190814_baukette_jahresbericht2018-19_de_09
Sie wollen auch ein ePaper? Erhöhen Sie die Reichweite Ihrer Titel.
YUMPU macht aus Druck-PDFs automatisch weboptimierte ePaper, die Google liebt.
Baukette<br />
Schweiz<br />
Jahresbericht<br />
Lehrjahr<br />
2018 | 20<strong>19</strong><br />
Ausbildungs- und Prüfungsbranche<br />
Bauen und Wohnen<br />
—<br />
Branche <strong>de</strong> formation et d’examen<br />
construire et habiter<br />
—<br />
Rami di formazione e d’esame<br />
costruire e abitare
00 Baukette Schweiz umfasst<br />
folgen<strong>de</strong> Bereiche<br />
Planung<br />
––<br />
Architektur<br />
––<br />
Entwicklung<br />
––<br />
Bauökonomie<br />
––<br />
Ingenieurwesen<br />
––<br />
Energie<br />
Produktion<br />
––<br />
Baustoffindustrie<br />
––<br />
Hersteller von Halbfertig- und<br />
Fertigfabrikaten<br />
Han<strong>de</strong>l<br />
––<br />
Grosshan<strong>de</strong>l<br />
––<br />
Detailhan<strong>de</strong>l<br />
––<br />
Fachhan<strong>de</strong>l<br />
Immobiliendienstleister<br />
––<br />
Liegenschaftsmanagement<br />
––<br />
Totalunternehmen<br />
––<br />
Generalunternehmen<br />
Bauhauptgewerbe<br />
––<br />
Hochbau<br />
––<br />
Tiefbau<br />
––<br />
Geleisbau<br />
––<br />
Rückbau<br />
Umgebung<br />
––<br />
Landschaftsbau<br />
––<br />
Gartenbau<br />
––<br />
Spiel- und Sportplatzbau<br />
Diverses<br />
––<br />
Gerüstbau<br />
––<br />
Kanalunterhalt<br />
Ausbaugewerbe und Gebäu<strong>de</strong>hülle<br />
––<br />
Fensterbau, Türen, Tore<br />
––<br />
Spenglerarbeiten, Bedachung<br />
––<br />
Dichtungen, Dämmungen<br />
––<br />
Fassa<strong>de</strong>n<br />
––<br />
Rolllä<strong>de</strong>n, Storen, Beschattung<br />
––<br />
Elektroanlagen<br />
––<br />
Heizungs-, Lüftungs-,<br />
Klimaanlagen<br />
––<br />
Sanitäranlagen<br />
––<br />
Kücheneinrichtungen<br />
––<br />
Aufzüge, Fahrtreppen<br />
––<br />
Gipserarbeiten<br />
––<br />
Metallbauarbeiten<br />
––<br />
Schreinerarbeiten<br />
––<br />
Schliessanlagen
01 Editorial<br />
Geschätzte Partner, Freun<strong>de</strong> und Interessierte<br />
Mit <strong>de</strong>r Generation 2016 – 20<strong>19</strong> schlossen diesen Sommer<br />
<strong>19</strong>1 von <strong>19</strong>2 Lernen<strong>de</strong>n <strong>de</strong>n betrieblichen Teil ihrer Lehre zur<br />
Kauffrau / zum Kaufmann EFZ erfolgreich ab.<br />
Noch nie konnten unsere Prüfungsexperten so viele<br />
gute bis sehr gute Noten erteilen wie in diesem Jahr. Ich<br />
freue mich darüber sehr. Ich gratuliere allen Lernen<strong>de</strong>n zur<br />
bestan<strong>de</strong>nen Lehrabschlussprüfung und wünsche einen<br />
guten Einstieg ins Berufsleben!<br />
Beson<strong>de</strong>rs freuen mich wie<strong>de</strong>rum die ausseror<strong>de</strong>ntlich<br />
guten Leistungen folgen<strong>de</strong>r Absolventen, die in<br />
<strong>de</strong>n mündlichen und schriftlichen Prüfungen einen Durchschnitt<br />
von 5.5 o<strong>de</strong>r höher erreicht haben.<br />
Brüngger Nina Halter AG, Zürich, ZH 5.75<br />
O<strong>de</strong>rmatt Tamara Gasser Felstechnik AG, Lungern, OW 5.75<br />
Arnet Seline SIGA Services AG, Ruswil, LU 5.5<br />
Boog Luca Nicola Sebastian Müller AG, Rickenbach, LU 5.5<br />
Brunner Sabrina Ghelma AG Baubetriebe, Meiringen, BE 5.5<br />
Burri Jérémy Argecom SA, Aubonne, VD 5.5<br />
Camenzind Petra Meier + Jäggi AG Bauunternehmung, Zofingen, AG 5.5<br />
Corso Serena Kuratle & Jaecker AG, Märstetten, TG 5.5<br />
Dahin<strong>de</strong>n Nicolas Sanitas Troesch AG, Kriens, LU 5.5<br />
De Marco Fiona SABAG LUZERN AG, Rothenburg, LU 5.5<br />
Edöcs Leila Sanitas Troesch AG, Biel/Bienne, BE 5.5<br />
Gard Antoine Carrières d'Arvel SA, Villeneuve, VD 5.5<br />
Gerber Melanie Keller AG Ziegeleien, Pfungen, ZH 5.5<br />
Grgic Lidija Baumat AG, Wichtrach, BE 5.5<br />
Hafner Tobias Hörmann Schweiz AG, Oensingen, SO 5.5<br />
Henry Bastien Martin & Co SA, Echallens, VD 5.5<br />
Planje Gioia WAREMA Schweiz GmbH, Luzern, LU 5.5<br />
Ramadani Fisnik Implenia Schweiz AG, Dietlikon, ZH 5.5<br />
Renggli Robin Zaugg Schliesstechnik AG, Luzern, LU 5.5<br />
Störi Sina Toggenburger AG, Winterthur, ZH 5.5<br />
Trachsel Michal Santag AG, Gwatt (Thun), BE 5.5<br />
Vaucher Emilie Saint-Gobain Isover SA, Lucens, VD 5.5<br />
Mit <strong>de</strong>r Generation 2016 – 20<strong>19</strong> schlossen die letzten<br />
Lernen<strong>de</strong>n ihre Lehre nach <strong>de</strong>m Bildungsplan 2012 ab. In<br />
Zukunft gelten die Vorgaben nach <strong>de</strong>m Bildungsplan 2017.<br />
Anstelle <strong>de</strong>r Prozesseinheiten (PE) , die bis anhin vor<br />
allem in <strong>de</strong>n Lehrbetrieben benotet wur<strong>de</strong>n, traten ab Lehrbeginn<br />
2017 die überbetrieblichen Kompetenznachweise<br />
(üK-KN) in Kraft. Die Durchführung <strong>de</strong>s ersten üK-KN für<br />
die Generation 2017 – 2020 hat bereits gezeigt, dass eine<br />
zentrale Korrektur und Benotung ein etwas praxisnäheres<br />
Notenbild ergibt. Lag <strong>de</strong>r Notendurchschnitt aller PE 1 in<br />
unserer Branche das letzte Mail nämlich noch bei 5.3, liegt<br />
<strong>de</strong>rjenige <strong>de</strong>s ersten üK-KN bei 4.5!<br />
Schuld am eher schlechten Resultat waren die<br />
Noten <strong>de</strong>s Teils A. Die Teile A <strong>de</strong>r üK-KN sind vergleichbar<br />
mit Zwischenprüfungen in <strong>de</strong>r Berufsfachschule. Als Basis<br />
dienen die üK-Skripts. Viele Lernen<strong>de</strong> haben scheinbar <strong>de</strong>n<br />
Aufwand für die Repetition <strong>de</strong>r üK 1 und üK 2 unterschätzt.<br />
Dank einer guten bis sehr guten Note im Teil B (Erstellung<br />
einer Dokumentation), konnten die meisten Lernen<strong>de</strong>n die<br />
erste Vornote noch retten.<br />
Nicht nur in Bezug auf die Ausbildung hat sich bei<br />
uns im letzten Jahr viel ereignet. Unser aktueller Jahresbericht<br />
gibt Ihnen weitere Informationen über die Anzahl <strong>de</strong>r<br />
neu gewonnen Lehrbetriebe, die Neukonzipierung <strong>de</strong>r üK<br />
3 und üK 4, die Teilnahme an <strong>de</strong>n SwissSkills 2018 sowie<br />
über <strong>de</strong>n Stand <strong>de</strong>r Arbeiten in Bezug auf die Reform 2022.<br />
Die Optimierungen auf <strong>de</strong>n Ebenen Organisation<br />
und Ausbildung und die alljährliche Erhöhung <strong>de</strong>r Anzahl<br />
Lehrbetriebe lassen mich mit Freu<strong>de</strong> in die Zukunft blicken.<br />
Die KV-Branche Bauen und Wohnen ist bereits vor <strong>de</strong>r Reform<br />
2022 äusserst gut aufgestellt, verfügt über hoch motivierte<br />
und fachlich sehr gute Mitarbeiterinnen und Mitarbeiter<br />
sowie über äusserst loyale und treue Lehrbetriebe.<br />
Dafür bedanke ich mich bei allen Beteiligten im Namen <strong>de</strong>r<br />
Mitglie<strong>de</strong>r <strong>de</strong>r Aufsichtskommission<br />
und wünsche weiterhin viel Freu<strong>de</strong><br />
beim Aus- und Weiterbil<strong>de</strong>n unserer<br />
Zukunft!<br />
Richard Wachter<br />
Präsi<strong>de</strong>nt <strong>de</strong>r Aufsichtskommission
02 Organe<br />
Baukette Schweiz<br />
Einfache Gesellschaft<br />
Aufsichtskommission<br />
Geschäftsstelle<br />
Kommission für Kurs- und<br />
Prüfungsfragen<br />
üK-Leiter<br />
Prüfungsexperten<br />
Trägerorganisationen/Assoziierte Mitglie<strong>de</strong>r<br />
