Tenses in English

Tense in English
İngilizce dilbilgisinin en önemli öğesi zaman konusudur, çünkü diğer tüm konular ya direkt ya da dolaylı
olarak zamanlarla ilişkilidir. Tense’ler bir cümledeki eylemin geçmişte mi, mevcut zamanda mı yoksa
gelecekte mi yapılacağı hakkında bilgi verir. Tense kavramına ek olarak bir de Aspect vardır. Bu kavram
ise cümledeki eylemin sürekli mi yoksa belirli bir süreç içerisinde mi yapıldığı hakkında bilgi verir.
Tense kavramı cümlenin içerisindeki eylemin ne zaman yapıldığına işaret eder. Temel olarak 3 tane Tense
vardır; Past, Present ve Future.
Tenses
Geçmiş Mevcut Zaman Gelecek
ASPECT PAST PRESENT FUTURE
SIMPLE V 2 V1 will + V0
(Be going to)
CONTINUOUS was/ were + V ing am / is / are + V ing will be + V ing
PERFECT Had + V 3 have / has + V 3 will have + V 3
PERFECT
CONTINUOUS
Had been + V ing have / has been + V ing will have been + V ing
a. Present Tense
Ex 1 : I go to work every day at 7 o’clock. Present Simple
(Her gün saat 7 de işe giderim.)
Ex 2 : I am going to work now. Present continuous
(Şu anda işe gidiyorum.)
Ex 3 : I have studied English for five months. Present perfect
(5 aydan beri İngilizce çalışmaktayım.)
b. Past Tenses
Ex 4 : I went to work every day last year. Past Simple
(Geçen yıl her gün işe giderdim.)
Ex 5 : I was going to work at this time yesterday. Past Continuous
(Dün bu zamanlarda işe gidiyordum.)
Ex 6 : I had studied English for two years before I passed KPDS. Past Perfect
(Kpds sınavını geçmeden önce 2 yıl İngilizce çalışmıştım.)
c. Future Tenses
Ex 7 : I will go to work next year. Future Simple
(Gelecek yıl işe gideceğim.)
Ex 8 : I will be going work at this time tomorrow. Future Continuous
(Yarın bu saatler işe gidiyor olacağım.)
Ex 9 : I will have studied English for two years before I pass KPDS. Future Perfect
(Kpds sınavını geçmeden önce 2 yıl İngilizce çalışmış olacağım.)
1 Eylem mevcut zamanda sürekli yapılmaktadır present’dır. Present Simple
2 Eylem belirli bir süreliğine Şuanda yapılmaktadır Present continuous
3 Eylem geçmişte başlamış mevcut zamana kadar gelmiş Present Perfect
4 Eylem geçmişte sürekli yapılmaktadır Past Simple
5 Eylem geçmişte belirli bir süreliğine yapılmıştır Past Continuous
6 Eylem geçmişte belirli bir zamandan önce başlamış ve tamamlanmış Past Perfect
7 Eylem sürekli yapılmakta olacak Future Simple
8 Eylem belirli bir süreliğine gelecekte yapılacak Future Continuous
9 Eylem şu anda başlamış gelecekte belirli bir zamana kadar gidecek Future Perfect
Tarık İnce 1

