CHỦ ĐỀ POLIME TRONG ĐỜI SỐNG VÀ LỒNG GHÉP TÍCH HỢP TRONG BÀI HỢP CHẤT CỦA CACBON

https://twitter.com/daykemquynhon 

plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn 

www.facebook.com/daykem.quynhon 

https://daykemquynhon.blogspot.com 

http://daykemquynhon.ucoz.com 

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / 

Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định 

1. LÍ DO CHỌN CHỦ ĐỀ: ...............................................................................................2 

2. MỤC TIÊU CHỦ ĐỀ: ...................................................................................................2 

2.1. Về kiến thức ..............................................................................................................2 

2.2. Về kỹ năng.................................................................................................................2 

2.3. Về thái độ ..................................................................................................................3 

2.4. Về năng lực................................................................................................................3 

3. NỘI DUNG CHÍNH TRONG CHỦ ĐỀ: .....................................................................4 

4. KIẾN THỨC CÁC MÔN HỌC ĐƯỢC TÍCH HỢP TRONG CHỦ ĐỀ: ................4 

5. THÔNG TIN CHO GIÁO VIÊN ..................................................................................5 

5.1. Đại cương về polime .................................................................................................5 

5.2. Các vật liệu polime ..................................................................................................12 

5.3. “Kỷ nguyên đồ nhựa” ................................................................................................8 

5.4. Rác thải nhựa ...........................................................................................................37 

6. KẾ HOẠCH TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC ................................................46 

6.1. Đối tượng dạy học ...................................................................................................46 

6.2. Kế hoạch dạy học ....................................................................................................46 

6.3. Nội dung 1: Hoạt động khởi động ...........................................................................47 

6.4. Nội dung 2: Hoạt động tìm hiểu khái quát về polime .............................................47 

6.5. Nội dung 3: Hoạt động tìm hiểu về các vật liệu polime ..........................................49 

6.6. Nội dung 4: Hoạt động vận dụng kiến thức mới .....................................................50 

6.7. Nội dung 5: Hoạt động xây dựng kế hoạch cho nội dung 6 ....................................51 

6.8. Nội dung 6: Thực hiện dự án ...................................................................................52 

6.9. Nội dung 7: Tổng kết hoạt động ..............................................................................53 

6.10. Nội dung 8: Hoạt động đánh giá, tổng kết chủ đề .................................................54 

7. KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ .............................................................................................54 

7.1. Phương pháp: Dạy học dự án ..................................................................................54 

7.2. Phương pháp kiểm tra đánh giá: ..............................................................................54 

7.3. Phiếu đánh giá chủ đề polime và vật liệu polime ....................................................55 

DIỄN ĐÀN TOÁN - LÝ - HÓA 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN 

7.4. Phiếu đánh giá năng lực giải quyết vấn đề của học sinh trước khi dạy học theo chủ 

đề tích hợp ......................................................................................................................56 

7.5. Phiếu tham khảo ý kiến của học sinh sau khi học các chủ đề tích hợp ...................58 

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM 

HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO) 

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/ 

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN 

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú 

www.facebook.com/daykemquynhonofficial 

www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial








1. LÍ DO CHỌN CHỦ ĐỀ: 

CHỦ ĐỀ: POLIME TRONG ĐỜI SỐNG 

Trong những năm gần đây, polime tổng hợp đã chiếm vai trò chủ đạo trong công 

nghiệp. Việc sản xuất được nhiều loại polime có tính chất hóa học, vật lý thay đổi, có 

nhiều ứng dụng trong thực tế, tổng hợp polime đã trở thành hoạt động bậc nhất của công 

nghiệp hóa chất. Polime xuất hiện ở khắp mọi nơi xung quanh chúng ta, từ các đồ dùng 

trong gia đình đến các hàng quán ngoài đường. Chúng ta không thể phủ nhận sự tiện lợi 

của chúng. Ngoài những mặt lợi ích thì vẫn còn rất nhiều mặt tiêu cực như trong quá 

trình sản xuất polime sẽ giải phóng ra khí CO 2 gây hiệu ứng nhà kính; các chất phụ gia 

(như TOCP, chất BBP, DOP,…) được thêm vào trong quá trình sản xuất polime có thể 

gây hại đến sức khỏe của con người; việc chôn vùi các vật liệu polime trong đất sẽ ảnh 

hưởng đến cây trồng và các sinh vật trong đất; việc sử dụng và tiêu hủy chúng không 

đúng cách cũng gây ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe của con người và động vật xung 

quanh. 

Trong môn Hóa học, học sinh được học về khái niệm, tính chất, ứng dụng của 

polime và 1 số vật liệu polime, tuy nhiên, học sinh lại chưa biết cách sử dụng đồ dùng 

làm từ polime và những tác hại của nó đối với môi trường xung quanh. 

Chính vì thế, chúng tôi đã lựa chọn chủ đề về polime để giúp học sinh nắm được 

ứng dụng của polime, biết cách sử dụng và bảo quản một số đồ dùng từ polime một cách 

hợp lý để không gây ảnh hưởng đến sức khỏe và nâng cao ý thức bảo vệ môi trường. 

2. MỤC TIÊU CHỦ ĐỀ: 

2.1. Về kiến thức 

- Học sinh nêu được khái niệm, đặc điểm cấu tạo, tính chất vật lý, tính chất hóa học, 

phương pháp điều chế và ứng dụng của polime. 

- Học sinh trình bày được khái niệm, thành phần chính, sản xuất và ứng dụng của chất 

dẻo, vật liệu compozit, tơ, cao su, keo dán tổng hợp. 

- Học sinh phân biệt được tơ tằm và tơ tổng hợp. 


2.2. Về kỹ năng 

- Học sinh viết được CTCT của polime từ monome và ngược lại. 















- Học sinh viết được các PTHH tổng hợp 1 số polime thông dụng và điều chế 1 số chất 

dẻo, tơ, cao su, keo dán. 

- HS phân biệt được polime tự nhiên với polime tổng hợp hoặc nhân tạo. 

- Sử dụng và bảo quản được một số vật liệu polime trong đời sống. 

2.3. Về thái độ 

- HS có thái độ tự giác, tích cực, nghiêm túc trong học tập, nghiên cứu. 

- HS có ý thức bảo vệ môi trường, sử dụng hợp lý các vật liệu bằng polime, có ý thức tìm 

tòi sáng tạo tận dụng những đồ dùng sẵn có. 

- Có tinh thần hợp tác, giúp đỡ nhau để giải quyết nhiệm vụ học tập. 

2.4. Về năng lực 

Qua chủ đề, HS phát triển được các năng lực: 

- Năng lực giải quyết vấn đề. 

- Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học. 

- Năng lực sử dụng CNTT & TT. 

- Năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào cuộc sống. 

- Năng lực hợp tác, làm việc nhóm. 













3. NỘI DUNG CHÍNH TRONG CHỦ ĐỀ: 




4. KIẾN THỨC CÁC MÔN HỌC ĐƯỢC TÍCH HỢP TRONG CHỦ ĐỀ: 

Môn học Lớp Bài học Nội dung 

Hóa học 12 (CB) Bài 13: Đại 

cương về polime 

Khái niệm, đặc điểm cấu trúc, tính chất 

vật lý, tính chất hóa học, phương pháp 

điều chế, ứng dụng của polime. 

12 (CB) Bài 14: Vật liệu Chất dẻo, cao su, tơ. 

polime 

Vật lý 10 (CB) Bài 35: Biến dạng Biến dạng đàn hồi, biến dạng cơ. 

cơ của vật rắn 

Lịch sử 12 (CB) Bài 10: Cách 

mạng khoa học 

Những thành tựu tiêu biểu của cuộc cách 

mạng khoa học công nghệ 

công nghệ và xu 

thế toàn cầu hóa 

nửa sau thế kỷ 20. 

Địa lý 11 (NC) Bài 2: Cuộc cách 

mạng khoa học và 

công nghiệp hiện 

đại. Nền kinh tế 

Cuộc cách mạng khoa học và công nghệ 

hiện đại. Tác động của cuộc cách mạng 

khoa học và công nghệ hiện đại đến sự 

phát triển kinh tế - xã hội. 

tri thức. 

Công nghệ 11 Bài 15: Vật liệu Một số loại vật liệu thông dụng. 

cơ khí. 

Giáo dục 

công dân 

10 Bài 15: Công dân 

với một số vấn đề 

Ô nhiễm môi trường và trách nhiệm cả 

công dân trong việc bảo vệ môi trường. 

cấp thiết của nhân 

loại 

11 Bài 12: Chính Tình hình tài nguyên, môi trường ở nước 
















sách tài nguyên 

và bảo vệ môi 

trường. 

5. THÔNG TIN CHO GIÁO VIÊN 

5.1. Đại cương về polime 

5.1.1. Sơ lược lịch sử phát triển của Hóa học polime 

5.1.1.1. Các giai đoạn phát triển trong lịch sử: 

1800 - Hình thành Hóa học hiện đại 

1850: 

- Phát minh ra sự lưu hóa cao su 

- Trùng hợp stiren nhưng chưa hiểu biết về sản phẩm 

- Trùng hợp nhiều monomer chứa liên kết đôi 

- Trùng hợp isoprene; nỗ lực chế tạo cao su 

1900: 

- Nghiên cứu một số hợp chất cao phân tử tự nhiên 

- Sản xuất công nghiệp nhựa Bakelit (Nhựa phenolfomađehit) 

- Lý thuyết về cấu trúc mạch cao phân tử 

- Sản xuất nilon và poliesste 

ta. Trách nhiệm của công dân đối với 

chính sách tài nguyên và bảo vệ môi 

trường. 

- Sản xuất cao su tổng hợp cho mục đích quân sự (chiến tranh thế giới thứ 2) 

1950: 

- Giải thích về tính chất của polime 

- Thương mại hóa thành công nhiều sản phẩm polime 

- Polime chịu nhiệt, một số vật liệu chức năng 

2000: 

- Tiến bộ trong lĩnh vực biopolime, công nghệ AND 

- Chức năng ứng dụng cho các ngành công nghệ cao 

5.1.1.2. Một số nhà bác học được giải Noben trong lĩnh vực polime 
















Staudinger (1953) 

Lý thuyết về mạch polime 

Flory (1974) 

Lý thuyết về nhiệt động, động học, phân tử khối 

và dung dịch 

Natta và Ziegler (1963) 

Trùng hợp phối trí và tổng hợp polime đều lập thể 

Merrifield (1984) 

Tổng hợp polipeptit trên pha rắn. 
















A.G.Mac Diamid, H. Shirakawa, A.J. Heeger 

Giải Nobel Hóa học năm 2000- Tìm ra polime dẫn điện 

R.H. Grubbs R.R. Schrock Y. Chauvin 

Giải Nobel Hóa học năm 2005 

Tìm ra phản ứng hoán vị (metathesis) và trùng hợp hoán vị mở vòng 

5.1.2. Khái niệm và phân loại polime 

5.1.2.1. Khái niệm: Polyme (polymer) poly ( nhiều) + meros (phần) 

Polime là hợp chất có khối lượng rất lớn, tạo thành từ sự kết hợp liên tiếp của các 

phân tử nhỏ giống hệt nhau (gọi là đơn vị hoặc mắt xích monomer) thông qua liên kết 

cộng hóa trị. “polime” = “ hợp chất cao phân tử” 
















Các hợp chất cao phân tử tồn tại dưới nhiều cấu 

dạng, thường gặp nhất là dạng sợi đan xen vào nhau. 

Sự khác biệt của polime với các hợp chất phân tử nhỏ 

Vật liệu polime 

- Độ bền cơ học, tính đàn hồi… 

- Tính dẻo, nhiệt rắn…. 

Dung dịch polime 

- Độ nhớt cao ngay cả ở nồng độ mol thấp 

- Đặc quánh, gel… 

5.1.2.2. Phân loại: Có nhiều cách phân loại polyme 

a. Phân loại theo nguồn gốc 

1) Polime tự nhiên: Chiết xuất, khai thác từ tự nhiên 

- Mủ cao su Hevea → cao su tự nhiên 

- Polysaccarit (xenlulozơ, tinh bột). 

- Polypeptit (collagen, gelatin…) 

2) Polyme nhân tạo. Thu được bằng cách biến tính polymer tự nhiên 

- Tơ xenlulozơ axetat, sợi visco… 

- Xenlulozơ nitrat, xenluloit (Xenlulozơ nitrat+ long não/ campho)… 

3) Polyme tổng hợp: Thu được từ phản ứng trùng hợp và phản ứng trùng ngưng. 

- Trùng hợp mạch 

PS, PE, PVC, poly (axitacrylic) 

- Trùng ngưng ( trùng hợp bậc) 

Poly(vinyl ancol), poly(etilen oxit) 

Poly este - 

PET 

Poly amit - Nilon® 


Polyuretan - Lyrca ® 

Nhựa epoxy - Araldite ® 















- Biến tính hóa học của polymer tổng hợp 

Polyacylonitrin (PAN) → Sợi cacbon 

b. Phân loại theo cấu tạo hóa học 

- Polyme mạch cacbon 

- Polyme dị mạch 

- Polyme mạch vô cơ: Là các polyme có mạch chính được cấu tạo từ các nguyên 

tố vô cơ như O, Si, Ti, Al 

c. Phân loại theo tính chất cơ lí: Polyme nhiệt dẻo, polymer nhiệt rắn, polymer 

đàn hồi (cao su),… Phương pháp này dựa trên cấu trúc cơ bản của polymer 

- Polyme nhiệt dẻo là những polymer mạch thẳng hoặc nhánh, có thể nóng chảy dưới 

tác dụng của nhiệt và có thể đúc thành bất kỳ chi tiết nào với bất kì hình dạng nào. 

Khi nguội chúng trở về trạng thái rắn. Trong quá trình gia công không xảy ra sự 

biến đổi hóa học nào trong polymer nên có thể gia công lại. 

- Polyme nhiệt rắn là polymer tạo mạng lưới không gian dưới tác dụng của nhiệt độ 

và trở thành trạng thái rắn, không tan, không chảy, không thể gia công lại. 

- Alastome là cao su, co giãn tốt và khi bỏ ngoại lực nó trở lại kích thước ban đầu rất 

nhanh. 

d. Phân loại theo lĩnh vực sử dụng: Polyme được chia thành các lĩnh vực sử 

dụng sau: Chất dẻo, sợi, cao su, sơn và keo 

e. Phân loại theo cấu trúc: Polyme mạch thẳng, polymer mạch nhánh, polymer 

không gian. 

5.1.3. Tính chất vật lí của polime 

- Các polime hầu hết là chất rắn, không bay hơi, không có nhiệt độ nóng chảy xác định 

mà nóng chảy ở một khoảng nhiệt độ khá rộng. Khi nóng chảy, đa số polime cho chất 

lỏng nhở, để nguội sẽ rắn lại gọi là chất nhiệt dẻo. Một số polime không nóng chảy khi 

đun mà bị phân hủy gọi là chất nhiệt rắn. 

- Đa số các polime không tan trong dung môi thông thường 

- Nhiều polime có tính dẻo, tính đàn hồi, một số có thể kéo thành sợi dai, bền. Có polime 

trong suốt mà không giòn. Nhiều polime có tính cách điện, cách nhiệt hoặc bán dẫn. 













5.1.4. Tính chất hóa học của polime 

a) Phản ứng giữ nguyên mạch polime 




Các nhóm thế đính vào mạch polime có thể tham gia phản ứng mà không làm thay đổi 

mạch polime 

Những polime có liên kết đôi trong mạch có thể tham gia phản ứng cộng và liên kết đôi 

mà không làm thay đổi mạch polime 

b) Phản ứng phân cắt mạch polime 

Nilon – 6 

c) Phản ứng khâu mạch polime 

- Sự lưu hóa cao su: 

Cao su hiđroclo hóa 

Khi hấp nóng cao su thô với lưu huỳnh thì thu được cao su lưu hóa. Ở cao su lưu hóa, các 

mạch polime được nối với nhau bởi các cầu –S–S– (cầu đisunfua) 
















- Nhựa rezit (nhựa bakelit): 

Khi đun nóng nhựa rezol thu được nhựa rezit, trong đó các mạch polime được khâu với 

nhau bởi các nhóm –CH2– (nhóm metylen) 

Polime khâu mạch có cấu trúc mạng không gian do đó trở nên khó nóng chảy, khó tan và 

bền hơn so với polime chưa khâu mạch 

5.1.4. Phương pháp điều chế polime 

a) Phản ứng trùng hợp 

Trùng hợp là quá trình kết hợp nhiều phân tử nhỏ (monome), giống nhau hay tương tự 

nhau thành phân tử rất lớn (polime) 

- Điều kiện cần về cấu tạo của monome tham gia phản ứng trùng hợp phải có là: 

+ Liên kết bội. Ví dụ: CH2 = CH2, CH2 = CH–C6H5 

+ Hoặc vòng kém bền: Ví dụ: 

- Trùng hợp chỉ từ một loại monome tạo homopolime. Ví dụ: 













- Trùng hợp mở vòng. Ví dụ: 




Nilon – 6 (tơ capron) 

- Trùng hợp từ hai hay nhiều loại monome (gọi là đồng trùng hợp) tạo copolime. Ví dụ: 

b) Phản ứng trùng ngưng 

- Khái niệm: 

+ Trùng ngưng là quá trình kết hợp nhiều phân tử nhỏ (monome) thành phân tử lớn 

(polime) đồng thời giải phóng những phân tử nhỏ khác (như H2O) 

+ Điều kiện cần để có phản ứng trùng ngưng là: các monome tham gia phản ứng trùng 

ngưng phải có ít nhất hai nhóm chức có khả năng phản ứng để tạo được liên kết với nhau 

- Một số phản ứng trùng ngưng: 

axit ε-aminocaproic 

axit ω-aminoenantoic 

5.2. Vật liệu polime 

5.2.1. Các vật liệu polime thông dụng 

5.2.1.1. Chất dẻo 

a. Khái niệm về chất dẻo và vật liệu compozit 

- Chất dẻo là những vật liệu polime có tính dẻo 

Nilon – 6 (tơ capron) 

Nilon – 7 (tơ enan) 
















- Vật liệu compozit là vật liệu hỗn hợp gồm ít nhất hai thành phần phân tán vào nhau mà 

không tan vào nhau 

b. Một số polime dùng làm chất dẻo 

- Polietilen (PE) 

- Poli(vinyl clorua) (PVC) 

- Poli(metyl metacrylat) 

- Poli(phenol-fomandehit) 

5.2.1.2. Tơ 

a. Khái niệm 

- Tơ là những vật liệu polime hình sợi dài và mảnh với độ bền nhất định. 

b. Phân loại: Tơ được chia thành hai loại 

- Tơ thiên nhiên: Tơ sẵn có trong tự nhiên 

- Tơ hóa học: Tơ được chế tạo bằng phương pháp hóa học 

Tơ hóa học lại được chia thành hai nhóm 

+ Tơ tổng hợp: Tơ được chế tạo từ các polime tổng hợp 

+ Tơ bán tổng hợp hay tơ nhân tạo: Tơ xuất phát từ polime thiên nhiên nhưng được chế 

biến thêm bằng phương pháp hóa học 

c. Một số loại tơ tổng hợp thường gặp 

- Tơ nilon – 6,6 

- Tơ nitron (hay olon) 

5.2.1.3. Cao su 


- Cao su là loại vật liệu polime có tính đàn hồi 

b. Phân loại: Có hai loại cao su là cao su thiên nhiên và cao su tổng hợp. 

5.2.1.4. Keo dán tổng hợp 



Keo dán là vật liệu polime có khả năng kết dính hai mảnh vật liệu giống nhau hoặc khác 

nhau mà không làm biến đổi bản chất các vật liệu được kết dính 

b. Phân loại 















* Theo bản chất hóa hoc: 

- Keo vô cơ (thủy tinh lỏng) 

- Keo hữu cơ (hồ tinh bột, keo epoxi) 

* Dạng keo: 

- Keo lỏng (hồ tinh bột) 

- Keo nhựa dẻo (matit) 

- Keo dán dạng bột hay bản mỏng 

c. Một số loại keo dán tổng hợp thông dụng 

* Keo dán epoxi: gồm 2 hợp phần: 

- Polime làm keo có chứa hai nhóm epoxi ở hai đầu 

- Chất đóng rắn thường là các triamin như H 2 NCH 2 CH 2 NHCH 2 CH 2 NH 2 

* Keo dán ure – fomanđehit 

d. Một số loại keo dán tự nhiên 

Poli(ure – fomanđehit) 

- Nhựa vá săm: là dung dịch dạng keo của cao su thiên nhiên trong dung môi hữu cơ như 

toluen… 

- Keo hồ tinh bột: là dung dịch hồ tinh bột trong nước nóng, dùng làm keo dán giấy. 

5.2.2. Các kí hiệu của chất dẻo: 

5.2.2.1. Kí hiệu viết tắt tên của polime: 

Các polime thông dụng 

PVC 

PS 

PE 

PIB 

NR 

PEO 

PP 

PA-6 

poly(vinyl clorua) 

Polystiren.. 

Polyetylen (PE) 

Polyisobutylen (PIB) 

Cao su tự nhiên (NR) 

Poly(etylen oxit) (PEO) 

Polypropylen (PP) 


Poly(ε-caprolactam) (PA-6) 















PA-6,6 

PET 

PVC 

PS 

PMMA 

PTFE 

Các họ polime 

PUR 

UP 

UHMWPE 

PE 

Poly(hexametylen adipamit) (PA-6,6) 

Poly(etylen terephtalat) (PET) 

Poly(vinyl clorua) (PVC) 

Poly styrene (PS) 

Poly(metyl metacrylat) (PMMA) 

Polytetrafloetylen (PTFE) 

Các polymer họ polyuretan 

Các polymer họ polyester không no. (unsaturated polyesters). 

(Ultra High Molecular Weight PolyEthylene) là tên của polyetilen 

siêu trọng lượng phân tử 

Các polyetilen “chung chung:” 

5.2.2.2. Ký hiệu sử dụng và tái chế nhựa 

Mã nhận 

dạng và tái 

chế nhựa 

Mô tả 

Số1 – Nhựa PET hoặc PETE (Polyethylene terephtalate) 

- Nhựa này được sư dụng để chế tạo các loại chai nước khoáng, chai nước 

ngọt, chai dầu ăn… 

- Loại nhựa này với đặc tính trong suốt, chịu được nhiệt độ thấp nên có thể 

cho vào tủ lạnh. 

- Không được cho vào lò vi sóng. 

- Đây là loại nhựa khá an toàn và không gây ra những tác hại xấu cho sức 

khỏe con người nên có thể dùng để chứa, đựng thực phẩm. Tuy nhiên chỉ 

nên sử dụng một lần rồi bỏ. (nhựa PET có bề mặt xốp nên vi khuẩn rễ tích tụ 

vì vậy chúng được khuyến cáo chỉ nên dùng và đựng thực phẩm 1 lần). 

