ĐÁNH GIÁ KHẢ NĂNG ĐỊNH LƯỢNG SẮT CÓ TRONG DƯỢC PHẨM FERROVIT (DƯỢC PHẨM THÁI LAN) BẰNG PHƯƠNG PHÁP UV-VIS

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ 

KHOA KHOA HỌC TỰ NHIÊN 

BỘ MÔN HÓA 

 

TRẦN THIỆN TRUNG 

ĐÁNH GIÁ KHẢ NĂNG ĐỊNH LƯỢNG SẮT CÓ TRONG 

DƯỢC PHẨM FERROVIT (DƯỢC PHẨM THÁI LAN) 

BẰNG PHƯƠNG PHÁP UV-VIS 

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC 

NGÀNH: HÓA HỌC 

CẦN THƠ 2015



BỘ MÔN HÓA 

 

TRẦN THIỆN TRUNG 

ĐÁNH GIÁ KHẢ NĂNG ĐỊNH LƯỢNG SẮT CÓ TRONG 

DƯỢC PHẨM FERROVIT (DƯỢC PHẨM THÁI LAN) 

BẰNG PHƯƠNG PHÁP UV-VIS 

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC 

NGÀNH: HÓA HỌC 

CÁN BỘ HƯỚNG DẪN 

ThS. LÂM PHƯỚC ĐIỀN 

CẦN THƠ 2015

https://twitter.com/daykemquynhon 

plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn 

www.facebook.com/daykem.quynhon 

https://daykemquynhon.blogspot.com 

http://daykemquynhon.ucoz.com 

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / 

Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định 



BỘ MÔN HÓA HỌC 

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM 

Độc lặp – Tự do – Hạnh phúc 

--- --- 

NHẬN XÉT VÀ ĐÁNH GIÁ CỦA CÁN BỘ HƯỚNG DẪN 

1.Cán bộ hướng dẫn: ThS. LÂM PHƯỚC ĐIỀN 

2. Đề tài: khảo sát khả năng định lượng sắt của axit salicylic và axit sulfosalicylic 

bằng hai phương pháp complexon và trắc quang. Chọn một phương pháp định 

lượng sắt có trong dược phẩm ferrovit (dược phẩm Thái Lan) 

3.Sinh viên thực hiện: Trần Thiện Trung 

4. Nội dung nhận xét 

MSSV: B1203522 

Lớp: Cử nhân Hóa Học – Khóa 38 

a. Nhận xét về hình thức LVTN: ........................................................................... 

.............................................................................................................................. 

.............................................................................................................................. 

b. Nhận xét về nội dung của LVTN (đề nghị ghi chi tiết và đầy đủ): 

Đánh giá nội dung thực hiện của đề tài: ................................................................. 

.............................................................................................................................. 

.............................................................................................................................. 

Những vấn đề còn hạn chế: ................................................................................... 

.............................................................................................................................. 

.............................................................................................................................. 

Kết luận, đề nghị và điểm: ..................................................................................... 

.............................................................................................................................. 

Cần Thơ, ngày tháng năm 2015 

Cán bộ hướng dẫn 

DIỄN ĐÀN TOÁN - LÝ - HÓA 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN 

ThS.Lâm Phước Điền 

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM 

HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO) 

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/ 

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN 

I 

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú 

www.facebook.com/daykemquynhonofficial 

www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial










BỘ MÔN HÓA HỌC 

1.Cán bộ phản biện: 

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM 

Độc lặp – Tự do – Hạnh phúc 

--- --- 

NHẬN XÉT VÀ ĐÁNH GIÁ CỦA CÁN BỘ PHẢN BIỆN 

2. Đề tài: khảo sát khả năng định lượng sắt của axit salicylic và axit sulfosalicylic 

bằng hai phương pháp complexon và trắc quang. Chọn một phương pháp định 

lượng sắt có trong dược phẩm ferrovit (dược phẩm Thái Lan) 

3.Sinh viên thực hiện: Trần Thiện Trung 

4. Nội dung nhận xét 

MSSV: B1203522 

Lớp: Cử nhân Hóa Học – Khóa 38 

a. Nhận xét về hình thức LVTN: ........................................................................... 

.............................................................................................................................. 

.............................................................................................................................. 

b. Nhận xét về nội dung của LVTN (đề nghị ghi chi tiết và đầy đủ): 

Đánh giá nội dung thực hiện của đề tài: ................................................................. 

.............................................................................................................................. 

.............................................................................................................................. 

Những vấn đề còn hạn chế: ................................................................................... 

.............................................................................................................................. 

.............................................................................................................................. 

Kết luận, đề nghị và điểm: ..................................................................................... 

.............................................................................................................................. 

Cần Thơ, ngày tháng năm 2015 

Cán bộ phản biện 






II 











Tóm Tắt 

Luận văn với chủ đề “đánh giá khả năng định lượng sắt có trong dược phẩm 

ferrovit (dược phẩm Thái Lan) bằng phương pháp uv-vis. Mục tiêu của luận văn là 

kiểm tra với hai loại chất chỉ thị là axit salicylic (SA) và axit sulfosalicylic (SSA) 

với hai phương pháp chuẩn độ complexon và uv-vis, chất nào sẽ cho kết quả tốt 

trong việc định lượng sắt có trong mẩu và chất đó sẽ cho kết quả tốt trong phương 

pháp định lượng nào. Kết quả cho thấy cả hai loại chất trên đều phù hợp để định 

lượng sắt trong mẩu trong cả hai phương pháp chuẩn độ complexon và uv-vis. Khi 

chọn chất tạo phức là axit sulfosalicylic để chuẩn độ sắt có trong dược phẩm 

ferrovit thì kết quả đạt trên 97% so với lượng sắt được ghi trên bao bì. Kết luận 

thuốc đạt chất lượng. 






III 











LỜI CẢM ƠN 

Em xin chân thành cảm ơn thầy cô trường Đại Học Cần Thơ đặc biệt là thầy 

cô trong Khoa Khoa Học Tự Nhiên đã tận tình giảng dạy, cung cấp kiến thức quý 

giá cho em bước vào đời. 

Em xin chân thành cảm ơn cô Tôn Nữ Liên Hương, là cố vấn học tập của em 

trong thời gian em học tại trường đã tận tình giảng dạy, giải đáp thắc mắc trong quá 

trình học tập. 

Em xin chân thành cảm ơn thầy Lâm Phước Điền là giảng viên hướng dẫn 

cho em trong việc thực hiện luận văn đã tận tình hướng dẫn, cung cấp tài liệu giúp 

em thực hiện tốt bài luận văn của mình. 

Em xin gửi lời cảm ơn đến cô Lê Thị Ngọc Điệp và thầy Nguyễn Trọng Tuân 

đã tạo điều kiện tốt nhất cho em tiến hành các thí nghiệm trong phòng thí nghiệm. 

Ký tên 

Trần Thiện Trung 






IV 











LỜI CAM KẾT 

Tôi xin cam kết luận văn này được hoàn thành dựa trên các kết quả nghiên 

cứu của tôi và các kết quả của nghiên cứu này chưa được dùng cho bất cứ luận văn 

cùng cấp nào khác. 

Ký tên 

Trần Thiện Trung 

Ngày: 26-11-2015 






V 











MỤC LỤC 

CHƯƠNG I: MỞ ĐẦU ..................................................................................... 1 

1.1 GIỚI THIỆU ........................................................................................ 1 

1.2 MỤC TIÊU ........................................................................................... 1 

1.3 GIỚI HẠN NGUYÊN CỨU ................................................................. 2 

CHƯƠNG II: TỔNG QUAN ........................................................................... \3 

2.1 SẮT ....................................................................................................... 3 

2.1.1 Giới thiệu về nguyên tố sắt ............................................................ 3 

2.1.2 Tính chất ........................................................................................ 3 

2.1.3 Vai trò của sắt ................................................................................ 5 

2.2 THUỐC FERROVIT 162mg (DƯỢC PHẨM THÁI LAN) ............... 6 

2.3 CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐỊNH LƯỢNG SẮT ...................................... 6 

2.3.1 Phương pháp chuân độ complexon ............................................... 6 

2.3.2 Phương pháp trắc quang ............................................................... 9 

2.3.3 Một số thuốc thử dùng trong định lượng sắt ...............................14 

THUỐC THỬ AXIT SULFOSALICYLIC ..............................................15 

THUỐC THỬ AXIT SALICYLIC ...........................................................16 

2.4 MỘT SỐ YÊU CẦU THẨM ĐỊNH MỘT QUY TRÌNH PHÂN TÍCH 

16 

2.4.1 Tính tuyến tính .............................................................................16 

2.4.2 Độ chính xác (độ lặp lại) ...............................................................16 

2.4.3 Độ đúng của phép phân tích .........................................................17 

CHƯƠNG III: TIẾN HÀNH THÍ NGHIỆM ..................................................18 

3.1 HÓA CHẤT CẦN PHA ......................................................................18 

3.2 DỤNG CỤ THÍ NGHIỆM ..................................................................18 

3.3 TIẾN HÀNH THÍ NGHIỆM ..............................................................19 

3.3.1 Phương pháp complexon ..............................................................19 


3.3.2 Phương pháp trắc quang ..............................................................21 

CHƯƠNG IV: KẾT QUẢ THÍ NGHIỆM ......................................................24 

4.1 PHƯƠNG PHÁP COMPLEXON ......................................................24 

VI 















4.1.1 Kiểm tra độ tuyến tính .................................................................24 

4.1.2 Kiểm tra độ chính xác ..................................................................26 

4.1.3 Kiểm tra độ đúng ..........................................................................27 

4.2 PHƯƠNG PHÁP TRẮC QUANG ......................................................29 

4.2.1 Kiểm tra độ tuyến tính .................................................................29 

4.2.2 Kiểm tra độ lặp lại ........................................................................32 

4.2.3 Kiểm tra độ đúng ..........................................................................34 

CHƯƠNG V: XÁC ĐỊNH HÀM LƯỢNG THUỐC .......................................36 

CHƯƠNG VI: KẾT LUẬN..............................................................................37 

TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................38 






VII 











DANH SÁCH BẢNG 

Bảng 3.1: Pha dung dịch trong kiểm tra độ tuyến tính 

của phương pháp complexon ................................................................ 19 

