Steel essai Impression 05 V4 - ECCS
Steel essai Impression 05 V4 - ECCS
Steel essai Impression 05 V4 - ECCS
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Architecture<br />
<strong>Steel</strong> Stahl Acier<br />
20<br />
50 years<br />
of steel<br />
architecture<br />
in Europe<br />
50 Jahre<br />
Stahlarchitektur<br />
in Europa<br />
50 ans<br />
d’architecture<br />
métallique<br />
en Europe<br />
<strong>ECCS</strong><br />
CECM<br />
EKS<br />
European Convention for Constructional <strong>Steel</strong>work<br />
Convention Européenne de la Construction Métallique<br />
Europaïsche Konvention für Stahlbau
50 years of steel<br />
architecture in Europe<br />
50 Jahre Stahlarchitektur<br />
in Europa<br />
50 ans d’architecture<br />
métallique en Europe<br />
Established in 1955, the European<br />
Convention for Constructional <strong>Steel</strong>work<br />
was one of the first European institutions.<br />
The celebration of its 50 th anniversary is an<br />
opportunity to bring together for the first<br />
time a selection of one hundred projects<br />
built over the past 50 years across Europe,<br />
presented in the form of an exhibition<br />
inaugurated in Nice and in the present issue<br />
of Architecture <strong>Steel</strong> Stahl Acier.<br />
The constructions, small and large,<br />
of various types – from single dwellings<br />
to industrial buildings, museums<br />
and stadiums, as well, of course,<br />
as bridges – provide an overview of the<br />
construction possibilities and architectural<br />
potential provided by steel, notably when<br />
used for structural purposes. ’50 years<br />
of steel architecture in Europe’<br />
highlights through this chronological<br />
overview the continuing relevance<br />
of the qualities of this material: possibility<br />
for standardisation and prefabrication,<br />
flexibility of use, advanced technology,<br />
diversity of components and appearance<br />
– grades of steel that are adapted and/or<br />
adaptable depending on the part of the<br />
building where they are used –<br />
and a modern material in terms of both its<br />
aesthetic appeal and technical applications.<br />
Im Jahre 1955 wurde als eine der ersten<br />
europäischen Institutionen die Europäische<br />
Konvention für Stahlbau gegründet.<br />
Zum 50-jährigen Bestehen dieser<br />
Organisation findet in Nizza eine<br />
Ausstellung statt, in der erstmalig eine<br />
Fotosammlung von hundert Bauwerken zu<br />
sehen ist, die in den letzten 50 Jahren<br />
europaweit errichtet wurden. Diese Fotos<br />
sind auch in der vorliegenden Ausgabe der<br />
Fachzeitschrift Architecture <strong>Steel</strong> Stahl Acier<br />
veröffentlicht.<br />
Diese kleineren und grösseren Bauwerke<br />
verschiedenen Typs - wie Einfamilienhaus<br />
oder Industriegebäude, Museum oder Stadion,<br />
ohne die Ingenieurbauten mit künstlerischem<br />
Anspruch zu vergessen - bieten eine Übersicht<br />
über die bautechnischen Möglichkeiten des<br />
Baumaterials Stahl und sein architektonisches<br />
Potential, insbesondere wenn er in Form<br />
einer Struktur Verwendung findet. In der<br />
Ausstellung „50 Jahre Stahlarchitektur in<br />
Europa“ werden dem Besucher die auch<br />
heute noch interessanten Qualitäten dieses<br />
Baumaterials näher gebracht : Möglichkeit<br />
der Standardisierung und Vorfertigung,<br />
Flexibilität bei der Verwendung, modernste<br />
Technologie, Vielfalt der Bauelemente und<br />
abwechslungsreiches Erscheinungsbild<br />
der je nach Gebäudeabschnitt verwendeten<br />
und/oder verwendbaren Stahlsorten<br />
sowie moderne Ästhetik und technische<br />
Umsetzung.<br />
Fondée en 1955, la Convention européenne<br />
de la construction métallique a été l’une<br />
des premières institutions européennes.<br />
La célébration de son cinquantième<br />
anniversaire est l’occasion de réunir<br />
pour la première fois un choix de<br />
cent réalisations construites depuis 50 ans<br />
de part l’Europe, présentées sous la forme<br />
d’une exposition inaugurée à Nice et dans<br />
le présent numéro de Architecture <strong>Steel</strong><br />
Stahl Acier.<br />
Ces édifices petits et grands, de typologies<br />
variées – de la maison individuelle au<br />
bâtiment industriel en passant par le musée<br />
ou encore le stade sans oublier les ouvrages<br />
d’art – donnent un aperçu des possibilités<br />
constructives qu’offre l’acier et de ses<br />
potentialités architecturales, notamment<br />
lorsqu’il est utilisé en structure. “50 ans<br />
d’architecture métallique en Europe”<br />
met en lumière, à travers un parcours<br />
chronologique, les qualités toujours<br />
actuelles de ce matériau : possibilité<br />
de standardisation et de préfabrication,<br />
souplesse d’utilisation, technologie avancée,<br />
diversité d’éléments et d’aspects – des aciers<br />
adaptés et/ou adaptables suivant la partie<br />
du bâtiment à laquelle ils participent –,<br />
et une modernité à la fois esthétique<br />
et technique.<br />
Architecture<br />
