25.09.2015 Views

ss xalik banki saqarTvelo

ss xalik banki xalik banki saqarTvelo saqarTvelo

ss xalik banki xalik banki saqarTvelo saqarTvelo

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong><br />

<strong>saqarTvelo</strong><br />

finansuri angariSgeba<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli<br />

wlisaTvis


saaqcio sazogadoeba <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

sarCevi<br />

gverdi<br />

xelmZRvanelobis pasuxismgeblobis angariSi 2010 wlis 31 dekembriT<br />

dasrulebuli wlisaTvis warmodgenili finansuri angariSgebis<br />

momzadebasa da damtkicebaze 1<br />

damoukidebel auditorTa daskvna 2-3<br />

finansuri angariSgeba 2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis:<br />

sruli mogeba-zaralis angariSi 4<br />

finansuri mdgomareobis angariSi 5<br />

kapitalSi cvlilebebis angariSi 6<br />

fuladi saxsrebis moZraobis angariSi 7-8<br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi 9-61


saaqcio sazogadoeba <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

xelmZRvanelobis pasuxismgeblobis angariSi 2010 0 wlis 31 dekembriT dasrulebuli<br />

wlisaTvis warmodgenili finansuri angariSgebis momzadebasa da damtkicebaze<br />

xelmZRvaneloba pasuxismgebelia finansuri angariSgebis momzadebaze, romelic<br />

samarTlianad asaxavs <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong>s (,,<strong>banki</strong>”) finansur mdgomareobas<br />

2010 wlis 31 dekembris mdgomareobiT, mis mier warmoebuli operaciebis Sedegebs,<br />

fuladi saxsrebis moZraobasa da kapitalSi cvlilebebs amave TariRiT<br />

dasrulebuli wlisaTvis, finansuri angariSgebis saerTaSoriso standartebis<br />

(,,fa<strong>ss</strong>”) Sesabamisad.<br />

finansuri angariSgebis momzadebisas, xelmZRvaneloba pasuxismgebelia:<br />

• marTebuli buRaltruli principebis arCevasa da maT Tanmimdevrul<br />

Sesrulebaze;<br />

• informaciis wardgenaze, buRaltruli politikis CaTvliT, romelic<br />

uzrunvelyofs marTebul, saimedo, Sesadaris da gasageb informacias;<br />

• damatebiTi informaciis wardgenis uzrunvelyofaze, im SemTxvevaSi, Tu<br />

finansuri angariSgebis saerTaSoriso standartebis specifiuri moTxovnebi<br />

ar aris sakmarisi imisaTvis, rom momxmarebelma gaaanalizos konkretuli<br />

garigebis, sxva movlenebisa da pirobebis gavlena <strong>banki</strong>s finansur<br />

mdgomareobasa da finansur Sedegebze;<br />

• <strong>banki</strong>s mier funqcionirebadi sawarmos daSvebis principis safuZvelze<br />

muSaobis unaris Sefasebaze.<br />

xelmZRvaneloba agreTve pasuxismgebelia:<br />

• bankSi efeqturi da myari Sida kontrolis sistemis SemuSavebaze, danergvasa<br />

da SenarCunebaze;<br />

• iseTi buRaltruli Canawerebis warmoebaze, romelic warmoadgens da xsnis<br />

<strong>banki</strong>s garigebebs da nebismier dros uzrunvelyofs <strong>banki</strong>s finansuri<br />

mdgomareobis sakmarisi sizustiT wardgenas da fa<strong>ss</strong>-is moTxovnebTan<br />

finansuri angariSgebis Sesabamisobas;<br />

• savaldebulo buRaltruli Canawerebis warmoebaze <strong>saqarTvelo</strong>s<br />

kanonmdeblobisa da buRaltruli standartebis Sesabamisad;<br />

• <strong>banki</strong>s aqtivebis usafrTxoebis uzrunvelsayofad saWiro qmedebebis<br />

ganxorcielebaze; da<br />

• TaRliTobisa da sxva darRvevebis Tavidan acilebasa da aRmoCenaze.<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis warmodgenili finansuri<br />

angariSgeba <strong>banki</strong>s direqtorTa sabWos mier damtkicebulia gamosaSvebad 2011<br />

wlis 28 Tebervals.<br />

direqtorTa sabWos saxeliT:<br />

__________________________________<br />

generaluri direqtori<br />

nikoloz geguCaZe<br />

__________________________________<br />

mTavari buRalteri<br />

gulnara marSaniSvili<br />

Tebervali 28, 2011 Tebervali 28, 2011<br />

1


damoukidebel auditorTa daskvna<br />

saaqcio sazogadoeba <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong>s aqcionerebsa da direqtorTa<br />

sabWos:<br />

daskvna finansuri angariSgebis Sesaxeb<br />

Cven CavatareT saaqcio sazogadoeba <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong>s (,,<strong>banki</strong>”)<br />

TandarTuli finansuri angariSgebis auditi, romelic moicavs finansuri<br />

mdgomareobis angariSs 2010 wlis 31 dekembris mdgomareobiT, agreTve masTan<br />

dakavSirebuli sruli mogeba-zaralis, kapitalSi cvlilebebisa da fuladi<br />

saxsrebis moZraobis angariSebs 2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli<br />

wlisaTvis da buRaltruli aRricxvis politikis ZiriTadi principebisa da<br />

sxva axsna-ganmartebiTi SeniSvnebis mokle monaxazs.<br />

xelmZRvanelobis pasuxismgebloba finansur angariSgebaze<br />

<strong>banki</strong>s xelmZRvaneloba pasuxismgebelia am finansuri angariSgebis momzadebasa<br />

da samarTlian wardgenaze finansuri angariSgebis saerTaSoriso standartebis<br />

Sesabamisad, da Sida kontrolis sistemis uzrunvelyofaze, romelic<br />

xelmZRvanelobis mier miiCneva aucileblad iseTi finansuri angariSgebis<br />

mosamzadeblad, romelic ar Seicavs SecdomiT da TaRliTobiT gamowveul<br />

arsebiT uzustobas.<br />

auditoris pasuxismgebloba<br />

Cveni pasuxismgeblobaa Cvens mier Catarebul auditze dayrdnobiT gamovTqvaT<br />

mosazreba am finansur angariSgebaze. Cven auditi CavatareT auditis<br />

saerTaSoriso standartebis Sesabamisad. es standartebi moiTxovs, rom Cveni<br />

samuSao Seesabamebodes eTikis normebs da auditis imgvarad dagegmvasa da<br />

Catarebas, rom miviRoT utyuari rwmuneba imisa, rom finansuri angariSgeba ar<br />

Seicavs arsebiT uzustobas.<br />

auditi moicavs garkveuli procedurebis Catarebas finansur angariSgebaSi<br />

warmodgenil Tanxebsa da ganmartebebze auditoruli mtkicebulebis<br />

mosapoveblad. SerCeuli procedurebi damokidebulia auditoris profesiul<br />

msjelobaze, romelic moicavs finansur angariSgebebSi TaRliTobis an<br />

Secdomis Sedegad warmoqmnili arsebiTi uzustobis riskis Sefasebas. am<br />

riskebis Sefasebisas arsebuli garemoebebis Sesaferisi auditoruli<br />

procedurebis SemuSavebisTvis, magram ara <strong>banki</strong>s Sida kontrolis<br />

efeqturobaze daskvnis gakeTebis mizniT, auditori iTvaliswinebs Sida<br />

kontrolis sistemebs, romlebic saWiroa finansuri angariSgebis momzadebisa<br />

da samarTliani wardgenisaTvis. auditi aseve iTvaliswinebs gamoyenebuli<br />

buRaltruli politikisa da xelmZRvanelobis mier gakeTebuli buRaltruli<br />

daSvebebis Sesaferisobisa da finansuri angariSgebis wardgenis Sefasebas<br />

mTlianobaSi.


Cven migvaCnia, rom mtkicebulebebi, romlebic auditis msvlelobisas movipoveT<br />

auditis daskvnisaTvis sakmaris da marTebul safuZvels warmoadgens.<br />

daskvna<br />

Cveni azriT, warmodgenili finansuri angariSgeba, yvela arsebiTi aspeqtis<br />

gaTvaliswinebiT, samarTlianad asaxavs <strong>banki</strong>s finansur mdgomareobas 2010<br />

wlis 31 dekembris mdgomareobiT, misi saqmianobis Sedegebsa da fuladi<br />

saxsrebis moZraobas mocemuli TariRiT dasrulebuli wlisaTvis finansuri<br />

angariSgebis saerTaSoriso standartebis Sesabamisad.<br />

Tebervali 28, 2011<br />

Tbilisi, <strong>saqarTvelo</strong><br />

3


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

sruli mogeba-zaralis angariSi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli d<br />

wlisaTvis<br />

(aTasobiT larSi)<br />

SeniSvna 2010 wlis<br />

31 dekembriT<br />

dasrulebuli<br />

wlisaTvis<br />

2009 wlis<br />

31 dekembriT<br />

dasrulebuli<br />

wlisaTvis<br />

saprocento Semosavali 3 1,441 1,484<br />

saprocento xarji 3, 22 (268) (85)<br />

wminda saprocento Semosavali<br />

saprocento Semosavlis mqone<br />

aqtivebze gaufasurebis danakargebis<br />

rezervis xarjamde 1,173 1,399<br />

saprocento Semosavlebis mqone<br />

aqtivebis gaufasurebis danakargebis<br />

rezervis xarji<br />

4<br />

(58) -<br />

wminda saprocento Semosavali 1,115 1,399<br />

wminda mogeba ucxouri valutiT<br />

5<br />

gaxorcielebul operaciebze<br />

27 5<br />

sakomisio Semosavlebi 6 58 16<br />

sakomisio xarjebi 6 (56) (21)<br />

gaufasurebis danakargebis rezervis<br />

xarji sxva operaciebze 16 - (1,415)<br />

sxva Semosavlebi 5 -<br />

wminda arasaprocento Semosavali<br />

/(xarji) 34 (1,415)<br />

saoperacio Semosavali 1,149 (16)<br />

saoperacio xarjebi 7, 22 (3,759) (4,125)<br />

zarali mogebis gadasaxadamde (2,610) (4,141)<br />

mogebis gadasaxadis sargebeli 8 273 374<br />

wminda zarali (2,337) (3,767)<br />

direqtorTa sabWos saxeliT:<br />

__________________________________<br />

generaluri direqtori<br />

nikoloz geguCaZe<br />

__________________________________<br />

mTavari buRalteri<br />

gulnara marSaniSvili<br />

Tebervali 28, 2011 Tebervali 28, 2011<br />

9-61 gverdebze TandarTuli SeniSvnebi warmoadgens mocemuli finansuri angariSgebis<br />

ganuyofel nawils.<br />

4


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansuri mdgomareobis angariSi<br />

2010 wlis 31 dekembris mdgomareobiT<br />

(aTasobiT larSi)<br />

SeniSvna<br />

dekemberi<br />

31, 2010<br />

dekemberi<br />

31, 2009<br />

aqtivebi:<br />

fuli da naSTebi <strong>saqarTvelo</strong>s erovnul 9<br />

bankSi<br />

1,533 2,879<br />

moTxovnebi bankebis mimarT 10, 22 658 538<br />

klientebze gacemuli sesxebi 11 10,058 312<br />

gasayidad arsebuli investiciebi 12 54 54<br />

dafarvis vadamde flobili investiciebi 13 14,153 15,695<br />

ZiriTadi saSualebebi 14 4,104 4,372<br />

gadavadebuli mogebis gadasaxadi 8 748 475<br />

aramaterialuri aqtivebi 15 1,355 1,731<br />

sxva aqtivebi 16 1,952 1,948<br />

sul aqtivebi 34,615 28,004<br />

valdebulebebi da kapitali<br />

valdebulebebi:<br />

valdebulebebi bankebis mimarT 18 3,444 -<br />

klientis angariSebi 17, 22 6,690 1,163<br />

sxva valdebulebebi 19 216 239<br />

sul valdebulebebi 10,350 1,402<br />

kapitali:<br />

saaqcio kapitali 20 31,000 31,000<br />

dagrovili zarali (6,735) (4,398)<br />

sul kapitali 24,265 26,602<br />

sul valdebulebebi da kapitali 34,615 28,004<br />

direqtorTa sabWos saxeliT:<br />

__________________________________<br />

generaluri direqtori<br />

nikoloz geguCaZe<br />

__________________________________<br />

mTavari buRalteri<br />

gulnara marSaniSvili<br />

m<br />

Tebervali 28, 2011 Tebervali 28, 2011<br />

9-61 gverdebze TandarTuli SeniSvnebi warmoadgens mocemuli finansuri angariSgebis<br />

ganuyofel nawils.<br />

5


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

kapitalSi cvlilebebis angariSi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis<br />

(aTasobiT larSi)<br />

SeniSvna<br />

saaqcio<br />

kapitali<br />

dagrovili<br />

zarali<br />

sul<br />

kapitali<br />

dekemberi 31, 2008<br />

08 20 31,000 (631) 30,369<br />

wminda zarali - (3,767) (3,767)<br />

dekemberi 31, 2009 31,000 (4,398) 26,602<br />

wminda zarali - (2,337) (2,337)<br />

dekemberi 31, 2010 31,000 (6,735) 24,265<br />

direqtorTa sabWos saxeliT:<br />

__________________________________<br />

generaluri direqtori<br />

nikoloz geguCaZe<br />

__________________________________<br />

mTavari buRalteri<br />

gulnara marSaniSvili<br />

Tebervali 28, 2011 Tebervali 28, 2011<br />

9-61 gverdebze TandarTuli SeniSvnebi warmoadgens mocemuli finansuri angariSgebis<br />

ganuyofel nawils.<br />

6


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

fuladi saxsrebis moZraobis angariSi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis<br />

(aTasobiT larSi)<br />

SeniSvna 2010 wlis 31<br />

dekembriT<br />

dasrulebuli<br />

wlisaTvis<br />

2009 wlis 31<br />

dekembriT<br />

dasrulebuli<br />

wlisaTvis<br />

fuladi saxsrebis moZraoba saoperacio<br />

saqmianobidan:<br />

zarali mogebis gadasaxadamde (2,610) (4,141)<br />

koreqtireba:<br />

gaufasurebis danakargebis rezervis<br />

xarji sxva operaciebze - 1,415<br />

gaufasurebis danakargebis rezervis<br />

xarji klientebze gacemul sesxebze 58 -<br />

ucxouri valutis gacvliTi kursis<br />

cvlilebiT miRebuli mogeba (27) -<br />

cveTa da amortizacia 673 553<br />

cvlileba wminda saprocento<br />

daricxvaSi (372) 46<br />

fuladi saxsrebis gadineba saoperacio<br />

saqmianobidan, saoperacio aqtivebsa da<br />

valdebulebebis cvlilebebamde (2,278) (2,127)<br />

saoperacio aqtivebisa da<br />

valdebulebebis cvlilebebi<br />

saoperacio aqtivebi (zrda)/kleba:<br />

minimaluri savaldebulo depoziti<br />

<strong>saqarTvelo</strong>s erovnul bankSi (232) (43)<br />

moTxovnebi bankebis mimarT 290 4,326<br />

klientebze gacemuli sesxebi (9,718) (309)<br />

sxva aqtivebi (4) 4<br />

zrda/(kleba) saoperacio<br />

valdebulebebSi: -<br />

klientis angariSebi 5,513 (156)<br />

valdebulebebi bankebis mimarT 3,442 -<br />

sxva valdebulebebi (22) (19)<br />

fuladi saxsrebis moZraoba saoperacio<br />

saqmianobidan, dabegvramde (3,009) 1,676<br />

gadaxdili mogebis gadasaxadi - 196<br />

wminda fuladi saxsrebis<br />

moZraoba saoperacio<br />

saqmianobidan (3,009) 1,872<br />

fuladi saxsrebis moZraoba sainvesticio<br />

saqmianobidan:<br />

ZiriTadi saSualebebis Sesyidva (13) (97)<br />

aramaterialuri aqtivebis Sesyidva (16) (911)<br />

Semosavlebi dafarvis vadamde flobili<br />

investiciebidan 1,844 1,115<br />

wminda fuladi saxsrebis moZraoba<br />

sainvesticio saqmianobidan 1,815 107<br />

7


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

fuladi saxsrebis moZraobis angariSi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi)<br />

SeniSvna 2010 wlis 31<br />

dekembriT<br />

dasrulebuli<br />

wlisaTvis<br />

2009 wlis 31<br />

dekembriT<br />

dasrulebuli<br />

wlisaTvis<br />

fuladi saxsrebis moZraoba safinanso<br />

saqmianobidan:<br />

Cveulebrivi saaqcio kapitalis<br />

gamoSveba - -<br />

wminda fuladi saxsrebis moZraoba<br />

safinanso saqmianobidan - -<br />

fulsa da fulis eqvivalentebze ucxouri<br />

valutis gacvliTi kursis cvlilebis<br />

efeqti 26 -<br />

wminda (kleba)/zrda fulsa da fulis<br />

eqvivalentebSi (1,168) 1,979<br />

fuli da fulis eqvivalentebi, wlis<br />

dasawyisi 9 3,078 1,099<br />

fuli da fulis eqvivalentebi, wlis<br />

bolos 9 1,910 3,078<br />

direqtorTa sabWos saxeliT:<br />

__________________________________<br />

generaluri direqtori<br />

nikoloz geguCaZe<br />

__________________________________<br />

mTavari buRalteri<br />

gulnara marSaniSvili<br />

Tebervali 28, 2011 Tebervali 28, 2011<br />

9-61 gverdebze TandarTuli SeniSvnebi warmoadgens mocemuli finansuri angariSgebis<br />

ganuyofel nawils.<br />

8


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan<br />

a<br />

TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

1. organizacia<br />

<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong> (`<strong>banki</strong>~) aris daxuruli saaqcio sazogadoeba,<br />

romelic <strong>saqarTvelo</strong>Si registrirebulia 2008 wlis 29 ianvars. <strong>banki</strong>s<br />

saqmianobas aregulirebs <strong>saqarTvelo</strong>s erovnuli <strong>banki</strong> (`seb~). <strong>banki</strong> sakuTar<br />

saqmianobas axorcielebs sabanko saqmianobis #0110246 generaluri<br />

licenziis safuZvelze. <strong>banki</strong>s ZiriTad saqmianobas warmoadgens komerciuli<br />

saqmianoba, operaciebi fasiani qaRaldebiT, ucxouri valutiT vaWroba,<br />

sesxebis da garantiebis gacema da depozitebis mozidva.<br />

<strong>banki</strong>s iuridiuli misamarTia: <strong>saqarTvelo</strong>, Tbilisi, kostavas quCa #74.<br />