Bảng 3.2: Pha dung dịch phức màu trong kiểm tra độ tuyến tính 

của phương pháp trắc quang ................................................................. 21 

Bảng 3.3: Cách pha dung dịch kiểm tra độ đúng của phép phân tích 

trắc quang với chất tạo phức axit salicylic ........................................... 23 

Bảng 4.1: Thể tích EDTA cần dùng trong kiểm tra độ tuyến tính 

trong phương pháp complexon ............................................................. 24 

Bảng 4.2: Thể tích EDTA cần trong chuẩn độ kiểm tra 

độ chính xác của phương pháp complexon ........................................... 26 

Bảng 4.3: Giá trị các đại lượng đặc trưng trong xác định 

độ chính xác của phương pháp complexon ........................................... 27 

Bảng 4.4: Kết quả kiểm tra độ đúng với chất chỉ thị SA 


Bảng 4.5: Kết quả kiểm tra độ đúng với chất chỉ thị SSA 


Bảng 4.6: Giá trị mật độ quang theo nồng độ của sắt với 

chất tạo phức là axit sulfosalicylic ........................................................ 29 

Bảng 4.7: Sự phụ thuộc của mật độ quang theo nồng độ sắt 

với chất tạo phức là axit salicylic .......................................................... 31 

Bảng 4.8: Kết quả kiểm tra độ lặp lại của phương pháp trắc quang ....... 32 

Bảng 4.9: Giá trị các đại lượng đặc trưng cho độ chính xác 


Bảng 4.10: Kết quả đo mật độ quang A trong kiểm tra 

độ đúng của phương pháp trắc quang ................................................... 34 

Bảng 4.11: Lượng sắt có trong mẫu trong kiểm tra độ đúng 


Bảng 4.12: Các thông số đặc trưng cho độ đúng trong 

phương pháp trắc quang ....................................................................... 35 


Bảng 5.1: Kết quả xác định hàm lượng thuốc ....................................... 36 





VIII 











DANH SÁCH HÌNH 

Hình 2.1: Quặng sắt .............................................................................. 3 

Hình 2.2: Thuốc ferrovit ....................................................................... 6 

Hình 2.3: Công thức cấu tạo của EDTA ............................................... 7 

Hình 2.4: Công thức cấu tạo của axit sunfosaliculic.............................. 15 

Hình 2.5: Công thức cấu tạo của axit salycilic ...................................... 16 

Hình 3.1: Dung dịch trước khi chuẩn độ ............................................... 20 

Hình 3.2: Dung dịch sau khi chuẩn độ .................................................. 20 

Hình 3.3: Dung dịch sau khi pha trong kiểm tra độ tuyến tính .............. 22 

Hình 4.1: Đồ thị độ tuyến tính trong phương pháp complexon 

với chất chỉ thị SA ................................................................................ 25 

Hình 4.2: Đồ thị độ tuyến tính trong phương pháp complexon 

với chất chỉ thị SSA.............................................................................. 26 

Hình 4.3:Đồ thị sự phụ thuộc của mật độ quang theo nồng độ sắt 

với chất tạo phức là axit sulfosalicylic ................................................. 30 

Hình 4.4:Đồ thị sự phụ thuộc của mật độ quang theo nồng độ sắt 

với chất tạo phức là axit salicylic ......................................................... 32 






IX 











SSA 

SA 

axit sulfosalicylic 

axit salicylic 

DANH SÁCH VIẾT TẮT 






X 











CHƯƠNG I: MỞ ĐẦU 

1.1 GIỚI THIỆU 

Cơ thể chúng ta là một tổ chức có cấu trúc cực kỳ phức tạp, để đảm nhiệm 

mọi chức năng sống cơ thể, chúng ta cần được cung cấp rất nhiều chất dinh dưỡng. 

Đi đôi với sự phát triển của khoa học kỹ thuật, sự hiểu biết về nhu cầu dinh dưỡng 

của cơ thể cũng ngày càng được tăng lên. Bên cạnh việc cung cấp đầy đủ các chất 

đa lượng như axit amin, cacbohydrat, lipit… thì các chất trung-vi lượng ngày càng 

được chú ý đến. 

Sắt là một trong những nguyên tố quan trọng cần thiết cho mọi cơ thể sống 

(trừ một số loài vi khuẩn). Đối với cơ thể người, sắt là chất không thể thiếu trong 

việc vận hành cổ máy cực kỳ phức tạp này. Đây là yếu tố then chốt trong quá trình 

vận chuyển oxi từ phổi đến từng tế bào đồng thời vận chuyển cacbondioxit và các 

chất thải khác mà tế bào thải ra trong quà trình sống đến phổi để thải ra ngoài thông 

qua việc tạo thành hemoglobin. Sắt cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tổng 

hợp myoglobin trong cơ vân giúp dự trữ oxi cung cấp cho cơ hoạt động. Ngoài ra, 

sắt còn có mặt trong cấu trúc của nhiều enzim quan trọng trong các quá trình chuyển 

hóa của cơ thể. 

Để cung cấp đủ sắt cho nhu cầu cơ thể, ngoài việc có chế độ ăn hợp lý thì các 

loại dược phẩm cung cấp sắt ngày càng được quan tâm. Song song với nhu cầu 

của con người chính là sự xuất hiện của rất nhiều loại dược phẩm cung cấp sắt trên 

thị trường. Bài luận văn của tôi lấy chủ đề khảo sát khả năng định lượng ion sắt 

trong dung dịch với hai loại thuốc thử (axit salicylic và axit sulfosalicylic) thông 

qua hai phương pháp định lượng thể tích và phương pháp trắc quang. Từ kết quả 

thu được định lượng ion sắt trong dược phẩm ferrovit (dược phẩm Thái Lan). Tôi 

hy vọng kết quả thu được sẽ giúp ít trong việc lựa chọn phương pháp định lượng 

iion sắt trong dung dịch không chỉ trong dược phẩm mà có thể mở rộng ra các lĩnh 

vực khác như thực phẩm, nước sinh hoạt, nước thải ... 

1.2 MỤC TIÊU 

Khảo sát khả năng định lượng ion sắt có trong dung dịch bằng hai loại thuốc 

thử khác nhau (axit salicylic va axit sulfosalicylic) thông qua hai phương pháp định 

lượng thể tích và phương pháp uv-vis. 

Từ kết quả thu được tiến hành định lượng ion sắt có trong dược phẩm ferrovit 

(dược phẩm thái lan). 






1 











1.3 GIỚI HẠN NGUYÊN CỨU 

Bài luận văn chỉ dừng lại ở việc khảo sát một số chỉ tiêu đánh giá chất lượng 

của một phương pháp định lượng trên đối tượng là ion sắt có trong mẩu thử và mẩu 

thuốc ferrovit (dược phẩm Thái Lan). Bỏ qua việc khảo sát các điều kiện tối ưu của 

phản ứng tạo phức giữa ion sắt với thuốc thử. 






2 











CHƯƠNG II: TỔNG QUAN 

2.1 SẮT [1] 

2.1.1 Giới thiệu về nguyên tố sắt 

Hình 2.1: Quặng sắt 

Sắt là một trong những nguyên tố phổ biến nhất trên trái đất, đứng thứ tư sau 

oxi, silic và nhôm. Trữ lượng của sắt trong vỏ trái đất khoảng 1,5% khối lượng vỏ 

trái đất. Người ta cho rằng sắt có nguồn gốc từ vũ trụ. Trung bình cứ 20 thiên thạch 

từ không gian vũ trụ rơi xuống trái đất thì có một thiên thạch sắt (chứa khoảng 90% 

sắt). 

Những khoáng sản quan trọng của sắt như manhetit (Fe3O4) là quặng giàu sắt 

nhất chứa 72%Fe, quặng hematit (Fe2O3) chứa 60%Fe, quặng pirit (FeS) và quặng 

xiđerit (FeCO3) chứa 35%Fe. 

Trong tự nhiên sắt tồn tại với bốn đồng vị bền: 54 Fe(5,8%), 56 Fe(91,8%), 

57 Fe(2,15%) và 58 Fe(0,25%). Và tám đồng vị phóng xạ: 51 Fe(t=0,25giây), 

52 Fe(t=8,27 giờ), 53 Fe(t=258,8 ngày), 55 Fe(t=2,7 năm), 59 Fe(t=44,6 ngày), 

60 Fe(t=1,5.10 6 năm), 61 Fe(t=182,5 ngày), 62 Fe(t=68 giây). 

2.1.2 Tính chất 

2.1.2.1 Vị trí, cấu tạo 

Trong bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học, nguyên tố sắt nằm ở ô 26 thuộc 

chu kỳ 4 nhóm VIIIB. 

Khối lượng nguyên tử: 55,847 g/mol 

Cấu hình electron: [Ar]3d 6 4s 2 

Bán kính nguyên tử: 1,26A 0 


Trạng thái oxi hóa: +2,+3,+6 





3 











2.1.2.2 Tính chất vật lý 

Sắt là kim loại có ánh kim màu trắng xám, có tính dẻo dễ dát mỏng gia công 

thành nhiều hình dạng khác nhau. Sắt có 4 dạng thù hình khác nhau (dạng α,β,γ,δ), 

mõi dạng bền ở khoảng nhiệt độ xác định. 

