Giáo án Hóa học - Lớp 10 Cơ bản - HỌC KỲ I - Bùi Xuân Đông - THPT Tân Lâm (2017)

https://twitter.com/daykemquynhon 

plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn 

www.facebook.com/daykem.quynhon 

http://daykemquynhon.blogspot.com 

http://daykemquynhon.ucoz.com 

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / 

Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định 

Ngày soạn:28/08/2017 

Tiết 01 

ÔN TẬP 

TÍNH CHẤT HÓA HỌC CỦA CÁC LOẠI CHẤT VÔ CƠ ĐÃ HỌC 

I. MỤC TIÊU 

1. Kiến thức: Củng cố kiến thức về tính chất các loại hợp chất vô cơ đã học 

2. Kỹ năng: Viết phản ứng củng cốvề tính chất các loại hợp chất vô cơ đã học 

3. Thái độ: Say mê nghiên cứu khoa học 

4. Định hướng các năng lực được hình thành 

- Năng lực tự học; hợp tác; 

- Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học; 

- Năng lực tính toán. 

II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 

1. Chuẩn bị của GV: Hệ thống câu hỏi, bài tập có liên quan; 

2. Chuẩn bị của HS 

- Học sinh ôn lại các kiến thức có liên quan; 

- Chuẩn bị các nội dung bài học mà giáo viên yêu cầu hoàn thành. 

III. PPDH VÀ KTDH CHỦ YẾU: Phương pháp đàm thoại. 

IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 

* Hoạt động luyện tập 

1.Tính chất hóa học các loại hợp chất vô cơ đã học 

HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG KIẾN THỨC 

GV: Hợp chất vô cơ được chia thành mấy 1. Oxit 

loại lớn? Cho ví dụ mỗi loại? 

- Là hợp chất của O với 1 nguyên tố khác. 

HS: Hoạt động cá nhân. 

- Tên oxit = Tên nguyên tố (hoá trị) + Oxit 

GV: Oxit là gì? Phân loại? Cho VD minh - Phân loại: 

hoạ? 

+ OB: là oxit có bazơ tương ứng. 


+ OA: là oxit có axit tương ứng. 

- Tính chất: 

+ OB mạnh + nước → B tương ứng. 

+ OB mạnh + OA → M. 

+ OB + A → M + nước. 

+ OA + nước → A tương ứng. 

+ OA + B tan → M + nước 

2. Bazơ. 

- Là hợp chất của KL với nhóm –OH. 

GV: Bazơ là gì? Phân loại? Cho VD - Tên bazơ = Tên KL + Hiđroxit. 

minh hoạ? 

- Phân loại theo tính tan: 


+ Bazơ tan: bazơ của Li, K, Na, Ba, Ca. 

+ Bazơ không tan: bazơ của các KL còn lại. 

- Tính chất hoá học chung: 

+ dung dịch B làm quỳ tím → xanh, 

+ dung dịch B làm phenolphtalein → hồng. 

+ B tan + OA → M + nước. 

DIỄN ĐÀN TOÁN - LÍ - HÓA 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN 

Skype : live:daykemquynhonfanpage 

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/ 

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN 

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú 

Giáo án môn Hóa Học – Lớp 10 – Ban cơ bản 

www.facebook.com/daykemquynhonofficial 

www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial








GV: Axit là gì? Cho VD minh hoạ? Đọc 

tên chúng? 


GV: Muối là gì? Cho VD minh hoạ? Đọc 

tên chúng? Phân loại? 


2. Các công thức tính toán quan trọng 

HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ 

GV: Hướng dẫn HS nhớ lại các công 

thức tính toán quan trọng trong hóa học 


+ B + A → M + nước. 

+ B tan + dd M → M mới + B mới. 

(sản phẩm phải có kết tủa hoặc bay hơi.) 

+ B không tan bị nhiệt phân. 

3. Axit. 

- Là hợp chất của H liên kết với gốc axit. 

- Tên axit: 

+ Tên axit không oxi = Axit + tên phi 

kim + hidric. 

+ Tên axit có oxi = Axit + tên phi kim + 

đuôi “IC” hoặc đuôi “Ơ”. 

- Tính chất hoá học: 

+ đổi màu quỳ tím → hồng. 

+ tác dụng với KL trước H → muối + H 2 

+ tác dụng với OB → muối + nước. 

+ tác dụng với bazơ → muối + nước. 

+ tác dụng với muối → muối mới + axit 

mới. 

4. Muối. 

- Là hợp chất tạo nên bởi KL liên kết với 

gốc axit. 

- Tên muối = tên KL + tên gốc axit. 

- Phân loại: 

+ Muối tan: 

+ Muối không tan và ít tan. 

- Tính chất hoá học: 

+ M tan + M tan → M mới + M mới. 

+ M tan + M tan → 2 M mới. 

+ M + A → M mới + M mới 

NỘI DUNG KIẾN THỨC 

Mol và các đại lượng liên quan: 

m V 

n = , n = 

M 22, 4 

Nồng độ dung dịch: 

mct 

C% = .100 

mdd 

n 

C V 

V.HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC 

1. Hướng dẫn học bài cũ: Ôn lại các kiến thức có liên quan về tính chất hóa học 

chung của oxit, axit, bazo, muối. 

2. Hướng dẫn chuẩn bị bài mới: Yêu cầu HS làm các bài tập trong phiếu học tập 

VI. RÚT KINH NGHIỆM 


M 















Ngày soạn: 04/09/2017 

Tiết 02 

ÔN TẬP 

TÍNH CHẤT HÓA HỌC CỦA CÁC LOẠI CHẤT VÔ CƠ ĐÃ HỌC 


1. Kiến thức: Củng cố kiến thức về tính chất các loại hợp chất vô cơ đã học 

2. Kỹ năng: Viết phản ứng củng cố về tính chất các loại hợp chất vô cơ đã học 

3. Thái độ: Say mê nghiên cứu khoa học 


- Năng lực tự học, hợp tác; 

- Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học. 


1. Chuẩn bị của GV: Hệ thống câu hỏi, bài tập có liên quan; 






* Hoạt động luyện tập, củng cố 

1. Tính chất hóa học của Axit 


GV: Yêu cầu HS hoàn thành các bài tập 

trong phiếu học tập (II. Bài tập 2) 

1. HCl + CuO – 

1. 2 HCl + CuO → CuCl2 + H 

2O; 

2. HCl + Na 2 O – 

2. 2 HCl + Na2O → NaCl + H 

2O; 

3. HCl + K 2 O – 

3. 2 HCl + K2O → KCl + H 

2O; 

4. HCl + MgO – 

4. 2 HCl + MgO → MgCl2 + H 

2O; 

5. HCl + ZnO – 

5. 2 HCl + ZnO → ZnCl2 + H 

2O; 

6. HCl + FeO – 

7. HCl + CaO – 

6. 2 HCl + FeO → FeCl2 + H 

2O; 

8. HCl + BaO – 

7. 2 HCl + CaO → CaCl2 + H 

2O; 

9. HCl + Al 2 O 3 – 

8. 2 HCl + BaO → BaCl2 + H 

2O; 

10. HCl + Fe 2 O 3 – 

9. 6 HCl + Al2O3 → 2AlCl3 + 3 H 

2O; 

11. HCl + Fe 3 O 4 – 

10. 6 HCl + Fe2O3 → 2FeCl3 + 3 H 

2O; 

12. H 2 SO 4 + CuO – 

11. 8 HCl + Fe3O4 → FeCl2 + 2FeCl3 + 4H 2O 

13. H 2 SO 4 + Na 2 O – 

12. H2SO4 + CuO → CuSO4 + H2O; 

14. H 2 SO 4 + K 2 O – 

15. H 2 SO 4 + MgO – 

13. H2SO4 + Na2O → Na2SO4 + H2O; 

16. H 2 SO 4 + ZnO – 

14. H2SO4 + K2O → K2SO4 + H2O; 

17. H 2 SO 4 + FeO – 

15. H 

18. H 2 SO 4 + CaO – 

2SO4 + MgO → MgSO4 + H2O; 

19. H 2 SO 4 + BaO – 

16. H2SO4 + ZnO → MgSO4 + H2O; 

20. H 2 SO 4 + Al 2 O 3 – 

17. H2SO4 + FeO → FeSO4 + H2O 

21. H 2 SO 4 + Fe 2 O 3 – 
















22. H 2 SO 4 + Fe 3 O 4 – 

23. HNO 3 + CuO – 

24. HNO 3 + Na 2 O – 

25. HNO 3 + Fe 2 O 3 – 

26. HNO 3 + Fe 3 O 4 – 

27. H 3 PO 4 + Na 2 O – 

28. H 3 PO 4 + K 2 O – 

29. H 3 PO 4 + CaO – 

30. H 3 PO 4 + BaO – 

31. HCl + Cu(OH) 2 – 

32. HCl + NaOH – 

33. HCl + KOH – 

34. HCl + Mg(OH) 2 – 

35. HCl + Ba(OH) 2 – 

36. H 3 PO 4 + Ba(OH) 2 – 

37. H 3 PO 4 + Al(OH) 3 – 

38. HCl + AgNO 3 – 

39. HCl + Na 2 CO 3 – 

40. HCl + CaCO 3 – 

41. H 2 SO 4 + BaCl 2 – 

42. H 2 SO 4 + PbCl 2 – 

43. HNO 3 + NaCO 3 – 


GV: Nhận xét và bổ sung. 

2. Củng cố kỹ năng tính toán về hóa học 


GV: yêu cầu HS hoàn thành bài tập sau: 

BT: Cho 200ml dung dịch H 2 SO 4 0,5M 

tác dụng hoàn toàn với 250ml dung dịch 

NaOH 1M. 

a, Viết phương trình phản ứng xảy ra. 

b, Tính khối lượng các chất sau phản 

ứng. 

c, Tính nồng độ mol các chất trong dung 

dịch sau phản ứng. 


2 4 

( ) 

38. 2HCl + Cu OH → CuCl + H O 

2 

( ) 

( ) 

2 

( ) 

2 

( ) 

3 

( ) 

2 

2 

2 

2 2 

39. HCl + NaOH → NaCl + H O 

40. HCl + KOH → KCl + H O 

41. 2HCl + Mg OH → MgCl + H O 

2 

2 2 

42. 2HCl 

+ Zn OH → ZnCl + H O 

2 2 

43. 2HCl + Fe OH → FeCl + H O 

44. 6HCl 

+ Fe OH 

2 2 

3 2 

45. 2HCl + Ca OH → CaCl + H O 

48. 

H SO 

→ FeCl + H O 

2 2 

Cu OH CuSO H O 

+ ( ) → 

4 

+ 

2 

49. H SO + 2NaOH → Na SO + 2H O 

2 4 2 4 2 

50. H SO + 2KOH → K SO + 2H O 

2 4 2 4 2 

HCl + AgNO → AgCl + HNO 

2 4 2 

2 

3 3 

2 HCl + Na CO → 2NaCl + CO + H O 

2 3 2 2 

2 HCl + CaCO → CaCl + CO + H O 

H SO 

+ 

BaCl 

3 2 2 2 

→ BaSO + H O 

4 2 

2 HNO + Na CO → 2NaNO + CO + H O 

3 2 3 3 2 2 

2 HNO + CaCO → Ca( NO ) + CO 

+ H O 

3 3 3 2 2 2 


Ta có: 

n = 0, 2.0,5 = 0,1mol 

H2SO4 

nNaOH 

= 0, 25.1 = 0, 25mol 

Phương trình phản ứng: 

H SO + 2NaOH → Na SO + 2H O 

2 4 2 4 2 

0,1 0,2 0,1 

Do đó: 

n = 0,25 − 0,1 = 0,15mol → m = 40.0,15 = 6g 

NaOH d 

m 

C 

C 

Na2SO 

4 

MNaOH d 

MH2SO 

4 

= 0,1.142 = 14,2g 

0,15 1 

= = M 

0,45 3 

0,1 2 

= = M 

0,45 9 



1. Hướng dẫn học bài cũ: Ôn lại các kiến thức có liên quan về tính chất hóa học 

chung của oxit, axit, bazo, muối. 

2. Hướng dẫn chuẩn bị bài mới: Yêu cầu HS làm các bài tập trong phiếu học tập. 

NaOH d 












Tiết 03 

CẤU TẠO NGUYÊN TỬ 






1. Kiến thức: Biết được : 

− Nguyên tử gồm hạt nhân mang điện tích dương và vỏ nguyên tử mang điện tích âm; 

Kích thước, khối lượng của nguyên tử. 

− Hạt nhân gồm các hạt proton và nơtron. 

− Kí hiệu, khối lượng và điện tích của electron, proton và nơtron. 

2. Kĩ năng: 

− So sánh khối lượng của electron với proton và nơtron. 

− So sánh kích thước của hạt nhân với electron và với nguyên tử. 

3. Thái độ: Kích thích sự hứng thú với bộ môn, phát huy khả năng tư duy của học 

sinh 






1. Chuẩn bị của GV: Hệ thống câu hỏi, bài tập có liên quan. 






1. Hoạt động khởi động: Nguyên tử được tạo nên từ những loại hạt nào? Chúng ta 

đã học ở lớp 8. Hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu rõ hơn về điện tích, khối lượng, kích 

thước của chúng. 

2. Hoạt động hình thành kiến thức 

HOẠT ĐỘNG THẦY VÀ TRÒ 


Hoạt động 1: Thành phần cấu tạo của nguyên tử 

Mục tiêu: Biết sự tìm ra e, hạt nhân nguyên tử, p, n, đặc điểm của từng loại hạt. 

GV: Trình chiếu mô phỏng thí nghiệm I. CẤU TẠO NGUYÊN TỬ 

tìm ra e, hạt nhân. 

- Yêu cầu HS nhận xét: 

Tia âm cực di chuyển như thế nào 

khi chưa có từ trường và sau khi có 

từ trường? Vì sao lại như vậy? 

Khi có từ trường, tia âm cực thay 

đổi như thế nào? Điều đó chứng tỏ 

được điều gì? 

Sự di chuyển của các hạt α chứng tỏ 

được điều gì? 
















Hoạt động 2: Kích thước và khối lượng của nguyên tử 

Mục tiêu: Biết sự chênh lệch kích thước giữa hạt nhân và nguyên tử và so sánh, 

Biết đơn vị đo kích thước nguyên tử, đơn vị đo khối lượng nguyên tử 

II/ KÍCH THƯỚC VÀ KHỐI LƯỢNG 

CỦA NGUYÊN TỬ: 

Kích thước nguyên tử: 

GV thông tin 

Người ta biểu thị kích thước nguyên tử 

- Nguyên tử H có bán kính khoảng bằng: 

0,053nm Đường kính khoảng + 1nm(nanomet)= 10 - 9 m 

0,1nm, đường kính hạt nhân nguyên tử + 1A 0 (angstrom)= 10 -10 m 

nhỏ hơn nhiều, khoảng 10 -5 nm. Nguyên tử có kích thước rất lớn so với 

−1 

Em hãy xem đường kính nguyên tố và 

10 nm 

hạt nhân chênh lệch nhau như thế nào? 

kích thước hạt nhân ( = 10.000 lần). 

− 5 

10 nm 

d e,p ≈ 10 -8 nm. 

HS: Hoạt động cá nhân 

Khối lượng nguyên tử: 

GV thông tin, yêu cầu HS nghiên cứu - Do khối lượng thật của 1 nguyên tử quá 

bảng 1/8 

bé, người ta dùng đơn vị khối lượng 

nguyên tử u (đvC). 

1 1 12 1,6605. 10 

ê ử ạ â 

3. Hoạt động luyện tập, vận dụng 



Củng cố kiến thức về cấu tạo của nguyên tử 

BT 1: Tính khối lượng của nguyên tử X 1. 

có 17p, 18n và 17e. 

ê ử 

BT 3: Tổng số hạt trong một nguyên tử 

của nguyên tố X là 115. Trong đó số hạt 2. 

mang điện nhiều hơn số hạt không S = 2 p + n = 115⎫ 

⎧ p = 35 

mang điện là 25. Xác định các loại hạt 

⎬ ⇒ ⎨ 

H = 2 p − n = 25 ⎭ ⎩n 

= 45 

của nguyên tố đó. 


của một nguyên tố là 155. Số hạt mang 

3. 

điện nhiều hơn số hạt không mang điện 

S = 2 p + n = 155⎫ 

⎧ p = 47 

là 33 hạt. Xác định các loại hạt của 

⎬ ⇒ ⎨ 

H = 2 p − n = 33 

nguyên tố đó. 

⎭ ⎩n 

= 61 

BT 6: Tổng số hạt trong nguyên tử của 

một nguyên tố là 13. Xác định các loại 

hạt của nguyên tố đó. 

4. 















⎧ p = e = 4 

⇒ 3,4 ≤ p ≤ 4,3 ⇒ ⎨ 

⎩n 

= 5 


1. Hướng dẫn học bài cũ: Ôn lại các kiến thức có liên quan về nguyên tử thông qua 

sơ đồ tư duy. 

- Yêu cầu HS làm các bài tập trong phiếu học tập 

2. Hướng dẫn chuẩn bị bài mới: m 

S = 2 p + n = 13 ⇒ n = S − 2 p 

n S − 2 p S S 

1 ≤ ≤1,82 ⇒1 ≤ ≤1,82 

⇒ ≤ p ≤ 

p 

p 

3,82 3 












Tiết 04, 05 

HẠT NHÂN NGUYÊN TỬ 







Điện tích hạt nhân và mối quan hệ giữa điện tích hạt nhân với số proton, số electron. 

Số khối, so sánh sự giống và khác nhau giữa KLNT và số khối. 

Định nghĩa về nguyên tố hoá học và ý nghĩa của biễu diễn nguyên tố hoá học. 

2. Kĩ năng: 

− Làm các bài tập có liên quan đến tính số lượng các loại hạt, nguyên tử khối,… 


sinh 












1. Hoạt động khởi động: 

- Tính khối lượng của nguyên tử Clo, biết nguyên tử Clo có 17p, 18n và 17e? 

- So sánh với khối lượng của Clo mà em đã học ở chương trình lớp 8? 


HOẠT ĐỘNG THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG KIẾN THỨC 

Hoạt động 1: Điện tích hạt nhân 

GV: Hướng dẫn HS cùng giải BT: 

Nếu nguyên tử đó có Z proton thì Điện tích hạt nhân (Z) = số p = số e 

nguyên tử đó có điện tích của hạt nhân 

là bao nhiêu? Và số e của nguyên tử đó 

là bao nhiêu? 

Ví dụ:Điện tích hạt nhân (Z) nguyên tử 


Oxi là +8 thì hạt nhân nguyên tử O có 8p 

GV: Yêu cầu HS nêu mối quan hệ giữa và lớp vỏ của nó có 8e. 

điện tích hạt nhân với số p, số e 


GV: Yêu cầu HS thiết lập mối liên hệ 

giữa số p và số n. 


GV: Nhận xét và bổ sung 

GV: Hướng dẫn HS so sánh giữa số 

Hoạt động 2: Số khối 


* Số khối (A): 

A = Z + N = p + n. 

Ví dụ: 

Trong nguyên tử Clo có 17p và 18n thì 















khối và KLNT. 



A = 17 + 18 = 35. 

* Số đơn vị điện tích hạt nhân (Z) và số 

khối (A) là những đặc trưng của hạt 

nhân, cũng chính là đặc trưng của 

nguyên tử. 

Ví dụ: 

Cho nguyên tử O có Z = 8 và A = 17. 

Hãy xác định số p, n, e. 

Ta có: 

Z = số p = số e = 8 

A = Z + N → N = A – Z = 17 – 8 = 9 

Hoạt động 3: Nguyên tố hóa học 

GV: Yêu cầu HS nghiên cứu các vấn đề Nguyên tố hoá học: SGK 

- Định nghĩa về nguyên tố hoá học. Số hiệu nguyên tử: SGK 

- Số hiệu nguyên tử. 

Kí hiệu nguyên tố hoá học: 

- Cách biểu diễn nguyên tố hoá học. 


A 

GV: Bổ sung 

GV: Dựa vào cách biểu diễn nguyên tố 

hoá học, ta có thể tính toán ra được các 

thông tin có liên quan đến nguyên tử. 

GV: yêu cầu HS làm 1 số ví dụ. 

HS: hoạt động cá nhân. 

Z 

X 

Ví dụ: Hãy xác định các thông tin có 

liên quan đến nguyên tử : 

17 35 3 63 

O, 

Cl, 

H Cu 

8 17 1 

, 

29 
















* 

Ta có : 

A = 17 

* 

Ta có : 

A = 35 

* 

Ta có : 

A = 3 

* 

17 

8 

Z = p = e = 8 

35 

17 

Z = p = e = 17 

3 

1 

Z = p = e = 1 

63 

29 

A = Z + N ⇒ N 

A = Z + N ⇒ N 

A = Z + N ⇒ N 

Ta có : 

Z = p = e = 29 

A = 63 

= A − Z 

= A − Z 

= A − Z 

= 17 − 8 = 9 

= 35 −17 

= 18 

= 3 −1 

= 2 

vì A = Z + N ⇒ N = A − Z = 63 − 29 = 34 

Hoạt động 4: Đồng vị 

GV: Đưa ra ví dụ về các đồng vị của H. * VD: SGK 

- Yêu cầu HS xác định số p, n của mỗi * Nhận xét: 

đồng vị ? 

- Các nguyên tử có cùng số p nên có 

- Nhận xét các nguyên tử H này có cùng ĐTHN và chúng thuộc cùng một 

thành phần cấu tạo giống và khác nhau nguyên tố hoá học . 

như thế nào ? 

- Chúng có khối lượng khác nhau vì hạt 

Vậy đồng vị là gì ? 

nhân có số n khác nhau. 


* Định nghĩa: SGK 


Hoạt động 5: Nguyên tử khối trung bình 

.GV: 

* VD: SGK 

- Tại sao cần phải tính nguyên tử khối 

trung bình và cách tính như thế nào? 

- Hướng dẫn HS hoàn thành VD trong 

x1. A1 + x2. A2 

+ ... 

* Tổng quát : A = 

SGK , từ đó rút ra công thức tổng quát. 

x1 + x2 

+ ... 





Củng cố kiến thức về hạt nhân nguyên tử, đồng vị, nguyên tử khối trung bình 

BT 1: Tính khối lượng của nguyên tử X 1. ê ử 


vì 

vì 

vì 

O 

Cl 

H 

Cu 















có 17p, 18n và 17e. 


của nguyên tố X là 115. Trong đó số hạt 

mang điện nhiều hơn số hạt không 

mang điện là 25. Xác định các loại hạt 

của nguyên tố đó. 


của một nguyên tố là 155. Số hạt mang 

điện nhiều hơn số hạt không mang điện 

là 33 hạt. Xác định các loại hạt của 

nguyên tố đó. 

BT 6: Tổng số hạt trong nguyên tử của 

một nguyên tố là 13. Xác định các loại 

hạt của nguyên tố đó. 

Câu 24: Một nguyên tử X có tổng số 

hạt p,n,e bằng 40. Trong đó tổng số hạt 

mang điện nhiều hơn tổng số hạt không 

mang điện là 12 hạt. Số khối của 

nguyên tử X là? 


3. 

S = 2 p + n = 115⎫ 

⎧ p = 35 

⎬ ⇒ ⎨ 

H = 2 p − n = 25 ⎭ ⎩n 

= 45 

4. 

S = 2 p + n = 155⎫ 

⎧ p = 47 

⎬ ⇒ ⎨ 

H = 2 p − n = 33 ⎭ ⎩n 

= 61 

6. 

S = 2 p + n = 13 ⇒ n = S − 2 p 

n S − 2 p S S 

1 ≤ ≤1,82 ⇒ 1 ≤ ≤ 1,82 ⇒ ≤ p ≤ 

p 

p 

3,82 3 

⎧ p = e = 4 

⇒ 3, 4 ≤ p ≤ 4,3 ⇒ ⎨ 

⎩n 

= 5 

24. 

S = 2 p + n = 40 ⎫ ⎧ p = 13 

⎬ ⇒ ⎨ ⇒ A = 27 

H = 2 p − n = 12⎭ 

⎩n 

= 14 

1. Hướng dẫn học bài cũ: Ôn lại các kiến thức có liên quan về hạt nhân nguyên tử 

thông qua sơ đồ tư duy trong phiếu học tập. 

