Kiel la fervojo funkcias 1. - Kristály Tibor

Kiel la fervojo funkcias.
Populariga legolibro ne nur por infanoj.
Ĉu ekzistas knabo, kiu ne estus sonĝinta pri sia estonta fervojistano?
Certe ne. Sed ne nur la infanoj, ankaŭ la interesemaj „ĉiam infanaj”
plenkreskuloj pensadas pri la fervojo, kiel mistika mirindaĵo. Estas, kiuj eĉ
plenkreske ludas ĝojanime per modelfervojo, ŝatas ili veturi, kaj per nostalgia
trajno, kaj per la plej modernaj grandrapidaj trajnoj. Tiuj fervojamantoj certe
ĝoje prenas ĉi tiun libreton por ekscii pli detalon pri la funkciado de fervojo. La
geinfanoj, kiuj volas „labori” ĉe infanfervojo, certe utile foliumas ĉi tiun, kun
bildoj allogan libron.
En ĉi tiu libro ne estas pridiskutita detale la unikaj kaj la plej modernaj
teknikaĵoj. Mi pensis klarigi nur tiujn instalaĵojn, kiuj estas bezonataj
ekkompreni la funkciadon de la fervojo. Por tiuj partoj, kiuj bezonas
konkretaĵojn, mi elektis ekzemplojn parte el la Infanfervojo en Budapeŝto, sed
ĉiam koncerne la „grandan fervojon”.
Kelkaj vortoj al la fervojaj fakuloj:
Ĉi tiu libro ne estas scienca faklibro, nur populariga legolibro, tial mi uzas
kelkfoje esprimojn, kiuj ne konformas tute al la Fervoja Terminaro. Sed mi
opinias, ke la libro estas tiel pli facile legebla, atentokaptiga kaj pli
komprenebla ankaŭ por la ne fakuloj. En la naciaj fakesprimoj estas konataj la
t.n. fak-ĵargonoj, kiuj esprimoj same ne komformas al la terminaraj esprimoj,
sed estas uzataj dum la ĉiutagaj laboroj, plifacilige la interkomunikadon. Sed ĉi
tiun libreton oni povas transformi facile al faklibro, nur devas traskribi la
ĵargonvortojn al la precizaj terminaraj esprimoj. Pri la komparo de fakterminoj
kaj fakĵargonoj, vi povas informiĝi en la tabelo, trovebla tiu ĉe la fino de la
libro.
Ĉi tie mi ŝatus esprimi mian dankemon al S-ro BUZGÁNY Imre, kiu
permesis senkompenso adapti la figurojn desegnitajn fare de li.
Mi, la verkisto de ĉi tiu libro, eble la unika, kiu sonĝis iam pri alia
profesio, jam tridek jare laboranta ĉe la Hungaraj Ŝtatfervojoj, deziras al ĉiu
leganto agrablan amuzadon dum la legado.
KRISTÁLY Tibor
2003
1

Konsultitaj fakliteraturoj:
FERVOJA TERMINARO EN ESPERANTO, suplemento al Lexique général
des termes ferroviaires (UIC)
SZOLGÁLAT A SZÉCHENYI-HEGYI GYERMEKVASÚTON (MÁV Rt)
2
Fervoja trafiko
1. Bazaj sciindaĵoj
Veturi oni bezonas. Ĉu al laborejo, ĉu al lernejo aŭ ĉu al ekskurso la
homoj uzas diversajn veturilojn. Tiuj veturiloj estas ekz. autobuso, metroo, ŝipo,
flugmaŝino kaj fervojo. Krom la pasaĝerveturiloj vi povas vidi ankaŭ
kargoveturilojn. Unu veturigas nur homojn la alia transportas nur varojn. En ĉi
tiu libro vi povas legi pri la fervoja trafikado, kiel oni funkciigas la fervojon.
Kaj ĉe la pasaĝertrafiko kaj ĉe la vartransportado oni povas trovi samajn
indikojn, kiuj indikoj valoras egale al ambaŭ. Unu indiko estas ekz., ke la
lokŝanĝiĝo okazas amase. Iu alia estas, ke ĉi tiu lokŝanĝiĝo okazas laŭ
temporegulo, laŭ tn. horaro. Ankaŭ estas komuna grava indiko, ke por la
movigo oni uzas ian teknikaĵon. Se ĉi tiujn indikojn ni kunigas, ni ricevas novan
nocion, la „trafikon”.
La trafiko estas lokŝanĝiĝo de pasaĝeroj kaj varoj amase, kiu uzas por tio
diversajn teknikajn instrumentojn.
Inter la diversaj trafikaj branĉoj nun vi ekkonu la fervojan trafikon, kiu
trafiko okazas sur trako per vagonoj, kaj ties trafikon direktas fervoja personaro
per diversaj teknikiloj.
Se vi, kara leganto, post la trastudo de ĉi tiu libro veturos per trajno kaj
atenteme observas la fervojon, certe trovos konatajn teknikaĵojn, eĉ la fervojaj
deĵorantoj jam salutas kiel konatuloj.