Fe(α) 700oC Fe(β) 

911oC 

Fe(γ) 1390oC Fe(δ) 1536oC Fe(lỏng) 

Sắt ở dạng α và β có cấu trúc kiểu lặp phương tâm khối nhưng có cấu trúc 

electron khác nhau nên ở dạng α sắt có từ tính còn ở dạng β không có từ tính. Sắt 

ở dạng α không thể hòa tan được cacbon nhưng dạng β thì có thể. Sắt γ có cấu trúc 

tinh thể kiểu lặp phương tâm diện và có tính thuận từ. Sắt δ có cấu trúc lặp phương 

tâm khối tương tự như ở dạng α và β nhưng tồn tại ở nhiệt độ nóng chảy. 

Một số hằng số vật lý quan trong: 

Nhiệt độ nóng chảy: 1536 o C 

Nhiệt độ sôi: 2880 o C 

Nhiệt thăng hoa: 418 kJ/mol 

Tỉ khối: 7,91 g/cm 3 

Độ cứng (thang moxơ): 4-5 

Độ dẫn điện (Hg=1): 10 

2.1.2.3 Tính chất hóa học 

Sắt là kim loại hoạt động trung bình. Trong điều kiện không có hơi ẩm, sắt 

không tác dụng rõ rệt với các phi kim điển hình như O2, S, Cl2, Br2 vì có màng oxit 

bảo vệ. Nhưng khi ở nhiệt độ cao, phản ứng xảy ra mãnh liệt, nếu sắt ở trạng thái 

chia nhỏ phản ứng xảy ra càng mãnh liệt hơn. Ở trạng thái này sắt có thể tự cháy 

trong không khí ngay ở nhiệt độ thường. Sắt tác dụng với oxi trong không khí khi 

được đun nóng tạo Fe2O3, ở nhiệt độ cao tạo nên Fe3O4. Sắt phản ứng với Cl2 tạo 

thành FeCl3, đây là một chất dễ bay hơi nên không tạo được màng bảo vệ. Trong 

khi florua của sắt không bay hơi tạo thành một lớp màng bảo vệ nên sắt bền với F2 

ngay ở nhiệt độ cao. 

Sắt khử H + của axit H2SO4 loãng và HCl thành khí hydro và Fe(II). Nhưng 

sắt lại bị thụ động trong axit H2SO4, HNO3 đặc nguội. Trong dung dịch H2SO4, 

HNO3 đặc nóng và HNO3 loãng thì sắt bị oxi hóa thành Fe(III). Sắt có thể khử các 

ion kim loại đứng sau nó trong dãy điện hóa thành kim loại tự do. Trong trường 

hợp này sắt bị oxi hóa thành Fe 2+ . Ở nhiệt độ thường sắt không thể tác dụng với 

nước. Nhưng nếu cho hơi nước đi qua sắt ở nhiệt độ cao sắt bị oxi hóa hình thành 

hỗn hợp FeO và Fe3O4. 


Dung dịch sắt(II) kém bền hơn dung dịch sắt(III) nên dễ chuyển thành sắt(III) 

trong điều kiện thường. dung dịch sắt(III) có màu vàng nhạt dễ bị thủy phân thành 

dung dịch có màu vàng nâu. Đây là một đặc điểm quan trọng của dung dịch sắt(III). 

4 















Sắt(III) cũng có thể chuyển về sắt(II) bằng nhiều chất khử khác như sắt kim 

loại, hidrazin, hidroiotdua, hidroxiaminoclorua...... 

Do sắt nằm ở chu kỳ 4 nhóm VIIIB nên số phối trí của ion sắt là 6 như FeF 6+ , 

Fe(CN)6 3- .... 

2.1.3 Vai trò của sắt 

2.1.3.1. Đối với đời sống 

Sắt và hợp kim của sắt chiếm đến 95% tổng lượng kim loại được sản xuất 

hàng năm trên toàn thế giới. Trong công nghiệp chúng đóng vai trò chủ chốt trong 

trong nhiều lĩnh vực như xây dựng, chế tạo chi tiết máy, quốc phòng, giao thông 

vận tải, dụng cụ sản xuất và đồ dùng hàng ngày. FeSO4 được dùng làm thuốc chống 

sâu bọ gây hại trong nông nghiệp, sơn vô cơ trong công nghiệp dệt vải, FeSO4 còn 

được dùng làm chất tẩy rỉ kim loại. 

2.1.3.2. Đối với sức khỏe 

Sắt đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành hồng cầu thông qua việc tạo 

phức hem của sắt. Ngoài ra, sắt còn có mặt trong việc hình thành các enzim và 

protein có vai trò quan trọng trong quá trình giải phóng năng lượng khi oxi hóa các 

chất dinh dưỡng như ATP. 

Khi cơ thể thiếu sắt dẫn đến việc thiếu máu đi theo sau đó là việc cung cấp 

oxi đến các mô, cơ quan trong cơ thể không được đáp ứng đầy đủ cũng như việc 

dự trữ oxi ở cơ vân bị hạn chế làm cho quá trình vận động không hiệu quả, dễ mệt 

mỏi, dể nỗi cáu. Thiếu oxi đến các cơ quan đặc biệt như tim làm cho tim đập nhanh 

có thể dẫn đến suy tim ở trẻ em. Thiếu máu lên não hoa mắt, chóng mặt, giảm trí 

nhớ, tập trung kém.... Thừa sắt cơ thể cũng sẽ gây ra những tác hại tương tự như 

khi thiếu sắt. Nếu cơ thể thừa sắt với lượng lớn có thể gây hại đến tim, gan, khớp 

và có thể dẫn dến ung thư. Nhu cầu về sắt của cơ thể sẽ khác nhau ở mỗi đối tượng 

khác nhau và phụ thuộc vào thể trạng, độ tuổi, giới tính, tình trạng bệnh lý... và 

thường giao động từ 10-50 mg/ngày. Để tránh sự lưu trữ một lượng sắt quá mức 

trong cơ thể, người ta thiết lặp giá trị tạm thời lượng sắt tối đa mà cơ thể có thể 

dung nạp là 0,8 mg/kg thể trọng. 






5 








2.2 THUỐC FERROVIT 162mg (DƯỢC PHẨM THÁI LAN) [2] 




Hình 2.2: Thuốc ferrovit 

Thuốc chứa các thành phần cần thiết cho quá trình tạo máu giúp phòng ngừa 

và điều trị thiếu máu, thiếu sắt. Ngoài ra thuốc còn chứa acid folic giúp ngăn ngừa 

dị tật ống thần kinh ở thai nhi. 

Mỗi viên nang mềm gelatin chứa: 

Ferrous fumarate 162mg 

Axit folic 0,75mg 

Vitamin B12 7,50μcg 

Các ta dược: vanillin, aerosil 200, sáp ong trắng, dầu thực vật hydro hóa, dầu 

đậu tương. 

Do sắt được bào chế là hợp chất hữu cơ nên dễ hấp thu, ít tác dụng phụ. Được 

dùng để cung cấp sắt cho phụ nữ có thai và các chứng thiếu máu thiếu sắt. 

2.3 CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐỊNH LƯỢNG SẮT [3,4,5] 

Có nhiều phương pháp định lượng sắt.Tùy thuộc vào những loại mẫu khác 

nhau mà áp dụng những phương pháp định lượng khác nhau như định lượng 

complexon, khối lượng, trắc quang hoặc các phương pháp hóa lý khác. Bài luận 

văn này đề cập đến phương pháp trắc quang và chuẩn độ complexon. 

2.3.1 Phương pháp chuân độ complexon 

2.3.1.1 Thuốc thử trong chuẩn độ complexon 

Axit etylendiamintetraaxetic (EDTA, complexon II hay H4Y) 


Khối lượng phân tử: 292,24 g.mol -1 

Công thức phân tử: C10H16O8N2 





6 








Công thức cấu tạo: 




Hình 2.3: Công thức cấu tạo của EDTA 

Đây là chất được sử dụng phổ biến trong chuẩn độ complexon. EDTA tạo 

phức với các kim loại trong đa số trường hợp theo tỉ lệ 1 : 1. Đây là một tính chất 

quý của EDTA. Phức được tạo thành giữa ion kim loại với EDTA có hằng số bền 

β khá lớn. Đối với ion Fe 3+ phức tạo thành có giá trị lgβ FeY − = 25,1. 

EDTA ít tan trong nước nên trong chuẩn độ thường sử dụng dạng muối dinatri 

(Na2H2Y), được gọi là complexon III (nhưng cũng thường được gọi là EDTA). 

2.3.1.2 Các phương pháp chuẩn độ complexon 

a Chuẩn độ trực tiếp 

Đây là phương pháp đơn giản nhất. Trong phương pháp này, dung dịch chuẩn 

độ được điều chỉnh pH bằng một hệ đệm thích hợp. Sau dó, cho dung dịch chuẩn 

từ buret vào dung dịch chuẩn độ đến khi dung dịch chuẩn độ đổi màu từ phức của 

kim loại với chất chỉ thị về màu của chất chỉ thị ở trạng thái tự do. 

