Marcin Krajewski Organizacja wysokości dź ... - Res Facta Nova

Przykład 6. P. Mykietyn, II Symfonia, t. 64-68: dominacja 5. klasy interwałowej.
– łącznie – 3. i 6.), a w szczególności – dobór zbiorów wykazujących triadowe pochodzenie
(złożenia trójdźwięków, trójdźwięki „czyste” i z dodanymi dźwiękami). Diachroniczne
formowanie wysokości podlega regułom bardziej urozmaiconym, zmiennym
i przez to trudniej dającym się uchwycić.
Trójdźwięki molowe z t. 25-48 łączone są w partiach wiolonczel parami (fi s-h, h-e,
d-g, f-b, b-es), które można interpretować jako związki dominantowo-toniczne lub
toniczno-subdominantowe. Tłem dla tych zestawień są – jak powiedziano – stojące
brzmienia pozostałych smyczków, „pomruk” blachy i tremolo talerzy. Niby-tonalne –
w sensie tonalności dur-moll – następstwa triad wyłaniają się z nietrójdźwiękowego,
a tym bardziej nietonalnego kontekstu niczym w dodekafonicznych kompozycjach Albana
Berga lub surkonwencjonalnych Pawła Szymańskiego. Wypadkową tych diachronicznych
połączeń są 5-dźwięki przynależne do klasy zbiorów 5-27 (wektor: 122230).
Wynikają one ze złożenia triad molowych odległych o kwartę, a więc zawierających
jeden dźwięk wspólny (przykładem jest współbrzmienie 5-27 o formie d-f-g-a-b, które
składa się z trójdźwięków d-f-a i d-g-b, czyli d-moll i g-moll – ze wspólnym dźwiękiem
d; przykład 1.). Składane triady nie są tu wzajemnie komplementarne, ponieważ zawierają
dźwięk wspólny, a rozłączność jest właśnie jednym z warunków ich wzajemnej
komplementarności (por. rysunek 2.). Współbrzmienia typu 5-27 pojawiają się w kilku
miejscach partytury, gdzie nie wynikają już z diachronicznego kojarzenia trójdźwięków
(przykład 6.: t. 66 – współbrzmienia z c 1 i d 1 marimby oraz t. 68-69 – współbrzmienie
z gis 1 marimby; patrz także: t. 144 – ostatnie wiązanie).
Następstwa z t. 49-54 (skrzypce i altówki incydentalnie wsparte przez kontrabasy)
wynikają z konsekwentnego prowadzenia głosów krokami o rozmiarze ćwierćtonu. Naj-
43