<strong>Steel</strong> Stahl Acier<br />
n° 20<br />
Editor<br />
<strong>ECCS</strong> – European Convention<br />
for Constructional <strong>Steel</strong>work<br />
Author<br />
Bertrand Lemoine<br />
Editing<br />
Cedam, France<br />
Graphic design<br />
Hans Reychman<br />
Printed by<br />
Expression II, Paris 20<strong>05</strong><br />
Exhibition<br />
“50 years of steel<br />
architecture in Europe”<br />
Production<br />
<strong>ECCS</strong> – European Convention<br />
for Constructional <strong>Steel</strong>work<br />
SCMF – Syndicat de la<br />
construction métallique<br />
de France<br />
Forum d’Urbanisme et<br />
d’Architecture de la ville<br />
de Nice<br />
Executive Production<br />
Cedam<br />
Conception and scenography<br />
Bertrand Lemoine<br />
Coordination<br />
Clarisse Bon and Eve Jouannais<br />
with Olivia Charpentier<br />
Texts<br />
Bertrand Lemoine<br />
with Eve Jouannais<br />
Translations in English<br />
and German<br />
Datasia<br />
<strong>ECCS</strong><br />
international symposium<br />
“Architecture and <strong>Steel</strong>”<br />
Organisation<br />
SCMF – Syndicat de la<br />
construction métallique<br />
de France<br />
Sponsor<br />
Arcelor<br />
Architecture <strong>Steel</strong> Stahl Acier is intended<br />
to provide architects with a series of case studies<br />
of notable buildings built with steel.<br />
This is a special issue dedicated to the celebration<br />
of the 50 th anniversary of <strong>ECCS</strong>, on “50 years of<br />
steel architecture in Europe”.<br />
It is published in conjunction with the presentation<br />
of a travelling exhibition, opening in september<br />
20<strong>05</strong> at the forum d’Urbanisme et d’Architecture<br />
de la ville de Nice, and the venue of an<br />
international symposium on “Architecture and<br />
<strong>Steel</strong>” at the Palais de la Méditerranée in Nice.<br />
All rights reserved.<br />
No part of this document may be reproduced<br />
without the written authorisation of <strong>ECCS</strong>.<br />
Alle Rechte vorbehalten.<br />
Kein Teil dieser Publikation darf ohne schriftliche<br />
Zustimmung die EKS in jedwelcher Form<br />
vervielfältigt werden.<br />
Tous droits réservés.<br />
Aucune partie de ce document ne peut être<br />
reproduite sans autorisation écrite de la CECM.<br />
<strong>ECCS</strong> N°91-20<br />
ISBN 92-9147-000-79<br />
Architecture <strong>Steel</strong> Stahl Acier 20
1954<br />
DR<br />
DR<br />
1 - ECSC house in the international<br />
exhibition<br />
Charleroi, Belgium<br />
Architects<br />
L. Palm, W. Vandermeeren<br />
1955 1957<br />
2 - Secondary modern school<br />
Hunstanton, United Kingdom<br />
Architects<br />
Alison & Peter Smithson<br />
Engineer<br />
Geo H. Smith<br />
4 - Pump room of the Cachat spring<br />
Évian, France<br />
Architect<br />
Maurice Novarina<br />
Engineers<br />
Jean Prouvé, Serge Kétoff<br />
5 - Primo palazzo uffici<br />
Milan, Italy<br />
Architects<br />
Marcello Nizzoli, G. Mario Oliveri<br />
Engineers<br />
P. Locatelli, L. Finzi<br />
DR<br />
DR<br />
3 - Karmsund Bridge<br />
Haugesund, Norway<br />
Designers<br />
Bridges department of the Civil engineering<br />
administration, Oslo<br />
1958<br />
DR<br />
6 - Atomium<br />
Brussels, Belgium<br />
Concept<br />
André Waterkeyn<br />
Architects<br />
A. & J. Polak<br />
Engineers<br />
A. Beckers, A. Joukoff<br />
7 - French pavilion in the 1958 World Fair<br />
Brussels, Belgium<br />
Architect<br />
Guillaume Gillet<br />
Engineers<br />
Jean Prouvé, René Sarger<br />
DR<br />
DR<br />
Architecture <strong>Steel</strong> Stahl Acier 20 1
1958<br />
8 - ECSC Pavilion in the 1958 World Fair<br />
Brussels, Belgium<br />
Architects<br />
E. Delatte, A. Maquestiau, A.I. Crivelli<br />
Engineer<br />
O. D’Heygers<br />
9 - SEAT sales building<br />
Barcelona, Spain<br />
Architects<br />
Cesar Ortiz Echagüe, Rafael Echaide<br />
Engineers<br />
A. de la Joya Castro, J. M. Martin Mendiluce<br />
1959<br />
10 - Tancarville bridge<br />
France<br />
Designers<br />
Maurice Lagrange, Nicolas Esquillan,<br />
Marcel Huet, Frédéric Robinson<br />
11 - Severin bridge over the Rhine<br />
Cologne, Germany<br />
Architect<br />
Gerd Lohmer<br />
Engineers<br />
Hess, Stoltenburg<br />
12 - CAF building<br />
Paris, France<br />
Architects<br />
Raymond Lopez, Marcel Réby<br />
Engineer<br />
S. Pascaud<br />
13 - Exhibition hall<br />
Brno, Czech Republic<br />
Engineer<br />
F. Lederer<br />
14 - School<br />
Solothurn, Switzerland<br />
Architects<br />
Fritz & Bruno Haller, H. Weber<br />
DR<br />
DR<br />
DR<br />
B. Lemoine<br />
DR<br />
DR<br />
DR<br />
2<br />
Architecture <strong>Steel</strong> Stahl Acier 20
1960<br />
15 - Albert tower<br />
Paris, France<br />
Architects<br />
Édouard Albert, Roger Boileau,<br />
Jacques-Henri Labourdette<br />
Engineer<br />
Jean-Louis Sarf<br />
DR<br />
16 - Nestlé headquarters<br />
Vevey, Switzerland<br />
Architect<br />
Jean Tschumi<br />
17 - Thyssen building<br />
Düsseldorf, Germany<br />