1.2. La trako
La unua elemento kiun vi ekkonas, la relo (Figuro 1.). La relo estas
fabrikita el metalo, el tre dura (ŝtalo), kaj ĝi havas funkcion, konduki la fervojajn
veturilojn kaj teni la ŝarĝojn de veturiloj. Se oni du relojn fiksas sur ŝpalojn, ni
jam povas diri, ke jen relparo (Figuro 2.). Poste se oni metas kaj ordigas
rompŝtonojn sur grundon ebenan, fariĝas la balasto. Fine restas nur tio, ke ni
metu la relparon sur la balaston, kaj jen, estas tuj preta la trako (Figuro 3.).
relpiedo
Figuro 1. Figuro 2.
Figuro 3.
La plej malgranda distanco inter la du reloj estas la ŝpuro (Figuro 4.).
Egzistas diversŝpuraj trakoj en la mondo. Etŝpura, normala kaj larĝa.
Figuro 4.
RELO
balasto
relkapo
relalmo
RELPARO
T R A K O
Ekz.: la normala ŝpuro estas 1435 mm kiel plejparte
en Okcidenta kaj Mez-eŭropo, la larĝŝpuro estas 1524
mm kiel ĉe la fervojoj de la iama Sovetunio kaj la
etŝpura estas plejofte 760mm. Krom tiuj ekzistas aliaj
ŝpurdistancoj. Ekz. en Hindujo 1000 mm.
3

Se ni duonigas la ŝpuron per imaga linio, tiam ni ricevas la akson de trako.
Figuro 5.
Limprofilo
Figuro 6.
4
Akso de trako
limprofilo
Se vi postrigardas la
forveturantan trajnon, vi povas
observi tiun teritorion, kiun okupas
flanken kaj supren la fervojaj
veturiloj. Ĉi tiun imagan tunelon oni
devas teni en senokupo laŭ la tuta
longeco de trako, por la senĝena
trafiko. La nomo de tranĉaĵo de tiu
tunelo estas la limprofilo (Figuro 6.).
Dum la ĉiutaga laboro la deĵorantoj
devas okupiĝi plejparte pri la flankaj
dimensioj de la limprofilo. Enesti en
la limprofilo estas tre danĝera, tial oni
ne permesas la longdaŭran laboradon
tie. Kiam alproksimiĝas fervoja
veturilo oni devas malproksimiĝi
flanken, almenaŭ 2m-jn (3-4 paŝoj) de
la relparo, por eviti, ke la veturilo
forprenu.

La limprofilo estas libera teritorio super kaj apud la trako. En ĉi tiu
profilo la fervoja veturilo trafikas sekure. Ekster la profilo ni povas movi
sendaĝere apud la trako. Ĉi tiu estas grava koncerne la pasaĝerojn
atendantajn la trajnon sur la kajo, kaj al tiuj fervojaj deĵorantoj, kiuj
laboras aŭ iras apud la trako.
1.3. Fervojaj veturiloj
Sur la trako fervojaj veturiloj trafikas. Ili apartenas al du grandaj partoj:
a, tirantaj veturiloj, ekz. lokomotivo, motorvagono kaj la
b, tiritaj veturiloj ekz. la vagonoj, pasaĝeraj kaj kargovagonoj.
(Figuro 7.)
Figuro 7.
Vaporlokomotivo Dizellokomotivo
Elektrolokomotivo
Priserva vagono
Motorvagono
Kargovagono
5