Aspect kavramı ise cümlede yapılan eylemin süreklimi, kısa bir süreliğine mi yoksa iki zaman arasında mı
yapıldığı hakkında bilgi verir.
ASPECT
Simple
Continuous
Perfect simple
Eylem sürekli, tamamlanmış
Eylem belirli bir süreliğine, tamamlanmamış
Eylem iki zaman aralığında, henüz tamamlanmış
Perfect Continuous
Eylem iki zman aralığında, henüz tamamlanmamış
a. Simple: cümle içerisindeki eylemin sürekli yapıldığını vurgular.
Eylem geçmişte sürekli yapılmış ancak şimdi yapılmıyor ise: Past Simple,
I slept at 10 o’clock when I was a child. 10
Eylem hem geçmişte, hem şimdi, hem de gelecekte yapılacak ise; present simple,
I sleep at 12 o’clock every day. 11
Eylem gelecekte sürekli yapılacak ise; Future Simple.
I will sleep at 11 o’clock when I start to work. 12
b. Continuous: cümledeki eylemin belirli bir süreliğine yapıldığını vurgular.
Eylem geçmişte belirli bir zaman aralığında yapılmış ise; Past Continuous,
I was watching TV from 8 to 10 yesterday. 13
Eylem sadece içinde bulunduğumuz zaman diliminde yapılıyor ise; Present Continuous,
I am watching tv now. 14
Eylem gelecekte belirli bir zaman aralığında yapılacak ise; Future Continuous.
I will be watching tv from 8 to 10 tomorrow. 15
c. Perfect: cümledeki eylemin iki zaman aralığında yapıldığını ya da bir eylemin diğer eylemden önce
yapıldığını vurgular.
Eylem geçmişte başka bir eylemden daha önce yapılmış ise; Past Perfect
I had finished my work before Ahmet came. 16
Eylem geçmişte başlayıp günümüze kadar gelmiş ise; Present Perfect
Since we met, she has worked in the same school. 17
Eylem gelecekte belirli bir eylemden daha önce yapılacak ise; Future Perfect.
I will have finished my homework by the time my mother comes. 18
10 Çocukken her zaman saat 10 da uyurdum. Geçmişte Sürekli: Past Simple
11 Her gün saat 12 de uyurum. Mevcut zamanda Sürekli: Present Simple
12 Çalışmaya başladığımda saat 11 de uyuyacağım. Gelecekte Sürekli: Future Simple
13 Dün saat 8 den 10’a kadar TV izliyordum. Geçmişte belirli bir süre: Past Continuous
14 Şu anda TV izliyorum. Mevcut Zamanda şimdi: Present Continuous
15 Yarın 8 den 10’a kadar TV izliyor olacağım. Gelecek Zamanda belirli bir süre: Future Continuous
16 Ahmet gelmeden önce ödevimi bitirmiştim. Geçmişte bir eylemden önce yapılmış: Past Perfect
17 Tanıştığımızdan beri aynı okulda çalışmaktadır. Geçmişte başlamış bu güne kadar gelmiş: Present Perfect
18 Annem geldiğinde, ödevimi bitirmiş olacağım. Gelecekte bir eylemden önce tamamlanmış olacak: Future Perfect
Tarık İnce 2

Yapı:
Present Simple
OLUMLU OLUMSUZ SORU
Özne + Yüklem
I
You
We
They
He
She
It
V1
Vs
Özne + yardımcı NOT + Yüklem
Fiil
I
You
We do not V1
They
He
She
It
does not V1
Yardımcı +Özne + Yüklem
Fiil
I
You
Do We V1
They
Does
He
She V1
It
Not: Simple tense’lerin olumlu cümlelerinde yardımcı fiil kullanılmaz.
Kullanım
a. Habitual actions and Daily routines/activities
Alışkanlıklarımızdan ve günlük rutinlerimizden bahsederken;
Ex:
I wash my hair every morning.
I go to cinema once a week.
I always drink tea in the mornings.
b. Natural truths and scientific knowledge
Doğal gerçeklerde bilimsel bilgilerde kullanılır.
The world revolves around the sun.
Ankle injuries don’t recover quickly!
Sıklık zarfları
Always
Usually
Generally
Often
Most of the time
Mostly
Frequently
Sometimes
Occasionally
Seldom
Rarely
Barely
Hardly
Scarcely
Never
Every year- day
Each year
Once a year
Twice a week
Three times a day
c. Series of planned future actions of travel agents and time tables.
Acentelerinin belirlemiş olduğu aktivitelerde ve varış-kalkış boardlarında.
The first bus leaves at 6 o’clock.
The group arrive the hotel at 9 o’clock and then they have breakfast at 9:30. They
visit historical places and have lunch at 2. After lunch, they practice yoga with a
famous yoga teacher.
d. Newspaper headlines and sports events.
Gazete başlıklarında ve spor müsabakalarının canlı anlatımında
President visits the families of the victims.
Ilker Başbuğ denies the accusations.
Commentator: Messi kicks the ball and scores a goal.
e. Type 0 and Type 1 Conditional clauses
Type 0 ve Type 1 Koşul cümlelerinde
If you heat the water, it boils.
If you study hard, you will be successful.
If you do not respect others, no one wants to talk with to you.
f. Time clauses
Zaman cümleciklerinde; özellikle Future tense’nin bulunduğu zaman
cümlelerinde bağlacın bulunduğu cümlede kullanılır.
As soon as I receive your mail, I will answer it.
He will do his homework before he goes out.
Tarık İnce 3

