinden biri haline geldi. Ancak halen Avrupa’nın<br />
en düşük işsizlik oranına sahip olsa da son mali kriz <strong>Avusturya</strong>’yı da<br />
es geçmedi.<br />
99
Kraftwerk<br />
Kaprun, eines<br />
der ältesten<br />
Wasserkraftwerke<br />
Österreichs<br />
<strong>Avusturya</strong>’nın<br />
Kaprun’da<br />
bulunan<br />
en büyük<br />
hidroelektrik<br />
santrali<br />
100
Umweltmusterland Österreich<br />
Çevrecilikte örnek ülke <strong>Avusturya</strong><br />
Österreich leistet in Sachen Umweltschutz seit jeher Pionierarbeit,<br />
denn eine intakte Umwelt ist für Österreich sowohl als Tourismusland<br />
wie auch als Staat mit sozialer Tradition ein vorrangiges Anliegen.<br />
Umweltprojekte sind auch ein Schwerpunkt in der Entwicklungszusammenarbeit.<br />
Zu den wichtigsten Nachhaltigkeitsstrategien zählen die Steigerung<br />
der Energieeffizienz und die Erhöhung des Energieanteils aus<br />
Wasserkraft, Wind, Sonne und Biomasse. Gut ein Fünftel des Gesamtenergieverbrauchs<br />
wird bereits von erneuerbaren Energieträgern<br />
abgedeckt, der EU-Durchschnitt liegt im Vergleich dazu nur bei zwei<br />
Prozent.<br />
Österreich betreibt kein Atomkraftwerk und engagiert sich seit<br />
Jahrzehnten für eine atomkraftfreie Zukunft.<br />
Turizm ülkesi ve sosyal geleneklerine bağlı bir ülke olarak <strong>Avusturya</strong><br />
için bozulmamış bir çevre öncelikli bir konu oldu. Bu nedenle<br />
<strong>Avusturya</strong>, geçmişten günümüze çevre koruma alanında öncü çalışmalarda<br />
bulunuyor. Çevre projeleri aynı zamanda Kalkınma İşbirliği<br />
çerçevesinde de ana konulardan biri.<br />
En önemli sürdürülebilirlik stratejileri arasında enerji verimliliğinin<br />
arttırılması ve su, rüzgâr, güneş ve biyokütleden elde edilen<br />
enerji payının yükseltilmesi bulunuyor. Toplam enerji kullanımının<br />
yaklaşık beşte biri yenilenebilir enerji taşıyıcıları tarafından karşılanıyor.<br />
AB’de ise bu oran ortalama yüzde iki civarında.<br />
<strong>Avusturya</strong>’da bir nükleer santral bulunmazken nükleer enerjiden<br />
arındırılmış bir gelecek için yıllardır mücadele veriliyor.<br />
101
Klimaschutz<br />
Der Klimawandel ist eine globale Herausforderung und verlangt globale<br />
Strategien. Demnach muss weltweit eine radikale Kehrtwende eingeleitet<br />
werden, um die Erde vor einer Klimakatastrophe zu bewahren.<br />
20% des<br />
österreichischen<br />
Energiebedarfs<br />
wird aus<br />
Wasserkraft,<br />
Windkraft,<br />
Solarenergie<br />
und Biomasse<br />
(z. B. Holz<br />
und Stroh)<br />
gewonnen<br />
<strong>Avusturya</strong>’nın<br />
elektrik ve ısınma<br />
ihtiyacının<br />
%20’si<br />
hidroelektrik<br />
santralleri,<br />
rüzgar enerjisi,<br />
güneş enerjisi<br />
ve biyokütleden<br />
(örneğin ahşap<br />
ve saman)<br />
karşılanıyor<br />
102
In der österreichischen Klimastrategie haben die Reduktion der<br />
Treibhausgase um 20 Prozent, die Steigerung des Anteils an erneuerbarer<br />
Energien um weitere 20 Prozent bis 2020, das Energiesparen<br />
und die Verbesserung der Energieeffizienz nun höchste Priorität. Dazu<br />
werden derzeit ein Masterplan mit verbindlichen Zielen und ein Klimaschutzgesetz<br />
vorbereitet. Die Sanierung von Althäusern und die Förderung<br />
wärmegedämmter Neubauten sowie der Ausbau des öffentlichen<br />
Nahverkehrs werden gefördert. Bis 2020 sollen 250.000 Elektro-Autos<br />
dabei helfen, den CO 2 – Ausstoß zu reduzieren. Darüber hinaus wurde<br />
ein Klimaschutzfond zur Förderung neuer Technologien eingerichtet.<br />
Umweltschutz ist ein Wachstumsmarkt, der für neue Jobs sorgt.<br />
Bereits jetzt erwirtschaften in der heimischen Umwelttechnikindustrie<br />
rund 20.000 Beschäftigte einen Umsatz von knapp vier Milliarden<br />
Euro. Angestrebt wird eine Verdoppelung des Anteils der Umwelttechnologie<br />
am BIP sowie der dazugehörigen Arbeitsplätze.<br />
İklim koruma<br />
İklim değişikliği küresel bir sorun ve küresel stratejiler gerektiriyor.<br />
Bu nedenle dünyayı bir iklim felaketinden korumak için dünya<br />
çapında radikal değişim kararları alınması gerekli.<br />
<strong>Avusturya</strong> İklim Stratejisi çerçevesinde sera gazlarının %20<br />
oranında azaltılması, 2020 yılına kadar yenilenebilir enerji payının<br />
% 20 oranında arttırılması, enerji tasarrufu ve enerji verimliliği en<br />
çok önem atfedilen konular. Bununla birlikte zorunlu hedefler ve iklim<br />
koruma yasa tasarısı içeren bir master plan hazırlanıyor. Eski binaların<br />
yenilenmesi, yeni yapılan binaların ise ısı yalıtımı yapılmış olması ve<br />
toplu taşıma ağının genişletilmesi teşvik ediliyor. 2020 yılına kadar<br />
250.000 elektrikli aracın karbondioksit salınımını düşürmeye yardımcı<br />
olması bekleniyor. Ayrıca yeni teknolojileri teşvik amaçlı bir İklim<br />
Koruma Fonu oluşturuldu.<br />
Giderek büyüyen çevre koruma pazarı aynı zamanda yeni istihdam<br />
olanakları sağlıyor. Yaklaşık 20.000 çalışanı ile yerli çevre teknolojisi<br />
sanayisi şimdiden dört milyar avro civarında ciro elde etti.<br />
Amaç, çevre teknolojisinin gayri safi yurtiçi hâsıla payını ve bu<br />
sektördeki istihdamı iki katına çıkarmak.<br />
103
Schutz von Lebensräumen<br />
Yozgat Besuch;<br />
in der Mitte<br />
Bürgermeister<br />
von Yozgat<br />
Yusuf Başer,<br />
neben ihm Wirtschaftsdelegierter<br />
Konstantin<br />
Bekos<br />
Yozgat ziyareti;<br />
ortada<br />
Yozgat Belediye<br />
Başkanı Yusuf<br />
Başer, yanında<br />
Ticaret Müsteşarı<br />
Konstantin<br />
Bekos<br />
Im europäischen Vergleich gehört Österreich zu den Ländern mit<br />
der höchsten Artenvielfalt. Gletscherregionen und Steppengebiete,<br />
Kultur- und Naturlandschaften prägen Österreichs Lebensraum gleichermaßen.<br />
Ein Viertel der Landesfläche steht unter Schutz – das ist<br />
im internationalen Vergleich ein sehr hoher Wert!<br />
Eine besondere Stellung nehmen in der heimischen Naturschutzpolitik<br />
die Nationalparks ein. Bisher sind sechs der landschaftlich<br />
schönsten und wertvollsten Regionen der Alpenrepublik zu Nationalparks<br />
erklärt worden.<br />
Yaşam alanların korunması<br />
Avrupa ile kıyaslandığında <strong>Avusturya</strong> yüksek biyoçeşitliliğe sahip<br />
ülkelerden biri. Buzulları ve bozkırları, kültürü ve doğası Avus-<br />
104
Braunbär,<br />
Seeadler,<br />
Eisvogel<br />
Bozayı,<br />
Deniz kartalı,<br />
Yalıçapkını<br />
turya’nın yaşam alanlarını eşit oranda şekillendiriyor. Arazilerinin<br />
dörtte biri koruma altında - ki uluslararası standartlara göre bu çok<br />
yüksek bir değer.<br />
Çevre koruma politikasında milli parkların özel bir konumları<br />
var. Şimdiye kadar ‘Alp Cumhuriyetinin’ en güzel doğal yapısına sahip<br />
ve en değerli bölgeleri milli park olarak ilan edildi.<br />
105
Bergbauernhof<br />
in Osttirol<br />
Doğu Tirol’de<br />
bir çiftlik<br />
Der Bauer als Landschaftspfleger<br />
Die bäuerliche Bewirtschaftung sorgt dafür, die österreichische<br />
Kulturlandschaft zu bewahren. Fast zwei Drittel der landwirtschaftlich<br />
genutzten Flächen liegen in Berggebieten. Extreme Hanglagen<br />
und wenig ertragsfähige Böden erschweren die Produktion in diesen<br />
Regionen. Die Pflege dieser Landschaft ist aber für das Tourismusland<br />
Österreich lebensnotwendig. Daher werden den Bergbauern ihre Pflegeleistungen<br />
finanziell abgegolten.<br />
Österreichs Bauern sind mit ihrer regen Teilnahme am Agrar-<br />
Umweltprogramm europaweit führend. Das Umweltprogramm minimiert<br />
Dünger und Pestizideinsatz am Acker und fördert Artenschutz<br />
und Landschaftspflege.<br />
Çiftçilik ve tarım arazilerinin bakımı<br />
<strong>Avusturya</strong>’da çiftçilik tarım arazilerinin muhafazasını sağlıyor.<br />
Tarım arazilerinin yaklaşık üçte ikisi dağlık bölgelerde yer aldığından<br />
bölgelerin aşırı yamaçlı olması ve toprakların düşük verimliliği üretimi<br />
zorlaştırıyor. Ancak turizm ülkesi olan <strong>Avusturya</strong> için bu bölgelerin<br />
bakımı hayati önem taşıyor. Bu nedenle dağ çiftçilerinin ‘bakım’<br />
çalışmaları maddi olarak destekleniyor.<br />
<strong>Avusturya</strong>lı çiftçiler tarımsal çevre programlarına yoğun katılımlarıyla<br />
Avrupa genelinde lider konumdalar. Çevre koruma programı<br />
gübre ve böcek zehri kullanımının en aza indirgenmesini sağlarken<br />
biyoçeşitliliği ve arazi bakımını da teşvik ediyor.<br />
106
Alles Bio<br />
Die bäuerliche Kultur trägt auch wesentlich zum touristischen<br />
Angebot Österreichs bei. Denn die hohe Qualität von Speis und Trank,<br />
erzeugt von Österreichs Bauern, erfreut die Gäste. Mit Produkten aus<br />
biologischer Landwirtschaft liegt Österreich sogar an der Weltspitze:<br />
15 Prozent der Landwirtschaftsfläche werden für den Biolandbau genutzt,<br />
im Europa-Durchschnitt sind es nur vier Prozent. Auch dieser<br />
hohe Anteil ist dem österreichischen Umweltprogramm zu verdanken,<br />
das den Umstieg auf Bioproduktion stark fördert. Früh hat in Österreich<br />
auch der Handel auf das Bioangebot gesetzt: Es gibt heute keine<br />
Handelskette, die nicht eine Bioschiene eröffnet hat. Doch gerade dies<br />
gefährdet – aufgrund des enormen Preisdrucks seitens des Handels<br />
– wiederum den Erfolg der österreichischen Biobauern. Denn Bioproduktion<br />
heißt mehr Zeitaufwand, mehr Handarbeit und weniger Ertrag.<br />
Der Direktvertrieb an Konsumenten, aber auch an Restaurants<br />
und Tourismusbetriebe, hilft den Bauern, ihren Aufwand zu decken.<br />
Spargel<br />
Kuşkonmaz<br />
107
Weinlese in der<br />
Südsteiermark<br />
Güney<br />