––<br />
HWS Holzwerkstoffe Schweiz<br />
––<br />
SGVSB Schweizerischer Grosshan<strong>de</strong>ls-<br />
verband <strong>de</strong>r Sanitären Branche<br />
––<br />
SPV Schweizerischer Plattenverband<br />
––<br />
VES Verband Elektrogrosshan<strong>de</strong>l<br />
Schweiz<br />
––<br />
VSBH Verband <strong>de</strong>s Schweizerischen<br />
Baumaterial-Han<strong>de</strong>ls<br />
––<br />
HGC HG Commerciale<br />
––<br />
ST AG Sanitas Troesch AG<br />
––<br />
CRH-SD BR Bauhan<strong>de</strong>l AG<br />
––<br />
VSEI Verband Schweizerischer<br />
Elektro-Installationsfirmen<br />
Aufsichtskommision<br />
––<br />
Wachter Richard<br />
BR Bauhan<strong>de</strong>l AG (Präsi<strong>de</strong>nt)<br />
––<br />
Reimer Jörg<br />
VES (Vizepräsi<strong>de</strong>nt)<br />
––<br />
Del Negro Fanco<br />
Sanitas Troesch AG<br />
––<br />
Furgler Andreas<br />
SPV<br />
––<br />
Stal<strong>de</strong>r Hugo<br />
SGVSB<br />
––<br />
Tobler Karl<br />
HG Commerciale<br />
––<br />
Widmer Michael<br />
HWS<br />
––<br />
Wy<strong>de</strong>r Lukas<br />
VSBH
03 Organe<br />
Geschäftsstelle<br />
Bühlmann Markus<br />
Geschäftsführer<br />
Schaffhauserstrasse 560<br />
8052 Zürich<br />
m.buehlmann@<strong>baukette</strong>.ch<br />
Ray Laure<br />
Cours et projets<br />
Route du Bugnon 3<br />
1752 Villars-sur-Glâne<br />
l.ray@cs-construction.ch<br />
Kühne Barbara<br />
Kurse und Projekte<br />
Schaffhauserstrasse 560<br />
8052 Zürich<br />
b.kuehne@<strong>baukette</strong>.ch<br />
Kommission für Kurs- und Prüfungsfragen<br />
––<br />
Bühlmann Markus<br />
Baukette Schweiz (Präsi<strong>de</strong>nt)<br />
––<br />
Tobler Karl<br />
HG Commerciale (Vizepräsi<strong>de</strong>nt)<br />
––<br />
Bertinelli Ermano<br />
swisspro PM AG, Zürich<br />
––<br />
Fischer Philippe<br />
AGZ Ziegelwerke Horw-Gettnau, Gettnau<br />
––<br />
Furter Flavia<br />
Sanitas Troesch AG, Winterthur<br />
––<br />
Herzig Cornelia<br />
Hector Egger Holzbau AG, Langenthal<br />
––<br />
Kesedzic Ines<br />
R Bauhan<strong>de</strong>l AG, Aarau<br />
––<br />
Kleiber Günther<br />
Thüring AG, Basel<br />
––<br />
Ray Laure<br />
Chaîne suissse <strong>de</strong> la construction,<br />
Villars-sur-Glâne<br />
––<br />
Stirnemann Gaby<br />
Schäfer Holzbautechnik AG, Dottikon<br />
––<br />
Wyss Andrea<br />
Implenia Schweiz AG, Aarau<br />
––<br />
Martin Aerni<br />
HWZ Hochschule für Wirtschaft, Zürich<br />
üK-Leiten<strong>de</strong> Generation 2016–20<strong>19</strong><br />
––<br />
Betschart Lüthi Sabrina<br />
BSS Architekten AG, Schwyz<br />
––<br />
Buchmann Martina<br />
Baukette Schweiz<br />
––<br />
Bühler Rolf<br />
HEW AG, Felsberg<br />
––<br />
Bühlmann Markus<br />
Baukette Schweiz<br />
––<br />
Croda Roswita<br />
HG Commerciale, Zürich<br />
––<br />
Dias Altmann Raquel<br />
KIBAG Dienstleistungen AG, Zürich<br />
––<br />
Grossniklaus Olivier<br />
atelier d’architecture m, Bienne<br />
––<br />
Kühne Barbara<br />
Baukette Schweiz<br />
––<br />
Ray-Spagnul Laure<br />
Chaîne Suisse <strong>de</strong> la construction<br />
––<br />
Trüb Katrin<br />
Landis Bau AG, Zug<br />
––<br />
Zurbrügg Nadia<br />
Marti AG Bern, Moosseedorf BE
04 üK-Leiten<strong>de</strong><br />
A<br />
Abramowski Themmy, bresga Innenausbau<br />
AG, St. Gallen<br />
Aerni Martin, HWZ Hochschule für Wirtschaft,<br />
Zürich<br />
B<br />
Betschart-Lüthi Sabrina, BSS Architekten AG,<br />
Schwyz<br />
Brechbühl Sandra, Baukette Schweiz<br />
Buchmann Martina, buchmann HR Services,<br />
Schafisheim<br />
Bühler Rolf, HEW AG Bauunternehmung,<br />
Felsberg<br />
Bühlmann Markus, Baukette Schweiz<br />
C<br />
Croda Roswita, HG Commerciale, Zürich<br />
Cuperlier-Alcaras Christelle, SOGECA - GENIE<br />
CIVIL / AMÉNAGEMENTS, Vernier<br />
D<br />
Dias Raquel, KIBAG Dienstleistungen AG,<br />
Zürich<br />
Diserens Aneta, Posse Management SA,<br />
Renens 1<br />
F<br />
Fawer Manuela, Creabeton Matériaux AG &<br />
Vigier Rail AG, Müntschemier<br />
Fischer Philippe, AGZ Ziegeleien AG, Gettnau<br />
G<br />
Garin Christelle, Atelier d'Architecture AA SA,<br />
Yverdon-les-Bains<br />
Grämiger Gregory, ETH Zürich<br />
Grossniklaus Olivier, atelier d'architecture m<br />
sàrl, Bienne<br />
Guidarelli Mirella, e-in ag, Hinwil-Hadlikon<br />
I<br />
Iseli Déborah, ID NEON SA, Sévaz<br />
K<br />
Kühne Barbara, Baukette Schweiz, Zürich<br />
M<br />
Meirim Jessica, L&F SOLS SA, Lausanne<br />
Münger Rolf, Ziegelei Louis Gasser AG,<br />
Rapperswil<br />
O<br />
Overeem Kathlen, GASSERCERAMIC, Morandi<br />
Frères SA, Corcelles-près-Payerne<br />
R<br />
Ray (-Spagnul) Laure, Chaîne suisse <strong>de</strong> la<br />
construction, Villars-sur-Glâne<br />
Rudin Ivan, Rosenmund Haustechnik AG, Basel<br />
S<br />
Schouwey Marc, Gétaz-Miauton SA - Région<br />
Fribourg-Nord Vaudois-Neuchâtel<br />
Sigg Denise, Stud. Bachelor of Arts in<br />
Innenarchitektur<br />
T<br />
Trüb Katrin, Landis Bau AG, Zug<br />
V<br />
Vetsch Stefan, Haws AG, Burgdorf<br />
W<br />
Weber Petra, Mouta GmbH, Willisau<br />
Z<br />
Zurbrügg Nadja, Marti AG Bern, Moosseedorf
05 Prüfungsexpertinnen und<br />
Prüfungsexperten LAP 20<strong>19</strong><br />
A<br />
Abramowski Walipan (Themmy), bresga<br />
Innenausbau AG<br />
Aerni Martin, Baukette Schweiz<br />
Alves Nathalie, Eternit (Suisse) SA<br />
Amacker Caroline, Gétaz-Miauton SA<br />
Andra<strong>de</strong> Vanessa, Gétaz-Miauton SA<br />
Arifi Indira, Specogna Bau AG<br />
B<br />
Baumann Corinne, Implenia Schweiz AG<br />
Beiser Jürgen, Knecht Bau AG<br />
Betschart-Lüthi Sabrina, BSS Architekten AG<br />
Bezençon Véronique, Abarisk SA<br />
Bögli Ramona, SABAG AG Bern<br />
Bottinelli Eric, Gétaz-Miauton SA<br />
Bououkaz Anna, Bringhen SA<br />
Bratschi Linda, SABAG AG Bern<br />
Bruggisser Rolf, Stutz AG<br />
Brunner Barbara, SABAG Hägendorf AG<br />
Bucher Yvonne, Lötscher Tiefbau AG<br />
Buchmann Martina, Buchmann HR Services<br />
Bugnon Heidy, Baukette Schweiz<br />
Bühlmann Markus, Baukette Schweiz<br />
Bürge Barbara, Eberhard Unternehmungen<br />
Buschauer Sarah, Eternit (Schweiz) AG<br />
C<br />
Cape<strong>de</strong>r Maik, Kieswerk Calanda AG<br />
Chollet Natacha, Batitech Plâtrerie-Peinture<br />
Sàrl<br />
Christ Jennifer, 4B AG<br />
Cogniaux Maeva, CS-Construction<br />
Crausaz Carine, Colas SA<br />
Croda Roswita, HG Commerciale<br />
D<br />
Daimée Aurélia, REGANELY SA<br />
Dias Raquel, KIBAG Dienstleistungen AG<br />
Diserens Aneta, Posse Peinture SA<br />
Doutaz Marie-Angèle, Saneo by Bringhen SA<br />
Dubey Elodie, Gétaz-Miauton SA<br />
Dufour Alain, Electro-Matériel SA<br />
E<br />
Emery Megane, Mino SA - VD<br />
F<br />
Felber Janine, Häring & Co. AG<br />
Ferreira Sara, Sabag Romandie SA<br />
Fischer Philippe, AGZ Ziegeleien AG<br />
Fischer Sandra, Landolt + Co. AG<br />
Furter Flavia, Sanitas Troesch AG<br />
G<br />
Garin Christelle, Ateliers d’Architecture SA<br />
Gehrig Ramona, SABAG Hägendorf AG<br />
Gelin Dariane, HG Commerciale<br />
Geyssens-Bietry Christelle, Marti Construction SA<br />
Grossniklaus Olivier, atelier d'architecture m Sàrl<br />
H<br />
Hegi Kilian, SIGA Services AG<br />
Helbling Marcel, Winterhalter + Fenner AG<br />
Helfenstein Nadia, SABAG Luzern AG<br />
Herzig Cornelia, Hector Egger AG<br />
Hiltbrunner Thomas, Baukette Schweiz<br />