Sai số trong chuẩn độ trực tiếp được tính theo phương trình: 

1 

q = − β ′ [M] ′ [M]′ C+C 0 

CC 0 

Nồng độ kim loại không được chuẩn độ tại điểm cuối chuẩn độ đươc tính theo 

phương trình: 

[M] ′ = 

p 

′ 

β MIn 

′ 

Phép chuẩn độ đạt độ chính xác càng cao khi giá trị lgβ MIn của chất chỉ thị 

càng gần với giá trị pM’. Cho nên việc lựa chọn chất chỉ thị đóng vai trò quan trọng 

trong phương pháp chuẩn độ trực tiếp. 






7 











b Chuẩn độ ngược 

Trong trường hợp không thể chuẩn độ trực tiếp thì phải sử dụng phương pháp 

chuẩn độ ngược. 

Phương pháp được tiến hành như sau: cho vào dung dịch cần chuẩn độ một 

lượng chính xác dung dịch EDTA lấy dư, thiết lặp điều kiện nhiệt độ, pH….. đảm 

bảo việc kim loại cần chuẩn độ (M1) phản ứng hết EDTA dư. Sau đó xác định lượng 

EDTA dư bằng một dung dịch chuẩn ion kim loại khác (M2). Cho dung dịch ion 

kim loại M2 từ buret vào dung dịch kim loại M1 (đã cho chất chỉ thị vào) cho đến 

khi dung dịch chuyển màu từ màu của chất chỉ thị ở trạng thái tự do sang màu của 

phức giữa chất chỉ thị với ion kim loại M2. 

Chú ý: cần phải đảm bảo kim loại cần chuẩn độ tác dụng hết với EDTA. Nếu 

kim loại phản ứng chậm với EDTA thì cần phải đun nóng và có thời gian để phản 

ứng hoàn toàn. Nếu kim loại bị kết tủa ở pH thích hợp cho chuẩn độ thì phải cho 

kim loại phản ứng với lượng dư EDTA trước rồi mới chuyển pH về giá trị chuẩn 

độ bằng một hệ đệm thích hợp. Hằng số bền điều kiện của phức M2-EDTA phải 

nhỏ hơn hằng số bền điều kiện của phức M1-EDTA. 

c Chuẩn độ thế 

Khi không thể chuẩn độ trực tiếp kim loại M1 bằng EDTA, có thể thay thế 

kim loại M1 bằng một lượng tương đương kim loại M2 có thể chuẩn độ trực tiếp 

bằng EDTA. Kim loại M1 được cho phản ứng với lượng dư dung dịch complexonat 

M2. Sau khi phản ứng trao đổi xảy ra hoàn toàn, tiến hành chuẩn độ lượng kim loại 

M2 bằng dung dịch EDTA. 

Phương trình phản ứng trao đổi: 

M2Y + M1 M1Y + M2 K’= β M1Y 

′ 

β′ 

M 2Y 

′ 

Để phép chuẩn độ đạt độ chính xác cần thiết thì giá trị β M2 Y phải rất nhỏ so với 

′ 

hằng số bền điều kiện β M1 Y nhưng phải lớn hơn 10 7 . 

d Chuẩn độ gián tiếp 

Nếu chất cần phân tích không tham gia phản ứng với EDTA thì có thể chuẩn 

độ gián tiếp bằng dung dịch EDTA bằng cách cho chất cần chuẩn độ tác dụng với 

một lượng chính xác dư kim loại có thể chuẩn độ bằng EDTA. Sau đó xác định 

lượng kim loại dư bằng EDTA. 

Phương pháp này cũng được dùng đế phân tích một hỗn hợp kim loại. Phương 

pháp được tiến hành bằng cách thay thế một kim loại trong hỗn hợp kim loại bằng 

một kim loại khác có khả năng chuẩn độ chon lọc bằng EDTA hoặc có thể tách dễ 

dàng ra khỏi hỗn hợp. 






8 











2.3.2 Phương pháp trắc quang 

2.3.2.1 Định luật Lamber-Beer 

Chiếu một chùm ánh sáng đơn sắc có cường độ I0 qua một dung dịch có nồng 

độ C (mol/l) và có bề dày b (cm), sau khi ra khỏi dung dịch nó bị hấp thu 1 phần 

khi đó cường độ tia ló là It (It < I0) thì. 

Tỉ số I t 

I 0 

I t 

I 0 

= 10 −εbC (2.1) 

đặc trưng cho độ truyền qua của ánh sáng khi đi qua dung dịch và 

được gọi là độ truyền quang. Ký hiệu là T 

T = I t 

= 10 −εbC (2.2) 

I 0 

ε là hệ số đặc trưng cho bản chất của chất hấp thụ ánh sáng và bước sóng của 

ánh sáng đơn sắc chiếu vào dung dịch. Nó được gọi là hệ số tắt phân tử gam hay 

hệ số hấp thụ phân tử gam khi nồng độ C của chất hấp thụ biểu thị bằng mol/l. 

Để thuận tiện cho việc tính toán trong phân tích người ta thường chuyển 

thành. 

lgT = lg I t 

= lg10 −εbC (2.4) 

I 0 

hay -lgT = lg I 0 

= εbC = A (2.5) 

I t 

tích. 

A gọi là mật độ quang. A phụ thuộc tuyến tính vào nồng độ của chất phân 

A và T là hai đại lượng không có thứ nguyên. A liên hệ với T thông qua biểu 

thức A=-lgT. 

Một số nguyên nhân làm cho sự hấp thu ánh sáng của dung dịch không tuân 

theo định luật lamber-beer 

Ánh sáng không đơn sắc: thường dẫn đến độ lệch âm 

Ảnh hưởng của pH: pH có thể thay đổi thành phần cửa phức tạo thành, pH 

còn ảnh hưởng đến mức độ hoàn toàn của phản ứng tạo phức đối với thuốc thử là 

axit yếu, đối với thuốc thử là axit mạnh thì pH không ảnh hưởng đến độ hoàn toàn 

của phản ứng tạo phức nhưng ở pH quá thấp làm tăng lực ion nên hệ số hoạt động 

của các cấu tử giảm do đó phân li nhiều hậu quả là phản ứng xảy ra không hoàn 

toàn. 






9 











Ảnh hường của độ phân li chất màu khi pha loãng: khi dung dịch bị pha loãng 

sự phân li của phức tăng làm cho nồng độ của phức giảm xuống dẫn đến sai lệch 

định luật beer. 

Ngoài ra còn có những nguyên nhân dẫn đến sự thay đổi trạng thái chất hấp 

thụ làm thay đổi phổ hấp thụ. 

2.3.2.2 Một số phương pháp chuẩn độ bằng trắc quang 

a Phương pháp so sánh 

Cách tiến hành: tiến hành đo mật độ quang của dung dịch đã biết chính xác 

nồng độ (Cch) và dung dịch nguyên cứu có nồng độ chưa biết (Cx) trên cùng một 

cuver được hai giá trị mật độ quang là Ach và Ax. 

Tử công thức (2.5) A=εbC 

Khi b là hằng số, thiết lặp tỉ lệ 

A x 

= C X 

A ch 

C ch 

(2.6) 

Suy ra: Cx= A xC ch 

(2.7) 

A ch 

Tuy nhiên để tăng độ chính xác của của phương pháp so sánh nên tiến hành 

với hai mẫu chuẩn có nồng độ là Cch1 và Cch2. Pha dung dịch nghiên cứu có nồng 

độ Cx sao cho Cch1








Pha dung dịch màu nghiên cứu với nồng độ Cx(mol/l) và tiến hành đo mật độ 

quang Ax trong cùng điều kiện đo các mẫu chuẩn. Tiến hành thí nghiệm ba lần và 

lấy giá trị A̅̅̅̅. 

x 

̅̅̅̅ 

Từ công thức ̅̅̅̅ A x = ε̅bCx hay Cx= A x 

Phương pháp này đòi hỏi dung dịch tuân thủ định luật beer. 

c Phương pháp đồ thị 

ε̅b 

Để xác định nồng độ của chất cần nghiên cứu bằng phương pháp đường chuẩn 

phải dựng đường chuẩn của chất cần nghiên cứu. Pha dung dịch nghiên cứu có 

nồng độ Cx. Sau đó tiến hành đo mật độ quang Ax từ đó dựa vào phương trình 

đường chuẩn hoặc đường chuẩn để xác định nồng độ Cx của chất cần nghiên cứu. 

Xây dựng dường chuẩn: pha một dãy dung dịch chuẩn (thường 5-8 dung dịch 

chuẩn) có nồng độ Cch khác nhau khoảng 10%. Ở mỗi nồng độ Cch pha it nhất 3 

mẩu. Đo mật độ quang Ach của các dung dịch chuẩn trên và lấy gía trị trung bình 

cho mỗi điểm trên đường chuẩn. Từ các giá trị Ach thu được tiến hành xây dựng đồ 

thị sự phụ thuộc của Ach theo Cch. 

Khi chọn khoảng nồng độ để xây dựng đường chuẩn cần chú ý: 

Khoảng nồng độ này phải chứa nồng độ của chất cần phân tích. 

Khoảng nồng độ đã chọn phải tuân thủ định luật beer. 

Các giá trị Ach trong khoảng nồng độ đã chọn phải có độ lặp lại cao. 

Pha mẫu cần nghiên cứu: pha dung dịch cần phân tích với nồng độ Cx trong 

cùng điều kiện như pha dung dịch chuẩn. Tiến hành đo mật độ quang Ax của dung 

dịch cần phân tích. Thực hiện thí nghiệm ít nhất 3 lần và lấy giá trị trung bình. 

Dựa vào đồ thị đường chuẩn và giá trị mật độ quang thu được tính nồng độ 

của chất cần phân tích. 

d Phương pháp thêm 

Phương pháp này là một dạng của phương pháp so sánh. Nhưng ở phương 

pháp thêm mật độ quang của dung dịch cần nghiên cứu được so sánh với chính nó 

khi cho thêm vào một lượng chính xác chất nghiên cứu. Có thể sử dụng phương 

pháp thêm bằng hai phương pháp sau. 