2. Hướng dẫn chuẩn bị bài mới:Chuẩn bị các bài tập trong phiếu học tập. 













Tiết 06 

LUYỆN TẬP 






1. Kiến thức: Củng cố các kiến thức về cấu tạo nguyên tử 

2. Kĩ năng: 

− Làm các bài tập có liên quan đến tính số lượng các loại hạt, nguyên tử khối,… 

3. Thái độ: Kích thích sự ự hứng thú với bộ môn, phát huy khả năng tư t duy của học 

sinh 

4. Định hướng các năng ng lực được hình thành 





1. Chuẩn bị của GV: Hệ ệ thống câu hỏi, bài tập có liên quan. 




III. PPDH VÀ KTDH CHỦỦ YẾU: Phương pháp đàm thoại. 





Củng cố kiến thức về cấu tạo nguyên tử, hạt nhân nguyên tử 

Kiểm tra hệ thống kiến 

thức của học sinh bằng 

sơ đồ tư duy 















GV: Yêu cầu HS làm 1 sốố bài tập để 

luyện tập, củng cố kiến thức 

Câu 10: Nguyên tố Cu có nguyên tử 

khối trung bình là 63,54 có 2 đồng vị X 

và Y, biết tổng số khối là 128. Số ng.tử 

đồng vị X = 0,37 số ng.tử đồng vị Y. 

Vậy số khối của X và Y lần lượt l là? 

Câu 13: Nguyên tố Bo có 2 đồng vị 

11 B (x 1 %) và 10 B (x 2 %), nguyên tử t khối 

trung bình của Bo là 10,8. Giá trị của 

x 1 % là? 

Câu 17: Trong tự nhiên Oxi có 3 đồng 

vị 

16 ° (x%) , 

17 O(y%) , 

18 O(4%), 

nguyên tử khối trung bình của Oxi là 

16,14. Phần trăm đồng vị 16 O v à 17 O 

lần lượt là? 

Câu 21: Nguyên tố X có 3 đồng vị A 1 

X 

(79%), A 2X(10%), A 3X X (11%). Biết tổng 

số khối của 3 đồng vị là 75, nguyên tử 

lượng trung bình của 3 đồng vị là 

24,32. Mặt khác số n của đồng vị thứ 2 

nhiều hơn số n đồng vị ị 1 là l 1 đơn vị . 

A 1 , A 2 , A 3 lần lượt là? 

Câu 34: Nguyên tố X có 2 đồng vị X 1 

10. 

Ta có: 

A1 + A2 

= 128 ⎫ A1 . x + A2 

. y ⎪ 

⎧ 

A1 

= 65 

A = = 63,54 

⎬ ⇒ ⎨ 

x + y ⎪ 

⎩ 

A2 

= 63 

x = 0,37 y 

⎪ 

⎭ 

13. 

Ta có: 

x1 + x2 

= 100 ⎫ 

⎪ ⎧ 

x 

11. x1 + 10. x2 

⎬ 

⇒ ⎨ 

A = = 10,8 

100 

⎪ ⎩x 

⎭ 

17. 

Ta có: 

x + x = 100 − 4 = 96 

1 2 

16. x1 + 17. x2 

+ 18.4 16,14 

A = = 


21. 

Ta có: 

A + A + A = 75 

1 2 3 

A .79 + A .10 + A .11 

A 


A − A = 1 

34. 

1 2 3 

= = 

2 1 

1 

2 

= 80 

= 20 

⎫ 

⎪ ⎧x1 

= 90 

⎬ ⇒ ⎨ 

⎪ ⎩x2 

= 6 

⎭ 

⎫ 

⎧A1 

= 24 

⎪ ⎪ 

24,32⎬ 

⇒ ⎨A 

2 

= 25 

⎪ ⎪ 

⎩A3 

= 26 

⎪⎭ 















và X 2 . Đồng vị X 1 có tổng số hạt là 18. 

Đồng vị X 2 có tổng số ố hạt là 20. Biết 

rằng % các đồng vị bằng nhau và các 

loại hạt trong X 1 cũng bằng nhau. 

Nguyên tử khối trung bình của X là? 

Ta có: 

X : 

12.50 + 14.50 

x1 = x2 

= 50% → AX 

= = 

13 



1. Hướng dẫn học bài cũ: Ôn lại l các kiến thức có liên quan về ề hạt nhân nguyên tử 


2. Hướng dẫn chuẩn bị bài mới: m Chuẩn bị các bài tập trong phiếu học tập. 

1 

S = 2 p + n = 18 

1 1 

18 

p = e = n1 = = 6 → A1 

= 12 

3 

X : 

2 

S = 2 p + n = 20 → n = 8 → A 

= 

14 

2 2 2 2 


X 














Tiết 07 

CẤU TẠO VỎ NGUYÊN TỬ 





- Các electron chuyển động rất nhanh xung quanh hạt nhân nguyên tử không theo 

những quỹ đạo xác định, tạo nên vỏ nguyên tử. 

- Trong nguyên tử, các electron có mức năng lượng gần bằng nhau được xếp vào một 

lớp (K, L, M, N). 

- Một lớp electron bao gồm một hay nhiều phân lớp. Các electron trong mỗi phân lớp 

có mức năng lượng bằng nhau. 

- Số electron tối đa trong một lớp, một phân lớp. 

2. Kĩ năng: Xác định được thứ tự các lớp electron trong nguyên tử, số phân lớp (s, p, 

d) trong một lớp. 


sinh 


- Năng lực tự học; 

- Năng lực hợp tác; 

- Năng lực trình bày; 







III. PPDH VÀ KTDH CHỦ YẾU: 

- Phương pháp hoạt động nhóm, đàm thoại; 

- Kỹ thuật công đoạn. 



- Trong nguyên tử, e chuyển động như thế nào? Cấu tạo của lớp vỏ có đặc điểm ra 

sao? 

- Các e được sắp xếp theo nguyên tắc nào? 



Hoạt động 1: Tìm hiểu vấn đề 

GV: Yêu cầu HS tự tìm hiểu các vấn đề theo nhóm (sử dựng KT công đoạn) 

N1: Theo quan điểm cũ và ngày nay, các e trong nguyên tử chuyển động như thế 

nào? Các e ở trạng thái cơ bản, được xắp xếp theo nguyên tắc nào? 

N2: Tìm hiểu các đặc điểm cơ bản về lớp e (Các e như thế nào thì được xếp vào 1 

lớp? Có bao nhiêu lớp e? Kí hiệu lớp e ntn?) 

N3: Tìm hiểu các đặc điểm cơ bản về phân lớp e (Các e như thế nào thì được xếp 















vào 1 phân lớp? Có bao nhiêu lớp phân e? Kí hiệu phân lớp e ntn? Số phân lớp e 

trong từng lớp e?) 

N4: Hoàn thành bảng tính sau: 

Lớp K (n = 1) L (n = 2 M (n = 3) 

Phân lớp 

Số e tối đa trong 

phân lớp 

Số e tối đa trong 

lớp 

Sự phân bố e 

trên các phân lớp 

HS: hoạt động nhóm 

GV: Nhận xét và hướng dẫn 

Hoạt động 2: Sự chuyển động e trong nguyên tử 

GV: Yêu cầu HS 

trình bày theo 

nhóm 

HS: Đại diện nhóm 

1 trình bày, các 

nhóm khác góp ý 

tiếp. 

GV: Nhận xét và 

bổ sung 

Hoạt động 3: Lớp e 

















nhóm 




tiếp. 


bổ sung 



nhóm 




tiếp. 


bổ sung 

Hoạt động 4: Phân lớp e 















Hoạt động 5: Số e tối đa trên phân lớp, lớp e 

GV: Yêu cầu HS Lớp K (n = 1) L (n = 2 M (n = 3) 

trình bày theo Phân lớp 

nhóm 

HS: Đại diện 

Số e tối đa 

trong phân 

nhóm 1 trình bày, lớp 

các nhóm khác Số e tối đa 

góp ý tiếp. 

trong lớp 

GV: Nhận xét và Sự phân bố e 

bổ sung 

trên các 

phân lớp 



GV: Yêu cầu HS làm bài tập trong 

phiếu học tập để củng cố kiến thức 

Câu 87: Nguyên tử X có tổng số hạt 

là 52 và số khối là 35. 

87. 

Ta có: 

a, Số hiệu nguyên tử của X là? S = 2 p + n = 52⎫ 

⎧ p = Z = 17 

b, X có bao nhiêu lớp e và số e lớp 

⎬ ⇒ ⎨ 

A = p + n = 35 ⎭ ⎩n 

= 18 

ngoài cùng là bao nhiêu? 

X có 3 lớp e và số e lớp ngoài cùng là 

Câu 94: Nguyên tử X có tổng số hạt 

7e 

là 34 và số khối là 23. Số lớp e và số 94. 

e lớp ngoài cùng là? 

Ta có: 

S = 2 p + n = 34⎫ 

⎧ p = Z = 11 

⎬ ⇒ ⎨ 

A = p + n = 23 ⎭ ⎩n 

= 12 

Bài 131: Cho nguyên tử R có e ở 

X có 3 lớp e và số e lớp ngoài cùng là 

phân lớp p bằng 10. Vậy số hiệu 

1e 

nguyên tử của R bằng bao nhiêu? 

131. 


Vì R có 10 e ở phân lớp p nên R có: 


2e ở lớp 1s 

2e ở phân lớp 2s 

6e ở phân lớp 2p 

2e ở phân lớp 3s 

4e ở phân lớp 3p 

Z R = 16. 


1. Hướng dẫn học bài cũ: Ôn lại các kiến thức có liên quan về cấu tạo vỏ nguyên tử 


2. Hướng dẫn chuẩn bị bài mới: Chuẩn bị các bài tập trong phiếu học tập. 






























Tiết 08, 09 

CẤU HÌNH ELECTRON NGUYÊN TỬ 




1. Kiến thức: 

- Thứ tự các mức năng lượng của các electron trong nguyên tử. 

- Sự phân bố electron trên các phân lớp, lớp và cấu hình electron nguyên tử của 20 

nguyên tố đầu tiên. 

- Đặc điểm của lớp electron ngoài cùng: 

+ Lớp ngoài cùng có nhiều nhất là 8 electron (ns 2 np 6 ); 

+ Lớp ngoài cùng của nguyên tử khí hiếm có 8 electron (riêng heli có 2 electron); 

+ Hầu hết các nguyên tử kim loại có 1, 2, 3 electron ở lớp ngoài cùng; 

+ Hầu hết các nguyên tử phi kim có 5, 6, 7 electron ở lớp ngoài cùng. 

2. Kĩ năng: 

- Viết được cấu hình electron nguyên tử của một số nguyên tố hoá học. 

- Dựa vào cấu hình electron lớp ngoài cùng của nguyên tử suy ra tính chất hoá học 

cơ bản (là kim loại, phi kim hay khí hiếm) của nguyên tố tương ứng. 


sinh 



- Năng lực trình bày; 







III. PPDH VÀ KTDH CHỦ YẾU:Phương pháp hoạt động nhóm, đàm thoại; 


1. Hoạt động khởi động: Yêu cầu HS làm 2 bài tập 

Câu 87: Nguyên tử X có tổng số hạt là 52 và số khối là 35.X có bao nhiêu lớp e và số 

e lớp ngoài cùng là bao nhiêu? 

Câu 94: Nguyên tử X có tổng số hạt là 34 và số hạt mang điện nhiều hơn hạt không 

mang điện là 10. Xác định số lớp e và số e lớp ngoài cùng của X? 

Sự sắp xếp các e trong vỏ nguyên tử các nguyên tố như thế nào?Cấu hình e của 

nguyên tử là gì? Cách viết cấu hình e của nguyên tửĐặc điểm của lớp e ngoài cùng có 

ảnh hưởng như thế nào đến tính chất hóa học của các nguyên tử? 



Hoạt động 1: Tìm hiểu vấn đề 

GV: Hướng dẫn HS nghiên cứu tài liệu để tìm hiểu các vấn đề 

- Thứ tự các mức năng lượng trong nguyên tử được sắp xếp như thế nào? 















- Các e trong nguyên tử ở TTCB, được sắp xếp như thế nào? 

- Quy ước cách viết cấu hình e của nguyên tử? 

- Các bước viết cấu hình e của nguyên tử? 

- Như thế nào là nguyên tố s, nguyên tố p, nguyên tố d, nguyên tố f? 

- Đặc điểm của lớp e ngoài cùng. 



Hoạt động 2: Thứ tự các mức năng lượng trong nguyên tử 

GV: 

- Các e trong nguyên tử ở TTCB lần 

- Thứ tự các mức năng lượng trong lượt chiếm các mức năng lượng từ thấp 

nguyên tử được sắp xếp như thế nào? đến cao. 

- Các e trong nguyên tử ở TTCB, được - Thứ tự sắp xếp các phân lớp: 

sắp xếp như thế nào? 

1s2s2p3s3p4s3d4p5s… 

* Hướng dẫn HS tìm hiểu thứ tự các 

mức năng lượng trong nguyên tử 

Hoạt động 3: Cấu hình e của nguyên tử 

GV: 

1. Quy ước cấu hình e: 

- Quy ước cách viết cấu hình e? - Số thứ tự lớp e được ghi bằng chữ số 

- Các bước viết cấu hình e? 

(1, 2, 3…) 

- Phân lớp được ghi bằng chữ thường (s, 

p, d, f) 

- Số e trên mỗi phân lớp được ghi bằng 

dạng chỉ số (s 2 , p 3 , d 10 ,…) 

2. Các bước viết cấu hình e: 

- Xác định số e của nguyên tử. 

- Viết sự phân bố các e vào các phân 

lớp theo thứ tự phân mức năng lượng. 

- Sắp xếp sự phân bố e theo thứ tự các 

lớp e 

* Ví dụ: 

Z = 3: 1s 2 2s 1 

[He] 2s 1 

Z = 13: 1s 2 2s 2 2p 6 3s 3 3p 1 

[Ne] 3s 3 3p 1 

Z = 23: 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 6 3d 3 4s 2 















[Ar]3d 3 4s 2 

- Như thế nào là nguyên tố s, nguyên tố 3. 

p, nguyên tố d, nguyên tố f? 

+ Nguyên tố s là những nguyên tố mà 

- Đặc điểm của lớp e ngoài cùng. nguyên tử có e cuối cùng điền vào phân 

lớp s. 

+ Nguyên tố p là những nguyên tố mà 

nguyên tử có e cuối cùng điền vào phân 

lớp p. 

+ Nguyên tố d là những nguyên tố mà 


lớp d. 

+ Nguyên tố f là những nguyên tố mà 


lớp f. 

Hoạt động 4: Đặc điểm của e lớp ngoài cùng 

- Đặc điểm của e ở lớp ngoài cùng? + Lớp ngoài cùng có nhiều nhất là 8e 

(ns 2 np 6 ); 

+ Lớp ngoài cùng của nguyên tử khí 

hiếm có 8 e (riêng He có 2 e); 

+ Hầu hết các nguyên tử kim loại có 1, 

2, 3 electron ở lớp ngoài cùng (có xu 

hướng nhường e); 

+ Hầu hết các nguyên tử phi kim có 5, 

6, 7 electron ở lớp ngoài cùng (có xu 

hướng nhận e). 



1 

GV: Yêu cầu HS làm bài tập rèn luyện H: 1s 

2 

cách viết cấu hình e của nguyên tửcó Z He: 1s 

2 1 

từ 1 đến 30. 

Li: 1s 

2s 

2 2 

Be: 1s 

2s 

2 2 1 


B: 1s 2s 2 p 


2 2 2 

C: 1s 2s 2 p 

- Cấu hình e của Cu, Cr. 

2 2 3 

N: 1s 2s 2 p 

- Cấu hình bão hòa, bán bão hòa. 

1s 2s 2 p 

2 2 4 

O: 

2 2 5 

F: 1s 2s 2 p 

2 2 6 

Ne: 1s 2s 2 p 

2 2 6 1 

Na: 1s 2s 2 p 3s 

2 2 6 2 

Mg: 1s 2s 2 p 3s 

2 2 6 2 1 

Al: 1s 2s 2 p 3s 3p 


2 2 6 2 2 

Si: 1s 2s 2 p 3s 3p 

2 2 6 2 3 

P: 1s 2s 2 p 3s 3p 

2 2 6 2 4 

S: 1s 2s 2 p 3s 3p 















2 2 6 2 5 

Cl: 1s 2s 2 p 3s 3p 

2 2 6 2 6 

Ar: 1s 2s 2 p 3s 3p 

2 2 6 2 6 1 

K: 1s 2s 2 p 3s 3p 4s 

2 2 6 2 6 2 

Ca: 1s 2s 2 p 3s 3p 4s 

2 2 6 2 6 1 2 

Sc: 1s 2s 2 p 3s 3p 3d 4s 

2 2 6 2 6 2 2 

Ti: 1s 2s 2 p 3s 3p 3d 4s 

2 2 6 2 6 3 2 

V: 1s 2s 2 p 3s 3p 3d 4s 

2 2 6 2 6 5 1 

Cr: 1s 2s 2 p 3s 3p 3d 4s 

2 2 6 2 6 5 2 

Mn: 1s 2s 2 p 3s 3p 3d 4s 

2 2 6 2 6 6 2 

Fe: 1s 2s 2 p 3s 3p 3d 4s 

2 2 6 2 6 7 2 

Co: 1s 2s 2 p 3s 3p 3d 4s 

2 2 6 2 6 8 2 

Ni: 1s 2s 2 p 3s 3p 3d 4s 

2 2 6 2 6 10 1 

Cu: 1s 2s 2 p 3s 3p 3d 4s 

2 2 6 2 6 10 2 

Zn: 1s 2s 2 p 3s 3p 3d 4s 


1. Hướng dẫn học bài cũ: Ôn lại các kiến thức có liên quan về cấu hình e thông qua 

sơ đồ tư duy trong phiếu học tập. 












2. Hướng dẫn chuẩn bị bài mới: Chuẩn bị các bài tập trong phiếu học tập. 
















Tiết 10, 11 

Ngày soạn: 09/10/2017 




Tên bài: LUYỆN TẬP – CẤU TẠO VỎ NGUYÊN TỬ 

A/MỤC TIÊU: 

1.Kiến thức: Học sinh nắm vững: 

-Vỏ nguyên tử gồm các lớp và phân lớp electron. 

-Các mức năng lượng của lớp, phân lớp. Số e tối đa trong một lớp, một phân lớp. 

-Cấu hình e của nguyên tử. 

2.Kỹ năng: 

-Viết được cấu hình e của các nguyên tố. 

-Từ đó suy ra được tính chất tiêu biểu của nguyên tố . 

3.Thái độ: Học sinh tích cực, chủ động và hứng thú trong giờ học. 

B/CHUẨN BỊ: 

1.Giáo viên: Yêu cầu HS làm các bài tập trong phiếu học tập 

2.Học sinh: Chuẩn bị đầy đủ bài tập ở nhà. 

C/PHƯƠNG PHÁP: Đàm thoại , nêu vấn đề. 

D/ TIẾN TRÌNH BÀI DẠY 

* Hoạt động luyện tập 


Hoạt động 1 

Kiến thức cần nhớ 

GV:Yêu cầu hs thảo luận các vấn đề? 

1. Những e nào thì được xếp vào cùng 

một lớp, phân lớp ? 

2. Số e tối đa trong 1 lớp là bao 

nhiêu?Nếu cho n = 1, 2, 3, 4. 

3. Số e tối đa trong một phân lớp là bao 

nhiêu? Cho VD? 

4. Mức năng lượng của các lớp và phân 

lớp được sắp xếp theo chiều tăng dần 

mức năng lượng? 

5. Nêu quy tắc viết cấu hình e nguyên 

tử của một nguyên tố ? 

6. Thế nào là nguyên tố s,p,d,f ? 

7. Cho biết ý nghĩa của cấu hình e? 


GV: nhận xét và bổ sung. 

Hoạt động 2 

Luyện tập, củng cố 

GV: Yêu cầu HS làm 1 số bài tập trong * Viết cấu hình e: 

1 

vở bài tập 

H: 1s 1 e lớp ngoài cùng KL 

2 

BT ngoài: 

He: 1s 2 e lớp ngoài cùng KH 

2 1 

- Viết cấu hình e của các nguyên tử có Li: 1s 

2s 1 e lớp ngoài cùng KL 

2 2 

Z từ 1 đến 30. 

Be: 1s 

2s 1 e lớp ngoài cùng KL 
















- Xác định số e lớp ngoài cùng, từ đó 

dự đoán tính chất hóa học của nguyên 

tử đó. 

2 2 1 

B: 1s 2s 2 p 3 e lớp ngoài cùng KL 

2 2 2 

C: 1s 2s 2 p 4 e lớp ngoài cùng AK 

2 2 3 

N: 1s 2s 2 p 5 e lớp ngoài cùng PK 

2 2 4 

O: 1s 2s 2 p 6 e lớp ngoài cùng PK 

2 2 5 

F: 1s 2s 2 p 7 e lớp ngoài cùng PK 

2 2 6 

Ne: 1s 2s 2 p 

8 e lớp ngoài cùng KH 

2 2 6 1 

Na: 1s 2s 2 p 3s 

1 e lớp ngoài cùng KL 

2 2 6 2 

Mg: 1s 2s 2 p 3s 


2 2 6 2 1 

Al: 1s 2s 2 p 3s 3p 


2 2 6 2 2 

Si: 1s 2s 2 p 3s 3p 

4 e lớp ngoài cùng AK 

2 2 6 2 3 

P: 1s 2s 2 p 3s 3p 

5 e lớp ngoài cùng PK 

2 2 6 2 4 

S: 1s 2s 2 p 3s 3p 


2 2 6 2 5 

Cl: 1s 2s 2 p 3s 3p 


2 2 6 2 6 

Ar: 1s 2s 2 p 3s 3p 

8 e lớp ngoài cùng KH 

2 2 6 2 6 1 

K: 1s 2s 2 p 3s 3p 4s 


2 2 6 2 6 2 

Ca: 1s 2s 2 p 3s 3p 4s 


2 2 6 2 6 1 2 

Sc: 1s 2s 2 p 3s 3p 3d 4s 


2 2 6 2 6 2 2 

Ti: 1s 2s 2 p 3s 3p 3d 4s 


2 2 6 2 6 3 2 

V: 1s 2s 2 p 3s 3p 3d 4s 


2 2 6 2 6 5 1 

Cr: 1s 2s 2 p 3s 3p 3d 4s 


2 2 6 2 6 5 2 

Mn: 1s 2s 2 p 3s 3p 3d 4s 


2 2 6 2 6 6 2 

Fe: 1s 2s 2 p 3s 3p 3d 4s 


2 2 6 2 6 7 2 

Co: 1s 2s 2 p 3s 3p 3d 4s 


1s 2s 2 p 3s 3p 3d 4s 


Ni: 

2 2 6 2 6 8 2 















Câu 55: Nguyên tử S (Z=16) nhận 

thêm 2e thì cấu hình e tương ứng của 

nó là? 

Câu 56: Nguyên tử Na (Z=11) bị mất 

đi 1e thì cấu hình e tương ứng của nó 

là? 

Câu 61: Nguyên tử của nguyên tố R có 

4 lớp e, lớp ngoài cùng có 1e. Vậy số 

hiệu nguyên tử của nguyên tố R là? 

Câu 62: Cấu hình e: 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 6 

4s 1 là của nguyên tử nào? 


3 lớp e, lớp ngoài cùng có 3e. Vậy số 



phân lớp ngoài cùng là 3d 1 . Vậy số 


Câu 72: Nguyên tử của nguyên tố A 

và B đều có phân lớp ngoài cùng là 2p. 

Tổng số e ở hai phân lớp ngoài cùng 

hai nguyên tử này là 3. Vậy số hiệu 

nguyên tử của A và B lần lượt là? 


2 2 6 2 6 10 1 

Cu: 1s 2s 2 p 3s 3p 3d 4s 


2 2 6 2 6 10 2 

Zn: 1s 2s 2 p 3s 3p 3d 4s 


55. 

2 2 6 2 4 

S: 1s 2s 2 p 3s 3p 1s 2 2s 2 2 p 6 3s 2 3p 

6 

56. 

2 2 6 1 

Na: 1s 2s 2 p 3s 1s 2 2s 2 2 p 

6 

61. 