Holowka Sara, Kuratle & Jaecker AG<br />
K<br />
Kesedzic Ines, BR Bauhan<strong>de</strong>l AG<br />
Koch Michaela, Elpag AG Winterthur<br />
Kramer Alexandra, Dinkel + Sippl electro ag<br />
L<br />
Landolt Kim, KIBAG Dienstleistungen AG<br />
M<br />
Martin Corinne, Martin & Co<br />
Meirim Jessica, CS-Construction<br />
Michel Lars, Baukette Schweiz<br />
N<br />
Neidhart Hannes, Doka Schweiz AG<br />
O<br />
Olschimke Ginny, Hubschmid AG<br />
Oppliger Monika, Winterhalter + Fenner AG<br />
Overeem Kathlen, Morandi Frères SA<br />
P<br />
Pjetri Elizabeta, HG Commerciale<br />
R<br />
Rauch Christian, Baukette Schweiz<br />
Redzepi Fatime, BR Bauhan<strong>de</strong>l AG<br />
Reist Cindy, Weinmann-Energies SA<br />
Rohrbasser Justine, Eternit (Suisse) SA<br />
Rolli Seraina, Pomatti AG<br />
S<br />
Schalcher Patrizia, Implenia Schweiz AG<br />
Schaufelberger Karin, Solcity SA<br />
Schluep Florence, Halter Unternehmungen AG<br />
Schwab Marco, SABAG Biel AG<br />
Siegenthaler Tanja, STOBAG AG<br />
Sigg Denise, Baukette Schweiz<br />
Sigrist Chantal, Vanoli AG, Zofingen<br />
Spühler Doris, Toggenburger AG<br />
Steffen Sandrine, Eberhard Unternehmungen<br />
Steiner Sandro, OLWO AG<br />
Stirnemann Gaby, Schäfer Holzbautechnik AG<br />
T<br />
Trachsel Jeannine, SABAG Biel AG<br />
U<br />
Uboldi Manuela, Aluvia AG<br />
V<br />
Vetsch Stefan, Baukette Schweiz<br />
W<br />
Weber Petra, Muota GmbH<br />
Wermelinger Marco, Baukette Schweiz<br />
Wetter Barbara, Wetter Heizung Lüftung AG<br />
Wollnow Cornelia, SIGA Services AG<br />
Wyss Andrea, Implenia Schweiz AG<br />
Z<br />
Zehn<strong>de</strong>r Silvia, Baltensperger AG<br />
Zurbrügg Nadja, Marti AG Bern
06 Lehrbetriebe<br />
0–10 und A–E<br />
0–10<br />
4B AG, Hochdorf LU<br />
A<br />
A-Team Bo<strong>de</strong>nbeläge AG, Reinach BL<br />
A. Baltensperger AG, Zürich ZH<br />
A. Bicchetti SA, St-Sulpice VD<br />
Aarvia Bau AG, Würenlingen AG<br />
abarisk sa, Romanel-sur-Lausanne VD<br />
Abdichtungsbau Durrer AG, Alpnach Dorf OW<br />
Ackermann AG, Düdingen FR<br />
ADA Sàrl, Avenches VD<br />
AEMISEGGER AG, Herisau AR<br />
AEZ AG, Zürich ZH<br />
Affentranger Bau AG, Altbüron LU<br />
AGENSA AG, Wangen b. Dübendorf ZH<br />
AGI AG für Isolierungen, Dällikon ZH<br />
AGIR AG, Affoltern am Albis ZH<br />
AHB elektro ag, Interlaken BE<br />
Aktiengesellschaft Franz Murer, Beckenried NW<br />
Albert Surchat et Fils SA, Châtel-St-Denis FR<br />
Allreal Generalunternehmung AG, Zürich ZH<br />
Alluvia AG, Hin<strong>de</strong>lbank BE<br />
Alpinofen AG, Bern BE<br />
Alpiq InTec Ost AG, Zürich ZH<br />
Alpsteg Fenster AG, Lenzburg AG<br />
Alu-Store SA, Treycovagnes VD<br />
AMC Construction Management SA, CAROUGE<br />
GE<br />
Amodus SA, Crissier VD<br />
Amrein AG, Rickenbach LU LU<br />
Amstein + Walthert Genève SA, GENEVE GE<br />
André Repond SA, Charmey (Gruyère) FR<br />
Anliker AG, Emmenbrücke 1 LU<br />
Anton Bachmann AG Metallbau, Sanitär,<br />
Heizung, Rotkreuz ZG<br />
APF Menuiserie SA, Etoy VD<br />
AQUA Tech 3000 Sàrl, Bulle FR<br />
Architecture & Design Sàrl, Fribourg FR<br />
ArchiTecTuricum AG, Schlieren ZH<br />
Arcos'Arre SA, Martigny VS<br />
Aregger AG, Buttisholz LU<br />
Argecom SA, Aubonne VD<br />
Arrigo SA, Peseux NE<br />
Arta SA, Crissier VD<br />
Atelier Volet Charpentier/Bâtisseur SA, St-<br />
Légier-La Chiésaz VD<br />
Atlas Holz AG, Trübbach SG<br />
B<br />
Baer SA Ebénisterie-Menuiserie, Vevey VD<br />
Baeriswyl AG, Düdingen FR<br />
Balteschwiler AG Holzimport-Hobelwerk,<br />
Laufenburg AG<br />
Balzan + Immer SA, Cheseaux-sur-Lausanne<br />
VD<br />
Barizzi AG, Bertschikon (Gossau ZH) ZH<br />
Barro & Cie S.A., CAROUGE GE<br />
Basler & Hofmann Innerschweiz AG, Luzern LU<br />
Batech Sàrl, Rennaz VD<br />
Batiges sàrl, GENEVE GE<br />
Batimmo SA, Romanel-sur-Lausanne VD<br />
Baugeschäft Bärlocher AG, St. Gallen SG<br />
Baumag Generalbau AG, Liebefeld BE<br />
Baumann Koelliker AG, Zürich ZH<br />
Baumat AG, Wichtrach BE<br />
Baumaterial Giba AG, Basel BS<br />
Baumaterialien Gruber AG, Susten VS<br />
Baumberger & Fils S.A., Lausanne 22 VD<br />
Bauspenglerei Kneubühler AG, Dagmersellen<br />
LU<br />
BAUTEC AG, Busswil BE<br />
Beatus & Co. GmbH, Luterbach SO<br />
Bednar Steffen Architekten AG, Winterthur ZH<br />
Bekon-Koralle AG, Dagmersellen LU<br />
Bemax SA, Montreux VD<br />
beosolar.ch GmbH, Spiez BE<br />
Berisha SA Constructions métalliques, Roche<br />
VD<br />
Bertholet + Mathis SA, Lausanne 22 VD<br />
Bertschinger, Bubikon ZH<br />
Bertschinger Innenausbau AG, Bubikon ZH<br />
Bertusi & Strehl SA, Lausanne VD<br />
Bétontec GRAM SA, Villeneuve FR<br />
Bianchi, Landquart GR<br />
Birchmeier Bau AG, Wallbach AG<br />
Birchmeier Baumanagement AG, Döttingen AG<br />
Birchmeier Holding AG, Döttingen AG<br />
Blanc Sàrl Electricité et Téléphone, Grolley FR<br />
Blaser Metallbau AG, An<strong>de</strong>lfingen ZH<br />
Blueprint Properties SA, Pully VD<br />
Bösch-Team AG, Adligenswil LU<br />
BOWI Garten + Freizeit AG, Willisau LU<br />
BP Bau & Partner AG, Büron LU<br />
BR Bauhan<strong>de</strong>l AG, Jona SG<br />
BR Bauhan<strong>de</strong>l AG, Volketswil ZH<br />
BR Bauhan<strong>de</strong>l AG, Solothurn SO<br />
BR Bauhan<strong>de</strong>l AG, Winterthur ZH<br />
BR Bauhan<strong>de</strong>l AG, Bern BE<br />
BR Bauhan<strong>de</strong>l AG, Will SG<br />
BR Bauhan<strong>de</strong>l AG, Zürich ZH<br />
BR Bauhan<strong>de</strong>l AG Richner, Buchs AG<br />
BR Bauhan<strong>de</strong>l AG Richner, Basel BS<br />
BR Bauhan<strong>de</strong>l AG, Richner, Kriens LU<br />
BRAUN AG, Gossau SG<br />
Braun RaumSysteme AG, Ruswil LU<br />
Brechbühl Holzbau, Gränichen AG<br />
Breitenbach Schliesstechnik GmbH, Reinach<br />
AG<br />
Breitenstein Fenstertechnik AG, Diepflingen BL<br />
Bresga Innenausbau AG, St. Gallen SG<br />
Brillux Schweiz AG, Dietikon ZH<br />
Brillux Schweiz AG, Muttenz BL<br />
Bringhen AG, Visp VS<br />
Bringhen AG, Düdingen FR<br />
Bringhen SA, Sierre VS<br />
Bühler Electricité SA, Monthey VS<br />
Burkhalter Technics AG, Zürich ZH<br />
Burn & Künzi AG, Oey BE<br />
Busset Terrassement et Transports SA,<br />
Yverdon-les-Bains VD<br />
BZ-Dépannage Sàrl, Lonay VD<br />
C<br />
Canplast SA, Villars-Ste-Croix VD<br />
Carrel SA, Yverdon-les-Bains VD<br />
Carrières d'Arvel SA, Villeneuve VD<br />
Casa Swissbau Generalunternehmung GmbH,<br />
Schwerzenbach ZH<br />
Cäsar Bay AG Bauunternehmung, Konolfingen<br />
BE<br />
Caviggia Sanitaire, chauffage, ferblanterie,<br />
Payerne VD<br />
CFPS Le Repuis, Grandson VD<br />
CGF Conseils SA, Cugy VD<br />
Chaletbau Matti Architektur AG, Gstaad BE<br />
Challan<strong>de</strong> & Fils SA, Nyon 1 VD<br />
CIEL Electricité SA, Lausanne VD<br />
CIM HABITAT SA, Estavayer-le-Lac FR<br />
Colas Suisse DG SA, Lausanne VD<br />
Colas Suisse S.A., Bassecourt JU<br />
Colas Suisse SA, succursale <strong>de</strong> Crissier, Crissier<br />
VD<br />
Cometallo Sàrl, Villars-Ste-Croix VD<br />
Compagnie Industrielle et Commerciale du Gaz<br />
SA, Vevey VD<br />
Conzett Bronzini Partner AG, Chur GR<br />
Coray Capaul, Disentis/Mustér GR<br />
Cornaz SA, Allaman VD<br />
Creabeton Matériaux AG, Lyss BE<br />
Creabeton Matériaux SA, Granges-près-<br />
Marnand VD<br />
Creasan AG, Volketswil ZH<br />
CSL Partner Architekten AG, Baar ZG<br />
CSR-TAJ Sàrl, VERNIER GE<br />
Cuénod & Payot Chablais SA, Aigle VDD<br />
