09.07.2015 Views

la lucha contra la trata de personas - United Nations Office on Drugs ...

la lucha contra la trata de personas - United Nations Office on Drugs ...

la lucha contra la trata de personas - United Nations Office on Drugs ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

SIGLAS Y ABREVIATURASACNUDHC<strong>on</strong>vención <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Delincuencia OrganizadaECPATOficina <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Alto Comisi<strong>on</strong>ado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Naci<strong>on</strong>esUnidas para los Derechos HumanosC<strong>on</strong>vención <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Naci<strong>on</strong>es Unidas <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>Delincuencia Organizada Transnaci<strong>on</strong>alOrganización para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> erradicación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>prostitución <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> menores, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pedofilia y eltráfico <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> menores c<strong>on</strong> fines sexualesOITOMSONGOSCEPACEProtocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>UIPUN.GIFTUNICEFUNODCVIH/SIDAOrganización Internaci<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l TrabajoOrganización Mundial <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> SaludOrganización no gubernamentalOrganización para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Seguridad y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>Cooperación en EuropaAsamblea Par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentaria <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l C<strong>on</strong>sejo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>EuropaProtocolo para prevenir, reprimir y sanci<strong>on</strong>ar<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, especialmente mujeres yniños, que complementa <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>vención <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sNaci<strong>on</strong>es Unidas <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> DelincuenciaOrganizada Transnaci<strong>on</strong>al (resolución 55/25<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Asamblea General, anexo II)Unión Interpar<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentariaIniciativa Mundial <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Naci<strong>on</strong>es Unidaspara Luchar <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Trata <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Pers<strong>on</strong>asF<strong>on</strong>do <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Naci<strong>on</strong>es Unidas para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>InfanciaOficina <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Naci<strong>on</strong>es Unidas <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>Droga y el Delitovirus <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> inmuno<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ficiencia humana y elsíndrome <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> inmuno<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ficiencia adquirida


Capítulo 4Rec<strong>on</strong>ocimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> que s<strong>on</strong> objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>como víctimas que <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ben gozar <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanosinternaci<strong>on</strong>almente rec<strong>on</strong>ocidos 284.1 Introducción 284.2 I<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntificación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> 294.3 Dec<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ración <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos y garantías fundamentales<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> 364.4 Papel <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentarios en el rec<strong>on</strong>ocimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> como víctimas que<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ben gozar <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos rec<strong>on</strong>ocidosinternaci<strong>on</strong>almente 46Capítulo 5Prevención <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> 475.1 Introducción 485.2 Factores que fomentan <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> 485.3 Investigación y recogida <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> datos 505.4 Educación 515.5 Sensibilización 515.6 Demanda <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> 525.7 El papel <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los medios informativos en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> 545.8 Participación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l sector privado en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> 555.9 La <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> corrupción y los funci<strong>on</strong>arios públicos 615.10 Prevención <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> victimización 625.11 Legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> y otras políticas<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prevención 635.12 El papel <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentarios en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prevención <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> 65Capítulo 6Medidas para combatir el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>a nivel internaci<strong>on</strong>al 666.1 Introducción 676.2 Establecimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> jurisdicción 676.3 Extradición 696.4 Asistencia judicial recíproca 706.5 Medidas en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s fr<strong>on</strong>teras y seguridad, c<strong>on</strong>trol, legitimidady vali<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>z <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> documentos 706.6 Cooperación en materia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cumplimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> ley,incluido el intercambio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> información 716.7 Protección y asistencia a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas 716.8 Cooperación internaci<strong>on</strong>al para prevenir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> 726.9 El papel <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentarios en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> promoción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> cooperación internaci<strong>on</strong>al para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> 72


Capítulo 7Vigi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ncia y presentación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> informes sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s activida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stinadas a combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> 737.1 Introducción 737.2 Re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tor naci<strong>on</strong>al 747.3 Comités par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentarios 747.4 Grupos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> tareas interministeriales 767.5 El papel <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentarios en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> vigi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ncia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s activida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> presentación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> informes al respecto 77Capítulo 8Potenciación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l papel <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedad civil 788.1 Principio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> participación 798.2 Comp<strong>on</strong>ente estructural <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedad civil 818.3 Comp<strong>on</strong>ente público <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedad civil 838.4 Papel <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentarios en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> potenciación<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> función <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedad civil 83Anexo 85Instrumentos jurídicos internaci<strong>on</strong>ales, legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción naci<strong>on</strong>al,leyes mo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lo, acuerdos bi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>terales y multi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>terales y p<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>nesnaci<strong>on</strong>ales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acción re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>ados c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>A. Instrumentos jurídicos internaci<strong>on</strong>ales re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>ados c<strong>on</strong><str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> (en or<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n cr<strong>on</strong>ológico) 85B. Legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción naci<strong>on</strong>al, leyes mo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lo y acuerdosbi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>terales y multi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>terales re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>ados c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> 86C. P<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>nes naci<strong>on</strong>ales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acción re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>ados c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> 87Bibliografía 88Índice <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> materias 89


PRÓLOGOHace 200 años, el par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentario británico William Wilberforce y un grupo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> valientes activistascambiar<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> percepción pública acerca <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud y, superando una fuerte resistencia, lograr<strong>on</strong>que se promulgara legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción que permitió p<strong>on</strong>er fin a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> transatlántica <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vos.A pesar <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los logros <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> estos abolici<strong>on</strong>istas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l siglo XIX, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud sigue estando presente entrenosotros en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> actualidad. En todo el mundo, mill<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, generalmente mujeres y niños, seven atrapados en una forma <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud mo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rna, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> l<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mada <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>: se necesitan, pues,abolici<strong>on</strong>istas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l siglo XXI para que promulguen leyes y tomen medidas a fin <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> liberar a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> y erradiquen un <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito que nos avergüenza a todos.Los par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentos y los par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentarios tienen el po<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>r para impedir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> aumentando<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>ciencia a este respecto y p<strong>on</strong>iendo fin a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s prácticas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotación. Pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n promulgar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sleyes necesarias para enjuiciar a los resp<strong>on</strong>sables y proteger los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas; tambiénpue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n adoptar medidas para <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g>r <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> a nivel internaci<strong>on</strong>al.La UNODC y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> UIP se han asociado c<strong>on</strong> UN.GIFT para alentar a los par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentarios a que asumanun papel activo para p<strong>on</strong>er fin a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. La <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>: Manualpara par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentarios tiene por objeto ayudarles a que hagan precisamente esto.El Manual c<strong>on</strong>tiene una recopi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> leyes y buenas prácticas internaci<strong>on</strong>ales e<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>boradas paracombatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. Ofrece orientación sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> forma en que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción naci<strong>on</strong>al pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ajustarse a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s normas internaci<strong>on</strong>ales, por ejemplo, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>finiendo <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y tipificándo<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>como <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito en todas sus formas. Describe medidas para prevenir que se cometa el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, enjuiciar a los autores y proteger a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas. También c<strong>on</strong>tiene asesoramiento sobre<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> forma <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nunciar este <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> recabar el apoyo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedad civil en favor <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esta causa.A medida que aumenta <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>ciencia pública respecto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> gente pi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que seadopten medidas para p<strong>on</strong>erle fin. En su calidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> representantes elegidos, los par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentariostienen <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> obligación y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> facultad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ve<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r por que se adopten y apliquen leyes y otras medidas a talfin. El Manual tiene por objeto inspirarlos para que promulguen leyes firmes y adopten buenasprácticas que fortalezcan <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s respuestas naci<strong>on</strong>ales a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>.El Manual es un trabajo en curso. No preten<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> suministrar todas <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s respuestas necesarias. UN.GIFTentrega ahora <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> antorcha a los propios par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentarios y les insta a que resp<strong>on</strong>dan al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>safío <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>e<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>borar respuestas innovadoras y eficaces a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. Cabe esperar que el Manual lessirva <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> punto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> partida e impulse a otros asociados a adoptar nuevas medidas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> un<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito que no <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>bería existir en el siglo XXI.Ant<strong>on</strong>io Maria CostaDirector EjecutivoOficina <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Naci<strong>on</strong>es Unidas <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Droga y el DelitoAn<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rs B. Johnss<strong>on</strong>Secretario GeneralUnión Interpar<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentaria


INTRODUCCIÓNLa <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> es una forma <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud mo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rna, una vio<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanosque c<strong>on</strong>stituye un <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pers<strong>on</strong>a y el Estado. Debe rec<strong>on</strong>ocerse y castigarse por medioslegis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivos. Principalmente, es un <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> seguridad humana, así como <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> seguridad<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Estado; como tal, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s medidas adoptadas para prevenir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, enjuiciar a los autores y proteger a<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>be centrarse en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> seguridad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los particu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>res, y no exclusivamente en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> seguridad<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Estado.La <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>stituye una forma <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> violencia <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> sus víctimas más frecuentes: <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>smujeres y los niños. También es una forma <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> injerencia ilícita en el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> familia internaci<strong>on</strong>al,ya que algunos tipos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> sup<strong>on</strong>en distorsi<strong>on</strong>ar prácticas familiares legítimas o aprovecharse <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>el<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s. Ciertas prácticas c<strong>on</strong>suetudinarias c<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>radas intrínsecamente perjudiciales para los<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> dignidad por algunos sectores también podrían c<strong>on</strong>tribuir a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>.La <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> es un negocio ilícito que en algunos casos aprovecha <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s corrientes migratoriasinternaci<strong>on</strong>ales. Tiene c<strong>on</strong>secuencias terribles sobre sus víctimas, causándoles daño y traumaspsicológicos y físicos y aumentando <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> probabilidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g>igan enfermeda<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s graves, comoel VIH/SIDA.La <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> es impulsada por <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>sigualdad entre los géneros, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> falta <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> igualdad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>oportunida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s fuertes disparida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s ec<strong>on</strong>ómicas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntro <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los Estados y entre ellos, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> corrupcióny <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> vulnerabilidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>bido a sistemas judiciales y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> aplicación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> ley ineficientes, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> inestabilidadcivil y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> imposibilidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los Estados <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> proteger a sus naci<strong>on</strong>ales. La <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>manda <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prostitución y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mano <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> obra barata para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>strucción, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> manufactura, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> industria y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s tareas domésticas es unfactor que c<strong>on</strong>tribuye a esta situación.La <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> no pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> combatirse mediante <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> fiscalización o el enjuiciamiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litosúnicamente; su tipificación como <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito es imperativa pero no basta. La legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>también <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>bería rec<strong>on</strong>ocer que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> s<strong>on</strong> víctimas y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ben protegerse sus<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos básicos. Las leyes sobre inmigración, trabajo, salud y protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> infancia<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ben examinarse y enmendarse para que abarquen todos los aspectos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> y así suministrarun marco amplio que abor<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> el fenómeno. Luego <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>be asegurarse su cumplimiento efectivo yvigi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>rse su aplicación.Los Estados <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ben adoptar medidas para establecer un marco amplio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stinado a prevenir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>victimización y el nuevo riesgo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> victimización, proteger a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> que han sufrido a causa <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito y enjuiciar a los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lincuentes. Deben adoptar medidas para combatir los factores que hanc<strong>on</strong>tribuido a esa situación, esforzándose para suministrar a sus naci<strong>on</strong>ales los medios para reducir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vulnerabilidad a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> y formu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r alternativas a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotación que a veces es inherente a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>manda <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mano <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> obra y servicios baratos. Deben ve<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r por <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> aplicación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s leyes y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vigi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ncia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s activida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s a fin <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> reducir al mínimo <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s ganancias que pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n obtenerse <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>.La <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> es un problema mundial que trascien<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s fr<strong>on</strong>teras naci<strong>on</strong>ales. Porc<strong>on</strong>siguiente, a menudo es un <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito transnaci<strong>on</strong>al, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> carácter análogo al tráfico internaci<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>drogas y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> armas. Requiere, pues, políticas transnaci<strong>on</strong>ales que impulsen <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> cooperacióninternaci<strong>on</strong>al mediante el intercambio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> información y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> asistencia mutua.En noviembre <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2008, el 63% <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los 155 países y territorios que abarcaba el Informe Mundial sobre<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Trata <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Pers<strong>on</strong>as <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> UNODC había aprobado leyes que abordaban <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s principales formas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>. Otro 16% había aprobado leyes que abarcaban únicamente algunos elementos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>finiciónque figura en el Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. En 2003, sólo un 33% <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los países queabarcaba el informe tenía legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>; a fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2008, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> tenía el 80%. Enotras pa<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>bras, el número <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> países c<strong>on</strong> esta legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción se había incrementado en más <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l dobleentre 2003 y 2008 como resultado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> aprobación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Protocolo. A<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>más, el 54% <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los paísesencuestados había establecido una <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>pen<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ncia policial especial <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, y más<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> mitad había formu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>do un p<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acción naci<strong>on</strong>al para ocuparse <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> cuestión.La <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>bor <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> entraña muchos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>safíos y hay variaci<strong>on</strong>es regi<strong>on</strong>alessignificativas en el cumplimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s normas internaci<strong>on</strong>ales por los distintos países. La aplicación<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s leyes no es sencil<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>; para hacerlo se requieren recursos, fiscalización permanente, vigi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ncia yevaluación. La investigación y el enjuiciamiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los casos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> es un proceso complejo quelleva mucho tiempo y requiere una formación rigurosa y el compromiso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los organismos encargados


<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> hacer cumplir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> ley y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s autorida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s judiciales, cuya <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>bor también podría verse obstaculizada porprácticas corruptas. Otro obstáculo es <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> i<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntificación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas, que a menudo temen ser<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>portadas u objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> represalias <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los traficantes.No obstante, una respuesta eficaz a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> tener un efecto multiplicador y servirpara comenzar a <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>sbaratar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> industria en general. Por ejemplo, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> promulgación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> leyes quec<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ran a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> víctimas y no <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lincuentes, y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> realización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> campañas<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>cienciación pública dirigidas a el<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> tener un efecto positivo sobre su voluntad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>presentar <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nuncias que lleven a nuevos enjuiciamientos. La puesta en marcha <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> programas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los testigos y asistencia a éstos que <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas protección amplia tambiénpue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> alentar<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s a que presten <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>c<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ración. El enjuiciamiento efectivo acompañado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> sanci<strong>on</strong>esseveras pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ejercer un efecto disuasivo sobre futuros traficantes.El uso eficaz <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Internet y otros medios <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> tecnología <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> información como sitios web y bases <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>datos también pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>tribuir a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. Las estadísticas s<strong>on</strong> difíciles <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>reunir y pier<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n vali<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>z rápidamente, pero <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s iniciativas re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>adas c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> tecnología <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>información pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n utilizarse para aumentar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> coordinación y el intercambio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> información entre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sorganizaci<strong>on</strong>es no gubernamentales (ONG), <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s organizaci<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedad civil y los gobiernos,incluidos los funci<strong>on</strong>arios encargados <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> hacer cumplir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> ley, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> distintas regi<strong>on</strong>es. Pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> utilizarseInternet para divulgar información sobre iniciativas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y educar alpúblico acerca <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los peligros y problemas re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>ados c<strong>on</strong> esta, así como para promover elestablecimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> re<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s bi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>terales y multi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>terales c<strong>on</strong> miras a aumentar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> presión y abordar elproblema. Las bases <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> datos amplias sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n p<strong>on</strong>er en c<strong>on</strong>tacto agrupos ais<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>dos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> distintas regi<strong>on</strong>es, suministrar información a agentes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l or<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n y oficiales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>vigi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ncia fr<strong>on</strong>teriza sobre <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> presuntamente objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, prestar asistencia a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas yproporci<strong>on</strong>ar estadísticas exactas sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>.Los par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentarios <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>sempeñan una función indispensable en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>.En este Manual para par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentarios se sugieren algunas formas prácticas en que pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n e<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>borar ypromover los marcos amplios necesarios para lograrlo.


CAPÍTULO 1MARCO JURÍDICO INTERNACIONAL PARA LA LUCHA CONTRA LATRATA DE PERSONASMARÍATodos los días al salir <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> escue<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> María vendía pan al costado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l camino para aumentar losescasos ingresos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> su familia. Cuando había poco trabajo, María, que tenía 15 años,c<strong>on</strong>versaba c<strong>on</strong> Sofía, una mujer <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 35 años que vivía en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> misma al<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>a <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> América Latina ya menudo se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>tenía cuando pasaba por allí. Se hicier<strong>on</strong> amigas y en 2004 Sofía le hizo unapropuesta. Le prometió un trabajo bien remunerado en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> capital que permitiría a María enviardinero a su casa y ayudar a su familia a salir <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pobreza. María aceptó y, siguiendo <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sinstrucci<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Sofía, no informó a sus padres <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> su <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cisión.El día <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l viaje, Sofía dio a María una bebida que primero <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> mareó y luego le hizo per<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>r elc<strong>on</strong>ocimiento. Cuando María <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>spertó, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s dos mujeres estaban en un taxímetro que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sc<strong>on</strong>dujo a un restaurante <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>sc<strong>on</strong>ocido <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> capital. Sofía indicó a María que entrara y se<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vara, luego el c<strong>on</strong>ductor <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l taxímetro llevó a María y a otras tres muchachas a un albergue.Allí <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s hizo entrar una tras otra; María fue <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> última. En el albergue, el c<strong>on</strong>ductor <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> violó.Aturdida y c<strong>on</strong>sternada, pero sintiéndose impotente para <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>tener el curso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> losac<strong>on</strong>tecimientos, María fue c<strong>on</strong>ducida nuevamente al restaurante, d<strong>on</strong><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> fue obligada atrabajar <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> camarera durante un mes, hasta el regreso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Sofía. Ésta afirmó ser <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> madre <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>María y cobró su sa<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>rio, luego <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> empleó en otro restaurante <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> ciudad. Allí María fuenuevamente obligada a servir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s mesas, pero pr<strong>on</strong>to comprobó que también <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>bía mantenerre<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>es sexuales c<strong>on</strong> los clientes en una habitación al f<strong>on</strong>do <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l restaurante. Algunassemanas más tar<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>, el ciclo se repitió: Sofía llegó, rec<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mó el sa<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>rio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> María y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> colocó en unnuevo empleo, esta vez en un local <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> baile. El dueño <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l establecimiento sospechó <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción entre Sofía y María y advirtió <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ello a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s autorida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s locales, pero estas no adoptar<strong>on</strong>medidas al respecto. En el local <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> baile, María fue obligada a trabajar, pero no fue objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>explotación sexual.La salvación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> María finalmente se produjo cuando una noche su tío visitó casualmente ellocal <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> baile. Rec<strong>on</strong>oció a María e informó a sus padres, que recabar<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> asistencia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> unaasociación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos. El pers<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> asociación liberó a María e interpuso unaacción penal <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> los autores en un tribunal provincial. En diciembre <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2005 Sofía fuec<strong>on</strong><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nada a 10 años <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cárcel y al pago <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una multa <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> aproximadamente 250 dó<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>res <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> losEE.UU., que María recibió en calidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> in<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mnización. El c<strong>on</strong>ductor <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l taxímetro no fuec<strong>on</strong><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nado. A pesar <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l testim<strong>on</strong>io <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> María, el juez <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> instrucción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>sestimó <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> acusación<str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> él pues <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>c<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>raci<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Sofía y María fuer<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g>dictorias y María no pudo ubicarel albergue en el que había sido vio<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>da. El juez no hizo ningún intento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> hacer comparecer atestigos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l albergue o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l restaurante.1.1 La referencia primariaEn diciembre <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2000 se c<strong>on</strong>solidó el c<strong>on</strong>senso internaci<strong>on</strong>al acerca <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> necesidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g>r <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> cuando los Estados firmar<strong>on</strong> el Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, el primer instrumento jurídico internaci<strong>on</strong>al que <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>fine <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s resp<strong>on</strong>sabilida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lEstado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prevenir, reprimir y sanci<strong>on</strong>ar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. El Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> es el instrumento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> referencia primario utilizado por los países para e<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>borar losenfoques naci<strong>on</strong>ales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> este f<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>gelo, establecer los marcos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> política regi<strong>on</strong>aly orientar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> cooperación internaci<strong>on</strong>al en este ámbito. Entró en vigor exactamente tres años<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>spués (el 25 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> diciembre <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2003) y en febrero <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2009 lo habían ratificado 124 países.1.2 Otros <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>dos internaci<strong>on</strong>alesDiversos c<strong>on</strong>venios y c<strong>on</strong>venci<strong>on</strong>es internaci<strong>on</strong>ales aprobados a lo <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>rgo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los añosc<strong>on</strong>tienen disposici<strong>on</strong>es que abordan el problema <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y, como tales,c<strong>on</strong>stituyen un compromiso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los Estados partes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g>r <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> esta vio<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los1


<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos. Junto c<strong>on</strong> el Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, estasdisposici<strong>on</strong>es, así como distintas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>c<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>raci<strong>on</strong>es internaci<strong>on</strong>ales que instan a los Estadosa que se comprometan a <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g>r <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> este fenómeno, c<strong>on</strong>stituyen una parte integral <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lmarco jurídico internaci<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. Éstos s<strong>on</strong>, entre otros:• El C<strong>on</strong>venio para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> represión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>prostitución ajena <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 1949, en que los Estados parte en el C<strong>on</strong>venio “se comprometen aadoptar o mantener, en re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> inmigración y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> emigración, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s medidas que seannecesarias, c<strong>on</strong> arreglo a sus obligaci<strong>on</strong>es en virtud <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l presente C<strong>on</strong>venio, para combatir<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> uno u otro sexo para fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prostitución” (art. 17);• La C<strong>on</strong>vención sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> eliminación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> todas <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s formas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> discriminación <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> mujer<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 1979, en que se insta a los Estados parte a tomar “todas <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s medidas apropiadas,incluso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> carácter legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivo, para suprimir todas <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s formas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mujeres yexplotación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prostitución <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> mujer” (art. 6);• La Dec<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ración sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> eliminación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> violencia <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> mujer (resolución 48/104 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Asamblea General, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 20 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> diciembre <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 1993), en que se seña<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> que se enten<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ráque <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> “violencia <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> mujer” abarca los siguientes actos, aunque sin limitarse a ellos:“<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> vio<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción, el abuso sexual, el acoso y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> intimidación sexuales en el trabajo, eninstituci<strong>on</strong>es educaci<strong>on</strong>ales y en otros lugares, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mujeres y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prostitución forzada”(art. 2);• La C<strong>on</strong>vención sobre los Derechos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Niño <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 1989, en que se c<strong>on</strong>viene en que losEstados parte “tomarán todas <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s medidas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> carácter naci<strong>on</strong>al, bi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>teral y multi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>teral quesean necesarias para impedir el secuestro, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> venta o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños para cualquier fin oen cualquier forma” (art. 35);- El Protocolo facultativo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>vención sobre los Derechos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Niño re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivo a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> venta<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prostitución infantil y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> utilización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pornografía <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2000, quedisp<strong>on</strong>e que los Estados parte “adoptarán todas <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s medidas necesarias para fortalecer <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>cooperación internaci<strong>on</strong>al mediante acuerdos multi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>terales, regi<strong>on</strong>ales y bi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>terales, para<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prevención, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>tección, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> investigación, el enjuiciamiento y el castigo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> losresp<strong>on</strong>sables <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> actos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> venta <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños, prostitución infantil y utilización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>pornografía o el turismo sexual” (art. 10);- El Protocolo facultativo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>vención sobre los Derechos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Niño re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivo a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>participación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños en los c<strong>on</strong>flictos armados <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2000, que establece que los Estadosparte ve<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>rán por que “no se reclute obligatoriamente en sus fuerzas armadas a ningúnmenor <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 18 años” (art. 2);• El C<strong>on</strong>venio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> La Haya re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivo a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Niño y a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Cooperación en materia<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Adopción Internaci<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 1993, que prohíbe <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> adopción internaci<strong>on</strong>al si elc<strong>on</strong>sentimiento parental ha sido obtenido mediante pago o compensación. A<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>más, elC<strong>on</strong>venio disp<strong>on</strong>e que “[n]adie pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> obtener beneficios materiales in<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>bidos, comoc<strong>on</strong>secuencia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una intervención re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tiva a una adopción internaci<strong>on</strong>al” (art. 32);• El C<strong>on</strong>venio sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prohibición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s peores formas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> trabajo infantil, 1999,(Núm. 182) <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> OIT, que prohíbe “a) todas <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s formas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s prácticasanálogas a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud, como <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> venta y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> servidumbre por <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>udas y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>dición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> siervo, y el trabajo forzoso u obligatorio, incluido el reclutamiento forzoso uobligatorio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños para utilizarlos en c<strong>on</strong>flictos armados; b) <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> utilización, el reclutamiento2


o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> oferta <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prostitución, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> producción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> pornografía o actuaci<strong>on</strong>espornográficas; c) <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> utilización, el reclutamiento o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> oferta <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> realización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>activida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s ilícitas, en particu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> producción y el tráfico <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> estupefacientes, tal como se<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>finen en los <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>dos internaci<strong>on</strong>ales pertinentes; y d) el trabajo que, por su naturaleza opor <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s c<strong>on</strong>dici<strong>on</strong>es en que se lleva a cabo, es probable que dañe <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> salud, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> seguridad o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>moralidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los niños” (art. 3);• La C<strong>on</strong>vención internaci<strong>on</strong>al sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> todos lostrabajadores migratorios y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> sus familiares (resolución 45/158 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Asamblea General, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>18 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> diciembre <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 1990, anexo), en que se afirma que “[n]ingún trabajador migratorio ofamiliar suyo será sometido a esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud ni servidumbre” y que “[n]o se exigirá a lostrabajadores migratorios ni a sus familiares que realicen trabajos forzosos u obligatorios”(art. 11);• El Estatuto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Roma <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Corte Penal Internaci<strong>on</strong>al, en el que se entien<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> por “crimen<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> lesa humanidad”, entre otros, a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> “esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud”, y se <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>fine como “el ejercicio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> losatributos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> propiedad sobre una pers<strong>on</strong>a, o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> algunos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ellos, incluido elejercicio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esos atributos en el tráfico <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, en particu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r mujeres y niños” (art. 7).1.3 Derecho regi<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>dosEl marco internaci<strong>on</strong>al se complementa mediante un c<strong>on</strong>junto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acuerdos regi<strong>on</strong>ales quetienen por objeto <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g>r <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. Entre éstos cabe <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stacar lossiguientes:• El C<strong>on</strong>venio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l C<strong>on</strong>sejo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Europa sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> seres humanos<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2005. En tanto garantice mayor protección y asistencia a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> elC<strong>on</strong>venio “no podrá atentar <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos y obligaci<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rivados <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sdisposici<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> otros instrumentos internaci<strong>on</strong>ales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Partes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l presenteC<strong>on</strong>venio sean Partes o vayan a serlo y que c<strong>on</strong>tengan disposici<strong>on</strong>es re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivas a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>smaterias regidas por el presente C<strong>on</strong>venio” (art. 40, párr. 1). El C<strong>on</strong>venio está abierto a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>firma <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los Estados miembros <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l C<strong>on</strong>sejo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Europa, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los Estados no miembros quehayan participado en su e<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>boración, así como a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Comunidad Europea. Podrá invitarse acualquier otro Estado miembro que no esté incluido en esta disposición a sumarse alpresente C<strong>on</strong>venio;• La versión revisada <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Carta Árabe <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Derechos Humanos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2004 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Liga <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> losEstados Árabes, en que se indica que “[t]odas <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s formas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud y <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> sereshumanos están prohibidas y están sanci<strong>on</strong>adas por <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> ley. Nadie pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mantener a otrapers<strong>on</strong>a en esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud o servidumbre, en ninguna circunstancia. […] Están prohibidos lostrabajos forzados, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> seres humanos c<strong>on</strong> fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prostitución o explotación sexual,<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prostitución ajena y otras formas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotación o explotación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niñosen c<strong>on</strong>flicto armado” (art.10);• La C<strong>on</strong>vención Americana sobre Derechos Humanos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 1969, que disp<strong>on</strong>e que “[n]adiepue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ser sometido a esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud o servidumbre, y tanto éstas, como <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vos y<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mujeres están prohibidas en todas sus formas”, y “[n]adie <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>be ser c<strong>on</strong>streñido aejecutar un trabajo forzoso u obligatorio” (art. 6, párrs. 1 y 2);• La Carta Africana sobre los Derechos Humanos y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los Pueblos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 1981, que afirmaque “[t]odo individuo tendrá <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho al respeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> dignidad inherente al ser humano y alrec<strong>on</strong>ocimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> su status legal. Todas <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s formas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotación y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>gradación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l3


hombre, especialmente <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud, el comercio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vos, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> tortura, el castigo y eltrato cruel, inhumano o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>gradante, serán prohibidos” (art. 5);• El Protocolo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Carta Africana <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Derechos Humanos y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los Pueblos re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivo a los<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> mujer en África <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2003, que disp<strong>on</strong>e que los Estados parteadopten medidas apropiadas y efectivas para “prevenir y c<strong>on</strong><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mujeres,enjuiciar a los autores <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> dicha <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> y proteger a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s mujeres que mayor riesgo corren”(art. 4, párr. 2 g));• La C<strong>on</strong>vención <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Asociación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Asia Meridi<strong>on</strong>al para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Cooperación Regi<strong>on</strong>al sobre<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prevención y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mujeres y niños c<strong>on</strong> fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prostitución<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2002, que <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>fine <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> como “el tras<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>do, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> venta o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> compra <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mujeres y niños c<strong>on</strong>fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prostitución <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntro o fuera <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un país por c<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>raci<strong>on</strong>es m<strong>on</strong>etarias o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> otraíndole c<strong>on</strong> o sin el c<strong>on</strong>sentimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pers<strong>on</strong>a que es objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>”. La C<strong>on</strong>vencióndisp<strong>on</strong>e que “[l]os Estados Partes en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>vención adoptarán medidas efectivas paragarantizar que el tráfico en cualquiera <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> sus formas c<strong>on</strong>stituya un <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito c<strong>on</strong>forme a sulegis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción penal, y para que este <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito sea sanci<strong>on</strong>ado c<strong>on</strong> penas a<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cuadas en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s quese tenga en cuenta su gravedad” (art. 3, párr. 1);• La Dec<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ración sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Comunidad Ec<strong>on</strong>ómica <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>los Estados <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l África Occi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntal <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2001, en que se insta a los Estados miembros a“[a]doptar, lo más rápidamente posible, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s medidas legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivas y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> otra índole que seannecesarias para tipificar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> como <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito penal”;• La C<strong>on</strong>vención Interamericana sobre Tráfico Internaci<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Menores <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 1994, quedisp<strong>on</strong>e que “los Estados Parte se comprometen a adoptar medidas eficaces, c<strong>on</strong>forme asu <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho interno, para prevenir y sanci<strong>on</strong>ar severamente el tráfico internaci<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>menores <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>finido en esta C<strong>on</strong>vención” (art. 7).1.4 Aplicación naci<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los c<strong>on</strong>venios y c<strong>on</strong>venci<strong>on</strong>es internaci<strong>on</strong>ales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechoshumanos: parte <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l enfoque amplio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>Todo enfoque amplio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stinado a proteger los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos internaci<strong>on</strong>almenterec<strong>on</strong>ocidos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> exige <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> promulgación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> leyes naci<strong>on</strong>ales queincorporen <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s disposici<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los c<strong>on</strong>venios y c<strong>on</strong>venci<strong>on</strong>es internaci<strong>on</strong>ales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechoshumanos y otros (véase el recuadro 1).Recuadro 1. Incorporación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho internaci<strong>on</strong>al en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> política estatal <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>“La política <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Estado para prevenir y combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y proteger, asistir yrehabilitar a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> oficialmente rec<strong>on</strong>ocidas como tales se<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>terminará <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>formidad c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s obligaci<strong>on</strong>es en virtud <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>stitución naci<strong>on</strong>al y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los<str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>dos internaci<strong>on</strong>ales ratificados por Georgia re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivos a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lincuenciaorganizada transnaci<strong>on</strong>al y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> corrupción, así como <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos.”Georgia, Ley <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2006, artículo 4Mientras tanto, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> ratificación y aplicación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s disposici<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> s<strong>on</strong> los medios más eficaces y a<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cuados <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> resp<strong>on</strong><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>r <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> forma amplia a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cumplir los tres fines principales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Protocolo, que se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>finen en e<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>rtículo 2, a saber:“a) Prevenir y combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, prestando especial atención a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s mujeres ylos niños;4


