Middelbare beroepsopleidingen in Duitsland - Lerende Euregio

Vereinigung derIndustrie- und Handelskammernin Nordrhein-WestfalenMiddelbare beroepsopleidingenin DuitslandEen overzicht

Middelbare beroepsopleidingen in DuitslandEen overzichtsamengesteld doorRobert Marzellmet medewerking van Gerd Busse,Marcel Jacobs, Monika Luis und Barbara MarzellVertaling inleiding: Jan Bert KanonNijmegen, DüsseldorfJanuari 2008ROC NijmegenIHK Vereinigung NRW, DüsseldorfDie lernende Euregiowww.lernende-euregio.com

CIP-GEGEVENS KONINKLIJKE BIBLIOTHEEKDEN HAAGRobert Marzellmet medewerking van Gerd Busse,Marcel Jacobs, Monika Luis en Barbara MarzellVertaling inleiding: Jan Bert KanonMiddelbare beroepsopleidingen in DuitslandEen overzichtNijmegen Kenniscentrum BeroepsonderwijsArbeidsmarktISBN 978-90-77202-43-2NUR 840© 2008 Robert Marzell & Gerd BusseTekstopmaak: Karin van de LogtOmslag: ROC Nijmegen, Grafische werkplaatsDruk: ROC Nijmegen, Grafische werkplaatsROC Nijmegen, Wolfskuilseweg 279,NL-6542AA Nijmegen, tel.: 0031-24-381.32.00IHK-Vereinigung NRW, Goltsteinstr. 31,D-40211 Düsseldorf, tel.: 0049-211-367.02.00De lerende Euregiowww.lerende-euregio.com

InhoudsopgaveInleiding: problemen en principes bij de vertaling van Duitse benamingen van 5beroeps opleidingen in het NederlandsOverzicht van de Duitse beroepsopleidingen per branche / werkgebied 15Artistieke beroepen 15Assistenten gezondheidszorg 15Automatisering 15Bedrijfsadministratief 15Beveiliging 15Bloemen- en tuincentrabranche 16Bouw 16Brood- en banketbakker 18Carrosserie- en wagenbouw 19Commercieel 20Constructie(bank)werken / (Isolatie)plaatwerken / Pijpbewerken 21Detailhandel 21Dierverzorging en veterinaire ondersteuning 22Edelsmederij 24Elektrotechniek / Energie- en informatietechniek 25Facilitaire dienstverlening 26Fijntechniek 26Fijntechniek (Gezondheidstechniek) 29Gieterij / Modelmakerij 29Grafische techniek / Communicatie / Audiovisueel en multimedia 30Graveren / Instrumenttechniek / Gereedschapmaken / Fijnmechanisch 32Groene ruimte 32Grond-, water- en wegenbouw 33Groothandel / Distributie 35Haven en vervoer 35Horeca / Instellingskeuken en contractcatering 36Houtbewerking en woninginrichting 36Informatiedienstverlening 38Informatietechniek 38Juridisch 39Koudetechniek 40Laboratoriumtechniek 41Landbouwmechanisatie 43Machinebankwerken / Verspanen 43Die lernende Euregio www.lernende-euregio.com

Milieutechniek 43Milieutoezicht 44Mode en kleding 44Montage / Onderhoud / Operationele techniek 45Motorvoertuigen 46Opslag / Magazijn 47Paramedisch / Therapeutisch werk 47Planten 47Primaire sector 48Procestechniek 49Reclame, presentatie en communicatie 51Scheepvaart 52Schilderen en onderhoud 52Secretarieel 53Sociaalpedagogisch werk 53Sport en bewegen 53Stukadoren en afbouw 54Textieltechniek 54Tourisme, recreatie en reizen 55Transport en logistiek 55Uiterlijke verzorging 56Verpleging en verzorging 56Vliegtuigtechniek 57Voedingsindustrie 57Wegvervoer 58Werktuigbouwkunde / Werktuigbouwkundig tekenen 59Wijnbouw 59Duitse beroepsopleidingen van A tot Z 61De lerende Euregiowww.lerende-euregio.com

Inleiding: problemen en principes bij de vertalingvan Duitse benamingen van beroepsopleidingenin het NederlandsHet volgende Duits-Nederlandse overzichtricht zich (bijna) uitsluitend op Duitse initiëleberoepsopleidingen, die met een toelichtingin het Nederlands worden vertaald.In dat opzicht verschilt het corresponderendeNederlands-Duitse overzicht vanNederlandse beroepsopleidingen, dat zowelinitiële als vervolgopleidingen omvat.Bovendien worden in deze brochure nietalle Duitse initiële opleidingen behandeld,maar alleen een arbeidsmarktrelevantekeuze uit deze beroepen. Verderop in ditbetoog wordt dat nader uitgewerkt.Een overzicht van beroepsopleidingenis iets anders dan een overzicht vanberoepenHet is wellicht zinvol om de lezer uit te leggenwat hij hier níet zal aantreffen. Dit isgéén naslagwerk van de Nederlandse equivalentenvan Duitse beroepen: het gaathier vooral om de vertaling van de Duitsebenaming van beroepsopleidingen. Datzijn niet altijd, maar wel vaak twee paarschoenen.Natuurlijk: het beroep Wasserbauer/in– ‘waterbouwer’ – breng je in verbandmet een beroepsopleiding Wasserbauer/in(waterbouwer) en het beroep Konditor/inmet een opleiding voor Konditor/in. Maarhier moet de vertaler al direct een onderscheidaanbrengen: de beroepsaanduidingKonditor/in zal hij met ‘banketbakker’ vertalen– zo staat het ook in elk Duits-Nederlandswoordenboek. De Duitse opleidingsnaamKonditor/in dient met het oogop het overeenkomstige opleidingsniveau echterinhoudelijk correct te worden vertaald met ‘allroundbanketbakker’.De verschillen tussen beroepsopleidingen en beroepenkunnen echter nog aanzienlijk groter en gecompliceerderzijn. Laten we dat aan de hand vanenkele voorbeelden verduidelijken:• Een beroepsopleiding kan toegang geven totde uitoefening van verschillende beroepen.Wie tot Industriekaufmann/Industriekauffrau isopgeleid, kan gekwalificeerd op het gebied vaninkoop, verkoop, boekhouding of personeelszakenaan de slag. Veel Duitse beroepen (met name dieop commercieel gebied) zijn, anders dan Nederlandseberoepen, veel meer branche- dan functiegericht.De afstemming op functies vindt pasplaats op het (hier niet behandelde) niveau van devervolgopleidingen.• Diverse beroepsopleidingen kunnen toeganggeven tot hetzelfde beroep.Wie als secretaresse aan het werk wil, kandat doen op basis van een opleiding alsKaufmann für Bürokommunikation/Kauffrau fürBürokommunikation (opleiding op het gebied vanindustrie en handel), maar ook op basis van eenopleiding als Fachmann für Bürokommunikation/Fachfrau für Bürokommunikation (opleiding voorwerken bij een publieke instelling), een opleidingals Rechtsanwaltsfachangestellte(r), een opleidingals Justizfachangestellte(r) of misschien zelfs naafronding van een privéopleiding, waarvoor hetexamen vaak door het beroepsopleidend instituutzelf wordt afgenomen.• Sommige beroepen kunnen niet door eenreguliere opleiding, maar uitsluitend door‘learning by doing’ worden geleerd.Hoewel beroepen en beroepsopleidingen duidelijkDie lernende Euregio www.lernende-euregio.com

• bij overige opleidingen: particuliere opleiding.Om misverstanden te voorkomen, moetop het volgende worden gewezen: in Nederlandduiden BBL en BOL altijd alleen deverschillende leerwegen aan die tot hetzelfdeMBO-diploma leiden. In Duitslandzijn de verschillende leerwegen echter ookgekoppeld aan een verschillende inhoudvan de beroepsopleiding en aan verschillendediploma’s.Enkele voor de vertaling relevante kenmerkenvan de erkende opleidingsberoepenvan het duale systeem alsmedede opleidingen in het dagonderwijsbinnen de sector gezondheidszorg enwelzijn• In het duale systeem van de BondsrepubliekDuitsland zijn er ca. 350 opleidingsberoepen.Een aantal van dezeberoepen kent uitstroomdifferentiaties ofdifferentiaties, andere niet. Ook kunnenopleidingen onderdeel van een getrapteopleiding zijn. Welke effecten heeft datop de praktijk van het vertalen?• Anders dan in Nederland bestaat er inDuitsland in de sector techniek geen uniformecoherente kwalificatiestructuur.Vaak komen hier in verschillende sectoren(metaal, elektrotechniek) beroepsopleidingenop het gebied van industrie enambacht voor waartussen geen relatiebestaat. De toetsing van de opleidingsgeschiktheidvan de bedrijven en hunpersoneel en het afnemen van examensvindt eveneens door verschillende instellingenplaats, namelijk enerzijds de desbetreffendeIndustrie- und Handelskammer (KvK)en anderzijds de relevante Handwerkskammer(de op ambachten en kleine bedrijven gerichteKvK). Hoe maken we duidelijk of het bij een Duitseberoepsopleiding om een opleiding op het gebiedvan industrie dan wel ambacht gaat?• In Nederland bestaan niet veel Duitse opleidingsberoepen.Maar hoe kun je iets vertalen dat nietbestaat? Dat is een probleem waarmee in principeelke vertaler in elke willekeurige branchekan worden geconfronteerd. Op het vlak van hetberoepsonderwijs treedt het echter – anders danbijvoorbeeld het internationaal grotendeels vergelijkbarewetenschappelijke onderwijs – in alleduidelijkheid aan de oppervlakte. De bundelingvan specifieke kennis, vaardigheden en competentiestot typische, op de arbeidsmarkt bekendeen toepasbare kwalificatiepatronen wordt in hetmiddelbaar beroepsonderwijs in belangrijke matedoor nationale bijzonderheden gekenmerkt. Hoegaan we daarmee om?• De kwalitatieve structuur van Duitse en Nederlandseberoepsopleidingen verschilt aanzienlijkvan elkaar. De typische Duitse beroepsopleidingop basis van de wet op het beroepsonderwijs ofde wet op het ambacht duurt drie jaar.Voorbeeld: Tischlerin/Tischler, Kaufmann/Kauffrauim Einzelhandel, Hotelfachmann/Hotelfachfrau,Gärtner/Gärtnerin. Deze opleidingen brengen weonder op vakopleiding niveau 3. Daarnaast zijn erop hetzelfde niveau nog 3½-jarige opleidingen,bijv. in de sectoren metaal, voertuigtechniek enelektrotechniek. Opleidingen op niveau 2 (basisberoepsopleiding)komen veel minder vaak vooren zijn slechts in een paar branches van betekenis(bouw, verkoop, confectie-industrie). (De laatstejaren wordt met weinig succes geprobeerd ombewust weer dergelijke kwalificaties in het te levenDie lernende Euregio www.lernende-euregio.com

te roepen om zwakkere leerlingen een kans opeen opleiding te geven.) In Nederland daarentegenkomen we naast de beroepsopleidingen op niveau3 talrijke beroepsopleidingen op niveau 2 tegen.Gevolg daarvan is dat de beroepsaanduidingen inde omgangstaal en de namen van de beroepsopleidingenop niveau 2 vaak identiek zijn. InDuitsland komen de beroepsaanduidingen echtermeestal met de opleidingen op niveau 3 overeen.Hoe gaan we daarmee bij de vertaling om, opdatmisverstanden ten aanzien van de kwaliteit vaneen Duitse opleiding worden voorkomen?• Voor een aantal beroepen in de gezondheidszorgheb je in Nederland een HBO-opleiding nodig,terwijl daar in Duitsland een beroepsopleidendeleerweg op middelbaar niveau tegenover staat.Hoe kunnen we bij de vertaling van de Duitseopleidingsberoepen de schijn van een HBO-kwalificatietegengaan?Conclusies uit de kenmerken van Duitse beroepsopleidingenvoor de vertaalpraktijk in ditoverzichtWe hebben bij de met de kenmerken van Duitseberoepsopleidingen verbonden vertaaltechnischeproblemen voor de volgende aanpak gekozen:• Bij opleidingsberoepen met uitstroomdifferentiatiesof differentiaties wordt de beroepsopleidingeerst in algemene zin genoemd en vertaald.Daarbij duiden we een opleidingsberoep met uitstroomdifferentiatiesaan als ‘kwalificatieprofielmet uitstroomdifferentiaties’ en een opleidingsberoepmet differentiaties als ‘kwalificatieprofiel metdifferentiaties’. Vervolgens wordt elke uitstroomdifferentiatieafzonderlijk genoemd en vertaald,waarbij al naargelang de Nederlandse situatie uitstroomdifferentiatieresp. differentiatie als afzonderlijkeopleiding wordt gekarakteriseerdof als uitstroomdifferentiatie resp. differentiatiebinnen een brede Nederlandseopleiding.Twee voorbeelden (er wordt vanwege deruimte telkens slechts één uitstroomdifferentiatieresp. één differentiatiegenoemd):Voorbeeld 1• Bürsten- und Pinselmacher/in,Borstel- en penseelmaker,Ausbildungsberuf mit Fachrichtungenkwalificatieprofiel met uitstroomdifferentiaties• Bürsten- und Pinselmacher/inborstelmakerFachrichtung: BürstenherstellungVoorbeeld 2• Buchhändler/in, Ausbildungsberuf mitSchwerpunktenBoekverkoper, kwalificatieprofiel metdifferentiaties• Buchhändler/in, Schwerpunkt: SortimentBoekverkoper, differentiatie: assortimentsboekhandelOf opleidingen deel van een getrapte opleidingkunnen zijn, laten we in onze lijstals irrelevant buiten beschouwing.• Duitse duale beroepsopleidingen optechnisch gebied kunnen ambachtelijkof industrieel van aard zijn. We geven bijde vertaling van de Duitse benaming vande beroepsopleiding op technisch gebied10De lerende Euregiowww.lerende-euregio.com

Hoe houden we bij het vertalen rekening methet niveau van beroepsopleidingen, zodat Nederlanderseen Duitse beroepsopleiding nietoverschatten en evenmin onderschatten?• Overal waar je voor Duitse opleidingsberoepenin Nederland gelijkwaardige tegenhangers hebt,letten we erop dat de vertaling recht doet aanhet opleidingsniveau. Daarbij gaan we, alhoewel ergeen officiële classificering van Duitse opleidingsberoepenop basis van niveaus bestaat, ervan uitdat een dergelijke classificering wel bestaat. Zoalshierboven al is aangegeven, kennen we Duitseberoepsopleidingen op basis van de wet op hetberoepsonderwijs resp. de wet op het ambacht bijeen 3- en 3,5-jarige duur in het algemeen niveau3 toe; bij 2-jarige duur echter niveau 2.Op hetzelfde niveau vertalen we derhalve:Koch/Köchin / zelfstandig werkend kokFriseur/in / allround kapperZimmerer/in / voortgezette timmerkrachtStuckateur/in / gezel stukadoorKarosserie- und Fahrzeug-Baumechaniker/inFachrichtung Karosseriebautechnik / eerste carrosseriebouwerAusbaufacharbeiter/in / stukadoorSchwerpunkt: StuckateurarbeitenHochbaufacharbeiter/in / metselaarSchwerpunkt: Maurerarbeiten Maurer/in / allroundmetselaar• Daar waar weliswaar een met een Duits beroepop niveau 3 corresponderende Nederlandse opleidingbestaat, maar alleen op het lagere niveau 2,passen we de Nederlandse naam van de opleidingenigszins aan om het hogere niveau van deDuitse opleiding aan te geven. Voorbeeld: we vertalenhet Duitse opleidingsberoep Gerüstbauer/Gerüstbauerin (niveau 3) niet met ‘steigerbouwer’(opleiding op niveau 2), maarmet ‘gekwalificeerd steigerbouwer’ of‘allround steigerbouwer’, enz.• Daar waar een Duitse beroepsopleidingop niveau 3 met een Nederlandseberoepsopleiding op het hogere niveau4 correspondeert, kiezen we bij gebrekaan een logisch alternatief geen anderebenaming.Voorbeelden:Medizinische/r Fachangestellte/r /doktersassistent (vroeger: Arzthelfer/in)Zahnmedizinische/r Fachangestellte/r /tandartsassistent (vroeger: Zahnarzthelfer/in)Tiermedizinische/r Fachangestellte/r /dierenartsassistent paraveterinair(vroeger: Tierarzthelfer/in)Maskenbildner/in / allround grimeurOm het niveauverschil desondanks voorNederlanders zichtbaar te maken, wordtelke beroepsopleiding in dit overzicht,zoals boven aangegeven, naar niveau enduur van de opleiding gemarkeerd.• Hoe gaan we te werk wanneer de Duitseberoepsopleiding in Nederland nietmet een beroepsopleiding, maar meteen HBO-opleiding overeenkomt? Datkomt in de gezondheidszorg bij Duitseberoepsopleidende leerwegen regelmatigvoor. Voorbeeld: Physiotherapeut/Physiotherapeutin, Logopäde/Logopädin;E r g o t h e r a p e u t /E r g o t h e r a p e u t i n,12De lerende Euregiowww.lerende-euregio.com

Diätassistent/Diätassistentin. In dat gevalvoegen we bij de Nederlandse vertalingvan de Duitse benaming van de opleidingexpliciet ‘(MBO)’ toe.Dus:Physiotherapeut/Physiotherapeutin /fysiotherapeut (MBO)Logopäde/Logopädin / logopedist (MBO)Ergotherapeut/Ergotherapeutin / ergotherapeut(MBO)Diätassistent/Diätassistentin / diëtist(MBO)• Daar waar geen overeenkomstige Nederlandseopleiding voor een Duits opleidingsberoepbestaat, maar alleen eencorresponderende beroepsaanduiding,gebruiken we die.Voorbeelden:Böttcher/Böttcherin / kuiperDrahtzieher / draadtrekkerDrechsler/Drechslerin(Elfenbeinschnitzer/in), FachrichtungElfenbeinschnitzen/ ivoorsnijderWe voegen hier geen niveauaanduidingenals ‘allround’ etc. toe.Vertalen en persoonlijke vertalerskwalificatieVertalen omvat twee verschillende kwalificaties:de algemene taalkennis van devreemde en de moedertaal, alsmede deinhoudelijke, vakmatige kennis van de tevertalen tekst, waardoor de vertaler instaat is te begrijpen wat hij moet vertalen.Wat de algemene taalkennis betreft, zijn vertalersdie naar hun eigen taal vertalen anderen altijdde baas. Wanneer de auteur zich als Duitserdesondanks heeft gewaagd aan de vertaling vanDuitse benamingen van beroepsopleidingen in hetNederlands – hoewel hij geen vertaler is en zichhet Nederlands bovendien heeft eigen gemaakt via‘learning by doing’, dan geeft het volgende daarbijde doorslag: het gaat bij deze vakwoordenlijst nietom het vertalen van een tekst waarbij het aankomtop een geslaagde manier van uitdrukken, correctegrammatica enz., maar vooral om de kennis van devaktermen op specifieke gebieden zoals die van deDuitse en Nederlandse beroepsopleidingen.Vanuit zijn werk als beroepskeuzeadviseur vwo/havo kent de auteur de Duitse opleidingsberoepenvoor een deel goed; en informatie over de opleidingendie hij minder goed of niet kent kan hij tegendeze professionele achtergrond gemakkelijk achterhalen.Hij kwam in zijn bijna 20-jarige praktijkvoor grensoverschrijdend beroepskeuzeadvies aande Nederrijn telkens weer in aanraking met Nederlandseberoepsopleidingen. Maar vooral de recenteDuitse vertaling van Nederlandse benamingen vanberoepsopleidingen heeft hem gesterkt in zijn overtuigingdat deze vakwoordenlijst er moest komen.De vaktechnische status van dit overzichtHet volgende overzicht heeft de status van eenpilotproject. Het is – en misschien zelfs ook voorandere talen dan het Nederlands – de eerste pogingde namen van alle Duitse erkende opleidingsberoepenen een groot aantal beroepsopleidendeleerwegen in een andere taal te vertalen. Wat hetNederlands betreft, bestaan er in het kader van deEURES-websites van de Euregio’s alleen vertalin-Die lernende Euregio www.lernende-euregio.com 13

gen van een selectie van beroepsaanduidingen. Ineen pilotproject worden onvermijdelijk fouten gemaakt.De gebruikers van dit overzicht wordt uitdrukkelijkverzocht constructieve kritiek te leverenzodat we het overzicht in de toekomst verder kunnenverbeteren.Politieke correctheid en leesbaarheidIn dit voorwoord hebben we ons best gedaan ombij alle Duitse opleidingsberoepen zowel de mannelijkeals vrouwelijke vorm aan te geven. We denkenniet dat we daarmee de vrouwenemancipatieop het gebied van beroepskeuze ook maar in hetminst vooruit hebben geholpen. Een dergelijke politiekcorrecte aanpak heeft echter nadelen voor deleesbaarheid van de informatie. Hieronder zien wedaarom af van het geven van mannelijke en vrouwelijkebenamingen. De vermelde benamingen zijngeslachtsneutraal bedoeld.Gebruikte bronnen en hulpmiddelenDe gebruikte bronnen en hulpmiddelen zijn in hetvoorwoord al genoemd. Als uitgangspunt bij devermelding van Duitse opleidingsberoepen diendemet name: Bundesagentur für Arbeit (red.): BERUFAKTUELL, Ausgabe 2006/2007. Informationen zuErstausbildungen für Schülerinnen und Schüler vorder Berufswahl, Eltern, Lehrerinnen und Lehrer. BadHomburg 2006.• de Duitse vertaling van Nederlandsebenamingen van beroepsopleidingendoor de auteur (verschijnt in 2008, uitgever:IHK Vereinigung NRW; ROC Nijmegen,Kenniscentrum BeroepsonderwijsArbeidsmarkt Nijmegen, Düsseldorf enNijmegen),• LDC Publicaties, Studiegids middelbaarberoepsonderwijs 2007. Leeuwarden2006,• de websites van de Nederlandse Kenniscentra,van colo en met name www.coordinatiepunt.nl(nu: www.kwalificatiesmbo.nl).Voor het vinden van Nederlandse beroepsaanduidingen werden gebruikt:• LDC Publicaties, Beroepen van A tot Z,deel 1, Informatie over beroepen tot enmet mbo-niveau. Leeuwarden 1996,• Gouden Gids, Regio Nijmegen, 2006-2007,• Van Dale Groot woordenboek Duits-Nederlands, Utrecht/Antwerpen 2002,• Van Dale Groot woordenboek derNederlandse taal. Dertiende herzieneuitgave, Utrecht/Antwerpen.• www.google.nl.Daarnaast werd het deel Berufe van de website vanhet Bundesinstitut für Berufsbildung (BIBB) geraadpleegd(www.bibb.de/de/26171.htm) als ook hetBERUFENET van de Bundesagentur für Arbeit (http://berufenet.arbeitsagentur.de).Voor het vinden van Nederlandsebenamingen van opleidingen werden gebruikt:14De lerende Euregiowww.lerende-euregio.com