Phương pháp tính 

Cách tiến hành: pha dung dịch cần nghiên cứu có nồng độ Cx, và dung dịch 

chuẩn cũng chính là dung dịch nghiên cứu có cho thêm một lượng a chính xác chất 

cần nghiên cứu có nồng độ là Cch=Ca+Cx. Đo mật độ quang Ax và Ach của hai dung 

dịch trên với cùng một cuver trong cùng điều kiện đo. 






11 











Từ công thức (2.5) A=εCb 

Suy ra: Ax=εC x b 

Thiết lặp tỉ lệ: 

Ach=εC ch b = ε(C a + C x )b (2.11) 

Phương pháp đồ thị 

A x 

= 

A ch 

C x 

hay Cx= A x(C a +C x ) 

C a +C x 

A ch 

(2.12) 

Cách tiến hành: pha một dãy chuẩn là dung dịch chất cần nghiên cứu có cho 

thêm một lượng chính xác ai chất cần nghiên cứu để nồng độ của dãy chuẩn là 

Cx+a1, Cx+a2, Cx+a3, Cx+a4,.....,Cx+ai và tiến hành đo mật độ quang tương ứng của các 

dung dịch trên. Từ các giá trị Ax+ai thu được, dựng đồ thị A-C. Khi đó đồ thị sẽ cắt 

trục hoành tại điểm H(C,0). Trị tuyệt đối của C cũng chính là nồng độ của chất cần 

phân tích. 

e Phương pháp vi sai 

Phương pháp này cũng là một dạng khác của phương pháp so sánh. Nhưng 

trong phương pháp này không đo mật độ quang của dung dịch chuẩn và dung dịch 

nghiên cứu so với mẫu trắng mà so sánh với dung dịch chuẩn có nồng độ C0 gần 

bằng nồng độ Cx của dung dịch cần nghiên cứu. 

Phương pháp này có thể loại trừ sự ảnh hưởng của các chất lạ có trong dung 

dịch và được dùng để đo dung dịch có nồng độ lớn vì thế không tuân theo định luật 

beer. 

Tùy thuộc vào cách đo mật độ quang tương đối của dung dịch cần nghiên cứu 

mà phương pháp vi sai được chia thành các phương pháp sau. 

‣ Khi C0








quang của dung dịch chuẩn và dung dịch nghiên cứu so sánh với dung dịch so sánh 

thu được các giá trị mật độ quang tưng ứng là A’ch và A’x. 

Từ công thức (2.5) A=εbC 

Suy ra: 

A’ch=Ach-A0=εb(Cch-C0) 

A’x=Ax-A0=εb(Cx-C0) 

Trong đó Ach, Ax, A0 là mật độ quang của 3 dung dịch trên so sánh với mẫu 

trắng. 

Thiết lặp tỉ lệ của A’ch với A’x được 

Hay Cx=C0+(Cch-C0) A 0 ′ 

‣ Khi dùng C0>Cx 

Phương pháp đồ thị 

A ch 

′ 

A ch 

A′ = C ch−C 0 

x 

C x −C 0 

(2.13) 

′ (2.14) 

Cách tiến hành: pha một dãy chuẩn có có nồng độ là C1, C2, C3,....., Cn, và 

một dung dịch có nồng độ C0, sau cho C0>Cn, tiến hành đo mật độ quang của dung 

dịch màu C0 so sánh lần lượt với dãy dung dịch thu được giá trị mật độ quang tưng 

ứng là A’1, A’2, A’3,....,A’n. 

Khi đó mật độ quang A’n được xác định như sau: 

A’n=A0-An=εb(C0-Cn)= εb∆Cn 

Với εb là hằng số thì giá trị A’n sẽ tỉ lệ thuận với hiện số C0-Cn, do C0 trong 

thí nghiệm là không đổi nên A’n càng lớn khi Cn càng nhỏ. A’n đạt cực đại khi Cn 

là 0, A’n nhỏ nhất khi Cn=C0. Khi đó A’n=0. 

Dựng đồ thị A’n-∆Cn. 

Dung dịch nghiên cứu được pha với nồng độ Cx như khi pha dung dịch chuẩn 

sau cho Cx








Với 

Ax=εb(C2-Cx) 

Suy ra 

A1=εb(C2-C1) 

A 1 

= C 2−C 1 

A x 

hay Cx=C2- A x(C 2 −C 1 ) 

(2.15) 

C 2 −C x A 1 

2.3.3 Một số thuốc thử dùng trong định lượng sắt [1,6] 

2.3.3.1 Thuốc thử 3-metoxynitro sophenol 

Thuốc thử tạo phức màu xanh lá cây. Có độ hấp thụ cực đại ở λ = 700 nm. 

Phức tuân theo định luật beer trong khoảng nồng độ nhỏ hơn nhỏ hơn 2mg/l. pH 

thích hợp cho việc tạo phức là từ 5-8. Thuốc thử tạo phức với ion Fe 2+ với tỉ lệ Fe 2+ 

: R = 1 : 3. Do đó phải chuyển Fe 3+ về Fe 2+ bằng tác nhân thích hợp. Phức có thể 

được chiết bằng clorofom. Sự hiện diện của ion Cu 2+ sẽ ảnh hưởng đến kết quả và 

thường được che bằng thiosufat. 

2.3.3.2 Thuốc thử axit cacboxylic-8-quynolin 

Thuốc thử này cũng được dùng để định lượng sắt bằng cách tạo phức với ion 

Fe 2+ theo tỉ lệ Fe 2+ : R = 1 : 2 nên cũng cần phải chuyển tất cả các ion sắt có trong 

dung dịch về Fe 2+ . Phức có mật độ quang đạt cực đại tại λ = 385nm va 530nm. 

Tại λ = 385nm phức không có khoảng nồng độ tuân theo định luật beer. Tại 

λ = 530nm khoảng nồng độ sắt tuân theo định luật beer là 0,03-0,23 mol/5ml. Phức 

có thể được chiết bằng clorofom, pH thuận lợi cho quá trình chiết là từ 6,5-7,3. 

2.3.3.3 Thuốc thử 2-axety-pyridazin 

Thuốc thử tạo phức với ion Fe 2+ tương đối chậm, kéo dài khoảng 24h. Nhưng 

nếu tiến hành ở nhiệt độ 60 0 C thì quá trình tạo phức ổn định trong khoảng 1h. Để 

tránh sự ảnh hưởng của các ion lạ có thể chiết phức bằng nitrobenzen ở pH từ 3,5- 

4,5. Phức có mật độ quang cực đại tại λ = 510nm-520nm. 

2.3.3.4 Thuốc thử o-phenantrolin 

Thuốc thử tạo phức màu đỏ với ion Fe 2+ . Phức sẽ bị chuyển thành màu xanh 

khi có mặt của ion Ce 4+ . Đây là thuốc thử nhạy trong việc xác định sắt thông qua 

việc tạo phức màu với dung dịch sắt(II). Nhạy hơn NH4CNS trong axeton. Phức có 

màu đỏ mạnh ở pH= 2-9. Chú ý giữ môi trường khử cho dung dịch. Phức bền trong 

6 tháng và tuân thủ chặt chẽ định luật beer. 

Thuốc thử cũng phản ứng ion Fe 3+ nhưng phức này không bền và chuyển 

thành màu vàng. 






14 











2.3.3.5 Thuốc thử bato-phenantrolin 

Tương tự như thuốc thử o-phenantrolin, thuốc thử bato-phenantrolin tạo phức 

màu đỏ với ion Fe 2+ . Ưu điểm của thuốc thử này so với o-phenantrolin là nó có độ 

chính xác gấp hai lần và nó có thể được chiết bằng nhiều dung môi hữu cơ như n- 

amylic, isoanylic, amylaxetat, clorofom hoặc hỗn hợp clorofom : etylic = 1 : 5 hoặc 

5 : 1. pH thuận lợi cho quá trình tạo phức là từ 4-7. Phức có độ hấp thụ cực đại tại 

λ = 510nm. 

THUỐC THỬ AXIT SULFOSALICYLIC 

Công thức phân tử: C7H6O6S 

Khối lượng phân tử: 254,2 g/mol 


OH 

HO 

S 

O 

Hình 2.4: Công thức cấu tạo của axit sunfosalicylic 

Sự tạo phức của thuốc thử với ion Fe 3+ : ion sắt(III) phản ứng với thuốc thử 

theo tỉ lệ khác nhau và phụ thuộc vào pH của dung dịch. Ở dung dịch có pH từ 1,8- 

2,5 phức tạo thành có màu đỏ tím với tỉ lệ Fe 3+ : R = 1 : 1, nếu pH dung dịch từ 4- 

7 phức tạo thành có màu đỏ da cam, tỉ lệ giửa Fe 3+ : R = 1 : 2. Phức tạo thành cũng 

bền ở khoảng pH từ 9-12 nhưng trong khoảng pH này phức tạo thành có mật độ 

quang rất nhỏ nên không có ý nghĩa trong phân tích. Trong khoảng pH này phức 

có màu vàng da cam. 

Mật độ quang cực đại đạt được ở những bước sóng khác và cũng phụ thuộc 

vào pH dung dịch. Dung dịch có pH từ 1,8-2,5 phức sẽ có độ hấp thụ cực đại ở λ 

= 500nm. Tại λ = 490nm phức sẽ có độ hấp thụ cực đại khi dung dịch có pH từ 

4-7. 