Steiermark’da<br />
şarap üzümü<br />
hasatı<br />
108
Her şey organik<br />
Köy kültürü <strong>Avusturya</strong>’nın turistik seçeneklerine önemli katkı<br />
sağlıyor. <strong>Avusturya</strong>lı çiftçilerin ürettikleri yüksek kaliteli gıda ve içecekler<br />
misafirleri memnun ediyor. Hatta organik tarım ürünleri denince<br />
<strong>Avusturya</strong> dünyada ilk sıralarda yer alıyor: tarım arazilerin %15’i<br />
organik tarım için kullanılıyor, Avrupa’da ise bu oran sadece %4.<br />
Böylesine yüksek bir oran, organik tarıma geçişe büyük teşvik veren<br />
<strong>Avusturya</strong> Çevre Programı sayesinde elde edildi. <strong>Avusturya</strong> marketleri<br />
de organik ürün satışına erken başladı. Günümüzde organik ürün<br />
reyonu olmayan bir marketler zinciri bulunmuyor. Ancak marketlerin<br />
fiyat baskısı <strong>Avusturya</strong>lı organik tarım üreticilerinin başarılarını<br />
tehlikeye sokuyor, çünkü organik tarım daha fazla zaman, daha çok<br />
elişçiliği ve daha az hasat anlamına geliyor. Bu bağlamda tüketiciye<br />
doğrudan satışın yanı sıra restoran ve turizm işletmelerine yapılan satışlar<br />
çiftçilerin masraflarını karşılamalarına yardımcı oluyor.<br />
Bergbauer mit<br />
Kindern bei<br />
Flirsch im<br />
Stanzertal /<br />
Tirol<br />
Stanzertal-<br />
Flirsch‘de dağ<br />
çiftçisi ve<br />
çocuklar, Tirol<br />
109
Wald und Wasser<br />
Der Wald ist die grüne Lunge Österreichs. Wälder bedecken<br />
knapp die Hälfte des österreichischen Staatsgebietes. Sie sind Lebensräume<br />
mit großer ökologischer und kultureller Bedeutung. Im Gebirge<br />
schützt der Wald vor Lawinen und Muren. Auch als Erholungsraum ist<br />
der Wald beliebter denn je: 70 Prozent der Österreicher verbringen ihre<br />
Freizeit am liebsten im Schatten der Bäume.<br />
Die österreichische Schutzwaldstrategie soll die finanzielle Basis<br />
für diese Wälder verbessern. Ein Netzwerk von Naturwaldreservaten<br />
unterstützt die natürliche Entwicklung des Ökosystems Wald.<br />
Österreich ist reich an Wasser, seine Qualität liegt im internationalen<br />
Spitzenfeld. Die gesamte Bevölkerung wird mit Quell- und<br />
Grundwasser versorgt, 90 Prozent der in Österreich anfallenden Abwässer<br />
werden gereinigt. Nicht zuletzt tragen die Wasserkraftwerke zu<br />
Österreichs hohem Anteil an erneuerbaren Energien bei.<br />
Zu einem unverzichtbaren Faktor wurde Wasser auch im Tourismus.<br />
Die Urlaubsgäste genießen die hervorragende Wassergüte österreichischer<br />
Seen in einer intakten Umwelt.<br />
Badeteich in<br />
Going in Tirol<br />
Going - Tirol‘de<br />
göl<br />
110
Nationalpark<br />
Donauauen<br />
Donauauen<br />
Milli Park<br />
Orman ve su<br />
<strong>Avusturya</strong>’nın yeşil akciğerleri ormanlar <strong>Avusturya</strong>’nın neredeyse<br />
yarısını kaplıyorlar. Ekolojik ve kültürel açıdan büyük önem taşıyan<br />
bu yaşam alanları, dağlık bölgelerde, meydana gelebilecek çığ ve toprak<br />
kaymalarından da koruyor. Ormanlar dinlenme yeri olarak da her<br />
zamankinden daha popülerler: <strong>Avusturya</strong>lıların %70’i boş vakitlerini<br />
en çok ağaç gölgeleri altında geçirmekten hoşlanıyorlar.<br />
<strong>Avusturya</strong> Orman Koruma Stratejisi ile ormanların korunmasına<br />
ilişkin mali altyapının genişletilmesi amaçlanıyor. Doğal sit alanlarından<br />
oluşturulan bir ağ, ‘ekosistem orman’ın doğal gelişimini destekliyor.<br />
<strong>Avusturya</strong> su açısından çok zengin; su kalitesi ise uluslararası en<br />
iyi değerlere sahip. Halkın tamamına kaynak ve yer altı suyu veriliyor,<br />
oluşan atık suyun yüzde 90’ı arındırılıyor. Ayrıca suyun enerjisini kullanmak<br />
üzere kurulan hidroelektrik santralleri, <strong>Avusturya</strong>’nın yenilenebilir<br />
enerjideki yüksek payında önemli bir rol oynuyor.<br />
Su, turizm sektöründe de <strong>Avusturya</strong> için vazgeçilmez bir unsur<br />
haline geldi. Tatilciler kusursuz bir doğada mükemmel su kalitesine<br />
sahip göllerin tadını çıkarıyorlar.<br />
111
„Holzarchitektur zwischen Vorarlberg<br />
und dem Bosporus“<br />
Wie oft passiert es uns, dass wir in fremde Länder reisen und uns<br />
plötzlich vieles vertraut erscheint. Aufgewachsen in der Idylle Vorarlbergs<br />
und mit einem Architekturdiplom der TU Wien in der Tasche, entschloss<br />
ich vor 18 Jahren, mich in den Straßen Istanbuls in eine Welt entführen zu<br />
lassen, die erst so fremd und dann so vertraut erschien.<br />
Mein Auge als Architektin erfasste sehr schnell die Gemeinsamkeiten<br />
unserer Kulturen. Die Holzarchitektur und der Umgang mit Material<br />
und Form in Bezug auf klimatische Erfordernisse und soziale<br />
Gegebenheiten.<br />
Noch bis Anfang des 20. Jhdts. war Istanbul bekannt als eine<br />
Stadt, die aus Holz gebaut wurde. Die Wälder der Schwarzmeer - Region<br />
ermöglichten die architektonischen und handwerklichen Leistungen<br />
der vorwiegend armenischen und griechischen Baumeister: Meisterwerke,<br />
die heute als Weltkulturerbe unter dem Schutz der UNESCO<br />
stehen.<br />
Abseits der Yalıs, wie man die prunkvollen Häuser direkt am Ufer<br />
des Bosporus nennt und den Familiensitzen der Wohlhabenden auf den<br />
Prinzeninseln, gibt es nur einige wenige Gebiete, wie zum Beispiel<br />
der alte Stadtteil Zeyrek am Goldenen Horn, wo man heute noch die<br />
Holzhäuser vergangener Zeiten bewundern kann. Nur erhalten, weil<br />
sich außer den Zuwanderern aus Anatolien niemand mehr für sie interessiert<br />
hat. Der moderne Mensch ist schon lange abgewandert in<br />
neuzeitliche Apartmenthäuser in neuerschlossenen Wohngebieten.<br />
Jede große Kultur hat leider auch auch ihre natürlichen Feinde.<br />
Erdbeben, das große Feuer 1918, dem fast jedes dritte Holzhaus zum Opfer<br />
fiel, die Abwendung von der osmanischen Kultur im 20. Jhdrt und das<br />
heute boomende Bauwesen und Renditedenken machen es den Bewahrern<br />
dieses Erbes schwer.<br />
Modell: Reitanlage<br />
aus Holz<br />
Model: ahşaptan<br />
binicilik<br />
tesisi<br />
112
Während in Österreich die Tradition des Holzbaues schon lange<br />
wieder den Einzug in die moderne Architektur vollzogen hat und fast<br />
zu einer neuen Identität geworden ist, gilt es in der <strong>Türkei</strong> diese Hürde<br />
noch zu nehmen.<br />
Bei meinen Studien über den türkischen Holzbau war ich immer<br />
wieder verblüfft, wie viele logische Zusammenhänge und Ähnlichkeiten<br />
in der Anwendung des Materials es zwischen einem typischen<br />
Bregenzerwälderhaus und einem typischen Haus aus der Schwarzmeer<br />
- Region gibt. Das Material bestimmt die Architektur.<br />
Lange hat es gedauert, aber ein schlummernder Traum in mir ist<br />
jetzt gerade dabei wahr zu werden: ich werde in Istanbul Architektur<br />
aus Holz bauen. Zusammen mit Ingenieuren und einer engagierten<br />
Holzbaufirma sind wir dabei, eine Reitanlage ganz aus Holz zu erstellen.<br />
Die professionelle Unterstützung holte ich mir aus meiner Heimat.<br />
Über die Grenzen hinaus sind die Spezialisten im Bregenzerwald<br />
in Vorarlberg für das Thema Holzbau bekannt. Bauen in fremden Ländern<br />
gehört zu ihrer Geschichte. Als Barockbaumeister haben sie in<br />
ganz Europa ihre baukünstlerischen Spuren hinterlassen.<br />
Auf Grund neuer Technologien können wir den Baustoff Holz<br />
heute vielseitiger einsetzen als noch vor 100 Jahren. Die kreative Kunst<br />
der Ingenieure, konstruktive Tragsysteme aus Leimbindern, die große<br />
Spannweiten erlauben und Spezialimprägnierungen ermöglichen uns<br />
dieses Projekt zu bauen.<br />
Die Gebäudeteile werden in Fertigteilbauweise im Werk in Vorarlberg<br />
vorgefertigt, nach Istanbul transportiert und dort auf der Baustelle<br />
in Zusammenarbeit mit dem türkischen Team montiert werden.<br />
Dieses Projekt verstehe ich nicht nur als alltägliche Aufgabe des<br />
Architekten zu bauen, sondern viel mehr als eine Motivation, Holzbau<br />
in der <strong>Türkei</strong> neu zu entdecken und dabei, wie in diesem Fall, als ein<br />
aufregendes Gemeinschaftsprojekt zwischen österreichischen und türkischen<br />
Firmen.<br />
Brigitte Weber - Architektin<br />
113
„Vorarlberg ile Boğaz arasında ahşap<br />
mimari“<br />
Yabancı ülkelere gittiğimizde, birçok şeyin bize aniden tanıdık<br />
geldiği ne çok olmuştur. Vorarlberg Eyaletinin sakin ortamında yetiştikten<br />
sonra Viyana Teknik Üniversitesinden aldığım mimarlık diplomamla<br />
18 yıl önce İstanbul sokaklarının beni önce yabancı ama sonra<br />
çok tanıdık bir dünyanın içine çekmesine izin verdim.<br />
Bir mimar gözüyle hemen iki kültür arasındaki benzerlikleri keşfettim:<br />
ahşap mimari ve malzeme kullanımı ile bina yapılarında iklim<br />
koşulları ve sosyal çevrenin dikkate alınmış olması.<br />
Daha 20. yüzyılın başlarına kadar İstanbul ahşaptan yapılmış bir<br />
şehir olarak tanınıyordu. Karadeniz bölgesinin ormanları, çoğu Ermeni<br />
ve Rum olan inşaat ustalarının mimari ve zanaat becerilerini ortaya<br />
koymalarını mümkün kılıyordu. Bugün bu usta eserler UNESCO’nun<br />
koruma altına aldığı dünya kültür mirasları arasında.<br />
‘Yalı’ olarak adlandırılan Boğaz’daki ihtişamlı evler ve adalardaki<br />
zengin aile konaklarının yanı sıra hayran olunacak eski ahşap evleri<br />
çok az bölgelerde örn. Haliç’te Zeyrek semtinde görebiliriz. Anadolu’dan<br />
gelen göçmenler dışında bu yapılara artık kimse ilgi göstermemiş<br />
ve onlar sayesinde ayakta kalmışlar. Modern insan çoktan yeni<br />
yerleşim bölgelerindeki yeniçağ dairelerine geçmiş.<br />