Overzicht van de Duitse beroepsopleidingenNaam opleiding in het Duits Vertaling Toelichting NiveauArtistieke beroepenMusikerArtiest, uitsroomdifferentiatie:MuziekOnder meer: BOL-opleiding opniveau 4, studieduur 3-6 jaar4SängerArtiest, uitstroomdifferentiatie:ZangOnder meer: BOL-opleiding opniveau 4, studieduur 3-6 jaar4SchauspielerArtiest, uitstroomdifferentiatie:DramaOnder meer: BOL-opleiding opniveau 4, studieduur 3-4 jaar4TänzerArtiest, uitstroomdifferentatie:DansOnder meer: BOL-opleiding opniveau 4, studieduur: 2-4 jaar4Assistenten gezondheidszorgPharmazeutisch-technischerAssistentApothekersassistentBOL-opleiding op niveau 3, studieduur2½ jaar3Medizinischer Fachangestellter(vorher: Arzthelfer)DoktersassistentBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3ZahnmedizinischerFachangestellterTandartsassistentBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3AutomatiseringFachinformatiker, Ausbildungsberufmit FachrichtungenICT- vakkracht applicatieontwikkelingen systeembeheer, opleidingmet uitstroomdifferentiatiesBBL-opleiding op niveau 3, studieduur:3 jaar3Fachinformatiker, Fachrichtung:AnwendungsentwicklungApplicatieontwikkelaarBBL-opleiding op niveau 3, studieduur:3 jaar3Fachinformatiker, Fachrichtung:SystemintegrationICT-SysteembeheerderBBL-opleiding op niveau 3, studieduur:3 jaar3Informatikkaufmann Automatiserings adviseur BBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Mathematisch-technischerSoftwareentwickler (vorher:Mathematisch-technischerAssistent)Wiskundigtechnisch softwareontwikkelaarBBL-opleiding op niveau 4, studieduur3 jaar4BedrijfsadministratiefBürokaufmann Allround administratief medewerker BBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Kaufmann im GesundheitswesenAdministratief en commercieelmedewerker in de gezondheidszorgBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3BeveiligingFachkraft für Schutz undSicherheitParticuliere beveiliging, uitstroomdifferentiatie:Coördinator beveiliging:Gekwalificeerd medewerkertoezicht en veiligheidBBL-opleiding op niveau 3, studieduur:3 jaar3Die lernende Euregio www.lernende-euregio.com 15

Naam opleiding in het Duits Vertaling Toelichting NiveauKaufmann für Verkehrsservice,Schwerpunkt: Sicherheit undServiceCommercieel medewerker personenvervoer,differentiatie:Veiligheid en serviceBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Bloemen- en tuincentrabrancheFloristBloembinder, uitstroomdifferentiatie:Eerste bloembinderBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Gärtner, Fachrichtung:StaudengärtnereiTuinbouw, uitstroomdifferentiatie:HeestergewassenBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Gärtner, Fachrichtung:ZierpflanzenbauTuinbouw, uitstroomdifferentiatie:Bloementeelt / SierplantenBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3BouwAusbaufacharbeiter,(Ausbildungsberuf mitSchwerpunkten)Vakman bouw en afbouw (opleidingmet differentiaties)Industriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 2, studieduur2 jaar2Ausbaufacharbeiter, Schwerpunkt:ZimmerarbeitenPrimaire timmerkrachtIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 2, studieduur2 jaar2Ausbaufacharbeiter, Schwerpunkt:Fliesen-, Platten- undMosaikarbeitenTegelzetterIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 2, studieduur2 jaar2Bauten- und ObjektbeschichterConserveerder van gebouwen enobjectenAmbachtelijke BBL- opleiding opniveau 2, studieduur 2 jaar2Hochbaufacharbeiter,Ausbildungsberuf mitSchwerpunktenVakkracht bouw, opleiding metdifferentiatiesAmbachtelijke en industriele BBLopleidingop niveau 2, studieduur2 jaar2Hochbaufacharbeiter,Schwerpunkt: MaurerarbeitenMetselaarAmbachtelijke en industriele BBLopleidingop niveau 2, studieduur2 jaar2Hochbaufacharbeiter,Schwerpunkt: Beton- undStahlbetonarbeitenBetonstaalverwerkerAmbachtelijke en industriele BBLopleidingop niveau 2, studieduur2 jaar2Hochbaufacharbeiter,Schwerpunkt: Feuerungs- undSchornsteinbauarbeitenAankomend schoorsteenbouwer(industriële schoorstenen en verwarmingsinstallaties)Ambachtelijke en industriele BBLopleidingop niveau 2, studieduur2 jaar2BauwerksabdichterVakkracht afdichten / isoleren vangebouwenIndustriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Bauwerksmechaniker für AbbruchundBetontrenntechnikMachinist sloopwerkIndustriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Bauzeichner, Schwerpunkt:ArchitekturTechnisch tekenaar in de bouwsector,Differentiatie: ArchitektuurIndustriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Bauzeichner, Schwerpunkt:IngenieurbauTechnisch tekenaar in de bouwsector,Differentiatie: BouwkundeIndustriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar316De lerende Euregiowww.lerende-euregio.com

Naam opleiding in het Duits Vertaling Toelichting NiveauBeton- und Stahlbetonbauer Allround betonstaalverwerker Industriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaarBodenleger Allround vloerenlegger Industriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar33Dachdecker, Ausbildungsberuf mitFachrichtungenAllround dakdekker,Kwalificatieprofiel met uitstroomdifferentia-tiesAmbachtelijke BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Dachdecker, Fachrichtung: Dach-,Wand- und AbdichtungstechnikAllround dakdekker, uitstroomdifferentiatie:Allround dakdekkerDak- wand- en afdichtingtechniekAmbachtelijke BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Dachdecker, Fachrichtung:ReetdachtechnikAllround dakdekker uitstroomdifferentiatie:Dakdekker rietAmbachtelijke BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3FassadenmonteurMonteur gevelbescherming engevelarchitectuurIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Feuerungs- und SchornsteinbauerSchoorsteenbouwer (industrieleschoorstenen en verwarmingsinstallaties)Ambachtelijke en industriele BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3Fliesen-, Platten- und Mosaikleger Allround tegelzetter Ambachtelijke en industriele BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3GebäudereinigerGekwalificeerd medewerkerschoonmaakbedrijfAmbachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Gerüstbauer Allround steigerbouwer Ambachtelijke en industriele BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3Industrie-IsoliererGekwalificeerd isolatiewerker in deindustrieBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Klempner Loodgieter, blikslager Ambachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaarMaurer Allround metselaar Industriele en ambachtelije BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar33Naturwerksteinmechaniker,Ausbildungsberuf mitFachrichtungenGekwalificeerd natuursteenbewerker,opleiding met uitstroomdifferentiatiesIndustriele BBL-opleiding metuitstroomdifferentiaties op niveau3, studieduur 3 jaar3Naturwerksteinmechaniker,Fachrichtung: MaschinenbearbeitungstechnikGekwalificeerd natuursteenbewerker,uitstroomdifferentiatie:Gekwalificeerd natuursteenbewerkermachinaalIndustriele BBL-opleiding metuitstroomdifferentiaties op niveau3, studieduur 3 jaar3Naturwerksteinmechaniker,Fachrichtung: SchleiftechnikGekwalificeerd natuursteenbewerker,uitstroomdifferentiatie:SlijptechniekIndustriele BBL-opleiding metuitstroomdifferentiaties op niveau3, studieduur 3 jaar3Die lernende Euregio www.lernende-euregio.com 17

Naam opleiding in het Duits Vertaling Toelichting NiveauNaturwerksteinmechaniker,Fachrichtung: SteinmetztechnikGekwalificeerd natuursteenbewerker,uitstroomdifferentiatie:SteenhouwenIndustriele BBL-opleiding metuitstroomdifferentiaties op niveau3, studieduur 3 jaar3Ofen- und LuftheizungsbauerOvenbouwer (bakovens entegelkachels) en monteurheteluchtverwarmingAmbachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Steinmetz und Steinbildhauer,Ausbildungsberuf mitFachrichtungenSteenhouwer en steenbeeldhouwerOpleiding met uitstroomdifferentiatiesAmbachtelijke BBL-opleiding metuitstroomdifferentiaties op niveau3, studieduur 3 jaar3Steinmetz undSteinbildhauer, Fachrichtung:SteinbildhauerarbeitenSteenbeeldhouwerAmbachtelijke BBL-opleiding metuitstroomdifferentiaties op niveau3, studieduur 3 jaar3Steinmetz und Steinbildhauer,Fachrichtung: SteinmetzarbeitenSteenhouwerAmbachtelijke BBL-opleiding metuitstroomdifferentiaties op niveau3, studieduur 3 jaar3Zimmerer Voortgezette timmerkracht Industriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3Anlagenmechaniker für Sanitär-,Heizungs- und KlimatechnikInstallatie- en onderhoudsmonteurgas, water, centrale verwarming,rioleringen en air conditioningIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3½ jaar3Technischer Zeichner,Fachrichtung: Heizungs-, KlimaundLüftungstechnikAankomend ontwerptechnicusgebouwinstallaties (sanitair,centrale verwarming, air conditioning):Gekwalificeerd tekenaargebouwinstallaties (san / cv / ac)Industriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3Brood- en banketbakkerKonditor Allround banketbakker Ambachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaarBäcker Allround broodbakker Industriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar33Fachverkäufer im Lebensmittelhandwerk / (Nahrungsmittelhandwerk):Ausbildungsberuf mitSchwerpunktenEerste verkoper /Verkoopspecialist brood- en banketbakkerij/ vleeswaren: opleidingmet differentiatiesBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Fachverkäufer im Lebensmittelhandwerk/ (Nahrungsmittelhandwerk):Schwerpunkt: Bäckerei /KonditoreiEerste verkoper /Verkoopspecialist brood- en banketbakkerijBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar318De lerende Euregiowww.lerende-euregio.com

Naam opleiding in het Duits Vertaling Toelichting NiveauCarrosserie- en wagenbouwKarosserie- undFahrzeugbaumechaniker,Ausbildungsberuf mitFachrichtungenEerste Carrosseriebouwer /Carosserietechnicus, opleidingmet uitstroomdifferentiatiesIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3½ jaar3Karosserie- undFahrzeugbaumechaniker,Fachrichtung: FahrzeugbautechnikEerste carrosseriebouwer gespecialiseerdin aanhangwagens enopleggersIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3½ jaar3Karosserie- undFahrzeugbaumechaniker,Fachrichtung:KarosseriebautechnikEerste carrosseriebouwer, algemeenIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3½ jaar3Karosserie- undFahrzeugbaumechaniker,Fachrichtung: KarosserieinstandhaltungstechnikCarrosserietechnicus, uitstroomdifferentiatie:Carrosserietechnicus niveau 3Industriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3½ jaar3Mechaniker für KarosserieinstandhaltungstechnikCarrosserietechnicusAmbachtelije BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3Mechaniker für Reifen- undVulkanisationstechnik,Ausbildungsberuf mitFachrichtungenTechnicus Bandentechniek envulkanisatie, opleiding met uitstroomdifferentiatiesAmbachtelije BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Mechaniker für Reifen- undVulkanisationstechnik,Fachrichtung: Reifen- undFahrwerktechnikTechnicus Bandentechniek envulkanisatie, uitstroomdifferentiatie:Bandentechniek ( onderhoud,test, reparatie en vernieuwing vanbanden, wielophanging, besturing,reminstallatie en uitlaten )Ambachtelije BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Mechaniker für Reifen- undVulkanisationstechnik,Fachrichtung:VulkanisationstechnikTechnicus Bandentechniek en vulkanisatie,uitstroomdifferentiatie:VulkanisatieAmbachtelije BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Sattler, Fachrichtung:FahrzeugsattlereiLeermaker in een carrosseriebedrijf,VoertuigstoffeerderIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3Wagner Wagenmaker, wagenbouwer (hout) Ambachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3FahrzeuginnenausstatterGekwalificeerd voertuiginterieurbouwerIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Fahrzeuglackierer Autospuiter niveau 3 Ambachtelijke en industriele BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3Sattler, Ausbildungsberuf mitFachrichtungenZadelmaker / Lederwarenmaker/ Leermaker in een carrosserriebedrijf,opleiding met uitstroomdifferentiatiesIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3Die lernende Euregio www.lernende-euregio.com 19

Naam opleiding in het Duits Vertaling Toelichting NiveauCommercieelServicefachkraft fürDialogmarketingCommercieel medewerker, uitstroomdifferentiatie:Aankomendcontactcenter medewerkerBBL-opleiding op niveau 2, studieduur2 jaar2Fachangestellter für Markt- undSozialforschungAssistent marktonderzoekBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 Jaar3ImmobilienkaufmannCommercieel-administratief medewerkeronroerend goed: makelaarin onroerend goedBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3IndustriekaufmannCommercieel - administratiefmedewerker in de industrieBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Informations- undTelekommunikationssystem-Kaufmann: (IT-Systemkaufmann)Commercieel medewerker ICTproducten en -dienstverleningBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3InvestmentfondskaufmannCommercieel en administratiefmedewerker beleggingfondsBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Kaufmann für audiovisuelle MedienCommercieel en administratiefmedewerker audiovisuele media(radio- en televisieomroepen, filmenvideoproducenten)BBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Kaufmann für DialogmarketingCommerciel medewerker, uitstroomdiferentiatie:CallcentermedewerkerBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Kaufmann für Kurier-, ExpressundPostdienstleistungenCommercieel en administratiefmedewerker koeriersdiensten,expresgoederen en postzendingenBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Kaufmann fürMarketingkommunikation (vorher:Werbekaufmann)Commercieel en administratiefmedewerker reklamebureauBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Kaufmann für Verkehrsservice,Schwerpunkt: Verkauf und ServiceCommercieel medewerker personenvervoer,differentiatie:Verkoop en service: (onder meer:ticket- en servicemedewerker NS)BBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Kaufmann für Versicherung undFinanzen, Ausbildungsberuf mitFachrichtungenCommercieel medewerker verzekeringenen financiële dienstverlening:opleiding met uitstroomdifferentiatiesBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Kaufmann für Versicherungund Finanzen, Fachrichtung:FinanzberatungCommercieel medewerker verzekeringenen financiële dienstverlening,uitstroomdifferentiatie:Financiële dienstverleningBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Kaufmann für Versicherungund Finanzen, Fachrichtung:VersicherungCommercieel medewerker verzekeringenen financiële dienstverlening,uitstroomdifferentiatie:VerzekeringenBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar320De lerende Euregiowww.lerende-euregio.com

Naam opleiding in het Duits Vertaling Toelichting NiveauVeranstaltungskaufmannMedewerker marketing en communicatie,uitstroomdifferentiatie:Organisatorisch publicitair medewerkerkunst, cultuur en mediaBBL-opleiding op niveau 3, studieduur:3 jaar3Verlagskaufmann,Ausbildungsberuf mitSchwerpunktenCommercieel medewerker uitgeverij,opleiding met differentiatiesBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Verlagskaufmann, Schwerpunkt:BuchverlagCommercieel medewerker uitgeverij,differentiatie: uitgeverij vanboekenBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Verlagskaufmann, Schwerpunkt:Zeitungs- und ZeitschriftenverlagCommercieel medewerker uitgeverijvan dagbladen en tijdschriftenBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Kaufmann für Verkehrsservice,Ausbildungsberuf mitSchwerpunktenCommercieel medewerker personenvervoer,opleiding met differentiatiesBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Constructie(bank)werken / (Isolatie)plaatwerken / PijpbewerkenIsolierfacharbeiterPlaatwerken, uitstroomdifferentiatie:IsolatieplaatwerkerIndustriele BBL-opleiding opniveau 2, studieduur 2 jaar2Metallbauer, Ausbildungsberuf mitFachrichtungenMetaalbouwer, opleiding met uitstroomdifferentiatiesAmbachtelijke BBL-opleiding metuitstroomdifferentiaties op niveau3, studieduur 3½ jaar3Metallbauer, Fachrichtung:Konstruktionstechnik:Metaalbouwer specialisatie:gevelbouw, bedakkingen, vensterramen,poorten, beschermendtraliewerkAmbachtelijke BBL-opleiding metuitstroomdifferentiaties op niveau3, studieduur 3½ jaar3Metallbauer, Fachrichtung:MetallgestaltungMetaalbouwer, specialisatie:dekoratieve metalen producten(traliehekken, leuningen, lantaarnenenz.): KunstsmidAmbachtelijke BBL-opleiding metuitstroomdifferentiaties op niveau3, studieduur 3½ jaar3Metallbauer, Fachrichtung:NutzfahrzeugbauConstructie- en apparatenbouwer,specialisatie: carrosseriebouwbedrijfsauto´sAmbachtelijke BBL-opleiding metuitstroomdifferentiaties op niveau3, studieduur 3½ jaar3Konstruktionsmechaniker Constructiebankwerker Industriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3AnlagenmechanikerMonteur industriele installaties(complexen van pijpleidingen,ketels, houders en verwarmingselementen)Industriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3DetailhandelVerkäufer Verkoper BBL-opleiding op niveau 2, studieduur2 jaarFachkraft für Automatenservice Automatenbediende BBL-opleiding op niveau 2, studieduur:2 jaar22Die lernende Euregio www.lernende-euregio.com 21