O 

O 

OH 





15 











THUỐC THỬ AXIT SALICYLIC 

Công thức phân tử: C7H6O3 

Khối lượng phân tử: 138,12 g/mol 


Hình 2.5: Công thức cấu tạo của axit salicylic 

Axit salicylic có giá trị pK1=13,1 ; pK2=3,9. Thuốc thử tạo phức màu tím với 

ion sắt(III) theo tỉ lệ sắt:thuốc thử là 1:3. Phức tạo thành có độ hấp thu cực đại ở 

bước sóng λ=500nnm. 

2.4 MỘT SỐ YÊU CẦU THẨM ĐỊNH MỘT QUY TRÌNH PHÂN 

TÍCH [7] 

2.4.1 Tính tuyến tính 

Tính tuyến tính của một quy trình phân tích là khả năng thu được các kết quả 

thí nghiệm tỉ lệ với nồng độ của chất cần phân tích trong mẫu phân tích và kết quả 

thu được có nồng độ chất phân tích nằm trong khoảng cho phép. 

Tính tuyến tính được đánh giá bằng hệ số tương quan R. 

Với R= 

n 

∑ i=1(x i −x̅)(y i −y̅) 

√∑ n 

2 

i=1(x i −x̅) ∑ n i=1 (yi −y̅) 2 

HO 

Nếu R=1: có sự tương quan tuyến tính rõ rệt 

R>5: có phụ thuộc tuyến tính 

R





Độ lệch chuẩn: SD=√ ∑(x−X)2 

n−1 

(2.17) 




Độ lệch chuẩn tương đối: RSD(%)=CV(%)= SD X 

Giới hạn tin cậy: e=± tSD 

√n 

2.4.3 Độ đúng của phép phân tích 

∗ 100% ≤ 2% (GMP asean) 

(2.18) 

Là mức độ gần sát của các kết quả thu được bằng quy trình phân tích đề xuất 

với giá trị thực trên cùng một mẫu thử đã được đồng nhất trong một điều kiện xác 

định. 

Các đại lượng đặc trưng: 

Tỉ lệ hồi phục: 98%≤ x ∗ 100% ≤ 102% 

μ 

Bias: |xd| = |x − μ| (2.19) 

Bias toàn phần: 1%≤ |x d|∗100 

L 

− RSD.t 

√n 

Trong đó: μ là hàm lượng chất chuẩn cho vào 

≤ 1,5% (2.20) 






17 











CHƯƠNG III: TIẾN HÀNH THÍ NGHIỆM 

3.1 HÓA CHẤT CẦN PHA 

Dung dịch Fe chuẩn 10 -2 M: cân chính xác 0,980g (NH4)Fe(SO4).6H2O cho 

vào bình định mức 250ml thêm vài giọt dung dịch H2SO4 đặc thêm nước cất tới 

vạch. Các nồng độ nhỏ hơn được pha từ dung dịch trên. 

Dung dịch EDTA 5.10 -2 M: cân chính xác 4,6530g Na2H2Y.2H2O hòa tan vào 

nước cho toàn bộ vào bình định mức 250ml thêm nước cất đến vạch. 

Dung dịch NaNO3 2M: hòa tan vào nước cất 42,500g NaNO3 sao đó cho vào 

bình định mức 250ml thêm nước cất đến vạch. 

Dung dịch borax 0,02M: cân 1,4569g Na2B4O7.5H2O vào tan toàn bộ vào 

nước cất, định mức bằng bình định mức 250ml. 

Dung dịch HNO3 0,01M: pha loãng 1,5ml dung dịch HNO3 đậm đặc vào 

100ml nước cất, xác định lại chính xác nồng độ dung dịch sau pha loãng bằng dung 

dịch borax 0,02M. Sau đó tiếp tục pha loãng bằng cho được dung dịch axit HNO3 

0,01M. 

Dung dịch thuốc thử axit sufosalicylic 0,1M: hòa tan hoàn toàn 12,71g SSA 

trong nước cất. Cho dung dịch thu được vào bình định mức 500ml và thêm nước 

cất đến vạch. 

Dung dịch thuốc thử axit salicylic 0,1M: cân 6,906g SA hòa tan trong nước 

cất có cho thêm 10ml ancol etylic, cho vào bình định mức 500ml thêm nước cất 

đến vạch. 

Xử lý mẫu thuốc: hòa tan toàn bộ dịch thuốc có trong 5 viên thuốc sắt hiệu 

ferrovit bằng axit HNO3 đặc đun nóng nhẹ. Cho toàn bộ dung dịch thu được vào 

bình định mức 500ml thêm dung dịch axit HNO3 0,1M đến vạch và lọc dung dịch 

thu được. 

3.2 DỤNG CỤ THÍ NGHIỆM 

Bình định mức 25ml: 25 cái 

Bình định múc 250ml: 5 cái 

Bình định mức 100ml: 1 cái 

ống li tâm: 2 cái 

bình tam giác 250ml: 3 cái 

buret 25ml 

pipet 1ml, 5ml, 10ml 


cốc thủy tinh 100ml, 250ml 

cân điện tử, máy li tâm, bếp điện 





18 











3.3 TIẾN HÀNH THÍ NGHIỆM 

3.3.1 Phương pháp complexon 

3.3.1.1 Kiểm tra độ tuyến tính 

Cho dung dịch EDTA 10 -2 M được pha từ dung dịch EDTA 5.10 -2 M cho vào 

buret chỉnh về vạch 0. 

Tiến hành lấy dung dịch sắt 10 -2 M cho vào 10 erlen với lượng thể tích dung 

dịch sắt cần lấy như sau: 

Bảng 3.1: Pha dung dịch trong kiểm tra độ tuyến tính của phương pháp 

complexon 

bình 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 

VFe 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 

Vnước cất 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 

Thêm vài tinh thể (NH4)S2O8 vào mỗi erlen đung nóng nhẹ. Để nguội và thêm 

vài tinh thể chất chỉ thị. Tiến hành chuẩn độ bằng dung dịch EDTA trên buret đến 

khi dung dịch chuyển từ màu tím sang vàng thì dừng lại. ghi nhận thể tích dung 

dịch EDTA đã dùng cho mỗi lần chuẩn độ. 

Tiến hành thí nghiệm 3 lần và lấy giá trị trung bình. Thực hiện tương tự ở hai 

loại chất chỉ thị. 

3.3.1.2 Kiểm tra độ lặp lại (độ chính xác) 

Từ dung dịch EDTA 5.10 -2 M pha loãng thành dung dịch EDTA 10 -2 M. Cho 

vào buret chỉnh về vạch 0. Chuẩn bị cho việc chuẩn độ. 

Lấy chính xác 20ml dung dịch Fe 2+ 10 -2 M cho vào erlen 250ml. Thêm vài 

tinh thể (NH4)S2O8 và đung nóng nhẹ. Để nguội và thêm vào vài tinh thể chất chỉ 

thị. Tiến hành chuẩn độ bằng dung dịch EDTA đến khi dung dịch đổi màu từ tím 

sang vàng. 

Tiến hành thí nghiệm 12 lần. 6 lần với chất chỉ thị axit sulfosalicylic, 6 lần 

với chất chỉ thị axit salicylic. 

Ghi nhận thể tích EDTA đã dùng cho mỗi lần chuẩn độ. Nhận xét kết quả thu 

được. 

3.3.1.3 Kiểm tra độ đúng 

Lấy chính xác 1 lượng thể tích dung dịch thuốc và 1 lượng thể tích dung dịch 

Fe 2+ 10 -2 M với tỉ lệ thể tích dung dịch thuốc : dung dịch sắt chuẩn thay đổi như sau: 

20:0, 10:8, 10:10, 10:12. Cho vào erlen 250ml thêm vào vài tinh thể (NH4)S2O8 và 

đung nóng nhẹ. Để nguội và thêm vào vài tinh thể chất chỉ thị và nhỏ vài giọt NH3 

đặc cho dung dịch có màu tím sẫm. Tiến hành chuẩn độ bằng dung dịch EDTA 

10 -2 M. 


19 















Tiến hành thí nghiệm 6 lần với mỗi tỉ lệ thể tích trên. 3 lần với chất chỉ thị 

axit salicylic, 3 lần với chất chỉ thị axit sulfosalicylic. 

Ghi nhận thể tích dung dịch EDTA đã dùng cho mỗi lần chuẩn độ. Nhận xét 

kết quả. 

Hình 3.1: Dung dịch trước khi chuẩn độ 






Hình 3.2: Dung dịch sau khi chuẩn độ 

20 











3.3.2 Phương pháp trắc quang 

3.3.2.1 Kiểm tra độ tuyến tính 

Lấy 100ml dung dịch Fe 2+ 10 -2 M vào erlen 250ml, thêm vài tinh thể 

(NH4)S2O8 đậy kín và đun nóng nhẹ để chuyển sắt(II) thành sắt(III) 

Chuẩn bị 10 bình định mức 25ml. Đánh số theo thứ tự từ 1 đến 10. Mỗi bình 

chứa dung dịch với thành phần như sau (dùng chất tạo phức là axit salicylic): 

Bảng 3.2: Cách pha dung dịch phức màu trong kiểm tra độ tuyến tính của phương 

pháp trắc quang 

Bình số 

Fe(III) 

10 -2 M 

NaNO3 

2M 

CH3COONa 

0,1M 

C7H6O3 

0,1M 

HNO3 

0,1M 

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 

0,25 0,50 0,75 1,00 1,25 1,50 1,75 2,00 2,25 2,50 

5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 

0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 

5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 

Đến 

vạch 

Đến 

vạch 

Đến 

vạch 

Đến 

vạch 

Đến 

vạch 

Đến 

vạch 

Đến 

vạch 

Đến 

vạch 

Đến 

vạch 

Đến 

vạch 






21 








Sau khi pha được các dung dịch có màu như sau. 