Architects<br />
HPP Hentrich-Petschnigg & Partner<br />
Engineer<br />
Kuno Boll<br />
1961 1962<br />
DR<br />
18 - Sports centre<br />
Turin, Italy<br />
Architect<br />
A. Vitellozi<br />
Engineer<br />
V. Albera<br />
19 - Reese-Teknik factory<br />
Berlin, Germany<br />
DR<br />
DR DR<br />
DR<br />
20 - Rinascente building<br />
Rome, Italy<br />
Architects<br />
Franco Albini, Franca Helg<br />
Engineer<br />
G. Covre<br />
Architecture <strong>Steel</strong> Stahl Acier 20 3
1964<br />
21 - Elisabeth bridge<br />
Budapest, Hungary<br />
1966<br />
22 - Trisanna bridge<br />
Landeck, Austria<br />
Architect<br />
Wolfgang Schmid<br />
DR<br />
DR<br />
DR<br />
DR<br />
23 - Mero roof structure<br />
of the Polytechnic College<br />
Stuttgart, Germany<br />
24 - Grande-Duchesse Charlotte bridge<br />
Luxembourg, Luxembourg<br />
Architect<br />
Egon Jux<br />
Engineer<br />
Fuchs<br />
B. Lemoine<br />
25 - Saint Pius church<br />
Meggen, Switzerland<br />
Architect<br />
Franz Füeg<br />
1967<br />
26 - Le Corbusier centre<br />
Zürich, Switzerland<br />
Architects<br />
Le Corbusier with José Oubrerie,<br />
Robert Rebutato, Alain Tavès<br />
Engineer<br />
Louis Fruitet<br />
27 - Exhibition centre<br />
Grenoble, France<br />
Engineers<br />
Claude et Jean Prouvé,<br />
with Serra & Revenant<br />
Fondation Le Corbusier<br />
DR<br />
4<br />
Architecture <strong>Steel</strong> Stahl Acier 20
1968<br />
28 - New national gallery<br />
Berlin, Germany<br />
Architect<br />
Ludwig Mies van der Rohe<br />
1970<br />
29 - Iran residence hall<br />
Paris, France<br />
Architects<br />
Mohsen Foroughi, Heydar Ghiai,<br />
Claude Parent, André Bloc<br />
30 - Nobel tower<br />
Puteaux, France<br />
Architects<br />
Jean de Mailly, Jacques Depussé<br />
Engineer<br />
Jean Prouvé<br />
31 - Maison des sciences de l’homme<br />
Paris, France<br />
Architects<br />
Marcel Lods, Paul Depondt, Henri Beauclair,<br />
André Malizard<br />
Engineer<br />
L. W. Wilenko<br />
N. Grospierre<br />
1971<br />
B. Lemoine<br />
32 - French embassy<br />
Warsaw, Poland<br />
Architects<br />
Bernard H. Zehrfuss with Guillaume Gillet,<br />
Henri Bernard<br />
Engineer<br />
Jean Prouvé<br />
33 - Sports centre<br />
Rotterdam, the Netherlands<br />
Architects<br />
L. van Hoessel, H.Th. Landman<br />
34 - Radio telescope<br />
Effelsberg, Germany<br />
Designers<br />
E. Geldmacher, Krupp, MAN<br />
DR<br />
DR<br />
B. Lemoine<br />
DR<br />
DR<br />
Architecture <strong>Steel</strong> Stahl Acier 20 5
1972<br />
35 - Olympic stadium<br />
Munich, Germany<br />
Architects<br />
Behnisch & Partner<br />
Engineers<br />
Frei Otto, Andrä Leonhardt & Partners<br />
36 - Havas agency building<br />
Neuilly-sur-Seine, France<br />
Architects<br />
Michel Andrault, Pierre Parat,<br />
Jean-Philippe Sarazin<br />
C. Kandzia<br />
DR<br />
1973<br />
37 - Sfalassa viaduct<br />
Bagnara Calabra, Italy<br />
Designers<br />
Silvano Zorzi, Lucio Lonardo,<br />
Sabatino Procaccia<br />
1974<br />
DR<br />
DR<br />
DR<br />
38 - Court of justice of the European<br />
communities<br />
Luxembourg, Luxembourg<br />
Architects<br />
Jean-Paul Conzemius, François Jamagne,<br />
Michel van der Elst<br />
Engineers<br />
Schroeder & Associates<br />
39 - Voest Alpine research centre<br />
Leoben, Austria<br />
Architects<br />
Eilfried Huth, Günther Domenig<br />
40 - Bosphorus bridge<br />
Istanbul, Turkey<br />
Designers<br />
William Brown, Gilbert Roberts<br />
Structural engineering<br />
Freeman Fox & Partners<br />
DR<br />
6<br />
Architecture <strong>Steel</strong> Stahl Acier 20
1976<br />
41 - 3M tower<br />
Cergy-Pontoise, France<br />
Architect<br />
Paul Depondt<br />
42 - United Nations school<br />
Geneva, Switzerland<br />
Architects<br />
Jean-Marc Lamunière, Rino Brodbeck,<br />
Gérard Kupfer, Georges van Bogaert<br />
Engineers<br />
Édouard Bourquin, Georges Stencek<br />
DR<br />
DR<br />
43 - Bush Lane office building<br />
London, United Kingdom<br />
Architects and engineers<br />
Arup Associates<br />
44 - Greenhouses in the university<br />
Düsseldorf, Germany<br />
Engineers<br />
Josef Walter, Helmut Emde<br />
1977 1978<br />
DR<br />
DR<br />
K. Kirkwood DR<br />
45 - Centre Pompidou<br />
Paris, France<br />
Architects<br />
Renzo Piano, Richard Rogers<br />
Engineers<br />
Ove Arup & Partners, Peter Rice<br />
46 - Sainsbury centre for visual arts<br />
Norwich, United Kingdom<br />
Architects<br />
Foster and Partners<br />
Engineers<br />
Anthony Hunt Associates<br />
Architecture <strong>Steel</strong> Stahl Acier 20 7
1979<br />
1980<br />
47 - USM manufacturing plant<br />
Münsingen, Switzerland<br />
Architects<br />
Fritz Haller with R. Steiner, H. Weber,<br />
J. Luterbacher<br />
Engineers<br />
Emch & Berger<br />
1981<br />
1987<br />
52 - Hysolar research building<br />
Stuttgart, Germany<br />
Architects<br />
Behnisch & Partner<br />
53 - INMOS microprocessor factory<br />
Newport, United Kingdom<br />
Architects<br />
Richard Rogers Partnership<br />
Engineers<br />