Naam opleiding in het Duits Vertaling Toelichting NiveauBuchhändler, Ausbildungsberuf mitSchwerpunktenVerkoopspecialist Boekhandel,Boekhandelaar, Kwalificatieprofielmet differentiatiesBBL- opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Buchhändler, Schwerpunkt:SortimentVerkoopspecialist boekhandel,Boekhandelaar, differentiatie:assortimentsboekhandel, algemeneboekhandelBBL- opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Buchhändler, Schwerpunkt: VerlagVerkoopspecialist Boekhandel,Boekhandelaar, differentiatie:uitgeverijBBL- opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Buchhändler, Schwerpunkt:AntiquariatVerkoopspecialist Boekhandel,Boekhandelaar, differentiatie:antiqua-riaatBBL- opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3DrogistVerkoopspecialist drogisterij,DrogistBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Kaufmann im EinzelhandelVerkoopspecialist detailhandel:Eerste verkoper, VerkoopchefBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3MusikalienhändlerVerkoopspecialist muziekbranche:Muziekhandelaar, muziekwinkelierBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Pharmazeutisch-kaufmännischerAngestellterVerkoopspecialist apotheek(zonder artsenijen)BBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Medienberater für visuelleKommunikation (opleiding vanaf2008)Verkoopspecialist fotovakhandelIndustriele BBL-opleiding metuitstroomdifferentiaties op niveau3, studieduur 3 jaar3Dierverzorging en veterinaire ondersteuningFischwirt, Ausbildungsberuf mitSchwerpunktenVisser en viskweker, opleiding metdifferentiatiesBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Fischwirt, Schwerpunkt:Fischhaltung und FischzuchtVisser en viskweker, differentiatie:Visteelt / ViskwekerijBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Fischwirt, Schwerpunkt: KleineHochsee- und KüstenfischereiKottervisser in de zee- en kustvisserijBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Fischwirt, Schwerpunkt: See- undFlussfischereiMeer- en riviervisserBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Tiermedizinischer Fachangestellter(vorher: Tierarzthelfer)Dierenartsassistent paraveterinairBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Tierpfleger, Ausbildungsberuf mitFachrichtungenVakbekwaam medewerker dierverzorging,opleiding met uitstroomdifferentiatiesBBL-opleiding met uitstroomdifferentiatiesop niveau 3, studieduur3 jaar3Tierpfleger, Fachrichtung:Forschung und KlinikVakbekwaam medewerkerdierverzorging, uitstroomdifferentiatie:Proefdierverzorging:Dierverzorger, uitstroomdifferentiatie:ProefdierverzorgerBBL-opleiding met uitstroomdifferentiatiesop niveau 3, studieduur3 jaar322De lerende Euregiowww.lerende-euregio.com

Naam opleiding in het Duits Vertaling Toelichting NiveauTierpfleger, Fachrichtung: ZooVakbekwaam medewerker dierverzorging,uitstroomdifferentiatie:dierenpark, dierentuinBBL-opleiding met uitstroomdifferentiatiesop niveau 3, studieduur3 jaar3Tierpfleger, Fachrichtung: Tierheimund TierpensionVakbekwaam medewerker dierverzorging,uitstroomdifferentiatie:Pension en kennelBBL-opleiding met uitstroomdifferentiatiesop niveau 3, studieduur3 jaar3Pferdewirt, Ausbildungsberuf mitSchwerpunktenPaardenhouderij en paardensport,opleiding met differentiatiesBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Pferdewirt, Schwerpunkt:Pferdezucht und -haltungVakbekwaam medewerker paardenhouderijBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Pferdewirt, Schwerpunkt: ReitenVakbekwaam medewerkerpaardensport: Instructeur paardensportBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Pferdewirt, Schwerpunkt:RennreitenTrainer en jockey renpaardenBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Pferdewirt, Schwerpunkt:TrabrennfahrenTrainer en jockey drafsportBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Sattler, Fachrichtung:ReitsportsattlereiZadelmakerIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3Tierwirt, Ausbildungsberuf mitFachrichtungenVakbekwaam medewerker veehouderij,opleiding met uitstroomdifferentiatiesBBL-opleiding met uitstroomdifferentiatiesop niveau 3, studieduur3 jaar3Tierwirt, Fachrichtung:GeflügelhaltungVakbekwaam medewerker veehouderij,differentiatie: pluimveehouderijBBL-opleiding met uitstroomdifferentiatiesop niveau 3, studieduur3 jaar3Tierwirt, Fachrichtung: Imkerei Imker, bijenhouder BBL-opleiding met uitstroomdifferentiatiesop niveau 3, studieduur3 jaar3Tierwirt, Fachrichtung:RinderhaltungVakbekwaam medewerkerveehouderij, differentiatie:RundveehouderijBBL-opleiding met uitstroomdifferentiatiesop niveau 3, studieduur3 jaar3Tierwirt, Fachrichtung: SchäfereiVakbekwaam medewerkerveehouderij, differentiatie:SchapenhouderijBBL-opleiding met uitstroomdifferentiatiesop niveau 3, studieduur3 jaar3Tierwirt, Fachrichtung:SchweinehaltungVakbekwaam medewerkerveehouderij, differentiatie:VarkenshouderijBBL-opleiding met uitstroomdifferentiatiesop niveau 3, studieduur3 jaar3Die lernende Euregio www.lernende-euregio.com 23

Naam opleiding in het Duits Vertaling Toelichting NiveauEdelsmederijDiamantschleifer, Ausbildungsberufmit SchwerpunktenDiamantslijper, Kwalificatieprofielmet differentiatiesIndustriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Diamantschleifer, Schwerpunkt:IndustriediamantenDiamantslijper, differentiatie: diamantslijperindustriediamantenIndustriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Diamantschleifer, Schwerpunkt:SchmuckdiamantenDiamantslijper, differentiatie:briljantenIndustriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Edelsteinfasser Edelsteenzetter Industriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaarEdelsteingraveur Edelsteengraveur Industriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaarEdelsteinschleifer Edelsteenslijper Industriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar333Silberschmied, Ausbildungsberufmit SchwerpunktenZilversmid, opleiding met differentiatiesIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3Silberschmied, Schwerpunkt:MetallZilversmid, differentiatie: Metaal(productie van sieraden engebruiksartikelen)Industriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3Silberschmied, Schwerpunkt:EmailZilversmid, differentiatie: Email(Decoratie van zilvergoed metemailkleuren)Industriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3Goldschmied, Ausbildungsberufmit FachrichtungenGoudsmid: Goud- en zilversmeden,uitstroomdifferentiatie:Basis goudsmidAmbachtelijke en industriele BBLopleidingop niveau 3, studieduur3½ jaar3Goldschmied, Fachrichtung:JuwelenGoudsmid, uitstroomdifferentiatie:Medewerker juweliersbedrijfAmbachtelijke en industriele BBLopleidingop niveau 3, studieduur3½ jaar3Goldschmied, Fachrichtung: KettenGoudsmid, uitstroomdifferentiatie:KettingenAmbachtelijke en industriele BBLopleidingop niveau 3, studieduur3½ jaar3Goldschmied, Fachrichtung:SchmuckGoudsmid, uitstroomdifferentiatie:SieradenAmbachtelijke en industriele BBLopleidingop niveau 3, studieduur3½ jaar3Metallbildner, Ausbildungsberuf mitFachrichtungenVormgever metaalproducten,opleiding met uitstroomdifferentiatiesAmbachtelijke BBL-opleiding metuitstroomdifferentiaties op niveau3, studieduur 3 jaar3Metallbildner, Fachrichtung:GoldschlagtechnikGoudslagerAmbachtelijke BBL-opleiding metuitstroomdifferentiaties op niveau3, studieduur 3 jaar324De lerende Euregiowww.lerende-euregio.com

Naam opleiding in het Duits Vertaling Toelichting NiveauMetallbildner, Fachrichtung:Gürtler- und MetalldrücktechnikMessing-, koperwerkerAmbachtelijke BBL-opleiding metuitstroomdifferentiaties op niveau3, studieduur 3 jaar3Metallbildner, Fachrichtung:ZiseliertechnikCiseleurAmbachtelijke BBL-opleiding metuitstroomdifferentiaties op niveau3, studieduur 3 jaar3Elektrotechniek / Energie- en informatietechniekElektroanlagenmonteurEerste monteur elektrotechnischeen elektronische installatiesIndustriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Elektroniker Fachrichtung: Automatisierungstechnik:Eerste monteur en servicemonteurautomatiseringselektronicaAmbachtelijke BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3Elektroniker fürAutomatisierungstechnikProductievakkracht automatiseringselektronicaIndustriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3Elektroniker und BetriebstechnikElektrotechnische installaties,uitstroomdifferentiatie: Eerstemonteur elektrotechnische installatiesIndustriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3Elektroniker für Geräte undSystemeElektrotechnische industriele productenen systemen, uitstroomdifferentiatie:Eerste monteurelektrotechnische industrieleproducten en systemenIndustriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3Elektroniker für luftfahrttechnischeSystemeEerste monteur en onderhoudmonteurvliegtuigelektronicatechniek:Vliegtuigmonteur en vliegtuigonderhoudtechnicusavionicaIndustriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3Mikrotechnologe, Ausbildungsberufmit SchwerpunktenProductiemedewerker elekronischecomponenten (halfgeleiders,mikrochips, mikroschakelingen,sensoren), opleiding metdifferentiatiesIndustriele BBL-opleiding metdifferentiaties op niveau 3, studieduur3 jaar3Mikrotechnologe, Schwerpunkt:HalbleitertechnikProductiemedewerker elektronischecomponenten, differentiatie:HalfgeleidersIndustriele BBL-opleiding metdifferentiaties op niveau 3, studieduur3 jaar3Mikrotechnologe, Schwerpunkt:MikrosystemtechnikProductiemedewerker elektronischecomponenten, differentiatie:MicrosysteemtechniekIndustriele BBL-opleiding metdifferentiaties op niveau 3, studieduur3 jaar3SystemelektronikerEerste monteur en onderhoudmonteurelektronische componenten,apparaten en systemenAmbachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3SysteminformatikerMedewerker ontwikkeling eninstallatie van automatiseringsystemen,informatie- en communicatiesystemen,embedded systems,signaleringssystemen enz.Industriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3Die lernende Euregio www.lernende-euregio.com 25

Naam opleiding in het Duits Vertaling Toelichting NiveauTechnischer Zeichner,Fachrichtung: ElektrotechnikTechnisch tekenaar elektrotechniekIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3Elektroniker Fachrichtung:Energie- und Gebäudetechnik:Eerste monteur en servicemonteursterkstroominstallatiesAmbachtelijke BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3Elektroniker für Gebäude- undInfrastruktursystemeOperationele techniek, uitstroomdifferentiatie:Operationeel technicus:Eerste monteur elektro eninstrumentatieIndustriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3Elektroniker für Maschinen- undAntriebstechnikEerste monteur en onderhoudmonteurelektrische aandrijvingenen machines: Eerste monteurelektrotechnisch wikkelenIndustriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3Elektroniker, Ausbildungsberuf mitFachrichtungenEerste monteur en servicemonteurelektrotechniek: Kwalificatieprofielmet uitstroomdifferentiatiesAmbachtelijke BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3Facilitaire dienstverleningHauswirtschafter Huishouder, Vakkracht huishouden BBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaarTextilreiniger Gekwalificeerd wasserijmedewerker Industriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar33FijntechniekFedermacher Verenmaker Industriele BBL-opleiding opniveau 2, studieduur 2 jaar2Bürsten- und Pinselmacher,Ausbildungsberuf mitFachrichtungenBorstel- en penseelmaker,Kwalificatieprofiel met uitstroomdifferentiatiesAmbachtelijke en industriele BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3Bürsten- und Pinselmacher,Fachrichtung: BürstenherstellungBorstelmakerAmbachtelijke en industriele BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3Bürsten- und Pinselmacher,Fachrichtung: PinselherstellungPenseelmakerAmbachtelijke en industriele BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3Glasveredler, Ausbildungsberuf mitFachrichtungenVakkracht glas veredelen (bewerkingvan oppervlakken van glas),opleiding met uitstroomdifferentiatiesAmbachtelijke en industriele BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3Glasveredler, Fachrichtung:Glasmalerei und KunstverglasungVakkracht glas veredelen, uitstroomdifferentiatie:Schilderwerken artistieke verglazingAmbachtelijke en industriele BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3Glasveredler, Fachrichtung:Kanten- und FlächenveredelungVakkracht glas veredelen, uitstroomdifferentiatie:Veredelingvan kanten en vlakglasAmbachtelijke en industriele BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar326De lerende Euregiowww.lerende-euregio.com

Naam opleiding in het Duits Vertaling Toelichting NiveauGlasveredler, Fachrichtung: Schliffund GravurVakkracht glas veredelen, uitstroomdifferentiatie:Slijpen engraverenAmbachtelijke en industriele BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3HandzuginstrumentenmacherMuziekinstrumentenmaker doorslaandetong (zoals trekharmonica,bandoneon, mondorgel, maarzonder harmonium)Ambachtelijke en industriele BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3Keramiker, Ausbildungsberuf mitFachrichtungenKeramist, opleiding met uitstroomdifferentiatiesAmbachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Keramiker, Fachrichtung:BaukeramikKeramist, uitstroomdifferentiatie:BouwkeramiekAmbachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Keramiker, Fachrichtung:DekorationKeramist, uitstroomdifferentiatie:DecoratieAmbachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Keramiker, Fachrichtung:ScheibentöpfereiPottendraaier: Keramist,uitstroomdifferentiatie:Pottenbakken op de draaischijfAmbachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Klavier- und Cembalobauer,Ausbildungsberuf mitFachrichtungenKlavierbouwer enKlavecimbelmaker: opleiding metuitstroomdifferentiatiesIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3Klavier- und Cembalobauer,Fachrichtung: CembalobauKlavecimbelmakerIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3Klavier- und Cembalobauer,Fachrichtung: KlavierbauKlavierbouwerIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3Flechtwerkgestalter (vorher:Korbmacher), Ausbildungsberufmit SchwerpunktenMandenmaker / Korfmaker /Mandenvlechter, opleiding metdifferentiatiesIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3Flechtwerkgestalter, Schwerpunkt:KorbwarenMandenmaker, Korfmaker /Mandenvlechter, differentiatie:KervenIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3Flechtwerkgestalter, Schwerpunkt:FlechtmöbelMandenmaker / Korfmaker /Mandenvlechter, differentiatie:Meubelen (b.v.: korfstoelen)Industriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3Flechtwerkgestalter, Schwerpunkt:FlechtobjekteMandenmaker / Korfmaker /Mandenvlechter, differentiatie:VlechtwerkIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3Leuchtröhrenglasbläser Glasblazer neon glasbuizen Industriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Orgel- und Harmoniumbauer,Ausbildungsberuf mitFachrichtungenOrgelbouwer, opleiding met uitstroomdifferentiatiesIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingmet uitstroomdifferentiatiesop niveau 3, studieduur 3jaar3Die lernende Euregio www.lernende-euregio.com 27

Naam opleiding in het Duits Vertaling Toelichting NiveauOrgel- und Harmoniumbauer,Fachrichtung: OrgelbauOrgelbouwer, uitstroomdifferentiatie:orgelsIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingmet uitstroomdifferentiatiesop niveau 3, studieduur 3jaar3Orgel- und Harmoniumbauer,Fachrichtung: PfeifenbauOrgelbouwer, uitstroomdifferentiatie:orgelpijpenIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingmet uitstroomdifferentiatiesop niveau 3, studieduur 3jaar3Schneidwerkzeugmacher,Ausbildungsberuf mitSchwerpunktenProductiemedewerker snijwerktuigen,opleiding met differentiatiesAmbachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3Schneidwerkzeugmacher,Fachrichtung: SchneidwerkzeugundSchleiftechnikScharenslijperAmbachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3Schneidwerkzeugmacher,Fachrichtung: SchneidemaschinenundMesserschmiedetechnikMessenmaker en productievakkrachtsnijmachinesAmbachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3Uhrmacher Uurwerktechnicus Industriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3Wachszieher, Ausbildungsberuf mitFachrichtungenWastrekker, opleiding met uitstroomdifferentiatiesIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3Wachszieher, Fachrichtung:KerzenherstellungWastrekker, uitstroomdifferentiatie:WaskaarsenmakerIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingmet uitstroomdifferentiatiesop niveau 3, studieduur 3jaar3Wachszieher, Fachrichtung:WachsbildnereiWastrekker, uitstroomdifferentiatie:Wasboedseerkunst,CeroplastiekIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingmet uitstroomdifferentiatiesop niveau 3, studieduur 3jaar3Graveur, Ausbildungsberuf mitSchwerpunktenGezel graveur, opleiding met differentiatiesAmbachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Graveur, Schwerpunkt:FlachgraviertechnikGezel graveur, differentiatie: vlakgraverenAmbachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Graveur, ReliefgraviertechnikGezel graveur, differentiatie: reliëfgraverenAmbachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Thermometermacher,Fachrichtung: ThermometerblasenThermometermaker, uitstroomdifferentiatie:BlazenIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingmet uitstroomdifferentiatiesop niveau 3, studieduur 3jaar3Thermometermacher,Fachrichtung:ThermometerjustierenThermometermaker, uitstroomdifferentiatie:justeren, ijkenIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingmet uitstroomdifferentiatiesop niveau 3, studieduur 3jaar328De lerende Euregiowww.lerende-euregio.com

Naam opleiding in het Duits Vertaling Toelichting NiveauThermometermacher,Ausbildungsberuf mitFachrichtungenThermometermaker, opleiding metuitstroomdifferentiatiesIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingmet uitstroomdifferentiatiesop niveau 3, studieduur 3jaar3Fijntechniek (Gezondheidstechniek)Augenoptiker Opticien Ambachtelijke BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaarHörgeräteakustiker Audiciën Ambachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar33Orthopädiemechaniker undBandagistOrthopedisch technisch medewerkeren bandagistAmbachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur: 3 jaar3OrthopädieschuhmacherOrthopedisch schoentechnischmedewerkerAmbachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur: 3 jaar3Zahntechniker Tandtechnicus Ambachtelijke BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3Gieterij / ModelmakerijGießereimechaniker,Ausbildungsberuf mitFachrichtungenGekwalificeerd gieterijmedewerker:opleiding met uitstroomdifferentiatiesIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur: 3½ jaar3Gießereimechaniker, Fachrichtung:Druck- und KokillengussGekwalificeerd gieterijmedewerker,uistroomdifferentiatie: hogedrukgietenen coquillegietenIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur: 3½ jaar3Gießereimechaniker, Fachrichtung:HandformgussGekwalificeerd gieterijmedewerker,uistroomdifferentiatie:HandvormenIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur: 3½ jaar3Gießereimechaniker, Fachrichtung:MaschinenformgussGekwalificeerd gieterijmedewerker,uistroomdifferentiatie:MachinevormenIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur: 3½ jaar3Industriekeramiker- Modelltechnik Modelmaker keramische producten Industriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Modellbaumechaniker,Ausbildungsberuf mitFachrichtungenIndustrieel modelmaker, opleidingmet uitstroomdifferentiatiesIndustriele BBL-oleiding met uitstroomdifferentiatiesop niveau 3,studieduur 3½ jaar3Metall- und Glockengießer,Ausbildungsberuf mitFachrichtungenMetaal-, tin- en klokkengieter,opleiding met uitstroomdifferentiatiesAmbachtelijke BBL-opleiding metuitstroomdifferentiaties op niveau3, studieduur 3 jaar3Metall- und Glockengießer,Fachrichtung: Kunst- undGlockengusstechnikKlokkengieterAmbachtelijke BBL-opleiding metuitstroomdifferentiaties op niveau3, studieduur 3 jaar3Metall- und Glockengießer,Fachrichtung: MetallgusstechnikMetaalgieterAmbachtelijke BBL-opleiding metuitstroomdifferentiaties op niveau3, studieduur 3 jaar3Die lernende Euregio www.lernende-euregio.com 29

