TÌM HIỂU VỀ CÁC LOẠI PHỤ GIA CẢI THIỆN TÍNH CHẤT NHỰA - PHAN THỊ BÍCH NGỌC (2016)

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP THỰC PHẨM TP HCM 

KHOA CÔNG NGHỆ HÓA HỌC 

ĐỒ ÁN MÔN HỌC 

ĐỀ TÀI: 

TÌM HIỂU VỀ CÁC LOẠI PHỤ GIA CẢI THIỆN TÍNH CHẤT 

NHỰA 

GVHD: Th.S VÕ THỊ NHÃ UYÊN 

SVTH: PHAN THỊ BÍCH NGỌC 

MSSV: 2004140168 

Lớp: 05DHHH1 

TP HỒ CHÍ MINH, THÁNG 06 NĂM 2016

https://twitter.com/daykemquynhon 

plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn 

www.facebook.com/daykem.quynhon 

http://daykemquynhon.blogspot.com 

LỜI CẢM ƠN 

http://daykemquynhon.ucoz.com 

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / 

Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định 

Được sự phân công của Khoa công nghệ hóa học trường ĐH Công nghiệp Thực 

phẩm TP HCM và sự đồng ý của cô giáo hướng dẫn Th.S Võ Thị Nhã Uyên em đã thực 

hiện đề tài “Tìm hiểu về các loại phụ gia cải thiện tính chất nhựa”. 

Để hoàn thành bài đồ án này. Em xin chân thành cảm ơn các thầy cô đã tận tình 

hướng dẫn ,giảng dạy tận tình trong suốt quá trình học tập, rèn luyện ở trường ĐH Công 

nghiệp Thực phẩm cho đến nay. 

Xin chân thành cảm ơn cô giáo hướng dẫn Th.S Võ Thị Nhã Uyên đã tận tình, chu 

đáo hướng dẫn em thực hiện bài đồ án môn học này. 

Mặc dù đã cố gắng thực hiện bài đồ án này một cách hoàn chỉnh nhất. Song do 

buổi đầu mới làm quen với công tác nghiên cứu khoa học, tiếp cận với thực tế cũng như 

hạn chế về kiến thức và kinh nghiệm nên không tránh khỏi những thiếu xót nhất định mà 

bản thân chưa thấy được, rất mong nhận được sự góp ý của cô để bài đồ án được hoàn 

chỉnh hơn. 

Em xin chân thành cảm ơn! 

DIỄN ĐÀN TOÁN - LÍ - HÓA 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN 

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM 

HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO) 

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/ 

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN 

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú 

www.facebook.com/daykemquynhonofficial 

www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial



i 



MỤC LỤC 




Trang 

MỤC LỤC ............................................................................................................................ i 

DANH MỤC HÌNH VẼ ..................................................................................................... iii 

MỞ ĐẦU ............................................................................................................................. 1 

Chương 1 TỔNG QUAN VỀ CHẤT DẺO VÀ PHỤ GIA CHẤT DẺO ............................ 2 

1.1 Tổng quan về chất dẻo ........................................................................................... 2 

1.1.1 Khái niệm [1] ..................................................................................................... 2 

1.1.2 Lịch sử hình thành và phát triển của chất dẻo [1] ................................................. 2 

1.1.3 Phân loại [1] ....................................................................................................... 3 

1.1.4 Vai trò của nhựa trong cuộc sống [2] ................................................................. 4 

1.2 Tổng quan về phụ gia ngành nhựa ......................................................................... 4 

1.2.1 Giới thiệu khái quát về chất phụ gia trong ngành nhựa [3] ................................ 4 

1.2.2 Vai trò của chất phụ gia trong sản xuất [4] ........................................................... 5 

1.2.3 Các loại phụ gia trong ngành nhựa [5] ............................................................... 8 

1.2.4 

Các yêu cầu kĩ thuật đối với phụ gia [6] ................................................................ 8 

Chương 2 CÁC CHẤT PHỤ GIA CẢI THIỆN TÍNH CHẤT NHỰA ............................. 10 

2.1 Chất chống oxy hóa [6] ........................................................................................... 10 

2.1.1 Quá trình oxy hóa của nhựa ........................................................................... 10 

2.1.2 Cơ chế chống oxy hóa ................................................................................... 12 

2.1.3 Các chất phụ gia oxy hóa và ứng dụng .......................................................... 17 

2.2 Chất chống tĩnh điện ............................................................................................ 18 

2.2.1 Tĩnh điện [8] ..................................................................................................... 18 

2.2.2 Cơ chế tĩnh điện [9] .......................................................................................... 19 

2.2.3 Cơ chế chống tĩnh điện .................................................................................. 20 


2.2.4 Chất chống tĩnh điện [13] ................................................................................. 20 

2.3 Chất chống cháy ................................................................................................... 23 










ii 






2.3.1 Sự cháy của polymer [15] ................................................................................. 24 

2.3.2 Cơ chế chống cháy [16] .................................................................................... 24 

2.3.3 Các chất chống cháy [17] .................................................................................. 25 

2.4 Chất chống đọng sương ........................................................................................ 27 

2.4.1 Đặc điểm của quá trình đọng sương [18] .......................................................... 27 

2.4.2 Cơ chế chống đọng sương [19] ......................................................................... 28 

2.4.3 Các chất phụ gia chống đọng sương [20] ......................................................... 28 

2.5 Chất tẩy trắng quang học ...................................................................................... 28 

2.5.1 Tẩy trắng huỳnh quang [21] .............................................................................. 28 

2.5.2 Cơ chế của chất tẩy trắng quang học [22] ......................................................... 29 

2.5.3 Các chất tẩy trắng huỳnh quang [23] ................................................................ 30 

2.6 Chất hỗ trợ phân hủy sinh học.............................................................................. 31 

2.6.1 Polymer tự phân hủy sinh học [25] ................................................................... 31 

2.6.2 Cơ chế phân hủy sinh học [24] ......................................................................... 31 

2.6.3 Các chất phụ gia phân hủy sinh học [26] .......................................................... 33 

2.7 Chất trượt ............................................................................................................. 34 

2.7.1 Tính trượt ở nhựa [27] ...................................................................................... 34 

2.7.2 

Cơ chế giúp tăng tính trượt của nhựa [28] ........................................................... 34 

2.7.3 Các phụ gia chống trượt [29] ............................................................................ 34 

KẾT LUẬN ....................................................................................................................... 36 

TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................................. 37 











iii 






Hình 2.1: Sơ đồ oxy hóa của nhựa 

Hình 2.2: Sự giãn của vật liệu nhựa 

Hình 2.3: Vật liệu nhựa bị nứt 

DANH MỤC HÌNH VẼ 

Hình 2.4: Các phân tử oxy chen vào các phân tử nhựa 

Hình 2.5: Chu kỳ phân hủy của một loại thìa nhựa 

Hình 2.6: Cơ chế phân hủy nhựa PET 

Hình 2.7: Cơ chế chống đứt gãy bằng nhóm phenolic 

Hình 2.8: Butylated Hydroxytoluene 

Hình 2.9: Quá trình ngăn cản gốc tự do 

Hình 2.10: Hợp chất phenolic 2,6-di-tert-butyl-4-methylphenol 

Hình 2.11: Ngắt mạch phản ứng dây chuyền 

Hình 2.12: Hấp thụ gốc tự do 

Hình 2.13: Cơ chế chống oxy hóa ngăn ngừa 

Hình 2.14: Một số dẫn xuất anime của chất phụ gia oxy hóa 

Hình 2.15: Một số dẫn xuất phenol của chất phụ gia oxy hóa 

Hình 2.16: Sự phân bố điện tích trong từ trường tĩnh điện 

Hình 2.17: Phân tử mất điện tích khi va chạm 

Hình 2.18: Phân bố điện tích trên bề mặt vật 

Hình 2.19: Chất chống tĩnh điện của este của acid photphoric 

Hình 2.20:Chất chống tĩnh điện quarterary ammonium 


Hình 2.21: Chất chống tĩnh điện non-ionic 

Hình 2.22: Cơ chế chống tĩnh điện lâu bền 










iv 



Hình 2.23: Cơ chế tẩy trắng quang học 




Hình 2.24: Cơ chế phân hủy sinh học của nhựa 

Hình 2.25: Vi sinh vật bám vào phân hủy nhựa 











Trường ĐHCNTP – Khoa CNHH 



Đồ án môn học 

MỞ ĐẦU 




Vật liệu polymer được con người phát hiện, phát triển và sử dụng qua hàng trăm 

năm nay. Ngày nay, nhựa được sử dụng rộng rãi trong cuộc sống. Từ những vật dụng 

trong nhà như chén, dĩa hay rổ rá,.. cho đến những thiết bị công nghệ, sản xuất cũng được 

làm từ nhựa: các thiết bị máy tính, điện thoại hay các khuôn thiết bị làm bằng chất liệu 

nhựa. Tùy theo hình dạng kích thước cũng như công dụng hay mục đích sử dụng khác 

nhau mà các vật dụng, thiết bị ấy được chế tạo từ những loại nhựa khác nhau. Mỗi loại 

nhựa sẽ phù hợp với những tiêu chí sử dụng khác nhau. Như nhựa PE có đặc tính trong 

suốt, mềm dẻo, chống thấm tốt được sử dụng làm các túi nhựa hay thùng nhựa,.. Hay 

nhựa PVC giòn, rẻ tiền, cách điện được sử dụng để chế tạo thành ống nước hay dây bọc 

cáp điện,… Và chính việc lợi dụng các tính chất khác nhau của mỗi loại nhựa mà con 

người có thể tạo ra vô vàng các vật dụng nhựa đa dạng phục vụ những đòi hỏi khắc khe 

của con người chúng ta. 

Việc cải biến những vật liệu nhựa không chỉ phụ thuộc vào những nguyên liệu 

chính trong việc chế tạo ra những loại nhựa ấy mà còn phụ thuộc rất lớn và những chất vi 

lượng mang tính chất đặc trưng được cho thêm vào trong quá trình chế biến. Những chất 

ấy được gọi là chất phụ gia trong ngành nhựa. Mặc dù chỉ thêm vào một lượng không lớn 

trong quá trình tổng hợp nhựa nhưng các chất ấy vô cùng quan trọng. Ví dụ như chúng ta 

cần một loại nhựa có tính chống tĩnh điện cao hay chống cháy cao để đảm bảo an toàn cho 

các công trình khai thác than hay các công trình xây dựng,… thì việc thêm các chất phụ 

gia thích hợp là một điều vô cùng cần thiết. Không những thế mà các chất phụ gia còn cải 

thiện các tính chất của nhựa: tính dẻo, tính trượt,… và chính nó cũng cải thiện đáng kể 

chất lượng và giá thành của sản phẩm. 

Việc sử dụng các chất phụ gia trong ngành nhựa là vô cùng cần thiết. Hay có thể 

nói nhựa sẽ không thể làm việc được khi thiếu các chất phụ gia. Vì thế bài đồ án này, 

chúng ta sẽ tìm hiểu về công dụng của chất phụ gia trong việc tổng hợp nhựa và tìm hiểu 

về tính chất, cơ chế của một số loại phụ gia cụ thể để có thể hiểu thêm về vai trò của 

chúng trong việc cải thiện các sản phẩm nhựa mà con người chúng ta đang sử dụng hằng 

ngày. 