2010 da 2009 wlebis 31 dekembris mdgomareobiT banks gaaCnda erTi filiali<br />

<strong>saqarTvelo</strong>Si.<br />

2010 da 2009 wlebis 31 dekembris mdgomareobiT <strong>banki</strong>s aqcionerebs<br />

warmoadgendnen:<br />

aqcioneri<br />

dekemberi 31, dekemberi 31,<br />

2010, % 2009, %<br />

pirveli donis aqcioneri:<br />

<strong>ss</strong> yazaxeTis <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> 100% 100%<br />

sul 100% 100%<br />

<strong>ss</strong> yazaxeTis <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> sabolood eqvemdebareba timur kulibaievisa da<br />

dinara kulibaievas kontrols.<br />

mocemuli finansuri angariSgeba <strong>banki</strong>s direqtorTa sabWos mier<br />

damtkicebulia gamosaSvebad 2011 wlis 28 Tebervals.<br />

2. buRaltruli aRricxvis ZiriTadi politika<br />

p<br />

buRaltruli aRricxvis safuZveli<br />

winamdebare finansuri angariSgeba momzadebulia buRaltruli aRricxvis<br />

saerTaSoriso standartebis sabWos (“ba<strong>ss</strong>s”) mier damtkicebuli finansuri<br />

angariSgebis saerTaSoriso standartebisa (“fa<strong>ss</strong>”) da finansuri<br />

angariSgebis interpretaciebis saerTaSoriso komitetis (“faisk”) mier<br />

gamocemuli interpretaciebis Sesabamisad.<br />

wardgenis kriteriumis sxva safuZvlebi<br />

finansuri angariSgeba momzadebulia imis gaTvaliswinebiT, rom <strong>banki</strong><br />

warmoadgens funqcionirebad sawarmos da axlo momavalSi gaagrZelebs<br />

muSaobas.<br />

9


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

<strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong>s xelmZRvanelobis umTavres mizans warmoadgens 2011<br />

wels klientTa bazis gazrda. didi Zalisxmeva Caido jansaRi da<br />

dabalriskiani biznesis Sefasebasa da SerCevaSi, rac mniSvnelovania <strong>banki</strong>s<br />

grZelvadiani ganviTarebisa da gaweuli momsaxurebis maRali donis<br />

uzrunvelyofisaTvis. zrda igegmeba rogorc sacalo, aseve korporatiul<br />

biznes segmentSi rogorc adgilobriv, aseve yazaxur sawarmoebSi. Tumca<br />

gansakuTrebuli yuradReba gamaxvildeba yazaxur biznes jgufebze<br />

<strong>saqarTvelo</strong>Si. <strong>banki</strong>s sesxebis gacemis strategia amaxvilebs yuradRebas<br />

potenciuri klientebis gadmobirebaze konkurentuli pirobebis SeTavazebis<br />

gziT. am strategiis ganxorcieleba momsaxurebis maRali donis<br />

uzrunvelyofis gziT, gansakuTrebiT mcire da saSualo biznesTan<br />

mimarTebaSi, dabali ganakveTebisa da mimzidveli dafinansebis pirobebis<br />

SeTavazebiT, warmoadgens <strong>banki</strong>s 2011 wlis strategiis warmatebiT<br />

ganxorcielebis erT-erT winapirobas. xelmZRvanelobis azriT aRniSnuli<br />

strategiis uzrunvelyofa xels Seuwyobs <strong>banki</strong>s grZelvadiani miznebisa da<br />

misiis ganxorcielebas.<br />

bankma SeimuSava <strong>saqarTvelo</strong>Si 2010 wlisaTvis arsebuli produqtebi da<br />

amJamad SeuZlia iseTi finansuri momsaxurebis SeTavazeba, rogoricaa<br />

sesxebi, depozitebi, swrafi gadaricxvebi, plastikuri baraTebi, vaWrobis<br />

dafinanseba da sxva. 2011 wlis mizania momsaxurebis gaumjobeseba, axali<br />

produqtebis danergva da gayidvis sxva saSualebebisa da arxebis moZieba.<br />

xelmZRvaneloba aseve miznad isaxavs filialebis qselis ganviTarebas da<br />

eleqtronuli vaWrobis biznesis dawyebas.<br />

<strong>banki</strong>s mier SemuSavebul strategias mxars uWeren 100%-is mflobeli<br />

aqcionerebi (SeniSvna 1), romlebic dainteresebulni arian <strong>banki</strong>s<br />

ganviTarebiT da saWiroebis SemTxvevaSi mas gauweven saTanado mxardaWeras.<br />

<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> (aqcioneri), <strong>banki</strong>s aqcioneri da misi Svilobili kompaniebi<br />

uzrunvelyofen sacalo da korporatiul sabanko momsaxurebas ZiriTadad<br />

yazaxeTSi, ruseTSi, yirgizeTsa da <strong>saqarTvelo</strong>Si da sapensio aqtivebis<br />

marTvasa da momsaxurebis dazRvevas yazaxeTSi. <strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> banks ganzraxuli<br />

aqvs kapitalis gazrda 2012 wels.<br />

winamdebare finansuri angariSgeba warmodgenilia aTasobiT larSi, Tu sxva<br />

ram ar aris miTiTebuli. finansuri angariSgeba momzadebulia istoriuli<br />

Rirebulebis koncefciis safuZvelze. istoriuli Rirebuleba zogadad<br />

efuZneba aqtivebis sanacvlod gadaxdili anazRaurebis samarTlian<br />

Rirebulebas.<br />

<strong>banki</strong> finansuri mdgomareobis angariSs waradgens likvidobis mixedviT.<br />

finansuri mdgomareobis angariSis TariRidan 12 Tvis ganmavlobaSi<br />

(mimdinare) an 12 Tveze meti drois ganmavlobaSi (grZelvadiani) aRdgenis an<br />

angariSsworebis analizi warmodgenilia 26-e SeniSvnaSi.<br />

finansuri aqtivebi da valdebulebebi iqviTeba da wminda TanxiT aisaxeba<br />

finansuri mdgomareobis angariSSi mxolod im SemTxvevaSi, Tu banks aqvs<br />

iuridiuli ufleba ganaxorcielos aRiarebuli Tanxebis gaqviTva da<br />

ganzraxuli aqvs moaxdinos aqtivis CaTvla wminda RirebulebiT an<br />

erTdroulad moaxdinos aqtivis realizacia da valdebulebis dafarva.<br />

<strong>banki</strong> mogeba-zaralis angariSSi ar qviTavs Semosavlebsa da xarjebs, garda<br />

im SemTxvevisa, rodesac gaqviTva moiTxoveba romelime standartiT an<br />

interpretaciiT da Sesabamisad asaxulia <strong>banki</strong>s buRaltrul politikaSi.<br />

10


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

qvemoT warmodgenilia buRaltruli aRricxvis ZiriTadi politikebi.<br />

saprocento Semosavlebisa a da xarjebis aRiareba<br />

saprocento Semosavlebisa da xarjebis aRiareba xdeba daricxvis meTodiT<br />

da aisaxeba efeqturi saprocento ganakveTis meTodis gamoyenebiT. efeqturi<br />

saprocento ganakveTis meTodi, warmoadgens meTods, romelic efuZneba<br />

finansuri aqtivis, an finansuri valdebulebis (an finansuri aqtivebis da an<br />

valdebulebebis jgufis) amortizebul Rirebulebas da romlis saSualebiT<br />

saprocento Semosavali, an xarji nawildeba Sesabamis periodze.<br />

efeqturi saprocento ganakveTi warmoadgens ganakveTs, romelic zustad<br />

axdens mosalodneli fuladi saxsrebis gadaxdebis, an Semodinebis<br />

diskontirebas finansuri aqtivis, an finansuri valdebulebis wminda<br />

mimdinare Rirebulebamde finansuri instrumentis savaraudo sasargeblo<br />

moxmarebis periodis amowurvamde, an Tu misaRebia, ufro mokle vadaSi.<br />

mas Semdeg, rac finansuri aqtivi, an msgavsi finansuri aqtivebis jgufi<br />

Camoiwereba (nawilobriv Camoiwereba) gaufasurebis Sedegad miRebuli<br />

danakargebis gamo, saprocento Semosavlis aRiareba im saprocento<br />

ganakveTiT xorcieldeba, romelic gaufasurebis danakargebis dadgenis<br />

mizniT mosalodneli fuladi saxsrebis diskontirebisaTvis gamoiyeneba.<br />

samarTliani RirebulebiT asaxuli aqtivebidan miRebuli procenti aisaxeba<br />

saprocento SemosavalSi.<br />

sxva Semosavlebis aRiareba<br />

sakomisio Semosavlebis aRiareba<br />

sesxis sakomisio gadasaxadi eqvemdebareba gadavadebas masTan dakavSirebul<br />

pirdapir xarjebTan erTad da koreqtirdeba sesxis efeqtur saprocento<br />

ganakveTze. sadac SesaZlebelia rom sasesxo valdebulebam warmoSvas<br />

konkretuli sasesxo xelSekrulebis gaformeba, sasesxo valdebulebis<br />

sakomisio gadavaddeba dakavSirebul pirdapir xarjebTan erTad da<br />

koreqtirdeba sesxis efeqtur amonagebze. sadac SeuZlebelia rom sasesxo<br />

valdebulebam warmoSvas konkretuli sasesxo xelSekrulebis gaformeba,<br />

sasesxo valdebulebis sakomisios aRiareba xdeba mogebasa da zaralSi sasesxo<br />

valdebulebis darCenili periodis ganmavlobaSi. rodesac sasesxo<br />

valdebulebis xelSekrulebis vada iwureba yvelanairi sasesxo<br />

xelSekrulebis gaformebis gareSe, sasesxo valdebulebis sakomisios<br />

aRiareba xdeba mogebasa da zaralSi vadis amowurvis dRes. sasesxo<br />

momsaxurebis sakomisios Semosavlad aRiareba xdeba momsaxurebis gawevis<br />

dros. yvela sxva sakomisios aRiareba xdeba momsaxurebis gawevisas.<br />

11


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

finansuri instrumentebi<br />

finansuri aqtivebis da valdebulebebis asaxva <strong>banki</strong>s finansuri<br />

mdgomareobis angariSSi xdeba maSin, rodesac igi xdeba xelSekrulebis<br />

monawile Sesabamis finansur instrumentTan mimarTebaSi. finansuri<br />

aqtivebisa da valdebulebebis regularuli xasiaTis Sesyidvisa da gayidvis<br />

aRiareba xorcieldeba angariSsworebis TariRis mdgomareobiT.<br />

finansuri aqtivebisa da valdebulebebis Tavdapirveli aRiareba<br />

xorcieldeba samarTliani RirebulebiT. garigebis Rirebuleba romelic<br />

pirdapir ukavSirdeba finansuri aqtivebisa da valdebulebebis Sesyidvas da<br />

gamoSvebas (mogebasa da zaralSi samarTliani RirebulebiT aRiarebuli<br />

finansuri aqtivebisa da valdebulebebis garda) emateba, an akldeba<br />

finansuri aqtivebisa da valdebulebebis samarTlian Rirebulebas.<br />

finansuri aqtivebisa da valdebulebebis Sesyidvasa da gamoSvebasTan<br />

dakavSirebuli garigebis Rirebuleba dauyovnebliv aisaxeba mogebasa da<br />

zaralSi.<br />

finansuri aqtivebi<br />

finansuri aqtivebi klasificirdeba Semdeg kategoriebad: mogebasa da<br />

zaralSi samarTliani RirebulebiT asaxuli finansuri aqtivebi, dafarvis<br />

vadamde flobili investiciebi, gasayidad arsebuli finansuri aqtivebi da<br />

sesxebi da moTxovnebi. klasifikacia damokidebulia finansuri aqtivebis<br />

specifikasa da daniSnulebaze da ganisazRvreba Tavdapirveli aRiarebisas.<br />

dafarvis vadamde flobili investiciebi<br />

dafarvis vadamde flobili investiciebi warmoadgens araderivatiul<br />

finansur aqtivebs gansazRvradi an fiqsirebuli gadaxdebiT. banks aqvs<br />

ganzraxva da SesaZlebloba Seinaxos aRniSnuli fasiani qaRaldebi<br />

dafarvis vadis dadgomamde. aseTi fasiani qaRaldebis asaxva xdeba efeqturi<br />

saprocento ganakveTis meTodze dafuZnebuli amortizebuli RirebulebiT,<br />

gaufasurebis danakargebis rezervis gamoklebiT.<br />

im SemTxvevaSi Tu <strong>banki</strong> iZulebuli iqneba dafarvis vadamde flobili<br />

investiciebi (gamonaklisi specifiuri garemobebis garda) dafarvis vadamde<br />

gayidos, an moaxdinos maTi reklasifikacia, amas mTel kategoriaze eqneba<br />

gavlena da saWiro gaxdeba maTi reklasifikacia gasayidad arsebulad. ufro<br />

metic, Semdegi ori wlis ganmavlobaSi banks aekrZaleba nebismieri<br />

finansuri aqtivis klasifikacia dafarvis vadamde flobili investiciebis<br />

saxiT.<br />

gasayidad arsebuli finansuri aqtivebi<br />

gasayidad arsebuli finansuri aqtivebi warmoadgens araderivatiul<br />

aqtivebs, romlebic an gasayidad aris gamiznuli, an ar klasificirdeba<br />

rogorc (a) sesxebi da moTxovnebi, (b) dafarvis vadamde flobili<br />

investiciebi, an (g) mogebasa da zaralSi samarTliani RirebulebiT asaxuli<br />

finansuri aqtivebi.<br />

banks gaaCnia investiciebi, romlebic ar aris kotirebuli aqtiur bazarze<br />

da romelTa samarTliani Rirebulebis gansazRvra ver xerxdeba, fasdeba<br />

TviTRirebulebiT TiToeuli angariSgebis periodis dasarulisaTvis<br />

dadgenili gaufasurebis danakargebis rezervis gamoklebiT.<br />

12


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

sesxebi da moTxovnebi<br />

savaWro moTxovnebi, sesxebi da sxva moTxovnebi gansazRvruli an<br />

fiqsirebuli gadaxdebiT, romlebic ar aris kotirebuli moqmed bazarze,<br />

klasificirdeba rogorc sesxebi da moTxovnebi. sesxebi da moTxovnebi<br />

gaufasurebis danakargebis gamoklebiT aisaxeba amortizebuli RirebulebiT<br />

efeqturi saprocento ganakveTis meTodis gamoyenebiT. saprocento<br />

Semosavali aRiarebas eqvemdebareba efeqturi saprocento ganakveTis<br />

gamoyenebiT garda im moklevadiani moTxovnebis procentisa romelic ar<br />

aris arsebiTi.<br />

finansuri aqtivebis gaufasureba<br />

finansuri aqtivebis gaufasurebis safuZvlis Sefaseba xdeba angariSgebis<br />

TiToeuli periodis bolosaTvis, garda im finansuri aqtivebisa romelic<br />

aisaxeba mogebasa da zaralSi samarTliani RirebulebiT. finansuri aqtivebi<br />

gaufasurebulad iTvleba, rodesac finansuri aqtivis Tavdapirveli<br />

aRiarebis Semdeg arsebobs imis obieqturi safuZveli, rom erTi, an<br />

ramdenime garemoeba gavlenas axdens investiciebidan mosalodneli fuladi<br />

saxsrebis Semodinebaze.<br />

gasayidad arsebul investiciebad klasificirebuli kotirebuli da<br />

arakotirebuli kapitalSi investiciebis gaufasurebis obieqtur maCveneblad<br />

iTvleba fasiani qaRaldis samarTliani Rirebulebis mniSvnelovani, an<br />

xangrZlivi Semcireba TviTRirebulebasTan SedarebiT.<br />

yvela sxva finansuri aqtivis SemTxvevaSi gaufasurebis obieqturi<br />

maCveneblebi moicavs:<br />

• gamomSvebis, an kontragentis mniSvnelovan finansur sirTuleebs; an<br />

• xelSekrulebis darRvevas, rac gulisxmobs procentis, an ZiriTadi<br />

Tanxis gadaxdisuunarobas, an Tavis aridebas; an<br />

• procentis, an ZiriTadi Tanxis gadauxdelobas;<br />

• msesxeblis gakotrebas, an finansur reorganizacias; an<br />

• finansuri sirTuleebis gamo finansuri aqtivis moqmedi bazris<br />

gauqmebas.<br />

finansuri aqtivebis garkveuli kategoriis SemTxvevaSi, magaliTad<br />

rogoricaa sesxebi da moTxovnebi, aqtivebi, romlebic individualurad ar<br />

ar aris gaufasurebuli, damatebiT fasdeba jgufuri gaufasurebis<br />

TvalsazrisiT. sesxebisa da moTxovnebis gaufasurebis obieqturi safuZveli<br />

moicavs <strong>banki</strong>s warsul gamocdilebas gadaxdebTan mimarTebaSi, portfelSi<br />

vadagadacilebuli gadaxdebis raodenobis zrdasa da erovnuli, an<br />

adgilobrivi ekonomikuri pirobebis TvalsaCino cvlilebebs, romlebic<br />

pirdapir kavSirSia moTxovnebis amouReblobasTan.<br />

amortizebuli RirebulebiT asaxuli finansuri aqtivebis gaufasureba<br />

ganisazRvreba rogorc sxvaoba aqtivis sabalanso Rirebulebasa da<br />

finansuri aqtivis Tavdapirveli efeqturi saprocento ganakveTiT<br />

diskontirebuli momavali fuladi nakadebis mimdinare Rirebulebas Soris.<br />

13


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

TviTRirebulebiT asaxuli finansuri instrumentebis gaufasurebis rezervi<br />

ganisazRvreba rogorc sxvaoba finansuri aqtivis sabalanso Rirebulebasa<br />

da msgavsi finansuri aqtivebis ukugebis mimdinare sabazro ganakveTiT<br />

diskontirebul momavalSi misaRebi fuladi nakadebis dRevandel<br />

Rirebulebas Soris. aseTi gaufasurebis rezervi ar eqvemdebareba<br />

koreqtirebas.<br />

finansuri aqtivebis sabalanso Rirebuleba pirdapir mcirdeba gaufasurebis<br />

danakargebiT garda sesxebisa da moTxovnebisa, sadac sabalanso Rirebuleba<br />

mcirdeba gaufasurebis angariSis gamoyenebiT. rodesac sesxis, an moTxovnis<br />

amoRebis SesaZlebloba amowurulia igi Camoiwereba sarezervo angariSis<br />

gamoyenebiT. gaufasurebis rezervis sabalanso Rirebulebis angariSis<br />

cvlileba aisaxeba mogebasa da zaralSi.<br />

im SemTxvevaSi, Tu amortizebuli RirebulebiT asaxuli finansuri aqtivebis<br />

gaufasurebis danakargebis Tanxis Semcireba aRiarebis momdevno periodSi<br />

obieqturad SeiZleba daukavSirdes gaufasurebis aRiarebis Semdgom<br />

movlenebs, Tavdapirvelad aRiarebuli gaufasurebis danakargebi<br />

koreqtirdeba mogebasa da zaralSi im odenobiT, rom investiciebis<br />

sabalanso Rirebulebam gaufasurebis rezervis koreqtirebis TariRisaTvis<br />

ar gadaaWarbos im amortizebul Rirebulebas, romelic iqneboda<br />

gaufasurebis ar aRiarebis SemTxvevaSi.<br />

Tu gasayidad arsebuli aqtivi gaufasurdeba, Tanxa romelic warmoadgens<br />

sxvaobas mis TviTRirebulebasa (ZiriTadi Tanxisa da amortizaciis garda)<br />

da mimdinare samarTlian Rirebulebas Soris wina periodSi mogeba-zaralis<br />

angariSSi aRiarebuli gaufasurebis danakargebis gamoklebiT, kapitalidan<br />

gadadis mogeba-zaralis angariSSi.<br />

gasayidad arsebuli kapitalis fasiani qaRaldebis SemTxvevaSi wina<br />

periodSi mogebasa da zaralSi aRiarebuli gaufasurebis danakargebi ar<br />

koreqtirdeba mogebasa da zaralSi. gaufasurebis danakargebis gaCenis<br />

Semdgom samarTliani Rirebulebis zrda aisaxeba sxva srul mogeba-zaralSi<br />

investiciebis gadafasebis rezervis saxelwodebis qveS. rac Seexeba<br />

gasayidad arsebul savalo fasian qaRaldebs, gaufasurebis danakargebi im<br />

SemTxvevaSi koreqtirdeba mogebasa da zaralSi, Tu investiciis samarTliani<br />

Rirebulebis mateba obieqturad ukavSirdeba gaufasurebis danakargebis<br />

aRiarebis Semdgom movlenebs.<br />

sesxebisa da avansebis Camowera<br />

sesxebisa da avansebis amoRebis SeuZleblobis SemTxvevaSi, maTi Camowera<br />

xdeba sesxebis gaufasurebis danakargis rezervis gamoyenebiT. sesxebi da<br />

avansebi eqvemdebareba Camoweras im SemTxvevaSi Tu xelmZRvanelobam amowura<br />

moTxovnebis amoRebis yvela SesaZlebloba da moaxdina yvela SesaZlo<br />

uzrunvelyofis realizeba. wina periodSi Camowerili Tanxebis aRdgena<br />

xdeba finanuri aqtivebis gaufasurebis gaqviTviT da mogeba-zaralis<br />

angariSSi (sruli mogeba-zaralis angariSSi) aRdgenis periodSi aisaxeba.<br />

14


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

finansuri aqtivebis aRiarebis Sewyveta<br />

<strong>banki</strong>s finansuri aqtivebis aRiareba Sewydeba, rodesac aqtividan fuladi<br />

saxsrebis miRebis uflebis kontraqtiT gaTvaliswinebuli vada amoiwura, an<br />

Tu bankma sxva sawarmos gadasca finansuri aqtivebi da Sesabamisad aqtivis<br />

flobasTan dakavSirebuli mniSvnelovani riskebi da Semosavlebi. Tu <strong>banki</strong><br />

arc gadascems da arc itovebs aqtivis flobasTan dakavSirebul<br />

mniSvnelovan riskebsa da Semosavlebs da agrZelebs gadacemuli aqtivis<br />

kontrols, igi aRiarebs aqtivSi SenarCunebul monawileobas da masTan<br />

dakavSirebul valdebulebas SesaZlo gadasaxdeli Tanxis odenobiT. im<br />

SemTxvevaSi Tu <strong>banki</strong> itovebs gadacemul finansur aqtivTan dakavSirebul<br />

mniSvnelovan riskebsa da Semosavlebs, igi agrZelebs finansuri aqtivis da<br />

miRebuli fuladi saxsrebiT uzrunvelyofili sesxebis aRiarebas.<br />

finansuri aqtivis mTlianobaSi aRiarebis Sewyvetisas, aqtivis sabalanso<br />

Rirebulebasa da miRebuli da misaRebi anazRaurebis da sxva srul mogebazaralSi<br />

aRiarebuli da kapitalSi dagrovili mogebasa an zaralis jams<br />

Soris sxvaoba, aRiarebas mogebasa da zaralSi eqvemdebareba.<br />

finansuri aqtivis aRiarebis Sewyvetisas, garda mTliani Sewyvetisa<br />

(magaliTad, rodesac <strong>banki</strong> inarCunebs uflebas gamoisyidos gadacemuli<br />

aqtivis nawili, an rodesac inarCunebs garkveul monawileobas aqtivSi,<br />

garda iseTi monawileobisa, romlis Sedegad <strong>banki</strong> ZiriTadad inarCunebs<br />

aqtivis sakuTrebasTan dakavSirebul yvela risksa da Semosavals da<br />

Sesabamis kontrols), <strong>banki</strong> anawilebs aRiarebis Sewyvetamde finansuri<br />

aqtivis arsebul sabalanso Rirebulebas gadacemisas arsebul<br />

SenarCunebuli wilisa da im nawilis samarTlian Rirebulebebs Soris,<br />

romlis aRiarebac Sewyda. aqtivis im nawilze, romlis aRiarebac Sewyda,<br />

gadanawilebul sabalanso Rirebulebasa da am nawilisTvis miRebul mTlian<br />

anazRaurebas Soris sxvaoba, sxva sruli mogeba-zaralis angariSSi asaxuli<br />

nebismieri dagrovili mogebisa Tu zaralis gaTvaliswinebiT, aRiarebul<br />

unda iqnas mogebasa da zaralSi. dagrovili mogeba an zarali romelic<br />

aRiarebulia sxva sruli mogeba zaralis angariSSi unda gadanawildes<br />

aqtivis SenarCunebul nawilsa da im nawils Soris, romlis aRiarebac<br />

Sewyda, maTi samarTliani Rirebulebebis mixedviT.<br />

15


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

finansuri valdebulebebi da gamoSvebuli kapitalis instrumentebi<br />

klasifikacia sesxis an kapitalis saxiT<br />

sesxisa da kapitalis instrumentebi klasificirdeba, rogorc finansuri<br />

valdebulebebi an kapitali kontraqtiT gaTvaliswinebuli pirobebis arsisa<br />

da finansuri valdebulebis da kapitalis instrumentis ganmartebidan<br />

gamomdinare.<br />

kapitalis instrumentebi<br />

tebi<br />

kapitalis instrumenti warmoadgens nebismier kontraqts, romelic<br />

adasturebs <strong>banki</strong>s aqtivebSi narCen wils, yvela valdebulebis gamoqviTvis<br />