- Loại nhựa này được tái chế rất rễ dàng. 

Số 2- Nhựa HDPE (high density polyethylene)- là polyetylen tỷ trọng 

cao 

- Dùng để chế tạo các bình nhựa cứng như các bình sữa, chai đựng sữa, nước 

trái cây, chai nước tẩy rửa, chai dầu gội đầu, các thùng nhựa đựng thực 

phẩm… 

- Chịu được nhiệt độ 110 0 C, có thể cho vào lò vi sóng công suất thấp. 

- Đây cũng được xem là loại nhựa an toàn, bề mặt trơn láng nên vi khuẩn 

khó tích tụ hơn. Loại nhựa này chiếm khoảng 50% thị trường chai nhựa. 

- Nhựa số 2 được tái chế rễ dàng 
















Số 3 – Nhựa PVC hoặc V (poly vinyl clorua) 

- Loại nhựa này sử dụng rộng rãi trong các sản phẩm như vật liệu xây 

dựng, màng bọc thực phẩm, áo mưa, ống dẫn nước, vỏ bọc dây cáp điện, 

mảnh nhựa hoặc hộp nhựa, màng co các loại chai, chai đựng dầu ăn… Nhựa 

PVC giá rẻ có độ dẻo cao, song chỉ chịu được nhiệt độ








các loại quần áo thời trang, quần áo đồng phục có cái nhìn tổng thể hơn về các loại chất 

liệu vải sợi đang được sử dụng phổ biến tại Việt Nam, công ty may đồng phục GLU xin 

được giới thiệu đến các bạn cách phân biệt các loại vải sợi thông dụng. 

Tổng quan về các loại vải sợi thông dụng 

Tuy có rất nhiều các loại vải sợi đang được sản xuất và lưu hành trên thị trường nhưng 

tựu chung lại thì các loại vải sợi vẫn nằm ở một trong 3 nhóm chính được phân theo 

nguồn gốc của sợi vải. 3 nhóm vải sợi đó là vải sợi thiên nhiên, vải sợi tổng hợp và vải 

sợi pha (kết hợp vải sợi thiên nhiên và vải sợi tổng hợp). Như chúng ta đã biết, mỗi loại 

vải sợi đều có những tính chất rất đặc trưng và có thể không dễ dàng để nhận biết. Mỗi 

loại vải thường được sử dụng với những mục đích khác nhau, hay nói đúng hơn là dùng 

để may các kiểu trang trang phục khác nhau, mặc vào những mùa khác nhau trong năm. 

Ví như mùa hè thì nên mặc các trang phục được may bằng các loại vải có độ thoáng mát 

cao làm bằng vải sợi tự nhiên như là Cotton, tơ tằm. Trang phục thể thao thì nên được 

may bằng các loại vải có độ bền hoặc độ co giãn cao, thường là các loại vải tổng hợp 

(nhân tạo) hay vải sợi pha để có thể đảm bảo độ bền thích hợp với quá trình tập luyện và 

hoạt động mạnh liên tục. 

Giới thiệu về các loại vải sợi thông dụng hiện nay 

5.3.1.1. Vải sợi thiên nhiên 

Vải sợi thiên nhiên là loại vải được đệt từ các sợi có sẵn trong thiên nhiên mà chủ yếu là 

từ các loại cây trồng do con người trồng và chăm sóc để khai thác lấy sợi dể dệt vải, đây 

là loại vải sợi chính được sử dụng từ hàng ngàn năm qua, từ thời cổ đại cho đến trước khi 
















cuộc cách mạng công nghiệp bắt đầu, loài người chỉ sử dụng các loại vải từ tự nhiên để 

làm trang phục. Các loại cây trồng chính để thu lấy sợi dệt vải đó là cây bông vải, cây 

lanh, cây gai, cây đay, chúng ta có thể thu được các loại sợi lanh, sợi gai, sợi đay để dệt 

ra các loại vải theo phương pháp thủ công hay công nghiệp. 

Kén tằm 

Ngoài các loại vải sợi tự nhiên có nguồn gốc từ thực vật mà chúng tôi vừa đề cập ở trên 

thì cũng có nhiều loại vải sợi có nguồn gốc từ động vật như: Vải lụa tơ tằm thu được từ 

việc nuôi tằm lấy tơ hay như sợi len thu được từ lông các loài thú như cừu, dê, lạc đà, thỏ 

mà chủ yếu là từ cừu. Vải sợi thiên nhiên được dùng phổ biến trên thế giới cũng như ở 

nước ta là vải dệt từ sợi bông, vải len, dạ và lụa tơ tằm. Đặc biệt hiện nay các loại vải lụa 

tự nhiên có nguồn gốc từ tơ tằm luôn là một loại vải quý được thế giới rất ưu chuộng và 

có giá bán cũng rất cao. 
















1. Vải Cotton (xơ cellulose) 

Nuôi cừu lấy lông 
















Cánh đồng bông 

– Nguồn gốc: Dệt từ sợi bông của cây bông vải, một loại cây trồng được biết tới từ thời 

cổ đại. 

– Ưu điểm: Hút ẩm cao, thấm hút mồ hôi rất tốt ( sợi bông có khả năng hút/ thấm nước 

rất cao, có thể thấm nước đến 65% so với trọng lượng) nên các loại quần áo may bằng vải 

sợi bông mặc rất thoáng mát, dễ chịu, thích hợp với khí hậu nhiệt đới hay các loại trang 

phục mùa hè. Sợi bông thân thiện với da người (không làm ngứa) và không tạo ra các 

nguy cơ dị ứng việc khiến cho sợi bông trở thành nguyên liệu quan trọng trong ngành dệt 

may. Trong ngành may mặc và chế biến người ta phân biệt các loại bông trước tiên theo 

chiều dài của sợi, sau đó đến mùi, màu và độ sạch của cuộn sợi. Sợi bông càng dài thì 

càng có chất lượng cao. Sợi bông dễ cháy nhưng có thể nấu trong nước sôi để tiệt trùng. 

– Nhược điểm: Dễ bị co, dễ nhăn nhàu nên phải ủi nhiều lần, khi ủi xong khó giữ nếp, dễ 

bám bẩn (Sợi bông có khuynh hướng dính bẩn và dính dầu mỡ), giặt khó sạch. Ngoài ra 

độ bền của vải không cao, dễ chảy sệ hoặc bị kéo dãn, dễ bị mục do vi khuẩn, nấm mốc 

xâm hại. 

– Cách nhận biết: Khi kéo đứt sợi thấy dai và chỗ đứt không bị xù lông. Khi vò nhẹ vải 

đẻ lai nhiều nếp nhăn. Khi đốt vải cháy nhanh và có mùi như giấy cháy, tàn tro trắng mủn 

nhanh. Khi đổ nước lên vải, vải rất hút nước, chỗ ướt loang rộng rất nhanh. 

– Ứng dụng: Dùng may quần áo mặc mùa hè, các loại áo thun công sở, áo thun cao cấp, 

phù hợp để may quần áo trẻ em, người già, người bệnh, trang phục bảo hộ lao động và 

trang phục quân đội. Vải cotton còn thích hợp cho đồ dùng sinh hoạt cần hút ẩm tốt như 

áo gối, chăn mền, tấm trải giường, khăn tay, khăn tắm, khăn bàn, khăn ăn, giày vải . 

– Bảo quản: Nhiệt độ ủi thích hợp từ 180 – 200 độ C, là khi vải ẩm, giặt bằng xà phòng 

kiềm. Phơi ngoài nắng, cất giữ nơi khô ráo để tránh bị ẩm mốc. 













2. Vải Lụa Tự Nhiên (xơ protid) 




Kén tằm 
















Sợi tơ tằm 

–Nguồn gốc: Dệt từ tơ của kén tằm. Có 4 loại tơ tằm tự nhiên, tơ của tằm dâu là loại 

được sản xuất nhiều chiếm 95% sản lượng trên thế giới. Sợi tơ tằm được tôn vinh là “Nữ 

Hoàng” của ngành dệt mặc dù sản lượng sợi tơ sản xuất ra thấp hơn nhiều so với các loại 

sợi khác như: bông, đay, gai. Lụa là một loại vải mịn, mỏng được dệt bằng tơ. Loại lụa 

tốt nhất được dệt từ tơ tằm. 

–Ưu điểm: Chất vải sáng, rất mềm mại, bóng mượt, nhẹ. Hút ẩm tốt, đem lại cảm giác 

thoáng mát cho người mặc. Cách nhiệt tốt nên mặc mát vào mùa hè ấm vào mùa đông. 

–Nhược điểm: Kém chịu nhiệt, nhiệt độ cao làm tơ lụa bị giòn, ánh nắng và mồ hôi dễ 

làm tơ mau mục và úa vàng, vải dễ co rút và nhăn. Kém bền với chất kiềm như bột giặt. 

Sợi tơ có thể hút ẩm, bị ảnh hưởng bởi nước nóng, axit, bazơ, muối kim loại, chất nhuộm 

màu. 

–Cách nhận biết: Sở mát tay, mặt vải láng mịn (Người cầm có thể cảm nhận được vẻ 

mịn và mượt mà của lụa không giống như các loại vải dệt từ sợi nhân tạo), óng ánh ( Mặt 

cắt ngang sợi tơ có hình dạng tam giác với các góc tròn. Vì có hình dạng tam giác nên 

ánh sáng có thể rọi vào ở nhiều góc độ khác nhau, sợi tơ có vẻ óng ánh tự nhiên ). Khi 

đốt lụa cháy chậm và có mùi khét như tóc cháy (tính chất chung của các loại vải có 

nguồn gốc từ đồng vật hay còn gọi là xơ protid), đầu đốt sủi bọt màu nâu, xốp, bóp vỡ 

vụn. 

– Ứng dụng: Lụa tơ tằm được dùng phổ biến nhất để may áo dài, váy dạ hội, đồ lễ phục, 

các hàng thời trang cao cấp. Quần áo bằng lụa rất thích hợp với thời tiết nóng và hoạt 

động nhiều vì lụa dễ thấm mồ hôi. Quần áo lụa cũng thích hợp cho thời tiết lạnh vì lụa 

dẫn nhiệt kém làm cho người mặc ấm hơn. 

–Bảo quản: Nhiệt độ là thích hợp từ 140 – 150 độ C. Là ở mặt trái hoặc mặt phải, dùng 

khăn ẩm để lên mặt vải trước khi là ở mặt phải. Nếu là ở nhiệt độ quá cao, tơ sẽ mất độ 

bóng. Không nên ngâm vải lâu trong xà bông nên Giặt bằng xà phòng trung tính như dầu 

gội đầu, chanh, bồ kết trong nước ấm., không nên phơi ở nơi có nhiệt độ và ánh nắng gắt 

sẽ làm lụa bị giòn và úa vàng nên phơi ở nơi râm mát, tránh ánh nắng mặt trời chiếu trực 

tiếp vào vải. 













3. Vải Len (xơ protid) 




Len thành phẩm 

– Nguồn gốc : Vải được dệt từ sợi thu được từ lông cừu và một số loài động vật khác, 

như dê, lạc đà. Người ta sản xuất len bằng dụng cụ quay các sợi lông cừu lại với nhau hay 

bện lại thành một liên kết sợi. Chất lượng của len được xác định bởi đường kính sợi, quá 

trình uốn, năng suất, màu sắc, và độ bền trong đó đường kính sợi là chất lượng quan 

trọng nhất để xác định đặc tính và giá cả. 

– Ưu điểm: Giữ nhiệt tốt do đó thường được may đồ giữ ấm, được yêu thích ở các nước 

ôn đới. Vải nhẹ, xốp, có độ bền cao. Ít nhăn, ít co giãn, ít hút nước. 

– Nhược điểm: Kém bền với kiềm, dễ bị vi khuẩn, nấm mốc phá huỷ. 

– Cách nhận biết: Cảm giác thô ráp khi cầm nắm, mặt vải có xù lông cứng, khi kéo đứt 

sợi có độ kéo dãn lớn. Vải cháy yếu, có mùi khét như tóc cháy ( xơ protid). Tro tàn đen, 

xốp, dễ vỡ. Len bị đốt cháy ở nhiệt độ cao hơn bông và một số sợi tổng hợp. 
















Lụa thời trang 

– Ứng dụng: Dùng để may quần áo mặc ngoài về mùa đông như áo khoác đồng phục, áo 

khoác thời trang, áo dạ, áo măng tô, làm chăn, khăn quàng cổ, mũ len, găng tay, tất. Cung 

cấp nguyên liệu để dệt, đan, chế tạo các loại áo len là mặt hàng áo giữ ấm thông dụng 

trên thế giới, nhất là những nước có khí hậu lạnh. 

– Bảo quản: Giặt bằng xà phòng trung tính tránh ngâm lâu, các loại hàng len cao cấp 

thường phải giặt khô, là hơi vì nếu giặt bình thường sẽ bị biến dạng, giảm chất lượng và 

vẻ đẹp của sản phẩm. Tránh giặt bằng nước nóng.Nên phơi ở nơi râm mát, thoáng gió. 

Cất giữ cẩn thận để tránh bị gián, nhậy cắn. 

5.3.2.2.. Vải sợi hóa học 

Là loại vải được dệt bằng sợi hóa học. Vải sợi hóa học có ưu điểm là trên bề mặt không 

có tạp chất, ít bị vi sinh vật và nấm mốc phá hủy. Căn cứ vào nguyên liệu ban đầu và 

phương pháp sản xuất mà người ta chia sợi hóa học ra làm 2 loại là sợi nhân tạo (Nguyên 

liệu là các loại tre, gỗ, nứa…có hàm lượng cellulose cao) và sợi tổng hợp ( Nguyên liệu 

ban đầu là than đá, dầu mỏ, khí đốt) 

– Sợi nhân tạo: Nguyên liệu là các loại tre, gỗ, nứa…có hàm lượng cellulose cao. Các 

nguyên liệu ban đầu được hoà tan trong các chất hoá học như soude, carbone disulfure, 

axit sulfurique, muối sulfate để có thể kéo thành sợi có thể dệt vải. Hai đại diện tiêu biểu 

của sợi nhân tạo Cellulose là sợi Viscose (rayon, polino…) và sợi Acetate. 

– Sợi tổng hợp: Nguyên liệu ban đầu là than đá, dầu mỏ, khí đốt, trải qua quá trình 

chuyển đổi phức tạp như chưng than đá, cracking dầu mỏ, tổng hợp polimer tạo thành 
















nguyên liệu để sản xuất sợi tổng hợp. Các nguyên liệu này có thành phần, tính chất khác 

hẳn nguyên liệu ban đầu. Có 5 nhóm chính phổ biến nhất của sợi tổng hợp là sợi PA ( Sợi 

polyamid dùng để dệt lụa nilon, vải dệt kim, dệt bít tất, chỉ may), sợi PE (Sợi polyester 

dùng để dệt, pha với cotton, với sợi viscose để dệt hàng vải pha), Sợi PAC dùng làm 

nguyên liệu dệ len nhân tạo ; pha với các loại sợi khác để dệt hàng vải pha. Sợi PVA 

dùng dệt vải may quần áo lao động, xe dây thừng, dây chão, lưới đánh cá. Sợi PU dùng 

dệt vải lycra, pha với các loại sợi khác để dệt vải may y phục ôm sát cơ thể như áo vận 

động viên, áo tắm, quần áo lót. 

Các loại vải được dệt từ các sợi hóa học: 

1. Vải dệt từ sợi nhân tạo Viscose – Rayon 

Viscose – Rayon 

– Nguồn gốc: Nguyên liệu là các loại tre, gỗ, nứa…các thành phần có hàm lượng 

cellulose cao. Về bản chất, viscose hoàn toàn tương tự như cotton, chỉ khác biệt ở 1 số 

tính chất vật lý và hoá học. Cấu trúc tinh thể trong viscose nhỏ hơn cotton 4 – 5 lần và 

mức độ định hướng thấp hơn. Sợi viscose yếu hơn sợi cotton. Sợi tơ viscose bóng hơn 

cotton và thân có hình trụ tròn hơn cotton. Viscose phản ứng với chất hoá học nhanh hơn 

cotton và phản ứng cả trong những điều kiện mà cotton tỏ ra khá bền như dung dịch kiềm 

đặc lạnh hay loãng nóng. 

– Ưu điểm: Mặt vải mềm mại, bóng. Hút ẩm tốt. 

– Nhược điểm: Dễ nhàu, hay bị co ngắn lại. 
















– Cách nhận biết: Mặt vải thường mềm mại. Khi đốt cháy tro tàn rất ít và chỉ có ở đầu 

đốt. 

– Ứng dụng: Vải rayon, satin dùng để may quần áo mặc ngoài, vải lót các loại quần áo 

cao cấp như veston. 

– Bảo quản: Nhiệt độ là thích hợp từ 130 – 140 độ C. Do dễ bị nhàu nên phải là với hơi 

nước. Giặt bằng xà phòng thường, không ngâm lâu, không vắt mạnh tay. Phơi trong bóng 

râm hoặc ở nơi thoáng khí. 

2. Vải sợi Acetate (CA) 

Acetate – Lụa nhân tạo 

– Nguồn gốc: Nguyên liệu là các loại tre, gỗ, nứa…các thành phần có hàm lượng 

cellulose cao. 

– Ưu điểm: Mặt vải mịn màng nhìn rất giống lụa thiên nhiên (nên acetate còn gọi là lụa 

nhân tạo) và tạo cảm giác cũng giống như vậy. Chất liệu này ít nhăn, dễ chăm sóc, ít bị 

trương nở, ít thấm nước. 

– Nhược điểm: Chất vải có độ bền kém và bị phá hủy bởi các loại acid, đặc biệt các loại 

acid vô cơ như Sulfuric acid, cũng như các chất kềm. 

– Cách nhận biết: Mặt vải thường mềm mại. Khi đốt cháy tro tàn rất ít, tàn vón cục, bóp 

không vỡ. 
















– Ứng dụng: Với mặt vải mịn màng như lụa vải sợi Acetat thường được dùng làm sơ mi, 

áo phụ nữ, áo đầm, vải lót, vải may cà vạt, đồ lót phụ nữ. 

–Bảo quản: Vì không chịu được chất kềm nên tránh dùng các loại bột giặt (tẩy) có độ 

kềm cao với loại sợi này. Để bảo quản độ bóng như lụa, vải sợi Acetate chỉ nên giặt với 

nước ấm và chỉ nên ủi mặt trong của quần áo lúc còn đang ẩm. 

3. Vải dệt từ sợi tổng hợp polyamid (PA) – Nylon 

Vải polyamid (PA) – Nylon 

– Nguồn gốc: Nguyên liệu ban đầu là than đá, dầu mỏ, khí đốt. 

– Ưu điểm: Khá nhẹ, khó bắt bụi, có độ bến kéo, bền ma sát, bền vi khuẩn rất cao, độ 

đàn hồi tương đối tốt nên ít bi nhàu nát, phơi mau khô. 

– Nhược điểm: Hút ẩm kém (khoảng 4,5%), khó thoát hơi, thoát khí, do đó khi mặc sẽ bị 

bí hơi. Bị lão hoá, trở nên ố vàng và giòn theo thời gian, nhất là khi thường xuyên phơi 

lâu dưới ánh nắng. Khả năng chịu nhiệt kém, dễ bị co và mềm nếu nhiệt độ bàn ủi quá 

150 độ C. 

– Cách nhận biết: Mặt vải bóng, sợi đều. Khi đốt, xơ cháy đầu đốt bị chảy nhựa màu hổ 

phách, cứng khi nguội và bóp không vỡ 

– Ứng dụng: Vải Nylon, dùng để may áo lót hoặc lót áo jacket. 
















-Bảo quản: Là ở nhiệt độ thấp, từ 120 – 150 độ C. Giặt bằng xà phòng giặt thường và 

phơi trong bóng râm. Không giặt bằng nước nóng quá 40 độ C. 

4. Vải dệt từ sợi tổng hợp polyester (PE) 

Vải Polyester (PE) 

– Nguồn gốc: Nguyên liệu ban đầu là than đá, dầu mỏ, khí đốt. Polyester là một loại sợi 

tổng hợp với thành phần cấu tạo đặc trưng là ethylene (nguồn gốc từ dầu mỏ). Quá trình 

hóa học tạo ra các polyester hoàn chỉnh được gọi là quá trình trùng hợp. Có bốn dạng sợi 

polyester cơ bản là sợi filament, xơ, sợi thô, và fiberfill. 

– Ưu điểm: Độ bền rất cao, không bị nấm mốc phá huỷ. Rất bền với ánh sáng và nhiệt độ 

cao, độ định hình cao, không bị co, không chảy xệ, giữ được form quần áo rất tốt. Do đó 

quần áo dễ là định hình và giữ nếp rất lâu, không bị mất đi sau khi giặt. Khả năng hấp thụ 

thấp của Polyester giúp nó tự chống lại các vết bẩn một cách tự nhiên. Vải PE không bị 

co khi giặt, chống nhăn và chống kéo dãn. Nó cũng dễ dàng được nhuộm màu nên có thể 

dễ dàng chọn màu cho trang phục. 

– Nhược điểm: Hút ẩm kém, mặc nóng. 
















– Cách nhận biết: Mặt vải bóng. Khi đốt vải cháy chậm có mùi khét của nhựa cháy, 

cháy xong vón cục cứng, bóp không vỡ, không có tro. 

– Ứng dụng: Vải dệt từ sợi polyester may nhiều loại y phục cho cả nam lẫn nữ, rất bền, 

giữ nếp rất đẹp, tuy nhiên do hút ẩm kém, không tạo được cảm giác mát mẻ nên thường 

được pha với cotton để may y phục hơn là dùng vải PE đơn thuần. PE trở thành một loại 

vải hoàn hảo đối với những ứng dụng chống nước, chống bụi, chống cháy và cách nhiệt 

do đó nó được dùng nhiều để sản xuất gối, chăn, áo khoác ngoài, áo thun giá rẻ, các 

loại áo thun quảng cáo, áo thun sự kiện và túi ngủ. 

-Bảo quản: Là ở nhiệt độ thấp từ 150 – 170 độ C. Giặt bằng xà phòng giặt thường, 

không giặt bằng nước nóng quá 40 độ C. 