Naam opleiding in het Duits Vertaling Toelichting NiveauMetall- und Glockengießer,Fachrichtung: ZinngusstechnikTinnegieterAmbachtelijke BBL-opleiding metuitstroomdifferentiaties op niveau3, studieduur 3 jaar3Modellbauer, Ausbildungsberuf mitFachrichtungenModelmaker, opleiding met uitstroomdifferentiatiesAmbachtelijke BBL-opleiding metuitstroomdifferentiaties op niveau3, studieduur 3 jaar3Modellbauer, Fachrichtung:AnschauungsmodellbauModelmaker, uitstroomdifferentiatie:DemonstratiemodellenAmbachtelijke BBL-opleiding metuitstroomdifferentiaties op niveau3, studieduur 3 jaar3Modellbauer, Fachrichtung:ProduktionsmodellbauModelmaker, uitstroomdifferentiatie:ProductiemodellenAmbachtelijke BBL-opleiding metuitstroomdifferentiaties op niveau3, studieduur 3 jaar3Modellbaumechaniker,Fachrichtung: GießereimodellbauIndustrieel modelmaker,uitstroomdifferentiatie:Gieterijmodellen: gekwalificeerdmodelmaker hout / kunststof /metaalIndustriele BBL-oleiding met uitstroomdifferentiatiesop niveau 3,studieduur 3½ jaar3Modellbaumechaniker,Fachrichtung: KarosseriemodellbauIndustrieel modelmaker, uitstroomdifferentiatie:Modellenvoor de carrosseriebouwIndustriele BBL-oleiding met uitstroomdifferentiatiesop niveau 3,studieduur 3½ jaar3Grafische techniek / Communicatie / Audiovisueel en multimediaFilm- und Videoeditor Film- en video editor Industriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaarFlexograf Flexograaf Ambachtelijke en industriele BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar33FotografAV-productie, uitstroomdifferentiatie:FotograafAmbachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Mediengestalter Bild und TonAV-productie: uitstroomdifferentiatie:Beeldtechnicus & geluidstechnicusIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Mediengestalter Digital undPrint, Ausbildungsberuf mitFachrichtungenMediavormgever, opleiding metuitstroomdifferentiatiesIndustriele BBL-opleiding metuitstroomdifferentiaties op niveau3, studieduur 3 jaar3Mediengestalter Digital und Print,Fachrichtung: Beratung undPlanungMediavormgever, uitstroomdifferentiatie:Planning en begeleidingIndustriele BBL-opleiding metuitstroomdifferentiaties op niveau3, studieduur 3 jaar3Mediengestalter Digital und Print,Fachrichtung: Gestaltung undVisualisierungMediavormgever, uitstroomdifferentiatie:VormgevingIndustriele BBL-opleiding metuitstroomdifferentiaties op niveau3, studieduur 3 jaar3Mediengestalter Digital und Print,Fachrichtung: Gestaltung undTechnikMediavormgever, uitstroomdifferentiatie:ProductieIndustriele BBL-opleiding metuitstroomdifferentiaties op niveau3, studieduur 3 jaar330De lerende Euregiowww.lerende-euregio.com

Naam opleiding in het Duits Vertaling Toelichting NiveauSchriftsetzer, Schwerpunkt:SystemtechnikLetterzetter, differentiatie:SysteemtechniekAmbachtelijke BBL-opleiding metdifferentiaties op niveau 3, studieduur3 jaar3Schriftsetzer, Schwerpunkt:MontagetechnikLetterzetter, differentiatie:MontagetechniekAmbachtelijke BBL-opleiding metdifferentiaties op niveau 3, studieduur3 jaar3SiebdruckerPrintmedia, uitstroomdifferentiatie:ZeefdrukkenIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3Steindrucker Steendrukker, lithograaf Ambachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaarFilm- und Videolaborant Film- en video laborant Industriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar33Schriftsetzer, Ausbildungsberufmit SchwerpunktenLetterzetter, opleiding met differentiatiesAmbachtelijke BBL-opleiding metdifferentiaties op niveau 3, studieduur3 jaar3Maschinen- und Anlagenführer,Schwerpunkt: Druckweiter- undPapierverarbeitungOperator, uitstroomdifferentiatie:Operator A in de grafische industrieen papierindustrieIndustriele BBL-opleiding opniveau 2, studieduur 2 jaar2Buchbinder, Ausbildungsberuf mitFachrichtungenUitgaafbinder, Kwalificatieprofielmet uitstroomdifferentiaties.Ambachtelijke en industriele BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3Buchbinder, Fachrichtung:Buchfertigung (Serie)Uitgaafbinder, uitstroomdifferentiatie:BoekvervaardigingAmbachtelijke en industriele BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3Buchbinder, Fachrichtung:Druckweiterverarbeitung (Serie):Uitgaafbinder, uitstroomdifferentiatie:NabewerkingAmbachtelijke en industriele BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3Buchbinder, Fachrichtung: EinzelundSonderfertigungUitgaafbinder, uitstroomdifferentiatie:Afzonderlijke uitgaveAmbachtelijke en industriele BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3Drucker, Ausbildungsberuf mitFachrichtungenDrukker, kwalificatieprofielmet uitstroomdifferentiaties:Printmedia, kwalificatieprofiel metuitstroomdifferentiatiesIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3Drucker, Fachrichtung:DigitaldruckPrintmedia, uitstroomdifferentiatie:Digitaal drukkenIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3Drucker, Fachrichtung: FlachdruckDrukker, uitstroomdifferentiatie:Offsetdrukker: Printmedia, uitstroomdifferentiatie:Vellenoffseten rollenoffsetIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3Drucker, Fachrichtung: HochdruckDrukker, uitstroomdifferentiatie:Hoogdruktechniek, boekdrukkerIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3Die lernende Euregio www.lernende-euregio.com 31

Naam opleiding in het Duits Vertaling Toelichting NiveauDrucker, Fachrichtung: TiefdruckDrukker, uitstroomdifferentiatie:DiepdrukkerIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3DekorvorlagenherstellerVoorbereider voor het bedrukkenvan keramische artikelen metdekoratieve motievenIndustriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3KameramannAV-productie, uitstroomdifferentiatie:CameramanOnder meer: BOL-opleiding opniveau 4, studieduur 4 jaar4Graveren / Instrumenttechniek / Gereedschapmaken / FijnmechanischFeinwerkmechaniker,Schwerpunkt: WerkzeugbauFijnmechanische techniek, differentiatie:GereedschapsmakenAmbachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3GlasapparatebauerResearchinstrumentenmaker glas(b.v. reageerbuizen en distilleerkolven)Ambachtelijke en industriele BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3MetallblasinstrumentenmacherMuziekinstrumentenmaker, koperblaasinstrumentenIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingmet uitstroomdifferentiatiesop niveau 3, studieduur 3jaar3FeinoptikerResearchinstrumentenmakeroptiekAmbachtelijke en industriele BBLopleidingop niveau 3, studieduur3½ jaar3Feinpolierer Polijster edelmetaal Industriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Feinwerkmechaniker,Ausbildungsberuf mitSchwerpunktenFijnmechanische techniek: opleidingmet differentiatiesAmbachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3Feinwerkmechaniker,Schwerpunkt: FeinmechanikFijnmechanische techniek,differentiatie: FijnmechanischetechniekAmbachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3Büchsenmacher Geweer-, Buksenmaker Ambachtelijke BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaarChirurgiemechaniker Chirurgisch instrumentmaker Ambachtelijke BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaarWerkzeugmechaniker Gereedschapsmaker Industriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar333Feinwerkmechaniker,Schwerpunkt: MaschinenbauFijnmechanische techniek, differentiatie:WerktuigbouwAmbachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3Groene ruimteRevierjäger Vakbekwaam jager BBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar332De lerende Euregiowww.lerende-euregio.com

Naam opleiding in het Duits Vertaling Toelichting NiveauForstwirtVakbekwaam medewerker natuuren leefomgeving, uistroomdifferentiatie:Vakbekwaam medewerkerbos- en natuurbeheerBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Gärtner, Fachrichtung: GartenundLandschaftsbauVakbekwaam medewerker natuuren leefomgeving, uitstroomdifferentiatie:Vakbekwaammedewerker groenvoorziening /vakbekwaam medewerker hoveniersbedrijfBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Gärtner, Fachrichtung:BaumschuleTuinbouw, uitstroomdifferentiatie:BoomkwekerijBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Kartograf Cartografisch tekenaar BBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Grond-, water- en wegenbouwTiefbaufacharbeiter,Ausbildungsberuf mitSchwerpunktenVakman infra, opleiding met differentiatiesIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingmet uitstroomdifferentiatiesop niveau 2, studieduur 2jaar2Tiefbaufacharbeiter, Schwerpunkt:StraßenbauarbeitenVakman infra, aankomend vakmanwegenbouwIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingmet uitstroomdifferentiatiesop niveau 2, studieduur 2jaar2Tiefbaufacharbeiter, Schwerpunkt:RohrleitungsbauarbeitenAankomend buizenleggerIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingmet uitstroomdifferentiatiesop niveau 2, studieduur 2jaar2Tiefbaufacharbeiter, Schwerpunkt:KanalbauarbeitenAankomend rioleringswerkerIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingmet uitstroomdifferentiatiesop niveau 2, studieduur 2jaar2Tiefbaufacharbeiter,Schwerpunkt: Brunnen- undSpezialtiefbauarbeitenVakman infra, differentiatie:GrondboringenIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingmet uitstroomdifferentiatiesop niveau 2, studieduur 2jaar2Tiefbaufacharbeiter, Schwerpunkt:GleisbauarbeitenSpoorleggerIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingmet uitstroomdifferentiatiesop niveau 2, studieduur 2jaar2AsphaltbauerGekwalificeerd Asfaltafwerker enbalkman: Machinist, uitstroomdifferentiatie:wegenbouwIndustriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Betonfertigteilbauer, Schwerpunkt:Betonstein- und TerrazzobauAllround betonsteen- en terrazzowerkerIndustriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Die lernende Euregio www.lernende-euregio.com 33

Naam opleiding in het Duits Vertaling Toelichting NiveauBetonstein- und Terrazzohersteller,Ausbildungsberuf mitSchwerpunktenAllround Beton- en terrazzowerker(granitowerker): Kwalificatieprofielmet differentiatiesAmbachtelijke BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Betonstein- und Terrazzohersteller,Schwerpunkt: Betonstein undTerrazzoAllround betonsteen- en terrazzowerker,Allround granitowerkerAmbachtelijke BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Betonstein- und Terrazzohersteller,Schwerpunkt: BetonfertigteilbauAllround betonwerker, differentiatie:PrefabricageAmbachtelijke BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3BrunnenbauerPutdelver, Bronnenbouwer,Bronboorder, BoormeesterAmbachtelijke en industriele BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3Fachkraft für Straßen- undVerkehrstechnikMedewerker planning en organisatievan onderhoud, reparatie envergroting van wegen en daarbijbehorende bouwwerken (bruggen,tunnels enz.)BBL-opleiding op niveau 3, studieduur:3 jaar3Fachkraft fürWasserversorgungstechnikVakbekwaam medewerker watervoorziening(waterwinning enwaterbehandeling)BBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Gleisbauer Gekwalificeerd spoorlegger Industriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaarKanalbauer Rioleringswerker Industriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar33RohrleitungsbauerBuizenlegger, Pijpenlegger,PijpenfitterIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3SpezialtiefbauerMachinist, uitstroomdifferentiatie:funderingswerk, (grote funderingmachines)Industriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3StraßenbauerGekwalificeerd medewerkerwegenbouw: Machinist, uitstroomdifferentiatie:wegenbouwIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Wasserbauer Waterbouwer Industriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Bauzeichner, Schwerpunkt: Tief-,Straßen- und LandschaftsbauTechnisch tekenaar in de bouwsector,Differentiatie: Grond- enwegenbouw & landschapsinrichtingIndustriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Vermessungstechniker Landmeettechnicus (MBO) BBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Baustoffprüfer, (Ausbildungsberufmit Schwerpunkten)Vakfunctionaris bouwtechnischelaboratoriumtechniek:(Kwalificatieprofiel met differentiaties)Industriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar334De lerende Euregiowww.lerende-euregio.com

Naam opleiding in het Duits Vertaling Toelichting NiveauBaustoffprüfer, Schwerpunkt:AsphalttechnikVakfunctionaris bouwtechnischelaboratoriumtechniek,Differentiatie: AsfalttechniekIndustriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Baustoffprüfer, Schwerpunkt:GeotechnikVakfunctionaris bouwtechnischelaboratoriumtechniek,Differentiatie: BodemanalyseIndustriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Baustoffprüfer, Schwerpunkt:Mörtel- und BetontechnikVakfunctionaris bouwtechnischelaboratoriumtechniek,Differentiaties: Metselkalk enbetontechniekIndustriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Baugeräteführer Machinist bouw / infra Industriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Bauzeichner, (Berufsausbildungmit Schwerpunkten)Technisch tekenaar in de bouwsector,(Kwalificatieprofiel met differentiaties)Industriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur: 3 jaar3Betonfertigteilbauer,Ausbildungsberuf mitSchwerpunktenAllround betonwerker,Kwalificatieprofiel met differentiatiesIndustriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Betonfertigteilbauer, Schwerpunkt:BetonfertigteilbauAllround betonstaalverwerker, uitstroomdifferentiatie:PrefabricageIndustriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Technischer Zeichner,Fachrichtung: Stahl- undMetallbautechnikTechnisch tekenaar staalbouw enmetaalbouwIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3Groothandel / DistributieKaufmann im Groß- undAußenhandel, Ausbildungsberufmit FachrichtungenCommercieel medewerker, opleidingmet uitstroomdifferentiatiesBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Kaufmann im Groß- undAußenhandel, Fachrichtung:AußenhandelAssistent-exportmanager:Exportmedewerker: Commercieelmedewerker internationale handelBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Kaufmann im Groß- undAußenhandel, FachrichtungGroßhandelCommercieel medewerker groothandelBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Haven en vervoerEwerführer Schipper / Bootsman BBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaarFachkraft für Hafenlogistik Coördinator havenlogistiek BBL-opleiding op niveau 3, studieduur:3 jaarHafenschiffer Bootsman BBL-opleiding op niveau 3, studieduur:3 jaar333Schifffahrtskaufmann,Ausbildungsprofil mitFachrichtungenAssistent-cargadoor, opleidingmet uitstroomdifferentiaties:Commercieel en administratiefmedewerker scheepvaartBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Die lernende Euregio www.lernende-euregio.com 35

Naam opleiding in het Duits Vertaling Toelichting NiveauSchifffahrtskaufmann,Fachrichtung: LinienfahrtAssistent-cargadoor, uitstroomdifferentiatie:cargadoor lijnvaartBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Schifffahrtskaufmann,Fachrichtung: TrampfahrtAssistent-cargadoor, uitstroomdifferentiatie:cargadoor wilde vaartBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Horeca / Instellingskeuken en contractcateringFachkraft im Gastgewerbe Medewerker Horeca BBL-opleiding op niveau 2, studieduur2 jaarHotelfachmann Allround medewerker horeca BBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar23HotelkaufmannCommercieel- administratiefmedewerker horecaBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Koch Zelfstandig werkend kok Industriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaarRestaurantfachmann Zelfstandig werkend gastheer BBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar33Fachmann für SystemgastronomieBedrijfsleider fastfoodsector,Ondernemer horeca-bakkerij:uitstroomdifferentiatie: Manager /Ondernemer fastfoodBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Houtbewerking en woninginrichtingPolster- und DekorationsnäherNaaier voor woningstoffeerders enmeubelstoffeerdersIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 2, studieduur2 jaar2Fachkraft für Holz- undBautenschutzarbeitenMedewerker bescherming / conserveringvan hout en gebouwenBBL-opleiding op niveau 2, studieduur2 jaar2BestattungsfachkraftVakkracht in een begrafenisonderneming,uitvaartverzorgerIndustriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Böttcher Kuiper Ambachtelijke BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaarBogenmacher Strijkstokmaker Ambachtelijke BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar33Drechsler, Ausbildungsberuf mitFachrichtungenKunstdraaier en ivoorsnijder,Kwalificatieprofiel met uitstroomdifferentiatiesAmbachtelijke BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Drechsler, Fachrichtung: DrechselnKunstdraaier en ivoorsnijder, uitstroomdifferentiatie:KunstdraaierAmbachtelijke BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Drechsler, Fachrichtung:ElfenbeinschnitzenKunstdraaier en ivoorsnijder, uitstroomdifferentiatie:ivoorsnijderAmbachtelijke BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Geigenbauer Vioolbouwer Ambachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar336De lerende Euregiowww.lerende-euregio.com

Naam opleiding in het Duits Vertaling Toelichting NiveauHolzbearbeitungsmechanikerAllround machinaal houtbewerkerin zagerijen , schaafbedrijven ende fineerbrancheIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Holzbildhauer Houtsnijder Ambachtelijke en industriele BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3HolzblasinstrumentenmacherMuziekinstrumentenmaker houtenblaasinstrumentenAmbachtelijke en industriele BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3Holzmechaniker, Ausbildungsberufmit FachrichtungenAllrond machinaal houtbewerker,opleiding met uitstroomdifferentiatiesIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Holzmechaniker, Fachrichtung:Bauelemente, Holzpackmittel undRahmenAllround machinaal houtbewerkeronderdelen van deuren, trappenen vensters, houten verpakkingenen kozijnenIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Holzmechaniker, Fachrichtung:Möbelbau und InnenausbauAllround machinaal houtbewerker,uitstroomdifferentiatie: meubelproductieen interieurbouwIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3HolzspielzeugmacherProductievakkracht houten speelgoedAmbachtelijke en industriele BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3Parkettleger Allround parketteur Ambachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaarPolsterer Meubelstoffeerder Industriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar33Raumausstatter, Ausbildungsberufmit SchwerpunktenAllround woningstoffeerder, opleidingmet differentiatiesAmbachtelijke BBL-opleiding metdifferentiaties op niveau 3, studieduur3 jaar3Raumausstatter, Schwerpunkt:BodenAllround woningstoffeerder, differentiatie:VloerbedekkingenAmbachtelijke BBL-opleiding metdifferentiaties op niveau 3, studieduur3 jaar3Raumausstatter, Schwerpunkt:PolsternAllround woningstoffeerder, differentiatie:StofferenAmbachtelijke BBL-opleiding metdifferentiaties op niveau 3, studieduur3 jaar3Raumausstatter, Schwerpunkt:Raumdekoration sowie Licht-,Sicht- und SonnenschutzAllround woningstoffeerder, differentiatie:Gordijnen en zonweringAmbachtelijke BBL-opleiding metdifferentiaties op niveau 3, studieduur3 jaar3Raumausstatter, Schwerpunkt:Wand- und DeckendekorationAllround woningstoffeerder, differentiatie:Decoratie wanden enplafondsAmbachtelijke opleiding met differentiatiesop niveau 3, studieduur3 jaar3Rolladen- und SonnenschutzmechatronikerMonteur rolluiken: Rolluiken timmermanAmbachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Die lernende Euregio www.lernende-euregio.com 37