Du tre gravaj indikoj de la fervojaj veturiloj:
- Sur unu akso fiksita du radoj, kune turniĝante, estas la fervoja
radoparo.
- Certigi, ke la veturilo restu ĉiam sur la relo, tio ne defalu desur la relo
dum trafiko, sur la radojn estas preparita radflanĝo. (Figuro 8.)
Figuro 8.
Figuro 9.
1.4. La trafik-ordiga personaro
6
radringo
radnado
La radoj lokiĝas sur la akso tiel, ke la radflanĝoj estu
interne. La radflanĝoj tuŝas la relojn sur la interna parto de
relkapo. (Figuro 9.)
Tiujn personojn kiuj ordigas la trafikon de la fervojaj veturiloj, oni apartigas
je du grandaj grupoj:
- la stacia personaro, apud la trako, agadas koncerne la trafikon, en aŭ
ekster la fervojaj domoj,
- la trajnopersonaro, kiu deĵoras sur la veturiloj.
1.5. Instalaĵoj por certigi la trafikadon
RADPARO
akso
La deĵorantoj uzas, kaj komunikajn, kaj sekurigajn instalaĵojn por ordigi
la trafikon.

1.6. La trakforko
La trafikantajn veturilojn oni ofte devas konduki sur alian trakon. Por
certigi tiun direktoŝanĝon servas la trakforko (Figuro 10.). Oni povas elekti la
pluiradan direkton per la trakforko por la alvenanta veturilo.
Figuro 10.
trakoj
trako
trakforko
La trakforko estas tiu ilo, kiu la trafikantan veturilon direktigas sur alian
trakon, aŭ dekstren aŭ maldekstren.
1
7

1.6.1. La ĉefaj elementoj de la trakforko
Laŭ la ciferordo ni ĉirkaŭiru la trakforkon, dume ekkonu la ĉefajn
elementojn. (Figuro 11.) Por facile diferencigi la diversajn elementojn, la
desegnaĵo montras tiujn kun diversaj koloroj.
Figuro 11.
8
(1) nadloreloj
(10) relkomutila
signalilo
(9) kontraŭpezaĵo de
la relkomutilo
(3) frogo
(2) fiksreloj
(8) relkomutilo
(7) nadlorel-interliga stango
1
(6) nadlorelstego
(4) relseĝoj
(5) kroĉfermilo

1.6.2. La funkcio de la ĉefaj elementoj en la trakforko
(1) La nadloreloj estas movigeblaj. La nadloreloj faras la direktigon de la
fervojaj veturiloj.
(2) La fiksreloj estas nemovigeblaj. La fiksreloj apartenas al la trakoj
konektantaj la trakforkon.
(3) La frogo estas relkruciĝo. Vidu sur la Figuro 12.!
Figuro 12.
fiksrelo
gvidrelo
frogopinto
gvidrelo
nadlorelkalkanoj
fiksrelo
En la malnovtipaj trakforkoj la nadloreloj konektiĝis al la nadlorelkalkanoj
per pivoto. La parto inter la ruĝa kaj la nigra linio videbla sur la Figuro 11.
Hodiaŭ jam plejparte oni uzas t.n. elastan kunligon, flekseblan nadlorelon.
(4) La nadloreloj kuŝas kaj dum la movo glitas sur la relseĝoj.
(5) La artika riglilo (kroĉilo), parto de la kroĉfermilo, partoprenas, kaj en
la movigo de nadloreloj, kaj fiksas tiujn post la movigo.
(6) La nadlorelstego kunligas la kroĉilojn kaj tial ankaŭ la du nadlorelojn.
(7) Poziciigi la trakforkon oni povas per la nadlorela movigmekanismo
(relkomutilo).
(8) Per la kontraŭpezaĵo oni povas manipuli la relkomutilon kaj tiu tenas
stabile la nadlorelojn kontraŭ la fortoj faritaj de veturilradoj.
(9) La relkomutila signalilo montras la pozicion de la trakforko.
9

1.6.3. Veturo tra la trakforko
Tiu parto de trakforko, kiu konektas al la nadlorelo, sed ne movas,
estas la nadlorelkalkano apartenanta ankaŭ al la frogo. Do, la fervoja
veturilo el tiu direkto veturas de frogo.
La fino de la nadlorelo, kiu movas estas la nadlorelpinto. Do, la
fervoja veturilo el tiu direkto veturas kontraŭ la nadlo.
Figuro 13.
10
De la frogo alvenanta veturilo
trafikas kontraŭ la nadlorelkalkano.
1
Tiu parto de nadlorelo, kiu
movas, estas la nadlorelpinto,
tial el tiu direkto la veturilo
trafikas kontraŭ la relpinto.