Yapı:
Present Continuous
OLUMLU OLUMSUZ SORU
Özne +yardımcı fiil+ Yüklem
I am Ving
You
We are Ving
They
He
She is Ving
It
Özne + yardımcı NOT +
Yüklem
Fiil
I am Ving
You
We are Ving
They
He
She is Ving
It
Yardımcı +Özne + Yüklem
Fiil
Am
I
You
Are We Ving
They
He
Is She Ving
It
Kullanım
a. Actions happening now
Konuşma anında meydana gelen olaylardan bahsederken kullanılır;
I am in the classroom and I am studying English now.
You are reading a book at present.
He is listening to music at the moment.
People are dying hunger in Africa.
Zaman zarfları
Now
Right now
At the moment
At present
Currently
For the time being
Look! Listen!
Nowadays
These days
Tomorrow
More and more
Comparatives
Each year
Once / twice a weekyear
Three times a day
b. Actions happening around now but not exactly at the time of speaking
Son zamanlarda geçici süreliğine meydana gelen olaylardan bahsederken;
My father is redecorating our house nowadays.
She is staying with her friends these days.
We are working like a slave for the being.
c. Actions planned for the future
Gelecekte yapmayı planladığımız eylemlerden bahsederken;
President is visiting Syria tomorrow.
My friends are flying to London next week.
d. Changing actions
Değişmekte olan eylemlerden bahsederken;
The climate is getting warmer and warmer.
Turkish economy is getting better day by day.
Not:
Involuntary actions such as senses; feel, look, smell, taste, hear, see etc
I feel happy now.
The class smells bad!
The soup tastes cold.
Verbs expressing emotions; like, hate, fear, love, respect, wish etc.
I appreciate your struggle.
Mental activities; agree, understand, assume, remember, expect, trust, suppose,
realize, recognize etc. I agree with you on this matter.
Possession verbs; have, belong, possess, own.
Bu tür fiiller continuous tense’lerde kullanılmazlar. Bu tür herhangi bir çaba ya da
enerji sarf etmeden oluşan eylemler konuşma anında dahi meydana gelmiş olsa
Present Simple Tense ile kullanılırlar.
Tarık İnce 4

Present Perfect Simple
OLUMLU OLUMSUZ SORU
Özne +yardımcı fiil + Yüklem
I
You
We have V3
They
He
She has V3
It
Özne + yardımcı NOT + Yüklem
I Fiil
You
We have not V3
They
He
She has not V3
It
Yardımcı +Özne + Yüklem
Fiil
I
You
Have We V3
They
He
Has She V3
It
Kullanım
a. Actions happened at an indefinite time in the past , emphasis on the action
Geçmişte olmuş ama zamanı belli olmayan eylemlerden bahsederken;
Eğer eylemin ne zaman yapıldığı verilirse Past Simple kullanılır.
I have washed my car.
I washed my car in this morning.
b.Action started in the past and its effects are still continuing in the present.
Geçmişte olmuş ama etkisi şu ana gelen eylemlerden bahsederken;
I have already eaten my lunch. I am full now.
He has broken his leg. His leg is bandaged now.
c. Actions done at a specific time in the past. How many times?
Geçmişte şimdiye kadar yapmış olduğumuz eylemlerden bahsederken;
Astronauts have gone to space three times since 1990.
d. Today, this morning/evening etc. if these periods of time are not finished at
the time of speaking.
Eğer bahsedilen zaman dilimi sona ermemişse;
She has gone to school in this morning.
Ilker Başbuğ denies the accusations.
e. SUPERLATIVES & “THE FIRST, SECOND, LAST TIME”,
It’s the best meal I’ve ever had
It’s the first time he’s given a speech
Present Perfect Continuous
OLUMLU OLUMSUZ SORU
Özne +yardımcı fiil + Yüklem
I
You
We
They
He
She
It
have been Ving
Özne + yardımcı NOT + Yüklem
Fiil
I
You
We have not beenVing
They
Yardımcı +Özne + Yüklem
Fiil
I
You
Have We been Ving
They
He
She been Ving
It
He
has beenVing
Has
She has not been Ving
It
Kullanım
a. The present perfect continuous is very similar in meaning to the present perfect
simple tense. We use it to talk about actions started in the past, but is still
happening. Duration of the action is emphasized.
Anlam olarak Perfect Simple ile aralarında büyük bir fark yoktur. Geçmişte
başlamış ve hala devam etmekte olan olaylardan bahsederken kullanılır.
Eylemin yapıldığı süreç önemlidir.
It has been raining for two days. It started two days ago and now it is still raining.
Zaman zarfları
Already – Just - Yet
Ever
For - Since
Recently
Lately
Until now
So far
Up to now, hitherto,
Over/For/ the last 2 weeks
Twice, three times
The best
This is the first time
Olumsuz cümlelerde still
Tarık İnce 5