2 2 6 2 6 1 

1s 2s 2 p 3s 3p 4s 

62. 

Z = 19 K 

64. 

2 2 6 2 1 

1s 2s 2 p 3s 3p Z = 13 Al 

68. 

2 2 6 2 6 1 2 

1s 2s 2 p 3s 3p 3d 4s Z = 21 Sc 

72. 

Ta có: 

, đề ó hâ ớ à ù à 2 

 

ố ở hâ ớ à ù ủ , à 3 

Số e ở phân lớp 2p của A là 1 và số e 

ở phân lớp 2p của B là 2 (hoặc ngược lại) 

Do đó, cấu hình e của 

2 2 1 

A:1s 2s 2p 

2 2 2 

B:1s 2s 2 p 

100. 

2 2 6 2 6 6 2 

1s 2s 2 p 3s 3p 3d 4s Z = 26 Fe 

Câu 100: Nguyên tử của nguyên tố A 

có cấu hình e ở phân lớp ngoài cùng là 

3d 6 . Số hiệu nguyên tử của A là ? 




1. Hướng dẫn học bài cũ: 

- Tiết 10: Hoàn thành xong phần BT 1 (viết cấu hình e), hướng dẫn HS làm tiếp các 

bài tập còn lại ở nhà; 

- Tiết 11: Hệ thống các kiến thức có liên quan thông qua các sơ đồ tư duy trong 

phiếu học tập. 

2. Hướng dẫn chuẩn bị bài mới: Ôn tập để chuẩn bị kiểm tra 1 tiết theo đề cương. 













ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP CHUẨN BỊ KIỂM TRA 1 TIẾT 




I. Kiến thức: 

1. Nguyên tử gồm hạt nhân mang điện tích dương và vỏ nguyên tử mang điện tích 

âm; Kích thước, khối lượng của nguyên tử. 

2. Hạt nhân gồm các hạt proton và nơtron. 

3. Kí hiệu, khối lượng và điện tích của electron, proton và nơtron. 

4. Điện tích hạt nhân và mối quan hệ giữa điện tích hạt nhân với số proton, số 

electron. 

5. Số khối, so sánh sự giống và khác nhau giữa KLNT và số khối. 

6. Định nghĩa về nguyên tố hoá học và ý nghĩa của biễu diễn nguyên tố hoá học. 

7. Các electron chuyển động rất nhanh xung quanh hạt nhân nguyên tử không theo 

những quỹ đạo xác định, tạo nên vỏ nguyên tử. 

8. Trong nguyên tử, các electron có mức năng lượng gần bằng nhau được xếp vào 

một lớp (K, L, M, N). 

9. Một lớp electron bao gồm một hay nhiều phân lớp. Các electron trong mỗi phân 

lớp có mức năng lượng bằng nhau. 

10. Số electron tối đa trong một lớp, một phân lớp? 

11. Thứ tự các mức năng lượng của các electron trong nguyên tử. 

12. Sự phân bố electron trên các phân lớp, lớp và cấu hình electron nguyên tử của 30 

nguyên tố đầu tiên. 

13 Đặc điểm của lớp electron ngoài cùng: 

+ Lớp ngoài cùng có nhiều nhất là 8 electron (ns 2 np 6 ); 

+ Lớp ngoài cùng của nguyên tử khí hiếm có 8 electron (riêng heli có 2 electron); 

+ Hầu hết các nguyên tử kim loại có 1, 2, 3 electron ở lớp ngoài cùng; 

+ Hầu hết các nguyên tử phi kim có 5, 6, 7 electron ở lớp ngoài cùng. 

II. Kĩ năng: 

1. Làm các bài tập có liên quan đến tính số lượng các loại hạt, số khối, nguyên tử 

khối trung bình, … 

2. Xác định được thứ tự các lớp electron trong nguyên tử, số phân lớp (s, p, d) trong 

một lớp. 

3. Viết được cấu hình electron nguyên tử của một số nguyên tố hoá học. 

4. Dựa vào cấu hình e lớp ngoài cùng của nguyên tử xu hướng nhường/nhận e 

tính chất hoá học cơ bản (là kim loại, phi kim hay khí hiếm) của nguyên tố tương 

ứng. 

5. Xác định nguyên tố hóa học dựa vào phản ứng hóa học. 













Tiết 12 





Tên bài: KIỂM TRA MỘT TIẾT 

A/ MỤC TIÊU: 


- Củng cố kiến thức đã học về cấu tạo nguyên tử, hạt nhân, đồng vị, cấu hình e,… 

2. Kỹ năng: 

- Rèn luyện các kỹ năng tính toán và giải các bài tập có liên quan đến tính số hạt, số 

khối, nguyên tử khối trung bình, … 

- Rèn luyện kỹ năng viết cấu hình e, xác định số e lớp ngoài cùng và dự đoán tính 

chất của nguyên tố,… 

- Củng cố kỹ năng tính toán các chất theo phương trình phản ứng hóa học. 

3. Thái độ: Học sinh tích cực, chủ động và hứng thú trong giờ học. 

B/ CHUẨN BỊ: 

1. Giáo viên: Đề kiểm tra (có ma trận, bảng mô tả rõ ràng) phù hợp với đề cương ôn 

tập đã triển khai trước học sinh. 

2. Học sinh: Ôn tập ở nhà. 

C/ PHƯƠNG PHÁP: 




2. Hướng dẫn chuẩn bị bài mới: 













MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRA 1 TIẾT – LẦN 1 

MÔN HÓA HỌC – LỚP 10 CƠ BẢN 




Biết Hiểu Vận dụng 

Vận dụng 

cao 

Tổng 

cộng 

- Tính số hạt 

Cấu tạo 

nguyên tử 

của nguyên 

tử biết S và H 

(hay A) 

Điểm 1 1 

- Tìm tỉ lệ của 

- Tính số - Tính 

các đồng vị 

hạt dựa nguyên tử 

Hạt nhân 

khi biết 

vào ký khối trung 

nguyên tử 

nguyên tử 

hiệu hóa bình của các 

khối trung 

học đồng vị 

bình. 

Điểm 1 1 1 3 

- Xác định số - Viết cấu 

- Đặc 

lớp e, số e lớp hình e của 

- Viết cấu 

Vỏ nguyên điểm e lớp 

ngoài cùng; nguyên tử khi 

hình e của 

tử ngoài 

- Dự đoán tính trao đổi e và 

nguyên tử 

cùng 

chất của xác định điện 

nguyên tố. tích của ion. 

Điểm 1 1,25 0,75 0,5 4 

- Xác định - Tính khối 

kim loại dựa lượng (hoặc 

Xác định 

vào nguyên tử C% các chất) 

nguyên tố 

khối (tính theo dung dịch thu 

kim loại 

phương trình được sau phản 

phản ứng) ứng. 

Điểm 1 1 2 

Tổng cộng 2 3,25 2,75 1,5 10 
















TRƯỜNG THPT TÂN LÂM ĐỀ KIỂM TRA 1 TIẾT – LẦN 1 

TỔ LÝ – HÓA – SINH – C.NGHỆ Môn: Hóa Học – Lớp 10B1 

Thời gian: 45 phút 

ĐỀ SỐ 1 

Câu 1 (1 điểm): 

Cho nguyên tử có ký hiệu: 

 

. Tính số n trong nguyên tử đó. 


Nêu các đặc điểm của lớp e ngoài cùng. 


Nguyên tố Bo có 2 đồng vị 11 B (x 1 %) và 10 B (x 2 %), nguyên tử khối trung bình của Bo 

là 10,8. Tính x 1 và x 2 . 

Câu 4 (0,5 điểm): 

Trong tự nhiên Oxi có 3 đồng vị 16 O (90%) , 17 O (6%) và 18 O. Tính nguyên tử khối 

trung bình của O. 

Câu 5 (0,75 điểm): 

Cho nguyên tử X có Z = 13. 

a. Viết cấu hình e của X; 

b. Viết cấu hình e của X khi nó mất đi 3e (biết rằng, nguyên tử sẽ mất e từ lớp ngoài 

cùng). Khi đó, điện tích của nó là bao nhiêu? 

Câu 6 (0,75 điểm): 

Cho nguyên tử Y có Z = 16. 


b. Viết cấu hình e của X khi nó nhận thêm2e. Khi đó, điện tích của nó là bao nhiêu? 


Cho nguyên tử của nguyên tố B có tổng số hạt là 115 và số hạt mang điện nhiều hơn 

số hạt không mang điện là 25 hạt. 

a. Tính số p, n, e và số khối của nguyên tử đó. 

b. Viết cấu hình e của B 

c. Xác định số lớp e, số e lớp ngoài cùng của B. 

d. Nguyên tố B thuộc nguyên tố nào? Vì sao? 

e. Dự đoán tính chất hóa học của B? Vì sao? 


Cho 100g MCO 3 tác dụng hoàn toàn với dung dịch HCl dư thu được 22,4 lít CO 2 

(đktc). 

a. Xác định M. 

b. Tính khối lượng dung dịch thu được khi cho 15g M tan trong 94g nước và nồng độ 

C% của chất trong dung dịch thu được. 

------------Hết-------------- 



















ĐỀ SỐ 2 


 

Cho nguyên tử có ký hiệu: . Tính số n trong nguyên tử đó. 


Nêu các đặc điểm của lớp e ngoài cùng. 


Trong thiên nhiên Ag có hai đồng vị 

 

(3%) và . Tính số khối của đồng vị 

thứ hai. Biết nguyên tử khối trung bình của Ag là 107,88u. 

Câu 4 (0,5 điểm): 

Trong tự nhiên Oxi có 3 đồng vị 16 O (84%), 17 O (8%) và 18 O. Tính nguyên tử khối 

trung bình của O. 

Câu 5 (0,75 điểm): 

Cho nguyên tử X có Z = 19. 


b. Viết cấu hình e của X khi nó mất đi 1e (biết rằng, nguyên tử sẽ mất e từ lớp ngoài 

cùng). Khi đó, điện tích của nó là bao nhiêu? 

Câu 6 (0,75 điểm): 

Cho nguyên tử Y có Z = 7. 


b. Viết cấu hình e của X khi nó nhận thêm 3e. Khi đó, điện tích của nó là bao nhiêu? 


Nguyên tử X có tổng số hạt p, n, e là 52 và số khối là 35. 

a. Tính số p, n, e và số khối của nguyên tử đó. 

b. Viết cấu hình e của B 

c. Xác định số lớp e, số e lớp ngoài cùng của B. 

d. Nguyên tố B thuộc nguyên tố nào? Vì sao? 

e. Dự đoán tính chất hóa học của B? Vì sao? 


Cho 10,6g M 2 CO 3 tác dụng với dung dịch HCl dư thu được 2,24 lít CO 2 (đktc). 

a. Xác định M. 

b. Tính C% các chất trong dung dịch thu được khi cho 17,25g M tan trong 94g nước 

và nồng độ C% của chất trong dung dịch thu được. 

------------Hết-------------- 
















TRƯỜNG THPT TÂN LÂM 

TỔ LÝ – HÓA – SINH – C.NGHỆ 

ĐỀ SỐ 1 

HƯỚNG DẪN CHẤM 

KIỂM TRA 1 TIẾT – LẦN 1 

Môn: Hóa Học – Lớp 10B1 


Điểm 

Câu 1: N = A – Z = 17 – 6 = 11 

1 điểm 

Câu 2 

- Số e ngoài cùng của mỗi nguyên tử tối đa là 8e (trừ He chỉ có 2e); 

- Nguyên tử có 8e ngoài cùng (2e đối với He) là những nguyên tố khí 

hiếm, có cấu hình bền vững; 

- Nguyên tử có 1, 2, 3e ở lớp ngoài cùng có xu hướng nhường e là 

những nguyên tố kim loại; 

- Nguyên tử có 5, 6, 7e ở lớp ngoài cùng có xu hướng nhận e là 

những nguyên tố phi kim; 

- Nguyên tử có 4e ở lớp ngoài cùng có xu hướng nhường hoặc nhận e 

là những nguyên tố á kim. 

⎧x1 + x2 

= 100 

⎪ 

⎧x1 

= 80 

Câu 3: Ta có: ⎨ 11x1 + 10x 

⇒ 

2 

⎨ 

1 điểm 

⎪A 

= = 10,8 ⎩x2 

= 20 

⎩ 100 

Câu 4 (0,5 điểm): 

16x1 + 17x2 + 18x3 

16.90 + 17.6 + 18.4 

Ta có: x3 = 100 − x1 − x2 

= 4% A= = = 16,14 0,5 điểm 

100 100 

Câu 5 (0,75 điểm): 

X (Z = 13) 

a. Cấu hình e của X: 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 1 

0,5 điểm 

b. Cấu hình e của X khi mất đi 3e: 1s 2 2s 2 2p 6 . Điện tích: 3+ 0,25 điểm 

Câu 6 (0,75 điểm): 

Y (Z = 16) 

a. Cấu hình e của Y: 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 4 

0,5 điểm 

b. Cấu hình e của Y khi nhận thêm 2e: 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 6 Điện tích: 2- 0,25 điểm 


⎧S = 2 p + n = 115 ⎧ p = 35 ⎧ p = e = 35 

Ta có: ⎨ ⇒ ⎨ ⇒ ⎨ 

1 điểm 

⎩H = 2 p − n = 25 ⎩n = 45 ⎩A = p + n = 80 

Cấu hình e của B: 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 6 3d 10 4s 2 4p 5 

1 điểm 

B có 4 lớp e và có 7e ở lớp ngoài cùng B thuộc nguyên tố p, vì có e 

0,5 điểm 

cuối cùng phân bố vào phân lớp p 

B có 7e lớp ngoài cùng nên có xu hướng nhận thêm 1e B có tính 

phi kim. 

0,5 điểm 


a) 

100 22, 4 

Ta có: nMCO 

= mol; n 1 

3 CO 

= = mol 

2 

M + 60 22, 4 


0,2 điểm/ý 















MCO3 + 2HCl → MCl2 + CO2 + H 

2O 


1 1 


Do đó: nMCO 

= = 1→ M = 40(Ca) 

3 

M + 60 

b) 

15 3 

Ta có: nM 

= = mol 

40 8 

Ca + 2 H 

2O → Ca( OH ) 

2 

+ H 

2 

Phương trình phản ứng: 3 3 3 

8 8 8 

Do đó: 

3 

mdd 

= mCa + mH 2O − mH 

= 15 + 94 − 2. = 104,25g 

2 

8 

3 mCa ( OH ) 27,75 

2 

mCa ( OH ) 

= 74. = 27,75 g ⇒ C 

2 % 

= .100 = .100 = 26,62 

Ca (OH) 

8 2 

mdd 

104, 25 

------------Hết-------------- 

0,5 điểm 

0,5 điểm 

0,5 điểm 

0,5 điểm 



















ĐỀ SỐ 2 

Điểm 

Câu 1: N = A – Z = 35 – 17 = 18 

1 điểm 

Câu 2 

- Số e ngoài cùng của mỗi nguyên tử tối đa là 8e (trừ He chỉ có 2e); 

- Nguyên tử có 8e ngoài cùng (2e đối với He) là những nguyên tố khí 

hiếm, có cấu hình bền vững; 

- Nguyên tử có 1, 2, 3e ở lớp ngoài cùng có xu hướng nhường e là 

những nguyên tố kim loại; 

- Nguyên tử có 5, 6, 7e ở lớp ngoài cùng có xu hướng nhận e là 

những nguyên tố phi kim; 

- Nguyên tử có 4e ở lớp ngoài cùng có xu hướng nhường hoặc nhận e 

là những nguyên tố á kim. 

⎧x1 + x2 = 100 → x2 

= 100 − 3 = 97 

⎪ 

Câu 3: Ta có: ⎨ 104.3 + A2 

.97 

⇒ A2 

= 108 

1 điểm 

⎪A 

= = 107,88 

⎩ 100 

Câu 4: 

16x1 + 17x2 + 18x3 

16.84 + 17.8 + 18.8 

Ta có: x3 = 100 − x1 − x2 

= 8% A= = = 16,24 0,5 điểm 

100 100 

Câu 5: 

X (Z = 19) 

a. Cấu hình e của X: 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 6 4s 1 

0,5 điểm 

b. Cấu hình e của X khi mất đi 3e: 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 6 . Điện tích: 1+ 0,25 điểm 

Câu 6: 

Y (Z = 7) 

a. Cấu hình e của Y: 1s 2 2s 2 2p 3 

0,5 điểm 

b. Cấu hình e của Y khi nhận thêm 2e: 1s 2 2s 2 2p 6 Điện tích: 3- 0,25 điểm 

⎧S = 2 p + n = 52 ⎧ p = 17 

Câu 7: Ta có: ⎨ 

⇒ ⎨ ⇒ { p = e = 17 

1 điểm 

⎩A = p + n = 35 ⎩n 

= 18 

Cấu hình e của B: 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 5 

1 điểm 

B có 3 lớp e và có 7e ở lớp ngoài cùng B thuộc nguyên tố p, vì có e 

0,5 điểm 

cuối cùng phân bố vào phân lớp p 

B có 7e lớp ngoài cùng nên có xu hướng nhận thêm 1e B có tính 

phi kim. 

0,5 điểm 

Câu 8: 

10,6 22, 4 

a) Ta có: nM ; 1 

2CO 

= mol n 

3 CO 

= = mol 

2 

2M 

+ 60 22, 4 

M 

2CO3 + 2HCl → 2MCl + CO2 + H 

2O 


0,1 0,1 


0,2 điểm/ý 















10,6 

Do đó: nM 0,1 23(Na) 

2CO 

= = → M = 

3 

2M 

+ 60 

b) 

17, 25 

Ta có: nM 

= = 0,75mol 

23 

2Na + 2H 2O → 2NaOH + H 

2 


0,75 0,75 0,375 

Do đó: 

m = m + m − m = 17, 25 + 94 − 2.0,375 = 110,5g 

dd 

Na H2O H2 

mNaOH 

30 

mNaOH 

= 40.0,75 = 30 g ⇒ C% 

= .100 = .100 = 27,15 

Na OH 

mdd 

110,5 

------------Hết-------------- 

0,5 điểm 

0,5 điểm 

0,5 điểm 

0,5 điểm 













Tiết 13 

BẢNG HỆ THỐNG TUẦN HOÀN 






1. Kiến thức: Học sinh biết 

- Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố hoá học vào bảng HTTH. 

- Cấu tạo của bảng tuần hoàn . 

2. Kĩ năng: Học sinh vận dụng: Dựa vào các dữ liệu ghi trong ô và vị trí của ô trong 

bảng HTTH để suy ra được thành phần cấu tạocủa nguyên tử của nguyên tố nằm 

trong ô. 

3. Thái độ: Học sinh thấy được sự biến đổi một cách tuần hoàn cấu tạo nguyên tử của 

các nguyên tố là cơ sở sắp xếp các nguyên tố trong HTTH. 












- Giới thiệu sơ qua lịch sử hình thành của bảng HTTH các nguyên tố hóa học. 



1. Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng HTTH 

GV: yêu cầu HS nêu nguyên tắc để sắp - Các nguyên tố được xếp theo chiều 

xếp các nguyên tố trong bảng HTTH. tăng của điện tích hạt nhân. 


- Các nguyên tố có cùng số lớp e trong 

GV: Giải thích cho HS biết như thế nào nguyên tử được xếp thành một hàng. 

gọi là electron hóa trị 

- Các nguyên tố có số e ngoài cùng bằng 

nhau được xếo thành một cột 

2. Ô nguyên tố 

GV: yêu cầu HS cho biết khi nhìn vào 

1 ô trong bảng HTTH thì sẽ biết được 

những thông tin gì? 







GV: hãy xác định những thông tin mà 

em biết khi nhìn vào ô số 14, 9, 24, 35. 













.GV:Yêu cầu HS quan sát bảng HTTH 

để nhận xét về: 

- Điện tích hạt nhân các nguyên tố 

trong một hàng được sắp xếp như thế 

nào ? 

- Số lớp e của nguyên tử các nguyên tố 

trong một hàng có giống nhau không ? 

- Số thứ tự của hàng như thế nào so với 

số lớp e ? 

- Những nguyên tố nào là kim loại, phi 

kim, khí hiếm ? 

- Định nghĩa thế nào là chu kì? 



3. Chu kỳ 

Trong bảng tuần hoàn: 

STT ô = Z = số p = số e 

* Chu kì là dãy các nguyên tố mà 

nguyên tử của chúng có cùng số lớp e và 

được xếp theo chiều điện tích hạt nhân 

tăng dần. 

- STT chu kì = Số lớp e trong nguyên 

tử 

- Chu kì thường bắt đầu bằng một kim 

loại kiềm và kết thúc bằng một khí hiếm 

(Trừ chu kì 1 và 7) 

* Bảng HTTH gồm có 7 chu kì: 

- Các chu kì 1, 2, 3: các chu kì nhỏ. 

Chu kì 1: Gồm 2 nguyên tố là hiđro 

Chu kì 2: Gồm 8 nguyên tố 


- Các chu kì 4, 5, 6, 7: các chu kì lớn. 


Chu kì 5: Cùng gồm 18 nguyên tố 


Chu kì 7: Chưa đầy đủ. 

4. Nhóm 

GV: Yêu cầu HS nghiên cứu tài liệu để * Nhóm là tập hợp những nguyên tố có 

trả lời hệ thống câu hỏi: 

cùng số e hóa trị nên có tính chất hoá 

- Những nguyên tố như thế nào thì học tương tự nhau – được xếp vào 1 cột. 

được xếp thành 1 cột? 

* Phân loại: 

- Vì sao lại có cột thì kí hiệu là IA, IB? - Nhóm A gồm các nguyên tố s và p. 

- Vì sao đều có cùng cấu hình e ngoài - Nhóm B gồm các nguyên tố d và f. 

cùng là 4s 1 nhưng K lại xếp vào cột IA * STT nhóm A = Số e hóa trị nguyên tố 

còn Cu thì lại xếp vào cột IB? 

- Muốn xác định STT của nhóm A thì 

ta xác định yếu tố nào? 





Củng cố kiến thức về Bảng HTTH các nguyên tố hóa học 

BT:Xác định Z, cấu hình e và dự đoán a) X có ô số 35, chu kì 4, nhóm VIIA 

tính chất hoá học của các nguyên tố: • Z = 35. 

a) X có ô số 35, chu kì 4, nhóm VIIA. • Cấu hình e: 

b) Y có ô số 53, chu kì 5, nhóm VIA. 

2 2 6 2 6 10 2 5 

1s 2s 2 p 3s 3p 3d 4s 4 p 

c) Z có ô số 24, chu kì 4, nhóm VIIB. • Là nguyên tố phi kim. 

d) T có ô số 18, chu kì 3, nhóm VIIIA. b) Y có ô số 53, chu kì 5, nhóm VIA 
















e) M có ô số 26, chu kì 4, nhóm VIIIB. 



• Z = 53. 

Xe 5s 5p 

• Cấu hình e: [ ] 

2 4 

• Là nguyên tố phi kim. 

c) Z có ô số 24, chu kì 4, nhóm VIIB 

• Z = 24. 

2 2 6 2 4 5 1 

• Cấu hình e: 1s 2s 2 p 3s 3p 3d 4s 

• Là nguyên tố kim loại. 

d) T có ô số 18, chu kì 3, nhóm VIIIA 

• Z = 18. 

2 2 6 2 6 

• Cấu hình e: 1s 2s 2 p 3s 3p 

• Là nguyên tố khí hiếm. 

e) M có ô số 26, chu kì 4, nhóm VIIIB 

• Z = 26. 

2 2 6 2 6 6 2 

• Cấu hình e: 1s 2s 2 p 3s 3p 3d 4s 

• Là nguyên tố kim loại. 



- Ôn lại các kiến thức có liên quan về bảng HTTH thông qua sơ đồ tư duy. 

- Làm tiếp các bài tập trong vở bài tập. 

2. Hướng dẫn chuẩn bị bài mới: Chuẩn bị các bài tập và kiến thức mới bài Định 

luật tuần hoàn Mendeleep theo sơ đồ tư duy trong phiếu học tập. 
















Tiết 14, 15 

SỰ BIẾN ĐỔI TUẦN HOÀN CẤU HÌNH ELETRON NGUYÊN TỬ 

CỦA CÁC NGUYÊN TỐ HOÁ HỌC. 

SỰ BIẾN ĐỔI TUẦN HOÀN TÍNH CHẤT CÁC NGUYÊN TỐ HOÁ HỌC. 