1.6.4. Rekta kaj devia pozicio de trakforko
Se vi staras kontraŭ la
nadlorelpintoj kaj unu
nadlorelo estas tiel, ke la
veturilo trafikas sur la
trakforko sen direktoŝanĝo,
trafikas rekte, tiam la trakforko
estas en rekta pozicio. La
pozicion rektan ni signas kun
„R” litero.
Figuro 14/a.
Se vi staras kontraŭ la
nadlorelpinto kaj unu nadlorelo
estas tiel, ke la veturilo trafikas
sur la trakforko direktoŝanĝe (sur
ĉi tiu Figuro 14/b maldekstren),
tiam la trakforko estas en devia
pozicio. La pozicion devian oni
signas kun „D” litero.
Figuro 14/b.
R
La trakforko estas en rekta pozicio.
D
La trakforko estas en devia pozicio.
2
2
11

1.6.5. Signaloj de la relkomutila-signalilo
12
Figuro 15/a. Figuro 15/b.
En nigra plato vertikala blanka rektangulo.
Signifo: la trakforko estas en rekta pozicio kaj por la defroge, kaj por la de
nadlorelpinto tarfikanta veturilo.
Figuro 16.
2
2
En nigra plato horizontala blanka
rektangulo.
Signifo: la trakforko estas en devia pozicio por
la defroge trafikanta veturilo.
2

En nigra plato blanka sagomotivo, kies pinto
montras la devian direkton.
Signifo: la trakforko estas en devia pozicio por la
de nadlorelpinto trafikanta veturilo.
Figuro 17.
1.6.6. Funkciado de la kroĉfermil-havanta trakforko
Figuro 18.
turnopunkto
Sur la bildo videbla verdkolora kroĉilo estas farita el
unu peco. Ni fiksu la kroĉilon ĉe la ruĝa punkto tiel, ke
ĝi povu turniĝi.
Figuro 19.
2
13

Figuro 20.
Figuro 21.
Figuro 22.
Ĉi tiun konstruaĵon ni muntu al la nadloreloj sur la ligpecojn, desegnitaj tiuj kun
griza koloro.
Figuro 23.
14
ligpecoj
nadlorelstego
Jen la alia pozicio

Poste ni surmetu sur la fiksrelojn po unu metalpecon formitan tiel, ke la kroĉilo
povu surgliti. Tiu estas la arkbloko.
arkblokoj
Figuro 24.
La trakforko estas jam tramovigebla. Observu la fazojn de la tramoviĝo sur la
Figuro 25/a/b/c.
Figuro 25/a.
Figuro 25/b.
Figuro 25/c.
15

1.6.7. La uzebleco de trakforko koncerne la trafikon.
Dum la deĵorado estas unu plej grava farendaĵo konstati tion, ke sur la
trakforko ĉu eblas la trafikado, dirante alie: ĉu la trakforko estas uzebla por
direkti la fervojajn veturilojn. Por tio estas bezonata ses kondiĉoj, kiuj kondiĉoj
estas la bazprincipoj por la uzebleco de trakforko koncerne la trafikon.
Jen la kondiĉoj:
16
1. La elementoj de la trakforko estas sendifektitaj, la movigeblaj
elementoj povas facile movi.
2. La tuŝanta nadlorelo precize tuŝas la fiksrelon, kaj la alia estas en
sufiĉa distanco de la aliflanka fiksrelo.
3. Inter la nadloreloj kaj la fiksreloj ne estas fremda objekto.
4. La nadlorelstego ne estas kurbigita, nek rompita.
5. Se estas kroĉfermilo, tio fermu precize.
6. La relkomutila signalilo signu la ĝustan pozicion de la trakforko.
Figuro 26.
3
6
2
1 2
4
5