Yapı:
Past Simple
OLUMLU OLUMSUZ SORU
Özne + Yüklem
I
You
We
They
He
She
It
V2
Özne + yardımcı Fiil NOT + Yüklem
I
You
We
They did not V1
He
She
It
Yardımcı Fiil+Özne + Yüklem
I
You
We
Did They V1
He
She
It
Kullanım
a. Actions completed at a definite time in the past
Geçmişte belirli bir zamanda yapılmış tamamlanmış olaylarda;
I graduated from high school in 2003.
Millions of people died in Hiroshima.
Zaman zarfları
Yesterday
Last night
Ago
In 2011
Before Christmas
When I was a child
That night / day / year
Previously / Formerly
Last week /month /year
Ataturk
b.Actions completed in the past chronically
Geçmişte bir biri ardına olmuş olaylardan bahsederken;
He opened the door and entered the room.
We met at university and then we decided to marry.
c. Habitual actions in the past “used to - would”
Geçmişteki alışkanlıklarımızdan bahsederken;
I used to smoke two packets of cigarette. But now I do not smoke.
My father would go fishing when we lived in our village. But now, he does not go.
Tip: would state verb ile kullanılmaz.
There used to be a library near the bank.
There would be a library near the bank.
d.Time clauses
I. Cümle BAĞLAÇ CÜMLESİ III. CÜMLE
____PAST ______________, When Simple Past, __________ PAST ______
____PAST _____________, by the time Simple Past, _____PAST ______
____ PAST ______________, Since Simple Past, _______ __ PAST _______
____ PAST ______________, Until Simple Past, ______ ___PAST _______
____ PAST ______________, Till Simple Past, ________ ___ PAST _______
____ PAST ______________, as soon as Simple Past, ______ PAST _______
____ PAST ______________, Once Simple Past, ___________PAST _______
Not: İngilizce de zaman bağlaçlarının bulunduğu cümlelerde Tense Agreement
“zaman uyuşması” olmak zorundadır. Yani zaman bağlaçlarıyla bağlanan
cümlelerden biri PAST ise kendisinden sonar gelen cümleler de PAST olmalıdır.
Cümlelerin Past, Present ya da Future mu olacağını cümle içerisindeki zaman
zarfları belirler.
Cümlelerin Simple, Continuous ya da Perfect mi olacağını ise cümleleri birbirine
bağlamak için kullanılan Zaman Bağlaçları belirler.
When bağlacı içinde kullanıldığı cümlenin Simple olmasını gerektirtir,
kendisinden önceki ya da sonra ki cümle Simple, Continuous ve ya nadiren de
Perfect olabilir.
Tarık İnce 6

Extra notes!
Past simple is not necessarily to be used in the past. We can use past simple to
emphasize UNREAL situations or be more POLITE in present and future.
Past simple sadece geçmişteki olayları vurgulamak için kullanılmaz. Aynı zamanda
present ve future’da gerçek dışı durumları ve kibarlığı vurgulamak içinde
kullanılabilir.
If type II
If past Simple + would/could V0 = unreal present
I wish
If only
As if
As though
It is time
It is about time
It is high time
Would sooner
Would rather
Past Simple = unreal present
It is time
It is about time
It is high time
to V0
+ SUBJECT Past Simple = unreal situation
I. Unreal situations
Gerçek dışı durumları vurgulamak için;
a. If clauses type II
If I studied hard, I would pass all my exams.
(Eğer çok çalışmış olsam tüm sınavlarımı geçerdim.)
If I won the lottery, I could buy a Q7.
(eğer piyangoyu tutturmuş olsam bir Q7 alabilirdim)
b. Wish clauses: keşke belirten cümleler;
I wish I knew Arabic.
(Keşke Arapça bilsem.)
If only BJK won the cup this season.
(keşke Beşiktaş bu sezon şampiyon olsa)
He acts as if she were a little child.
(küçük bir çocukmuş gibi davranıyor.)
She talks as though everything was my fault.
(her şeyin suçlusu benmişim gibi konuşuyor.)
II. Preference
Bir başkasının bir şeyi yapmasını istediğimizde;
Ahmet drives to school every day, but I would rather he took a bus instead.
(Ahmet her gün okula arabayla gidiyor, onun otobüsle gitmesini isterim)
She is thinking to give up writing a book, but I would sooner she did not.
(kitap yazmayı bırakmayı düşünüyor, ben bırakmamasını isterim)
Hurry up friends! It is time we went to home.
(acele edin arkadaşlar! Eve gitme vaktimiz geldi ve geçiyor.)
Come on children! It is about time you started reading.
(evet çocuklar! Okumaya başlamak üzeresiniz.)
Tarık İnce 7

Yapı:
Past Continuous
OLUMLU OLUMSUZ SORU
Özne +yardımcı fiil+ Yüklem
Özne + yardımcı NOT + Yüklem
Fiil
Yardımcı +Özne + Yüklem
Fiil
I
You
was/were Ving
We were Ving
They
He
She
It
was Ving
I was not Ving
You
We were not Ving
They
He
She was not Ving
It
Was
I
You
Were We Ving
They
Was
He
She Ving
It
Kullanım
a. Actions ongoing in a definite time in the past;
Geçmişte belirli bir zaman aralığında meydana gelen olaylardan bahsederken;
I was studying lesson at this time yesterday.
He was talking with his mother when I saw him.
b. Time clauses
Past Continuous tek başına kullanılmaktan ziyade özellikle zaman bağlaçlarıyla
birlikte kullanılır.
I. Aynı süreç içerisinde devam eden iki uzun eylemden bahsederken;
While Past Continuous, Past Continuous
While I was reading a book, they were listening to music.
My mother was cooking while my sister watching tv.
II. Bir eylem belirli bir süreç içerisinde devam ederken başka bir kısa eylemin
araya girmesi;
While Past Continuous, Simple Past
While Ali was studying lesson, Kağan entered the room.
Simple Past While Past Continuous
Fatih and Tuğba saw me while I was walking with her.
Zaman zarfları
This time yesterday Past Continuous,__________________
While Past Cont.____________________
When Past Simple, Past continuous
As Past Continuous,_________________
Just as Past Continuous_____________
Tarık İnce 8