) Proteger y ayudar a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> dicha <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, respetando plenamente sus <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechoshumanos; yc) Promover <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> cooperación entre los Estados Parte para lograr esos fines.”A<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>más, en el preámbulo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> se rec<strong>on</strong>oce que:“[P]ara prevenir y combatir eficazmente <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, especialmente mujeres yniños, se requiere un enfoque amplio e internaci<strong>on</strong>al en los países <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> origen, tránsito y<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stino que incluya medidas para prevenir dicha <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, sanci<strong>on</strong>ar a los traficantes y protegera <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esa <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, en particu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r amparando sus <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanosinternaci<strong>on</strong>almente rec<strong>on</strong>ocidos”.1.5 Re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción entre el Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>vención <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>Delincuencia OrganizadaEl Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> complementa <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>vención <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> DelincuenciaOrganizada (artículo 1 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Protocolo). Por c<strong>on</strong>siguiente, el cumplimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s normasinternaci<strong>on</strong>ales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> exige <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> aplicación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ambos instrumentos jurídicosinternaci<strong>on</strong>ales.La C<strong>on</strong>vención <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Delincuencia Organizada aborda varias cuesti<strong>on</strong>es que guardanuna estrecha re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. Los par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentarios <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berían tener en cuentaestas cuesti<strong>on</strong>es al promulgar legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y ve<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r por que hayacompatibilidad entre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s leyes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción c<strong>on</strong>exa, en particu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s leyes <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> el b<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>nqueo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> dinero, <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> corrupción, sobre cooperación internaci<strong>on</strong>aly <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> procedimiento que disp<strong>on</strong>en el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>comiso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l producto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> lostestigos (véase el recuadro 2).Recuadro 2. La C<strong>on</strong>vención <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Delincuencia OrganizadaPenalización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l b<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>nqueo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l producto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito (art. 6, párr. 1)“1. Cada Estado Parte adoptará […] <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s medidas legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivas y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> otra índole que seannecesarias para tipificar como <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito, cuando se cometan intenci<strong>on</strong>almente:a) i) La c<strong>on</strong>versión o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> transferencia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> bienes, a sabiendas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que esos bienes s<strong>on</strong>producto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito, c<strong>on</strong> el propósito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ocultar o disimu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r el origen ilícito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los bienes oayudar a cualquier pers<strong>on</strong>a involucrada en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> comisión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>terminante a eludir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sc<strong>on</strong>secuencias jurídicas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> sus actos;ii) La ocultación o disimu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> verda<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ra naturaleza, origen, ubicación, disposición,movimiento o propiedad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> bienes o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l legítimo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho a éstos, a sabiendas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que dichosbienes s<strong>on</strong> producto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito;b) C<strong>on</strong> sujeción a los c<strong>on</strong>ceptos básicos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> su or<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>namiento jurídico:i) La adquisición, posesión o utilización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> bienes, a sabiendas, en el momento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> surecepción, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que s<strong>on</strong> producto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito […]”Penalización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> corrupción (art. 8, párr.1)“1. Cada Estado Parte adoptará <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s medidas legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivas y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> otra índole que seannecesarias para tipificar como <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito, cuando se cometan intenci<strong>on</strong>almente:a) La promesa, el ofrecimiento o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>cesión a un funci<strong>on</strong>ario público, directa oindirectamente, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un beneficio in<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>bido que redun<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> en su propio provecho o en el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> otrapers<strong>on</strong>a o entidad, c<strong>on</strong> el fin <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que dicho funci<strong>on</strong>ario actúe o se abstenga <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> actuar en elcumplimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> sus funci<strong>on</strong>es oficiales;5


) La solicitud o aceptación por un funci<strong>on</strong>ario público, directa o indirectamente, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> unbeneficio in<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>bido que redun<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> en su propio provecho o en el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> otra pers<strong>on</strong>a o entidad, c<strong>on</strong> elfin <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que dicho funci<strong>on</strong>ario actúe o se abstenga <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> actuar en el cumplimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> sus funci<strong>on</strong>esoficiales.”Decomiso, incautación y disposición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l producto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito (art. 12, párr. 1, y art. 14, párr. 2)“1. Los Estados parte adoptarán […] <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s medidas que sean necesarias para autorizar el<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>comiso:a) Del producto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos comprendidos en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> presente C<strong>on</strong>vención o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> bienes cuyovalor corresp<strong>on</strong>da al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> dicho producto;b) De los bienes, equipo u otros instrumentos utilizados o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stinados a ser utilizados en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>comisión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos comprendidos en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> presente C<strong>on</strong>vención.”“2. […] [L]os Estados parte […] darán c<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ración prioritaria a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>volución <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l producto<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los bienes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>comisados al Estado parte requirente a fin <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que éste puedain<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mnizar a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>volver ese producto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito o esos bienes a suspropietarios legítimos.”Protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los testigos (art. 24, párrs. 1, 2 y 4)“1. Cada Estado parte adoptará medidas apropiadas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntro <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> sus posibilida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s paraproteger <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> manera eficaz <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> eventuales actos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> represalia o intimidación a los testigosque participen en actuaci<strong>on</strong>es penales y que presten testim<strong>on</strong>io sobre <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos comprendidos en<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> presente C<strong>on</strong>vención, así como, cuando proceda, a sus familiares y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>más <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>cercanas.2. Las medidas previstas en el párrafo 1 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l presente artículo podrán c<strong>on</strong>sistir, entre otras,sin perjuicio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l acusado, incluido el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s garantías procesales, en:a) Establecer procedimientos para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> protección física <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esas <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, incluida, en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>medida <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> lo necesario y lo posible, su reubicación, y permitir, cuando proceda, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prohibicióntotal o parcial <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> reve<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r información re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tiva a su i<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntidad y para<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ro;b) Establecer normas probatorias que permitan que el testim<strong>on</strong>io <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los testigos se preste<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> modo que no se p<strong>on</strong>ga en peligro su seguridad, por ejemplo aceptando el testim<strong>on</strong>io porc<strong>on</strong>ducto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> tecnologías <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> comunicación como vi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>oc<strong>on</strong>ferencias u otros medios a<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cuados.[…]4. Las disposici<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l presente artículo también serán aplicables a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas en el caso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>que actúen como testigos.”Extradición (art. 16, párr. 1)“1. El presente artículo se aplicará a los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos comprendidos en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> presente C<strong>on</strong>vención o alos casos en que un <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito al que se hace referencia en los apartados a) o b) <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l párrafo 1 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>rtículo 3 [ámbito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> aplicación] entrañe <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> participación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un grupo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lictivo organizado y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>a que es objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> solicitud <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> extradición se encuentre en el territorio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l EstadoParte requerido, siempre y cuando el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito por el que se pi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> extradición sea punible c<strong>on</strong>arreglo al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho interno <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Estado parte requirente y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Estado parte requerido.”Asistencia judicial recíproca (art. 18, párrs. 1 y 2)“1. Los Estados parte se prestarán <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> más amplia asistencia judicial recíproca respecto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>investigaci<strong>on</strong>es, procesos y actuaci<strong>on</strong>es judiciales re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>ados c<strong>on</strong> los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos comprendidosen <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> presente C<strong>on</strong>vención c<strong>on</strong> arreglo a lo dispuesto en el artículo 3 [ámbito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> aplicación][…].2. Se prestará asistencia judicial recíproca en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> mayor medida posible c<strong>on</strong>forme a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s leyes,<str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>dos, acuerdos y arreglos pertinentes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Estado parte requerido c<strong>on</strong> respecto ainvestigaci<strong>on</strong>es, procesos y actuaci<strong>on</strong>es judiciales […].”Cooperación en materia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cumplimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> ley (art. 27, párr. 1)“1. Los Estados parte co<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>borarán estrechamente, en c<strong>on</strong>s<strong>on</strong>ancia c<strong>on</strong> sus respectivosor<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>namientos jurídicos y administrativos, c<strong>on</strong> miras a aumentar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> eficacia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s medidas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cumplimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> ley orientadas a combatir los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos comprendidos en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> presenteC<strong>on</strong>vención. […]”6


1.6 Papel <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentarios en re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción c<strong>on</strong> el cumplimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l marcojurídico internaci<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>• Firmar y ratificar el Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y los c<strong>on</strong>venios yc<strong>on</strong>venci<strong>on</strong>es internaci<strong>on</strong>ales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos y adherirse sin reservas a éstos• Examinar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s leyes en vigor para ve<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r por <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> coherencia y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>formidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción naci<strong>on</strong>al c<strong>on</strong> el Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y los c<strong>on</strong>venios yc<strong>on</strong>venci<strong>on</strong>es internaci<strong>on</strong>ales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos• Promulgar leyes que p<strong>on</strong>gan en práctica <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s normas internaci<strong>on</strong>ales c<strong>on</strong>sagradas enel Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s normas internaci<strong>on</strong>ales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechoshumanos• Enmendar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción naci<strong>on</strong>al a fin <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> arm<strong>on</strong>izar<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong> el Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s normas internaci<strong>on</strong>ales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos• Vigi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r el cumplimiento por el gobierno <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> sus obligaci<strong>on</strong>es en virtud <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Protocolo<str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s normas internaci<strong>on</strong>ales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos• Establecer un comité par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentario sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> o los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechoshumanos en general que supervise y oriente <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s políticas gubernamentales sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>CAPÍTULO 2DEFINICIÓN DE LA TRATA DE PERSONASEN LA LEGISLACIÓN NACIONALPETER Y KEVINPeter (25 años) y Kevin (19 años), ambos naci<strong>on</strong>ales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un país <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l norte <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Unión Europea(UE), no tenían hogar ni trabajo cuando Edgar les ofreció un empleo en el sector <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>strucción, que incluía comida y alojamiento. La i<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>a <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> tener un empleo y una vivienda lespareció excelente y aceptar<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> inmediato. La remuneración era baja pero segura, y más <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lo que podían esperar dada su situación.Edgar alojó a Kevin y Peter en una vieja casa rodante c<strong>on</strong> otros dos hombres y les asignótrabajos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>strucción. Les pagaba una pequeña suma en efectivo todos los días y lesllevaba comida. Al poco tiempo les preguntó si les gustaría trabajar en países vecinos ricos enlos que había empleo en el sector <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>strucción. Kevin y Peter aceptar<strong>on</strong>, al igual que losotros hombres que vivían c<strong>on</strong> ellos, uno <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los cuales era menor <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> edad: Jim, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 17 años, quese había escapado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> casa. Kevin y Jim no tenían pasaporte, pero eso no fue un problema;Edgar les c<strong>on</strong>siguió a cada uno un pasaporte falso y compró los billetes.En esos países <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s cosas no salier<strong>on</strong> como esperaban. Nuevamente se alojaban en casasrodantes en c<strong>on</strong>dici<strong>on</strong>es muy estrechas, en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s que a veces vivían hasta seis <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>; su“remuneración” pr<strong>on</strong>to se redujo tanto que por día ganaban menos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> lo que <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berían haberganado por hora. Sus jornadas eran <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>rgas, a veces <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 12 a 14 horas, 6 días por semana, entareas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> asfaltado y mampostería en casas particu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>res. Cuando no estaban trabajando,<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>bían recorrer barrios resi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nciales casa por casa en busca <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> nuevos trabajos. Edgar lostras<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>daba c<strong>on</strong>tinuamente <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un lugar a otro, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> modo que a veces no tenían i<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>a <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> dón<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>estaban, ni siquiera en qué país. A menudo los mal<str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>ba, les gritaba, les pegaba y hasta lesgolpeaba c<strong>on</strong> una pa<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>. Les advirtió que si se marchaban los obligaría a regresar o loscastigaría; <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> todos modos Kevin lo intentó una vez, pero Edgar lo enc<strong>on</strong>tró rápidamente y lollevó por <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> fuerza <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> regreso a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> obra. Kevin no volvió a intentarlo.7


Después <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> tres meses repentinamente Edgar regresó a su país, aband<strong>on</strong>ándolos a su suerte.Kevin caminó hasta <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> embajada <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> su país situada en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> capital y pidió ayuda. Jim tambiéntrató <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> hacerlo pero <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> policía lo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>tuvo y lo entregó a los servicios <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> menores.Peter llegó hasta el puerto y trató <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> comprar un billete para regresar a su país pero estaba tanc<strong>on</strong>fundido que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> policía tuvo que ayudarlo; cuando escuchar<strong>on</strong> su re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>to abrier<strong>on</strong> unainvestigación sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s activida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Edgar.Finalmente, Edgar fue c<strong>on</strong><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nado por <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong> fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> trabajo forzoso. Aunquetodos los hombres habían c<strong>on</strong>sentido en trabajar para él y en viajar al extranjero, el tribunalc<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ró que se había explotado su trabajo y que habían sentido un temor raz<strong>on</strong>able <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>represalia en caso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> aband<strong>on</strong>ar su empleo. El hecho <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> tener poco dinero, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>pen<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>r <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>Edgar para alojamiento y comida, su escasa capacidad para comunicarse, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> falta <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>información sobre el lugar en que se en<str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g>ban y en dos casos, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> utilización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> documentosfalsos, habían dificultado en gran medida sus posibilida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> escapar <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> situación. Edgarfue c<strong>on</strong><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nado a dos años <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prisión, se le <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>comisó el dinero que había recibido por <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>stareas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>strucción y se le or<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nó el pago <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una pequeña in<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mnización a Peter y Kevin(Jim no presentó cargos), equivalente a 10 días <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> trabajo. Ahora Kevin goza <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cierta forma<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> protección policial en su país <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> origen; Peter permaneció en el país anfitrión en un lugarsecreto y se ha acogido a un programa <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los testigos.2.1 Definición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>Los par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentarios <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ben compren<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>r c<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ramente el c<strong>on</strong>cepto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> si esque han <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> e<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>borar y aplicar legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción naci<strong>on</strong>al eficaz para combatir este fenómeno. ElProtocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> suministra una <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>finición acordada internaci<strong>on</strong>almenteque pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n usar como base para <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>finir el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción interna. Éstadice lo siguiente:Por “<str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>” se enten<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rá <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> captación, el transporte, el tras<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>do, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> acogidao <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> recepción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, recurriendo a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> amenaza o al uso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> fuerza u otrasformas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> coacción, al rapto, al frau<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>, al engaño, al abuso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> po<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>r o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> unasituación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> vulnerabilidad o a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>cesión o recepción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> pagos o beneficios paraobtener el c<strong>on</strong>sentimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una pers<strong>on</strong>a que tenga autoridad sobre otra, c<strong>on</strong> fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>explotación” (art. 3, apartado a)).En el recuadro 3 se da un ejemplo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción naci<strong>on</strong>al en que se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>finen los actos quec<strong>on</strong>stituyen <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>.Recuadro 3. Definición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> actos que c<strong>on</strong>stituyen <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción naci<strong>on</strong>al“Artículo 4. Actos que c<strong>on</strong>stituyen <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> - Toda pers<strong>on</strong>a natural o jurídica quecometa alguno <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los siguientes actos estará incurriendo en una actividad ilícita:a) La captación, el transporte, el tras<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>do, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> acogida, el suministro o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> recepción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> por cualquier medio, incluidos los utilizados c<strong>on</strong> el pretexto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> brindar empleo,formación o aprendizaje en el país o en el extranjero, c<strong>on</strong> fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prostitución, pornografía,explotación sexual, trabajo forzoso, esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud, servidumbre involuntaria o servidumbre por<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>udas;b) La presentación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una pers<strong>on</strong>a o, c<strong>on</strong>forme a lo dispuesto en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Ley núm. 6955 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>República, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una mujer filipina a un extranjero, para que <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g>igan matrim<strong>on</strong>io o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>intermediación en esas presentaci<strong>on</strong>es por dinero, beneficios o c<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>raci<strong>on</strong>es ec<strong>on</strong>ómicas,materiales o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cualquier otra índole, c<strong>on</strong> el propósito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> adquirir, comprar, ofrecer, ven<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>r ocanjear a esa pers<strong>on</strong>a c<strong>on</strong> fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prostitución, pornografía, explotación sexual, trabajoforzoso, esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud, servidumbre involuntaria o servidumbre por <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>udas;8


c) La propuesta <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> matrim<strong>on</strong>io o el matrim<strong>on</strong>io, real o simu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>do, c<strong>on</strong> el objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> adquirir,comprar, ofrecer, ven<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>r o canjear a esa pers<strong>on</strong>a c<strong>on</strong> fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prostitución, pornografía,explotación sexual, trabajo forzoso, esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud, servidumbre involuntaria o servidumbre por<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>udas;d) La realización u organización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> giras o programas turísticos que c<strong>on</strong>sistan en viajes oactivida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s que tengan por objeto utilizar u ofrecer los servicios <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong> fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>prostitución, pornografía o explotación sexual;e) El empleo o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g>tación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una pers<strong>on</strong>a c<strong>on</strong> fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prostitución o pornografía;f) La adopción o facilitación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> adopción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong> fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prostitución,pornografía, explotación sexual, trabajo forzoso, esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud, servidumbre involuntaria oservidumbre por <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>udas;g) La captación, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g>tación, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> adopción, el transporte o el rapto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una pers<strong>on</strong>a pormedio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> amenaza o el uso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> fuerza, el frau<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>, el engaño, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> violencia, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> coacción o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>intimidación c<strong>on</strong> fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> extracción o venta <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> órganos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> dicha pers<strong>on</strong>a; yh) La captación, el transporte o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> adopción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un niño para que participe en activida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>sarmadas en Filipinas o en el exterior.”Filipinas, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> República <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> (núm. 9208) <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2003, artículo 42.2 Tipificación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>: el acto, el medio y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> finalidad ilícitaDe c<strong>on</strong>formidad c<strong>on</strong> esta <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>finición, el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> tiene tres elementosc<strong>on</strong>stitutivos:1. El acto (lo que se hace): <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> captación, el transporte, el tras<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>do, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> acogida o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>recepción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>;2. El medio (cómo se hace): <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> amenaza o el uso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> fuerza u otras formas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>coacción, el rapto, el frau<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>, el engaño, el abuso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> po<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>r o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una situación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>vulnerabilidad o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>cesión o recepción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> pagos o beneficios para obtener elc<strong>on</strong>sentimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una pers<strong>on</strong>a que tenga autoridad sobre otra; y3. La finalidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotación (por qué se hace): esta incluirá, como mínimo, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>explotación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prostitución ajena u otras formas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotación sexual, los trabajos oservicios forzados, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s prácticas análogas a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> servidumbre o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>extracción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> órganos.El Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> exige que el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>fina medianteuna combinación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> sus tres elementos c<strong>on</strong>stitutivos, aunque en algunos casos estosdistintos elementos c<strong>on</strong>stituyen <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos in<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>pendientes. Por ejemplo, el rapto o el uso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>fuerza (agresión) sin el c<strong>on</strong>sentimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pers<strong>on</strong>a probablemente c<strong>on</strong>stituyan <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litosseparados c<strong>on</strong> arreglo a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción penal interna.No obstante, en el caso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños, no se requiere probar el medio utilizado (es<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cir, cómo se hace). En este c<strong>on</strong>texto, el apartado c) <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l artículo 3 dice lo siguiente:“La captación, el transporte, el tras<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>do, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> acogida o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> recepción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un niño c<strong>on</strong> fines<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotación se c<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rará '<str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>' incluso cuando no se recurra aninguno <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los medios enunciados en el apartado a) <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l presente artículo”.2.3 C<strong>on</strong>sentimientoEl Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> suministra una <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>finición amplia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los medios, queno se limitan al uso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> fuerza, el frau<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> coacción. Para que un caso c<strong>on</strong>stituya <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>,basta c<strong>on</strong> que entrañe el engaño o el abuso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> po<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>r o una situación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> vulnerabilidad. Enel apartado b) <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l artículo 3 se indica que el c<strong>on</strong>sentimiento dado por <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>9


<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> a toda forma <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotación intenci<strong>on</strong>al no se tendrá en cuenta cuando se hayarecurrido al engaño, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> coacción, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> fuerza o cualesquiera <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los medios prohibidos. Porc<strong>on</strong>siguiente, no pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> utilizarse el c<strong>on</strong>sentimiento como <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>fensa para eximir a una pers<strong>on</strong>a<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> resp<strong>on</strong>sabilidad penal. En casos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños, no es necesario probar el medio. Unniño no pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> dar su c<strong>on</strong>sentimiento aunque no se hayan utilizado ninguno <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los mediosenumerados.2.4 ¿Qué c<strong>on</strong>stituye explotación?En el apartado a) <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l artículo 3 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> se indica que:“[La] explotación incluirá, como mínimo, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prostitución ajena u otrasformas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotación sexual, los trabajos o servicios forzados, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sprácticas análogas a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> servidumbre o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> extracción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> órganos”.En términos generales, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotación pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> asumir una <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s tres formas siguientes:• La <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong> fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> comercio sexual, que pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> incluir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prostitución<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> otros u otras formas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotación sexual como <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pornografía, los espectáculos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>carácter sexual y el turismo sexual;• La <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong> fines sexuales no comerciales, que pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> incluir el matrim<strong>on</strong>io precoz, elmatrim<strong>on</strong>io forzoso o servil, el matrim<strong>on</strong>io arreg<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>do, el matrim<strong>on</strong>io como in<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mnización, elmatrim<strong>on</strong>io como transacción, el matrim<strong>on</strong>io temporal o el matrim<strong>on</strong>io para fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>procreación; o• La <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong> fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotación <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>boral, que pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> incluir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> servidumbre doméstica, eltrabajo en fábricas en c<strong>on</strong>dici<strong>on</strong>es abyectas o trabajos agríco<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>strucción, o elreclutamiento forzoso en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s fuerzas armadas.Otras formas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotación incluyen <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> extracción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> órganos y el uso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> en activida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lictivas o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mendicidad.A<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>más, es importante <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stacar que los niños adoptados c<strong>on</strong> los mismos fines también sec<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ran objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotación.En <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>vención sobre los Derechos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Niño se disp<strong>on</strong>e que los Estados parte “tomarántodas <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s medidas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> carácter naci<strong>on</strong>al, bi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>teral y multi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>teral que sean necesarias paraimpedir el secuestro, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> venta o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños para cualquier fin o en cualquier forma”(art. 35) y “protegerán al niño <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> todas <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>más formas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotación que seanperjudiciales para cualquier aspecto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> su bienestar” (art. 36).2.5 Definición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> formas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotación c<strong>on</strong> arreglo al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho internaci<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los<str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>dosAl referirse a estas diversas formas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotación, el Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>no <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>fine específicamente y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ja en manos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>dores el empleo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>finici<strong>on</strong>es que figuran en los c<strong>on</strong>venios y c<strong>on</strong>venci<strong>on</strong>es internaci<strong>on</strong>ales existentes. Estasincluyen <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s siguientes:Trabajo forzoso: “todo trabajo o servicio exigido a un individuo bajo <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> amenaza <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una penacualquiera y para el cual dicho individuo no se ofrece voluntariamente” (C<strong>on</strong>venio sobre eltrabajo forzoso, 1930, (Núm. 29) <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> OIT);10


Esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud: “el estado o c<strong>on</strong>dición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un individuo sobre el cual se ejercitan los atributos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> propiedad o algunos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ellos” (Sociedad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Naci<strong>on</strong>es, C<strong>on</strong>vención sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>Esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 1926);Prácticas análogas a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud: “El acto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> transportar o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> intentar transportar esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vos<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un país a otro por cualquier medio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> transporte, o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> complicidad en dicho acto” (art. 3,párr. 1); “el acto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> muti<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> marcar a fuego, o por otro medio, a un esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vo o a unapers<strong>on</strong>a <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>dición servil -- ya sea para indicar su c<strong>on</strong>dición, para infligirle un castigo opor cualquier otra razón --, o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> complicidad en tales actos” (art. 5) (C<strong>on</strong>venciónsuplementaria sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> abolición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vos y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s instituci<strong>on</strong>es yprácticas análogas a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 1956);Servidumbre: En los primeros borradores <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>finía<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> servidumbre como el estado o c<strong>on</strong>dición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>pen<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ncia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una pers<strong>on</strong>a que es obligadao forzada por otra por medios ilícitos a prestar cualquier servicio a esa pers<strong>on</strong>a o a otras yque no tiene más opción raz<strong>on</strong>able que prestar dicho servicio; incluye el servicio domésticoy <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> servidumbre por <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>udas;Prostitución: Es importante <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stacar que en el Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> no se<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>fine el término “prostitución”; <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s expresi<strong>on</strong>es “<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prostitución ajena” y“otras formas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotación sexual” sólo se utilizan en el c<strong>on</strong>texto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>(art. 3, apartado a)). El Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> no prejuzga <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> manera en quelos Estados Parte abor<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prostitución en su respectivo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho interno 1 ;Adopción ilegal: El Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> también incluye <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong> fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>adopción ilegal “cuando <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> adopción ilegal equivaliera a una práctica análoga a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud” 2 .2.6 Ampliación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l término “<str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>” para que no se limite a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>finicióntradici<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitudOtros dos términos s<strong>on</strong> pertinentes, a saber:• Trata <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vos: “todo acto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> captura, adquisición o cesión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un individuo paraven<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rle o cambiarle; todo acto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cesión por venta o cambio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vo, adquirido paraven<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rle o cambiarle, y en general todo acto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> comercio o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> transporte <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vos”(Sociedad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Naci<strong>on</strong>es, C<strong>on</strong>vención sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 1926);• Servidumbre por <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>udas: “el estado o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>dición que resulta <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l hecho <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que un<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>udor se haya comprometido a prestar sus servicios pers<strong>on</strong>ales, o los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> alguien sobrequien ejerce autoridad, como garantía <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>uda, si los servicios prestados,equitativamente valorados, no se aplican al pago <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>uda, o si no se limita su duraciónni se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>fine <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> naturaleza <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> dichos servicios” (C<strong>on</strong>vención suplementaria sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> abolición<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vos y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s instituci<strong>on</strong>es y prácticas análogas a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 1956).1Notas interpretativas c<strong>on</strong>tenidas en los travaux préparatoires o registro documental (documentos oficiales) <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>snegociaci<strong>on</strong>es para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> e<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>boración <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>vención <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Naci<strong>on</strong>es Unidas <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Delincuencia Organizada Transnaci<strong>on</strong>aly sus Protocolos (documento A/55/383/Add.1, párr. 64).2Ibíd., párr. 66.11


Al aplicar estas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>finici<strong>on</strong>es, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>be tenerse en cuenta que el Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> no limita <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud c<strong>on</strong>forme a su <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>finición tradici<strong>on</strong>al(véase el recuadro 4).Recuadro 4. La esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud c<strong>on</strong>forme a su <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>finición tradici<strong>on</strong>al“Esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud1) Esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud (<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> posesión parcial o total <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una pers<strong>on</strong>a <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>da como unbien) se castigará c<strong>on</strong> una pena <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 5 a 10 años <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cárcel.2) Si el objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l acto que se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>scribe supra es un niño o si se ha cometido c<strong>on</strong> miras a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, se castigará c<strong>on</strong> una pena <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 7 a 10 años <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cárcel.3) La <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vos, es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cir, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vización o el <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>miento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> comoesc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vos, el mantenimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vos c<strong>on</strong> fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> venta o intercambio, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> venta <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> unesc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vo, todo acto re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>ado c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> o el tráfico <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vos, así como <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitudsexual o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> privación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> libertad sexual mediante <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud, se castigarán c<strong>on</strong> una pena<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 5 a 10 años <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cárcel.”Código Penal <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Azerbaiyán, artículo 106Mientras que <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>terminadas formas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n entrañar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> propiedad y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> compra yventa <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> mayoría <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los casos <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima simplemente está bajo el c<strong>on</strong>trol, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>influencia o el dominio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> otra pers<strong>on</strong>a (véase el recuadro 5).Recuadro 5. Definición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> como un <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito en que se ejerce c<strong>on</strong>trol sobreotra pers<strong>on</strong>a“Toda pers<strong>on</strong>a que capte, transporte, tras<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>, reciba, mantenga, oculte o acoja una pers<strong>on</strong>a, oejerza c<strong>on</strong>trol, dirección o influencia sobre los movimientos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una pers<strong>on</strong>a c<strong>on</strong> el fin <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>explotar<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> facilitar su explotación, será culpable <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito penal y pasible <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> pena […]<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prisión.”Canadá, Proyecto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ley C-49, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> enmienda <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Código Penal (<str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>), 2005,articulo 279.01El Grupo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Trabajo sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Formas C<strong>on</strong>temporáneas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Naci<strong>on</strong>esUnidas ha recopi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>do una lista <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> vio<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos que c<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>raformas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud mo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rna, a saber:• Venta <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños• Prostitución infantil• Pornografía infantil• Trabajo infantil• Turismo sexual• Utilización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños en fuerzas armadas• Explotación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> trabajadores migratorios• Adopción ilegal• Trata <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>• Tráfico <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> órganos humanos• Explotación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prostitución ajena12


• Violencia <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> mujer• Matrim<strong>on</strong>io forzoso• Servidumbre por <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>udas• Trabajo forzado2.7 Tráfico <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> órganos humanosEn el Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> se menci<strong>on</strong>a explícitamente <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong> el fin <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> extracción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> órganos como una forma <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>. Otros instrumentos jurídicosinternaci<strong>on</strong>ales y naci<strong>on</strong>ales también han impuesto prohibici<strong>on</strong>es al transp<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>nte <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> órganoshumanos cuando se realiza mediante una transacción comercial o sin el c<strong>on</strong>sentimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ld<strong>on</strong>ante, o ambas cosas (véanse los recuadros 6 y 7).Recuadro 6. Prohibición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l transp<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>nte <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> órganos humanos mediante una transaccióncomercial“El cuerpo humano y sus partes no podrán ser objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> transacci<strong>on</strong>es comerciales. Dec<strong>on</strong>formidad c<strong>on</strong> ello, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>bería prohibirse dar o recibir pago (o cualquier otra retribución orecompensa) a cambio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> órganos.”Proyecto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Principios Rectores sobre Transp<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>nte <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Órganos Humanos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> OMS, principiorector 5“El presente principio tiene por objeto <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prohibición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l tráfico <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> órganos humanos a cambio<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> pago. El método <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prohibición, incluidas <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s sanci<strong>on</strong>es, se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>terminará en formain<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>pendiente en cada jurisdicción. El principio no prohíbe el pago <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> gastos raz<strong>on</strong>ablesrealizados en re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> d<strong>on</strong>ación, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> recuperación, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>servación y el suministro <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>órganos para transp<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>nte.”Proyecto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Principios Rectores sobre Transp<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>nte <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Órganos Humanos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> OMS, observaciónsobre el principio rector 5Recuadro 7. Prohibición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l tráfico <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> órganos humanos“Se prohibirá el tráfico <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> órganos y tejidos.”C<strong>on</strong>sejo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Europa, Protocolo adici<strong>on</strong>al al C<strong>on</strong>venio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Derechos Humanos y Biomedicinasobre el transp<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>nte <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> órganos y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> tejidos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> origen humano, artículo 222.8 Definición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> otras formas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>Es importante observar que el Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> hace referencia a estasformas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotación como mínimo. Los países pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n agregar otras formas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>explotación y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> este modo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>finir más c<strong>on</strong>cretamente <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s distintas formas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> que han <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> tipificarse en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción naci<strong>on</strong>al (véase el recuadro 8). Algunospaíses han preferido introducir una lista no exhaustiva <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> formas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotación.Recuadro 8. Definición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> formas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotación para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> tipificación como <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción interna“Trata <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>.a) Todo aquel que lleve a cabo una transacción que afecte a una pers<strong>on</strong>a c<strong>on</strong> uno <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> losfines que figuran a c<strong>on</strong>tinuación o que al hacerlo p<strong>on</strong>ga en peligro a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pers<strong>on</strong>a <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que se<str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> en re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción c<strong>on</strong> alguna <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s cuesti<strong>on</strong>es que se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>tal<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n infra, será pasible <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una pena<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 16 años <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cárcel:1. extracción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un órgano <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l cuerpo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pers<strong>on</strong>a;2. sustracción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un niño al que se ha dado a luz;13


3. sometimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pers<strong>on</strong>a a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud;4. sometimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pers<strong>on</strong>a a trabajos forzosos;5. instigación a que una pers<strong>on</strong>a cometa un acto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prostitución;6. instigación a que una pers<strong>on</strong>a participe en una publicación obscena o en unaexhibición obscena;7. comisión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito sexual <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> una pers<strong>on</strong>a.b) En los casos en que se cometa un <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito c<strong>on</strong> arreglo al apartado a) <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> un menor, e<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>utor será pasible <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una pena <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 20 años <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cárcel.”Israel, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prohibición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> (enmiendas legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivas) 5766-2006,artículo 122.9 La <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> a nivel naci<strong>on</strong>al frente a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> a nivel internaci<strong>on</strong>al, y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> a nivel individual frente a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> a nivel organizadoLas <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> que s<strong>on</strong> objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong> cualquiera <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>finidos en el Protocolo<str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n viajar por rutas internaci<strong>on</strong>ales o naci<strong>on</strong>ales internas,cruzar fr<strong>on</strong>teras internaci<strong>on</strong>ales o permanecer <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntro <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s fr<strong>on</strong>teras <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un Estado. Pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nser objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> por particu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>res o por grupos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lictivos organizados. El Protocolo<str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> se aplica, a menos que c<strong>on</strong>tenga una disposición en <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g>rio, alos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> “cuando esos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos sean <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> carácter transnaci<strong>on</strong>al yentrañen <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> participación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un grupo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lictivo organizado” (art. 4).C<strong>on</strong> arreglo al párrafo 2 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l artículo 3 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>vención <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Delincuencia Organizada,en un sentido amplio un <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> carácter transnaci<strong>on</strong>al si: a) se comete en más <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> unEstado; b) se comete <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntro <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un solo Estado, pero una parte sustancial <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> su preparación,p<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>nificación, dirección o c<strong>on</strong>trol se realiza en otro Estado; c) se comete <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntro <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un soloEstado, pero entraña <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> participación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un grupo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lictivo organizado que realizaactivida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lictivas en más <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un Estado; o d) se comete en un solo Estado, pero tieneefectos sustanciales en otro Estado.A<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>más, c<strong>on</strong>forme a los artículos 16 (extradición) y 18 (asistencia judicial recíproca) <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>C<strong>on</strong>vención <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Delincuencia Organizada, se c<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ra que un <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> caráctertransnaci<strong>on</strong>al si <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pers<strong>on</strong>a que es objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> solicitud <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> extradición se encuentra en elterritorio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Estado Parte requerido (art. 16, párr. 1) o si <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas, los testigos, elproducto, los instrumentos o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s pruebas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos se encuentran en el Estado Parterequerido (art. 18, párr. 1).En el apartado a) <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l artículo 2 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>vención <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Delincuencia Organizada seseña<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> que:“Por 'grupo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lictivo organizado' se enten<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rá un grupo estructurado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> tres o más<str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> que exista durante cierto tiempo y que actúe c<strong>on</strong>certadamente c<strong>on</strong> elpropósito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cometer uno o más <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos graves o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos tipificados c<strong>on</strong> arreglo a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>presente C<strong>on</strong>vención c<strong>on</strong> miras a obtener, directa o indirectamente, un beneficioec<strong>on</strong>ómico u otro beneficio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> or<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n material”.Sin embargo, el carácter transnaci<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> participación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un grupo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lictivoorganizado no s<strong>on</strong> necesarios para tipificar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> como <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>cióninterna <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un país <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>terminado. En el párrafo 2 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l artículo 34 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>vención <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>Delincuencia Organizada se indica que:14


