Nánari útlistun á verkþáttum verkefnisins Lífeldsneyti

Nánari útlistun á verkþáttum verkefnisins Lífeldsneyti.Verkþættir 1-3: Vinnu var lokið að mestu leiti í árslok 2010.Verkþáttur 4.1 BioEthanolUndirverkþáttur 4.1.1: Skimun á hitakærum etanólframleiðandi stofnum (Strain screeningprogram) hefur gengið vel og er samkvæmt áætlun. Nokkrir nýjir stofnar sem vaxa við 70°C hafaverið einangraðir og tilheyra þeir ættkvíslunum Fervidobacterium, Thermoanaerobacter,Caloramator og Thermoterraabacterium. Allir vaxa þeir vel á glúkosa. 15 stofnar voru valdir úr tilnánari athugunar. Þeir voru rannsakaðir með tilliti til vaxtar á mismunandi kolefnisgjöfum öðrumen glúkósa. Allir sýna mikla hverfefnisbreidd og vaxa á mismunandi pentósa og hexósa sykrum.Þá vaxa a.m.k. þrír þeirra á cellulosa (CMC) og einnig á pappír.Undirverkþáttur 4.1.2:Ennfremur voru afurðir gerjunar greindar eftir vöxt á glúkósa, xylósa,arabínósa og mannósa. Flestir stofnarnir framleiða etanól, þó í mismiklu magni. Ennfremurframleiða stofnarnir mismikið af mjólkursýru, ediksýru, glyceroli og sumir framleiða óþekktargerjunarafurðir sem efnagreina þarf enn frekar. Ræktunartilarunir og ætisþróun hefur farið framá fáum völdum stofnum. Vaxtarsýrustigs og -hitstigsbil hefur verið skilgreint fyrir skilvirkastacellulósa-sundrandi stofninn. Valdir voru þrír stofnar fyrir erfðaverkfræðivinnu í framhaldsverkhlutum.Undirverkþáttur 4.1.3:Raðgreining á erfðamengi þeirra stendur nú yfir.Afrakstur 7: Skimun á örverum sem gætu hentað í erfðaverkfræði vinnu til framleiðslu á etanóli(Prokaria). Varða hefur verið uppfyllt.Verkþáttur 4.2. Biohydrogen and biomethaneUndirverkþáttur 4.2.1. BioHydrogen - hydrolytic bacteria (þrír undirverkþættir hér- en eru baratveir)Undirverkþáttur 4.2.1.1:(Estimation of carbohydrate degradation and production rates andyields of thermophilic bacteria) er vinnu lokið. Búið er að rækta upp alla stofna sem til voru ístofnasafni HA (einangraðir < 2008) og búið er að rannsaka niðurbrot þeirra á glúkósa og xýlósaog kanna vetnisnýtingu þeirra. Þetta hefur leitt til birtingar á einni ritrýndri grein (Örlygsson etal., 2010; Icelandic Agricultural Sciences, 23: 73-85). Einnig hefur verið unnið með einn mjöggóðan vetnisframleiðandi stofn og sú vinna hefur einnig leitt til birtingar (Almarsdóttir et al.,2010; Icelandic Agricultural Sciences, 23: 61-75) þar sem lýst er lífeðlisfræði stofnsins ogvetnisframleiðslu getu hans.Undirverkþáttur 4.2.1.2: (Carbon utilization spectrum) er búið að kanna hvarfefnisbreyddvalinna stofna. Þessum verkþætti er þó ekki alveg lokið því ákveðið var að bæta við stofnum semeinangraðir voru sumarið 2009. Mikil vinna hefur því farið í að einangra þessa stofna en þessivinna tengist einnig verkþætti 4.1 (BioEthanol). Markmiðið með þessum nýju einangrunum var