GVHD: Th.S Võ Thị Nhã Uyên Trang 1 










Chương 1 

TỔNG QUAN VỀ CHẤT DẺO VÀ PHỤ GIA CHẤT DẺO 




1.1 Tổng quan về chất dẻo 

1.1.1 Khái niệm [1] 

Chất dẻo, hay còn gọi là nhựa, là các hợp chất cao phân tử, được dùng làm vật liệu 

để sản xuất nhiều loại vật dụng trong đời sống hằng ngày như là: áo mưa, ống dẫn điện... 

cho đến những sản phẩm công nghiệp, gắn với đời sống hiện đại của con người. 

Chất dẻo là những vật liệu có khả năng bị biến dạng khi chịu tác dụng của nhiệt, áp 

suất và vẫn giữ được sự biến dạng đó khi thôi tác dụng. Chất dẻo còn được sử dụng rộng 

rãi để thay thế cho các sản phẩm làm bằng: vải, gỗ, da, kim loại, thủy tinh,… vì chúng 

bền, nhẹ, khó vỡ, nhiều màu sắc đẹp. 

Chất dẻo thường là các chất tổng hợp có nguồn gốc từ các sản phẩm hóa dầu. 

1.1.2 Lịch sử hình thành và phát triển của chất dẻo [1] 

Năm 1600 TCN, người Trung Mỹ đã sử dụng cao su thiên nhiên làm banh, dây, và 

các bức tượng nhỏ. Các chất dẻo có nguồn gốc sinh học đầu tiên như trứng và protein 

máu là các polymer hữu cơ. Sừng gia súc được xử lý dùng làm cửa cho những chiếc lồng 

đèn thời Trung Cổ. 

Chất dẻo đầu tiên được làm ra vào năm 1838 là vinyl clorua. 

Tiếp theo đó là chất styrene vào năm 1839. 

Acrylic được tạo ra vào năm 1843. 

Polyeste được làm ra vào năm 1847. 

Năm 1869, nhà phát minh John Hyatt đã phát hiện ra celluloid, Lần đầu tiên sản 

xuất của con người đã không bị hạn chế bởi các giới hạn của tự nhiên. Thiên nhiên chỉ 

cung cấp rất nhiều gỗ, kim loại, đá, xương, ngà và sừng. Nhưng bây giờ con người có thể 

tạo ra vật liệu mới. Sự phát triển này đã giúp không chỉ người dân mà còn là môi trường. 

Quảng cáo ca ngợi nhựa như vị cứu tinh của con voi và rùa. Nhựa có thể bảo vệ thế giới 

tự nhiên khỏi những phá hoại của con người => mở đầu cho cuộc đột phá trong việc triển 

khai chất tổng hợp mới. 


Chất dẻo được phát triển mạnh nhất bởi nhà hóa học người Mỹ Leo Baekeland, 

ông đã khám phá ra phenol formaldehyd vào năm 1907 (Baekeland đã được tìm kiếm một 


















tổng hợp thay cho cánh kiến đỏ, một tấm cách điện tự nhiên , để đáp ứng nhu cầu điện khí 

của Hoa Kỳ một cách nhanh chóng. Bakelite không chỉ là một chất cách điện tốt; nó cũng 

khá bền, khả năng chịu nhiệt cao, là vật liệu lý tưởng cho sản xuất hàng loạt cơ khí. Thị 

trường coi nó như là "vật liệu của một ngàn cách sử dụng ," Bakelite có thể được định 

hình hoặc đúc thành gần như bất cứ điều gì , cung cấp khả năng vô tận,...) 

Năm 1933, polyethylene được các nhà nghiên cứu của Imperial Chemical 

Industries (ICI) gồm Reginald Gibson và Eric Fawcett phát hiện. 

Polypropylene được Giulio Natta tìm thấy vào năm 1954 và bắt đầu được sản xuất 

vào năm 1957. 

Trong số những mẫu chất dẻo đầu tiên dạng polymer mới phải kể đến là 

polystyrene (PS) được BASF sản xuất đầu tiên trong thập niên 1930 và polyvinyl clorua 

(PVC), được tạo ra năm 1872 nhưng được sản xuất thương mại vào cuối thập niên 1920. 

Năm 1954, polystyrene giãn nở (được dùng làm tấm cách nhiệt, đóng gói, và ly 

tách) được Dow Chemical phát minh. 

Việc phát hiện ra Polyethylene terephthalat (PET) đã tạo ra nhiều ứng dụng của 

Calico Printers' Association ở Liên hiệp Anh vào năm 1941; nó là một trong số ít chất dẻo 

thích hợp cho việc thay thế thủy tinh trong nhiều trường hợp, tạo ra nhiều ứng dụng về 

chai nhựa ở châu Âu 

Sự phát triển của chất dẻo đã tạo ra nhiều ứng dụng của vật liệu dẻo tự nhiên (như 

chewing gum, shellac) để dùng làm các vật liệu tự nhiên có sự can thiệp bằng hóa học 

(như cao su, nitrocellulose, collagen, galalit) và cuối cùng là các phân tử tổng hợp hoàn 

toàn (như bakelite, epoxy, Polyvinyl clorua). 

1.1.3 Phân loại [1] 

1.1.3.1 Phân loại theo hiệu ứng của polymer với nhiệt độ 

• Nhựa nhiệt dẻo: Là loại nhựa khi nung nóng đến nhiệt độ chảy mềm T m thì nó chảy 

mềm ra và khi hạ nhiệt độ thì nó đóng rắn lại. Thường tổng hợp bằng phương pháp 

trùng hợp. Các mạch đại phân tử của nhựa nhiệt dẻo liên kết bằng các liên kết yếu 

(liên kết hydro, vanderwall). Tính chất cơ học không cao khi so sánh với nhựa nhiệt 

rắn. Nhựa nhiệt dẻo có khả năng tái sinh được nhiều lần, ví dụ như: polyetylen (PE), 

polypropylen (PP), polystyren (PS), poly metyl metacrylat (PMMA), poly 

butadien(PB), poly etylen tere phtalat (PET),… 



















• Nhựa nhiệt rắn: là hợp chất cao phân tử có khả năng chuyển sang trạng thái không 

gian 3 chiều dưới tác dụng của nhiệt độ hoặc phản ứng hóa học và sau đó không nóng 

chảy hay hòa tan trở lại được nữa, không có khả năng tái sinh. Một số loại nhựa nhiệt 

rắn: ure focmadehyt (UF), nhựa epoxy, phenol focmadehyt (PF), nhựamelamin, 

polyeste không no... 

• Vật liệu đàn hồi (elastome): là loại nhựa có tính đàn hồi như cao su. 

1.1.3.2 Phân loại theo ứng dụng 

• Nhựa thông dụng: là loại nhựa được sử dụng số lượng lớn, giá rẻ, dùng nhiều trong 

những vật dụng thường ngày, như: PP, PE, PS, PVC, PET, ABS,... 

• Nhựa kỹ thuật: Là loại nhựa có tính chất cơ lý trội hơn so với các loại nhựa thông 

dụng, thường dùng trong các mặt hàng công nghiệp, như: PC, PA,.. 

• Nhựa chuyên dụng: Là các loại nhựa tổng hợp chỉ sử dụng riêng biệt cho từng trường 

hợp. 

1.1.4 Vai trò của nhựa trong cuộc sống [2] 

Nhựa công nghiệp là vật liệu thân thiện đối với môi trường, có thể tái chế tái sử 

dụng. Nhựa làm tăng năng suất sử dụng năng lượng, giảm hao hụt, tăng tốc độ sử dụng 

nguyên liệu,… 

Ngành nhựa công nghiệp giúp chúng ta phát triển ngày càng nhiều mặt hàng có 

chất lượng, giảm áp lực vào việc sử dụng các tài nguyên thiên nhiên. Cụ thể: Tạo ra 

nguồn năng lượng mới: Từ nguyên liệu polycarbonate, tạo ra nguồn năng lượng tái sử 

dụng được. 

Nhựa giúp tiết kiệm nhiên liệu, năng lượng và tài nguyên thiên nhiên: Máy bay và 

xe được làm từ các nguyên liệu hỗn hợp, giúp chúng trở nên nhẹ nhàng và an toàn. Do sử 

dụng ít năng lượng nên giảm thiểu tối đa khí thải – nguyên nhân gây hiệu ứng nhà kính. 

Nếu không có nhựa, các gói hàng hóa sẽ rất nặng, từ đó gia tăng chi phí sản xuất, 

năng lượng sử dụng cũng như lượng chất thải. 

1.2 Tổng quan về phụ gia ngành nhựa 

1.2.1 Giới thiệu khái quát về chất phụ gia trong ngành nhựa [3] 

Tất cả các sản phẩm nhựa được làm từ polymer thiết yếu kết hợp với một sự pha 

trộn phức tạp của vật liệu được gọi chung là chất phụ gia. Số lượng chất phụ gia từ 0% 

đối với các polymer dùng trong thực phẩm đến hơn 50% dùng trong các ứng dụng điện 

tử. Các chất phụ gia được thêm vào trong quá trình tổng hợp nhựa có chức năng làm biến 



















đổi một tính chất cơ bản hoặc gia tăng các tính chất cần thiết đáp ứng nhu cầu tổng hợp 

các chất dẻo ấy. 

Khi thêm các chất phụ gia, các thuộc tính của nhựa cũng có thể được thay đổi. 

Điều này có thể xảy ra bằng cách thay đổi các polyme từ bản gốc, hoặc thay đổi bởi phụ 

gia, chất màu, cốt thép hoặc các chất độn. Phụ gia phải luôn luôn phù hợp với các loại 

nhựa tổng hợp và mục đích tổng hợp. Các nhà hóa học cố gắng để giữ tất cả các tính năng 

vật chất cơ bản cần thiết nhất của nhựa càng cao càng tốt trong khi vẫn đạt sự cải thiện 

mong muốn, ví dụ, thêm chất phụ gia chống cháy trong quá trình tổng hợp nhựa nhưng 

vẫn không làm thay đổi thành phần, cấu trúc phân tử cơ bản của vật liệu nhựa ấy. Để cải 

thiện tính năng vượt trội, có thể kết hợp với các chất phụ gia như cacbon, mica, thủy tinh 

và aramit,… Và chất phụ còn có thể thay đổi nhiều tính năng khác của nhựa. 

Hầu hết các phụ gia nhựa được chế tạo thành một hợp chất hữu cơ(là sự pha lẫn và 

phản ứng của nhiều chất hóa học với nhau), tùy theo từng tính năng và cấu trúc, thành 

phần của mỗi chất tổng hợp mà nên chọn các loại phụ gia phù hợp với nó. Các loại khác 

nhau của các chất phụ gia đều có những hạn chế và thế mạnh khác nhau, mỗi loại chất 

trong số chúng có thể có ảnh hưởng đến hiệu quả sản xuất polymer. 

Nếu không có chất phụ gia, nhựa sẽ không đáp ứng tối đa được những yêu cầu 

khắc khe của con người trong đời sống và sản xuất. Phụ gia tốn tiền, tất nhiên. Nhưng lợi 

ích mà chúng mang lại còn lớn hơn nhiều. Không chỉ biến đổi cấu trúc phù hợp với chức 

năng sản phẩm mà các chất phụ gia còn giúp ta giảm đi chi phí trong quả trình tổng hợp 

sản phẩm từ đó làm cho giá thành của sản phẩm nhựa cũng giảm đi rất nhiều. Chi phí ta 

có thể tiết kiệm được còn lớn hơn gấp nhiều lần số tiền chúng ta mua phụ gia. Ngoài ra,sử 

dụng hợp lý các chất phụ gia còn giúp bảo tồn trữ lượng nguyên liệu quý giá của thế giới. 