“Los Estados Parte tipificarán en su <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho interno los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos tipificados <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>formidad c<strong>on</strong> los artículos 5, 6, 8 y 23 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> presente C<strong>on</strong>venciónin<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>pendientemente <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l carácter transnaci<strong>on</strong>al o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> participación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un grupo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lictivoorganizado”.No obstante, ambos factores, el carácter transnaci<strong>on</strong>al y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> participación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un grupo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lictivo organizado, podrían c<strong>on</strong>stituir circunstancias agravantes pasibles <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una pena mássevera.2.10 Diferencia entre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y el tráfico ilícito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> migrantesLa legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>be diferenciar entre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y eltráfico ilícito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> migrantes. En el Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> el tráfico ilícito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> migrantes por tierra,mar y aire, que complementa <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>vención <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Delincuencia Organizada (art. 3,apartado a)), se indica que por “tráfico ilícito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> migrantes” se enten<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rá:“La facilitación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> entrada ilegal <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una pers<strong>on</strong>a en un Estado Parte <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l cual dichapers<strong>on</strong>a no sea naci<strong>on</strong>al o resi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nte permanente c<strong>on</strong> el fin <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> obtener, directa oindirectamente, un beneficio financiero u otro beneficio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> or<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n material”.En <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> práctica podría ser difícil distinguir entre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y el tráfico ilícito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>migrantes. En muchos casos, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> comenzar<strong>on</strong> siendo objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> tráficoilícito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> migrantes. Por c<strong>on</strong>siguiente, en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s investigaci<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> casos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> a veces <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berecurrirse a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> adopción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> medidas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> el tráfico ilícito. Es fundamental,empero, que los investigadores <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> casos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> tráfico ilícito estén familiarizados c<strong>on</strong> el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, ya que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s c<strong>on</strong>secuencias para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que un caso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> sec<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>re un caso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> tráfico ilícito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> migrantes pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n ser graves.En algunos casos, podría ser difícil <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>terminar rápidamente si un caso es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> tráfico ilícito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>migrantes o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, ya que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s distinci<strong>on</strong>es entre el tráfico ilícito y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>suelen ser sutiles y ambos se superp<strong>on</strong>en.• Algunas <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> podrían comenzar su viaje a sabiendas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que serán objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> tráficoilícito, pero en una etapa posterior <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l proceso s<strong>on</strong> engañadas, coacci<strong>on</strong>adas u obligadas aaceptar una situación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotación (por ejemplo, se <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s obliga a trabajar por unaremuneración sumamente baja como pago <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l transporte).• Los traficantes podrían presentar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> “oportunidad” <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> forma que a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s posibles víctimas lespareciera tráfico ilícito, y podría pedírseles que pagaran <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> misma tarifa que a otras<str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> tráfico ilícito. No obstante, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> el principio <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> intención <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l traficantees <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima. La “tarifa” es parte <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l frau<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> y el engaño, y una forma <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ganar más dinero.• La <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> podría no ser <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> intención prevista inicialmente, pero en un momento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>terminado<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l proceso los traficantes/<str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>ntes se ven ante una oportunidad “<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>masiado buena para<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>jar<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pasar”.• Los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lincuentes podrían incurrir tanto en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> como en el tráfico ilícito,utilizando <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s mismas rutas.• Las c<strong>on</strong>dici<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> viaje <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> tráfico ilícito podrían ser tan ma<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sque resulta difícil creer que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s hayan aceptado.15


Habida cuenta <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ello, hay varias diferencias fundamentales entre el tráfico ilícito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>migrantes y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, a saber:C<strong>on</strong>sentimientoPor lo general, el tráfico ilícito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> migrantes sup<strong>on</strong>e el c<strong>on</strong>sentimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> éstos. En cambio,<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> nunca han dado su c<strong>on</strong>sentimiento, o su c<strong>on</strong>sentimiento inicial haperdido sentido a causa <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los medios in<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>bidos que utilizan los traficantes.Carácter transnaci<strong>on</strong>alEl tráfico ilícito entraña facilitar el cruce ilegal <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> fr<strong>on</strong>tera por una pers<strong>on</strong>a para entrar enotro país. La <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, en cambio, no necesariamente sup<strong>on</strong>e el cruce <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> unafr<strong>on</strong>tera. En los casos en que esto suce<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>, es irrelevante si el cruce <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> fr<strong>on</strong>tera es legal oilegal. Así pues, mientras que el tráfico ilícito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> migrantes es siempre, por <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>finición, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>carácter transnaci<strong>on</strong>al, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> no necesariamente lo es.ExplotaciónLa re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción entre el traficante y el migrante objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> tráfico ilícito suele terminar una vez queéste ha cruzado <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> fr<strong>on</strong>tera. La tarifa se paga por a<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ntado o a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> llegada. El traficante notiene <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> intención <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotar a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pers<strong>on</strong>a una vez que ésta ha llegado a su <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stino. Eltraficante y el migrante s<strong>on</strong> socios, si bien <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> distinto nivel, en una operación comercial enque el migrante participa voluntariamente. La <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, en cambio, entraña <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>explotación permanente <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> manera que se generen ganancias ilícitas paralos autores. La intención <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> éstos es mantener <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotaciónuna vez que han cruzado <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> fr<strong>on</strong>tera y han llegado a su <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stino final. El tráfico ilícito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>migrantes pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>vertirse en <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, por ejemplo cuando el traficante “ven<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>” a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pers<strong>on</strong>ay su <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>uda acumu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>da o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> engaña, coacci<strong>on</strong>a u obliga a trabajar para pagar sus gastos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>transporte en c<strong>on</strong>dici<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotación.Fuente <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los beneficiosUn indicador importante para <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>terminar si un caso es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> tráfico ilícito o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> es el modo en que los autores obtienen sus ingresos. Los traficantes los generan<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> tarifa que cobran por tras<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>dar a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. En cambio, los que se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>dican a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, siguen ejerciendo c<strong>on</strong>trol sobre sus víctimas a fin <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> obtener nuevosbeneficios mediante <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotación c<strong>on</strong>tinua <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> éstas.En vista <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> estas diferencias fundamentales entre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y el tráfico ilícito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>migrantes, incluir ambos fenómenos en una so<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> ley no es una buena práctica legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tiva.2.11 Papel <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentarios en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>finición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción naci<strong>on</strong>al• C<strong>on</strong>ocer y compren<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>r <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>finición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> en todas sus formasque figura en el Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>• Compren<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>r e incorporar en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción naci<strong>on</strong>al los tres elementosfundamentales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>: el acto, el medio y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> finalidad16


• Compren<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>r y distinguir c<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ramente el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> otrasformas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito organizado en materia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> inmigración, en particu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r el tráfico ilícito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>migrantes• Incluir en leyes separadas <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> cuestión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y el tráfico ilícito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>migrantesCAPÍTULO 3TIPIFICACIÓN Y PENALIZACIÓN DE TODAS LAS FORMAS DE TRATADE PERSONASJOSÉJosé fue c<strong>on</strong><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nado a 51 meses <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prisión en América <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Norte por su papel en un p<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> que esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vizaba a naci<strong>on</strong>ales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> países <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> América Central comotrabajadores agríco<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s. Anteriormente se había <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>c<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>rado culpable <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>spiración, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acogerextranjeros indocumentados a cambio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> beneficios ec<strong>on</strong>ómicos, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> posesión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> documentosfalsos y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> otros <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>ados c<strong>on</strong> su papel en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> red <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>.A<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>más <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>narlo a prisión, el tribunal dispuso que José pagara <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> suma<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 239.882,46 dó<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>res a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l p<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n en c<strong>on</strong>cepto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> compensación.C<strong>on</strong> anterioridad a ello, otros cinco acusados se habían <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>c<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>rado culpables <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito enre<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción c<strong>on</strong> el p<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n y estaban aguardando <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sentencia. Dos se habían <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>c<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>rado culpables <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>los cargos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> golpear, amenazar, limitar el movimiento y encerrar a trabajadores en cami<strong>on</strong>espara obligarles a realizar tareas agríco<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s.La causa fue investigada por funci<strong>on</strong>arios <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> inmigración y aduanas. Las víctimas recibier<strong>on</strong>asistencia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s autorida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s gubernamentales, que trabajar<strong>on</strong> en cooperación c<strong>on</strong> unaorganización no gubernamental <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> trabajadores.3.1 IntroducciónEn los Principios y Directrices recomendados sobre los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Oficina <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Alto Comisi<strong>on</strong>ado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Naci<strong>on</strong>es Unidas para los DerechosHumanos (ACNUDH) se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>staca <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> importancia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> establecer un marco jurídico interno paracombatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> (Directriz 4):“Se ha <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>terminado que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> falta <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción específica o a<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cuada acerca <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> a nivel naci<strong>on</strong>al c<strong>on</strong>stituye uno <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los principales obstáculos en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> esa <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>. Es imperiosa <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> necesidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> arm<strong>on</strong>izar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>finici<strong>on</strong>es legales, losprocedimientos jurídicos y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> cooperación judicial en los p<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>nos naci<strong>on</strong>al y regi<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>formidad c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s normas internaci<strong>on</strong>ales. El establecimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un marco jurídicoa<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cuado que sea compatible c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s normas y los instrumentos internaci<strong>on</strong>ales en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>materia tendrá también un papel importante en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prevención <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotación c<strong>on</strong>exa.”17


Des<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> aprobación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, se ha intensificado el impulsolegis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivo para promulgar leyes sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, y algunos países han aprobadodisposici<strong>on</strong>es c<strong>on</strong>cretas en sus códigos penales para prohibir el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y otros mediante <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> promulgación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una ley más amplia por <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> que no sólo sepenaliza <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, sino que también se disp<strong>on</strong>en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s medidas necesarias para prevenir<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> yproteger a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas.Cabe <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stacar que algunos países han incorporado <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prohibición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> ensu c<strong>on</strong>stitución (véase el recuadro 9).Recuadro 9. Aprobación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> disposici<strong>on</strong>es c<strong>on</strong>stituci<strong>on</strong>ales sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prohibición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>“Se prohíben los trabajos forzados, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mujeres y niños y el comerciosexual.”Iraq, C<strong>on</strong>stitución <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2005, artículo 37“Se prohíben todas <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s formas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> trabajos forzados y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>.”Pakistán, C<strong>on</strong>stitución, artículo 11“Se prohíben todas <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s formas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotación, incluidas <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tortura física o moral y otros tratos o penas crueles, inhumanos o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>gradantes.”Benin, C<strong>on</strong>stitución, artículo 5“Se prohíben <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> servidumbre y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> seres humanos en todas sus formas.”Colombia, C<strong>on</strong>stitución, artículo 173.2 Penalización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> todas <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s formas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>Como mínimo, los países <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ben penalizar todas <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s formas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. El Protocolo<str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> (art. 5, párr. 1) disp<strong>on</strong>e que:“Cada Estado Parte adoptará <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s medidas legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivas y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> otra índole que seannecesarias para tipificar como <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito en su <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho interno <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s c<strong>on</strong>ductas enunciadasen el artículo 3 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l presente Protocolo, cuando se cometan intenci<strong>on</strong>almente”.El Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> también insta a los Estados Parte a que penalicenno sólo <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> comisión completa <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito sino también <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> tentativa <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cometerlo y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>participación como cómplice en su comisión. En el párrafo 2 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l artículo 5 se establece que:“Cada Estado Parte adoptará asimismo <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s medidas legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivas y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> otra índole quesean necesarias para tipificar como <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito:a) C<strong>on</strong> sujeción a los c<strong>on</strong>ceptos básicos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> su or<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>namiento jurídico, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> tentativa <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>comisión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito tipificado c<strong>on</strong> arreglo al párrafo 1 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l presente artículo;b) La participación como cómplice en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> comisión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito tipificado c<strong>on</strong> arreglo alpárrafo 1 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l presente artículo; yc) La organización o dirección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> otras <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> comisión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litotipificado c<strong>on</strong> arreglo al párrafo 1 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l presente artículo.”En el recuadro 10 se da un ejemplo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> forma en que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción naci<strong>on</strong>al pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>penalizar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> tentativa <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cometer el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> participación como cómplice en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>comisión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> dicho <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito.18


Recuadro 10. Penalización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> tentativa <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cometer el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> participacióncomo cómplice en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> comisión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> dicho <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito“Todo cómplice o instigador, o toda pers<strong>on</strong>a que participe en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> comisión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, ya sea dando instrucci<strong>on</strong>es, instigando o ayudando al autor <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito y a susasociados a cometer el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito, o suministrando armas y munici<strong>on</strong>es, maquinaria, dinero yprotección, será castigado como autor <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ese <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito.”“Se imp<strong>on</strong>drá un castigo por el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> a toda pers<strong>on</strong>a que intente cometer un acto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>.”Liga <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los Estados Árabes, Ley mo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, artículo 8En el recuadro 11 se da un ejemplo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una ley naci<strong>on</strong>al en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> que se establecen medidas paraprevenir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> participación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l pers<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mantenimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> paz en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> comisión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>.Recuadro 11. Medidas para prevenir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> participación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l pers<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mantenimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pazen <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> comisión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>“Por lo menos 15 días antes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> emitir su voto sobre una misión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mantenimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> paznueva o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> renovación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l mandato <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ésta, c<strong>on</strong> el auspicio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Naci<strong>on</strong>es Unidas, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>Organización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Tratado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Atlántico <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Norte o cualquier otra organización multi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>teral enque participan los Estados Unidos (o, si se <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una emergencia, c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> mayor ante<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ciónposible), el Secretario <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Estado presentará a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Comisión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>es Internaci<strong>on</strong>ales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>Cámara <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Representantes, a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Comisión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>es Exteriores <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Senado y a toda otracomisión pertinente <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l C<strong>on</strong>greso, un informe que c<strong>on</strong>tenga: 'A) una <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>scripción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>smedidas adoptadas por <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> organización para prevenir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> comisión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> actos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotación o abuso sexual por parte <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> losempleados <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> organización, el pers<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s empresas <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g>tistas y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s fuerzas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mantenimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> paz que prestan servicios en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> misión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mantenimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> paz, asícomo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s medidas adoptadas para asegurar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> rendición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cuentas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>resp<strong>on</strong>sables <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> dichos actos durante su participación en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> misión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mantenimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>paz'; y'B) un análisis <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> eficacia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s medidas a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s que se hace referencia en el apartado A)'.”Estados Unidos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> América, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> renovación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> autorización para proteger a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, 2005, artículo 104 e) 2)3.3 Rec<strong>on</strong>ocimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> como <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito grave que justifica una penaseveraLa legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>be rec<strong>on</strong>ocer que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> es un <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito grave quec<strong>on</strong>lleva penas análogas a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s impuestas a otros <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos graves, como el tráfico <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>estupefacientes, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> vio<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción y el tráfico <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> armas (véase el recuadro 12).Recuadro 12. Ejemplos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> penas severas <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>“Toda pers<strong>on</strong>a que haya sido <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>c<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>rada culpable <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> comisión [<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>] serásanci<strong>on</strong>ada c<strong>on</strong> penas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prisión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 20 años más una multa <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> por lo menos 1 millón <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> pesos,pero no más <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2 mill<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> pesos.”Filipinas, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> República <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Trata <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Pers<strong>on</strong>as (núm. 9208) <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2003, artículo 10“La ley [<str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>] incluye penas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 15 a 20 años <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> reclusión y multa <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 175sa<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>rios mínimos.”República Dominicana, Ley núm. 137-03 sobre tráfico ilícito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> migrantes y <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 200319


Las sanci<strong>on</strong>es penales también podrán incluir multas y el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>comiso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> bienes. A esterespecto, en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>vención <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Delincuencia Organizada (art. 12) se indica:“Los Estados parte adoptarán, en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> medida en que lo permita su or<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>namientojurídico interno, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s medidas que sean necesarias para autorizar el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>comiso:a) Del producto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos comprendidos en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> presente C<strong>on</strong>vención o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> bienescuyo valor corresp<strong>on</strong>da al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> dicho producto;b) De los bienes, equipo u otros instrumentos utilizados o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stinados a ser utilizadosen <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> comisión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos comprendidos en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> presente C<strong>on</strong>vención.”3.4 Circunstancias agravantesMientras que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>bería prever una pena básica durapor el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berían adoptarse disposici<strong>on</strong>es para que dicha penafuera aun más severa en caso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que hubiera circunstancias agravantes. En términosgenerales, éstas pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n dividirse en tres grupos, según se refieran al autor <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> o al acto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> propiamente dicho.Circunstancias agravantes en re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción c<strong>on</strong> el autor• El <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito se ha cometido en el marco <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una organización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lictiva (véase el recuadro 13).• El autor es progenitor, hermano, tutor, cónyuge, pareja o pers<strong>on</strong>a que ejerce autoridadsobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pers<strong>on</strong>a que es objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>.• El autor está en una posición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> resp<strong>on</strong>sabilidad o c<strong>on</strong>fianza respecto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima.• El autor está en una posición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> autoridad, c<strong>on</strong>trol o dominio respecto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l niño víctima.• El <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito ha sido cometido por un funci<strong>on</strong>ario público.• El autor ha sido c<strong>on</strong><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nado c<strong>on</strong> anterioridad por el mismo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito o un <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito análogo.Recuadro 13. La <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> cometida en el marco <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una organización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lictiva comocircunstancia agravanteLa <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> se c<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ra “<str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> calificada” y se sanci<strong>on</strong>a c<strong>on</strong> ca<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>na perpetua:“Cuando el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito es cometido por una organización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lictiva, o en gran esca<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>. Se c<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>raque <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> ha sido cometida por una organización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lictiva cuando ésta ha sido realizada porun grupo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> tres o más <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> que c<strong>on</strong>spiran entre sí o s<strong>on</strong> cómplices. Se c<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ra que esen gran esca<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> si ha sido cometida <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> tres o más <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, individualmente o como grupo.”Filipinas, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> República <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> (Núm. 9208) <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2003, artículo 6,apartado c)Circunstancias agravantes en re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima• El <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito ha puesto en peligro <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> vida <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>liberadamente o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>bido a negligenciagrave.• El <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito ha causado <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> muerte o el suicidio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima.• El <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito ha causado daño o lesi<strong>on</strong>es corporales particu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>rmente graves a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima yenfermeda<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s psicológicas o físicas, incluido el VIH/SIDA.• El <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito ha sido cometido <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> una víctima especialmente vulnerable, en particu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r unamujer embarazada (véase el recuadro 14).20


• La víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> es un niño.• La víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> es una pers<strong>on</strong>a c<strong>on</strong> una discapacidad física o mental.• El <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito compren<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> más <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una víctima.Recuadro 14. La <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> cometida <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> una víctima vulnerable como circunstanciaagravanteLos Estados miembros <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berían castigar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong> una pena máxima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> por lo menos ochoaños cuando los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos:“Se cometan <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> una víctima que sea particu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>rmente vulnerable. Se c<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rará que unavíctima es particu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>rmente vulnerable al menos cuando <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima esté por <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>bajo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> edad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mayoría sexual según <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción naci<strong>on</strong>al y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> infracción se haya cometido c<strong>on</strong> fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>explotación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prostitución ajena o a ejercer otras formas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotación sexual, incluida <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>pornografía”.Decisión marco <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l C<strong>on</strong>sejo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Unión Europea 2002/629/JHA <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 19 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> julio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2002 re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivaa <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> seres humanos, artículo 3, párrafo 2 b)Circunstancias agravantes en re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción c<strong>on</strong> el acto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>• El <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito se ha cometido cruzando <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s fr<strong>on</strong>teras (véase el recuadro 15).• El <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito se ha cometido mediante el uso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> amenazas o violencia u otras formas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>coacción, mediante el rapto, el frau<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>c<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ración falsa (<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>formidad c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>finición c<strong>on</strong>tenida en el Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> no hay <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> a menos quese utilicen estos medios).• En <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> comisión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito se han utilizado armas, drogas o medicamentos.• El <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito se ha cometido mediante el abuso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> po<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>r o aprovechándose <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> incapacidad<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima para <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>fen<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rse o expresar su voluntad.• El <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito se ha cometido dando o recibiendo dinero u otros beneficios a fin <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> recabar e<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>cuerdo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una pers<strong>on</strong>a que ejerce c<strong>on</strong>trol sobre otra.• Se ha adoptado un niño c<strong>on</strong> fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>.Recuadro 15. La <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> cometida a través <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s fr<strong>on</strong>teras como circunstanciaagravante“Las <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> que rapten mujeres o niños c<strong>on</strong> fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> han <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> serc<strong>on</strong><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nadas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 5 a 10 años <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prisión más multas. Las <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> que recaen <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntro <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una omás <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> estas categorías han <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ser c<strong>on</strong><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nadas por lo menos a 10 años <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prisión o a ca<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>naperpetua, a<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>más <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> multas o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>comiso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> sus bienes.”[…]“8) <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> que ven<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n mujeres o niños raptados fuera <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l país.”China, Código Penal <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 1997, artículo 2403.5 Derecho procesal sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>Debe darse a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>bida protección en caso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cidan cooperarc<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s autorida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s que han iniciado actuaci<strong>on</strong>es en re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción c<strong>on</strong> un caso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. Debe enmendarse el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho procesal o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ben aprobarse nuevas medidasprocesales para que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, que a menudo temen <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> intimidación y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>srepresalias <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los traficantes, gocen <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> seguridad y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> tranquilidad necesarias. Esto les21


alentará a cooperar c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s autorida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s, un factor fundamental para el éxito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s iniciativas<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> enjuiciamiento. A<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>más, el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho procesal <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>be tener c<strong>on</strong>cretamente en cuenta <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>snecesida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s especiales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los niños víctimas y los niños testigos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos. Cabe <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stacarque este enfoque basado en los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos procura asegurar que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> no sean objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> nuevos abusos durante <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s actuaci<strong>on</strong>es judiciales. Por c<strong>on</strong>siguiente,hay varios principios fundamentales que garantizan que el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho procesal sea compatiblec<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> protección prevista en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>. A c<strong>on</strong>tinuación se<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>scriben algunos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> estos principios.Adopción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> medidas eficaces <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los testigosLa protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los testigos es fundamental para garantizar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> seguridad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> que <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>sean prestar <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>c<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ración <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> los traficantes, y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> disp<strong>on</strong>ibilidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mecanismos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los testigos y medidas procesales firmes pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ser un factorimportante en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cisión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cooperar c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s autorida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s que tramitan unacausa. En <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>vención <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Delincuencia Organizada (art. 24, párr. 1) se disp<strong>on</strong>e losiguiente:“Cada Estado Parte adoptará medidas apropiadas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntro <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> sus posibilida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s paraproteger <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> manera eficaz <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> eventuales actos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> represalia o intimidación a lostestigos que participen en actuaci<strong>on</strong>es penales y que presten testim<strong>on</strong>io sobre <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litoscomprendidos en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> presente C<strong>on</strong>vención, así como, cuando proceda, a sus familiaresy <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>más <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> cercanas.”Estas medidas incluyen:Procedimientos para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> protección física <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimasLa reubicaciónLa prohibición total o parcial <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> reve<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r información re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tiva a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> i<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntidad y para<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ro <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>svíctimasVe<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r por <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> seguridad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los testigos en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s actuaci<strong>on</strong>es penales.A<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>más, c<strong>on</strong> arreglo a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> disposición re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tiva a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> obstrucción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> justicia (art. 23) serequiere <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> penalización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> diversas formas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> obstrucción, en particu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r el uso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> fuerzafísica, amenazas o intimidación.Deben establecerse medidas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> protección, especialmente durante <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s actuaci<strong>on</strong>esjudiciales. A este respecto, en el C<strong>on</strong>venio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l C<strong>on</strong>sejo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Europa sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> seres humanos (art. 30) se disp<strong>on</strong>e lo siguiente:“[L]as Partes adoptarán <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s medidas legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivas o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> otro tipo necesarias paragarantizar a lo <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>rgo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l procedimiento judicial:a. <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> vida privada <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas y, cuando proceda, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> sui<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntidad;b. <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> seguridad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas y su protección <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> intimidación; <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acuerdo c<strong>on</strong><str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s c<strong>on</strong>dici<strong>on</strong>es previstas por su legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción interna y, cuando se trate <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> víctimasinfantiles, c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>bida atención a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s necesida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los niños y garantizando su<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho a unas medidas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> protección específicas.”22


Los Estados han aprobado distintos mecanismos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los testigos que no selimitan exclusivamente a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, pero que pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ben aplicarse a éstas.Los Estados que actualmente no disp<strong>on</strong>en <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> estos mecanismos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> lostestigos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berían c<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rar firmemente <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> posibilidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> promulgar leyes para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> protección<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los testigos (véase el recuadro 16).Recuadro 16. Adopción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> disposici<strong>on</strong>es eficaces <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los testigos“El Departamento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Justicia podrá, mediante <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> reg<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentación corresp<strong>on</strong>diente:A) suministrar los documentos a<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cuados que permitan a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pers<strong>on</strong>a establecer una nuevai<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntidad o darle otra forma <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> protección;B) suministrar vivienda a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pers<strong>on</strong>a <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que se <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>;C) proveer el transporte necesario para el tras<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>do <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> sus muebles y otros bienes pers<strong>on</strong>ales asu nueva resi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ncia;D) suministrar a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pers<strong>on</strong>a un ingreso que le permita satisfacer sus necesida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s básicas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>subsistencia, por un valor establecido c<strong>on</strong>forme a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s reg<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentaci<strong>on</strong>es emitidas por elDepartamento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Justicia, durante los períodos que el Departamento estime c<strong>on</strong>veniente;E) prestar asistencia a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pers<strong>on</strong>a para que obtenga empleo;F) suministrar cualquier otro servicio necesario para ayudar a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pers<strong>on</strong>a a valerse por suspropios medios;G) reve<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r o negarse a reve<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> i<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntidad o ubicación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pers<strong>on</strong>a reubicada o protegida, ocualquier otra cuestión re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tiva a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pers<strong>on</strong>a o al programa tras sopesar el daño que reve<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>rdicha información acarrearía a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pers<strong>on</strong>a, el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>trimento que causaría a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> eficacia general <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lprograma y el beneficio que aportaría al público o a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pers<strong>on</strong>a que solicita <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> información […];H) proteger el carácter c<strong>on</strong>fi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ncial <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> i<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntidad y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> ubicación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, habidacuenta <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los requisitos en materia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> registro <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lincuentes c<strong>on</strong><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nados c<strong>on</strong> arreglo a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ley Fe<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ral o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los estados, incluida <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> recomendación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que se adopten procedimientosdistintos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los previstos por <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> ley Fe<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ral o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los estados para el registro y el seguimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>estas <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>.”Estados Unidos, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> reubicación y protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los testigos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 1982, 18 USC 3521Protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> privacidad en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s actuaci<strong>on</strong>es judicialesEl Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> (art. 6, párr. 1) disp<strong>on</strong>e que:“Cuando proceda y en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> medida que lo permita su <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho interno, cada Estado Parteprotegerá <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> privacidad y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> i<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, enparticu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r, entre otras cosas, previendo <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>fi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ncialidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s actuaci<strong>on</strong>esjudiciales re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivas a dicha <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>.”La protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> privacidad en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s actuaci<strong>on</strong>es judiciales es fundamental para garantizar<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> seguridad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> que <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ci<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cooperar c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sautorida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s que tramitan el caso. La amenaza <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> intimidación o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> represalias <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> lostraficantes <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima o los familiares <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima podría agravarse si no se protege<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> i<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima durante <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s actuaci<strong>on</strong>es judiciales (véase el recuadro 17).23


Recuadro 17. Protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y sus familiares durante elproceso penal“Se brindará protección integral a testigos y víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y a sus familiareshasta el primer grado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>sanguinidad, primero <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> afinidad, primero civil y al cónyuge,compañera o compañero permanente, durante todo el proceso penal o mientras subsisten losfactores <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> riesgo que lo justifiquen.”Colombia, Ley núm. 985 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2005, artículo 8Como norma general, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s actuaci<strong>on</strong>es judiciales han <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> estar abiertas al público y losmedios <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> información. No obstante, en muchos casos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, en particu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>rlos que entrañan explotación sexual o niños, o ambas cosas, redunda en interés <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>justicia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>c<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>rar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s actuaci<strong>on</strong>es judiciales privadas (véase el recuadro 18).Recuadro 18. Protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> privacidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sactuaci<strong>on</strong>es judiciales“Las audiencias re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivas a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s causas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> […] y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pornografíainfantil […] no serán públicas.”Rumania, Ley para prevenir y combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2002, artículo 24Reg<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los dos testigosEn virtud <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> “reg<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los dos testigos “ o “reg<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s pruebas corroborantes” se rechaza<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prueba si hay un solo testigo, a menos que su <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>c<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ración sea corroborada por otrotestigo u otra prueba material en <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l acusado. Algunos países han aplicado esta reg<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>en actuaci<strong>on</strong>es penales para negar a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>dición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> testigo fiable.Estas reg<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ben examinarse y rec<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rarse para permitir el testim<strong>on</strong>io <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> en los tribunales.Inadmisibilidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l comportamiento anteriorOtra c<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ración legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tiva importante re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tiva al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho procesal guarda re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>inadmisibilidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l comportamiento anterior <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s actuaci<strong>on</strong>esjudiciales. Esto es especialmente importante en los casos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong> fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>explotación sexual (véase el recuadro 19).Recuadro 19. Leyes re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivas a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> inadmisibilidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l comportamiento anterior <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima enel enjuiciamiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> casos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>“En un juicio por <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>… <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>ducta sexual anterior <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima es irrelevante einadmisible a los fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> probar que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima ejercía un tipo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> comportamiento sexual<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>terminado o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mostrar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> predisposición sexual <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima.”Sierra Le<strong>on</strong>a, Ley <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2005, artículo 15Sensibilidad respecto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s cuesti<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> géneroComo <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong> frecuencia s<strong>on</strong> mujeres, es importante garantizar que en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> se adopte un enfoque que tenga en cuenta el género. Porejemplo, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s mujeres (incluidas <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s trabajadoras sociales) <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berían participar en todas <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>setapas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s actuaci<strong>on</strong>es en re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción c<strong>on</strong> los casos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, incluidos <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> investigación y eljuicio.24


La <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>pen<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ncia excesiva <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l testim<strong>on</strong>io <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctimaEn los Principios y Directrices recomendados sobre los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l ACNUDH (directriz 5) se disp<strong>on</strong>e que los Estados y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s organizaci<strong>on</strong>esintergubernamentales y no gubernamentales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berían c<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> posibilidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>:“Dotar a los agentes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l or<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> faculta<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s y técnicas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> investigación a<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cuadaspara hacer posible <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> investigación y el procesamiento efectivos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los presuntos<str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>ntes. Los Estados <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ben alentar y apoyar el establecimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> procedimientosproactivos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> investigación en los que no se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>penda excesivamente <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l testim<strong>on</strong>io <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima.”Por ejemplo, cabe recordar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> importante recomendación c<strong>on</strong>tenida en el P<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Acción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lGobierno <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Noruega para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> (2006-2009):“El Gobierno analizará <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> posibilidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> usar testigos anónimos en casos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. En estos casos el Gobierno también c<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rará <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> posibilidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> usarformas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> examen especiales para evitar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> presión sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s partes afectadasespecialmente vulnerables y los interrogatorios reiterados. Esto podría entrañar elinterrogatorio por vi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>oc<strong>on</strong>ferencia […], formas más <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>licadas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> realizar losexámenes durante <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s principales actuaci<strong>on</strong>es (el interrogatorio judicial fuera <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lámbito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los tribunales) y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> grabación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>c<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>raci<strong>on</strong>es hechas durante <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> etapapreliminar.”Niños víctimas y testigosLos niños tienen <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos, necesida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s y vulnerabilida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s especiales que <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ben tenerse encuenta al enjuiciar los casos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> que entrañan niños víctimas y testigos.S<strong>on</strong> especialmente vulnerables y por c<strong>on</strong>siguiente exigen medidas especiales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> protecciónque trascien<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s que se otorgan a los adultos testigos y víctimas. Deberían e<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>borarsetécnicas especiales para entrevistar a los niños víctimas y testigos y p<strong>on</strong>erse en prácticaprocedimientos especiales para evitarles el trauma <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prestar <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>c<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ración en los tribunales.Algunos países establecen <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> posibilidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> grabación audiovisual <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s audiencias c<strong>on</strong>niños y otros permiten que los niños comparezcan ante los tribunales mediantevi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>oc<strong>on</strong>ferencias (véase el recuadro 20).Recuadro 20. Adopción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> disposici<strong>on</strong>es para proteger a los niños víctimas y testigos“El tribunal pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> disp<strong>on</strong>er que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>c<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ración <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l niño se haga mediante circuito cerrado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>televisión c<strong>on</strong> arreglo a lo dispuesto en el apartado A) si el tribunal c<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ra que el niño noestá en c<strong>on</strong>dici<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prestar <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>c<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ración en un tribunal abierto en presencia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l acusado, poralguna <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s raz<strong>on</strong>es que se c<strong>on</strong>signan a c<strong>on</strong>tinuación:i) El niño no está en c<strong>on</strong>dici<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prestar <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>c<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ración a causa <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l temor;ii) Es muy probable, c<strong>on</strong>forme a lo establecido por el testim<strong>on</strong>io <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> expertos, que el niñosufra un trauma emoci<strong>on</strong>al si presta <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>c<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ración;iii) El niño pa<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ce una enfermedad mental o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> otra índole;iv) El comportamiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l acusado o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>fensa letrada impi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n al niño seguir prestando<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>c<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ración.”Estados Unidos, Derechos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los niños víctimas y los niños testigos, USC 350925


Inaplicabilidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l p<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>zo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prescripciónEn muchos Estados se establece un p<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>zo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prescripción máximo para iniciar actuaci<strong>on</strong>espenales respecto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>terminados ac<strong>on</strong>tecimientos.La C<strong>on</strong>vención <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Delincuencia Organizada disp<strong>on</strong>e que:“Cada Estado parte establecerá, cuando proceda, c<strong>on</strong> arreglo a su <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho interno, unp<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>zo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prescripción prol<strong>on</strong>gado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntro <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l cual pueda iniciarse el proceso porcualquiera <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos comprendidos en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> presente C<strong>on</strong>vención y un p<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>zomayor cuando el presunto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lincuente haya eludido <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> administración <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> justicia”(art. 11, párr. 5).Los Estados también <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berían c<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> posibilidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> establecer que estos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos noprescriban. A<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>más <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> sanci<strong>on</strong>es severas corresp<strong>on</strong>dientes a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> gravedad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, esta disposición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>bería actuar como disuasivo. Esta noción está incorporada en elEstatuto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Roma <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Corte Penal Internaci<strong>on</strong>al, que disp<strong>on</strong>e que “los crímenes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>competencia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Corte [, incluida <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>,] no prescribirán” (art. 29).Estrategias para fomentar el enjuiciamientoLos par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentarios pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n impulsar distintas iniciativas para fortalecer el enjuiciamiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>casos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, a saber:Crear una <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>pen<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ncia policial <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, por ejemplo como se recomiendaen el P<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acción naci<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2004 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Azerbaiyán.Prestar asistencia jurídica a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, por ejemplo como se recomienda en elP<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acción naci<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2005-2007 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Bosnia yHerzegovina.Alentar a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> a que presten <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>c<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ración protegiendo su seguridad (y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los testigos) en todas <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s etapas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s actuaci<strong>on</strong>es judiciales, por ejemplo como lorecomienda <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Unión Africana en su P<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Acción para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> sereshumanos, en particu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r mujeres y niños <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2006.Asignar un fiscal especial que se ocupe <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los casos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, como serecomienda, por ejemplo, en el P<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acción naci<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2006 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Grecia.Mo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rnizar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s técnicas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> investigación a fin <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> dar mayor difusión al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, como se recomienda, por ejemplo, en el P<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acción naci<strong>on</strong>al sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> migración ilegal <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2002 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> ex República Yugos<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>va <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Maced<strong>on</strong>ia.Instituir cursos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> capacitación para pers<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> policía, fiscales, funci<strong>on</strong>arios <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>inmigración y otros agentes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l or<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n para fomentar su capacidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> investigación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> loscasos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, como se recomienda en el P<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> medidas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2004 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Japón.Esto último se c<strong>on</strong>dice c<strong>on</strong> el párrafo 2 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l artículo 10 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, en el que se disp<strong>on</strong>e:26


“Los Estados Parte impartirán a los funci<strong>on</strong>arios encargados <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> hacer cumplir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> ley,así como a los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> inmigración y a otros funci<strong>on</strong>arios pertinentes, capacitación [...]. Ésta<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berá centrarse en los métodos aplicados para prevenir dicha <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, enjuiciar a lostraficantes y proteger los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas, incluida <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>svíctimas frente a los traficantes. La capacitación también <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berá tener en cuenta <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>necesidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rar los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s cuesti<strong>on</strong>es re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivas al niño y a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mujer, así como fomentar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> cooperación c<strong>on</strong> organizaci<strong>on</strong>es no gubernamentales,otras organizaci<strong>on</strong>es pertinentes y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>más sectores <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedad civil.”3.6 Papel <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentarios en re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> tipificación y penalización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> todas<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s formas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>Promulgar leyes penales que tipifiquen <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> como <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litoPromulgar leyes penales que tipifiquen todas <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s formas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> como <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litoPromulgar leyes penales que rec<strong>on</strong>ozcan <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> tanto a nivel individualcomo a nivel organizadoPromulgar leyes penales que abarquen <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> tanto a nivel naci<strong>on</strong>al comointernaci<strong>on</strong>alPromulgar leyes penales que disp<strong>on</strong>gan sanci<strong>on</strong>es penales severas proporci<strong>on</strong>ales a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>gravedad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litoIncorporar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s cuesti<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> género en todas <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s políticas, leyes y actuaci<strong>on</strong>espertinentes sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>Adoptar códigos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> procedimiento o enmendar los existentes para que reflejen unenfoque basado en los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos respecto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>miento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimastestigos durante <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s actuaci<strong>on</strong>es judiciales y que protejan <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> seguridad y privacidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>svíctimas testigosAdoptar códigos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> procedimiento o enmendar los existentes para que reflejen <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>snecesida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s especiales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los niños víctimas y testigos y resp<strong>on</strong>dan a el<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sPromulgar medidas legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivas, normativas y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> otra índole <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stinadas a prevenir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>manda <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, sea c<strong>on</strong> fines sexuales, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>borales y cualquier otraforma <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotaciónPromulgar leyes que castiguen a los funci<strong>on</strong>arios públicos que participen en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> o que faciliten o permitan que se lleve a caboGarantizar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> investigación y el enjuiciamiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los casos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> corrupción que guar<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nre<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>Promover <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> rendición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cuentas y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> transparencia amplias <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s instituci<strong>on</strong>es públicasmediante <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> realización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> evaluaci<strong>on</strong>es periódicas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> gobernanza, c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> participación<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> agentes tanto gubernamentales como no gubernamentalesCelebrar c<strong>on</strong>sultas c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>fensores <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l pueblo, grupos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> tareas, comisi<strong>on</strong>es, organismos<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> auditoría, organizaci<strong>on</strong>es internaci<strong>on</strong>ales interesadas y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedad civil que <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g>n<str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> corrupción c<strong>on</strong> miras a vigi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r los niveles <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> corrupción en el país,especialmente en re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>27


CAPÍTULO 4RECONOCIMIENTO DE LAS PERSONAS QUE SON OBJETO DE LATRATA COMO VÍCTIMAS QUE DEBEN GOZAR DE LOS DERECHOSHUMANOS INTERNACIONALMENTE RECONOCIDOSDAOA <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> distancia, es difícil imaginar que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> misma muchacha <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Asia sudoriental a quien le gustacantar antes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> dormirse, que c<strong>on</strong>versa animadamente sobre el sueño <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> toda su vida <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> abrirun orfanato para niños sin hogar, y que se entusiasma por comer pizza, sea <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> misma mujerque ha tolerado un dolor y sufrimiento que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> mayoría <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> nosotros jamás tendremos quepa<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cer en toda nuestra vida.Dao ha sido, al igual que muchas otras víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un p<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> exportación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mano <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> obraextranjera, objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotación, privada <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> su remuneración, mal informada, mal<str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>da yfinalmente repatriada; también ha sufrido daños físicos que le han <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>jado cicatricespermanentes tanto en el cuerpo como en el alma.Dao viajó a un país vecino <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Asia c<strong>on</strong> un <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g>to para realizar tareas domésticas tras el pago<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 1.000 dó<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>res a una agencia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> empleo en calidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> h<strong>on</strong>orarios <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> intermediación. Enlugar <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> en<str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g>rle empleo doméstico, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> agencia <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> envió a trabajar en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> casa <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lintermediario para cuidar a su padre. Esta fue <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> primera vio<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g>to. La segundaocurrió cuando Dao fue llevada a trabajar en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> fábrica <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> plásticos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> su empleador.A<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>más <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ser una víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ser obligada a trabajar durante unhorario prol<strong>on</strong>gado en una fábrica, en lugar <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> hacerlo en el servicio doméstico, se le impartióescasa información sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> forma <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> manejar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s máquinas utilizadas en el proceso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>fabricación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> plásticos.Dao trabajó durante meses sin recibir remuneración, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s 5.30 hasta <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s 20.30 horas, díatras día sin <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>scanso, ni siquiera para comer. Estas c<strong>on</strong>dici<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cansancio y maltrato<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>senca<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nar<strong>on</strong> un acci<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nte en el que su mano izquierda quedó atrapada en una máquina,que le <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>struyó los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>dos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l medio, índice y pulgar.Su empleador <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> llevó a un médico que realizó una operación fallida, extrayéndole un <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>do <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lpie <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho y músculo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> mano <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recha para reparar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> mano izquierda. Antes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> llevar acabo <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> operación, el empleador e intermediario intimidó a Dao para que firmara un documentoen el que aceptaba regresar a su país <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> origen.Dao presentó su caso ante un tribunal y su empleador admitió allí que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> había obligado atrabajar ilegalmente en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> fábrica y a firmar documentos en los que aceptaba regresar a supaís. El empleador sometió a Dao a maltrato verbal y le hizo pasar hambre, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> hostigó yamenazó, y afirmó que el<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> se había ofrecido voluntariamente a ser repatriada. Casi un año<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>spués <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> operación, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> mano, el pie y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pierna <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Dao siguen doliéndole y ahora necesitasometerse a nuevas operaci<strong>on</strong>es. Dao ha interpuesto una <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>manda para obtenerin<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mnización por su lesión, los gastos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> medicamentos y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pérdida <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> futuros ingresos<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>bido a una herida que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> ha <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>jado muti<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>da físicamente.4.1 IntroducciónEn el preámbulo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> se seña<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> que “para prevenir ycombatir eficazmente <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, especialmente mujeres y niños, se requiere unenfoque amplio e internaci<strong>on</strong>al en los países <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> origen, tránsito y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stino que incluya medidaspara prevenir dicha <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, sanci<strong>on</strong>ar a los traficantes y proteger a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esa <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, enparticu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r amparando sus <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos internaci<strong>on</strong>almente rec<strong>on</strong>ocidos.”A<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>más, se seña<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> que uno <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> es“proteger y ayudar a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> dicha <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, respetando plenamente sus <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechoshumanos” (art. 2, párr. b)).28


Un enfoque basado en los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos respecto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> rec<strong>on</strong>oce que<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> que s<strong>on</strong> objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> s<strong>on</strong> víctimas que <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ben gozar <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos.En los Principios y Directrices recomendados sobre los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l ACNUDH se disp<strong>on</strong>e que:“Las infracci<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos s<strong>on</strong> a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> vez causa y c<strong>on</strong>secuencia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. Por lo tanto, es indispensable que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> todos los<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos ocupe un lugar central en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s medidas que se adopten paraprevenir esa <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> y p<strong>on</strong>erle término. Las medidas para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>no <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ben redundar en <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>smedro <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> sus <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos y su dignidad y, enparticu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> quienes han sido víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> el<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>, los migrantes, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s<str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>sp<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>zadas internamente, los refugiados y quienes soliciten asilo.”4.2 I<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntificación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>Fundamentalmente, el primer paso para el rec<strong>on</strong>ocimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>como víctimas que merecen gozar <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos es que se <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntifique como tales. Aunque en el Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> no se menci<strong>on</strong>aexplícitamente <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> i<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntificación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas, en los Principios y Directrices recomendadossobre los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l ACNUDH se afirma que “[d]e noi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntificarse correctamente a una víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, el resultado c<strong>on</strong>sistiráprobablemente en seguir <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>negándole sus <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos. Por lo tanto, los Estados tienen <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>obligación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que esa i<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntificación sea posible y se lleve a cabo”. C<strong>on</strong> esta finalidad, en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sdirectrices (directriz 2, párr. 1) se insta a los Estados, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s organizaci<strong>on</strong>es intergubernamentalesy no gubernamentales a que c<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ren <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> posibilidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>:“Establecer directrices y procedimientos para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s autorida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s y los funci<strong>on</strong>arioscompetentes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Estado, tales como los funci<strong>on</strong>arios <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> policía, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> fr<strong>on</strong>teras o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>inmigración y otros que participen en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>tección, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>tención y recepción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> migrantesen situación irregu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r o en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> tramitación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> sus casos, a fin <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> permitir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> i<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntificaciónrápida y exacta <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>.”Diferentes Estados han usado diferentes enfoques para garantizar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> i<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntificación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>svíctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>. Algunos han incluido una disposición por <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> que establecen estaobligación en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción naci<strong>on</strong>al (véase el recuadro 21).Recuadro 21. Legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción para garantizar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> i<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntificación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>“Las autorida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s públicas competentes, c<strong>on</strong> el apoyo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> organizaci<strong>on</strong>es no gubernamentales,o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s organizaci<strong>on</strong>es no gubernamentales que tienen motivos raz<strong>on</strong>ables para creer que unapers<strong>on</strong>a es víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berán llevar a cabo <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> i<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntificación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> dicha<str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>.”República <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Moldova, Ley para prevenir y combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, núm. 241-XVI,<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2005, artículo 15Otros han dispuesto <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> adopción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> dichas medidas por c<strong>on</strong>ducto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un p<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acciónnaci<strong>on</strong>al. Por ejemplo, c<strong>on</strong> arreglo al P<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acción para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> represión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2006 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Croacia, el Gobierno tiene <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> obligación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>:“Fortalecer <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s activida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivas a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> i<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntificación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s posibles víctimas entresolicitantes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> asilo, migrantes ilegales y menores no acompañados […]. Fortalecer <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>capacidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> policía y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Oficina <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Fiscalía Naci<strong>on</strong>al para <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g>r <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> los29


<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>ados c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> […] Cambiar el sistema naci<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>remisión c<strong>on</strong> el objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>signar nuevos órganos que se encarguen <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>i<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntificación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> y les presten asistencia y protección.”Las víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> necesitan servicios <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> protección. C<strong>on</strong> esta finalidad, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ben<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>finirse c<strong>on</strong> exactitud como tales, y los funci<strong>on</strong>arios encargados <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> hacer cumplir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> ley yotros agentes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> primera línea c<strong>on</strong> los que podrían establecer c<strong>on</strong>tacto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berían sabercómo i<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntificar<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s correctamente y cuáles s<strong>on</strong> sus <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos. Es importante que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s<str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> más cercanas a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, como sus hijos, gocen <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una protecciónanáloga. A este respecto, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>finici<strong>on</strong>es que se analizan a c<strong>on</strong>tinuación s<strong>on</strong> pertinentes.Víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>En muchos casos, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> podrían no rec<strong>on</strong>ocerse a sí mismasinmediatamente como tales. Por ejemplo, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> que fuer<strong>on</strong> engañadas para realizartrabajo forzoso mediante <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> imposición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una “tarifa” extorsiva, podrían requerir educación,o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s que tienen un vínculo afectivo c<strong>on</strong> un traficante que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s explota c<strong>on</strong> fines sexuales encalidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> “novio” podrían necesitar orientación psicológica para compren<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>r que se <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s estáexplotando y se están vio<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ndo sus <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos. Por c<strong>on</strong>siguiente, es importante que<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s directrices <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Estado suministren mecanismos oficiales para proteger a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>.En <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Dec<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ración sobre los principios fundamentales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> justicia para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litosy <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l abuso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> po<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>r 3 se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>fine el término “víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito” y se seña<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> que seenten<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rá por “víctimas”:“[L]as <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> que, individual o colectivamente, hayan sufrido daños, inclusive lesi<strong>on</strong>esfísicas o mentales, sufrimiento emoci<strong>on</strong>al, pérdida financiera o menoscabo sustancial <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> sus<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos fundamentales, como c<strong>on</strong>secuencia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acci<strong>on</strong>es u omisi<strong>on</strong>es que violen <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción penal vigente en los Estados Miembros”.A<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>más, en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cisión marco <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l C<strong>on</strong>sejo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Unión Europea 2001/220/JAI <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 15 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>marzo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2001 re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tiva al estatuto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> víctima en el proceso penal (art. 1a)), se seña<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> que seenten<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rá por:“'Víctima': <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pers<strong>on</strong>a física que haya sufrido un perjuicio, en especial lesi<strong>on</strong>es físicas omentales, daños emoci<strong>on</strong>ales o un perjuicio ec<strong>on</strong>ómico, directamente causado por unacto u omisión que infrinja <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción penal <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un Estado miembro.”Los c<strong>on</strong>venios y c<strong>on</strong>venci<strong>on</strong>es regi<strong>on</strong>ales también pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n ser guías útiles a este respecto.Por ejemplo, en el C<strong>on</strong>venio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l C<strong>on</strong>sejo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Europa sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> sereshumanos el término víctima “<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>signa a toda pers<strong>on</strong>a física sometida a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> sereshumanos” (art. 4, apartado e)).Así pues, los Estados podrían utilizar estas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>finici<strong>on</strong>es generales como base paraestablecer sus propias <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>finici<strong>on</strong>es, pero es imprescindible que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pers<strong>on</strong>a objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> se<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>fina como víctima en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción naci<strong>on</strong>al (véase el recuadro 22).3Dec<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ración sobre los principios fundamentales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> justicia para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l abuso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> po<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>r emitida en elSéptimo C<strong>on</strong>greso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Naci<strong>on</strong>es Unidas sobre Prevención <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Delito y Tratamiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Delincuente y anexo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>resolución 40/34 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Asamblea General, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 29 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> noviembre <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 1985.30


Recuadro 22. Definición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> víctima en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción naci<strong>on</strong>alPor “'víctima' se entien<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> toda pers<strong>on</strong>a que es objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotación o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cualquier actoprohibido en virtud <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esta ley o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> otra ley o <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>do en vigor punible c<strong>on</strong> arreglo a esta ley”.Chipre, Ley <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotación sexual <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2000, artículo 2Víctimas vulnerables <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>Al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>finir a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción naci<strong>on</strong>al, es importante compren<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>r que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>svíctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> suelen ser vulnerables. En los documentos oficiales (travauxpréparatoires) <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s negociaci<strong>on</strong>es para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> e<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>boración <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>vención <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Naci<strong>on</strong>esUnidas <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Delincuencia Organizada Transnaci<strong>on</strong>al y sus Protocolos se seña<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> que:“[l]a alusión al abuso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una situación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> vulnerabilidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>be enten<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rse comoreferida a toda situación en que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pers<strong>on</strong>a interesada no tiene más opción verda<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rani aceptable que someterse al abuso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que se <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>.”Esta <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>scripción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> vulnerabilidad es especialmente importante cuando los Estadosestudian <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> posibilidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> establecer directrices sobre el estatuto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> ylos tipos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> beneficio que podrían recibir <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Estado. Es fundamental compren<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>r que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>svíctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, por ser víctimas vulnerables, están en una situación en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> que no tienenmás opción que someterse a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotación y, por c<strong>on</strong>siguiente, no pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n c<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rarseresp<strong>on</strong>sables <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los actos cometidos bajo coacción o por haber sido víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>(véase el recuadro 23).Recuadro 23. Definición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> vulnerabilidad en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>“Situación vulnerable: una situación en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> que una pers<strong>on</strong>a <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>pen<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> materialmente o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> otraforma <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> otra pers<strong>on</strong>a, en que <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>bido a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> discapacidad física o mental una pers<strong>on</strong>a no está enc<strong>on</strong>dici<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> analizar en forma realista <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> situación en que se encuentra y no tiene másopción que obe<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cer frente a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> violencia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> que es objeto.”Georgia, Ley <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2006, artículo 3 c)No penalización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimasEl c<strong>on</strong>cepto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> no penalización guarda una estrecha re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> noción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> víctimavulnerable. El rec<strong>on</strong>ocimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> como víctimas exige <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>aplicación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l principio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> no penalización, según el cual <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>be eximir a esas <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> resp<strong>on</strong>sabilidad penal por actos cometidos como resultado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, incluidos elingreso ilegal, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> falsificación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> documentos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> viaje o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prostitución, si se penaliza en elpaís.Mientras que en el Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> se c<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ra que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pers<strong>on</strong>a objeto<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> es una víctima, no se establece específicamente el principio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> no penalización 4 .No obstante, en los Principios y Directrices recomendados sobre los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l ACNUDH se subraya que:4En <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> publicación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> UIP y el UNICEF titu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>da Manual para Par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentarios <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Trata <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Niños, Niñas yAdolescentes se seña<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> que: "Bajo ninguna c<strong>on</strong>dición <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s leyes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ben criminalizar a los niños, niñas y adolescentes. Aquellosque han sido víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> o han sido explotados sexualmente <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ben ser <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>dos como víctimas, no como <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lincuentes.La ley necesita incluir disposici<strong>on</strong>es específicas garantizando que los niños, niñas y adolescentes no sufrirán una sanción penalcomo resultado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> haber sido víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> para su explotación en activida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s ilegales, como <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prostitución. Lasvíctimas no <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ben estar sujetas a encarce<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>miento, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>tención u otra sanción”.31


“Las víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> no serán <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>tenidas, acusadas ni procesadas porhaber entrado o residir ilegalmente en los países <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> tránsito y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stino ni por haberparticipado en activida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s ilícitas en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> medida en que esa participación seac<strong>on</strong>secuencia directa <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> su situación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> tales.”Por c<strong>on</strong>siguiente, los Estados <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berían ve<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r por que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> que s<strong>on</strong> objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>no sean enjuiciadas por infracci<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s leyes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> inmigración o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> activida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s en queparticipan como c<strong>on</strong>secuencia directa <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> su situación como víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>. Enparticu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ben ve<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r por que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción impida que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> seanenjuiciadas, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>tenidas o castigadas a causa <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l carácter ilícito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> su entrada o resi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ncia o<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s activida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s en que participan como c<strong>on</strong>secuencia directa <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esta situación.Las disposici<strong>on</strong>es sobre exclusión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> resp<strong>on</strong>sabilidad garantizan que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>no sean enjuiciadas ni castigadas por los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos que han cometido. Los países siguen dosmo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>los principales al establecer el principio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> no penalización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los actos ilegalescometidos por <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>: el mo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> coacción y el mo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> causalidad.Según el mo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> coacción, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pers<strong>on</strong>a es obligada a cometer los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos. En el mo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>causalidad, el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito guarda una re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción o vincu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción directa c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>.Mo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> coacción“Las Partes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berán prever, c<strong>on</strong> arreglo a los principios fundamentales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> su sistemajurídico, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> posibilidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> no imp<strong>on</strong>er sanci<strong>on</strong>es a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas por haber tomado parte enactivida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s ilícitas cuando hayan sido obligadas a ello.” (C<strong>on</strong>venio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l C<strong>on</strong>sejo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Europasobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> seres humanos, art. 26)Mo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> causalidad“Las víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> no s<strong>on</strong> punibles por <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> comisión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cualquier <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litoque sea el resultado directo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> haber sido objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>.” (Argentina, Ley 26.364,Prevención y sanción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y asistencia a sus víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2008, art. 5)“Una pers<strong>on</strong>a no es resp<strong>on</strong>sable penalmente <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prostitución o entrada, presencia o trabajoilegales en Kosovo si esa pers<strong>on</strong>a suministra pruebas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que hay motivos raz<strong>on</strong>ables parasup<strong>on</strong>er que dicha pers<strong>on</strong>a fue víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>.” (Misión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Administración Provisi<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Naci<strong>on</strong>es Unidas en Kosovo, reg<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mento 2001/14 sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prohibición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> en Kosovo, art. 8)“Una víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> no es resp<strong>on</strong>sable penalmente <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ningún <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>ado c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>migración, prostitución [añádanse otros <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos y referencias, según proceda], ni <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ningúnotro <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito que sea el resultado directo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> haber sido objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>.” (Estados Unidos,Departamento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Estado, Oficina <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Vigi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ncia y Lucha <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Trata <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Pers<strong>on</strong>as, Leymo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lo para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2003, art. 208)“La víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> no será resp<strong>on</strong>sable penalmente por hechos puniblesre<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>ados c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> migración, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prostitución o cualquier otro que sea el resultadodirecto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que haya sido objeto.” (Panamá, Ley 16/2004 sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, art. 19)32


“Las <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> que s<strong>on</strong> objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> serán rec<strong>on</strong>ocidas como víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l acto o losactos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> y, como tales, no serán penalizadas por <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos directamente re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>adosc<strong>on</strong> los actos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> […] ni por haber obe<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cido una or<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n dada por el traficante enre<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción c<strong>on</strong> ello. A este respecto, el c<strong>on</strong>sentimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pers<strong>on</strong>a objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>explotación que se enuncia en esta Ley será irrelevante.” (Filipinas, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> República<str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> (Núm. 9208) <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2003, artículo 17)Las sanci<strong>on</strong>es por el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>ducta ilícita respecto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> documentos en re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, el pe<strong>on</strong>aje, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> servidumbre involuntaria o el trabajo forzoso “no seaplicarán a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>ducta <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una pers<strong>on</strong>a que es o ha sido víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una forma grave <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, […] si esa c<strong>on</strong>ducta ha sido causada por esa <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> o guarda re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción c<strong>on</strong>el<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>.” (Estados Unidos, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> protección a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> violencia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2000,art. 112)“Cuando una pers<strong>on</strong>a aporta pruebas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que es una víctima, no será pasible <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>enjuiciamiento por ningún <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> leyes re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivas a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> inmigración o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prostitución quesea un resultado directo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> cometido <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> el<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>.” (Jamaica,Ley por <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> que se disp<strong>on</strong>e <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> puesta en vigor <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Protocolo para prevenir, reprimir ysanci<strong>on</strong>ar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, especialmente mujeres y niños, y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cuesti<strong>on</strong>es c<strong>on</strong>exas<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2007, art. 8)Algunos países prefieren que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> ex<strong>on</strong>eración <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> resp<strong>on</strong>sabilidad penal <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>penda <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>voluntad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cooperar c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s autorida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s competentes.“Si <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima o pers<strong>on</strong>a objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l tráfico ilícito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> migrantes o <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, co<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>borao proporci<strong>on</strong>a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> i<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> manera cierta <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los organizadores <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> dicha actividad oaporta datos para su captura, podrá […] ser excluido <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> persecución <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> acción penal.”(República Dominicana, Ley 137-03 sobre tráfico ilícito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> migrantes y <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2003, art. 8)“La víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> quedará eximida <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> resp<strong>on</strong>sabilidad penal por los<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos cometidos por esta en re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción c<strong>on</strong> su c<strong>on</strong>dición siempre que acepte cooperar c<strong>on</strong>el organismo encargado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> hacer cumplir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> ley en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> causa corresp<strong>on</strong>diente.” (República<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Moldova, Código Penal, art. 165 4))Víctimas indirectasEl c<strong>on</strong>cepto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> víctima indirecta es importante al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>finir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> y suministrarservicios <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> protección, ya que dichas víctimas, especialmente <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s que han <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cididocooperar c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s autorida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s judiciales, podrían tener familiares que también necesitanprotección. En <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Dec<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ración sobre los principios fundamentales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> justicia para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l abuso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> po<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>r se suministra una <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>finición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> víctima indirecta en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> que seafirma que en “<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> expresión 'víctima' se incluirá a<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>más, en su caso, a los familiares o<str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> a cargo que tengan re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción inmediata c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima directa y a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> quehayan sufrido daños al intervenir para asistir a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima en peligro o para prevenir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>victimización” (véase el recuadro 24).33


Recuadro 24. Víctimas indirectas“Cuando se otorga un visado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> categoría T a una víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> formas graves <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, elDepartamento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Justicia podrá <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cidir si este visado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>bería exten<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rse c<strong>on</strong> el propósito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>evitar c<strong>on</strong>dici<strong>on</strong>es extremadamente duras:a) Cuando <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una forma grave <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> es extranjera y menor <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 21 años <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>edad, al cónyuge, los hijos y los padres <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ésta; yb) Cuando <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una forma grave <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> es extranjera y tiene 21 años <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> edado más, al cónyuge y los hijos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ésta.”Estados Unidos, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> violencia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2000,artículo 107 b) 4) e)Víctimas niñosEn el Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> (art. 6, párr. 4) se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stacan <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s necesida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>sespeciales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los niños víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s obligaci<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los Estados <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> tener<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s encuenta:“Cada Estado parte tendrá en cuenta, al aplicar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s disposici<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l presente artículo,<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> edad, el sexo y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s necesida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s especiales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>,en particu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s necesida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s especiales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los niños, incluidos el alojamiento, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>educación y el cuidado a<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cuados.”A<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>más, en los Principios y Directrices recomendados sobre los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l ACNUDH (párr. 10) se disp<strong>on</strong>e lo siguiente:“Los niños que sean víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> serán i<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntificados como tales. Susintereses c<strong>on</strong>stituirán <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ración primordial en todo momento. Se proporci<strong>on</strong>aráasistencia y protección a<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cuadas a los niños víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. Setendrán plenamente en cuenta su vulnerabilidad, sus <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos y sus necesida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>sespeciales.”En particu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r, en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s directrices se p<strong>on</strong>e <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> relieve que los elementos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> engaño, fuerza uotras formas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> coacción, no <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ben formar parte <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>finición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> cuando <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>víctima sea un niño. A<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>más, se recomienda que los Estados, y, cuando proceda <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sorganizaci<strong>on</strong>es intergubernamentales y no gubernamentales, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berían c<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>posibilidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> (Directriz 8):“1. Cerciorarse <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>finici<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños que se adopten tanto en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción como en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> política tengan en cuenta su necesidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> salvaguardias yatención especiales, c<strong>on</strong> inclusión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una protección legal a<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cuada. En particu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r, y<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>formidad c<strong>on</strong> el Protocolo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Palermo, los elementos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> engaño, fuerza u otrasformas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> coacción, etc., no <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ben formar parte <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>finición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> cuando <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>víctima sea un niño.2. Establecer procedimientos para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> rápida i<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntificación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>niños.3. Cerciorarse <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños no sean objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>procedimiento o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acci<strong>on</strong>es penales o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>ados c<strong>on</strong> su situación comotales.34


4. En los casos en que los niños no estén acompañados <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> familiares o tutores,adoptar medidas para i<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntificar y localizar a familiares. Tras proce<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>r a unaevaluación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l riesgo y c<strong>on</strong>sultar c<strong>on</strong> el niño, habría que tomar medidas para facilitar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>reunión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños c<strong>on</strong> sus familias cuando se c<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>re que elloredun<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> en su beneficio.5. En los casos en que el regreso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l niño a su familia en c<strong>on</strong>dici<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> seguridadno sea posible o no redun<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> en su beneficio, establecer disposici<strong>on</strong>es a<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cuadas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>atención que respeten sus <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos y su dignidad.6. En <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s situaci<strong>on</strong>es a que se hace referencia en los párrafos prece<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntes, asegurarque el niño que pueda formarse su propia opinión tenga el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> expresar<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>libremente en todas <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s cuesti<strong>on</strong>es que le afecten, especialmente respecto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cisi<strong>on</strong>es acerca <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> su posible regreso a su familia y p<strong>on</strong><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rar <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>bidamente esasopini<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>formidad c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> edad y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> madurez <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l niño.7. Adoptar programas y normas especializados para proteger y ayudar a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños. Hay que proporci<strong>on</strong>ar a los niños asistencia física, psicosocial,jurídica, educaci<strong>on</strong>al, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> vivienda y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> salud a<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cuada.8. Adoptar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s medidas necesarias para proteger los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos y los intereses <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>svíctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños en todas <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s etapas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los procesos penales <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> lospresuntos autores y en los procedimientos para obtener una in<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mnización.9. Proteger, según proceda, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> privacidad y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> i<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>niños y tomar medidas para que no se difunda información que pueda servir parai<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntificarlos.10. Adoptar medidas para impartir capacitación a<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cuada y apropiada, especialmentelegal y psicológica, a quienes trabajen c<strong>on</strong> víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños.”En <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> publicación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> UIP y el UNICEF titu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>da Manual para Par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentarios <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Trata<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Niños, Niñas y Adolescentes se enumeran algunas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s principales medidas que lospar<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentarios pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n adoptar para p<strong>on</strong>er fin a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños. Se reseñan medidasc<strong>on</strong>cretas, inclusive leyes, políticas e iniciativas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> promoción, para crear un entorno <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>protección a fin <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que los niños estén más a salvo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> y se recomienda “asumir que<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima es menor <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> edad inclusive en los casos en los cuales <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> edad no pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> serverificada. En dichos casos, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima necesita recibir todas <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s medidas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> protección a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s quelos niños, niñas y adolescentes tienen <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho”.Otros documentos re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>ados c<strong>on</strong> los niños víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> s<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s publicaci<strong>on</strong>es titu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>dasChild Protecti<strong>on</strong>: A Handbook for Parliamentarians (Protección infantil: un manual parapar<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentarios) y Manual para par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentarios: Cómo eliminar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> violencia <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> los niños yniñas, Directrices sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> justicia en asuntos c<strong>on</strong>cernientes a los niños víctimas y testigos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos (resolución 2005/20 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l C<strong>on</strong>sejo Ec<strong>on</strong>ómico y Social <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 22 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> julio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2005) y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Guía <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>referencia sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los niños víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l UNICEF(versión provisi<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> septiembre <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2006).35


