Merkblatt: Operationsverstärker - Grundschaltungen (pdf)
Merkblatt: Operationsverstärker - Grundschaltungen (pdf)
Merkblatt: Operationsverstärker - Grundschaltungen (pdf)
Erfolgreiche ePaper selbst erstellen
Machen Sie aus Ihren PDF Publikationen ein blätterbares Flipbook mit unserer einzigartigen Google optimierten e-Paper Software.
<strong>Merkblatt</strong>: <strong>Grundschaltungen</strong> mit <strong>Operationsverstärker</strong>n (1)<br />
Invertierender Verstärker :<br />
Nicht invertierender Verstärker :<br />
"Elektrometerverstärker" :<br />
R 2<br />
R 1<br />
U ein<br />
R ein<br />
U ein<br />
U aus<br />
R ein<br />
R 3<br />
R 2<br />
R 1<br />
U aus<br />
R ein R1<br />
V =<br />
U aus<br />
U ein<br />
=<br />
R 2<br />
R 1<br />
R3<br />
R ein R3<br />
V =<br />
U aus<br />
U ein<br />
=<br />
1 +<br />
R 2<br />
R 1<br />
nur erforderlich, wenn kein Gleichstrompfad zu +Eing.<br />
Komparator :<br />
Impedanzwandler:<br />
(Spezialfall des Elektrometerverstärkers)<br />
U diff = U + -- U --<br />
U diff<br />
U aus = U diff<br />
V o<br />
U --<br />
U +<br />
U aus<br />
R ein<br />
U ein<br />
R 3<br />
U aus<br />
5 8<br />
V o typ. 10 ... 10<br />
R MK<br />
R MK = Mitkopplung<br />
(Hysterese)<br />
R MK typisch > 100 k<br />
U aus<br />
R ein R3<br />
V =<br />
U ein<br />
= 1<br />
Invertierender Summierverstärker :<br />
R 1<br />
Verstärker mit symmetrischem Eingang :<br />
(Differenzverstärker)<br />
U 1 R 2<br />
U 2 R 3<br />
U 3<br />
R GK<br />
Rein<br />
U a<br />
a<br />
b<br />
U b<br />
R<br />
R 2<br />
1<br />
R 1<br />
U aus<br />
Meist: R1=R2=R3=... = R<br />
R GK<br />
U aus = . ( U + U + ... )<br />
1 2<br />
R<br />
U aus<br />
R ein<br />
R<br />
a : 0°<br />
b : 180°<br />
R 2<br />
R ein 2 R<br />
_<br />
1 U diff = U a U b<br />
V = U aus R 2 =<br />
U diff R1<br />
"Instrumentenverstärker" :<br />
(differentieller, hochohmiger Eingang)<br />
Invertierender Integrator :<br />
a<br />
R4<br />
R 3<br />
U a<br />
R 1<br />
R 2<br />
R 2 R3<br />
U aus<br />
b<br />
R 4<br />
U<br />
V = U aus<br />
b<br />
U diff<br />
= V1<br />
.<br />
V 2<br />
a :<br />
R<br />
0°<br />
2<br />
R<br />
b :<br />
V = (1 + ) .<br />
4<br />
2 V<br />
180°<br />
1 R 1 / 2<br />
2<br />
=<br />
R 3<br />
V 1 V 2<br />
Sonderfälle: R2=0, R1= , V 1 = 1. R3 = R4 V 2 = 1.<br />
U diff U<br />
_ = a U b<br />
C<br />
R<br />
U ein<br />
U aus<br />
t e<br />
U aus =<br />
1<br />
R C<br />
. U ein dt<br />
0<br />
DI S. Flamisch 01/02
(- Vs)<br />
(+ Vc)<br />
<strong>Merkblatt</strong>: <strong>Grundschaltungen</strong> mit <strong>Operationsverstärker</strong>n (2)<br />
Nicht inv. Verstärker mit einfacher<br />
Spannungsversorgung:<br />
C 3<br />
C 2<br />
U ein<br />
R R a 3<br />
R ein<br />
R<br />
R 2 U 1 aus<br />
R<br />
C b b<br />
C 1<br />
U b<br />
C 1<br />
U ein<br />
Elektr. Filter 1.Ordnung :<br />
(Invertierender Bandpass)<br />
C<br />
2<br />
R1<br />
R2<br />
U aus<br />
f gu<br />
=<br />
f go<br />
=<br />
1<br />
2 R1C<br />
1<br />
1<br />
2 R2<br />
C2<br />
R ein R3<br />
R a = R b<br />
U b<br />
2<br />
V =<br />
U aus<br />
U ein<br />
=<br />
1 +<br />
R 2<br />
R 1<br />
V = U aus<br />
U ein<br />
=<br />
R 2<br />
R 1<br />
(im mittleren Frequenzbereich,<br />
Kondensatoren vernachlässigt)<br />
(im mittleren Frequenzbereich)<br />
Gesteuerte Konstantstromquelle :<br />
(Last muß erdfrei sein)<br />
Brückenschaltung (Prinzip) :<br />
(differentieller Ausgang)<br />
(Last muss<br />
erdfrei sein!)<br />
Ue<br />
R i<br />
U ein<br />
R Ic<br />
1<br />
Ue<br />
Ic<br />
Ic =<br />
R<br />
1<br />
(Ic ist unabhängig von Ri !)<br />
R<br />
R<br />
U aus<br />
U aus<br />
= 2 . U ein<br />
Rechteckgenerator :<br />
PID - Regler :<br />
R 1<br />
C<br />
(f < 100 kHz)<br />
R 2<br />
U aus<br />
R<br />
1<br />
f =<br />
2 R C ln (1 + 2 R1/R2)<br />
R k , C k : Integrieranteil<br />
C e , R e : Differenzieranteil<br />
x<br />
w<br />
C e<br />
R e<br />
w : Führungsgrösse (Sollw.)<br />
x : Rückkoppelungseing.(Istw.)<br />
y : Ausgangsgrösse<br />
R<br />
R k<br />
C k<br />
y<br />
Siebung der Versorgungsspannung :<br />
(bei symmetrischer Versorgung)<br />
+ Ub<br />
C1 C2<br />
GND<br />
Typische Anschlußbelegung (Pinning):<br />
Single Op Amp<br />
im 8 DIL-Plastikgehäuse<br />
Inv.In<br />
Ninv.In<br />
-Vs<br />
1<br />
2<br />
3<br />
8<br />
7<br />
6<br />
4 5<br />
+Vc<br />
Out<br />
Dual Op Amp<br />
im 8 DIL-Plastikgehäuse<br />
OutA 1 8 +Vc<br />
Inv.InA<br />
Ninv.InA<br />
-Vs<br />
2<br />
3<br />
4<br />
7<br />
6<br />
5<br />
OutB<br />
Inv.InB<br />
Ninv.InB<br />
C1<br />
C2<br />
- Ub<br />
C1 : ca. 10 -100 nF keram., nahe an jedem IC<br />
C2 : ca. 100 - 10.000 uF ELKO, nur<br />
bei Leistungsverstärkern notwendig<br />
z.B.: LM 741, OP27, LF356,<br />
NE 5534, TL 071 o.ä.<br />
z.B.: OP227, LF353,<br />
NE 5532, TL 072 o.ä.<br />
Es gibt auch davon abweichende Pinbelegungen !<br />
Im Zweifelsfalle im Datenbuch nachsehen !<br />
DI S. Flamisch 01/02