Hình 3.3: Dung dịch sau khi pha trong kiểm tra độ tuyến tính 

Đơn vị tính trong bảng 1 là ml. Khi đó nồng độ của Fe 3+ trong bình sẽ tăng 

dần đều từ 10 -4 M (bình 1) đến 10 -3 M (bình 10), 

Tiến hành đo mật độ quang A của 10 bình định mức trên. Ghi nhận kết quả. 

Tiến hành thí nghiệm 3 lần lấy giá trị trung bình và xây dựng đồ thị sự phụ 

thuộc của mật độ quang theo nồng độ và kiểm tra độ tuyến tính của đồ thị thu được 

thông qua giá trị R thu được bằng excel. 

Tiến hành thực hiện tương tự với chất tạo phức axit sufosalicylic (C7H6O6S). 

3.3.2.2 Kiểm tra độ chính xác 

Chuẩn bị 6 bình định mức 25ml. Cho vào mỗi bình 1,5ml dung dịch Fe 2+ 10 - 

2 M, cho tiếp 5ml NaNO3 2M, 0,5ml CH3COONa 0,1M, 5ml chất tạo phức axit 

salicylic (C7H6O3) va định mức bằng axit HNO3 đến vạch. 

Tiến hành đo mật độ quang A của dung dịch trong 6 bình định mức trên. Nghi 

nhận kết quả và nhận xét. 

Thực hiện tương tự để kiểm tra độ chính xác của phép phân tích đối với chất 

tạo phức axit sufosalicylic. 






22 











3.3.2.3 Kiểm tra độ đúng 

Lấy 50ml dung dịch thuốc và 50ml dung dịch Fe 2+ 10 -2 M vào 2 erlen khác 

nhau, thêm vài tinh thể (NH4)S2O8 vào mỗi bình, đậy kín và đun nóng nhẹ. 

Chuẩn bị 4 bình định mức 25ml đánh số cho các bình từ 1 đến 4. Tiến hành 

pha dung dịch trong các bình như sau. 

Bảng 3.3: Cách pha dung dịch kiểm tra độ đúng của phép phân tích trắc quang 

với chất tạo phức axit salicylic 

Bình số 1 2 3 4 

Dung dịch thuốc 

(ml) 

1,00 1,00 1,00 1,00 

Fe 3+ 10 -2 M 

(ml) 0 0,80 1,00 1,20 

NaNO3 2M 

(ml) 

CH3COONa 0,1M 

(ml) 

C6H7O3 0,1M 

(ml) 

5,00 5,00 5,00 5,00 

5,00 0,500 0,500 0,500 

5,00 5,00 5,00 5,00 

HNO3 0,1M Đến vạch Đến vạch Đến vạch Đến vạch 

Đo mật độ quang của 4 bình định mức trên. Ghi nhận kết quả đo được xử 

lí số liệu và nhận xét. Thực hiện thí nghiệm 3 lần và lấy giá trị trung bình. 


Thực hiện tương tự với chất tạo phức axit sulfosalicylic (C7H6O6S). 





23 











CHƯƠNG IV: KẾT QUẢ THÍ NGHIỆM 

4.1 PHƯƠNG PHÁP COMPLEXON 

4.1.1 Kiểm tra độ tuyến tính 

Thể tích EDTA được dùng trong chuẩn độ kiểm tra độ tuyến tính như sau: 

Bảng 4.1: Thể tích EDTA cần dùng trong kiểm tra độ tuyến tính trong phương 

pháp complexon 

bình 

1 

2 

3 

4 

5 

6 

7 

8 

Lần chuẩn độ 

SA 

VEDTA 

Lần 1 1,9 2 

Lần 2 1,9 1,9 

Lần 3 1,9 2 

Trung bình 1,9 1,97 

Lần 1 3,9 3,9 

Lần 2 4 3,9 

Lần 3 3,9 4 


Lần 1 5,8 6 

Lần 2 5,8 6 

Lần 3 5,8 6 

Trung bình 5,8 6 

Lần 1 8 7,9 

Lần 2 8 8 

Lần 3 7,9 7,9 


Lần 1 9,9 9,9 

Lần 2 9,9 10 

Lần 3 9,9 10 


Lần 1 12 12 

Lần 2 12 11,9 

Lần 3 12 12 

Trung bình 12 11,97 

Lần 1 13,9 14 

Lần 2 13,9 14 

Lần 3 14 14,1 

Trung bình 13,97 14,03 

Lần 1 15,9 15,9 

Lần 2 15,9 16 

Lần 3 15,9 15,9 


SSA 





24 











9 

10 

Xử lý số liệu: 


Lần 1 18 18 

Lần 2 17,8 18 

Lần 3 17,8 17,8 

Trung bình 17,87 17,93 

Lần 1 19,8 20 

Lần 2 19,9 20 

Lần 3 19,9 19,9 

Trung bình 19,87 19,97 

Dựng đồ thị sự phụ thuộc của thể tích EDTA theo thể tích dung dịch sắt với 

hai loại chất chỉ thị SSA và SA được dồ thị như sau. 

Với chất chỉ thị SA 

25 

20 

15 

10 

5 

0 

1.9 

3.93 

5.8 

7.97 

9.9 

Hình 4.1: Đồ thị độ tuyến tính trong phương pháp complexon với chất chỉ thị SA 

12 

y = 0.9997x - 0.086 

R² = 0.9999 

17.87 

13.97 

15.9 

19.87 

0 5 10 15 20 25 






25 








Với chất chỉ thị SSA: 




25 

20 

15 

10 

5 

0 

1.97 

3.93 

Hình 4.2: Đồ thị độ tuyến tính trong phương pháp complexon với chất chỉ thị 

SSA 

Kết luận: với chất chỉ thị SA đồ thị có giá trị R 2 =0,9999. 

với chất chỉ thị SSA đồ thị có giá trị R 2 =1 

nên cả hai loại chất chỉ thị đều có độ tuyến tính cao trong phương pháp 

complexon 

4.1.2 Kiểm tra độ chính xác 

6 

7.93 

9.97 

y = 0.9998x - 0.0353 

R² = 1 

17.93 

Để chuẩn độ 20ml dung dịch Fe(III) 10 -2 M từ màu tím sang màu vàng nhạt 

lượng EDTA 10 -2 M cần dùng như sau: 

Bảng 4.2: Thể tích EDTA cần trong chuẩn độ kiểm tra độ chính xác của phương 


Thể tích EDTA (ml) 

Lần 1 Lần 2 Lần 3 Lần 4 Lần 5 Lần 6 X̅ 

Thuốc thử axit 

salicylic 

19,8 19,8 19,8 19,8 19,9 19,8 19,817 


sulfosalicylic 

20,0 20,0 19,9 19,9 20,0 20,0 19,967 

11.97 

14.03 

15.93 

19.97 

0 5 10 15 20 25 






26 











Xử lý số số liệu 

Bảng 4.3: Giá trị các đại lượng đặc trưng trong xác định độ chính xác của phương 


e 

SD RSD (%) 

(P=0,95; k=5) 


±0,04285 

0,040825 0,206 

salicylic 


±0,054202 

0,05164 0,257 


Từ đó suy ra 

Cà hai loại thuốc thử trên đều có giá trị RSD








Kết quả khảo sát độ đúng của phương pháp complexon với chất chỉ thị axit 

sulfosalicylic: 

Bảng 4.5: Kết quả kiểm tra độ đúng với chất chỉ thị SSA trong phương pháp 

complexon. 

Tỉ lệ 

Lượng 

Lượng 

Lượng 

VEDTA 

Tỉ lệ hồi 

có trong 

Lần CĐ 

phát hiện 

thêm (g) 

(ml) 

phục (%) 

mẫu (g) 

(g) 

1 17,6 0,004514 101,04 

10:8 0.005315 0.004468 2 17,6 0,004514 101,04 

3 17,5 0,004458 99,79 

1 19,4 0,00552 98,83 

10:10 0.005315 0.005585 2 19,4 0,00552 98,83 

3 19,4 0,00552 98,83 

1 21,4 0,006636 99,03 

10:12 0.005315 0.006702 2 21,4 0,006636 99,03 

3 21,3 0,006581 98,19 

Trung bình 99,0 

Kết luận: cả hai loại chất chỉ thị đều đạt độ đúng trong phương pháp 

complexon với tỉ lệ hồi phục là 98,41% với chất chỉ thị SA và 99,40% với chất chỉ 

thị SSA. 