Và trong thực tế, nhựa sẽ ít an toàn hơn rất nhiều, đắt hơn rất nhiều và màu sẽ nhạt đi 

không đáp ứng được nhu cầu thẩm mĩ mà không có chất phụ gia ngành nhựa. 

1.2.2 

Vai trò của chất phụ gia trong sản xuất [4] 

1.2.2.1 Phụ gia giúp nhựa dễ tạo hình hơn 

Tổng hợp các loại nhựa cũng giống như chơi một trò chơi với các phân tử. Mục 

đích là để tái tổ chức chúng thành các hình dạng mới mà không thay đổi màu sắc hoặc có 

thể nhào nặn, tạo hình mà không làm hỏng thành phẩm. Phụ gia giúp ta trong tất cả những 

vấn đề này. Trong thực tế, chế biến nhựa mà không có phụ gia là hầu như không thể. 


Trong cuộc sống, các vật dụng nhựa có rất nhiều hình dáng, kích thước đa dạng 

khác nhau. Vì thế, ta có thấy được để tạo ra các thành phẩm nhựa đều có thể có nhiều 


















cách khác nhau như phương pháp khuôn nhựa, đùn ép, phun ép, khuôn thổi,…Vì thế, cần 

phải cho các chất phụ gia vào để biến đổi một số tính chất: chất trơn của các phân tử 

nhựa, chống oxy hóa bảo vệ nhựa trong khi gia công, tạo hình,… 

1.2.2.2 Phụ gia giúp nhựa đẹp hơn 

Với phương pháp sử dụng phụ gia, các sắc tố màu sắc có thể tạo ra tất cả các loại 

hiệu ứng trang trí mà không thể nào mất đi . Với cách này giúp cho các nhà thiết kế ngày 

nay có thể làm việc tự do với các sản phẩm nhựa. Các sắc tố được đồng đều trộn vào 

polymer ở trạng thái nóng chảy của nó. Thông qua một thao tác khéo léo của các chất phụ 

gia, các thành phần nhựa có thể được màu sắc phù hợp với các bộ phận được làm từ các 

vật liệu khác như gỗ, kim loại và vải, radio xe hơi và thiết bị nhà bếp,… Trong tất cả các 

lĩnh vực chất dẻo, các sắc tố cho phép nhựa cung cấp một bảng biến hóa vô tận của màu 

sắc. Ngoài ra, nó có thể được sử dụng như là một tín hiệu nguy hiểm quan trọng, ví dụ 

như các cột rào trên đường, quần áo của những người lao công trong đêm,… 

1.2.2.3 Tiết kiệm tiền 

Chất phụ gia còn giúp cho ta tiết kiệm được nguồn nguyên liệu polymer nguyên 

chất, mà phụ gia thì rẻ hơn nhựa nguyên chất rất nhiều. Không chỉ thế, phụ gia còn giúp 

cải thiện một số tính chất của nhựa, như chất độn khoáng: phấn, phấn rôm và đất sét, khi 

cho vào quả trình tổng hợp không chỉ tiết kiệm nguồn nguyên liệu tinh khiết mà còn cải 

thiện tính chất của sản phẩm nhựa: phấn tăng độ cứng, đất sét cải thiện tính chất điện. 

Ngoài ra sử dụng phụ gia, còn giảm thiểu các tai nạn trong sản suất, khai thác hay 

các công trình xây dựng bảo vệ tính mạng và tài sản của con người. 

1.2.2.4 Bảo đảm an toàn 

Thiết kế tốt trong sản xuất nhựa bao gồm nghệ thuật kết hợp các đặc tính an toàn 

vốn có của chất dẻo, như vật liệu không thể phá vỡ, tính năng sản phẩm được thiết kế một 

cách thích hợp. Các cạnh tròn, đóng cửa chống trẻ và giả mạo con dấu rõ ràng là những ví 

dụ. Yếu tố an toàn thậm chí lớn hơn có thể được xây dựng thông qua việc sử dụng các 

chất phụ gia. 

Hầu hết mọi người có lẽ không biết rằng tất cả các sản phẩm nhựa cũng tương tự 

như trong thành phần các polyme tự nhiên như gỗ, len, lụa hay cotton. Chúng đều dựa 

trên các phân tử hữu cơ có thể bắt lửa và cháy. Trong một số trường hợp này không phải 

là vấn đề, nhưng trong những tình huống khác, nó có thể có nghĩa là cuộc sống hay cái 

chết. Các vật liệu xây dựng được sử dụng để xây dựng nhà cửa, trường học và các tòa nhà 

công cộng phải được bảo vệ chống cháy của pháp luật, có nghĩa là họ phải cũng không bắt 

lửa hoặc ngọn lửa lây lan. Tùy thuộc vào loại vật liệu nhựa và các mối nguy hiểm có khả 

năng, có nhiều chất phụ gia chống cháy có sẵn để giúp đáp ứng yêu cầu này. 



















Một ví dụ tuyệt vời của người được cứu sống bằng chất chống cháy trong sản xuất 

nhựa là vành đai băng tải trong các mỏ than. Trong nhiều năm đám cháy xảy ra thường 

xuyên khi ròng rọc quá nóng, gây tai nạn nghiêm trọng và tử vong. Nhưng khi các phụ gia 

nhựa phát triển, người ta đã thêm vào nhựa PVC một hàm lượng cao các chất chống cháy 

đã được giới thiệu vào giữa những năm 1950, các vụ tai nạn dừng lại. 

1.2.2.5 Sạch và khỏe mạnh 

Tay trong tay với những tiến bộ trong khoa học y tế, nhựa đã trở thành một phương 

tiện quan trọng để nâng cao các tiêu chuẩn về vệ sinh với mức độ cao hiện nay chúng ta 

được hưởng. Trong suốt cuộc sống của chúng ta, nhựa giúp ngăn ngừa bệnh tật và kéo dài 

thời gian hoạt độngmột cách lành mạnh. PVC (ví dụ, với độc tính thấp), tính linh hoạt, sự 

rõ ràng của nó và các tính chất niêm phong, tất cả đạt được thông qua các chất phụ gia, đã 

trở thành một trong những chất dẻo quan trọng nhất trong ống thuốc. Bộ truyền máu, hệ 

thống kín của ống và túi PVC tách máu vào thành phần cấu tạo của nó mà không cần phải 

mở các thiết bị. Điều này đã dẫn đến một lĩnh vực hoàn toàn mới điều trị thành phần máu. 

Để ngăn chặn các vật liệu nhựa trở nên cứng và giòn ở nhiệt độ thấp, hoặc mềm và 

dính ở nhiệt độ cao, các chất phụ gia được sử dụng để “thiết kế” đặc biệt cho nhựa giúp 

sử dụng tốt hơn. Ngày nay chất dẻo có thể được chuyển từ tủ đá để lò vi song mà vẫn hầu 

như không thể phá vỡ và an toàn trong mọi điều kiện. 

Polyethylene và polypropylene có thể ngăn chặn các vi sinh vật làm hư thực phẩm 

tươi sống hoặc nấu chín. Để làm được điều này các polymer được bào chế với phụ gia 

phù hợp chẳng hạn như chất làm dẻo và hệ thống ổn định không độc hại. Các chất hóa 

dẻo tạo một lớp màng rất sát nên vi khuẩn không thể xâm nhập vào thực phẩm,… 

1.2.2.6 Giúp nhựa làm việc lâu hơn 

Trong thế giới của nhựa, đã có các biện pháp để bảo vệ sản phẩm khỏi tác động 

của thời gian. Các chất phụ gia có thể kéo dài tuổi thọ của nhựa, bảo vệ vô hình chúng 

tránh khỏi những tác nhân gây hại. Hãy tưởng tượng những điều kiện nhựa phải chịu - 

ánh sáng nhiệt, dòng điện, thời tiết nước, lạnh, và gõ cửa và sử dụng liên tục trong nhà, 

máy văn phòng hoặc trường. Hiệu quả là rất quan trọng. Vật liệu tự nhiên thường phải 

được kết thúc sau khi gia công với các loại sơn và sơn mài, nhưng nhựa tận hưởng những 

lợi thế của việc kết hợp trước hoặc trong quá trình đúc với các chất phụ gia mà có thể kéo 

dài thời hạn sử dụng trong nhiều năm. 

1.2.2.7 Bảo vệ môi trường 

Phụ gia giúp nhựa nhẹ, dẻo và có độ bền cao vì thể các sản phẩm từ nhựa dùng 

trong các phương tiện lưu thông và sản xuất thường ít tiêu tốn năng lượng. Giúp tiết kiệm 
















nhiên liệu tự nhiên và bảo vệ môi trường khỏi khí thải do các nguồn nhiên liệu truyền 

thống thải ra. 




Và trên khắp thế giới năng suất cây trồng nhờ màng nhựa đặt trên đất để giữ nhiệt 

và độ ẩm. Phụ gia đã được phát triển cho phép các tấm để nắm bắt sự ấm áp của mặt trời 

trong mùa phát triển, nhưng để phá vỡ ngay sau khi thu hoạch đến. Các tấm hư hoại do 

tác động của ánh sáng mặt trời và các mảnh vỡ có thể được cày vào đất, nơi các vi khuẩn 

đất nhanh chóng phá vỡ chúng thành carbon dioxide và nước. Tại các khu vực khí hậu dự 

đoán được, quá trình này có thể được hẹn giờ với độ chính xác trong vòng bảy ngày. 

Trường hợp nhựa không thể được tái sử dụng hoặc tái chế, phân hủy sinh học có thể cung 

cấp một phương pháp an toàn sạch sẽ thanh lý. 

1.2.3 Các loại phụ gia trong ngành nhựa [5] 

- Hỗ trợ chế biến: chất ổn định nhiệt, chất bôi trơn bên trong và bên ngoài, sửa đổi chế 

biến, chất tách khuôn,… có khả năng thay đổi các đặc điểm chế biến nhựa, hỗ trợ chế 

biến trơn tru. 

- Phụ gia tăng cường có thể ảnh hưởng đến tính chất của vật liệu nhựa, bao gồm cả chất 

hoá dẻo, tác nhân gia cố,… 

- Hỗ trợ cuộc sống là những chất, có thể kéo dài tuổi thọ của sản phẩm nhựa như chất 

chống oxy hóa, chất ổn định ánh sáng (vật chất hấp thụ tia cực tím), chất chống sinh 

học (kháng khuẩn, động vật gặm nhấm),… 

- Phụ gia có thể thay đổi các đặc tính bề mặt của vật liệu nhựa, và bao gồm cả trừng 

phạt chống tĩnh điện, và một chất gắn kết,… 

- Các viện trợ quang học là một phương tiện để thay đổi bản chất của nhựa màu và 

minh bạch, chất tạo màu (sắc tố, thuốc nhuộm, chất tẩy trắng huỳnh quang,…) 

- Các viện trợ: có nghĩa là việc thêm các chất phụ gia có thể làm giảm chi phí của nhựa 

và tạo điều kiện quảng bá rộng rãi, bao gồm chất độn (hữu cơ và vô cơ), loãng (với 

dung môi) của dung dịch nhựa. 

Trên 20 chức năng tùy chọn, đặc biệt là dẻo, dầu bôi trơn, ổn định, chống oxy hóa, 

chống cháy, chống tĩnh điện, xốp, cải tiến, màu, gây ra lian và các chức năng khác của 

phát triển nhựa có một tác động lớn hơn. 

1.2.4 

Các yêu cầu kĩ thuật đối với phụ gia [6] 

Các chất phụ gia thường không nên có màu (trừ các chất tạo màu), phải làm ít thay 

đổi màu sắc tự nhiên của nhựa càng tốt. 
