Semdeg. <strong>banki</strong>s mier gamoSvebuli kapitalis instrumentebi aRiarebas<br />

eqvemdebareba miRebul SemosavlebTan erTad gamoSvebis xarjebis<br />

gamoklebiT.<br />

<strong>banki</strong>s kuTvnili kapitalis instrumentebis Sesyidva aisaxeba da iqviTeba<br />

pirdapir kapitalSi. <strong>banki</strong>s kuTvnili kapitalis instrumentebis Sesyidvis,<br />

realizaciis, gamoSvebis, an gauqmebis Sedegad miRebuli mogeba, an zarali<br />

ar aisaxeba mogebasa da zaralSi.<br />

sxva finansuri valdebulebebi<br />

ebi<br />

finansuri vadlebulebebi <strong>saqarTvelo</strong>s erovnuli <strong>banki</strong>s sadepozito<br />

instrunmentebis, bankebisa da klientebis depozitebis, gamoSvebuli savalo<br />

fasiani qaRaldebisa da sxva nasesxebi saxsrebisa da sxva valdebulebebis<br />

CaTvliT Tavdapirvelad aisaxeba samarTliani RirebulebiT garigebasTan<br />

dakavSirebuli xarjebis gamoklebiT.<br />

aRiarebis Semdgom finansuri valdebulebebi amortizebuli RirebulebiT<br />

aRiricxeba efeqturi saprocento ganakveTis meTodis gamoyenebiT<br />

saprocento xarjis efeqturi amonagebis ganakveTis safuZvelze.<br />

efeqturi saprocento ganakveTis meTodi, warmoadgens meTods, romelic<br />

efuZneba finansuri valdebulebis amortizebul Rirebulebas da romlis<br />

saSualebiT saprocento xarji nawildeba Sesabamis periodze. efeqturi<br />

saprocento ganakveTi warmoadgens ganakveTs, romelic Tavdapirveli<br />

aRiarebisas zustad axdens mosalodneli fuladi saxsrebis gadaxdebis<br />

diskontirebas finansuri valdebulebis wminda sabalanso Rirebulebamde<br />

finansuri valdebulebis mosalodneli vadis ganmavlobaSi (sadac<br />

marTebulia), an Tu misaRebia, ufro mokle vadaSi.<br />

16


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

finansuri nsuri valdebulebebis aRiarebis Sewyveta<br />

finansuri valdebulebebis aRiareba wydeba maSin, rodesac valdebuleba<br />

sruldeba, uqmdeba, an gasdis vada. sadac arsebuli finansuri valdebuleba<br />

enacvleba meores imave msesxeblis mimarT mniSvnelovnad gansxvavebuli<br />

pirobebiT, an arsebuli valdebulebis pirobebi mniSvnelovnad icvleba,<br />

amgvari cvlileba, an modifikacia iTvleba Tavdapirveli valdebulebis<br />

aRiarebis Sewyvetad da axali valdebulebis aRiarebad da sxvaoba<br />

sabalanso Rirebulebasa da gadaxdil, an gadasaxdel anazRaurebas Soris<br />

aisaxeba mogebasa da zaralSi.<br />

finansuri garantiis kontraqtebi<br />

finansuri garantiis kontraqti warmoadgens, kontraqts, romelic<br />

iTvaliswinebs gamomSvebis mier anazRaurebis gadaxdas, im SemTxvevaSi, Tu<br />

garantiis mflobeli sasesxo instrumentis Tavdapirveli, an modificirebuli<br />

pirobebis Sesabamisad ver SeZlebs droulad gadaxdas.<br />

finansuri garantiis kontraqtebi Tavdapirvel aRiarebas eqvemdebareba<br />

samarTliani RirebulebiT, da Tu mogebasa da zaralSi ar aisaxeba<br />

samarTliani RirebulebiT, Sesabamisad fasdeba meti TanxiT momdevno Tanxebs<br />

Soris:<br />

• Tanxa, romelic aRiarebulia rezervis saxiT, ba<strong>ss</strong> 37 ,,rezervebi,<br />

pirobiTi valdebulebebi da pirobiTi aqtivebi”-s Sesabamisad; da<br />

• Tavdapirvelad aRiarebuli RirebulebiT, finansuri garantiebidan an<br />

akreditivebidan, an premiis saxiT momavalSi misaRebi Semosavlebis<br />

dagrovili amortizaciis gamoklebiT Semosavlebis aRiarebis politikis<br />

safuZvelze.<br />

fuli da fulis eqvivalentebi<br />

fuli da fulis eqvivalentebi moicavs fuls salaroSi, Tavisufal<br />

saxsrebs sakorespondento da vadian sadepozito angariSebze da bankebze<br />

gacemul avansebs 90 dRemde dafarvis sawyisi vadiT, romelTa konvertacia<br />

fulad saxsrebad SesaZlebelia mokle vadaSi da romlebic iTvleba<br />

likvidurad, garda plastikuri baraTebiT operaciebisTvis gankuTvnili<br />

sagarantio depozitebisa. fuladi saxsrebis moZraobis gansazRvris mizniT,<br />

<strong>saqarTvelo</strong>s erovnul bankSi minimaluri savaldebulo depozitis<br />

gamoyeneba eqvemdebareba SezRudvas da Sesabamisad ar ganekuTvneba fulsa<br />

da fulis eqvivalentebs.<br />

17


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

moTxovnebi bankebis mimarT<br />

Cveuli saqmianobis procesSi <strong>banki</strong> ganaTavsebs saxsrebs da axorcielebs<br />

Senatanebs sxva bankebSi sxvadasxva vadebiT. moTxovnebi bankebis mimarT<br />

Tavdapirvelad aisaxeba samarTliani RirebulebiT. SemdgomSi moTxovnebi<br />

bankebis mimarT aisaxeba amortizebuli RirebulebiT efeqturi saprocento<br />

ganakveTis meTodis gamoyenebiT. sakredito institutebidan misaRebi Tanxebi<br />

aisaxeba gaufasurebis danakargebis gamoklebiT.<br />

klientebze gacemuli sesxebi<br />

klientebze gacemuli sesxebi warmoadgens arawarmoebul aqtivebs,<br />

fiqsirebuli, an gansazRvruli gadaxdebiT, romelic ar aris kotirebuli<br />

aqtiur bazarze, garda finansuri aqtivebis sxva kategoriebSi<br />

klasificirebuli aqtivebisa.<br />

<strong>banki</strong>s mier klientebze gacemuli sesxebi, Tavdapirvelad aRiarebas<br />

eqvemdebareba samarTliani RirebulebiT, garigebis yvela xarjis<br />

gaTvaliswinebiT, romlebic dakavSirebulia finansuri aqtivebis Sesyidvasa<br />

da SeqmnasTan. sadac samarTliani RirebulebiT asaxuli anazRaureba ar<br />

udris sesxis samarTlian Rirebulebas. magaliTad, rodesac sesxis gacema<br />

xdeba sabazroze naklebi ganakveTiT, maT Soris sxvaoba aisaxeba rogorc<br />

danakargi sesxis Tavdapirveli aRiarebisas da igi aisaxeba sruli mogebazaralis<br />

angariSSi Sesabamisi danakargebis tipis mixedviT. Sedegad, sesxis<br />

narCeni Rirebuleba aisaxeba amortizebuli RirebulebiT efeqturi<br />

saprocento ganakveTis gamoyenebiT. klientebze gacemuli sesxebi aisaxeba<br />

gaufasurebis rezervis gamoklebiT.<br />

ZiriTadi saSualebebi<br />

ZiriTadi saSualebebis cveTa gamoiqviTeba aqtivebis sabalanso<br />

Rirebulebidan da gamoiyeneba aqtivebis Camosawerad maTi eqspluataciis<br />

vadis amowurvamde. cveTis gaangariSeba warmoebs wrfivi meTodis<br />

safuZvelze Semdegi wliuri ganakveTebis gamoyenebiT:<br />

Senobebi da sxva uZravi qoneba 1%<br />

aveji da mowyobilobebi 15%<br />

kompiuterebi da kavSirgabmulobis mowyobiloba 20%<br />

transporti 20%<br />

sxva 15%<br />

ijariT aRebuli ZiriTadi saSualebebis gaumjobesebis cveTa iTvleba<br />

maTTan dakavSirebuli ijariT aRebuli aqtivebis sasargeblo moxmarebis<br />

periodis mixedviT. remontisa da gaumjobesebis xarjebi aisaxeba<br />

gawevisTanave da miekuTvneba saoperacio xarjebs an eqvemdebareba<br />

kapitalizacias Tu arsebobs amis sakmarisi safuZveli.<br />

18


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

ZiriTadi saSualebebis sabalanso Rirebulebis gadaxedva xdeba TiToeuli<br />

saangariSgebo TariRisaTvis imisaTvis, rom dadgindes aRemateba Tu ara<br />

ZiriTadi saSualebebis sabalanso Rirebuleba maT aRdgeniT Rirebulebas.<br />

aRdgeniTi Rirebuleba aRemateba samarTlian Rirebulebas gayidvis xarjebis<br />

da arsebuli Rirebulebis gamoklebiT. ZiriTadi saSualebebis sabalanso<br />

Rirebulebis aRdgeniT Rirebulebaze gadametebis SemTxvevaSi, aqtivebi<br />

eqvemdebareba Semcirebas maT aRdgeniT Rirebulebamde. gaufasurebiT<br />

miRebuli danakargebis aRiareba xdeba Sesabamis saangariSgebo periodSi da<br />

miekuTvneba saoperacio xarjebs. gaufasurebiT gamowveuli danakargebis<br />

asaxvis Semdeg, xdeba ZiriTadi saSualebebis cveTis koreqtireba Semdgom<br />

periodebSi, imisaTvis rom Tanabrad gadanawildes gaangariSebuli aqtivebis<br />

sabalanso Rirebuleba narCeni Rirebulebis gamoklebiT (Tu aseTi arsebobs)<br />

darCenil sasargeblo moxmarebis periodze.<br />

aramaterialuri aqtivebi<br />

calke Sesyiduli aramaterialuri aqtivebi<br />

calke Sesyiduli aramaterialuri aqtivebi, gansazRvruli moxmarebis vadiT,<br />

aRiricxeba TviTRirebulebiT, dagrovili amortizaciis da gaufasurebis<br />

danakargebis gamoklebiT. amortizaciis gaangariSeba warmoebs wrfivi<br />

meTodis safuZvelze maTi eqspluataciis vadis mixedviT. aramaterialuri<br />

aqtivebis sasargeblo moxmarebis vadis da amortizaciis meTodis gadaxedva<br />

xorcieldeba TiToeuli saangariSgebo periodis bolosaTvis daSvebebSi<br />

nebismieri cvlilebis efeqtis gaTvaliswinebiT. ganusazRvreli vadis mqone<br />

calke Sesyiduli aramaterialuri aqtivebi aisaxeba TviTRirebulebiT<br />

dagrovili gaufasurebis danakargebis gamoklebiT.<br />

aramaterialuri aqtivebi 15% - 20%<br />

aramaterialuri aqtivebis Camowera<br />

C<br />

aramaterialuri aqtivi Camoiwereba realizaciisas, an im SemTxvevaSi Tu<br />

misi gamoyenebis an gayidvis Sedegad ar ivaraudeba momavali ekonomikuri<br />

sargeblis miReba. aramaterialuri aqtivis CamoweriT miRebuli mogeba an<br />

zarali warmoadgens sxvaobas realizaciis Sedegad miRebul wminda fulad<br />

saxsrebsa da aqtivis sabalanso Rirebulebas Soris, romelic aisaxeba<br />

mogebasa da zaralSi aqtivis realizaciisas.<br />

arafinansuri aqtivebis gaufasureba garda gudvilisa<br />

Cveuli saqmianobis procesSi <strong>banki</strong> ganixilavs ZiriTadi saSualebebisa da<br />

gansazRvruli sasargeblo moxmarebis vadis mqone aramaterialur aqtivebs<br />

am aqtivebis gaufasurebis obieqturi maCveneblebis gamovlenis mizniT. aseTi<br />

maCveneblis arsebobis SemTxvevaSi, aqtivis aRdgeniTi Rirebuleba fasdeba<br />

gaufasurebis odenobis gansazRvrisaTvis (aseTis arsebobis SemTxvevaSi). im<br />

SemTxvevaSi, Tu SeuZlebelia individualuri aqtivis aRdgeniTi<br />

Rirebulebis dadgena <strong>banki</strong> gansazRvravs im fuladi saxsrebis generirebis<br />

erTeulis aRdgeniT Rirebulebas, romelsac ganekuTvneba aqtivi.<br />

ganawilebis marTebuli da Tanmimdevruli safuZvlis arsebobis SemTxvevaSi<br />

korporatiuli aqtivebi aseve nawildeba fuladi saxsrebis generirebis<br />

individualur erTeulebze, an am erTeulebis ufro patara jgufebze,<br />

romelTa marTebuli ganawilebis safuZveli arsebobs.<br />

19


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

aRdgeniTi Rirebuleba aris samarTlian Rirebulebas gamoklebuli gayidvis<br />

xarjebi da samomxmareblo Rirebulebas Soris umetesi. gamoyenebiTi<br />

Rirebulebis Sefasebisas momavalSi misaRebi fuladi nakadebi<br />

diskontirebas eqvemdebareba dRevandel Rirebulebamde mogebis<br />

gadasaxadamde arsebuli saprocento ganakveTiT, romelic asaxavs arsebuli<br />

bazris droSi fulis Rirebulebis Sefasebas da iTvaliswinebs aqtivisaTvis<br />

damaxasiaTebel riskebs, romelTa safuZvelze momavalSi misaRebi fuladi<br />

nakadebis koreqtireba ar ganxorcielebula.<br />

im SemTxvevaSi, Tu aqtivis Rirebuleba mis sabalanso Rirebulebaze<br />

naklebia aqtivis sabalanso Rirebuleba mcirdeba mis aRdgeniT<br />

Rirebulebamde. gaufasurebis danakargebi aRiarebas eqvemdebareba mogebasa<br />

da zaralSi, Tu Sesabamisi aqtivi ar aris warmodgenili gadafasebuli<br />

RirebulebiT. aseT SemTxvevaSi gaufasurebis danakargebi aisaxeba, rogorc<br />

Semcireba gadafasebisas.<br />

gaufasurebis gauqmebis SemTxvevaSi aqtivis (an fulis generirebis<br />

erTeulis) sabalanso Rirebuleba izrdeba gauqmebuli TanxiT ise, rom<br />

gazrdilma sabalanso Rirebulebam ar gadaaWarbos narCen Rirebulebas,<br />

romlis aRiarebas adgili eqneboda im SemTxvevaSi, Tu wina wlebSi aqtivis<br />

(an fulis generirebis erTeulis) gaufasurebis danakargebis aRiareba ar<br />

ganxorcieldeboda. gaufasurebis danakargebis gauqmeba dauyovnebliv<br />

aisaxeba mogebasa da zaralSi, Tu Sesabamisi aqtivi ar aisaxeba<br />

gadafasebuli RirebulebiT. aseT SemTxvevaSi gaufasurebis danakargebis<br />

aRdgena ganixileba rogorc gadafasebis zrda.<br />

gadasaxadebi<br />

adebi<br />

mogebis gadasaxadis xarji warmoadgens mimdinare da gadavadebuli<br />

gadasaxadebis xarjebis jams.<br />

mimdinare gadasaxadi<br />

mimdinare gadasaxadis xarji gamoiTvleba wlis dasabegri mogebidan.<br />

dasabegri mogeba gansxvavdeba wminda mogebisgan, romelic asaxulia sruli<br />

mogeba-zaralis angariSSi, vinaidan is ar moicavs Semosavlebisa da<br />

xarjebis im nawils, romelic eqvemdebareba dabegvras an gamoqviTvas wina<br />

wlebSi da agreTve im xarjebs, romelic saerTod ar eqvemdebareba<br />

dabegvras an gamoqviTvas. <strong>banki</strong>s mimdinare gadasaxadis xarji<br />

gaangariSebulia im sagadasaxado ganakveTiT, romelic moqmedebda<br />

angariSgebis periodisaTvis.<br />

20


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

gadavadebuli gadasaxadi<br />

gadavadebuli gadasaxadi warmoiqmneba finansur angariSgebaSi asaxuli<br />

finansuri aqtivebisa da valdebulebebis narCen RirebulebaTa da mogebis<br />

gaangariSebisTvis gamoyenebul dasabegr bazas Soris arsebuli droebiTi<br />

sxvaobebis safuZvelze. gadavadebuli sagadasaxado valdebulebebi<br />

Cveulebriv aRiarebas eqvemdebareba yvela droebiTi sxvaobisaTvis, xolo<br />

gadavadebuli sagadasaxado aqtivebi aRiarebas eqvemdebareba imdenad,<br />

ramdenadac arsebobs safuZvliani molodini imisa, rom banks eqneba<br />

dasabegri mogeba, romlis mimarTac moxdeba gamosaqviTi droebiTi sxvaobis<br />

gamoyeneba. aqtivebis da valdebulebebis aRiareba ar xdeba, Tu droebiTi<br />

sxvaoba gamowveulia aqtivebis da valdebulebebis pirveladi aRiarebiT im<br />

operaciebSi (sawarmoTa gaerTianebis garda), romelic zemoqmedebas ar<br />

axdens rogorc dasabegr mogebaze, aseve buRaltrul mogebaze.<br />

gadavadebuli sagadasaxado valdebulebebis aRiareba xdeba droebiTi<br />

sxvaobebis gaTvaliswinebiT, rac Tavs iCens investiciebSi Svilobil<br />

kompaniebsa da mekavSire sawarmoebSi da erTobliv sawarmoTa wilSi, im<br />

SemTxvevis gamoklebiT, rodesac <strong>banki</strong> akontrolebs cvlilebas da axlo<br />