ĐỊNH LUẬT TUẦN HOÀN. 



- Cấu hình e nguyên tử của các nguyên tố hoá học có sự biến đổi tuần hoàn. 

- Số e lớp ngoài cùng quyết định tính chất hoá học của các nguyên tố thuộcnhóm A. 

- Thế nào là tính kim loại, phi kim. Sự biến đổi tuần hoàn tính kim loại, tính phi kim. 

2. Kĩ năng: 

- Từ vị trí của nguyên tố trong một nhóm A suy ra được số e hóa trị của nó và dự 

đoán tính chất của nó. 

- Giải thích sự biến đổi tuần hoàn tínhchất các nguyên tố . 

3.Thái độ: Học sinh thấy được sự biến đổi tuần hoàn cấu hình e nguyên tử của các 

nguyên tố . 











TIẾT 14 


BT1: Xác định: 

*Vị trí của nguyên tố X (Z = 19),Y (Z = 25) ở trang bảng HTTH. 

BT2: Viết cấu hình e của nguyên tố ở chu kỳ 3, nhóm VIA. 



1. Sự biến đổi tuần hoàn cấu hình e nguyên tử của các nguyên tố 

GV: 

* Cấu hình e lớp ngoài cùng của nguyên tử 

+ Giới thiệu bảng cấu hình e lớp các nguyên tố biến đổi một cách tuần hoàn. 

ngoài cùng của nguyên tử các - Bắt đầu chu kỳ: ns 1 

nguyên tố nhóm A và yêu cầu HS - Kết thúc chu kỳ: ns 2 np 6 

quan sát, nhận xét? 

* Sự biến đổi tuần hoàn về cấu hình e lớp 

+ Số e lớp ngoài cùng biến đổi ngoài cùng của nguyên tử các nguyên tố 

tuần hoàn thì tính chất của các chính là nguyên nhân của sự biến đổi tuần 

nguyên tố thay đổi như thế nào? hoàn tính chất của các nguyên tố 

















2. Cấu hình e nguyên tử của các nguyên tố nhóm A 

GV: 

- Em có nhận xét gì về số e lớp 

ngoài cùng của nguyên tử các 

nguyên tố trong cùng một nhóm A 

? 

- Em thấy có sự liên quan gì giữa 

STT của mỗi một nhóm A và số e 

lớp ngoài cùng đồng thời là số e 

hóa trị trong nguyên tử của các 

nguyên tố trong nhóm? 

- Hãy cho biết số e hóa trị của các 

nguyên tố trong cùng một nhóm A 

nằm trên các phân lớp nào ? 

* Nguyên tử các nguyên tố trong cùng một 

nhóm A có cùng số e lớp ngoài cùng tức là 

có cùng số e hóa trị.Chính sự giống nhau về 

cấu hình e lớp ngoài cùng của nguyên tử là 

nguyên nhân của sự giống nhau về tính chất 

của các nguyên tố trong cùng một nhóm A. 

* STT nhóm A = số e hóa trị nguyên tử. 

* Các e hóa trị của các nguyên tố thuộc hai 

nhóm IA và IIA là electron s các nguyên tố 

đó là các nguyên tố s.Các electron hóa trị 

của các nhóm A tiếp theo là các electron s 

và p, các nguyên tố đó là nguyên tố p (trừ 

He) 



3. Tính kim loại, tính phi kim 

GV:Yêu cầu HS nghiên cứu tài liệu 

để xác định: 

* Tính kim loại là tính chất của 1 nguyên tố 

mà nguyên tử của nó dể mất e để trở thành 

- Tính kim loại, tính phi kim? ion dương. 

- Sự biến đổi tính kim loại, tính 

phi kim trong chu kỳ, nhóm A? 

Nguyên tử càng dể mất e thì tính kim 

loại càng mạnh. 


GV hướng dẫn HS tự giải thích. 

* Tính phi kim là tính chất của 1 nguyên tố 

mà nguyên tử của nó dể nhận e để trở thành 

ion âm. 

Nguyên tử càng dể thu e thì tính phi kim 

càng mạnh. 

* Trong 1 chu kì, theo chiều tăng dần của 

ĐTHN, tính kim loại của các nguyên tố yếu 

dần, đồng thời tính phi kim mạnh dần. 

* Trong 1 nhóm A theo chiều tăng của 

ĐTHN, tính kim loại của các nguyên tố 

mạnh dần, đồng thời tính phi kim yếu dần. 


GV: Yêu cầu và hướng dẫn HS làm 1 số bài tập để củng cố kiến thức. 

Bài 1: Sắp xếp các nguyên tố sau theo chiều tăng dần của: 

a) Tính kim loại: Na, K, Al, Mg, Ca; 

b) Tính phi kim: N, O, F, S, P, Cl; 

c) Tính phi kim: Al, K, N, Cl, F, Mg, S. 

d) Độ âm điện: F, O, Na, Ca, S, N. 

* HD: 

a) Tính kim loại: Al








d) Độ âm điện: Ca








d) Giảm dần của tính kim loại: F, O, Na, S, N. 



4. Độ âm điện 

GV: Yêu cầu HS nghiên cứu tài liệu 

để xác định: 

* Độ âm điện của một nguyên tử đặc trưng 

- Khái niệm về độ âm điện. cho khả năng hút e của nguyên tử đó khi 

- Độ âm điện liên quan đến tính 

kim loại, phi kim như thế nào? 

hình thành liên kết hoá học . 

* Trong một chu kì, khi đi từ trái sang phải 

- Quy luật biến đổi độ âm điện 

theo chu kì và theo nhóm A? 

theo chiều tăng của ĐTHN, giá trị độ âm 

điện của các nguyên tử tăng dần. 

- Quy luật biến đổi độ âm điện có 

phù hay không với quy luật biến 

đổi tính kim loại, tính phi kim? 

* Trong một nhóm A, khi đi từ trên xuống 

dưới theo chiều tăng của ĐTHN, giá trị độ 

âm điện của các nguyên tử giảm dần. 



- Quy luật biến đổi độ âm điện phù hợp với 

quy luật biến đổi tính kim loại , tính phi 

kim. 

5. Hóa trị của các nguyên tố 

GV: Yêu câu HS nghiên cứu tài liệu 

để xác định hóa trị của các nguyên 

tố trong hợp chất với oxi và trong 

hợp chất với hidro thay đổi NTN ? 


GV: Kết luận và tổng quát. 

* Trong một chu kì (đối với các nguyên tố 

thuộc nhóm A) khi đi từ trái sang phải theo 

chiều tăng của ĐTHN hóa trị của các 

nguyên tố trong hợp chất với oxi tăng lần 

lượt từ 1 đến 7, còn hóa trị của các phi kim 

trong hợp chất với hidro giảm từ 4 đến 1. 

* Chú ý: Hóa trị cao nhất = STT nhóm. 

CT 

oxit 

cao 

nhất 

CT 

hc 

với 

H 

IA IIA IIIA IVA VA VIA VIIA 

R 2 O RO R 2 O 3 RO 2 R 2 O 5 RO 3 R 2 O 7 

RH RH 2 RH 3 RH 4 RH 3 RH 2 RH 

6. Oxit và hidroxit của các nguyên tố nhóm A 

GV: Yêu cầu HS nghiên cứu tài liệu 

và nhận xét về sự biến đổi tính axit * Trong một chu kì(đối với các nguyên tố 

và tính bazơ của các ôxit và thuộc nhóm A) khi đi từ trái sang phải theo 

hidroxit tương ứng của các nguyên chiều tăng của ĐTHN tính bazơ của các oxit 

tố thuộc nhóm A trong một chu kì ? và hidroxit tương ứng yếu dần, đồng thời 


tính axit của chúng mạnh dần. 

GV: Kết luận và tổng quát 

7. Định luật tuần hoàn (1869) 

GV: Khi sắp xếp các nguyên tố * Tính chất của các nguyên tố và đơn chất, 

theo chiều tăng của ĐTHN có các cũng như thành phần và tính chất của các 

tính chất nào biến đổi tuần hoàn ? hợp chất tạo nên từ các nguyên tố đó biến 

















đổi tuần hoàn theo chiều tăng của ĐTHN 

GV: Nhận xét và bổ sung. nguyên tử . 



Câu 5: Hợp chất khí với H của nguyên tố Y là YH 4 . Oxit cao nhất của nó chứa 

46,67%Y về khối lượng. Nguyên tố Y là? 

* HD: 

Vì CT của Y với H là YH4 Y thuộc nhóm IVA CT oxit cao nhất là YO2. 

Ta có: 

Cách 1: 

% 

46,67 

→ 28 ( à ) 

% 16.2 53,33 

Cách 2: 

 

% . 100 46,67 → 28 ( à ) 

16.2 

Câu 6: Oxit cao nhất của một nguyên tố là RO 3 . Trong hợp chất với hiđro có 

5,88% H về khối lượng. Nguyên tử khối của nguyên tố R là? 

* HD: 

Vì CT oxit cao nhất là RO3 R thuộc nhóm VIA CT hợp chất với H là H2R. 

Ta có: 

% 2 . 100 5,88 → 32 ( à ) 

2 

Câu 20: Một nguyên tố Y thuộc nhóm VIA trong bảng tuàn hoàn. Hợp chất X của 

Y với hiđro có 94,12%Y về khối lượng. Công thức của X là? 

* HD: 

Vì Y thuộc nhóm VIA CT hợp chất với H là H2Y 

Ta có: 

% 

94,12 

→ 32 ( à ) 

% 2 5,88 

Câu 48: Hợp chất với hiđro của nguyên tố X có công thức XH 3 . Biết % về khối 

lượng của oxi trong oxit cao nhất của X là 56,34%. Nguyên tử khối của X là? 

* HD 

Vì CT của X với H là XH3 X thuộc nhóm VA CT oxit cao nhất là X2O5. 

Ta có: 

% 

2 43,66 

→ 31 ( à ) 

% 16.5 56,34 





Tiết 14: 

- Ôn lại các kiến thức có liên quan về biến đổi cấu hình e trong chu kỳ, biến đổi 

tuần hoàn tính kim loại, tính phi kim. 

- Làm các bài tập trong vở bài tập. 













Tiết 15: 

- Ôn lại các kiến thức về sự biến đổi tuần hoàn của cấu hình e, tính chất, công thức 

hóa học thông qua hoàn thành sơ đồ tư duy trong vở bài tập. 





2. Hướng dẫn chuẩn bị bài mới: Chuẩn bị các bài tập và kiến thức mới bài Ý nghĩa 

của Định luật tuần hoàn theo sơ đồ tư duy trong vở bài tập. 

(Hãy xác định mối quan hệ giữa Vị trí nguyên tố trong HTTH, cấu hình e và tính 

chất) 












Tiết 16 


Ý NGHĨA CỦA BẢNG HTTH CÁC NGUYÊN TỐ HÓA HỌC 





1. Kiến thức: Củng cố các kiến thức về bảng tuần hoàn và định luật tuần hoàn. 

2. Kĩ năng: Giải được các bài tập liên quan đến bảng tuần hoàn: Quan hệ giữa vị trí 

và cấu tạo, quan hệ giữa vị trí và tính chất. 

3. Thái độ: Học sinh tích cực vận dụng kiến thức. 












Biết vị trí của một nguyên tố trong bảng tuần hoàn có thể suy ra cấu tạo nguyên tử 

của nguyên tố đó được không? Biết vị trí của một nguyên tố trong HTTH có thể suy 

ra những tính chất hoá học cơ bản nào của nguyên tố đó? Hãy lấy ví dụ minh chứng. 



1. Quan hệ giữa vị trí của nguyên tố trong bảng HTTH, cấu tạo nguyên tử 

và tính chất của nguyên tố. 

GV: Yêu cầu HS làm 1 số bài tập 1. 

Ví dụ 1: Biết nguyên tố X có số thứ tự là - STT của X là 13 → Z = số p = số e = 13 

13, thuộc chu kì 3 và nhóm IIIA. Hãy suy - Chu kì 3 → X có 3 lớp e. 

ra cấu tạo nguyên tử của nguyên tố này - Nhóm IIIA → X có 3 e ở lớp ngoài cùng 

và dự đoán những tính chất của nguyên → X là nguyên tố phi kim. 

tố X? 

Hóa trị cao nhất của X là III 

CT oxit cao nhất là: X 2 O 3 . 

CT hợp chất với H là: XH 3 . 

Ví dụ 2: Biết cấu hình e nguyên tử của 2. 

một nguyên tố Y là 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 5 . Hãy - Tổng số e là 17 → Z = 17 → ô số 17. 

xác định vị trí của nguyên tố trong - Có 3 lớp e → Y ở chu kì 3. 

HTTH và dự đoán tính chất của nguyên - Nguyên tố p → Y thuộc nhóm A. 

tố Y? 

- Có 7e ở lớp ngoài cùng → Y thuộc 

nhóm VIIA → Y là nguyên tố phi kim. 


- Hóa trị cao nhất của Y là: VII 


- CT oxit cao nhất là Y 2 O 7 . 

- CT hợp chất với H là YH 
















GV: Yêu cầu và hướng dẫn HS thiết lập 

sơ đồ quan hệ giữa vị trí, cấu hình và tính 

chất của nguyên tố. 



Vị trí của nguyên tố 

trong bảng HTTH 

- STT của nguyên tố 

- STT của chu kì 

- STT của nhóm 

2. So sánh tính chất hoá học của một nguyên tố với các nguyên tố lân cận 

GV: Để so sánh tính chất hoá học của 

một nguyên tố với các nguyên tố lân cận 

thì dựa vào cơ sở nào ? 

* Qui luật biến đổi tính chất: 


-Trong một chu kì 

GV: Yêu cầu hs hoàn thành bài tập. -Trong một nhóm 


Ví dụ: So sánh tính chất hoá học của 

P(Z=15) với Si(Z=14) và S(Z=16) với 

N(Z=7) và As(Z=33) 

Tính PK: 

As < Si 



Bài 1: Sắp xếp các nguyên tố sau theo chiều tăng dần của: 

a) Tính kim loại: Na, K, Al, Mg, Ca; 

b) Tính phi kim: N, O, F, S, P, Cl; 

c) Tính phi kim: Al, K, N, Cl, F, Mg, S. 

d) Độ âm điện: F, O, Na, Ca, S, N. 

* HD: 

a) Tính kim loại: Al < Mg < Na < Ca < K; 

b) Tính phi kim: P < S < N < O < Cl < F; 

c) Tính phi kim: K < Mg < Al < S < N < Cl < F. 

d) Độ âm điện: Ca < Na < S < N < O < F. 

Câu 13: Cấu hình e của X, Y, Z lần lượt là 1s 2 2s 2 2p 6 3s 1 , 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 6 4s 1 , 

1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 1 . Nếu xếp theo chiều tăng dần tính kim loại thì sự sắp xếp đúng là? 

X là Na, Y là K, Z là Al 

Al < Na < K 

Câu 16: Ion M 3+ có cấu hình e lớp ngoài cùng là 2s 2 2p 6 . Nguyên tố M là? 


Cấu tạo 

nguyên tử 

- Số p, số e 

- Số lớp e 

- Số e lớp 

ngoài cùng 

Tính chất của 

nguyên tố. 

- Tính KL – PK. 

- Hóa trị cao nhất 

- CT oxit cao nhất 

- CT hợp chất với H 















HD: 

Ion M 3+ có cấu hình e lớp ngoài cùng là 2s 2 2p 6 

M có cấu hình e lớp ngoài cùng là 3s 2 3p 1 

M là Al 

Câu 36: Các anion đơn nguyên tử X – , Y 2– ,R 2– lần lượt có số hạt mang điện là 19, 18, 

34. Dãy sắp xếp X, Y, R theo thứ tự giảm dần của tính phi kim là? 

HD: 

Điện tích hạt nhân của X là 18 ( X là Ar) 

của Y là 16 ( Y là S) 

của R là 32 ( R là Ge). 

Do đó, theo thứ tự giảm dần của tính phi kim: S > Ge > Ar. 

Bài 2: Cho nguyên tố X có Z= 16: 

a) Viết cấu hình electron, xác định vị trí của X (ô, nhóm, chu kì) 

b) Nêu tính chất cơ bản của X: 

+ Kim loại hay phi kim 

+ Hoá trị cao nhất với oxi, hoá trị với hiđro 

+ Công thức oxit cao nhất, công thức hợp chất với hiđro 

+ Công thức hiđroxit. 

+ Tính axit-bazơ của oxit, hiđroxit 

HD: 

* Z = 16 

Cấu hình e: 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 4 . 

⎧X có Z = 16 

⎪ 

Vì ⎨X có3lop e → X ở ô nguyên tố số 16, chu kì 3 và nhóm 6A 

⎪ 

⎩X có 6e ngoài cùng 

• X là nguyên tố phi kim. 

• Hóa trị cao nhất là VI. 

• CT oxit bậc cao nhất là: XO 3 . 

• CT hợp chất với H là: XH 2 . 

• Oxit và hidroxit có tính axit. 





- Ôn lại các kiến thức về sự biến đổi tuần hoàn của cấu hình e, tính chất, công thức 

hóa học thông qua hoàn thành sơ đồ tư duy trong vở bài tập. 

2. Hướng dẫn chuẩn bị bài mới: Chuẩn bị các bài tập trong vở bài tập. 

















Tiết thứ 17 

Tên bài: LUYỆN TẬP 

BẢNG HTTH, SỰ BIẾN ĐỔI TUẦN HOÀN 

CẤU HÌNH ELECTRON VÀ TÍNH CHẤT CỦA CÁC NGUYÊN TỐ 


1. Kiến thức: Học sinh nắm vững và củng cố: 

- Cấu tạo của bảng tuần hoàn. 

- Sự biến đổi tuần hoàn cấu hình electron nguyên tử của các nguyên tố, tính kim loại, 

tính phi kim, độ âm điện và hóa trị. 

- Định luật tuần hoàn. 

2. Kĩ năng: 

- Có kĩ năng sử dụng bảng tuần hoàn: từ vị trí của nguyên tố suy ra tính chất, cấu tạo 

nguyên tử và ngược lại. 

3. Thái độ:Học sinh tích cực vận dụng kiến thức. 











* Hoạt động luyện tập, vận dụng 

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS 

NỘI DUNG GHI BẢNG 

Kiến thức cần nhớ 

GV: hướng dẫn HS tự ôn lại những 1. Cấu tạo bảng HTTH: 

kiến thức cần nhớ về bảng HTTH * Nguyên tắc sắp xếp: 

HS: hoạt động cá nhân 

* Ô nguyên tố: 

GV: nhận xét và bổ sung 

* Chu kì: 

* Nhóm: 

2. Sự biến đổi tuần hoàn: 

a) Biến đổi tuần hoàn về cấu hình 

b) Biến đổi tuần hoàn về tính chất 

2. Luyện tập – Củng cố 

GV: Yêu cầu HS làm 1 số bài tập 

* BT 1: Chọn những phát biểu đúng 

A. Trong bảng HTTH, các nguyên tố được sắp xếp theo chiều tăng dần của Z. 

B. Trong chu kì, STT chu kì bằng số e hóa trị của nguyên tố 

C. Nguyên tử của nguyên tố trong cùng 1 chu kì có số e hóa trị bằng nhau. 

D. Chu kì bắt đầu là kim loại kiềm và kết thúc là khí hiếm 











 

 






E. Các nguyên tố có e cuối cùng phân bố trên phân lớp d, f thuộc nhóm A 

F. STT nhóm A = số e hóa trị của nguyên tố 

G. Các nguyên tố có từ 1 – 3 e ngoài cùng là nguyên tố kim loại. 

* BT 2:Một nguyên tố X ở ô số 14 thuộc chu kì 3, nhóm IVA. 

a) Viết cấu hình e của X 

b) Dự đoán tính chất của nguyên tố X. 

2 2 6 2 2 

1s 2s 2 p 3s 3p ⇒ pk 

* BT 3: Nguyên tố X (thuộc nhóm A), có cấu hình e lớp ngoài cùng của 

nguyên tử là 3s 2 . 

a) Hãy viết cấu hình e nguyên tử của X 

b) Hãy xác định vị trí của X trong bảng HTTH 

c) Dự đoán tính chất của X. 

HD: 

12 → ô hứ 12 

2 2 6 2 

1s 2s 2 p 3s → 3 ớ 3 → h ỳ 3 

2 à ù ở → 

2 2 6 2 1 

* BT 4: Nguyên tố X có cấu hình e trong nguyên tử: 1s 2s 2 p 3s 3p 

a) Xác định Z, số lớp e và số e lớp ngoài cùng của X 

b) Xác định vị trí của X trong bảng HTTH 

c) Dự đoán tính chất của X. 

HD: 

13 → ô hứ 13 

2 2 6 2 1 

1s 2s 2 p 3s 3p 3 ớ 3 → h ỳ 3 

3 à ù ở → 

* BT 5: Sắp xếp các nguyên tố sau theo chiều tính kim loại tăng dần: 

a) Na, K, Ca, Al, Mg, C, P 

b) O, C, Li, Al, F 

HD: 

K, Ca, Na, Mg, Al, C, P 

Li, Al, C,O, F 

HS : hoạt động cá nhân. 

GV : hướng dẫn HS làm 

IV. HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC 


- Ôn lại các kiến thức thông qua hoàn thành sơ đồ tư duy trong vở bài tập. 

2. Hướng dẫn chuẩn bị bài mới: Chuẩn bị các bài tập tiếp trong vở bài tập. 

















Tiết thứ 18 

Tên bài: LUYỆN TẬP 

BẢNG HTTH, SỰ BIẾN ĐỔI TUẦN HOÀN 

CẤU HÌNH ELECTRON VÀ TÍNH CHẤT CỦA CÁC NGUYÊN TỐ 


1. Kiến thức: Học sinh nắm vững và củng cố: 

- Cấu tạo của bảng tuần hoàn. 

- Sự biến đổi tuần hoàn cấu hình electron nguyên tử của các nguyên tố , tính kim loại 

, tính phi kim, độ âm điện và hóa trị. 

- Định luật tuần hoàn. 

2. Kĩ năng: 

- Có kĩ năng sử dụng bảng tuần hoàn: từ vị trí của nguyên tố suy ra tính chất, cấu tạo 

nguyên tử và ngược lại. 

3. Thái độ:Học sinh tích cực vận dụng kiến thức. 














GV: Yêu cầu HS làm 1 số BT. 

* BT 1: Nguyên tố R ở nhóm VIIA, có CT oxit bậc cao nhất là R2O 7 

, trong đó % R = 

38,79%. Xác định R. 

HD: 

Cách 1: 

Ta có: 

2R 

% 

R 

= .100 = 38,79 

2R 

+ 16.7 

⇒ 200R 

= 77,58R 

+ 4344, 48 

⇒ R = 35,5 

Vậy R là nguyên tố Clo. 

Cách 2: 

Ta có: 

% = 38,79 ⇒ % = 61, 21% 


R 

O 















Nên : 

% 

R 

2R 

38,79 

= = ⇒ R = 35,5 

% 

O 

16.7 61,21% 

Vậy R là nguyên tố Clo. 

* BT 6: Nguyên tố R ở nhóm VA, có CT hợp chất với H là RH 3 ,với % R = 91,176%. 

Xác định R. 

HD: 

Ta có: 

% 

R 

= 91,176 ⇒ % 

H 

= 8,824% 

Nên : 

% 

R 

R 91,176% 

= = ⇒ R = 31 

% 

H 

1.3 8,824% 

Vậy R là nguyên tố P. 

* BT 7: Cho CT oxit bậc cao nhất của nguyên tố R là R 2 O, trong hợp chất với H, % H 

= 2,5%. Xác định R. 

HD: 

Vì CT oxit bậc cao nhất của R là R 2 O 

R thuộc nhóm IA 

CT hợp chất với H là RH 

Ta có: 

% 

H 

= 2,5% ⇒ % 

R 

= 97,5% 

Do đó : 

% 

R 

R 97,5% 

= = ⇒ R = 39 

% 

H 

1 2,5% 

Vậy R là nguyên tố K 

* BT 9: Cho 1,17g kim loại kiềm tác dụng với nước thu được 336ml khí H 2 . Xác 

định kim loại kiềm. 

