Inequalities in Health among School-Aged Children in Ireland ...
Inequalities in Health among School-Aged Children in Ireland ...
Inequalities in Health among School-Aged Children in Ireland ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Achoimre Feidhmiúchá<strong>in</strong><br />
Réamhrá<br />
Seo an dara tuarascáil náisiúnta ó shuirbhé ar Iompraíocht Slá<strong>in</strong>te i Leanaí ag Aois<br />
Scoile (HBSC) 2006. Is é aidhm na tuarascála seo <strong>in</strong>iúchadh a dhéanamh ar stádas<br />
slá<strong>in</strong>te agus ar iompraíocht slá<strong>in</strong>te sa<strong>in</strong>ghrúpaí leanaí a chónaíonn <strong>in</strong> Éir<strong>in</strong>n. Cuirtear<br />
sonraí i láthair maidir le daltaí ón Lucht Siúil, daltaí ó theaghlaigh <strong>in</strong>imirceacha, daltaí<br />
atá faoi mhíchumas nó a bhfuil t<strong>in</strong>neas a<strong>in</strong>sealach orthu agus daltaí i scoileanna atá<br />
rannpháirteach i gClár Tacaíochta Scoile na Ro<strong>in</strong>ne Oideachais agus Eolaíochta fao<strong>in</strong><br />
bplean gnímh Comhionannas Deiseanna i Scoileanna ar a dtugtar scoileanna DEIS.<br />
R<strong>in</strong>neadh comparáid idir daltaí i ngach sa<strong>in</strong>ghrúpa díbh s<strong>in</strong> agus foghrúpa ón sampla<br />
náisiúnta a comhoiriúnaíodh de réir aoise, <strong>in</strong>scne, aicme sóisialta agus ceantair. Déanann<br />
an tuarascáil seo athbhreithniú ar stádas slá<strong>in</strong>te agus iompraíocht fé<strong>in</strong>tuairiscithe<br />
na ngrúpaí éagsúla maidir leo seo a leanas: slá<strong>in</strong>te gh<strong>in</strong>earálta, iompraíocht riosca,<br />
iompraíocht bia agus aiste bia, iompraíocht fhisiciúil agus shuiteach, gortuithe agus<br />
maistíneach i gcomhthéacs sóisialta na slá<strong>in</strong>te.<br />
An Lucht Siúil<br />
Bhí daltaí ón lucht siúil cosúil lena ngrúpa comhoiriúnaithe sa mhéid gur thuairiscigh<br />
siad go raibh togha na slá<strong>in</strong>te acu agus go raibh siad an-sona lena saol. Ach ba lú an seans<br />
go dtuairisceodh daltaí ón Lucht Siúil go raibh siad an-sásta leis an saol, agus ba mhó faoi<br />
dhó an seans go dtuairisceodh cailíní ón Lucht Siúil go mbíonn t<strong>in</strong>neas c<strong>in</strong>n orthu gach<br />
seachta<strong>in</strong> ná na cailíní ón ngrúpa comhoiriúnaithe. Ba mhó an seans go dtuairisceodh<br />
daltaí ón Lucht Siúil gur caiteoirí tobac iad faoi láthair, gur ól siad alcól le mí anuas,<br />
go raibh siad ‘ar deargmheisce’ uair amhá<strong>in</strong> <strong>in</strong>a saol, ar a laghad, agus gur úsáid siad<br />
cannabas le 12 mhí anuas.<br />
B’ionann an méid torthaí agus glasraí a itheadh i measc daltaí ón Lucht Siúil agus an grúpa<br />
comhoiriúnaithe, ach thuairiscigh níos mó buachaillí ón Lucht Siúil gur ith siad milseá<strong>in</strong><br />
go m<strong>in</strong>ic. Ba mhó seans go dtuairisceodh daltaí ón Lucht Siúil nach raibh bricfeasta acu<br />
aon lá sa tseachta<strong>in</strong>, go raibh siad ar aiste le meáchan a chailleadh agus go raibh taithí<br />
acu ar bhochta<strong>in</strong>eacht bia ná an grúpa comhoiriúnaithe. Ba mhó seans chomh maith go<br />
dtuairisceodh daltaí ón Lucht Siúil nach ndearna siad aclaíocht go m<strong>in</strong>ic, ach ní raibh<br />
aon difear idir iad agus a ngrúpa comhoiriúnaithe maidir le gnéithe eile den iompraíocht<br />
shuiteach agus maidir le bheith rannpháirteach i ngníomhaíocht fhisiciúil.<br />
Ba mhó seans go dtuairisceodh cailíní ón Lucht Siúil go ndearnadh bulaíocht orthu ar<br />
scoil le cúpla mí anuas, ach níor léir aon difríochtaí idir an Lucht Siúil agus a ngrúpa<br />
5