4.3 Dec<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ración <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos y garantías fundamentales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>Una vez que se ha i<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntificado una víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>be dársele acceso a servicios <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>protección. El artículo 6 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> aborda <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> asistencia a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>svíctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> y su protección. A c<strong>on</strong>tinuación se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>scriben los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos másesenciales, basados en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s normas internaci<strong>on</strong>ales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos.Derecho a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> seguridadDerecho a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> privacidadDerecho a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> informaciónDerecho a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> representación legalDerecho a vista <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> sus causas ante los tribunalesDerecho a in<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mnización por dañosDerecho a recibir asistenciaDerecho a solicitar resi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nciaDerecho a regresarEn virtud <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> estos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berán recibir <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>terminados beneficiosin<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>pendientemente <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> su situación en materia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> inmigración o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> su voluntad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>c<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>raren los tribunales (véanse los recuadros 25 y 26).Recuadro 25. Asistencia no c<strong>on</strong>dici<strong>on</strong>ada a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> voluntad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>c<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>rar“Las Partes adoptarán <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s medidas legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivas o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> otro tipo necesarias para garantizar que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>asistencia a una víctima no que<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> subordinada a su voluntad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> actuar como testigo.”C<strong>on</strong>venio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l C<strong>on</strong>sejo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Europa sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> seres humanos, artículo 12,párrafo 6Recuadro 26. Asistencia no c<strong>on</strong>dici<strong>on</strong>ada a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> situación en materia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> inmigración“El Departamento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Salud y Servicios Humanos, el Departamento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Trabajo, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> JuntaDirectiva <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Corporación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Servicios Legales y los jefes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> otros organismos fe<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ralesampliarán <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s prestaci<strong>on</strong>es y los servicios a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> formas graves <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>en los Estados Unidos, in<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>pendientemente <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> situación en materia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> inmigración <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>dichas víctimas.”Estados Unidos, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Protección a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Trata <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Pers<strong>on</strong>as <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2000,artículo 107 b) 1) B)Derecho a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> seguridadLas víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berían gozar <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> seguridad. En el caso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un paísque exige que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>c<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>re <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> los traficantes, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima podrá acogerseal programa <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los testigos como requisito previo para presentarse y prestar<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>c<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ración.A este respecto, el Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> (art. 6) disp<strong>on</strong>e que:“Cada Estado parte se esforzará por prever <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> seguridad física <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> mientras se encuentren en su territorio.”36


Del mismo modo, en los Principios y Directrices recomendados sobre los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanosy <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l ACNUDH se disp<strong>on</strong>e que los Estados <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berán:“Proteger efectivamente a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> daños, amenazas oactos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> intimidación por parte <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>ntes y <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> asociadas a ellos. A estosefectos, no <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>bería reve<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>rse en público <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> i<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y habría que respetar y proteger su privacidad en toda <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> medida <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> loposible, teniendo en cuenta al mismo tiempo el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los acusados a un juicioimparcial. Habría que advertir plenamente y c<strong>on</strong> ante<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s dificulta<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s que entraña proteger su i<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntidad y no habría que <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>jarque se formaran expectativas falsas o poco realistas en cuanto a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s posibilida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>los agentes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l or<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n a este respecto” (Directriz 6).En su legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción naci<strong>on</strong>al, los Estados <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berían esforzarse por adoptar disposici<strong>on</strong>es quegaranticen que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> disp<strong>on</strong>gan <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> medidas apropiadas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> seguridad yprotección pers<strong>on</strong>al, especialmente en los casos en que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas acce<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n a cooperarc<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s autorida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s que entien<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n en casos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, para tener <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> certeza <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> recibirprotección estatal a<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cuada <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> posibles represalias <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>ntes. En estos casostambién <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ben tenerse en cuenta <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas indirectas, ya que los familiares <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>svíctimas también podrían ser objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> este tipo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> represalias (véase el recuadro 27).Recuadro 27. Medidas para garantizar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> seguridad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>“Las medidas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> seguridad que se aplican a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> que han sido objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> semantendrán hasta que el peligro haya <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>saparecido por completo, incluida <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> investigaciónpreliminar <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>ados c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, los interrogatorios judiciales y elperíodo posterior a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cisión final <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l tribunal. Podrán utilizarse nombres falsos c<strong>on</strong> el objeto<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mantener el an<strong>on</strong>imato <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> que han sido objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>.”Azerbaiyán, Ley <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2005, artículo 18, párrafos 2 y 3El <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> seguridad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>bería incluir el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho a recibir vivienda. En el apartado a) <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lpárrafo 3 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l artículo 6 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> se disp<strong>on</strong>e, como parte <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s medidas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> protección a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, que se les dé “[a]lojamiento a<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cuado”.C<strong>on</strong> este fin, el Estado, c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> co<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>boración <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s organizaci<strong>on</strong>es no gubernamentales uotras organizaci<strong>on</strong>es internaci<strong>on</strong>ales cuando proceda, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>bería establecer, financiar y/oadministrar albergues (véanse los recuadros 28, 29 y 30).Recuadro 28. Legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción para el establecimiento y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> administración <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> albergues“Se establecerán albergues temporales para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> […] a fin <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>brindarles c<strong>on</strong>dici<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> vida dignas, garantizar su seguridad, suministrarles alimentos,medicamentos, primeros auxilios y asistencia psiquiátrica, social y letrada. En los albergues <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>svíctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> podrán hacer l<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>madas telefónicas y utilizar servicios <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>traducción. Se asignarán espacios especiales para c<strong>on</strong>versaci<strong>on</strong>es c<strong>on</strong>fi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nciales.”Azerbaiyán, Ley <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2005, artículo 13, párrafo 1Recuadro 29. Servicios suministrados a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> en los albergues• Alojamiento seguro• Alimentos• Vestimenta• Acceso a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> asistencia médica• Ayuda psicológica• Asistencia letrada37


• Acceso a formación profesi<strong>on</strong>al y programas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> educación• Programas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> adaptación social• Asistencia para el cuidado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los niños• Educación para los niños en edad esco<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r• Gestores <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> causas• Suministro <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> tarjetas telefónicas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prepagoDirectrices para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> administración <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> albergues <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, Proyecto<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Facultad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Estudios Internaci<strong>on</strong>ales Avanzados <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Universidad JohnsHopkinsRecuadro 30. Ejemplos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>miento psicológico ofrecido en albergues a víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>• Evaluación primaria <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> situación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima durante <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> primera reunión en un lugarseguro, como un hospital o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> se<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una ONG. Esta información <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>termina si <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctimapue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ingresar en un albergue para su rehabilitación• Evaluación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>dición fisiológica y psicológica <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima• E<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>boración <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un p<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n pers<strong>on</strong>alizado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> rehabilitación aceptado por <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima• Ejecución <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l p<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n pers<strong>on</strong>alizado en un período <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> uno a seis meses, c<strong>on</strong> inclusión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>servicios psicológicos• Evaluación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> capacidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> adoptar <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cisi<strong>on</strong>es, aplicación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cambios en los p<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>nes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> rehabilitación pers<strong>on</strong>alizados y disposici<strong>on</strong>es re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivas a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>finalización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> estadía <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima en el albergueDirectrices para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> administración <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> albergues <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, Proyecto<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Facultad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Estudios Internaci<strong>on</strong>ales Avanzados <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Universidad JohnsHopkinsDerecho a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> privacidadLas víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berían gozar <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> privacidad. El Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> disp<strong>on</strong>e que cada Estado parte “protegerá <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> privacidad y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> i<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, en particu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r, entre otras cosas, previendo <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>fi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ncialidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s actuaci<strong>on</strong>es judiciales re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivas a dicha <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>” (véase el recuadro 31).Dicha protección incluye <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>fi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ncialidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los procedimientos judiciales en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> medida <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lo posible. Podría ser necesario enmendar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s leyes procesales para garantizar que lostribunales tengan autoridad para ocultar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> i<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntidad o proteger <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> otras formas <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> privacidad<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas. Éstas podrían incluir distintas maneras <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mantener <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>fi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ncialidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>los procedimientos, por ejemplo prohibiendo <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> asistencia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l público y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los medios, orestringiendo <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> publicación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>terminada información, como los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>talles que permitiríani<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntificar a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima.Recuadro 31. Protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> privacidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>“Se garantizará <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>fi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ncialidad y protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los datos pers<strong>on</strong>ales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>.”Bulgaria, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2003, artículo 20Derecho a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> informaciónLas víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> tienen <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> información. De c<strong>on</strong>formidad c<strong>on</strong> ello, elProtocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> disp<strong>on</strong>e que los Estados Parte <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berían suministrar a<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> “[i]nformación sobre procedimientos judiciales y administrativospertinentes” e “información, en particu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r c<strong>on</strong> respecto a sus <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos jurídicos, en unidioma que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> puedan compren<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>r” (artículo 6, párrs. 2 a) y38


3 b)) (véase el recuadro 32).Recuadro 32. Rec<strong>on</strong>ocimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> información <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>“Las víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> recibirán atención física, psicológica y social, así comoasesoramiento e información c<strong>on</strong> respecto a sus <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos.”República Dominicana, Ley 137-03 sobre tráfico ilícito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> migrantes y <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2003, artículo 10Derecho a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> representación legalLas víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ben gozar <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> representación legal. En los Principiosy Directrices recomendados sobre los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lACNUDH (directriz 6, párr. 5) se recomienda que se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>be “[d]ar a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> asistencia letrada o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> otra índole en re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s acci<strong>on</strong>es penales, civiles o<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> otra índole <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> los <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>ntes o quienes <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s hayan explotado” (véase el recuadro 33).Recuadro 33. Rec<strong>on</strong>ocimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> representación legal <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>“Las víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> recibirán los servicios siguientes:Asesoramiento e información sobre sus <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos jurídicos, en un idioma que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> puedan compren<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>r.”Bahrein, Ley sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prevención <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, 2007, artículo 6Derecho a vista <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> sus causas ante los tribunalesEl Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> disp<strong>on</strong>e que los Estados parte <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berían suministrara <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> “[a]sistencia encaminada a permitir que sus opini<strong>on</strong>es ypreocupaci<strong>on</strong>es se presenten y examinen en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s etapas apropiadas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s actuaci<strong>on</strong>espenales <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lincuentes” (artículo 6, párr. 2 b)). A tal efecto, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>bería suministrarse a<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> “[i]nformación sobre procedimientos judiciales y administrativospertinentes” (artículo 6, párr. 2 a)).Derecho a in<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mnización por dañosDebería in<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mnizarse a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> por el trauma y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotaciónpa<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cidos como resultado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>. El Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> disp<strong>on</strong>e(artículo 6, párr. 6) que:“Cada Estado parte ve<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>rá por que su or<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>namiento jurídico interno prevea medidasque brin<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> posibilidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> obtenerin<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mnización por los daños sufridos.”Del mismo modo, en los Principios y Directrices recomendados sobre los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanosy <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l ACNUDH (directriz 9) se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>staca que:“Las víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, en su calidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> infracci<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos, tienen <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho en el p<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>no internaci<strong>on</strong>al a recursos a<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cuados yapropiados. Sin embargo, ese <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho no siempre está efectivamente a su disposiciónporque suelen carecer <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> información acerca <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s posibilida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s y los mecanismospara obtener una reparación, incluida una in<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mnización, en casos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y actos c<strong>on</strong>exos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotación. Para rectificar este problema habría que39


proporci<strong>on</strong>ar a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> asistencia jurídica y asistenciamaterial <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> otra índole para que puedan materializar su <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho a recursos a<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cuadosy apropiados.”En c<strong>on</strong>secuencia, se disp<strong>on</strong>e que (párr. 17):“Los Estados se cerciorarán <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> tengan accesoa recursos judiciales eficaces y a<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cuados.”Los legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>dores pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n utilizar cinco mo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>los básicos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> in<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mnización para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimasal promulgar disposici<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> in<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mnización civil a<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cuadas: <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> restitución obligatoria, el<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>comiso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> bienes, el establecimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un f<strong>on</strong>do estatal para prestar asistencia a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>svíctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> acción civil y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> in<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mnización punitiva.Restitución obligatoriaAlgunos sistemas jurídicos otorgan a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho a recibir unain<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mnización por sus pérdidas (véase el recuadro 34).Recuadro 34. Derecho a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> in<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mnización por daños utilizando el mo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> restituciónobligatoria“Toda víctima o su beneficiario, como resultado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, tiene <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechoa recibir una in<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mnización. La restitución […] es el pago <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s pérdidas que el autorsuministrará a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima o a su beneficiario.”Ind<strong>on</strong>esia, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2007, artículo 38Decomiso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> bienesEl párrafo 2 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l artículo 14 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>vención <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Delincuencia Organizada disp<strong>on</strong>eque:“Al dar curso a una solicitud presentada por otro Estado parte c<strong>on</strong> arreglo al artículo 13<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> presente C<strong>on</strong>vención, los Estados parte, en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> medida en que lo permita su<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho interno y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ser requeridos a hacerlo, darán c<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ración prioritaria a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>volución <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l producto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los bienes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>comisados al Estado parterequirente a fin <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que este pueda in<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mnizar a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>volver eseproducto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito o esos bienes a sus propietarios legítimos.”Así pues, algunas leyes disp<strong>on</strong>en que se in<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mnizará a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas c<strong>on</strong> cargo a los bienes<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>nte (véase el recuadro 35).Recuadro 35. Derecho a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> in<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mnización por daños utilizando el mo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>comiso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> bienes“El producto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s multas que se establece en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> presente ley, para el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stinará para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> in<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mnización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas por daños físicos, morales,psicológicos y materiales, y para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> ejecución <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los p<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>nes, programas y proyectos que seestablecen <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>formidad c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> presente ley.”República Dominicana, Ley 137-03 sobre tráfico ilícito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> migrantes y <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2003, artículo 11F<strong>on</strong>do estatalEn algunos sistemas jurídicos, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> in<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mnización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> se sufraga c<strong>on</strong>cargo a f<strong>on</strong>dos estatales establecidos a tal efecto (véase el recuadro 36).40


Recuadro 36. Derecho a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> in<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mnización por daños utilizando un f<strong>on</strong>do estatal“Se establecerá <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> entidad jurídica pública 'F<strong>on</strong>do estatal para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> protección y asistencia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> oficialmente rec<strong>on</strong>ocidas como tales' (en a<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>nte 'el F<strong>on</strong>do')c<strong>on</strong> el objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> aplicar efectivamente <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s medidas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> protección, asistencia y rehabilitación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> oficialmente rec<strong>on</strong>ocidas como tales.1. El Ministerio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Trabajo, Salud y Protección Social <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Georgia supervisará el F<strong>on</strong>do.2. El F<strong>on</strong>do será administrado por un Director nombrado por el Presi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nte <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Georgia, quetambién tendrá <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> facultad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>spedirlo.3. Se establecerá un C<strong>on</strong>sejo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Supervisión encargado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> coordinar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s activida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lF<strong>on</strong>do. El C<strong>on</strong>sejo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Supervisión estará integrado por representantes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> entida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s jurídicassin fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> lucro y organizaci<strong>on</strong>es internaci<strong>on</strong>ales, así como especialistas y científicos que seocupan <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> temas pertinentes, a<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>más <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> representantes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> organismos estatales.4. El Estatuto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l F<strong>on</strong>do <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>terminará su estructura y normas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> funci<strong>on</strong>amiento. ElPresi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nte <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Georgia, por recomendación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Director <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l F<strong>on</strong>do, aprobará el estatuto.5. La finalidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l F<strong>on</strong>do es otorgar in<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mnización a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>oficialmente rec<strong>on</strong>ocidas como tales, así como financiar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s medidas para su protección,asistencia y rehabilitación.6. Las fuentes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ingresos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l F<strong>on</strong>do s<strong>on</strong>:a) Recursos presupuestarios <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Estado;b) Recursos recibidos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> organizaci<strong>on</strong>es internaci<strong>on</strong>ales;c) C<strong>on</strong>tribuci<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> entida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s jurídicas y <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> físicas;d) Otros ingresos permitidos en virtud <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Georgia.”Georgia, Ley <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, 2006, artículo 9Acción civilOtros sistemas jurídicos rec<strong>on</strong>ocen el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> a solicitarin<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mnización por daños en un tribunal civil (véase el recuadro 37).Recuadro 37. Derecho a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> in<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mnización por daños utilizando el mo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acción civil“Una pers<strong>on</strong>a víctima [<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>] pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> interp<strong>on</strong>er una acción civil <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> el autoren el tribunal <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> distrito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los Estados Unidos corresp<strong>on</strong>diente y pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> recuperar los daños ycostas raz<strong>on</strong>ables.Toda acción civil incoada en virtud <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> este artículo se suspen<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rá mientras hayaprocedimientos penales pendientes re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>ados c<strong>on</strong> el mismo inci<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nte <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l que es víctima el<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mandante.”Estados Unidos, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> renovación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> autorización para proteger a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2003, artículo 107In<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mnización punitivaEn algunos sistemas jurídicos se otorga a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas no sólo in<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mnización por <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pérdidao el daño moral sufridos, sino también in<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mnización punitiva, es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> in<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mnización quetiene por objeto reformar o disuadir al autor cuya c<strong>on</strong>ducta perjudicó a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima (véase elrecuadro 38).41


Recuadro 38. Derecho a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> in<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mnización por daños utilizando el mo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> in<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mnizaciónpunitiva“Las víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotación, según se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>finen en esta ley, tienen el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho adici<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>solicitar in<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mnización por daños <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l autor <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> su explotación, que es resp<strong>on</strong>sable <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l pago <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>daños especiales y generales.Los daños generales menci<strong>on</strong>ados supra <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ben ser justos y raz<strong>on</strong>ables y, al evaluarlos, eltribunal <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berá tener en cuenta los elementos siguientes:a. el alcance <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotación y el beneficio que el autor obtuvo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> dicha explotación,b. <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s perspectivas futuras <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima y el grado en que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotación afectó dichasperspectivas,c. <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> culpabilidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l autor,d. La re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción o posición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> dominio o influencia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l autor respecto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima.El tribunal podrá otorgar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> in<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mnización punitiva cuando el grado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotación o el nivel<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> posición dominante <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l autor respecto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima así lo exijan.El tribunal, al otorgar in<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mnización por daños especiales, tendrá en cuenta todos los gastosresultantes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotación, incluidos los gastos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> repatriación en el caso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> extranjeros.”Chipre, Ley <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotación sexual <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2000, artículo 8Derecho a recibir asistenciaLas víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berían tener <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho a recibir asistencia médica, psicológica,jurídica y social. A este respecto, el Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> (artículo 6, párr. 3)disp<strong>on</strong>e que:“Cada Estado parte c<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rará <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> posibilidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> aplicar medidas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stinadas a prever<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> recuperación física, psicológica y social <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>…”A<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>más, el Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> especifica que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas tienen<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho a:“a) Alojamiento a<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cuado;b) Asesoramiento e información, en particu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r c<strong>on</strong> respecto a sus <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos jurídicos, enun idioma que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> puedan compren<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>r;c) Asistencia médica, psicológica y material; yd) Oportunida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> empleo, educación y capacitación.”Derecho a solicitar resi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nciaUna víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>bería tener <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho a solicitar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> resi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ncia en el país <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stino.El retorno inmediato <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas a sus países <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> origen podría no ser c<strong>on</strong>veniente para<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s propias víctimas ni para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s autorida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s encargadas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> hacer cumplir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> ley que <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g>n<str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>. En el caso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas, el retorno podría hacer<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s a el<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s y sus familiareso amigos vulnerables a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s represalias <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los traficantes. A los fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> hacer cumplir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> ley,si <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas siguen viviendo c<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stinamente en el país o se <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s obliga a regresar a suspaíses inmediatamente, no pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n dar información para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> eficaz <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>.Cuanto más c<strong>on</strong>fíen <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas en que se protegerán sus <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos e intereses, tanta másinformación estarán dispuestas a suministrar.42


De c<strong>on</strong>formidad c<strong>on</strong> el artículo 7 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>:“[C]ada Estado Parte c<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rará <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> posibilidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> adoptar medidas legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivas u otrasmedidas apropiadas que permitan a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> permaneceren su territorio, temporal o permanentemente, cuando proceda” y “dará <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>bidac<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ración a factores humanitarios y pers<strong>on</strong>ales.”En el párrafo 68 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Guía legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tiva para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> aplicación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Protocolo para prevenir, reprimiry sanci<strong>on</strong>ar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, especialmente mujeres y niños, que complementa <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>C<strong>on</strong>vención <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Naci<strong>on</strong>es Unidas <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Delincuencia Organizada Transnaci<strong>on</strong>al 5 seaboga por <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> adopción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> medidas que brin<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> alguna forma <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>resi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ncia legal y se afirma que:“No es obligatorio legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s medidas re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>adas c<strong>on</strong> el régimen aplicable a<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas. Sin embargo, en diversos países d<strong>on</strong><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> se han adoptado medidas c<strong>on</strong>miras a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> resi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ncia temporal o permanente, como Bélgica, Italia, los Países Bajos ylos Estados Unidos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> América, tales medidas han tenido efectos positivos para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>svíctimas que comparecen a prestar testim<strong>on</strong>io <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> los traficantes y para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sorganizaci<strong>on</strong>es no gubernamentales que impulsan a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s que hanbrindado servicios a dar cuenta al gobierno <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los inci<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l caso.”En los Principios y Directrices recomendados sobre los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l ACNUDH (directriz 1) se disp<strong>on</strong>e que:“Las medidas para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> no <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ben redundar en <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>smedro <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>sus <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos y su dignidad y, en particu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> quienes hansido víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> el<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>, los migrantes, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>sp<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>zadas internamente, losrefugiados y quienes soliciten asilo.”Este principio figura en el Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, según el cual:“Nada <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> lo dispuesto en el presente Protocolo afectará a los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos, obligaci<strong>on</strong>es yresp<strong>on</strong>sabilida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los Estados y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong> arreglo al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho internaci<strong>on</strong>al,incluidos el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho internaci<strong>on</strong>al humanitario y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> normativa internaci<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos y, en particu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r, cuando sean aplicables, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>vención sobre elEstatuto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los Refugiados <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 1951 y su Protocolo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 1967, así como el principio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n<strong>on</strong>-refoulement c<strong>on</strong>sagrado en dichos instrumentos.”Algunos Estados han c<strong>on</strong>dici<strong>on</strong>ado <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> resi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ncia a que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>c<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>re en los tribunales y,en general, a que coopere c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s autorida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s judiciales que actúan <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> los traficantes(véase el recuadro 39).Recuadro 39. Otorgamiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> resi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ncia a c<strong>on</strong>dición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima coopere c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sautorida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s judiciales“La víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una forma grave <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> tiene <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho a recibir un visado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> categoría T, unavisa por tres años que luego pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>vertirse en resi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ncia permanente, si <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima:Se encuentra físicamente en los Estados Unidos, Samoa Americana o el Comm<strong>on</strong>wealth <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Is<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Marianas Septentri<strong>on</strong>ales, o un puerto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> entrada a estos, a causa <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> dicha <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>,Ha resp<strong>on</strong>dido a todas <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s petici<strong>on</strong>es raz<strong>on</strong>ables <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> asistencia provenientes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>5Véase <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> segunda parte <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Guías legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivas para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> aplicación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>vención <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Naci<strong>on</strong>es Unidas <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>Delincuencia Organizada Transnaci<strong>on</strong>al y sus Protocolos (publicación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Naci<strong>on</strong>es Unidas, Núm. <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> venta S.05.V.2).43


investigación o el enjuiciamiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> actos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, o es menor <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 18 años, yEl naci<strong>on</strong>al extranjero sufriría penurias extremas, incluido daño inusual y grave, si se loexpulsara <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l país.”Estados Unidos, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> violencia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2000,artículo 107No obstante, no c<strong>on</strong>dici<strong>on</strong>ar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> resi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ncia a que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima coopere c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s autorida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>sjudiciales se ajusta más al enfoque <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> basado en los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechoshumanos (véase el recuadro 40).Recuadro 40. Otorgamiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> resi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ncia a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> in<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>pendientemente <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>que cooperen c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s autorida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s“Las víctimas extranjeras <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> recibirán un permiso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> resi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ncia especial por un período<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> seis meses, in<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>pendientemente <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que presten <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>c<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ración.”Italia, Decreto legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivo 286 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 1998, artículo 18Período <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> recuperación y reflexiónLa opción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>dor <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l país <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stino <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> otorgar a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima un “período <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recuperación y reflexión” guarda una estrecha re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción c<strong>on</strong> el c<strong>on</strong>cepto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> resi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ncia. En suManual para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> UNODC subraya <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> importancia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> dichoperíodo, a saber:“Lo i<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>al sería c<strong>on</strong>ce<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>r a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> un período <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> reflexión seguido <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>un permiso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> resi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ncia temporal o permanente, tanto si pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n o quieren testificarcomo si no. C<strong>on</strong> esta protección crece <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>fianza <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas en el Estado y en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>capacidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l mismo para proteger sus intereses. Una vez recuperada, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> que c<strong>on</strong>fía en el Estado tiene más probabilida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> tomar una <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cisión c<strong>on</strong>c<strong>on</strong>ocimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> causa y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> co<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>borar c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s autorida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s en el enjuiciamiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> lostraficantes.”En <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Directiva 2004/81/CE <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l C<strong>on</strong>sejo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Unión Europea <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 29 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> abril <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2004re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tiva a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> expedición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un permiso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> resi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ncia a naci<strong>on</strong>ales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> terceros paísesque sean víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> seres humanos o hayan sido objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una acción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ayuda a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> inmigración ilegal, que cooperen c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s autorida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s competentes, se prevéun período <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> reflexión para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> que están dispuestas a cooperar c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sautorida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s que se ocupan <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> casos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> siguiente forma (artículos 6 y 8):“Los Estados miembros garantizarán que se c<strong>on</strong>ceda a los naci<strong>on</strong>ales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> tercerospaíses interesados [que sean víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> seres humanos o hayan sidoobjeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una acción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ayuda a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> inmigración ilegal, que cooperen c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sautorida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s competentes,] un período <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> reflexión que les permita recuperarse ylibrarse <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> influencia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los autores <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> forma que puedan <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cidir c<strong>on</strong>c<strong>on</strong>ocimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> causa si cooperan c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s autorida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s competentes.Durante el período <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> reflexión […] los naci<strong>on</strong>ales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> terceros países interesadostendrán acceso a [<str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>miento médico y psicológico, servicios <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> traducción yasistencia letrada] y no se ejecutará en su <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> ninguna or<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> expulsión.44


A <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> expiración <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l período <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> reflexión o antes […], los Estados miembrosc<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rarán:a) <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>veniencia que presenta <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prórroga <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> estancia [<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> dichos naci<strong>on</strong>ales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>terceros países] en su territorio a efectos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> investigaci<strong>on</strong>es o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acci<strong>on</strong>es judiciales;b) si dicha pers<strong>on</strong>a ha mostrado una c<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ra voluntad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cooperación; yc) si dicha pers<strong>on</strong>a ha roto todas <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>es c<strong>on</strong> los presuntos autores <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> hechos[<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> e inmigración ilegal].”No obstante, en virtud <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l C<strong>on</strong>venio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l C<strong>on</strong>sejo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Europa sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>seres humanos, dicho período es obligatorio para los Estados parte en el C<strong>on</strong>venio,in<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>pendientemente <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> voluntad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cooperar c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sautorida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s judiciales (artículo 13), a saber:“Las Partes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berán prever en su legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción interna un período <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> restablecimiento y<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> reflexión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> al menos 30 días cuando existan motivos raz<strong>on</strong>ables para creer queuna pers<strong>on</strong>a <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>terminada es una víctima. Este p<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>zo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berá ser suficiente para que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>a en cuestión pueda restablecerse y escapar a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> influencia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los traficantesy/o pueda tomar, c<strong>on</strong> c<strong>on</strong>ocimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> causa, una <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cisión en lo re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivo a sucooperación c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s autorida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s competentes. Durante este p<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>zo no podrá adoptarseninguna medida <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> extrañamiento a su respecto. Esta disposición se adopta sinperjuicio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s acci<strong>on</strong>es que lleven a cabo <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s autorida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s competentes en cada una<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s fases <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l procedimiento naci<strong>on</strong>al aplicable, en particu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r durante <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> investigacióny <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s acci<strong>on</strong>es judiciales respecto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los hechos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lictivos. Durante este p<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>zo, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sPartes autorizarán <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> estancia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pers<strong>on</strong>a en cuestión en su territorio.”En el recuadro 41 se brinda un ejemplo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción naci<strong>on</strong>al que incluye una prórroga <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lperíodo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> reflexión.Recuadro 41. Prórroga <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l período <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> reflexión“El Gobierno <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>sea prorrogar el período <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> reflexión para que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s presuntas víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> puedan recibir un permiso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> resi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ncia y trabajo temporal <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> hasta seis meses.En el caso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> que hayan escapado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los autores <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> y se haya iniciadouna investigación policial <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> los autores, se prop<strong>on</strong>e un nuevo permiso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> trabajo temporal<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un año <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> duración.La razón para prorrogar el período <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> reflexión es permitir que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> puedanescapar <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los autores <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y aumentar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> probabilidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> enjuiciarlos.Para que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s presuntas víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> hagan uso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> este período <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> reflexión, esfundamental que se les garanticen servicios sociales y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> salud seguros y previsibles yalojamiento.Respecto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> nueva Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> inmigración, el Gobierno <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Noruega analizará <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> forma en que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción inmigratoria pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>stituirse en un instrumento para ayudar a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>.”Noruega, P<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Gobierno <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Noruega para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>(2006–2009), capítulo 5.645


Derecho a regresarDel mismo modo en que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berían tener <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho a obtener <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>resi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ncia en el país <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stino <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, también <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berían tener <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho a un retornodigno a su país <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> origen. Los países <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> origen <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berían asegurarse <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimasregresaran voluntariamente y c<strong>on</strong> su c<strong>on</strong>sentimiento fundamentado. Debería utilizarse <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>asistencia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s organizaci<strong>on</strong>es no gubernamentales y otros mecanismos para proteger a<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los traficantes que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s explotar<strong>on</strong> y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> otros posible traficantes, tantomientras están en tránsito como durante su reintegración.En el artículo 8 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> se disp<strong>on</strong>e que el Estado parte <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lque es naci<strong>on</strong>al o resi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nte <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> “facilitará y aceptará, sin <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mora in<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>bida oinjustificada, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> repatriación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esa pers<strong>on</strong>a teniendo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>bidamente en cuenta su seguridad”.La repatriación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima será “preferentemente <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> forma voluntaria”. Debería prestarsea <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> asistencia necesaria para asegurar un retorno digno (véase el recuadro 42).Recuadro 42. Retorno digno al país <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> origen“Si <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>sea salir <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l territorio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> República <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Azerbaiyán, sele suministrará asistencia para obtener los documentos pertinentes, se sufragarán los gastos<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> viaje y otros gastos necesarios, y se le impartirá asesoramiento y recomendaci<strong>on</strong>es sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>forma <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> reducir su riesgo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>vertirse en víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> en el país <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stino.”Azerbaiyán, Ley <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, artículo 20, párrafo 4La repatriación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> reg<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentarse por medio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>dosinternaci<strong>on</strong>ales o bi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>terales entre los países <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> origen y los países <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stino (véase elrecuadro 43).Recuadro 43. Repatriación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong> arreglo a acuerdos internaci<strong>on</strong>ales“La repatriación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima que tiene resi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ncia en un país extranjero se realizará <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>formidad c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s disposici<strong>on</strong>es establecidas en un <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>do c<strong>on</strong> ese Estado o en un c<strong>on</strong>venioal que Tai<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ndia se haya adherido.”Tai<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ndia, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> medidas para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prevención y represión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mujeres y niños,B.E. 2540, 1997, artículo 114.4 Papel <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentarios en el rec<strong>on</strong>ocimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> como víctimas que <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ben gozar <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos rec<strong>on</strong>ocidosinternaci<strong>on</strong>almenteIncorporar los principios <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos en toda <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> y otra legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción c<strong>on</strong>exaAdoptar un enfoque basado en los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos que rec<strong>on</strong>ozca que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pers<strong>on</strong>aobjeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> es una víctima que <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>be gozar <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos básicosFormu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r, adoptar y financiar políticas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stinadas a i<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntificar a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>Garantizar que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> gocen <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos enumerados en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> carta<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos y garantías fundamentales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, entre ellos:- Derecho a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> seguridad- Derecho a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> privacidad46