HD: 

336 

Ta có: nH 

= = 0,015mol 

2 

1000.22,4 

PTPU: 

2R + 2H O → 2ROH + H 

2 2 

0,03 0,015 

Do đó: 

1,17 

nR 

= = 0,03 ⇒ R = 39 

R 

Vậy R là K 

IV. HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC 


- Ôn lại các kiến thức thông qua hoàn thành sơ đồ tư duy trong vở bài tập. 


- Hệ thống câu hỏi để chuẩn bị cho chương Liên kết hóa học 
















CÂU HỎI CHUẨN BỊ CHƯƠNG: LIÊN KẾT HÓA HỌC 

Câu 1: Vì sao nguyên tử nguyên tố (trừ khí hiếm) có xu hướng liên kết với nhau tạo 

thành phân tử hoặc tinh thể? 

Câu 2: Hoàn thành các thông tin còn thiếu trong bảng sau 

Nguyên tử Hạt mang điện Biểu diễn quá trình 

Cấu hình e 

Cấu hình e nhường/nhận e 

Li 1s 2 2s 1 Li + 1s 2 Li Li + +1e 

N 1s 2 2s 2 2p 3 N 3- 1s 2 2s 2 2p 6 N + 3e N 3- 

H 

Na 

Ca 

Al 

F 

O 

S 

Cl 

Câu 3: Khái niệm về ion, cation, anion.Hiện tượng xảy ra khi cho anion và cation 

đến gần nhau? bản chất của liên kết ion. 

Câu 5: Ngoài cách nhường/nhận e, các nguyên tử có thể làm cách nào để đạt cấu 

hình bền vững của khí hiếm? 

Câu 6: Nghiên cứu tài liệu và hoàn thành các thông tin trong bảng sau 

Chất 

Số e cần để 

Biểu diễn công 

Nguyên 

nguyên tử Biểu diễn công 

Cấu hình e 

thức cấu tạo 

tử tạo 

đạt cấu thức e khi 2 

ngoài cùng 

khi 2 nguyên 

nên 

hình bền nguyên tử đó 

của nguyên tử 

tử đó dùng 

chất 

vững của dùng chung e 

chung e 

khí hiếm 

H 2 

O 2 

N 2 

HCl 

H 2 O 

CO 2 

NH 3 


Câu 7: Khái niệm liên kết cộng hóa trị, phân loại liên kết cộng hóa trị. 

Câu 8: So sánh liên kết ion với liên kết cộng hóa trị 

Câu 9: Mối quan hệ giữa độ âm điện với liên kết hóa học 












PHIẾU HỌC TẬP 




Bài 3: 

Hãy viết phương trình biểu diễn sự hình thành các ion sau đây từ các nguyên tử tương 

ứng 

Li Li + ; Na Na + ; Mg Mg 2+ . 

Al Al 3+ ; Cl Cl - ; S S 2- . 

Bài 4: 

Hãy giải thích sự hình thành liên kết giữa các nguyên tử của các nguyên tố sau đây: 

a) Na và O (tạo thành Na 2 O); 

b) Mg và F (tạo thành MgF 2 ); 

c) Na và S(tạo thành Na 2 S) 

Bài 5: 

Cấu hình electron lớp ngoài cùng của nguyên tử F là 2s 2 2p 5 và của nguyên tử Ca là 

4s 2 . 

a) Viết cấu hình electron của ion Ca 2+ và F - . 

b) Biểu diễn quá trình hình thành ion Ca 2+ , F - từ Ca, F. 

c) Dự đoán về kiểu liên kết giữa Canxi với Flo trong muối Canxi florua. 

Bài 6: 

Cation R+ có cấu hình eletron ở lớp ngoài cùng là 2p 6 . 

a) Viết cấu hình electron đầy đủ của R. 

b) Xác định vị trí của R trong bảng HTTH. 

c) Xác định về kiểu liên kết giữa nguyên tử R với Br (có cấu hình electron ngoài cùng 

là 3s 2 3p 5 ) 

Bài 7: 

Cho các nguyên tử: 8 O, 17 Cl, 19 K.Những nguyên tử nào liên kết với nhau bằng liên kết 

ion ? Viết sơ đồ và phương trình tạo thành hợp chất đó. 

Bài 8: 

Nguyên tử của nguyên tố X có cấu hình e: 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 6 4s 1 , nguyên tử của nguyên 

tố Y có cấu hình e: 1s 2 2s 2 2p 5 . Liên kết hoá học giữa nguyên tử X và nguyên tử Y 

thuộc loại liên kết 













Tiết 19 

LIÊN KẾT ION 






1. Kiến thức: Học sinh biết 

- Vì sao các nguyên tử lại liên kết với nhau 

- Sự tạo thành ion, ion đơn nguyên tử, ion đa nguyên tử. 

- Định nghĩa liên kết ion. 

2. Kĩ năng: 

- Viết cấu hình electron của ion đơn nguyên tử cụ thể 

- Xác định ion đơn nguyên tử, ion đa nguyên tử trong một phân tử chất cụ thể 

3. Thái độ: Say mê nghiên cứu khoa học. 









III. PPDH VÀ KTDH CHỦ YẾU: Phương pháp đàm thoại, hoạt động nhóm. 



Yêu cầu HS tham gia trò chơi ô chữ hệ thống kiến thức có liên quan đã học 

dẫn dắt vào bài học. 



1. Sự tạo thành ion, cation, anion 

GV: Yêu cầu HS nghiên cứu tài liệu để trả lời câu 

hỏi 


GV: Nhận xét và bổ sung, kết luận về Ion. 

GV: Yêu cầu HS làm bài tập 1 

* Ion: (SGK) 

* Cation (Ion dương): (SGK) 

* Anion (Ion âm): (SGK) 
















GV: Nhận xét và bổ sung, hình thành kiến thức về 

ion dương (cation) 

GV: Yêu cầu HS làm bài tập 2 để củng cố kiến thức 


GV: Nhận xét và bổ sung, trình chiếu mô phỏng 

quá trình hình thành các ion đó. 

GV: Yêu cầu HS làm bài tập 3 


GV: Nhận xét và bổ sung, hình thành kiến thức về 

ion âm (anion) 

GV: Yêu cầu HS làm bài tập 2 để củng cố kiến thức 


GV: Nhận xét và bổ sung, trình chiếu mô phỏng 

quá trình hình thành các ion đó. 

2. Ion đơn nguyên tử và ion đa nguyên tử 

GV : HS nghiên cứu tài liệu để làm bài số 5 - Ion đơn nguyên tử là các ion 

tạo nên từ một nguyên tử. 

- Ion đa nguyên tử là các ion 

tạo nên từ hai hay nhiều 

nguyên tử (nhóm nguyên tử). 

Ví dụ: 

-Ion đơn nguyên tử : Mg 2+ , 

Al 3+ , Cl - ,... 


-Ion đa nguyên tử: SO 2- 4 , 

GV : Nhận xét và bổ sung. 

NH + 4 , NO - 3 ,... 















3. Sự tạo thành liên kết ion 

GV : Trình chiếu thí nghiệm và yêu cầu HS: 

Quá trình hình thành phân tử 

NaCl: 

+ 

⎧⎪ 

Na → Na + 1e 

⎨ 

− 

⎪⎩ Cl + 1e → Cl 

⇒ 2Na + Cl2 

→ 2NaCl 

Vậy: Liên kết ion là liên kết 


được tạo thành bởi lực hút tĩnh 

GV: Nhận xét, hướng dẫn, bổ sung và kết luận kiến điện giữa các ion mang điện 

thức. 

tích trái dấu. 




GV: Yêu cầu HS là 1 số bài tập để củng cố kiến thức. 












HD: 




HD: 












HD: 




HD: 

HS: Hoạt động theo nhóm và cá nhân. 




- Ôn lại các kiến thức có liên quan thông qua sơ đồ tư duy. 


2. Hướng dẫn chuẩn bị bài mới: Chuẩn bị các bài tập và kiến thức mới bài Liên kết 

cộng hóa trị theo sơ đồ tư duy trong phiếu học tập. 












Tiết 20 

LIÊN KẾT CỘNG HÓA TRỊ 






1. Kiến thức:Học sinh biết: 

• Sự tạo thành LKCHT trong đơn chất, hợp chất. Khái niệm về LKCHT. 

• Tính chất của các chất có LKCHT. 

• Phân biệt được sự khác nhau giữa liên kết cộng hóa trị và liên kết ion. 

• Biết cách phân biệt hợp chất có liên kết cộng hóa trị và hợp chất có liên kết 

ion. 

2. Kĩ năng: HS vận dụng: Viết CTCT của các hợp chất có LKCHT. 

3. Thái độ: Say mê nghiên cứu khoa học. 












Thế nào là liên kết ion? Cho ví dụ ? Hợp chất ion có những tính chất nào? 

Vấn đề: Ngoài cách nhường và nhận e, nguyên tử có thể dùng cách nào để tạo liên 

kết nhằm đạt cấu hình bền vững của khí hiếm? 



1. Sự hình thành phân tử Hidro(H 2 ) 

GV: Yêu cầu HS:Viết cấu hình e của H và Cấu hình electron: H(Z=1): 1s 1 . 

muốn đạt tới cấu hình e bền vững như khí 

hiếm thì nguyên tử H còn thiếu mấy e? Và 

làm cách nào? 

CTe CTCT 


Liên kết tạo thành do 1 cặp e 

GV: Nhận xét và bổ sung (Hình thành đặc chung gọi là liên kết đơn. 

điểm công thức e, CTCT, liên kết đơn) 

Sự hình thành phân tử Nitơ(N 2 ) 

GV: Yêu cầu HS:Viết cấu hình e của N và 

muốn đạt tới cấu hình e bền vững như khí 

hiếm thì nguyên tử N còn thiếu mấy e? Và 

làm cách nào? 


GV: Nhận xét và bổ sung (Hình thành khái 

Cấu hình e: N(Z=7): 1s 2 2s 2 2p 3 ; 


CTe CTCT 

liên kết tạo thành do 3 cặp e chung 

gọi là liên kết ba là liên kết bền 















niệm liên kết ba) 

3. Định nghĩa về LKCHT 

GV hướng dẫn HS thảo luận: 

Liên kết CHT là liên kết được tạo nên 

+ Liên kết trong phân tử H 2 , N 2 là liên kết giữa hai nguyên tử bằng một hay 

CHT. Vậy liên kết CHT là gì? 

nhiều cặp e chung. 

+ Thế nào là liên kết đơn, liên kết ba? 

+ Thế nào là LKCHT không cực? 

HS: hoạt động nhóm. 

Liên kết CHT không cực là LKCHT 

trong đó các cặp e chung không bị 

hút lệch về phía nguyên tử nào. 

4. Sự hình thành phân tử Hiđro clorua (HCl) 

GV: 

+ Nguyên tử H, Cl còn thiếu bao nhiêu e để 

có lớp vỏ bền? 

Cấu hình electron: 

H(Z=1): 1s 1 

Cl(Z=17): 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 5 

+ Để có lớp vỏ bền giống với khí hiếm gần 

nhất thì liên kết trong phân tử HCl được tạo 

thành như thế nào? 

CTe CTCT 

+ LK CHT phân cực là gì? 



- LKCHT có cực hay LKCHT phân 

cực là LKCHT trong đó cặp e chung 

bị lệch về phía nguyên tử có độ âm 

điện lớn hơn. 

Chú ý:Viết cặp e chung lệch về phía 

nguyên tử có độ âm điện lớn hơn 

Ví dụ: H :Cl 

5. Sự hình thành phân tử khí Cacbon đioxit (CO 2 ) (có cấu tạo phẳng) 

GV: Nguyên tử C có 4e lớp ngoài cùng, 

nguyên tử O có 6e ở lớp ngoài cùng. Trình 

bày sự góp chung e giữa các nguyên tử để tạo 

Cấu hình electron: 

C(Z=6):1s 2 2s 2 2p 2 

O(Z=8): 1s 2 2s 2 2p 4 

thành phân tử CO 2 , sao cho nguyên tử C, O 

đều có cấu hình electron bền vững của khí 

hiếm với 8e ở lớp ngoài cùng? 

CTe CTCT 


GV: Nhận xét và bổ sung bổ sung: theo CT e, 

mỗi nguyên tử đều có 8e ở lớp ngoài cùng 

nên phân tử CO 2 bền vững. Phân tử CO 2 có 2 

LK đôi. Liên kết giữa nguyên tử O và 

nguyên tử C là phân cực nhưng phân tử CO 2 

có cấu tạo phẳng nên phân tử này không bị 

phân cực. 



- Ôn lại các kiến thức có liên quan: Khái niệm các liên kết, cách viết CT e và 

CTCT. 


2. Hướng dẫn chuẩn bị bài mới: Chuẩn bị các bài tập và kiến thức mới bài Liên kết 

cộng hóa trị theo sơ đồ tư duy trong phiếu học tập. 




























Tiết 21 

LIÊN KẾT CỘNG HÓA TRỊ 







- Tính chất chung của các chất có LKCHT. 

- Quan hệ giữa LKCHT không cực, LKCHT có cực và liên kết ion. 

- Mối liên hệ giữa độ âm điện của 2 nguyên tố và bản chất liên kết hoá học giữa 2 

nguyên tố đó trong hợp chất. 

2. Kĩ năng: 

- Dự đoán được kiểu liên kết hoá học có thể có trong phân tử gồm 2 nguyên tử khi 

biết hiệu độ âm điện của chúng. 

3.Thái độ: Say mê nghiên cứu khoa học. 











1. Hoạt động khởi động: Viết CT e và CTCT của các phân tử sau: 

HS1: N 2 , CH 4 , HCl, SO 2 . HS2: Cl 2 , CO 2 , NH 3 , SO 3 . 



Liên kết phối trí 

GV: Từ những CTCT đã viết, yêu cầu • Để thỏa mãn “qui tắc bát tử”, ta giải 

HS xác định số e xung quanh mỗi nguyên thích theo liên kết phối trí. 

tử. 

• Liên kết phối trí là LKCHT trong đó 


có 1 nguyên tử còn dư 1 hay nhiều cặp 

GV: Hướng dẫn cách viết CTCT cho HS e sẽ nhường cho 1 nguyên tử còn thiếu 

biết: thõa mãn 2 vấn đề: 

1 cặp e. 

Hóa trị của nguyên tố 

• Kí hiệu: → 

Số e xung quanh → qui tắc bát tử • Ví dụ: 

GV: Vậy những CTCT trên, có những 

CTCT nào thõa mãn cả 2 yếu tố trên? 


GV: Đối với những CTCT không theo 

“qui tắc bát tử” thì ta có 1 loại liên kết 

mới → liên kết phối trí. 

GV: Hướng dẫn HS hình thành khái 

niệm, cách viết liên kết phối trí. 
















Tính chất của các chất có liên kết cộng hoá trị 

GV đặt vấn đề, HS thảo luận trả lời: 

+ Các chất chỉ có liên kết cộng hoá trị có 

thể tồn tại những trạng thái nào? 

+ Các chất như thế nào thì dễ hoà tan vào 

nhau? 


- Có thể tồn tại ở cả 3 trạng thái: rắn, 

lỏng, khí. 

- Các chất có bản chất liên kết giống nhau 

thì dễ hoà tan vào nhau. 

- Nói chung, các chất có liên kết CHT 

không cực không dẫn điện. 

Độ âm điện và liên kết hoá học 

GV đặt vấn đề, HS thảo luận nhóm: 

- So sánh rút ra sự giống nhau và khác 

nhau giữa liên kết CHT không cực, liên 

kết CHT có cực và liên kết ion? 

HS: Hoạt động nhóm. 

1. Quan hệ giứa LKCHT không cực, 

LKCHT có cực và liên kết ion: 

- Giống nhau: đều có cặp electron chung 

- Khác nhau: 


Lk CHT Lk CHT 

không cực có cực 

Lk ion 

cặp e cặp e 

cặp e 

chung chung 

chung ở 

GV:Yêu cầu HS tìm hiểu và cho biết 

lệch về 1 chuyển về 

giữa 2 

dùng cách nào để phân biệt một cách 

phía của 1 1 nguyên 

nguyên tử 

tương đối các loại liên kết hoá học? 

nguyên tử tử 


2. Hiệu độ âm điện và liên kết hoá học 

GV: Ứng dụng làm bài tập. 

Hiệu độ âm điện Loại liên kết 

0,0 đến < 0,4 - LK CHT không cực 

0,4 đến 1,7 liên kết ion. 

• HCl: 

3,16 – 2,20 = 0,96 

mà 0,4










* BT 1: Xác định loại liên kết ở trong 

những hợp chất sau: H 2 S, Na 2 CO 3 , FeS, 

AlCl 3 , CaC 2 , Al 2 O 3 , NH 3 , P 2 O 5 . 


BT 2: Viết CTCT của các hợp chất sau 

(ưu tiên viết theo “qui tắc bát tử”): N 2 O 5 , 

HNO 3 , P 2 O 5 , H 3 PO 4 , H 2 CO 3 , H 2 SO 3 , ... 


* BT 1: 

• H 2 S: LKCHT có cực 

• Na 2 CO 3 : 

C - O: LKCHT có cực 

Na - CO 3 : liên kết ion 

• FeS: liên kết ion 

• AlCl 3 : liên kết ion 

• CaC 2 : liên kết ion 

• Al 2 O 3 : liên kết ion 

• NH 3 : LKCHT có cực 

• P 2 O 5 : LKCHT có cực 

* BT 2: 



- Ôn lại các kiến thức có liên quan về liên kết hóa học theo sơ đồ tư duy. 


2. Hướng dẫn chuẩn bị bài mới: Làm bài tập về Liên kết hóa học trong vở bài tập. 













Tiết thứ: 22, 23 

Tên bài: LUYỆN TẬP - LIÊN KẾT HÓA HỌC 






1.Kiến thức: Học sinh nắm vững: Liên kết ion, liên kết cộng hóa trị 

2.Kĩ năng: Học sinh vận dụng: 

- Viết CTCT các chất, biểu diễn quá trình hình thành cation, anion. 

- Dùng hiệu số đô âm điện để phân loại một cách tương đối các loại liên kết hóa học. 

3.Thái độ: Học sinh tích cực chủ động trong học tập 




II. PPDH VÀ KTDH: Đàm thoại và nêu vấn đề. 

III. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 

1.Giáo viên: Hệ thống câu hỏi và bài tập. 

2.Học sinh: Xem trước bài ở nhà. 


1. Hoạt động khởi động 





BT1: Viết các quá trình nhường/nhận e (và cấu hình e ngoài cùng) của các nguyên tử 

(Na, Cl, Mg, Al, S, O, K, Ca, Fe, Cu, Ag) để hình thành nên các ion. 



* HD: 

Na → Na + + 1e; 

[Ne]3s 1 [Ne] 

Cl + 1e → Cl - 

[Ne]3s 2 3p 5 [Ar] 

Mg → Mg 2+ + 2e ; 

[Ne]3s 2 [Ne] 

S + 2e → S 2- 

[Ne]3s 2 3p 4 [Ar] 

Al → Al 3+ +3e; 

[Ne]3s 2 3p 1 [Ne] 

O + 2e → O 2- 

2s 2 2p 4 [Ne] 

K→K + + 1e; 

[Ar]4s 1 [Ar] 
















Ca→Ca 2+ + 2e; 

[Ar]4s 2 [Ar] 

Fe→Fe 2+ + 2e; 

3d 6 4s 2 3d 6 

Fe→Fe 3+ + 3e; 

3d 6 4s 2 3d 5 

Fe 2+ →Fe 3+ + 1e; 

3d 6 3d 5 

Cu→Cu 2+ + 2e; 

3d 5 4s 1 3d 4 

Ag→Ag + + 1e; 

3d 10 4s 1 3d 10 

BT2: Hoàn thành các thông tin vào bảng để hệ thống kiến thức. 

So sánh Lk CHT không cực Lk CHT có cực Lk ion 

Mục đích 

Cách hình thành liên kết 

Thường tạo nên 

Nhận xét 



* HD: 

So sánh Lk CHT không cực Lk CHT có cực Lk ion 

Mục đích Tạo cho mỗi nguyên tử cấu hình e bền vững (2e hoặc 8e) 

Cặp e chung bị lệch 

Cách hình Cặp e chung không bị 

Cho và nhận 

về phía nguyên tử có 

thành liên kết 

lệch 

electron 

độ âm điện lớn hơn 

Thường tạo 

nên 

giữa các nguyên tử phi 

kim giống nhau 

giữa các nguyên tử 

phi kim khác nhau 

giữa kim loại và 

phi kim 

Nhận xét 

LK CHT có cực là dạng trung gian giữa LK CHT không cực và 

LK ion 

BT3: Hoàn thành các thông tin vào bảng để hệ thống kiến thức. 

Phân tử Hiệu độ âm điện Liên kết 

Na 2 O 

MgO 

Al 2 O 3 

SiO 2 

P 2 O 5 

SO 3 

Cl 2 O 7 


















* HD: 

Phân tử Hiệu độ âm điện Liên kết 

Na 2 O 2,51 Ion 

MgO 2,13 Ion 

Al 2 O 3 1,83 Ion 

SiO 2 1,54 CHT có cực 

P 2 O 5 1,25 CHT có cực 

SO 3 0,86 CHT có cực 

Cl 2 O 7 0,28 CHT không cực 

BT4: Viết CTCT của các hợp chất: Cl 2 , HCl, HClO, H 2 S, SO 2 , H 2 SO 4 , N 2 , NH 3 , 

N 2 O 5 , HNO 3 , P 2 O 5 , H 3 PO 4 , CO 2 , H 2 CO 3 . 



* HD: 



Tiết 22: 

- Ôn lại các kiến thức có liên quan về liên kết hóa học. 

- Làm bài tập 2 trong vở bài tập. 

Tiết 23: 

- Ôn lại các kiến thức về liên kết hóa học thông qua hoàn thành sơ đồ tư duy trong 

vở bài tập. 












2. Hướng dẫn chuẩn bị bài mới: m Chuẩn bị các bài tập và kiến thức mới chủ đề Phản 

ứng oxy hóa – khử theo hệ ệ thống sơ đồ tư duy. 















Tiết 24 





Tên bài: KIỂM TRA MỘT TIẾT 

A/ MỤC TIÊU: 


- Củng cố kiến thức đã học về bảng HTTH, liên kết hóa học. 


- Rèn luyện các kỹ năng tính toán và giải các bài tập có liên quan đến bảng HTTH, … 

- Rèn luyện kỹ năng viết sự hình thành ion của các nguyên tử, CTCT các chất,… 



B/ CHUẨN BỊ: 




C/ PHƯƠNG PHÁP: 

















MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRA 1 TIẾT – LẦN 2 

MÔN HÓA HỌC – LỚP 10 CƠ BẢN 




I/ BẢNG TRỌNG SỐ (h = 0,7) 

TT 

NỘI DUNG 

TS 

TIẾT 

TIẾT 

LÝ 

THUYẾT 

CHỈ SỐ TRỌNG SỐ SỐ ĐIỂM 

LT VD LT VD LT VD 

1 HTTH 6 4 2,8 3,2 25,5 29,1 2,5 3 

2 LKHH 5 3 2,1 2,9 19,1 26,4 2 2,5 

TỔNG CỘNG 11 7 4,9 6,1 44,6 55,4 4,5 5,5 

II/ MA TRẬN KIẾN THỨC 

Biết Hiểu Vận dụng 

Vận dụng Tổng 

cao cộng 

- Cấu hình e 

- Sắp xếp tính - Xác định 

Vị trí của 

kim loại, tính nguyên tố dựa 

Từ cấu hình nguyên tố 

phi kim vào CT oxit 

Bảng e, vị trí của trong bảng 

- Cấu hình e cao nhất và 

HTTH, nguyên tử HTTH 

của ion đơn CT hợp chất 

Định luật trong bảng - Vị trí của 

nguyên tử với H 

tuần HTTH nguyên tố 

Vị trí của - Xác định KL 

hoàn Tính chất trong bảng 

nguyên tố ở 2 chu kỳ 

hóa học HTTH 

trong bảng liên tiếp 

Cấu hình e 

HTTH 

Điểm 0,5 2 1,5 1,5 5,5 

Liên kết 

hóa học 

Xác định 

loại LKHH 

dựa vào độ 

Viết quá trình 

hình thành 

ion đơn 

Viết CTCT 

của phân tử 

âm điện nguyên tử 

Điểm 1 1 1,5 3,5 

Tổng hợp 

Tính nồng độ 

của chất trong 

dung dịch sau 

phản ứng 

Điểm 1 1 

Tổng 

cộng 

1,5 3,5 2,5 2,5 10 
















SỞ GD&ĐT QUẢNG TRỊ KIỂM TRA 45’ 

TRƯỜNG THPT TÂN LÂM Môn: Hóa Học – Lớp 10 

Thời gian làm bài: 45 phút 

ĐỀ CHÍNH THỨC 

ĐỀ SỐ 1 


Cho nguyên tố X ở chu kỳ 4, nhóm IIA trong bảng HTTH. 

a) Viết cấu hình e của X; 

b) Dự đoán tính chất hóa học của X 


Cho nguyên tử của nguyên tố Y có cấu hình e ngoài cùng: 3s 2 3p 3 . 

a) Xác định vị trí của Y trong bảng HTTH; 

b) Dự đoán tính chất hóa học của Y. 