5.3.1.3. Vải sợi pha 

Như đã đề cập ở trên khi chúng ta xét đến hai nhóm vải sợi dựa vào nguồn gốc là vải sợi 

tự nhiên và vải sợi tổng hợp thì mỗi loại đều có những ưu nhược điểm riêng có thể nói 

một cách tổng quan rằng. Các loại vải sợi tự nhiên thì có chung mang lại cảm giác thoáng 

mát, thoải mái khi mặc, không gây kích ứng da nhưng cũng có chung nhược điểm là độ 

bền không cao, dễ nhàu nên hay phải ủi, vải hay bị co rút hay chảy xệ và thường là có giá 

thành cao. Các loại vải sợi tổng hợp thường có chung ưu điểm là có độ bền cao, ít bám 

bẩn, không chảy xệ, không co rút nên giữ form áo rất tốt, ngoài ra giá thành cũng tương 

đối mềm hơn các loại vải sợi tự nhiên. Yếu điểm chủ yếu của các loại vải sợi nhân tạo là 

khả năng thấm hút mồ hôi kém nên không mang đến cảm giác thoáng mát khi mặc như 

đối với các loại vải sợi thiên nhiên, ngoài ra nhiều loại sợi nhân tạo rất dễ gây kích ứng 

da, nhất là đối với da của trẻ em. Chính vì lý do đó mà trong thực tế, người ta sử dụng 

vào lĩnh vực may mặc những loại vải pha thiên nhiên và sợi tổng hợp, nghĩa là các sợi 

khác nhau pha trộn theo một tỉ lệ nhất định để tạo thành loại vải mang tính ưu việt của 

các sợi thành phần 

Một vài loại vải sợi pha tiêu biểu 

1. Vải pha PECO: PE + COTTON 

– Vải Tixi: Dệt bằng sợi pha theo tỉ lệ 65% sợi polyester và 35% sợi bông cotton được 

vải KT, gabardine, soire có được ưu điểm của hai loại vải PE và Cotton. Vải PE: bền, 

không nhàu, vải Cotton: hút ẩm tốt, mặc thoáng mát. 
















Vải Tixi 

– Vải Sợi CVC (Chief Value of Cotton): Là sợi với thành phần chính là cotton; ví dụ 

CVC 65% cotton và 35% PE. Vải sợi pha này mang tính chất của cả hai loại sợi cấu 

thành nên nó là sợi cotton và PE. 
















Vải Sợi CVC 













2. Vải pha PEVI: PE + VISCOSE : Sợi TR (Tetron Rayon) 




Vải TR (Tetron Rayon) 

Là sợi với thành phần bao gồm PE và Viscose; ví dụ TR 65 % PE và 35 % Viscose. Vải 

sợi pha này mang tính chất của cả hai loại sợi cấu thành nên nó là sợi PE và sợi Viscose. 

Vải pha có những ưu điểm hơn hẳn vải sợi bông hoặc vải sợi hoá học: bền, đẹp, dễ 

nhuộm màu, ít nhàu nát, mặc thoáng mát, giặt chóng sạch, mau khô. Chính vì những ưu 

điểm có được mà vải pha được sử dụng rất rộng rãi để may các loại quần áo và các sản 

phẩm dệt may khác. Thông thường hiện nay đa số các sản phẩm thời trang và quần áo 

đồng phục công ty thường được may bằng các loại vải sợi pha. 

5.3.2. Chất dẻo và sử dụng đồ nhựa: 

Số 1- Nhựa PET hay PETE (Polyethylene Terephtalate): 

- Loại nhựa này với đặc tính trong suốt, chịu được nhiệt độ thấp nên có thể cho vào tủ 

lạnh (cả ngăn mát lẫn ngăn đông). 

- Nhựa PET khá an toàn, dùng chế tạo vỏ chai dầu gội, nước súc miệng, sữa tắm... 

- Được dùng nhiều trong ngành giải khát nước uống, nước ngọt. Trên các chai đựng nước 

khuyên nên dùng 1 lần để tránh nhiểm khuẩn nên mọi người nhầm tưởng sản phẩm thuộc 

loại nhựa PET-1 là dùng 1 lần. 

















Số 2 - Nhựa HDPE: 

- Dùng để chế tạo các bình nhựa cứng như bình đựng sữa, bình đựng chất tẩy rửa, dầu ăn, 

đồ chơi và một số túi nhựa. 

- Chịu được nhiệt độ 110 độ C, có thể cho vào lò vi sóng ở công suất thấp. 

- Khi tái sử dụng cần hết sức lưu ý, vì loại nhựa này khó làm sạch, các chất còn sót lại rất 

dễ trở thành ổ vi khuẩn. 
















Số 3 - Nhựa PVC: 

- Nhựa này thường được dùng trong áo mưa, vật liệu xây dựng (như ống nước...). 

- Không được đựng thực phẩm vì dễ sinh ra các chất độc hại. 


Số 4 - Nhựa LDPE: 

- Nhựa này được dùng phổ biến để sản xuất các hộp mì ăn liền, vỏ các loại bánh snack, 

bao bì đựng thực phẩm... 
















- Không nên cho những đồ dùng bằng nhựa này vào lò vi sóng để hâm, nấu thức ăn sẽ 

gây hại cho sức khoẻ. 

Số 5 - Nhựa PP (Polypropylene): 

- Được dùng để sản xuất các hộp đựng thực phẩm, cốc đựng cà phê... 

- Nhựa này an toàn và chịu nhiệt lên tới 167 độ C nên có thể sử dụng trong lò vi sóng. 

Số 6 - Nhựa PS: 

- Thường có ở các hộp xốp đựng đồ ăn nhanh, chén đĩa dùng 1 lần, các hộp xốp dùng để 

ướp lạnh... 

- Không nên dùng PS để đựng thức ăn nóng (trên 70 độ C) vì ở nhiệt độ cao lượng 

Monostyren giải phóng ra lượng lớn sẽ tổn hại cho sức khoẻ. 

- Không nên sử dụng trong lò vi sóng. 
















Số 7 - Other 

- Là những loại nhựa còn lại, nhưng phổ biến nhất là nhựa PC và Tritan. 

- Nhựa PC thường được đưa vào sản xuất các loại bình đựng nước hay bình sữa em bé. 

Đã có nhiều ý kiến tranh cãi chất liệu nhựa này không an toàn với người tiêu dùng vì 

chứa BPA. Tuy nhiên, "Vào năm 2014, FDA đã công bố bản báo cáo mới nhất, xác nhận 

giới hạn tiếp xúc ban đầu vào năm 1980 là 50 µg/kg (khoảng 23 µg/lb) hàng ngày và kết 

luận rằng BPA có thể an toàn ở mức hiện tại được cho phép". 













5.4. Rác thải nhựa 




5.4.1. Báo động về tác động của rác thải polime 

5.4.1.1, Bãi biển ngập rác thải ở “thiên đường” du lịch Hawaii 

Nằm ở ngay thiên đường Hawaii, bãi biển Kamilo ở Mỹ luôn trong tình trạng ngập trong 

rác thải. Đây là nơi du khách không thể tham dự những bữa tiệc lướt sóng sôi động. 

Khoảng 90% lượng rác thải ở đây là đồ nhựa 

Nằm ở phần mũi phía đông nam xa xôi của Đảo Lớn ở Hawaii là bãi biển Kamilo. Nơi 

đây nằm đúng vị trí dòng xoáy vòng đại dương. Tại vị trí này, các dòng hải lưu mang 

theo rác thải trên khắp Bắc Thái Bình Dương, bao gồm các những vùng nước ven biển 

ngoài khơi Bắc Mỹ và Nhật Bản, biến nơi này thành bãi chứa rác khổng lồ. Theo đó, gần 

90% số lượng rác thải ở đây là đồ nhựa. 

Các quần đảo của Hawaii trải dài khoảng 1500 dặm về phía tây của Đảo Lớn tới Kure 

Atoll. Chúng thu thập khối lượng rác khổng lồ để rồi tập kết lại trên bãi biển Kamilo. 

Những năm gần đây, nhiều hoạt động cộng đồng đã diễn ra ngay trên bãi biển. Các tình 

nguyện viên nỗ lực loại bỏ từ 15-20 tấn rác thải mỗi năm. Tuy nhiên, tình trạng này vẫn 

chưa có dấu hiệu giảm. Người ta vẫn thấy những đống rác nhựa cao tới 3m nằm rải rác 

dọc theo bờ biển. 
















Đây là nơi tập kết rác thải của khu vực Thái Bình Dương 

Gần 90% rác thải trên bờ biển là nhựa 

Rác thải nhựa ở đây gồm cả những mảnh vỡ nhỏ. Chúng còn được gọi là “cát nhựa”. 

Thậm chí, số lượng cát nhân tạo này còn vượt quá so với cát tự nhiên của bãi biển. Đây 

cũng là bãi biển duy nhất ở hòn đảo thiên đường Hawaii, nơi du khách không được chiêm 

nhưỡng những điệu nhảy Hula quyến rũ hay tham dự bữa tiệc lướt sóng sôi động. 
















Thậm chí số lượng “cát nhựa” từ rác thải còn lớn hơn cát nhân tạo 

Nằm gần chính giữa Thái Bình Dương, Hawaii như một chuỗi ngọc dài 2450 km. Nơi 

này được biết tới như một thiên đường du lịch xứ sở nhiệt đới của thế giới. Hawaii gồm 

hơn một trăm hòn đảo lớn nhỏ, là nơi tập trung nhiều thắng cảnh tuyệt đẹp. Ấn tượng 

nhất ở Hawaii chính là những ngọn núi lửa còn đang hoạt động, hay bãi biển Huanda là 

nơi lướt ván nổi tiếng nhất thế giới. 

5.4.1.2. Các quốc gia châu Á xả rác thải nhựa hơn cả thế giới cộng lại 

Rác thải nhựa ở Trung Quốc. 

Lượng rác thải nhựa chưa được phân huỷ hay tái chế từ năm 1950 tới nay là 4.9 tỷ tấn. 

Rác thải nhựa thải ra nhiều trên đất liền, nhưng phần lớn thải vào môi trường tự nhiên, 


trong đó khoảng 10 triệu tấn hàng năm bị thải vào đại dương. 50% rác thải nhựa đến từ 















đồ dùng nhựa sử dụng một lần rồi bỏ. Và chúng ta sẽ mất hàng trăm năm mới có thể phân 

huỷ hết lượng rác này. 

Ngoài chuyện rác thải nhựa dĩ nhiên là xấu và hại cho tự nhiên, nó còn làm hại sinh vật 

biển, và khi tiếp xúc với nước mặn và ánh sáng mặt trời, có thể bị tách ra thành vi hạt 

nhựa có khả năng làm sinh vật biển nhiễm độc và do đó làm hại cả loài người. 

Các quốc gia phát triển la làng chuyện nhiễm rác thải nhựa. Vấn đề tệ đến đâu? Kỳ thực, 

rác thải nhựa chỉ chiếm 10% tổng lượng rác thải 1.3 tỷ tấn hàng năm. Ô nhiễm không khí 

thì giết chết 7 triệu cái chết của con người mỗi năm. Khí thải carbon do con người thải ra 

làm axít hoá đại dương chính là hiểm hoạ huỷ diệt san hô và các loại sinh vật biển. Dĩ 

nhiên, đã có nhiều hoạt động tích cực ngăn chặn ảnh hưởng của rác thải nhựa. Năm 2008, 

Rwanda đưa ra luật cấm túi ni lông. 

Nhiều quốc gia khác đã thực hiện theo sau đó. Tháng 12/2017, 193 quốc gia cam kết 

ngăn chặn rác thải nhựa không xâm hại đại dương, từ đó ngăn chặn rác thải nhựa xâm hại 

môi rtường tự nhiên. 

Để làm được điều này, rác thải nhựa trước hết phải được thu hồi. Tại các quốc gia phát 

triển, điều này đã được thực hiện gần 100%. Nhưng 5 quốc gia châu Á có lượng rác thải 

nhựa thải vào đại dương nhiều hơn cả thế giới cộng lại là: 

1. Thailand 2. China 3. Indonesia 4. Phillipines 5. Vietnam 

Cho nên, nếu thế giới muốn giải quyết vấn nạn rác thải nhựa, chuyện đầu tiên cần làm là 

giải quyết vấn đề tại 5 bãi rác lớn nhất thế giới này. Nếu không, thì tất cả những thứ thế 

giới làm, chỉ là giọt nước trong đại dương, sẽ chẳng tới đâu hết. 

5.4.2. Báo động rác thải nhựa ở Việt Nam 

Hiện trên thế giới cứ mỗi phút có 1 triệu chai nhựa được bán ra, mỗi năm 5.000 tỷ túi 

nilon được tiêu thụ. Còn ở Việt Nam, thống kê bình quân, mỗi hộ gia đình sử dụng 

khoảng 1 kg túi nilon/tháng. Riêng Hà Nội và TP Hồ Chí Minh trung bình mỗi ngày thải 

ra môi trường khoảng 80 tấn nhựa và nilon 
















Theo đánh giá của Bộ TN&MT, lĩnh vực tái chế chất thải nhựa của Việt Nam vẫn chưa 

phát triển. Tỷ lệ phân loại chất thải tại nguồn rất thấp, hầu như các loại chất thải được 

dồn chung với nhau và được thu gom bởi các xe chở chất thải. Đơn cử như Thành phố Hồ 

Chí Minh, mỗi năm, có khoảng 250.000 tấn chất thải nhựa được tạo ra; trong đó, 48.000 

tấn được chôn trong các bãi chôn lấp (đa số là nhựa có giá trị thấp) chiếm 19,2%; còn lại 

hơn 200.000 tấn chất thải nhựa được tái chế hoặc thải trực tiếp ra môi trường. 

Đáng nói là công nghệ tái chế nhựa được sử dụng ở các thành phố lớn của Việt Nam đã 

lỗi thời, hiệu quả thấp, chi phí cao và gây ô nhiễm môi trường. Bên cạnh đó, hoạt động 

tái chế chất thải nhựa chưa được tổ chức với quy mô lớn, chủ yếu được thực hiện bởi các 

doanh nghiệp nhỏ nên hiệu quả thấp. Trong khi đó thói quen của người dân dùng túi 

nilon, đồ dùng nhựa một lần ngày càng gia tăng. Đáng lo ngại người dân vẫn chưa có thói 

quen phân loại rác sinh hoạt hàng ngày, việc lẫn các loại chất thải nhựa, đặc biệt là nilon 

tương đối phổ biến. Điều này càng khiến việc xử lý rác thải nhựa thêm khó khăn. Vấn đề 

xử lý các loại rác thải hiện rất khó khăn, đặc biệt là sự nguy hiểm của túi nilon, loại rác 

thải rất khó phân hủy. 
















Người ta ước tính rằng, nếu không đựng thực phẩm bằng các túi nilon thì mỗi năm nước 

Cộng hòa Pháp sẽ tiết kiệm được 3,3 tỷ chiếc túi nilon, tương đương với 550 tấn nhựa. 

Đây là một trong những kết luận được các nhà nghiên cứu Pháp đưa ra mới đây. 

Còn ở Việt Nam, mỗi ngày các bà nội trợ cũng thải ra hàng triệu túi, bao bì bằng nilon. 

Chỉ một phần nhỏ trong số này được thu gom, tái chế, còn phần lớn bị vứt đi vô tội vạ 

không chỉ gây lãng phí về kinh tế, mà còn đặt ra nhiều vấn đề về môi trường. Việc quá 

lạm dụng sản phẩm nilon trong bao gói, đựng, chứa thực phẩm, hàng hóa, cùng với sự 

bừa bãi, vô ý thức của con người đã tạo nilon thành một loại rác thải lan tràn khắp nơi, từ 

các khu du lịch, di tích, danh lam thắng cảnh đến đồng ruộng, hồ ao, sông ngòi… Theo 

Quỹ quốc tế Bảo vệ thiên nhiên (WWF), các bãi biển của Pháp luôn bị ô nhiễm bởi 

khoảng 122 triệu chiếc túi nilon. ở Việt Nam, chưa có con số thống kê cụ thế, nhưng chắc 

chắn mức độ ô nhiễm và khối lượng rác thải nilon sẽ vượt qua con số này nhiều. 

Việt Nam chỉ đứng sau Trung Quốc, Indonesia và Philippines về số lượng rác thải 

nhựa gây ô nhiễm xả ra môi trường biển. 
















Để vứt bỏ một túi nilon chỉ tốn 1 giây, nhưng nếu không có sự tác động bởi nhiệt độ cao 

của ánh sáng mặt trời thì phải mất từ 500 năm đến 1.000 năm chúng mới có thể phân hủy 

được. Tuy nhiên, nếu đốt nilon không đảm bảo yêu cầu kỹ thuật, công nghệ sẽ gây ô 

nhiễm môi trường, nguy hại đến sức khỏe con người và động vật. 

Theo các nhà khoa học, trong một số loại túi nilon có lẫn lưu huỳnh, dầu hỏa nguyên 

chất, khi bị đốt cháy, gặp hơi nước sẽ tạo thành axit sunfuric dưới dạng các cơn mưa axit, 

rất có hại cho phổi người và động vật. Tệ hơn, túi nilon làm bằng nhựa PVC (Poly 

vinylclorua) có chứa Clo, khi cháy tạo ra chất Điôxin và Axit clohiđric vô cùng độc hại. 

Mặt khác, việc sử dụng bao bì nilon có thể gây nguy hại đối với môi trường bởi đặc tính 

không phân hủy của Plastic. Bao bì nilon lẫn vào đất làm cản trở quá trình sinh trưởng 

của các loài thực vật bị nó bao quanh, cản trở sự phát triển của cây cỏ, dẫn đến hiện 


tượng xói mòn ở các vùng đồi núi. Bao bì nilon bị vứt xuống cống làm tắc các đường dẫn 

nước thải, làm tăng khả năng ngập lụt của các đô thị về mùa mưa. Sự tắc nghẽn hệ thống 















thoát nước thải sẽ làm cho ruồi muỗi phát sinh, lây truyền dịch bệnh. Bao bì nilon trôi ra 

biển làm chết các sinh vật khi chúng nuốt phải hoặc mắc phải. Nhưng nguy hại hơn cả là 

tác hại của bao bì nilon đối với sức khoẻ con người. Những bao bì nilon nhuộm màu sẽ 

làm ô nhiễm thực phẩm do chúng chứa các kim loại như chì, Ca-đi-mi (một loại kim loại, 

sản phẩm phụ của quá trình sản xuất kẽm, chì, đồng từ quặng) gây tác hại cho não và là 

nguyên nhân chính gây ra bệnh ung thư phổi. Khi bị đốt cháy, các loại bao bì nilon sẽ tạo 

thành nhiều khí độc, đặc biệt là chất Điôxin có thể gây ngộ độc, gây ngất, nôn ra máu, 

khó thở, gây rối loạn chức năng, bị ung thư, giảm khả năng miễn dịch, ảnh hưởng đến các 

tuyến nội tiết. Với phụ nữ đang trong thời kỳ mang thai, khi hít phải loại khí này, rất dễ 

đứa trẻ sinh ra sẽ bị mắc các dị tật bẩm sinh. 

Nguyên liệu nhựa hiện có mặt trên thị trường mà các đơn vị sản xuất nhựa thường dùng 

để sản xuất nhựa gia dụng như PP (Polypropilen), PVC, PE (Polyetylen), PS (Polystiren), 

ABS (Poly acronitril butadien stiren), HIPS, PET…; tùy tính năng từng loại mà nhà sản 

xuất chế tạo các sản phẩm khác nhau. Trong đó, tính chất của nhựa PVC là rắn, kháng 

thời tiết tốt, chống lão hóa cao, độ bền sử dụng cao nhưng độc trong quá trình sản xuất, 

thường ứng dụng để làm ống nước, tấm cứng; do vậy, từ lâu trên thế giới đã cấm dùng 

nhựa PVC trong sản xuất bao bì thực phẩm. 

Các nhà chuyên môn khẳng định: bản thân nguyên liệu nhựa không độc. Chính những 

chất phụ gia cho vào trong quá trình sản xuất mới là chất gây độc, và nhà sản xuất phải 

ghi rõ thành phần nguyên liệu nhựa để người tiêu dùng nhận biết và chọn lựa được sản 

phẩm an toàn. Theo Trung tâm Kỹ thuật chất dẻo thành phố Hồ Chí Minh, ngoài nhựa 

nguyên sinh, các nhà sản xuất còn đưa vào các chất phụ gia như chất gia cường, chất chịu 

thời tiết, chất chống tia tử ngoại, bột màu… làm cho sản phẩm có nhiều độc tố gây hại 

cho người sử dụng. 

Phó giáo sư Nguyễn Văn Khôi, phòng Vật liệu Polymer, Viện Khoa học Việt Nam cho 

biết, Bisphenol-A (BPA) thuộc nhóm Polycarbonat, gồm các chất Polymer dẻo nóng và 

trong suốt, được sử dụng để tráng bên trong các sản phẩm bằng nhựa và kim loại đựng 


thực phẩm (bát đĩa, cốc, cặp lồng, hộp, chai). BPA có thể thôi nhiễm khi bao bì được đun 

nóng, được làm sạch bằng các chất tẩy rửa mạnh hoặc tiếp xúc với thức ăn hoặc đồ uống 















có tính Axít. Tại Mỹ, người ta đã cảnh báo BPA có thể ảnh hưởng xấu đến khả năng sinh 

sản của cả nam và nữ, làm thay đổi chức năng của hệ miễn dịch, gây rối loạn hành vi và 

khả năng nhận thức. 

Theo Tiến sĩ Nguyễn Cửu Khoa, Phó Viện trưởng Viện Công nghệ Hóa học, túi nilon 

thường được những người bán hàng dùng đựng thực phẩm được làm từ nhựa PE 

(Polyetylen) hoặc nhựa PP. Thành phần của các loại nhựa này không chứa độc, nhưng 

những chất phụ gia làm cho nhựa mềm, dẻo lại có khả năng gây độc cho người. Những 

loại túi này hoặc hộp nhựa, bình nhựa, túi nhựa có thể có chất độc DOP (Dioctin 

phatalat). 

Các tiêu chí để người tiêu dùng chọn sản phẩm nhựa dùng đựng thực phẩm an toàn gồm 

có: độ trong suốt, độ bóng, độ dẻo dai, các ký hiệu ghi trên sản phẩm và thương hiệu của 

nhà sản xuất. Những loại bao bì tái chế thì không được ghi gì cả để phân biệt loại thu hồi 

tái chế và loại tinh khiết. Bao bì được sản xuất từ loại nhựa tinh khiết thì luôn luôn được 

ghi tên loại nhựa ở dưới đáy bao bì (theo quy định quốc tế trong lĩnh vực nhựa). 

Không những cần lưu ý khi sử dụng bao bì đựng thực phẩm, người tiêu dùng còn phải 

biết trang bị kiến thức để tự bảo vệ mình. 

Để ngăn chặn sự “bùng phát” của túi nilon trên phạm vi toàn cầu, nhiều quốc gia đã thực 

hiện các chiến dịch giảm thiểu sử dụng túi nilon bắt đầu từ hệ thống các siêu thị, cửa 

hàng. ở nhiều siêu thị tại Pháp, Hà Lan đã không phát túi nilon đựng đồ. Khách hàng 

được khuyến khích mua các túi đựng hàng lớn bằng nilon tự hủy, giấy… (giá chỉ 0,1-0,2 

euro), có thể sử dụng nhiều lần và đã nhận được sự ủng hộ, hưởng ứng của đông đảo 

người dân. 