að einangra bakteríur sem geta sundrað sykrum og fjölsykrum við hátt hitastig en þá er munlíklegra að fá bakteríur með góða vetnisframleiðslu eiginleika.4.2.2. BioMethane (fjórir undirverkþættir hér undir, en eru bara þrír)Undirverkþáttur 4.2.2.1:(Characterization of methanogens in the culture collection of UA) erbúið að kanna metanframleiðslugetu þeirra metanstofna sem til eru í stofnasafni skólans. Ekkihefur enn tekist að klára að raðgreina 16S rRNA til að fá skyldleika þessara stofna en það verðurgert með samvinnu við Prokaria í nóvember 2010.Undiververkþáttur 4.2.2.2. (Hydrolysate experiments from lignocellulosic material – yields andrates of methane production) er nýhafinn samkvæmt áætlun. Meðfylgjandi er skýrsla – sjáFylgiskjal 4, (Biofuel-Hydrogen and methane producing extremophiles) um þá vinnu sem lokið ervið að gera með bæði vetnis- og metanmyndandi bakteríur og er birt í ritröð Háskólans áAkureyri (RA10:03). Þetta er afraksturseining þrjú samkvæmt samningi.Í undirverkþætti 4.2.2.4.(Upscaling from laboratory scale to pilot scale) er kominhönnunarlýsing á aðstöðu til tilraunanna ásamt því að búið er að kaupa og koma fyrir færanlegriaðstöðu í Álfsnesi. Búið er að undirbúa að raða inn búnaði, sem að hluta til hefur verið keyptur,inn í aðstöðuna. Tengingar við núverandi aðstöðu, til dæmis vegna gasmælinga oggashreinsunar er á hönnunarstigi. Samkvæmt samningi á að vera búið að búa tilframleiðslueiningu fyrir metanframleiðslu (Afrakstur 4). Þetta hefur ekki alveg tekist, aðallegavegna seinkana á tækjakaupum erlendis frá, en er vel á veg komið og mun verða klárað í upphafinæsta verkefnaárs.Verkþáttur 4.3 Gasification and FT-Diesel productionMiðað við upphaflegt plan var áætlað að hanna pilot skala gösunartæki sem átti að leiða tilframleiðslueiningar og prófunarskýrslu (Afrakstur 5). Einnig átti samkvæmt samningi fyrir fyrstaverkefnaár að byggja upp rannsóknaaðstöðu til þess að prófa framleiðslu á FT-afurðum úrtilbúnu syngasi og gera tilraunir með mismunandi syngas. Lokaafurð þessarar vinnu átti að veraskýrsla um tilraunaaðstöðu og FT-afurðir úr syngasi (Afrakstur 6).Þessum markmiðuðm hefur ekki verið náð á fyrsta verkefnaárinu. Meginástæðan fyrir þessu ersú að vegna niðurskurðar á verkefni auk mikillar hækkunar á kostnaði vegna nauðsynlegra tækjavar ekki unnt framkvæma þetta verk eins og til stóð. Um þetta voru gerðir fyrirvarar í samningiog því nauðsynlegt að breyta verkþætti 4.3.Búið er að ná samkomulagi við CRI sem keypt hefur tilrauna-gösunarstöð fyrir sína framleiðsluum að verkefnið fái aðstöðu til að gasa mismunandi hráefni hjá CRI með því verður unnt aðstanda við gösunarþáttinn í verkefninu. Það er ætlunin að gera þennan þátt ítarlegri en áætlaðvar.

Varðandi FT-dísil framleiðslu þá er ætlunin að draga úr honum og láta útreikninga útfrá syngasframleiðslunægja til að fá mynd á mögulega framleiðslu. Einum undirþætti verður bætt við semer thermal cracking á lífmassa og plasti. Breytingum á verkþáttum er nánar lýst í framhaldiverkefnisins hér að neðan.Umfang gösunarþáttarins eykst í 15 mannmánuðir (mm) fyrir NMÍ og verður 5mm fyrir SORPU.FT-dísilþátturinn verður 3mm fyrir NMÍ og 1mm fyrir SORPU. Thermal cracking á lífmassa ogplasti verður 3mm fyrir NMÍ og 3mm fyrir SORPU. Þessi fjöldi mannmánuða gildir fyrir öll 3 árinog er sami heildarfjöldi og áður. Við þetta munu afrakstur 5 og 6 breytast í samningi og falla úrgildi en nýir afrakstrar verða;a) Samstarf við CRI sem skila niðurstöðum úr gösunartilraunumb) Mat á FT-eldsneytisframleiðslu úr syngasinu kemur í stað eigin framleiðslu á eldsneytinuc) Mat og tilraunaniðurstöður á thermal cracking á lífmassa og plasti.Verkþættir 5-7hafa ekki byrjað í verkefninu