- Derecho a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> información- Derecho a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> representación legal- Derecho a vista <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> sus causas ante los tribunales- Derecho a in<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mnización por daños- Derecho a recibir asistencia- Derecho a solicitar resi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ncia- Derecho a regresarPromulgar legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción que garantice que se tienen en cuenta los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>snecesida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s vulnerabilida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s especiales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los niños víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> y quese les brin<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> protección adici<strong>on</strong>al necesariaPromulgar legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción que disp<strong>on</strong>ga <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los familiares <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>Promulgar legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción que disp<strong>on</strong>ga el principio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> no penalización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>Promulgar legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción para el establecimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> centros especializados para alojar yprestar asistencia a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimasPrestar apoyo a organizaci<strong>on</strong>es y organismos que suministran tránsito seguro yasistencia para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> reintegraciónAdoptar medidas especiales para proteger y promover los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s mujeresvíctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, teniendo en cuenta el hecho <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que podrían ser víctimas en dossentidos, como mujeres y como <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>Promulgar legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción que disp<strong>on</strong>ga mecanismos para <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>tectar a<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cuadamente a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sposibles víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> que podrían no rec<strong>on</strong>ocerse como talesCAPÍTULO 5PREVENCIÓN DE LA TRATA DE PERSONASREENAReena se casó c<strong>on</strong> un hombre <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Oriente Medio, maestro <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> profesión, en su país, en Asia,d<strong>on</strong><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> se c<strong>on</strong>ocier<strong>on</strong> a través <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una agencia matrim<strong>on</strong>ial. Lo c<strong>on</strong>oció a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s 5 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> tar<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> y a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>medianoche ya estaban casados. Reena dice que se casó porque necesitaba ayudar a suspadres, que s<strong>on</strong> muy pobres.El marido le prometió 1.600 dó<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>res antes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l matrim<strong>on</strong>io, pero <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> dote nunca se materializó.Luego, le prometió que enviaría el dinero a sus padres <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> su país. Meses <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>spués, supadre recibió 500 dó<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>res EE.UU. a través <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> agencia matrim<strong>on</strong>ial.Durante el primer mes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> matrim<strong>on</strong>io, el marido trató bien a Reena, pero poco <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>spuésempezar<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s palizas. No le permitía hacer l<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>madas telefónicas ni escribir cartas.Cuando le propuso que se casara c<strong>on</strong> él, afirmó que era soltero. Después <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> tener re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>essexuales, le dijo que tenía tres esposas y seis hijos. Más tar<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>, Reena se enteró <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>agencia sabía que el marido estaba casado y, aun así, había permitido el matrim<strong>on</strong>io, es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cir,<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> había engañado.47


El marido <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Reena llegaba frecuentemente muy enfadado a casa. C<strong>on</strong>stantemente revisabalos estantes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> libros para comprobar si había polvo y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> insultaba. Luego, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> llevaba aldormitorio y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> golpeaba una y otra vez. Decía que su trabajo no era suficientemente bueno yutilizaba ese argumento como excusa para golpear<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> más.Reena, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>sesperada, escapó <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> casa y logró en<str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g>r un refugio, d<strong>on</strong><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>oció a muchasotras mujeres c<strong>on</strong> problema simi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>res. Permaneció en el refugio durante una semana, hastaque el marido <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> enc<strong>on</strong>tró y, acompañado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un agente <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> policía, le or<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nó que regresara acasa, afirmando que era el patrocinador <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Reena y el<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>, su empleada doméstica.Reena dijo al policía que no quería regresar a casa y que su marido <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> golpeaba. Preguntó sipodía ir a su embajada, pero el policía no accedió a ello, aduciendo que le iría mejor c<strong>on</strong> supatrocinador ya que no tendría ni siquiera suficiente dinero para pagar el billete <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> vuelta a supaís. Al llegar a su casa, el marido dio dinero al policía y golpeó brutalmente a Reena.5.1. IntroducciónLa prevención <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> está vincu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>da c<strong>on</strong> todas <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>más respuestas alfenómeno <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> y, por ello, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>be tener lugar <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> manera c<strong>on</strong>certada e integral,rec<strong>on</strong>ociendo <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> complejidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l problema. La prevención <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> reducción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vulnerabilidad s<strong>on</strong> enfoques válidos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prevención <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> ese fenómeno. Cada enfoque requiere una dinámica diferente a nivel <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>cióny <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s respuestas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> política. Los principios básicos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prevención <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito, como <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>inclusión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una amplia comunidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> interesados, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> potenciación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>vulnerables y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> reducción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los factores <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> riesgo, forman parte integrante <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>finición<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prevención enunciada en el Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. Los programas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>prevención <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ben c<strong>on</strong>tener disposici<strong>on</strong>es que permitan ofrecer a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s posiblesvíctimas un curso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acción distinto, para reducir su vulnerabilidad a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>.5.2 Factores que fomentan <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>No se pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ayudar a que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s pob<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>es vulnerables se protejan a sí mismas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l daño sipara empezar no se compren<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que es lo que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s hace vulnerables. Por ello, toda respuestaa <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>be basarse en una comprensión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s c<strong>on</strong>dici<strong>on</strong>es o los factoresque afectan a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> vulnerabilidad. En el c<strong>on</strong>texto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s principalescausas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> vulnerabilidad s<strong>on</strong> ec<strong>on</strong>ómicas, sociales, culturales, jurídicas y políticas.En el Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> se hace referencia directa a los factoresec<strong>on</strong>ómicos y se menci<strong>on</strong>an <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pobreza, el sub<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>sarrollo y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> falta <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> oportunida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>sequitativas entre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s causas fundamentales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. La vulnerabilida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>ómica también pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> abarcar el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>sempleo y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> falta <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acceso a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s oportunida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s,que empujan a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> a querer migrar en busca <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mejores c<strong>on</strong>dici<strong>on</strong>es.La exclusión social se vincu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> falta <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acceso a los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos sociales e impi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>terminados grupos reciban <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s prestaci<strong>on</strong>es y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> protección a que todos los ciudadanos<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berían tener <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho. La marginación respecto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> seguridad social obe<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ce a factorescomplejos, entre ellos el sexo, el origen étnico y el bajo nivel social <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> algunos grupos en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ssocieda<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s. Ello acarrea discriminación en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> enseñaza, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s prácticas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> empleo, el accesoa los servicios jurídicos y médicos y el acceso a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> información y el bienestar social. Laexclusión social es particu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>rmente importante cuando se analiza cómo prevenir unarepetición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> victimización y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>. Las <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> que han sufrido <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> se enfrentana obstáculos c<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rables cuando regresan a sus lugares <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> origen, entre los que cabe<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stacar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s actitu<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s y los prejuicios en su propia comunidad.48


Las prácticas sociales y culturales se adaptan al c<strong>on</strong>texto y, por ello, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ben c<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rarsec<strong>on</strong> especial caute<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>, para evitar generalizaci<strong>on</strong>es. Por ejemplo, prácticas culturales comolos matrim<strong>on</strong>ios c<strong>on</strong>certados por terceros, forzados o precoces, y otras, como losmatrim<strong>on</strong>ios temporales o por catálogo o el encargo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> novias por correo y otras formas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>explotación sexual, pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n c<strong>on</strong>tribuir a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. A<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>más, en muchassocieda<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s normas culturales afectan a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> manera en que se <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> mujer y quehacen que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> discriminación por raz<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> sexo sea un factor que c<strong>on</strong>tribuye a que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> mujerresulte vulnerable a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. Asimismo, en algunas socieda<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s mujeres ques<strong>on</strong> víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong> fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prostitución tienen más dificulta<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s para reintegrarse ensu familia y su comunidad una vez liberadas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotación. Muchas mujeres objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> también pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n haber <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g>ído el VIH/SIDA u otras enfermeda<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> transmisiónsexual, que pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n ser c<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>radas verg<strong>on</strong>zosas en algunas socieda<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s, cuando seinforma al respecto.Los factores jurídicos se manifiestan en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> falta <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acceso al sistema <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> justicia penal, bienporque <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pers<strong>on</strong>a objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> sea extranjera o carezca <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acceso a asistencia letradao porque el propio sistema no ofrezca soluci<strong>on</strong>es a<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cuadas. A<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>más, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> inseguridad pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>verse fomentada por <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> reg<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los dos testigos o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> reg<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s pruebas corroborantes(véase <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> página xx), c<strong>on</strong> el resultado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> no sean oídas enlos tribunales. La corrupción exacerba <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> inseguridad.A<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>más <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los factores ec<strong>on</strong>ómicos, sociales y culturales, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> inestabilidad política, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> guerray los c<strong>on</strong>flictos pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n c<strong>on</strong>tribuir a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. Ello es así, en particu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r, en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ssocieda<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s en transición, d<strong>on</strong><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>sór<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nes públicos, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pérdida <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> i<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntidad naci<strong>on</strong>aly <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> inestabilidad política pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n crear un entorno favorable a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lincuencia organizada,incluida <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. En esos casos, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> perturbación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> vida tradici<strong>on</strong>al en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>scomunida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s, junto c<strong>on</strong> el marco <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> protección que ofrecen, y el c<strong>on</strong>siguiente<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>sp<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>zamiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s hacen sumamente vulnerables a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotación.Es muy importante combinar políticas que procuren aliviar esos factores <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> vulnerabilidadc<strong>on</strong> otras en que se incluyan <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sensibilización, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> investigación y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> educación sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> (véanse los recuadros 44 y 45).Recuadro 44. Establecimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mecanismos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prevención“Para otorgar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> máxima prioridad al establecimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> programas y servicios <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stinados aprevenir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> captación ilegal, el frau<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotación o el abuso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los trabajadores migrantesfilipinos, todas <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s embajadas y oficinas c<strong>on</strong>su<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>res, por c<strong>on</strong>ducto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Administración Filipina<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Empleo en el Extranjero, publicarán advertencias <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> viaje o difundirán información sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sc<strong>on</strong>dici<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> trabajo y empleo, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> realidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> migración y otros hechos; y sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>observancia por <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>terminados países <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s normas internaci<strong>on</strong>ales <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>borales y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechoshumanos, a fin <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> preparar a<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cuadamente a los interesados para que puedan adoptar<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cisi<strong>on</strong>es raz<strong>on</strong>adas y c<strong>on</strong> c<strong>on</strong>ocimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> causa acerca <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l empleo en el extranjero. Esasadvertencias o informaci<strong>on</strong>es se publicarán en un periódico <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> circu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción general, por lomenos tres veces por trimestre.”Filipinas, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los trabajadores migrantes y los filipinos en el extranjero, 1995, artículo 14.En virtud <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y los instrumentos c<strong>on</strong>exos, el Estadotiene <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> resp<strong>on</strong>sabilidad, a nivel internaci<strong>on</strong>al, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prevenir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> comisión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> actos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntro <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> su jurisdicción. A<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>más, en el párrafo 1 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l artículo 9 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Protocolo seestipu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> que los Estados “establecerán políticas, programas y otras medidas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> carácter49


amplio c<strong>on</strong> miras a prevenir y combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>”. Entre esas medidas, que seenumeran en el párrafo 2, figuran “activida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> investigación y campañas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> información ydifusión, así como iniciativas sociales y ec<strong>on</strong>ómicas”.Recuadro 45. Medidas recomendadas a nivel naci<strong>on</strong>alEn el P<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Acción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> OSCE <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Trata <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Pers<strong>on</strong>as se recomiendan varias medidasque se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ben adoptar a nivel naci<strong>on</strong>al para prevenir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>: a) <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>bor <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>investigación y recogida <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> datos, b) medidas fr<strong>on</strong>terizas, c) políticas ec<strong>on</strong>ómicas y sociales<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stinadas a cercenar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s raíces <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, d) campañas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> alerta social y pública y e)medidas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> índole legal.5.3 Investigación y recogida <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> datosLa investigación es un comp<strong>on</strong>ente importante <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prevención, porque una comprensiónexacta <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y su dinámica cambiante pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ser útil para e<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>borar políticasbien fundamentadas y aumentar su eficacia para erradicar el problema. La investigación estambién una herramienta importante para galvanizar el ímpetu en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, dado que, gracias a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> exactitud en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s estadísticas, se pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> p<strong>on</strong>er <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> relieve e<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>lcance <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l fenómeno (véase el recuadro 46).La recogida, el análisis y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> difusión sistemáticos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> datos s<strong>on</strong> también muy importantespara asegurar que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s políticas se basen en pruebas empíricas. Como mínimo, los datos<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ben <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>sglosarse por edad, sexo, naci<strong>on</strong>alidad y formas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotación y se los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>beuniformar entre los países. La recogida <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> datos es también muy importante para establecerpautas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> referencia c<strong>on</strong> respecto a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s cuales se puedan vigi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r y evaluar los progresos en<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> aplicación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> medidas para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>.De los datos c<strong>on</strong>tenidos en el Informe Mundial sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Trata <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Pers<strong>on</strong>as <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> UNODC,corresp<strong>on</strong>diente a 2009, que abarca 155 países y territorios, se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>spren<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que el resultado<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los esfuerzos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> comunidad internaci<strong>on</strong>al por promover medidas <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> ha sido una respuesta naci<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rable magnitud, en gran parte muyreciente. Al mismo tiempo, los datos p<strong>on</strong>en <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> manifiesto dos problemas c<strong>on</strong>exos. Elprimero es que algunos países ni siquiera recogen datos básicos que puedan facilitar unai<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>a c<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ra <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> su situación naci<strong>on</strong>al, y menos aún cumplen <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s normas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> comparabilidadinternaci<strong>on</strong>al. El segundo problema es que c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> información reunida no se resp<strong>on</strong><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>pregunta fundamental <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> si c<strong>on</strong> los esfuerzos realizados se ha logrado reducir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> a nivel mundial.Recuadro 46. Legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción en materia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> investigaci<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>“El Presi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nte, por c<strong>on</strong>ducto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l C<strong>on</strong>sejo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Asesores Ec<strong>on</strong>ómicos, el C<strong>on</strong>sejo Naci<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>Investigaci<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Aca<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mias Naci<strong>on</strong>ales, el Secretario <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Trabajo, el Secretario <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Saludy Servicios Humanos, el Fiscal General, el Secretario <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Estado, el Administrador <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>Agencia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los Estados Unidos para el Desarrollo Internaci<strong>on</strong>al y el Director <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> InteligenciaCentral, realizará investigaci<strong>on</strong>es, incluso suministrando subvenci<strong>on</strong>es a organizaci<strong>on</strong>es nogubernamentales, así como a los organismos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Gobierno <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los Estados Unidos y a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sorganizaci<strong>on</strong>es internaci<strong>on</strong>ales competentes, que promuevan los propósitos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> presentedivisión y aporten datos para hacer frente a los problemas seña<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>dos en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s c<strong>on</strong>clusi<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>división. En <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> máxima medida posible, esas iniciativas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> investigación incluirán por lo menoslo siguiente:1) Las causas y c<strong>on</strong>secuencias ec<strong>on</strong>ómicas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>.50


2) La eficacia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los programas e iniciativas financiados o administrados por losorganismos fe<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rales para prevenir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y proteger y ayudar a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esa <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>.3) La interre<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción entre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y los riegos sanitarios a nivel mundial.”Estados Unidos, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> reautorización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>,2003, artículo 112A, ampliada en 2005 para abarcar lo siguiente:“La re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción entre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y el terrorismo, incluido el uso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l producto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> para financiar el terrorismo.Un mecanismo eficaz para cuantificar el número <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> a nivelnaci<strong>on</strong>al, regi<strong>on</strong>al e internaci<strong>on</strong>al.El rapto y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños para utilizarlos como soldados, incluidas <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s medidasadoptadas para eliminar el rapto y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños para utilizarlos como soldados, asícomo recomendaci<strong>on</strong>es sobre otras medidas que puedan ser necesarias para p<strong>on</strong>errápidamente fin al rapto y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños para utilizarlos como soldados.”5.4 EducaciónComo <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sensibilización y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> investigación, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> educación es una herramienta importante paraprevenir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. Por ejemplo, en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Dec<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ración <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Bruse<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>prevención y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 20 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> septiembre <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2002, se dice que“se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ben establecer vínculos más estrechos c<strong>on</strong> los docentes y los ministerios <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>educación, a fin <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> e<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>borar e incluir módulos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> enseñanza pertinentes y realistas en losprogramas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> estudios esco<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>res y universitarios y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> informar a los alumnos y estudiantessobre diversas cuesti<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> género. Esos temas se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ben vincu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>rc<strong>on</strong>cretamente a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> transmisión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> información a los jóvenes sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> forma <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> actuar y lospeligros <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s oportunida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> migración y empleo legales enel extranjero y los graves riesgos que entraña <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> migración ilegal.”Los Estados pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n asegurar <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> diferentes maneras que el tema <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>forme parte <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los estudios académicos y que en el sistema <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> educación se informetambién a los estudiantes sobre el fenómeno (véase el recuadro 47). Por ejemplo, en el p<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>nquinquenal (2000-2004) <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Camboya para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotaciónsexual <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los niños c<strong>on</strong> fines comerciales se estipu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> que “<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s escue<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s servirán para dar ac<strong>on</strong>ocer a los maestros y alumnos el problema, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción en vigor, los trucos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> lostraficantes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y los mecanismos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> protección existentes”.Recuadro 47. La educación como forma <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prevención <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>“Las medidas preventivas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Estado implicarán ... <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> inclusión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cuesti<strong>on</strong>es re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>adas c<strong>on</strong><str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> en los programas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> estudios <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s escue<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s secundarias y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sinstituci<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> enseñanza superior”.Georgia, Ley para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, 2006, artículo 5, párrafo f).5.5 SensibilizaciónLas campañas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> sensibilización s<strong>on</strong> útiles, no so<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mente para informar al público sobre lospeligros <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s señales que puedan ayudar a rec<strong>on</strong>ocer<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>, sinotambién para rescatar a quienes puedan haber sido ya víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>,sobre todo alertando a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> que pudieran entrar en c<strong>on</strong>tacto c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s posiblesvíctimas y al público en general.51


5.6 Demanda <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>Se pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> hace frente a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> el punto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> vista <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>manda y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>el punto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> vista <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> oferta. Es importante <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>salentar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>manda, que propicia cualquierforma <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotación y c<strong>on</strong>ducente a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. Los Estados <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stino <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>benexaminar los factores por los que resultan atractivos para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y hacerlesfrente <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> manera multifacética.No hay <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>finición c<strong>on</strong>venida <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l término “<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>manda”. En general, por <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>manda se entien<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> el<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>seo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>terminado bien, trabajo o servicio, pero en el c<strong>on</strong>texto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>siste en una <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>manda <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> trabajo que c<strong>on</strong>stituye explotación o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> servicios que vio<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n los<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pers<strong>on</strong>a que los presta. En general, el término se refiere a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> índoley el alcance <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>spués <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> su llegada al lugar<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stino, así como a los factores sociales, culturales, políticos, ec<strong>on</strong>ómicos, jurídicos y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>sarrollo que influyen en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>manda y facilitan el proceso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>.En <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> práctica, eso significa que frecuentemente es difícil diferenciar entre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>manda <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mano <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> obra y servicios que s<strong>on</strong> legales y aceptables (y, a<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>más un elemento natural <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>los mercados productivos) y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>manda <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los que no lo s<strong>on</strong>. Pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que el empleador <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mano <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> obra o el c<strong>on</strong>sumidor <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> servicios no sean c<strong>on</strong>scientes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que esa mano <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> obra oesos servicios provienen <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una pers<strong>on</strong>a que ha sido objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>. En c<strong>on</strong>secuencia, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mejor manera <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> analizar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>manda <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> es en el c<strong>on</strong>texto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> unanálisis más amplio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> algunos tipos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> trabajo o servicios en que se podría explotar a esas<str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>.De <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s pruebas empíricas se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>duce <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> existencia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> tres niveles <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>manda en re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ciónc<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>:La <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>manda por el <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>do <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l empleo (empleadores, propietarios, gerentes o sub<str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g>tistas);La <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>manda por el <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>do <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l c<strong>on</strong>sumo (clientes en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> industria <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l sexo), gran<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s empresascompradoras (en el sector manufacturero), hogares (<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>bores domésticas);Terceros que están involucrados en el proceso (captadores, agentes, transportistas y otras<str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> que participan a sabiendas en el movimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong> fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotación).Se estima que existe un c<strong>on</strong>senso internaci<strong>on</strong>al respecto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> urgente necesidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g>r<str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>manda <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. Es importante seña<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r que, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acuerdo c<strong>on</strong> elpárrafo 5 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l artículo 9 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, “los Estados parteadoptarán medidas legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivas o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> otra índole, tales como medidas educativas, sociales yculturales, o reforzarán <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s ya existentes, recurriendo en particu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> cooperación bi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>teraly multi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>teral, a fin <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>salentar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>manda que propicia cualquier forma <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotaciónc<strong>on</strong>ducente a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, especialmente mujeres y niños”.En <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> resolución 61/144 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Asamblea General <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Naci<strong>on</strong>es Unidas, sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mujeres y niñas, igualmente se pi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> a los gobiernos que “eliminen <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>manda <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mujeres yniñas víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> para cualquier forma <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotación”, y en los Principios yDirectrices recomendados sobre los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l AltoComisi<strong>on</strong>ado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Naci<strong>on</strong>es Unidas para los Derechos Humanos, se dice que “<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sestrategias que apunten a prevenir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> tendrán en cuenta que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mandaes una <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> sus causas fundamentales” y se sugiere que los Estados analicen “los factoresque crean <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>manda <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> servicios <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> comercio sexual y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> trabajo en c<strong>on</strong>dici<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>52


explotación” y adopten “firmes medidas legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivas, normativas y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> otra índole para hacerfrente a estos problemas”.En el artículo 19 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l C<strong>on</strong>venio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l C<strong>on</strong>sejo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Europa sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> sereshumanos se estipu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> que “<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Partes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berán prever <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> adopción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s medidas legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivaso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> otro tipo necesarias para c<strong>on</strong>ferir el carácter <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> infracción penal, c<strong>on</strong> arreglo a sulegis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción interna, al hecho <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> utilizar los servicios que s<strong>on</strong> objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotaciónc<strong>on</strong>temp<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>da en el artículo 4 apartado a <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l presente C<strong>on</strong>venio c<strong>on</strong> c<strong>on</strong>ocimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>a en cuestión es víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>”.Algunos países han hecho frente a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> cuestión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>manda penalizando <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> utilización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>servicios prestados por <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> a sabiendas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que éstas s<strong>on</strong> víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> (véaseel recuadro 48).Recuadro 48. Penalización c<strong>on</strong> penas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prisión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> utilización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> servicios <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>.“Quien utilice o p<strong>on</strong>ga a disposición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> terceros los servicios sexuales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una pers<strong>on</strong>a,sabiendo que es víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, será sanci<strong>on</strong>ado c<strong>on</strong> pena <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prisión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> seismeses a cinco años.”La ex República Yugos<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>va <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Maced<strong>on</strong>ia, Código Penal, artículo 418-a, párrafo 4.“Quienes acepten a sabiendas el trabajo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> [una víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>] seránsanci<strong>on</strong>ados c<strong>on</strong> penas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prisión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> por lo menos seis meses”.Grecia, Código Penal, artículo 323 A“El que compre o <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g>te los servicios <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> que hayan sido objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong> fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>prostitución será sanci<strong>on</strong>ado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> manera siguiente:a) Primera infracción penal – seis (6) meses <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> servicio comunitario, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acuerdo c<strong>on</strong> lo que<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>termine el tribunal, y multa <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cincuenta mil (50.000,00) pesos;b) Segunda infracción penal y siguientes - pena <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prisión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un año y multa <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cien mil(100.000,00) pesos.”Filipinas, Ley para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> (RA 9208), 2003, sección 11Los actos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> naturales también pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n ser penados, incluso si esas <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>no recurren a los servicios <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, pero sí se prop<strong>on</strong>en hacerlo. Asísuce<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> en muchos países en el caso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s leyes para combatir el turismo sexual c<strong>on</strong> niños(véase el recuadro 49).Recuadro 49. Penalización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l turismo c<strong>on</strong> fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> abuso sexual <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños como una forma <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>“El turismo c<strong>on</strong> fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> abuso sexual <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños como una forma <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. Sec<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rará un acto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> el hecho <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que una pers<strong>on</strong>a realice una gira o hagap<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>nes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> viaje c<strong>on</strong>sistentes en programas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> turismo o activida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s turísticas en que se utilicea un niño c<strong>on</strong> fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prostitución o explotación sexual.”Proyecto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> School of Advanced Internati<strong>on</strong>al Studies, Johns HopkinsUniversity. Ley mo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lo para combatir el turismo c<strong>on</strong> fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> abuso sexual <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños, artículo II,párrafo 253


5.7 El papel <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los medios informativos en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>Los medios informativos pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n ser útiles para sensibilizar a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s pob<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>es naci<strong>on</strong>alessobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y fomentar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> comprensión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l fenómeno (véase el recuadro 50).Esos medios, entre ellos <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> televisión, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> radio y los periódicos, han ayudado a difundirinformación sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. Algunos gobiernos han incorporado los medios <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>información en sus políticas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prevención <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, para fomentar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sensibilización sobre el problema.Recuadro 50. El papel <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los medios informativos en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prevención <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>“El Presi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nte establecerá y ejecutará programas que apoyen <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> producción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> programas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>televisión y radio, incluidos documentales, para informar a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s pob<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>es vulnerables en elextranjero <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los peligros <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> y aumentar, en los países <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stino, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sensibilización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lpúblico respecto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s prácticas análogas a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>más abusos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechoshumanos que entraña <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, incluido el fomento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los vínculos entre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s<str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> que trabajan en los medios <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> información en diferentes países, a fin <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>terminarcuáles s<strong>on</strong> los mejores métodos para informar a esas pob<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>es por c<strong>on</strong>ducto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> dichosmedios.”Estados Unidos, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> reautorización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>,2003, artículo 3, párrafo d)“El Ministerio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Interior, el Ministerio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Comercio, el Ministerio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Información, el Ministerio<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Justicia, los comités ejecutivos regi<strong>on</strong>ales y el Comité Ejecutivo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Ciudad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Minsk:- intensificarán el c<strong>on</strong>trol que se ejerce sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> distribución, en los medios <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> información yen el territorio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> República <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Be<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>rús, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> anuncios que puedan servir para captar aposibles víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, para fomentar un comportamiento antisocial y paraque se presten servicios sexuales so pretexto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> realizar activida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s comerciales legítimas;- suministrarán a los ciudadanos información fi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>digna sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> migración <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mano <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> obraal extranjero;- publicarán periódicamente en los medios <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> información listas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> jurídicas ylos empresarios que cuenten c<strong>on</strong> permisos (licencias) especiales para buscar empleo en elextranjero a los ciudadanos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Be<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>rús.”Be<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>rús, Decreto Presi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ncial sobre algunas medidas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stinadas a <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g>r <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, 2005, artículo 9El Comité Naci<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Bahrein encargado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> cumple <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ssiguientes funci<strong>on</strong>es:“... alentar y realizar investigaci<strong>on</strong>es, así como campañas en los medios <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> información, paraprevenir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>.”Bahrein, Ley Núm. 1 sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, 2008, artículo 8“Las autorida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> administración pública central encargadas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prevenir y combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s autorida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> administración pública local y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s comisi<strong>on</strong>es territorialesencargadas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> organizarán sistemáticamente campañas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>sensibilización e información <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stinadas a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pob<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción y, en co<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>boración activa c<strong>on</strong> losmedios informativos, e<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>borarán y distribuirán material publicitario sobre los riesgos que pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ncorrer <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s posibles víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>.”Moldova, Ley para prevenir y combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, 20 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> octubre <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2005, artículo 10,párrafo 11 2)“[El C<strong>on</strong>sejo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> coordinación interinstituci<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> aplicación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> medidas <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>] pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> estar integrado por representantes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> jurídicas sin fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> lucro y<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> organizaci<strong>on</strong>es internaci<strong>on</strong>ales activas en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s esferas corresp<strong>on</strong>dientes, así como porrepresentantes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los medios informativos y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> especialistas y científicos pertinentes.”Georgia, Ley para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, artículo 10, párrafo 254


Si bien los medios informativos s<strong>on</strong> instrumentos po<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rosos que influyen en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> opiniónpública y dan a c<strong>on</strong>ocer <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>terminadas cuesti<strong>on</strong>es, ese po<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>r acarrea <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> obligación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>presentar una información veraz y, al mismo tiempo, garantizar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s fuentesfrente a cualquier daño que pueda resultar <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> divulgación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> información. La atenciónprestada a los casos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> en los medios <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> información no <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>be p<strong>on</strong>er enpeligro <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> vida <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas ni c<strong>on</strong>stituir una injerencia en su vida privada (véase elrecuadro 51).Recuadro 51. El papel <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los medios informativos en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> - restricci<strong>on</strong>es a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> información y publicación en los medios informativos“1) Aun cuando en otras leyes escritas se disp<strong>on</strong>ga lo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g>rio, en toda información en losmedios informativos respecto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>:a) cualquier medida adoptada en re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción c<strong>on</strong> una víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> antes,durante o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>spués <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una actuación judicial;b) cualquier pers<strong>on</strong>a objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> que se haya otorgado custodia o protección c<strong>on</strong>arreglo a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> parte V; oc) cualquier otro asunto previsto en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> presente Ley, no se divulgara el nombre o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> direcciónni se incluirán pormenores c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> intención <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> permitir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> i<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntificación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una pers<strong>on</strong>a objeto<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> como víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> o como testigo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una actuación judicial.2) Ningún periódico o revista publicará, ni se transmitirá por ningún medio electrónico ningunaimagen <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>:a) una pers<strong>on</strong>a objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> en re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción c<strong>on</strong> ninguno <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los asuntos menci<strong>on</strong>ados en elpárrafo 1); ob) una pers<strong>on</strong>a, un lugar o un objeto que pueda c<strong>on</strong>ducir a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> i<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntificación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pers<strong>on</strong>a <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>.3) El que <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g>venga los párrafos 1) ó 2) cometerá un <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito.”Ma<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sia, Ley para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, 2007, artículo 58“Cuando el procesamiento o el juicio, en un caso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, se celebre en sesiónprivada, será ilegal dar publicidad a ese caso, y ello se aplicará a todo director o dueño <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> unapublicación, todo reportero o columnista en el caso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> material impreso, todo anunciador oproductor en el caso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> televisión o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> radio, todo productor o director <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cine en el caso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> industria cinematográfica o toda pers<strong>on</strong>a que recurra a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s comunicaci<strong>on</strong>es en línea o utilicetecnología <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> información.”Filipinas, Ley para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> (RA Núm. 92089), 2003, Sección 75.8. Participación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l sector privado en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>Es importante alentar al sector privado a que p<strong>on</strong>ga en marcha políticas empresariales<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stinadas a cortar todo vínculo entre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s empresas legítimas y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. En <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>siniciativas para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, frecuentemente se pasa por alto a losprotag<strong>on</strong>istas en el sector privado y se tien<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> a c<strong>on</strong>tar so<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mente c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> intervención <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> losagentes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cambio a nivel gubernamental, intergubernamental y no gubernamental.De acuerdo c<strong>on</strong> el artículo 10 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>vención <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Naci<strong>on</strong>es Unidas <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>Delincuencia Organizada Transnaci<strong>on</strong>al, “[c]ada Estado Parte adoptará <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s medidas quesean necesarias, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>formidad c<strong>on</strong> sus principios jurídicos, a fin <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> establecer <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>resp<strong>on</strong>sabilidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> jurídicas” (véase el recuadro 52).55


Recuadro 52. Aplicación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> penas eficaces para establecer <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> resp<strong>on</strong>sabilidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>jurídicas por <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>“Las <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> jurídicas resp<strong>on</strong>sables <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cometer los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud, servidumbre,<str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> o <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vos recibirán un castigo pecuniario equivalente <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 400a 1.000 veces el valor <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una acción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> empresa. Se podrá imp<strong>on</strong>er a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> jurídicasque sean <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>c<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>radas culpables <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud, servidumbre, <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> o<str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vos podrán ser objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> lo siguiente:- exclusión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> empresa;- revocación o suspensión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> licencias;- prohibición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> celebrar <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g>tos c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> administración pública;- exclusión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>cesi<strong>on</strong>es fiscales, financiación o prestaci<strong>on</strong>es especiales y revocación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> empresa ya haya recibido;Si una pers<strong>on</strong>a jurídica o una <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>pen<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ncia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntro <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> el<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> se utilizan c<strong>on</strong> el fin único o principal<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cometer los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud, servidumbre, <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> o <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vos, seránobjeto, sin excepción, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> exclusión permanente.”Italia, Ley Núm. 228 sobre medidas para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, 2003, artículo 5, en quese introduce el artículo 25 quinquies <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Decreto Legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivo 231/2001, sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> resp<strong>on</strong>sabilidad<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> jurídicasUna cuestión estrechamente re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>ada c<strong>on</strong> ésta atañe a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> resp<strong>on</strong>sabilidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> lostransportistas. De acuerdo c<strong>on</strong> el párrafo 2 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l artículo 11 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, cada Estado parte adoptará “medidas legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivas u otras medidas apropiadaspara prevenir, en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> medida <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> lo posible, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> utilización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> medios <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> transporte explotadospor transportistas comerciales” para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> comisión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. Entreesas medidas figuran prever “<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> obligación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los transportistas comerciales, incluidas <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sempresas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> transporte, así como los propietarios o explotadores <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cualquier medio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>transporte, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cerciorarse <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que todos los pasajeros tengan en su po<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>r los documentos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>viaje requeridos para entrar legalmente en el Estado receptor”.A<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>más <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> establecer <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> resp<strong>on</strong>sabilidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> jurídicas, es importantesensibilizar<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> cuestión y alentar<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s a que e<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>boren normas éticas y códigos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>ducta que imp<strong>on</strong>gan una política <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> tolerancia nu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> frente a cualquier forma <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y, en particu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños (véase el recuadro 53).Recuadro 53. Alentar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> adopción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> principios éticos por el sector privadoAl firmar los Principios Éticos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Atenas, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s empresas se comprometen a lo siguiente:1. Demostrar explícitamente una posición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> tolerancia nu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> frente a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, enparticu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mujeres y niños, c<strong>on</strong> fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotación sexual.2. C<strong>on</strong>tribuir a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prevención <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, incluso mediante campañas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> toma <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>ciencia y educación.3. E<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>borar una estrategia empresarial en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> que se enmarque una política <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> que abarque todas <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s activida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s empresariales.4. Asegurar que el pers<strong>on</strong>al aplique plenamente <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> política <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> empresa para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>.5. Alentar a los asociados comerciales, incluidos los proveedores, a que apliquen principioséticos para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>.6. En un esfuerzo por aumentar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> represión, es necesario pedir a los gobiernos que inicienun proceso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> revisión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s leyes y los reg<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentos directa o indirectamente vincu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>dos c<strong>on</strong>el fomento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s políticas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stinadas a combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>.56