ở Hoa Kỳ, tháng 3/2007, Hội đồng thành phố San Francisco đã thông qua dự luật cấm sử 

dụng túi nilon trong việc gói, bọc hàng trong các siêu thị lớn, nhằm thúc đẩy việc sử dụng 

các vật liệu có khả năng tái sinh để bảo vệ môi trường. Từ tháng 9/2007, các siêu thị lớn, 

hiệu thuốc ở thành phố này đã sử dụng các loại túi nhựa tự hủy, túi vải và túi sử dụng 

nhiều lần. Với lệnh cấm này, mỗi năm San Francisco tiết kiệm được 1,7 triệu lít dầu, đỡ 


tốn công chôn lấp 1.400 tấn rác nilon. 















Kể cả những quốc gia ở Châu Phi như Uganda, Kenya, Tanzania… cũng đang có những 

động thái cấm nhập khẩu, sản xuất, tăng thuế đối với mặt hàng túi nhựa (“vết đen” của 

diện mạo môi trường Châu Phi) nhằm hạn chế tối đa những ảnh hưởng tiêu cực của túi 

nilon đối với môi trường. 

ở Việt Nam hiện nay, một số các siêu thị lớn như hệ thống Metro Cash and Carry… cũng 

đã áp dụng các biện pháp nhằm hạn chế sử dụng túi nilon như: không phát túi khi mua 

hàng mà thay vào đó là các loại túi nhiều lần… Bộ TN&MT đã có những khuyến cáo và 

biện pháp nhằm hạn chế sử dụng túi nilon và tác hại của túi nilon đến môi sinh. 

6. KẾ HOẠCH TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 

6.1. Đối tượng dạy học 

HS lớp 12 – Trường THPT 

6.2. Kế hoạch dạy học 

Thời gian Nội dung Hình thức Dự kiến sản phẩm 

Buổi 

1 

1 

tuần 

Tiết 1 

Tiết 2 

Tiết 3 

Hoạt động khởi 

động 

Hoạt động 1: Tìm 

hiểu khái quát về 

polime 

Hoạt động 2: Tìm 

hiểu về vật liệu 

Hoạt động 3: Vận 

dụng kiến thức mới 

Hoạt động 4: Xây 

dựng kế hoạch cho 

nội dung 6 

Triển khai nội 

dung 6 – thực hiện 

dự án 

Dạy học toàn lớp, 

trên lớp 

Dạy học theo nhóm, 

trên lớp: làm việc với 

tài liệu 


trên lớp: thảo luận 

nhóm 

Dạy học toàn lớp 


trên lớp 

Ở nhà 

Bài trình bày của học sinh, 

phiếu học tập 

Bài trình bày của học sinh, 

phiếu học tập 

Bài kiểm tra 15 phút 

Bảng kế hoạch làm việc và 

bảng phân công công việc 
















Buổi 

2 

Tiết 

1, 2 

6.3. Nội dung 1: Hoạt động khởi động 

a, Mục tiêu 

HS xác định được chủ đề, đặt được câu hỏi học tập cho chủ đề. 

b, Nội dung 

* GV chia lớp thành 4 nhóm, cho HS quan sát video về ý nghĩa của các kí hiệu dưới đáy 

chai nhựa, đưa ra câu hỏi cho HS 

Câu hỏi: 

a, Các kí hiệu viết tắt mà em quan sát được là gì? 

b, Cho biết ý nghĩa của các kí hiệu đó là gì? 

c, Viết tên đầy đủ của các các kí hiệu đó (HS có thể tìm hiểu trên internet, tài liệu khác). 

* HS tiến hành thảo luận theo nhóm để trả lời các câu hỏi, đại diện nhóm trình bày câu trả 

lời của nhóm. 

c, Kỹ thuật tổ chức 

- GV cho HS quan sát video, đưa ra câu hỏi. 

- HS thảo luận theo nhóm, báo cáo kết quả thảo luận. 

- Nhóm HS khác phản biện, bổ sung. 

- GV quan sát, hỗ trợ trong quá trinh thảo luận, đưa ra gợi ý nếu HS không trả lời được 

d, Sản phẩm học tập 

Tổng kết hoạt động 

của nội dung 6 

Tiết 3 Hoạt động đánh 

giá, tổng kết chủ 

đề 

Câu hỏi học tập cho chủ đề 

Dạy học toàn lớp, 

trên lớp 


trên lớp 

6.4. Nội dung 2: Hoạt động tìm hiểu khái quát về polime 


Trưng bày các sản phẩm, báo 

cáo của học sinh 


- HS nêu được khái niệm, đặc điểm cấu tạo, tính chất vật lí, tính chất hóa học và một số 

phương pháp tổng hợp polime. 















b, Nội dung 

- GV chia lớp thành 4 nhóm, cho các nhóm thảo luận và hoàn thành các phiếu học tập 1, 

2, 3, 4. 

1, Polime là gì? 

2, Nêu đặc điểm cấu tạo của polime. 

Phiếu học tập 1 (Nhóm 1) 

3. Viết công thức cấu tạo dạng mạch hở của polime. 


1, Polime có đặc điểm gì về trạng thái, nhiệt nóng chảy, nhiệt độ bay hơi, tính tan? 

2, Chất nhiệt dẻo, chất nhiệt rắn là gì? 


1, Phản ứng phân cắt mạch của polime có đặc điểm gì? Lấy ví dụ. 

2, Phản ứng giữ nguyên mạch của polime có đặc điểm gì? Lấy ví dụ. 

3, Phản ứng tăng mạch cacbon của polime có đặc điểm gì? lấy ví dụ. 

1, Polime được điều chế bằng cách nào? 


2, Phản ứng trùng hợp là gì? điều kiện để thực hiện phản ứng trùng hợp là? 

3, Phản ứng trùng ngưng là gì? điều kiện để thực hiện phản ứng trùng ngưng? 


- GV chia nhóm và phát phiếu học tập cho các nhóm. 

- HS thảo luận theo nhóm, nhóm cử đại diện trình bày kết quả thảo luận nhóm. 

- Các nhóm khác bổ sung, phản biện. 


















- HS hoàn thành phiếu học tập 1, 2, 3 và 4. 

6.5. Nội dung 3: Hoạt động tìm hiểu về các vật liệu polime 


HS nêu được khái niệm, thành phần chính, sản xuất và ứng dụng của chất dẻo, tơ, cao su 

và keo dán tổng hợp. 

b, Nội dung 

GV chia lớp thành 4 nhóm và đưa ra nhiệm vụ cho từng nhóm. 

Nhóm Nhiệm vụ Sản phẩm 

Nhóm 1 Tìm hiểu về khái niệm, thành phần 

chính, sản xuất và ứng dụng của 

chất dẻo 

- Khái niệm chất dẻo 

- Thành phần chính của chất 

dẻo 

- Phương pháp sản xuất 1 số 

chất dẻo 

- Ứng dụng của một số chất 

dẻo 

Nhóm 2 Tìm hiểu về khái niệm, phân loại, 

thành phần chính, sản xuất và ứng 

dụng của tơ 

- Khái niệm tơ 

- Phân loại tơ 

- Thành phần chính của tơ 


loại tơ 

- Ứng dụng của một số loại tơ 

Nhóm 3 

Nhóm 4 


Tìm hiểu về khái niệm, phân loại, 

thành phần chính, sản xuất và ứng 

dụng của cao su 

Tìm hiểu về khái niệm, thành phần 

chính, sản xuất và ứng dụng của 

chất dẻo 

- Khái niệm cao su 

- Phân loại cao su 

- Thành phần chính của cao su 


loại cao su 

- Ứng dụng của một số loại cao 

su 

- Khái niệm keo dán 

- Thành phần chính của một số 

loại keo dán 



- Ứng dụng của một số 1 số 

















- GV chia nhóm và phát phiếu học tập cho các nhóm. 

- HS thảo luận theo nhóm, nhóm cử đại diện trình bày kết quả thảo luận nhóm. 

- Các nhóm khác bổ sung, phản biện. 



Báo cáo kết quả hoạt động của 4 nhóm trên giấy A4 

6.6. Nội dung 4: Hoạt động vận dụng kiến thức mới 


HS vận dụng kiến thức đã tìm hiểu để hoàn thành bài kiểm tra 15 phút 

b, Nội dung 

Câu 1. Loại cao su nào sau đây là kết quả của phản ứng đồng trùng hợp ? 

A. Cao su buna B. Cao su buna – N 

C. Cao su isopren D. Cao su clopen 

Câu 2. Polime nào sau đây thức tế không sử dụng làm chất dẻo ? 

A. Poli(metyl metacrilat) B. Cao su buna 

C. Poli(viny clorua ) D. Poli(phenol fomandehit) 

Câu 3. Loại tơ nào sau đây thường dùng để dệt vải may quần áo ấm hoặc bện thành sợi 

“len” dệt áo rét ? 

A. Tơ capron B. Tơ nilon 6 – 6 C. Tơ lapsan D. Tơ nitron 

Câu 4. Tơ nilon 6 – 6 là: 

A. Hexancloxiclohexan 

B. Poliamit của axit - aminocaproic 

C. Poliamit của axit adipic và hexametylendiamin 

D. Polieste của axit adipic và etylen glycol 

Câu 5. Dùng Polivinyl axetat có thể làm được vật liệu nào sau đây ? 

A. chất dẻo B. cao su C. Tơ D. Keo dán 

Câu 6. Trong các Polime sau: tơ tằm, sợi bông, len, tơ enang, tơ visco, tơ nilon 6 – 6, tơ 

axetat. Loại tơ có nguồn gốc xenlulozơ là: 

A. sợi bông, len, tơ axetat, tơ visco B. tơ tằm, sợi bông, nilon 6-6 

C. sợi bông, len, nilon 6-6 D. tơ visdo, nilon 6-6, tơ axetat 

Câu 7. Phản ứng trùng hợp là phản ứng: 

A. Cộng hợp liên tiếp phân tử nhỏ (Monome) giống nhau thành một phân tử lớn 

(Polime) 

B. Cộng hợp liên tiếp phân tử nhỏ (Monome) giống nhau thành một phân tử lớn 

(Polime) và giải phóng phân tử nhỏ 
















C. Cộng hợp liên tiếp phân tử nhỏ (Monome) thành một phân tử lớn (Polime) và 

giải phóng phân tử nhỏ 

D. Cộng hợp liên tiếp phân tử nhỏ (monome) giống nhau hoặc gần giống nhau 

thành một phân tử lớn (Polime) 

Câu 8. Phân tử khối trung bình của polietilen X là 420000. Hệ số polime hoá của PE là: 

A. 12.000 B. 13.000 C. 15.000 D. 17.000 

Câu 9. Khối lượng của một đoạn mạch tơ nilon-6,6 là 27346 đvC và của một đoạn mạch 

tơ capron là 17176 đvC. Số lượng mắt xích trong đoạn mạch nilon-6,6 và capron nêu trên 

lần lượt là 

A. 113 và 152. B. 121 và 114. C. 121 và 152. D. 113 và 114. 

Câu 10. Một loại cao su lưu hóa chứa 2% lưu huỳnh. Hỏi cứ khoảng bao nhiêu mắt xích 

isopren có một cầu nối ddissunfua –S-S-, giả thiết rằng lưu huỳnh đã thay thế H ở nhóm 

metylen trong mạch cao su. 

A. 54 B.46 C. 24 D. 63 


- GV cho HS làm bài kiểm tra trong thời gian 15 phút, thu bài kiểm tra. 

- GV sẽ đánh giá và nhận xét cuối chủ đề. 


HS hoàn thành bài kiểm tra 15 phút 

6.7. Nội dung 5: Hoạt động xây dựng kế hoạch cho nội dung 6 


- HS lập được kế hoạch cho dự án. 

- HS phân công được nhiệm vụ cho từng thành viên 

b, Nội dung 

- GV chia lớp thành 4 nhóm. 

- GV phát bảng kế hoạch làm việc và bảng phân công nhiệm vụ cho các nhóm. 

- GV cung cấp tiêu chí, thang điểm đánh giá sản phẩm, đánh giá năng lực giải quyết vấn 

đề cho HS. 

- HS thảo luận lập kế hoạch cho dự án. 

Công việc 

Kế hoạch làm việc của từng nhóm 


Thời gian 

Từ ngày Từ ngày Từ ngày Từ ngày 















Tìm hiểu và thu 

thập tài liệu 

Phân tích và xử 

lí thông tin 

Viết báo cáo 

Giới thiệu sản 

phẩm 

Đến ngày Đến ngày Đến ngày Đến ngày 

Bảng phân công công việc trong nhóm 

Nhóm: 

Nhóm trưởng: 

Thư kí: 

Công việc Người phụ trách Ghi chú 

Tìm hiểu và thu thập tài liệu 

Phân tích và xử lí thông tin 

Viết báo cáo 

Giới thiệu sản phẩm 

- GV hướng dẫn một số kỹ năng thực hiện dự án và cung cấp cho HS địa chỉ mail của 

GV, giới thiệu nguồn tài liệu để HS có thể nghiên cứu, trao đổi. 


- HS tiến hành thảo luận theo nhóm để lập kế hoạch. 

- GV quan sát, hướng dẫn HS lập kế kế hoạch khoa học, đánh giá quá trình hoạt động của 

HS. 

- Nhóm trưởng báo cáo kế hoạch thực hiện của nhóm. GV góp ý, bổ sung. 


Bảng kế hoạch làm việc và bảng phân công công việc của 4 nhóm. 

6.8. Nội dung 6: Thực hiện dự án 


- HS biết được ý nghĩa của các mã số dưới đáy đồ nhựa, tìm được chúng trong cuộc sống 

hàng ngày. 


- HS tìm hiểu về vấn đề rác thải nhựa trên toàn thế giới, ở Việt Nam, và địa phương. Nêu 

được ảnh hưởng của rác thải nhựa tới môi trường, biện pháp đề bảo vệ môi trường. 















b, Nội dung 

Nhóm Nhiệm vụ Sản phẩm 

Nhóm 1 

Nhóm 2 

- Tìm hiểu về các mã số đồ nhựa và ý 

nghĩa của chúng 

- Sưu tầm đồ nhựa có mã số 

- Bản powerpoint về mã số 

đồ nhựa và ý nghĩa của 

chúng 

- Ảnh về đồ nhựa có mã số 

(HS tự chụp) 

Nhóm 3 - Tìm hiểu về rác thải nhựa trên toàn thế 

giới, ở Việt Nam, và địa phương. 

- Bản powerpoint về vấn đề 

rác thải nhựa 

Nhóm 4 

- Nêu được ảnh hưởng của rác thải nhựa - Hình ảnh về rác thải nhựa 

tới môi trường, biện pháp đề bảo vệ môi ở địa phương và biện pháp 

trường. 

xử lí. 


- HS tìm hiểu thông tin trên internet, sách báo,… thu thạp và xử lí thông tin. 

- HS tổ chức đi thực tế để tìm hiểu về sản phẩm đồ nhựa, về vấn đề rác thải nhựa ở địa 

phương 


- Bản powerpoint về mã số đồ nhựa và ý nghĩa của chúng; bản powerpoint về vấn đề rác 

thải nhựa . 

- Hình ảnh thực tế về mã số đồ nhựa và vấn đề rác thải nhựa ở địa phương. 

6.9. Nội dung 7: Tổng kết hoạt động 


HS báo cáo, trình bày về sản phẩm của nhóm 

b, Nội dung 

- Các nhóm báo cáo cáo nội dung đã được tìm hiểu. 

+ Nhóm 1 + 2: Báo cáo bằng powerpoint về mã số đồ nhựa và ý nghĩa của chúng 

+ Nhóm 3 + 4: Báo cáo bằng powerpoint về vấn đề rác thải nhựa 

- Các nhóm trưng bày sản phẩm của nhóm ( kỹ thuật phòng tranh) 

+ Nhóm 1 + 2: Hình ảnh về đồ nhựa và mã số tương ứng. 


+ Nhóm 3 + 4: Hình ảnh về ô nhiễm rác thải nhựa ở địa phương, biện pháp xử lí. 
















- GV cho từng nhóm tiến hành báo cáo bằng hình thức thuyết trình ( powerpoint, giấy 

A0,…) 

- Đại diện các nhóm lên trình về kết quả hoạt động của nhóm mình. 

- Các nhóm trưng bày sản phẩm hoạt động (Hình ảnh) 


Bài báo cáo của 4 nhóm 

6.10. Nội dung 8: Hoạt động đánh giá, tổng kết chủ đề 


Đánh giá về hoạt động của 4 nhóm theo chủ đề 

b, Nội dung 

- GV cho các nhóm đánh giá và nhận xét giữa các nhóm, trong từng nhóm. 

- GV nhận xét và đánh giá theo từng nhóm và từng cá nhân. 

- GV tổng hợp phiếu đáng giá sản phẩm của HS và của GV để tính điểm cho từng sản 

phẩm, kết hợp với sự đáng giá qua bảng kiểm quan sát để tính điểm cho từng HS. 

- GV công bố điểm của từng nhóm và của từng cá nhân. 

- Tuyên dương, khen thưởng những nhóm và những cá nhân làm việc có hiệu quả, sản 

phẩm chất lượng. Động viên ghi nhận sự cố gắng, nỗ lực làm việc của cả lớp. 


GV cho HS thảo luận và đánh giá. 


- Bảng điểm của từng cá nhân và từng nhóm, 

- Bảng đánh giá năng lực của HS. 

7. KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ 

7.1. Phương pháp: Dạy học dự án 

7.2. Phương pháp kiểm tra đánh giá: 

- Đánh giá học sinh qua sản phẩm dự án theo các phiếu đánh giá sơ đồ tư duy, bức tranh, 

bài thuyết trình, bài trình bày powerpoint và bài kiểm tra cuối chủ đề kết hợp với đánh 

giá qua quan sát sự tham gia dự án của học sinh. 
















- Đánh giá sự phát triển năng lực giải quyết vấn đề của học sinh thông qua bản kiểm điểm 

quan sát các tiêu chí, kết hợp sự đánh giá của cá nhân, nhóm và của giáo viên. 

7.3. Phiếu đánh giá chủ đề polime và vật liệu polime 

Tiêu chí 4 3 2 1 

Mục đích Bài thuyết trình có mục 

đích rõ ràng, giải quyết 

một đề tài quan trọng và 

phù hợp. Mọi phần 

trong bài nói chuyện 

làm sáng tỏ mục đích 

này. 

Giới 

thiệu 

Bố cục 

Lập luận 

Bằng 

chứng 

Phần giới thiệu cho biết 

mục đích của bài thuyết 

trình, giải thích cách 

muốn khán giả phản 

hồi, và cuốn hút khán 

giả một cách sống động. 

Sắp xếp các ý chính 

,một cách logic làm cho 

các lập luận có tính 

thuyết phục. 

Đưa ra các lập luận thận 

trọng và thuyết phục về 

hành động muốn khán 

giả thực hiện. 

Sử dụng các loại bằng 

chứng đáng tin cậy khác 

nhau để chứng minh lập 

luận. Trích dẫn nguồn 

thông tin rõ ràng. 

Bài thuyết trình 

có mục đích rõ 

ràng. Mọi phần 

trong bài nói 

chuyện liên quan 

đến mục đích 

này. 

Phần giới thiệu 

cho biết mục 

đích của bài 

thuyết trình, giải 

thích cách muốn 

khán giả phản 

hồi, và cuốn hút 

khán giả. 

Sắp xếp các ý 

tưởng một cách 

logic, thuyết 

phục. 

Đưa ra các lập 

luận hợp lí về 

hành động muốn 

khán giả thực 

hiện. 

Sử dụng các loại 

bằng chứng 

đáng tin cậy 

khác nhau để 

chứng minh lập 

luận. Trích dẫn 


dường như có 

mục đích, nhưng 

chỉ vài hần trong 

đó có liên quan 

đến mục đích 

này. 

Phần giới thiệu 

cho biết mục 

đích của bài 

thuyết trình 

nhưng không 

cuốn hút khán 

giả. 

Cố gắng sắp xếp 

các ý tưởng 

nhưng chưa thực 

sự logic, thuyết 

phục. 

Cố gắng đưa ra 

các lập luận hợp 

lí về hành động, 

nhưng một số 

lập luận không 

thật thuyết phục. 

Một vài bằng 

chứng sử dụng 

để chứng minh 

lập luận có vẻ 

không đáng tin 

hoặc đôi khi 


không có mục 

đích rõ ràng. 

Không có phần 

giới thiệu hoặc 

phần giới thiệu 

không cho biết 

mục đích của bài 

thuyết trình cũng 

không cuốn hút 

khán giả. 

Không sắp xếp 

các ý tưởng một 

cách logic, 

thuyết phục. 

Đưa một vài 

hoặc không đưa 

ra các lập luận 

hợp lí về hành 

động muốn khán 

giả thực hiện. 

Sử dụng rất ít 

hoặc không sử 

dụng bằng 

chứng đáng tin 

để chứng minh 

lập luận. Không 
















Khán giả 

Kết luận 

Dự đoán và trả lời hiệu 

quả những điều mà 

khán giả quan tâm qua 

các ví dụ và giải thích. 

Kết luận tóm tắt các 

điểm chính một cách 

thật thú vị. Để lại trong 

đầu khán giả ý tưởng 

quan trọng để suy nghĩ. 

nguồn thông tin. 

Dự đoán và trả 

lời những điều 

mà khán giả 

quan tâm qua 

các ví dụ và giải 

thích. 

Kết luận tóm tắt 

các điểm chính 

một cách thú vị, 

tạo ấn tượng, tác 

động mạnh đến 

khán giả. 

không trích dẫn 

nguồn thông tin. 

Cố gắng dự đoán 

và trả lời những 

điều mà khán giả 

quan tâm. 

Kết luận tóm tắt 

các điểm chính 

nhưng chưa để 

lại ấn tượng cho 

khán giả. 

trích dẫn nguồn 

thông tin. 

Đã không dự 

đoán và trả lời 

những điều mà 

khán giả quan 

tâm. 


có kết luận. 

7.4. Phiếu đánh giá năng lực giải quyết vấn đề của học sinh trước khi dạy học theo chủ đề 

tích hợp 

Họ tên học sinh được đánh giá: 

Lớp:.......................................................................Nhóm............................................. 

Trường:........................................................................................................................ 

Điểm tương ứng với các mức độ: Tốt (8 -10 điểm); Đạt (5 - 7 điểm); Chưa đạt (0 - 4 điểm) 

Tiêu chí đánh 

giá năng lực 

giải quyết vấn 

đề của học sinh 

1. Nhận biết 

tình huống có 

vấn đề trong 

chủ đề tích hợp. 

Xác định được 

mục tiêu, nhiệm 

vụ học tập 

Đánh giá mức độ phát triển năng lực giải quyết vấn đề 

Cá nhân tự đánh giá 

(1) 

Tốt Đạt Chưa 

đạt 

Nhóm đánh giá (2) 


đạt 

Giáo viên đánh giá 

(3) 


đạt 

Đánh 

giá 

chung 
















trong chủ đề 

tích hợp 

2. Phân tích, 

xác định các 

thông tin có 

liên quan, các 

kiến thức liên 

môn cần thiết 

để thực hiện 

nhiệm vụ của 

chủ đề tích hợp. 