samkvæmt áætlun.Verkþáttur 8. Coordination and management.Verkefnastjórn hefur verið í höndum HA með Jóhann Örlygsson sem verkefnastjóra. Tveir fundirmeð öllum þáttakendum verkefnisins hafa verið haldnir á árinu.Verkþáttur 9. Presentation.Afrakstur 8: Ráðstefna um „Möguleikar á framleiðslu lífræns eldsneytis á Íslandi“ (Háskólinn áAkureyri) er í samingi. Þessi ráðsetefna var haldin á Akureyri 22. október 2010 (fylgiskjali 5 -dagskrá ráðstefnunnar). Að lokum er afraksturseining sett fram í saming um að stofnað verði tilfyrirtækis;Afrakstur 9: Stofnað verður fyrirtæki í kringum verkefnið á verkefnaárinu. Verkefnisstjóri erbúinn að fá frest um að fyrirtækið verði stofnað fyrir lok árs 2010. Auk tveggja ofangreindraritrýndra vísindagreina, sem hafa verið birtar á sviði orkulíftækni við HA, hafa tværráðstefnugreinar verið birtar.Jóhann Örlygsson. 2010. Etanólframleiðsla úr flóknum lífmassa með hitakærumbakteríum. Fræðaþing Landbúnaðarins, bls. 27-34. ATH-Fá tengilAlmarsdóttir AR, Sigurbjörnsdóttir MA & Örlygsson J. 2010. Ethanol and hydrogenproduction from lignocellulosic biomass by thermophilic bacteria. Proceedings of „Thefirst Polish-Icelandic symposium on renewable energy“, 21st – 22nd June 2010. ISBN978-83-901411. pp. 9-20. ATH-Fá tengil

Einnig hafa fjögur erindi verið haldin á árinu í verkefninu.Jóhann Örlygsson. Biofuels in Iceland – Ethanol and hydrogen production fromlignocellulosic biomass by thermophilic bacteria. 1st Polish – Icelandic Conference onRenewable Energy. Warshaw, June 21st – 22nd, 2010. ATH-Fá tengilJóhann Örlygsson. Etanólframleiðsla úr flóknum lífmassa með hitakærum bakteríum.Fræðaþing landbúnaðarins. 18-19 Febrúar 2010. ATH-Fá tengilJóhann Örlygsson. Production of hydrogen and ethanol from lignocellulosic biomass bythermophilic bacteria. IWRE – International workshop in renewable energies. Azores,May 17-21, 2010. ATH-Fá tengilJóhann Örlygsson. Bioethanol production from lignocellulosic biomass by thermophilicbacteria. Workshop at the Environmental Protection College, Velenje, Slovenja. October8, 2010. ATH-Fá tengilNÆSTU SKREF:Á næsta verkefnaári mun vinna við verkþátt 4 halda áfram en einnig munu verkþættir 5-7byrja. Hér fyrir neðan verður ítarlega farið í þá verkþætti sem vinna á við á næsta verkefnaáriásamt upplýsingum um þá aðila sem bera ábyrgð á þeim og nöfn og hlutverk þeirra aðila semleggja fram mest vinnuframlag.Verkþætttir 1-3. Munu klárast með lokaskýrslum á fyrstu mánuðum 2. verkefnaárs.Ábyrgð: Matís-Prokaria. Þrír stofnar voru valdir á grunni vinnu í verkpakka 4.1 og 4.2.Raðgreining á erfðamengi þeirra stendur nú yfir. Lífupplýsingafræðileg greining á erfðamengiþeirra fer fram í verkþætti 4.3. á öðru ári verkefnisins. Hún felur í sér greiningu á staðsetningugena og hlutverki mögulegra genaafurða, samkvæmt samanburði við önnur erfðamengi ogprótein (annotation). Borin verður kennsl á gen sem koma við sögu í efnaskiptum gerjunar. Þarmeð verður unnt að skilgreina efnskiptarásir og ensím sem koma við sögu við ethanól myndun.