1.6.8. Defroga fuŝmovo
Sur la Figuro 27. videblas, ke la trakforko estas en rekta pozicio. Se sur
tian, rektpozician trakforkon, veturilo rulas el la direkto defroga kaj devia, tiam
la nadlorelojn tramovigas la radoj de la veturilo.
Figuro 27.
A
2
A
(4)
La nadlorelstego ekmovas, kaj
la kontraŭpezaĵo transflugas.
(1)
La rulanta rado de veturilo
daŭre tuŝas la fiksrelon.
(2)
Pli kaj pli antaŭen rulante, la
alia rado pli kaj pli premas
la netuŝantan nadlorelon, ĉar
la ŝpuro pli kaj pli mallarĝiĝas.
(3)
La streĉa nadlorelo fin-fine pro
la granda puŝforto, pere de la
nadlorelstego, malfermas la
kroĉfermilon.
La defroga fuŝmovo estas malpermesata evento. Dum tiu evento la
trakforkon, el neĝusta pozicio, tramovigas la radoj de la veturilo, trafikanta
tiu de defroga direkto. Dum la defroga fuŝmovo la trakforko povas
difektiĝi, la veturilo eble dereliĝas. Post la defroga fuŝmovo oni devas
kontroli la trakforkon, ĝis tiu kontrolo sur la trakforko ne estas permesata
veturilmovo.
17

1.6.9. Resumo pri la konoj de la trakforkaj ĉefelementoj
Nadloreloj:
- Ambaŭ nadloreloj estas movigeblaj inter la fiksreloj.
- Unu nadlorelo ĉiam devas precize tuŝi al unu fiksrelo, kaj la alia
nadlorelo devas esti en pozicio sufiĉe granda distanco de la alia
fiksrelo.
- La tuŝanta nadlorelo direktas la fervojan veturilon.
- La movigeblan parton de la nadlorelo oni nomas nadlorelpinto, la
nemovan parton oni nomas nadlorelkalkano.
Fiksreloj:
- La fiksreloj estas nemovigeblaj.
- La fiksreloj apartenas al trakreloj ligite al la trakforko.
Konektiĝo de nadlorelo:
- Pivoto ligas la nadlorelon al la trakrelo.
- Estas ankaŭ tiaj trakforkoj, kiuj ne havas pivotan ligilon. En ĉi tiuj
trakforkoj la nadloreloj fleksiĝas dum la movado.
Relseĝo:
- La nadloreloj estas sur la relseĝoj, dum movado sur tiuj glitas.
Artika riglilo (Kroĉilo ):
- La artikriglilo funkcias kaj en la fiksado kaj en la movigo de nadlorelo.
- La artikriglilo fiksas la tuŝantan nadlorelon al la fiksrelo, tiel
maleblige, ke dum la rulado de veturilo, la nadlorelo povu demovi.
Nadlorelstego:
- La nadlorelstego, pere de la arkorigliloj, kunligas la du nadlorelojn, tial
ili moveblas kune.
Nadlorela movigmekanismo (Relkomutilo):
- La tasko de la movigmekanismo: movigi kaj fiksi la nadlorelojn.
Relkomutila signalilo:
- La relkomutila signalilo signas la pozicion de la trakforko.
18

1.6.10. Ceteraj informoj pri la trakforko
La baza pozicio de la trakforkoj
La trakforkojn dum kiam ne trafikas sur ili fervoja veturilo oni devas teni
en malrigla, nefermita stato. La bazan pozicion de la loke komuteblaj trakforkoj
signas la pentrita „A” litero starante sur la kontraŭpezaĵo. Se la trakforko ne
estas en baza pozicio, la litero „A” estas kap al tere
La permesata veturrapideco sur la trakforko
Tiu rapideco dependas de la trakforko-tipo. Ekzistas multtipaj trakforkoj,
ĉi tie ne detalite. Krom ĉi tio la rapideco dependas de la ĝenerala stato de la
trakforko. Estas grava, ke sur tiu trakforko, kiu esas defroge fuŝmovita, la
rapideco estas permesata nur 5 Km/h, sed nur post tiam, kiam la repondeca
deĵoranto kune kun iu alia fervojisto /ne teknikaj fakuloj/, kontrolis la trakforkon
laŭ la uzeblecaj reguloj. Nur post la kontrolo kaj bezonata riparado de teknikaj
fakuloj estas uzebla la trakforko kiel plenvalora.
Bontenado de la trakforkoj
La trakforkoj estas bontenataj dum la senveturaj tempoj. Tiam oni purigas
la elementojn, kontrolas la teknikajn indikojn. La glitajn kaj turniĝantajn
elementojn la fakuloj lubrikas. Por eviti la akcidentojn pro la dumbontenada
movigado, oni devas meti lignotrunkon inter la fiksrelo kaj la nadlorelo.
19