Các chất phụ gia phải ổn định, không bị phân trong quá trình xử lý nhiệt khác nhau 

của nhựa. 




Một số chất phụ gia rất nhạy với phản ứng thủy phân. Khi bị thủy phân tạo ra các 

chất mang tính acid ăn mòn máy móc khi gia công. 

Một vài chất chống oxy hóa thì dễ bay hơi và tách khỏi nhựa ngay cả ở nhiệt độ 

thấp.Cần lựa chọn loại phụ gia có khả năng bay hơi thấp trong quá trình bảo quản, gia 

công. 

Một số hợp chất phụ gia phân cực sẽ rất khó hòa tan trong nhựa không phân cực 

(PP, PE). Hàm lượng phụ gia vượt quá giới hạn hòa tan thì rất khó tương hợp với 

polymer. Điều này phụ thuộc vào nhiệt độ và tốc độ khuếch tán của phụ gia, tốc độ di 

chuyển của phụ gia nhanh hay chậm tới bề mặt polymer. Vì vậy phải chọn tỉ lệ sử dụng 

thích hợp. 

Các tính độc hại là một trong những thông số quan trọng nhất làm hạn chế sự lựa 

chọn chất phụ gia. Đối với các ứng dụng trọng thực phẩm, nhựa và các phụ gia phải tuân 

theo các quy định của từng quốc gia, phải quan tâm sự di chuyển của các phụ gia vào thực 

phẩm. 

Tính tương hợp với nhựa nền nghĩa là không làm giảm đi tính chất sản phẩm, bền 

ánh sáng, UV, hiệu quả ngay ở hàm lượng nhỏ, và giá cả của phụ gia phải chăng. [7] 
















Chương 2 CÁC CHẤT PHỤ GIA CẢI THIỆN TÍNH CHẤT NHỰA 




2.1 Chất chống oxy hóa [6] 

2.1.1 Quá trình oxy hóa của nhựa 

Tất cả các chất dù tổng hợp hay có nguồn gốc tự nhiên, kể cả polymer cũng đều tác 

dụng với oxy trong không khí. Các phản ứng oxy hóa xảy ra do nhiều tác nhân khác nhau, 

còn được gọi là hiện tượng lão hóa. 

Hình 2.1: Sơ đồ oxy hóa của nhựa 

Nhựa thường bị oxy hóa khi tiếp xúc trực tiếp với oxy khí quyển trong quá trình 

sản xuất, bảo quản, gia công và sử dụng, làm giảm đi tính chất vật liệu, giảm khả năng sử 

dụng. 

Những loại nhựa có bản chất khác nhau thì khả năng oxy hóa và kháng oxy hóa 

cũng khác nhau. Vì thế trong quá trình tổng hợp các vật liệu nhựa, người ta thường thêm 

vào các chất phụ gia chống oxy hóa. 

Dấu hiệu của sự oxy hóa ở nhựa: thường hay có những vết nứt trên sản phẩm, bị 

giãn ra. 



















Hình 2.2: Sự giãn của vật liệu nhựa 

Cơ chế của quá trình oxy hóa của nhựa: 

Hình 2.3: Vật liệu nhựa bị nứt 

Khi tiếp xúc với không khí trong thời gian lâu dài, dưới tác động của oxy sẽ làm cho 

các phân tử hữu cơ trong sản phẩm bị kích thích, làm cho oxy dễ chui vào các mạch 

cacbon, tác dụng với các gốc bị kích thích trong mạch gây ra hiện tượng đứt gãy mạch. 

Hình 2.4: Các phân tử oxy chen vào các phân tử nhựa 



















Cơ chế phân hủy nhựa PET 

2.1.2 Cơ chế chống oxy hóa 

Có 3 cơ chế chống oxy hóa chủ yếu: 

- Chống gấy đứt mạch 

Hình 2.5: Chu kỳ phân hủy của một loại thìa nhựa 

Hình 2.6: Cơ chế phân hủy nhựa PET 
















- Chống oxy hóa ngăn ngừa 

- Chống oxy hóa kết hợp 




2.1.2.1 Cơ chế chống gây đứt mạch 

Hình 2.7: Cơ chế chống đứt gãy bằng nhóm phenolic 

Chống oxy hóa bằng cách chống đứt gãy mạch gồm có 3 loại chính: 

• Ngăn cản gốc tự do hydroperoxy lấy hydro của mạch polymer 

Sử dụng chủ yếu nhóm phenolic, nhường hydro linh động cho các gốc này 



















Hình 2.8: Butylated Hydroxytoluene 

• Loại 2: Ngăn cản sự phân hủy của hydroperoxide 

Hình 2.9: Quá trình ngăn cản gốc tự do 

Hình 2.10: Hợp chất phenolic 2,6-di-tert-butyl-4-methylphenol 

Thường sử dụng các hợp chất photphile hữu cơ và thioester, tham gia vào các bước tự 

oxy hóa, tạo sản phẩm dạng bền không phải gốc tự do 



















Hình 2.11: Ngắt mạch phản ứng dây chuyền 

• Loại 3: Hấp thụ gốc tự do 

Theo cơ chế hấp thụ gốc tự do, các hợp chất này giúp giảm các phản ứng gây phân 

hủy nhựa trong quá trình gia công. Ngăn chặn sự tồn tại của các gốc tự do sau quá trình 

gia công, hạn chế sản phẩm bị thoái hóa trong quá trình sử dụng. 

Do đó các chất chống oxy hóa loại này thường sử dụng ở các công đoạn gia công 

cuối cùng. 


Hình 2.12: Hấp thụ gốc tự do 


















2.1.2.2 Cơ chế chống oxy hóa ngăn ngừa 

Chất chống oxy hóa ngăn ngừa phá hủy hydropeoxide mà không tạo gốc tự do 

trung gian. Do đó chúng ngăn chặn phân nhánh mạch. 

Các axit chứa lưu huỳnh là chất phân hủy hydropeoxide. 

2.1.2.3 Cơ chế chống oxy hóa kết hợp 

Nhược điểm của 2 cơ chế chống oxy hóa trên 

• Hình thành các sản phẩm mang màu hoặc giảm màu của các sản phẩm 

• Hạn chế phạm vi sử dụng, chỉ sử dụng trong phạm vi pigment hay hệ chất độn cacbon 

đen (cao su) 

• Phenolic ít gây mất màu sản phẩm nhưng hoạt tính thấp hơn các ani 

Kết hợp các cơ chế chống oxy hóa bậc 1 và 2 để nâng cao khả năng chống oxy hóa, cải 

thiện chất lượng sản phẩm. 

Cơ chế chống oxy hóa kết hợp: 

Hình 2.13: Cơ chế chống oxy hóa ngăn ngừa 

Các phản ứng ổn định chủ yếu đưa các hydro vào gốc phenoxy 

Khi kết hợp với nhau, gốc peroxy thứ 2 tấn công vào nhóm hydroxyl của chất chống oxy 

hóa 

Phản ứng kết thúc mạch kéo theo sự mất cân bằng của 2 gốc phenoxy được gắn trên phân 

tử chất chống oxy hóa để tạo quinone methide gây cản trở không gian. 



















2.1.3 Các chất phụ gia oxy hóa và ứng dụng 

‣ Dẫn xuất anime 

Hoạt tính rất cao, chống được các tác nhân gây lão hóa 

Làm đen sản phẩm 

Gồm có 2 họ: 

- Paraphenylene diamine: rất hữu hiệu kháng các tác nhân lão hóa khác nhau trong đó 

có ozone 

- Các anime và các dẫn xuất của chúng: kháng oxy hóa thiệt nhưng không kháng 

ozone, tiêu biểu là: pheny-β –napthy anime (phòng lão D), aldol-β-napthyanime 

(phòng lão A) 

‣ Dẫn xuất phenol 

Kém hoạt động hơn anime 

Ít làm biến màu sản phẩm, thích hợp cho các sản phẩm tiếp xúc với thực phẩm 

Gồm 3 loại: 

Hình 2.14: Một số dẫn xuất anime của chất phụ gia oxy hóa 



















- Monophenol: khả năng chống oxy hóa trung bình, tiêu biểu 2-6-đi-tert-butyl-4- 

methyl-phenol (AO-1) 

- Bisphenol: khả năng koatj động lớn hơn monophenol, ít bay hơi nhưng làm đen sản 

phẩm, tiêu biểu: 2,2’-methylene bis(4-methyl-6-đi-tert-butyl phenol) (AO-18) 

- Phophite: có tác dụng tốt trên cao su sống, được them vào cao su tổng hợp sau giai 

đoạn polymer hóa, tiêu biểu nhất: tri(nonylphenyl) photphite (P-3) 

Hình 2.15: Một số dẫn xuất phenol của chất phụ gia oxy hóa 

2.2 Chất chống tĩnh điện 

2.2.1 Tĩnh điện [8] 

Tĩnh điện liên quan đến sự tích tụ của điện tích trên bề mặt của vật thể do tiếp xúc 

với các bề mặt khác 

Tĩnh điện có thể gây phiền toái hoặc thậm chí gây nguy hiểm. Năng lượng làm tóc 

bạn dựng đứng cũng có thể làm hỏng đồ điện tử và gây cháy nổ. Tĩnh điện là một trở ngại 

đáng kể trong ngành nhựa bởi vì nhựa phải có khả năng cách điện cao trừ một vài trường 

hợp ngoại lệ. Chất khử tĩnh điện được sử dụng chủ yếu để loại trừ sự phóng điện và ngăn 

cản sự hình thành lớp bụi phấn bề mặt. 



















2.2.2 Cơ chế tĩnh điện [9] 

Trong quá trình sản xuất bảo quản và sử dụng các đồ dung, ta thường thấy có hiện 

tượng bụi bám quanh các vật dụng hay đôi khi ta còn bị sốc nhẹ khi sờ vào những vật bị 

nhiễm tĩnh điện. Trong thực tế, trong tất cả các vật chất các phân tử đều chuyển động, 

điều đó dẫn đến sự va chạm của các phân tử chất của vật đó. Sự va chạm đó đã tạo nên sự 

tĩnh điện vật chất. Ngoài ra sự va cham giữa các vật khác nhau cũng tạo nên sự tĩnh điện. 

Khi hai vật va chạm ma sát với nhau, những hạt điện tích di chuyển ngang qua bề 

mặt tạo sự cọ sát, ma sát với nhau hình thành nên tĩnh điện. Khi hai bề mặt chạm với nhau 

thì không có vấn đề gì nhưng khi tách ra thì sự phân bố điện tích giữa hai bề mặt là không 

đều. Do vậy cả hai bề mặt đều có điện tích, một bề mặt dư điện tích, một bề mặt thiếu 

điện tích. 

