28.01.2015 Views

anestro como causa de esterilidad en la cerda - Asociación de ...

anestro como causa de esterilidad en la cerda - Asociación de ...

anestro como causa de esterilidad en la cerda - Asociación de ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

teo y retrasarse <strong>la</strong> salida <strong>en</strong> celo por el<br />

efecto luteotropo <strong>de</strong> los estróg<strong>en</strong>os.<br />

PMSG y hCG son <strong>la</strong>s hormonas gonadotropas<br />

más utilizadas para el tratami<strong>en</strong>to<br />

post<strong>de</strong>stete. La gonadotropina<br />

sérica estimu<strong>la</strong> el <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> los folículos,<br />

<strong>la</strong> gonadotropina coriónica promueve<br />

<strong>la</strong> ovu<strong>la</strong>ción y <strong>la</strong> formación <strong>de</strong><br />

los cuerpos lúteos. La combinación <strong>de</strong><br />

ambas estimu<strong>la</strong> el <strong>de</strong>s<strong>en</strong>ca<strong>de</strong>nami<strong>en</strong>to<br />

<strong>de</strong> un ciclo estral fértil <strong>en</strong> <strong>la</strong> <strong>cerda</strong>.<br />

La respuesta ovárica a <strong>la</strong>s gonadotropinas<br />

será nu<strong>la</strong> <strong>en</strong> hembras <strong>en</strong>fermas<br />

o <strong>de</strong>snutridas, hembras con quistes ováricos<br />

y <strong>en</strong> hembras con celos sil<strong>en</strong>ciosos<br />

o no <strong>de</strong>tectados. La aplicación <strong>de</strong><br />

gonadotropinas <strong>en</strong> hembras <strong>en</strong> pseudo<strong>anestro</strong><br />

durante <strong>la</strong> fase luteal pue<strong>de</strong> inducir<br />

<strong>la</strong> formación <strong>de</strong> quistes ováricos.<br />

La PMSG, por sí so<strong>la</strong>, es capaz <strong>de</strong><br />

inducir celos fértiles tras el <strong>de</strong>stete, no<br />

obstante, <strong>la</strong>s dosis g<strong>en</strong>eralm<strong>en</strong>te altas<br />

que se emplean para tal fin se suel<strong>en</strong><br />

acompañar <strong>de</strong> manifestaciones poco<br />

c<strong>la</strong>ras <strong>de</strong> celo y baja fertilidad y prolificidad<br />

(López, 1996 y 1999).<br />

Aunque <strong>en</strong> ocasiones se ha aconsejado<br />

el empleo por separado <strong>de</strong> PMSG<br />

y hCG con un intervalo <strong>de</strong> 48-72 horas,<br />

<strong>la</strong> administración única <strong>de</strong> 400 UI<br />

PMSG + 200 UI hCG proporciona unos<br />

resultados más que satisfactorios <strong>en</strong><br />

forma <strong>de</strong> celos fértiles a los 3,5-6 días<br />

<strong>en</strong> un alto porc<strong>en</strong>taje <strong>de</strong> <strong>la</strong>s <strong>cerda</strong>s tratadas<br />

(López, 1999).<br />

La administración única <strong>de</strong> 400 UI<br />

PMSG + 200 UI hCG <strong>en</strong> el día <strong>de</strong>l <strong>de</strong>stete<br />

o el día sigui<strong>en</strong>te pue<strong>de</strong> acortar el<br />

intervalo <strong>de</strong>stete-cubrición (Kirkwood<br />

et al., 1998).<br />

La elección <strong>de</strong>l día <strong>de</strong> <strong>la</strong> inyección<br />

<strong>de</strong> <strong>la</strong>s hormonas gonadotropas <strong>de</strong>p<strong>en</strong><strong>de</strong><br />

<strong>de</strong>l manejo <strong>en</strong> <strong>la</strong> granja y no <strong>de</strong> que sea<br />

más conv<strong>en</strong>i<strong>en</strong>te utilizarlo al día sigui<strong>en</strong>te<br />