Anthony Hunt Associates<br />
DR<br />
48 - Valio Dairy<br />
Jyväskylä, Finland<br />
Architects<br />
Matti K. Mätinen, Antti Katajamäki,<br />
Valio architectural department<br />
Engineers<br />
Kimmo Kaitila & co<br />
49 - Humber bridge<br />
Kingston-upon-Hull, United Kingdom<br />
Designers<br />
Gilbert Roberts, Freeman Fox & Partners<br />
Engineer<br />
Bill Harvey<br />
1982 1984<br />
50 - Renault distribution centre<br />
Swindon, United Kingdom<br />
Architects<br />
Foster and Partners<br />
Engineers<br />
Ove Arup & Partners<br />
C. Kandzia R. Davies<br />
DR<br />
51 - International garden festival hall<br />
Liverpool, United Kingdom<br />
Architects and engineers<br />
Arup Associates<br />
DR<br />
DR<br />
DR<br />
8<br />
Architecture <strong>Steel</strong> Stahl Acier 20
1987<br />
54 - Bach de Roda/Felipe II bridge<br />
Barcelona, Spain<br />
Architect<br />
Santiago Calatrava<br />
DR<br />
G. Fessy<br />
55 - Institut du monde arabe<br />
Paris, France<br />
Architects<br />
Jean Nouvel, Gilbert Lézénès, Pierre Soria,<br />
Architecture-Studio<br />
Engineers<br />
Setec Bâtiment<br />
1989<br />
DR<br />
56 - Broadgate, Exchange House<br />
London, United Kingdom<br />
Architects<br />
Skidmore, Owings & Merrill (SOM)<br />
Engineers<br />
Arup Associates<br />
57 - Louvre pyramid<br />
Paris, France<br />
Architects<br />
Ieoh Ming Pei & Partners<br />
Engineers<br />
Nicolet Chartrand Knoll, RFR<br />
DR<br />
1991 1993<br />
58 - Airport<br />
Stuttgart, Germany<br />
Architects<br />
Von Gerkan, Marg + Partners<br />
Engineers<br />
Weidleplan Consulting<br />
DR<br />
59 - Brussimmo building<br />
Brussels, Belgium<br />
Architects<br />
Samyn & Partners<br />
Engineers<br />
Setesco, FTI<br />
Ch. Bastin & J. Evrard<br />
Architecture <strong>Steel</strong> Stahl Acier 20 9
1993<br />
J. E. Linden<br />
M. Zanta<br />
60 - Waterloo international terminal<br />
London, United Kingdom<br />
Architects<br />
Nicholas Grimshaw & Partners<br />
Engineers<br />
Anthony Hunt Associates<br />
61 - Benetton factory<br />
Castrette-Treviso, Italy<br />
Architects<br />
Afra & Tobia Scarpa<br />
Engineer<br />
Giandomenico Cocco<br />
1994<br />
62 - Saint Exupéry railway station<br />
Lyon, France<br />
Architects<br />
Santiago Calatrava, Atelier d’architecture de<br />
la SNCF, Jean-Marie Duthilleul<br />
1996<br />
DR B. Lemoine<br />
63 - Fondation Cartier pour l’art contemporain<br />
Paris, France<br />
Architects<br />
Jean Nouvel, Emmanuel Cattani & associés<br />
Engineers<br />
Ove Arup & Partners<br />
G. Zugnann<br />
B. Lemoine<br />
DR<br />
64 - Exhibition hall<br />
Leipzig, Germany<br />
Architects<br />
Von Gerkan, Marg + Partners<br />
65 - Research centre and offices<br />
Seibersdorf, Austria<br />
Architects<br />
Coop Himmelb(l)au<br />
Engineers<br />
Waagner-Biro<br />
66 - Erasmus bridge<br />
Rotterdam, the Netherlands<br />
Architects<br />
Van Berkel & Bos<br />
10<br />
Architecture <strong>Steel</strong> Stahl Acier 20
1997<br />
68 - Guggenheim museum<br />
Bilbao, Spain<br />
Architects<br />
Franck O. Gehry & Associates<br />
Engineers<br />
SOM<br />
67 - Velodrome and swimming pool<br />
Berlin, Germany<br />
Architects<br />
Dominique Perrault, APP<br />
Engineers<br />
Arup Associates<br />
69 - Academy of arts<br />
Turku, Finland<br />
Architects<br />
Laiho-Pulkkinen-Raunio<br />
Engineers<br />
Turun Juva<br />
70 - Commerzbank headquarters<br />
Frankfurt, Germany<br />
Architects<br />
Foster and Partners<br />
Engineers<br />
Ove Arup & Partners<br />
1998<br />
O. Laiho<br />
71 - Stade de France<br />
Saint-Denis, France<br />
Architects<br />
Michel Macary, Aymeric Zublena / Michel<br />
Regembal, Claude Costantini<br />
Engineers<br />
Ingerop, CSTB Nantes<br />
72 - Great belt link east bridge<br />
Zealand-Sprogø, Denmark<br />
Architects<br />
Dissing + Weitling<br />
Engineers<br />
CBR joint venture (Cowi & Rambøll)<br />
73 - Terminal 3 – Copenhagen airport<br />
Kastrup, Denmark<br />
Architect<br />
Vilhelm Lauritzen<br />
Engineer<br />
Erik K. Jørgensen<br />
DR<br />
G. Fessy<br />
A. Da Silva<br />
I. Lambot<br />
B. Lemoine<br />
DR<br />
Architecture <strong>Steel</strong> Stahl Acier 20 11
1998<br />
B. Lemoine<br />
74 - University library<br />
Delft, the Netherlands<br />
Architects<br />
Mecanoo<br />
Engineers<br />
ABT adviesbureau voor bouwtechniek<br />
75 - UFA cinema centre<br />
Dresden, Germany<br />
Architects<br />
Coop Himmelb(l)au<br />
Engineers<br />
Bollinger + Grohmann<br />
B. Lemoine DR<br />
B. Lemoine<br />
77 - Cultural and convention centre<br />
Lucerne, Switzerland<br />
Architects<br />
Architectures Jean Nouvel<br />
Engineers<br />
Elektrowatt Ingenieurunternehmung,<br />
Plüss + Meyer Bauingenieure<br />
1999<br />
76 - Train and coach station<br />
Lisbon, Portugal<br />
Architect<br />
Santiago Calatrava<br />
P. Maurer<br />
78 - Terminal 2, hall F<br />
Roissy-Charles de Gaulle airport<br />
Roissy-en-France, France<br />
Architects<br />