Her büyük kültürün maalesef doğal düşmanları vardır. Depremler,<br />
neredeyse her üçüncü ahşap binanın yok olduğu 1918 yılındaki<br />
büyük yangın, 20. yüzyılda Osmanlı kültüründen uzaklaşılması ve<br />
bugün hala yoğun bir şekilde gelişmeye devam eden inşaat sektörüyle<br />
kâr düşüncesi bu mirası koruyanların işini zorlaştırıyor.<br />
<strong>Avusturya</strong>’da ahşap mimari geleneği uzun zaman önce modern<br />
mimariye tekrar girmeyi başarmış ve bugün yeni bir kimlik haline<br />
gelmişken Türkiye’de bu çekinceyi daha aşmak gerekiyor.<br />
Türk ahşap mimarisi üzerine yaptığım araştırmalarımda her seferinde<br />
tipik Bregenz Ormanları evleriyle tipik Karadeniz Bölgesi evleri<br />
arasında, malzemenin kullanımı açısından ne kadar mantıklı bağlantılar<br />
ve benzerlikler olduğunu keşfettim. Yani mimari, malzeme tarafından<br />
yönlendiriliyor.<br />
114
Holzbau in Istanbul<br />
İstanbul’da ahşap ev<br />
Uzun bir süre beklemem gerekti ancak kalbimde yatan hayalim<br />
şu aralar gerçek olma yolunda: İstanbul’da ahşap mimari inşa edeceğim.<br />
Mühendisler ve bu konuda gayretli bir ahşap şirketiyle birlikte<br />
tamamen ahşaptan yapılmış bir binicilik tesisi inşa ediyoruz.<br />
Profesyonel desteği ise memleketimden aldım. Vorarlberg’in Bregenz<br />
Ormanlarındaki uzmanlar ahşap yapılar konusunda sınırları aşan<br />
bir üne sahipler. Yabancı ülkelerde inşaat yapmak onların tarihinde<br />
var. Barok inşaat ustaları olarak bütün Avrupa’da sanatlarının izlerini<br />
bırakmışlar.<br />
Yeni teknolojilerin gelişmesiyle, yapı malzemesi olarak ahşap 100<br />
yıl öncesine kıyasla bugün daha çok yönlü kullanılabiliyor. Mühendislerin<br />
yaratıcı sanatları, lamine ahşap kirişlerden yapılan taşıyıcı sistemler,<br />
geniş açıklık alanı ve özel emprenye işlemleri bize bu projeyi<br />
inşa etmeyi mümkün kılıyor.<br />
Yapının parçaları Vorarlberg’de bir fabrikada prefabrik olarak hazırlanıyor<br />
ve İstanbul’a naklediliyor. Burada ise Türk takım arkadaşlarıyla<br />
birlikte inşaat alanında monte ediliyor.<br />
Bu proje benim için sadece bir mimarın günlük görevi olan ‘inşa<br />
etmek’ değil, daha çok Türkiye’de ahşap mimariyi yeniden keşfetmek<br />
için bir motivasyon ve aynı zamanda <strong>Avusturya</strong> ile Türk şirketlerinin<br />
yürüttüğü heyecan verici ortak bir proje.<br />
Brigitte Weber - Mimar<br />
115
Schloss<br />
Schönbrunn<br />
Schönbrunn<br />
Sarayı<br />
116
Reiseland Österreich<br />
Seyahat ülkesi <strong>Avusturya</strong><br />
Die besondere Mischung aus Kultur, Geschichte, Landschaft, Natur<br />
und Sport macht Österreich zu einem der beliebtesten Reiseländer<br />
der Welt. Das Weltwirtschaftsforum reihte Österreich in seinem Ranking<br />
der attraktivsten Urlaubsdestinationen unter 124 Staaten auf Platz<br />
2, womit Österreich Tourismus-Vizeweltmeister hinter der Schweiz<br />
ist. Besonders gewürdigt werden der nachhaltige Umweltschutz, die<br />
hervorragende Infrastruktur, die hohen Sicherheitsstandards sowie die<br />
einzigartigen Kulturgüter und Naturschätze.<br />
Österreich punktet vor allem durch seine Berge, die im Winter<br />
zum Schifahren, im Sommer zum Wandern und Bergsteigen einladen.<br />
Doch auch das herausragende kulturelle Angebot seiner Städte wie<br />
Wien und Salzburg zieht immer mehr Touristen an. 33 Millionen Gäste<br />
konnte das Land im Vorjahr begrüßen, zwei Drittel davon kamen<br />
aus dem Ausland.<br />
Der heimische Tourismus ist damit auch Motor für Wirtschaft<br />
und Arbeitsplätze in Österreich. Der Wertschöpfungsanteil von Tourismus<br />
und Freizeitwirtschaft liegt in Österreich bei etwa 16 Prozent.<br />
Zwei Drittel der Dienstleistungsexporte entfielen auf den Tourismus,<br />
der somit auch den Gesamtexport kräftig stimulierte.<br />
Kirchtürme in<br />
Salzburg<br />
Salzburg’de<br />
bina kubbeleri<br />
117
Kültür, tarih, tabii güzellik, doğa ve spor’dan oluşan özel karışım<br />
<strong>Avusturya</strong>’yı dünyanın en popüler seyahat ülkelerinden biri kılıyor.<br />
Dünya Ekonomik Formu İsviçre’nin ardından 124 ülke arasında<br />
<strong>Avusturya</strong>’yı ikinci sırada seyahat edilmesi gereken cazip bir ülke olarak<br />
değerlendiriyor.<br />
Özellikle süreklilik arz eden çevre korumacılığı, olağanüstü altyapısı<br />
ve yüksek güvenlik standartlarının yanı sıra eşsiz kültürel ve<br />
doğal güzelliği takdir ediliyor.<br />
Kışın kayak, yazın yürüyüş ve dağcılık için uygun dağları ile ayrı<br />
seçenekler sunarak <strong>Avusturya</strong> bir adım öne çıkıyor. Ancak zengin kültür<br />
programları ile Viyana ve Salzburg gibi şehirler de giderek daha<br />
fazla turist çekiyor. Geçen yıl ülkeyi ziyaret eden 33 milyon turistin<br />
üçte ikisini yabancılar oluşturdu.<br />
Bu nedenle yerli turizm <strong>Avusturya</strong> ekonomisini ve istihdamı açısından<br />
da önemli bir rol oynuyor. <strong>Avusturya</strong>’da turizm ve eğlence sektöründen<br />
elde edilen katma değer yaklaşık %16 civarında.<br />
Hizmet ihracatının üçte ikisini turizm oluşturdu ve dolayısı ile<br />
toplam ihracatı da önemli derecede canlandırmış oldu.<br />
Das Österreichische Umweltzeichen<br />
Schöne Landschaft und gesunde Natur locken viele Touristen<br />
nach Österreich. Umso wichtiger ist der sorgsame Umgang mit diesen<br />
Ressourcen. Mit dem Österreichischen Umweltzeichen wurde ein<br />
Gütesiegel geschaffen, das umweltbewusste Tourismusunternehmen<br />
erkennbar macht. Schon über 200 Betriebe erfüllen die hohen Ansprüche,<br />
sie kaufen ihre Produkte in der Region, sie vermeiden Abfall, sie<br />
animieren ihre Gäste zur sanften Anreise.<br />
118
Skywalk<br />
Dachstein<br />
Dachstein’de<br />
panoramik<br />
teras<br />
<strong>Avusturya</strong> Çevre Dostu Sertifikası<br />
<strong>Avusturya</strong>’nın tabii güzelliği ve sağlıklı doğası birçok turisti ülkeye<br />
çekiyor. Bu nedenle, bu önemli kaynakların korunmasına daha<br />
çok dikkat edilmesi gerekiyor. Bu bağlamda, ‘<strong>Avusturya</strong> Çevre Dostu<br />
Sertifikası’ ile bir kalite simgesi yaratılarak çevreye duyarlı turizm şirketlerinin<br />
fark edilebilir kılınmaları sağlandı. 200’ün üzerinde işletme<br />
bu yüksek talepleri şimdiden karşılıyor; ürünleri kendi bölgelerinden<br />
temin ediyor, atık oluşumunu en alt düzeyde tutuyor ve gelecek olan<br />
misafirlerini de çevreye duyarlı olmaları konusunda teşvik ediyorlar.<br />
119
Biobauernhof in den österreichischen Alpen<br />
<strong>Avusturya</strong> Alp dağlarındaki organik çıftliği<br />
120
Urlaub am Bauernhof<br />
Eine besondere Spielart des österreichischen Tourismus ist das<br />
Angebot der Bauern. Sie bieten preisgünstig Zimmer und Ferienwohnungen<br />
am Bauernhof an. Die Gäste werden mit Bioprodukten aus<br />
eigener Produktion verwöhnt, Kinder aus der Stadt lernen die Arbeitswelt<br />
der Bauern kennen und erleben hautnah die ländliche Seite Österreichs.<br />
Çiftlikte tatil alternatifleri<br />
<strong>Avusturya</strong> turizminin özel bir yanı da çiftçilerin sunduğu tatil olanakları.<br />
Çiftliklerinde düşük fiyatlı odalar ve tatil evleri sunuyor, misafirlerini<br />
kendi doğal ürünleriyle şımartıyorlar. Şehir hayatına alışık çocuklar<br />
burada çiftçilerin çalışma hayatlarını tanıma fırsatını buluyor ve<br />
<strong>Avusturya</strong>’nın köy hayatını yakından deneyimlemiş oluyorlar.<br />
121
Bodensee Segelregatta<br />
Konstanz gölünde yat yarışı<br />
122
Sportland Österreich<br />
Ob beim Breitensport, Leistungssport, im Rahmen der Schule<br />
oder als gesunde Freizeitbeschäftigung – Österreich ist ein Sportland.<br />
Zwei Drittel der Österreicher betreiben zumindest gelegentlich Sport,<br />
fünf Prozent sind im Leistungs- und Wettkampfsport aktiv.<br />
Österreich ist auch ein gefragtes Gastgeberland für internationale<br />
Sportveranstaltungen. Die Olympischen Winterspiele waren schon<br />
zweimal, 1964 und 1976, in Innsbruck, der Hauptstadt Tirols, zu Gast.<br />
Im Jahr 2008 fand die Fußball-Europameisterschaft, die drittgrößte<br />
Sportveranstaltung der Welt, in Österreich statt, im Jänner 2010 die<br />
Handball-Weltmeisterschaft. 2011 war Österreich Gastgeber der American<br />
Football-WM. Die Alpine Schi-Weltmeisterschaft 2013 wurde im<br />
steirischen Schladming ausgetragen.<br />
Sport ist ein Wirtschaftsmotor, fast jeder zehnte Arbeitsplatz in<br />
Österreich steht mit dem Sport in Verbindung. Die durch Sport angeregte<br />
Wertschöpfung liegt bei sieben Prozent des BIP.<br />
Für die Sportförderung ist das Verteidigungsministerium zuständig.<br />
Das Heeressportzentrum ist dort eine wichtige Institution zur Förderung<br />
des Leistungsports und der Sportwissenschaften in Österreich.<br />
Die österreichische Bundes-Sportorganisation ist die Koordinationsplattform<br />
für mehr als 12.600 eingetragene Sportvereine mit über<br />
3,3 Millionen Mitgliedern.<br />
Eine unverzichtbare Rolle im Vereinssport spielen die ehrenamtlichen<br />
Funktionäre. Knapp eine halbe Million von freiwilligen Mitarbeitern<br />
leisten ein wöchentliches Arbeitspensum von etwa 1,5 Millionen<br />
Stunden.<br />
Die mitgliederstärksten Vereine sind beim Fußball, Tennis, Schilauf,<br />
Eisstockschießen und Turnen zu finden. Neue Sportarten wie<br />
Nordic Walking sind im Kommen, aber meist nicht vereinsmäßig organisiert.<br />
123
Spor ülkesi <strong>Avusturya</strong><br />
İster Eğlence sporları, ister performans sporları, ister okullardaki<br />
spor aktiviteleri veya sağlıklı yaşam sporu - <strong>Avusturya</strong> bir spor ülkesi.<br />