3. Đề xuất bộ 

câu hỏi định 

hướng nghiên 

cứu vấn đề. 

4. Đề xuất các 

phương án giải 

quyết vấn đề và 

lựa chọn được 

phương án hiệu 

quả. 

5. Lập được kế 

hoạch thực hiện 

nhiệm vụ giải 

quyết vấn đề. 

6. Thực hiện kế 

hoạch đề ra một 

cách có hiệu 

quả, đúng tiến 

độ. 

7. Xây dựng 

sản phẩm, báo 

cáo kết quả để 

thực hiện được 

nội dung hoạt 

động nghiên 
















cứu. 

8. Trình bày 

sản phẩm, báo 

cáo kết quả 

nghiên cứu rõ 

ràng, logic, 

khoa học, sáng 

tạo. 

9. Sử dụng các 

tiêu chí để đánh 

giá kết quả học 

tập, sản phẩm. 

10. Điều chỉnh 

các hoạt động 

trong thực hiện 

giải pháp giải 

quyết vấn đề và 

vận dụng vào 

các tình huống 

tương tự và tình 

huống mới. 

Kết quả đánh giá chung là trung bình cộng của (1), (2) và (3) (Tính điểm trung bình cộng 

sau đó xếp loại tương ứng với điểm số) 

7.5. Phiếu tham khảo ý kiến của học sinh sau khi học các chủ đề tích hợp 

Họ và tên học sinh:......................................................................................................... 

Lớp: ..............................................Trường:.................................................................... 

Xin các em vui lòng cho biết một số ý kiến cá nhân sau khi học các chủ đề Hóa học 

theo quan điểm dạy học tích hợp (đánh dấu X vào nội dung các em đã lựa chọn). 

Câu 1: Em có nhận xét gì về nội dung bài dạy theo quan điểm DHTH trong các chủ đề đã 

học so với những tiết học Hóa học khác? (Em có thể lựa chọn nhiều câu trả lời) 


Nội dung bài học phong phú và sinh động hơn 

Có nhiều liên hệ với thực tiễn đời sống hơn 

Lượng kiến thức trong một tiết học nhiều hơn 















Không khác so với những tiết học khác 

Câu 2: Cảm nhận của em về những chủ đề tích hợp như thế nào? (Em có thể lựa chọn 

nhiều câu trả lời) 

Không có gì thú vị 

Phải hoạt động và làm việc nhiều hơn 

Có nhiều kiến thức thực tiễn trong đời sống 

Vận dụng một số kiến thức ở những môn học khác để giải thích một số vấn 

đề 

Câu 3: Em có thích những tiết học như vậy không? 

Rất thích 

Thích 

Bình thường 

Không thích 

Câu 4: Sau khi học Hóa học theo quan điểm dạy học tích hợp em thấy môn Hóa học như 

thế nào? (Em có thể lựa chọn nhiều câu trả lời) 

Không quá khô khan 

Có nhiều ứng dụng, liên hệ với thực tiễn đời sống 

Có mối quan hệ chặt chẽ với môn học khác 

Không có gì thú vị 

Câu 5: Theo em, có nên áp dụng quan điểm dạy học tích hợp trong dạy học môn Hóa học 

không? 

Hoàn toàn đồng ý 

Đồng ý 

Không đồng ý 

Hoàn toàn không đồng ý 

Ý kiến khác: 

................................................................................................................................................ 

................................................................................................................................................ 

................................................................................................................................................ 

................................................................................................................................................ 

................................................................................................................................................ 

................................................................................................................................................ 

................................................................................................................................................ 













BÁO CÁO KẾT QUẢ 

NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG SÁNG KIẾN 




1. Lời giới thiệu: 

Đổi mới phương pháp dạy học là một việc làm hết sức cần thiết trong giai 

đoạn hiện nay, các phương pháp dạy học truyền thống đã làm giảm rất nhiều khả 

năng hoạt động sáng tạo của học sinh trong quá trình học tập. Thêm vào nữa 

việc dạy học theo hướng đơn môn chưa phát huy được tối đa khả năng liên hệ 

giữa các mảng kiến thức trong chương trình dạy học, đôi khi còn có sự lặp lại. 

Nhận thức được vấn đề này trong năm học vừa qua tôi đã tìm tòi nghiên cứu và 

xây dựng các chủ đề dạy học theo hướng đổi mới để giúp học sinh biết huy động 

tổng hợp kiến thức, kĩ năng thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau nhằm giải quyết các 

nhiệm vụ học tập, đời sống; thông qua đó hình thành những kiến thức, kĩ năng 

mới; phát triển được những năng lực cần thiết, nhất là năng lực giải quyết vấn đề 

trong học tập và trong thực tiễn cuộc sống. Đó cũng là lí do đề tôi xây dựng chủ 

đề “ Sử dụng các phương pháp dạy học tích cực và lồng ghép tích hợp trong 

bài Hợp chất của cacbon ”. 

2. Tên sáng kiến: Sử dụng các phương pháp dạy học tích cực và lồng ghép 

tích hợp trong bài Hợp chất của cacbon. 

3. Tác giả sáng kiến: 

- Họ và tên: …………………….. 

- Địa chỉ tác giả sáng kiến: ………………. 

- Số điện thoại: ……………. 

- E_mail:……………………… 

4. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến : Nguyễn Văn Ngọc giáo viên hóa trường 

THPT Trần Hưng Đạo – Huyện Tam Dương – Tỉnh Vĩnh Phúc. 

5. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: 

Lĩnh vực áp dụng sáng kiếm là môn Hóa học (Mã 55). Sáng kiến đi sâu 

vào các phương pháp dạy học tích cực, các nội dung dạy học tích hợp trong bài 

Hợp chất của các bon. Để giúp các em học sinh có thêm hứng thú trong việc học 

tập, phát huy tối đa khả năng sáng tạo của học sinh trong giờ học. 

6. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử, (ghi ngày nào 

sớm hơn): Ngày 13/11/2017 

7. Mô tả bản chất của sáng kiến 

7.1. Nội dung của sáng kiến 







www.facebook.com/daykemquynhonofficial 1 









PHẦN I: TÌM HIỂU VỀ CÁC PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TÍCH CỰC 

(Nguồn: Dạy học intel.net - PGS.TS Vũ Hồng Tiến) 

I. Phương pháp dạy học tích cực là gì 

1. Định hướng đổi mới phương pháp dạy học: 

Luật Giáo dục, điều 24.2, đã ghi: "Phương pháp giáo dục phổ thông phải 

phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của học sinh; phù hợp với đặc 

điểm của từng lớp học, môn học; bồi dưỡng phương pháp tự học, rèn luyện kĩ 

năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn; tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, 

hứng thú học tập cho học sinh". Có thể nói cốt lõi của đổi mới dạy và học là 

hướng tới hoạt động học tập chủ động, chống lại thói quen học tập thụ động. 

2. Thế nào là tính tích cực học tập 

Tính tích cực học tập về thực chất là nhận thức, đặc trưng ở khát vọng 

hiểu biết, cố gắng trí lực và có nghị lực cao trong qúa trình chiếm lĩnh tri thức. 

Tính tích cực sản sinh nếp tư duy độc lập. Suy nghĩ độc lập là mầm mống của 

sáng tạo. Ngược lại, phong cách học tập tích cực độc lập sáng tạo sẽ phát triển tự 

giác, hứng thú, bồi dưỡng động cơ học tập. Tính tích cực học tập biểu hiện ở 

những dấu hiệu như: hăng hái trả lời các câu hỏi của giáo viên, bổ sung các câu 

trả lời của bạn, thích phát biểu ý kiến của mình trước vấn đề nêu ra; hay nêu thắc 

mắc, đòi hỏi giải thích cặn kẽ những vấn đề chưa đủ rõ; chủ động vận dụng kiến 

thức, kĩ năng đã học để nhận thức vấn đề mới; tập trung chú ý vào vấn đề đang 

học; kiên trì hoàn thành các bài tập, không nản trước những tình huống khó 

khăn… 

II. Một số phương pháp dạy học tích cực 

1. Phương pháp dạy học nhóm 

Dạy học nhóm còn được gọi bằng những tên khác nhau như: Dạy học hợp 

tác, Dạy học theo nhóm nhỏ, trong đó HS của một lớp học được chia thành các 

nhóm nhỏ, trong khoảng thời gian giới hạn, mỗi nhóm tự lực hoàn thành các 

nhiệm vụ học tập trên cơ sở phân công và hợp tác làm việc. Kết quả làm việc 

của nhóm sau đó được trình bày và đánh giá trước toàn lớp. 

2. Phương pháp giải quyết vấn đề 

Dạy học (DH) phát hiện và giải quyết vấn đề (GQVĐ) là PPDH đặt ra 

trước HS các vấn đề nhận thức có chứa đựng mâu thuẫn giữa cái đã biết và cái 

chưa biết, chuyển HS vào tình huống có vấn đề , kích thích họ tự lực, chủ động 

và có nhu cầu mong muốn giải quyết vấn đề. 

3. Phương pháp trò chơi 
















Phương pháp trò chơi là phương pháp tổ chức cho HS tìm hiểu một vấn 

đề hay thể nghiệm những hành động, những thái độ, những việc làm thông qua 

một trò chơi nào đó. 

4. Dạy học theo dự án ( Phương pháp dự án) 

Dạy học theo dự án còn gọi là phương pháp dự án, trong đó HS thực hiện 

một nhiệm vụ học tập phức hợp, gắn với thực tiễn, kết hợp lí thuyết với thực 

hành. Nhiệm vụ này được người học thực hiện với tính tự lực cao, từ việc lập kế 

hoạch đến việc thực hiện và đánh giá kết quả thực hiện dự án. Hình thức làm 

việc chủ yếu là theo nhóm. Kết quả dự án là những sản phẩm hành động có thể 

giới thiệu được. 

III. Một số kĩ thuật dạy học tích cực 

1. Kĩ thuật chia nhóm 

Khi tổ chức cho HS hoạt động theo nhóm, GV nên sử dụng nhiều cách 

chia nhóm khác nhau để gây hứng thú cho HS, đồng thời tạo cơ hội cho các em 

được học hỏi, giao lưu với nhiều bạn khác nhau trong lớp. 

2. Kĩ thuật đặt câu hỏi 

GV thường phải sử dụng câu hỏi để gợi mở, dẫn dắt HS tìm hiểu, khám 

phá thông tin, kiến thức, kĩ năng mới, để đánh giá kết quả học tập của HS; HS 

cũng phải sử dụng câu hỏi để hỏi lại, hỏi thêm GV và các HS khác về những ND 

bài học chưa sáng tỏ. Sử dụng câu hỏi có hiệu quả đem lại sự hiểu biết lẫn nhau 

giữa HS - GV và HS - HS. Kĩ năng đặt câu hỏi càng tốt thì mức độ tham gia của 

HS càng nhiều; HS sẽ học tập tích cực hơn. 

3. Kĩ thuật khăn trải bàn 

- HS được chia thành các nhóm nhỏ từ 4 đến 6 người. Mỗi nhóm sẽ có một tờ 

giấy A0 đặt trên bàn, như là một chiếc khăn trải bàn. 

- Chia giấy A0 thành phần chính giữa và phần xung quanh, tiếp tục chia phần 

xung quanh thành 4 hoặc 6 phần tuỳ theo số thành viên của nhóm ( 4 hoặc 6 

người.) 

- Mỗi thành viên sẽ suy nghĩ và viết các ý tưởng của mình ( về một vấn đề nào 

đó mà GV yêu cầu) vào phần cạnh “khăn trải bàn” trước mặt mình. Sau đó thảo 

luận nhóm, tìm ra những ý tưởng chung và viết vào phần chính giữa “khăn trải 

bàn” 

4. Kĩ thuật động não 

Động não là kĩ thuật giúp cho HS trong một thời gian ngắn nảy sinh được 

nhiều ý tưởng mới mẻ, độc đáo về một chủ đề nào đó. Các thành viên được cổ 
















vũ tham gia một cách tích cực, không hạn chế các ý tưởng ( nhằm tạo ra cơn lốc 

các ý tưởng). 

5. Kĩ thuật “Chúng em biết 3” 

- GV nêu chủ đề cần thảo luận. 

- Chia HS thành các nhóm 3 người và yêu cầu HS thảo luận trong vòng 10 phút 

về những gì mà các em biết về chủ đề này. 

- HS thảo luận nhóm và chọn ra 3 điểm quan trọng nhất để trình bày với cả lớp. 

- Mỗi nhóm sẽ cử một đại diện lên trình bày về cả 3 điểm nói trên. 

- Sau khi xem phim video, yêu cầu HS làm việc một mình hoặc theo cặp và trả 

lời các câu hỏi hoặc viết tóm tắt những ý cơ bản về nội dung phim đã xem. 

6. Kĩ thuật mảnh ghép 

Kỹ thuật các mảnh ghép là kĩ thuật dạy học mang tính hợp tác, kết hợp 

giữa cá nhân, nhóm và liên kết giữa các nhóm nhằm giải quyết một nhiệm vụ 

phức hợp, kích thích sự tham gia tích cực cũng như nâng cao vai trò của cá nhân 

trong quá trình hợp tác. Kỹ thuật dạy học mảnh ghép có tác dụng kích thích tư 

duy sáng tạo và tính chủ động, phát huy sự năng động của học sinh, đồng thời 

rèn luyện cho các em tinh thần làm việc cá nhân, làm việc tập thể, kỹ năng trình 

bày kiến thức trước nhóm. 

Cách tiến hành: 

Vòng 1: Nhóm chuyên gia 

Lớp học sẽ được chia thành các nhóm (khoảng từ 3- 6 người). Mỗi nhóm được 

giao một nhiệm vụ với những nội dung học tập khác nhau. Ví dụ: 

+ Nhóm 1: Nhiệm vụ A 

+ Nhóm 2: Nhiệm vụ B 

+ Nhóm 3: Nhiệm vụ C 

Mỗi cá nhân làm việc độc lập trong khoảng vài phút, suy nghĩ về câu hỏi, chủ đề 

và ghi lại những ý kiến của mình. 

Khi thảo luận nhóm phải đảm bảo mỗi thành viên trong từng nhóm đều trả lời 

được tất cả các câu hỏi trong nhiệm vụ được giao và trở thành chuyên gia của 

lĩnh vực đã tìm hiểu và có khả năng trình bày lại câu trả lời của nhóm ở vòng 2. 

Vòng 2: Nhóm mảnh ghép 

Hình thành nhóm mới khoảng từ 3-6 người (bao gồm 1-2 người từ nhóm 1; 1-2 

từ nhóm 2; 1-2 người từ nhóm 3…), gọi là nhóm mảnh ghép. 

Các câu hỏi và câu trả lời của vòng 1 được các thành viên trong nhóm mới chia 

sẻ đầy đủ với nhau. 
















Khi mọi thành viên trong nhóm mới đều hiểu, được tất cả nội dung ở vòng 1 thì 

nhiệm vụ mới sẽ được giao cho các nhóm để giải quyết (lưu ý nhiệm vụ mới này 

phải gắn liền với kiến thức thu được ở vòng 1). 

Các nhóm mới thực hiện nhiệm vụ trình bày và chia sẻ kết quả. 

7. Kĩ thuật KWL 

Kỹ thuật KWL là sơ đồ liên hệ các kiến thức đã biết liên quan đến bài 

học, các kiến thức muốn biết và các kiến thức học được sau bài học. Trong đó 

K(Know) - điều đã biết; W (Want to know) – điều muốn biết; L (Learned) – 

điều đã học được. 

Cách tiến hành qua 4 bước: 

Bước 1: Sau khi giới thiệu bài học, mục tiêu cần đạt của bài học, giáo viên phát 

phiếu học tập “KWL” (kỹ thuật này có thể thực hiện cho cá nhân hoặc nhóm học 

sinh). 

Bước 2: Hướng dẫn học sinh điền các thông tin vào phiếu học tập. 

Bước 3: Học sinh điền các thông tin trên phiếu, bao gồm: Tên bài học (hoặc chủ 

đề); tên học sinh (hoặc nhóm học sinh); lớp; trường. 

Yêu cầu học sinh viết vào cột “K” những gì đã biết liên quan đến nội dung bài 

học hoặc chủ đề. 

Sau đó viết vào cột W những gì các em muốn biết về nội dung bài học hoặc chủ 

đề. 

Bước 4: Sau khi kết thúc bài học hoặc chủ đề, học sinh điền vào cột “L” của 

phiếu những gì vừa học được. Lúc này, học sinh xác nhận về những điều các em 

đã học được qua bài học đối chiếu với điều muốn biết, đã biết để đánh giá kết 

quả học tập, sự tiến bộ của mình qua giờ học. 

IV. Tìm hiểu về dạy học tích hợp 

(Nguồn: http://www.sch.vn/luu-tru/1004-giao-vien-gii/12766-day-hoc-tich-hop) 

1. Khái niệm về dạy học tích hợp: 

Là định hướng dạy học giúp cho HS phát triển khả năng huy động tổng 

hợp kiến thức, kỹnăng,…thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau để giải quyết có hiệu 

quả các vấn đề trong học tập và trong cuộc sống, được thực hiện ngay trong qua 

trình lĩnh hộ tri thức và rèn luyện kỹ năng; phát triển được những năng lực cần 

thiết, nhất là năng lực giải quyết vấn đề. 

2. Các quan điểm về dạy học tích hợp 
















- Tích hợp trong nội bộ môn học: tìm kiếm sự kết nối giữa các nội dung, chủ đề; 

hình thành các chủ đề mới gắn liền với thực tiễn dựa trên các chủ đề, nội dung 

đã có; 

- Tích hợp đa môn: một chủ đề có thể xem xét trong nhiều môn học khác nhau; 

- Tích hợp liên môn: phối hợp sự đóng góp của nhiều môn học để nghiên cứu và 

giải quyết một tình huống; 

- Tích hợp xuyên môn: tìm cách phát triển ở học sinh những kỹ năng xuyên môn 

có tính chất chung và áp dụng được ở mọi nơi. 

3. Mục đích của dạy học tích hợp 

Chương trình dạy nghề truyền thống phần lớn là theo quan điểm tiếp cận nội 

dung. Chương trình dạy nghề được thiết kế thành các môn học lý thuyết và môn 

học thực hành riêng lẻ nhau. Chính vì vậy loại chương trình này có những hạn 

chế: 

- Quá nặng về phân tích lý thuyết, không định hướng thực tiễn và hành 

động\ 

- Thiếu và yếu trong phát triển kỹ năng quan hệ qua lại giữa các cá nhân 

(kỹ năng giao tiếp). 

- Lý thuyết và thực hành tách rời nhau ít có mối quan hệ. 

- Không giúp người học làm việc tốt trong các nhóm. 

- Nội dung trùng lắp, học có tính dự trữ. 

- Không phù hợp với xu thế học tập suốt đời… 

Cùng với xu thế đổi mới về giáo dục tại Việt Nam, thì chương trình dạy 

nghề trong hệ thống giáo dục nghề nghiệp được thiết kế theo quan điểm kết hợp 

môn học và mô đun kỹ năng hành nghề. Các mô đun được xây dựng theo quan 

điểm hướng đến năng lực thực hiện. Mô đun là một đơn vị học tập có tính trọn 

vẹn, tích hợp giữa lý thuyết và thực hành để người học sau khi học xong có năng 

lực thực hiện được công việc cụ thể của nghề nghiệp. Như vậy dạy học các mô 

đun thực chất là dạy học tích hợp nội dung để nhằm hướng đến mục đích sau : 

- Gắn kết đào tạo với lao động. 

- Học đi đôi với hành, chú trong năng lực hoạt động. 

- Dạy học hướng đến hình thành các năng lực nghề nghiệp, đặc biệt năng 

lực hoạt động nghề. 

- Khuyến kích người học học một cách toàn diện hơn (Không chỉ là kiến 

thức chuyên môn mà còn học năng lực từ ứng dụng các kiến thức đó). 

- Nội dung dạy học có tính động hơn là dự trữ. 
















- Người học tích cực, chủ động, độc lập hơn... 

4. Đặc điểm của dạy học tích hợp 

Dạy học tích hợp có các đặc điểm sau: 

4.1. Lấy người học làm trung tâm: 

Dạy học lấy người học làm trung tâm được xem là phương pháp đáp ứng 

yêu cầu cơ bản của mục tiêu giáo dục nhất là đối với giáo dục nghề nghiệp, có 

khả năng định hướng việc tổ chức quá trình dạy học thành quá trình tự học, quá 

trình cá nhân hóa người học. Dạy học lấy người học là trung tâm đòi hỏi người 

học là chủ thể của hoạt động học, họ phải tự học, tự nghiên cứu để tìm ra kiến 

thức bằng hành động của chính mình, người học không chỉ được đặt trước 

những kiến thức có sẵn ở trong bài giảng của giáo viên mà phải tự đặt mình vào 

tình huống có vấn đề của thực tiễn, cụ thể và sinh động của nghề nghiệp rồi từ 

đó tự mình tìm ra cái chưa biết, cái cần khám phá học để hành, hành để học, tức 

là tự tìm kiếm kiến thức cho bản thân. 

Trong dạy học lấy người học làm trung tâm đòi hỏi người học tự thể hiện 

mình, phát triển năng lực làm việc nhóm,hợp tác với nhóm, với lớp. Sự làm việc 

theo nhóm này sẽ đưa ra cách thức giải quyết đầy tính sáng tạo, kích thích các 

thành viên trong nhóm hăng hái tham gia vào gỉai quyết vấn đề. 

Sự hợp tác giữa người học với người học là hết sức quan trọng nhưng vẫn 

chỉ là ngoại lực, điều quan trọng nhất là cần phải phát huy nội lực là tính tự chủ, 

chủ động nổ lực tìm kiếm kiến thức của người học. Còn người dạy chỉ là người 

tổ chức và hướng dẫn quá trình học tập, đạo diễn cho người học tự tìm kiếm 

kiến thức và phương thức tìm kiếm kiến thức bằng hành động của chính mình. 

Người dạy phải dạy cái mà người học cần, các doanh nghiệp đang đòi hỏi để đáp 

ứng nhu cầu nguồn nhân lực có chất lượng cao cho nền kinh tế- xã hội chứ 

không phải dạy cái mà người dạy có. Quan hệ giữa người dạy và người học 

được thực hiện dựa trên cơ sở tin cậy và hợp tác với nhau. Trong quá trình tìm 

kiếm kiến thức của người học có thể chưa chính xác, chưa khoa học, người học 

có thể căn cứ vào kết luận của nguời dạy để tự kiểm tra, đánh giá rút kinh 

nghiệm về cách học của mình. Nhận ra những sai sót và biết cách sửa sai đó 

chính là biết cách học. 

Dạy học tích hợp biểu hiện cách tiếp cận lấy người học là trung tâm, đây là 

xu hướng chung có nhiều ưu thế so với dạy học truyền thống. 