Naam opleiding in het Duits Vertaling Toelichting NiveauSchiffszimmerer Scheepstimmerman Industriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Technischer Zeichner,Fachrichtung: HolztechnikTechnisch tekenaar houtproductenen houten constructiesIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3TischlerAllround meubelmaker, uitstroomdifferentiaties:Allround meubelmaker/ Allround interieurbouwerAmbachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3ZupfinstrumentenmacherMuziekinstrumentmaker hout:TokkelinstrumentmakerAmbachtelijke BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Bootsbauer Botenbouwer, jachtbouwer Ambachtelijke en industriele BBLopleidingop niveau 3, studieduur3½ jaar3InformatiedienstverleningMedizinischerDokumentationsassistentMedisch documentalistBOL-opleiding op niveau 3, studieduur2-3 jaar2-3Fachangestellter für MedienundInformationsdienste,Ausbildungsberuf mitFachrichtungenMedewerker informatiedienstverlening,opleiding met uitstroomdifferentiatiesBBL-opleiding op niveau 3, studieduur:3 jaar3Fachangestellter für Medien- undInformationsdienste, Fachrichtung:ArchivMedewerker informatiedienstverlening,uitstroomdifferentiatie:Archiefmedewerker historischdocumentatiecentrumBBL-opleiding op niveau 3, studieduur:3 jaar3Fachangestellter für Medien- undInformationsdienste, Fachrichtung:BibliothekMedewerker informatiedienstverlening,uitstroomdifferentiatie:BibliotheekBBL-opleiding op niveau 3, studieduur:3 jaar3Fachangestellter für Medien- undInformationsdienste, Fachrichtung:BildagenturMedewerker informatiedienstverlening,uitstroomdifferentiatie:BeeldagentschapBBL-opleiding op niveau 3, studieduur:3 jaar3Fachangestellter für Medien- undInformationsdienste, Fachrichtung:Information und DokumentationMedewerker informatiedienstverlening,uitstroomdifferentiatie:InformatieverzorgerBBL-opleiding op niveau 3, studieduur:3 jaar3Fachangestellter für Medien- undInformationsdienste, Fachrichtung:Medizinische DokumentationMedewerker informatiedienstverlening,uitstroomdifferentiatie:Medische documentatieBBL-opleiding op niveau 3, studieduur:3 jaar3Medizinischer Dokumentar Medisch documentalist BOL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaarDolmetscher und Übersetzer Tolk en vertaler (MBO) BOL-deeltijdopleiding op niveau 3(of 4 ?)33 of 4InformatietechniekElektroniker, Fachrichtung:Informations- und TelekommunikationstechnikEerste monteur en servicemonteurcommunicatieinstallaties, alarminstallatiesen videobewakingssystemenAmbachtelijke BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar338De lerende Euregiowww.lerende-euregio.com

Naam opleiding in het Duits Vertaling Toelichting NiveauInformationselektroniker,Ausbildungsberuf mitSchwerpunktenMonteur en onderhoudsmonteurkantoormachines en radio- entelvisieapparatuur: opleiding metdifferentiatiesAmbahtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3Informationselektroniker,Schwerpunkt: BürosystemtechnikKantoormachinemonteurAmbahtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3Informationselektroniker,Schwerpunkt: Geräte- undSystemtechnikEerste monteur consumentenelektronica:televisieinstallateur- /reparateurAmbahtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3Informations- und Telekommunikationssystemelektroniker,(IT-Systemelektroniker)Servicemonteur ICTIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3JuridischFachangestellter fürArbeitsförderungJuridisch medewerker, uitstroomdifferentiatie:ArbeidsvoorzieningBBL-opleiding op niveau 3, studieduur:3 jaar3JustizfachangestellterJuridisch medewerker, uitstroomdifferentiatie:Administratiefmedewerker rechtbankBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3NotarfachangestellterJuridisch medewerker zakelijkedienstverlening: administratiefjuridischmedewerker notariskantoorBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3PatentanwaltsfachangestellterJuridisch medewerker zakelijkedienstverlening: administratiefjuridischmedewerker octrooibureauBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3PersonaldienstleistungskaufmannSociaal-juridisch medewerker uitzendbureauen personeelswerkBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3RechtsanwaltsfachangestellterJuridisch medewerker zakelijkedienstverlening: administratiefjuridischmedewerkerBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Rechtsanwalts- undNotarfachangestellterJuridisch medewerker zakelijkedienstverlening: administratiefjuridischmedewerker advokatenennotariskantoorBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Sozialversicherungsfachangestellter,Ausbildungsberuf mitFachrichtungenJuridisch medewerker, uitstroomdifferentiatie:sociale zekerheid,opleiding met uitstroomdifferentiatiesBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Sozialversicherungsfachangestellter,Fachrichtung: allgemeineKrankenversicherungJuridisch medewerker, uitstroomdifferentiatie:administratief-juridischmedewerker ziektekostenverzekering,verzekering tegenkosten van een verpleeginrichtingen thuiszorgBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Die lernende Euregio www.lernende-euregio.com 39

Naam opleiding in het Duits Vertaling Toelichting NiveauSozialversicherungsfachangestellter,Fachrichtung: gesetzlicheRentenversicherungJuridisch medewerker, uitstroomdifferentiatie:administratiefjuridischmedewerker wettelijkepensioensverzekeringBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Sozialversicherungsfachangestellter,Fachrichtung: gesetzlicheUnfallversicherungJuridisch medewerker, uitstroomdifferentiatie:administratief-juridischmedewerker wettelijke ongevallenverzekeringBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Sozialversicherungsfachangestellter,Fachrichtung: knappschaftlicheSozialversicherungJuridisch medewerker, uitstroomdifferentiatie:administratief-juridischmedewerker pensioens- ,ziekteverzekering en verzekeringtegen kosten van een verpleeginrichtingen thuiszorg van mijnwerkersBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Sozialversicherungsfachangestellter,Fachrichtung:LandwirtschaftlicheSozialversicherungJuridisch medewerker, uitstroomdifferentiatie:administratief-juridischmedewerker pensioens-,ziekte-, ongevallenverzekering enverzekering tegen kosten van eenverpleeginrichting en thuiszorg inde landbouwBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3SteuerfachangestellterJuridisch medewerker zakelijkedienstverlening: BelastingenBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Verwaltungsfachangestellter,Ausbildungsberuf mitFachrichtungenJuridisch-administratief medewerker,opleiding met uitstroomdifferentiatiesBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Verwaltungsfachangestellter,Fachrichtung: BundesverwaltungJuridisch-administratief medewerker,uitstroomdifferentiatie:RijksoverheidBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Verwaltungsfachangestellter,Fachrichtung:Handwerksorganisation undIndustrie- und HandelskammernJuridisch-administratief medewerkerzakelijke dienstverlening,uitstroomdifferentiatie: Kamersvan koophandel en fabriekenBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Verwaltungsfachangestellter,Fachrichtung: Kommunal- undLandesverwaltungJuridisch-administratief medewerker,uitstroomdifferentiatie:Openbaar bestuurBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3KoudetechniekKälteanlagenbauerEerste monteur koude- en luchtbehandelingtechniekAmbachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3Mechatroniker für Kältetechnik Monteur koudetechniek BBL-opleiding op niveau 3, studieduur3½ jaar340De lerende Euregiowww.lerende-euregio.com

Naam opleiding in het Duits Vertaling Toelichting NiveauLaboratoriumtechniekBiologielaborantVakfunctionaris biologischelaboratoriumtechniek, BiologischanalistIndustriele BBL- opleiding opniveau 3-4 studieduur 3½ jaar3-4Chemielaborjungwerker Chemisch laborant Industriele BBL- opleiding opniveau 2, studieduur 2 jaarFotolaborant Fotolaborant Industriele BBL-opleiding opniveau 2, studieduur: 2 jaarZytologieassistent Cytologisch laborant BOL-opleiding op niveau 2, studieduur2 jaar222BiologiemodellmacherModelmaker van biologischemodellen voor het onderwijs enhoger onderwijs of het trainingvan ambulanciers en verpleegkundigenIndustriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Biologisch- technischer Assistent,Schwerpunkte u.a.: Biologie undBiotechnologie: Bioinformatik undMolekularbiologie: BiochemieVakbekwaam medewerkerbiologische laboratoriumstechniek,Differentiaties: Biologie enbiotechnologie, bioinformatica,moleculaire biologie, biochemieBOL-opleiding op niveau 3, studieduur2 jaar3Chemisch-technischer AssistentVakbekwaam medewerker chemischelaboratoriumtechniekBOL- opleiding op niveau 3, studieduur2 jaar3EdelmetallprüferVakfunctionaris laboratoriumtechniekm.b.t. bepalen en testen vanedel metaalIndustriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Fotomedienlaborant Vakbekwaam laborant fotomedia Industriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur: 3 jaar3LacklaborantVakfunctionaris chemische laboratoriumtechniek,specialisatie:LakkenIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3Landwirtschaftlich-technischerLaborantVakfunctionaris laboratoriumtechniek,specialisatie: Landbouw/ tuinbouw / veeteelt: assistentonderzoekertuin-/ landbouwkundig/ veeteeltkundig onderzoekBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Landwirtschaftlich-technischerAssistentVakfunctionaris laboratoriumtechniek,specialisatie: Landbouw /tuinbouw / veeteelt: assistentonderzoekertuin-/ landbouwkundig /veeteeltkundig onderzoekBOL-opleiding op niveau 3, studieduur2 jaar3Medizinisch-technischer Assistentfür FunktionsdiagnostikHart- en longfunctieassistent /Laborant klinische neurofysiologie(MBO)BOL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Medizinisch-technischerLaboratoriumsassistentVakfunctionaris medische laboratoriumtechniekBOL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Die lernende Euregio www.lernende-euregio.com 41

Naam opleiding in het Duits Vertaling Toelichting NiveauMedizinisch-technischerRadiologieassistentRadiodiagostisch / radiotherapeutischlaborant (MBO)BOL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Milchwirtschaftlicher LaborantVakfunctionaris laboratoriumtechniekzuivelindustrieIndustriele BBL-opleiding metdifferentiaties op niveau 3, studieduur3 jaar3Physikalisch-technischer AssistentVakbekwaam medewerker innatuurkundige laboratoriaBOL-opleiding op niveau 3, studieduur:2 jaar3PhysiklaborantVakfunctionaris natuurkundigelaboratoriumtechniekIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3Präparationstechnischer Assistentmet differentiaties (Biologie,geneeskunde, paleontologie)Preparateur, opleiding met differentiaties(Biologie, geneeskunde,paleontologie)BOL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Stoffprüfer (Chemie) Glas.Keramische Industrie sowie Steineund ErdenVakfunctionaris chemische laboratoriumtechniek,specialisatie: glas,keramische en bouwstoffenIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Textillaborant, Ausbildungsberufmit SchwerpunktenVakfunctionaris textiele laboratoriumtechniek,opleiding metdifferentiatiesIndustriele BBL-opleiding metdifferentiaties op niveau 3, studieduur3½ jaar3Textillaborant, Schwerpunkt:TextiltechnikVakfunctionaris textiele laboratoriumtechniek,differentiatie:Textieltechniek (mechanisch)Industriele BBL-opleiding metdifferentiaties op niveau 3, studieduur3½ jaar3Textillaborant, Schwerpunkt:TextilveredelungVakfunctionaris textiele laboratoriumtechniek,differentiatie:textielveredelingIndustriele BBL-opleiding metdifferentiaties op niveau 3, studieduur3½ jaar3Textillaborant, Schwerpunkt:TextilchemieVakfunctionaris textiel laboratoriumtechniek,differentiatie:textielchemieIndustriele BBL-opleiding metdifferentiaties op niveau 3, studieduur3½ jaar3Veterinärmedizinisch- technischerAssistentVakfunctionaris diergeneeskundigelaboratoriumtechniekBOL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Werkstoffprüfer, Ausbildungsberufmit SchwerpunktenVakfunctionaris laboratoriumtechniekMateriaalkunde, opleidingmet differentiatiesIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3Werkstoffprüfer, Schwerpunkt:HalbleitertechnikVakfunctionaris laboratoriumtechniekMateriaalkunde, differentiatie:Halfgeleiders, SemiconductorsIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3Werkstoffprüfer, Schwerpunkt:MetalltechnikVakfunctionaris laboratoriumtechniekMateriaalkunde, differentiatie:MetalenIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3Werkstoffprüfer, Schwerpunkt:WärmebehandlungstechnikVakfunctionaris laboratoriumtechniekMateriaalkunde, differentiatie:Warmtebehandeling / warmtetechniekIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar342De lerende Euregiowww.lerende-euregio.com

Naam opleiding in het Duits Vertaling Toelichting NiveauChemielaborantVakfunctionaris chemische laboratoriumtechniek,Chemisch analistIndustriele BBL- opleiding opniveau 3 of eerder 4, studieduur3½ jaar3 of 4LandbouwmechanisatieMechaniker für Land- undBaumaschinentechnikMobiele werktuigen, uitstroomdifferentiatie:Allround monteurmobiele werktuigen: Eerstemonteur landbouwmechanisatietechniek,Monteur grond-, waterenwegenbouwmachinesIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3Machinebankwerken / VerspanenSchleifer Slijper Industriele BBL-opleiding opniveau 2, studieduur 2 jaarFräser Frezer Industriele BBL-opleiding opniveau 2, studieduur: 2 jaarMetallschleifer Metaalslijper Industriele BBL-opleiding metuitstroomdifferentiaties op niveau2, studieduur 2 jaarRevolverdreher Revolverdraaier Industriele BBL-opleiding opniveau 2, studieduur 2 jaar2222Vorpolierer in der Schmuck- undKleingeräteherstellungVoorbereider voor het polijstenvan sieraden, optische en fijnmechanischeproductenIndustriele BBL-opleiding opniveau 2, studieduur 2 jaar2ZerspanungsmechanikerMachinaal verspaner:Programmeur / Verspaner CNCIndustriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3Drahtzieher Draadtrekker Industriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3MilieutechniekFachkraft für AbwassertechnikVakbekwaam medewerker rioolwaterzuiveringsinstallatieBBL-opleiding op niveau 3, studieduur:3 jaar3Fachkraft für Kreislauf- undAbfallwirtschaft, Ausbildungsberufmit SchwerpunktenVakbekwaam medewerker recyclingen afvalverwerking: opleidingmet differentiatiesBBL-opleiding op niveau 3, studieduur:3 jaar3Fachkraft für Kreislauf- undAbfallwirtschaft, Schwerpunkt:Abfallbeseitigung und -behandlungVakbekwaam medewerker recyclingen afvalverwerking: differentiatie:vuilverbrandingBBL-opleiding op niveau 3, studieduur:3 jaar3Fachkraft für Kreislauf- undAbfallwirtschaft, Schwerpunkt:Abfallverwertung und -behandlungVakbekwaam medewerker recyclingen afvalverwerking: differentiatie:afvalverwerking en afvalbehandelingBBL-opleiding op niveau 3, studieduur:3 jaar3Fachkraft für Kreislauf- undAbfallwirtschaft, Schwerpunkt:Logistik, Sammlung und VertriebVakbekwaam medewerker recyclingen afvalverwerking: differentiatie:Logistiek, vuilophaaldiensten handelBBL-opleiding op niveau 3, studieduur:3 jaar3Die lernende Euregio www.lernende-euregio.com 43

Naam opleiding in het Duits Vertaling Toelichting NiveauFachkraft für Rohr-, Kanal- undIndustrieservice, Ausbildungsberufmit SchwerpunktenRioolruimer, opleiding met differentiatiesBBL-opleiding op niveau 3, studieduur:3 jaar3Fachkraft für Rohr-, Kanal- undIndustrieservice, Schwerpunkt:IndustrieserviceRioolruimer, differentiatie:Rioolruimer industriële riolenBBL-opleiding op niveau 3, studieduur:3 jaar3Fachkraft für Rohr-, Kanal- undIndustrieservice, Schwerpunkt:Rohr- und KanalserviceRioolruimer, differentiatie: openbareen privé riolenBBL-opleiding op niveau 3, studieduur:3 jaar3Schornsteinfeger Schoorsteenveger Ambachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3MilieutoezichtFachkraft für WasserwirtschaftVakbekwaam medewerker openbaarbeheer van het bovengrondsen ondergronds watersysteemBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Mode en kledingÄnderungsschneiderPompier: Uitvoerend medewerkerkledingverandering en kledingreparaties:Vakkracht kledingveranderingen kledingreparatiesIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 2, studieduur2 jaar2ModenäherMedewerker mode / maatkleding,uitstroomdifferentiatie:Basismedewerker modeIndustriele BBL-oleiding op niveau2, studieduur 2 jaar2Schuh- und LederwarenstepperSchoenstikker en lederwarenstikkerIndustriele BBL-opleiding opniveau 2, studieduur 2 jaar2Kürschner Bontwerker / Pelswerker Industriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3Maßschneider, Ausbildung mitSchwerpunktenMedewerker mode / maatkleding,uitstroomdifferentiatie: Allroundmedewerker maatkleding, opleidingmet differentiatiesAmbachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Maßschneider, SchwerpunktDamenMedewerker mode / maatkleding,uitstroomdifferentiatie: Allroundmedewerker maatkleding, differentiatie:dameskledingAmbachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Maßschneider, Schwerpunkt:HerrenMedewerker mode / maatkleding,uitstroomdifferentiatie: Allroundmedewerker maatkleding, differentiatie:herenkledingAmbachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3ModeschneiderMedewerker mode / maatkleding,uitstroomdifferentiatie: Allroundmedewerker modeIndustriele BBL-oleiding op niveau3, studieduur 3 jaar344De lerende Euregiowww.lerende-euregio.com

Naam opleiding in het Duits Vertaling Toelichting NiveauModist Hoedenmaker, Modiste Industriele en ambachtelijkr BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3PelzveredlerNabewerker van leer naast delooierijIndustriele BBL-opleiding metuitstroomdifferentiaties op niveau3, studieduur 3 jaar3Sattler, Fachrichtung:FeintäschnereiLederwarenmaker (Koffermaker,tassenmaker enz.)Industriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3Schuhfertiger Productievakkracht schoenen Industriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaarSchuhmacher Schoenmaker Ambachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaarSticker Borduurder Ambachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar333Montage / Onderhoud / Operationele techniekKabeljungwerker Productiemedewerker kabels Industriele BBL-opleiding opniveau 2, studieduur 2 jaarMaschinenzusammensetzer Assemblagevakkracht machines Industriele BBL-opleiding opniveau 2, studieduur 1½ jaar22TeilezurichterMachinaal onderdelenmaker uitplaten, buizen en profielenIndustriele BBL-opleiding opniveau 2, studieduur 2 jaar2DrahtwarenmacherProductievakkracht draadwaren(hekken, tralies, zeef)Industriele BBL- opleiding opniveau 2, studieduur 2 jaar2Gerätezusammensetzer Assemblagevakkracht apparaten Industriele BBL-opleiding opniveau 2, studieduur: 1½ jaar2FertigungsmechanikerAllround operator industrieleserieproductieIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3FigurkeramformerOperator van een vormpers voorfijn keramiekIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3IndustriemechanikerEerste monteur industrieel onderhoudIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3MechatronikerMachinebouw mechatronica,uitstroomdifferentiatie: Monteurtester mechatronicaIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3Spielzeughersteller Productievakkracht speelgoed Industriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Industriekeramiker -DekorationstechnikProductiemedewerker versieringkeramische productenIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Flachglasmechaniker Productiemedewerker vlakglas Industriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Die lernende Euregio www.lernende-euregio.com 45

Naam opleiding in het Duits Vertaling Toelichting NiveauIndustriekeramiker -AnlagentechnikProductiemedewerker keramischemassa producten,Industriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Industriekeramiker-VerfahrenstechnikProductiemedewerker keramischeprocestechniekIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3AutomatenfachmannMedewerker automatenbeheer(opleiding vanaf 01.08.2008)Industriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3MotorvoertuigenFahrradmonteur Fietstechnicus Ambachtelijke en industriele BBLopleidingop niveau 2, studieduur2 jaarKraftfahrzeugservicemechaniker Voertuigtechnicus Industriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 2, studieduur2 jaar22AutomobilkaufmannVerkoper personen- enbedrijfsauto´sBBL- opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Kraftfahrzeugmechatroniker,Ausbildungsberuf mitFachrichtungenEerste voertuig- en bedrijfsvoertuigtechnicus,opleiding metuitstroomdifferentiatiesIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3½ jaar3Kraftfahrzeugmechatroniker,Schwerpunkt: FahrzeugkommunikationstechnikAuto-elektricien, specialisatie:CommunicatietechniekIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3½ jaar3Kraftfahrzeugmechatroniker,Schwerpunkt: PersonenkraftwagentechnikEerste voertuigtechnicus, uitstroomdifferentiatie:Eerste personenautotechnicusIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3½ jaar3Kraftfahrzeugmechatroniker,Schwerpunkt: NutzfahrzeugtechnikEerste bedrijfsvoertuigtechnicusIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3½ jaar3Kraftfahrzeugmechatroniker,Schwerpunkt: MotorradtechnikEerste voertuigtechnicus, uitstroomdifferentiatie:EerstemotorfietstechnicusIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3½ jaar3TankwartGekwalificeerde eerste verkopertankstationBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Zweiradmechaniker,Ausbildungsberuf mitFachrichtungenGekwalificeerdTweewielertechnicus, kwalificatieprofielmet uitstroomdifferentiatiesIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3½ jaar3Zweiradmechaniker, Fachrichtung:MotorradtechnikGekwalificeerd bromfietstechnicusIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3½ jaar3Zweiradmechaniker, Fachrichtung:FahrradtechnikGekwalificeerd fietstechnicusIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3½ jaar346De lerende Euregiowww.lerende-euregio.com