Paul Andreu, Aéroports de Paris<br />
Engineers<br />
ADP architecture<br />
and engineering management, RFR<br />
79 - New German Parliament, Reichstag<br />
Berlin, Germany<br />
Architects<br />
Foster and Partners<br />
Engineers<br />
Ove Arup & Partners<br />
DR<br />
12<br />
Architecture <strong>Steel</strong> Stahl Acier 20
1999<br />
80 - Housing buildings<br />
Constance, Germany<br />
Architect<br />
Ingo Bucher-Beholz<br />
Engineer<br />
Olaf Leisering<br />
G. Kasper<br />
81 - Office building<br />
Delft, the Netherlands<br />
Architects<br />
Cepezed<br />
Engineers<br />
<strong>ECCS</strong><br />
2000<br />
F. Keuzenkamp<br />
82 - Nordic watercolour museum<br />
Skärhamn, Sweden<br />
Architects<br />
Niels Bruun, Henrik Corfitsen<br />
83 - Baltic sea tower<br />
Helsinki, Finland<br />
Architects<br />
Helin & co<br />
Engineers<br />
Finnmap Consulting<br />
N. Young<br />
DR<br />
C. Hallgren<br />
DR<br />
84 - Solférino footbridge<br />
Paris, France<br />
Architect<br />
Marc Mimram<br />
Engineers<br />
Marc Mimram ingénierie, Sogelberg<br />
J-M. Monthiers<br />
85 - Great court at the British museum<br />
London, United Kingdom<br />
Architects<br />
Foster and Partners<br />
Engineers<br />
Buro Happold<br />
86 - The Millennium Dome<br />
London, United Kingdom<br />
Architects<br />
Richard Rogers Partnership<br />
Engineers<br />
Buro Happold<br />
Architecture <strong>Steel</strong> Stahl Acier 20 13
2001<br />
87 - House R 128<br />
Stuttgart, Germany<br />
Architect and engineer<br />
Werner Sobek<br />
88 - TGV railway station<br />
Aix-en-Provence, France<br />
Architects<br />
Agence des gares, Arep (Jean-Marie Duthilleul,<br />
Étienne Tricaud, Marcel Bajard)<br />
Engineers<br />
Arcora<br />
89 - Eden project<br />
Saint Austell, United Kingdom<br />
Architects<br />
Nicholas Grimshaw & Partners<br />
Engineers<br />
Anthony Hunt Associates<br />
DR<br />
90 - Olympic stadium<br />
Istanbul, Turkey<br />
Architects<br />
Michel Macary, Aymeric Zublena<br />
Engineers<br />
Cabinet Jaillet-Rouby<br />
2002<br />
R. Halbe/Artur<br />
DR<br />
S. Burt/Apex<br />
91 - Cargolifter hangar<br />
Brand, Germany<br />
Architects<br />
SIAT Architektur & Technik<br />
Engineers<br />
Arup Associates<br />
DR<br />
92 - Berliner Bogen office building<br />
Hamburg, Germany<br />
Architects<br />
BRT Architekten (Bothe, Richter, Teherani)<br />
Engineer<br />
Binnewies<br />
DR<br />
DR<br />
93 - Aurinkolahti comprehensive school<br />
Helsinki, Finland<br />
Architects<br />
Jeskanen-Repo-Teränne, Leena Yli-Lonttinen<br />
Engineers<br />
Matti Ollila & co<br />
14<br />
Architecture <strong>Steel</strong> Stahl Acier 20
2002<br />
94 - Nice-Côte-d’Azur airport<br />
Nice, France<br />
Architects<br />
Paul Andreu with F. Tamisier, G. Andreu,<br />
M.-D. Ploix, J.-P. Zublena<br />
2003<br />
2004<br />
95 - ING headquarters<br />
Amsterdam, the Netherlands<br />
Architects<br />
Roberto E. Meyer, Jeroen W. van Schooten<br />
Engineers<br />
Aronsohn raadgevende ingenieurs<br />
DR<br />
96 - Chamber of commerce<br />
Luxembourg, Luxembourg<br />
Architects<br />
Claude Vasconi, Jean Petit<br />
Engineers<br />
Schroeder + Nicholas Green, Anthony Hunt<br />
2004<br />
97 - Millau viaduct<br />
Millau, France<br />
Architects<br />
Foster and Partners<br />
Engineers<br />
Michel Virlogeux, Bureau d’études Greisch,<br />
Setec<br />
AFP<br />
D. Jamme<br />
DR<br />
G. Fessy<br />
98 - Olympic stadium “OAKA”<br />
Athens, Greece<br />
Architect<br />
Santiago Calatrava<br />
99 - Swiss Re headquarters - 30 Saint Mary Axe<br />
London, United Kingdom<br />
Architects<br />
Foster and Partners<br />
Engineers<br />
Arup Associates<br />
N. Young<br />
100 - Barajas airport<br />
Madrid, Spain<br />
Architects<br />
Richard Rogers Partnership/Estudio Lamela<br />
Engineers<br />
Initec/TPS/Anthony Hunt Associates<br />
DR<br />
Architecture <strong>Steel</strong> Stahl Acier 20 15
Index<br />
A<br />
ABT adviesbureau voor bouwtechniek :<br />
12 (74)<br />
ADP : 12 (78)<br />
Agence des gares : 14 (88)<br />
Albera, V. : 3 (18)<br />
Albert, Édouard : 3 (15)<br />
Albini, F. : 3 (20)<br />
Andrault, Michel : 6 (36)<br />
Andreu, G. : 15 (94)<br />
Andreu, Paul : 12 (78), 15 (94)<br />
APP : 11 (67)<br />
Architecture-Studio : 9 (55)<br />
Arcora : 14 (88)<br />
Arep : 14 (88)<br />
Aronsohn raadgevende : 15 (95)<br />
Arup Associates : 7 (43), 8 (51), 9 (56),<br />
11 (67), 14 (91), 15 (99)<br />
Atelier d'architecture de la SNCF : 10 (62)<br />
B<br />
Bajard, Marcel : 14 (88)<br />
Beauclair, Henri : 5 (31)<br />
Beckers, A. : 1 (6)<br />
Behnisch & Partner : 6 (35), 8 (52)<br />
Bernard, Henri : 5 (32)<br />
Binnewies : 14 (92)<br />
Bloc, André : 5 (29)<br />
Bogaert, Georges van : 7 (42)<br />
Boileau, Roger : 3 (15)<br />
Boll, Kuno : 3 (17)<br />
Bollinger + Grohmann : 12 (75)<br />
Bourquin, Édouard : 7 (42)<br />
Brodbeck, Rino : 7 (42)<br />
Brown, William : 6 (40)<br />
BRT (Bothe, Richter, Teherani) : 14 (92)<br />
Bruun, Niels : 13 (82)<br />