4.2. Định hướng đầu ra 
















Đặc điểm cơ bản nhất, có ý nghĩa trung tâm của đào tạo nghề theo năng lực 

thực hiện là định hướng chú ý vào kết quả đầu ra của quá trình đào tạo xem 

người học có thể làm được cái gì vào những công việc thực tiễn để đạt tiêu 

chuẩn đầu ra. Như vậy, người học để làm được cái gì đó đòi hỏi có liên quan đến 

chương trình, còn để làm tốt công việc gì đó trong thực tiễn như mong đợi thì 

liên quan đến việc đánh giá kết quả học tập. Người học đạt được những đòi hỏi 

đó còn tùy thuộc vào khả năng của mỗi người. Trong đào tạo, việc định hướng 

kết quả đầu ra nhằm đảm bảo chất lượng trong quá trình đào tạo, cho phép người 

sử dụng sản phẩm đào tạo tin tưởng và sử dụng trong một thời gian dài, đồng 

thời còn góp phần tạo niềm tin cho khách hàng. 

Dạy học tích hợp chú ý đến kết quả học tập của người học để vận dụng vào 

công việc tương lai nghề nghiệp sau này, đòi hỏi quá trình học tập phải đảm bảo 

chất lượng và hiệu quả để thực hiện nhiệm vụ. Từ những kết quả đầu ra đi đến 

xác định vai trò của người có trách nhiệm tạo ra kết quả đầu ra này, một vai trò 

tập hợp các hành vi được mong đợi theo nhiệm vụ, công việc mà người đó sẽ 

thực hiện thật sự. Do đó, đòi hỏi người dạy phải dạy được cả lý thuyết chuyên 

môn nghề nghiệp vừa phải hướng dẫn quy trình công nghệ, thao tác nghề nghiệp 

chuẩn xác, phổ biến được kinh nghiệm, nêu được các dạng sai lầm, hư hỏng, 

nguyên nhân và biện pháp khắc phục, biết cách tổ chức hướng dẫn luyện tập. 

4.3. Dạy và học các năng lực thực hiện 

Dạy học tích hợp do định hướng kết quả đầu ra nên phải xác định được các 

năng lực mà người học cần nắm vững, sự nắm vững này được thể hiện ở các 

công việc nghề nghiệp theo tiêu chuẩn đặt ra và đã được xác định trong việc 

phân tích nghề khi xây dựng chương trình. Xu thế hiện nay của các chương trình 

dạy nghề đều được xây dựng trên cơ sở tổ hợp các năng lực cần có của người 

lao động trong thực tiễn sản xuất, kinh doanh. Phương pháp được dùng phổ biến 

để xây dựng chương trình là phương pháp phân tích nghề (DACUM) hoặc phân 

tích chức năng của từng nghề cụ thể. Theo các phương pháp này, các chương 

trình đào tạo nghề thường được kết cấu theo các mô đun năng lực thực hiện. 

Điều này cũng đồng nghĩa với việc các nội dung giảng dạy trong mô đun phải 

được xây dựng theo hướng “tiếp cận theo kỹ năng”. 

Dạy học tích hợp có thể hiểu là một hình thức dạy học kết hợp giữa dạy lý 

thuyết và dạy thực hành, qua đó ở người học hình thành một năng lực nào đó 

hay kỹ năng hành nghề nhằm đáp ứng được mục tiêu của mô đun. Dạy học phải 

làm cho người học có các năng lực tương ứng với chương trình. Do đó, việc dạy 
















kiến thức lý thuyết không phải ở mức độ hàn lâm mà chỉ ở mức độ cần thiết 

nhằm hỗ trợ cho sự phát triển các năng lực thực hành ở mỗi người học. Trong 

dạy học tích hợp, lý thuyết là hệ thống tri thức khoa học chuyên ngành về những 

vấn đề cơ bản, về những quy luật chung của lĩnh vực chuyên ngành đó. Hơn 

nữa, việc dạy lý thuyết thuần túy sẽ dẫn đến tình trạng lý thuyết suông, kiến thức 

sách vở không mang lại lợi ích thực tiễn. Do đó, cần gắn lý thuyết với thực hành 

trong quá trình dạy học. Thực hành là hình thức luyện tập để trau dồi kỹ năng, 

kỹ xảo hoạt động giúp cho người học hiểu rõ và nắm vững kiến thức lý thuyết. 

Đây là khâu cơ bản để thực hiện nguyên lý giáo dục học đi đôi với hành, lý luận 

gắn với thực tiễn. Thực hành phải có đủ phương tiện, kế hoạch, quy trình luyện 

tập gắn ngay với vấn đề lý thuyết vừa học. Để hình thành cho người học một kỹ 

năng thì cần phải dạy cho họ biết cách kết hợp và huy động hợp lý các nguồn 

nội lực (kiến thức, khả năng thực hiện và thái độ) và ngoại lực (tất cả những gì 

có thể huy động được nằm ngoài cá nhân). Như vậy, người dạy phải định hướng, 

giúp đỡ, tổ chức, điều chỉnh và động viên hoạt động của người học. Sự định 

hướng của người dạy góp phần tạo ra môi trường sư phạm bao gồm các yếu tố 

cần có đối với sự phát triển của người học mà mục tiêu bài học đặt và cách giải 

quyết chúng. Người dạy vừa có sự trợ giúp vừa có sự định hướng để giảm bớt 

những sai lầm cho người học ở phần thực hành; đồng thời kích thích, động viên 

người học nẩy sinh nhu cầu, động cơ hứng thú để tạo ra kết quả mới, tức là 

chuyển hóa những kinh nghiệm đó thành sản phẩm của bản thân. 

Trong dạy học tích hợp, người học được đặt vào những tình huống của đời 

sống thực tế, họ phải trực tiếp quan sát, thảo luận, làm bài tập, giải quyết nhiệm 

vụ đặt ra theo cách nghĩ của mình, tự lực tìm kiếm nhằm khám phá những điều 

mình chưa rõ chứ không phải thụ động tiếp thu những tri thức đã được giáo viên 

sắp xếp. Người học cần phải tiếp nhận đối tượng qua các phương tiện nghe, 

nhìn,...và phân tích đối tượng nhằm làm bộc lộ và phát hiện ra các mối quan hệ 

bản chất, tất yếu của sự vật, hiện tượng. Từ đó, người học vừa nắm được kiến 

thức vừa nắm được phương pháp thực hành. Như vậy, người dạy không chỉ đơn 

thuần truyền đạt kiến thức mà còn hướng dẫn các thao tác thực hành. 

Hoạt động nào cũng cần có kiểm soát, trong dạy học cũng vậy, người dạy 

cũng cần có sự kiểm soát, củng cố những nhận thức đúng, uốn nắn những nhận 

thức chưa đúng. Việc kiểm soát sự thực hiện qua thông tin, tự đánh giá, điều 

chỉnh. Việc đánh giá và xác định các năng lực phải theo các quan điểm là người 

học phải thực hành được các công việc giống như người công nhân thực hiện 













trong thực tế. Việc đánh giá riêng từng người khi họ hoàn thành công việc, đánh 

giá không phải là đem so sánh người học này với người học khác mà đánh giá 

dựa trên tiêu chuẩn nghề. 



















PHẦN II. SỬ DỤNG CÁC PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TÍCH CỰC VÀ 

LỒNG GHÉP TÍCH HỢP TRONG BÀI HỢP CHẤT CỦA CACBON 

Bài 16: HỢP CHẤT CỦA CACBON 

I. MỤC TIÊU 

1. Kiến thức 

1.1. Môn Hóa học 

Biết được: 

- Tính chất vật lí của CO và CO2. 

- Tính chất vật lí, tính chất hóa học của muối cacbonat (nhiệt phân, tác dụng 

với axit). 

- Cách nhận biết muối cacbonat bằng phương pháp hoá học. 

- Ứng dụng của CO, CO2 và muối cacbonat 

Hiểu được: 

- CO có tính khử (tác dụng với oxit kim loại), CO2 là một oxit axit, có tính oxi 

hóa yếu ( tác dụng với Mg, C ). 

- H2CO3 là axít rất kém bền, tính axit yếu và là axit 2 nấc. 

1.2. Môn Sinh học 

- Hiểu được quá trình quang hợp ở cây xanh. 

- Hiểu được nguyên nhân, cơ chế gây ngộ độc của khí CO. 

1.3. Môn Địa lý 

- Hiểu được những ảnh hưởng của sự phát triển các nghành công nghiệp đối 

với không khí và môi trường sống. 

- Biết được các địa danh và sự hình thành của các danh lam thắng cảnh. 

- Sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên, bảo vệ môi trường là điều kiện để 

phát triển. 

1.4. Môn Giáo dục công dân 

Giúp học sinh hiểu: 

- Nội dung cơ bản của pháp luật với sự phát triển của môi trường. 

- Biết các chính sách bảo vệ tài nguyên môi trường của nước ta. 

- Giáo dục ý thức của học sinh với việc bảo vệ môi trường. 

1.5. Môn toán 

- Giải được phương trình, hệ phương trình, sử dụng đồ thị trong việc giải bài 

tập về CO2 tác dụng với dung dịch Ca(OH)2 . 

1.6. Môn Tin học 
















- Biết sử dụng phần mềm Microsoft word, Microsoft Office PowerPoint. 

- Biết ứng dụng khai thác thông tin trên internet. 

1.7. Y học 

- Học sinh biết tác hại của khí CO ảnh hưởng đến sức khoẻ con người và biết 

cách bảo vệ. 

2. Kỹ năng 

2.1. Môn Hóa học 

- Xác định số oxi hóa, sự điện li để giải thích tính chất của các chất như CO, 

CO2, H2CO3, muối cacbonat. 

- Viết các phương trình hoá học phân tử, phương trình ion rút gọn minh họa 

tính chất hoá học của CO, CO2, muối cacbonat. 

- Phân biệt khí CO, CO2, muối cacbonat với một số chất khác. 

- Vận dụng kiến thức đã học để giải thích một số hiện tượng thực tế có liên 

quan. 

- Rèn luyện kĩ năng thuyết trình trước đám đông, làm việc nhóm, phản biện. 

- Tính thành phần % muối cacbonat trong hỗn hợp; Tính thành phần % khối 

lượng oxit trong hỗn hợp phản ứng với CO; Tính thành phần % thể tích khí CO 

và CO2 trong hỗn hợp khí. 

2.2. Môn Sinh học 

- Vận dụng kiến thức sinh học có liên quan để hiểu được tác hại của khí CO, 

CO2 đối với sức khỏe của con người. 

- Phân tích được tác động của việc sử dụng tài nguyên rừng không khoa học 

làm cho môi trường bị suy thoái ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống của con 

người; Chỉ ra được những biện pháp để sử dụng tài nguyên rừng một cách bền 

vững. 

2.3. Môn Địa lý 

- Vận dụng kiến thức môn địa lí có liên quan để sáng tỏ bài học. 

- Phân tích sơ đồ, bảng số liệu, tranh ảnh về biến đổi khí hậu. 

2.4. Môn Giáo dục công dân 

- Vận dụng kiến thức môn GDCD để làm sáng tỏ bài học trong đó có vấn đề 

giáo dục ý thức của học sinh với việc bảo vệ sức khỏe của bản thân và mọi 

người xung quanh, bảo vệ môi trường, chống biến đổi khí hậu toàn cầu. 

- Biết tham gia thực hiện và tuyên truyền bảo vệ môi trường phù hợp với khả 

năng của bản thân. 
















- Biết thực hiện quyền và nghĩa vụ của công dân trong lĩnh vực bảo vệ môi 

trường. 

2.5. Môn Toán 

- Kĩ năng giải phương trình, hệ phương trình. 

- Kĩ năng vẽ đồ thị. 

- Rèn luyện kĩ năng tính toán, tư duy khoa học, logic. 

2.6. Môn Tin học 

- Rèn luyện kĩ năng tìm kiếm và thu thập dữ liệu sử lí thông tin, xây dựng sản 

phẩm, báo cáo sản phẩm… 

- Rèn luyện kĩ năng sử dụng phần mềm như Microsoft Word, Excel, 

PowerPoint, đặc biệt kĩ năng liên kết với các file hình ảnh và âm thanh. 

2.8. Y học 

- Rèn lyện kĩ năng chăm sóc, bảo vệ sức khỏe cho bản thân, biết phòng tránh 

hiện tượng ngộ độc khí CO. 

2.7. Liên quan tới Kỹ năng sống: Kỹ năng lập kế hoạch. Kỹ năng làm việc 

nhóm. Kỹ năng giao tiếp. Kỹ năng đồng cảm, lắng nghe. Kỹ năng phòng cháy, 

chữa cháy. 

3. Thái độ 

- Biết vận dụng các kiến thức được học để ứng dụng vào thực tế cuộc sống sao 

cho đạt hiệu quả cao nhất. 

- Hứng thú với phương pháp học tập mới, từ đó bồi dưỡng niềm say mê học 

tập với môn hoá học. Bồi dưỡng khả năng tự học và học tập suốt đời cho học 

sinh. 

- Học sinh khi trình bày sản phẩm học tập của mình phát triển được năng lực 

sáng tạo, thể hiện ở các giải pháp khi trình bày sản phẩm. 

- Ý thức bảo vệ sức khoẻ khi tiếp xúc với khí độc CO, CO2 trong quá trình đun 

bếp than, nung gạch, …. 

- Ý thức bảo vệ môi trường trước sự nóng lên của trái đất, hiệu ứng nhà kính... 

- Có ý thức ham mê tìm tòi, khám phá và nghiên cứu khoa học. 

- Hình thành tính cẩn thận, chính xác, trung thực trong học tập, tự lực thực 

hiện nhiệm vụ được giao, hợp tác trong các hoạt động nhóm và tinh thần tiết 

kiệm. 

- Thấy mối liên hệ giữa Hoá học với các môn học khác và thực tế cuộc sống. 
















- Học sinh nhận thức về trách nhiệm của bản thân góp phần bảo vệ môi trường 

và vận động người thân, cộng đồng bảo vệ môi trường. Chủ động tham gia các 

hoạt động bảo vệ môi trường tự nhiên xung quanh. 

4. Định hướng năng lực hình thành 

4.1. Năng lực chung 

- Năng lực giao tiếp và hợp tác. 

- Năng lực tự học. 

- Năng lực sáng tạo. 

- Năng lực sử dụng công nghệ thông tin. 

4.2. Năng lực chuyên biệt 

- Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn hóa học. 

- Năng lực tính toán hóa học. 

- Năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào cuộc sống. 

- Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học. 

- Năng lực thực hành hóa học. 

4.3. Năng lực vận dụng kiến thức liên môn: 

Để học tốt chủ đề “Hợp chất của cacbon” học sinh cần học tập và vận 

dụng các kiến thức liên môn: 

Môn 

Hóa học 

Môn Sinh 

học 

Môn Địa lí 

Bài liên quan đến chủ đề tích hợp 

+ Lớp 10 – Tiết 49, 50: Oxi - Ozon. 

+ Lớp 12 – Tiết 65: Hoá học và vấn đề môi trường. 

+ Lớp 11 – Bài 15: Cacbon 

+ Lớp 11 – Tiết 35: Sinh trưởng ở thực vật. 

+ Lớp 11 – Tiết 39: Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng 

và phát triển ở động vật. 

+ Lớp 11 – Tiết 7: Quang hợp ở cây xanh 

+ Lớp 12 – Bài 46: Quản lý và sử dụng bền vững tài nguyên 

thiên nhiên 

+ Lớp 12 – Tiết 45: Địa lí ngành giao thông vận tải. 

+ Lớp 12 – Tiết 49: Môi trường và tài nguyên thiên nhiên. 

+ Lớp 12 – Tiết 50: Môi trường và sự phát triển bền vững. 

+ Lớp 12 – Bài 14: Sử dụng và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên 

+ Lớp 12 – Bài 15: Bảo vệ môi trường và phòng chống thiên 

tai 


Môn Tin học + Lớp 10 – Tiết 37,38 – Bài 14: Khái niệm về soạn thảo văn 















Môn GDCD 

bản. 

+ Lớp 10 – Tiết 39,40 – Bài 15: Làm quen với Microsoft 

Word. 

+ Lớp 10 – Tiết 57,58 – Bài 20: Mạng máy tính. 

+ Lớp 10 – Tiết 59,60 – Bài 21: Mạng thông tin toàn cầu 

Internet. 

+ Lớp 10 – Bài 15: Công dân với một số vấn đề cấp thiết của 

nhân loại. 

+ Lớp 11 – Bài 12: Chính sách tài nguyên và bảo vệ môi 

trường. 

+ Lớp 12 – Bài 9: Pháp luật với sự phát triển bền vững của 

đất nước. 

Ngoài ra học sinh cần phải vận dụng thêm kiến thức của các môn: Toán, Y học 

để giúp cho dự án học tập đạt hiệu quả tốt nhất. 

II. Thời lượng dự kiến: 3 tiết trên lớp và 1 tuần làm việc nhóm ở nhà. 

III. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh 

1. Giáo viên 

- Máy tính, máy chiếu, giáo án, sách giáo khoa, đề kiểm tra khảo sát, phiếu học 

tập. 

- Các phiếu đánh giá dự án. 

- Nắm vững cơ sở lí luận và đặc điểm của dạy học theo dự án, lên kế hoạch các 

nội dung để thể thực hiện dạy học theo dự án. 

- Chuẩn bị sẵn một số đề tài dự án với đầy đủ gợi ý hướng dẫn, mục tiêu, bộ 

câu hỏi định hướng, tài liệu tham khảo, dự kiến sản phẩm, đánh giá sản phẩm 

(các tiêu chí). 

2. Học sinh 

- Chuẩn bị sách vở, đồ dùng học tập; các tư liệu cần tìm hiểu; chuẩn bị các 

hoạt động cần tiến hành và kết quả thu thập được; Sẵn sàng theo sự phân công 

của nhóm; Chuẩn bị báo cáo kết quả được phân công. 

- Sưu tầm tranh, ảnh và video về ô biến đổi khí hậu,.. 

- Bảng phân công nhiệm vụ. 

- Máy ảnh, máy tính ... 

3. Các phần mềm ứng dụng công nghệ thông tin 

- Phần mềm Microsoft Word 
















- Phần mềm Microsoft Power point 

- Phần mềm VLC Media Player. 

IV. Phương pháp dạy học và kiểm tra đánh giá 

1. Phương pháp dạy học 

- Phương pháp dạy học dự án. 

- Phương pháp dạy học hợp tác, thảo luận nhóm. 

- Phương pháp sử dụng các phương tiện trực quan. 

- Phương pháp dạy học phát hiện giải quyết vấn đề. 

- Các kỹ thuật dạy học tích cực: Kỹ thuật mảnh ghép (Chủ đạo), Kỹ thuật khăn 

trải bàn, Kỹ thuật 3 lần 3, Sử dụng bản đồ tư duy, Kỹ thuật KWL… 

2. Kiểm tra đánh giá 

- Sản phẩm của các nhóm thực hiện dự án, quá trình nhóm thực hiện. 

- Kĩ năng giao tiếp (giới thiệu sản phẩm ) 

- Đánh giá thông qua phần củng cố. 

- Kiểm tra khảo sát 15 phút. 

V. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC. 

1. Ổn định lớp: Ổn định lớp học, kiểm diện 

Lớp Ngày dạy Sĩ số 

11A1 

11A3 

2. Kiểm tra bài cũ: Trong quá trình dạy học 

3. Bài mới: 

HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ 

NỘI DUNG 

Hoạt động 1: TỔ CHỨC TÍNH HUỐNG HỌC TẬP 

GV: Cho HS xem môt ̣ đoaṇ video về sự 

biến đổi khí hâụ. 

HS: Xem video. 

GV: Môt ̣ trong các nguyên nhân lớ n 

nhất gây ra biến đổi khí hâụ toàn cầu 

hiêṇ nay đó là hợp chất của cacbon. Vậy 

hợp chất cacbon đó là gì? Để có thể trả 

lờ i câu hỏi này thầy mờ i các em đi tìm 

hiểu bài ho ̣c ngày hôm nay. 






GV: Giới thiệu kĩ thuật KWL 











K: Know – những điều đã biết; W: Want 

to know – Những điều muốn biết; L – 

Learned – những điều đã học được; 

Sau đó GV phát phiếu học tập KWL cho 

các nhóm học sinh nhằm khơi gợi lại 

cho các em những điều đã biết về oxit, 

axit, muối và điền vào cột K. Tiếp theo 

các em hợp tác động não đưa ra các câu 

hỏi trong cột W. Sau đó GV thu phiếu 

lại và cuối tiết học các em thu nhận các 

thông tin và điền vào cột L. 

Tên bài học (Chủ đề):................................. 

Tên học 

sinh:.............................................................. 

Lớp:............................ 

K W L 

HS: Điền vào phiếu theo yêu cầu của 

giáo viên. 

Hoạt động 2: TÌM HIỂ U VỀ HỢP CHẤT CACBON MONOOXIT 

o Tích hợp liên hệ thực tế 

GV: Chiếu môt ̣ số thông tin về những 

vụ ngộ độc khí CO đã xảy ra ở trong 

nước và thế giới. 

HS: Quan sát các hình ảnh để để nắm 

bắt thông tin . 

GV: Vâỵ khí CO có những tińh chất gì 

mà lai ̣ được mệnh danh là “Sát thủ vô 

hình” ? Chúng ta xẽ cùng nhau đi tìm 
















hiểu về hợp chất đó. 

GV: Giới thiệu về lịch sử nhà khoa học 

đã tìm ra hợp chất CO. 

HS: Nghe giảng. 

GV: Sử duṇg kĩ thuât ̣ mảnh ghép chia 

lớ p thành 3 nhóm. (số nhóm được chia 

= số chủ đề x n ). 

❖ Vòng 1: Nhó m chuyên sâu 

Mỗi nhóm được giao một nhiệm vụ với 

những nội dung học tập khác nhau. 

• Nhó m 1: Nghiên cứu về tińh chất 

vât ̣ lí của CO (Phiếu học tập số 1) 

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1 

NHIỆM VỤ HỌC TẬP CỦA NHÓM 1 

I. Nội dung thảo luận 

1. Dự đoán tính chất vật lí của khí CO về màu sắc? mùi vị? Tính 

tan? tỉ khối với không khí? 

2. Tìm hiểu về nhiệt độ hoá lỏng? nhiệt độ hoá rắn? 

3. Khí CO có độc không? 

II. Chuẩn bị nội dung chia xẻ ở nhóm mảnh ghép 

Trình bày kết luận về tính chất vật lí của khí CO. 


hoá ho ̣c của CO (Phiếu học tập số 2) 




1. Dự đoán CO là lạo oxit nào? 

2. Xác định số oxi hoá của C trong CO ? Dự đoán tính chất hoá 

học của CO ? 

3. Viết được các phương trình thể hiện tính chất hoá học của CO? 


Trình bày kết luận về tính chất hoá học của khí CO. Dẫn ra phản 

ứng để chứng minh 

A. CACBON MONOOXIT. 

I. TÍNH CHẤT VẬT LÍ 

- Công thức phân tử: CO 

- Là chất khí, không màu, không mùi, 

không vị. 