28 











4.2 PHƯƠNG PHÁP TRẮC QUANG 

4.2.1 Kiểm tra độ tuyến tính 

Tiến hành đo mật độ quang của 10 bình định mức đã pha với chất tạo phức là 

axit sulfosalicylic được kết quả như sau: 

Bảng 4.6 : Giá trị mật độ quang theo nồng độ của sắt với chất tạo phức là axit 


Nồng độ (M) 

Lần 1 Lần 2 Lần 3 TB 

10 -4 0,243 0,227 0,223 0,231 

2.10-4 0,412 0,403 0,403 0,406 

3.10 -4 0,601 0,573 0,620 0,598 

4.10 -4 0,797 0,767 0,803 0,789 

5.10 -4 0,992 0,946 1,017 0,985 

6.10 -4 1,178 1,177 1,191 1,182 

7.10 -4 1,366 1,323 1,427 1,372 

8.10 -4 1,578 1,538 1,534 1,550 

9.10 -4 1,774 1,702 1,798 1,758 

10 -3 1,932 1,926 1,989 1,949 


A 





29 












Thiết lặp đồ thị sự phụ thuộc của mật độ quang theo nồng độ được đồ thị sau: 

2.5 

2 

1.5 

1 

0.5 

0 

y 

y = 1917.1x + 0.0276 

R² = 0.9999 

0 0.0002 0.0004 0.0006 0.0008 0.001 0.0012 

Hình 4.3:Đồ thị sự phụ thuộc của mật độ quang theo nồng độ sắt với chất tạo 

phức là axit sulfosalicylic 

Tiến hành đo mật độ quang của 10 bình định mức đã pha với chất tạo phức là 

axit salicylic được kết quả sau: 






30 











Bảng 4.7: Sự phụ thuộc của mật độ quang theo nồng độ sắt với chất tạo phức là 

axit salicylic 

Nồng độ sắt (M) 

Lần 1 Lân 2 Lần 3 TB 

10 -4 0,1347 0,1169 0,1216 0,1244 

2.10 -4 0,3328 0,2971 0,2998 0,3099 

3.10 -4 0,5185 0,4722 0,4898 0,4935 

4.10 -4 0,6912 0,6603 0,6624 0,6713 

5.10 -4 0,8529 0,817 0,8513 0,8404 

6.10 -4 1,0288 0,9968 1,0272 1,0176 

7.10 -4 1,2263 1,1839 1,2027 1,2043 

8.10 -4 1,3882 1,362 1,3622 1,3708 

9.10 -4 1,5993 1,5208 1,4816 1,5339 

10 -3 1,7311 1,7225 1,686 1,7132 


A 





31 












Từ kết quả thu được dựng đồ thị sự phụ thuộc của mật độ quang theo nồng 

độ sắt được đồ thị sau: 

Hình 4.4:Đồ thị sự phụ thuộc của mật độ quang theo nồng độ sắt với chất tạo 

phức là axit salicylic 

Kết luận: Với chất tạo phức axit sulfosalicylic cho giá trị R 2 =0,9999 

Với chất tạo phức axit salicylic cho giá trị R 2 =0,9998 

Cả hai loại chất tạo phức đều cho giá trị R 2 ≈1 do đó cả hai loại chất tạo phức 

đều có độ tuyến tính cao trong phương pháp trắc quang. 

4.2.2 Kiểm tra độ lặp lại 

Tiến hành đo mật độ quang của 6 bình định mức với mỗi loại chất tạo phức 

đã pha được kết quả sau: 

Bảng 4.8: Kết quả kiểm tra độ lặp lại của phương pháp trắc quang 

Bình số 1 2 3 4 5 6 

A 

2 

1.8 

1.6 

1.4 

1.2 

1 

0.8 

0.6 

0.4 

0.2 

0 

y 

y = 1759.4x - 0.0397 

R² = 0.9998 

0 0.0002 0.0004 0.0006 0.0008 0.001 0.0012 

SA 1,0788 1,0798 1,0783 1,0788 1,0809 1,0798 

SSA 1,1784 1,1706 1,1778 1,1706 1,1758 1,1725 






32 












Bảng 4.9: Giá trị các đại lượng đặc trưng cho độ chính xác của phương pháp trắc 

quang 

SA 

SSA 

A̅ SD RSD 

e 

(p=0,95, k=5) 

1,0794 0,000949 0,08789 0,000996 

1,1743 0,003519 0,2997 0,003694 

Kết luận: cả hai loại thuốc thử đều có giá trị RSD








4.2.3 Kiểm tra độ đúng 

Tiến hành đo A của các dung dịch trong 4 bình định mức được các giá trị như 

trong bảng sau. 

Bảng 4.10: Kết quả đo mật độ quang A trong kiểm tra độ đúng của phương pháp 

trắc quang 

bình 

1 

2 

3 

4 

Lần 1 0,6783 0,7481 

Lần 2 0,6975 0,7753 

Lần 3 0,6912 0,7677 

Lần 1 1,2259 1,3495 

Lần 2 1,2696 1,3882 

Lần 3 1,2536 1,3741 

Lần 1 1,3794 1,4817 

Lần 2 1,4053 1,5374 

Lần 3 1,3985 1,5271 

Lần 1 1,4932 1,6427 

Lần 2 1,5583 1,6971 

Lần 3 1,5454 1,6636 

A 

SA SSA SA SSA 

A̅ 

0,6890 0,7637 

1,2497 1,3706 

1,3944 1,5154 

1,5323 1,6678 

Xử lý số liệu:từ hai phương trình đường chuẩn trong kiểm tra độ tuyến tính 

của phương pháp trắc quang tính được lượng sắt có trong mẫu thử và mẫu thêm 

chuẩn như sau. 






34 











Bảng 4.11: Lượng sắt có trong mẫu trong kiểm tra độ đúng của phương pháp trắc 

quang 

bình 1 2 3 4 

Lượng 

sắt (g) 

SA 

SSA 

0,000578 0,001023 0,001138 0,001247 

0,000536 0,000978 0,001084 0,001195 

Xử lý số liệu: tiến hành tính toán các thông số đặc trưng của độ đúng được 

kết quả sau: 

Bảng 4.12: Các thông số đặc trưng cho độ đúng trong phương pháp trắc quang 

Chất tạo 

phức 

Lượng thêm 

(g) 

Lượng tìm 

thấy (g) 


phục (%) 


phục TB (%) 

Bias (%) 

Bias toàn 

phần (%) 

SA 

SSA 

0,000447 0,000558 0,00067 0,000447 0,000558 0,00067 

0,000445 0,00056 0,000669 0,000442 0,000547 0,000658 

99,59 100,23 99,86 98,93 98,03 98,25 

99,89 98,40 

0,41 0,23 0,14 1,07 1,97 1,75 

0,78687 1,002008 

Kết luận: cả hai loại chất tạo phức đều đạt độ đúng với tỉ lệ hồi phục trung 

bình là 

99,89% với chất tạo phức SA 

98,4% với chất tạo phức SSA 






35 











CHƯƠNG V: XÁC ĐỊNH HÀM LƯỢNG THUỐC 

Chọn phương pháp trắc quang với chất tạo phức là SSA để xác định hàm 

lượng sắt trong một viên thuốc ferrovit (dược phẩm thái lan) 

Cách tiến hành: lấy 1,5ml dung dịch thuốc đã được oxi hóa bằng (NH4)S2O8 

vào bình định mức 25ml và tiến hành pha giống như pha mẫu chuẩn với chất tạo 

phức là SSA. Đo mật độ quang của dung dịch thuốc trong điều kiện như đo mẫu 

chuẩn. Ghi nhận kết quả và tính hàm lượng sắt thông qua đường chuẩn. 

Kết quả: 

phương trình đường chuẩn trong thí nghiệm trên: y=1917,1x+0,0276 

Bảng 5.1: Kết quả xác định hàm lượng thuốc 

A Ctn mtn mthuốc C% 

1,097 0,00055782 0,158 0,162 97,505 






36 











CHƯƠNG VI: KẾT LUẬN 

Cả hai loại thuốc thử axit salicylic và axit sulfosalicylic đều cho là chất chỉ 

thị tốt trong phương pháp complexon để chuẩn độ sắt. 

Cả hai loại thuốc thử axit salicylic và axit sulfosalicylic đều tạo phức màu 

tuân thủ chặc chẽ định luật Beer và cho kết quả tốt trong phương pháp trắc quang 

để chuẩn độ sắt. 

Cả hai phương pháp complexon và trắc quang đều phụ hợp để định lượng sắt 

với hai chất tạo phức là axit salicylic và axit sulfosalicylic. 

Thuốc có hàm lượng Ferrous fumarate là 0,158mg sai khác ít hơn 2,5% lượng 

Ferrous fumarate ghi trên bao bì là 0,162mg. Thuốc đạt chất lượng. 






37 











TÀI LIỆU THAM KHẢO 

1. Nguyễn Thị Cẩm Luyến. 2010. Luận văn tốt nghiệp đại học “đánh giá 

phương pháp xác định hàm lượng sắt tổng cộng trong nước”. luận văn tốt 

nghiệp Đại học ngành hóa học. Đại học Cần Thơ. TP.Cần Thơ. 

2. Đinh Thị Huyền Trang. 2009. Luận văn tốt nghiêp “nghiên cứu sự tạo 

phức của sắt(II) với thuốc thử bato-phenantrolin bằng phương pháp trắc 

quang ứng dụng sát định hàm lượng sắt trong viên nang ferrovit dược 

phẩm thái lan”. Luận văn tốt nghiệp cao học ngành hóa học. Đại Học 

Vinh. TP.Vinh. 

3. Nguyễn Tinh Dung. hóa học phân tích (phần 3). NXB Giáo Dục. 

4. Nguyễn Tinh Dung, Lê Thị Vinh, Trần Thị Yến và Đỗ Văn Huê. Một số 

phương pháp phân tích hóa lý. Trường Đại Học Sư Phạm TP. Hồ Chí 

Minh.TP.Hồ Chí Minh. 

5. G. SCHWARZENBACH, H. FLASCHKA. Chuẩn Độ Phức Chất. NXB 

Khoa Học Và Kỹ Thuật. 

6. Trần Tứ Hiếu. Hóa học phân tích. NXB Đại Học Quốc Gia Hà Nội.Hà 

Nội. 

7. Nguyễn Thị Diệp Chi. Giáo trình các phương pháp hiện đại trong kiểm 

nghiệp dược. 






38

ĐÁNH GIÁ KHẢ NĂNG ĐỊNH LƯỢNG SẮT CÓ TRONG DƯỢC PHẨM FERROVIT (DƯỢC PHẨM THÁI LAN) BẰNG PHƯƠNG PHÁP UV-VIS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?