Past Perfect Simple
OLUMLU OLUMSUZ SORU
Özne +yardımcı fiil + Yüklem
I
You
We
They
He
She
It
HAD V3
Özne + yardımcı NOT + Yüklem
Fiil
I
You
We
They
He
She
It
had not
V3
Yardımcı +Özne + Yüklem
Fiil
I
You
We
They
HAD
V3
He
She
It
Kullanım
a. An action happened at an indefinite time in the past before another action
- 2 actions happened in the past
- The action that happened earlier is emphasized by Past Perfect.
Geçmişte olmuş iki eylemden daha önce yapılmış olanını vurgulamak için;
After
Before
By the time
Until - Till
Hardly……
Scarcely … When
Barely ……
No sooner… Than
I had eaten my lunch before he invited me to restaurant. So, I didn’t go there.
Extra notes!
We can use past Perfect to emphasize UNREAL situations or be more POLITE in
the past.
Past Perfect geçmişle gerçek dışı durumları ve kibarlığı vurgulamak içinde
kullanılabilir.
Unreal situations
Gerçek dışı durumları vurgulamak için;
a. If clauses type II
If I had studied hard, I would have passed all my exams.
(Eğer çok çalışmış olsaydım tüm sınavlarımı geçmiş olurdum.)
If I had won the lottery, I could have bought buy a Q7.
(eğer piyangoyu tutturmuş olsaydım bir Q7 almış olabilirdim)
b.Wish clauses: keşke belirten cümleler;
I wish I had known Arabic.
(Keşke Arapça bilmiş olsaydım.)
If only BJK had won the cup last season.
(keşke Beşiktaş geçen sezon şampiyon olsaydı)
He acted as if he had been a little child.
(küçük bir çocukmuş gibi davranıyordu.)
She talked as though everything had been my fault.
(her şeyin suçlusu benmişim gibi konuşuyor.)
If type III
If past Perfect + would/could Have V3 unreal past
I wish
If only Past Perfect = unreal Past
As if
As though
Would sooner
Would rather
somebody Past Perfect unreal past
III. Preference
Bir başkasının bir şeyi yapmasını istediğimizde;
Ahmet drove to school every day, but I would rather he had taken a bus.
(Ahmet her gün okula arabayla gidiyordu, onun otobüsle gitmesini isterdim)
She was thinking to give up writing a book, but I would sooner she had not.
(kitap yazmayı bırakmayı düşünüyordu, ben bırakmamasını isterdim)
Tarık İnce 9

Future Simple
OLUMLU OLUMSUZ SORU
Özne + Yüklem
I
You
We
They
Will
V0
He
She
It
Özne + yardımcı Fiil NOT + Yüklem
I
You
We
They
He
She
It
Will
Not V0
Yardımcı Fiil+Özne + Yüklem
I
You
We
They
Will
He
She
It
Kullanım
a. It is used for predictions and expectations about future
Gelecek hakkında tahmin yapmak ya da beklentilerimizden bahsetderken
I will go Istanbul.
Perhaps she will win the prize.,
V0
Zaman zarfları
Tomorrow
Geleceğe yönelik fiiller;
Hope
Expect
Think
Promise
Be going to: planned actions in future.
Gelecekte planlanmış eylemlerden bahsederken kullanılır.
I am going to visit my sister tomorrow evening.
Ali is going to play her last match tomorrow.
Yasin is going to marry next Saturday.
b. Type 1 Conditional clauses
Birinci tip Koşul cümlelerinde
If you study hard, you will be successful.
If you do not respect others, no one will want to talk with to you.
c. Time clauses
Zaman cümleciklerinde; özellikle present tense’nin bulunduğu zaman
cümlelerinde ana cümlede;
As soon as I receive your mail, I will answer it.
He will do his homework before he goes out.
Future Continuous
OLUMLU OLUMSUZ SORU
Özne + Yüklem
I
You
We
They
Will be Ving
He
She
It
Özne + yardımcı NOT + Yüklem
Fiil
I
You
We
They
Will Not be Ving
He
She
It
Yardımcı +Özne + Yüklem
Fiil
I
You
We
They
Will
He
She
It
be Ving
Zaman zarfları
This time tomorrow
Kullanım
c. Actions ongoing in a definite time in the future;
Gelecekte belirli bir zaman diliminde meydana gelecek olaylar için;
He will be studying lesson from 3 to 4 tomorrow.
Kağan will be playing with his toys at this time tomorrow.
Tarık İnce 10