- Hơi nhẹ hơn không khí ( 

CO 28 

d = 0,96 

KK 29 

) 

- Rất ít tan trong nước. 

- thoá lỏng : - 191,5 o C , thoá rắn : -205,2 o C 

- Khí CO rất độc 

II. TÍNH CHẤT HÓA HỌC 

1.Cacbon monooxit là oxit không tạo 

muối (oxit trung tính). 

- Không tác dụng với nước, axit và 

dung dịch kiềm ở điều kiện thường. 
















• Nhó m 3: Nghiên cứu về phương 

pháp điều chế CO (Phiếu học tập 3) 




1. Trong phòng thí nghiệm CO được điều chế như thế nào? Điều 

kiện để phản ứng xảy ra là gì? 

2. Trong phòng công nghiệm CO được điều chế bằng những 

phương pháp nào? Quy trình điều chế của từng phương pháp? 

3. Cho biết ứng dụng của hỗn hợp sản phảm từ quá trình điều chế 

CO? 


Trình bày kết luận về phương pháp điều chế CO trong PTN và 

trong CN. Dẫn ra phương trình minh hoạ. 

HS: Mỗi cá nhân làm việc độc lập trong 

khoảng vài phút, suy nghĩ về câu hỏi, 

chủ đề và ghi lại những ý kiến của mình. 

Khi thảo luận nhóm phải đảm bảo mỗi 

thành viên trong từng nhóm đều trả lời 

được tất cả các câu hỏi trong nhiệm vụ 

được giao và trở thành chuyên gia của 

lĩnh vực đã tìm hiểu và có khả năng 

trình bày lại câu trả lời của nhóm ở vòng 

2. 

2. Tính khử 

- Khí CO cháy với ngọn lửa màu lam 

nhạt và toả nhiều nhiệt. 

t 

2CO + O2 ⎯⎯→ 

0 

2CO2 

khí CO được dùng làm nhiên liệu 

- Ở nhiệt độ cao CO còn khử được 

nhiều oxit kim loại 

t 

Fe2O3 + 3 CO ⎯⎯→ 

0 

2 Fe + 3CO2 

CO được dùng làm chất khử trong 

nghành công nghiệp luyện kim 

III. ĐIỀU CHẾ 

1. Trong phòng thí nghiệm 

- Đun nóng axit fomic khi có mặt 

H2SO4 đặc. 

HCOOH 

CO + H2O 

H2 SO4 

, d , t 

⎯⎯ ⎯⎯→ 

2. Trong công nghiệp 

a) Sản xuất bằng cách cho hơi H2O 

qua than nóng đỏ. 

C+H2O 

0 

1050 C 

⎯⎯⎯→ 

⎯⎯⎯ CO+H2 

b) Sản xuất trong các lò ga bằng cách 

thổi không khí qua than nung đỏ. 

C+O2 

C+CO2 

⎯ 0 

t 

⎯→ 

⎯ 0 

t 

⎯→ 

CO2 

2CO 


0 















❖ Vòng 2: Nhó m mả nh ghép 

Hình thành nhóm mới khoảng từ 3-6 

người (bao gồm 1-2 người từ nhóm 1; 1- 

2 từ nhóm 2; 1-2 người từ nhóm 3…), 

gọi là nhóm mảnh ghép. 

- Sau khi nhóm chuyên sâu thảo luận 

xong. 

GV: Chia lại lớp thành 3 nhóm mảnh 

ghép, mỗi nhóm mảnh ghép sẽ có đủ 

thành phần HS ở cả 3 nhóm chuyên sâu. 

- Phiếu học tập ở mỗi nhóm mảnh ghép 

PHIẾU HỌC TẬP 

NHÓM MẢNH GHÉP 

1.Trình bày tính chất vật lí của CO 2 . 

2.Trình bày tính chất hóa học của CO 2 . 

3.Trình bày phương pháp điều chế CO 2 . 

GV: Cho các nhóm mảnh ghép treo sản 

phẩm là nội dung trả lời đã viết lên giấy 

A0, GV xẽ goi ̣ ngâũ nhiên ở mỗi nhóm 

một đại diện lên trình bày sản phẩm của 

nhóm mình. 

HS: Lên trình bày 

GV: Nhận xét, chấm điểm các nhóm và 

kết luận các nội dung. 

HS: Nghe giảng. 

o Tích hợp môn sinh học, địa lí, y 

học, liên hệ thực tế 

GV: Sử duṇg kĩ thuât ̣ khăn trả i bàn 

Hình 3.3.Sơ đồ lò gas 
















+ Phát cho 3 nhóm (các nhóm mảnh 

ghép vừa hình thành), mỗi nhóm một tờ 

giấy A0. 

+ Trên giấy A0 chia thành các phần gồm 

phần chính giữa và các phần xung 

quanh. Phần xung quanh được chia theo 

số thành viên của nhóm. Mỗi người ngồi 

vào vị trí tương ứng với từng phần xung 

quanh. 

Nhiêṃ vu ̣ của các nhóm là trả lờ i các 

câu hỏi: 

CÂU HỎI THẢO LUẬN 

+ Khả năng gây ngộ độc của CO? 

+ Các nguồn sinh khí CO thường có trong 

cuộc sống để phòng tránh? 

+ Triệu chứng bị ngộ độc? 

+ Cơ chế ngộ độc CO? 

+ Cách sử lí ban đầu khi bị ngộ độc khí 

CO? 

+ Cách phòng tránh ngộ độc khí CO? 

+ Tai ̣ sao khí CO đô ̣c mà vâñ được sản 

xuất? 

+ Kể tên một số nhà máy luyện kim ở Việt 

Nam mà em biết ? 

HS: 

+Mỗi cá nhân làm việc độc lập trong 

khoảng vài phút, tập trung suy nghĩ trả 

lời câu hỏi theo từng nhiệm vụ theo 

cách hỏi của riêng mình và viết vào 

phần giấy của mình trên tờ A0. 

Học sinh có thể đưa ra báo cáo với 

những ý chính sau: 

❖ Khả năng gây ngộ độc của CO 

Cacbon monooxit là cực kỳ nguy hiểm, 

do việc hít thở phải một lượng quá lớn 

CO sẽ dẫn tới thương tổn do giảm oxi 

trong máu hay tổn thương hệ thần kinh 

cũng như có thể gây tử vong. Nồng độ 

chỉ khoảng 0,1% Cacbon monooxit 

trong không khí cũng có thể là nguy 

hiểm đến tính mạng 

❖ Các nguồn sinh ra khí CO 

CO là sản phẩm cháy không hoàn toàn 

của các chất có chứa carbon: như khói 

của các vụ động đất, ô nhiễm khói công 

nghiệp, chất khí đọng lâu ở hầm lò, 

tầng hầm, khói thuốc lá, khói các lò 

sưởi, ... 
















+ Trên cơ sở ý kiến của mỗi cá nhân, 

HS thảo luận nhóm thống nhất ý kiến và 

viết vào phần chính giữa của tờ giấy A0. 

GV: Cho các nhóm báo cáo về sản 

phẩm của nhóm. 

HS: Báo cáo kết quả thảo luâṇ 

GV: Nhận xét, đánh giá và bổ xung. 

o Tích hợp kĩ năng sống. 

GV: Chiếu video tình huống thực tế dẫn 

đến ngạt khí CO và những giải pháp 

thiết thực khi sử lí ngộ độc CO. 

HS: Xem và rút ra những bài học bổ 

ích. 

GV bổ xung: Trước khi xuống giếng 

nên có biện pháp thử xem dưới giếng có 

khí độc không. 

Tốt nhất là thắp một ngọn nến hay ngọn 

đèn, thòng dây thả dần xuống sát mặt 

nước dưới đáy giếng trước. Nếu ngọn 

nến vẫn cháy sáng bình thường là không 

khí dưới đáy giếng vẫn đủ oxy để thở. 

Trái lại, nếu ngọn nến chỉ cháy leo lét 

rồi tắt thì không nên xuống vì không khí 

dưới đáy giếng thiếu oxy và có nhiều khí 

CO2 hoặc các khí độc khác. Cũng có thể 

nhốt một con gà hay một con chim vào 

trong lồng, buộc dây thả dần xuống nếu 

con vật bị chết ngạt là dưới giếng có 

nhiều khí CO2 hoặc các khí độc khác, 

❖ Triệu chứng bị ngộ độc CO 

Triệu chứng ngộ độc CO thường bắt 

đầu bằng cảm giác bần thần, nhức đầu, 

buồn nôn, khó thở rồi từ từ đi vào hôn 

mê. 

Nếu ngộ độc CO xảy ra khi đang ngủ 

say hoặc uống rượu say thì người bị 

ngộ độc sẽ hôn mê từ từ, ngưng thở và 

tử vong. 

❖ Cơ chế ngộ độc CO 

Khi vào cơ thể: CO cố định vào 

Hemoglobine (Hb) 85%, nó có ái lực 

gắn với Hb cao gấp 200 – 250 lần so 

với ôxy. Một phần còn lại khí CO hoà 

tan vào plasma và cố định vào 

myoglobine và vào các cytocrome. CO 

gây ra thiếu oxy chủ yếu ở hệ thần kinh 

trung ương, đối với cơ tim và thai nhi 

trong thời gian có mang. Tình trạng 

thiếu oxy sẽ nguy hiểm đặc biệt đối với 

người lớn tuổi, người thiếu máu, suy hô 

hấp và suy tim. 

❖ Cách sử lí ban đầu khi bị ngộ độc 

khí CO 

Người bị ngộ độc khí CO thường ở 

trong phòng đóng kín cửa nhưng có 

động cơ đang nổ như: xe máy, máy 

phát điện hoặc bếp than, củi… mà bệnh 

nhân bất tỉnh hoặc tử vong thì nghĩ 
















người không xuống được. Sau đó, nên 

làm thông thoáng khí dưới đáy giếng 

trước khi xuống. Có thể cắt một cành 

cây to nhiều lá buộc dây dài thả xuống 

đáy, rồi rút lên thả xuống nhiều lần 

trước khi cho người xuống. 

GV: Chiếu câu hỏi kiểm tra kiến thức 

sau các hoạt động học tập. 

HS: Thảo luận trả lời 

ngay đến ngộ độc khí. Cần nhanh 

chóng mở các cửa, khẩn trương đưa 

nạn nhân ra khỏi khu vực nhiễm độc và 

nhanh chóng đưa đến cấp cứu ở cơ sở 

y tế gần nhất để được xử lý và điều trị 

kịp thời vì khi ngộ độc mức độ CO trên 

60% thì tỷ lệ hôn mê và tử vong cao. 

❖ Cách phòng tránh ngộ độc khí CO? 

Để phòng tránh ngộ độc thì cần phải 

dùng than đúng cách. Không đốt than, 

củi trong nhà, trong lều, không cho 

động cơ xe máy, ôtô... nổ máy trong 

phòng kể cả khi mở cửa cũng rất nguy 

hiểm. 

Khi nấu bếp than tổ ong phải mở các 

cửa sổ cho thoáng. Để oxi không khí 

lưu thông, nếu đóng kín trong quá trình 

đốt cháy than, không đủ oxi xẽ tạo ra 

khí CO rất độc: 

❖ Tai ̣ sao khí CO đô ̣c mà vẫn được 

sản xuất? 

Khi đốt cháy CO sinh ra một lượng 

nhiệt lớn cho nên CO được sản xuất 

dùng làm nhiên liệu. 

❖ Kể tên một số nhà máy luyện kim ở 

Việt Nam 

Ở nước ta có nhà máy luyện kim gang 

thép Thái Nguyên, nhà máy gang thép 

Lào Cai, nhà máy luyện kim Cao 

Bằng... 

0 4 o 2 

t 

+ + 2 

⎯⎯→ 2 

+ 

C C O C O 

Hoạt động 3: TÌM HIỂU VỀ HỢP CHẤT CACBON ĐIOXIT 


o Tích hợp liên hê ̣thực tế 

GV: Sử dụng trò chơi “Đuổi hình bắt 

chữ ” để dẫn dắt vào nội dung bài học 

Đây là hợp chất nào? 















- Khí sinh ra từ sự cháy 

- Không thể thiếu trong quá trình 

quang hợp ở cây xanh? 

- Khí này gây hiệu ứng nhà kinh? 

- Khí này được ứng dụng tạo khói trên 

các sân khấu? 


GV: Đó chính là khí CO2. Vậy khí CO2 

là khí gì? Có tính chất như thế nào? 

Chúng ta xẽ cùng tìm hiểu trong nội 

dung tiếp theo. 

GV: Chia lớp thành 3 nhóm chuyên sâu 

( lấy 3 nhóm vừa hình thành trong nội 
















dung trước), mỗi nhóm làm một nhiệm 

vụ độc lập. 

• Nhó m 1: Nghiên cứu về tính chất 

vật lí của khí CO2 (Phiếu học tập số 4) 



I. Nội dung thảo luận: 

1. Dự đoán tính chất vật lí của khí CO2 về màu sắc? mùi vị? 

tính tan? tỉ khối với không khí? 

2. Tại sao CO2 được gọi là đá khô? Tác dụng của đá khô? 

3. Khí CO2 có độc không? 


Trình bày kết luận về tính chất vật lí của khí CO2. 


hoá ho ̣c của CO2 (Phiếu học tập số 5) 




1. Dự đoán CO2 là loại oxit nào? Có những tính chất gì? 

2. Quá trình quang hợp ơ cây xanh xảy ra như thế nào? 

3. Từ tính chất của CO2 cho biết ứng dụng của khí này? 


Trình bày kết luận về tính chất hoá học của khí CO2? Dẫn ra 

phản ứng để chứng minh. 

B. CACBON ĐIOXIT 

I. TÍNH CHẤT VẬT LÍ 

- CO2 là khí không (màu, mùi, vị) nặng 

gấp 1,5 lần không khí. 

- Ở điều kiện thường: 1 lít CO2 tan 

trong 1 lít H2O. 

CO2 CO2 lỏng không màu, 

linh động. 

- CO2 rắn gọi là “nước đá khô”. Nước 

đá không không nóng chảy mà thăng 

hoa, được dùng để tạo môi trường lạnh 

không có hơi ẩm (gây mưa nhân tạo). 

neùn 60atm 

⎯⎯⎯⎯→ 

II. TÍNH CHẤT HÓA HỌC 

1. CO2 không cháy, không duy trì sự 

cháy của nhiều chất, nên khí CO2 

thường dùng để dập tắt các đám cháy 

Bình chữa cháy bằng bọt khí CO2 

- CO2 có tính oxi hóa khi gặp chất khử 

mạnh. 

t 

2Mg + CO2 ⎯⎯→ 

0 

2MgO + C 

Vì vậy với các đám cháy của Mg 

không thể dùng bình CO2 để dập tắt 

2. CO2 tác dụng với nước tạo axit 2 nấc 

rất yếu và kém bền. 


CO2 (k) + H2O ⎯⎯→ ⎯ H2CO3 (dd ) 

3. CO2 tác dụng với dung dịch kiềm 

CO2 + Ca(OH)2 ⎯⎯→ CaCO3↓ 

2CO2 + Ca(OH)2 ⎯⎯→ Ca(HCO3)2 















• Nhó m 3: Nghiên cứu về phương 

pháp điều chế CO2 (Phiếu học tập số 6) 

• 




1. Trong phòng thí nghiệm CO2 được điều chế như thế nào? 

2. Trong công nghiệm CO2 được điều chế bằng những phương 

pháp nào? 


Trình bày kết luận về phương pháp điều chế CO2 trong PTN và 

trong CN. Dẫn ra phương trình minh hoạ. 










2. 

❖ Vòng 2: Nhó m mả nh ghép 





4. Quá trình quang hợp ở cây xanh 

as, 

cdl 

6CO2+6H2O ⎯⎯⎯→C6H12O6+ 6O2 

CO2 là một thành phần thiết yếu của 

quá trình quang hợp ở cây xanh. Nhờ 

năng lượng từ ánh sáng mặt trời CO2 

và hơi nước chuyển hóa thành các loại 

đường cần thiết cho cây xanh đồng thời 

giải phóng khí O2 từ đó giúp điều hòa 

không khí 

III. ĐIỀU CHẾ 

1. Trong phòng thí nghiệm 

CaCO3 + 2HCl 

CaCl2 + H2O 

2. Trong công nghiệp 

⎯⎯→ CO2 + 

- Quá trình đốt than, dầu mỏ , 

khí thiên nhiên…. 

- Lấy từ sản phẩm khí lò nung vôi. 

tC 

CaCO3 ⎯⎯→ CO2 + CaO 

đá vôi cacbon đioxit vôi sống 

Thu hồi 

CO2 từ 

- Lên men rượu từ đường glucozơ: 

2CO2 + 2C2H5OH 

C6H12O6 

0 

men 

⎯⎯⎯→ 

















xong. 



thành phần HS ở cả 3 nhóm chuyên sâu. 




1. Trình bày tính chất vật lí của CO2. 

2. Trình bày tính chất hóa học của CO2. 

3. Trình bày phương pháp điều chế CO 2 . 





nhóm mình. 

HS: Lên trình bày 


kết luận về nội dung cacbonđioxit. 

o Tích hợp kĩ năng sống, phòng cháy 

chữa cháy (PCCC) 

GV nêu những thiệt hại do thiếu hiểu 

biết về PCCC: 


GV giáo dục kĩ năng phòng cháy an 

toàn cho HS: 

- Nắm được nội quy PCCP 















Hình 1. Nội quy PCCC 

- Biết các tiêu lệnh chữa cháy 

Hình 2. Tiêu lệnh chữa cháy 

- Biết sử dụng bình chữa cháy CO2 

Hình 3. Quy trình sử dụng bình chữa 

cháy CO2 

o Tích hợp môn Hoá học, địa lí, sinh 

học, kĩ thuật nông nghiệp, GDCD, Tin 

học, kĩ năng sống 

GV: Chia lại lớp thành 3 nhóm đã phân 

công từ tuần trước lên trình bày nội 

dung dự án đã được giao: 

• Nhóm 1: Tìm hiểu nguyên nhân 

chính gây ra hiện tượng “Hiệu ứng nhà 

kính”. 

• Nhóm 2: Tìm hiểu tác hại của hiện 

tượng “Hiệu ứng nhà kính”. 
















• Nhóm 3: Tìm hiểu về giải pháp để 

khắc phục hiện tượng “Hiệu ứng nhà 

kính”. 

• Mỗi nhóm phải vẽ một bức tranh 

và truyền tải thông điệp của nhóm 

trong bức tranh. 

GV: Ổn định lớp, nhắc lại một số việc: 

- Mỗi nhóm có 10 phút để báo cáo sản 

phẩm của nhóm mình bằng trình chiếu 

powerpoint. 

- Trả lời các câu hỏi của nhóm khác hỏi. 

- Khi mỗi nhóm lên trình bày, học sinh 

các nhóm khác phải đưa ra được 3 lời 

khen, 3 điều chưa hài lòng và 3 đề nghị 

cải tiến cho nhóm bạn. 

HS: Lắng nghe các nhóm khác báo cáo 

và đưa ra các câu hỏi, đánh giá theo 

phiếu. 

GV: với vai trò là cố vấn khoa học, chốt 

lại các kiến thức của bài học khi kết 

thúc thảo luận. 

Nhóm 1: Tìm hiểu nguyên nhân chính gây ra hiện tượng “Hiệu ứng nhà 

kính”. 

GV: Tổ chức cho các nhóm báo cáo về 

nhiệm vụ được giao, đầu tiên là nhóm 1. 

Xin mời đại diện của nhóm lên trình bày 

dự án của nhóm mình. 

HS: Cử đại diện nhóm lên báo cáo. 

GV: Yêu cầu cả lớp lắng nghe báo cáo 

để đưa ra nhận xét sau khi nhóm 1 hoàn 

tất việc báo cáo. 

HS: Bám sát nội dung báo cáo và các 

tiêu chí chấm để phát vấn. 

Các nhóm thảo luận. 

GV: Chú ý động viên các ý kiến bổ 
















sung hoặc phản biện tạo điều kiện cho 

học sinh cởi mở, bộc lộ qua đó giáo viên 

uấn nắn kịp thời kiến thức kĩ năng cho 

học sinh. 

GV với vai trò là cố vấn khoa học, chốt 

lại các kiến thức khi kết thúc thảo luận. 

Nhóm 2: Tìm hiểu tác hại của hiện tượng “Hiệu ứng nhà kính”. 
















học sinh. 



Nhóm 3: Tìm hiểu về giải pháp để khắc phục hiện tượng “Hiệu ứng nhà 

kính”. 































học sinh. 



GV: Chiếu câu hỏi kiểm tra kiến sau các 

hoạt động học tập. 


Hoạt động 4: TÌM HIỂU VỀ AXIT CACBONIC VÀ MUỐI CACBONAT 

GV: Chia lớp thành 3 nhóm chuyên sâu, 

mỗi nhóm làm một nhiệm vụ độc lập 

❖ Vòng 1: Nhó m chuyên sâu 

Mỗi nhóm được giao một nhiệm vụ với 

những nội dung học tập khác nhau. 

• Nhó m 1: Nghiên cứu về 

axitcacbonic (Phiếu học tập số 7) 




1. Dự đoán tính chất của H2CO3, khả năng phân li của H2CO3 

2. Khả năng tạo muối của H2CO3? 


Trình bày kết luận về tính chất của H2CO3 


của muối cacbonat (Phiếu học tập số 8) 




1. Dự đoán tính tan của muối cacbonat? 

2. Tính chất hóa học của muối cacbonat? 


Trình bày kết luận về tính chất của muối cacbonat. 

I. AXIT CACBONIC 

- Axit cacbonic (H2CO3) rất kém bền, 

chỉ tồn tại trong dung dịch loãng, dễ bị 

phân hủy thành CO2 và H2O 

- Trong dung dịch axit cacbonic phân li 

hai nấc 

H2CO3 

⎯⎯→ 

⎯ 

⎯⎯→ 

⎯ 

HCO3 - + H + 

HCO3 - CO3 2- + H + 

( chủ yếu là các ion H + và HCO3 - ) 

- Axit cacbonic tạo ra hai loại muối 

+ Muối cacbonat: Na2CO3, CaCO3.. 

+Muối Hiđrocacbonat: NaHCO3, 

Ca(HCO3)2.... 