D<br />
D'ORLANDO MANAGEMENT SA, VESENAZ GE<br />
Dachfenster Keller GmbH, Thalheim an <strong>de</strong>r Thur<br />
ZH<br />
Deckenbauer AG, Zürich ZH<br />
Demenga & Fils SA, Lully VD<br />
Detay Suisse AG, Ittigen BE<br />
dima & partner ag, Glarus GL<br />
Dinkel + Sippl electro ag, Eiken AG<br />
Dino Peinture Sàrl, GENEVE GE<br />
Doka Schweiz AG, Nie<strong>de</strong>rhasli ZH<br />
DSSA Ingénieurs Conseils SA Dumont & Sch,<br />
PLAN-LES-OUATES GE<br />
DT Concept Sàrl, Vevey VD<br />
Dubois SA, Sâles (Gruyère) FR<br />
Dubrit SA, Moudon VD<br />
Ducommun Construction Sàrl, Romanel-sur-<br />
Lausanne VD<br />
DWS Baupartner GmbH, Riehen BS<br />
DWS Group AG, Lenzburg AG<br />
E<br />
e-in ag, Hinwil ZH<br />
Eau-Gaz & Pompes SA, Chénens FR<br />
Eberhard Bau AG, Kloten ZH<br />
EC SA, VANDOEUVRES GE<br />
EcoElec Sàrl, GENEVE GE<br />
Ed. Chatenoud SA, Lonay VD<br />
EDU AG - Haus <strong>de</strong>r Küche, Buchs SG<br />
Egg-Telsa SA, GENEVE GE<br />
EgoKiefer AG, Diepoldsau SG<br />
EgoKiefer AG, Altstätten SG<br />
Eichholzer Haustechnik AG Sanitär-Heizung,<br />
Oberwil-Lieli AG<br />
Electricité 2020 Sàrl, Echallens VD
07 Lehrbetriebe<br />
E–K<br />
Electro-Matériel SA, Renens VD<br />
Electro-Matériel SA, LES ACACIAS GE<br />
Electroval SA, Valeyres-sous-Rances VD<br />
Elektro-Fürst Holding AG, Hägendorf SO<br />
Elektro-Material AG, Zürich ZH<br />
Elektroplan Buchs & Grossen AG, Frutigen<br />
BE<br />
ELPAG, Winterthur ZH<br />
ELPAG Elektrotechnik AG, Winterthur ZH<br />
Emery Epiney SA, Sierre VS<br />
Empire Parkett System GmbH, Winterthur ZH<br />
Erne AG Bauunternehmung, Laufenburg<br />
AG<br />
ERNE AG Holzbau, Laufenburg AG<br />
ERTI AG Elektrische Anlagen, Bern BE<br />
ES Echafaudages Services SA,<br />
Préverenges VD<br />
Estermann Baumanagement GmbH,<br />
Geuensee LU<br />
Estermann Gipserunternehmen AG,<br />
Zofingen AG<br />
ETAVIS TSA SA, CAROUGE GE<br />
Eternit (Schweiz) AG, Nie<strong>de</strong>rurnen GL<br />
Eternit (Suisse) SA, Payerne VD<br />
ETSA Etanchéité SA, Matran FR<br />
Evertis SA, Rossens FR<br />
F<br />
Famaco SA, Moudon VD<br />
Fast Services SA, PLAN-LES-OUATES GE<br />
Favre SA, Corcelles-près-Payerne VD<br />
Fe<strong>de</strong>rtechnik Kaltbrunn AG, Kaltbrunn SG<br />
Fehlmann AG Keramische Beläge &<br />
Naturstein, Hunzenschwil AG<br />
Félix Constructions SA, Denges VD<br />
Ferd. Lietti SA, Sion VS<br />
Fermobat Cuisines Sàrl, Estavayer-le-Lac<br />
FR<br />
Finocchiaro Parkett<strong>de</strong>sign GmbH, Aarau<br />
AG<br />
Fixit SA, Bex VD<br />
Flumroc AG, Flums SG<br />
Foffa Conrad AG, Zernez GR<br />
Formul'habitat SA, Bulle FR<br />
Forum 4 AG für Architektur, Interlaken BE<br />
Fraefel AG, Lütisburg Station SG<br />
Francioli SA, Ste-Croix VD<br />
Frei HausBau, Gansingen AG<br />
Frepa AG Gipserei, Lyss BE<br />
Frigorie SA, Le Mont-sur-Lausanne VD<br />
Fritz Eichenberger AG, Rei<strong>de</strong>n LU<br />
Fux Josi Haustechnik, St. Niklaus VS<br />
G<br />
G&A Architekten AG, Altdorf UR<br />
Ganz & Co. AG, St. Gallen SG<br />
Ganz Baumaterial AG, St. Gallen SG<br />
Gasser Felstechnik AG, Lungern OW<br />
Gautschi AG, St. Margrethen SG<br />
Gebrü<strong>de</strong>r Ho<strong>de</strong>l AG Bauunternehmung,<br />
Baar ZG<br />
GeFIswiss SA, Lausanne VD<br />
Geribat SA, succursale d' Aubonne,<br />
Aubonne VD<br />
Germann & Achermann AG, Altdorf UR<br />
Gétaz - Miauton SA Bulle, Bulle FR<br />
Gétaz - Miauton SA Givisiez, Givisiez FR<br />
Gétaz Miauton AG, Visp VS<br />
Getaz-Miauton S.A., Cressier NE<br />
Gétaz-Miauton SA, Etoy VD<br />
Gétaz-Miauton SA, Villeneuve VD<br />
Gétaz-Miauton SA, Bussigny VD<br />
Gétaz-Miauton SA, Conthey VS<br />
Gétaz-Miauton SA, Aigle VD<br />
Gétaz-Miauton SA, St-Légier-La Chiésaz VD<br />
Gétaz-Miauton SA, Sion VS<br />
Gétaz-Miauton SA, Nyon VD<br />
Gétaz-Miauton SA, CAROUGE GE<br />
Gétaz-Miauton SA Fribourg-Nord Vaudois,<br />
Yverdon-les-Bains VD<br />
Gétaz-Miauton SA Fribourg-Nord Vaudois,<br />
Payerne VD<br />
Gétaz-Miauton SA Villeneuve, Villeneuve VD<br />
Ghelma AG Baubetriebe, Meiringen BE<br />
Giovanni Russo AG, An<strong>de</strong>lfingen ZH<br />
Glas Trösch AG, Bützberg BE<br />
Gränicher AG Bauunternehmung, Huttwil BE<br />
Griesser AG, Aadorf TG<br />
Grisoni SA, Vevey VD<br />
Gross Generalunternehmung AG, Brugg AG<br />
Gross Generalunternehmung AG ZH, Wallisellen<br />
ZH<br />
Grüter Hans AG, Oberkirch LU<br />
Güller Bausysteme AG, Würenlos AG<br />
Gutknecht SA, Estavayer-le-Lac FRR<br />
H<br />
H. Wetter AG Hallen Stahl + Metallbau, Stetten<br />
AG<br />
Haerry & Frey AG Glas und Spiegel, Beinwil am<br />
See AG<br />
HALFEN Swiss AG, Wallisellen ZH<br />
Hälg & Cie SA, PLAN-LES-OUATES GE<br />
Halter AG, Zürich ZH<br />
Häring & Co. AG, Eiken AG<br />
Hector Egger Holzbau AG, Langenthal BE<br />
Heinz Schmid AG, Winterthur ZH<br />
Heinz Steiner AG Sägerei Holzh. Imprägn.,<br />
Walkringen BE<br />
HEPTA (Entreprise <strong>de</strong> Bâtiments) SA, MEYRIN<br />
GE<br />
Herren Frères & Cie, Grandson VD<br />
Herzog-Elmiger AG, Kriens LU<br />
Hew AG Bauunternehmung, Felsberg GR<br />
HG COMMERCIALE, Bern BE<br />
HG COMMERCIALE, Zürich ZH<br />
HG Commerciale, Vufflens-la-Ville VD<br />
HG Commerciale, Basel BS<br />
HG Commerciale, Herzogenbuchsee BE<br />
HG COMMERCIALE, Schlieren ZH<br />
HG Commerciale, Luzern LU<br />
HG Commerciale, Crissier 1 VD<br />
HG Commerciale, Villars-sur-Glâne FR<br />
HG Commerciale, Cortaillod NE<br />
HIAG Han<strong>de</strong>l AG, Kleindöttingen AG<br />
HIT Haus-& Industrietechnik AG, Rei<strong>de</strong>n LU<br />
Holdigaz Prestations SA, Vevey VD<br />
Holzbau Bucher AG, Kerns OW<br />
Holzwerkstoffe Frauenfeld AG, Frauenfeld TG<br />
Holzwerkstoffe Gfeller AG, Landquart GR<br />
Holzwerkstoffe Rei<strong>de</strong>n AG, Rei<strong>de</strong>n LU<br />
Hörmann Schweiz AG, Oensingen SO<br />
House Design AG, Volketswil ZH<br />
HP Gasser AG, Lungern OW<br />
HRS Real Estate AG, Frauenfeld TG<br />
HRS Real Estate SA, St-Sulpice VD<br />
Hubschmid Erdbau AG, Nesselnbach AG<br />
Hug Baustoffe AG, Nänikon ZH<br />
Hürzeler Holzbau AG Schreinerei/Zimmerei,<br />
Mag<strong>de</strong>n AG<br />
Hydro Concept, Crissier VDZH<br />
I<br />
Immob 3000 Sàrl, Aigle VD<br />
Immotech Construction SA, SATIGNY GE<br />
Impact Equipements Sàrl, Vuiteboeuf VD<br />
Implenia Schweiz AG, Aarau AG<br />
Implenia Schweiz AG, Dietlikon ZH<br />
Implenia Schweiz AG, Altdorf UR<br />
Implenia Schweiz AG Bau Westschweiz, Visp VS<br />
Implenia Schweiz AG Berner Oberland,<br />
Wattenwil BE<br />
Implenia Suisse SA, Marin-Epagnier NE<br />
Imwinkelried Lüftung und Klima AG, Visp VS<br />
Ineichen AG Zug Bauunternehmung, Baar ZG<br />
Ingenieurbüro für Nachhaltigkeit ingna GmbH,<br />
Zug ZG<br />
Intertime AG Polstermöbelfabrik, Endingen AG<br />
Isi & Hegglin AG, Stäfa ZH<br />
Iso Isoliertechnik GmbH, Dübendorf ZH<br />
Itten+Brechbühl SA, GENEVE GE<br />
J<br />
J. Deschenaux SA, Vau<strong>de</strong>rens FR<br />
J.Torrent SA, Fenil-sur-Corsier VD<br />
Jäggi AG, Arlesheim BL<br />
Jak. Scheifele AG, Zürich ZH<br />
Jauslin Plexacryl SA, Le Mont-sur-Lausanne VD<br />
JLM Agencements Sàrl, Morges VD<br />
Jolina SA - Puidoux, Puidoux VD<br />
Josef Wie<strong>de</strong>rkehr AG, Dietikon ZH<br />
Josias Gasser, Chur GR<br />
JOST Elektro AG, Brugg AG<br />
K<br />