Future Perfect Simple
OLUMLU OLUMSUZ SORU
Özne + Yüklem
I
You
We
They
Will have V3
He
She
It
Özne + yardımcı Fiil NOT + Yüklem
I
You
We
They
Will Not have V3
He
She
It
Yardımcı Fiil+Özne + Yüklem
I
You
We
They
Will have V3
He
She
It
After
Before
By the time
By now
By 2015
Until - Till
Kullanım
b. An action will happen at an indefinite time in the future before another
action.
- 2 actions happened in the future
- One action happens earlier than the other.
Gelecekte olacak olan eylemden daha önce yapılacak olan eylemi vurgular;
I will have eaten my lunch before he invites me to restaurant.
When Emre finishes this project, he will have worked on it for three years.
Ali will have arrived London by now.
Until you understand me, I will have died.
Future Perfect Simple
OLUMLU OLUMSUZ SORU
Özne + Yüklem
I
You
We
They
He
She
It
ll have been Ving
Özne + yardımcı Fiil NOT + Yüklem
I
You
We
They
Will not have been Ving
He
She
It
Kullanım
a. An action in progress at some time in the future.
I will have been studying for two hours when you come.
Kağan will have been walking by the end of this year.
Yardımcı + Özne + Yüklem
Fiil
I
You
We
They
Will have been Ving
He
She
It
By the end of this month
By 2020
Tarık İnce 11

Tense Agreement in time clause “zaman uyuşması”
Diğer tüm dillerdeki gibi İngilizce dilbilgisinde de her yapı belirli bir kural dâhilinde işler.
Örneğin bağımsız iki cümleyi birleştirmek için belirli kurallar vardır ve bu kurallar
oluşturulan yeni cümlenin türüne göre değişiklik gösterir.
Cümle türleri;
a. Time clauses “Zaman cümlecikleri”
b. Adjective clauses “Sıfat cümlecikleri”
c. Noun clauses “İsim cümlecikleri”
d. If clauses “koşul cümlecikleri”
e. Conjunctions “Anlam ilişkisine göre Cümle kullanılan bağlaçlar”
Bizim bu ünitede işleyeceğimiz cümle türü Time Clauses “Zaman Cümlecikleri”dir. Zaman
cümleciği oluşturulurken göz önünde bulundurmamız gereken en önemli kural
Tense Agreement “Zaman Uyuşması”dır.
Bu kurala göre aralarında zaman ilişkisi bulunan iki bağımsız cümleyi herhangi bir
zaman bağlacı ile bağlayarak bağımsız tek bir cümle yapmak için; bu iki farklı
cümle arasında hem Tense hem de Aspect uyumu olmalıdır.
Tense uyumu: Zaman bağlacı ile bağlanan iki bağımsız cümle aynı Tense göre
çekimlenmek zorundadır. Yani birinci cümle Past ise ikinci cümle de Past olmalıdır.
PAST
PAST
Kağan went out. I entered the room.
PAST
PAST
Bağısız cümle + bağımsız cümle = Bağımsız Tek Cümle
Sentence + sentence = Clause
İki cümleyi bağlamak için kullanılan artı işareti “+” çok önemli bir imgedir.
Time Clauses “Zaman Cümlecikleri” yaparken bu artı işaretinin yerine “zaman bağlaçları”
kullanılır ve bu BAĞLAÇLAR ise iki cümle arasındaki Aspect uyumunu belirler.
Aspect uyumu: Zaman bağlacı ile bağlanan iki bağımsız cümle arasındaki öncelik,
sonralık, aynı andalık ve biri devam ederken diğerinin o olayı kesmesi gibi özellikleri
içinde barındırır. Bu kural ise cümleleri birleştiren bağlaca göre şekillenir.
Continuous
Continuous
Zahide was cooking. Halil was watching.
Continuous
Simple
Kağan and Ali were playing with their toys. Ali broke one of them.
Perfect
Simple
Yasin had gone home. Özge came to school.
Simple
Simple
Salih kicked the ball. Nurullah cached it.
Future Simple
Simple
Esra will be an English teacher. She graduates from university.
Cümleler arasındaki
Tense –Aspect
ilişkisini kavramak
için geliştirmiş
olduğumuz
Tarık’s Scale adlı
kavram haritamız ile
bu kuralı daha etkili
bir şekilde
açıklamaya
çalışalım.
Tarık İnce 12