Þá verður hafist handa við erfðaverkfræði þessara stofna í verkhluta 4.3., þar sem markmiðið erað beina kolefnisflaumi yfir í etanólmyndun. Hannaðar og smíðaðar verða erfðaefniseiningar(modules) fyrir erfðabreytingar á viðkomandi stofnum. Annars vegar fyrir úrfellingar á genumensíma sem leiða til myndunar óæskilegra aukaafurða. Hins vegar fyrir innsetningar á genumensíma sem stuðla að aukinni ethanól myndun, beint eða óbeint. Um leið verður geta tilummyndunar (erfðabreytinga) rannsökuð. Slíkar erfðaefniseiningar (deletion-, insertionmodules)eiga að liggja fyrir í lok annars verkefnaárs þannig að unnt verði að hefja ummyndun(erfðabreytingar) í nýja etanólframleiðslu stofna í upphafi 3. verkefnisárs.Verkþáttur 4.2. BioHydrogen and BiomethaneÁbyrgð: Háskólinn á Akureyri ber ábyrð á þeirri vinnu er snýr að einangrun, greiningu oglífeðlisfræði þeirra örverustofna sem notaðir eru. Þetta eru undirverkþættir 4.2.1 BioHydrogen

(þrír verkþættir) og 4.2.2. BioMethane (þrír verkþættir af fjórum) en Sorpa ber ábyrgð á 4.2.2.4 (Upcaling from laboratory scale to pilot scale).Starfsmenn og vinnuframlag. Margrét Auður Sigurbjörnsdóttir, sérfræðingur sér um verkstjórnallra verkþátta er snúa að Háskólanum á Akureyri en hún er í 50% stöðu. Tveir aðrir sérfræðingarvinna í verkefninu, Alija Tarazewiz og Beata Wawierna auk meistaranema sem mun byrja í lokágústs, Hrönn Brynjarsdóttir. Þær Alicja, Beta og Hrönn vinna alla þá vinnu sem framkvæmd er árannsóknastofu.Í undirverkþætti 4.2.1.3. (The influence of the partial pressure of hydrogen and substrateconcentration on growth) mun vinnan beinast að þeim vetnisframleiðandi stofnum sem hafasýnt mestu vetnisframleiðslu (bæði nýtingu og framleiðsluhraða). Þessi vinna mun að mestu veralokið fyrstu sex mannmánuði verkefnaársins. Meginþungi verkefnavinnunar á öðru verkefnaárimun snúa að undirverkþætti 4.2.2.2 (hydrolysate experiments from lignocellulosic material –yields and rates of methane production) en undirverkþáttur 4.2.2.3 (continuous culture ofselected strains, optimization of hydrogen and methane production) mun ekki hefjast fyrr en áþriðja verkefnaári. Þetta er breyting frá umsókn þar sem sagt var að þessi verkþáttur munihefjast á öðru verkefnaári en ástæðan fyrir þessari breytingu er að mikilvægt er að aflafullkomnari gagna í lokuðum ræktum áður en farið verður í síræktunarkerfi. Einnig verður unniðað því að klára að einangra stofna (2009 stofnar) og hvarfefnisbreydd þeirra rannsökuð. Þannigmun fást gott yfirlit yfir alla stofna sem einangraðir hafa verið árin 2007 (um 60 stofnar) og 2009(um 50 stofnar). Unnið verður með samræktir bestu vetnisframleiðandi og metanmyndandistofna á lignósellulósa. Þannig fást gögn sem notað verður í verkþætti 7 (Feasability study).Í undirverkþætti 4.2.2.4 sem snýr að Sorpu mun Ólafur Finnur Jónsson starfsmaður SORPU ogA.G. Hönnun verktakafyrirtæki framkvæma þá vinnu sem snýr að uppsetningu á tilraunaaðstöðuog daglegum rekstri hennar, þar með talið stöðluðum mælingum undir leiðsögnyfirverkfræðings, ásamt því að útvega og forvinna hráefni og önnur aðföng til að framkvæmatilraunirnar. Aðstaðan er rekin í tveimur færanlegum gámum í Álfsnesi og tengd mælibúnaði oggashreinsistöð þar. Metanframleiðslustöðin verður prufukeyrð á fyrri hluta verkefnaársins ogsíðan verða a.m.k. 20 keyrslur með mismunandi úrgangi á síðara hluta tímabilsins. Í upphaflegriverkáætlun var markmiðið að hefja mun fleiri keyrslur en eins og stendur í samningi var ákveðið,vegna niðurskurðar á fyrsta verkefnaári, að hanna eingöngu framleiðslustöðina á fyrstaverkefnaári en síðan hefja keyrslur á öðru ári eins og lýst er hér að ofan.Verkþáttur 4.3 (Gasification and FT-Diesel production.