7. Informar y compartir información sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s mejores prácticas al respecto.Principios Éticos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Atenas, aprobados en Atenas el 23 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> enero <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2006, MovimientoFemenino para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Paz Internaci<strong>on</strong>al Suzanne Mubarak, Campaña para p<strong>on</strong>er fin <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> inmediato a<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>El papel <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l sector privado es particu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>rmente importante cuando los niños s<strong>on</strong> víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong> fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> turismo sexual (véanse los recuadros 54 y 55). En esos casos, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sempresas re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>adas c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s activida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s turísticas pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n beneficiarse <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esa práctica eincluso facilitar<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> abiertamente, a fin <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> obtener una ganancia. Pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>rse <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> hoteles,empresas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> taxis y agencias <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> viajes y giras.Recuadro 54. Alentar el establecimiento por <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s empresas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> códigos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>ducta paracombatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>“Los organizadores <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> giras y sus organizaci<strong>on</strong>es profesi<strong>on</strong>ales, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s agencias <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> viaje, loshoteles, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s líneas aéreas y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>más empresas que aprueban el Código <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>ducta para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los niños frente a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotación sexual en el turismo y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> industria <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> viajes secomprometen a aplicar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s siguientes medidas:1. Establecer una política ética respecto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotación sexual <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los niños c<strong>on</strong> finescomerciales.2. Capacitar al pers<strong>on</strong>al en los países <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> origen y los países <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stino.3. Introducir una cláusu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> en los <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g>tos c<strong>on</strong> los proveedores, por <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> cual se repudiamutuamente <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotación sexual <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los niños c<strong>on</strong> fines comerciales.4. Suministrar información a los viajeros en catálogos, folletos, pelícu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s en los vuelos,boletos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> viaje, páginas web y otros medios.5. Suministrar información a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> “esenciales” a nivel local en los lugares <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stino.6. Presentar informes anuales.”El Código <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>ducta para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los niños frente a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotación sexual en elturismo y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> industria <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> viajes es un proyecto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l sector turístico privado y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> organizaciónno gubernamental para los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los niños ECPAT Internati<strong>on</strong>al, cuyo propósito esprevenir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotación sexual <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los niños en los lugares <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stino turísticos.Recuadro 55. Imposición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una obligación para prevenir el turismo c<strong>on</strong> fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> abuso sexual<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niñosEn <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> represión y administración (prohibición) <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Nigeria seimp<strong>on</strong>en a todos los organizadores <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> viajes en grupo y agencias <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> viajes <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s siguientesobligaci<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> hacerlo (artículo 30):“a) notificar a sus clientes que les está prohibido ayudar, apoyar, incitar, facilitar o promover<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> modo alguno <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cualesquiera <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>;b) notificar a sus clientes que les está prohibido ayudar, apoyar, incitar, facilitar o promover<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> modo alguno <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pornografía c<strong>on</strong> cualesquiera <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> terceros en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>esfera <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l turismo;c) incluir en los <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g>tos c<strong>on</strong> los proveedores corresp<strong>on</strong>dientes, en los países <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stino,cláusu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s en que se requiera que esos proveedores cump<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s obligaci<strong>on</strong>es estipu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>das enlos párrafos prece<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esta subsección;d) abstenerse, en todo material impreso, ví<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>o o página web, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> utilizar mensajes quepuedan sugerir o aludir a un comportamiento incompatible c<strong>on</strong> los objetivos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> presente Ley;e) informar a su pers<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> sus obligaci<strong>on</strong>es c<strong>on</strong> arreglo a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> presente Ley;f) incluir en los nuevos <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g>tos <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>borales cláusu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivas a sus obligaci<strong>on</strong>es para c<strong>on</strong> supers<strong>on</strong>al, c<strong>on</strong> arreglo a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> presente Ley.”57


A<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>más, en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Nigeria se imp<strong>on</strong>e a “todas <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s líneas aéreas [<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> obligación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>]promover por todos los medios posibles, en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s revistas a bordo, los boletos, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s computadorasc<strong>on</strong> acceso a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Internet y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s pelícu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ví<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>o en los vuelos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>rga duración, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sensibilización a los principios rectores <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> presente Ley”.Nigeria, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> represión y administración (prohibición) <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, 2003Reg<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s activida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s agencias <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> empleo privadasEs particu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>rmente importante <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>finir el c<strong>on</strong>cepto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> “pers<strong>on</strong>a jurídica” <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> manerasuficientemente amplia para incluir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s agencias <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> empleo, que frecuentemente facilitan <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sprácticas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> captación engañosas que se utilizan en el proceso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>.En el C<strong>on</strong>venio Núm. 181 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Organización Internaci<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Trabajo sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s agencias<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> empleo privadas, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 1997, se rec<strong>on</strong>oce “el papel que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s agencias <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> empleo privadaspue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>sempeñar en el buen funci<strong>on</strong>amiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l mercado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> trabajo” y se recuerda “<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>necesidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> proteger a los trabajadores <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> los abusos”. Se dice también que “<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sagencias <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> empleo privadas no <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berán cobrar a los trabajadores, ni directa niindirectamente, ni en todo ni en parte, ningún tipo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> h<strong>on</strong>orario o tarifa” y que todo Miembro<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berá, “previa c<strong>on</strong>sulta c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s organizaci<strong>on</strong>es más representativas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> empleadores y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>trabajadores, adoptar todas <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s medidas necesarias y c<strong>on</strong>venientes, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntro <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los límites <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>su jurisdicción y, en su caso, en co<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>boración c<strong>on</strong> otros Miembros, para que los trabajadoresmigrantes reclutados o colocados en su territorio por agencias <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> empleo privadas gocen <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>una protección a<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cuada y para impedir que sean objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> abusos. Esas medidascompren<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rán leyes o reg<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentos que establezcan sanci<strong>on</strong>es, incluyendo <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prohibición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>aquel<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s agencias <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> empleo privadas que incurran en prácticas fraudulentas o abusos”.Asimismo, se dice que todo Miembro “tomará medidas para asegurar que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s agencias <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>empleo privadas no recurran al trabajo infantil ni lo ofrezcan” (artículos 7, 8 y 9).Limitaci<strong>on</strong>es c<strong>on</strong> respecto a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s organizaci<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> búsqueda <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> pareja y los intermediariosmatrim<strong>on</strong>iales internaci<strong>on</strong>alesLas agencias que facilitan matrim<strong>on</strong>ios internaci<strong>on</strong>ales, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s organizaci<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> búsqueda <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>pareja y los intermediarios matrim<strong>on</strong>iales internaci<strong>on</strong>ales pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n estar obligadas a divulgarinformación sobre los antece<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntes penales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l candidato a cónyuge (en particu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r cuandose <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> actos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> violencia en el hogar u otras formas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> comportamiento abusivo) (véaseel recuadro 56).Toda pers<strong>on</strong>a jurídica que facilite <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> a sabiendas o por negligencia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>beríaser sanci<strong>on</strong>ada severamente. Se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berían imp<strong>on</strong>er diversas obligaci<strong>on</strong>es a esas <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>jurídicas, c<strong>on</strong> el objetivo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prevenir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s prácticas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotación antes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que se produzcan.58


Recuadro 56. Legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tiva a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> obligación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> reve<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r información“2) Requisitos que han <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cumplir los intermediarios matrim<strong>on</strong>iales internaci<strong>on</strong>ales respecto<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> reunión obligatoria <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> información <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> antece<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntesA) En generali) C<strong>on</strong>sulta <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los registros públicos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lincuentes sexuales. Todo intermediariomatrim<strong>on</strong>ial internaci<strong>on</strong>al c<strong>on</strong>sultará el Registro Público Naci<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Delincuentes Sexuales oel corresp<strong>on</strong>diente registro estatal, como se estipu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> en el párrafo 3) A) i).ii) Reunión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> información <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> antece<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntes. Todo intermediario matrim<strong>on</strong>ial internaci<strong>on</strong>alreunirá también <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> información <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> antece<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntes que se menci<strong>on</strong>a en el apartado B) re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tiva alcliente <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los Estados Unidos al que se haya <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> suministrar información pers<strong>on</strong>al sobre uncliente extranjero c<strong>on</strong> el que <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>see p<strong>on</strong>erse en c<strong>on</strong>tacto.B) Información <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> antece<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntesEl intermediario matrim<strong>on</strong>ial internaci<strong>on</strong>al obtendrá un certificado firmado (en forma escrita,electrónica u otra) por el cliente <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los Estados Unidos y ese certificado se acompañará <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>documentación o una atestación en que c<strong>on</strong>ste <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> siguiente información <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> antece<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntesre<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tiva al cliente <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los Estados Unidos:i) Cualquier or<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n caute<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r civil o interdicto provisi<strong>on</strong>al o permanente dictado <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> el cliente<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los Estados Unidos;ii) Toda <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>tención o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>c<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ración <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> culpabilidad a nivel fe<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ral, estatal o local <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l cliente <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>los Estados Unidos por homicidio, asesinato, homicidio no premeditado, agresión simple,agresión c<strong>on</strong> lesi<strong>on</strong>es, violencia domestica, vio<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción, agresión sexual, c<strong>on</strong>tacto sexual abusivo,explotación sexual, incesto, abuso o aband<strong>on</strong>o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> menores, tortura, <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>,servidumbre por <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>udas, toma <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> rehenes, servidumbre involuntaria, comercio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vos,secuestro, rapto, retención ilegal, privación ilegal <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> libertad o acecho;iii) Cualquier <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>tención o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>c<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ración <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> culpabilidad a nivel fe<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ral, estatal o local <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l cliente<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los Estados Unidos por:i) haberse <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>dicado única, principal u ocasi<strong>on</strong>almente a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prostitución;ii) haber facilitado a terceros directa o indirectamente prostitutas o haber c<strong>on</strong>certado <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>prostitución <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> otra pers<strong>on</strong>a;iii) haber recibido, íntegra o parcialmente, el producto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prostitución.iv) Cualquier <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>tención o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>c<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ración <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> culpabilidad a nivel fe<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ral, estatal o local <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l cliente<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los Estados Unidos por <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>ados c<strong>on</strong> sustancias sujetas a fiscalización o por<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>ados c<strong>on</strong> el alcohol;v) Antece<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntes matrim<strong>on</strong>iales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l cliente <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los Estados Unidos, en que se especificará si elcliente está casado actualmente o ha estado casado anteriormente y, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ser así, cuántas vecesha estado casado, cuántos matrim<strong>on</strong>ios anteriores <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l cliente se disolvier<strong>on</strong>, incluida <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> fecha<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> disolución, y si el cliente ha patrocinado anteriormente a un extranjero c<strong>on</strong> quien estuvoprometido o casado.vi) Las eda<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> todos los hijos menores <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 18 años <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l cliente <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los Estados Unidos.vii) Todos los estados fe<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rales y países en que el cliente <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los Estados Unidos hayaresidido <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> edad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 18 años.”Estados Unidos, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> reg<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los intermediarios matrim<strong>on</strong>ialesinternaci<strong>on</strong>ales, 2005.Las agencias que facilitan los matrim<strong>on</strong>ios internaci<strong>on</strong>ales (matrim<strong>on</strong>ios por catálogo,matrim<strong>on</strong>ios <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>veniencia y matrim<strong>on</strong>ios por Internet) o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s adopci<strong>on</strong>es internaci<strong>on</strong>alespue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n realizar también prácticas ilícitas, que pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n c<strong>on</strong>stituir o ser directamentec<strong>on</strong>cebidas como actos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>.59


Reg<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s activida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s agencias <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> adopción internaci<strong>on</strong>alAlgunos Estados han promulgado legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción que reg<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>menta <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s activida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sagencias <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> adopción internaci<strong>on</strong>al, para asegurar que so<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mente se utilicen procedimientoslegítimos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> adopción internaci<strong>on</strong>al y que pueda establecer <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> resp<strong>on</strong>sabilidad penal <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sagencias que no cump<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n esa legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción (véase el recuadro 57).Recuadro 57. Resp<strong>on</strong>sabilidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s agencias <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> adopción internaci<strong>on</strong>al“[...] en los Estados Unidos, nadie podrá ofrecer o prestar servicios <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> adopción en re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción c<strong>on</strong>una adopción en el marco <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>vención, a menos que:1) esté acreditado o haya recibido aprobación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>formidad c<strong>on</strong> el presente subcapítulo; o2) preste esos servicios por c<strong>on</strong>ducto o bajo <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> supervisión y resp<strong>on</strong>sabilidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una agenciaacreditada o una pers<strong>on</strong>a aprobada.” (Título II, artículo 201 a))“El organismo revele plenamente sus políticas y prácticas, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s tasas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> fracaso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> suspropuestas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> adopción internaci<strong>on</strong>al y todos sus cobros en los casos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> adopcióninternaci<strong>on</strong>al.” (Título II, artículo 204 b) 1) A) v))Estados Unidos, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> adopci<strong>on</strong>es internaci<strong>on</strong>ales, 2000“Ningún organismo extranjero acreditado podrá proveer sus servicios en un caso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> adopcióninternaci<strong>on</strong>al en Guatema<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> si no está registrado c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Autoridad Central <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Guatema<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>. Losorganismos extranjeros acreditados registrados <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ben cumplir c<strong>on</strong> toda regu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción aprobadapor <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Autoridad Central <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Guatema<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>.Cuando una autoridad c<strong>on</strong>state que los [...] organismos extranjeros acreditados […] no hanrespetado o que exista el riesgo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que no sea respetada alguna <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s disposici<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> estaley, así como <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l C<strong>on</strong>venio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> La Haya [re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivo a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l niño y a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> cooperación enmateria <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> adopción internaci<strong>on</strong>al] informará a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Autoridad Central y los juzgados <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> niñez y<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> adolescencia, para que sean aplicadas <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s sanci<strong>on</strong>es respectivas.”Guatema<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> adopci<strong>on</strong>es, Decreto 77, 2007, artículos 33 y 34Otros ejemplos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> jurídicas que se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berían tener en cuenta en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción paracombatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> s<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s agencias <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> publicidad, los sal<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> masajes, losclubes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> striptease y los servicios <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acompañamiento o escolta.Métodos para establecer <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> resp<strong>on</strong>sabilidad penal <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> jurídicasLos legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>dores pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n recurrir al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>comiso para penalizar a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> jurídicasinvolucradas en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. Se pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n utilizar los bienes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>comisados paraestablecer un f<strong>on</strong>do <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stinado a proteger y ayudar a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> (véase elrecuadro 58).Recuadro 58. Castigo a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> jurídicas culpables <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>“Cuando se haya <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mostrado que una pers<strong>on</strong>a jurídica ha cometido [el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>] por instigación o c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>nivencia o por negligencia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l director, el gerente, elsecretario <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pers<strong>on</strong>a jurídica o cualquier otra pers<strong>on</strong>a que haya actuado en tal capacidad,esa pers<strong>on</strong>a, en caso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ser <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>c<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>rada culpable, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berá cumplir una pena <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prisión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> tresaños o pagar 200.000 nairas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> multa, o ambas cosas. Cuando una pers<strong>on</strong>a jurídica hayacometido el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> [<str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>], <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berá pagar una multa <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2 mill<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> nairas y eltribunal podrá dictar una or<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> liquidación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pers<strong>on</strong>a jurídica y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>comisar sus bienes yactivos en favor <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l F<strong>on</strong>do Fiduciario para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>.”Nigeria, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> represión y administración (prohibición) <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, 2003,artículo 2860


Asimismo, en cuanto a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong> fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotación <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>boral, quienesrecurran a esa mano <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> obra o se beneficien <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> el<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berán asumir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> resp<strong>on</strong>sabilidad alrespecto. En los casos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong> fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotación sexual o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>boral, los legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>dorespue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n estudiar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> posibilidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> promulgar exenci<strong>on</strong>es fiscales especiales u otrosincentivos financieros o simi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>res en favor <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s entida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s que e<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>boren políticas éticasparticu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>rmente favorables, especialmente <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s que traten <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> alentar que otras entida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>scomerciales, c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s que realicen negocios, e<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>boren políticas simi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>res. Se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>be alentartambién a esas entida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s a que adopten prácticas c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s que traten <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prevenir el turismoc<strong>on</strong> fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> abuso sexual <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños.5.9 La <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> corrupción y los funci<strong>on</strong>arios públicosEs importante recordar que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> producirse, en c<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rable medida,<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>bido a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> participación implícita o explícita o a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pasividad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los funci<strong>on</strong>arios públicos.Por ello, los Estados <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ben ve<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r por que, en los marcos legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivos que se promulguenpara combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, se ataque el papel <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esos pi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>res <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> infraestructura<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>.El artículo 9 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>vención <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Delincuencia Organizada Transnaci<strong>on</strong>al exige quecada Estado parte adopte “medidas eficaces <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> carácter legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivo, administrativo o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> otraíndole para promover <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> integridad y para prevenir, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>tectar y castigar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> corrupción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>funci<strong>on</strong>arios públicos” (párr. 1). Los países han adoptado diferentes enfoques para cumpliresa obligación. Algunos han tipificado específicamente como <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> participación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> losfunci<strong>on</strong>arios públicos en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. Otros estiman que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> participación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> unfunci<strong>on</strong>ario público en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> es una circunstancia agravante que requiere un castigo mássevero (véanse los recuadros 59 y 60).Recuadro 59. Penalización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> participación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un funci<strong>on</strong>ario público en un caso c<strong>on</strong>creto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>“Todo funci<strong>on</strong>ario <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> administración pública que abuse <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> su po<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>r para obligar a unapers<strong>on</strong>a a cometer, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>jar <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cometer o permitir algo cuyo resultado sea el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> podrá ser castigado c<strong>on</strong> [una pena mínima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 4 años y una pena máxima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 15 años<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prisión, así como una multa mínima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 60 mill<strong>on</strong>es y máxima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 300 mill<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> rupias].”Ind<strong>on</strong>esia, Ley para combatir el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, 2007, artículo 12Recuadro 60. Legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tiva a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> participación, c<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rada circunstancia agravante, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> unfunci<strong>on</strong>ario público en el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>.“El <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> se castiga c<strong>on</strong> ca<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>na perpetua si su autor es un funci<strong>on</strong>ariopúblico o una pers<strong>on</strong>a a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> que se ha encomendado que preste un servicio público.”Emiratos Árabes Unidos, Ley sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, 2006, artículo 2En <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>vención <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Naci<strong>on</strong>es Unidas <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Corrupción se enumeran varias medidas<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> corrupción que van más allá <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> mera penalización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l acto y s<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ssiguientes:Medidas preventivas, como el establecimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> órganos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> corrupción y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>aprobación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> códigos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>ducta para funci<strong>on</strong>arios públicos, y medidas para reforzar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>integridad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l po<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>r judicial y asegurar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> transparencia en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> administración pública;61


Medidas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cooperación internaci<strong>on</strong>al, como <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>certación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>dos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> asistenciarecíproca en que se tipifique <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> corrupción como <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito que da lugar a extradición;Medidas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> recuperación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> activos y bienes adquiridos mediante <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> comisión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> corrupción.Algunos países tienen en cuenta, al redactar medidas legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivas <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> frecuente participación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> soldados y miembros <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> misi<strong>on</strong>es diplomáticas en<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s activida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> (véase el recuadro 61).Recuadro 61. Medidas para prevenir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> participación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l pers<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mantenimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pazen activida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>“Por lo menos 15 días antes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> votación sobre una nueva misión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mantenimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pazo sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prórroga <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una misión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esa índole bajo los auspicios <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Naci<strong>on</strong>es Unidas, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>Organización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Tratado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Atlántico Norte o cualquier otra organización multi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>teral en queparticipen los Estados Unidos (o, en un caso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> emergencia, c<strong>on</strong> tanta anticipación como seaposible), el Secretario <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Estado presentará al Comité <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>es Internaci<strong>on</strong>ales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>Cámara <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Representantes, el Comité <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>es Exteriores <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Senado y todo otro Comitépertinente <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l C<strong>on</strong>greso un informe que c<strong>on</strong>tendrá lo siguiente:A) una <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>scripción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s medidas adoptadas por <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> organización para prevenir que losempleados <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> organización, el pers<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g>tistas y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s fuerzas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mantenimiento<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> paz que presten servicios en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> misión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mantenimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> paz ejerzan <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, exploten a víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> o cometan actos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotación o abuso sexuales, asícomo una <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>scripción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s medidas en vigor para resp<strong>on</strong>sabilizar <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> actos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esa índole atodo individuo que los realice mientras su participación en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> misión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mantenimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> paz;B) un análisis <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> eficacia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cada una <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s medidas a que se hace referencia en e<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>partado A).”Estados Unidos, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> renovación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> autorización para proteger a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, 2005, sección 104 e) 2)5.10 Prevención <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> victimizaciónA<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>más, en el párrafo 1 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l artículo 9 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> se estipu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>que se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>be proteger a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, especialmente <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s mujeres y losniños, <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> un nuevo riesgo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> victimización. Aunque se <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un mecanismo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>prevención, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> tarea <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> evitar una nueva victimización requiere esfuerzos serios pararehabilitar a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas y ayudar<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s a reintegrarse en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedad (véase el recuadro 62).Recuadro 62. Rehabilitación y reintegración <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas para evitar una nueva victimización“El Secretario <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Estado y el Administrador <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Agencia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los Estados Unidos para elDesarrollo Internaci<strong>on</strong>al, en c<strong>on</strong>sulta c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s organizaci<strong>on</strong>es no gubernamentales pertinentes,establecerán y ejecutarán programas e iniciativas en países extranjeros para ayudar a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>segura integración, reintegración o reasentamiento, según proceda, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>.Esos programas e iniciativas estarán c<strong>on</strong>cebidos c<strong>on</strong> miras a satisfacer <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s necesida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>asistencia apropiada <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esas <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y sus hijos.”Estados Unidos, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> violencia, 2000,sección 107 a) 1)Aunque cada jurisdicción es diferente, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> experiencia general en los casos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> a nivel transnaci<strong>on</strong>al se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>spren<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que frecuentemente se repatría a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas.Muchos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los problemas re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>ados c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> repatriación y reintegración tienen que ver c<strong>on</strong>el nivel <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> apoyo que reciben <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas cuando regresan a su lugar <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> origen y c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>asistencia que se les presta en el proceso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> retorno. Las organizaci<strong>on</strong>es nogubernamentales especializadas o internaci<strong>on</strong>ales pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n brindar ese apoyo y asistencia.Por reg<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> general, cuanto mayor sea el apoyo que reciban quienes hayan sido víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>62


<str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, menor será <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> probabilidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que en el futuro vuelvan a serlo. Por ello, es importanteque se establezcan estructuras y servicios <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> apoyo y que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedad civil cuente c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>capacidad para apoyar a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> cuando sean repatriadas.En toda estrategia amplia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ben incorporarprogramas sólidos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prevención <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ese <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito que los gobiernos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berán ejecutar encooperación c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedad civil. A<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>más, como parte <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una amplia estrategia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>prevención, los legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>dores <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ben preocuparse por arm<strong>on</strong>izar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s leyes c<strong>on</strong>exas c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stinada a combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>. Si bien <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> promulgación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una ley amplia c<strong>on</strong>cretaes una herramienta <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> importancia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cisiva en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>be examinartambién <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción c<strong>on</strong>exa y ajustar<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s normas internaci<strong>on</strong>ales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanosy a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción vigente para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>. Se pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n en<str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g>r mecanismos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>prevención en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> y en otras políticas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prevención.5.11 Legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> y otras políticas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prevenciónDebido a que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> es un <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito tan complejo y multifacético, se re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>a c<strong>on</strong> unadiversidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> fenómenos c<strong>on</strong>exos que también es preciso tener en cuenta para prevenir<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> manera eficaz. Entre esos fenómenos figuran muchos otros <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos, como <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> participaciónen un grupo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lictivo organizado, el tráfico ilícito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> migrantes, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> obstrucción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> justicia, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>corrupción, el b<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>nqueo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> dinero, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> utilización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños en el turismo sexual y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>pornografía infantil, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> falsificación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> documentos y los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos sexuales. Por ello, un marco<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prevención amplio requiere que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s leyes re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivas a esos fenómenos reflejen uncompromiso simi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> erradicar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. Dado que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> entrañafrecuentemente <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mano <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> obra, es pertinente examinar los códigos<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>borales, y dado que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ser peligrosa para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> salud individual y pública, tambiénes pertinente examinar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s leyes sanitarias y re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivas a temas c<strong>on</strong>exos. Las leyes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> infancia también s<strong>on</strong> fundamentales para reducir los factores que puedanhacer a los niños particu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>rmente vulnerables a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>. La prevención se beneficia tambiéncuando <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s leyes sobre los registros <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> matrim<strong>on</strong>io y nacimiento están bien redactadas y seaplican a cabalidad.Los legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>dores <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berían examinar los códigos en vigor en el marco <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l empeño porcombatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> manera multidisciplinaria, y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berían encabezar unmovimiento encaminado a enmendar toda disposición legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tiva que pueda <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cir elespíritu <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s iniciativas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. Como mínimo, se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>beríainvestigar si es necesario arm<strong>on</strong>izar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s siguientes leyes c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s políticas para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>:Leyes y códigos <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>borales, incluidas <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s leyes que regu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n el servicio domésticoLeyes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> inmigración, incluida <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> falsificación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> documentosLeyes sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lincuencia organizada y los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos sexualesLeyes sobre el b<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>nqueo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> dineroLeyes sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> corrupción entre los funci<strong>on</strong>arios públicosRegistros <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> nacimientoRegistros <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> matrim<strong>on</strong>ioLeyes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> infancia- Leyes para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> utilización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños en el turismo sexual- Leyes para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pornografía infantil63


Leyes sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> igualdad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> oportunida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>sLeyes sanitarias, en particu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivas al VIH/SIDALa ampliación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> resp<strong>on</strong>sabilidad penal en muchas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esas leyes c<strong>on</strong>exas forma parteintegrante <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> todo enfoque jurídico amplio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. Algunas<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esas leyes se re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>an c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> promulgación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> medidas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> protección y elestablecimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> re<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> seguridad que sirvan para reducir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> vulnerabilidad a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. Otras leyes se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berían vincu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> porque se refieren a<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos que pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n afectar a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> seguridad o el bienestar <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> (véanselos recuadros 63 y 64).Recuadro 63. Ejemplo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> leyes c<strong>on</strong>exas que se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berán arm<strong>on</strong>izar c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>spolíticas para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>: legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>boral“Quedan prohibidos el ingreso a puertos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los Estados Unidos y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> importación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cualquierbien, producto, artículo o merca<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ría extraído, producido o manufacturado total o parcialmenteen un país extranjero por reclusos o en régimen <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> trabajo forzado o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> servidumbre por<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>udas en cumplimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> sanci<strong>on</strong>es penales, y el Secretario <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Tesoro <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berá estipu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sreg<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentaci<strong>on</strong>es necesarias para aplicar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> presente disposición, para lo cual quedaautorizado. [...] Para los fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> presente sección, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> expresión ‘trabajo forzado o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>servidumbre por <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>udas en cumplimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> sanci<strong>on</strong>es penales’ abarca el trabajo infantilrealizado en esas c<strong>on</strong>dici<strong>on</strong>es.”Estados Unidos, Ley arance<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ria <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 1930, título 19, Sección 1307Recuadro 64. Ejemplo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> leyes c<strong>on</strong>exas que se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berán arm<strong>on</strong>izar c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>spolíticas para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>: leyes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> infancia“Estará prohibido vio<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un niño a ser protegido <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, el acososexual, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotación o los daños físicos, mentales o sexuales. Se protegerá también a losniños <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> indiferencia o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotación ec<strong>on</strong>ómica y comercial. Los niños tendrán <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho ac<strong>on</strong>ocer sus <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos, para que puedan hacer frente a esos riesgos.”Egipto, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> infancia, 2008, Artículo 7Por último, otras leyes tienen por objeto penalizar <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos que quizá c<strong>on</strong>tribuyan a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>infraestructura <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> o sirvan para crear <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>manda que da origen a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> (véase el recuadro 65).Recuadro 65. Ejemplo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> leyes c<strong>on</strong>exas que se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berán arm<strong>on</strong>izar c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>spolíticas para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>:“Atracción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños por <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> InternetEn <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> cláusu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> 14 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l proyecto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ley se agrega al Código <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sección 172.1, por <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> que setipificaría c<strong>on</strong>cretamente como <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> comunicación a través <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un “sistema informático” c<strong>on</strong><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> menores <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>terminada edad o que el acusado crea que s<strong>on</strong> menores <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>terminada edad, para facilitar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> comisión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ciertos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos sexuales c<strong>on</strong> niños o el rapto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>niños. Según el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito que se facilite, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> edad mínima o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> edad estimada <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima varíanentre 18, 16 y 14 años. Como en el caso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> otros <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos en que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> edad o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> edad estimada <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima o posible víctima forman parte integrante <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito, en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sección 172.1 se estipu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> losiguiente:• <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> estimación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> edad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima por el acusado se pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ducir <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l interrogatoriohecho al acusado a ese efecto; y• el acusado no podrá alegar en su <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>fensa un error <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> hecho c<strong>on</strong> respecto a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> edad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>víctima, a menos que haya hecho gesti<strong>on</strong>es raz<strong>on</strong>ables para <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>terminar<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>.El <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> atraer a niños por <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Internet, en vio<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> lo dispuesto en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sección 172.1, secastiga mediante c<strong>on</strong><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>na sumaria (pena máxima: una multa <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> hasta 2.000 dó<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>res o pena<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prisión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> hasta seis meses o ambas cosas) o mediante resolución judicial c<strong>on</strong> una pena<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prisión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> hasta cinco años.64


En <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> cláusu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> 86 se enmiendan <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s disposici<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Código que se refieren a los“<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lincuentes reinci<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntes” (sección 753.1), a fin <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> agregar a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> lista <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos por los quese pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> dictar una or<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> supervisión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lincuente reinci<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nte el nuevo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>atraer a niños por <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Internet. La or<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n está <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stinada a los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lincuentes que hayan recibidouna pena <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> por lo menos dos años por diversos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos sexuales, cuando el tribunal estác<strong>on</strong>vencido <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que hay probabilida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s sustanciales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> reinci<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ncia. En esos casos, eltribunal, al dictar sentencia, pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> or<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nar un período prol<strong>on</strong>gado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> supervisión (hasta 10años) en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> comunidad, que comenzaría una vez cumplida <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pena.”Canadá, proyecto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ley C-15A, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> enmienda <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho penal, 20015.12 El papel <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentarios en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prevención <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>Promulgar legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción amplia para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, incluidas disposici<strong>on</strong>esre<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivas a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prevenciónAdoptar un marco jurídico amplio en el que todas <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s leyes se arm<strong>on</strong>icen c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s políticas<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stinadas a combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>- Promulgar leyes que promuevan <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> igualdad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> oportunida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s, aseguren <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> igualdad entrelos sexos y entrañen el propósito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> establecer re<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> seguridad social en favor <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> losmiembros más vulnerables <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedad- Promulgar leyes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stinadas a fomentar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> infancia, incluidas leyes re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivasal registro <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los nacimientos, y examinar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s leyes re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>adas c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> violencia <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> losniños- Promulgar leyes en que se regulen los registros <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> matrim<strong>on</strong>io y se promueva el registro <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>los nacimientosAlentar al sector privado a e<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>borar y promulgar códigos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>ducta ética re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>ados c<strong>on</strong><str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> utilización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños en el turismo sexual y todas <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s formas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>explotación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> mano <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> obraHacer extensiva <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> resp<strong>on</strong>sabilidad por los actos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> a todos los que esténinvolucrados en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> infraestructura <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, incluidas, en particu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r:- Las <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> jurídicas- Los funci<strong>on</strong>arios públicos- Las <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> naturalesPromulgar disposici<strong>on</strong>es sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> obligación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> presentar información que tiene toda entidad<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> modo que se puedan vigi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r y regu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s activida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s agencias que facilitangesti<strong>on</strong>es internaci<strong>on</strong>ales que los <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>ntes pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n aprovechar ilegalmente o inclusoparticipan en p<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>nes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, en especial <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s agencias <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> empleo, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s agenciasmatrim<strong>on</strong>iales internaci<strong>on</strong>ales y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s agencias <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> adopción a nivel internaci<strong>on</strong>alEstablecer <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> resp<strong>on</strong>sabilidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> jurídicas y estipu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r penas que tengan unefecto disuasivo, a fin <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>salentar en el sector privado <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> mano <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> obraCrear incentivos para alentar al sector privado a que renuncie a utilizar mano <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> obraexplotada, por ejemplo promulgando exenci<strong>on</strong>es fiscales en favor <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s empresas que seadhieran a <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>terminadas normas éticasAdoptar iniciativas dirigidas a <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g>rrestar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>manda <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong> fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>explotación sexual o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>boral65