Bucher-Beholz, Ingo : 13 (80)<br />
Buro Happold : 13 (85), 13 (86)<br />
C<br />
Calatrava, Santiago : 9 (54), 10 (62),<br />
12 (76), 15 (98)<br />
Cattani, Emmanuel : 10 (63)<br />
CBR joint venture (Cowi & Rambøll) :<br />
11 (72)<br />
Cepezed : 13 (81)<br />
Cocco, Giandomenico : 10 (61)<br />
Conzemius, Jean-Paul : 6 (38)<br />
Coop Himmelb(l)au : 10 (65), 12 (75)<br />
Corfitsen, Henrik : 13 (82)<br />
Costantini, Claude : 11 (71)<br />
Covre, G. : 3 (20)<br />
Crivelli, A. I. : 2 (8)<br />
CSTB : 11 (71)<br />
D<br />
D’Heygers, O. : 2 (8)<br />
Delatte, E. : 2 (8)<br />
Depondt, Paul : 5 (31), 7 (41)<br />
Depussé, Jacques : 5 (30)<br />
Dissing+Weitling : 11 (72)<br />
Domenig, Günther : 6 (39)<br />
Duthilleul, Jean-Marie : 10 (62), 14 (88)<br />
E<br />
<strong>ECCS</strong> : 13 (81)<br />
Eiffel : 15 (97)<br />
Elektrowatt : 12 (77)<br />
Elst, Michel van der : 6 (38)<br />
Emch & Berger : 8 (47)<br />
Emde, Helmut : 7 (44)<br />
Esquillan, Nicolas : 2 (10)<br />
Estudio Lamela : 15 (100)<br />
Lederer, F. : 2 (13)<br />
F<br />
Finnmap Consulting : 13 (83)<br />
Finzi, L. : 1 (5)<br />
Foroughi, Mohsen : 5 (29)<br />
Foster and Partners : 7 (46), 8 (50), 11<br />
(70), 12 (79), 13 (85), 15 (97), 15 (99)<br />
Freeman Fox & Partners : 6 (40), 8 (49)<br />
Fruitet, Louis : 4 (26)<br />
FTI : 9 (59)<br />
Fuchs : 4 (24)<br />
Füeg, Franz : 4 (25)<br />
G<br />
Gehry, Frank O. : 11 (68)<br />
Geldmacher, E. : 5 (34)<br />
Gerkan, Marg von : 9 (58), 10 (64)<br />
Ghiai, Heydar : 5 (29)<br />
Gillet, Guillaume : 1 (7), 5 (32)<br />
Green, Nicholas : 15 (96)<br />
Greisch : 15 (97)<br />
Grimshaw, Nicholas : 10 (60), 14 (89)<br />
H<br />
Haller, Fritz : 2 (14), 8 (47)<br />
Haller, Bruno : 2 (14)<br />
Harvey, Bill : 8 (49)<br />
Helg, Franca : 3 (20)<br />
Helin & Co : 13 (83)<br />
Hentrich : 3 (17)<br />
Hess : 2 (11)<br />
Hoessel, L. van : 5 (33)<br />
HPP : 3 (17)<br />
Huet, Marcel : 2 (10)<br />
Hunt, Anthony : 7 (46), 8 (53), 10 (60),<br />
14 (89), 15 (96), 15 (100)<br />
Huth, Eilfried : 6 (39)<br />
I<br />
Ingerop : 11 (71)<br />
Initec : 15 (100)<br />
J<br />
Jaillet-Rouby : 14 (90)<br />
Jamagne, François : 6 (38)<br />
Jeskanen-Repo-Teränne : 14 (93)<br />
Jørgensen, Erik K.: 11 (73)<br />
Joukoff, A. : 1 (6)<br />
Joya Castro, Adrián de la : 2 (9)<br />
Jux, Egon : 4 (24)<br />
K<br />
Katajamäki, Antti : 8 (48)<br />
Kétoff, Serge : 1 (4)<br />
Kimmo Kaitila & co : 8 (48)<br />
Krupp : 5 (34)<br />
Kupfer, Gérard : 7 (42)<br />
L<br />
Labourdette, Jacques-Henri : 3 (15)<br />
Lagrange, Maurice : 2 (10)<br />
Laiho-Pulkkinen-Raunio : 11 (69)<br />
Lamunière, Jean-Marc : 7 (42)<br />
Landman, Th. H. : 5 (33)<br />
Lauritzen, Vilhelm : 11 (73)<br />
Le Corbusier : 4 (26)<br />
Leisering, Olaf : 13 (80)<br />
Leonhardt, Andrä : 6 (35)<br />
Lézénès, Gilbert : 9 (55)<br />
Locatelli, P. : 1 (5)<br />
Lods, Marcel : 5 (31)<br />
Lohmer, Gerd : 2 (11)<br />
Lonardo, Lucio : 6 (37)<br />
Lopez, Raymond : 2 (12)<br />
Luterbacher, J. : 8 (47)<br />
M<br />
Macary, Michel : 11 (71), 14 (90)<br />
Mailly, Jean de : 5 (30)<br />
Malizard, André : 5 (31)<br />
MAN : 5 (34)<br />
Maquestiau, A. : 2 (8)<br />
Martin Mendiluce, José M. : 2 (9)<br />
Mätinen, Matti K : 8 (48)<br />
Matti Ollila & co : 14 (93)<br />
Mecanoo : 12 (74)<br />
Meyer : 12 (77)<br />
Meyer, Roberto E. : 15 (95)<br />
Mies van der Rohe, Ludwig : 5 (28)<br />
Mimram, Marc : 13 (84)<br />
N<br />
Nicolet Chartrand Knoll : 9 (57)<br />
Nizzoli, Marcello : 1 (5)<br />
Nouvel, Jean : 9 (55), 10 (63), 12 (77)<br />
Novarina, Maurice : 1 (4)<br />
O<br />
Oliveri, G. Mario: 1 (5)<br />
Ortiz Echagüe, Cesar : 2 (9)<br />
Otto, Frei : 6 (35)<br />
Oubrerie, José : 4 (26)<br />
Ove Arup & Partners : 7 (45), 8 (50),<br />
10 (63), 11 (70), 12 (79)<br />
P<br />
Palm, L. : 1 (1)<br />
Parat, Pierre : 6 (36)<br />
Parent, Claude : 5 (29)<br />
Pascaud, S. : 2 (12)<br />
Pei, Ieoh Ming : 9 (57)<br />
Perrault, Dominique : 11 (67)<br />
Petschnigg : 3 (17)<br />
Petit, Jean : 15 (96)<br />
Piano, Renzo : 7 (45)<br />
Ploix, M.-D. : 15 (94)<br />
Plüss : 12 (77)<br />
Polak, A. : 1 (6)<br />
Polak, J. : 1 (6)<br />
Procaccia, Sabatino : 6 (37)<br />
Prouvé, Claude : 4 (27)<br />
Prouvé, Jean : 1 (4), 1 (7), 4 (27), 5 (30),<br />
5 (32)<br />
R<br />
Rafael Echaide : 2 (9)<br />
Rebutato, Robert : 4 (26)<br />
Réby, Marcel : 2 (12)<br />
Regembal, Michel : 11 (71)<br />
Rice, Peter : 7 (45)<br />
Roberts, Gilbert : 6 (40), 8 (49)<br />
Robinson, Frédéric : 2 (10)<br />
RFR : 9 (57), 12 (78)<br />
Rogers, Richard : 7 (45), 8 (53), 13 (86),<br />
15 (100)<br />
S<br />
Samyn & Partners : 9 (59)<br />
Sarazin, Jean-Philippe : 6 (36)<br />
Sarf, Jean-Louis : 3 (15)<br />
Sarger, René : 1 (7)<br />
Scarpa, Afra : 10 (61)<br />
Scarpa, Tobia : 10 (61)<br />
Schmid, Wolfgang : 4 (22)<br />
Schooten, Jeroen W. van : 15 (95)<br />
Schroeder & Associates : 6 (38)<br />
Schroeder : 15 (96)<br />
Setec : 9 (55), 15 (97)<br />
Setesco : 9 (59)<br />
Serra & Revenant : 4 (27)<br />
SIAT Architektur & Technik : 14 (91)<br />
Smith, Geo H. : 1 (2)<br />