K. Suter AG, Dietikon ZH<br />
Ka<strong>de</strong>rli Kun<strong>de</strong>nmaurer AG, Bäretswil ZH<br />
Kantonale Verwaltung, Schwyz SZ<br />
Kästli & Co. AG Sonnen- und<br />
Wetterschutzsysteme, Belp BE<br />
Keilzinkwerk Hunkeler AG, Altishofen LU<br />
Keller AG Ziegeleien, Pfungen ZH<br />
Keller-Frei AG, Wallisellen ZH<br />
Keramik Laufen AG, Laufen BL<br />
KIBAG Bauleistungen AG, Winterthur ZH<br />
KIBAG Bauleistungen AG, St. Gallen SG<br />
KIBAG Bauleistungen AG, Müllheim-<br />
Wigoltingen TG<br />
KIBAG Bauleistungen AG, Langenthal BE<br />
→
08 Lehrbetriebe<br />
K–S<br />
KIBAG DIENSTLEISTUNGEN AG, Zürich ZH<br />
KIBAG Kanaltechnik AG, Pratteln BL<br />
KIBAG Kanalunterhalt AG, Fällan<strong>de</strong>n ZH<br />
Kieswerk Calanda AG, Chur GR<br />
KMU Lehrbetriebsverbund AG, Liestal BL<br />
Knupp Bau AG, Eich LU<br />
Kronospan Schweiz AG, Menznau LU<br />
Kühni AG, Ramsei BE<br />
Küng Platten AG, Willisau LU<br />
Künzi + Knutti AG, A<strong>de</strong>lbo<strong>de</strong>n BE<br />
Kuratle & Jaecker AG, Märstetten TG<br />
Kuratle & Jaecker AG, Buchs ZH<br />
Kuratle & Jaecker AG, Nie<strong>de</strong>rbipp BE<br />
Kuratle & Jaecker AG Holzwerkstoffzentrum,<br />
Leibstadt AG<br />
Kuratle & Jaecker AG Holzwerkstoffzentrum,<br />
Sins AG<br />
Kuratle & Jaecker AG Holzwerkstoffzentrum,<br />
Oberentfel<strong>de</strong>n AGtfel<strong>de</strong>n AG<br />
Kuratle & Jaecker AG, Sins AG<br />
L<br />
L & F Sols SA, Lausanne VD<br />
Lachat S.A., Asuel JU<br />
Lägern-Kalksteinbrüche AG, Steinmaur ZH<br />
Lambda Technique d'Isolation Lausanne SA,<br />
Lausanne 20 VD<br />
Landis Bau AG, Zug ZG<br />
Landolt + Co. AG Bauunternehmung,<br />
Kleinan<strong>de</strong>lfingen ZH<br />
Lassueur SA, Grandson VD<br />
Lazzarini AG, Chur GR<br />
LBM Partner AG, Zürich ZH<br />
Lehmann 2000 AG Heizung - Kälte, Zofingen<br />
AG<br />
Lemania Automobiles Sàrl, Bussigny VD<br />
Leonhard Weiss Bau AG, Regensdorf ZH<br />
Lerch AG Bauunternehmung, Winterthur ZH<br />
Locatelli Max SA, CHENE-BOURG GE<br />
LOGISTA EG AG Einkaufsorganisation,<br />
Spreitenbach AG<br />
Loher Feuer GmbH, Muri AG<br />
Loosli Badmöbel AG, Wyssachen BE<br />
Losinger Marazzi SA, Crissier VD<br />
Losinger Marazzi SA, PLAN-LES-OUATES GE<br />
Lötscher Tiefbau AG, Luzern LU<br />
LRS Architectes SA, GENEVE GE<br />
Luigi Martignano & Fils Sàrl, Crissier VD<br />
M<br />
M&S Bau Team AG, Emmenbrücke LU<br />
M+S BauTeam AG, Emmenbrücke LU<br />
Maison du Store SA - succursale d'Yverdon,<br />
Yverdon-les-Bains VD<br />
Mannhart Gebäu<strong>de</strong>technik AG, Turbenthal ZH<br />
Mapei Suisse SA, Sorens FR<br />
Markus Enz AG, Giswil OW<br />
Marmobisa AG, Ebersecken LU<br />
Marti AG Basel, Basel BS<br />
Marti AG Bern Bauunternehmung,<br />
Moosseedorf BE<br />
Marti Construction SA, Lausanne VD<br />
Marti Construction SA, MEYRIN GE<br />
Marti Dienstleistungen AG Personalabteilung,<br />
Moosseedorf BE<br />
Marti Technik AG, Moosseedorf BE<br />
Martin & Co SA, Echallens VD<br />
Martinelli D. AG, St. Moritz GR<br />
Matériaux PLUS SA Sion-Martigny-Monthey-<br />
Rid<strong>de</strong>s, Martigny VS<br />
MBSols Sàrl, Lausanne VD<br />
MEGANET VENTIL SARL, THONEX GE<br />
Meier + Jäggi AG Bauunternehmung, Zofingen<br />
AG<br />
Meier Tobler AG, Schwerzenbach ZH<br />
Meisterbau AG, Balzers FL<br />
Menuiserie Saudan SA, Yverdon-les-Bains VD<br />
Merz Gips AG, Stettlen BE<br />
METHABAU Plan AG, Amriswil TG<br />
MEVA Schalungs-Systeme AG, Seon AG<br />
Michel Rime SA, Echallens VD<br />
Mino SA, Romanel-sur-Lausanne VD<br />
Möbelfabrik Bläuer AG, Biglen BE<br />
Monolicht GmbH, Winterthur ZH<br />
Morandi Frères SA, Corcelles-près-Payerne VD<br />
Morigi SA, Bussigny VD<br />
Muota GmbH, Willisau LU<br />
N<br />
Näpflin Gebäu<strong>de</strong>hülle AG, Schattdorf UR<br />
Nastasi Plâtrerie Peinture SA, Clarens VD<br />
NEBA Unternehmungen AG, Zofingen AG<br />
New Horizons Training (Schweiz) AG, Glattbrugg<br />
ZH<br />
Nicol. Hartmann & Cie. AG, St. Moritz GR<br />
Nocasa, Chur GR<br />
Norba SA, Oron-la-Ville VD<br />
Nyffenegger Storenfabrik AG, Huttwil BE<br />
O<br />
OLWO AG, Worb BE<br />
Orllati Management SA, Bioley-Orjulaz VD<br />
Oscar Hell AG, Muttenz BL<br />
OTIS SA, Le Mont-sur-Lausanne VD<br />
OTIS SA, Villars-sur-Glâne FR<br />
Otto Fischer AG, Zürich ZH<br />
Otto Lang AG, Ermensee LU<br />
P Richard Sàrl, Bex VD<br />
Paluselli Elementbau AG, Diepoldsau SG<br />
Patrick Faça<strong>de</strong>s Sàrl, Chavannes-près-Renens<br />
VD<br />
Perrin Frères SA, Nyon 1 VD<br />
Piasio SA, CROIX-DE-ROZON GE<br />
Pilatus Flachdach AG, Samstagern ZH<br />
Pittet Construction SA, Bottens VD<br />
Planet GDZ AG, Tagelswangen ZH<br />
Plättli Ganz AG, St. Gallen SG<br />
Pomatti AG, St. Moritz GR<br />
Porr Suisse AG, Altdorf UR<br />
Portematic SA, St-Légier-La Chiésaz VD<br />
Posse Peinture Renens SA, Renens VD<br />
Pragma Partenaires SA, Lausanne VD<br />
Pro Dach GmbH, Mattstetten BE<br />
Procalor Sàrl, Aigle VD<br />
Proénergie - Fenêtres SA, Poliez-Pittet VD<br />
ProSafety GmbH, Eschenbach LU<br />
Q<br />
Qualityhome GmbH, Küttigen AG<br />
R<br />
R Architectes SA, GENEVE GE<br />
Ramelet Fils SA, Ecublens VD<br />
Ramseier AG Bern, Bern BE<br />
RBM Electricité SA, St-Aubin FR FR<br />
Réganély SA, Yverdon 2 VD<br />
René Raguth Tscharner, Hauptwil TG<br />
renonova AG, Glattbrugg ZH<br />
Rentsch AG Isolierungen, Münchenbuchsee BE<br />
Renus Group AG, Wallbach AG<br />
Richli AG, Emmenbrücke LU<br />
Riedo Baucenter AG, Düdingen FR<br />
Riedo Clima SA, succursale du Mont-sur-<br />
Lausanne, Le Mont-sur-Lausanne VD<br />
Robert Schaub AG, An<strong>de</strong>lfingen ZH<br />
Rofra Bau AG, Aesch BL<br />
ROMAG aquacare AG, Düdingen FR<br />
Röösli AG, Rothenburg LU<br />
Ropraz SA, Romont FR<br />
Rosa Fenster GmbH, Busswil BE<br />
Rosenmund Haustechnik AG, Basel BS<br />
Roth Echafaudages SA, Vufflens-la-Ville VD<br />
RSA Construction SA, Crissier VD<br />
Ruchti Aerni AG, Arisdorf BL<br />
Rutishauser Entwicklungen AG, Mollis GL<br />
RYF-HAUSTE.CH AG, Zürich ZH<br />
Rynag AG, Uzwil SG<br />
S<br />
saa ag, Altbüron LU<br />
SABAG BASEL AG, Füllinsdorf BL<br />
SABAG Baukeramik AG, Schlieren ZH<br />
SABAG Biel/Bienne AG, Biel/Bienne BE<br />
SABAG Biel/Bienne AG Nie<strong>de</strong>rlassung Bern-<br />
Ittigen, Ittigen BE<br />
Sabag Hägendorf AG, Hägendorf SO<br />
SABAG LUZERN AG, Rothenburg LU<br />
Sabag Romandie SA, Denges VD<br />
Sager AG, Dürrenäsch AG<br />
Sägerei Trachsel AG Sägerei + Holzhan<strong>de</strong>l, Rüti<br />
b. Riggisberg BE<br />
Saint-Gobain Isover SA, Lucens VD<br />
Saint-Gobain Weber AG, Dättwil AG<br />
Saneo by Bringhen SA, Lonay VD<br />
Saneo by Bringhen SA, Bulle FR<br />
Sanibat SA, Sion VS<br />
Saniclim SA, Ecublens VD<br />
Sanimmo Nika SA, Lavigny VD<br />
Sanitas Troesch AG, Winterthur ZH<br />
Sanitas Troesch AG, Kriens LU<br />
Sanitas Troesch AG, Basel BS<br />
Sanitas Troesch AG, Zürich ZH<br />
Sanitas Troesch AG, St. Gallen SG<br />
Sanitas Troesch AG, Chur GR<br />
Sanitas Troesch AG, Rothrist AG<br />
Sanitas Troesch AG Küchen/Bä<strong>de</strong>r/Sanitär,<br />
Köniz BE<br />
Sanitas Troesch AG Küchen/Bä<strong>de</strong>r/Sanitär,<br />
Biel/Bienne BE<br />
Sanitas Troesch AG Küchen/Bä<strong>de</strong>r/Sanitär,<br />
Gwatt (Thun) BE
<strong>09</strong> Lehrbetriebe<br />
S–V<br />