<strong>Avusturya</strong> vatandaşlarının üçte ikisi zaman zaman spor faaliyetlerinde<br />
bulunurken nüfusun yüzde beşi ise aktif olarak performans ve müsabaka<br />
sporları ile uğraşmakta.<br />
<strong>Avusturya</strong> aynı zamanda uluslararası spor etkinliklerinde de aranan<br />
bir ev sahibi. 1964 ve 1976 yıllarında Kış Olimpiyat Oyunlarına<br />
Tirol Eyaletinin başkenti İnnsbruck şehri ev sahipliği yaptı. 2008 yılında<br />
dünyanın en büyük 3. spor organizasyonu olan Avrupa Futbol<br />
Şampiyonası, 2010 yılı Ocak ayında Dünya Hentbol Şampiyonası ve<br />
2011 yılında Amerikan Futbolu Dünya Şampiyonası <strong>Avusturya</strong>’da<br />
yapıldı. 2013 yılında da Dünya Dağ Kayağı Şampiyonası Steiermark<br />
Eyaletindeki Schladming şehrinde düzenlendi.<br />
<strong>Avusturya</strong>’da spor bir ekonomi motorudur; neredeyse her on iş<br />
yerinden birinin sporla bir bağlantısı bulunuyor. Spordan elde edilen<br />
katma değer Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’nın yüzde yedisini oluşturuyor.<br />
Sporun teşviki ise Savuma Bakanlığı’na bağlı. Bu bağlamda,<br />
Ordu Spor Merkezi, <strong>Avusturya</strong>’da profesyonel sporun ve spor bilimlerinin<br />
teşviki açısından önemli bir kurum.<br />
Rennrad<br />
Bisiklet Yarışı<br />
124
Paddler bei<br />
Hallstatt<br />
Hallstatt‘ta<br />
kanocular<br />
<strong>Avusturya</strong> Federal Spor Organizasyonu ise 3,3 milyonu aşkın<br />
üyesiyle 12.600’den fazla kayıtlı spor kulübünün koordinasyon platformu.<br />
Spor kulüplerinin vazgeçilmezleri gönüllü çalışanlar. Beş yüz bin<br />
civarında gönüllü haftada yaklaşık 1,5 milyon saatlik bir çalışma performansı<br />
sergiliyor.<br />
En çok üyeye sahip olan spor dalları futbol, tenis, kayak, kıvırma<br />
(buz üzerinde körling benzeri bir oyun) ve jimnastik. Kuzey yürüyüşü<br />
(Nordic Walking) gibi yeni spor dalları gelişmekte fakat bunlar henüz<br />
bir spor kulübü olarak organize değiller.<br />
Internationale Spitze<br />
Im internationalen Leistungssport erzielen österreichische Athleten<br />
immer wieder Spitzenplatzierungen. Österreichs Schifahrer und<br />
Schispringer sind weltberühmt. Das Land erzielt aber auch im Sommersport<br />
hervorragende Ränge, wie etwa die Erfolge von Markus<br />
Rogan im Schwimmen oder von Werner Schlager im Tischtennis zeigen.<br />
125
Uluslararası başarılar<br />
Uluslararası düzenlenen yarış sporlarında <strong>Avusturya</strong>lı sporcular<br />
yüksek dereceler elde ediyorlar. Örneğin <strong>Avusturya</strong>lı kayakçılar ve kayak<br />
atlayıcıları dünyaca ünlü. Bunun yanı sıra ülkenin yaz sporlarında<br />
da mükemmel dereceleri bulunuyor; yüzmede Markus Rogan ve masa<br />
tenisinde Werner Schlager’in başarıları bunun bir göstergesi.<br />
Marcel Hirscher - Schirennläufer, Slalom-Weltmeister 2013<br />
Profesyonel kayak sporcusu, 2013 Slalom Dünya Şampiyonu<br />
126
Anna Fenninger – Schirennläuferin, Weltmeisterin Super-Kombination 2011<br />
Profesyonel kayak sporcusu, 2011 süper kombinasyon dünya şampiyonu<br />
127
Portrait: Fußballprofi Akagündüz<br />
“Fußball bedeutet mir doch mehr, als ich mir gedacht<br />
habe“<br />
Fußballer mit türkischem Migrationshintergrund sind im österreichischen<br />
Nationalteam heute keine Seltenheit. Veli Kavlak, Yasin Pehlivan<br />
und Ekrem Dag trugen beispielsweise in den vergangenen Jahren das<br />
Teamtrikot. Der erste in der <strong>Türkei</strong> zur Welt gekommene Spieler für das<br />
Team war aber vor gar nicht allzu langer Zeit Muhammet Akagündüz.<br />
Dass das im Oktober 2002 ein Thema gewesen sein soll, daran erinnert<br />
sich der heute 35-jährige Akagündüz nicht. Besonders in Oberösterreich<br />
wäre viel wichtiger gewesen, dass er der erste Nationalspieler und<br />
Teamtorschütze seines Klubs (SV Ried) war. Wenige Minuten nach seiner<br />
Einwechslung im Debütspiel gegen Weißrussland, erzielte der damals<br />
24-jährige Stürmer nämlich sein erstes Tor im Teamtrikot.<br />
Heute verfolgt er das Nationalteam aus der Ferne. Die Entwicklung<br />
gefällt ihm: „Erstmals seit Jahren war man knapp dran, die Qualifikation<br />
zu schaffen“. Auch wenn noch die letzten Ergebnisse für eine Endrunden-Teilnahme<br />
gefehlt hätten, könne es aber bald klappen. In seinem<br />
Geburtsland, dessen Spiele er sich auch immer wieder ansieht, „geht die<br />
Tendenz leider nach unten“, bedauert er.<br />
Die Süper Lig verfolgt er wie viele Türken in Österreich über das<br />
türkische Fernsehen und Internet, weil sie in Österreichs Medien nicht<br />
viel Platz findet. Etwas mehr in jüngster Vergangenheit, weil sie wegen<br />
manipulierter Spiele international in die Schlagzeilen kam. „Der Erfolgsdruck<br />
ist groß und es ist viel Geld im Spiel. Das ist leider in die falsche<br />
Richtung abgebogen.“<br />
Die <strong>Türkei</strong> und Österreich trafen in Qualifikationen immer wieder<br />
aufeinander. In Österreich am berühmtesten ist das Spiel in der <strong>Türkei</strong><br />
1977. Dank des legendären „Spitz von Izmir“, wie das Siegestor mit der<br />
Schuhspitze von Herbert Prohaska genannt wird, hat Österreich es damals<br />
zur WM geschafft (wo man Deutschland in Cordoba 3:2 sagenhaft besiegte).<br />
Sehr erfolgreich war die türkische Nationalmannschaft 2008 bei<br />
der Europameisterschaft in Österreich und der Schweiz. Nach einem Sieg<br />
in Wien gegen Kroatien erreichte man das Halbfinale. Danach verpasste<br />
128
Muhammet<br />
Akagündüz,<br />
Erste Liga<br />
Birinci Lig, FC<br />
Trenkwalder<br />
Admira<br />
man wie Österreich drei Mal die Qualifikation für eine Endrunde. 2012<br />
war man sogar in derselben Quali-Gruppe.<br />
Ein großes Potential der <strong>Türkei</strong> seien Spieler mit türkischen Wurzeln,<br />
die in Europa ausgebildet worden sind, sagt Akagündüz. Er sei selbst<br />
so einer gewesen. Als er neun Jahre alt war, war die wirtschaftliche Lage<br />
in der <strong>Türkei</strong> schwierig. Die Eltern beschlossen, ihr Glück in Österreich zu<br />
versuchen, wo seine Großeltern schon seit den 70ern lebten. „Sonst hätten<br />
wir den Schritt nach Europa vielleicht nicht gemacht“, sagt Akagündüz.<br />
In Wien überredete ihn ein Kind im Park, einmal zum Fußballtraining zu<br />
kommen. „Und dann war ich auf einmal bei einem Verein“.<br />
Er wuchs im Bezirk Ottakring auf, wo damals wie heute viele<br />
Migranten leben. Dem Fußball wird oft eine besondere Integrationskraft<br />
nachgesagt. „Wo Spieler aus vielen Nationen zusammen sind, kann man<br />
leichter eine gewisse Teamfähigkeit und einen gewissen Zusammenhalt<br />
schaffen, als im ‘normalen Leben’, wo man wenig miteinander zu tun hat“,<br />
sagt Akagündüz. Am Platz wäre er jedenfalls nie diskriminiert worden.<br />
Mit 18 fiel sein Talent auch der Wiener Austria auf. Er wechselte<br />
zu den „Veilchen“, bestritt allerdings nie ein Pflichtspiel für sie. Während<br />
die Austria zum Investitionsobjekt des Milliardärs Frank Stronach<br />
129
wurde, wurde der jungen Akagündüz oft verliehen. Er konnte nirgendwo<br />
so recht Fuß fassen und dachte auch ans Aufhören. „Aka“ begann ein<br />
Medizinstudium. Dann allerdings drehte sich das Glück und er kam nach<br />
Ried, wo dem 22-jährigen der Durchbruch gelang: 29 Tore machten ihn<br />
zum Publikumsliebling und zum Thema in der Nationalmannschaft.<br />
Die Einberufung kam trotzdem „schnell und plötzlich“, erinnert er<br />
sich. Darüber, für die <strong>Türkei</strong> zu spielen hat er deshalb nicht nachgedacht.<br />
Die türkischen Scouts hatten Österreich damals sowieso wenig auf dem<br />
Radar und er lebte bereits länger in Wien als in der <strong>Türkei</strong>. Anfang der<br />
90er erhielt er die österreichische Staatsbürgerschaft.<br />
Ein Jahr nach seinem Debüt muss er den Scouts aber doch aufgefallen<br />
sein, denn er wechselte in die Süper Lig. Mit offenbar guten Einsätzen<br />
für Malatya und Konya schaffte er es, für den österreichischen Meister<br />
Rapid Wien interessant zu werden. Bei diesem spielte er sogar in der<br />
Champions League.<br />
Nach weiteren Stationen bei Kayserispor, Hellas Verona, Ried und<br />
Manisaspor war in der zweiten österreichischen Liga Schluss. Bei der<br />
Admira musste er nach zahlreichen Verletzungen seine Karriere beenden<br />
und gründete in Ottakring ein Elektrofachgeschäft mit seinen Brüdern.<br />
Ein wichtiges Standbein, aber er sei eigentlich „Hobbyunternehmer“,<br />
sagt Akagündüz. Seine Leidenschaft ist der Fußball.<br />
Als Trainer in der Rapid-Akademie formt „Aka“ seit zwei Jahren<br />
junge Spieler. „Der beste Einstieg, um im Trainerbereich zu arbeiten“,<br />
aber das Ziel ist wieder der Profisport. Das war übrigens nicht immer<br />
klar. „Ich war gern Spieler, aber dachte nicht, dass ich später Trainer werden<br />
will. Als ich von heute auf morgen aufhören musste habe ich gemerkt:<br />
Fußball bedeutet mir doch mehr, als ich mir gedacht habe“.<br />
Tom Schaffer – Sportjournalist<br />
Galatasaray<br />
- Sturm Graz<br />
2010
Portre: Futbolcu Akagündüz<br />
„Futbol benim için sandığımdan daha önemli“<br />
Türkiye’den göç eden futbolcular bugün <strong>Avusturya</strong> milli takımında<br />
az rastlanan bir durum değil. Mesela Veli Kavlak, Yasin Pehlivan<br />
ve Ekrem Dağ geçen sene takım formasını giyen isimler. Ama takımın<br />
ilk Türkiye’de dünyaya gelen Futbolcusu Muhammet Akagündüz çok<br />
da eskilere dayanmıyor.<br />
35 yaşındaki Akagündüz, Ekim 2002 yılında bunun bir gündem<br />
teşkil ettiğini bugün pek hatırlamıyor. Daha çok kulübünün (SV Ried)<br />