Cho cation R 2+ có cấu hình e ngoài cùng là 2s 2 2p 6 . 

a) Viết cấu hình e đầy đủ của R; 



Sắp xếp các nguyên tố theo chiều: 

a) Tăng dần của tính phi kim: F, K, Na, P, O; 

b) Giảm dần của tính kim loại: Cl, S, Mg, K, C. 


Hợp chất với hiđro của nguyên tố X có công thức XH 3 . Biết % về khối lượng của 

oxi trong oxit cao nhất của X là 56,34%. Xác định X. 


Viết quá trình hình thành các ion Na + , Al 3+ , S 2- , O 2- từ các nguyên tử của chúng. 

Câu 7 (1,5 điểm): 

Viết CTCT của các chất sau: N 2 , SO 2 , HNO 3 , H 3 PO 4 , P 2 O 5 , CO 2 . 


Xác định loại liên kết hóa học có trong các chất sau: 

a) O 2 ; b) CO 2 ; c) MgBr 2 ; d) K 2 O 

(Độ âm điện của O là 3,4; của C là 2,5; của Mg là 1,3; của Br là 2,96; của K là 

0,82) 

Câu 9 (1,5 điểm): 

Hoà tan hoàn toàn 18,4 gam hỗn hợp hai muối cacbonat của hai kim loại X, Y 

thuộc nhóm II A và thuộc hai chu kì liên tiếp bằng 100g dung dịch HCl 18,25% thu 

được 4,48 lít CO 2 (đktc). 

a) Xác định X và Y. 

b) Tính C% các chất trong dung dịch sau phản ứng. 

------------Hết-------------- 



















ĐỀ CHÍNH THỨC 

ĐỀ SỐ 2 


Cho nguyên tố X ở chu kỳ 3, nhóm VA trong bảng HTTH. 

a) Viết cấu hình e của X; 

b) Dự đoán tính chất hóa học của X 


Cho nguyên tử của nguyên tố Y có cấu hình e ngoài cùng: 3s 2 3p 1 . 

a) Xác định vị trí của Y trong bảng HTTH; 

b) Dự đoán tính chất hóa học của Y. 


Cho cation R 2- có cấu hình e ngoài cùng là 2s 2 2p 6 . 

a) Viết cấu hình e đầy đủ của R; 



Sắp xếp các nguyên tố theo chiều: 

a) Giảm dần của tính phi kim: F, K, Na, P, O; 

b) Tăng dần của tính kim loại: Cl, S, Mg, K, C. 


Hợp chất với hiđro của nguyên tố X có công thức XH 3 . Biết % về khối lượng của 

oxi trong oxit cao nhất của X là 74,07%. Xác định X. 


Viết quá trình hình thành các ion K + , Ca 2+ , Cl - , N 3- từ các nguyên tử của chúng. 

Câu 7 (1,5 điểm): 

Viết CTCT của các chất sau: O 2 , SO 3 , HNO 3 , H 2 SO 4 , N 2 O 5 , Al 2 O 3 . 


Xác định loại liên kết hóa học có trong các chất sau: 

a) O 2 ; b) CO 2 ; c) MgBr 2 ; d) K 2 O 

(Độ âm điện của O là 3,4; của C là 2,5; của Mg là 1,3; của Br là 2,96; của K là 

0,82) 

Câu 9 (1,5 điểm): 

Hoà tan hoàn toàn 22,8 gam hỗn hợp hai muối cacbonat của hai kim loại X, Y 

thuộc nhóm IA và thuộc hai chu kì liên tiếp bằng 100g dung dịch HCl 18,25% thu 

được 4,48 lít CO 2 (đktc). 

a) Xác định X và Y. 

b) Tính C% các chất trong dung dịch sau phản ứng. 

------------Hết-------------- 




















ĐỀ SỐ 1 

ĐIỂM 


a) Cấu hình e của X: 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 6 4s 2 . 

0,75 

b) Dự đoán tính chất hóa học của X: tính kim loại. 

0,25 


a) Cấu hình e của Y: 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 5 Y ở ô số 13, chu kỳ 3, nhóm VA. 0,75 

b) Dự đoán tính chất hóa học của X: tính phi kim. 

0,25 


a) Cấu hình e đầy đủ của R: 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 

0,25 

b) R ở ô số 12, chu kỳ 3, nhóm IIA. 

0,75 


a) K Cl 

0,5 


Vì hợp chất với hiđro của nguyên tố X có công thức XH 3 CT oxit cao 0,5 

nhất của X là X 2 O 5 . 

Ta có: % , 

→ 31 () 0,5 

% . , 


Na Na + + 1e; 

Al Al 3+ + 3e; 

S + 2e S 2- ; 

O + 2e O 2- . 

Câu 7 (1,5 điểm): 


a) O 2 : ∆ 3,4 − 3,4 0 LKCHT không cực 

b) CO 2 : ∆ 3,4 − 2,5 0,9 LKCHT có cực 

c) MgBr 2 : ∆ 2,96 − 1,3 1,66 LKCHT có cực 

d) K 2 O: ∆ 3,4 − 0,82 2,58 LK ion 


0,25đ/pt 

0,25đ/CT 

0,25đ/ý 















Câu 9 (1,5 điểm): 

a) Đặt CTTB của muối cacbonat là RCO 

3 

18, 4 

⎧X 

: Mg 

Ta có: n = nCO 

= 0,2mol 

M = R + 60 = = 92 → R = 32 → 

RCO3 

2 

RCO 

⎨ 

3 

0,2 

⎩ Y : Ca 

b) 

18,25.100 

Ta có: nHCl 

= = 0,5mol 


nMgCO 

= a 

3 

Đặt 

n = b 

CaCO3 

nCO = n 

2 MgCO 

+ n 0, 2 0,1 

3 CaCO 

= a + b = ⎫ 

3 

⎪ ⎧a 

= 

Ta có: 

⎬ → ⎨ 

mhh M ' = 84a + 100b 

= 18, 4 ⎪⎭ ⎩b 

= 0,1 

Do đó: 

mdd s 

= mdd t 

+ mhh m' 

− mCO 

= 100 + 18, 4 − 44.0, 2 = 109,6g 

2 

9,5 

nMgCl 

= a = 0,1 → m 9,5 

2 MgCl 

= g → C 

2 % 

= .100 = 8,67% 

MgCl2 

109,6 

11,1 

nCaCl 

= b = 0,1 → m 11,1 

2 CaCl 

= g → C 

2 % 

= .100 = 10,13% 

CaCl2 


3,65 

nHCl d 

= 0,5 − 2( a + b) = 0,1 → mHCl 

= 3,65 g → C% 

= .100 = 3,3% 

HCl 


------------Hết-------------- 


0,5 

0,5 

0,5 



















ĐỀ SỐ 2 

ĐIỂM 


a) Cấu hình e của X: 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 3 . 

0,75 

b) Dự đoán tính chất hóa học của X: tính phi kim. 

0,25 


a) Cấu hình e của Y: 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 1 Y ở ô số 13, chu kỳ 3, nhóm IIIA. 0,75 

b) Dự đoán tính chất hóa học của X: tính kim loại. 

0,25 


a) Cấu hình e đầy đủ của R: 1s 2 2s 2 2p 4 

0,25 

b) R ở ô số 8, chu kỳ 2, nhóm VIA. 

0,75 


a) F>O>P>Na >K 

0,5 

b) Cl








Câu 9 (1,5 điểm): 

a) Đặt CTTB của muối cacbonat là R2CO 

3 

22,8 

⎧X 

: Na 

Ta có: n = n 0, 2 

R2CO 

CO 

= mol M = 2R + 60 = = 114 → R = 27 → 

3 

2 

R 2CO 

⎨ 

3 

0, 2 

⎩ Y : K 

b) 

18,25.100 

Ta có: nHCl 

= = 0,5mol 


nNa2CO 

= a 

3 

Đặt 

n = b 

K2CO3 

nCO = n 

2 Na2CO + n 0, 2 0,15 

3 K2CO 

= a + b = ⎫ 

3 

⎪ ⎧a 

= 

Ta có: 

⎬ → ⎨ 

mhh M ' = 106a + 138b 

= 22,8 ⎪⎭ ⎩b 

= 0,05 

Do đó: 

mdd s 

= mdd t 

+ mhh m' 

− mCO 

= 100 + 22,8 − 44.0,2 = 114g 

2 

17,55 

nNaCl 

= 2a = 0,3 → mNaCl 

= 17,55 g → C% 

= .100 = 15,39% 

NaCl 

114 

7, 45 

nKCl 

= 2b = 0,1 → mKCl 

= 7,45 g → C% 

= .100 = 6,54% 

KCl 

114 

3,65 

nHCl d 

= 0,5 − 2( a + b) = 0,1 → mHCl 

= 3,65 g → C% 

= .100 = 3,2% 

HCl 

114 

------------Hết-------------- 


0,5 

0,5 

0,5 












TIẾT 25 – 33 

CHỦ ĐỀ: PHẢN ỨNG OXY HÓA – KHỬ 





A. Nội dung chủ đề:PHẢN ỨNG OXY HÓA – KHỬ được phân bố theo thời lượng 

1. Hóa trị và số oxy hóa (1 tiết) 

2. Phản ứng oxy hóa – khử (3 tiết) 

- Tiết 1: Các định nghĩa về phản ứng oxy hóa – khử; 

- Tiết 2: Cân bằng phản ứng oxy hóa – khử; 

- Tiết 3: Ý nghĩa phản ứng oxy hóa – khử. 

3. Phân loại phản ứng hóa học vô cơ (1 tiết) 

4. Luyện tập (3 tiết) 

- Tiết 1: Xác định số oxy hóa, chất hóa, chất khử và cân bằng phản ứng oxy hóa – 

khử. 

- Tiết 2: Giải bài toán bằng phương pháp sử dụng định luật bảo toàn e. 

- Tiết 3: Giải bài toán bằng phương pháp sử dụng định luật bảo toàn e. 

5. Thực hành (1 tiết) 

B. Tổ chức dạy học chuyên đề 

B.1. Mục tiêu 

1. Kiến thức 

- Điện hoá trị, cộng hóa trị của nguyên tố trong hợp chất. 

- Số oxi hoá của nguyên tố trong các phân tửđơn chất và hợp chất. Những quy tắc xác 

định số oxi hoá của nguyên tố. 

- Phản ứng oxi hoá - khử là phản ứng hoá học trong đó có sự thay đổi số oxi hoá của 

nguyên tố. 

- Chất oxi hoá là chất nhận e, chất khử là chất nhường e. Sự oxi hoá là sự nhường e, 

sự khử là sự nhận e. 

- Các bước lập phương trình phản ứng oxi hoá - khử, 

- Ý nghĩa của phản ứng oxi hoá - khử trong thực tiễn. 

2. Kĩ năng 

- Xác định được điện hoá trị, cộng hóa trị, số oxi hoá của nguyên tố trong một số 

phân tửđơn chất và hợp chất cụ thể. 

- Phân biệt được chất oxi hóa và chất khử, sự oxi hoá và sự khử trong phản ứng oxi 

hoá - khử cụ thể. 

- Lập được phương trình hoá học của phản ứng oxi hoá - khử dựa vào số oxi hoá (cân 

bằng theo phương pháp thăng bằng e). 

- Giải bài toán theo phương pháp sử dụng định luật bảo toàn e. 

3. Thái độ: Say mê, hứng thú học tập, yêu khoa học 


- Năng lực tự học,hợp tác; 


- Năng lực quan sát, phát hiện vấn đề; 

- Năng lực nghiên cứu và thực hành hóa học; 

- Năng lực tính toán; 

- Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn Hóa học; 
















- Năng lực sáng tạo. 

B.2. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh 

1. Chuẩn bị của GV 

- Hệ thống câu hỏi có liên quan để HS nghiên cứu tài liệu trước c theo từng tiết học: 

* Hóa trị và số oxy hóa: 

+ Hóa trị các nguyên tố. 

+ Hóa trị của các nguyên tố ố đã học ở lớp 8 

+ Hoàn thành theo sơ đồ tư ư duy. 

* Phản ứng oxy hóa – khử: 

+ Định nghĩa chất oxy hóa, chất khử đã học ở lớp 8. 

+ Hoàn thành phương trình phản ứng và xác định chất oxy hóa, chất khử trong các 

phản ứng sau: 

Na + O 2 – 

H2 + O 2 – 

CuO + H 2 – 

Fe 2 O 3 + C – CO 2 + Fe 

Na + Cl 2 – 

+ Viết các quá trình hình thành các ion: 2 3 2 3 2 3 

Na + , Mg + , Al + , Cl − , O − , N − ,Ag + , Ca + , 

Fe 

+ từ 

các nguyên tử của nó. 

+ Hoàn thành theo sơ đồ tư ư duy; 

+ Các bước và kinh nghiệm cân bằng phản ứng hóa học đã biết từ ừ lớp dưới. 

+ Các bước cân bằng phản ứng oxy hóa – khử theo phương pháp cân bằng b e. 

+ Nội dung của định luật bảo toàn khối lượng, định luật bảo toàn nguyên tố. 

* Sơ đồ tư duy: 



- Nghiên cứu trước các nội dung kiến thức của chương. 

- Chuẩn bị các nội dung bài học h mà giáo viên yêu cầu hoàn thành. 

B.3. Phương pháp và kĩ ĩ thuật dạy học chủ yếu 

- Phương pháp đàm thoại, hoạt động nhóm; 

- Kĩ thuật công đoạn, kỹ ỹ thuật KWL. 












B.4. Thiết kế tiến trình dạy học chủ đề 

TIẾT 25 

HÓA TRỊ VÀ SỐ OXY HÓA 




I. Mục tiêu 


- Điện hoá trị, cộng hóa trị của nguyên tố trong hợp chất. 

- Số oxi hoá của nguyên tố trong các phân tửđơn chất và hợp chất. Những quy tắc xác 

định số oxi hoá của nguyên tố. 

2. Kĩ năng 

- Xác định được điện hoá trị, cộng hóa trị, số oxi hoá của nguyên tố trong một số 

phân tửđơn chất và hợp chất cụ thể. 









2. Chuẩn bị của HS: 





1. Hoạt động khởi động: HS làm bài tập củng cố bằng trò chơi ô chữ 


















1. Điện hóa trị 

GV: Hướng dẫn HS tìm hiểu về hóa trị 

đối với các hợp chất liên kết ion. 



2. Cộng hóa trị 

GV: Hướng dẫn HS tìm hiểu về hóa trị 

đối với các hợp chất liên kết cộng hóa trị. 







3. Số oxy hóa 











GV: Hướng dẫn HS tìm hiểu về khái 

niệm số oxy hóa và các quy tắc xác định 

số oxy hóa của các nguyên tố trong chất. 




GV: Hướng dẫn HS làm 1 số bài tập để 

củng cố cách xác định số oxy hóa của 

các nguyên tố trong chất. 




















- Củng cố kiến thức về quy tắc xác định số oxy hóa của nguyên tố trong chất. 



+ Tìm hiểu định nghĩa chất oxy hóa, chất khử đã được học ở lớp 8. 

+ Các bước và kinh nghiệm để cân bằng phản ứng hóa học. 












TIẾT 26 

PHẢN ỨNG OXY HÓA – KHỬ (Các định nghĩa) 






- Phản ứng oxi hoá - khử là phản ứng hoá học trong đó có sự thay đổi số oxi hoá của 

nguyên tố. 

- Chất oxi hoá là chất nhận e, chất khử là chất nhường e. Sự oxi hoá là sự nhường e, 

sự khử là sự nhận e. 

2. Kĩ năng 

- Phân biệt được chất oxi hóa và chất khử, sự oxi hoá và sự khử trong phản ứng oxi 

hoá - khử cụ thể. 














1. Hoạt động khởi động: HS chơi trò chơi Đi tìm kho báu để kiểm tra kiến thức về 

số oxy hóa của nguyên tố trong chất. 

















Phân tích các ví dụ 


+ Nhắc lại định nghĩa chất oxy hóa, chất 

khử đã học ở lớp 8; 


GV: hướng dẫn HS phân tích các ví dụ 

để hình thành các khái niệm có liên 

quan. 
















Định nghĩa 

GV: Hướng dẫn HS tổng hợp kiến thức 

để hình thành nên các định nghĩa có liên 

quan. 



HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG GHI BẢNG 

GV: Hướng dẫn HS làm bài tập: Xác định chất oxy hóa, chất khử, quá trình oxy 

hóa, quá trình khử. 

C u + H N O − C u ( N O ) + N O + H O 

3 3 2 

2 

( ) 

M g + H N O 3 − M g N O 3 2 

+ N 2 O + H 2 O 

( ) 

A l + H N O 3 − A l N O 3 3 

+ N H 4 N O 3 + H 2 O 

( ) 

A l + H N O 3 − A l N O 3 3 

+ N 2 O + H 2 O 

( ) 

F e + H N O 3 − F e N O 3 3 

+ N O + H 2 O 

F e3 O 4 H N O 3 F e N O 3 3 

+ N O + H 2 O 

+ − ( ) 

Z n + H 2 S O 4 đ − Z n S O 4 + H 2 S + H 2 O 

( ) 

F e O + H 2 S O 4 đ − F e 2 S O 4 3 

+ S O 2 + H 2 O 

F e3 O 4 H 2 S O 4 đ F e2 

S O 4 3 

+ S O 2 + H 2 O 

+ − ( ) 

( ) 

F e 2 O 3 + H 2 S O 4 đ − F e 2 S O 4 3 

+ H 2 O 

S + H 2 S O 4 đ − S O 2 + H 2 O 

C + H 2 S O 4 đ − C O 2 + S O 2 

+ H 2 O 

H B r + H 2 S O 4 đ − B r2 + S O 2 + H 2 O 

H 2 S + H 2 S O 4 đ − S + S O 2 + H 2 O 





- Củng cố kiến thức về quy tắc xác định số oxy hóa của nguyên tố trong chất. 



+ Các bước và kinh nghiệm để cân bằng phản ứng hóa học. 

+ Hoàn thành bảng sau 

K (Know) W (What) L (Lear) 

Em đã biết: 

+ Các bước và có những 

kinh nghiệm gì để cân 

bằng phản ứng hóa học? 

+ Những kiến thức liên 

quan đến phản ứng oxy 

hóa – khử? 

Các bước và kỹ thuật gì 

để cân bằng phản ứng oxy 













TIẾT 27 

PHẢN ỨNG OXY HÓA – KHỬ (Cân bằng phản ứng) 






- Các bước lập phương trình phản ứng oxi hoá - khử, 

2. Kĩ năng 















1. Hoạt động khởi động: Kiểm tra sự chuẩn bị của HS về bảng KWL 

K (Know) W (What) L (Learn) 

Em đã biết: 

Các bước và kỹ thuật gì 

+ Các bước và có những để cân bằng phản ứng oxy 

kinh nghiệm gì để cân hóa – khử? 

bằng phản ứng hóa học? 

+ Những kiến thức liên 

quan đến phản ứng oxy 




Các bước cân bằng phản ứng oxy hóa – khử theo phương pháp cân bằng e 

GV: yêu cầu HS dựa vào tài liệu để nêu 

các bước cân bằng phản ứng oxy hóa – 

khử theo phương pháp cân bằng e. 


GV: nhận xét và bổ sung 















Ví dụ 

GV: Hướng dẫn HS cân bằng phản ứng 

oxy hóa – khử theo phương pháp cân 

bằng e. 

HS: Hoạt động nhóm. 


















GV: Yêu cầu HS làm bài tập để củng cố kiến thức 

* BT luyện tập: 

* BT trắc nghiệm: 



















- Củng cố kiến thức về cân bằng phản ứng oxy hóa – khử. 

- Hoàn thành sơ đồ tư duy về phản ứng oxy hóa – khử. 

2. Hướng dẫn chuẩn bị bài mới:Hoàn thành phương trình phản ứng trong vở bài 

tập. 












TIẾT 28 

PHẢN ỨNG OXY HÓA – KHỬ 

(Ý nghĩa của phản ứng oxy hóa – khử) 





1. Kiến thức: Ý nghĩa của phản ứng oxi hoá - khử trong thực tiễn. 

2. Kĩ năng 















* Hoạt động hình thành kiến thức 


Hoạt động: ý nghĩa của phản ứng oxy hóa – khử 

GV: Yêu cầu HS nghiên cứu tài liệu để 

xác định 1 số ý nghĩa của phản ứng oxy 

hóa – khử trong cuộc sống và sản xuất. 

SGK 





GV: yêu cầu HS cân bằng phản ứng oxy hóa khử 


GV: Nhận xét và bổ sung, kết luận 

C u O + N H - C u + N + H O 

3 2 2 

S + H N O - H S O + N O + H O 

3 2 4 2 

H S O + H S - S + H O 

2 4 2 2 

P + K C lO - P O + K C l 

3 2 5 

Cu + HNO - Cu 

3 ( NO 

3 ) + NO + H O 

2 2 

( ) 

Mg + HNO - Mg NO + N O + H O 

3 3 2 2 2 

Al + H N O - A l 

3 ( N O 

3 ) + N H N O + H O 

3 4 3 2 


( ) 

( ) 

Al + H N O - A l N O + N O + H O 

3 3 3 2 2 

Fe + H N O - F e N O + N O + H O 

3 3 3 2 






























1. Hướng dẫn học bài cũ: Củng cố kiến thức về cân bằng phản ứng oxy hóa – khử. 


+ Hoàn thành các phương trình phản ứng trong vở bài tập. 












TIẾT 29 

PHÂN LOẠI PHẢN ỨNG HÓA HỌC VÔ CƠ 






- Ý nghĩa của phản ứng oxi hoá - khử trong thực tiễn. 

2. Kĩ năng 


















Hoạt động 1: Phản ứng có sự thay đổi số oxi hoá 

và phản ứng không có sự thay đổi số oxi hoá 

GV: Chúng ta đã biết về phản ứng hoá 

hợp, phân huỷ, thế, trao đổi. Bây giờ 1. Phản ứng hóa hợp: 

0 0 + 1 −2 

chúng ta sẽ xét từng loại phản ứng 

VD 1: 2 H 2 + O2 

→ 2 H 2 O 

- Yêu cầu HS: 

+ 2 − 2 + 4 − 2 + 2 + 4 −2 

+ Hoàn thành phương trình phản ứng; VD2: CaO + CO2 → CaCO3 

+ Xác định số oxy hóa các nguyên tố NX:Trong phản ứng hóa hợp, số oxi 

trước và sau phản ứng Nhận xét về hóa của các nguyên tố có thể thay đổi 

sự thay đổi số oxy hóa của các nguyên hoặc không thay đổi. 

tố trong từng loại phản ứng. 

2. Phản ứng phân hủy: 

+ 5 −2 −1 0 


VD1: 2K Cl O 3 → 2K Cl + 3 O 

2 


+ 2 − 2 + 1 + 2 − 2 + 1 −2 

VD2: Cu(O H ) 

2 

→ Cu O + H 2 O 

NX: Trong phản ứng phân hủy, số oxh 

của có thể thay đổi hoặc khong thay đổi. 

3. Phản ứng thế: 


VD1: 

VD2: 

o + 1 + 2 

Cu + 2AgNO → Cu(NO ) + 2Ag ↓ 

3 3 2 

0 + 1 + 2 0 

+ → 

2 

+ 2 ↑ 

Z n 2 H C l Z n C l H 

0 















NX: Trong hóa học vô cơ, phản ứng thế 

bao giờ cũng có sự thay đổi số oxh của 

các nguyên tố. 