Ábyrgð: Nýsköpunarmiðstöð Íslands og Sorpa. Megin ábyrgð NMÍ er framkvæmdgösunartilrauna og útreikningar á FT-framleiðslu og á thermal cracking aðferðinni. Sorpa berábyrgð á hráefnisöflun fyrir gösunartilraunir og að koma upp aðstöðu fyrir thermal crackingvinnslu sem staðsett verður hjá Sorpu.Starfsmenn og vinnuframlag. Þeir sem koma að þessum verkþætti hjá NMÍ eru MagnúsGuðmundsson sem sér um verkstjórn og framvæmd tilrauna auk útreikninga. Guðmundur

Gunnarsson kemur að mati á mælingum. Einnig er ætlunin að NN komi að framkvæmdgösunartilrauna, en ennþá er ekki búð að velja starfsmann í það hlutverk. Á vegum Sorpu munBjarni Hjarðar sjá um stjórnun á hráefnaöflun fyrir gösunartilraunir og um undirbúning thermalcracking tilraunaaðstöðu hjá Sorpu. Starfsmenn Sorpu munu sjá um meðhöndlun og flokkunsýna fyrir tilraunir.Í undirverkþætti 4.3.1.2 mun mismunandi úrgangsflokkar og lífræn úrgangur (lífmassi) veragasaður í gösunarstöð CRI og gerðar mælingar á syngasi sem myndast. Ætlunin er að prófa fleiriflokka en upphaflega stóð til og gera rakamælingar á úrgangi auk þeirra mælinga á syngasi semlýst er í verkáætlun.Hvað FT-framleiðslu varðar í verkþætti 4.3.2.2 þá er ætlunin að draga úr þessum verkþætti oggera einungis útreikninga útfrá syngas magni og samsetningu. Hins vegar mun bætast viðthermal cracking þáttur þar sem ætlunin er að prófa lífmassa eins og hálm, kurl og fleira ogeinnig plast. Ætlunin er að koma upp thermal cracking aðstöðu hjá Sorpu á árinu sem geturannast allt að 1 tonni á dag. Þetta er undirbúningur undir það að koma á fót thermal crackingverksmiðju hjá Sorpu. Tilraunir á smáskalaframleiðslu er ætlað að hefja í lok árs 2011.Verkþáttur 5. Calculation of the amount of various biofuels types that can be produced inIcelandÁbyrgð: Mannvit og NMÍ.Starfsmenn og vinnuframlag. Fyrir hönd Mannvits munu efnaverkfræðingarnir Malin Sundberg(M.Sc.), Freyr Ingólfsson (M.Sc.) og Ásgeir Ívarsson (M.Sc.) vinna að verkþættinum. Fyrir höndNMÍ mun Magnús Guðmundsson og Guðmundur Gunnarsson sjá um þennan þátt.Tilgangur þessarar vinnu er að besta framleiðslu á Íslandi miðað við þær niðurstöður sem hafafengist úr fyrri verkhlutum og spám um orkuþörf á næstu árum samkvæmt Orkustofnun. Til þessað þetta sé hægt verður að bera saman mögulegt framboð á eldsneyti og líklega eftirspurnnæstu ára. Framboðið mun byggjast á þeim hráefnum sem eru tilgreind í verkefninu ásamtframleiðslumöguleikum miðað við tilteknar nálganir að forvinnslu og framleiðslutækni. Miðaðvið þessar upplýsingar má áætla mögulegan markaðshlut á lífeldsneytum á Íslandi ásamt„sparnað“ í losun gróðurhúsalofttegunda. NMÍ mun sjá um útreikninga á eldsneytisframleiðsluúr gösun sem bætt verður við athuganir Mannvits á öðrum leiðum.Verkþáttur 6. Conceptual designÁbyrgð: Mannvit.Starfsmenn og vinnuframlag: Hönnuðir frá Mannvit undir tæknilegri leiðsögn Ásgeir Ívarssonarefnaverkfræðings (M.Sc.) og Guðmunds Ólafssonar vélaverkfræðings (M.Sc.) munu alfarið sjá umþennan hlut eftir því sem við á í verkefninu.