ilk milli takım oyuncusu ve golcüsü olması, özellikle Yukarı <strong>Avusturya</strong>’da<br />
ilgi çekmiş. Beyaz Rusya’ya karşı oynadığı ilk maçta henüz<br />
oyuna girmesinden birkaç dakika sonra 24 yaşındaki forvet takım formasıyla<br />
ilk golünü atmıştı.<br />
Bugünse milli takımı uzaktan takip ediyor. Gelişmelerden de<br />
memnun: “Uzun yıllar sonra, ilk defa elemeleri geçmenin eşiğine gelinmişti”.<br />
Final turnuvası için ihtiyaç duyulan son puanlar elde edilememişse<br />
de başarının çok uzak olmadığını düşünüyor. Oyunları takip<br />
ettiği, doğduğu ülke Türkiye için üzülerek “Orada eğilim maalesef<br />
aşağıya doğru” diyor.<br />
<strong>Avusturya</strong> medyasında fazla yer bulmadığı için o da Süper Ligi<br />
<strong>Avusturya</strong>’daki birçok Türk gibi Türk televizyonları ve internetten takip<br />
ediyor. Şike yapılan oyunlar nedeniyle uluslararası medyada da<br />
yer almaları nedeniyle ise son zamanlarda biraz daha fazla: “Başarı<br />
baskısı büyük ve ortada çok para var. Maalesef yanlış yöne sapıldı”.<br />
Türkiye ve <strong>Avusturya</strong> elemelerde sık sık karşı karşıya geldi. <strong>Avusturya</strong>’da<br />
en meşhur maç ise Türkiye’de 1977 yılında oynanan maçtır.<br />
‘İzmir ucu’ olarak anılan Herbert Prohaska’nın ayakucuyla attığı efsanevi<br />
galibiyet golüyle o tarihte <strong>Avusturya</strong> Dünya Kupası finallerine<br />
kalmıştı (Cordoba’da da Almanya’yı 3:2 yenmişti). Türk Milli takımı<br />
2008’de <strong>Avusturya</strong> ve İsviçre’de yapılan Avrupa Şampiyonasında çok<br />
başarılıydı. Hırvatistan’ı Viyana’da yendikten sonra yarı finale çıkmıştı.<br />
Ancak daha sonra <strong>Avusturya</strong> gibi, elemelerde üç kez finallere<br />
kalmayı kaçırdılar. 2012 yılında iki ülke hatta aynı eleme grubunda<br />
yer aldı.<br />
131
Akagündüz, Türkiye’nin en büyük potansiyelinin Avrupa’da yetiştirilmiş<br />
Türk kökenli oyuncular olduğunu söylüyor. Kendisi de bu<br />
oyunculardanmış. Dokuz yaşındayken Türkiye’nin ekonomik durumu<br />
sıkıntılı olduğundan anne ve babası şanslarını Akagündüzün büyükanne<br />
ve büyükbabasının 70’li yıllardan beri yaşadığı <strong>Avusturya</strong>’da<br />
denemeye karar vermişler. “Öyle olmasaydı belki Avrupa’ya hiç gelmezdik”,<br />
diyor Akagündüz. Viyana’da bir parkta bir çocuk, onu futbol<br />
antrenmanına gelmesi için ikna etmiş; “Ve birden bire bir kulübe<br />
girmiştim”.<br />
Viyana’da o zaman ve şimdi de birçok göçmenin yaşadığı Ottakring<br />
semtinde büyümüş. Çoğu zaman futbolun özel bir entegrasyon<br />
gücü olduğu söylenir. “‘Normal hayatta’ birbiriyle çok fazla muhatap<br />
olunmazken birçok milletten oyuncunun bir arada olduğu yerde takım<br />
ruhu ve bütünlük oluşturmak daha kolay.” diyor Akagündüz. En azından<br />
futbol sahasında hiçbir zaman ayrımcılığa uğramamış.<br />
18 yaşındayken yeteneği Austria Wien kulübünün dikkatini çekmiş.<br />
Mor beyaz formaları nedeniyle “Menekşeler” olarak anılan kulübe<br />
geçmiş ancak hiçbir görev maçında yer almamış. Austria kulübü<br />
ünlü <strong>Avusturya</strong>lı işadamı Frank Stronach’ın yatırım objesi haline gelirken<br />
genç Akagündüz de birçok kez başka kulüplere kiralanmış. Hiç<br />
bir yerde pek dikiş tutturamayan “Aka” futbolu bırkamayı düşünmüş<br />
Galatasaray -<br />
Austria Wien<br />
2007<br />
132
ve tıp eğitimine başlamış. Ama sonra şansı dönmüş ve Ried kulübüne<br />
girmeyi başarmış. Burada 22 yaşındaki genç, şeytanın bacağını kırmış<br />
ve 29 gol atarak taraftarların sevgilisi ve Milli takımda konuşulur<br />
olmuştu.<br />
Yine de Milli Takıma çağrılmasının “ani ve hızlı” geliştiğini hatırlıyor.<br />
Bu yüzden Türkiye için oynamayı düşünmemiş. O zamanlar<br />
<strong>Avusturya</strong>, Türk yetenek avcılarının zaten pek radarına girmiyormuş<br />
ve hayatının büyük kısmını da Türkiye’den çok Viyana’da geçmiş bulunuyormuş.<br />
90’lı yılların başında da <strong>Avusturya</strong> vatandaşlığına geçmiş.<br />
Ancak Milli Takım’daki ilk maçından bir yıl sonra yetenek avcılarının<br />
dikkatini çekmiş olmalı ki Süper Lig’e geçmiş. Malatya ve<br />
Konya Spor için gösterdiği başarılardan sonra <strong>Avusturya</strong>’nın şampiyonun<br />
kulübü Rapid Wien’in kadrajına girmeyi başarmış. Burada Şampiyonlar<br />
Liginde bile oynama şansını elde etmiş.<br />
Ancak Kayserispor, Hellas Verona, Ried ve Manisaspor kulüplerinden<br />
sonra Akagündüz <strong>Avusturya</strong>’nın 2. Liginde artık sona gelmişti.<br />
Admira kulübünde yaşadığı birçok sakatlıktan sonra kariyerine son<br />
verip Ottakring’de erkek kardeşleriyle bir elektronik dükkânı açtı. Bunun<br />
elbette önemli bir güvence olduğunu ama aslında kendisini sadece<br />
bir nevi “hobi girişimci” gördüğünü ve gerçek aşkının futbol olduğunu<br />
söylüyor.<br />
Rapid Akademisinde antrenör olarak, “Aka” iki yıldan beri genç<br />
oyuncular yetiştiriyor. “Antrenörlük alanında çalışmak istiyorsan bu<br />
en iyi başlangıç” diyor ancak hedef yine profesyonel spor. Aslında bu<br />
onun için her zaman net bir hedef değilmiş: “Her zaman oyuncu olmayı<br />
sevdim ve daha sonra antrenörlük yapmak isteyeceğimi düşünmedim.<br />
Ancak futbolu aniden bırakmak zorunda kalınca şunu fark ettim:<br />
futbol benim için sandığımdan daha önemli.”<br />
Tom Schaffer - Spor Muhabiri<br />
133
Das Netzwerk der österreichischen<br />
Honorarkonsuln in der <strong>Türkei</strong><br />
Die Österreichische Botschaft Ankara verfügt über ein Netzwerk von<br />
zehn Honorarkonsuln in der <strong>Türkei</strong>. Unsere Honorarkonsuln sind in<br />
den unterschiedlichsten Bereichen tätig, so sind wir in Antalya durch<br />
einen Hotelier (Ahmet Barut), in Gaziantep (Taner Nakıboğlu) und<br />
Bursa (Sedat Diniz) durch Großindustrielle, in Mersin durch einen Juwelier<br />
(Fazıl Tütüner), in Bodrum (Fatma Neyir Suer-San) durch unsere<br />
einzige Honorarkonsulin, in Izmir (Dr. Mustafa Ülkü Caner) und<br />
Edirne (Hüseyin Sıragezen) durch Rechtsanwälte, in Kayseri (Mehmet<br />
Eğlenceoğlu) durch den Besitzer einer Schischule im Schigebiet Erciyes,<br />
in Samsun (Okan Gümüs) durch den stv. Generalsekretär der Industrie<br />
und Handelskammer und in Antakya (Mehmet Kılıçlar) durch<br />
einen Rohre-Produzenten, vertreten.<br />
Die Honorarkonsulate dienen als Anlaufstelle für AuslandsösterreicherInnen<br />
bei Problemen und in Notlagen, als Vermittler zwischen<br />
österreichischen und türkischen Unternehmen und generell als „verlängerter<br />
Arm“ der österreichischen Vertretungen in der <strong>Türkei</strong>. Die<br />
detaillierten Kontaktadressen finden Sie am Ende dieser Broschüre.<br />
Sedat Diniz, Mehmet Kılıçlar, Okan Gümüş, Fazıl Tütüner, Mustafa Ülkü Caner,<br />
Neyir Suer -San, Mehmet Eğlenceoğlu<br />
134
Türkiye’de <strong>Avusturya</strong> Fahri<br />
Konsoloslukları ağı<br />
Ankara <strong>Avusturya</strong> Büyükelçiliği Türkiye’de 10 Fahri Konsolostan<br />
oluşan bir ağa sahip. Fahri Konsoloslarımız çok farklı alanlarda faaliyet<br />
göstermekteler: Antalya’da bir otel işletmecisi (Ahmet Barut), Gaziantep<br />
(Taner Nakıboğlu) ve Bursa’da (Sedat Diniz) sanayiciler, Mersin’de bir<br />
kuyumcu (Fazıl Tütüner), Bodrum’da tek Hanım Fahri Konsolosumuz<br />
(Fatma Neyir Suer-San), İzmir (Dr. Mustafa Ülkü Caner) ve Edirne’de<br />
(Hüseyin Sıragezen) avukatlar, Kayseri’de (Mehmet Eğlenceoğlu) Erciyes<br />
bölgesinde bir kayak okulu sahibi, Samsun’da (Okan Gümüş) Sanayi<br />
ve Ticaret Odası Genel Sekreter Yardımcısı ve Antakya’da (Mehmet Kılıçlar)<br />
bir boru imalatçısı tarafından temsil ediliyoruz.<br />
Fahri Konsoloslarımız problemler ve acil durumlarda Yurtdışı <strong>Avusturya</strong>lıların<br />
ilk müracaat noktaları, <strong>Avusturya</strong> ve Türk şirketler arasında<br />
aracı ve genel olarak da Türkiye’deki <strong>Avusturya</strong> temsilciliklerinin “uzun<br />
kolu” olarak görev yapıyorlar. Fahri Konsolosluklarımıza ilişkin detaylı<br />
iletişim bilgilerini bu kitapçığın sonunda bulabilirsiniz.<br />
135
Österreich<br />
IS<br />
FIN<br />
A23<br />
S36<br />
E60<br />
312<br />
Autobahn<br />
/ Otoban<br />
Schnellstraße<br />
/ Otoyol<br />
Fernstraße<br />
/ Şehirlerarası yol<br />
sonstige Straßen<br />
/ Diğer yollar<br />
Straßennummern<br />
/ Yol numaraları<br />
Autoverladung auf die Bahn<br />
/ Arabalı tren<br />
Internationaler Flughafen<br />
/ Uluslararası havalimanı<br />
Staatsgrenze<br />
/ Ülke sınırı<br />
Bundesländergrenze<br />
/ Eyalet sınırı<br />
P<br />
IRL<br />
E<br />
GB<br />
S<br />
N<br />
RUS<br />
EW<br />
LV<br />
DK<br />
LT<br />
BY<br />
NL<br />
PL<br />
UA<br />
B<br />
D<br />
L<br />
CZ<br />
SK<br />
MD<br />
A<br />
H<br />
F<br />
CH<br />
RO<br />
SLO<br />
CRO<br />
I<br />
BIH<br />
SRB<br />
BG<br />
MNE<br />
RKS<br />
MK<br />
AL<br />
TR<br />
GR<br />
D<br />
Brauna<br />
1<br />
Oberndorf<br />
Eugendo<br />
FL<br />
e n s e e<br />
d o B<br />
SALZB<br />
BREGENZ<br />
Dornbirn<br />
A14<br />
Feldkirch<br />
E60<br />
Bludenz<br />
S16<br />
St. Anton<br />
Reutte<br />
179<br />
Seefeld<br />
Telfs 177<br />
Imst<br />
Hall<br />
A12<br />
E60<br />
INNSBRUCK<br />
Landeck<br />
A13<br />
180<br />
Sölden<br />
A12<br />
Wörgl<br />
Schwaz<br />
Mayrhofen<br />
176<br />
178<br />
Hallein<br />
Kufstein<br />
178<br />
St. Johann i. T.<br />
A10<br />
Kitzbühel<br />
161<br />
164<br />
Saalfelden<br />
Bischofs-<br />
311<br />
hofen<br />
Zell/S.<br />
311<br />
168<br />
Mittersill<br />
Bad Gaste<br />
Matrei i. O.<br />
CH<br />
Niederösterreich<br />
Oberösterreich<br />
I<br />
Wien<br />
108<br />
Lienz<br />
100<br />
110<br />