Naam opleiding in het Duits Vertaling Toelichting NiveauOpslag / MagazijnFachlagerist Logistiek medewerker BBL-opleiding op niveau 2, studieduur2 jaar2Fachkraft für LagerlogistikLogistiek teamleider , LogistiekgroepsleiderBBL-opleiding op niveau 3, studieduur:3 jaar3WerkgehilfeSchmuckwarenindustrie, TaschenundArmbanduhrenTeamleider logistiek sieradenbrancheen horlogeindustrie (zak- enpolshorloges)Industriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Paramedisch / Therapeutisch werkHeilpraktikerNatuurgeneeskundige (zonderwettelijke erkende opleiding)Particuliere opleiding, studieduurgevarieerd?Masseur und medizinischerBademeisterMedewerker massage en geneeskrachtigebadenBOL-opleiding op niveau 3, studieduur2½ jaar3Orthoptist Orthoptist (MBO) BOL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaarDiätassistent Diëtist (MBO) BOL- opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar33Atem-, Sprech- und StimmlehrerAdem- en stemtherapeut, stemcoachBOL-opleiding op niveau 3, studieduur3 of 3½ jaar3Logopäde Logopedist (MBO) BOL-opleiding op niveau 4, studieduur3 jaarPhysiotherapeut Fysiotherapeut (MBO) BOL-opleiding op niveau 4, studieduur3 jaarErgotherapeut Ergotherapeut (MBO) BOL-opleiding op niveau 4, studieduur3 jaar444PlantenGärtner, Fachrichtung:FriedhofsgärtnereiTuinbouwer, uitstroomdifferentiatie:Planten voor graven enbegraafplaatsenBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Gärtner, Fachrichtung: GemüsebauTuinbouw, uitstroomdifferentiatie:GroenteteeltBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Gärtner, Fachrichtung: ObstbauTuinbouw, uitstroomdifferentiatie:FruitteeltBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Gärtner, Ausbildungsberuf mitFachrichtungenTuinbouw, opleiding met uitstroomdifferentiatiesBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Landwirt Akkerbouwer en veehouder BBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3SchädlingsbekämpferVakkracht bestrijding van schadelijkedierenIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Die lernende Euregio www.lernende-euregio.com 47

Naam opleiding in het Duits Vertaling Toelichting NiveauFachkraft AgrarserviceVakfunctionaris natuur en techniek,uitstroomdifferentiatie:Vakbekwaam medewerker gemechaniseerdloonbedrijfBBL-opleiding op niveau 3, studieduur:3 jaar3Primaire sectorBerg- und Maschinenmann,(Ausbildungsberuf mitFachrichtungen)Aankomend mijnwerker,(Kwalificatieprofiel met uitstroomdifferentia-ties)BBL- opleiding op niveau 2, studieduur2 jaar2Berg- und Maschinenmann,Fachrichtung: Vortrieb undGewinnungAankomend mijnwerker, uitstroomdifferentiatie:Drijver vaneen gangBBL- opleiding op niveau 2, studieduur2 jaar2Berg- und Maschinenmann,Fachrichtung: Transport undInstandhaltungAankomend mijnwerker, uitstroomdifferentiatie:Transport enonderhoudBBL- opleiding op niveau 2, studieduur2 jaar2Aufbereitungsmechaniker,(Ausbildungsberuf mitFachrichtungen)Delfstoffenbewerker, Medewerkerin zuiveringsinstallaties en opwerkingsfabriekenvan grondstoffen:(Kwalificatieprofiel met uitstroomdifferentiaties)Industriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Aufbereitungsmechaniker,Fachrichtung: BraunkohleDelfstoffenbewerker, Medewerkerin zuiveringsinstallaties en opwerkingsfabriekenvan grondstoffen,Uitstroomdifferentiatie: BruinkoolIndustriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Aufbereitungsmechaniker,Fachrichtung: Feuerfeste undkeramische RohstoffeDelfstoffenbewerker, Medewerkerin zuiveringsinstallaties en opwerkingsfabriekenvan grondstoffen,Uitstroomdifferentiatie: Vuurvasteen keramische stoffenIndustriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Aufbereitungsmechaniker,Fachrichtung: NatursteinDelfstoffenbewerker, Medewerkerin zuiveringsinstallaties enopwerkingsfabrieken van grondstoffen,Uitstroomdifferentiatie:NatuursteenIndustriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Aufbereitungsmechaniker,Fachrichtung: Sand und KiesDelfstoffenbewerker, Medewerkerin zuiveringsinstallaties en opwerkingsfabriekenvan grondstoffen,Uitstroomdifferentiatie: Grind enzandIndustriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Aufbereitungsmechaniker,Fachrichtung: SteinkohleDelfstoffenbewerker, Medewerkerin zuiveringsinstallaties en opwerkingsfabriekenvan grondstoffen,Uitstroomdifferentiatie: SteenkoolIndustriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Bergmechaniker Vakbekwaam mijnwerker BBL- opleiding op niveau 3, studieduur3 jaarBergvermessungstechniker Assistent Mijnmeter BBL- opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3348De lerende Euregiowww.lerende-euregio.com

Naam opleiding in het Duits Vertaling Toelichting NiveauProcestechniekProduktionsfachkraft ChemieOperator, uitstroomdifferentiatie:Operator A chemische en farmaceutischeindustrieIndustriele BBL-opleiding opniveau 2, studieduur 2 jaar2Maschinen- und Anlagenführer,Ausbildungsberuf mitSchwerpunktenOperator, opleiding met differentiatiesIndustriele BBL-opleiding opniveau 2, studieduur 2 jaar2Maschinen- und Anlagenführer,Schwerpunkt: Metall- undKunststofftechnikOperator, uitstroomdifferentiaties:Operator A of Operator productietechniekin de Metaal- en kunststofindustrieIndustriele BBL-opleiding opniveau 2, studieduur 2 jaar2Maschinen- und Anlagenführer,Schwerpunkt: TextiltechnikOperator textiel, differentiatie:Operator textiel mechanisch (textieltechniek)Industriele BBL-opleiding opniveau 2, studieduur 2 jaar2Maschinen- und Anlagenführer,Schwerpunkt: TextilveredlungOperator textiel, differentiatie:Operator textiel chemisch (textielveredeling)Industriele BBL-opleiding opniveau 2, studieduur 2 jaar2Chemikant(Proces-) Operator B, chemischeindustrieIndustriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3Glasbläser, Ausbildungsberuf mitFachrichtungenGlasblazer: opleiding met uitstroomdifferentiatiesAmbachtelijke en industriele BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3Glasbläser, Fachrichtung:ChristbaumschmuckGlasblazer, uitstroomdifferentiatie:KerstboomversieringAmbachtelijke en industriele BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3Glasbläser, Fachrichtung:KunstaugenGlasblazer, uitstroomdifferentiatie:glazen ogenAmbachtelijke en industriele BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3Glasbläser, Fachrichtung:GlasgestaltungGlasblazer, uitstroomdifferentiaties:dekoratieve en artistiekeglasartikelenAmbachtelijke en industriele BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3Glasmacher Glasmaker (met de glasmakerpijp) Industriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur: 3 jaar3Papiertechnologe,Ausbildungsberuf mitFachrichtungenAllround operator papier- encellulose-industrie, opleiding metuitstroomdifferentiatiesIndustriele BBL-opleiding metuitstroomdifferentiaties op niveau3, studieduur 3 jaar3Papiertechnologe, Fachrichtung:Papier-Karton-PappeAllround operator papier- en celluloseindustrie, uitstroomdifferentiatie:Papier- en kartonproductieIndustriele BBL-opleiding metuitstroomdifferentiaties op niveau3, studieduur 3 jaar3Papiertechnologe, Fachrichtung:ZellstoffAllround operator papier- en celluloseindustrie, uitstroomdifferentiatie:CelstofproductieIndustriele BBL-opleiding metuitstroomdifferentiaties op niveau3, studieduur 3 jaar3Die lernende Euregio www.lernende-euregio.com 49

Naam opleiding in het Duits Vertaling Toelichting NiveauPharmakantAllround Operator, uitstroomdifferentiatie:Operator B farmaceutischeindustrieIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3Verfahrensmechaniker fürBeschichtungstechnikMedewerker industriele lakverwerking,Vakkracht industrieellakverwerkenIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Verfahrensmechaniker fürBrillenoptikAllround operator brillenglazenIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Verfahrensmechaniker Glastechnik Allround operator glasfabricage Industriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Verfahrensmechaniker in derHütten- und Halbzeugindustrie,Ausbildungsberuf mitFachrichtungenAllround operator metallurgie enhalffabrikaten. Opleiding met uitstroomdifferentiatiesIndustriele BBL-opleiding metuitstroomdifferentiaties op niveau3, studieduur 3½ jaar3Verfahrensmechaniker in derHütten- und Halbzeugindustrie,Fachrichtung: Eisen- und Stahl-MetallurgieAllround operator metallurgieen halffabrikaten, uitstroomdifferentiatie:Ferro-metallurgie(Ijzersmelterij en staalfabriek)Industriele BBL-opleiding metuitstroomdifferentiaties op niveau3, studieduur 3½ jaar3Verfahrensmechaniker in derHütten- und Halbzeugindustrie,Fachrichtung: Nichteisen-MetallurgieAllround operator metallurgie enhalffabrikaten, uitstroomdifferentiatie:Non-ferrometallurgieIndustriele BBL-opleiding metuitstroomdifferentiaties op niveau3, studieduur 3½ jaar3Verfahrensmechaniker in derHütten- und Halbzeugindustrie,Fachrichtung: Nichteisenmetall-UmformungAllround operator metallurgie enhalffabrikaten, uitstroomdifferentiatie:Non-ferrometaal vervormenIndustriele BBL-opleiding metuitstroomdifferentiaties op niveau3, studieduur 3½ jaar3Verfahrensmechaniker in derHütten- und Halbzeugindustrie,Fachrichtung: Stahl- UmformungAllround operator metallurgie enhalffabrikaten, uitstroomdifferentiatie:Staal vervormen (b.v.:walserij)Industriele BBL-opleiding metuitstroomdifferentiaties op niveau3, studieduur 3½ jaar3Verfahrensmechaniker fürKunststoff- und Kautschuktechnik,Ausbildungsberuf mitSchwerpunktenAllround operator kunststof- enrubberindustrie, opleiding metdifferentiatiesIndustriele BBL-opleiding metdifferentiaties op niveau 3, studieduur3 jaar3Verfahrensmechaniker fürKunststoff- und Kautschuktechnik,Schwerpunkt: FormteileAllround operator kunststof- enrubberindustrie, differentiatie:PrefabricageIndustriele BBL-opleiding metdifferentiaties op niveau 3, studieduur3 jaar3Verfahrensmechaniker fürKunststoff- und Kautschuktechnik,Schwerpunkt: HalbzeugeAllround operator kunststof- enrubberindustrie, differentiatie:HalffabrikatenIndustriele BBL-opleiding metdifferentiaties op niveau 3, studieduur3 jaar3Verfahrensmechaniker fürKunststoff- und Kautschuktechnik,Schwerpunkt: Mehrschicht-KautschukteileAllround operator kunststof- enrubberindustrie, differentiatie:Meerlagige rubber-onderdelenIndustriele BBL-opleiding metdifferentiaties op niveau 3, studieduur3 jaar350De lerende Euregiowww.lerende-euregio.com

Naam opleiding in het Duits Vertaling Toelichting NiveauVerfahrensmechaniker fürKunststoff- und Kautschuktechnik,Schwerpunkt: BauteileAllround operator kunststof- enrubberindustrie, differentiatie:BouwelementenIndustriele BBL-opleiding metdifferentiaties op niveau 3, studieduur3 jaar3Verfahrensmechaniker fürKunststoff- und Kautschuktechnik,Schwerpunkt: KunststofffensterAllround operator kunststof- enrubberindustrie, differentiatie:Kunststof venstersIndustriele BBL-opleiding metdifferentiaties op niveau 3, studieduur3 jaar3Verfahrensmechaniker in derSteine- und Erdenindustrie,Ausbildungsberuf mitFachrichtungenAllround operator bouwstoffenIndustriele BBL-opleiding metdifferentiaties op niveau 3, studieduur3 jaar3Verfahrensmechaniker in derSteine- und Erdenindustrie,Fachrichtung: AsphalttechnikAllround operator asfalttechniekIndustriele BBL-opleiding metdifferentiaties op niveau 3, studieduur3 jaar3Verfahrensmechaniker in derSteine- und Erdenindustrie,Fachrichtung: BaustoffeAllround operator, uitstroomdifferentiatie:productiemedewerkercement, kalk, gips, dolomitIndustriele BBL-opleiding metdifferentiaties op niveau 3, studieduur3 jaar3Verfahrensmechaniker in derSteine- und Erdenindustrie,Fachrichtung: Gipsplatten undFaserzementAllround operator, uitstroomdifferentiatie:Gipsplaten en vezelcementIndustriele BBL-opleiding metdifferentiaties op niveau 3, studieduur3 jaar3Verfahrensmechaniker in derSteine- und Erdenindustrie,Fachrichtung: Kalksandsteine undPorenbetonAllround operator, uitstroomdifferentiatie:Kalkzandsteen encellenbetonIndustriele BBL-opleiding metdifferentiaties op niveau 3, studieduur3 jaar3Verfahrensmechaniker in derSteine- und Erdenindustrie,Fachrichtung: TransportbetonAllround operator, uitstroomdifferentiatie:TransportbetonIndustriele BBL-opleiding metdifferentiaties op niveau 3, studieduur3 jaar3Verfahrensmechaniker in derSteine- und Erdenindustrie,Fachrichtung: vorgefertigteBetonerzeugnisseAllround operator, uitstroomdifferentiatie:Prefabricage betonproductenIndustriele BBL-opleiding metdifferentiaties op niveau 3, studieduur3 jaar3VerpackungsmittelmechanikerAllround operator verpakkingen:Productievakkracht in de verpakkingsmiddelenindustrie(papier enkarton)Industriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Reclame, presentatie en communicatieBühnenmaler und Bühnenplastiker,Ausbildungsberuf mitFachrichtungenDecorschilder en decorbeeldhouwer,Kwalificatieprofiel metuitstroomdifferentiaties.Industriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Fachkraft fürVeranstaltungstechnik,Ausbildungsberuf mitSchwerpunktenPodium- en evenemententechniek,opleiding met differentiatiesIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Die lernende Euregio www.lernende-euregio.com 51

Naam opleiding in het Duits Vertaling Toelichting NiveauFachkraft fürVeranstaltungstechnik,Schwerpunkt: Aufbau undDurchführungPodium- en evenemententechniek,differentiatie: Podium- en evenemententechnicustoneel / licht /geluid en podiumtechnicusIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Fachkraft fürVeranstaltungstechnik,Schwerpunkt: Aufbau undOrganisationPodium- en evenemententechniek,differentiatie: Allround tentoonstellingbouwerIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Gestalter für visuelles Marketing(vorher: Schauwerbegestalter)Vormgever reclame, presentatieen communicatieIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur: 3 jaar3Schilder- undLichtreklameherstellerProductiemedewerker Borden enlichtreklameAmbachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Bühnenmaler und Bühnenplastiker,Fachrichtung: MalereiDecorschilder, Toneeldecorateur(MBO)Industriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Bühnenmaler und Bühnenplastiker,Fachrichtung: PlastikDecorbeeldhouwer,Toneeeldecorateur (MBO)Industriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3ScheepvaartBinnenschiffer Schipper binnenvaart BBL- opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3SchiffsmechanikerKoopvaardijofficier kleine schepen,uitstroomdifferentiaties: Stuurman/ (Scheeps)werktuigkundige kleineschepenBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Schilderen en onderhoudAusbaufacharbeiter,Schwerpunkt: Wärme-, Kälte- undSchallschutzarbeitenMedewerker thermische, koudeenakoestische isolatietechniekIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 2, studieduur2 jaar2OberflächenbeschichterGalvaniseur en verzinker thermischIndustriele en ambachtelijke BBLoleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3Emailschriftenmaler Emailschilder en letterschilder Industriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Glaser, Ausbildungsberuf mitFachrichtungenGezel glaszetter, opleiding metuitstroomdifferentiatiesAmbachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Glaser, Fachrichtung: Fenster- undGlasfassadenbauGezel glaszetter, uitstroomdifferentiatie:Venster en glazengevelbouwAmbachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Glaser, Fachrichtung: Verglasungund GlasbauGezel glaszetter, uitstroomdifferentiatie:Beglazing en glasbouwAmbachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Glas- und Porzellanmaler Glas- en porseleinschilder Ambachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar352De lerende Euregiowww.lerende-euregio.com

Naam opleiding in het Duits Vertaling Toelichting NiveauMaler und Lackierer,Ausbildungsberuf mitFachrichtungenGezel schilder en vakkracht lakverwerking,opleiding met uitstroomdifferentiatiesAmbachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Maler und Lackierer, Fachrichtung:Bauten- und KorrosionsschutzGezel schilder, uitstroomdifferentiatie:Bescherming en conserveringvan gebouwenAmbachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Maler und Lackierer, Fachrichtung:Kirchenmalerei und DenkmalpflegeGezel schilder, uitstroomdifferentiatie:RestauratieschilderAmbachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Maler und Lackierer, Fachrichtung:Gestaltung und InstandhaltungGezel schilder, uitstroomdifferentiatie:Dekoratieve technieken enonderhoudAmbachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Manufakturporzellanmaler Porceleinschilder, produktie Industriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaarVergolder Vergulder Ambachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar33Wärme-, Kälte- undSchallschutzisoliererIsolatiewerker (thermische-,koude- en akoustische isolatietechniek)in de bouwsectorIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3SecretarieelFremdsprachenkorrespondent Correspondent vreemde talen Particuliere opleiding, eventueelmet examen bij de Kamer voorKoophandel (niveau 2?)2 (?)Fachangestellter fürBürokommunikationSecretaresse bij de overheidBBL-opleiding op niveau 3, studieduur:3 jaar3Kaufmann für Bürokommunikation Secretaresse BBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaarEuropa-Sekretärin Europees secretaresse Particuliere opleiding op niveau 4,studieduur gevarieerd34Sociaalpedagogisch werkHeilerziehungspflegehelfer,HeilerziehungshelferHelpende in de gehandicaptenzorgBOL-opleiding op niveau 2, studieduur1 jaar2Kinderpfleger Kinderverzorger BOL-opleiding op niveau 2, studieduur2 jaar2ErzieherPedagogisch werker kinderopvangen jeugdzorgBOL-opleiding op niveau 4, studieduur3 jaar4Heilerziehungspfleger, HeilerzieherMedewerker maatschappelijkezorg, uitstroomdifferentiatie:Medewerker gehandicaptenzorgBOL-opleiding op niveau 4, studieduur3 jaar4Sport en bewegenBerg- und Skiführer Berg- en skigids BOL-opleiding op niveau 3, studieduur3-6 jaar (deeltijd)3Die lernende Euregio www.lernende-euregio.com 53

