Tillögur vegna náttúruverndaráætlunar 2002

NÁTTÚRUFRÆÐISTOFNUN ÍSLANDS 2002
Vernd jarðminja á Íslandi.
Tillögur vegna Náttúruverndaráætlunar 2002
Hraunsvík, Gullbringu– og Kjósarsýslu
Mörk: Sjá meðfylgjandi kort.
Svæðislýsing: Skammt austan við Grindavík er hraunlag sem er óvenjulegt vegna mikils magns
hnyðlinga. Hraunið sjálft er dílalaust pikrít og er einn ríkasti fundarstaður gabbróhnyðlinga á landinu.
Hnyðlingarnir finnast bæði í lögum í berginu og eru einnig áberandi í fjörugrjótinu. Sjá má merki
kvikublöndunar í berginu þar sem „pokar“ eða „flekkir” af dílaríku bergi koma fyrir í dílasnauðu
bergi. Skammt austan við Hraunsvík er Festarfjall þar sem sjávarrof hefur sorfið helminginn af
móbergsfjalli.
• Forsendur: Í Festarfjalli og bergstálinu vestan þess eru merkilegar opnur:
• Í Hraunsvík er hraunlag með mesta magni hnyðlinga sem þekkist hérlendis.
• Jökulberg á milli móbergs (með hnyðlingum) og hrauns. Greinilegar jökulrákir á móberginu.
• Hnullungabergslag í móbergi, hraunstraumur (gangur) hefur troðið sér þar inn á litlu dýpi.
• Festin í Festarfjalli er berggangur sem gengur upp í gegnum móbergið og tengist hraunlagi
ofar. Litlu vestar eru áberandi gaspípur í berginu. Skjólgóð sandströnd er neðan Festarfjalls og
er talsvert varp í björgunum og í grastorfum (lundi, rita, fýll).
Ógnir: Vegagerð og námavinnsla.
Landnotkun: Einhver efnistaka er ofan vegar við Hraunsvík og við Festarfjall.
Forsendur fyrir vernd
Fjölbreytni jarðminja
Jarðminjar í hættu
Óvenjulegar/fágætar gerðir
Viðkvæmt fyrir röskun
Verulegt vísindalegt gildi
Efnahagslegt, félagslegt og menningarlegt gildi
Mikilvægt fyrir viðhald náttúrulegra þróunarferla
Alþjóðlegt náttúruverndargildi
Einkennandi fyrir náttúrufar landshluta
X
X
X
6. mynd. Festarfjall (ljósm. Ingvar A.
Sigurðsson).
5. mynd. Tillaga um verndarsvæði í Hraunsvík.
27