momavalSi am droebiTi sxvaobis rezervis warmoqmna ar aris navaraudebi.<br />

amgvar investiciebTan da wilTan dakavSirebuli gamosaqviTi droebiTi<br />

sxvaobebidan warmoqmnili gadavadebuli sagadasaxado aqtivebi aRiarebas<br />

eqvemdebareba, Tu sagadasaxado mogeba droebiTi sxvaobis mogebis<br />

utilizaciisaTvis savaraudod sakmarisi iqneba da axlo momavalSi am<br />

droebiTi sxvaobis rezervis warmoqmna ivaraudeba.<br />

gadavadebuli sagadasaxado aqtivebis sabalanso Rirebuleba eqvemdebareba<br />

gadaxedvas yoveli saangariSgebo periodisaTvis da mcirdeba imdenad,<br />

ramdenadac aRar arsebobs sakmarisi dasabegri mogebis molodini, romelic<br />

gamoyenebuli iqneba yvela aqtivis an aqtivebis nawilis aRsadgenad.<br />

gadavadebuli gadasaxadis aqtivebi da valdebulebebi iangariSeba im<br />

sagadasaxado ganakveTiT, romelic mosalodnelia valdebulebis<br />

gastumrebis an aqtivis realizebis periodisaTvis im sagadasaxado<br />

ganakveTis safuZvelze (sagadasaxado kanonmdebloba), romelic ZalaSi<br />

Sevida saangariSgebo periodis bolosaTvis. gadavadebuli sagadasaxado<br />

valdebulebebisa da aqtivebis Sefaseba asaxavs sagadasaxado Sedegebs,<br />

romlebic moyveba saangariSgebo periodis bolos <strong>banki</strong>s mier aqtivebisa da<br />

valdebulebebis sabalanso Rirebulebis aRdgenas, an dafarvas.<br />

mimdinare da gadavadebuli gadasaxadeb<br />

ebi<br />

mimdinare da gadavadebuli gadasaxadebi aisaxeba mogebasa da zaralSi,<br />

garda im SemTxvevebisa, rodesac is dakavSirebulia uSualod kapitalTan.<br />

aseT SemTxvevaSi mimdinare da gadavadebuli gadasaxadebi Sesabamisad<br />

aisaxeba sxva srul mogeba-zaralSi, an pirdapir kapitalSi.<br />

21


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

saoperacio gadasaxadebi<br />

<strong>saqarTvelo</strong>s aseve gaaCnia sxva gadasaxadebi, romlebic ganisazRvreba <strong>banki</strong>s<br />

saqmianobidan gamomdinare. es gadasaxadebi sruli mogeba-zaralis angariSSi<br />

aisaxeba rogorc saoperacio xarjebis nawili.<br />

rezervebi<br />

ebi<br />

rezervebis aRiareba xdeba maSin, rodesac banks aqvs mimdinare (iuridiuli<br />

an pirobiTi) valdebulebebi, romlebic warmoiSva warsuli movlenebis<br />

Sedegad da romelTa dafarvisaTvis SesaZlebelia saWiro gaxdes<br />

ekonomikuri sargeblis matarebeli resursebis gadineba da aRniSnuli<br />

valdebulebis Sefaseba SesaZlebelia sakmarisi sizustiT.<br />

rezervad aRiarebuli Tanxa warmoadgens anazRaurebis saukeTeso Sefasebas,<br />

romelic saWiroa valdebulebis dasafarad finansuri mdgomareobis<br />

angariSis Sedgenis TariRisaTvis valdebulebis garSemo riskebisa da<br />

uzustobebis arsebobis gaTvaliswinebiT. im SemTxvevaSi, Tu rezervi<br />

gamoiTvleba fuladi saxsrebis moZraobidan maTi sabalanso Rirebuleba<br />

warmoadgens fuladi saxsrebis mimdinare Rirebulebas (sadac arsebiTia<br />

fulis Rirebuleba droSi).<br />

im SemTxvevaSi Tu mosalodnelia, rom yvela ekonomikuri sargebeli,<br />

romelic saWiroebs rezervis formirebas, daifareba mesame mxaris mier,<br />

moTxovnebi aisaxeba aqtivebSi, rodesac gadaxda sarwmunoa da moTxovnis<br />

Sefaseba SesaZlebelia sakmarisi sizustiT.<br />

pirobiTi valdebulebebi<br />

pirobiTi valdebulebebi ar aisaxeba finansuri mdgomareobis angariSSi,<br />

magram warmodgenilia angariSsworebisas saxsrebis nebismieri gadinebis<br />

SesaZleblobis arsebobamde. pirobiTi aqtivi finansuri mdgomareobis<br />

angariSSi ar aisaxeba, magram warmodgenilia finansuri angariSgebis<br />

SeniSvnebSi im SemTxvevaSi, Tu ekonomikuri mogebis miRebaa navaraudevi.<br />

uzrunvelyofa<br />

<strong>banki</strong> uzrunvelyofas iTxovs klientebis valdebulebebze, sadac es iTvleba<br />

marTebulad. Cveulebriv uzrunvelyofa gulisxmobs klientis aqtivebis<br />

dagiravebas da banks aZlevs am aqtivebis moTxovnis uflebas, rogorc<br />

arsebul, aseve momaval valdebulebebze.<br />

klientis angariSebi<br />

klientis angariSebi Tavdapirvelad aRiarebas eqvemdebareba samarTliani<br />

RirebulebiT. SemdgomSi misaRebi Tanxebi aisaxeba amortizebuli<br />

RirebulebiT da nebismieri sxvaoba wminda Semosavalsa da dafarul Tanxebs<br />

Soris aisaxeba sruli mogeba-zaralis angariSSi valis saboloo gadaxdamde,<br />

efeqturi saprocento ganakveTis meTodis gamoyenebiT.<br />

22


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

saaqcio kapitali<br />

saaqcio kapitalSi Senatanis aRiareba xdeba TviTRirebulebiT. axali<br />

aqciebis gamoSvebasTan dakavSirebuli gare xarjebi, sawarmoTa gaerTianebis<br />

garda, akldeba kapitals yvela dakavSirebuli mogebis gadasaxadis<br />

gamoklebis Semdeg.<br />

ucxouri valutis gadafaseba<br />

ucxour valutaSi denominirebuli fuladi aqtivebisa da valdebulebebis<br />

erovnul valutaSi gadafaseba xdeba finansuri mdgomareobis angariSis<br />

Sedgenis TariRisaTvis bankTaSoris birJaze dafiqsirebuli kursiT. ucxour<br />

valutaSi denominirebuli garigebebi aisaxeba garigebis TariRisaTvis<br />

moqmedi kursis Sesabamisad. ucxour valutaSi ganxorcielebuli<br />

operaciebis gacvliT gamowveuli mogeba an zarali aisaxeba wminda mogebaSi<br />

ucxouri valutiT ganxorcielebul operaciebze.<br />

valutis gacvliTi kurseb<br />

ebi<br />

qvemoT mocemulia wlis bolosaTvis arsebuli gacvliTi kursebi, romlebic<br />

bankma gamoiyena finansuri angariSgebis momzadebisas:<br />

dekemberi 31,<br />

2010<br />

dekemberi 31,<br />

2009<br />

lari/1 aSS dolari 1.7728 1.6858<br />

lari /1 evro 2.3500 2.4195<br />

xelmZRvanelobis gansjis sferoebi da Sefasebebis arasarwmunoobis wyaro<br />

<strong>banki</strong>s buRaltruli politikis gamoyenebisas, romelic aRwerilia me-2<br />

SeniSvnaSi xelmZRvaneloba valdebulia ganixilos, Seafasos da gaakeTos<br />

daSvebebi aqtivebisa da valdebulebebis sabalanso RirebulebasTan<br />

dakavSirebiT, romlebic sxva wyaroebidan ar ikveTeba. xelmZRvanelobis<br />

Sefaseba da Sesabamisi daSvebebi efuZneba istoriul gamocdilebas da<br />

mraval sxva faqtors, romlebic marTebulad iTvleba. faqtiuri Sedegebi<br />

SeiZleba gansxvavdebodes am Sefasebebisgan.<br />

Sefasebebi da Sesabamisi daSvebebi fasdebaUsawarmos uwyvetobis daSvebis<br />

principiT. buRaltruli Sefasebebis Sesworeba aRiarebas eqvemdebareba im<br />

periodisaTvis, rodesac xdeba Sesworeba, Tu Sesworeba exeba mxolod am<br />

periods, xolo im SemTxvevaSi Tu igi exeba mimdinare da momaval periodebs<br />

Sesabamisad Sesworeba moxdeba mimdinare da Semdgom periodebSi.<br />

23


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

buRaltruli politikebis gamoyenebis kritikuli gansja<br />

Semdegi sakiTxebi warmoadgens kritikuli gansjis sagans, im Sefasebebis<br />

garda (ixileT qvemoT), romlebic direqtorebma gaakeTes <strong>banki</strong>s<br />

buRaltruli aRricxvis politikebis gamoyenebis procesSi da romelTac<br />

mniSvnelovani gavlena moaxdines finansur angariSgebaSi warmodgenil<br />

Tanxebze.<br />

dafarvis vadamde flobili finansuri aqtivebi<br />

direqtorebma ganixiles <strong>banki</strong>s dafarvis vadamde flobili finansuri<br />

aqtivebi kapitalis SenarCunebisa da likvidobis moTxovnebis WrilSi da<br />

daadastures, rom banks gaaCnia ganzraxva da unari flobdes maT dafarvis<br />

vadamde. 2010 da 2009 wlebis 31 dekembris mdgomareobiT dafarvis vadamde<br />

flobili finansuri aqtivebis sabalanso Rirebuleba Sesabamisad Seadgens<br />

14,153 aTas da 15,695 aTas lars. am aqtivebis Sesaxeb detaluri informacia<br />

warmodgenilia me-13 SeniSvnaSi.<br />

Sefasebebis arasarwmunoobis umTavresi wyaroebi<br />

qvemoT warmodgenilia saangariSgebo periodis bolos Sefasebis<br />

arasarwmunoobis momaval da sxva ZiriTad wyaroebTan dakavSirebuli<br />

Semdegi umTavresi daSvebebi, romlebic atareben aqtivebisa da<br />

valdebulebebis sabalanso Rirebulebis arsebiTi koreqtirebis<br />

mniSvnelovan risks momavali finansuri wlis ganmavlobaSi.<br />

sesxebis gaufasurebis danakargebis rezervi<br />

<strong>banki</strong> regularulad ganixilavs sakuTar sesxebs gaufasurebis Sefasebis<br />

mizniT. gaufasurebis danakargebis aRiarebis mizniT <strong>banki</strong> sakuTari<br />

sesxebisa da moTxovnebis portfelSi adgens sesxebis gaufasurebis rezervs.<br />

<strong>banki</strong> sesxebis gaufasurebis rezervTan dakavSirebul buRaltrul daSvebebs<br />

miiCnevs Seusabamobis mTavar wyarod, radgan (I) arsebobs didi albaToba<br />

maTi perioduli cvlilebisa, imis gamo rom momavali gadauxdelobis<br />

Sefaseba da gaufasurebul sesxebTan da avansebTan dakavSirebuli<br />

danakargebis gansazRvra dafuZnebulia im periodisTvis arsebul<br />

informaciaze da (II) <strong>banki</strong>s mier gansazRvrul danakargebsa da realur<br />

danakargebs Soris nebismieri mniSvnelovani sxvaoba gamoiwvevs <strong>banki</strong>s<br />

mxridan rezervebis iseT koreqtirebas, romelmac mniSvnelovani Tanxis<br />

SemTxvevaSi SeiZleba arsebiTi gavlena iqonios momaval finansur<br />

angariSgebaze.<br />

24


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

<strong>banki</strong>s xelmZRvaneloba eyrdnoba profesiul gansjas nebismieri<br />

gaufasurebis dasadgenad im SemTxvevaSi, Tu msesxebeli finansuri<br />

problemebis winaSe aRmoCnda da istoriuli gamocdilebis monacemebi<br />

msgavsi msesxeblebis Sesaxeb mwiria. <strong>banki</strong> fuladi saxsrebis moZraobaSi<br />

cvlilebebs gansazRvravs wina periodis gamocdilebaze da xelmisawvdom<br />

monacemebze dayrdnobiT, romlebic miuTiTebs uaryofiT cvlilebebze<br />

jgufSi Semavali msesxeblis gadaxdisunarianobis da adgilobrivi<br />

ekonomikuri pirobebis gaTvaliswinebiT, romlebic ukavSirdeba jgufSi<br />

Semavali aqtivebis amoRebis SesaZleblobis ar arsebobas. xelmZRvaneloba<br />

iyenebs daSvebebs im aqtivebis istoriul danakargebze dayrdnobiT, romelTa<br />

sakredito riskebis maxasiaTeblebi da gaufasurebis obieqturi maCveneblebi<br />

msgavsia sesxebis mocemuli jgufisaTvis. <strong>banki</strong> iyenebs xelmZRvanelobis<br />

profesiul gansjas da akoreqtirebs sesxebis jgufis Sesaxeb arsebul<br />

monacemebs im mimdinare garemoebebis gaTvaliswinebiT, romlebic aqamde ar<br />

asaxula istoriul monacemebSi. sesxebis portfelis gaufasurebis<br />

Sefasebisas <strong>banki</strong> iyenebs rogorc individualuri, aseve jgufuri Sefasebis<br />

midgomas.<br />

finansuri aqtivebis gaufasurebis rezervi finansur angariSgebaSi<br />

ganisazRvra arsebuli ekonomikuri da politikuri pirobebis safuZvelze.<br />

<strong>banki</strong>saTvis am etapze rTulia imis prognozi Tu ra cvlilebebia<br />

mosalodneli am pirobebSi <strong>saqarTvelo</strong>Si da ra gavlena eqneba momaval<br />

periodSi am cvilebebs finansuri aqtivebis gaufasurebis rezervis<br />

adeqvaturobaze.<br />

2010 da 2009 wlebis 31 dekembris mdgomareobiT gacemulma sesxebma mTlianad<br />

Seadgina 10,116 da 312 aTasi lari Sesabamisad, xolo gaufasurebis<br />

danakargebis rezervma Seadgina 58 aTasi da nuli lari Sesabamisad.<br />

ZiriTadi saSualebebis sasargeblo moxmarebis periodi<br />

ZiriTadi saSualebebi warmodgenilia TviTRirebulebiT dagrovili cveTisa<br />

da dagrovili gaufasurebis danakargebis gamoklebiT. ZiriTadi<br />

saSualebebis sasargeblo moxmarebis periodis dadgena warmoadgens<br />

xelmZRvanelobis msjelobis sagans msgavs aqtivebTan arsebul<br />

gamocdilebaze dayrdnobiT. aqtivis sasargeblo moxmarebis periodis<br />

dadgenisas xelmZRvaneloba iTvaliswinebs mosalodneli moxmarebis,<br />

savaraudo teqnikur moZvelebas, fizikuri moxmarebis periodsa da cveTas,<br />

agreTve aqtivis fizikur saoperacio garemos. CamoTvlili pirobebidan<br />

romelime erTi pirobis cvlilebam, an Sefasebis cvlilebam SeiZleba<br />

gamoiwvios cveTis momavali ganakveTis koreqtirebis aucilebloba.<br />

gadasaxadebi<br />

<strong>banki</strong>s xelmZRvanelobam saangariSgebo TariRisaTvis Seqmna gadavadebuli<br />

gadasaxadis aqtivebis gadafasebis rezervi, vinaidan naklebad savaraudoa<br />

rom momdevno 3 wlis ganmavlobaSi ganxorcieldes gadavadebuli<br />

gadasaxadis aqtivebis realizeba.<br />

gadasaxadebi ganxilulia me-8 da 21-e SeniSvnebSi.<br />

25


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

standartebi da interpretaciebi, romlebic gavlenas axdens<br />

mimdinare<br />

periodSi (da/an wina periodeb<br />

ebSi) warmodgenil Tanxebze<br />

mimdinare periodSi miRebul iqna Semdegi axali da Sesworebuli<br />

standartebi da interpretaciebi, romlebmac gavlena moaxdines mocemul<br />

finansur angariSgebaSi warmodgenil Tanxebze. mocemul TavSi<br />

waromdgenilia detaluri informacia im standartebisa da interpretaciebis<br />

Sesaxeb, romlebic gaTvaliswinebul iqna mocemul finansur angariSgebaSi,<br />

magram gavlena ar mouxdenia warmodgenil Tanxebze: fa<strong>ss</strong>-is axali da<br />

Sesworebuli standartebi, romlebsac arsebiTi gavlena ar mouxdenia<br />

finansur angariSgebaze.<br />

axali da Sesworebuli standartebi, , romlebsac arsebiTi gavlena ar<br />

mouxdeniaT finansur angariSgebaze<br />

mocemul finansur angariSgebaSi gaTvaliswinebul iqna Semdegi axali da<br />

Sesworebuli standartebi da interpretaciebi. maT miRebas mniSvnelovani<br />

gavlena ar mouxdenia finansur angariSgebaSi warmodgenil Tanxebze, Tumca<br />

SeiZleba imoqmedos momavali garigebebis aRricxvaze:<br />

fa<strong>ss</strong> 5 ,,gasayidad<br />

gankuTvnili<br />

grZelvadiani aqtivebi<br />

da Sewyvetili<br />

operaciebi“-s cvlileba<br />

(2009 wels gamoSvebuli<br />

fa<strong>ss</strong>-s gaumjobesebis<br />

nawili)<br />

fa<strong>ss</strong> 5-is cvlileba ganmartavs, rom wardgenis<br />

moTxovna fa<strong>ss</strong>-is Sesabamisad, garda fa<strong>ss</strong> 5-isa ar<br />

exeba grZelvadian aqtivebs (an sarealizacio<br />

jgufs), romlebic klasificirdeba rogorc<br />

gasayidad gankuTvnili, an Sewyvetili operaciebi,<br />

im SemTxvevis garda, rodesac fa<strong>ss</strong> moiTxovs (I)<br />

specialur wargenas grZelvadian aqtivebTan da<br />

valdebulebebTan (an sarealizacio jgufebTan)<br />

mimarTebaSi, romlebic klasificirebulia<br />

gasayidad gankuTvnil aqtivebad, an Sewyvetil<br />

operaciebad, an (II) sarealizacio jgufSi Semavali<br />

im aqtivebisa da valdebulebebis Sefasebis<br />

wardgenas, romlebic ar akmayofileben fa<strong>ss</strong> 5-is<br />

Sefasebis moTxovnebs da finansur angariSgebaSi<br />

maTi wardgena ar ganxorcielebula.<br />

zemoT mocemul ganmartebebs finansur<br />

angariSgebaze gavlena ar hqonia.<br />

ba<strong>ss</strong> 1 ,,finansuri ba<strong>ss</strong> 1-is cvlileba ganmartavs, rom valdebulebis<br />

anagriSgebis wardgena”-s savaraudo dafarva kapitalis gamoSvebis<br />

cvlileba (2009 wels saSualebiT ar Seesabameba mis mimdinared, an<br />

gamoSvebuli fa<strong>ss</strong>-s grZelvadianad klasifikacias.<br />

gaumjobesebis nawili)<br />

26


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

ba<strong>ss</strong> 7 ,,fuladi<br />

saxsrebis moZraobis<br />

angariSi”-s cvlileba<br />

(2009 wels gamoSvebuli<br />

fa<strong>ss</strong>-s gaumjobesebis<br />

nawili)<br />

fa<strong>ss</strong> 7,,finansuri<br />

instrumentebi:<br />

wardgena”-s cvlileba<br />

(2010 wels gamoSvebuli<br />

fa<strong>ss</strong>-s gaumjobesebis<br />

nawili)<br />

ba<strong>ss</strong> 7-is cvlileba ganmartavs, rom mxolod is<br />

xarjebi, romlebic ukavSirdeba finansuri<br />

mdgomareobis angariSSi aRiarebul aqtivebs,<br />

fuladi saxsrebis moZraobis angariSSi SeiZleba<br />

klasificirebul iqnas, rogorc sainvesticio<br />

saqmianoba. ba<strong>ss</strong> 7-is cvlilebebis gamoyenebas ar<br />

gamouwvevia cvlileba fuladi saxsrebis gadinebis<br />

wardgenaSi.<br />

fa<strong>ss</strong> 7-is cvlileba ganmartavs sakredito riskisa<br />

da warmodgenili uzrunvelyofis ganmartebis<br />

aucilebel dones da aTavisuflebs wardgenis<br />

Zveli moTxovnebisgan im sesxebTan mimarTebaSi,<br />

romelTa pirobebis SeTanxmeba Seicvala.<br />

ba<strong>ss</strong> 1 ,,finansuri ba<strong>ss</strong> 1-is cvlileba ganmartavs, rom sawarmos<br />

anagriSgebis wardgena”-s SeuZlia airCios, Tu sad waradgens sxva sruli<br />

cvlileba (2010 wels mogeba-zaralis erTeulis savaldebulo analizs –<br />

gamoSvebuli fa<strong>ss</strong>-s kapitalSi cvlilebebis angariSSi Tu finansur<br />

gaumjobesebis nawili) angariSgebasTan arsebul SeniSvnebSi. bankma<br />

cvlilebebi Seitana maTi ZalaSi Sesvlis<br />

TariRamde (2011 wlis 1 ianvriT dawyebuli<br />

periodisaTvis). cvlilebebi Setanil iqna<br />

retrospeqtulad.<br />

27


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

gamocemuli da jer ar miRebuli axali da Sesworebuli fa<strong>ss</strong> standartebi<br />

banks ar gauTvaliswinebia Semdegi axali da Sesworebuli finansuri<br />

angariSgebis saerTaSoriso standartebi, romlebic gamocemuli iyo, magram<br />

jer ar iyo ZalaSi Sesuli:<br />

• fa<strong>ss</strong> 9 (Sesworda 2010 wels) finansuri instrumentebi<br />

fa<strong>ss</strong> 9 wardgenili proeqti ,,finansuri instrumentebi”, romelic gamoica<br />