4. Phản ứng trao đổi: 

VD1: 

+ 1 + 5 − 2 + 1 − 1 + 1 − 1 + 1 + 5 −2 

AgNO + NaCl → AgCl ↓ + NaNO 

3 3 

+ 1 − 2 + 1 + 2 − 1 + 2 − 2 + 1 + 1 −1 

VD2: 2NaOH + CuCl 2 →Cu(OH) 2 

↓ + 2NaCl 

NX: Trong phản ứng trao đổi số oxh 

của tất cả các nguyên tố không thay đổi. 



GV: yêu cầu HS cân bằng phản ứng oxy hóa khử 

Cl 2 + NaOH → NaCl + NaClO + H 2 O 

NO 2 + NaOH → NaNO 2 + NaNO 3 + H 2 O 

o 

t 

KClO 3 ⎯⎯→ KCl + KClO 

t 

KMnO 4 ⎯⎯→ o 

K 2 MnO 4 + MnO 2 + O 2 

o 

t 

KClO 3 ⎯⎯→ KCl + O 2 


GV: Nhận xét và bổ sung về phân loại phản ứng oxy hóa – khử và lưu ý cân bằng 

phản ứng oxy hóa – khử có liên quan đến môi trường 


















+ Hoàn thành các phương trình phản ứng trong vở bài tập. 












TIẾT 30 

LUYỆN TẬP 





1. Kiến thức: Củng cố các kiến thức về phản ứng oxi hoá - khử. 

2. Kĩ năng: Lập được phương trình hoá học của phản ứng oxi hoá - khử. 















GV: yêu cầu HS cân bằng phản ứng oxy hóa - khử trong vở bài tập 


GV: Nhận xét và bổ sung về phân loại phản ứng oxy hóa – khử và lưu ý cân bằng 

phản ứng oxy hóa – khử có liên quan đến môi trường 



































2. Hướng dẫn chuẩn bị bài mới: Làm 1 số bài tập tính toán trong vở bài tập 








TIẾT 31 

LUYỆN TẬP 

(ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN ELECTRON) 





1. Kiến thức: Củng cố kiến thức vềphản ứng oxi hoá - khử. 

2. Kĩ năng: Dựa vào ĐLBT e để giải các bài tập có liên quan. 



- Năng lực tự học,hợp tác, tính toán hóa học; 










* Hoạt động hình thành kiến thức 


Hoạt động 1: Định luật bảo toàn electron 

GV: Hướng dẫn HS biết dựa vào ĐLBT e để làm 1 số bài tập có liên quan. 

* Nguyên tắc: Khi có nhiều chất oxi hóa hoặc chất khử trong hỗn hợp phản ứng 

(nhiều phản ứng hoặc phản ứng qua nhiều giai đoạn) thì tổng số mol electron mà các 

phân tử chất khử cho phải bằng tổng số mol electron mà các chất oxi hóa nhận. 

Điều quan trọng khi áp dụng phương pháp này là nhận định đúng trạng thái 

đầu và cuối của các chất oxi hóa khử. 

Ví dụ: Để m (g) bột Fe ngoài không khí một thời gian thu được 12 g hỗn hợp các 

chất rắn FeO, Fe 3 O 4 , Fe 2 O 3 , Fe dư . Hòa tan hoàn toàn hỗn hợp đó bằng dung dịch 

HNO 3 loãng thu được 2,24 lít khí NO duy nhất (đktc). Giá trị của m là? 

* Hướng dẫn: 

















GV: Hướng dẫn HS làm 1 số bài tập để rèn luyện kỹ năng áp dụng ĐLBT e 



* Bài tập 1: Cho 4,2g Fe tác dụng hoàn toàn với dung dịch HNO3 dư thu được V 

lít khí NO (đktc). Tìm V. 

* Bài tập 2: Hòa tan hoàn toàn 28,8 g kim loại Cu vào dung dịch HNO 3 loãng, tất 

cả khí NO thu được đem oxi hóa thành NO 2 rồi sục vào nước có O 2 để chuyển hết 

thành HNO 3 . Thể tích khí O 2 (ở đktc) đã tham gia vào quá trình trên là? 




2. Hướng dẫn chuẩn bị bài mới: Làm 1 số bài tập trong vở. 











TIẾT 32 

LUYỆN TẬP 

(ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN ELECTRON) 





1. Kiến thức: Củng cố kiến thức vềphản ứng oxi hoá - khử. 

2. Kĩ năng: Dựa vào ĐLBT e để giải các bài tập có liên quan. 



- Năng lực tự học,hợp tác, tính toán hóa học; 










*Hoạt động luyện tập, vận dụng 


GV: Hướng dẫn HS làm 1 số bài tập để rèn luyện kỹ năng áp dụng ĐLBT e 



* Bài tập 1: Cho một luồng khí CO qua m (g) Fe 2 O 3 nung nóng, thu được 14 g hỗn 

hợp X gồm 4 chất rắn. Cho hỗn hợp X tan hoàn toàn trong dung dịch HNO 3 thu 

được 2,24 lit khí NO (đktc). Giá trị của m là 












Câu 1) * Bài tập 2: Khử m g Fe 2 O 3 bằng H 2 thu được 2,7 g nước và hỗn hợp A 

gồm 4 chất. Hoà tan A trong dung dịch HNO 3 dư thoát ra V lít NO duy nhất (đktc). 

Tính V 




* Bài tập 3:Khi cho m g kim loại Al phản ứng hoàn toàn với dung dịch H 2 SO 4 đậm 

đặc, nóng để tạo ra 2,24 lít khí SO 2 (đktc) thoát ra. Tìm m. 




+ Làm 1 số bài tập trong vở. 

+ Chuẩn bị cho bài thực hành. 












TIẾT 33 

BÀI THỰC HÀNH SỐ 1 

PHẢN ỨNG OXI HOÁ - KHỬ 






- Biết được: Mục đích, các bước tiến hành, kĩ thuật thực hiện của các TN 

- Phản ứng giữa kim loại với dung dịch axit, dung dịch muối… 

- Phản ứng oxi hoá - khử trong môi trường axit 

2. Kĩ năng: 

Rèn luyện kĩ năng thực hành thí nghiệm hoá học: làm việc với dụng cụ, hoá chất; 

Quan sát các hiện tượng hoá học xảy ra; Viết tường trình TN 





- Năng lực quan sát, phát hiện vấn đề; 

- Năng lực nghiên cứu và thực hành hóa học; 

- Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn Hóa học; 


II. CHUẨN BỊ 

1. Giáo viên: 

- Kiểm tra dụng cụ hoá chất trước khi tiến hành TN (theo vở TN) 

2. Học sinh: 

-Ôn tập về phản ứng oxi hoá - khử 

- Nghiên cứu trước để nắm dụng cụ, hoá chất, cách làm thí nghiệm 

III. PHƯƠNG PHÁP 

- HS hợp tác nhóm nhỏ (theo tổ) tự giải quyết vấn đề dưới sự hướng dẫn của Gv 

- Kết hợp vở thí nghiệm để giải quyết vấn đề 

IV. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY 

* Thực hành 

Hoạt động 1: 

GV nêu yêu cầu: 

- Các HS trong tổ đều phải làm thí nghiệm. 

- Khi làm thí nghiệm, HS phải đứng, các HS khác phải quan sát, ghi lại hiện tượng 

để hoàn thành báo cáo cá nhân trong vở thực hành. 

- Tổ cử một HS ghi báo cáo cho tổ, nộp vào cuối buổi thực hành. Vở thí nghiệm 

nộp vào tiết tiếp theo. 

- Đọc kĩ hướng dẫn trong vở thí nghiệm, đối với mỗi thí nghiệm chỉ lấy những hoá 

chất cần thiết ra khỏi khay. 

GV hướng dẫn hs làm thí nghiệm: 

- Nêu những thí nghiệm thực hiện trong bài thực hành, những điều cần chú ý khi 

thực hiện từng thí nghiệm. 

- Biểu diễn cho HS xem động tác nhỏ từng giọt KMnO 4 vào ống nghiệm chứa dung 

dịch H 2 SO 4 , FeSO 4 . 

















* Thí nghiệm 1: Phản ứng giữa kim loại và dung dịch axit 

Cách tiến hành: Thực hiện phản ứng như hướng dẫn trong vở thí nghiệm 

Lưu ý: + Nên dùng dung dịch H 2 SO 4 khoảng 15%, có thể tiết kiệm hoá chất bằng 

cách làm thí nghiệm với lượng nhỏ trong hõm sứ. 

Quan sát hiện tượng xảy ra và giải thích: 

- Hiện tượng: có bọt khí hiđro nổi lên 

- HS viết PTHH của phản ứng: Zn + H 2 SO 4 ZnSO 4 + H 2 

GV hỏi: - Dựa vào số oxi hoá, xác định vai trò các chất? 


* Thí nghiệm 2: Phản ứng giữa kim loại và dung dịch muối 


Lưu ý: Dùng đinh sắt nhỏ hoặc đoạn dây sắt dài khoảng 2cm, đã đánh sạch 


Hiện tượng: lớp kim loại đồng được giải phóng phủ trên bề mặt đinh (hoặc dây) sắt. 

Màu xanh của dung dịch CuSO 4 nhạt dần 

HS viết PTHH của phản ứng: CuSO 4 + Fe FeSO 4 + Cu 


* Thí nghiệm 3: Phản ứng oxi hoá - khử trong môi trường axit 


Lưu ý: HS dùng ống nhỏ giọt nhỏ từng giọt dung dịch KMnO 4 vào ống nghiệm đựng 

hỗn hợp dung dịch FeSO 4 và H 2 SO 4 , lắc ống nghiệm nhẹ và đều 


- Hiện tượng: màu tím của dung dịch KMnO 4 sẽ mất dần đi khi nhỏ từng giọt dung 

dịch này vào hỗn hợp dung dịch FeSO 4 và H 2 SO 4 . Đến khi màu tím của KMnO 4 

không nhạt đi thì dừng không nhỏ tiếp KMnO 4 nữa 

HS viết PTHH của phản ứng: 

2KMnO 4 + 10FeSO 4 + 8H 2 SO 4 5Fe 2 (SO 4 ) 3 + 2MnSO 4 + K 2 SO 4 + 8H 2 O 

Hoạt động 5: Công việc sau buổi thực hành 

- GV: + Nhận xét đáng giá buổi thực hành 

+ Nhắc hs viết bản tường trình 

- HS: thu dọn dụng cụ, hoá chất, vệ sinh phòng thí nghiệm, lớp học 

- GV: kiểm tra, cho điểm 













C. CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP 

I. HỆ THỐNG LÝ THUYẾT 




II. BÀI TẬP LUYỆN TẬP, CỦNG CỐ 

Câu 1: Xác định số oxy hóa của các nguyên tố trong các chất sau: 

N 2 O, NO 2 , HNO 3 , NH 4 NO 3 , Cl 2 , HCl, NaClO, CaOCl 2 , MnO 2 2, KMnO 4 , 

K 2 MnO 4 , Na 2 Cr 2 O 7 , H 2 S, SO 2 , H 2 SO 4 , FeS, FeS 2 , H 2 O 2 , NaO 2 , OF 2 , CO 2 , 

C 2 H 4 , CH 2 O, CH 2 O 2 . 

Câu 2: Cân bằng phản ứng oxi hóa khử đơn giản 

CuO + NH − Cu + N + H O S + HNO − H SO + NO + 

H O 

3 2 2 3 2 4 2 

H SO + H S − S + H O P + KClO − P O + 

KCl 

2 4 2 2 3 2 5 

Câu 3: Cân bằng phản ứng oxi hóa khử đơn giản có môi trường 















( ) 

C u + H N O − C u N O 

3 3 2 

+ N O + H O 

2 

( ) 

M g + H N O3 − M g N O3 2 

+ N 2 O + H 2O 

( ) 

A l + H N O3 − A l N O3 3 

+ N H 4 N O3 + H 2O 

( ) 

A l + H N O3 − A l N O3 3 

+ N 2O + H 2O 

( ) 

F e + H N O3 − F e N O3 3 

+ N O + H 2O 

F e3O 4 H N O3 

F e N O3 3 

+ N O + H 2O 

+ − ( ) 

Z n + H 2 SO 4 đ − Z n SO 4 + H 2 S + H 2O 

( ) 

F eO + H 2 S O 4 đ − F e2 S O 4 3 

+ SO 2 + H 2O 

F e3O 4 H 2 S O 4 đ F e2 

S O 4 3 

+ S O 2 + H 2O 

+ − ( ) 

( ) 

F e2O3 + H 2 S O 4 đ − F e2 SO 4 3 

+ H 2O 

S + H 2 S O 4 đ − S O 2 + H 2O 

C + H 2 S O 4 đ − C O 2 + S O 2 + H 2O 

H B r + H 2 S O 4 đ − B r2 + S O 2 + H 2O 

H 2 S + H 2 S O 4 đ − S + S O 2 + H 2O 

K M nO 4 + H C l − M n C l2 + C l2 

( ) 

H 2O 

K I + K M n O 4 + H 2 S O 4 − M n S O 4 + I 2 + K 2 S O 4 + H 2O 

F e SO 4 + K M n O 4 + H 2 S O 4 − F e2 S O 4 3 

+ K 2 S O 4 + M n S O 4 + H 2O 

+ + − ( ) 

( ) 

K 2C r2 O7 F eS O 4 H 2 S O 4 F e2 S O 4 3 

+ 

+ K 2 S O 4 + C r2 S O 4 3 

+ H 2O 

N a2 S O3 + K M n O 4 + H 2 S O 4 − N a2 SO 4 + K 2 SO 4 + M n S O 4 + H 2O 

C rC l + B r + N a O H − N a C rO + N a B r + N a C l + H O 

3 2 2 4 2 

Câu 4: Cân bằng phản ứng tự oxi hóa khử (một nguyên tố đóng cả hai vai trò) 

Cl 2 + NaOH → NaCl + NaClO + H 2 O 

NO 2 + NaOH → NaNO 2 + NaNO 3 + H 2 O 

o 

t 

KClO 3 ⎯⎯→ KCl + KClO 

Câu 5: Cân bằng phản ứng oxi hóa khử nội phân tử 

t 

KMnO o 

4 ⎯⎯→ K 2 MnO 4 + MnO 2 + O 2 

o 

t 

KClO 3 ⎯⎯→ KCl + O 2 

t 

Cu(NO 3 ) 2 ⎯⎯→ o 

Cu + NO 2 + O 2 

Câu 6: Cân bằng phản ứng oxi hóa khử phức tạp 

FeS 2 + HNO 3 → Fe(NO 3 ) 3 + NO + H 2 SO 4 + H 2 O 

FeS 2 + O 2 → Fe 2 O 3 + SO 2 

FeS + HNO 3 → Fe(NO 3 ) 3 + Fe 2 (SO 4 ) 3 + NO + H 2 O 

Cu 2 S+ HNO 3 → Cu(NO 3 ) 2 + CuSO 4 + NO 2 + H 2 O 

* GIẢI TOÁN BẰNG PHƯƠNG PHÁP BẢO TOÀN ELECTRON 

Nguyên tắc của phương pháp: Khi có nhiều chất oxi hóa hoặc chất khử trong 

hỗn hợp phản ứng (nhiều phản ứng hoặc phản ứng qua nhiều giai đoạn) thì tổng số 

mol electron mà các phân tử chất khử cho phải bằng tổng số mol electron mà các chất 

oxi hóa nhận. 

Điều quan trọng khi áp dụng phương pháp này là nhận định đúng trạng thái 

đầu và cuối của các chất oxi hóa khử. 

* Bài tập: 

Câu 1) Để m (g) bột Fe ngoài không khí một thời gian thu được 12 g hỗn hợp các 
















chất rắn FeO, Fe 3 O 4 , Fe 2 O 3 , Fe dư . Hòa tan hoàn toàn hỗn hợp đó bằng 

dung dịch HNO 3 loãng thu được 2,24 lít khí NO duy nhất (đktc). Giá trị của 

m là? 

Câu 2) Hòa tan hoàn toàn 17,4 g hỗn hợp 3 kim loại Al, Fe, Mg trong dung dịch 

HCl thấy thoát ra 13,44 lít khí. Nếu cho 34,8 g hỗn hợp trên tác dụng với dung dịch 

CuSO 4 dư, lọc lấy toàn bộ chất rắn thu được sau phản ứng tác dụng với dung dịch 

HNO 3 nóng dư thì thu được V lít khí NO 2 (đktc). Giá trị V là? 

Câu 3) Hòa tan hoàn toàn 28,8 g kim loại Cu vào dung dịch HNO 3 loãng, tất cả khí 

NO thu được đem oxi hóa thành NO 2 rồi sục vào nước có O 2 để chuyển hết thành 

HNO 3 . Thể tích khí O 2 (ở đktc) đã tham gia vào quá trình trên là? 

Câu 4) Chia m g hỗn hợp 2 KL A, B có hóa trị không đổi thành 2 phần bằng nhau: 

- Phần 1 tan hết trong dung dịch HCl, tạo ra 1,792 lít H 2 (đktc). 

- Phần 2 nung trong oxi thu được 2,84 g hỗn hợp oxit. 

Giá trị của m là? 

Câu 5) Chia 38,6g hỗn hợp gồm Fe và KL M có hóa trị duy nhất thành 2 phần bằng 

nhau: 

- Phần 1: Tan vừa đủ trong 2 lít dung dịch HCl thấy thoát ra 14,56 lít H 2 

(đktc). 

- Phần 2: Tan hoàn toàn trong dung dịch HNO 3 loãng nóng thấy thoát ra 11,2 

lít khí NO duy nhất (đktc) 

a) Nồng độ mol/l của dung dịch HCl là? 

b) Khối lượng hỗn hợp muối clorua khan thu được khi cô cạn dung dịch sau 

phản ứng ở phần 1 là? 

c) % m của Fe trong hỗn hợp ban đầu là? 

d) Kim loại M là? 

Câu 6) Cho tan hoàn toàn 3,6 g hỗn hợp gồm Mg và Fe trong dung dịch HNO 3 2M, 

thu được dung dịch D, 0,04 mol khí NO và 0,01 mol N 2 O. Cho dung dịch D tác dụng 

với dung dịch NaOH lấy dư, lọc và nung kết tủa đến khối lượng thu được m g chất 

rắn. 

a) Giá trị của m là? 

b) Thể tích HNO 3 đã phản ứng là? 

Câu 7) Nung x mol Fe trong không khí một thời gian thu được 16,08 g hỗn hợp H 

gồm 4 chất rắn, đó là Fe và 3 oxit của nó. Hòa tan hết lượng hỗn hợp H trên bằng 

dung dịch HNO 3 loãng, thu được 672 ml khí NO duy nhất (đktc). Trị số của x là? 

Câu 8) Hòa tan a (g) Fe x O y bằng dung dịch H 2 SO 4 đặc nóng vừa đủ, có chứa 0,075 

mol H 2 SO 4 , thu được b g một muối và có 168 ml khí SO 2 (đktc) duy nhất thoát ra. 

a) Trị số của b là? 

b) Trị số của a g Fe x O y là? 

c) Công thức của Fe x O y là? 

Câu 9) Khi cho m g kim loại Al phản ứng hoàn toàn với dung dịch H 2 SO 4 đậm đặc, 

nóng để tạo ra 2,24 lít khí SO 2 thoát ra thì lượng kim loại Al này đã trao đổi bao 

nhiêu điện tử? 

Câu 10) Hòa tan hoàn toàn m g bột kim loại Al vào một lượng dung dịch HNO 3 rất 

loãng có dư, có 0,03 mol khí N 2 duy nhất thoát ra. Lấy dung dịch thu được cho tác 
















dụng với luợng dư dung dịch xút, đun nóng, có 672 ml duy nhất một khí (đktc) có 

mùi khai thoát ra. Các phản ứng xảy ra hoàn toàn. Trị số của m là? 

Câu 11) Hỗn hợp X gồm 2 kim loại A, B có hoá trị không đổi là m và n. Chia 0,8g 

hỗn hợp X thành 2 phần bằng nhau: 

- Phần 1: Tan hoàn toàn trong H 2 SO 4 , giải phóng được 224ml H 2 (đktc). 

- Phần 2: Bị oxy hoá hoàn toàn tạo ra m g hỗn hợp 2 oxit. 

a) Khối lượng hỗn hợp muối sunfat khan thu được ở phần 1 là? 

b) Khối lượng m g hỗn hợp oxit ở phần 2 là? 

Câu 12) Hỗn hợp X gồm 2 kim loại hoạt động X 1 , X 2 có hoá trị không đổi. Chia 

4,04g X thành hai phần bằng nhau: 

P1: Tan hoàn toàn trong dung dịch loãng chứa HCl và H 2 SO 4 tạo ra 1,12 lít H 2 (đktc). 

P2: Tác dụng hoàn toàn với dung dịch HNO 3 và chỉ tạo ra khí NO duy nhất. 

a) Thể tích khí NO (lít) thoát ra ở đktc là 

b) Khối lượng m (g) muối nitrat tạo ra ở phần 2 là 

Câu 13) Hoà tan hoàn toàn 19,2 g kim loại M trong dung dịch HNO 3 dư thu được 

8,96 lít (đktc) hỗn hợp khí gồm NO 2 và NO có tỉ lệ thể tích 3:1. Xác định M? 

Câu 14) Hòa tan hoàn toàn 11,2 g Fe vào HNO 3 dư, thu được dung dịch A và 6,72 lít 

hỗn hợp khí B gồm NO và một khí X, với tỉ lệ thể tích là 1:1. Xác định khí X? 

Câu 15) Cho một luồng khí CO qua m (g) Fe 2 O 3 nung nóng, thu được 14 g hỗn hợp 

X gồm 4 chất rắn. Cho hỗn hợp X tan hoàn toàn trong dung dịch HNO 3 thu được 2,24 

lit khí NO (đktc). Giá trị của m là 

Câu 16) Cho tan hoàn toàn 58 g hỗn hợp A gồm Fe, Cu, Ag trong dung dịch HNO 3 

2M thu được 0,15 mol NO, 0,05 mol N 2 O và dung dịch D. Cô cạn dung dịch D, khối 

lượng muối khan thu được là? 

Câu 17) Khử Fe 2 O 3 bằng CO ở nhiệt độ cao, được hỗn hợp X gồm 4 chất rắn. Chia X 

thành 2 phần bằng nhau: 

- Phần I tác dụng với dung dịch HNO 3 dư, thu được 0,02 mol NO và 0,03 mol N 2 O. 

- Phần II cho tan trong dung dịch H 2 SO 4 đặc nóng, dư thu được V lít (đktc) SO 2 . 

Giá trị của V là? 

Câu 18) Cho tan hoàn toàn 3,76 g hỗn hợp X ở dạng bột gồm S, FeS và FeS 2 trong 

dung dịch HNO 3 thu được 0,48 mol NO 2 và dung dịch D. Cho dung dịch D tác dụng 

với dung dịch Ba(OH) 2 dư, lọc và nung kết tủa đến khối lượng không đổi, được m g 

hỗn hợp rắn. Giá trị của m là? 

Câu 19) Cho tan hoàn toàn 7,2 g Fe x O y trong dung dịch HNO 3 thu được 0,1 mol NO 2 . 

Công thức phân tử của oxit là? 

Câu 20) Cho 11,2 lít hỗn hợp A gồm Clo và Oxi phản ứng vừa đủ với 16,98 g hỗn 

hợp B gồm Mg và Al tạo ra 42,34 g hỗn hợp sản phẩm. Thành phần khối lượng của 

Mg, Al trong hỗn hợp B? 

Câu 21) Cho 5,6 g Fe tan hết trong dung dịch HNO 3 thu được 21,1 g muối và V lít 

NO 2 (đktc). Tính V. 

Câu 22) Cho 15 g hỗn hợp X gồm Mg và Al vào dung dịch Y gồm HNO 3 , H 2 SO 4 đặc 

(dư) thu được 0,1 mol mỗi khí SO 2 , NO, NO 2 , N 2 O. Tính % khối lượng Al trong X. 

Câu 23) Cho 0,04 mol Mg tan hết trong dung dịch HNO 3 thấy thoát ra 0,01 mol khí 

X là sản phẩm khử duy nhất (đktc). X là? 
















Câu 24) Hoà tan hoàn toàn m g Al vào dung dịch HNO 3 loãng dư thu được hỗn hợp 

gồm 0,015 mol N 2 O và 0,01 mol NO (không tạo muối amoni). Tính m. 

