28.01.2015 Views

anestro como causa de esterilidad en la cerda - Asociación de ...

anestro como causa de esterilidad en la cerda - Asociación de ...

anestro como causa de esterilidad en la cerda - Asociación de ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

II<br />

EL ANESTRO COMO CAUSA DE ESTERILIDAD EN LA CERDA<br />

TABLA VIII Alteraciones <strong>de</strong> los parámetros reproductivos<br />

<strong>en</strong> <strong>la</strong> <strong>cerda</strong> <strong>en</strong>tre los meses <strong>de</strong> junio y septiembre<br />

• Retraso <strong>de</strong>l mom<strong>en</strong>to <strong>de</strong> aparición <strong>de</strong> <strong>la</strong> pubertad (<strong>anestro</strong> prepuberal y<br />

postpuberal)<br />

• M<strong>en</strong>or posibilidad <strong>de</strong> mant<strong>en</strong>er <strong>la</strong> preñez<br />

• Mayor duración <strong>de</strong>l parto<br />

• Mayor número <strong>de</strong> lechones nacidos muertos<br />

• Inactividad ovárica <strong>de</strong>spués <strong>de</strong>l <strong>de</strong>stete <strong>de</strong> los lechones (<strong>anestro</strong> post<strong>de</strong>stete)<br />

• Alteración <strong>de</strong> los niveles hormonales<br />

• Mayor frecu<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> aparición <strong>de</strong> quistes únicos <strong>en</strong> el ovario<br />

<strong>como</strong> <strong>de</strong>stetadas <strong>en</strong> <strong>la</strong>s épocas <strong>de</strong> verano<br />

y otoño.<br />

A<strong>de</strong>más, los síntomas <strong>de</strong> celo son<br />

m<strong>en</strong>os apar<strong>en</strong>tes bajo altas temperaturas<br />

(Love, 1981, 1993) ya que los niveles<br />

<strong>de</strong> 17 β-estradiol son más bajos al<br />

comi<strong>en</strong>zo <strong>de</strong>l celo y sus picos <strong>de</strong> m<strong>en</strong>or<br />

duración (Ogasa et al., 1989), por lo<br />

que el número <strong>de</strong> celos no <strong>de</strong>tectados y<br />

<strong>la</strong> inci<strong>de</strong>ncia <strong>de</strong> pseudo<strong>anestro</strong> es mayor<br />

<strong>en</strong> verano tanto <strong>en</strong> <strong>cerda</strong>s jóv<strong>en</strong>es<br />

<strong>como</strong> <strong>en</strong> <strong>la</strong>s multíparas.<br />

El retraso <strong>de</strong> <strong>la</strong> pubertad es más frecu<strong>en</strong>te<br />

<strong>en</strong> <strong>la</strong>s cerditas nacidas <strong>en</strong> primavera<br />

que <strong>en</strong> aquél<strong>la</strong>s nacidas <strong>en</strong> otoño<br />

(Mavrog<strong>en</strong>esis, 1976).<br />

Se conoce hace años que existe<br />

una corre<strong>la</strong>ción positiva <strong>en</strong>tre el increm<strong>en</strong>to<br />

<strong>de</strong>l intervalo <strong>de</strong>stete-cubrición<br />

y el periodo <strong>de</strong> verano (Karllerg,<br />

1980, Tomes y Niels<strong>en</strong>, 1979). Durante<br />

el verano, el número medio <strong>de</strong> días<br />

que hay <strong>en</strong>tre el <strong>de</strong>stete y <strong>la</strong> aparición<br />

<strong>de</strong>l estro es notablem<strong>en</strong>te mayor (Aumaitre,<br />

1976; Britt et al., 1983; C<strong>la</strong>us<br />

et al., 1985), observándose una disminución<br />

<strong>en</strong> el porc<strong>en</strong>taje <strong>de</strong> <strong>cerda</strong>s que<br />

pres<strong>en</strong>tan el celo <strong>de</strong>ntro <strong>de</strong> los 7-10<br />

días <strong>de</strong>spués <strong>de</strong>l <strong>de</strong>stete <strong>de</strong> los lechones<br />

(Aumaitre,1976; Britt et al., 1983;<br />

Mattioli, 1987).<br />

Las modificaciones hormonales<br />

más importantes que acompañan al<br />

<strong>anestro</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong>tación <strong>en</strong> ganado porcino<br />

se caracterizan por los elevados niveles<br />

<strong>de</strong> pro<strong>la</strong>ctina y bajos niveles <strong>de</strong><br />

hormonas gonadotropas (FSH y LH),<br />

progesterona y estróg<strong>en</strong>os.<br />

En el <strong>de</strong>stete, <strong>como</strong> consecu<strong>en</strong>cia<br />

<strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>de</strong>saparición <strong>de</strong> <strong>la</strong> camada y el<br />

amamantami<strong>en</strong>to, los niveles <strong>de</strong> <strong>en</strong>dorfinas<br />

se reduc<strong>en</strong> rápidam<strong>en</strong>te y disminuye<br />

<strong>la</strong> pro<strong>la</strong>ctina, y por tanto <strong>de</strong>saparece<br />

el bloqueo <strong>de</strong>l eje hipotá<strong>la</strong>mo-hipofisario-ovárico<br />

que caracteriza a <strong>la</strong><br />

<strong>la</strong>ctación. Como consecu<strong>en</strong>cia se restaura<br />

el patrón <strong>de</strong> liberación <strong>de</strong> LH con<br />

alta frecu<strong>en</strong>cia (1 pulso/hora) y baja<br />

amplitud, lo cual permite <strong>la</strong> maduración<br />

folicu<strong>la</strong>r y el aum<strong>en</strong>to <strong>de</strong> los estróg<strong>en</strong>os<br />

(Kotwica y Franczak). La retroalim<strong>en</strong>tación<br />

positiva <strong>de</strong> los estróg<strong>en</strong>os induce<br />

el pico preovu<strong>la</strong>torio <strong>de</strong> LH y ti<strong>en</strong>e lugar<br />

<strong>la</strong> ovu<strong>la</strong>ción <strong>de</strong> todos los folículos<br />

maduros, por lo que <strong>la</strong> <strong>cerda</strong> retorna a<br />

<strong>la</strong> ciclicidad ovárica.<br />

Unas conc<strong>en</strong>traciones medias y<br />

unos pulsos <strong>de</strong> LH bajos tras el <strong>de</strong>stete<br />

<strong>de</strong>terminarán que <strong>la</strong> hembra continúe<br />

<strong>en</strong> <strong>anestro</strong> (Paterson y Pearce, 1994).<br />

Tsuma et al. (1995) <strong>en</strong>cu<strong>en</strong>tran <strong>en</strong> <strong>la</strong>s<br />

<strong>cerda</strong>s <strong>en</strong> <strong>anestro</strong> elevadas tasas <strong>de</strong> <strong>en</strong>-<br />

42

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!