Sanitas Troesch AG Küchen/Bä<strong>de</strong>r/Sanitär,<br />
Bern BE<br />
Sanitas Troesch SA, Crissier 1 VD<br />
Sanitas Troesch SA, Sierre VS<br />
Sanitas Troesch SA, CAROUGE GE<br />
Santag AG, Gwatt (Thun) BE<br />
Sanval SA, Martigny VS<br />
Sarina Cuisine SA, Prez-vers-Noréaz FR<br />
Savary Stores & Bâches Sàrl, Echan<strong>de</strong>ns VD<br />
Schäfer Holzbautechnik AG, Dottikon AG<br />
Schenker Storen AG, Schönenwerd SO<br />
Schenker Stores SA, Crissier VD<br />
Schibli Support AG, Zürich ZH<br />
Schindler + Scheibling AG, Uster ZH<br />
Schmid Bauunternehmung AG Buchrain,<br />
Ebikon LU<br />
Schnei<strong>de</strong>r-Bregy und Partner AG, Raron VS<br />
Schraner Gebr. AG, Laupen ZH ZH<br />
Schwab Gartenbau AG, Ipsach BE<br />
Schwab-System John Schwab SA, Gampelen BE<br />
Schwab-System John Schwab SA, Gampelen NE<br />
sd ingénierie Lausanne SA, Lausanne VD<br />
Sebastian Müller AG, Rickenbach LU LU<br />
Se<strong>de</strong>lec SA, CAROUGE GE<br />
SET Glasbau AG, Volketswil ZH<br />
SH Han<strong>de</strong>ls AG, Bünzen AG<br />
Sidler Metallwaren AG, Romanshorn TG<br />
SIGA Services AG, Ruswil LU<br />
Sigmatic AG, Sursee LU<br />
Siltex AG, Sursee LU<br />
Simeta AG Grosskücheneinrichtungen,<br />
Nie<strong>de</strong>rwil AG<br />
Sky Wings GmbH, Riggisberg BE<br />
Société du Gaz <strong>de</strong> la Plaine du Rhône SA, Aigle VD<br />
Sogeca SA, VERNIER GE<br />
Sol-Air Concept Sàrl, Orbe VD<br />
Soprema AG, Spreitenbach AG<br />
Späti Innenausbau AG, Bellach SO<br />
Specogna Bau AG, Kloten ZH<br />
Speed Up 7 GmbH, Kriens LU<br />
sperrag jago ag, Pratteln BL<br />
SPIES MTS SA, Lonay VD<br />
Spiess energie + haustechnik AG, A<strong>de</strong>lbo<strong>de</strong>n BE<br />
SSE Engineering AG, Gümligen BE<br />
STALDER Immobilien & Finanz GmbH, Luzern LU<br />
Stark AG, Altstätten SG<br />
Steinmann AG, Zürich ZH<br />
Sto AG, Nie<strong>de</strong>rglatt ZH<br />
STOBAG AG, Muri AG<br />
Stoll Giroflex AG, Koblenz AG<br />
Storama Bern AG, Bern BE<br />
STRABAG AG, Schlieren ZH<br />
STRABAG AG, St. Gallen SG<br />
STUTZ AG St. Gallen, St. Gallen SG<br />
Swiss Fermetures Sàrl, Gland VD<br />
SWISS KRONO AG, Menznau LU<br />
swisspor AG Verkaufsbüro, Boswil AG<br />
Swisspor Romandie SA, Châtel-St-Denis FR<br />
swisspro AG, Urdorf ZH<br />
swisspro AG, Zürich ZH<br />
swisspro PM AG, Zürich ZH<br />
T<br />
TECTON AG Zürich, Schlieren ZH<br />
Thermex SA, Morges VD<br />
Thoenen Bauunternehmung AG, Gstaad BE<br />
Tilag AG, Arbon TG<br />
Tobler Haustechnik AG, Sissach BL<br />
Tobler Haustechnik AG, Urdorf ZH<br />
Toggenburger AG, Winterthur ZH<br />
Torello SA, Massongex VS<br />
Tozzo AG BL, Bubendorf BL<br />
TRANSFOBAT ROMANDIE SARL, Cortaillod NE<br />
U<br />
Ulmaco SA, Nyon 2 VD<br />
Umbricht Bau AG Erd-, Tief- und Strassenbau,<br />
Turgi AG<br />
Umdasch Shopfitting AG, Oberentfel<strong>de</strong>n AG<br />
Uni-Clair Sàrl, Ecublens VD<br />
UNITED school of sports AG, Zürich ZHH<br />
V<br />
VANOLI AG Zofingen Bauunternehmung,<br />
Zofingen AG<br />
VE-Tech AG, Luzern LU<br />
Vectur SA, Bussigny VD<br />
VERISET AG, Root LU<br />
VERISET KÜCHEN AG, Root LU<br />
Vision Management Services GmbH, Zürich ZH<br />
Vitrotoit SA, Lonay VD<br />
Von Auw SA, Préverenges VD<br />
Vonplon Strassenbau AG Strassen-, Tief- und<br />
Gartenbau, Baar ZG<br />
VTM Constructions Ltd, Lausanne VD<br />
Vuarraz SA, Pompaples VDar ZG<br />
Vuarraz SA, Pompaples VD<br />
W<br />
W. Thommen AG, Olten SO<br />
W. Tisch-Reymond SA, Lausanne VD<br />
WAREMA Schweiz GmbH, Luzern LU<br />
WASU Baukeramik AG, Fischingen TG<br />
Weibel Muri AG Bauunternehmung, Muri b.<br />
Bern BE<br />
Weinmann Energies SA, Echallens VD<br />
Weiss + Appetito AG, Bern BE<br />
Weiss Küchen + Innenausbau AG, Nürensdorf<br />
ZH<br />
Wenger Fenster AG, Wimmis BE<br />
Werner Waldmeier AG, Augst BL<br />
Werubau AG, Meilen ZH<br />
Westelectro SA, Romanel-sur-Lausanne VD<br />
Wetter Heizung Lüftung AG, Wetzikon ZH<br />
Winkler Wil Haustechnik AG Spenglerei-Sanitär,<br />
Will AG<br />
Winterhalter + Fenner AG, Wallisellen ZH<br />
Wirz AG Bauunternehmung, Bern BE<br />
Witschi AG Bauunternehmung, Langenthal BE<br />
Wolf (Schweiz) AG, Kilchberg ZH<br />
Wolf Bau AG, Chur GR<br />
Y<br />
Y.systems SA, Rossens FR<br />
Z<br />
Zanella Holz AG, Turtmann VS<br />
Zaugg Bau AG Thun Hoch-, Tief-,+ Wasserbau,<br />
Thun BE<br />
Zaugg Schliesstechnik AG, Luzern LU<br />
ZBI Zentrum für Bauökonomie und, Luzern LU<br />
Ziegelei Rapperswil Louis Gasser AG,<br />
Rapperswil BE<br />
Ziegeleien Freiburg & Lausanne AG, Düdingen<br />
FR<br />
Zin<strong>de</strong>l AG, Chur GR<br />
Zuffelato & Wirrer AG, St. Gallen SG<br />
Zurbuchen Frères SA, Eclépens VD<br />
Prozent Lehrbetriebe<br />
(Kanton) 20<strong>19</strong><br />
AG 54<br />
AR 0<br />
AI 1<br />
BE 65<br />
BL 15<br />
BS 7<br />
FR 33<br />
GE 29<br />
GL 3<br />
GR 16<br />
JU 2<br />
LU 51<br />
NE 6<br />
NW 1<br />
OW 5<br />
SG 24<br />
SH 0<br />
S0 8<br />
SZ 1<br />
TG 10<br />
UR 5<br />
VD 134<br />
VS 22<br />
ZG 7<br />
ZH 91<br />
FL (Fürstentum Liechtenstein) 1<br />
TOTAL 591
10 Swiss Skills<br />
Vom 12. bis 16. September 2018 fan<strong>de</strong>n in Bern die Swiss-<br />
Skills 2018 statt. Auf die Besucherinnen und Besucher<br />
warteten 75 Berufsmeisterschaften und 60 Berufspräsentationen.<br />
Der meistgewählte Beruf <strong>de</strong>r Schweiz war auch in Form<br />
einer Berufsschau präsent. Jugendliche im Berufswahlalter,<br />
Eltern, Lehrpersonen und weitere Interessierte konnten<br />
die Zukunft <strong>de</strong>s kaufmännischen Berufsfelds spielerisch<br />
erleben. Lernen<strong>de</strong> aus verschie<strong>de</strong>nen Branchen und Fachleute<br />
beantworteten Fragen und führten durch die Spiele.<br />
Wir danken <strong>de</strong>n Lernen<strong>de</strong>n und <strong>de</strong>n Lehrbetrieben an<br />
dieser Stelle herzlich für die Unterstützung!<br />
v.l. Markus Bühlmann<br />
(Baukette), Adrian<br />
Gaschi (Losinger-<br />
Marazzi AG), Laure<br />
Ray (CS Construction)<br />
v.l Raquel Dias<br />
(Kibag AG),<br />
Tamara O<strong>de</strong>rmatt<br />
(Gasser<br />
Felstechnik AG)<br />
Die Branche Bauen und Wohnen wur<strong>de</strong> an <strong>de</strong>n fünf Tagen von folgen<strong>de</strong>n Lernen<strong>de</strong>n vertreten:<br />
Faraone Davi<strong>de</strong><br />
Gasser Ceramic – Morandi Frères SA, 1562 Corcelles-près-Payerne<br />
Gaschi Adrian<br />
Losinger-Marazzi AG, 1030 Bussigni<br />
Lötscher Luzia<br />
Muota GmbH, 6130 Willisau<br />
O<strong>de</strong>rmatt Tamara<br />
Gasser Felstechnik AG, 6078 Lugern<br />
Schiemann Anna Carina<br />
HG Commerciale, 3360 Herzogenbuchsee<br />
Türkeli Melek<br />
Eberhard Unternehmungen, 8302 Kloten
11 Rund um <strong>de</strong>n üK<br />
Generation 2017 - 2020<br />
Alle überbetrieblichen Kurse wer<strong>de</strong>n seit Lehrbeginn 2017<br />
überarbeitet. Die Skripts verfügen neu über ausführliche<br />
Texte und viele Übungen. Sie sind bereits so konzipiert,<br />
dass eine digitale Umsetzung im Unterricht einfach<br />
machbar sein wird.<br />
Wur<strong>de</strong>n während <strong>de</strong>r ersten bei<strong>de</strong>n üK das p wie «product»<br />
<strong>de</strong>s Marketingmix behan<strong>de</strong>lt, liegt <strong>de</strong>r Schwerpunkt<br />