Câu 25) Cho V lít hỗn hợp khí A (đktc) gồm Clo và Oxi phản ứng vừa hết với hỗn 

hợp gồm 4,8 g Mg và 8,1 g Al tạo thành 37,05 g hỗn hợp các sản phẩm. Tính V. 

Câu 26) Hoà tan 2,4 g hỗn hợp Cu, Fe có tỉ lệ mol 1:1 trong H 2 SO 4 đặc nóng tạo ra 

0,05 mol một sản phẩm khử X duy nhất. X là? 

Câu 27) Cho 12,125 g sunfua kim loại M có hoá trị không đổi (MS) tác dụng hết với 

dung dịch H 2 SO 4 đặc nóng dư thoát ra 11,2 lít SO 2 (đktc). Xác đinh M. 

Câu 28) Cho 2,352 lít CO (đktc) đi qua m g hỗn hợp A gồm FeO, Fe 3 O 4 , Fe 2 O 3 có số 

mol bằng nhau nung nóng thu được hỗn hợp chất rắn B. Cho B tan hết trong dung 

dịch HNO 3 dư thấy thoát ra 2,24 lít NO duy nhất (đktc). Tính m? 

Câu 29) Cho hỗn hợp gồm FeO, CuO, Fe 3 O 4 có số mol bằng nhau tác dụng hết với 

dung dịch HNO 3 tạo ra 1,008 lít NO 2 và 0,112 lít NO (đktc). Tính số mol mỗi chất. 

Câu 30) Trộn 84 g bột Fe với 32 g bột S rồi đun nóng (không có không khí). Hoà tan 

chất rắn A sau khi nung bằng dung dịch HCl dư được dung dịch B và khí C. Đốt cháy 

khí C cần V lít oxi (đktc). Các phản ứng xảy ra hoàn toàn. Tính V. 

Câu 31) Khử m g Fe 2 O 3 bằng H 2 thu được 2,7 g nước và hỗn hợp A gồm 4 chất. Hoà 

tan A trong dung dịch HNO 3 dư thoát ra V lít NO duy nhất (đktc). Tính V 

Câu 32) Cho khí H 2 đi qua ống sứ chứa m g Fe 2 O 3 đun nóng, sau một thời gian thu 

được 20,88 g hỗn hợp 4 chất rắn. Hoà tan hết lượng chất rắn trên trong dung dịch 

HNO 3 dư thấy thoát ra 0,39 mol NO 2 duy nhất. Tính khối lượng HNO 3 đã tham gia 

phản ứng? 

Câu 33) Đốt cháy 16,2 g kim loại M (hoá trị không đổi) trong bình khí chứa 0,15 mol 

oxi. Chất rắn thu được cho tan trong dung dịch HCl dư thấy thoát ra 13,44 lít H 2 

(đktc). Các phản ứng xảy ra hoàn toàn, xác định M. 

Câu 34) Hỗn hợp A gồm Al và Fe. Nếu hoà tan hết 11 g A trong dung dịch H 2 SO 4 

loãng dư thu được 8,96 lít khí (đktc) còn khi hoà tan hết 5,5 g A trong H 2 SO 4 đặc 

nóng dư thì thu được V lít khí (đktc). Xác định V. 

Câu 35) Thổi một luồng khí CO qua hỗn hợp Fe, Fe 2 O 3 nung nóng thu được khí B và 

hỗn hợp D gồm 4 chất. Cho B qua nước vôi trong dư thấy tạo ra 6 g kết tủa. Hoà tan 

D bằng H 2 SO 4 đặc nóng dư thấy tạo ra 0,18 mol SO 2 và 24g muối. Xác định % số 

mol của Fe, Fe 2 O 3 trong hỗn hợp ban đầu? 

Câu 36) Khi đốt 37,9 g hỗn hợp Al, Zn trong bình khí Clo thu được 59,2 g hỗn hợp 

chất rắn. Cho hỗn hợp này tan hết trong dung dịch HCl dư thấy thoát ra 11,2 lít khí 

(đktc). Tính khối lượng mỗi kim loại Al, Zn trong hỗn hợp ban đầu. 

Câu 37) Cho khí CO qua ống sứ chứa m g Fe 2 O 3 nung nóng, sau một thời gian thu 

được 5,2 g hỗn hợp X gồm Fe và 3 oxit. Hoà tan X bằng HNO 3 đặc nóng dư thấy 

thoát ra 0,05 mol khí NO 2 . Xác định m và số mol HNO 3 đã tham gia phản ứng? 

Câu 38) Hoà tan hết 35,4g hỗn hợp Ag và Cu trong dung dịch HNO 3 loãng thu được 

5,6 lít khí NO duy nhất. Khối lượng Ag trong hỗn hợp là? 

Câu 39) Oxi hoá một lượng Fe thành hỗn hợp X gồm FeO, Fe 3 O 4 , Fe 2 O 3 cần dùng a 

mol oxi. Để khử hoàn toàn hỗn hợp X về Fe cần b mol Al. Tỉ lệ a:b bằng? 














Tiết 35 

Tên bài: ÔN TẬP HỌC KÌ I 




A. MỤC TIÊU BÀI HỌC: 

1. Kiến thức: ôn tập nội dung kiến thức của học kì I, chuẩn bị cho kiểm tra học kì I 

2. Kĩ năng: rèn luyện kĩ năng giải toán 

3. Thái độ: say mê, hứng thú học tập. 

B. CHUẨN BỊ : 

1. Giáo viên: - Chuẩn bị nội dung ôn tập phát trước cho học sinh chuẩn bị. 

2. Học sinh: - Ôn tập toàn bộ nội dung kiến thức thông qua các bài học, các phiếu 

học tập đã phát và phiếu ôn tập học kì 

C. PHƯƠNG PHÁP: HS hợp tác nhóm nhỏ tự giải quyết vấn đề dưới sự hướng dẫn 

của GV 

D. NỘI DUNG TIẾT HỌC: 

1. Ổn định lớp: 

2. Kiểm tra bài củ: 

3. Nội dung bài mới: 

a) Đặt vấn đề: 

b) Triển khai bài: 

Hoạt động của thầy và trò 

Nội dung kiến thức 

Hoạt động 1 : Kiến thức cần nhớ 

GV: hướng dẫn HS tự hệ thống lại những kiến thức quan trọng trong các chương 

đã học 

HS: hoạt động nhóm. 



























Tiết 36 

Ngày soạn: 10/12/2017 




KIỂM TRA HỌC KỲ I 

I. MỤC TIÊU: 


- Củng cố kiến thức đã học về bảng CTNT, HTTH, LKHH, phản ứng oxy hóa – khử. 


- Rèn luyện các kỹ năng tính toán và giải các bài tập có liên quan. 



II. CHUẨN BỊ: 




III. PHƯƠNG PHÁP 

IV. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY 

















I.BẢNG TRỌNG SỐ (h = 0,8) 

1. TRẮC NGHIỆM (6 điểm) 

MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRA HỌC KỲ I – MÔN HÓA HỌC – LỚP 10 CƠ BẢN 

SỐ CÂU 

TIẾT CHỈ SỐ TRỌNG SỐ (SAU KHI ĐIỂM 

MỨC ĐỘ CÂU HỎI 

T NỘI DUNG TS 

TS 

LÝ 

LÀM TRÒN) 

TS 

T CHỦ ĐỀ TIẾT 

ĐIỂM 

THUYẾT 

VẬN VẬN DỤNG 

LT VD LT VD LT VD LT VD BIẾT HIỂU 

DỤNG CAO 

1 CTNT 10,75 6 4,8 5,95 14,1 17,5 3 4 0,75 1 1,75 2 1 3 1 7 

2 HTTH 7,25 4 3,2 4,05 9,4 11,9 2 3 0,5 0,75 1,25 1 1 2 1 5 

3 LKHH 6,25 3 2,4 3,85 7,1 11,3 2 3 0,5 0,75 1,25 1 1 2 1 5 

4 PƯ O-K 9,75 5 4 5,75 11,8 16,9 3 4 0,75 1 1,75 2 1 2 2 7 

2. TỰ LUẬN 

TC 34 18 14,4 19,6 42,4 57,6 10 14 2,5 3,5 6 6 4 9 5 24 

TIẾT CHỈ SỐ TRỌNG SỐ ĐIỂM 

MỨC ĐỘ CÂU HỎI 

T NỘI DUNG TS 

TS 

LÝ 

T CHỦ ĐỀ TIẾT 

ĐIỂM 

VẬN VẬN DỤNG TS 

THUYẾT LT VD LT VD LT VD BIẾT HIỂU 

DỤNG CAO 

1 CTNT 10,75 6 4,8 5,95 14,1 17,5 0,56 0,7 1,26 0,25 0,5 0,5 1,25 

2 HTTH 7,25 4 3,2 4,05 9,4 11,9 0,38 0,48 0,86 0,25 0,25 0,25 0,75 

3 LKHH 6,25 3 2,4 3,85 7,1 11,3 0,28 0,45 0,73 0,25 0,5 0,75 

4 PƯ O-K 9,75 5 4 5,75 11,8 16,9 0,47 0,68 1,15 0,25 0,25 0,5 0,25 1,25 

TC 34 18 14,4 19,6 42,4 57,6 1,69 2,31 4 0,5 1,25 1,75 0,5 4 

II. MA TRẬN KIẾN THỨC 

1. TRẮC NGHIỆM 

Biết Hiểu Vận dụng Vận dụng cao Tổng cộng 

CTNT - Tính số hạt của 

nguyên tử biết S và H 

(hay A) 

- Tính số hạt dựa vào 

ký hiệu hóa học 

- Tính NTK trung 

bình của các đồng vị 

- Tìm tỉ lệ của các đồng 

vị khi biết NTK trung 

- Đặc điểm e lớp 

ngoài cùng 


- Viết cấu hình e của 

nguyên tử 

bình. 

- Xác định số lớp e, số 

e lớp ngoài cùng; 


- Viết cấu hình e của 

nguyên tử khi trao đổi 














Bảng HTTH, 

Định luật tuần 

hoàn 

Biết Hiểu Vận dụng Vận dụng cao Tổng cộng 

- Dự đoán tính chất của 

nguyên tố. 

e và xác định điện tích 

của ion. 

- Cấu hình e Vị trí 

- Xác định nguyên tố 

- Sắp xếp tính kim loại, 

của nguyên tố trong 

dựa vào CT oxit cao 

Từ cấu hình e, vị trí 

tính phi kim 

bảng HTTH 

nhất và CT hợp chất 

của nguyên tử trong 

- Cấu hình e của ion 

- Vị trí của nguyên tố 

với H 

bảng HTTH Tính 

đơn nguyên tử Vị trí 

trong bảng HTTH 

- Xác định KL ở 2 chu 

chất hóa học 

của nguyên tố trong 

Cấu hình e 

kỳ liên tiếp 

bảng HTTH 

Điểm 0,5 2 1,5 1,5 5,5 

Liên kết hóa Xác định loại LKHH 

học dựa vào độ âm điện 

Viết CTCT của phân tử 

Xác định số oxh của 

Phản ứng oxy 

hóa – khử 

các nguyên tố trong 

chất hay ion, chất 

oxh, chất khử 

Điểm 1 1 1,5 3,5 

Xác định nguyên tố 

- Xác định kim loại dựa - Tính khối lượng 

Tổng hợp 

kim loại 

vào nguyên tử khối (hoặc C% các chất) 

(tính theo phương trình dung dịch thu được 

phản ứng) 

sau phản ứng. 

Điểm 1 1 2 

Tổng cộng 1,5 3,5 2,5 2,5 10 















SỞ GD & ĐT QUẢNG TRỊ 


(Đề có 2 trang) 

ĐỀ KIỂM TRA HỌC KỲ I 

MÔN: HÓA HỌC – LỚP 10 

Thời gian làm bài: 45 Phút; 




Họ tên: ……………………. Số báo danh: ………… 

Mã đề140 

I. TRẮC NGHIỆM (6 điểm): Hãy chọn đáp án đúng nhất. 

Câu 1: Các hạt cơ bản cấu tạo nên hầu hết các nguyên tử là 

A. Hạt e, p và n B. Hạt p, n C. Hạt e, p D. Hạt n, e 

Câu 2: Trong hợp chất, nguyên tử nào sau đây luôn có số oxi hoá bằng -1? 

A. O B. F C. I D. Br 

Câu 3: Phản ứng tự oxi hoá - khử là 

A. 2FeS + 10H 2 SO 4 ------ Fe 2 (SO 4 ) 3 + 9SO 2 + 10 H 2 O 

B. Fe 3 O 4 + 8HCl ------- 2FeCl 3 + FeCl 2 + 4H 2 O 

C. 2KClO 3 ---------- 2KCl + 3O 2 (điều kiện phản ứng MnO 2 , t 0 ) 

D. 2NO 2 + 2NaOH ------ NaNO 2 + NaNO 3 + H 2 O 

Câu 4: Trong bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học có bao nhiêu chu kì nhỏ và bao nhiêu 

chu kì lớn? 

A. 4 và 2 B. 2 và 3 C. 3 và 4 D. 4 và 3 

Câu 5: Hãy chọn định nghĩa đúng về phản ứng oxi hoá - khử 

A. Phản ứng oxi hoá - khử là phản ứng không kèm theo sự thay đổi số oxi hoá của các 

nguyên tố. 

B. Phản ứng oxi hoá - khử là phản ứng trong đó quá trình oxi hoá và quá trình khử không 

xảy ra đồng thời. 

C. Phản ứng oxi hoá - khử là phản ứng trong đó tất cả các nguyên tử tham gia phản ứng 

đều thay đổi số oxi hoá. 

D. Phản ứng oxi hoá - khử là phản ứng hoá học trong đó có sự chuyển electron giữa các 

chất trong phản ứng. 

Câu 6: Liên kết trong phân tử NaI là liên kết 

A. Cho – nhận B. Ion C. CHT có cực D. CHT không cực 

Câu 7: Số p, số n và số khối của 17 8X lần lượt là 

A. 17; 9 và 8. B. 17; 8 và 9. C. 8; 9 và 17.D. 8; 8 và 17. 

32 

Câu 8: Lưu huỳnh có ký hiệu nguyên tử 

16 

S cấu hình e lớp ngoài cùng là 

A. 2s 2 2p 4 B 2s 2 2p 5 B. 3s 2 3p 5 C. 3s 2 3p 4 D. 3s 1 3p 4 

Câu 9: Số oxi hoá của nitơ trong các ion NH + 4 , NO - 3 lần lượt là 

A. -3, +5 B. +3, +5 C. -4, +6 D. -4, +5 

Câu 10: Liên kết hóa học trong phân tử flo, clo, brom, iot, oxi đều là 

A. Liên kết đôi. B. Liên kết cộng hóa trị không cực 

C. Liên kết ion. D. Liên kết cộng hóa trị có cực 

Câu 11: Ở trạng thái cơ bản cấu hình e nguyên tử nào sau đây không đúng? 

A. 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 5 4s 2 B. 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 6 

C. 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 6 4s 1 D. 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 

Câu 12: Trong phản ứng hoá học sau: Cl 2 + 6KOH ------- KClO 3 + 5KCl + 3H 2 O 

Cl 2 đóng vai trò: 

A. Chỉ là chất khử C. Vừa là chất oxi hoá, vừa là chất khử 

B. Chỉ là chất oxi hoá D. Không phải là chất oxi hoá, không phải là chất khử. 

Câu 13: Nguyên tử X có cấu hình e là 3s 2 3p 1 và số khối (A) là 27. Hạt nhân nguyên tử X 

có 















A. 14p,13e B. 13n, 14p C. 14p; 14n D. 13p,14n 

Câu 14: Một nguyên tố X mà hợp chất với hidro có công thức XH 

3 

. Oxit cao nhất của X 

chứa 43,66% X về khối lượng. X là 

A. C B. P C. N D. S 

Câu 15: Cation X 3+ có cấu hình e lớp ngoài cùng là 2s 2 2p 6 . Vị trí của nguyên tố X trong 

bảng tuần hoàn là 

A. Chu kì 4, nhóm IIIB, là nguyên tố kim loại 

B. Chu kì 3, nhóm IIIA, là nguyên tố kim loại 

C. Chu kì 3, nhóm VIA, là nguyên tố phi kim 

D. Chu kì 4, nhóm IVB là nguyên tố kim loại 

Câu 16: Số oxi hoá của lưu huỳnh trong H 2 SO 4 , MgSO 4 , K 2 S, S 2- lần lượt là 

A. +6, +4, −2, 0 B. +4, +6, 0, 0 C. +6, +6, −2,−2 D. +4, +4, −2,−2 

Câu 17: Nguyên tử khối TB của đồng là 63,54. Trong tự nhiên, đồng tồn tại 2 loại đồng vị 

là 65 

63 

65 

29Cu và 

29Cu . Thành phần phần trăm 

29Cu theo số nguyên tử là 

A. 26,3%. B. 26,7%. C. 73%. D. 27%. 

Câu 18: Các chất trong phân tử có liên kết Ion là 

A. Al 2 O 3 , K 2 S, NaCl B. Na 2 SO 4 , H 2 S, SO 2 . 

C. CH 4 , NaCl, HNO 3 . D. H 2 O, K 2 S, Na 2 SO 3 . 

Câu 19: Tổng số hạt cơ bản của nguyên tử X là 34, trong hạt nhân số hạt mang điện ít hơn 

số hạt không mang điện là 1. Số hạt p, n ,e của nguyên tử X lần lượt là 

A. 12, 11, 12 B. 11, 12, 12 C. 12, 11, 11 D. 11, 12, 11 

Câu 20: Số oxi hoá của Clo trong các hợp chất HCl, HClO, HClO 2 , HClO 3 , lần lượt là 

A. -1, +1, +2, +3B. -1, +1, +3, +7 C. -1, +1, +3, +6 D. -1, +1, +3, +5 

Câu 21: Sắp xếp các kim loại Na, Mg, Al, K theo quy luật tính kim loại giảm dần: 

A.K, Na, Mg, Al. B.Na, Mg, Al, K. 

C. Na, K, Mg, Al. D. Al, Mg, Na, K. 

Câu 22: Liên kết trong phân tử HF, HCl, HBr, HI, H 2 O đều là 

A. liên kết cộng hóa trị có cực B. liên kết ion. 

C. liên kết cộng hóa trị không cực D. liên kết đôi. 

Câu 23: Hạt nhân của nguyên tử X có 19 p, của nguyên tử Y có 17 p, liên kết hóa học giữa 

X và Y là 

A. liên kết cho nhận. B. liên kết cộng hóa trị không cực 

C. liên kết ion D. liên kết cộng hóa trị có cực 

Câu 24: Trong nguyên tử của 1 nguyên tố A có tổng số các hạt là 58. Biết số hạt mang điện 

dương ít hơn số hạt không mang điện là 1 hạt. Kí hiệu nguyên tử của A là 

A. 38 K 20 B. 39 K 19 C. 39 K 20 D. 38 K 19 

II. TỰ LUẬN (4 điểm): 

Câu 1(0,5 điểm): Viết CTCT của các hợp chất sau: SO 2 , H 3 PO 4 . 

Câu 2(1,5 điểm): Cân bằng phản ứng oxy hóa - khử theo phương pháp thăng bằng electron. 

Xác định chất oxy hóa, chất khử, quá trình oxy hóa và quá trình khử. 

a, C + Fe2O3 − Fe + CO2 b, KMnO4 + HCl − KCl + MnCl2 + Cl2 + H 

2O 

Câu 3(1 điểm): Cho 3,36 lít khí Cl 2 (đktc) tác dụng hoàn toàn với kim loại M hóa trị II tạo 

ra 20,25g muối Clorua. Xác định kim loại M. 

Câu 4(1 điểm) Khi đốt 37,9 g hỗn hợp Al, Zn trong bình khí Clo thu được 59,2 g hỗn hợp 

chất rắn. Cho hỗn hợp này tan hết trong dung dịch HCl dư thấy thoát ra 11,2 lít khí (đktc). 

Tính khối lượng mỗi kim loại Al, Zn trong hỗn hợp ban đầu. 

HẾT 





Giáo án Hóa học – Lớp 10 Cơ bản – GV: Bùi Xuân www.facebook.com/daykemquynhonofficial 

Đông – Trường THPT Tân Lâm 







SỞ GD & ĐT QUẢNG TRỊ 


KIỂM TRA HỌC KỲ I–NĂM HỌC2017 H - 2018 

MÔNHÓA HỌC – LỚP 10 

Thời gian làm bài : 30Phút 




I/ Phần đáp án câu trắc nghiệm: (0,25 điểm/câu x 24 câu = 6 điểm) 

140 

1 A 

2 B 

3 C 

4 C 

5 D 

6 B 

7 C 

8 C 

9 A 

10 B 

11 A 

12 C 

13 D 

14 B 

15 B 

16 C 

17 D 

18 A 

19 D 

20 D 

21 A 

22 A 

23 C 

24 B 

II. TỰ LUẬN (4 điểm): 

ĐỀ SỐ 1 

Câu 1(0,5 điểm) 

SO 2 : 

H 3 PO 4 : 

Câu 3(1 điểm) 

3,36 

n = n = n = = 0,15mol 

22,4 

Ta có: Cl2 M MCl2 

241 

A 

A 

D 

A 

C 

D 

D 

B 

C 

A 

B 

C 

D 

A 

D 

B 

B 

A 

D 

B 

C 

C 

C 

B 

339 

B 

B 

D 

A 

B 

A 

A 

B 

C 

C 

B 

B 

A 

D 

C 

D 

D 

A 

D 

C 

C 

A 

C 

A 

0,25 điểm/CT 


0,5 điểm 

0,5 điểm 














14,25 

Do đó: M 

MCl 

= M + 71 = = 95 → M = 24( Mg) 

2 

0,15 

Câu 2(1,5 điểm) 

0 + 3 0 + 4 

a, C + Fe O − Fe+ 

C O 

[ K ] [ O] 

0 + 4 

+ 3 0 

2 3 2 

3x C → C + 4 e ( QT O) 

4 x Fe+ 3 e → Fe ( QT K ) 

0 + 3 + 4 0 

⇒ 3 C + 4 Fe → 3 C + 4 Fe 

0 + 3 0 + 4 

⇒ 3C + 2 Fe O → 4 Fe+ 

3 C O 

2 3 2 

+ 7 − 1 + 2 0 

b, K Mn O + H Cl− KCl + Mn Cl + Cl + H O 

4 2 2 2 

[ O] [ K ] 

+ 7 + 2 

2 x Mn+ 5 e → Mn ( QT K ) 

−1 0 

5x 2 Cl Cl 2 2 e ( QT O) 

→ + 

+ 7 

−1 0 + 2 

⇒ 2Mn+ 

10 Cl → 5Cl 

2 + 2 Mn 

+ 7 − 1 + 2 0 

⇒ 2K Mn O + 16H Cl → 2KCl + 2Mn Cl + 5Cl + 8H O 

Câu 4(1 điểm) 

Áp dụng ĐLBT KL, ta có: 

Các quá trình trao đổi e: 

4 2 2 2 

m + m = m → m = 21,3 g → n = 0,3mol 

KL Cl2 Cr Cl2 Cl2 

0 + 3 

A l → A l + 3 e 

a 

0 + 2 

3 a 

Z n → Z n + 2 e 

0 − 1 

C l 2 2 e 2 C l 

+ → 

0 , 3 0 , 6 

+ 1 0 

2 H + 2 e → H 

b 

2 b 1 0 , 5 

Theo ĐLBT e, ta có: 3a+2b = 1,6 (*) 

Mặt khác: m KL = 27a + 65b = 37,9 (**) 

Giải hệ phương trình (*) và (**), ta được: a = 0,2 và b = 0,5. 

Do đó: m Al = 5,4g và m Zn = 32,5g. 

HẾT 

2 

0,75 điểm/pt 

0,25 điểm 

0,25 điểm 

0,25 điểm 

0,25 điểm 





Giáo án Hóa học – Lớp 10 Cơ bản – GV: Bùi Xuân www.facebook.com/daykemquynhonofficial 

Đông – Trường THPT Tân Lâm

Giáo án Hóa học - Lớp 10 Cơ bản - HỌC KỲ I - Bùi Xuân Đông - THPT Tân Lâm (2017)

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?