Tarık’s Scale
Tarık’ın terazisi İngilizce zamanlar konusunda çok işimize yarayabilecek bir
kavram olarak kullanılabilir. Şimdi aşağıdaki şablondan yola çıkarak tense
Agreement kuralını ayrıntılı bir şekilde inceleyelim.
ASPECT
I. Cümle Bağlaç Cümlesi III. Cümle
Simple – Continuous,
Simple – Continuous,
Perfect – Simple,
Perfect – Simple,
Perfect – Simple,
Perfect- Simple,
Simple,
While Continuous
When Simple
Before Simple
Until Simple
Till Simple
By the time Simple
After Perfect
, Simple – Continuous ,
, Simple - Continuous
,Perfect – Simple
, Perfect – Simple
, Perfect – Simple
, Perfect- Simple
, Simple
TENSE
PAST
PAST
TENSE
Present - Future
Present
Time Clauses
Yukarıdaki tablodan da anlaşılacağı gibi cümleler arasında Tense uyumu olmazsa
olmazdır ancak Aspect uyumu cümle içerisindeki Bağlaçlar ile ilgilidir. Eğer cümle
içerisindeki eylemlerin yapılış süreci önemli ise Aspect uyumu devreye girer. Bu
süreç “kısalık- uzunluk, öncelik- sonralık, devam ediyorluk” vurgulanmak isteniyor ise
Aspect bağlaç ilişkisi önemlidir.
While
Just as
As
bağlaçları kullanılmış oldukları cümlelerde genelde Continuous Aspect,
When
Before
Until/ till
By the time
As soon as
bağlaçları kullanılmış oldukları cümlelerde Simple Aspect,
After bağlacı kendisinden sonra Perfect Aspect ister.
Not: Perfect Aspect iki cümle arasında öncelik sonralık olgusuna vurgu yapmak
isteniyorsa kullanılır. Eğer cümleler arasında doğal bir öncelik sonralık varsa Perfect
kullanmamıza gerek yoktur.
Tarık İnce 13

Adverbial Clauses of Time “Zaman Bağlaçları”
1. When
Cümleler arasında kronolojik bir sıralama varsa;
When kısa süren eylem, kısa ya da uzun eylem.
When we talk about the shared customs of a society, we are referring to a “culture”.
I’ll pass it on to you when I’ve finished it.
The Hittite language died out when its civilization disappeared.
When you pick up something that is very hot you usually drop it immediately.
Berlioz’s family supported him financially when he was studying at the university.
Thermal pollution occurs when factories use water from rivers to cool their machine
The body loses large amounts of iron when red blood cells are lost through bleeding
When you next see him, you promise him you full support at the next election.
As soon as kısa süren eylem,
kısa ya da uzun eylem.
Space camps were set up as soon as space exploration began.
As soon as tourism takes place, the environment is inevitably changed or modified.
As soon as Israel declared its independence, it was invaded by its neighbors.
Once kısa süren eylem, kısa ya da uzun eylem
We will get the latest football results once the news is over.
Some people find it impossible to think for themselves once they have got used to
having an authority dictate to them.
Once Gutenberg had invented movable letters in the 15th century, it became
possible to produce reading material quickly, cheaply and in large quantities.
Share: paylaşmak
Refer: atfetmek
Pass on: devretmek
Die out: yok olmak
Disappear: kaybolma
Pick up: tutmak
Immediately: aniden
Support: desteklemek
Pollution: kirlilik
Occour: olmak
Lose: kaybetmek
Bleeding: kanama
Promise: söz vermek
Election: seçim
Set up: kurmak
Exploration: inceleme
Inevitably: kaçınılmaz
Declare: bildirmek
Invade: istila etmek
Result: sonuç
Dictate: emretmek
Invent: icat etmek
Movable: hareketli
Produce: üretmek
Quantity: miktar
The moment kısa süren eylem, kısa ya da uzun eylem
Most wild animals are so shy that they run away the moment they are disturbed.
The moment I see her again, I will ask what is her name.
Feti was fainted the moment he came across with ghost of his death uncle.
Wild: vahşi,
Disturb: rahatsız etmek
Run away: kaçmak
Faint: bayılamak
The last time kısa süren eylem, kısa ya da uzun eylem
Mr. Nihat was so critical the last time we talked.
The last time I saw my cousin he was only five years old.
Esra was preparing university exam the last time I saw her.
Whenever kısa süren eylem, kısa ya da uzun eylem
Whenever solar explosions take place, there occur serious environmental problems
on Earth.
Whenever I hear him speak, I am impressed by his ability to convince.
Folktales were simply stories retold whenever a group of people with the same
interests gathered.
Whenever we pick up a newspaper or turn on the TV, we are likely to be
bombarded with facts and figures on such subjects as pollution, unemployment and
inflation.
Critical: eleştirel
Prepare: hazırlanmak
Explosion: patlama
Solar: güneşle ilgili
Impress: etkilemek
Convince: ikna etmek
Story: hikaye
Interest: ilgi
Gather: toplanmak
Unemployment: işsizlik
Inflation: enflasyon
Tarık İnce 14