100 E66<br />
Sp<br />
Herm<br />
Vorarlberg<br />
Salzburg<br />
Burgenland<br />
Tirol<br />
Osttirol<br />
Kärnten<br />
Steiermark
E55<br />
80<br />
E66<br />
A2<br />
317<br />
320<br />
E651<br />
145<br />
E57<br />
145<br />
A9<br />
115<br />
20<br />
S31<br />
S6<br />
9<br />
A23<br />
129<br />
A25<br />
310<br />
A7<br />
S33<br />
A1<br />
20<br />
E461<br />
E49<br />
4 303<br />
A2<br />
41<br />
A8<br />
E55<br />
127<br />
1<br />
37<br />
2<br />
5<br />
4<br />
A22<br />
7<br />
115<br />
A9<br />
50<br />
E59<br />
50<br />
57<br />
91<br />
A11<br />
A4<br />
216<br />
51<br />
A10<br />
114<br />
82<br />
S36<br />
S4<br />
A9<br />
S35<br />
A3<br />
309<br />
2<br />
S5<br />
319<br />
129<br />
A2<br />
A6<br />
A5<br />
Feldkchn.<br />
Tamsweg<br />
Perg<br />
Gänserndorf<br />
Kremsmünster<br />
Waidhofen/Y.<br />
Weiz<br />
Voitsberg<br />
Deutschlandsbg.<br />
Stockerau<br />
Mistelbach<br />
Hollabrunn<br />
Klosterneubg.<br />
Tulln<br />
Horn<br />
Waidhofen/T.<br />
Baden<br />
Bruck/L.<br />
Neusiedl/S.<br />
Wr. Neustadt<br />
Neunkirchen<br />
Mürzzuschlag<br />
Mattersburg<br />
Oberwart<br />
Hartberg<br />
Gleisdorf<br />
Kapfenberg<br />
Bruck/M.<br />
Leoben<br />
Leibnitz<br />
Fürstenfeld<br />
Wolfsberg<br />
Völkermarkt<br />
Judenburg<br />
Knittelfeld<br />
Mariazell<br />
Eisenerz<br />
Gmünd<br />
Zwettl<br />
Freistadt<br />
Velden<br />
ittal/D.<br />
Trieben<br />
Liezen<br />
Bad Aussee<br />
Bad<br />
Ischl<br />
Gmunden<br />
Kirchdorf<br />
Vöcklabruck<br />
Ried<br />
Schärding<br />
Rohrbach<br />
Traun<br />
Wels<br />
Steyr<br />
Enns<br />
LINZ<br />
Amstetten<br />
Krems<br />
WIEN<br />
EISENSTADT<br />
GRAZ<br />
KLAGENFURT<br />
St. Veit/G.<br />
ST. PÖLTEN<br />
Villach<br />
Schwechat<br />
Scheibbs<br />
Eferding<br />
Feldbach<br />
Murau<br />
Schladming<br />
Oberpullendf.<br />
Niederöblarn<br />
rf<br />
Mödling<br />
CZ<br />
SK<br />
H<br />
SLO<br />
in<br />
agor<br />
u<br />
URG<br />
© Ed. Hölzel, Wien<br />
0 25 50 km
City-Plan Wien / V
iyana Şehir Planı<br />
/ Metro istasyonları<br />
/ Tren istasyonları<br />
/ Şehir Turu Otobüsleri:<br />
/ Tramvay<br />
/ Otobüs hatları<br />
/ Bilgi ve bilet
Diese Broschüre konnte realisiert werden<br />
durch die freundliche Unterstützung von<br />
Bu broşür aşağıdaki sponsorların katkılarıyla<br />
gerçekleştirildi<br />
140
Thinking outside the box<br />
is not just a phrase,<br />
but rather our approach<br />
to legal advice.<br />
Successful legal advice means more than simply knowing and applying the law.<br />
Lansky, Ganzger + partner, one of the leading law firms in Austria and the Slovak<br />
Republic, has longstanding and profound experience that enables it to deliver an<br />
all-encompassing, inter disciplinary and cross-regional service of the highest level.<br />
Lansky, Ganzger + partner closely collabo<br />
rates with external specialists and a<br />
worldwide network of consultants and<br />
local advisers. This ensures that the firm<br />
is able to offer individual, strategic and<br />
pragmatic allinone solutions to their<br />
national and international clients. Many<br />
renowned national and inter national banks,<br />
corporations and companies have, over<br />
the past years, relied on the firm’s extensive<br />
expertise. The allinclusive approach<br />
of Lansky, Ganzger + partner clearly distinguishes<br />
itself from the general standard of<br />
a conventional, solely legal consultancy.<br />
Lansky, GanzGer + partner<br />
attorneys at Law<br />
Biberstrasse 5<br />
a1010 Vienna (austria)<br />
W: www.lansky.at<br />
T: +43 1 533 33 300<br />
F: +43 1 532 84 83<br />
e: office@lansky.at<br />
Vienna – BraT isL a V a – Baku – asT ana
Your corporate compass<br />
• i2 Visualisation<br />
• Expert Opinions<br />
• Forensic Accounting<br />
• Security and Risk Management<br />
• Corporate Governance and Compliance<br />
• Corporate Intelligence and Due Diligence<br />
• Litigation Support<br />
• Safety and Security Engineering<br />
• Trainings, Seminars and Workshops<br />
• International Business Development & Management Consultancy<br />
CIN Consult GmbH Beatrixgasse 32, 1030, Vienna, Austria<br />
Tel: + 43 1 716 05 900 • Fax: + 43 1 716 05 32<br />
www.cin-consult.com • office@cin-consult.com<br />
GERMANY • AUSTRIA • USA • TURKEY • RUSSIA
Austrian Cheese<br />
stands for Quality, Taste<br />
and Naturalness.<br />
We will be glad to inform you: dolly.blach@ama.gv.at, www.ama.at<br />
We have<br />
Austrian roots.<br />
Our long tradition gives us a strong<br />
foundation. And our strategy of targeted<br />
expansion into CEE over more than<br />
20 years has made us a major player<br />
in these markets.<br />
And have branched<br />
out into 24 countries.<br />
We are now the leader in our core markets.<br />
And our roughly 50 insurance companies are<br />
optimally anchored in their markets.<br />
To find out more about VIG, visit www.vig.com
OMV. BRIDGING<br />
THE WORLD OF ENERGY.<br />
The wise use of power electrifying.<br />
Hydro power makes up a considerable<br />
share of the global energy generation mix.<br />
To use this renewable resource to an optimum,<br />
Voith offers you more than just<br />
products, services and solutions. We<br />
combine our experience and expertise<br />
with the latest patented innovations in<br />
energy generation from water.<br />
But we go even further: we believe that<br />
hydro power must be part of the solution<br />
of global energy demand and must be<br />
done in a technologically, environmentally<br />
and socially sustainable way.<br />
We pursue this beyond our technological<br />
innovativeness, taking your business<br />
where it belongs – to the leading edge –<br />
for the wise use of power.<br />
www.voith.com<br />
A Voith and Siemens Company
Engineering<br />
balanced<br />
sustainability<br />
Pöyry Energy GmbH is<br />
engaged in the fields of:<br />
Hydropower, Transmission<br />
and Distribution, Thermal<br />
Power, Renewable Energy<br />
and Management<br />
Consulting. Detailed<br />
information on our<br />
complete service portfolio<br />
and references you can<br />
find at www.poyry.at<br />
Pöyry Energy GmbH<br />
Ankara Branch Office<br />
Hollanda Cad. 695. Sok No 1<br />
TR 06550 Yildiz<br />
Ankara, Turkey<br />
Phone: +90 312 442 70 90<br />
hp.energy.at@poyry.com
Abbildungsverzeichnis / Fotoğrafların Kaynakçası<br />
Stadtansicht Hallstadt / Hallstadt manzarası | Ansicht Kappadokien / Kapadokya manzarası<br />
© photos.com..........................................................................................................................Cover/Kapak<br />
NFT Empfang 2013 / 2013 Milli Gün Resepsiyonu © Österreichische Botschaft Ankara / Ankara<br />
<strong>Avusturya</strong> Büyükelçiliği............................................................................................................................5<br />
Bundespräsident Fischer in Ephesos 2012 / Cumhurbaşkanı Fischer Efes’te 2012...........................8<br />
St. Georgs AbsolventInnen / St. Georg mezunları © St. Georgs-Kolleg İstanbul............................11<br />
Türkischer Präsidentenpalast / Pembe Köşk Binası © Präsidentschaftskanzlei / T.C. Cumhurbaşkanlığı..................................................................................................................................................12<br />
Bundeskanzler Werner Faymann mit türkischem Ministerpräsidenten Recep Tayyip Erdoğan<br />
/ Başbakan Werner Faymann T.C. Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan ile birlikte © Foto: Andy<br />
Wenzel – BKA..........................................................................................................................................13<br />
Nationalfeiertagsempfang 2013 / Milli Gün 2013 resepsiyonu; Prof. Tekelioğlu, Bot. Wölfer, Bot.<br />
Göğüş © Foto: Öznur Çevik ÖB Ankara / <strong>Avusturya</strong> BE………………………………....................14<br />
Bundespräsident Heinz Fischer mit dem türkischen Staatspräsidenten Abdullah Gül / <strong>Avusturya</strong><br />
Cumhurbaşkanı Heinz Fischer T.C. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile © Foto: Andy Wenzel –<br />
HBF………………………………….........................................................................................................17<br />
Österreichisches St. Georgs Krankenhaus, Istanbul / <strong>Avusturya</strong> Sen Jorj Hastanesi, İstanbul ©<br />
Österreichisches St. Georgs Krankenhaus / <strong>Avusturya</strong> Sen Jorj Hastanesi......................................19<br />
Österreichisches Generalkonsulat und Kulturforum in Istanbul / İstanbul <strong>Avusturya</strong><br />
Başkonsolosluğu ve Kültür Ofisi © Österreichisches Kulturforum / <strong>Avusturya</strong> Kültür Ofisi........20<br />
Fastenbrechen im BMI, 2012 / <strong>Avusturya</strong> İçişleri Bakanlığında iftar, 2012 © BMI / <strong>Avusturya</strong><br />
İçişleri Bakanlığı......................................................................................................................................21<br />
Ehm. Familien- und Sozialministerin Şahin mit BM für Soziales und Konsumentenschutz Hundstorfer,<br />
2012 / Eski T.C. Aile ve Sosyal Bakanı Şahin ve <strong>Avusturya</strong> Sosyal İşler Bakanı Hundstorfer,<br />
2012 © BMASK / Av. Sosyal İşler Bakanlığı.................................................................................23<br />
Nationalfeiertagsempfang 2012, Anschneiden der Torte / 2012 Milli Gün Resepsiyonu, pasta kesimi<br />