Hình 2.16: Sự phân bố điện tích trong từ Hình 2.17: Phân tử mất điện tích 

trường tĩnh điện 

khi va chạm 

Tĩnh điện không làm thay đổi hình dạng của vật liệu, nó chỉ là một tác động bề 

mặt. Những kết quả thường thấy đó là sức hút bụi quá nhiều, giảm độ trong, tính thẩm mỹ 

kém của sản phẩm. Quá trình gia công thỉnh thoảng bị ảnh hưởng trong khâu tách tháo 

khuôn, có thể gây hư hại máy móc. Ngoài ra tĩnh điện cũng gây trở ngại cho ngành điện 

tử bởi những tia điện nhỏ phóng ra từ điện tích có khả năng làm mồi cho những ngọn lửa 

gây cháy nổ các thiết bị điện tử. [10] 



















2.2.3 Cơ chế chống tĩnh điện 

Các cơ chế nguyên tắc hoàn thiện chống tĩnh điện đang gia tăng độ dẫn điện của bề 

mặt (tương đương với việc giảm điện trở suất bề mặt) và giảm lực ma sát thông qua bôi 

trơn. Điện trở bề mặt được định nghĩa như là một “tài sản vật chất” của một chất có giá trị 

số tương đương với tỷ lệ của gradient điện áp với mật độ hiện hành. Các điện trở suất có 

hiệu lực kháng cự của nhựa đến dòng điện. Tăng tính dẫn tạo ra một sự tích tụ phí thấp 

hơn và tản nhanh hơn trong khi tăng bôi trơn làm giảm sự tích tụ điện tích ban đầu. [12] 

Chất chống tĩnh điện làm tăng chất xơ dẫn bề mặt tạo thành một lớp trung gian trên 

bề mặt. Lớp này thường hút ẩm. Độ ẩm tăng dẫn đến độ dẫn điện cao hơn. Sự hiện diện 

của các ion di động trên bề mặt là rất quan trọng để tăng tính dẫn. Tính hiệu quả của kết 

thúc chống tĩnh điện hút ẩm phụ thuộc rất nhiều vào độ ẩm của không khí xung quanh 

trong quá trình sử dụng thực tế; độ ẩm thấp hơn dẫn đến độ dẫn điện thấp (kháng cao hơn) 

và các vấn đề lớn hơn với tĩnh điện. [12] 

2.2.4 Chất chống tĩnh điện [13] 

Chống tĩnh điện hoàn thiện được sử dụng cho việc loại các hiệu ứng không mong 

muốn của điện tích tĩnh điện trong quá trình sản xuất và sử dụng các sản phẩm polymer. 

Điện tích tĩnh điện gây ra một sức mạnh kết dính không mong muốn. Nó được áp 

dụng bằng phương tiện của một hóa chất xử lý chống tĩnh điện, hiệu ứng này có thể là 

tạm thời hoặc vĩnh viễn. 

Có hai loại chất chống tĩnh điện: 

Hình 2.18: Phân bố điện tích trên bề mặt vật 



















2.2.4.1 Chống tĩnh điện không lâu bền 

Nhóm vật liệu này chủ yếu bao gồm: các chất hút ẩm bề mặt, các muối hữu cơ, 

glycol, glycol polyethylene, polyelectrolyte, muối amoni bậc bốn với chuỗi alkyl béo, hợp 

chất polyethylene oxide và este của muối axit alkyl phosphonium. Các yêu cầu chung cho 

các chất chống tĩnh điện (antistats) không bền là: 

- Biến động thấp 

- Tính dễ cháy thấp 

- Nhiệt ổn định 

- Không ăn mòn 

- Tạo bọt thấp 

- Este của axit photphoric tạo thành nhóm lớn nhất của antistats không bền 

Hình 2.19: Chất chống tĩnh điện của este của acid photphoric 

Các nhóm alkyl thường có nguồn gốc từ các axit béo. Cồn béo ethoxylat hóa cũng 

được sử dụng để tạo thành các este. Độ bền của các este axit photphoric làm gia tăng với 

kích thước phân tử. 

- Các hợp chất amoni bậc bốn là nhóm lớn nhất tiếp theo của antistats không bền.Việc 

sử dụng rộng rãi nhất là clorua ditallowdimethylammonium và 

tallowdimethylammonium clorua dehydrogenated. 



















Hình 2.20:Chất chống tĩnh điện quarterary ammonium 

- Các nhóm cuối cùng của antistats không lâu bền được bao gồm các hợp chất như este 

béo ethoxylat hóa, rượu và amin alkyl. 

Hình 2.21: Chất chống tĩnh điện non-ionic 

Hỗn hợp các cation và bề mặt không ion đều có đặc tính chống tĩnh điện hiệp 

đồng. Vật liệu không ion cung cấp tăng hấp thu độ ẩm và các sản phẩm cation cung cấp 

các ion truy cập di động. 

2.2.4.2 Chống tĩnh điện lâu bền 

Các nguyên tắc cơ bản là hình thành một mạng lưới polymer chéo liên kết chứa 

các nhóm ưa nước. Thông thường, polyamine được phản ứng với polyglycol để làm cho 

cấu trúc như vậy. 

Một loạt các phương pháp tiếp cận liên kết chéo có thể được sử dụng. Một dựa trên 

polyepoxides được hiển thị dưới đây: 



















Hình 2.22: Cơ chế chống tĩnh điện lâu bền 

Số lượng phân tử ưa nước trong polymer cuối cùng có thể được thay đổi để đáp 

ứng các yêu cầu cá nhân. Các phần ưa nước lớn hơn, độ ẩm nhiều hơn được hấp thu và 

nhiều hơn các tác dụng chống tĩnh điện thu được. 

Tuy nhiên, ở mức độ cao của độ ẩm hấp thụ, bề mặt polymer mềm và dễ dàng 

loại bỏ bằng cách mài mòn trong quá trình rửa. Độ cao của liên kết chéo sẽ làm giảm sự 

hấp thu, độ ẩm, hiệu quả chống tĩnh điện giảm. 

Do những khó khăn trong việc đạt được sự cân bằng hoàn hảo của tính mong 

muốn, việc sử dụng các kết thúc chống tĩnh điện bền được giới hạn. 

Các chất chống tĩnh điện rửa nhanh khác được mô tả trong các tài liệu, bao gồm 

cả polyhydroxypolyamines (PHPA) hoặc polyalkylen và copolyme polyacrylic. 

2.3 Chất chống cháy 

Hầu hết các loại nhựa sử dụng trong cả kĩ thuật lẫn dân dụng đều có tính bắt cháy 

cao do cấu trúc phân tử mạch Carbon của chúng. Vì vậy, để tăng cường khả năng chống 

cháy cho loại vật liệu này, cách tốt nhất là sử dụng phụ gia chống cháy do không mất thời 

gian và công sức vào nghiên cứu cơ bản để sáng tạo ra một loại vật liệu mới lại vừa tiết 

kiệm được chi phí sản xuất. Theo thống kê ở Mĩ vào năm 1976, khoảng 11000 vụ cháy ti 

vi đã xảy ra. Đến năm 1992, con số này chỉ còn 1200 mặc dù số lượng ti vi sử dụng đã 

tăng lên rất nhiều so với gần 20 năm trước đó. Nguyên nhân của hiện tượng tích cực này 

là do các nhà sản xuất đã sử dụng các loại phụ gia chống cháy nhằm kết hợp với nhựa 

dùng cho tivi làm giảm tính bắt cháy của chúng. Việc lựa chọn phụ gia chống cháy cũng 



















là một vấn đề. Phụ gia có tương hợp tốt với nhựa hay không là một ví dụ. Trong nhiều 

trường hợp, phụ gia đưa vào nhựa chống cháy rất tốt nhưng lại làm giảm đi cơ tính của 

sản phẩm rất nhiều. Hoặc có phụ gia thì dễ bay hơi khó sử dụng, phụ gia khó bay hơi quá 

thì tính chống cháy lại không cao. Việc kết hợp một loại chất chống cháy vào trong nhựa 

đòi hỏi người sử dụng phải có kiến thức về hóa học cháy và hóa lý. 

Việc thỏa mãn các yêu cầu thị trường của phụ gia chống cháy cũng quan trọng 

trong vấn đề tiêu thụ. Ở các thị trường khác nhau, ở những quốc gia khác nhau, với các 

tiêu chuẩn đo lường không giống nhau thì việc chất chống cháy có thỏa mãn được yêu cầu 

hay không là một vấn đề. Có chất chống cháy sử dụng được ở thị trường này nhưng 

không thể sử dụng ở nơi khác do không thỏa mãn được tiêu chuẩn an toàn sử dụng. [14] 

2.3.1 Sự cháy của polymer [15] 

Polymer cháy được là do sự có mặt của các thành phần: nhiệt, nhiên liệu và oxy. 

Nhiệt làm xuất hiện các khí dễ cháy (nhiên liệu) trên bề mặt polymer thông qua việc giảm 

cấp của polymer. Khi tỉ lệ ở pha khí giữa oxigen và các khí này đạt tới giá trị thích hợp, 

polymer sẽ bắt cháy. 

2.3.2 Cơ chế chống cháy [16] 

- Tạo lớp bảo vệ trên bề mặt pha rắn (intumescence layer) 

Cơ chế này liên quan tới việc hình thành một lớp bảo vệ bằng Carbon hay còn gọi là 

tạo lớp phấn trên bề mặt polymer. Lớp bảo vệ này có 2 tác dụng: ngăn cản sự tiếp xúc của 

oxi với bề mặt polymer; tạo thành một lớp cách nhiệt. 

Lớp bảo vệ này được tạo thành từ 3 thành phần cơ bản: 

- Xúc tác 

- Tác nhân tạo phấn (charring agent) 

- Tác nhân tạo xốp (blowing agent) 

- Dập tắt gốc tự do hoạt động trên pha khí 

Những polymer có gốc styrene khi gặp nhiệt sẽ nóng chảy, đề polymer hóa tạo ra 

những monomer, dimer, và trimer dễ bay hơi. Những polymer dạng này đòi hỏi phải có 

chất chống cháy hoạt động trên pha khí mạnh hơn là trên pha rắn. 

Chất chống cháy hoạt động trên pha khí sẽ ngăn cản các hoạt động hóa học tạo ra sự 

cháy. Cụ thể, trong quá trình cháy, các phần polymer tương tác với oxi và các chất nhạy 

phản ứng tạo ra các gốc tự do của oxy, hydroxyl và hydro. 



















Những phụ gia có chứa halogen và photpho có thể tác dụng với các gốc tự do này để 

tạo ra các chất ít hoạt động góp phần ngăn cản sự cháy. 

Một số phản ứng tạo ra gốc tự do: 

H* + O2 O* + HO* 

O* + H2 H* + OH* 

HO* + CO CO2 + H* 

2.3.3 Các chất chống cháy [17] 

- Chất chống cháy halogen 

Chống cháy halogen có chứa polymer halogen hoặc kết hợp halogen hỗn hợp chất 

chống cháy có chứa các thuộc tính chống cháy tuyệt vời, đã được sử dụng rộng rãi như 

một loại vật liệu chống cháy. 

Tuy nhiên, khi đám cháy xảy ra, vật liệu chống cháy halogen có chứa như vậy sẽ tạo 

ra rất nhiều khói độc hại và ăn mòn hydro halogen, kết quả là một mối nguy hiểm thứ cấp. 

Halogen phụ gia chống cháy chủ yếu là hợp chất phốt pho và hydroxit kim loại. Hai 

hợp chất đốt không dễ bay hơi, không sản xuất các loại khí ăn mòn, được gọi là chất 

chống cháy ô nhiễm, ngoài silicon và chất chống cháy nitơ dựa trên và các loại mới chống 

cháy halogen. Các chất chống cháy halogen mới phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế đã trở 

thành xu hướng phát triển sản phẩm mới. 

- Các dẫn xuất DOPO 

Các dẫn xuất DOPO, hydroxyl hoặc amin dẫn xuất của polyphenol có thể được sử 

dụng như một đại lý bảo dưỡng cho polymer. Các amoni polyphosphate, chẳng hạn như 

bằng polyethylene, melamine, than chì mở rộng, melamine phosphate, kẽm borat,… 

- Chất chống cháy vô cơ 

Hydroxit nhôm AL(OH) 3 với chất chống cháy chiếm hơn 40% tổng số. Hydroxit 

nhôm ngọn lửa vốn khói, không bay hơi, không độc hại, nhưng cũng có một loạt các chất 

được sản xuất tác dụng hiệp đồng, được gọi là chất chống cháy vô cơ ô nhiễm. 