Naam opleiding in het Duits Vertaling Toelichting NiveauFachangestellter für Bäderbetriebe Aqua & leisure host BBL-opleiding op niveau 3, studieduur:3 jaar3SportfachmannSport en bewegen, uitstroomdifferentiatie:Sport- en bewegingsleiderBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Sport- und FitnesskaufmannSport en bewegen, uitstroomdifferentiatie:Operationeel sport- enbewegingsmanager: Commercieelenadministratief medewerkersportbrancheBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3MotopädeSport en bewegen, uitstroomdifferentiatie:Sport- en bewegingscoördinator/ bewegingsagoogBOL- (Vervolg-)opleiding op niveau4, studieduur 1-2 jaar4Stukadoren en afbouwAusbaufacharbeiter, Schwerpunkt:StuckateurarbeitenStucadoorIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 2, studieduur2 jaar2Ausbaufacharbeiter, Schwerpunkt:EstricharbeitenDekvloerenleggerIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 2, studieduur2 jaar2Ausbaufacharbeiter, Schwerpunkt:TrockenbauarbeitenMedewerker plafond- en wandmontage:Monteur systeemwandenen -plafondsIndustriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 2, studieduur2 jaar2Stuckateur Gezel stukadoor Industriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaarEstrichleger Gezel dekvloerenlegger Industriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar33TrockenbaumonteurVakarbeider Droogbouw (binnenafwerkingvan een woning(wanden, plafonds en vloeren)met elementen uit droge pleisterstructuren(gipsplaten, gipsvezelplaten),metalen draagstructuren(wand- en plafondprofielen) en deaangepaste afwerkingsmaterialien(voeg en randafwerkingen)Industriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur: 3 jaar3TextieltechniekProduktprüfer Textil (vorher:Textilstopfer)Textiel stopper / randafwerkerIndustriele BBL-opleiding opniveau 2, studieduur 2 jaar2Produktgestalter Textil Textielvormgever (MBO) Industriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar354De lerende Euregiowww.lerende-euregio.com

Naam opleiding in het Duits Vertaling Toelichting NiveauMaschinen- und Anlagenführer,Schwerpunkt: TextiltechnikOperator textiel, differentiatie:Operator textiel mechanisch (textieltechniek)Industriele BBL-opleiding opniveau 2, studieduur 2 jaar2Produktionsmechaniker TextilSpecialist mechanische verwerking,differentiaties: breien, filamentvliesvervaardigen, mechanischspinnen, tuften, vezelvliesvervaardigen, weven: Specialisttextiel, uitstroomdifferentiatie:Specialist textiel mechanischIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Maschinen- und Anlagenführer,Schwerpunkt: TextilveredlungOperator textiel, differentiatie:Operator textiel chemisch (textielveredeling)Industriele BBL-opleiding opniveau 2, studieduur 2 jaar2Produktveredler TextilSpecialist veredeling: Specialisttextiel, uitstroomdifferentiatie:specialist textiel chemischIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3SchirmmacherProductiemedewerker paraplus enzonneschermenAmbachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Segelmacher Zeilmaker Ambachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaarSeiler Touwslager Ambachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaarStricker Breier Ambachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar333Technischer KonfektionärMedewerker technische confectie(productie van dekzeilen, markiezen,tenten enz.)Industriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Weber Handwever Ambachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Tourisme, recreatie en reizenKaufmann für Tourismus undFreizeitZelfstandig werkend medewerkertouristische informatie en recreatie:BBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Reiseverkehrskaufmann Commercieel medewerker reizen BBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Transport en logistiekFlugbegleiter Steward(ess) Particuliere Inservice-opleiding,studieduur sommige weken2 (?)Berufsflugzeugführer (CPL (A))Piloot (Commercial Pilot LicenceAirplane)BOL- opleiding op niveau 3 (?),studieduur 9-24 maanden3Servicekaufmann im Luftverkehr Luchtvaartdienstverlener BBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Die lernende Euregio www.lernende-euregio.com 55

Naam opleiding in het Duits Vertaling Toelichting NiveauKaufmann für Spedition undLogistikdienstleistung (vorher:Speditionskaufmann)Planner wegtransport:Commercieel en administratiefmedewerker logistiekbrancheBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Kaufmann im Eisenbahn- undStraßenverkehrCommercieel en administratiefmedewerker spoorwegen en wegtransportBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3LuftverkehrskaufmannLuchtvaartlogisticus & luchtvaartdienstverlener:Commercieel enadministratief medewerker luchtverkeerBBL-opleiding op niveau 4 4Verkehrsflugzeugführer Vliegtuigbestuurder, piloot Particuliere opleiding op niveau 4 4Uiterlijke verzorgingFriseur Allround kapper Ambachtelijke BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaarKosmetiker Schoonheidspecialist BOL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaarMaskenbildner Grimeur BBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaarPodologe Voetverzorger BOL-opleiding op niveau 3, studieduur2 jaar3333Verpleging en verzorgingAltenpflegehelfer Bejaardenhelpende BOL- opleiding op niveau 2, studieduur1 jaar2Gesundheits- undKrankenpflegehelferHelpende verplegingBOL-opleiding op niveau 2, studieduur1 jaar2RettungsassistentAmbulancier, ziekendrager (geenverpleegkundige)BOL-opleiding op niveau 2: studieduur2 jaar2Altenpfleger Bejaardenverzorgende BOL- opleiding op niveau 3, studieduur3 jaarOperationstechnischer Angestellter Operatieassistent (MBO) BBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaarOperationstechnischer Assistent Operatieassistent (MBO) BOL (Inservice)-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar:Familienpfleger Verzorgende gezinszorg BOL-opleiding op niveau 3, studieduur2-3 jaar3333Gesundheits- undKinderkrankenpflegerKinderverpleegkundigeBOL-opleiding op niveau 4, studieduur3 jaar4Gesundheits- und Krankenpfleger Mbo-verpleegkundige BOL-opleiding op niveau 4, studieduur3 jaarHebamme / Entbindungspfleger Vroedvrouw (MBO) BOL-opleiding op niveau 4, studieduur3 jaar4456De lerende Euregiowww.lerende-euregio.com

Naam opleiding in het Duits Vertaling Toelichting NiveauVliegtuigtechniekFluggerätmechaniker,Ausbildungsberuf mitFachrichtungenMonteur en onderhoudmonteurvliegtuigbouw, opleiding met uitstroomdifferentiatiesIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3Fluggerätmechaniker,Fachrichtung: FertigungstechnikGekwalificeerd vliegtuigbouwerIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3Fluggerätmechaniker,Fachrichtung:InstandhaltungstechnikVliegtuigonderhoud, uitstroomdifferentiatie:Eerste monteur /Vliegtuigonderhoudmonteur (part66)Industriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3Fluggerätmechaniker,Fachrichtung: TriebwerktechnikAllround monteur gasturbines:Gekwalificeerd vliegtuigbouwervliegtuigmotorenIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3Leichtflugzeugbauer Zweefvliegtuigbouwer Industriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3VoedingsindustrieBrauer und Mälzer Bierbrouwer Ambachtelijke en industriele BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaarBrenner Brandewijnstoker, Brander Industriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaarDestillateur Destillateur Industriele BBL- opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar333Fachkraft für FruchtsafttechnikAllround operator, uitstroomdifferentiatie:voedingsindustrie,specialisatie: vruchtensapIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur: 3 jaar3Maschinen- und Anlagenführer,Schwerpunkt: LebensmitteltechnikOperator, uitstroomdifferentiatie:Operator voedingsindustrieIndustrieleBBL-opleiding op niveau2, studieduur 2 jaar2Fachkraft für LebensmitteltechnikAllround operator.Uitstroomdifferentiatie: voedingsindustrie(algemeen)Industriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur: 3 jaar3Fachkraft für Süßwarentechnik,Ausbildungsberuf mitFachrichtungenAllround operator, uitstroomdifferentiatie:voedingsindustrie, metspecialisaties m.b.t. snoepgoed /zoetwarenIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Fachkraft für Süßwarentechnik,Fachrichtung: DauerbackwarenAllround operator, uitstroomdifferentiatie:voedingsindustrie,specialisatie: houdbaar gebakIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Fachkraft für Süßwarentechnik,Fachrichtung: KonfektAllround operator, uitstroomdifferentiatie:voedingsindustrie,specialisatie: bonbons / lekkernijen/ pralinesIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Die lernende Euregio www.lernende-euregio.com 57

Naam opleiding in het Duits Vertaling Toelichting NiveauFachkraft für Süßwarentechnik,Fachrichtung: SchokoladeAllround operator, uitstroomdifferentiatie:voedingsindustrie,specialisatie: chocoladeIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Fachkraft für Süßwarentechnik,Fachrichtung: ZuckerwarenAllround operator, uitstroomdifferentiatie:voedingsindustrie,specialisatie: suikerwerkIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3MolkereifachmannAllround operator, uistroomdifferentiatie:Allround operatorvoedingsindustrie, specialisatie:zuivelbedrijfIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Müller Molenaar, mulder Industriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaarSpeiseeishersteller Vakbekwaam ijsbereider BBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaarWeinküfer Vakkracht in de wijnkelder Industriele en ambachtelijke BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar333Fachverkäufer imLebensmittelhandwerk /(Nahrungsmittelhandwerk):Schwerpunkt: FleischereiEerste verkoper /Verkoopspecialist vleeswarenBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3FleischerVakbekwaam medewerker slagerij:Chef slagerij: SlagerAmbachtelijke en industriele BBLopleidingop niveau 3, studieduur3 jaar3WegvervoerFachkraft für Kurier-, Express- undPostdienstleistungenVakkracht voor bestelling van pakketten,pakjes en brievenBBL-opleiding op niveau 2, studieduur:2 jaar2Servicefahrer Chauffeur- besteller BBL-opleiding op niveau 2, studieduur2 jaar2BerufskraftfahrerGekwalificeerd chauffeur goederen-en personenvervoerBBL- opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Eisenbahner im Betriebsdienst,Ausbildungsberuf mitFachrichtungenSpoorwegbeambte,Kwalificatieprofiel met uitstroomdifferentiatiesBBL- opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Eisenbahner im Betriebsdienst,Fachrichtung: FahrwegSeinhuiswachter en rangeerderBBL- opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Eisenbahner im Betriebsdienst,Fachrichtung: Lokführer undTransportMachinist, locomotiefbestuurderBBL- opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Fachkraft für Küchen-, Möbel- undUmzugsserviceVakbekwaam medewerker verhuisbedrijf/ aanlevering vankeukens en meubelenBBL-opleiding op niveau 3, studieduur:3 jaar358De lerende Euregiowww.lerende-euregio.com

Naam opleiding in het Duits Vertaling Toelichting NiveauFachkraft im FahrbetriebGekwalificeerd chauffeurpersonenvoervoer,Uitstroomdifferentiatie: openbaarvervoerBBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Straßenwärter Kantonnier BBL-opleiding op niveau 3, studieduur.3 jaar3Werktuigbouwkunde / Werktuigbouwkundig tekenenTechnischer ProduktdesignerIndustrieel ontwerper (MBO):Werktuigbouwkundig tekenaar /constructeurIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3 jaar3Technischer Zeichner,Fachrichtung: Maschinen- undAnlagentechnikWerktuigbouwkundig tekenaarIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3Technischer Zeichner,Ausbildungsberuf mitFachrichtungenTechnisch tekenaar, opleiding metuitstroomdifferentiatiesIndustriele BBL-opleiding opniveau 3, studieduur 3½ jaar3WijnbouwWinzer Wijnbouwer, wijnboer BBL-opleiding op niveau 3, studieduur3 jaar3Die lernende Euregio www.lernende-euregio.com 59

60De lerende Euregiowww.lerende-euregio.com

Duitse beroepsopleidingen van A tot ZAAltenpflegehelfer 56Altenpfleger 56Änderungsschneider 44Anlagenmechaniker 18, 21Anlagenmechaniker für Sanitär-, Heizungs- undKlimatechnik 18Asphaltbauer 33Atem-, Sprech- und Stimmlehrer 47Aufbereitungsmechaniker, (Ausbildungsberuf mitFachrichtungen) 48Aufbereitungsmechaniker, FachrichtungBraunkohle 48Feuerfeste und keramische Rohstoffe 48Naturstein 48Sand und Kies 48Steinkohle 48Augenoptiker 29Ausbaufacharbeiter, (Ausbildungsberuf mitSchwerpunkten) 16Ausbaufacharbeiter, SchwerpunktEstricharbeiten 54Fliesen-, Platten- und Mosaikarbeiten 16Stuckateurarbeiten 54Trockenbauarbeiten 54Wärme-, Kälte- und Schallschutzarbeiten 52Zimmerarbeiten 16Automatenfachmann 46Automobilkaufmann 46BBäcker 18Baugeräteführer 35Baustoffprüfer, (Ausbildungsberuf mit Schwer-punkten) 34Baustoffprüfer, SchwerpunktAsphalttechnik 35Geotechnik 35Mörtel- und Betontechnik 35Bauten- und Objektbeschichter 16Bauwerksabdichter 16Bauwerksmechaniker für Abbruch- und Betontrenntechnik 16Bauzeichner, (Berufsausbildung mit Schwerpunkten) 35Bauzeichner, SchwerpunktArchitektur 16Ingenieurbau 16Tief-, Straßen- und Landschaftsbau 34Berg- und Maschinenmann, (Ausbildungsberuf mit Fachrichtungen)48Berg- und Maschinenmann, FachrichtungTransport und Instandhaltung 48Vortrieb und Gewinnung 48Berg- und Skiführer 53Bergmechaniker 48Bergvermessungstechniker 48Berufsflugzeugführer (CPL (A)) 55Berufskraftfahrer 58Bestattungsfachkraft 36Beton- und Stahlbetonbauer 17Betonfertigteilbauer, Ausbildungsberuf mit Schwerpunkten 35Betonfertigteilbauer, SchwerpunktBetonfertigteilbau 35Betonstein- und Terrazzobau 33Betonstein- und Terrazzohersteller, Ausbildungsberuf mitSchwerpunkten 34Betonstein- und Terrazzohersteller, SchwerpunktBetonfertigteilbau 34Betonstein und Terrazzo 34Binnenschiffer 52Biologielaborant 41Biologiemodellmacher 41Biologisch- technischer Assistent, Schwerpunkte u.a.Biologie und BiotechnologieBioinformatik und MolekularbiologieBiochemie 41Bodenleger 17Die lernende Euregio www.lernende-euregio.com 61

B/C/D/EBogenmacher 36Bootsbauer 38Böttcher 36Brauer und Mälzer 57Brenner 57Brunnenbauer 34Buchbinder, Ausbildungsberuf mit Fachrichtungen 31Buchbinder, FachrichtungBuchfertigung (Serie) 31Druckweiterverarbeitung (Serie): 31Einzel- und Sonderfertigung 31Buchhändler, Ausbildungsberuf mit Schwerpunkten 22Buchhändler, SchwerpunktAntiquariat 22Sortiment 22Verlag 22Büchsenmacher 32Bühnenmaler und Bühnenplastiker, Ausbildungsberuf mitFachrichtungen 51Bühnenmaler und Bühnenplastiker, FachrichtungMalerei 52Plastik 52Bürokaufmann 15Bürsten- und Pinselmacher, Ausbildungsberuf mit Fachrichtungen 26Bürsten- und Pinselmacher, FachrichtungBürstenherstellung 26Pinselherstellung 26CChemielaborant 43Chemielaborjungwerker 41Chemikant 49Chemisch-technischer Assistent 41Chirurgiemechaniker 32DDachdecker, Ausbildungsberuf mit Fachrichtungen 17Dachdecker, FachrichtungDach-, Wand- und Abdichtungstechnik 17Reetdachtechnik 17Dekorvorlagenhersteller 32Destillateur 57Diamantschleifer, Ausbildungsberuf mit Schwerpunkten24Diamantschleifer, SchwerpunktIndustriediamanten 24Schmuckdiamanten 24Diätassistent 47Dolmetscher und Übersetzer 38Drahtwarenmacher 45Drahtzieher 43Drechsler, Ausbildungsberuf mit Fachrichtungen 36Drechsler, FachrichtungDrechseln 36Elfenbeinschnitzen 36Drogist 22Drucker, Ausbildungsberuf mit Fachrichtungen 31Drucker, FachrichtungDigitaldruck 31Flachdruck 31Hochdruck 31Tiefdruck 32EEdelmetallprüfer 41Edelsteinfasser 24Edelsteingraveur 24Edelsteinschleifer 24Eisenbahner im Betriebsdienst, Ausbildungsberuf mitFachrichtungen 58Eisenbahner im Betriebsdienst, FachrichtungFahrweg 58Lokführer und Transport 58Elektroanlagenmonteur 25Elektroniker Ausbildungsberuf mit Fachrichtungen 2662De lerende Euregiowww.lerende-euregio.com

E/FElektroniker FachrichtungAutomatisierungstechnik: 25Energie- und Gebäudetechnik: 26Elektroniker für Automatisierungstechnik 25Elektroniker für Gebäude- und Infrastruktursysteme 26Elektroniker für Geräte und Systeme 25Elektroniker für luftfahrttechnische Systeme 25Elektroniker für Maschinen- und Antriebstechnik 26Elektroniker und Betriebstechnik 25Elektroniker, FachrichtungInformations- und Telekommunikationstechnik 38Emailschriftenmaler 52Ergotherapeut 47Erzieher 53Estrichleger 54Europa-Sekretärin 53Ewerführer 35FFachangestellter für Arbeitsförderung 39Fachangestellter für Bäderbetriebe 54Fachangestellter für Bürokommunikation 53Fachangestellter für Markt- und Sozialforschung 20Fachangestellter für Medien- und Informationsdienste,Ausbildungsberuf mit Fachrichtungen 38Fachangestellter für Medien- und Informationsdienste,FachrichtungArchiv 38Bibliothek 38Bildagentur 38Information und Dokumentation 38Medizinische Dokumentation 38Fachinformatiker, Ausbildungsberuf mit Fachrichtungen15Fachinformatiker, FachrichtungAnwendungsentwicklung 15Systemintegration 15Fachkraft Agrarservice 48Fachkraft für Abwassertechnik 43Fachkraft für Automatenservice 21Fachkraft für Fruchtsafttechnik 57Fachkraft für Hafenlogistik 35Fachkraft für Holz- und Bautenschutzarbeiten 36Fachkraft für Kreislauf- und Abfallwirtschaft, Ausbildungsberuf mitSchwerpunkten 43Fachkraft für Kreislauf- und Abfallwirtschaft, SchwerpunktAbfallbeseitigung und -behandlung 43Abfallverwertung und -behandlung 43Logistik, Sammlung und Vertrieb 43Fachkraft für Küchen-, Möbel- und Umzugsservice 58Fachkraft für Kurier-, Express- und Postdienstleistungen 58Fachkraft für Lagerlogistik 47Fachkraft für Lebensmitteltechnik 57Fachkraft für Rohr-, Kanal- und Industrieservice, Ausbildungsberufmit Schwerpunkten 44Fachkraft für Rohr-, Kanal- und Industrieservice, SchwerpunktIndustrieservice 44Rohr- und Kanalservice 44Fachkraft für Schutz und Sicherheit 15Fachkraft für Straßen- und Verkehrstechnik 34Fachkraft für Süßwarentechnik, Ausbildungsberuf mitFachrichtungen 57Fachkraft für Süßwarentechnik, FachrichtungDauerbackwaren 57Konfekt 57Schokolade 58Zuckerwaren 58Fachkraft für Veranstaltungstechnik, Ausbildungsberuf mitSchwerpunkten 51Fachkraft für Veranstaltungstechnik, SchwerpunktAufbau und Durchführung 52Aufbau und Organisation 52Fachkraft für Wasserversorgungstechnik 34Fachkraft für Wasserwirtschaft 44Fachkraft im Fahrbetrieb 59Fachkraft im Gastgewerbe 36Die lernende Euregio www.lernende-euregio.com 63