<strong>de</strong>l <strong>de</strong>stete <strong>como</strong> se recom<strong>en</strong>daba<br />

hace 10 años (Karlberg et al., 1994),<br />

ya que <strong>la</strong> tasa <strong>de</strong> partos y el número <strong>de</strong><br />

lechones nacidos vivos no ti<strong>en</strong><strong>en</strong> por<br />

qué afectarse si se contro<strong>la</strong>n bi<strong>en</strong> los<br />

celos y se insemina <strong>en</strong> el mom<strong>en</strong>to a<strong>de</strong>cuado,<br />

t<strong>en</strong>i<strong>en</strong>do <strong>en</strong> cu<strong>en</strong>ta que aunque<br />

el estro aparece <strong>en</strong>seguida <strong>la</strong> ovu<strong>la</strong>ción<br />

es algo tardía <strong>en</strong> <strong>la</strong>s <strong>cerda</strong>s inducidas<br />

(Knox y Robb, 2000).<br />

De R<strong>en</strong>sis et al., (2002) utilizan 400<br />

UI PMSG + 200 UI hCG cuatro días pre<strong>de</strong>stete<br />

induci<strong>en</strong>do <strong>la</strong> ovu<strong>la</strong>ción <strong>en</strong> el<br />

mom<strong>en</strong>to <strong>de</strong>l <strong>de</strong>stete con hCG o GnRH,<br />

acortando el intervalo <strong>de</strong>stete-salida <strong>en</strong><br />

celo y mejorando incluso <strong>la</strong> tasa <strong>de</strong> parto.<br />

En <strong>la</strong>s explotaciones porcinas antes<br />

<strong>de</strong> <strong>en</strong>viar a una <strong>cerda</strong> <strong>en</strong> <strong>anestro</strong> al mata<strong>de</strong>ro<br />

tras el fallo <strong>de</strong> <strong>la</strong> inducción <strong>de</strong>l<br />

celo con <strong>la</strong>s hormonas gonadotropas, es<br />

frecu<strong>en</strong>te realizar un tratami<strong>en</strong>to con<br />

prostag<strong>la</strong>ndinas. Las hembras que sal<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> celo tras este tratami<strong>en</strong>to nos están<br />

indicando que no pres<strong>en</strong>taban un ovario<br />

inactivo, sino que existía patología<br />

(persist<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> los cuerpos lúteos,<br />

quistes luteínicos o quistes folicu<strong>la</strong>res<br />

luteinizados). Dos <strong>de</strong>terminaciones hormonales<br />

<strong>de</strong> progesterona positivas (tab<strong>la</strong><br />

II, IV y V) y <strong>la</strong> ecografía ovárica<br />

nos hubieran indicado <strong>de</strong>s<strong>de</strong> el primer<br />

mom<strong>en</strong>to que <strong>la</strong>s prostag<strong>la</strong>ndinas eran<br />

el tratami<strong>en</strong>to <strong>de</strong> elección antes <strong>de</strong> utilizar<br />

<strong>la</strong>s gonadotropinas.<br />

Muchos gana<strong>de</strong>ros, antes <strong>de</strong> <strong>en</strong>viar<br />

<strong>la</strong> <strong>cerda</strong> <strong>en</strong> <strong>anestro</strong> al mata<strong>de</strong>ro, utilizan<br />

progestág<strong>en</strong>os sintéticos <strong>en</strong> <strong>la</strong> misma<br />

pauta que <strong>en</strong> <strong>la</strong> sincronización <strong>de</strong> celos,<br />

apareci<strong>en</strong>do el celo a los 5-6 días tras <strong>la</strong><br />

supresión <strong>de</strong>spués <strong>de</strong> los 18 días <strong>de</strong> tratami<strong>en</strong>to.<br />

Las hembras que sal<strong>en</strong> <strong>en</strong> celo<br />

tras este tratami<strong>en</strong>to nos están indicando<br />

que no pres<strong>en</strong>taban un ovario<br />

inactivo sino que estaban <strong>en</strong> pseudo<strong>anestro</strong><br />

sin que se hubieran <strong>de</strong>tectados<br />

sus celos.<br />

47

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!