Smithson, Alison : 1 (2)<br />
Smithson, Peter : 1 (2)<br />
Sobek, Werner : 14 (87)<br />
Sogelberg : 13 (84)<br />
SOM, (Skidmore, Owings & Merrill) :<br />
9 (56), 11 (68)<br />
Soria, Pierre : 9 (55)<br />
Steiner, R. : 8 (47)<br />
Stencek, Georges : 7 (42)<br />
Stoltenburg : 2 (11)<br />
T<br />
Tamisier, F. : 15 (94)<br />
Tavès, Alain : 4 (26)<br />
TPS : 15 (100)<br />
Tricaud, Étienne : 14 (88)<br />
Tschumi, Jean : 3 (16)<br />
Turun Juva : 11 (69)<br />
V<br />
Valio architectural department : 8 (48)<br />
Van Berkel & Bos : 10 (66)<br />
Vandermeeren, W. : 1 (1)<br />
Vasconi, Claude : 15 (96)<br />
Virlogeux, Michel : 15 (97)<br />
Vitellozi, A. : 3 (18)<br />
W<br />
Waagner-Biro : 10 (65)<br />
Walter, Josef : 7 (44)<br />
Waterkeyn, André: 1 (6)<br />
Weber, H. : 2 (14), 8 (47)<br />
Weidleplan consulting : 9 (58)<br />
Wilenko, L. W. : 5 (31)<br />
Y<br />
Yli-Lonttinen, Leena : 14 (93)<br />
Z<br />
Zehrfuss, Bernard H. : 5 (32)<br />
Zorzi, Silvano : 6 (37)<br />
Zublena, Aymeric : 11 (71), 14 (90)<br />
Zublena, J.-P. : 15 (94)<br />
16<br />
Architecture <strong>Steel</strong> Stahl Acier 20
European <strong>Steel</strong><br />
Information Sources<br />
AUSTRIA<br />
Österreichischer<br />
Stahlbauverband *<br />
Wiedner Hauptstraße 63<br />
A-1045 Wien<br />
Tel: +43 1 503 9474<br />
Fax: +43 1 503 9474 227<br />
BELGIUM<br />
Agoria *<br />
Diamant Building, Bld A. Reyers 80<br />
B-1030 Brussels<br />
Tel: +32 2 706 7962<br />
Fax: +32 2 706 7966<br />
Centre Information Acier<br />
Staalinfocentrum (CIA)<br />
Chaussée de Zellik 12, 1082 Bruxelles<br />
Zelliksesteenweg 12, 1082 Brussel<br />
Tel: +32 2 509 1504<br />
Fax: +32 2 511 1281<br />
CZECH REPUBLIC<br />
Czech Constructional<br />
<strong>Steel</strong>work Association *<br />
Ceskobratsrska 6, 702 00 Ostrava<br />
Tel: +420 59 513 6026<br />
Fax: +420 59 513 6026<br />
DENMARK<br />
Dansk Stålinstitut *<br />
Gydevang 39-41, 3450 Allerød<br />
Tel: +45 66 130 888<br />
Fax: +45 65 918 789<br />
ESTONIA<br />
Eesti<br />
Teraskonstruktsiooniühing *<br />
Ehitajate tee 5, 19086 Tallinn<br />
Tel: +372 620 2410<br />
Fax: +372 620 24<strong>05</strong><br />
FINLAND<br />
Technology Industries<br />
of Finland *<br />
Eteläranta 10, FIN-00130 Helsinki<br />
Tel: +358 9 192 31<br />
Fax: +358 9 624 462<br />
Finnish Constructional<br />
<strong>Steel</strong>work Association<br />
Unioninkatu 14, FIN-00130 Helsinki<br />
Tel: +358 9 129 91<br />
Fax: +358 9 129 9214<br />
FRANCE<br />
Syndicat de la construction<br />
métallique de France<br />
(SCMF) *<br />
20, rue Jean-Jaurès<br />
F-92807 Puteaux Cedex<br />
Tel: +33 1 47 74 66 15<br />
Fax: +33 1 40 90 08 60<br />
Office technique pour<br />
l’utilisation de l’acier (OTUA)<br />
13, cours Valmy<br />
F-92070 Paris La Défense<br />
Tel: +33 1 41 67 04 02<br />
Fax: +33 1 41 25 55 70<br />
GERMANY<br />
Deutscher Stahlbau-Verband<br />
DSTV *<br />
Sohnstraße 65, D-40237 Düsseldorf<br />
Tel: +49 211 6707 800<br />
Fax: +49 211 6707 820<br />
Cidect<br />
Postfach 320 230<br />
40435 Düsseldorf<br />
Tel: +49 211 960 3565<br />
Fax: +49 211 960 2393<br />
HUNGARY<br />
Magyarországi Acélszerkezet -<br />
Gyártók Szövetsége (Magész) *<br />
BUTE Departm. of Struct.Eng.<br />
Bertalan Lajos U.22ép.<br />
1111 Budapest<br />
Tel: +36 1 4<strong>05</strong>2 187<br />
Fax: +36 1 4<strong>05</strong>2 187<br />
ITALY<br />
Associazione fra i Costruttori<br />
in Acciaio Italiani *<br />
Viale Abruzzi 66, I-20131 Milano<br />
Tel: +39 02 2951 3413<br />
Fax: +39 02 2952 9824<br />
LUXEMBOURG<br />
Arcelor Building and<br />
Construction Support *<br />
19 avenue de la Liberté<br />
L-2930 Luxembourg<br />
Tel: +352 4792 4463<br />
Fax: +352 4792 2709<br />
Centre belgo-luxembourgeois<br />
Information Acier (CIA)<br />
Chaussée de Zellik 12, 1082 Bruxelles<br />
Zelliksesteenweg 12, 1082 Brussel<br />
Tel: +32 2 509 1504<br />
Fax: +32 2 511 1281<br />
NETHERLANDS<br />
Samenwerkende<br />
Nederlandse Staalbouw<br />
(SNS) *<br />
Boerhaavelaan 40, Postbus 190<br />
NL-2700 AD Zoetermeer<br />
Tel: +31 79 353 1265<br />
Fax: +31 79 353 1365<br />
NORWAY<br />
Norsk Stalforbund/Norwegian<br />
<strong>Steel</strong> Association *<br />
P.O.Box 242, NO-1326 Lysaker<br />
Tel: +47 6783 8600<br />
Fax: +47 6783 8601<br />
PORTUGAL<br />
Associação Portuguesa de<br />
Construção Metálica e Mista<br />
(Cmm) *<br />
University of Coimbra,<br />
Polo II - Pinhal de Marrocos<br />
PT- 3030 Coimbra<br />
Tel: +351 239 797 218<br />
Fax: +351 239 797 217<br />
ROMANIA<br />
Asociatia Producatorilor de<br />
Constructii Metalice Din<br />
Romania (APCMR) *<br />
1, Piata Iancu de Hunedoara<br />
RO- 2750 Hunedoara<br />
Tel: +40 254 740 200<br />
Fax: +40 254 717 650<br />
SLOVAKIA<br />
Slovak Association of <strong>Steel</strong><br />
Constructions (SASC)<br />
Radlinského 11, 813 68 Bratislava<br />
Tel: +421 2 52 964 404<br />
Fax: +421 2 52 494 116<br />
SLOVENIA<br />
Institut za Metalne<br />
Konstrukcije *<br />
Mencingerjeva 7, SI-1000 Ljubljana<br />