2. Cümleler arasında paralel bir devam ediyorluk varsa ya da biri devam ediyorken
diğeri kesiyorsa;
While uzun süren eylem, kısa ya da uzun eylem.
While you are in Europe, it would be easy for me to come to see you.
While students were listening to their teacher, someone burst into the class.
Astronauts had a lot to do while they were in space.
While you are in Europe, it would be easy for me to come to see you.
While still in her teens, she wrote a series of sketches and tales.
Burst into: aceleyle girmek
Tale: masal
Just as uzun süren eylem, kısa ya da uzun eylem.
Mary phoned to give me the good news just as I was leaving the house.
Richard arrived at 1 o’clock just as we were starting to have our lunch.
Just as I was leaving the house it began to rain heavily.
I learned what had happened just as the nurse was wheeling him into the operating room.
Heavily: şiddetli
As uzun süren eylem, kısa ya da uzun eylem.
He speaks logically as he reads books.
Kağan was making noise as I was trying to concentrate on my work.
As turkey was trying to adapt European union he had to give privilege.
Logically: mantıklı
Adapt: uyum sağlamak
Privilage: imtiyaz
3. İki cümle arasında öncelik- sonralık ilişkisi varsa;
Before sonra yapılan eylem, önce yapılan eylem.
You had better pay that bill before the phone is cut off.
Before literature was written down, people had told stories.
Before printed books came in, books had to be copied by hand
More satellites are necessary before they can achieve accurate forecasting
Titanic was labeled “unsinkable” before her disastrous voyage in April of 1912
Chinese found America nearly three quarters of a century before Columbus did.
Ali decides upon a method before he begins, and may even set up rules for himself.
Pay: ödemek
Cut off: kesmek
Print: basmak
Satalite: uydu
Achieve: başarmak
Accurate: tam, doğru
Forecast: tahmin
Label: etiketlemek
Disastorous: felaket
Until sonra yapılan eylem, önce yapılan eylem.
Until air fares come down, people will continue to go to New York by sea.
Don’t tell anyone you are leaving until you have found another job.
I didn't know myself until two or three days ago.
We have to postpone going on holiday until she completely gets over her illness.
Until about 1920 very few of the half million galaxies in space had been explored.
Fare: ücret
Postpone: ertelemek
Completely: tamamen
Get over: iyileşmek
till : ……e / a kadar
Till sonra yapılan eylem, önce yapılan eylem.
No one told me you were ill till I came here.
We really don’t need to meet at 5 o’clock. The film doesn’t start till half-past.
NOT: "Until/till" bağlaçlarında öncelik sonralık zaten belli olduğu için Past Perfect
pek fazla kullanılmaz. Ancak eylemin tamamlandığını vurgulamak istiyorsak
kullanılabilir.
Tarık İnce 15

By the time sonra yapılan eylem, önce yapılan eylem.
By the time Brahms began to compose his symphonies, this form had been well
established.
By the time the construction of a dam begins, engineers must have surveyed the
geological features of the proposed area.
By the time the boss arrived his secretary had finished typing the report.
By the time the boat had arrived half the village was there to greet it.
Establish: oluşturmak
Construction: yapım
Survey: araştırmak
Feature: özellik
Proposed: önerilen
Greet: karşılamak
After önce yapılan eylem, sonra yapılan eylem.
Coal-fired steam power quickly lost its importance for industry after the advantages
of fossil fuels became apparent.
The outcome of his resignation will only be apparent after he has stopped working.
Canary Islands were subjected to colonization soon after they were discovered by
the Genoese.
Unlike wine, whisky does not change after it has been bottled.
After strong winds started forest fires, Athens was engulfed in thick smoke
After the Persian conquest of Anatolia, many of the Malaysian philosophers fled to
Sicily and southern Italy.
Coal-fired: kömür yakmalı
Steam: buhar
Importance: ömem
Apparent: görünür
Outcome: çıktı
Resignation: istifa
Discovery: keşif
Unlike: aksine
Engulf: içinde kalmak
Smoke: duman
Conquest: fethetmek
Fled to: kaçmak
No sooner…….. Than
No sooner had Tarık seen his friend than he got off the bus.
Tarık had no sooner seen his friend than he got off the bus.
Get off: inmek
Hardly
Scarcely ….. When
Barely
Yasin had hardly/scarcely/barely come to class when his teacher called him.
Hardly /scarcely/barely had Yasin come to class when his teacher called him.
"No sooner ... than" "hardly/barely/scarcely ... when", bu yapılar as soon as ile aynı
anlamı verirler ve cümlenin başında yer alırlarsa cümleyi devrik yaparlar.
Tarık İnce 16