1.7. Fervojlinio, stacio
En la titolo legeblaj esprimoj estos klarigataj konkrete laŭ Infanfervojo,
kiu etŝpura fervojo troveblas en la Hungara ĉefurbo Budapeŝto. La Infanfervojo
kondukas en la montaro de la urboparto Buda, tiel la veturantoj povas ĝui la
montarajn pejzaĝojn, kiuj estas belaj dum ĉiu jarsezono, alie ebligas por la
infanoj ekkoni aktive la fervojan deĵoradon kaj teknikon.
Antaŭ la konstruado oni priesploris la teritorion laŭ la vidindaĵoj, kie estas tiuj
famaj lokoj al kiuj indas konduki la fervojlinion. Post la esploro kaj decido
komenciĝis la konstruado 11-an de aprilo 1948 de la malsupra finstacio
Széchenyi-hegy, kaj finiĝis 19-an de aŭgusto 1950 ĉe la supra finstacio
Hűvösvölgy. Inter la du finstacioj la seninterrompa trako estas la fervojlinio.
Kie estas la komenca (KP) aŭ fina (FP) punkto de fervojlinio, tiu decidas
gravajn regulajn kaj teknikajn elementojn.
Jen refoje unu nova esprimo: stacio. La stacio servas por la pasaĝeroj en-
kaj elvagoniĝi, alinome ĝi estas deĵorejo preparita por pasaĝertrafiko, kie la
fervojaj veturiloj renkontiĝus unu kun la alia. En la stacioj, krom la
pasaĝertrafiko, povas esti kargotrafiko. Oni en- kaj elvagonigas la varojn, kaj
estas ebleco aranĝi manovri la vagonojn. Inter du najbaraj stacioj estas tiu
linioparto kiun oni nomas interstacia trako (interstacio). Resume, en la linio de
fervojo, stacioj kaj interstacioj sekvas unu la alian.
La stacio estas preparita por servi la pasaĝertrafikon, kie la fervojaj
veturiloj povas renkontiĝi.
La interstacio estas tiu parto, kiu situas inter du stacioj.
Figuro 28.
20
Stacio
Interstacio
Stacio
Fervojlinio
Interstacio
Stacio
Interstacio
Stacio

La stacioj de la Infanfervojo:
Széchenyi-hegy, Csillebérc,
Virágvölgy, János-hegy,
Szépjuhászné, Hárshegy,
Hűvösvölgy. Sur la linio estas
unu loko, kie la pasaĝeroj
povas en- kaj elvagoniĝi, sed
krom la interstacia trako ne
estas alia relparo. Ĉi tiun
lokon oni nomas Normafa
haltejo. Tiun haltejon nur
tablo montras, kaj ĉe la loko
ne deĵoras fervojisto.
Haltejo estas tia loko, kiu
troveblas sur la interstacia
trako, kie la pasaĝeroj
povas en- kaj elvagoniĝi, sed
krom la interstacia trako ne
estas alia relparo.
Linio de la Infanfervojo
Kapstacio, estas la fina
punkto „FP” de la fervojlinio.
tunelo
Figuro 29.
HŰVÖSVÖLGY
HÁRS-HEGY
SZÉPJUHÁSZNÉ
tranzitstacio
JÁNOS-HEGY
tranzitstacio
VIRÁGVÖLGY
Normafa
haltejo
tranzitstacio
tranzitstacio
Kapstacio, estas la komenca
punkto „KP” de la fervojlinio.
tranzitstacio
SZÉCHENYI-HEGY
21

Al la kapstacio ligiĝas interstacio nur el unu direkto, al la tranzitstacio el
ambaŭ direktoj.
La distanco de deĵorejoj unu de la alia, kaj de
la komenca punkto.
Figuro 30.
22
2,5
2,0
2,2
1,5
1,3
0,9
0,8
(km)
11,2
6,7
Hűvösvölgy
8,7 Hárs-hegy
Szépjuhászné
4,5 János-hegy
3,0 Virágvölgy
1,7 Csillebérc
0,8 Normafa mh.
0,0 Széchenyi-hegy
La distanca sekciigo
11,2 km
4,5 km
112
45
0