Magnesium hydroxide Mg(OH) 2 là sự phát triển nhanh chóng của một phụ gia chống 

cháy, khói thấp, không độc hại, có thể trung hòa tính axit của quá trình đốt cháy, khí ăn 

mòn, nó là một chất chống cháy xanh thân thiện môi trường. Mg(OH) 2 hạt này giúp 



















dưỡng ẩm, phương pháp khác là sử dụng công nghệ lớp phủ để Mg(OH) 2 cho việc sửa 

đổi bề mặt để cải thiện khả năng tương thích với các polymer. 

Photpho đỏ là một chất chống cháy tuyệt vời, hiệu quả cao, ức chế khói và ảnh hưởng 

độc tính chống cháy thấp, nhưng nó rất dễ dàng để hấp thụ độ ẩm, oxy hóa, và phát ra khí 

độc, bụi nổ, đỏ sẫm, vì vậy sử dụng là rất nhiều hạn chế 

Than chì mở rộng là một halogen chống cháy mới lạ, được làm bằng than chì tự nhiên 

axit hóa với axit sulfuric đậm đặc. Mở rộng quá trình ngọn lửa than chì chủ yếu đóng các 

vai trò sau: (1) tạo ra một lớp bề mặt carbon polymer khó khăn, và tách các nguồn nhiệt 

gây cháy, (2) trong quá trình mở rộng thu nhiệt lớn, hệ thống giảm nhiệt độ, (3) được phát 

hành trong việc mở rộng các ion xen, thúc đẩy mất nước carbon và sự kết hợp của các gốc 

tự do được sản xuất bởi phản ứng đốt cháy và do đó làm gián đoạn chuỗi. 

Than chì và các hợp chất photpho, hợp chất oxit kim loại được sử dụng để sản xuất 

một vai trò điều phối, thêm một lượng nhỏ chất chống cháy có thể đạt được mục đích. 

Amoni polyphosphate (APP) là chất chống cháy vô cơ một hiệu suất tốt, photpho 

chống cháy là khu vực tích cực hơn của nghiên cứu, và sự xuất hiện của nó là bột màu 

trắng, nhiệt độ phân hủy của> 256C. APP rẻ hơn so với chất chống hữu ngọn lửa, độc tính 

thấp, ổn định nhiệt tốt, một mình hoặc với chất chống cháy khác được sử dụng trong vật 

liệu tổng hợp nhựa. 

- Chất chống cháy hữu cơ 

Sử dụng rộng rãi trong các chất chống cháy halogen, có chứa polymer halogen thông 

thường hoặc một sự kết hợp của hỗn hợp chất chống cháy. Ưu điểm của chất chống cháy 

halogen được sử dụng ít, hiệu quả cao và khả năng thích ứng rộng ngọn lửa, nhưng hạn 

chế nghiêm trọng của nó tạo ra rất nhiều khói và khí độc khi bị đốt cháy sở hữu có tính ăn 

mòn, gây thiệt hại lớn 

- Chất chống cháy hữu cơ halogen 

Một loạt các chất chống cháy hữu cơ, tốc độ phát triển rất nhanh, có thể được chia 

thành halogen chất chống cháy và chống cháy halogen. Halogen chống cháy được sử 

dụng trong một lớp học đầu tiên của chất chống cháy, nhưng sự phân hủy của các loại khí 

độc hại, việc sử dụng rất hạn chế. Chống cháy cáp halogen halogen, có hiệu lực chống 

cháy, nhiệt sinh ra trong quá trình phân hủy các chất khí, khói thấp, độc tính thấp, đã được 

hoan nghênh rộng rãi. Chất chống cháy halogen có thể được chia thành photpho, nitơ, 

chất chống cháy và chống cháy trương phồng. 



















Phosphonate chống cháy là một sự phát triển rất hứa hẹn, sự ổn định của nó là rất tốt, 

với khả năng chịu nước rất tốt, kháng dung môi. Phosphonat trong nước cũng đã được 

nghiên cứu, với một phosphonate của N tổng hợp, N-diamino-benzen (2 - hydroxy) bốn 

axit ester dibenzyl, dimethyl methylphosphonate (DMMP) , được phát triển DMMP một 

chất chống cháy phụ 

Chống cháy trương phồng (IFR) là một C, N, P là thành phần cốt lõi của một lớp chất 

chống cháy. IFR chủ yếu bao gồm ba phần: carbon (chất charring): Các chất nói chung 

phong phú cacbon đa chức năng, chẳng hạn như tinh bột, pentaerythritol và di acetal;, 

nguồn axit (chất khử nước): Axit vô cơ hoặc thường muối axit có thể được tạo ra trong 

sưởi ấm chỗ, chẳng hạn như acid phosphoric, amoni polyphosphate,… nguồn khí (chất 

tạo bọt). Các hợp chất đa carbon chứa nitơ và tổng quát hơn, chẳng hạn như urê, 

melamine, dicyandiamide và các dẫn xuất vấn đề. 

2.4 Chất chống đọng sương 

2.4.1 Đặc điểm của quá trình đọng sương [18] 

Thuật ngữ “fogging” được sử dụng để mô tả sự ngưng tụ của hơi nước trên màng 

nhựa dưới dạng những giọt nước nhỏ, riêng lẻ. Đọng hơi sương xảy ra khi khối không khí 

có hơi nước bị bao kín và bị lạnh đến nhiệt độ dưới mức nhiệt độ ngưng tụ. Hiện tượng 

này phụ thuộc nhiều vào nhiệt độ và độ ẩm của khối không khí bị bao phủ cũng như nhiệt 

độ của màng phủ. Sự ngưng tụ hơi nước được quan sát chung khi thực phẩm đựng trong 

bao bì nhựa được bảo quản trong tủ lạnh và trong nhà kính. Để khắc phục hiện tượng này, 

chất chống đọng sương được nghiên cứu và phát triển. 

Một phản ứng ngưng tụ, là một phản ứng hóa học trong đó hai phân tử hoặc các 

gốc( nhóm chức ) kết hợp để tạo thành một phân tử lớn hơn, cùng với sự mất mát của một 

phân tử nhỏ. Có thể phân tử nhỏ mất là nước , hydro clorua , methanol , hoặc axit axetic 

nhưng phổ biến nhất trong một phản ứng sinh học, nó là nước . 

Chất chống sương, còn được gọi là chất chống mờ sương và phương pháp điều trị, 

là những hóa chất ngăn chặn sự ngưng tụ của nước trong các hình thức nhỏ giọt trên bề 

mặt đó giống như sương mù . Phương pháp điều trị chống sương mù đã được phát triển và 

hiện nay thường sử dụng trên suốt thủy tinh hoặc nhựa bề mặt được sử dụng trong quang 

học ứng dụng, chẳng hạn như các ống kính và gương trong kính , kính , ống kính máy ảnh 

và ống nhòm,… 



















2.4.2 Cơ chế chống đọng sương [19] 

Nguyên tắc hoạt động bề mặt đã được phủ chất chống đọng sương và chống đọng 

nước má chất này là một lớp tráng bề mặt có thể phân tán nước một cách tự nhiên. Điều 

này thực hiện nhờ vào một lớp làm chảy nước cực kỳ mỏng (dưới 1 micron) nhưng được 

bám chặt trên bề mặt vật liệu, làm giảm thiểu sức căng bề mặt. Điều này hoạt động bằng 

cách thay đổi độ ẩm. 

2.4.3 Các chất phụ gia chống đọng sương [20] 

PLA là một polyester béo, nó là tương tự như PET về các đặc trưng năng lượng bề 

mặt và phân cực so với olefin. Như vậy, lớp phủ đề có thể được coi là một con đường tốt 

hơn để cải thiện năng chống sương mù cho nhựa. Phụ gia nội bộ cũng có thể làm việc, 

nhưng một cách tiếp cận thực nghiệm có thể cần thiết để tìm ra mức độ sử dụng hiệu quả 

nhất và cân bằng về tính tương thích và tính di cư. 

Lanxess AF DP1-1701(tên thị trường) là hệ chất tráng phủ chống đọng sương và 

chống đọng nước trong dung dịch nước dùng cho các tấm cứng, các tấm nhiều lớp (multiwall), 

các tấm gợn sóng và các sản phẩm bán thành phẩm khác được làm từ polycarbonate 

cũng như các sản phẩm ép phun đi từ cùng loại nguyên liệu này. Chất phụ gia này có thể 

được sử dụng hoặc bằng phương pháp không liên tục hoặc phương pháp trực tiếp trên dây 

chuyền (online) trong quá trình sản xuất sản phẩm. 

2.5 Chất tẩy trắng quang học 

2.5.1 Tẩy trắng huỳnh quang [21] 

Chất tẩy trắng quang học (thường được nghe gọi với tên: siêu tẩy) là thành phần 

được sử dụng tương đối phổ biến trong ngành nhựa. 

Chất tẩy trắng quang học là thành phần có tính hấp thu ánh sáng vùng cận cực tím 

và cực tím cao, chuyển hóa năng lượng ánh sáng hấp thu trên thành sóng ánh sáng khả 

kiến có ánh màu dương đến màu tím. Chúng phát ra ánh sáng, nên chúng cũng có thể hiễu 

là một chất phát quang. 

Khi sử dụng chất tẩy trắng quang học giúp cải thiện đáng kể ngoại quan, màu sắc 

của sản phẩm, vì: 

- Giúp sản phẩm ít thấy bị vàng ố (đặc biệt khi sản phẩm có sử dụng phế liệu). 

- Giúp màu sắc tươi sáng, rực rỡ hơn. 



















2.5.2 Cơ chế của chất tẩy trắng quang học [22] 

Hình 2.23: Cơ chế tẩy trắng quang học 

Mẫu bổ sung tẩy trắng quang học thì ánh sáng tới mắt người không chỉ có ánh sáng 

phản xạ của sản phẩm mà còn có thêm ánh sáng dạ quang của chất tẩy trắng quang học 

sinh ra. Cộng hai hài sóng ánh sáng trên, ta sẽ được vùng ánh sáng tới có tỉ lệ ánh vàng 

giảm. Điều đó thấy sản phẩm trắng hơn. Chất tẩy trắng quang học cũng làm gia tăng 

cường độ ánh sáng đến mắt, nên thấy sản phẩm sáng tươi hơn. 

Các hợp chất làm sáng quang học này có khả năng phát huỳnh quang 

(fluorescence) cho nên chúng hấp thu các ánh sáng vàng của chất liệu mà chất này bám 

vào và phát ra ánh sáng màu xanh từ đó làm mắt con người nhận thấy đối tượng sáng 

trắng hơn. Các chất tẩy trắng chuyển ánh sáng của các bước sóng ngắn trong vùng cực 

tím (UV range) thành các bước sóng dài sáng xanh trong vùng khả kiến (visiable range) 

và giảm các ánh sáng vàng. Sau khi thêm vào, các chất tẩy trắng sẽ bám vào và làm cho 

các sản phẩm thấy sáng hơn. Thực tế, các chất làm sáng quang học này không làm cho 

các đối tượng được sạch hơn mà chỉ tạo cảm giác của mắt thấy sáng và trắng hơn. Đây là 

kỹ thuật nâng chất lượng bằng cách làm sai lệch thị giác của con người chứ thực sự đối 

tượng được giặt không được làm sạch hơn. Các chất tẩy trắng huỳnh quang (Tinopal) này 

không bị phân hủy bởi nhiệt và các chất khác. 



