Tel: +386 1 280 21 02<br />
Fax: +386 1 280 21 51<br />
SPAIN<br />
Asociación para la<br />
Construcción de<br />
Estructuras Metálicas *<br />
Plaça de la Unió, 1 Edificio B 1° 2a<br />
ES-08190 Sant Cugat del Vallés<br />
Tel: +34 93 589 3636<br />
Fax: +34 93 590 8249<br />
APTA<br />
Asociación para la<br />
Promoción de las Tecnicas<br />
del Acero *<br />
Paseo de la Castellana 135<br />
Edificio Cuzco III, 3o B<br />
ES-28046 Madrid<br />
Tel: +34 91 567 0910<br />
Fax: +34 91 567 0911<br />
SWEDEN<br />
Swedish Institute of<br />
<strong>Steel</strong> Construction *<br />
Box 27751, S-115 92 Stockholm<br />
Tel: +46 8 661 0280<br />
Fax: +46 8 661 03<strong>05</strong><br />
SWITZERLAND<br />
Stahlbau Zentrum Schweiz/<br />
Centre Suisse de la<br />
Construction Métallique *<br />
Seefeldstraße 25, CH-8034 Zürich<br />
Tel: +41 1 261 8980<br />
Fax: +41 1 262 0962<br />
TURKEY<br />
Turkish Constructional <strong>Steel</strong>work<br />
Association (TUCSA) *<br />
Bayramaga Sokak No 20/A<br />
34662 Altunizade, Istanbul<br />
Tel: +90 216 474 3135<br />
Fax: +90 216 474 3388<br />
UNITED KINGDOM<br />
British Constructional<br />
<strong>Steel</strong>work Association *<br />
4 Whitehall Court - Westminster<br />
London SW1A 2ES<br />
Tel: +44 20 7747 8121<br />
Fax: +44 20 7839 4729<br />
Corus Construction<br />
& Industrial<br />
Frodingham House<br />
Brigg Road, Scunthorpe<br />
North Lincolnshire DN16 1BP<br />
Tel: +44 1724 402 185<br />
Fax: +44 1724 404 224<br />
<strong>Steel</strong> Construction<br />
Institute (SCI)<br />
Silwood Park<br />
Buckhurst Road<br />
Ascot, Berkshire SL5 7Qn<br />
Tel: +44 1344 623 345<br />
Fax: +44 870 622 944<br />
<strong>ECCS</strong> General Secretariat<br />
Avenue des Ombrages 32/20,<br />
B-1200 Brussels<br />
Tel: +32 2 762 0429<br />
Fax: +32 2 762 0935<br />
* <strong>ECCS</strong> Full Members<br />
Architecture <strong>Steel</strong> Stahl Acier 20
Architecture<br />
<strong>Steel</strong> Stahl Acier<br />
DR<br />
One hundred buildings and bridges built<br />
across Europe over the past 50 years typify<br />
steel’s role as one of the driving forces<br />
behind architectural creativity.<br />
This diversity of forms illustrates<br />
the capacity and quality of steel,<br />
the feats it enables, and demonstrates its<br />
ability to stand the test of time while still<br />
remaining contemporary.<br />
Hundert Gebäude und Ingenieurbauten mit<br />
künstlerischem Anspruch, die in den letzten<br />
50 Jahren in ganz Europa errichtet wurden,<br />
zeigen wie der Stahl zu einem der<br />
Antriebsfaktoren der architektonischen<br />
Kreation wurde.<br />
Anhand verschiedener baulicher<br />
Umsetzungen werden die Performance<br />
und die Vorteile dieses Baumaterials,<br />
seine hervorragenden Leistungen sowie<br />
seine Beständigkeit und Modernität<br />
aufgezeigt.<br />
Cent bâtiments et ouvrages d’art construits<br />
de part l’Europe depuis 50 ans montrent<br />
comment l’acier a été l’un des moteurs<br />
de la création architecturale.<br />
À travers des typologies variées,<br />
ils illustrent les capacités et les qualités<br />
de ce matériau, les prouesses qu’il autorise<br />
mais aussi sa pérennité et sa modernité.<br />
Previously published <strong>ECCS</strong> Case Studies<br />
1Brussimmo House<br />
Brussels, Belgium<br />
Samyn and Partners<br />
2L’Oréal Factory<br />
Paris, France<br />
Denis Valode,<br />
Jean Pistre et associés<br />
3TAZ, Berlin, Germany<br />
Gerhard Spangenberg<br />
Brigitte Steinkilberg<br />
4 RFB Building, Austria<br />
Coop Himmelblau<br />
5 The Guggenheim<br />
Museum<br />
Bilbao, Spain<br />
Frank O. Gehry and<br />
Associates<br />
6Turku Academy of Art<br />
Finland<br />
Laiho-Pulkkinen-<br />
Raunio Architects<br />
7 Dogan Printing Center<br />
Turkey<br />
Tabanlioglu Architecture<br />
& Consulting<br />
8Terminal 3<br />
Copenhagen Airport<br />
Danmark<br />
Vilhelm Lauritzen A/S<br />
9Terminal 2F Roissy<br />
France<br />
Paul Andreu<br />
10 The Reichstag Berlin,<br />
Germany<br />
Sir Norman Foster<br />
11 Service Stations<br />
Houten, The Netherlands<br />
Orival area, Belgium<br />
Samyn and Partners<br />
Service Station Hietalahti<br />
Helsinki, Finland<br />
Juha Ilonen<br />
12 Lucerne Cultural and<br />
Convention Centre<br />
Switzerland<br />
Architectures Jean Nouvel<br />
13 Office building<br />
Phoenixstraat 60,<br />
Delft, The Netherlands<br />
Cepezed b.v.<br />
14 The Eden Project<br />
Cornwall, UK<br />
Nicholas Grimshaw<br />
& Partners<br />
15 House R 128<br />
Stuttgart, Germany<br />
Werner Sobek<br />
16 TGV stations<br />
Valence, Avignon,<br />
Aix-en Provence, France<br />
Agence des gares et<br />
Arep<br />
17 Olympic Stadium<br />
Istanbul, Turkey<br />
Michel Macary,<br />
Aymeric Zublena<br />
18 Town hall<br />
Alphen aan den Rijn,<br />
The Netherlands<br />
(EEA) Erick van Egeraat<br />
associated architects<br />
19 Double-skin façades<br />
Sanoma House<br />
Baltic Sea Tower<br />
Radiolinjaoffice building