En imago vi pecigu la linion de la Infanfervojo po 100m-aj sekcioj.
Komencu de la stacio Széchenyi-hegy, kaj metu signojn po 100m-aj distancoj.
Ĉi tiu agado estas la sekciigo distanca.
La sekciigo distanca estas bezonata por tio, ke oni povu determini precize
la distancojn de la diversaj apudtrakaj elementoj, konstruaĵoj, de la komenca
fervojlinia punkto. La distancajn sekciojn oni signas apud la trako per sekciostangoj.
La numero sur la sekcio-stango montras, ke de la komenca fervojlinia
punkto, kiomoble 100m-a distanco vi estas. Ekz., se sur la sekcio-stango vi vidas
la 45-an numeron, ĉi tio signifas, ke vi estas de la stacio Széchenyi-hegy je
45X100 m-oj, (t.n. 4500 m-oj) distanco, ĉi-kaze ĝuste antaŭ la stacidomo de
János-hegy.
La fervoja distanca sekcio estas 100m-a peco de la trako, kies lokon
apud la trako sekcio-stango montras. La sekciigo ĉiam komenciĝas de la
komenca punkto al lasta stacio ĝis la fina punkto.
23

1.8. La trajno
La trajno estas tia vagonaro, kiu trafikas sur la trako kaj sur tiu deĵoras
trajna personaro. Oni identigas la trajnojn kun trajnonumero.
1.8.1. Tipoj de trajnoj
PASAĜER-TRAJNO
Vagonaro por veturigi homojn.
NORMALA TRAJNO
En horaro publikigita trajno por la pasaĝeroj. La normalaj trajnoj, aŭ po tage, aŭ
nur dum decidaj tagoj (dum sezonoj) trafikas.
POROKAZAJ TRAJNOJ
En la horaro nepublikigitaj trajnoj por la pasaĝeroj. Oni porokaze trafikigas
tiujn. Porokazaj trajnoj povas esti: kromtarjnoj, laŭbezonaj trajnoj aŭ
fervojservaj trajnoj.
- Kromtrajno: estas trafikigata kiam tre tumultas la pasaĝera trafiko.
24
- Laŭbezona trajno: por aparta mendo tarfikigata trajno, publike ne
uzebla.
- Fervojserva tarjno: por fervojfunkciiga servo trafikigata tarjno.
KARGO-VAGONARO
Vagonaro por transporti varojn, objektojn.
Sur la subaj figuroj estas videblaj, ke kiajn signalilojn oni uzas sur la fronto kaj
sur la dorso de trajnoj.
Figuro 31.
Ĉe la fronto de trajno sur la lokomotivo, aŭ sur
la frunto de motorvagono, en sama alteco estas
du lampoj kaj meze super tiuj unu lampo.
Krom tiuj troveblas ankaŭ laŭtsignalilo
(korno).

Figuro 32.
1.8.2. Trajno-personaro
Ĉe la fino de trajno estas trajnfina-signalilo
ruĝa, plejparte sur la lasta vagono sed foje
sur la lokomotivo, kiam la lokomotivo ne
tiras sed ŝovas la vagonaron. Tiu signalilo
estas diskoforma kaj lumo-respegula.
Trajnoakompana personalo (trajnopersonaro): aro de fervojistoj, kiuj
deĵoras sur la trajno.
Trajnestro: estas la ĉefo de la trajno, deĵorante apud la lokomotivestro sur tiu
linio, sur kiu ne funkcias teleportala signalado.
Lokomotivestro: deĵoranto sur la lokomotivo, kiu kondukas la lokomotivon laŭ
la diversaj signoj, instrukcioj kaj la reglamento.
Konduktoro: sur la pasaĝertrajnoj deĵoranta fervojisto, kiu kontrolas, foje
vendas vojaĝbileton. Ĉi tiu fervojisto servas informojn bezonatajn por la
vojaĝantoj, helpas ilin ĉe la en- kaj elvagoniĝo. Helpas la lokomotivestron per
man- aŭ fajfosignado je la starto de trajno.
1.8.3. Numeroj de trajnoj
Por la identigo de la trafikanta trajno oni uzas trajnonumeron. La
trajnonumeroj havas diversajn longecojn laŭ la tipo de trajno /pasaĝera, rapida,
espresa, kargo aŭ porokaza trajno, ktp. Depende de tio, ke la lasta cifero ĉu
estas nepara aŭ para, oni diferencigas paran kaj neparan trajnojn. Ĉi tiu estas
grava ankaŭ pro tio, ĉar tiel oni povas decidi la sencon (direkton) de la trafikado.
La paraj trajnoj ĉiam trafikas de la komenca punkto al la fina punkto, kaj la
neparaj tarjnoj ĉiam trafikas de la fina punkto al la komenca punkto. Estas
25