© Foto: Öznur Çevik ÖB Ankara / <strong>Avusturya</strong> BE....................................................................25<br />
İlber Ortaylı © Don Juan Archiv.............................................................................................................26<br />
HMS Taurus III © Österr. Staatsarchiv, Haus-, Hof - und Staatsarchiv, Wien / <strong>Avusturya</strong> Devlet<br />
Arşivleri, Viyana.......................................................................................................................................28<br />
İlber Ortaylı – Vortrag November 2013 im Don Juan Archiv / Don Juan Arşivinde konuşma<br />
Kasım 2013 © Don Juan Archiv..............................................................................................................30<br />
Maria Thresien Thaler © Institut für Numismatik und Geldgeschichte, Universität Wien / Viyana<br />
Üniversitesi Nümizmatik ve Para Tarihi Enstitüsü …………………………………….....................32<br />
Mörserbatterie Nr.9 / 9 no’lu Havan Topu Bataryası © M. Christian Ortner...................................35<br />
Postkarte Allianz, 1. Weltkrieg / 1. Dünya Savaşı, İttifak kartpostalı © Ömer M. Koç Sammlung<br />
/ Ömer M. Koç Koleksiyonu....................................................................................................................36<br />
Verladen einer Öst.-Ung. Haubitzbaterie, Konstantinopel / Av.-Macar obüs bataryası nakli, İstanbul<br />
© HGM / <strong>Avusturya</strong> Askeri Tarih Müzesi......................................................................................37<br />
Donauschlinge © Österreich Werbung / Horvath.................................................................................38<br />
Dachstein © Österreich Werbung / Mallaun..........................................................................................39<br />
Schulkinder © BMUKK / Avustruya Eğitim, Sanat ve Kültür Bakanlığı........................................40<br />
Motorenmontage © General Motors Wien............................................................................................41<br />
Ostarrichi-Urkunde (Kopie Neuhofen / Mürz) © Österreich Werbung / Trumler............................42<br />
Hofburg © Österreich Werbung / Mayer................................................................................................45<br />
Kaiserappartements © Österreich Werbung / Trumler.........................................................................45<br />
Kaiserin Elisabeth I. © Österreich Werbung / Trumler........................................................................46<br />
Kaiser Franz Josef I. © Hubert Dimko...................................................................................................46<br />
Habsburger Ahnengalerie Heldenberg © Österreich Werbung / Wiesenhofer..................................46<br />
Karl Marx Hof © Österreich Werbung / Landova...................................................................................49<br />
154
Städtische Bücherei / Belediye Kütüphanesi © Verein für Geschichte der Arbeiterbewerbung / Tarih<br />
ve İşçi Hareketi Derneği.................................................................................................................51<br />
Kinderfreibad der Stadt Wien / Belediye açık hava çocuk havuzu © Verein für Geschichte der<br />
Arbeiterbewegung / Tarih ve İşçi Hareketi Derneği ........................................................................51<br />
Die Vier im Jeep / İşgal güçleri © Verein für Geschichte der Arbeiterbewegung / Tarih ve İşçi Hareketi<br />
Derneği................................................................................................................................................53<br />
Trümmerfrauen / İşçi kadınlar © Verein für Geschichte der Arbeiterbewegung / Tarih ve İşçi Hareketi<br />
Derneği................................................................................................................................................53<br />
Vize-PM Spindelegger mit türk. PM Erdoğan, Februar 2013 Wien / Başbakan Yrd. Spindelegger<br />
ve T.C. Başbakanı Erdoğan, Şubat 2013 Viyana © Foto: Dragan Tatic - BMeiA..........................54<br />
Familien foto 5. Global Forum der Allianz der Zivilisationen, Februar 2013 Wien / Medeniyetler İttifakı<br />
5. Dünya Forumu aile fotoğrafı, Şubat 2013 Viyana © Foto: Dan Sakamoto – UNAOC.......55<br />
Das österreichische Parlament in Wien / Viyana’daki Meclis Binası © Österreich Werbung / Diejun.............................................................................................................................................................56<br />
Bundespräsident Fischer © www.pertramer.at....................................................................................57<br />
Regierung / Ministerratssitzung © BKA / HOPI-MEDIA, Holzner.................................................58<br />
SOS Kinderdorf © Fleischhanderl.........................................................................................................61<br />
Türkischer Außenminister Ahmet Davutoglu in Wien, Besuch einer Schule / T.C. Dışişleri Bakanı<br />
Ahmet Davutoğlu Viyana’da bir okul ziyaretinde ©HOPI-MEDIA / Bernhard J. Holzner.63<br />
Außenminister Kurz mit der Hohen Vertreterin der EU für Außen- und Sicherheitspolitik Catherine<br />
Ashton in Brüssel / Dışişleri Bakanı Kurz AB Dış ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi<br />
Catherine Ashton ile Brüksel’de © Foto: Dragan Tatic – BMeiA................................................64<br />
Außenminister Kurz und Justizminister Bozdağ in Ankara 2012 / Dışişleri Bakanı Kurz ve Adalet<br />
Bakanı Bozdağ, 2012’de Ankara’da © Foto: Yavuz Alatan - ÖB Ankara / <strong>Avusturya</strong> BE.....66<br />
Außenminister Kurz mit Ismet Özdek / Dışişleri Bakanı Kurz İsmet Özdek ile © BMI / Av. İçişleri<br />
Bakanlığı.........................................................................................................................................68<br />
Angelobung von Bundesminister Sebastian Kurz / Sebastian Kurz’un Federal Bakan olarak yemin<br />
etmesi © Foto: Dragan Tatic – BmeiA...........................................................................................70<br />
Arnold Schöneberg © Arnold Schönberg Center, Wien.....................................................................72<br />
Tom Hulce als Mozart im Film Amadeus © Warner Bros.................................................................74<br />
Johann Strauss © Österreich Werbung / Diejun...................................................................................74<br />
50-Jahr Feier Österreichisches Kulturforum / <strong>Avusturya</strong> Kültür Ofisi 50. yıl kutlamaları © ÖKF /<br />
<strong>Avusturya</strong> Kültür Ofisi..........................................................................................................................75<br />
Baba Zula Konzert bei der 50-Jahr Feier des ÖKF / Av. Kültür Ofisi 50. yıl kutlamaları Baba<br />
Zula konseri © ÖKF / <strong>Avusturya</strong> Kültür Ofisi....................................................................................75<br />
Hundertwasserhaus in Wien / Viyana Hundertwasser binası © Österreich Werbung / Diejun....76<br />
Karlsplatz U-Bahn-Station, Otto Wagner Bau © Österreich Werbung / Eder.................................77<br />
Modell Hauptbahnhof Wien © ÖBB-Stadt Wien / <strong>Avusturya</strong> Demiryolları, Viyana....................78<br />
Angelika Kaufmann © Tiroler Landesmuseum Fernandeum / Tirol Müzesi..................................79<br />
Druckwerk der Wiener Werkstaetten © Österreich Werbung / Trumler..........................................80<br />
“Der Kuss” von Klimt © Belvedere, Wien..........................................................................................81<br />
Fassade Ars Electronica Center © Ars Electronica............................................................................82<br />
Bild David Quayola – Memo Akten © Ars Electronica.....................................................................83<br />
Die Fälscher © Aichholzer Film / Petro Domenig...............................................................................84<br />
Das weiße Band © wega-film, Wien.....................................................................................................84<br />
Haneke mit HBP Fischer / Haneke Cumhurbaşkanı Fischer ile © Foto: Pusch – HBF.................85<br />
Christoph Waltz, Bundeskanzler Faymann © Foto: Wenzel - BKA / HBF......................................85<br />
Sachertorte © Österreich Werbung / Eisenhut & Mayer....................................................................86<br />
Hotel Imperial © Österreich Werbung / Trumler.................................................................................87<br />
İsa Özdemir © İsa Özdemir...................................................................................................................88<br />
Wiener Schnitzel / Viyana Şnitzeli © Foto: İsa Özdemir....................................................................89<br />
Topfennockerln / Meyve Soslu Yoğurt Topları © Foto: İsa Özdemir................................................91<br />
Opernball © BKA/HOPI-MEDIA, Holzner.........................................................................................93<br />
Almabtrieb / Yayladan dönüş © Österreich Werbung / Fankhauser.................................................94<br />