2.5.3 Các chất tẩy trắng huỳnh quang [23] 

Các chất tẩy trắng huỳnh quang trên thị trường hiện nay: 

- Chất tăng trắng huỳnh quang OB-1 

Chất tăng trắng huỳnh quang OB-1 phù hợp cho việc làm trắng sáng các sợi 

polyester, ny-lon và polypropylene. 

Nó cũng thích hợp cho quá trình tẩy trắng các nhựa polypropylene, nhựa cứng PVC, 

ABS, EVA, polystyrene, polycarbonate ... 

- Chất tăng trắng huỳnh quang OB 

Chất tăng trắng huỳnh quang OB là dạng bột xanh lá nhạt không mùi, tan trong hầu 

hết các dung môi hữu cơ như alkan, chất béo, dầu khoáng, paraffin. 

Giá trị hấp thụ quang phổ cực đại: 375nm (trong ethanol) 

Bước sóng cho phép cực đại: 435nm (trong ethanol) 

- Chất tăng trắng huỳnh quang KCB 

Là một dạng bột Kelly sáng, chất tăng trắng huỳnh quang KCB không độc, không 

mùi, và không tan trong nước. Nó cũng có sức chống chịu tuyệt vời khi ở nhiệt độ cao. 

- Chất tăng trắng huỳnh quang KSB 

Chất tăng trắng huỳnh quang KSB là một dạng bột màu sáng, không độc, không 

mùi, không tan trong nước nhưng tan trong hầu hết các dung môi hữu cơ. 

Sử dụng với liều thấp, cường độ huỳnh quang mạnh, độ trắng cao. 

Kết hợp tuyệt vời với nhựa, khả năng chống chịu với nhiệt độ cao rất tốt. 

- Chất tăng trắng huỳnh quang FP (127) 

Chất tăng trắng huỳnh quang FP(127) tan trong các dung môi hữu cơ, giá trị hấp thụ 

cực đại là 368nm, bước sóng sánh sáng trắng tối đa cho phép là 436nm. 

Tương hợp tốt với nhựa PVC và polystyrene. 

Độ trắng cao, sắc màu sang tốt, bền nhiệt và chống ăn mòn cao. 

- Chất tăng trắng huỳnh quang DBH 

Chất tăng trắng huỳnh quang DBH có cường độ huỳnh quang mạnh, độ trắng cao. 

Bền nhiệt, không bị phân hủy ở 330°C. 



















- Chất tăng trắng huỳnh quang KSN 

Liều sử dụng thấp với năng lực làm trắng cao. 

Chất tăng trắng huỳnh quang KSN có một dải ứng dụng rộng, phù hợp trong việc 

làm trắng polyesters và nhựa. 

Tương hợp tốt với nhựa, bền ở nhiệt độ cao và khả năng chống ăn mòn tốt. 

- Chất tăng trắng huỳnh quang KB 

Chất tăng trắng huỳnh quang KB có cường độ huỳnh quang mạnh và độ trắng cao. 

Bền với nhiệt độ cao, không bị phân hủy khi ở 330°C. 

Chất tăng trắng quang học là phẩm nhuộm hấp thụ ánh sáng UV (tia cực tím) và miền 

hồng ngoại ( 340nm – 370 nm) của dãy quang phổ, và phát ra ánh sáng miền ánh sáng 

xanh (420- 470nm). Chúng được sử dụng cho tăng cường màu của vải và giấy, tạo ra hiệu 

ứng " làm trắng", cho ra đời những vật liệu ít vàng hơn bằng việc tăng cường lượng ánh 

sang xanh phản xạ lại. 

2.6 Chất hỗ trợ phân hủy sinh học 

Tất cả nhựa sẽ trong thời gian phân mảnh và hoàn toàn phân hủy, nhưng nó có thể 

mất nhiều thập kỷ. Phụ gia phân hủy sẽ điều khiển quá trình và biến nhựa ở phần cuối 

cuộc đời hữu ích của nó thành một vật liệu có cấu trúc phân tử hoàn toàn khác nhau. Ở 

giai đoạn mà nó không còn là một nhựa, và các mảnh vỡ có thể được đồng hóa sinh học 

trong môi trường mở nhanh hơn so với rơm và cành cây và nhanh hơn nhiều so với nhựa 

thông thường hoặc tái chế. Phụ gia phân hủy đã thông qua các bài kiểm tra độc tính sinh 

thái bình thường và không chứa “các kim loại nặng”. Nó được chứng nhận cho thực phẩm 

tiếp xúc trực tiếp. 

2.6.1 Polymer tự phân hủy sinh học [25] 

Polyme phân hủy sinh học là những polyme có khả năng phân hủy thành những 

phân tử đơn giản như CO2, nước, CH4, các hợp chất vô cơ hoặc sinh khối, dưới tác động 

của một số yếu tố, trong đó chủ yếu bởi vi sinh vật khi chôn, ủ trong môi trường tự nhiên. 

Có số mắt xích cơ bản trong một phân tử polyme nhỏ hơn 5000. 

2.6.2 Cơ chế phân hủy sinh học [24] 

Vi sinh vật. Đây là tác nhân chính đóng góp trong sự phân hủy của polymer phân 

hủy sinh học. 



















Hình 2.24: Cơ chế phân hủy sinh học của nhựa 

Khi cho các chất phân hủy sinh học vào quá trình tổng hợp nhựa, sau khi nhựa hết 

sử dụng được nữa, dưới tác động của ánh sáng của các yếu tố môi trường (ánh sáng, nhiệt 

độ,…), lúc đó các vi sinh vật có trong môi trường tiết enzim làm đứt gãy mạch cacbon, 

gây phân hủy nhựa. 

Nấm: Là vi sinh vật rất quan trọng gây ra sự phân hủy của vật liệu. Chúng xuất 

hiện trong môi trường có độ ẩm cao, nhiệt độ khoảng 50-550C, có không khí và hơn hết 

là sự có mặt của vật liệu cung cấp thức ăn. Chúng thâm nhập vào polymer, sản sinh ra 

emzym, rồi phá vỡ các hợp chất hữu cơ và tiêu thụ nó. Chủng nấm Fusarium L203 là 

chủng nấm đã được thử nghiệm cho hiệu quả phân hủy polymer tối ưu nhất trong hơn 

8000 chủng nấm đã được nghiên cứu để phân hủy polymer. 

Vi khuẩn: Chúng thuộc nhóm sinh vật đơn bào, thuôc loại kí sinh trùng, là loài có 

số lượng đông nhất trong tự nhiên. Các vi sinh vật phân hủy hợp chất hữu cơ xuất hiện 

chủ yếu trong môi trường đất và nước, chúng được phân ra làm 2 loại; yếm khí và hiếu 

khí. Vi khuẩn yếm khí phân hủy hợp chất hữu cơ khá khí metan và một số ít các khí khác 

như H2S..Vi khuẩn hiếu khí phân hủy hợp chất hữu cơ ra chủ yếu là CO2 và H2O. Khi 

thâm nhập vào vật liệu chúng sản sinh ra emzym, các emzym tấn công phá vỡ cấu trúc 

mạch phân tử, rồi tiêu thụ các chất hữu cơ. 



















Hình 2.25: Vi sinh vật bám vào phân hủy nhựa 

- Một số tác nhân khác. Ngoài các loại vi sinh vật giúp polyme sinh học phân hủy thì 

còn một số tác nhân khác cũng có thể làm phân hủy hay đóng góp vào quá trình phân 

hủy polyme cùng với vi sinh vật: ánh sáng-phân hủy quang, nhiệt độ… 

2.6.3 Các chất phụ gia phân hủy sinh học [26] 

Ngày nay trên thị trường có rất nhiều chất phụ gia hỡ trợ phân hủy sinh học trong 

sản xuất nhựa. chúng hầu như đều được tổng hợp từ các chất hữu cơ thân thiện với môi 

trường. phụ gia giúp cho nhựa có tính phân hủy cao trong môi trường hơn thay vì không 

thể phân hủy được và tồn đọng lâu năm gây ô nhiễm môi trường. Và một số chất phụ gia 

hỗ trợ như: phụ gia Reverte 

Reverte tham gia vào giai đoạn đầu của quá trình tự phân hủy sinh học, tức là giai 

đoạn oxy hóa. Chức năng của nó là biến một sản phẩm không thể phân huỷ được, tức là 

túi nhựa - túi nylon trở thành một vật thực sự có đặc tính tự phân hủy sinh học như một 

thực thể của tự nhiên (tương tự lá cây, cơ thể của động, thực vật...). Như vậy, túi nhựa túi 

nylon sẽ không còn là một sản phẩm gây nguy hại cho môi trường, tồn tại đến hàng trăm 

năm, hàng ngàn năm không phân hủy như trước kia nữa. Nhiệm vụ chính của Reverte là 

cắt ngắn liên tục chuỗi phân tử polyolefin, dưới tác động của khí oxi, ánh sáng mặt trời, 

và nhiệt độ. Theo đó, từ một mạch dài, liên kết chặt chẽ khiến vi sinh vật không thể phân 

hủy được, Reverte đã bẻ gãy và làm cho chuỗi phân tử ngắn lại, các liên kết yếu đi, tạo 

điều kiện cho vi sinh vật phân hủy polyolefin một cách dễ dàng. 



















2.7 Chất trượt 

2.7.1 Tính trượt ở nhựa [27] 

Với hệ số ma sát cao, màng nhựa mỏng có khuynh hướng dính lại với nhau và bám 

trên bề mặt kim loại trong quá trình gia công. Để dễ dàng tạo ra một chiếc túi hoặc sử 

dụng thiết bị hàn, nạp, định hình, màng phải đạt hệ số ma sát là 2,0. Phụ gia trượt làm 

thay đổi thuộc tính bề mặt của màng polyolefin và làm giảm sự ma sát giữa các lớp với 

nhau, giữa lớp với bề mặt tiếp xúc khác vì ma sát thấp giúp màng nhựa dịch chuyển dễ 

dàng hơn trong các ứng dụng bao bì khác nhau. 

Kinh nghiệm cho thấy, những màng polyolefin có hệ số ma sát cao không có sử 

dụng phụ gia trượt thì khi được đùn sẽ làm cho các lớp dính lại, cuộn bị kéo căng, lệch 

khung, kết quả là sản phẩm bị nhăn và có thể không sử dụng được. Những vấn đề này gây 

ra năng suất sản xuất thấp và phế liệu cao. Việc đưa phụ gia trượt vào quá trình gia công 

sẽ giải quyết được những vấn đề này và đẩy mạnh sản lượng. 

2.7.2 Cơ chế giúp tăng tính trượt của nhựa [28] 

Chức năng chính của các axít amit béo trong sản xuất màng polyolefin là chuyển 

tải những đặc tính trượt. Việc thêm phụ gia vào hỗn hợp nhựa nhằm cung cấp chất bôi 

trơn nội di chuyển ra bề mặt nhựa. Chất bôi trơn nội có độ tương hợp sẽ nằm xen vào các 

phân tử nhựa , nên giảm được độ nhớt cuả nhựa nóng chảy và được hoà tan thành dung 

dịch nóng chảy, nhưng khi qua làm nguội, hỗn hợp bắt đầu kết tinh thì chất trượt được 

đẩy ra ngoài. Một khi ở bề mặt, phụ gia trượt hình thành một lớp bôi trơn tách biệt các lớp 

phim liền kề. 