2009 wlis noemberSi da Sesworda 2010 wels Semoaqvs axali moTxovnebi<br />

finansuri aqtivebisa da valdebulebebis klasifikaciasa da SefasebasTan<br />

da aRiarebis gauqmebasTan mimarTebaSi.<br />

• fa<strong>ss</strong> 9 moiTxovs, rom yvela aRiarebuli finansuri aqtivi, romelsac<br />

exeba ba<strong>ss</strong> 39 ,,finansuri instrumentebi: aRiareba da Sefaseba” Sefasdes<br />

an amortizebuli, an samarTliani RirebulebiT. kerZod, savalo<br />

investiciebi, romlebsac biznes modelis Sesabamisad iyeneben<br />

kontraqtiT gaTvaliswinebuli fuladi saxsrebis miRebis mizniT, da<br />

romelTac gaaCniaT kontraqtiT gaTvaliswinebuli fuladi nakadebi,<br />

romlebic warmoadgens ZiriTadi Tanxisa da darCenil ZiriTad Tanxebze<br />

daricxuli procentis gadaxdebs, zogadad aisaxeba amortizebuli<br />

RirebulebiT angariSgebis Sesabamisi periodis bolos. yvela sxva<br />

savalo investicia aisaxeba samarTliani RirebulebiT angariSgebis<br />

Sesabamisi periodis bolos.<br />

fa<strong>ss</strong> 9-s yvelaze mniSvnelovani gavlena finansuri valdebulebebis<br />

klasifikaciasa da SefasebasTan mimarTebaSi ukavSirdeba (mogebasa da<br />

zaralSi samarTliani RirebulebiT asaxuli) finansuri valdebulebis<br />

samarTliani Rirebulebis iseTi c vlilebis asaxvas, romelic<br />

gamowveulia am valdebulebis sakredito riskis cvlilebiT. kerZod,<br />

fa<strong>ss</strong> 9-s gaTvaliswinebisas, finansuri valdebulebebis SemTxvevaSi,<br />

romlebic mogebasa da zaralSi samarTliani RirebulebiT aisaxeba,<br />

samarTliani Rirebulebis cvlilebis Tanxa am valdebulebis sakredito<br />

riskis cvlilebis SemTxvevaSi aisaxeba sxva srul mogeba-zaralSi,<br />

garda im SemTxvevebisa, rodesac amgvari aRiareba gamoiwvevs, an gazrdis<br />

buRaltrul Seusabamobas mogebasa da zaralSi. finansuri<br />

valdebulebis sakredito riskis cvlilebis efeqti samarTlian<br />

Rirebulebaze ar reklasificirdeba mogebasa da zaralSi. wina<br />

periodebSi, ba<strong>ss</strong> 39-is safuZvelze mogebasa da zaralSi samarTliani<br />

RirebulebiT asaxuli finansuri valdebulebis samarTliani<br />

Rirebulebis cvlilebis erTiani Tanxa aRiarebas eqvemdebareboda<br />

mogebasa da zaralSi.<br />

fa<strong>ss</strong> 9 ZalaSia 2013 wlis 1 ianvriT dawyebuli periodisaTvis adre<br />

gamoyenebis daSvebiT.<br />

28


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

xelmZRvanelobas miaCnia, rom fa<strong>ss</strong> 9-s, romelic ZalaSi Seva 2013 wlis 1<br />

ianvriT dawyebuli wliuri saangariSgebo periodisaTvis momzadebul<br />

<strong>banki</strong>s finansur angariSgebaSi da axal standartebs mniSvnelovani<br />

gavlena eqnebaT <strong>banki</strong>s mier warmodgenil finansuri aqtivebisa da<br />

valdebulebebis Tanxebze. Tumca SeuZlebelia am gavlenis Sefaseba<br />

detaluri mimoxilvis dasrulebamde.<br />

• fa<strong>ss</strong> 7-is 7<br />

Sesworeba, wardgena – finansuri aqtivebis gadatana<br />

fa<strong>ss</strong> 7-is Sesworeba saxelwodebiT wardgena – finansuri aqtivebis<br />

gadatana zrdis wardgenis moTxovnebs finansuri aqtivebis gadatanis<br />

garigebasTan mimarTebaSi. es cvlilebebi gamiznulia finansuri aqtivis<br />

gadatanisas riskisadmi daqvemdebarebis meti gamWvirvalobis<br />

uzrunvelsayofad, Tumca gadamcemi garkveul doneze itovebs aqtivTan<br />

dakavSirebul riskebs. Sesworebebi aseve moiTxovs wardgenas, im<br />

SemTxvevaSi, Tu finansuri aqtivebis gadatana Tanabrad ar nawildeba<br />

Sesabamis periodze.<br />

xelmZRvaneloba miiCnevs, rom fa<strong>ss</strong> 7-is mocemuli cvlilebebi ar<br />

moaxdens mniSvnelovan gavlenas <strong>banki</strong>s mier moTxovnebis wardgenaze.<br />

fa<strong>ss</strong> 7 ZalaSia 2011 wlis 1 ivnisiT dawyebuli wliuri saangariSgebo<br />

periodisaTvis.<br />

• ba<strong>ss</strong> 24 (Sesworda 2009 wels) dakavSirebuli mxareebis wardgena<br />

ba<strong>ss</strong> 24 dakavSirebuli mxareebis wardgena (Sesworda 2009 wels) cvlis<br />

dakavSirebuli mxareebis ganmartebas. amartivebs saxelmwifosTan<br />

dakavSirebuli sawarmoebis ganmartebebs.<br />

ba<strong>ss</strong> 24-Si (Sesworda 2009 wels) wardgenisagan gaTavisuflebas gavlena<br />

ar mouxdenia bankze, vinaidan igi ar aris saxelmwifosTan<br />

dakavSirebuli sawarmo. Tumca, mocemul finansur angariSgebaSi<br />

warmodgenil dakavSirebul mxareebTan garigebebze da naSTebze gavlena<br />

SeiZleba moaxdinos momaval saangariSgebo periodSi standartis<br />

Sesworebuli versiis gamoyenebam, vinaidan zogierTi kontragenti,<br />

romelic wina periodSi ar Seesabameboda dakavSirebuli mxaris<br />

ganmartebas SeiZleba moeqces standartis farglebSi. ba<strong>ss</strong> 24 ZalaSia<br />

2011 wlis 1 ianvriT an mis Semdeg dawyebuli saangariSgebo<br />

periodisaTvis, adre gamoyenebis daSvebiT.<br />

29


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

3. wminda saprocento Semosavali<br />

S<br />

2010<br />

wlis<br />

31 dekembriT<br />

dasrulebuli<br />

wlisaTvis<br />

2009 9 wlis<br />

31 dekembriT<br />

dasrulebuli<br />

wlisaTvis<br />

saprocento Semosavali moicavs:<br />

saprocento Semosavali amortizebuli<br />

RirebulebiT asaxul finansur aqtivebze:<br />

- saprocento Semosavali gaufasurebul<br />

finansuri aqtivebze 69 -<br />

- saprocento Semosavali finansur<br />

aqtivebze, romlebis ar aris<br />

gaufasurebuli 1,372 1,484<br />

sul saprocento Semosavali 1,441 1,484<br />

saprocento Semosavali amortizebuli<br />

RirebulebiT asaxul finansur aqtivebze<br />

moicavs:<br />

saprocento Semosavali dafarvis vadamde<br />

flobil investiciebze 922 1,354<br />

saprocento Semosavali klientebze<br />

gacemul sesxebze 444 36<br />

saprocento Semosavali bankebis mimarT<br />

moTxovnebze 74 75<br />

saprocento Semosavali garantiebze 1 19<br />

sul saprocento Semosavali 1,441 1,484<br />

saprocento xarji moicavs:<br />

saprocento xarji amortizebuli<br />

RirebulebiT asaxul finansur<br />

valdebulebebze Seadgens:<br />

procenti klientis angariSebze (247) (83)<br />

procenti bankebis mimarT valdebulebebze (21) (2)<br />

sul saprocento xarji (268) (85)<br />

wminda saprocento Semosavali saprocento<br />

sargeblis momtan finansur aqtivebze 1,173 1,399<br />

30


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

4. gaufasurebis danakargebis rezervi<br />

gaufasurebis danakargebis rezervis moZraoba saprocento Semosavlis mqone<br />

aqtivebze Seadgens:<br />

klientebze<br />

gacemuli<br />

sesxebi<br />

dekemberi 31, 2008 -<br />

rezervis xarjis aRiareba -<br />

dekemberi 31, 2009 -<br />

rezervis xarjis aRiareba 58<br />

dekemberi 31, 2010 58<br />

5. wminda mogeba<br />

ucxouri valutiT ganxorcielebul operaciebze<br />

wminda mogeba ucxouri valutiT ganxorcielebul operaciebze moicavs:<br />

2010<br />

wlis<br />

31 dekembriT<br />

dasrulebuli<br />

wlisaTvis<br />

2009 wlis<br />

31 dekembriT<br />

dasrulebuli<br />

wlisaTvis<br />

savaWro, wminda 26 11<br />

ararealizebuli sakurso sxvaoba, wminda 1 (6)<br />

sul wminda mogeba ucxouri valutiT<br />

ganxorcielebul operaciebze<br />

27 5<br />

31


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

6. sakomisio Semosavlebi da xarjebi<br />

sakomisio Semosavlebi da xarjebi moicavs:<br />

2010 wlis<br />

31 1 dekembriT<br />

dasrulebuli<br />

wlisaTvis<br />

2009 wlis<br />

31 dekembriT<br />

dasrulebuli<br />

wlisaTvis<br />

sakomisio Semosavlebi:<br />

naRd fulTan dakavSirebuli operaciebi 18 5<br />

angariSsworebis sakomisio 17 4<br />

operaciebi plastikuri baraTebiT 12 5<br />

sxva 11 2<br />

sul sakomiso Semosavlebi 58 16<br />

sakomisio xarjebi:<br />

angariSsworebis sakomisio (39) (16)<br />

plastikuri baraTebiT moimsaxureba (17) (2)<br />

naRd fulTan dakavSirebuli operaciebi - (2)<br />

sxva - (1)<br />

sul sakomisio xarjebi (56) (21)<br />

7. saoperacio xarjebi<br />

saoperacio xarjebi moicavs:<br />

2010 wlis<br />

31 dekembriT<br />

dasrulebuli<br />

wlisaTvis<br />

2009 wlis<br />

31 dekembriT<br />

dasrulebuli<br />

wlisaTvis<br />

xelfasebi da premiebi 2,121 2,380<br />

cveTa da amortizacia 673 553<br />

saoperacio lizingi 123 177<br />

dacvis xarjebi 113 136<br />

sareklamo xarjebi 103 23<br />

profesiuli momsaxureba 83 79<br />

komunikaciis xarjebi 65 68<br />

gadasaxadebi, mogebis gadasaxadis garda 58 261<br />

komunaluri xarjebi 39 42<br />

mivlinebis xarjebi 38 34<br />

dazRvevis xarjebi 13 12<br />

sakancelario xarjebi 6 5<br />

ZiriTadi saSualebebis SekeTeba 3 17<br />

sxva xarjebi 321 338<br />

sul saoperacio xarjebi 3,759 4,125<br />

32


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

8. mogebis gadasaxadi<br />

<strong>banki</strong> sagadasaxado angariSgebas awarmoebs sagadasaxado angariSebis<br />

safuZvelze, romelic mzaddeba finansuri angariSgebis saerTaSoriso<br />

standartebis Sesabamisad.<br />

garkveuli xarjebis arasagadasaxado mizniT gamoviqviTvisa da<br />

gadasaxadisagan gaTavisuflebuli Semosavlebidan gamomdinare, <strong>banki</strong><br />

mudmivad ganicdis sagadasaxado gansxvavebebs.<br />

finansuri angariSgebis miznebisaTvis gadavadebuli gadasaxadebi asaxavs<br />

aqtivebisa da valdebulebebis sabalanso Rirebulebas da sagadasaxado<br />

miznebisaTvis gamoyenebul Tanxebs Soris droebiTi sxvaobebis wminda<br />

sagadasaxado efeqtebs. 2010 da 2009 wlebis 31 dekembris mdgomareobiT<br />

arsebuli droebiTi sxvaobebi ZiriTadad dakavSirebulia Semosavlebisa da<br />

xarjebis aRiarebis gansxvavebul meTodebTan da garkveuli aqtivebis<br />

aRricxul RirebulebasTan.<br />

2010 da 2009 wlebis monacemebis Sedarebisas gamoyenebuli sagadasaxado<br />

ganakveTi warmoadgens mogebis gadasaxadis 15%-ian ganakveTs, romelsac<br />

<strong>saqarTvelo</strong>s sagadasaxado kanonmdeblobis safuZvelze korporatiuli<br />

sawarmoebi ixdian dasabegr mogebaze.<br />

2010 da 2009 wlebis 31 dekembris mdgomareobiT droebiTi sxvaobebi Seadgens:<br />

dekemberi 31,<br />

2010<br />

dekemberi 31,<br />

2009<br />

dasaqviTi<br />

droebiTi sxvaoba:<br />

sxva operaciebis rezervebi 1,415 1,415<br />

sxva aqtivebi 241 272<br />

sul dasaqviTi<br />

droebiTi sxvaoba 1,656 1,687<br />

dasabegri droebiTi sxvaoba:<br />

ZiriTadi saSualebebi 10 (661)<br />

sxva operaciebis rezervi (8) (6)<br />

sesxebze danakargebis rezervi (143) (6)<br />

sul dasabegri droebiTi sxvaoba (141) (673)<br />

wminda gadavadebuli dasabegri droebiTi sxvaoba 1,515 1,014<br />

zaralis gadatana momaval periodze<br />

15%-iani sagadasaxado ganakveTiT 5,639 3,568<br />

wminda gadavadebuli sagadasaxado aqtivi kanoniT<br />

gansazRvruli 15%-iani sagadasaxado ganakveTiT 860 475<br />

gadavadebuli sagadasaxado aqtivebis rezervi (112) -<br />

wminda gadavadebuli sagadasaxado aqtivi 748 475<br />

33


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

kavSiri sagadasaxado xarjebsa da buRaltrul mogebas Soris, 2010 da 2009<br />

wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlebisaTvis, aixsneba Semdegnairad:<br />

2010<br />

wlis<br />

31 dekembriT<br />

dasrulebuli<br />

wlisaTvis<br />

2009 wlis<br />

31 dekembriT<br />

dasrulebuli<br />

wlisaTvis<br />

zarali mogebis gadasaxadamde (2,610) (4,141)<br />

kanoniT gansazRvruli gadasaxadis<br />

ganakveTi (15%) (391) (409)<br />

gadavadebuli sagadasaxado aqtivebis Camowera 112 -<br />

mudmivi cvlilebebis sagadasaxado efeqti 6 35<br />

mogebis gadasaxadis xarji (273) (374)<br />

mimdinare mogebis gadasaxadis xarji - -<br />

gadavadebuli sagadasaxado valdebulebebis aRdgena (273) (374)<br />

mogebis gadasaxadis sargebeli (273) (374)<br />

gadavadebuli mogebis sagadasaxad<br />

gadasaxado aqtivi 2010 2009<br />

ianvari 1 - gadavadebuli sagadasaxado aqtivi 475 101<br />

gadavadebuli sagadasaxado aqtivis zrda asaxuli<br />

sruli mogeba-zaralis angariSSi 273 374<br />

dekemberi 31 - gadavadebuli sagadasaxado aqtivi 748 475<br />

9. fuli da naSTebi <strong>saqarTvelo</strong>s erovnul bankSi<br />

dekemberi 31,<br />

2010<br />

dekemberi 31,<br />

2009<br />

fuli 676 393<br />

naSTebi <strong>saqarTvelo</strong>s erovnul bankSi (“seb”) 857 2,486<br />

sul fuli da naSTebi <strong>saqarTvelo</strong>s erovnul<br />

bankSi 1,533 2,879<br />

2010 da 2009 wlebis 31 dekembris mdgomareobiT <strong>saqarTvelo</strong>s erovnul bankSi<br />

arsebuli naSTebi moicavs minimalur savaldebulo depozits <strong>saqarTvelo</strong>s<br />

erovnul bankSi (“seb”) 281 aTasi da 49 aTasi laris odenobiT.<br />

34


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

fuli da fulis eqvivalentebi fuladi saxsrebis moZraobis angariSis<br />

miznebisaTvis Seadgens:<br />

dekemberi 31,<br />

2010<br />

dekemberi 31,<br />

2009<br />

fuli da naSTebi <strong>saqarTvelo</strong>s erovnul bankSi 1,533 2,879<br />

sakorespondento angariSebi 658 248<br />

2,191 3,127<br />

gamoklebuli: savaldebuli minimaluri depoziti<br />

seb-Si (281) (49)<br />

sul fuli da fulis eqvivalentebi 1,910 3,078<br />

10. moTxovnebi bankebis mimarT<br />

moTxovnebi bankebis mimarT moicavs:<br />

dekemberi 31,<br />

2010<br />

dekemberi 31,<br />

2009<br />

sakorespondento angariSebi sxva bankebSi 658 538<br />

sul moTxovnebi bankebis mimarT 658 538<br />

2010 da 2009 wlebis 31 dekembris mdgomareobiT sakredito riskisadmi<br />

maqsimalurma odenobam bankebis mimarT moTxovnebis mixedviT Seadgina 658<br />

aTasi da 538 aTasi lari, Sesabamisad.<br />

11. klientebze gacemuli sesxebi<br />

klientebze gacemuli sesxebi moicavs:<br />

dekemberi 31,<br />

2010<br />

dekemberi 31,<br />

2009<br />

klientebze gacemuli sesxebi 10,027 309<br />

daricxuli procenti 89 3<br />

10,116 312<br />

gamoklebuli: SesaZlo gaufasurebis danakargebis<br />

rezervi (58) -<br />

sul klientebze gacemuli sesxebi 10,058 312<br />

2010 da 2009 wlebis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis gaufasurebis<br />

danakargebis rezervis moZraoba mocemulia me-4 SeniSvnaSi.<br />

35


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

qvemoT mocemuli cxrili asaxavs sesxebs miRebuli uzrunvelyofis mixedviT<br />

da ar warmoadgens uzrunvelyofis samarTlian Rirebulebas:<br />

dekemberi 31,<br />

2010<br />

dekemberi 31,<br />

2009<br />

sesxebi uzrunvelyofili fuladi saxsrebiT 3,594 312<br />

sesxebi uzrunvelyofili kombinirebuli<br />

uzrunvelyofiT 3,486 -<br />

sesxebi uzrunvelyofili ZiriTadi saSualebebiT 2,851 -<br />

sesxebi uzrunvelyofili satransporto<br />

saSualebebiT 6 -<br />

sesxebi uzrunvelyofili garantiebiT 5 -<br />

sesxebi uzrunvelyofis gareSe 116 -<br />

sul klientebze gacemuli sesxebi 10,058 312<br />

dekemberi 31,<br />

2010<br />

dekemberi 31,<br />

2009<br />

vaWroba da momsaxureba 7,644 -<br />

fizikuri pirebi 2,381 -<br />

mSenebloba 33 -<br />

safinanso seqtori - 312<br />

sul klientebze gacemuli sesxebi 10,058 312<br />

fizikur pirebze gacemuli sesxebi moicavs Semdeg produqtebs:<br />

dekemberi 31,<br />

2010<br />

dekemberi 31,<br />

2009<br />

ipoTekuri sesxebi 1,761 -<br />

samomxmareblo sesxebi 620 -<br />

sul fizikur pirebze gacemuli sesxebi 2,381 -<br />

bankma sakredito saqmianoba daiwyo 2009 wlis maisSi da 2009 wlis 11 mai<strong>ss</strong><br />