trajnoj, kiuj ne trafikas ĝis la lasta stacio tra la tuta linio. Sed la trafikdirekton
montras ankaŭ ĉe tiuj trajnoj la trajnonumero.
1.9. Stacio
La diversaj naciaj difinoj ne egalas pri la termino stacio. Stacio
ĝenerale estas tiu fervojtrafika loko, kie estas pli ol unu trakoj kaj la trakoj
estas kunligataj per trakforkoj. La stacio havas stacidomon, kaj por la
deĵorantoj kaj por la vojaĝantoj. En la stacio oni povas fari krom la
tranzittrafiko ankaŭ manovradon.
1.9.1. Stacia personaro
La stacia personaro konsistas el tiuj fervojistoj trafikservaj kaj
komercaj, kiuj deĵoras en la stacio.
Staciestro: la ĉefo de la stacio, kiuj direktas kaj kontrolas la laboron en la stacio.
Trajntrafikestro (trafikestro): kiu regulas la trafikon de la trajnoj en la stacio
kaj inter la najbaraj stacioj. Ŝli dokumentas la trafikajn indikojn kaj la aliajn
manovrajn laborojn. Ili estas tiuj fervojistoj, kiujn la veturantoj kutimas vidi
antaŭ la stacidomo portante ruĝan kaskadon, en la mano verda signalildisko.
Trakforkisto: estas tiu fervojisto, kiu okupiĝas pri la komutado kaj kontrolo de
trakforkoj. La trakforkisto ĉiam agadas laŭ la instrukcioj de trajntrafikestro.
Krom la supraj deĵorantoj en stacio laboras aliaj diversaj fervojistoj sed iliaj
agadoj ne gravas por kompreni la bazajn trafikregulajn agadojn.
1.10. Trafiko
Estas unutrakaj kaj dutrakaj linioj. Sur unutraka linio la trajnoj
trafikas sur sama trako al du direktoj, sed alterne. Sur ĉi tiuj linioj la
trajnoj renkontiĝas en stacioj aŭ en haltejo preterpasiga. Sur dutrakaj
linioj la trajnoj trafikas plejofte sur diversaj trakoj laŭ la trafikdirekto.
Ankaŭ sur tiuj dutrakaj linioj povas okazi, ke la trajnoj trafikas sur unu
decida trako pro bontenadaj, riparaj kialoj. Pro trafikoptimizigaj okazoj
povas okazi, ke la trajnoj trafikas al sama direkto sur ambaŭ trako dum
sama tempo.
26

1.10.1. Trajnorenkontiĝo
La trajnorenkontiĝo povas esti trajnokruciĝo aŭ trajnodevanco.
1.
2.
Figuro 33.
1.
2.
3.
4.
Figuro 34.
Trajnokruciĝo:
renkontiĝas malsamdirekte
trafikantaj trajnoj.
Trajnodevanco:
renkontiĝas samdirekte
trafikantaj trajnoj. En ĉi
tiu okazo la pli malfrue
alvenanta trajno, devence
la unue alvenantan trajnon,
trafikas plu.
27

1.10.2. Itinero
La itinero estas tiu parto de la staciaj trakoj, sur kiu la trajno trafikas. Oni
diferencas enveturan kaj elveturan itinerojn.
Figuro 35/a.
Sur la envetura itinero trafikas la trajno
enruliĝanta en la stacion. Ĉi tiu itinero
komenciĝas ĉe la unua envetura trakforko
kaj daŭras ĝis la STOP!-signalon mont-
ranta signailo.
Figuro 35/b.
28
Sur la elvetura itinero trafikas
la trajno elruliĝanta el la
stacio.
Ĉi tiu itinero komenciĝas ĉe
la startloko kaj daŭras ĝis la
lasta elveturdirekta trakforko.
Evidentas, ke laŭ la supraj ekzemploj estas bezonata du itineroj por trajno
enveturi kaj poste forlasi (elveturi) la stacion.
Figuro 36.
Enira itinero Elira itinero