<strong>de</strong>s neuen üK 3 auf <strong>de</strong>m p wie «place». Die Lernen<strong>de</strong>n<br />
erhalten praxisnahe Informationen über verschie<strong>de</strong>ne<br />
Absatzmetho<strong>de</strong>n und erwerben Kenntnisse über das<br />
Thema Distribution. Fachbegriffe wie Han<strong>de</strong>lskette,<br />
Delkre<strong>de</strong>rerisiko, Logistik, Lagerwesen (Lagerprinzipien, Ø<br />
Lagerbestand, Lagerumschlag, Ø Lagerdauer, ABC-Analyse),<br />
Rahmenverträge, Beschaffungsarten (Vorrats-, Einzel-,<br />
Just-in-time-Beschaffung, Modular/System-Sourcing)<br />
Bestellung auf Abruf, Transportwesen (Nutzlast, LSVA,<br />
Gebin<strong>de</strong>), Aussenbeziehungen (Import, Tares, Risiken im<br />
Aussenhan<strong>de</strong>l und <strong>de</strong>ren Vermin<strong>de</strong>rung) etc. wer<strong>de</strong>n anhand<br />
konkreter Beispiele (BKP 212, 221 und 224) behan<strong>de</strong>lt.<br />
Dem richtigen Verbuchen <strong>de</strong>r Waren o<strong>de</strong>r <strong>de</strong>s gelagerten<br />
Materials wird höchste Aufmerksamkeit geschenkt. So<br />
erhalten die Lernen<strong>de</strong>n einen hohen Mehrwert zusätzlich<br />
zur Ausbildung in <strong>de</strong>r Berufsfachschule. Während in<br />
letzterer das Thema Waren-/Materiallagerung nach alter<br />
Verbuchungsart mit ruhen<strong>de</strong>m Lagerkonto geschult wird,<br />
kriegen die Lernen<strong>de</strong>n unserer Branche mit, wie bei mittleren<br />
und grösseren Betrieben Waren- und Materialein- und<br />
-ausgänge verbucht wer<strong>de</strong>n. Jetzt ist allen klar, warum die<br />
Lagerbestän<strong>de</strong> auch im betrieblichen ERP je<strong>de</strong>rzeit aktuell<br />
sind. Der Verbuchungsart nach laufen<strong>de</strong>r Lagerführung<br />
sei Dank!<br />
Um das theoretisch Erlernte gleich in <strong>de</strong>r Praxis vertiefen zu<br />
können, organisierten unsere üK-Leiten<strong>de</strong>n einen Besuch<br />
bei einem produzieren<strong>de</strong>n, han<strong>de</strong>ltreiben<strong>de</strong>n o<strong>de</strong>r ausführen<strong>de</strong>n<br />
Betrieb mit Lagerhaltung.<br />
Lausanne: Zurbuchen Frères, Eclépens<br />
Lausanne: Zurbuchen Frères, Eclépens<br />
Dagmersellen: Meier Tobler AG, Nebikon
12 Rund um <strong>de</strong>n üK<br />
Vevey: Carrières d’Arvel, Villeneuve<br />
Folgen<strong>de</strong> Betriebe durften unsere Lernen<strong>de</strong>n im Herbst 2018/Frühling 20<strong>19</strong> besuchen:<br />
Aarau: Implenia Schweiz AG, Werkhof, Oberentfel<strong>de</strong>n<br />
üK-Leiterin: Martina Buchmann<br />
Basel: HG Commerciale, Basel<br />
üK-Leiter: Ivan Rudin<br />
Bern: Creabeton Matériaux AG, Lyss<br />
üK-Leiterin: Manuela Fawer<br />
Dagmersellen: Meier Tobler AG, Nebikon<br />
üK-Leiter: Philippe Fischer<br />
Fribourg: Morandi Frères SA, Corcelles-près-Payerne<br />
üK-Leiterin: Jessica Meirim<br />
Lausanne: Zurbuchen Frères, Eclépens<br />
üK-Leiterein: Christelle Garin<br />
Luzern: HG Commerciale, Luzern<br />
üK-Leiter: Katrin Trüb<br />
Sargans: Flumroc AG, Flums<br />
üK-Leiter: Markus Bühlmann<br />
Spiez: Wyssen Seilbahnen AG, Reichenbach<br />
üK-Leiterin: Nadja Zurbrügg<br />
Vevey: Carrières d’Arvel, Villeneuve<br />
üK-Leiterin: Kathlen Overeem<br />
Yverdon-les-Bains: Menuiserie SAUDAN SA, Yverdon-les-Bains<br />
üK-Leitering: Christelle Garin<br />
Zürich a: Otto Fischer AG, Zürich<br />
üK-Leiter: Stefan Vetsch<br />
Zürich b: HG Commerciale, Zürich<br />
üK-Leiterin: Sabrina Betschart
13 Rund um <strong>de</strong>n üK<br />
Ein weiterer Höhepunkt im üK 3 bil<strong>de</strong>te das Aufrichtefest<br />
am En<strong>de</strong> <strong>de</strong>s dritten Tages. Die üK-Klassen erhielten<br />
am ersten Tag <strong>de</strong>s üK 3 <strong>de</strong>n Auftrag, ihre Berufsbildner,<br />
Kollegen, Eltern, Geschwister, Freun<strong>de</strong>, Berufsschullehrer<br />
etc. anzuschreiben und zum Aufrichtefest einzula<strong>de</strong>n.<br />
Die üK-Klassen bil<strong>de</strong>ten eine Projektorganisation mit<br />
Projektleitung und verschie<strong>de</strong>nen Arbeitsgruppen, planten<br />
die Aufgaben mittels Flussdiagramm und nach <strong>de</strong>r IPER-<br />
KA-Metho<strong>de</strong>, gestalteten Einladungsschreiben nach <strong>de</strong>m<br />
AIDA-Prinzip und bereiteten sich im und ausserhalb <strong>de</strong>s üK<br />
auf kurze Präsentationen, eine Werkschau sowie auf eine<br />
Überraschung für die Gäste vor.<br />
Der Anlass bot Gelegenheit, sich persönlich kennen zu<br />
lernen, aufzuzeigen, welche Themen in <strong>de</strong>n üK unterrichtet<br />
wer<strong>de</strong>n und die Halbzeit <strong>de</strong>r Lehre für die Lernen<strong>de</strong>n zu<br />
feiern. Das Projekt war an <strong>de</strong>n meisten üK-Standorten<br />
äusserst erfolgreich!<br />
«Am letzten Montagnachmittag wur<strong>de</strong><br />
ich von einer ÜK-Klasse eingela<strong>de</strong>n.<br />
Die Jugendlichen präsentierten im<br />
Klassenzimmer einige Lerninhalte, die<br />
sie während <strong>de</strong>r üK’s absolvieren. Die<br />
Besucher konnten an diversen Posten<br />
einen guten Eindruck von <strong>de</strong>r Arbeit<br />
gewinnen. Ich war von diesem Anlass<br />
sehr begeistert, dies natürlich nicht in<br />
erster Linie aufgrund <strong>de</strong>s reichhaltigen<br />
Apéros, son<strong>de</strong>rn was die Lernen<strong>de</strong>n<br />
geboten haben. Es ist mir aufgefallen,<br />
dass diese Klasse sehr motiviert ist und<br />
ohne Auffor<strong>de</strong>rung zu je<strong>de</strong>m Gebiet, das<br />
präsentiert wur<strong>de</strong>, Auskunft gab.<br />
Sehr scha<strong>de</strong>, dass so wenig Besucher<br />
gekommen sind. Trotz<strong>de</strong>m: Lasst Euch<br />
nicht entmutigen, macht weiter so.»<br />
Vertreter Amt für Berufsbildung<br />
Dauerte <strong>de</strong>r üK 4 <strong>de</strong>r letzten fünf Generationen jeweils<br />
nur einen Tag und diente ausschliesslich Besuchen bei<br />
produzieren<strong>de</strong>n, han<strong>de</strong>ltreiben<strong>de</strong>n o<strong>de</strong>r ausführen<strong>de</strong>n<br />
Betrieben, stehen <strong>de</strong>n Lernen<strong>de</strong>n aktuell zwei volle<br />
üK-Tage zur Verfügung. Am ersten Tag bil<strong>de</strong>n Themen wie<br />
Werbung, Verkaufsför<strong>de</strong>rung und Public Relations aus<br />
<strong>de</strong>m Bereich Marketing «promotion» die Schwerpunkte.<br />
Anhand vieler Beispiele können Lernen<strong>de</strong> Werbung,<br />
Verkaufsför<strong>de</strong>rungsmassnahmen und PR-Massnahmen<br />
kennen lernen. In einem zweiten Schritt analysieren sie<br />
<strong>de</strong>n eigenen Betrieb o<strong>de</strong>r testen das Wirkungsmo<strong>de</strong>ll<br />
AIDA.<br />
Ein Haus entsteht (üK 1+2)<br />
Der zweite Höhepunkt <strong>de</strong>s üK 4 bil<strong>de</strong>t das Thema «Präsentationstechnik».<br />
Anhand einer Checkliste erwerben die<br />
Lernen<strong>de</strong>n Kenntnisse zum Aufbau von Präsentationen,<br />
zur Methodik (Ausdruck, Sprechtempo, Betonung etc.)<br />
sowie zum optimalen Medieneinsatz.<br />
Übungen, wie zum Beispiel das Memorisieren <strong>de</strong>r 13 Tipps<br />
und Tricks gegen Lampenfieber o<strong>de</strong>r das Führen eines<br />
ersten Prüfungsgesprächs, bieten die Gelegenheit, das<br />
Gelernte 1:1 anzuwen<strong>de</strong>n.