erTaderTi sesxi gasca Sps sadazRvevo kompania “ai-si jgufze” 220 aTasi<br />

aSS dolaris odenobiT, 15,5 wliuri saprocento ganakveTiT da 2010 wlis 11<br />

maisamde dafarvis vadiT. sakredito procedurebi aqtiurad dainerga 2010<br />

wlis ivnisSi <strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> yazaxeTis mier dawesebuli limitebis<br />

safuZvelze. 2010 wlis 31 dekembris mdgomareobiT gacemuli sesxebis srulma<br />

raodenobam da sesxebis portfelis Rirebulebam Sesabamisad Seadgina 170<br />

sesxi 10,027 aTasi laris odenobiT (ovadraftebis CaTvliT Sesabamisad 6<br />

aTasi laris odenobiT).<br />

2010 wlis 31 dekembris mdgomareobiT bankma gasca erTi sesxi Sps “alioni<br />

777”-ze 3,585 aTasi laris odenobiT, romelic individualurad aRemateba<br />

<strong>banki</strong>s kapitalis 10 procents. mocemuli sesxis wliuri saprocento<br />

ganakveTi 13,5 procents Seadgens da dafarvis vadas 2012 wlis 28 seqtemberi<br />

warmoadgens.<br />

36


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

2010 da 2009 wlebis 31 dekembris mdgomareobiT klientebze gacemuli yvela<br />

sesxi (sruli portfelis 100 procenti) gaica <strong>saqarTvelo</strong>Si moRvawe<br />

kompaniebze, rac warmoadgens mniSvnelovan geografiul koncentracias erT<br />

regionSi.<br />

qvemoT mocemul cxrilSi Sejamebulia klientebze gacemuli sesxis analizi<br />

gaufasurebis mixedviT:<br />

dekemberi 31,<br />

2010<br />

sabalanso<br />

gaufasu-<br />

sabalanso<br />

Rirebu-<br />

rebis<br />

Rirebu-<br />

leba<br />

danakar-<br />

leba<br />

rezervis<br />

gebis<br />

formire-<br />

rezervi<br />

bamde<br />

dekemberi 31,<br />

2009<br />

sabalanso<br />

gaufasu-<br />

sabalanso<br />

Rirebu-<br />

rebis<br />

Rirebu-<br />

leba<br />

danakar-<br />

leba<br />

rezervis<br />

gebis<br />

formire-<br />

rezervi<br />

bamde<br />

klientebze gacemuli<br />

sesxebi, romlebic<br />

individualurad<br />

ganisazRvreba rogorc<br />

gaufasurebuli - - - - - -<br />

klientebze gacemuli<br />

sesxebi, romlebic<br />

erToblivad<br />

ganisazRvreba rogorc<br />

gaufasurebuli 1,576 (58) 1,518 312 - 312<br />

sesxebi gaufasurebis<br />

gareSe 8,540 - 8,540<br />

sul<br />

10,116 (58) 10,058 312 - 312<br />

37


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

12. gasayidad arsebuli investiciebi<br />

gasayidad arsebuli investiciebi moicavs:<br />

wili<br />

dekemberi 31,<br />

2010<br />

dekemberi 31,<br />

2009<br />

fasiani qaRaldebi kapitalSi<br />

Si:<br />

<strong>ss</strong> gaerTianebuli biling-centri 6.25% 54 54<br />

sul gasayidad arsebuli investiciebi 54 54<br />

13. dafarvis vadamde amde flobili investiciebi<br />

wliuri<br />

nominaluri<br />

dekemberi 31,<br />

2010<br />

wliuri<br />

nominaluri<br />

dekemberi 31,<br />

2009<br />

saprocento<br />

ganakveTi<br />

saprocento<br />

ganakveTi<br />

<strong>saqarTvelo</strong>s finansTa<br />

saministros sadepozito<br />

sertifikatebi 13.8% - 15.6% 9,990 4.0% - 6.1% 13,946<br />

seb-Si arsebuli<br />

sadepozito sertifikatebi 8.5% - 9.8 % 4,300 2.9% - 3.1 % 2,000<br />

14,290 15,946<br />

gamoklebuli diskonti (137) (251)<br />

sul dafarvis vadamde<br />

flobili investiciebi 14,153 15,695<br />

2010 wlis 31 dekembris mdgomareobiT sadepozito sertifikatebze<br />

daricxulma saprocento Semosavalma da fasnamatma Sesabamisad Seadgina 303<br />

aTasi da 132 aTasi lari. 2009 wlis 31 dekembris mdgomareobiT sadepozito<br />

sertifikatebze daricxuli procenti da fasnamati Seadgens nuls.<br />

38


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

14. ZiriTadi saSualebebi<br />

Tavdapirveli<br />

RirebulebiT<br />

Senobebi<br />

da sxva<br />

uZravi<br />

qoneba<br />

kompiuter<br />

ebi da<br />

kavSirgabm<br />

ulobis<br />

mowyobil<br />

oba<br />

trans-<br />

porti<br />

aveji<br />

da<br />

mowyobi-<br />

lobebi<br />

sxva<br />

daumTavre-<br />

beli<br />

mSenebloba<br />

sul<br />

dekemberi 31, 2008 3,043 470 229 329 204 285 4,560<br />

Sesyidva - 76 - 2 91 11 180<br />

gadatana - 27 - - - (27) -<br />

Camowera - - - (2) - - (2)<br />

dekemberi 31, 2009 3,043 573 229 329 295 269 4,738<br />

Sesyidva - 2 - - 11 - 13<br />

Camowera - - - (2) - - (2)<br />

dekemberi 31, 2010 3,043 575 229 327 306 269 4,749<br />

dagrovili cveTa<br />

dekemberi 31, 2008 5 41 33 13 7 - 99<br />

wlis daricxva 30 100 46 51 42 - 269<br />

Camoweris Sedegad<br />

eliminirebuli - - - (2) - - (2)<br />

dekemberi 31, 2009 35 141 79 62 49 - 366<br />

wlis daricxva 30 110 46 50 45 - 281<br />

Camoweris Sedegad<br />

eliminirebuli - - - (2) - - (2)<br />

dekemberi 31, 2010 65 251 125 110 94 - 645<br />

wminda sabalanso<br />

Rirebuleba<br />

dekemberi 31, 2010 2,978 324 104 217 212 269 4,104<br />

dekemberi 31, 2009 3,008 432 150 267 246 269 4,372<br />

2010 da 2009 wlebis 31 dekembris mdgomareobiT banks ar daugiravebia<br />

ZiriTadi saSualebebi.<br />

39


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

15. aramaterialuri aqtivebi<br />

aramaterialuri<br />

aqtivebi<br />

TviTRirebuleba<br />

dekemberi 31, 2008 1,001<br />

Sesyidva 1,020<br />

dekemberi 31, 2009 2,021<br />

Sesyidva 16<br />

dekemberi 31, 2010 2,037<br />

dagrovili amortizacia<br />

dekemberi 31, 2008 6<br />

wlis daricxva 284<br />

dekemberi 31, 2009 290<br />

wlis daricxva 392<br />

dekemberi 31, 2010 682<br />

wminda sabalanso Rirebuleba<br />

dekemberi 31, 2010<br />

1,355<br />

dekemberi 31, 2009 1,731<br />

aramaterialuri aqtivebi moicavs programebsa da licenziebs.<br />

16. sxva aqtivebi<br />

sxva aqtivebi moicavs:<br />

dekemberi 31,<br />

2010<br />

dekemberi 31,<br />

2009<br />

avansi ZiriTadi saSualebebis Sesyidvaze 3,333 3,337<br />

avansi xarjebze 34 26<br />

3,367 3,363<br />

gaufasurebis danakargebis rezervis<br />

gamoklebiT (1,415) (1,415)<br />

sul sxva aqtivebi, wminda 1,952 1,948<br />

40


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

2010 da 2009 wlebis 31 dekembris mdgomareobiT bankma Sps <strong>saqarTvelo</strong><br />

imobiliares mimarT gadaxdili 3,333 laris avansis rezervi asaxa 1,415 aTasi<br />

laris odenobiT, vinaidan am ukanasknelma ver Seasrula sakuTari<br />

valdebuleba Sartavas 40 nomerSi <strong>banki</strong>s saTao ofisis mSeneblobasa da<br />

ganaxlebasTan dakavSirebiT.<br />

17. klientis<br />

is angariSebi<br />

klientis angariSebi moicavs:<br />

dekemberi 31,<br />

2010<br />

dekemberi 31,<br />

2009<br />

vadiani depozitebi 5,319 966<br />

moTxovnamde angariSebi 1,230 145<br />

plastikuri baraTebi 141 52<br />

sul klientis<br />

is angariSebi 6,690 1,163<br />

2010 da 2009 wlebis 31 dekembris mdgomareobiT klientis angariSebi moicavs<br />

daricxul saprocento xarjebs Sesabamisad 35 aTasi da 21 aTasi laris<br />

odenobiT.<br />

2010 da 2009 wlebis 31 dekembris mdgomareobiT klientis angariSebi 2,106<br />

aTasi da 227 aTasi dolaris odenobiT gamoyenebul iqna, rogorc<br />

klientebze gacemuli sesxebis uzrunvelyofa.<br />

2010 da 2009 wlebis 31 dekembris mdgomareobiT klientis angariSebma<br />

Seadgina 5,335 aTasi (80 procenti) da 1,010 (87 procenti) aTasi lari, romelic<br />

ekuTvnoda 10 klients da warmoadgens mniSvnelovan koncentracias.<br />

dekemberi 31,<br />

2010<br />

dekemberi 31,<br />

2009<br />

analizi dargebis mixedviT:<br />

fizikuri pirebi 1,051 662<br />

vaWroba da momsaxureba 5,279 406<br />

mSenebloba 258 95<br />

sxva 102 -<br />

sul klientis angariSebi<br />

6,690 1,163<br />

41


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

18. valdebulebebi bankebis mimarT<br />

valdebulebebi bankebis mimarT moicavs:<br />

dekemberi 31,<br />

2010<br />

dekemberi 31,<br />

2009<br />

seb-isagan miRebuli sesxebi 3,001 -<br />

rezidenti komerciuli bankebis depozitebi 443 -<br />

sul valdebulebebi bankebis mimarT 3,444 -<br />

2010 wlis 31 dekembris mdgomareobiT bankebis mimarT valdebulebebSi<br />

Sesuli daricxuli saprocento xarji Seadgens 2 aTas lars.<br />

2010 wlis 31 dekembris mdgomareobiT rezidenti komerciuli bankebisagan<br />

miRebuli depozitebi warmodgenilia <strong>ss</strong> bi-Ti-ei <strong>banki</strong>sagan miRebuli<br />

depozitiT, wliuri 6%-iani saprocento ganakveTiT da 2011 wlis 21<br />

ianvramde dafarvis vadiT.<br />

2010 wlis 30 dekembris mdgomareobiT bankma miiRo erTdRiani sesxi<br />

erovnuli <strong>banki</strong>sagan 3,000 laris odenobiT, 7.8%-iani wliuri saprocento<br />

ganakveTiT da 2011 wlis 6 ianvriT daTariRebuli dafarvis vadiT.<br />

19. sxva valdebulebebi<br />

sxva valdebulebebi moicavs:<br />

dekemberi 31,<br />

2010<br />

dekemberi 31,<br />

2009<br />

sxva finansuri valdebulebebi:<br />

valdebulebebi momsaxurebaze 98 96<br />

sxva arafinansuri valdebulebebi:<br />

TanamSromelTa anazRaurebis rezervi 118 120<br />

sagadasaxado valdebulebebi mogebis<br />

gadasaxadis garda - 23<br />

sul sxva valdebulebebi 216 239<br />

20. saaqcio kapitali<br />

2010 da 2009 wlebis 31 dekembris mdgomareobiT bankma ganacxada<br />

gamosaSvebad da gamouSva saaqcio kapitali, romelic Sedgeboda 31,000<br />

Cveulebrivi aqciisagan, TiToeuli nominaluri RirebulebiT 1,000 laris<br />

odenobiT. 2010 da 2009 wlebis 31 dekembers <strong>banki</strong>s mier gamocemuli saaqcio<br />

kapitali srulad iqna Setanili.<br />

42


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

21. garantiebi da pirobiTi valdebulebebi<br />

<strong>banki</strong> Tavisi Cveuli saqmianobis procesSi klientebis moTxovnebis<br />

dakmayofilebis mizniT iyenebs finansur instrumentebs gare-sabalanso<br />

riskebiT. aRniSnuli instrumentebi, romlebic moicavs sxvadasxva xarisxis<br />

sakredito risks, ar aris asaxuli finansuri mdgomareobis angariSSi.<br />

sakredito riskisadmi <strong>banki</strong>s maqsimaluri daqvemdebareba pirobiT<br />

valdebulebebTan da kreditebis gacemis valdebulebebTan mimarTebaSi<br />

meore mxaris mier garigebiT gaTvaliswinebuli valdebulebebis ar<br />

Sesrulebis da moTxovnebis gaufasurebis SemTxvevaSi, rezervi, an fasiani<br />

qaRaldebiT uzrunvelyofili rezervi am instrumentebis xelSekrulebis<br />

odenobis eqvivalenturia.<br />

<strong>banki</strong> arasabalanso valdebulebebTan mimarTebaSi imave sakredito da<br />

marTvis politikiT xelmZRvanelobs, romelsac sabalanso operaciebSi<br />

iyenebs.<br />

2010 da 2009 wlebis 31 dekembris mdgomareobiT banks ar gaaCnda pirobiT<br />

valdebulebebze danakargebis rezervi. garantiebi da pirobiTi<br />

valdebulebebi warmodgenilia klientebis gamouyenebeli sakredito<br />

xazebiT.<br />

2010 da 2009 wlebis 31 dekembris mdgomareobiT nominaluri da kontraqtiT<br />

gaTvaliswinebuli Tanxebi Seadgenda:<br />

pirobiTi valdebulebebi da sakredito<br />

valdebulebebi:<br />

dekemberi 31,<br />

2010<br />

nominaluri<br />

Tanxa<br />

dekemberi 31,<br />

2009<br />

nominaluri<br />

Tanxa<br />

sakredito xazebi 202 -<br />

sul pirobiTi da sakredito valdebulebebi 202 -<br />

kapitaluri valdebulebebi – 2010 da 2009 wlebis 31 dekembris mdgomareobiT<br />

banks ar gaaCnda arsebiTi kapitaluri valdebulebebi.<br />

valdebulebebi saoperacio lizingze – 2010 da 2009 wlebis 31 dekembris<br />

mdgomareobiT banks ar gaaCnda arsebiTi salizingo valdebulebebi.<br />

sasamarTlo davebi – 2010 da 2009 wlebis 31 dekembris mdgomareobiT banks ar<br />

hqonia mniSvnelovani sasamarTlo davebi.<br />

43


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

gadasaxadebi – <strong>saqarTvelo</strong>s komerciul da sagadasaxado kanonmdeblobaSi<br />

iseTi muxlebis arsebobis gamo, romelTa interpretacia sxvadasxvagvaradaa<br />

SesaZlebeli da aseve sagadasaxado organoebis mier miRebuli praqtikidan<br />

gamomdinare <strong>banki</strong>s saqmianobisas SemTxveviTi daskvnebis gakeTebisas im<br />

SemTxvevaSi, Tu romelime konkretuli qmedeba, romelic efuZneba<br />

xelmZRvanelobis mier kanonis Taviseburad gagebas ar iqneba mowonebuli<br />

sagadasaxado organoebis mier, aman SeiZleba gamoiwvios damatebiTi<br />

gadasaxadebis, jarimebisa da sauravebis daricxva. amgvarma uzustobebma<br />

Tavi SeiZleba iCinos finansuri instrumentebis SefasebaSi, gaufasurebis da<br />

danakargebis rezervis formirebasa da garigebebSi fasis maCveneblebis<br />

sabazro donis dadgenasTan mimarTebaSi, gansakuTrebiT ki mogebis<br />

sagadasaxado aqtivebis Sefasebisas, romelic warmoiqmneba saprocento<br />

Semosavlis gaqviTvis Sedegad, <strong>banki</strong>saTvis saprocento Semosavlis gadaxdis<br />

wyarosTan daqviTvisas. <strong>banki</strong> miiCnevs, rom ukve dafara yvela gadasaxadi da<br />

finansur angariSgebaSi ar momxdara rezervis formireba.<br />

sapensio gegmebi – TanamSromlebi pensias <strong>saqarTvelo</strong>s mTavrobisagan iReben<br />

<strong>saqarTvelo</strong>s kanonmdeblobisa da normebis Sesabamisad. 2010 da 2009 wlebis<br />

31 dekembris mdgomareobiT banks ar gaaCnda damatebiTi sapensio, pensiaze<br />

gasvlis Semdgom janmrTelobis sadazRvevo valdebuleba, an sapensio<br />

kreditebi arsebul, an yofil TanamSromlebze.<br />

saoperacio garemo – <strong>saqarTvelo</strong>, rogorc ganviTarebadi bazari xasiaTdeba<br />

iseTi riskebiT, romlebic ar arsebobs ganviTarebul bazarze, maT Soris<br />

ekonomikuri, pilitikuri da socialuri, iuridiuli da sakanonmdeblo<br />

riskebiT. rogorc warsulSi xdeboda, realur, an mosalodnel finansur<br />

problemebs, an ganviTarebad ekonomikaSi invesiticiebis CadebasTan<br />

dakavSirebuli mosalodneli riskebis zrdas SeeZlo uaryofiTad emoqmeda<br />

<strong>saqarTvelo</strong>Si sainvesticio klimatze da zogadad <strong>saqarTvelo</strong>s ekonomikaze.<br />

Sedegad, wesebi da kanonebi, romlebic gavlenas axdens biznesze<br />

<strong>saqarTvelo</strong>Si, kvlav eqvemdebareba swraf cvlilebebs. <strong>saqarTvelo</strong>Si<br />

sagadasaxado, savaluto da sabaJo kanonmdeblobis interpretacia<br />

sxvadasxvagvaradaa SesaZlebeli, da sxva kanonieri da fiskaluri<br />

dabrkolebebi sirTuleebs uqmnis <strong>saqarTvelo</strong>Si amJamad momuSave sawarmoebs.<br />