F/GFachlagerist 47Fachmann für Systemgastronomie 36Fachverkäufer im Lebensmittelhandwerk / (Nahrungsmittelhandwerk)Ausbildungsberuf mit Schwerpunkten 18SchwerpunktBäckerei / Konditorei 18Fleischerei 58Fahrradmonteur 46Fahrzeuginnenausstatter 19Fahrzeuglackierer 19Familienpfleger 56Fassadenmonteur 17Federmacher 26Feinoptiker 32Feinpolierer 32Feinwerkmechaniker, Ausbildungsberuf mit Schwerpunkten 32Feinwerkmechaniker, SchwerpunktFeinmechanik 32Maschinenbau 32Werkzeugbau 32Fertigungsmechaniker 45Feuerungs- und Schornsteinbauer 17Figurkeramformer 45Film- und Videoeditor 30Film- und Videolaborant 31Fischwirt, Ausbildungsberuf mit Schwerpunkten 22Fischwirt, SchwerpunktFischhaltung und Fischzucht 22Kleine Hochsee- und Küstenfischerei 22See- und Flussfischerei 22Flachglasmechaniker 45Flechtwerkgestalter (vorherKorbmacher), Ausbildungsberuf mit Schwerpunkten 27Flechtwerkgestalter, SchwerpunktFlechtmöbel 27Flechtobjekte 27Korbwaren 27Fleischer 58Flexograf 30Fliesen-, Platten- und Mosaikleger 17Florist 16Flugbegleiter 55Fluggerätmechaniker, Ausbildungsberuf mitFachrichtungen 57Fluggerätmechaniker, FachrichtungFertigungstechnik 57Instandhaltungstechnik 57Triebwerktechnik 57Forstwirt 33Fotograf 30Fotolaborant 41Fotomedienlaborant 41Fräser 43Fremdsprachenkorrespondent 53Friseur 56GGärtner, Ausbildungsberuf mit Fachrichtungen 47Gärtner, FachrichtungBaumschule 33Friedhofsgärtnerei 47Garten- und Landschaftsbau 33Gemüsebau 47Obstbau 47Staudengärtnerei 16Zierpflanzenbau 16Gebäudereiniger 17Geigenbauer 36Gerätezusammensetzer 45Gerüstbauer 17Gestalter für visuelles Marketing (vorherSchauwerbegestalter) 52Gesundheits- und Kinderkrankenpfleger 56Gesundheits- und Krankenpflegehelfer 56Gesundheits- und Krankenpfleger 5664De lerende Euregiowww.lerende-euregio.com

G/H/IGießereimechaniker, Ausbildungsberuf mitFachrichtungen 29Gießereimechaniker, FachrichtungDruck- und Kokillenguss 29Handformguss 29Maschinenformguss 29Glas- und Porzellanmaler 52Glasapparatebauer 32Glasbläser, Ausbildungsberuf mit Fachrichtungen 49Glasbläser, FachrichtungChristbaumschmuck 49Glasgestaltung 49Kunstaugen 49Glaser, Ausbildungsberuf mit Fachrichtungen 52Glaser, FachrichtungFenster- und Glasfassadenbau 52Verglasung und Glasbau 52Glasmacher 49Glasveredler, Ausbildungsberuf mit Fachrichtungen 26Glasveredler, FachrichtungGlasmalerei und Kunstverglasung 26Kanten- und Flächenveredelung 26Schliff und Gravur 27Gleisbauer 34Goldschmied, Ausbildungsberuf mit Fachrichtungen 24Goldschmied, FachrichtungJuwelen 24Ketten 24Schmuck 24Graveur, Ausbildungsberuf mit Schwerpunkten 28Graveur, Reliefgraviertechnik 28Graveur, SchwerpunktFlachgraviertechnik 28HHafenschiffer 35Handzuginstrumentenmacher 27Hauswirtschafter 26Hebamme / Entbindungspfleger 56Heilerziehungspflegehelfer, Heilerziehungshelfer 53Heilerziehungspfleger, Heilerzieher 53Heilpraktiker 47Hochbaufacharbeiter, Ausbildungsberuf mit Schwerpunkten 16Hochbaufacharbeiter, SchwerpunktBeton- und Stahlbetonarbeiten 16Feuerungs- und Schornsteinbauarbeiten 16Maurerarbeiten 16Holzbearbeitungsmechaniker 37Holzbildhauer 37Holzblasinstrumentenmacher 37Holzmechaniker, Ausbildungsberuf mit Fachrichtungen 37Holzmechaniker, FachrichtungBauelemente, Holzpackmittel und Rahmen 37Möbelbau und Innenausbau 37Holzspielzeugmacher 37Hörgeräteakustiker 29Hotelfachmann 36Hotelkaufmann 36IImmobilienkaufmann 20Industrie-Isolierer 17Industriekaufmann 20Industriekeramiker - Anlagentechnik 46Industriekeramiker- Dekorationstechnik 45Industriekeramiker- Modelltechnik 29Industriekeramiker- Verfahrenstechnik 46Industriemechaniker 45Informatikkaufmann 15Informations- und Telekommunikationssystemelektroniker,(IT-Systemelektroniker) 39Informations- und Telekommunikationssystem-Kaufmann(IT-Systemkaufmann) 20Informationselektroniker, Ausbildungsberuf mit Schwerpunkten 39Informationselektroniker, SchwerpunktBürosystemtechnik 39Die lernende Euregio www.lernende-euregio.com 65

I/J/K/LGeräte- und Systemtechnik 39Investmentfondskaufmann 20Isolierfacharbeiter 21JJustizfachangestellter 39KKabeljungwerker 45Kälteanlagenbauer 40Kameramann 32Kanalbauer 34Karosserie- und Fahrzeugbaumechaniker, Ausbildungsberuf mitFachrichtungen 19Karosserie- und Fahrzeugbaumechaniker, FachrichtungFahrzeugbautechnik 19Karosseriebautechnik 19Karosserieinstandhaltungstechnik 19Kartograf 33Kaufmann für audiovisuelle Medien 20Kaufmann für Bürokommunikation 53Kaufmann für Dialogmarketing 20Kaufmann für Kurier-, Express- und Postdienstleistungen 20Kaufmann für Marketingkommunikation (vorherWerbekaufmann) 20Kaufmann für Spedition und Logistikdienstleistung (vorherSpeditionskaufmann) 56Kaufmann für Tourismus und Freizeit 55Kaufmann für Verkehrsservice, Ausbildungsberuf mit Schwerpunkten21Kaufmann für Verkehrsservice, SchwerpunktSicherheit und Service 16Verkauf und Service 20Kaufmann für Versicherung und Finanzen, Ausbildungsberuf mitFachrichtungen 20Kaufmann für Versicherung und Finanzen, FachrichtungFinanzberatung 20Versicherung 20Kaufmann im Einzelhandel 22Kaufmann im Eisenbahn- und Straßenverkehr 56Kaufmann im Gesundheitswesen 15Kaufmann im Groß- und Außenhandel, Ausbildungsberufmit Fachrichtungen 35Kaufmann im Groß- und Außenhandel, FachrichtungAußenhandel 35Kaufmann im Groß- und Außenhandel, FachrichtungGroßhandel 35Keramiker, Ausbildungsberuf mit Fachrichtungen 27Keramiker, FachrichtungBaukeramik 27Dekoration 27Scheibentöpferei 27Kinderpfleger 53Klavier- und Cembalobauer, Ausbildungsberuf mitFachrichtungen 27Klavier- und Cembalobauer, FachrichtungCembalobau 27Klavierbau 27Klempner 17Koch 36Konditor 18Konstruktionsmechaniker 21Kosmetiker 56Kraftfahrzeugmechatroniker, Ausbildungsberuf mitFachrichtungen 46Kraftfahrzeugmechatroniker, SchwerpunktFahrzeugkommunikationstechnik 46Motorradtechnik 46Nutzfahrzeugtechnik 46Personenkraftwagentechnik 46Kraftfahrzeugservicemechaniker 46Kürschner 44LLacklaborant 41Landwirt 4766De lerende Euregiowww.lerende-euregio.com

L/MLandwirtschaftlich-technischer Assistent 41Landwirtschaftlich-technischer Laborant 41Leichtflugzeugbauer 57Leuchtröhrenglasbläser 27Logopäde 47Luftverkehrskaufmann 56MMaler und Lackierer, Ausbildungsberuf mitFachrichtungen 53Maler und Lackierer, FachrichtungBauten- und Korrosionsschutz 53Gestaltung und Instandhaltung 53Kirchenmalerei und Denkmalpflege 53Manufakturporzellanmaler 53Maschinen- und Anlagenführer, Ausbildungsberuf mitSchwerpunkten 49Maschinen- und Anlagenführer, SchwerpunktDruckweiter- und Papierverarbeitung 31Lebensmitteltechnik 57Metall- und Kunststofftechnik 49Textiltechnik 49, 55Textilveredlung 49, 55Maschinenzusammensetzer 45Maskenbildner 56Masseur und medizinischer Bademeister 47Maßschneider, Ausbildung mit Schwerpunkten 44Maßschneider, SchwerpunktHerren 44Maßschneider, Schwerpunkt Damen 44Mathematisch-technischer Softwareentwickler (vorherMathematisch-technischer Assistent) 15Maurer 17Mechaniker für Karosserieinstandhaltungstechnik 19Mechaniker für Land- und Baumaschinentechnik 43Mechaniker für Reifen- und Vulkanisationstechnik,Ausbildungsberuf mit Fachrichtungen 19Mechaniker für Reifen- und Vulkanisationstechnik,Fachrichtung Reifen- und Fahrwerktechnik 19Vulkanisationstechnik 19Mechatroniker 40, 45Mechatroniker für Kältetechnik 40Medienberater für Visuelle Kommunikation (opleidingvanaf 2008) 22Mediengestalter Bild und Ton 30Mediengestalter Digital und Print, Ausbildungsberuf mitFachrichtungen 30Mediengestalter Digital und Print, FachrichtungBeratung und Planung 30Gestaltung und Technik 30Gestaltung und Visualisierung 30Medizinischer Dokumentar 38Medizinischer Dokumentationsassistent 38Medizinischer Fachangestellter (vorherArzthelfer) 15Medizinisch-technischer Assistent für Funktionsdiagnostik 41Medizinisch-technischer Laboratoriumsassistent 41Medizinisch-technischer Radiologieassistent 42Metall- und Glockengießer, Ausbildungsberuf mit Fachrichtungen 29Metall- und Glockengießer, FachrichtungKunst- und Glockengusstechnik 29Metallgusstechnik 29Zinngusstechnik 30Metallbauer, Ausbildungsberuf mit Fachrichtungen 21Metallbauer, FachrichtungKonstruktionstechnik: 21Metallgestaltung 21Nutzfahrzeugbau 21Metallbildner, Ausbildungsberuf mit Fachrichtungen 24Metallbildner, FachrichtungGoldschlagtechnik 24Gürtler- und Metalldrücktechnik 25Ziseliertechnik 25Metallblasinstrumentenmacher 32Metallschleifer 43Die lernende Euregio www.lernende-euregio.com 67

M/N/O/PMikrotechnologe, Ausbildungsberuf mit Schwerpunkten 25Mikrotechnologe, SchwerpunktHalbleitertechnik 25Mikrosystemtechnik 25Milchwirtschaftlicher Laborant 42Modellbauer, Ausbildungsberuf mit Fachrichtungen 30Modellbauer, FachrichtungAnschauungsmodellbau 30Produktionsmodellbau 30Modellbaumechaniker, Ausbildungsberuf mit Fachrichtungen 29Modellbaumechaniker, FachrichtungGießereimodellbau 30Karosseriemodellbau 30Modenäher 44Modeschneider 44Modist 45Molkereifachmann 58Motopäde 54Müller 58Musikalienhändler 22Musiker 15NNaturwerksteinmechaniker, Ausbildungsberuf mit Fachrichtungen 17Naturwerksteinmechaniker, FachrichtungMaschinenbearbeitungstechnik 17Schleiftechnik 17Steinmetztechnik 18Notarfachangestellter 39OOberflächenbeschichter 52Ofen- und Luftheizungsbauer 18Operationstechnischer Angestellter 56Operationstechnischer Assistent 56Orgel- und Harmoniumbauer, Ausbildungsberuf mit Fachrichtungen27Orgel- und Harmoniumbauer, FachrichtungOrgelbau 28Pfeifenbau28Orthopädiemechaniker und Bandagist 29Orthopädieschuhmacher 29Orthoptist 47PPapiertechnologe, Ausbildungsberuf mit Fachrichtungen49Papiertechnologe, FachrichtungPapier-Karton-Pappe 49Zellstoff 49Parkettleger 37Patentanwaltsfachangestellter 39Pelzveredler 45Personaldienstleistungskaufmann 39Pferdewirt, Ausbildungsberuf mit Schwerpunkten 23Pferdewirt, SchwerpunktPferdezucht und -haltung 23Reiten 23Rennreiten 23Trabrennfahren 23Pharmakant 50Pharmazeutisch-technischer Angestellter 22Pharmazeutisch-technischer Assistent 15Physikalisch-technischer Assistent 42Physiklaborant 42Physiotherapeut 47Podologe 56Polster- und Dekorationsnäher 36Polsterer 37Präparationstechnischer Assistent met differentiaties(Biologie, geneeskunde, paleontologie) 42Produktgestalter Textil 54Produktionsfachkraft Chemie 49Produktionsmechaniker Textil 55Produktprüfer Textil (vorher Textilstopfer) 5468De lerende Euregiowww.lerende-euregio.com

R/SProduktveredler Textil 55RRaumausstatter, Ausbildungsberuf mit Schwerpunkten 37Raumausstatter, SchwerpunktBoden 37Polstern 37Raumdekoration sowie Licht-, Sicht- undSonnenschutz 37Wand- und Deckendekoration 37Rechtsanwalts- und Notarfachangestellter 39Rechtsanwaltsfachangestellter 39Reiseverkehrskaufmann 55Restaurantfachmann 36Rettungsassistent 56Revierjäger 32Revolverdreher 43Rohrleitungsbauer 34Rolladen- und Sonnenschutzmechatroniker 37SSänger 15Sattler, Ausbildungsberuf mit Fachrichtungen 19Sattler, FachrichtungFahrzeugsattlerei 19Feintäschnerei 45Reitsportsattlerei 23Schädlingsbekämpfer 47Schauspieler 15Schifffahrtskaufmann, Ausbildungsprofil mitFachrichtungen 35Schifffahrtskaufmann, FachrichtungLinienfahrt 36Trampfahrt 36Schiffsmechaniker 52Schiffszimmerer 38Schilder- und Lichtreklamehersteller 52Schirmmacher 55Schleifer 43Schneidwerkzeugmacher, Ausbildungsberuf mit Schwerpunkten28Schneidwerkzeugmacher, FachrichtungSchneidemaschinen- und Messerschmiedetechnik 28Schneidwerkzeug- und Schleiftechnik 28Schornsteinfeger 44Schriftsetzer, Ausbildungsberuf mit Schwerpunkten 31Schriftsetzer, SchwerpunktMontagetechnik 31Systemtechnik 31Schuh- und Lederwarenstepper 44Schuhfertiger 45Schuhmacher 45Segelmacher 55Seiler 55Servicefachkraft für Dialogmarketing 20Servicefahrer 58Servicekaufmann im Luftverkehr 55Siebdrucker 31Silberschmied, Ausbildungsberuf mit Schwerpunkten 24Silberschmied, SchwerpunktEmail 24Metall 24Sozialversicherungsfachangestellter, Ausbildungsberuf mitFachrichtungen 39Sozialversicherungsfachangestellter, Fachrichtungallgemeine Krankenversicherung 39gesetzliche Rentenversicherung 40gesetzliche Unfallversicherung 40knappschaftliche Sozialversicherung 40Landwirtschaftliche Sozialversicherung 40Speiseeishersteller 58Spezialtiefbauer 34Spielzeughersteller 45Sport- und Fitnesskaufmann 54Sportfachmann 54Steindrucker 31Die lernende Euregio www.lernende-euregio.com 69

S/T/U/VSteinmetz und Steinbildhauer, Ausbildungsberuf mit Fachrichtungen18Steinmetz und Steinbildhauer, FachrichtungSteinbildhauerarbeiten 18Steinmetzarbeiten 18Steuerfachangestellter 40Sticker 45Stoffprüfer (Chemie) Glas. Keramische Industrie sowie Steineund Erden 42Straßenbauer 34Straßenwärter 59Stricker 55Stuckateur 54Systemelektroniker 25Systeminformatiker 25TTankwart 46Tänzer 15Technischer Konfektionär 55Technischer Produktdesigner 59Technischer Zeichner, Ausbildungsberuf mit Fachrichtungen 59Technischer Zeichner, FachrichtungElektrotechnik 26Heizungs-, Klima- und Lüftungstechnik 18Holztechnik 38Maschinen- und Anlagentechnik 59Stahl- und Metallbautechnik 35Teilezurichter 45Textillaborant, Ausbildungsberuf mit Schwerpunkten 42Textillaborant, SchwerpunktTextilchemie 42Textiltechnik 42Textilveredelung 42Textilreiniger 26Thermometermacher, Ausbildungsberuf mit Fachrichtungen 29Thermometermacher, FachrichtungThermometerblasen 28Thermometerjustieren 28Tiefbaufacharbeiter, Ausbildungsberuf mitSchwerpunkten 33Tiefbaufacharbeiter, SchwerpunktBrunnen- und Spezialtiefbauarbeiten 33Gleisbauarbeiten 33Kanalbauarbeiten 33Rohrleitungsbauarbeiten 33Straßenbauarbeiten 33Tiermedizinischer Fachangestellter (vorherTierarzthelfer) 22Tierpfleger, Ausbildungsberuf mit Fachrichtungen 22Tierpfleger, FachrichtungForschung und Klinik 22Tierheim und Tierpension 23Zoo 23Tierwirt, Ausbildungsberuf mit Fachrichtungen 23Tierwirt, FachrichtungGeflügelhaltung 23Imkerei 23Rinderhaltung 23Schäferei 23Schweinehaltung 23Tischler 38Trockenbaumonteur 54UUhrmacher 28VVeranstaltungskaufmann 21Verfahrensmechaniker für Beschichtungstechnik 50Verfahrensmechaniker für Brillenoptik 50Verfahrensmechaniker für Kunststoff- undKautschuktechnik, Ausbildungsberuf mitSchwerpunkten 50Verfahrensmechaniker für Kunststoff- undKautschuktechnik, Schwerpunkt70De lerende Euregiowww.lerende-euregio.com

V/W/ZBauteile 51Formteile 50Halbzeuge 50Kunststofffenster 51Mehrschicht- Kautschukteile 50Verfahrensmechaniker Glastechnik 50Verfahrensmechaniker in der Hütten- undHalbzeugindustrie, Ausbildungsberuf mitFachrichtungen 50Verfahrensmechaniker in der Hütten- undHalbzeugindustrie, FachrichtungEisen- und Stahl-Metallurgie 50Nichteisenmetall- Umformung 50Nichteisen-Metallurgie 50Stahl- Umformung 50Verfahrensmechaniker in der Steine- und Erdenindustrie,Ausbildungsberuf mit Fachrichtungen 51Verfahrensmechaniker in der Steine- und Erdenindustrie,FachrichtungAsphalttechnik 51Baustoffe 51Gipsplatten und Faserzement 51Kalksandsteine und Porenbeton 51Transportbeton 51vorgefertigte Betonerzeugnisse 51Vergolder 53Verkäufer 21Verkehrsflugzeugführer 56Verlagskaufmann, Ausbildungsberuf mit Schwerpunkten21Verlagskaufmann, SchwerpunktBuchverlag 21Zeitungs- und Zeitschriftenverlag 21Vermessungstechniker 34Verpackungsmittelmechaniker 51Verwaltungsfachangestellter, Ausbildungsberuf mitFachrichtungen 40Verwaltungsfachangestellter, FachrichtungBundesverwaltung 40Handwerksorganisation und Industrie- und Handelskammern 40Kommunal- und Landesverwaltung 40Veterinärmedizinisch- technischer Assistent 42Vorpolierer in der Schmuck- und Kleingeräteherstellung 43WWachszieher, Ausbildungsberuf mit Fachrichtungen 28Wachszieher, FachrichtungKerzenherstellung 28Wachsbildnerei 28Wagner 19Wärme-, Kälte- und Schallschutzisolierer 53Wasserbauer 34Weber 55Weinküfer 58Werkgehilfe Schmuckwarenindustrie, Taschen- und Armbanduhren47Werkstoffprüfer, Ausbildungsberuf mit Schwerpunkten 42Werkstoffprüfer, SchwerpunktHalbleitertechnik 42Metalltechnik 42Wärmebehandlungstechnik 42Werkzeugmechaniker 32Winzer 59ZZahnmedizinischer Fachangestellter 15Zahntechniker 29Zerspanungsmechaniker 43Zimmerer 18Zupfinstrumentenmacher 38Zweiradmechaniker, Ausbildungsberuf mit Fachrichtungen 46Zweiradmechaniker, FachrichtungFahrradtechnik 46Motorradtechnik 46Zytologieassistent 41Die lernende Euregio www.lernende-euregio.com 71

De lerende Euregiowww.lerende-euregio.com