155
Abschlussfeier St. Georg / St. Georg <strong>Avusturya</strong> Lisesi mezuniyet kutlaması © St. Georgs-Kolleg<br />
İstanbul......................................................................................................................................................95<br />
Besichtigung Ilısu Staudamm in Mardin / Mardin Ilısu Barajı inceleme © Andritz Hydro..........97<br />
OMV Generaldirektor Roiss mit <strong>Türkei</strong> CEO Azeri / OMV Genel Müdürü Roiss Türkiye CEO’su<br />
Azeri ile © OMV.......................................................................................................................................99<br />
Kraftwerk Kaprun © Österreich Werbung / Markowitsch.................................................................100<br />
Windrad © IG Windkraft.......................................................................................................................102<br />
Wasserfall Golling © Österreich Werbung / Popp..............................................................................102<br />
Yozgat Besuch / Yozgat ziyareti © ÖB Ankara / <strong>Avusturya</strong> BE.......................................................104<br />
Bär / Bozayı © WWF / H. Heimpel-4nature........................................................................................105<br />
Seeadler / Deniz kartalı © Nationalpark Donauauen / Antonicek....................................................105<br />
Eisvogel / Yalıçapkını © Nationalpark Donauauen / Antonicek.......................................................105<br />
Bergbauernhof in Osttirol / Doğu Tirol’de bir çiftlik © Österreich Werbung / Ascher.................106<br />
Spargel / Kuşkonmaz © Bund der Marchfelder Spargelbauern.........................................................107<br />
Weinlese in der Südsteiermark / Güney Steiermark’da şarap üzümü hasatı © Österreich Werbung<br />
/ Wiesenhofer...........................................................................................................................................108<br />
Bergbauer bei Flirsch im Stanzertal-Tirol / Stanzertal- Flirsch‘de dağ çiftçisi, Tirol © Österreich<br />
Werbung / J. Mallaun..............................................................................................................................109<br />
Badeteich in Going in Tirol / Going-Tirol’de göl © Österreich Werbung / Niederstrasser...........110<br />
Hirsch © Nationalpark Donauauen / Zema..........................................................................................111<br />
Modell Reitanlage aus Holz / Model: ahşap binicilik tesisi © Brigitte Weber................................112<br />
Holzbau in Istanbul / İstanbul’da ahşap ev © Brigitte Weber..........................................................115<br />
Schönbrunn © Österreich Werbung / Trumler.....................................................................................116<br />
Kirchtürme in Salzburg / Salzburg’de bina kubbeleri © Österreich Werbung / Wiesenhofer......117<br />
Skywalk Dachstein / Dachstein’de panoramik teras © Österreich Werbung / Popp.....................119<br />
Biobauernhof in den österreichischen Alpen / <strong>Avusturya</strong> Alp dağlarındaki organik çiftliği © photos.com.....................................................................................................................................................120<br />
Bodensee Segelregatta / Konstanz gölünde yat yarışı © Österreich Werbung / Wiesenhofer.....122<br />
Rennrad / Bisiklet yarışı © Österreich Werbung / Himsl...................................................................124<br />
Paddler bei Hallstatt / Hallstatt‘ta kanocular Oberösterreich © Österreich Werbung / Himsl......125<br />
Marcel Hirscher – Schirennläufer, Slalom-Weltmeister 2013 / Profesyonel kayak sporcusu, 2013<br />
Slalom Dünya Şampiyonu.....................................................................................................................126<br />
Anna Fenninger – Schirennläuferin, Weltmeisterin Super-Kombination 2011 / Profesyonel kayak<br />
sporcusu, 2011 süper kombinasyon dünya şampiyonu.....................................................................127<br />
Muhammet Akagündüz © GEPA Pictures...........................................................................................129<br />
Galatasaray – Sturm Graz 2010 © Galatasaray Club.........................................................................130<br />
Galatasaray – Austria Wien 2007 © Galatasaray Club.......................................................................132<br />
Honorarkonsulatstagung 2013 / Fahri Konsoloslar Toplantısı 2013 © Österreichische Botschaft<br />
Ankara / Ankara <strong>Avusturya</strong> Büyükelçiliği..........................................................................................134<br />
Österreich Landkarte / <strong>Avusturya</strong> haritası © Ed. Hölzel Wien........................................................136<br />
Österreichische Botschaft Ankara / Ankara <strong>Avusturya</strong> Büyükelçiliği © ÖB Ankara / <strong>Avusturya</strong><br />
BE.............................................................................................................................................................155<br />
City-Plan Wien / Viyana Şehir Planı © Wiener Linien, Oktober 2013............................................158<br />
156
Österreichische Botschaft / <strong>Avusturya</strong> Büyükelçiliği<br />
Atatürk Bulvarı 189<br />
06680 Kavaklıdere/Ankara<br />
Tel: +90 (312) 405 51 90-92<br />
Fax: +90 (312) 418 94 54<br />
E-Mail: ankara-ob@bmeia.gv.at<br />
Web: http://www.aussenministerium.at/botschaft/ankara.html<br />
157
Österreichische Kontaktadressen in der <strong>Türkei</strong> /<br />
Türkiye’deki <strong>Avusturya</strong> kurumlarının iletişim bilgileri:<br />
Österreichisches Generalkonsulat Istanbul<br />
Köybaşı Cad. 42-46<br />
34464 Yeniköy/Istanbul<br />
Tel: +90 (212) 363 84 10<br />
Fax: +90 (212) 262 26 22<br />
E-Mail: istanbul-gk@bmeia.gv.at<br />
Honorarkonsulat Antakya<br />
Çelik Boru San.Tic.Ltd.Şti.<br />
Antakya Organize Sanayi Bölgesi,<br />
Topboğaz Mevkii, PK 68, Antakya/Hatay<br />
Tel: +90 326 451 21 00<br />
Fax: +90 326 451 22 00<br />
E-Mail: mkiliclar@hatboru.com<br />
Österreichisches Kulturforum Istanbul<br />
Köybaşı Cad. 44, P.K. 13<br />
34464 Yeniköy/Istanbul<br />
Tel: +90 (212) 363 84 15<br />
Fax: +90 (212) 223 34 69 (Fax)<br />
E-Mail: istanbul-kf@bmeia.gv.at<br />
Honorarkonsulat Antalya<br />
c/o Barut Hotels Lara Resort Spa & Suites,<br />
Güzeloba mah. Tesisler cad. 170, Lara/Antalya<br />
Tel: +90 242 352 22 00<br />
Fax: +90 242 352 21 75<br />
E-Mail: antalyafahrikonsolosluk@baruthotels.com<br />
AußenwirtschaftsCenter Ankara<br />
Eskişehir Yolu No. 6, A Blok, Kat 13, No. 19,<br />
06520 Söğütözü/Ankara<br />
Tel: +90 (312) 219 21 41-44<br />
Fax: +90 (312) 219 21 45 (Fax)<br />
E-Mail: ankara@advantacgeaustria.org<br />
Honorarkonsulat Bodrum<br />
c/o Durukos Yachting, Atatürk cad.113 A,<br />
Kumbaçe, 48400 Bodrum<br />
Tel: +90 (252) 357 76 88<br />
Fax: +90 (252) 357 75 05<br />
E-Mail: neyirsan@netscape.net<br />
AußenwirtschaftsCenter Istanbul<br />
Büyükdere Cad. 100-102 Maya Akar Center,<br />
B-Blok Kat. 14, No. 51,<br />
34394 Esentepe/Istanbul<br />
Tel: +90 (212) 211 14 76-77<br />
Fax: +90 (212) 212 01 33 (Fax)<br />
E-Mail: istanbul@advantageaustria.org<br />
Honorarkonsulat Bursa<br />
ALTA Yedek Parça ve Kalıp San.ve Tic. Ltd. Şti.,<br />
Org. San. Böl., Ormanlar Cad. No: 3,<br />
16140 Bursa<br />
Tel: +90 (224) 242 19 19<br />
Fax: +90 (224) 241 50 04<br />
E-Mail: sedatdiniz@altametal.com<br />
158
Honorarkonsulat Edirne<br />
Edirne, Yetimler Çarşısı No.9<br />
22100 Edirne<br />
Tel: +90 (284) 212 22 68<br />
Fax: +90 (284) 225 10 06<br />
E-Mail: hsiragezen@hotmail.com<br />
Honorarkonsulat Samsun<br />
Samsun Ticaret ve Sanayi Odası Binası<br />
5. Kat Hançerli Mah. Abbasağa Sok. No. 8<br />
55020 Ilkadım/Samsun<br />
Tel: +90 (362) 431 22 34<br />
Fax: +90 537 483 68 82<br />
E-Mail: ogumus@samsuntso.org.tr<br />
Honorarkonsulat Gaziantep<br />
1. Organize Sanayi Bolgesi 18 Nolu Cadde<br />
no. 13 27120 Gaziantep<br />
Tel: +90 (342) 211 22 32<br />
Fax: +90 (342) 211 24 37<br />
E-Mail: tn@naksan.com<br />
St. Georgs - Kolleg<br />
Kart Çınar Sokak 10,<br />
34420 Karaköy/Istanbul<br />
Tel: +90 (212) 313 49 00<br />
Fax: +90 (212) 249 79 64<br />
E-Mail: admin@sg.k12.tr<br />
Honorarkonsulat Izmir<br />
Plevne Bulvarı no:1 D:9, Beşerler Apartmanı,<br />
35220 Alsancak/İzmir<br />
Tel: +90 (232) 464 06 30<br />
Fax: +90 (232) 463 06 29<br />
austria.hk.izm@gmail.com<br />
St. Georg - Spital,<br />
Bereketzade Medresesi Sokak 5-7<br />
34420 Karaköy/Istanbul<br />
Tel: +90 (212) 243 25 90-91<br />
Fax: +90 (212) 245 54 63<br />
E-Mail: bhs@sjh.com.tr<br />
Honorarkonsulat Kayseri<br />
Sahabiye Mah.Ahmet Paşa Cad.<br />
Adalet Iş Merkezi Nr. 23/16 Kocasinan/Kayseri<br />
Tel: +90 (352) 222 47 16<br />
Fax: +90 (352) 231 92 23<br />
E-Mail: marlbergsport@hotmail.com<br />
Österreichisches Grabungshaus Ephesos/ Efes<br />
<strong>Avusturya</strong> Kazıevi<br />
Posta kutusu 14<br />
Selçuk -İzmir<br />
Tel: +90 (232) 892 63 91<br />
Honorarkonsulat Mersin<br />
Atatürk Cad. 4302 Sok. Toroglu Apt. B Blok,<br />
1.Kat, No.1 Kültür Mah., 33010 MERSIN<br />
Tel: +90 (324) 238 55 81-82<br />
Fax: +90 (324) 238 55 81-82<br />
E-Mail: mersin@avusturyakonsoloslugu.org<br />
159