<strong>saqarTvelo</strong>s momavali ekonomikuri mimarTuleba mniSvnelovnadaa<br />

damokidebuli xelisuflebis mier ganxorcielebul ekonomikur, fiskalur da<br />

fuladi RonisZiebebis efeqturobaze, sakanonmdeblo, regulirebis da<br />

politikuri ganviTarebis paralelurad.<br />

globalurma finansurma areulobam, romelmac uaryofiTi gavlena moaxdina<br />

<strong>saqarTvelo</strong>s kapitalisa da sakredito bazrebze 2008 da 2009 wlebSi Caiara<br />

da 2010 wlidan <strong>saqarTvelo</strong>s ekonomikam zrda daiwyo. Tumca isev arsebobs<br />

arsebiTi ekonomiuri gaurkvevloba. globalur finansur sistemaSi arsebulma<br />

sistemuri riskebiT gamowveulma uaryofiTma cvlilebebma, maT Soris<br />

sakredito garemos SezRudvam SeiZleba Seanelos an xeli SeuSalos<br />

ekonomikis ganviTarebas <strong>saqarTvelo</strong>Si, uaryofiTad imoqmedos kapitalis<br />

xelmisawvdomobaze da Rirebulebaze kompaniisTvis da ufro zogadad mis<br />

saqmianobaze, operaciebis Sedegebze da finansur mdgomareobasa da<br />

perspeqtivebze.<br />

44


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

22. garigebebi dakavSirebul mxareebTan<br />

dakavSirebuli mxareebi an operaciebi dakavSirebul mxareebTan, rogorc es<br />

gansazRvrulia ba<strong>ss</strong> #24 `dakavSirebuli mxareebis wardgena~, warmoadgens:<br />

a) mxareebs, romlebic pirdapir an arapirdapir, erTi an meti Suamavlis<br />

meSveobiT akontroleben banks, kontroldebian mis mier an bankTan erTad<br />

eqvemdebarebian saerTo kontrols (maT Soris, mflobeli kompaniebi,<br />

Svilobili sawarmoebi da erTi ZiriTadi sawarmos sxva Svilobili<br />

sawarmoebi), gaaCniaT wili bankSi, rac maT mniSvnelovan gavlenas aZlevs<br />

bankze; an erToblivad akontroleben mas;<br />

b) mekavSire sawarmoebs, romelTa saqmianobaze banks aqvs mniSvnelovani<br />

zegavlena da romlebic ar warmoadgenen investoris arc Svilobil da<br />

arc erTobliv kompanias;<br />

g) <strong>banki</strong>s, an misi mflobeli kompaniis umaRlesi rangis xelmZRvanelobis<br />

wevrebs;<br />

d) a) an g) punqtSi naxsenebi pirebis uaxloes naTesavebs;<br />

e) mxareebs, romlebic g) da d) punqtSi naxsenebi pirebis mier<br />

kontroldebian, an nawilobriv kontroldebian, maTi mniSvnelovani<br />

gavlenis qveS imyofebian, an xmis uflebis mqone aqciaTa mniSvnelovani<br />

paketi, pirdapir an arapirdapir ekuTvnis im zemoT naxseneb pirebs;<br />

TiToeuli dakavSirebuli mxaris ganxilvisas, yuradReba eTmoba kavSiris<br />

ar<strong>ss</strong> da ara mxolod iuridiul formas. banksa da mis dakavSirebul<br />

mxareebs Soris ganxorcielebuli garigebebis detalebi mocemulia qvemoT:<br />

dekemberi 31, 2010 dekemberi 31, 2009<br />

kategoria<br />

finansuri<br />

angariSgebis<br />

mixedviT<br />

dakavSire-<br />

buli<br />

mxareebis<br />

naSTebi<br />

dakavSire-<br />

buli<br />

mxareebis<br />

naSTebi<br />

kategoria<br />

finansuri<br />

angariSgebis<br />

mixedviT<br />

moTxovnebi bankebis mimarT 52 658 141 538<br />

- aqcionerebi 52 141<br />

klientis angariSebi 125 6,690 33 1,163<br />

- umaRlesi rangis xelmZRvaneloba 75 33<br />

- sxva dakavSirebuli mxareebi 50 -<br />

klientebze gacemuli sesxebi 26 10,058 - 312<br />

- umaRlesi rangis xelmZRvaneloba 18 -<br />

- sxva dakavSirebuli mxareebi 8 -<br />

45


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

direqtorebisa da umaRlesi rangis xelmZRvanelobis anazRaureba moicavs:<br />

dekemberi 31, 2010 dekemberi 31, 2009<br />

kategoria<br />

finansuri<br />

angariSgebis<br />

mixedviT<br />

kategoria<br />

finansuri<br />

angariSgebis<br />

mixedviT<br />

umaRlesi rangis<br />

xelmZRvanelobis<br />

anazRaureba: 479 2,121 552 2,380<br />

- TanamSromelTa<br />

moklevadiani anazRaureba 479 552<br />

2010 da 2009 wlebis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis sruli mogebisa<br />

da zaralis angariSi moicavs Semdeg Tanxebs, romlebic dakavSirebul<br />

mxareebTan operaciebis Sedegad warmoiSva:<br />

dakavSire-<br />

buli<br />

mxareebis<br />

naSTebi<br />

dakavSire-<br />

buli<br />

mxareebis<br />

naSTebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT<br />

dasrulebuli wlisaTvis<br />

dakavSire-<br />

kategoria<br />

buli<br />

finansuri<br />

mxareebis<br />

angariSgebis<br />

naSTebi<br />

mixedviT<br />

2009 wlis 31 dekembriT<br />

dasrulebuli wlisaTvis<br />

dakavSire<br />

Sire-<br />

kategoria<br />

buli<br />

finansuri<br />

mxareebis<br />

angariSgebis<br />

naSTebi<br />

mixedviT<br />

saprocento Semosavali 1 1,441 - 1,484<br />

- umaRlesi rangis<br />

xelmZRvaneloba 1 -<br />

saprocento xarji 9 268 2 85<br />

- umaRlesi rangis<br />

xelmZRvaneloba 6 2<br />

- sxva dakavSirebuli<br />

mxareebi 3 -<br />

saoperacio xarjebi 479 3,759 552 4,125<br />

- umaRlesi rangis<br />

xelmZRvaneloba 479 552<br />

23. finansuri instrumentebis samarTliani Rirebuleba<br />

samarTliani Rirebuleba warmoadgens Tanxas, romelzec instrumenti<br />

SeiZleba gaicvalos garigebis mosurne gaTviTcnobierebul mxareebs Soris<br />

komerciuli operaciis Sedegad, garda salikvidacio da iZulebiTi<br />

garigebebisa. warmodgenilma Sefasebebma SesaZlebelia ar asaxos Tanxebi,<br />

romlebic banks SeiZleba mieRo misi finansuri instrumentebis paketis<br />

faqtiuri realizaciisas.<br />

46


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

finansuri aqtivebis da valdebulebebis samarTliani Rirebuleba<br />

warmodgenilia qvemoT <strong>banki</strong>s Sesabamis sabalanso monacemebTan erTad:<br />

2010<br />

wlis 31 dekembriT<br />

dasrulebuli wlisaTvis<br />

sabalanso<br />

samarTliani<br />

Rirebuleba<br />

Rirebuleba<br />

2009 wlis 31 dekembriT<br />

dasrulebuli wlisaTvis<br />

sabalanso<br />

samarTliani<br />

Rirebuleba<br />

Rirebuleba<br />

fuli da naSTebi<br />

<strong>saqarTvelo</strong>s erovnul<br />

bankSi 1,533 1,533 2,879 2,879<br />

moTxovnebi bankebis mimarT 658 658 538 538<br />

klientebze gacemuli<br />

sesxebi 10,058 10,058 312 312<br />

gasayidad arsebuli<br />

investiciebi 54 54 54 54<br />

dafarvis vadamde flobili<br />

investiciebi 14,153 14,153 15,695 15,695<br />

klientis angariSebi (6,690) (6,023) (1,163) (1,163)<br />

sxva finansuri<br />

valdebulebebi (98) (98) (96) (96)<br />

24. regulirebis sakiTxebi<br />

Semdegi cxrili aanalizebs <strong>banki</strong>s sazedamxedvelo kapitalis resursebs<br />

kapitalis adekvaturobis miznebisaTvis:<br />

31 dekemberi<br />

dekemberi 31,<br />

2010<br />

dekemberi 31,<br />

2009<br />

moZraobebi pirvelad kapitalSi: 26,602 30,369<br />

Cveulebrivi saaqcio kapitalis gamoSveba - -<br />

wminda zarali (2,337) (3,767)<br />

31 dekemberi 24,265 26,602<br />

dekemberi 31,<br />

2010<br />

dekemberi 31,<br />

2009<br />

sazedamxedvelo kapitalis Semadgenloba:<br />

pirveladi kapitali:<br />

saaqcio kapitali 31,000 31,000<br />

dagrovili zarali (4,398) (631)<br />

zarali wlisaTvis (2,337) (3,767)<br />

sul Sesabamisi pirveladi kapitali 24,265 26,602<br />

sul sazedamxedvelo kapitali 24,265 26,602<br />

kapitalis koeficientebi:<br />

pirveladi kapitali 168% 277%<br />

sul kapitali 168% 277%<br />

47


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

kapitalis adekvaturobis uzrunvelsayofad standartebiT dawesebuli<br />

raodenobrivi sazomebi <strong>banki</strong>sagan moiTxovs mTliani kapitalis (8%) da<br />

pirveladi kapitalis (4%) riskis mixedviT Sewonili aqtivebis minimaluri<br />

naSTebis da koeficientebis SenarCunebas.<br />

koeficientis daTvla ganxorcielda bazelis komitetis mier gansazRvruli<br />

principebis mixedviT.<br />

25. kapitalis riskis marTva<br />

<strong>banki</strong> sakuTar kapitals marTavs imisaTvis, rom SeZlos sawarmos daSvebis<br />

principis safuZvelze funqcionirebis gagrZeleba, raTa sesxebisa da<br />

kapitalis naSTebis optimizaciis saSualebiT maqsimaluri gaxados<br />

aqcionerebis ukugeba.<br />

<strong>banki</strong>s kapitalis struqtura Sedgeba gamoSvebuli kapitalisa da dagrovili<br />

zaralisagan, rogorc mocemulia kapitalSi cvlilebebis angariSSi.<br />

aqcionerTa sabWo kapitalis struqturas weliwadSi erTxel ganixilavs.<br />

sabWo iTvaliswinebs kapitalis Rirebulebas da TiToeuli kapitalis<br />

klasTan dakavSirebul risks. xelmZRvanelTa sabWos rekomendaciebze<br />

dayrdnobiT <strong>banki</strong> axorcielebs saerTo kapitalis struqturis dabalansebas<br />

dividendebis gadaxdiT, axali aqciebis gamoSvebis da axali sesxebis gacemiT,<br />

an arsebuli sesxebis dafarviT.<br />

26. riskis marTvis politika<br />

riskebis marTva mniSvnelovan rols asrulebs sabanko saqmianobaSi da aris<br />

<strong>banki</strong>s operaciebis mniSvnelovani elementi. <strong>banki</strong>s saqmianobisaTvis<br />

damaxasiaTebeli ZiriTadi riskebi moicavs:<br />

• sakredito risks<br />

• likvidobis risks<br />

• sabazro risks<br />

<strong>banki</strong> aRiarebs, rom riskis efeqturi marTvis procesebis arseboba<br />

mniSvnelovania. amisaTvis bankma daadgina riskis marTvis garemo, romlis<br />

umTavresi mizania <strong>banki</strong> daicvas riskisagan da saSualeba misces miaRwios<br />

sakuTar miznebs. riskis marTvis garemos saSualebiT <strong>banki</strong> axorcielebs<br />

Semdegi saxis riskebis marTvas:<br />

48


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

sakredito riski<br />

<strong>banki</strong> eqvemdebareba sakredito risks, romelic warmoadgens risks, rom<br />

finansur instrumentTan dakavSirebuli romelime mxare ver SeZlebs<br />

dakisrebuli valdebulebis Sesrulebas, ris Sedegadac meore mxares<br />

miadgeba finansuri zarali.<br />

sakredito riskis marTva da monitoringi xorcieldeba <strong>banki</strong>s xelmZRvanelTa<br />

sabWos mier dawesebul limitebSi.<br />

sadac marTebulia, garantiebis gacemis SemTxvevaSi <strong>banki</strong> iRebs<br />

uzrunvelyofas.<br />

sakredito valdebuleba warmoadgens garantiebs an akreditivebs. garesabalanso<br />

finansuri instrumentebis sakredito riski ganimarteba, rogorc<br />

danakargebis albaToba, gamomdinare kontragentis uunarobidan Seasrulos<br />

saxelSekrulebo pirobebi. rac Seexeba kreditis gazrdis valdebulebis<br />

sakredito risks, <strong>banki</strong> potenciurad dgas mTliani gamouyenebeli<br />

valdebulebebis odenobis Tanxis dakargvis saSiSroebis winaSe. Tumca,<br />

danakargis SesaZlo odenoba naklebia mTlian gamouyenebel<br />

valdebulebebze, radgan kreditis gazrdis valdebulebebis umetesoba aris<br />

pirobiTi, gamomdinare klientebis mier specifiuri sakredito moTxovnebis<br />

dacvidan. <strong>banki</strong> akontrolebs gare-sabalanso sakredito valdebulebebis<br />

vadianobas, radgan grZelvadian valdebulebebs ZiriTadad aqvT ufro didi<br />

sakredito riski, vidre moklevadian valdebulebebs.<br />

sakredito riskisadmi daqvemdebarebis<br />

maqsimaluri odenoba<br />

<strong>banki</strong>s maqsimaluri daqvemdebareba sakredito riskis mimarT cvalebadia da<br />

damokidebulia rogorc individualur riskebze, aseve sabazro<br />

ekonomikasTan dakavSirebul zogad riskebzec.<br />

qvemoT mocemuli cxrili warmoadgens sabalanso da garesabalanso<br />

aqtivebis sakredito riskisadmi maqsimalur daqvemdebarebas. finansuri<br />

mdgomareobis angariSSi asaxul finansur aqtivebze sakredito riskisadmi<br />

maqsimaluri daqvemdebareba utoldeba aqtivebis sabalanso Rirebulebas<br />

gaqviTvamde da uzrunvelyofamde. finansuri garantiebisa da sxva garesabalanso<br />

aqtivebis SemTxvevaSi sakredito riskisadmi maqsimaluri<br />

daqvemdebareba warmoadgens maqsimalur Tanxas, romelsac <strong>banki</strong> gadaixdida<br />

garantiis gauqmebis dros.<br />

49


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

2010 wlis 31 dekemberi:<br />

maqsimaluri<br />

daqvemdebareba<br />

moTxovnebi bankebis<br />

mimarT 658<br />

klientebze gacemuli<br />

sesxebi 10,058<br />

gasayidad arsebuli<br />

investiciebi 54<br />

dafarvis vadamde<br />

flobili investiciebi 14,153<br />

2009 wlis 31 dekemberi:<br />

maqsimaluri<br />

daqvemdebareba<br />

moTxovnebi bankebis<br />

mimarT 538<br />

klientebze gacemuli<br />

sesxebi 312<br />

gasayidad arsebuli<br />

investiciebi 54<br />

dafarvis vadamde<br />

flibili investiciebi 15,695<br />

finansuri aqtivebi klasificirdeba mimdinare sakredito reitingis mixedviT,<br />

romelic gamosca saerTaSoriso saagento “Fitch”-ma. umaRlesi Sefaseba aris<br />

aaa. sainvesticio finansur aqtivebs gaaCniaT Sefaseba aaa-dan bbb-mde.<br />

finansuri aqtivebi, romelTa Sefaseba bbb-ze naklebia klasificirdeba,<br />

rogorc spekulatiuri reitingis mqone.<br />

50


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

Semdegi cxrili detalurad warmoadgens 2010 wlis 31 dekembris<br />

mdgomareobiT <strong>banki</strong>s finansuri aqtivebis sakredito reitings:<br />

aaa<br />

aa - a b b+ bb<br />

> bbb Seufase-<br />

beli<br />

sul<br />

2010 wlis<br />

31 dekembris<br />

mdgomareobiT<br />

moTxovnebi bankebis<br />

mimarT - 441 - - 140 - - 77 658<br />

klientebze gacemuli<br />

sesxebi - - - - - - - 10,058 10,058<br />

gasayidad arsebuli<br />

investiciebi - - - - - - - 54 54<br />

dafarvis vadamde<br />

flobili<br />

investiciebi - - - - 14,153 - - - 14,153<br />

valdebulebebi<br />

bankebis mimarT - - - - 3,444 - - - 3,444<br />

Semdegi cxrili detalurad warmoadgens 2009 wlis 31 dekembris<br />

mdgomareobiT <strong>banki</strong>s finansuri aqtivebis sakredito reitings:<br />

aaa<br />

aa - a b b+ bb<br />

> bbb Seufase-<br />

beli<br />

sul<br />

2009<br />

09 wlis<br />

31 dekembris<br />

mdgomareobiT<br />

moTxovnebi bankebis<br />

mimarT - 248 - 62 170 - - 58 538<br />

klientebze gacemuli<br />

sesxebi - - - - - - - 312 312<br />

gasayidad arsebuli<br />

investiciebi - - - - - - - 54 54<br />

dafarvis vadamde<br />

flobili<br />

investiciebi - - - - - - - 15,695 15,695<br />

sabanko seqtori eqvemdebareba sakredito risks klientebze gacemul<br />

sesxebsa da bankTaSoris depozitebTan mimarTebaSi. sakredito riskisadmi<br />

daqvemdebarebas monitoringi regularulad utardeba, raTa uzrunvelyofil<br />

iqnas <strong>banki</strong>s riskis marTvis politikiT dadgenili sakredito limitebisa da<br />

kreditunarianobis moTxovnebis dacva.<br />

geografiuli koncentracia<br />

aqtivebis da valdebulebebis marTvis komiteti akontrolebs risks<br />

kanonmdeblobaSi da afasebs mis gavlenas <strong>banki</strong>s saqmianobaze. es meTodi<br />

saSualebas aZlevs banks minimumamde daiyvanos <strong>saqarTvelo</strong>Si arsebuli<br />

sainvesticio garemos cvlilebebTan dakavSirebuli SesaZlebeli<br />

danakargebi.<br />

51


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

aqtivebis da valdebulebebis geografiuli koncentracia warmodgenilia<br />

qvemoT:<br />

2010 wlis 31 dekembris mdgomareobiT:<br />

<strong>saqarTvelo</strong><br />

egTo-s<br />

qveynebi<br />

sxva<br />

ara<br />

egTo-s<br />

qveynebi<br />

dekemberi 31,<br />

2010<br />

sul<br />

finansuri i aqtivebi<br />

fuli da naSTebi <strong>saqarTvelo</strong>s<br />

erovnul bankSi 1,533 - - 1,533<br />

moTxovnebi bankebis mimarT 88 441 129 658<br />

klientebze gacemuli sesxebi 10,058 - - 10,058<br />

gasayidad arsebuli investiciebi 54 - - 54<br />

dafarvis vadamde flobili<br />

investiciebi 14,153 - - 14,153<br />

sul finansuri aqtivebi 25,886 441 129 26,456<br />

finansuri valdebulebebi<br />

klientebis angariSebi 6,690 - - 6,690<br />

valdebulebebi bankebis mimarT 3,444 - - 3,444<br />

sxva finansuri valdebulebebi 64 34 - 98<br />

sul finansuri valdebulebebi 10,198 34 - 10,232<br />

wminda pozicia 15,688 407 129 16,224<br />

2009 wlis 31 dekembris mdgomareobiT:<br />

<strong>saqarTvelo</strong><br />

egTo-s<br />

qveynebi<br />

sxva<br />

ara<br />

egTo-s<br />

qveynebi<br />

dekemberi 31,<br />

2009<br />

sul<br />

finansuri aqtivebi<br />

fuli da naSTebi <strong>saqarTvelo</strong>s<br />

erovnul bankSi 2,879 - - 2,879<br />

moTxovnebi bankebis mimarT 92 248 198 538<br />

klientebze gacemuli sesxebi 312 -<br />

312<br />

gasayidad arsebuli investiciebi 54 - -<br />

54<br />

dafarvis vadamde flobili<br />

investiciebi 15,695 - - 15,695<br />

sul finansuri aqtivebi 19,032 248 198 19,478<br />

finansuri valdebulebebi<br />

klientebis angariSebi 1,163 - - 1,163<br />

sxva finansuri valdebulebebi 96 - - 96<br />

sul finansuri valdebulebebi 1,259 - - 1,259<br />

wminda pozicia 17,773 248 198 18,219<br />

52


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

likvidobis riski<br />

likvidobis riski exeba depozitebis gadinebis da sxva finansuri<br />

valdebulebebis uzrunvelsayofad sakmarisi saxsrebis arsebobas.<br />

aqtivebis da valdebulebebis marTvis komiteti akontrolebs zemoT<br />

aRniSnul riskebs vadianobis analizis safuZvelze, romelic gansazRvravs<br />

<strong>banki</strong>s strategias Semdgomi finansuri periodisaTvis. mimdinare likvidobis<br />

kontroli xorcieldeba saxazino departamentis mier, romlis funqciac<br />

aris fulad bazrebze garigebebis dadeba, mimdinare likvidobis SenarCuneba<br />

da fuladi nakadebis optimizacia.<br />

likvidobis riskis samarTavad, <strong>banki</strong> axorcielebs klientebis da <strong>banki</strong>s<br />

operaciebze momavalSi mosalodneli fuladi nakadebis yoveldRiur<br />

monitorings, rac warmoadgens aqtiv-pasivebis marTvis procesis nawils.<br />

direqtorTa sabWo awesebs limitebs xelmisawvdomi saxsrebis minimalur<br />

proporciaze gasanaRdebeli depozitebis uzrunvelsayofad da bankTaSorisi<br />

da sxva sasesxo wyaros minimalur doneze, romelic aucilebelia imisaTvis,<br />

rom dakmayofildes ganaRdeba moTxovnis moulodneli warmoqmnisas.<br />

likvidobisa da saprocento ganakveTis analizi:<br />

(a) finansuri valdebulebebis dafarvis vada, romelic iangariSeba<br />

finansuri valdebulebebis (sesxis ZiriTadi Tanxa da procenti)<br />

aradiskontirebuli fuladi saxsrebis im uaxloesi TariRiT, rodesac<br />

<strong>banki</strong> valdebula dafaros valdebuleba; da<br />

(b) finansuri aqtivebis savaraudo dafarvis vada, romelic iangariSeba<br />

finansur aqtivebze (procentis CaTvliT) aradiskontirebuli fuladi<br />

saxsrebis moZraobis safuZvelze, romelic miRebuli iqneba aqtivebze<br />

saxelSekrulebo dafarvis vadaSi, im SemTxvevebis garda, rodesac <strong>banki</strong><br />

fuladi saxsrebis Semodinebas sxva drosaa mosalodneli varaudobs.<br />

53


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

Semdeg cxrilSi gaanalizebulia likvidobis da saprocento ganakveTis<br />

riskebi. qvemoT mocemuli monacemebi efuZneba <strong>banki</strong>s umaRlesi<br />