2.7.3 Các phụ gia chống trượt [29] 

Phân loại một số chất phụ gia trượt: theo bản chất hoá học có các loại 

- Hydro carbon 

- Các xà phòng kim loại 

- Acid béo 

- Ester 

- Alcohol : Parafin, polyethylene wax… : Cd-St, Ca-St, Pb-St, Zn-St… : acid 

stearic (a-St)… : Butyl stearate, glycerin Stearate… : Polyol, Polyglycol 

Hiệu quả 

- Gia tăng tốc độ dòng trong quá trình gia công 



















- Nâng cao năng suất máy nhờ giảm hệ số ma sát 

- Chức năng chính của các axít amit béo trong sản xuất màng polyolefin là chuyển 

tải nhũng đặc tính trượt. 
















KẾT LUẬN 




Qua những hiểu biết trên về những tính chất, công dụng và cơ chế của phụ gia nói 

chung và các phụ gia cải thiện tính chất nhựa nói riêng ta thấy, phụ gia một chất không 

thể thiếu trong quá trình tổng hợp nhựa. Các chất phụ gia góp phần cải thiện một số tính 

chất của vật liệu nhựa, tăng cao hoặc giảm đi, đáp ứng được những nhu cầu khắc khe của 

con người. Nhờ phụ gia nên nhựa đã đáp ứng được nhiều đòi hỏi trong cuộc sống của 

nhân loại. Phụ gia giúp nhựa dễ dàng tạo hình, đẹp hơn, an toàn hơn, tiết kiệm tiền của và 

nhiên liệu thiên nhiên,... Nhờ sự phát triển và đa dạng hóa của các loại phụ gia, con người 

đã tạo vô vàng những loại nhựa với những tính năng vượt trội theo mục tiêu sử dụng của 

mình: tính chống cháy, chống oxy hóa, chống UV, trắng quang học,… Nhựa là một ngành 

khoa học đã được tìm hiểu và phát triển lâu đời nhưng cho tới nay, với nền khoa học tiên 

tiến hiện đại, ngành nhựa trong tương lai vẫn còn là một đề tài nóng bỏng cho các nhà 

nghiên cứu, vì có lẽ không ai biết được sự bí ẩn của tự nhiên cũng như chưa biết được còn 

bao nhiêu những chất có thể làm cho vật liệu nhựa được cải tiến tối ưu, phục vụ được 

những yêu cầu khắc khe nhất của cuộc sống con người trong thời đại mới. Sự phát triển 

tột bậc của các chất phụ gia mở ra một kỉ nguyên phát triển mới của vật liệu polymer nói 

chung và ngành nhựa nói riêng. 
















TÀI LIỆU THAM KHẢO 




[1] https://vi.wikipedia.org/wiki/Ch%E1%BA%A5t_d%E1%BA%BBo 

[2] http://teflonducvuong.com/tin-tuc/vai-tro-cua-nhua-trong-doi-song-con-nguoi- 

54.html#sthash.ESEiUXWC.dpuf 

[3] http://www.bpf.co.uk/plastipedia/additives/default.aspx 

[4] http://www.bpf.co.uk/plastipedia/additives/default.aspx 

[5] http://plastics.0086suliao.com/suliao_1/content/?266.html 

[6] http://luanvan.net.vn/luan-van/de-tai-tim-hieu-ve-chat-chong-oxy-hoa-60131/ 

[7] http://www.vatgia.com/raovat/3939/2137663/cua-nhua-ha-noi-hanowindow-upvc-daco-san-phu-gia-chong-chay-trong-thanh-phan-cau-thanh-vat-tu-sx-0982-88-1080.html 

[8] http://360.thuvienvatly.com/bai-viet/dien-quang/3684-tinh-dien-la-gi 

[9] https://chongtinhdien.wordpress.com/2010/04/28/tinh-di%E1%BB%87n-vanh%E1%BB%AFng-tac-h%E1%BA%A1i-trong-s%E1%BA%A3n-xu%E1%BA%A5t/ 

[10] 

https://vi.wikipedia.org/wiki/Ch%E1%BB%91ng_t%C4%A9nh_%C4%91i%E1%BB%87 

n 

[11] http://www.sanyochemical.co.jp/eng/products/pickup/pickup2/about.html 

[12] http://www.expresspolymlett.com/articles/EPL-0000846_article.pdf 

[13] http://vietnamnay.com/xem-san-pham/hat-phu-gia-chong-tinh-dien-daia.html 

[14]https://vi.wikipedia.org/wiki/Ph%E1%BB%A5_gia_ch%E1%BB%91ng_ch%C3%A1 

y_cho_nh%E1%BB%B1a 

[15]https://books.google.com.vn/books?id=DleEBgAAQBAJ&pg=PA65&lpg=PA65&dq 

=combustion+mechanism+of+polymer&source=bl&ots=RLgtalY0Bm&sig=uv- 

JcCuZcgp2Tank2FneUNTzkt8&hl=vi&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=combustion% 

20mechanism%20of%20polymer&f=false 

[16]https://books.google.com.vn/books?id=02m4BAAAQBAJ&pg=PA71&lpg=PA71&d 

q=combustion+mechanism+of+polymer&source=bl&ots=HqFdFYlta&sig=rMYXlUKHhzNp7zuJpZRNPhljWeA&hl=vi&sa=X&redir_esc=y#v=onepa 

ge&q=combustion%20mechanism%20of%20polymer&f=false 

[17]http://vi.swewe.org/word_show.htm/?1398292_1&Ch%E1%BA%A5t_x%C6%A1_c 

h%E1%BB%91ng_ch%C3%A1y 

[18] https://en.wikipedia.org/wiki/Anti-fog 



















[19] https://books.google.com.vn/books?id=- 

dULBwAAQBAJ&pg=PA31&lpg=PA31&dq=anti- 

+condensation+mechanism+of+polymer&source=bl&ots=fG2nTuBTDR&sig=OniZRY0 

cO82r2AB_Wl44iTHrwIs&hl=vi&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=anti- 

%20condensation%20mechanism%20of%20polymer&f=false 

[20] http://www.phugianhua.com/productarticle/details/13 

[21] http://polymer-additives.specialchem.com/selection-guide/fluorescent-whiteningagents-for-polyme 

[22] http://download.springer.com/static/pdf/874/art%253A10.1007%252Fs11743-001- 

0168- 

2.pdf?originUrl=http%3A%2F%2Flink.springer.com%2Farticle%2F10.1007%2Fs11743- 

001-0168- 

2&token2=exp=1459048095~acl=%2Fstatic%2Fpdf%2F874%2Fart%25253A10.1007%2 

5252Fs11743-001-0168- 

2.pdf%3ForiginUrl%3Dhttp%253A%252F%252Flink.springer.com%252Farticle%252F1 

0.1007%252Fs11743-001-0168- 

2*~hmac=7bb6d3d32fa93333bf2f2af60f59f70f78bcc32674efc9e422f368c084f8cefc 

[23] http://polynetvn.com/index.php/tin-tuc/114-ch-t-t-y-tr-ng-quang-h-c 

[24] http://luanvan.net.vn/luan-van/de-tai-ban-biet-gi-ve-polyme-phan-huy-sinh-hoc- 

60026/ 

[25] http://doc.edu.vn/tai-lieu/de-tai-nghien-cuu-vat-lieu-polyme-phan-huy-sinh-hoc-trenco-so-blend-giua-polylactic-axit-voi-tinh-bot-san-9032/ 

[26] http://hoachatthanhphuong.com/san-pham/bd-92771-reverte/ 

[27] http://www.achauplastic.com/product-details.php?pID=47 

[28] http://www.phugianhua.com/chi-tiet-san-pham/phu-gia-truot-slip-agent/6.html 

[29] http://text.123doc.org/document/1420135-bao-bi-plastic.htm 

Các tài liệu tích hợp khác 

http://plastiquarian.com/wp-content/uploads/2015/06/plasticbook.pdf 

http://doc.edu.vn/tai-lieu/tai-lieu-ky-thuat-polymer-nhua-69597/ 

http://www.bpf.co.uk/plastipedia/additives/default.aspx 

http://www.chinamasterbatchmanufacturer.com/vn/news/15081113583861.html 

http://360.thuvienvatly.com/bai-viet/dien-quang/3684-tinh-dien-la-gi 

http://luanvan.net.vn/luan-van/tieu-luan-tim-hieu-ve-cong-nghe-son-tinh-dien-60133/ 

http://thicongsonsanepoxy.info/detail/thi-cong-son-san-epoxy-chong-tinh-dien.html 

http://www.hong-phat.com/metablen-p-710-71-06.htm 



















http://thamcachdien.net/su-nguy-hiem-cua-tinh-diencac-san-pham-chong-tinh-dien-khilam-viec-can-co/ 

http://www.expresspolymlett.com/articles/EPL-0000846_article.pdf 

http://textilelearner.blogspot.com/2013/08/antistatic-finish-mechanism-of.html 

https://books.google.com.vn/books?id=6h1tAgAAQBAJ&pg=PA28&lpg=PA28&dq=anti 

+static+mechanisms&source=bl&ots=ro7i-V0YNb&sig=4hb- 

9UBhLQbQ5gYjWuHBa9xaaPw&hl=vi&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=anti%20stat 

ic%20mechanisms&f=false 

http://link.springer.com/article/10.1134%2FS1990793108030238 

http://www.nist.gov/el/fire_research/upload/2-Morgan.pdf 

http://vi.swewe.org/word_show.htm/?66946_5&Ch%E1%BA%A5t_ch%E1%BB%91ng_ 

ch%C3%A1y 

https://www.google.com/search?q=google+dich&oq=goo&aqs=chrome.2.69i60l2j69i59j6 

9i57j69i59j0l3.2421j0j7&sourceid=chrome&es_sm=93&ie=UTF-8 

http://hanowindow.com/index.php?pc=info&act=Detail_News&cat_id=43&news_id=352 

http://www.cacloaihoachat.ga/2015/12/chong-chay-cua-polyme-cua-antimon.html 

http://vietbao.vn/Khoa-hoc/Mang-polymer-chong-hoi-nuoc-ngung-tu/20484888/190/ 

http://www.anlocphat.com.vn/uploadfile/technical/file_1305529002.pdf 

http://polynetvn.com/index.php/tin-tuc/114-ch-t-t-y-tr-ng-quang-h-c 

http://www.tamsanximanggo.com/tin-tuc/cam-nang-nganh-nhua/phu-gia-nganh-nhuachat-chong-tinh-dien.html 

http://www.cesti.gov.vn/kh-cn-trong-nuoc/ng-dung-phu-gia-chong-chay-cho-vat-lieupolyme.html 

http://timtailieu.vn/tai-lieu/bai-giang-ung-dung-chat-hoat-dong-be-mat-trong-nong-duoc- 

25663/ 

http://download.springer.com/static/pdf/874/art%253A10.1007%252Fs11743-001-0168- 

2.pdf?originUrl=http%3A%2F%2Flink.springer.com%2Farticle%2F10.1007%2Fs11743- 

001-0168- 

2&token2=exp=1459048095~acl=%2Fstatic%2Fpdf%2F874%2Fart%25253A10.1007%2 

5252Fs11743-001-0168- 



















2.pdf%3ForiginUrl%3Dhttp%253A%252F%252Flink.springer.com%252Farticle%252F1 

0.1007%252Fs11743-001-0168- 

2*~hmac=7bb6d3d32fa93333bf2f2af60f59f70f78bcc32674efc9e422f368c084f8cefc 

http://www.mufong.com.tw/ciba/ciba_guid/optical_brighteners.pdf

TÌM HIỂU VỀ CÁC LOẠI PHỤ GIA CẢI THIỆN TÍNH CHẤT NHỰA - PHAN THỊ BÍCH NGỌC (2016)

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?