Farið verður yfir framleiðsluferli fyrir tiltekinn lífeldsneyti og gerð gróf frumhönnun á þeim.Tilgangur með þessari hönnun er fyrst og fremst að skilgreina betur umfang þeirraframleiðsluaðferða sem gera á hagkvæmnisathugun fyrir í WP 7. Þannig má draga úr óvissu íáætlunum sem þarf að gera fyrir hagkvæmnisathuganir. Fyrir hvert framleiðsluferli verður gertsvokallað „Block Flow Diagram“ til að skilgreina helstu einingar í framleiðsluferlinu, ásamt efnisogorkujafnvægisútreikningum til þess að ákveða stærðir á mögulegum lögnum, búnaði ogtækjum. Með þessari hönnun má betur átta sig á því hvaða ferli koma til greina fyrirhagkvæmnisathugun (WP 7).Verkþáttur 7. Feasability studyÁbyrgð: Mannvit og NMÍStarfsmenn frá Mannvit eftir þörfum, því hagkvæmnisathuganir kalla á margskonar sérþekkingu.Fyrir hönd NMÍ munu þeir Magnús Guðmundsson og Guðmundur Gunnarsson sjá umvinnuframlagið.Mannvit tekur að sér að skilgreina viðskiptaramman og umfangið sem á að framkvæmahagkvæmnisathugun fyrir. Í framhaldi af WP 6 verður gerð kostnaðar- og tímaáætlun fyrirframleiðsluferlin. Í framhaldi verður verkefnisumhverfið skoðað og helstu áhættur í verkefninugreindar bæði gagnvart kostnaði og tíma. Að lokum verður gerð fjárhagsáætlun fyrir verkefniðfyrir næstu 25 ár og IRR og NPV fundið.NMÍ mun sjá um hagkvæmniathugun á eldsneytisframleiðslu með gösun og FT-dísil framleiðsluog birta sem sérhluta af hagkvæmniathuguninni. Hvað varðar vinnu NMÍ þá verður farið í helstukostnaðarþætti við hráefnaöflun, gösun hráefnis og FT-framleiðslu og leitast við að svar því hversé minnsta eining sem getur staðið undir sér. Einnig verður athugað hvort fýsilegt sé vegnakostnaðar að nýta vetni frá rafgreiningu til að auka framleiðslu á FT afurðum.Verkþáttur 8. Coordination and managementÁbyrgð: Háskólinn á Akureyri ber ábyrð á verkefnisstjórn samkvæmt upphaflegri umsókn.Jóhann Örlygsson mun sjá um framvkæmd fyrir hönd skólans.Verkþáttur 9. PresentationÁbyrgð: Háskólinn á AkureyriStarfsmenn og vinnuframlag. Allir þátttakendur munu bera ábyrgð í þessum verkþætti. Nú í lokfyrsta verkefnaárs/byrjun annars árs (22 Október, 2010) munu allir þátttakendur taka þátt íráðstefnu á Akureyri þar sem niðurstöðum úr verkefninu munu verðar kynntar. Þessi ráðstefnamun verða öllum opin og verður auglýst. Birtar hafa verið tvær ritrýndar vísindagreinar úrniðurstöðum verkefnisins auk nokkurra ráðstefnugreina (sjá að neðan). Á verkefnaárinu verðurheimasíðu um verkefnið standsett. Meginmarkmiðið er að þar verði upplýsingar aðgengilegarsérfræðingum og áhugafólki um framleiðslu á eldsneyti úr lífmassa.