xelmZRvanelobis mier warmodgenil informacias:<br />

2010 wlis 31 dekembris mdgomareobiT:<br />

1<br />

Tvemde<br />

1-dan 3<br />

Tvemde<br />

3 Tvidan 1<br />

wlamde<br />

1-dan 5<br />

wlamde<br />

5<br />

welze<br />

meti<br />

gadava<br />

debuli<br />

ganusa-<br />

zRvreli<br />

vadianoba<br />

2010 wlis 31<br />

dekemberi,<br />

sul<br />

finansuri aqtivebi<br />

moTxovnebi bankebis mimarT 61 - - - - - - 61<br />

fuli da naSTebi <strong>saqarTvelo</strong>s<br />

erovnul bankSi 550 - - - - - - 550<br />

klientebze gacemuli sesxebi 276 459 1,409 6,828 1,086 - - 10,058<br />

dafarvis vadamde flobili<br />

investiciebi 397 4,140 930 8,686 - - - 14,153<br />

sul<br />

saprocento Semosavlis<br />

mqone finansuri aqtivebi 1,284 4,599 2,339 15,514 1,086 - - 24,822<br />

moTxovnebi bankebis mimarT 597 - - - - - - 597<br />

gasayidad arsebuli<br />

investiciebi - - - - - - 54 54<br />

fuli da naSTebi <strong>saqarTvelo</strong>s<br />

erovnul bankSi 983 - - - - - - 983<br />

sul finansuri aqtivebi 2,864 4,599 2,339 15,514 1,086 - 54 26,456<br />

finansuri valdebulebebi<br />

valdebulebebi bankebis mimarT 3,444 - - - - - - 3,444<br />

klientis angariSebi 326 283 1,137 3,735 - - - 5,481<br />

sul saprocento Semosavlis<br />

mqone finansuri<br />

valdebulebebi 3,770 283 1,137 3,735 - - - 8,925<br />

klientis angariSebi 1,209 - - - - - - 1,209<br />

sxva finansuri valdebulebebi 51 47 - - - - - 98<br />

sul finansuri valdebulebebi 5,030 330 1,137 3,735 - - - 10,232<br />

likvidoba (2,166) 4,269 1,202 11,779 1,086 - 54 16,224<br />

saprocento Semosavlis<br />

mgrZnobiaroba (2,486) 4,316 1,202 11,779 1,086 - - 15,897<br />

saprocento Semosavlis<br />

jamuri mgrZnobiaroba (2,486) 1,830 3,032 14,811 15,897 15,897<br />

jamuri saprocent<br />

procento<br />

Semosavlis mgrZnobiarobis<br />

Sefardeba mTlian aqtivebTan (7%) 5% 9% 43% 46% 46%<br />

54


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

2009 wlis 31 dekembris mdgomareobiT:<br />

1 1-dan 3<br />

3 Tvidan 1<br />

1-dan 5<br />

5 welze<br />

gadava<br />

ganusa-<br />

2009 wlis 31<br />

Tvemde<br />

Tvemde<br />

wlamde<br />

wlamde<br />

meti<br />

debul<br />

i<br />

zRvreli<br />

vadianob<br />

dekemberi,<br />

sul<br />

finansuri aqtivebi<br />

moTxovnebi bankebis mimarT 538 - - - - - - 538<br />

klientebze gacemuli sesxebi 3 - 309 - - - - 312<br />

dafarvis vadamde flobili<br />

investiciebi - 5,057 10,638 - - - - 15,695<br />

sul saprocento Semosavlis<br />

mqone finansuri aqtivebi 541 5,057 10,947 - - - - 16,545<br />

fuli da naSTebi <strong>saqarTvelo</strong>s<br />

erovnul bankSi 2,879 - - - - - - 2,879<br />

gasayidad arsebuli<br />

investiciebi - - - - - - 54 54<br />

sul finansuri aqtivebi 3,420 5,057 10,947 - - - 54 19,478<br />

finansuri valdebulebebi<br />

klientebis angariSebi 287 212 281 383 - - - 1,163<br />

sul saprocento Semosavlis<br />

mqone finansuri<br />

valdebulebebi 287 212 281 383 - - - 1,163<br />

sxva finansuri valdebulebebi 15 81 - - - - - 96<br />

sul finansuri valdebulebebi 302 293 281 383 - - - 1,259<br />

likvidoba 3,118 4,764 10,666 (383) - - 54 18,219<br />

saprocento Semosavlis<br />

grZnobiaroba 254 4,845 10,666 (383) - - - 15,382<br />

saprocento Semosavlis<br />

jamuri mgrZnobiaroba 254 5,099 15,765 15,382 15,382 15,382<br />

jamuri saprocento<br />

Semosavlis mgrZnobiarobis<br />

Sefardeba mTlian aqtivebTan 1% 18% 56% 55% 55% 55%<br />

55


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

likvidobisa da saprocento ganakveTis riskebis analizi warmodgenilia<br />

qvemoT mocemul cxrilSi fa<strong>ss</strong> 7-is Sesabamisad. am cxrilebSi warmodgenili<br />

Tanxebi ar Seesabameba finansuri mdgomareobis angariSSi warmodgenil<br />

Tanxebs, radgan qvemoT warmodgenili monacemebi moicavs finansuri<br />

valdebulebebis vadianobis analizs, rac miuTiTebs kontraqtiT<br />

gaTvaliswinebul darCenil gadaxdebze (saprocento ganakveTis CaTvliT),<br />

romlebic efeqturi saprocento ganakveTis meTodiT ar aisaxeba finansuri<br />

mdgomareobis angariSSi.<br />

2010 wlis 31 dekemberi:<br />

1 Tvemde 1-dan 3<br />

Tvemde<br />

3 Tvidan 1<br />

wlamde<br />

1-dan 5<br />

wlamde<br />

5 welze<br />

meti<br />

saSualo<br />

Sewonili<br />

efeqturi<br />

saprocen-<br />

to<br />

ganakveTi<br />

ganusa-<br />

zRvreli<br />

vadianoba<br />

2010 wlis 31<br />

dekemberi<br />

sul<br />

finansuri<br />

valdebulebebi<br />

valdebulebebi<br />

bankebis mimarT 3,450 - - - - - 3,450<br />

klientebis angariSebi 6.00% 1,580 372 1,503 4,092 - - 7,547<br />

sul saprocento<br />

Semosavlis mqone<br />

finansuri<br />

valdebulebebi 5,030 372 1,503 4,092 - - 10,997<br />

sxva finansuri<br />

valdebulebebi 51 47 - - - - 98<br />

sul finansuri<br />

valdebulebebi 5,081 419 1,503 4,092 - - 11,095<br />

2009 wlis 31 dekemberi:<br />

1 Tvemde 1-dan 3<br />

Tvemde<br />

3 Tvidan 1<br />

wlamde<br />

1-dan 5<br />

wlamde<br />

5 welze<br />

meti<br />

saSualo<br />

Sewonili<br />

efeqturi<br />

saprocen-<br />

to<br />

ganakveTi<br />

ganusa-<br />

zRvreli<br />

vadianoba<br />

2009 wlis 31<br />

dekemberi<br />

sul<br />

finansuri<br />

valdebulebebi<br />

klientis angariSebi 6.00% 296 223 337 400 - - 1,256<br />

sul saprocento<br />

Semosavlis s mqone<br />

finansuri<br />

valdebulebebi 296 223 337 400 - - 1,256<br />

sxva finansuri<br />

valdebulebebi 15 81 - - - - 96<br />

sul finansuri<br />

valdebulebebi 311 304 337 400 - - 1,352<br />

sabazro riski<br />

56


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

sabazro riski moicavs saprocento ganakveTis risks, savaluto risks da<br />

fasebis dadgenis sxva riskebs, romelsac eqvemdebareba <strong>banki</strong>. <strong>banki</strong>s mier<br />

riskebis gamoTvlis meTodebSi da im riskebSi, romlebsac is eqvemdebareba<br />

cvlilebebs adgili ar hqonia.<br />

aqtivebis da valdebulebebis marTvis komiteti agreTve marTavs saprocento<br />

ganakveTisa da sabazro riskebs <strong>banki</strong>s saprocento ganakveTis poziciis<br />

adekvaturobiT, romelic uzrunvelyofs <strong>banki</strong>s pozitiur saprocento<br />

marJas. <strong>banki</strong>s xelmZRvaneloba awarmoebs <strong>banki</strong>s mimdinare finansuri<br />

mdgomareobis monitorings, afasebs mis damokidebulebas saprocento<br />

ganakveTis cvalebadobis mimarT da mis zegavlenas <strong>banki</strong>s momgebianobaze.<br />

saprocento ganakveTis mgrZnobiaroba<br />

saprocento ganakveTis samarTliani Rirebulebis riskebs <strong>banki</strong> marTavs<br />

potenciuri danakargebis perioduli SefasebiT, romelic SesaZlebelia<br />

warmoiSvas bazris koniuqturis negatiuri cvlilebebis Sedegad. <strong>banki</strong>s<br />

xelmZRvaneloba axorcielebs <strong>banki</strong>s finansuri saqmianobis monitorings,<br />

afasebs <strong>banki</strong>s mgrZnobelobas saprocento ganakveTis samarTliani<br />

Rirebulebis cvlilebis mimarT da mis gavlenas <strong>banki</strong>s momgebianobaze.<br />

Semdegi cxrili warmoadgens saprocento ganakveTis riskis mgrZnobiarobis<br />

analizs, romelic ganisazRvra ,,riskis cvalebadobis SesaZlo misaReb<br />

cvlilebebze” dayrdnobiT. am cvlilebebis done ganisazRvreba<br />

xelmZRvanelobis mier da gaTvaliswinebulia riskebis angariSebiT,<br />

romlebsac <strong>banki</strong>s umaRlesi rangis xelmZRvanelobas warudgenen.<br />

gavlena mogebaze gadasaxadis gadaxdamde:<br />

2010 wlis<br />

31 dekembri<br />

ris s mdgomareobiT<br />

saprocento<br />

saprocento<br />

ganakveTi<br />

ganakveTi<br />

+2% -2%<br />

2009 wlis<br />

31 dekembri<br />

ris s mdgomareobiT<br />

saprocento<br />

saprocento<br />

ganakveTi<br />

ganakveTi<br />

+2%<br />

-2%<br />

finansuri aqtivebi:<br />

moTxovnebi bankebis mimarT 1 (1) 74 (74)<br />

fuli da naSTebi <strong>saqarTvelo</strong>s<br />

erovnul bankSi 11 (11) - -<br />

klientebze gacemuli sesxebi 201 (201) 5 (5)<br />

dafarvis vadamde flobili<br />

investiciebi<br />

277 (277) 312 (312)<br />

finansuri valdebulebebi:<br />

valdebulebebi bankebis mimarT (69) 69 - -<br />

klientebis angariSebi (109) 109 (22) 22<br />

wminda gavlena mogebaze gadasaxadis<br />

gadaxdamde<br />

amde 312 (312) 369 (369)<br />

57


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

gavlena aqcionerebis kapitalze:<br />

2010 wlis<br />

31 dekembri<br />

ris s mdgomareobiT<br />

saprocento<br />

saprocento<br />

ganakveTi<br />

ganakveTi<br />

+2% -2%<br />

2009 wlis<br />

31 dekembri<br />

ris s mdgomareobiT<br />

saprocento<br />

saprocento<br />

ganakveTi<br />

ganakveTi<br />

+2%<br />

-2%<br />

finansuri aqtivebi:<br />

moTxovnebi bankebis mimarT 1 (1) 63 (63)<br />

fuli da naSTebi <strong>saqarTvelo</strong>s<br />

erovnul bankSi 9 (9) - -<br />

klientebze gacemuli sesxebi 170 (170) 4 (4)<br />

dafarvis vadamde flobili<br />

investiciebi<br />

236 (236) 265 (265)<br />

finansuri valdebulebebi<br />

debulebebi:<br />

valdebulebebi bankebis mimarT (59) 59 - -<br />

klientebis angariSebi (93) 93 (19) 19<br />

wminda gavlena mogebaze gadasaxadis<br />

gadaxdamde 264 (264) 313 (313)<br />

savaluto riski<br />

savaluto riski ganimarteba, rogorc riski imisa, rom finansuri<br />

instrumentis Rirebuleba Seicvleba ucxouri valutis gacvliTi kursis<br />

cvalebadobasTan erTad. <strong>banki</strong> eqvemdebareba ZiriTadi ucxouri valutis<br />

gacvliT kursebis ryevis gavlenas mis finansur mdgomareobaze da fulad<br />

nakadebze.<br />

aqtivebis da valdebulebebis marTvis komiteti savaluto risks<br />

akontrolebs laris gaufasurebis da sxva makroekonomikuri indikatorebis<br />

dadgenili safuZvlebis Ria savaluto poziciis marTviT, rac banks aZlevs<br />

saSualebas minimumamde daiyvanos erovnul valutasTan mimarTebaSi savaluto<br />

kursis cvalebadobis Sedegad gancdili danakargebi. erovnuli <strong>banki</strong>s<br />

moTxovnebTan Sesabamisobis uzrunvelyofis mizniT saxazino ganyofileba<br />

axorcielebs <strong>banki</strong>s Ria savaluto poziciis yoveldRiur monitorings.<br />

58


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

<strong>banki</strong>s daqvemdebareba ucxouri valutis gacvliTi kursis cvalebadobasTan<br />

mimarTebaSi warmodgenilia Semdeg cxrilSi:<br />

2010 wlis 31 dekembris mdgomareobiT:<br />

lari<br />

aSS<br />

dolari<br />

1 aSS<br />

dolari =<br />

1.7728<br />

lars<br />

evro<br />

1 evro =<br />

2.3500<br />

lars<br />

sxva<br />

dekemberi 31<br />

2010<br />

sul<br />

finansuri aqtivebi<br />

fuli da naSTebi <strong>saqarTvelo</strong>s<br />

erovnul bankSi 729 702 101 1 1,533<br />

moTxvnebi bankebis mimarT 20 463 154 21 658<br />

klientebze gacemuli sesxebi 5,045 5,013 - - 10,058<br />

gasayidad arsebuli<br />

inevsticiebi 54 - - - 54<br />

dafarvis vadamde flobili<br />

investiciebi 14,153 - - - 14,153<br />

sul finansuri aqtivebi 20,001 6,178 255 22 26,456<br />

finansuri valdebulebebi<br />

klientebis angariSebi 690 5,750 250 - 6,690<br />

valdebulebebi bankebis mimarT 3,001 443 - - 3,444<br />

sxva finansuri valdebulebebi 96 2 - - 98<br />

sul finansuri valdebulebebi 3,787 6,195 250 - 10,232<br />

Ria sabalanso pozicia 16,214 (17) 5 22<br />

59


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

2009 wlis 31 dekembris mdgomareobiT:<br />

lari<br />

aSS<br />

dolari<br />

1 aSS<br />

dolari =<br />

1.6858<br />

lari<br />

evro<br />

1 evro =<br />

2.4195<br />

lari<br />

sxva<br />

dekemberi 31<br />

2009<br />

sul<br />

finansuri aqtivebi<br />

fuli da naSTebi seb-Si 2,654 120 103 2 2,879<br />

moTxvnebi bankebis mimarT 12 346 166 14 538<br />

klientebze gacemuli sesxebi - 312 - - 312<br />

gasayidad arsebuli<br />

inevsticiebi 54 - - - 54<br />

dafarvis vadamde flobili<br />

investiciebi 15,695 - - - 15,695<br />

sul finansuri aqtivebi 18,415 778 269 16 19,478<br />

finansuri valdebulebebi<br />

klientebis angariSebi 86 808 269 - 1,163<br />

sxva finansuri valdebulebebi 96 - - - 96<br />

sul finansuri valdebulebebi 182 808 269 - 1,259<br />

Ria sabalanso pozicia 18,233 (30) - 16<br />

savaluto riskis mgrZnobiaroba<br />

Semdegi cxrili detalurad warmoadgens <strong>banki</strong>s mgrZnobiarobas 10%-ian<br />

zrdasa da Semcirebaze aSS dolaris larTan mimarTebaSi. 10% aris<br />

mgrZnobiarobis ganakveTi, romelic gamoiyeneba umaRlesi rangis<br />

xelmZRvanelobisaTvis ucxouri valutis riskze angariSis wardgenisas da<br />

warmoadgens xelmZRvanelobis mier ucxouri valutis gacvliTi kursis<br />

SesaZlo cvlilebis Sefasebas. mgrZnobiarobis analizi moicavs mxolod<br />

arsebuli ucxouri valutis denominirebul fulad erTeuls da<br />

akoreqtirebs maT gacvliT kur<strong>ss</strong> periodis bolos ucxouri valutis<br />

ganakveTis 10%-iani cvlilebiT.<br />

60


<strong>ss</strong> <strong>xalik</strong> <strong>banki</strong> <strong>saqarTvelo</strong><br />

finansur angariSgebasTan TandarTuli SeniSvnebi<br />

2010 wlis 31 dekembriT dasrulebuli wlisaTvis (gagrZeleba)<br />

(aTasobiT larSi, Tu sxva ram ar aris miTiTebuli)<br />

gavlena mogebasa da kapitalze aqtivebis Rirebulebaze dayrdnobiT 2010 da<br />

2009 wlebis 31 dekembris mdgomareobiT:<br />

2010 wlis 31 dekembri<br />

ris<br />

mdgomareobiT<br />

2009 09 wlis 31 dekembri<br />

ris<br />

mdgomareobiT<br />

lari/aSS<br />

dolari<br />

lari/aSS<br />

dolari<br />

lari/aSS<br />

dolari<br />

lari/aSS<br />

dolari<br />

10% -10% 10% -10%<br />

gavlena mogebasa da zaralze (72) 72 (3) 3<br />

gavlena kapitalze (62) 62 (2) 2<br />

2010 wlis 31 dekembri<br />

ris<br />

mdgomareobiT<br />

2009 09 wlis 31 dekembri<br />

ris<br />

mdgomareobiT<br />

lari/evro<br />

lari/evro<br />

lari/evro<br />

lari/evro<br />

10% -10% 10% -10%<br />

gavlena mogebasa da zaralze (10) 10 - -<br />

gavlena kapitalze (8) 8 - -<br />

mgrZnobiarobis analizis SezRudvebi<br />

zemoT mocemuli cxrili axdens ZiriTad daSvebebSi cvlilebebis Sedegebis<br />

demonstrirebas, xolo sxva daSvebebi rCeba ucvleli. realobaSi arsebobs<br />

korelacia daSvebebsa da sxva faqtorebs Soris. aseve unda<br />

gaviTvaliswinoT, rom mgrZnobiaroba ar aris wrfivi da ufro didi, an<br />

patara gavlena ar unda iqnas interpolirebuli, an eqstrapolirebuli am<br />

Sedegebidan gamomdinare.<br />

mgrnobiarobis analizi ar iTvaliswinebs im faqts, rom <strong>banki</strong>s aqtivebi da<br />

valdebulebebi sakmaod aqtiurad imarTeba. amasTan, <strong>banki</strong>s finansuri<br />

pozicia SeiZleba icvlebodes im droisaTvis, rodesac faqtiuri sabazro<br />

moZraobebi iCens Tavs. magaliTad, <strong>banki</strong>s finansuri riskis marTvis<br />

strategia miznad isaxavs sabazro ryevebisadmi damokidebulebis marTvas.<br />

vinaidan sainvesticio bazars axasiaTebs sxvadasxva cvlilebebis done,<br />

marTvis qmedebebma SesaZloa moicvas investiciebis gayidva, sainvesticio<br />

portfelis gadanawilebis cvlilebebi da sxva dacviTi RonisZiebebis<br />

ganxorcieleba. amis Sedegad daSvebebSi cvlilebebis faqtiur gavlenas<br />

SeiZleba ar qondes zegavlena valdebulebebze, maSin rodesac aqtivebi<br />

finansuri mdgomareobis angariSSi sabazro RirebulebiT aRiricxeba. aseT<br />

garemoebebSi aqtivebisa da valdebulebebis gansxvavebulma Sefasebam<br />

SeiZleba migviyvanos aqcionerebis kapitalis cvalebadobasTan.<br />

sxva SezRudvebi mgrZnobiarobis analizSi moicavs savaraudo sabazro<br />

moZraobebis gamoyenebas potenciuri riskis demonstrirebisaTvis, romelic<br />

warmoadgens <strong>banki</strong>s Sexedulebas axlo momavalSi mosalodnel sabazro<br />

cvlilebebze, romelTa darwmunebiT gaTvaliswineba SeuZlebelia da<br />

mosazrebas, rom yvela saprocento ganakveTi erTmaneTis msgavsad<br />

imoqmedebs.<br />

61

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!