14 Rund um <strong>de</strong>n üK<br />
Der dritte Schwerpunkt enthält das Fach Personalwesen.<br />
Theorie und Praxis wer<strong>de</strong>n bei folgen<strong>de</strong>n Themen miteinan<strong>de</strong>r<br />
verknüpft: Personalbedarfsermittlung, Rekrutierung,<br />
Anwerbung, Auswahl und Einstellung. Unsere Lernen<strong>de</strong>n<br />
kennen nun die Unterschie<strong>de</strong> zwischen Einzelarbeitsverträgen<br />
nach OR/Arbeitsgesetz und solchen nach GAV/<br />
LMV-Bestimmungen, wissen, was eine Allgemeinverbindlichkeitserklärung<br />
eines GAV ist und können Fragen<br />
zu ihren eigenen Arbeitssicherheitsausbildungen in <strong>de</strong>n<br />
Betrieben beantworten.<br />
Besucherinnen und Besucher Aufrichte<br />
Nicht fehlen darf natürlich auch in diesem üK das<br />
W&G-Fach «Buchhaltung». Anhand von Lohnblättern<br />
von Teilzeitangestellten, ausländischen Mitarbeitern und<br />
Vollzeitangestellten mit Kin<strong>de</strong>rn können die Lernen<strong>de</strong>n<br />
einen Lohnlauf «miterleben». Sie wissen nun, wie die in<br />
unserer Branche gängigen Zuschläge und Abzüge berechnet,<br />
verbucht und am En<strong>de</strong> einer bestimmten Perio<strong>de</strong><br />
<strong>de</strong>n Sozialversicherungen überwiesen wer<strong>de</strong>n.<br />
Distribution Han<strong>de</strong>lskette (üK 3)<br />
Besuch Lager (üK 3)
15 Rund um <strong>de</strong>n üK<br />
Apéro Aufrichte<br />
Besuch Zieglerei (üK3)<br />
Besuch Lager (üK3)<br />
Besucherinnen und Besucher Aufrichte
16 Rund um <strong>de</strong>n üK<br />
Generation 2018 - 2021<br />
Die Generation 2018 – 2021 besuchte<br />
während ihres zweiten üK wie<strong>de</strong>rum<br />
Baustellen, die durch die üK-Leiten<strong>de</strong>n<br />
vor Ort organisiert wur<strong>de</strong>n.<br />
Baustelle ETH Basel<br />
Wir danken an dieser Stelle allen<br />
Betrieben nochmals – herzlichen<br />
Dank für die Führungen!<br />
Aarau: Birchmeier Bau AG, Döttigen (Hochbaustelle Buchs)<br />
üK-Leiterin: Martina Buchmann<br />
Basel: Marti AG Basel, Basel (Neubau BSS/ETH, Basel)<br />
üK-Leiterin: Sabrina Betschart<br />
Bern: ARGE Wylerfeld. -Marti AG Bern/Frutiger AG (Entflechtung Wylerfeld Bern)<br />
üK-Leiter: Stefan Vetsch<br />
Dagmersellen: Josef Arnet AG, Dagmersellen (MFH Baslerstrasse 38, Dagmersellen)<br />
üK-Leiter: Philippe Fischer<br />
Fribourg: Groupe Orllati SA, Bioley-Orjulaz (Centre Migros, Avry-sur-Matran)<br />
üK-Leiterin: Déborah Iseli<br />
Genève: GBI SA, Cointrin-Genève (quartier <strong>de</strong> l’Etang certifié site 2000 Watts,<br />
Vernier-Genève) üK-Leiterin: Christelle Cuperlier<br />
Lausanne: HRS Real Estate SA, St-Sulpice (Quartier <strong>de</strong>s Halles, Morges)<br />
üK-Leiterin: Christelle Garin<br />
Luzern: Lötscher Tiefbau AG, Luzern (Horw Mitte, Baufeld A, Horw)<br />
üK-Leiter: Katrin Trüb<br />
Sargans: A. Käppeli's Söhne AG, Sargans (MFH Tannenheim, Sargans)<br />
üK-Leiter: Martin Aerni<br />
Spiez: ARGE Allmendtunnel – Marti-Frutiger-KIBAG (Sanierung Allmendtunnel A6<br />
Rubigen - Spiez ) üK-Leiterin: Nadja Zurbrügg<br />
Winterthur: Baltensperber AG, Winterthur (TownVillage – Das Generationenwohnen,<br />
Winterthur) üK-Leiterin: Raquel Dias-Altmann<br />
Vevey: Implénia Suisse SA buildings, Crissier (Les Boverattes, Pully)<br />
üK-Leiterin: Kathlen Overeem<br />
Yverdon-les-Bains: Ateliers d’Architecutre SA / AA, Yverdon<br />
üK-Leiter: Olivier Grossniklaus<br />
Zürich a: Barizzi AG, Brüttisellen (Rosengarten Zürich)<br />
üK-Leiterin: Barbara Kühne<br />
Zürich b: Allreal Generalunternehmung AG, Zürich (Grünhof-Areal, Zürich)<br />
üK-Leiter: Gregory Grämiger
17 Reform 2022<br />
Das vergangene Jahr stand im Zeichen <strong>de</strong>r Erstellung <strong>de</strong>s<br />
zukünftigen Tätigkeitsprofils mit <strong>de</strong>n Handlungskompetenzebereichen<br />
und <strong>de</strong>n dazugehören<strong>de</strong>n Erfolgsfaktoren.<br />
Zur Zeit wer<strong>de</strong>n die Inhalte durch das Staatssekretariat<br />
für Bildung, Forschung und Innovation (SBFI) validiert.<br />
Nach <strong>de</strong>n Sommerferien beginnen verschie<strong>de</strong>ne Arbeitsgruppen<br />
mit <strong>de</strong>r Erstellung <strong>de</strong>r schulischen, betrieblichen<br />
und überbetrieblichen Lerninhalten. Themengebiete, die für<br />
alle KV-Lernen<strong>de</strong>n in Frage kommen können, sind: Arbeiten<br />
in <strong>de</strong>r digitalen Arbeitswelt, Mitarbeit in unternehmerischen<br />
Arbeitsprozessen o<strong>de</strong>r Han<strong>de</strong>ln in agilen Arbeitsformen.<br />
Folgen<strong>de</strong> Vorgaben stehen bei <strong>de</strong>r Weiterbearbeitung im<br />
Vor<strong>de</strong>rgrund:<br />
1. Die lernen<strong>de</strong> Person soll immer im Zentrum <strong>de</strong>r<br />
Betrachtung stehen;<br />
2. Kompetenzentwicklung beruht auf <strong>de</strong>m Aufbau und <strong>de</strong>r<br />
Reflexion von Erfahrung;<br />
3. Der Arbeitsprozess (Betrieb) ist <strong>de</strong>r wichtigste Lernort.<br />
Der Arbeitsmarkt verän<strong>de</strong>rt sich laufend. An die<br />
Berufspersonen wer<strong>de</strong>n immer höhere Anfor<strong>de</strong>rungen<br />
gestellt und Routinearbeiten fallen mehr und mehr weg.<br />
Deshalb müssen zukünftige Lernen<strong>de</strong> bereits in <strong>de</strong>r<br />
Grundbildung Instrumente und Metho<strong>de</strong>n erwerben, die<br />
es ihnen erlauben, die jeweiligen Arbeiten selbstorganisiert<br />
ausführen zu können. Tätigkeiten, die sich nach Schema<br />
F bearbeiten lassen, wer<strong>de</strong>n immer seltener. Berufspersonen<br />
müssen zukünftig in <strong>de</strong>r Lage sein, mit verän<strong>de</strong>rten<br />
und zum Teil undurchschaubaren Arbeitssituationen<br />
umzugehen.<br />
Das neue Ausbil<strong>de</strong>n wird auf <strong>de</strong>r Basis von «Erfahrung<br />
machen», «Erfahrung beschreiben», «Erfahrung reflektieren»<br />
und «Erfahrung ableiten» gemäss nachfolgen<strong>de</strong>m<br />
Ausbildungsschema umgesetzt:<br />
Zu erkennen ist auf einen Blick, dass mit <strong>de</strong>r Reform 2022<br />
das statische, eher träge Leistungszielwissen (abarbeiten,<br />
auf erledigt setzen, fertig…) durch das dynamische Konzept<br />
<strong>de</strong>r Erfahrung in konkreten Arbeitssituationen ersetzt wird.<br />
Bil<strong>de</strong>ten in <strong>de</strong>r Vergangenheit alle drei Lernorte die<br />
KV-Lernen<strong>de</strong>n getrennt aus, soll ab 2022 die Zusammenarbeit<br />
zwischen <strong>de</strong>n Betrieben, <strong>de</strong>n überbetrieblichen Kursen<br />
und <strong>de</strong>r Berufsfachschulen intensiviert wer<strong>de</strong>n.<br />
Was be<strong>de</strong>uten die Anpassungen für uns?<br />
1. Mit Sicherheit lässt sich sagen, dass die kaufmännische<br />
Grundbildung an Attraktivität gewinnen wird.<br />
2. Der Betrieb wird zum wichtigsten Lernort.<br />
3. Die Ausbildung verliert ihren statischen Charakter zugunsten<br />
erhöhter Dynamik.<br />
4. Weiterhin wer<strong>de</strong>n branchenspezifische Kompetenzen<br />
ein wesentlicher Faktor für <strong>de</strong>n beruflichen Erfolg<br />
ausmachen.<br />
5. Alle an <strong>de</strong>r Ausbildung involvierten Personen brauchen<br />
etwas Zeit, um sich mit <strong>de</strong>r neuen Dynamik vertraut zu<br />
machen. Zu erwarten sind in Zukunft Lernen<strong>de</strong>, die flexibel,<br />
proaktiv, antizipativ und initiativ agieren wer<strong>de</strong>n!<br />
6. Genaue Abklärungen <strong>de</strong>r Branchenzugehörigkeit <strong>de</strong>r<br />
Lehrbetriebe und <strong>de</strong>ren Zuweisung zur betreffen<strong>de</strong>n<br />
Ausbildungs- und Prüfungsbranche durch die kantonalen<br />
Ämter wer<strong>de</strong>n in Zukunft noch wichtiger! Nur so kann<br />
die angestrebte Lernortkooperationen optimal gewährleistet<br />
wer<strong>de</strong>n.<br />
Erfahren Sie mehr über die Reform und aus <strong>de</strong>m<br />
Alltag unserer Lernen<strong>de</strong>n <strong>de</strong>r Branche. Mel<strong>de</strong>n Sie sich für<br />
<strong>de</strong>n Newsletter (<strong>baukette</strong>.ch) an o<strong>de</strong>r besuchen Sie eine<br />
unserer ERFA-Veranstaltungen in Ihrer Region!<br />
Wir danken Ihnen herzlich für die tolle Zusammenarbeit<br />
und freuen uns auf die nächsten Herausfor<strong>de</strong>rungen!<br />
Ausbildungsschema:<br />
1. Lernen<strong>de</strong> halten konkrete Umsetzungen schriftlich fest.<br />
Die erworbene Erfahrung wird damit sichtbar gemacht;<br />
2. Anhand konkreter Fragestellungen reflektieren die<br />
Lernen<strong>de</strong>n die gemachten Erfahrungen;<br />
3. Aus <strong>de</strong>r Reflexion leiten die Lernen<strong>de</strong>n ab und erarbeiten<br />
sich Handlungsalternativen für vergleichbare zukünftige<br />
Situationen;<br />
4. Die Lernen<strong>de</strong>n erproben die Handlungsalternative und<br />
erleben, ob und wie diese wirkt. So lernen sie ständig aus<br />
ihren eigenen Erfahrungen.<br />
Markus Bühlmann<br />
Geschäftsfüher<br />
Baukette Schweiz
Baukette<br />
Schweiz<br />
Kontakt<br />
Geschäftsstelle<br />
Markus Bühlmann<br />
Schaffhauserstrasse 560<br />
8052 Zürich<br />
m.buehlmann@<strong>baukette</strong>.ch<br />
Präsi<strong>de</strong>nt <strong>de</strong>r Aufsichtskommission<br />
Richard Wachter<br />
Managementberatung<br />
Kirchbergstrasse 89<br />
5024 Küttigen<br />
r.wachter@<strong>baukette</strong>.ch<br />
Trägerorganisationen und<br />
Assoziierte Mitglie<strong>de</strong>r<br />
HWS<br />
SGVSB<br />
SPV<br />
VES<br />
VSBH<br />
HGC<br />
ST AG<br />
CRH-SD<br />
VSEI<br />
Holzwerkstoffe Schweiz<br />
Schweizerischer Grosshan<strong>de</strong>lsverband<br />
<strong>de</strong>r Sanitären Branche<br />
Schweizerischer Plattenverband<br />
Verband Elektrogrosshan<strong>de</strong>l Schweiz<br />
Verband <strong>de</strong>s Schweizerischen<br />
Baumaterialenhan<strong>de</strong>ls<br />
HG Commerciale<br />
Sanitas Troesch AG<br />
CRH Gétaz Holding AG<br />
Verband Schweizerischer<br />
Elektro-Installationsfirmen<br />
Stand: August 20<strong>19</strong>