Ábyrgð og starfsmenn: Háskólinn á Akureyri ber ábyrð á þessari vinnu og mun verkefnisstjóri(Jóhann Örlygsson) vinna meginhluta hennar en kaupa þarf lén og hönnunarvinnu á heimasíðu íverkþættinum.Vörður til að marka framvindu:Við skil á framvinduskýrslu:Fortilraunir um vetnis- og metanframleiðandi bakteríur er snúa að mikilvægihlutþrýstings og styrks hvarfefna sem og framleiðslu á vetni og metani úr hýdrólýsötumúr mismunandi lífmassa með völdum bakteríum. Stöðuskýrsla tilbúin. Búið verður aðkaupa lén fyrir heimasíðu og vinnan hafin við uppsetningu. Búið verður að stofnafyrirtæki. Niðurstöður tilrauna hvað varðar gösun á lífmassa og magn FT-dísils sem hægter að framleiða úr mismunandi úrgangi. Tvær stöðuskýrslur tilbúnar. Staðan áuppbyggingu á „thermal cracking“ smáskalavinnslu liggur fyrir. Niðurstöðurskimunartilrauna á etanólframleiðandi bakteríum liggur fyrir. Lokaskýrsla tilbúin.Niðurstöður á greiningu á erfðamengi þriggja valinna stofna og erfðaefniseiningar fyrirúrfellingar- og innsetningstilraunir. Stöðuskýrsla tilbúin. Bygging á smáskalaframleiðslueiningu fyrir metan er lokið. Stöðuskýrsla tilbúin. Greining á magnilífeldsneytis sem hægt er að framleiða úr lífmassa sem til fellur eða hægt er að rækta áÍslandi. Stöðuskýrsla tilbúin.Við skil á áfanga-/lokaskýrslu:Lokaskýrsla um vetnis- og metanframleiðandi bakteríur er snúa að mikilvægihlutþrýstings og styrks hvarfefna sem og framleiðslu á vetni og metani úr hýdrólýsötumúr mismunandi lífmassa með völdum bakteríum. Heimasíða tilbúin fyrir verkefnið.Niðurstöður tilrauna hvað varðar gösun á lífmassa og magn FT-dísils sem hægt er aðframleiða úr mismunandi úrgangi. Tvær lokaskýrslur tilbúnar. Staðan á uppbyggingu á„thermal cracking“ smáskalavinnslu liggur fyrir. Niðurstöður skimunartilrauna áetanólframleiðandi bakteríum liggur fyrir. Lokaskýrsla tilbúin. Niðurstöður á greiningu áerfðamengi þriggja valinna stofna og erfðaefniseiningar fyrir úrfellingar- oginnsetningstilraunir. Lokaskýrsla tilbúin. Bygging á smáskala framleiðslueiningu fyrirmetan er lokið. Lokaskýrsla tilbúin. Stöðuskýrsla um niðurstöður úr 20 keyrslna meðmismunandi úrgangi. Greining á magni lífeldsneytis sem hægt er að framleiða úrlífmassa sem til fellur eða hægt er að rækta á Íslandi. Lokaskýrsla tilbúin. Drög afframleiðsluferli fyrir ákveðnar tegudnir lífeldsneytis eru tilbúin (stöðuskýrsla) og einnigstöðuskýrsla um hagkvæmnikönnun á þessum sömu gerðum eldsneytistegunda.Fylgiskjal 1 og Fylgiskjal 2.Fylgiskjali 1: Fjallað er um framleiðslu á lífeldsneytis á íslandi (Biofuel production inIceland). Í skýrslunni Survey of potential raw materials and yields to 2030 erfjallaðum niðurstöður greiningar á magni lífmassa sem hægt væri að afla tilframleiðslu lífeldsneytis hérlendis – jafnt úrgangs sem og ræktanlegra orkuplanta. Í

skýrslunni eru jafnframt birtar niðurstöður útreikninga á magni lífeldsneytis semframleiða mætti úr umræddum lífmassa til ársins 2030.Fylgiskjali 2:Pretreatement of Biomass: Literature study of suitable biomass forbiofuel production. Gerð er grein fyrir helstu aðferðum til formeðhöndlunar lífmassasem til greina þykja koma við framleiðslu lífeldsneytis hérlendis. Þá eru einnigniðurstöður grófs mats á kostnaði við álitlegar formeðhöndlunaraðferðir birtar. NMÍgerði sérstaka skýrslu um gösun sem viðbót við hina almennu skýrslu um magnlífmassa og lífeldsneytis (Fylgiskjal 1), en í almennu skýrslunni er útdráttur um gösun.Skýrslan um gösun heitir: Biofuel production in Iceland; Gasification of potential rawmaterials and fuel production from syngas og er 28 síður -sjá Fylgiskjal 3.Í skýrsluNMÍ er einnig fjallað um að stórum hluta um verkþátt 3, þ.m.t. meðferð á hráefnifyrir vinnslu og þurrkun hráefnis fyrir vinnslu. Vantar fylgiskjal 3-5