II. MUỐI CACBONAT 

1. Tính chât 

a) Tính tan 


Cation 

KLK,NH 4 

+ 

Anion gốc axit 

HCO3 - CO3 2- 

tan 

KL khác Đa số là tan không tan 















• Nhó m 3: Nghiên cứu về ứng dụng 

của muối cacbonat (Phiếu học tập 9) 




1. Nêu ứng dụng của muối cacbonat? 


Trình bày kết luận về ứng dụng của muối cacbonat 




b) Tác dụng với axit 

NaHCO3 + HCl ⎯⎯→ CO2 + H2O 

+ NaCl 

HCO3 - + H + ⎯⎯→ CO2 + H2O 

Na2CO3 + 2HCl ⎯⎯→2NaCl +CO2 

+H2O 

CO3 2- + H + ⎯⎯→ CO2 + H2O 

c) Tác dụng với dd kiềm 

NaHCO3 + NaOH ⎯⎯→ Na2CO3 

+ H2O 

HCO3 - + OH - 

H2O 

d) Phản ứng nhiệt phân 

CaCO3 (r) 

⎯⎯→ CO3 2- + 

⎯⎯→ CaO(r ) + CO2 

⎯⎯→ Na2CO3(r ) + 

NaHCO3(r ) 

CO2 + H2O 

Nhận xét: 

- Muối cacbonat dễ bị nhiệt phân trừ 

muối cacbonat của kim loại kiềm 

- Muối hiđrocacbonat bị nhiệt phân 

2. Ứng dụng 

- Canxi cacbonat CaCO3: sản xuất vôi, 

chất độn 

- Natri cacbonat Na2CO3 (sođa khan) : 

Dùng trong công nghiệp thuỷ tinh, đồ 

gốm, bột giặt.. 


- Natri hiđrocacbonat hay natri 





















2. 


xong 



thành phần HS ở cả 3 nhóm chuyên sâu 

❖ Vòng 2: Nhó m mảnh ghép 








+ Trình bày tính chất của axit cacbonic 

+ Trình bày tính chất của muối cacbonat 

+ Nêu ứng dụng của muối cacbonat 





nhóm mình. 

HS: đại diện các nhóm lên trình bày 


kết luận nội dung thảo luận. 

bicacbonat NaHCO3 : dùng làm bột nở 

trong công nghiệp thực phẩm, thuốc 

giảm đau dạ dày trong y học 






|*Tích hợp môn Hoá học, Địa lí 








GV: Sử duṇg kĩ thuât ̣ khăn trả i bàn 




+ Phát cho 3 nhóm (các nhóm mảnh 

ghép vừa hình thành), mỗi nhóm một tờ 

giấy A0. 

+ Trên giấy A0 chia thành các phần gồm 

phần chính giữa và các phần xung 

quanh. Phần xung quanh được chia theo 

số thành viên của nhóm. Mỗi người ngồi 

vào vị trí tương ứng với từng phần xung 

quanh. 

Nhiêṃ vu ̣ của các nhóm là trả lờ i các 

câu hỏi: 

CÂU HỎI THẢO LUẬN 

+ Quá trình hình thành của nhũ đá trong 

các hang động? 

+ Em hãy nêu tên một số địa danh du lịch 

về hang động nổi tiếng ở Việt Nam được 

hình thành từ nhũ đá? 

HS: 

+ Mỗi cá nhân làm việc độc lập trong 

khoảng vài phút, tập trung suy nghĩ trả 

lời câu hỏi theo từng nhiệm vụ theo 

cách hỏi của riêng mình và viết vào 

phần giấy của mình trên tờ A0. 

+ Trên cơ sở ý kiến của mỗi cá nhân, 

HS thảo luận nhóm thống nhất ý kiến và 

Học sinh có thể đưa ra báo cáo với 

những ý chính sau: 

❖ Quá trình hình thành của nhũ đá 

trong các hang động? 

- Nhũ đá được tạo thành từ CaCO3 và 

các khoáng chất khác kết tụ từ dung 

dịch nước khoáng. Đá vôi là đá chứa 

cacbonat canxi bị hoà tan trong nước 

có chứa khí cacbonic tạo thành dung 

dịch Ca(HCO3)2. Phương trình phản 

ứng như sau: 

CaCO3 + H2O + CO2 → Ca(HCO3)2 

Dung dịch này chảy qua kẽ đá cho đến 

khi gặp vách đá hay trần đá và nhỏ 

giọt xuống. Khi dung dịch tiếp xúc với 

không khí, phản ứng hoá học tạo thành 

nhũ đá như sau: 

Ca(HCO3)2 → CaCO3 + H2O+ CO2 

Nhũ đá "lớn" lên với tốc độ 0,13 mm 

một năm. Các nhũ đá "lớn" nhanh nhất 

là những nơi có dòng nước dồi dào 

cacbonat canxi và CO2, tốc độ lớn có 

thể đạt 3 mm mỗi năm. 
















viết vào phần chính giữa của tờ giấy A0. 

GV: Cho các nhóm báo cáo về sản 

phẩm của nhóm. 

HS: Báo cáo kết quả thảo luâṇ 

GV: Nhâṇ xét, bổ xung. 

o Tích hợp liên hệ thực tế: 

Ngoài việc dùng NaHCO3 làm bột nở, 

thuốc giảm đau dạ dày thì NaHCO3 còn 

được dùng để hầm thịt, ninh xương cho 

mau nhừ. Khi mua NaHCO3 về dùng thì 

nên mua ở các hiệu thuốc lớn có uy tín, 

không nên mua ở các cửa hàng hóa chất 

vì có lẫn nhiều tạp chất gây hại cho sức 

❖ Tên một số địa danh du lịch về 

hang động nổi tiếng ở Việt Nam 

được hình thành từ nhũ đá. 

+ Nhũ đá ở động Phong Nha, Quảng 

Bình. 

+ Đụn gạo trong động Hương Tích. 

+ Nhũ đá trong động Vân Trình ở Ninh 

Bình 

+ Hang Đầu Gỗ nằm trên đảo Đầu Gỗ 

thuộc vịnh Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh. 


+ Hang Sơn Đoòng là một trong những 















khỏe. 

GV: Chiếu câu hỏi kiểm tra kiến thức 

của các nhóm sau các hoạt động học tập. 


hang động lớn nhất thế giới thuộc xã 

Sơn Trạch huyện Bố Trạch tỉnh Quảng 

Bình. 

4. Củng cố 

- GV phát phiếu KWL cho HS và yêu cầu HS hoàn thiện vào cột L: Những 

điều em đã học được qua chủ đề hợp chất của cacbon.. 

- Cho học sinh củng cố lại nội dung lí thuyết của bài học theo sơ đồ tư duy. 

GV hướng dẫn HS vẽ sơ đồ tư duy: 

+ Viết tên chủ đề ở trung tâm 

+Từ chủ đề trung tâm vẽ các nhánh chính. Trên mỗi nhánh chính viết 1 khái 

niệm phản ánh nội dung lớn của chủ đề 

+ Từ mỗi các nhánh chính vẽ tiếp các nhánh phụ để viết tiếp nội dung thuộc 

nhánh chính đó 

+ Tiếp tục như vậy đến các tầng phụ tiếp theo. 

- Bài tập củng cố thông qua trò chơi “ Tìm ô chữ bí mật” 

5. Dặn dò. 

- Học sinh về nhà làm bài tập trong SGK 

- Ôn lại kiến thức đã được học qua chủ đề “ Hợp chất của cacbon” 
















PHỤ LỤC KÈM THEO. 

KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP 

1. Bảng mô tả các mức độ câu hỏi theo định hướng năng lực 

(Dùng cho loại đề kiểm tra TL hoặc TNKQ) 

Tên 

chủ đề 

Cấp độ 

Chủ đề 1: 

Cacbon 

monooxit 

Số câu 

Số điểm 

Tỉ lệ % 


Cacbon 

đioxit 

Số câu 

Số điểm 

Tỉ lệ % 


Axitcacbonic 

và muối 

cacbonat. 

Số câu 

Số điểm 

Tỉ lệ % 

Tổng số câu 

Tổng số 

điểm 

Tỉ lệ % 

Nhận biết 

- Biết các tính 

chất của CO. 

Số câu:1 

Số điểm: 0,2 

Tỉ lệ : 2% 

- Biết 

các tính chất 

của CO2 

- Biết 

liên hệ thực tế 

về giải pháp 

ứng phó với 

biến đổi khí 

hậu. 

- Nhận biết 

được khí CO 

và CO2 

Số câu:3 


Tỉ lệ : 2% 

- Biết 

các tính chất 

của muối 

cacbonat. 

Số câu:1 


Tỉ lệ : 2% 

Số câu: 20 

Số điểm: 4 

Tỉ lệ : 40% 

Thông hiểu 

- Hiểu và giải 

thích được các 

tính chất của 

CO 

Số câu:1 


Tỉ lệ : 2% 

- Hiểu và giải 

thích được các 

tính chất của 

CO2 

Số câu:2 


Tỉ lệ : 2% 

- Hiểu tích 

chất của muối 

cacbonat và 

ứng dụng của 

nó. 

Số câu:2 


Tỉ lệ : 2% 

Số câu: 10 


Tỉ lệ : 20 % 

Cấp độ 

thấp 

- Bài tập về 

CO tác dụng 

với hỗn hợp 

oxit. 

Số câu:1 


Tỉ lệ : 2% 

- Bài toán 

về CO2 tác 

dụng với 

hỗn hợp 

dung dịch 

kiềm 

Số câu:1 


Tỉ lệ : 2% 

- Giải thích 

sự hình 

thành nhũ 

đá trong 

hang động. 

Số câu:1 


Tỉ lệ : 2% 

Vận dụng 

Số câu: 20 


Tỉ lệ: 40 % 

Cấp độ 

cao 

- Bài toán 

về CO2 tác 

dụng với 

Ca(OH)2 

Số câu:1 

Số điểm: 

0,2 

Tỉ lệ : 2% 

- Bài toán 

về muối 

cacbonat. 

Số câu:1 

Số điểm: 

0,2 

Tỉ lệ : 2% 

Cộng 

Số câu: 4 

Số điểm : 0,2 

Tỉ lệ : 2% 

Số câu: 6 


Tỉ lệ : 4% 

Số câu: 5 


Tỉ lệ : 2% 


Số câu: 50 


Tỉ lệ: 100% 















2. Đề kiểm tra 

Câu 1. Cấu hình electron lớp ngoài cùng của các nguyên tố nhóm IVA là 

A. ns 2 np 2 B. ns 2 np 5 

C. ns 2 np 3 D. (n−1)d 10 ns 2 np 4 

Câu 2: Khí nào sau đây gây đau đầu, khó chịu khi sử dụng bếp than? 

A. SO2 B. H2S C. CO D. CO2 

Câu 3: Khí gây hiệu ứng nhà kính là? 

A. SO2 B. Cl2 C. CO D. CO2 

Câu 4: Để làm sạch CO có lẫn CO2, dùng hoá chất? 

A. dd KMnO4 B. dd Br2 

C. dd Ca(HCO3)2 D. dd Ca(OH)2. 

Câu 5: Hội nghị thượng đỉnh lần thứ 21 của các bên tham gia Liên Hợp Quốc 

COP 21 tại Paris(Pháp) đã kết thúc và 195 quốc gia đi đến thỏa thuận toàn cầu 

về vấn đề nào? 

A. Cắt giảm khí thải gây hiệu ứng nhà kính 

B. Chống khủng bố nhà nước hồi giáo IS 

C. Tranh chấp chủ quyền ở Đông Á 

D. Khủng hoảng kinh tế ở Ukraine 

Câu 6: Phản ứng nào sau đây mà hợp chất của Cacbon thể hiện tính oxi hóa 

A. CO + CuO 

B. CO2 + C 

C. CO2 + NaOH 

D. CO + H2 

Câu 7: Để phân biệt CO2 và SO2 chỉ cần dùng thuốc thử là 

A. nước brom. B. CaO. 

C. dung dịch Ba(OH)2. D. dung dịch NaOH. 

Câu 8: Xét phản ứng nung vôi : CaCO3 CaO + CO2 ; 

Để thu được nhiều CaO, ta phải : 

A. Hạ thấp nhiệt độ. B. Tăng nhiệt độ. 

C. Quạt lò đốt, đuổi bớt CO2. D. Cả B và C đều đúng. 

Câu 9: Những người đau dạ dày do dư axit người ta thường uống trước bữa ăn 

một loại thuốc chứa thành phần là 

A. (NH4)2CO3 B. Na2CO3 

C. NH4HCO3 D. NaHCO3 

Câu 10: Chất nào sau đây được dùng làm bột nở để làm bánh: 

o 

t 

⎯⎯→ 

o 

t 

⎯⎯→ 

o 

t 

⎯⎯→ 

⎯⎯→ 

o 

t 

⎯⎯→ 

H 0 
















A. (NH4)2CO3 B. Na2CO3 C. CaCO3 D. NaHCO3 

Câu 11: Phản ứng nào sau đây giải thích sự hình thành thạch nhũ trong 

hang động ở các núi đá vôi. 

A. CaO+CO2 → CaCO3 

B. CaCO3+CO2+H2O → Ca(HCO3)2 

C. Ca(HCO3)2 → CaCO3+CO2+H2O 

D. CO2+Ca(OH)2 → CaCO3+H2O 

Câu 12: Cho khí CO (dư) đi vào ống sứ nung nóng đựng hỗn hợp X gồm Al2O3, 

MgO, Fe3O4, CuO thu được chất rắn Y. Cho Y vào dung dịch NaOH (dư), khuấy 

kĩ, thấy còn lại phần không tan Z. Giả sử các phản ứng xảy ra hoàn toàn. Phần 

không tan Z gồm 

A. MgO, Fe, Cu. B. Mg, Fe, Cu. 

C. MgO, Fe3O4, Cu. D. Mg, Al, Fe, Cu. 

Câu 13: Hòa tan một mẫu hợp kim K-Ba có số mol bằng nhau vào nước dư, thu 

được dung dịch X và 6,72 lít khí (đktc). Sục 0,025 mol CO2 vào dung dịch X thu 

được m gam kết tủa. Giá trị của m là 

A. 2,955. B. 4,334. C. 3,940. D. 4,925 

Câu 14: Hấp thụ hoàn toàn 8,96 lit CO2 (đktc) vào V ml dung dịch chứa NaOH 

2,75M và K2CO3 1M. Cô cạn dung dịch sau phản ứng ở nhiệt độ thường thu 

được 64,5 gam chất rắn khan gồm 4 muối. Giá trị của V là 

A. 180 B. 150 C. 140 D. 200 

Câu 15: Hấp thụ hoàn toàn a mol CO2 vào dung dịch chứa b mol Ba(OH)2 kết 

quả thí nghiệm được biểu diễn như sau: 

0,08 

nBaCO3 

nCO2 

0,08 0,12 

0,12 

Tỉ lệ của a : b có thể là 

A. 0,12 : 0,08 B. 0,08 : 0,12 C. 0,08 : 0,1 D. 0,08 : 0,2 
















Đáp án: 

1. Mức độ biết: 

Câu hỏi 1 2 3 4 5 

Đáp án A C D D D 

2. Mức độ hiểu: 

Câu hỏi 6 7 8 9 10 

Đáp án D A D D D 

3. Mức độ vận dụng và vận dụng cao: 

Câu hỏi 11 12 13 14 15 

Đáp án C A D D C 

Phiếu 1: Đánh giá điểm quá trình cho nhóm 

Tiêu chí đánh giá Điểm tối đa Điểm GV Nhận xét 

1. Hoàn thành đúng thời gan 20 

2. Thường xuyên thảo luận nhóm 20 

3. Nghiêm túc khi làm việc 20 

4. Chủ động tìm hiểu thông tin mới 20 

5. Nhóm có lập kế hoạch và phân 

công rõ ràng hay không 

Phiếu 2: Đánh giá về bài trình bày 

Nội dung 

Tiêu chí đánh giá 

1. Trình bày được nguyên 

nhân gây ô nhiễm? 

2. Trình bày tác hại của ô 

nhiễm? 

20 

Điểm tối 

đa 

10 

10 

3. Giải pháp 20 

4. Thông điệp của nhóm 10 

5. Tính liên môn của dự án? 10 

Hình thức 6. Trình bày giáo án 5 

Điểm 

giáo viên 

Điểm 

học 

sinh 
















Trình bày 

powerpoint phù hợp với nội 

dung, phần thuyết trình băng 

tiếng Anh có hiệu quả không? 

7. Có hình ảnh minh họa và 

5 

video kèm theo 

8. Trình bày rõ ràng, dễ hiểu 10 

9. Trình bày tự tin 10 

10. Dùng từ chính xác 10 

Phiếu 3: Tiêu chí đánh giá sổ theo dõi dự án của học sinh 

Tiêu chí 

Điểm tối đa 

1. Làm việc đúng kế hoạch, thái độ tích cực, sôi 

nổi 

20 

2. Phân công công việc hợp lí, khoa học 10 

Nội dung 3. Có đầy đủ biên bản thảo luận 10 

4. Có đầy đủ dữ liệu 20 

5. Biết đánh giá và nhìn lại quá trình thực hiện dự 

án 

20 

Hình thức 6. Trình bày rõ ràng, có ghi đủ ngày, nội dung 20 

Phiếu 4: Phiếu đánh giá cá nhân 

Mỗi thành viên nhóm chấm điểm cho các thành viên còn lại của nhóm mình 

theo các tiêu chí: 

- Điểm tối đa cho mỗi tiêu chí là 20 

Giúp đỡ 

Đóng 

Thái độ 

Tham Hoàn thành 

các 

góp ý 

cộng tác Tổng 

Thành viên gia nhiệm vụ 

thành 

tưởng 

với điểm 

đầy đủ được giao 

viên 

mới 

nhóm 

khác 

01. 

02. 

03. 

04. 
















Phiếu 5: Phiếu điểm của học sinh 

Từ các phiếu đánh giá của giáo viên hướng dẫn, giáo viên dự và các nhóm học 

sinh ta tính điểm của nhóm 

P1 + P2 + P3 

(ĐTBN) = 

3 

ĐHS 

+ Đ 

2 

Điểm cá nhân = 

7.2. Khả năng áp dụng của sáng kiến: 

Sau khi áp dụng sáng kiến trong hoạt động giảng dạy tôi nhận thấy các em 

rất hứng thú trong tiết dạy vì thông qua bài dạy ngoài việc nắm được kiến thức 

cơ bản môn Hóa học, các em còn được học được nhiều kĩ năng mới, phát triển 

được năng lực của bản thân và học được cách tự giải quyết một vấn đề khoa học. 

Trong thực tế giảng dạy, để kiểm tra tính khả thi và hiệu quả của việc áp 

dụng sáng kiến, tôi đã tiến hành thực nghiệm ở 2 lớp 11 tại trường THPT Trần 

Hưng Đạo 

+) Lớp thực nghiệm: 11A1 

+) Lớp đối chứng: 11A3 

Cách tiến hành như sau: Lớp 11A3 dạy theo giáo án thường, lớp 11A1 dạy 

theo giáo án áp dụng các phương pháp dạy học tích cực và lồng ghép tích hợp. 

Đây là 2 lớp học sinh có nhận thức tương đối đồng đều, đa số học sinh ngoan và 

có ý thức học. Sau khi dạy xong ở 2 lớp thực nghiệm và đối chứng, để tạo tính 

khách quan nhằm kiểm tra nhận thức, tôi đã nhờ giáo viên trong tổ ra một đề 

kiểm tra với thời gian là 15 phút. 

Kết quả thu được như sau: 

Lớp 

Thực 

nghiệm 

(11A1) 

Đối chứng 

(11A3) 

Số học 

sinh 

27 

Loại giỏi 

(9-10 điểm ) 

9 HS 

(33%) 

30 6 HS 

(20%) 

Loại Khá 

(7-8 điểm) 

15HS 

(56%) 

12 HS 

(40%) 

TBN 

Loại TB 

(5 – 6 điểm) 

2 HS 

(7%) 

9Hs 

(30%) 

Loại yếu 

( 3-4 điểm) 

1 HS 

4% 


3 HS 

(10%) 












60 

50 




40 

30 

20 

10 

0 

Giỏi Khá Trung bình Yếu 

11A1 

11A3 

Biểu đồ biểu diễn kết quả so sánh giữa 2 phương pháp 

Qua kết quả thực nghiệm và quan sát trong giờ học tôi nhận thấy : 

+ Lớp học áp dụng dạy học tích hợp các em thấy sôi nổi, hứng thú hơn nhiểu so 

với lớp đối chứng. Việc phân chia cho các em công việc thông qua nhiệm vụ ở 

nhà cũng giúp các em chủ động, sáng tạo rất nhiều trong học tập. Trong khi giải 

quyết vấn đề làm các em va chạm rất nhiều với kiến thức liên môn, bắt buộc các 

em phải tìm hiểu, đào sâu suy nghĩ nên càng khắc sâu kiến thức. 

+ Lớp đối chứng là lớp 11A3, trình độ học sinh tương đương với lớp dạy thử 

nghiệm, nhưng không áp dụng phương pháp mới, các em cơ bản vẫn nắm vững 

kiến thức. Tuy nhiên, trong giờ học các em không thực sự hứng thú, vì đa phần 

cách dạy học vẫn theo kiểu cũ, không liên hệ với thực tế, học sinh chưa thực sự 

làm việc nên kết quả không cao. 

Sáng kiến này có thể áp dụng dạy cho bài Hợp chất của các bon ở môn 

hóa lớp 11 cho tất cả các đối tượng học sinh thuộc ban cơ bản. 


8. Những thông tin cần được bảo mật (nếu có): Không 

9. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến: 

- Phòng học có máy chiếu. 















10. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng sáng 

kiến theo ý kiến của tác giả và theo ý kiến của tổ chức, cá nhân đã tham gia 

áp dụng sáng kiến lần đầu, kể cả áp dụng thử (nếu có) theo các nội dung 

sau: 

10.1. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng sáng 

kiến theo ý kiến của tác giả: 

- Nâng cao chất lượng giảng dạy trong chủ đề dạy học, phát huy tối đa các hoạt 

động tích cực của học sinh. 

- Sáng kiến là nền tảng đề xây dựng các chủ đề dạy học tích cực và lồng ghép 

các nội dung tích hợp đang là su hướng đổi mới của Bộ giáo dục. 

10.2. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng sáng 

kiến theo ý kiến của tổ chức, cá nhân: 

- Tăng cường khả năng sáng tạo, phát triển các năng lực của học sinh. 

11. Danh sách những tổ chức/cá nhân đã tham gia áp dụng thử hoặc áp dụng 

sáng kiến lần đầu (nếu có): 

Số 

TT 

Tên tổ 

chức/cá nhân 

Địa chỉ 

Phạm vi/Lĩnh vực 

áp dụng sáng kiến 

1 11a1 Trường THPT Trần Hưng Đạo Hóa học 

2 11a3 Trường THPT Trần Hưng Đạo Hóa học 

............., ngày.....tháng......năm...... 

Thủ trưởng đơn vị/ 

Chính quyền địa phương 

(Ký tên, đóng dấu) 

Tam Dương, ngày 24 tháng 02 năm 2018. 

Tác giả sáng kiến 

(Ký, ghi rõ họ tên) 

Nguyễn Văn Ngọc

CHỦ ĐỀ POLIME TRONG ĐỜI SỐNG VÀ LỒNG GHÉP TÍCH HỢP TRONG BÀI HỢP CHẤT CỦA CACBON

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?