Promulgar leyes en que se prevean sanci<strong>on</strong>es para los funci<strong>on</strong>arios públicos que se<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>diquen a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> o <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> faciliten o permitanAsegurar que se investiguen y lleven a juicio los casos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> corrupción re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>ados c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>Promover <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> amplia rendición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cuentas y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> transparencia entre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s instituci<strong>on</strong>esgubernamentales, realizando, c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> participación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> actores gubernamentales y nogubernamentales, evaluaci<strong>on</strong>es periódicas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l buen gobiernoC<strong>on</strong>sultar c<strong>on</strong> los mediadores en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> corrupción, los grupos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> tareas, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>scomisi<strong>on</strong>es, los organismos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> auditoría, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s organizaci<strong>on</strong>es internaci<strong>on</strong>ales interesadas y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sociedad civil, para vigi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r los niveles <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> corrupción en el país, sobre todo en re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>CAPÍTULO 6MEDIDAS PARA COMBATIR EL DELITO DE TRATADE PERSONAS A NIVEL INTERNACIONALLA HISTORIA DE ADENIKEA<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nike tenía 15 años y trabajaba como peluquera en el África occi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntal. Trabó amistad c<strong>on</strong>un hombre unos cuantos años mayor que el<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>, que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>venció <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> realizar c<strong>on</strong> él un <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>rgo viajea Europa, d<strong>on</strong><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>, le dijo, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s peluqueras podían ganar 50 veces más <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> lo que el<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> ganaba ensu país.No habían llegado lejos -so<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mente a una ciudad en un país vecino- cuando el “novio” <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> indujoa trabajar como prostituta en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> calle, a fin <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> reunir dinero para el viaje. Luego <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esa estadía,empezar<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> difícil travesía <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>sierto hasta una ciudad fr<strong>on</strong>teriza llena <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> que,como A<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nike, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>seaban c<strong>on</strong>vertirse en migrantes.Luego <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cruzar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> fr<strong>on</strong>tera, el “novio” -que era en realidad su explotador- dijo nuevamente queles faltaba dinero para seguir viaje a Europa. Esta vez, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>jó a A<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nike al cuidado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> unintermediario <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> migración, mientras él retornaba a su país <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> origen -eso dijo, por lo menosparareunir dinero. Inicialmente, A<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nike no sospechaba nada, pero cuando trató <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> aband<strong>on</strong>arel alojamiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l intermedio fue atrapada y golpeada rudamente por haber “vio<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>do <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s reg<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s”.Ent<strong>on</strong>ces, A<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nike se enteró <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que, en realidad, su explotador <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> había vendido alintermediario y que, para recobrar su libertad, tendría que pagar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> exorbitante suma <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 5.000dó<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>res: su “precio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> compra”, más los gastos que había ocasi<strong>on</strong>ado en el campamento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lintermediario. Se le dijo que -al igual que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s otras 20 ó 30 muchachas en po<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>r <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lintermediario- podría trabajar como prostituta para pagar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> así l<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mada <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>uda y comprar sulibertad.Mientras estaba retenida, A<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nike fue repetidamente objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> abusos, vio<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>da y obligada atrabajar como prostituta; en general, sus clientes no usaban c<strong>on</strong>dón. Suspiraba por volver acasa, pero estaba averg<strong>on</strong>zada <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> lo que le había ocurrido. Finalmente logró l<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mar aesc<strong>on</strong>didas por teléf<strong>on</strong>o a su hermana menor para c<strong>on</strong>tarle su historia; <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> hermana alertó a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>policía en su ciudad.Cuando los intentos oficiales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> rescatar a A<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nike fracasar<strong>on</strong>, su padre reunió como pudo eldinero que exigía el intermediario y compró su libertad. Se arrestó al explotador <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> A<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nike y,<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>spués <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> varias semanas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> vigi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ncia, fue procesado, pero se le <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>c<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ró inocente <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>bido aque no se pudo probar más allá <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> toda duda raz<strong>on</strong>able que A<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nike hubiera sido vendida.66


6.1 IntroducciónDado que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> tiene frecuentemente alcance transnaci<strong>on</strong>al, para combatir<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>eficazmente se requieren respuestas transnaci<strong>on</strong>ales. Uno <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> es promover <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> cooperación para prevenir y combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, así como proteger a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas (art. 2). Asimismo, en los Principios y Directricesrecomendados sobre los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Oficina <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l AltoComisi<strong>on</strong>ado para los Derechos Humanos, se dice lo siguiente:“La <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> es un fenómeno regi<strong>on</strong>al y mundial al que no siempre se pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>hacer frente eficazmente a nivel naci<strong>on</strong>al; una acción naci<strong>on</strong>al más resuelta pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>muchas veces no tener más efecto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l que los <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>ntes tras<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n sus operaci<strong>on</strong>es aotro país. Pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> caber a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> cooperación internaci<strong>on</strong>al, multi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>teral y bi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>teral unimportante papel en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y esa cooperación esparticu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>rmente importante entre países en que tengan lugar distintas etapas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l ciclo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>.”A fin <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> aumentar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> eficiencia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los mecanismos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cooperación internaci<strong>on</strong>al, loslegis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>dores <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berían centrarse en el establecimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> jurisdicción, incluida <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> jurisdicciónextraterritorial, así como en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> extradición, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> asistencia judicial recíproca y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> cooperación enmateria <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> represión, incluido el intercambio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> información.C<strong>on</strong> respecto a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> cooperación internaci<strong>on</strong>al en asuntos penales (extradición y asistenciajudicial recíproca), el principio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> doble incriminación –según el cual el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito por el que sepi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> extradición es punible c<strong>on</strong> arreglo al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho interno <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Estado parte requirente y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lEstado parte requerido- hace indispensable <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> penalización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> por losEstados.6.2 Establecimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> jurisdicciónEn <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>vención <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Delincuencia Organizada se estipu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> que cada Estado parteadoptará <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s medidas que sean necesarias para establecer su jurisdicción respecto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>investigaci<strong>on</strong>es, procesos y actuaci<strong>on</strong>es judiciales re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>ados c<strong>on</strong> los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos tipificadosc<strong>on</strong> arreglo a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>vención y el Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> (art. 15).Evi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntemente, se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>be establecer primero <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> jurisdicción c<strong>on</strong> respecto a todos los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litoscometidos en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> jurisdicción territorial <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l país, incluidos sus buques y aer<strong>on</strong>aves. Se <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l “principio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> jurisdicción territorial”. Sin embargo, en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>vención <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>Delincuencia Organizada se alienta también, aunque no se exige, el establecimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>jurisdicción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> carácter extraterritorial.La jurisdicción extraterritorial es <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> capacidad jurídica <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un gobierno <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ejercer autoridadmás allá <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> sus fr<strong>on</strong>teras. Si en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un Estado se prohíbe <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> extradición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> susnaci<strong>on</strong>ales, es necesario establecer también jurisdicción c<strong>on</strong> respecto a los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litoscometidos por esos naci<strong>on</strong>ales en cualquier parte <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l mundo. Ello permite al Estado cumplir<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> obligación, <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g>ída en virtud <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>dos, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> procesar a los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lincuentes cuyaextradición no pueda solicitar, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>bido a su naci<strong>on</strong>alidad.Se pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ejercer jurisdicción extraterritorial en los casos en que los naci<strong>on</strong>ales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un Estadosean víctimas o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lincuentes. La jurisdicción que se establece c<strong>on</strong> respecto a los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litoscometidos <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> los naci<strong>on</strong>ales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un Estado se basa en el principio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> “pers<strong>on</strong>alidadpasiva”. La jurisdicción que se establece c<strong>on</strong> respecto a los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos cometidos por losnaci<strong>on</strong>ales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un Estado se basa en el principio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> “pers<strong>on</strong>alidad activa”.67


En el artículo 31 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l C<strong>on</strong>venio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l C<strong>on</strong>sejo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Europa sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> sereshumanos se estipu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> lo siguiente:“Las Partes adoptarán <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s medidas legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivas o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> otro tipo necesarias paraestablecer su competencia ante cualquier <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito tipificado c<strong>on</strong> arreglo al presenteC<strong>on</strong>venio cuando el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito se haya cometido:a) en su territorio;b) a bordo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un buque c<strong>on</strong> ban<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ra <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> dicha Parte;c) a bordo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una aer<strong>on</strong>ave matricu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>da <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acuerdo c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s leyes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> dichaParte;d) por uno <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> sus naci<strong>on</strong>ales o por un apátrida que tenga su resi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nciahabitual en su territorio, cuando el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito sea penalmente punible allá d<strong>on</strong><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ha sidocometido, o si no es competencia territorial <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ningún Estado;e) <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> uno <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> sus naci<strong>on</strong>ales.”La legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción naci<strong>on</strong>al se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>be basar en esas directrices internaci<strong>on</strong>ales (véase elrecuadro 66).Recuadro 66. Aplicación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> jurisdicción extraterritorial al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>“Los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos cometidos por cualquier pers<strong>on</strong>a fuera <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> República, que se c<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rarían<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> [explotación sexual, pornografía y <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>] si se hubieran cometido en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>República, serán enjuiciables por un tribunal competente <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> República provisto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>jurisdicción penal.”Chipre, Ley para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotación sexual <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los niños, 2000,artículo 13.“La presente ley se aplicará a cualquier <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito, ya sea grave o menor, cometido por unciudadano khmer fuera <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l territorio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Reino <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Camboya. La ley se aplicará también acualquier <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito, ya sea grave o menor, cometido por un extranjero fuera <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l territorio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Reino<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Camboya, si <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima era ciudadano khmer en el momento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cometerse el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito.”Camboya, Ley para suprimir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotación sexual, 2008, artículo 3.Es importante que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> resp<strong>on</strong>sabilidad por el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> sea aplicabletambién al pers<strong>on</strong>al militar, los <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g>tistas, el pers<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mantenimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> paz y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>máspers<strong>on</strong>al que actúe en nombre <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un gobierno en el extranjero (véase el recuadro 66). LasNaci<strong>on</strong>es Unidas se han ocupado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esas cuesti<strong>on</strong>es en re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s misi<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mantenimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> paz. En <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> norma 4 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Diez normas: Código para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>ductapers<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los Cascos Azules se estipu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> que el pers<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mantenimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> paz <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Naci<strong>on</strong>es Unidas no <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>be “incurrir en actos inmorales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> abuso o explotación sexual,física o psicológica”.Al mismo tiempo, el pers<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mantenimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> paz <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Naci<strong>on</strong>es Unidas estásujeto exclusivamente a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> jurisdicción penal <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> sus propias autorida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s naci<strong>on</strong>ales y goza<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> inmunidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> enjuiciamiento a nivel local. Debe haber raz<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> peso para imputar uncargo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ma<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>ducta grave <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> un integrante <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s fuerzas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mantenimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>paz y recomendar su repatriación, para someterlo a medidas disciplinarias en su país (véaseel recuadro 67).68


Recuadro 67. Aplicación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> resp<strong>on</strong>sabilidad penal por <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> al pers<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>los gobiernos y los <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g>tistas que actúan en nombre <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un gobierno en el extranjero“Se requieren medidas adici<strong>on</strong>ales para ve<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r por que se exijan resp<strong>on</strong>sabilida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s alpers<strong>on</strong>al y los <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g>tistas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Gobierno <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los Estados Unidos que resulten involucrados enactos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, incluso haciendo extensiva para ello <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> jurisdicción penal <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> losEstados Unidos a todos los <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g>tistas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Gobierno <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los Estados Unidos en el extranjero.”Estados Unidos, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> renovación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> autorización para proteger a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, 2005, sección 2, párrafo 11Los naci<strong>on</strong>ales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> otro país que tengan en el extranjero una c<strong>on</strong>ducta que pueda resultar en<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> utilización, a sabiendas, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los servicios <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ben sertambién c<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rados resp<strong>on</strong>sables, c<strong>on</strong> arreglo a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> jurisdicción extraterritorial. Porejemplo, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> utilización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños en el turismo sexual, que frecuentemente entraña el abuso,por el perpetrador <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un niño víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>be ser c<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rado un <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito al que seaplica <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> jurisdicción extraterritorial (véase el recuadro 68).Recuadro 68. Aplicación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> resp<strong>on</strong>sabilidad penal a los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>ados c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>“Cualquier ciudadano <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los Estados Unidos, o cualquier extranjero admitido en el paíscomo resi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nte permanente, que viaje al extranjero por raz<strong>on</strong>es comerciales y tenga cualquierc<strong>on</strong>ducta sexual ilícita c<strong>on</strong> otras <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> sufrirá pena <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> multa c<strong>on</strong> arreglo al presente título osufrirá pena <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prisión por un máximo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 30 años o ambas cosas.”Estados Unidos, Ley sobre arbitrios judiciales y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> otra índole para p<strong>on</strong>er fin a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>explotación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los niños en el mundo actual (PROTECT), 2003, sección 105.6.3 ExtradiciónLa extradición es el procedimiento oficial por el cual un país o Estado solicita a otro país oEstado, y obtiene <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> él, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> entrega <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una pers<strong>on</strong>a sospechosa <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ser un <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lincuente o<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>c<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>rada culpable <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un acto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lictivo.El <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> se c<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rará incluido entre los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos que dan lugar aextradición en todo <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>do <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> extradición vigente (C<strong>on</strong>vención <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> DelincuenciaOrganizada, art. 16, párr. 3). Los Estados parte en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>vención se comprometen a incluirtales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos como casos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> extradición en todo <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>do <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> extradición que celebren entre sí.A los Estados parte que pi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> extradición se base en un <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>do se los alienta a teneren cuenta el párrafo 4 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l artículo 16 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>vención, en que se estipu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> lo siguiente:“Si un Estado Parte que supedita <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> extradición a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> existencia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>do recibe unasolicitud <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> extradición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> otro Estado Parte c<strong>on</strong> el que no lo vincu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> ningún <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>do <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>extradición, podrá c<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> presente C<strong>on</strong>vención como <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> base jurídica <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>extradición respecto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos a los que se aplica el presente artículo.”Los Estados parte para los que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> extradición no <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>penda <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> existencia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>do<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ben rec<strong>on</strong>ocer mutuamente <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> como un <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito que pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> dar lugar a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>extradición (véase los recuadros 69 y 70).Recuadro 69. Tipificación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> como <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito que pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> dar lugar a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>extradición.“Se c<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rará que los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos [<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotación sexual, pornografía y <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>] hansido incluidos en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> lista <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Ley sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> extradición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> fugitivos, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 1980.”Chipre, Ley para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotación sexual <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los niños, 2000,artículo 13.Recuadro 70. Tipificación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> como <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito que pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> dar lugar a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>69


extradición y es comparable a otros <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos graves“Una pers<strong>on</strong>a acusada <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> será extraditada básicamente en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s mismasc<strong>on</strong>dici<strong>on</strong>es y en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> misma medida que cualquier otra pers<strong>on</strong>a acusada <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cualquier otro <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litograve.”Guyana, Ley para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, 20056.4 Asistencia judicial recíprocaAl prestarse asistencia judicial recíproca, a los países <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> origen, tránsito y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stino les esposible adoptar medidas eficaces para asegurar que se investigue y enjuicie a los <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>ntes yque se proteja y ayu<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas, a fin <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g>r mejor <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> (véase elrecuadro 1).Recuadro 71. Cooperación internaci<strong>on</strong>al para prevenir y combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>“Para el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>sarrollo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s políticas, programas y otros, c<strong>on</strong> miras a prevenir y combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, se podrá recurrir a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> cooperación internaci<strong>on</strong>al, como a los sectores <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sociedad civil.”República Dominicana, Ley Núm. 137-03 sobre tráfico ilícito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> migrantes y <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>Los <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>dos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> asistencia judicial recíproca en asuntos penales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ben formar parte <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cualquier respuesta jurídica transnaci<strong>on</strong>al, dado que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>tención <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>ntes, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>investigación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los casos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> y el enjuiciamiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lincuentes requiere <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>cooperación entre los países <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> origen, tránsito y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stino. De acuerdo c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>vención<str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Delincuencia Organizada (artículo 18), <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> asistencia judicial recíproca podrásolicitarse para los fines siguientes:“a) Recibir testim<strong>on</strong>ios o tomar <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>c<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ración a <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>;b) Presentar documentos judiciales;c) Efectuar inspecci<strong>on</strong>es e incautaci<strong>on</strong>es y embargos preventivos;d) Examinar objetos y lugares;e) Facilitar información, elementos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prueba y evaluaci<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> peritos;f) Entregar originales o copias certificadas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los documentos y expedientespertinentes, incluida <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> documentación pública, bancaria y financiera, así como <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>documentación social o comercial <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> socieda<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s mercantiles;g) I<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntificar o localizar el producto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito, los bienes, los instrumentos u otroselementos c<strong>on</strong> fines probatorios;h) Facilitar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> comparecencia voluntaria <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> en el Estado Parte requirente;i) Cualquier otro tipo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> asistencia autorizada por el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho interno <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l EstadoParte requerido.”6.5 Medidas en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s fr<strong>on</strong>teras y seguridad, c<strong>on</strong>trol, legitimidad y vali<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>z <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> documentosDe c<strong>on</strong>formidad c<strong>on</strong> el Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, los Estados parte reforzaránlos c<strong>on</strong>troles fr<strong>on</strong>terizos y vigi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>rán <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> utilización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> medios <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> transporte para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> comisión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos (art. 11), adoptarán <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s medidas que se requieran para garantizar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> integridad y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>seguridad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los documentos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> viaje e i<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntidad (art. 12) y verificarán, previas solicitud, sulegitimidad (art. 13) (véase el recuadro 72).70


Recuadro 72. Garantía <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> vali<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>z <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los documentos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> viaje“Un organismo gubernamental se encargará <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>terminar el tipo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> documentos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> viajelegítimos y necesarios y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> i<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntificar los medios y métodos que utilizan los individuos y losgrupos organizados que cometen el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>.”Madagascar, Ley 038 para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y el turismo sexual, 2008, artículo 46.6 Cooperación en materia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cumplimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> ley, incluido el intercambio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>informaciónEn <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>vención <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Delincuencia Organizada se estipu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> que los Estados parteco<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>borarán estrechamente c<strong>on</strong> miras a aumentar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> eficacia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s medidas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cumplimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> ley orientadas a combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. En ese sentido, seadoptarán medidas en el p<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>no naci<strong>on</strong>al para establecer o reforzar los canales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>comunicación entre sus autorida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s competentes y facilitar el intercambio seguro y rápido<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> información (art. 27, párr. 1).En el Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> se estipu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> que los Estados Parte cooperaránentre sí a fin <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> po<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>r <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>terminar:“a) Si ciertas <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> que cruzan o intentan cruzar una fr<strong>on</strong>tera internaci<strong>on</strong>al c<strong>on</strong>documentos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> viaje pertenecientes a terceros o sin documentos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> viaje s<strong>on</strong> autoreso víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>;b) Los tipos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> documento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> viaje que ciertas <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> han utilizado o intentadoutilizar para cruzar una fr<strong>on</strong>tera internaci<strong>on</strong>al c<strong>on</strong> fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>; yc) Los medios y métodos utilizados por grupos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lictivos organizados para los fines<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, incluidos <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> captación y el transporte, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s rutas y los vínculosentre <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y grupos involucrados en dicha <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, así como posibles medidas para<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>tectarlos.”6.7 Protección y asistencia a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimasLa cooperación y el intercambio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> información también s<strong>on</strong> necesarios para ayudar a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>svíctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y proteger<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s, en particu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r para agilizar su repatriación alpaís <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> origen, que, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> preferencia, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>bería ser voluntaria (véase el recuadro 73).Recuadro 73. C<strong>on</strong>certación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un acuerdo bi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>teral en el que se estipulen mecanismos paraprevenir, reprimir y castigar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>En 2005, los Gobiernos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Benin y Nigeria firmar<strong>on</strong> un acuerdo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cooperación para prevenir,reprimir y castigar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, en especial <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mujeres y niños; el propósito esestablecer un frente común para proteger, rehabilitar y reintegrar a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> ypromover <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> cooperación amistosa entre ambos países, a fin <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> lograr esos objetivos.Esos acuerdos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ben ajustarse al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho internaci<strong>on</strong>al (véase el recuadro 74).Recuadro 74. C<strong>on</strong>certación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un acuerdo bi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>teral en el que se estipulen mecanismos paracombatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y proteger a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>formidad c<strong>on</strong> diversosinstrumentos internaci<strong>on</strong>ales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos“Las partes realizarán <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> reforma jurídica necesaria y adoptarán <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>más medidas apropiadaspara asegurar que en sus respectivas jurisdicci<strong>on</strong>es el marco jurídico se ajuste a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Dec<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>raciónUniversal <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Derechos Humanos, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>vención sobre los Derechos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Niño, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>venciónsobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> eliminación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> todas <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s formas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> discriminación <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> mujer y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>másinstrumentos internaci<strong>on</strong>ales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos que ambas partes hayan ratificado o a losque se hayan adherido y que sean eficaces para eliminar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños y mujeres y protegertodos los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los niños y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s mujeres víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>.”71


Memorando <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> entendimiento firmado por los Gobiernos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Camboya y Tai<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ndia sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>cooperación bi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>teral para eliminar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños y mujeres y ayudar a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, artículo 4.6.8 Cooperación internaci<strong>on</strong>al para prevenir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>Los países <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> origen y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stino adoptarán acuerdos y programas para hacer frente afactores como <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pobreza, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> carencia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> educación y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> falta <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> igualdad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> oportunida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>sque hacen a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, en particu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s mujeres y los niños, vulnerables a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>.Como se indicó anteriormente, en el Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> se estipu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> quelos Estados parte “adoptarán medidas o reforzarán <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s ya existentes, recurriendo enparticu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> cooperación bi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>teral o multi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>teral, a fin <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mitigar factores como <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pobreza,el sub<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>sarrollo y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> falta <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> oportunida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s equitativas que hacen a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>,especialmente <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s mujeres y los niños, vulnerables a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>” (art. 9) (véase el recuadro 75).Recuadro 75. Iniciativas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prevención que se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ben aplicar en cooperación c<strong>on</strong> otros países“El Presi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nte establecerá y llevará a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> práctica iniciativas internaci<strong>on</strong>ales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stinadas afomentar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s oportunida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s ec<strong>on</strong>ómicas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s posibles víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> comomedio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>salentar<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>. Esas iniciativas podrán incluir:1) Programas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> microcréditos, capacitación en <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>sarrollo empresarial, capacitación en<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>sarrollo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> aptitu<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s y asesoramiento <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>boral;2) Programas para promover <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> participación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> mujer en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> adopción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cisi<strong>on</strong>esec<strong>on</strong>ómicas;3) Programas para impedir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>serción esco<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r, tanto primaria como secundaria, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> losniños, en particu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s niñas, y para orientar a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> que hayan sido víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>;4) E<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>boración <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> programas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> estudios re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>ados c<strong>on</strong> los peligros <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>;5) Subsidios a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s organizaci<strong>on</strong>es no gubernamentales para impulsar y fomentar el papel y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>capacidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> mujer en los p<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>nos político, ec<strong>on</strong>ómico, social y educaci<strong>on</strong>al en su respectivopaís.”Estados Unidos, Ley re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tiva a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> protección <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>violencia, 2000, sección 106 a)6.9 El papel <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentarios en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> promoción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> cooperación internaci<strong>on</strong>alpara combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>E<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>borar legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción apropiada que siente amplias bases jurisdicci<strong>on</strong>ales para investigar yprocesar los casos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>Examinar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción naci<strong>on</strong>al y el c<strong>on</strong>junto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>dos bi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>terales y multi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>terales enmateria <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> extradición y asistencia judicial recíproca para asegurar que en ellos se abarquea<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cuadamente <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y que haya mecanismos mo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rnos y eficaces <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cooperación internaci<strong>on</strong>al en asuntos penalesEstudiar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> posibilidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> rec<strong>on</strong>ocer <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>vención <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Delincuencia Organizada como<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> base jurídica <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> extradición y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> asistencia judicial recíprocaE<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>borar y ratificar acuerdos bi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>terales y multi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>terales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> extradición y asistencia judicialrecíproca, según sea necesario; en esos acuerdos se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>be prever <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> cooperación en materia<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> investigación y enjuiciamiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>72


E<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>borar y ratificar acuerdos bi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>terales y multi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>terales para proteger, ayudar y repatriar a<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>E<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>borar y ratificar acuerdos bi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>terales y multi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>terales para promover <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> cooperación entre<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s autorida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s encargadas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> reprimir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>Asegurar que los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>borales rec<strong>on</strong>ocidos a nivel internaci<strong>on</strong>al formen parte <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> todoacuerdo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> libre comercio que se c<strong>on</strong>cierteE<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>borar y ratificar acuerdos bi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>terales y multi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>terales para hacer frente a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s causasfundamentales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> seres humanosCAPÍTULO 7VIGILANCIA Y PRESENTACIÓN DE INFORMES SOBRE LASACTIVIDADES DESTINADAS A COMBATIR LA TRATA DE PERSONAS7.1 IntroducciónEl objetivo final <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> vigi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ncia y presentación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> informes sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s políticas y medidasgubernamentales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stinadas a combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> es establecer un mecanismoeficaz que garantice que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s promesas se hagan realidad y que se apliquen <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sdisposici<strong>on</strong>es jurídicas y administrativas corresp<strong>on</strong>dientes. Se necesita un mecanismoa<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cuado, por el cual se puedan medir esos progresos, y los legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>dores, en el marco <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>sus resp<strong>on</strong>sabilida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> vigi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ncia, tienen un papel importante y único que cumplir a eserespecto. Asimismo, cuentan c<strong>on</strong> diversos mo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>los entre los cuales pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n elegir parae<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>borar ese mecanismo.Los mecanismos regi<strong>on</strong>ales, aunque en ellos se hace hincapié en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> importancia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>evaluación y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> presentación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> informes, han <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>jado a los Estados en libertad para utilizarel o los mecanismos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> presentación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> informes que, a su juicio, les c<strong>on</strong>vengan más. Porejemplo, en el P<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Acción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> OSCE <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Trata <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Pers<strong>on</strong>as se recalca <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>importancia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> vigi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ncia y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> presentación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> informes y se recomienda elestablecimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mecanismos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> coordinación y seguimiento. A<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>más, se recomienda alos Estados que nombren un órgano u otra entidad supervisora naci<strong>on</strong>al para que supervise<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s activida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s instituci<strong>on</strong>es públicas, así como <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> aplicación<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho interno en dicho campo.Asimismo, en el C<strong>on</strong>venio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l C<strong>on</strong>sejo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Europa <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> seres humanos (art. 29,párr. 4) se dice lo siguiente:“Las Partes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berán prever el nombramiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> P<strong>on</strong>entes Naci<strong>on</strong>ales o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> otrosmecanismos encargados <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l seguimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s activida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>realizadas por <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s instituci<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Estado y el cumplimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s obligaci<strong>on</strong>es previstaspor <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción naci<strong>on</strong>al.”Los legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>dores se encuentran en una posición única que les permite movilizar fuerzas a fin<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> establecer sólidos mecanismos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> presentación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> informes y, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esa manera, encauzarpolíticas progresivamente más eficaces para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. Entre losdistintos mo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>los posibles a los que los legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>dores pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n recurrir c<strong>on</strong> ese fin,73


utilizándolos por separado o en forma combinada, figuran <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> oficina <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tor naci<strong>on</strong>al,diversos comités par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentarios y audiencias par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentarias y grupos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> tareasinterministeriales. En todos esos casos, el po<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>r ejecutivo informa al po<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>r legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivo, al queincumbe <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> vigi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ncia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s políticas gubernamentales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>.7.2 Re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tor naci<strong>on</strong>alEl nombramiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tor naci<strong>on</strong>al sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> es una manera <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> hacerque el gobierno rinda cuenta <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s políticas que aplica para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>.Frecuentemente, ese mo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lo entraña <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>signación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un ministerio naci<strong>on</strong>al para quecump<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s funci<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tor, reúna <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> información pertinente <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> todos los organismosinteresados y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> presenta al órgano <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> vigi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ncia competente <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l po<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>r legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivo (véase elrecuadro 76).Recuadro 76. El c<strong>on</strong>cepto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tor naci<strong>on</strong>alEn <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Dec<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ración Ministerial <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> La Haya re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tiva a directrices europeas sobre medidas eficacespara prevenir y <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g>r <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mujeres c<strong>on</strong> fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotación sexual, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 1997, sepuntualizó el c<strong>on</strong>cepto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tores naci<strong>on</strong>ales cuando se recomendó que éstos informaran alos gobiernos sobre el alcance <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mujeres y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s medidas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prevención y <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> alrespecto; que formu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ran criterios para informar sobre el alcance, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> índole y los mecanismos<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mujeres y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> eficacia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s políticas y medidas re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>adas c<strong>on</strong> ese fenómeno; yque se los alentara a cooperar c<strong>on</strong> regu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ridad.Los re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tores naci<strong>on</strong>ales pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n ser entida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s gubernamentales in<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>pendientes oministerios naci<strong>on</strong>ales. Por ejemplo, en Suecia, en 1998, se nombró a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Junta Naci<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>Policía re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tor naci<strong>on</strong>al sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mujeres. El re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tor co<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>bora c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> policía paradocumentar los casos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, que se recogen en un “informe <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> situación” que se publicaanualmente. El informe también c<strong>on</strong>tiene una “propuesta <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> medidas” para que el Gobiernoaplique <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s recomendaci<strong>on</strong>es c<strong>on</strong>tenidas en el informe.En 2001, los Países Bajos nombrar<strong>on</strong> también a un re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tor naci<strong>on</strong>al sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>formidad c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Dec<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ración Ministerial <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> La Haya. Se le encargó queinformara anualmente sobre el problema <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y formu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>rarecomendaci<strong>on</strong>es re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivas a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> aplicación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción neer<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>sa para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>.7.3 Comités par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentariosLos comités par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentarios encargados <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> vigi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> actuación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l gobierno en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y facultados para investigar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>bor gubernamental a eserespecto pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n ser tanto los autores como los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stinatarios <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los informes pertinentes.Esos comités pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n ocuparse c<strong>on</strong>cretamente <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> o tener atribuci<strong>on</strong>esmás amplias, como los comités <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> política exterior, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mujer y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l niño u otros temas c<strong>on</strong>exos.Por ejemplo, los Estados Unidos vigi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> e informan al respecto enaudiencias especiales en el C<strong>on</strong>greso. La celebración <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> audiencias <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> investigación y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>tipo legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivo es una <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s formas que adopta <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> vigi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ncia en el C<strong>on</strong>greso. El C<strong>on</strong>gresoestá implícitamente autorizado a ello, en ese c<strong>on</strong>texto, en virtud <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>stitución <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> losEstados Unidos, que le rec<strong>on</strong>oce <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> facultad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> realizar activida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> investigación yvigi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ncia como asamblea representativa que promulga <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s leyes. A<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>más, los po<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>resc<strong>on</strong>stituci<strong>on</strong>ales expresos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l C<strong>on</strong>greso, como el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>signar f<strong>on</strong>dos y promulgar leyes, le74


imp<strong>on</strong>en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> obligación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>ocer en <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>talle los programas y políticas fe<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rales. Lavigi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ncia que ejerce <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l C<strong>on</strong>greso sirve no so<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mente como freno <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l po<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>r ejecutivorespecto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s políticas fe<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rales, sino que pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>ducir también a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> e<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>boración <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nuevas leyes en el po<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>r legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivo. Varios comités en ambas cámaras <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l C<strong>on</strong>gresocelebran regu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>rmente audiencias especiales sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>.En el Canadá, el Comité permanente sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> situación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> mujer en el Canadá publicó enfebrero <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2007 un informe que abarcaba diversos aspectos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. En <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>recomendación 18 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l informe, el Comité instó a que se nombrara a un re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tor naci<strong>on</strong>al parareunir y analizar datos sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y para que presentara todos los años uninforme al Par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mento. El Comité recomendó que el re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tor naci<strong>on</strong>al tuviera por tareac<strong>on</strong>sultar c<strong>on</strong> los interesados sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> mejor manera <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> aplicar un sistema <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> reunión yrastreo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> datos que protegiera <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> integridad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> información <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> policía y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>. En 1999 se estableció, a nivel fe<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ral, un grupo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> trabajo inter<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>partamental sobre<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, copresidido por los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>partamentos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> justicia y re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>es exteriores,En España, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Cortes publicar<strong>on</strong> en 2003 y 2007 sendos informes que c<strong>on</strong>tenían una serie<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> recomendaci<strong>on</strong>es al Gobierno, incluida <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sugerencia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> adoptar medidas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>sensibilización, fomento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> capacidad, protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas y cooperacióninternaci<strong>on</strong>al en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>.Un aspecto importante es que esa actuación par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentaria crea el foro perfecto parac<strong>on</strong>sultar a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedad civil, dado que esos comités pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n organizar foros públicos einvitar a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s organizaci<strong>on</strong>es no gubernamentales interesadas en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> cuestión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> aformu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r recomendaci<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> política. Por ejemplo, el Comité Permanente sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> situación<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> mujer en el Canadá escuchó los puntos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> vista sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> política gubernamental que lepresentar<strong>on</strong> organizaci<strong>on</strong>es no gubernamentales, junto c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s siguientes recomendaci<strong>on</strong>essobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s políticas para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>: se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>bería c<strong>on</strong>sultar a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sorganizaci<strong>on</strong>es no gubernamentales sobre directrices, reg<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentaci<strong>on</strong>es y servicios futuros;se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berían facilitar recursos financieros para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prestación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> servicios a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>; se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berían c<strong>on</strong>certar arreglos dignos y seguros para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas que<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>seen volver a su país; <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Canadá <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>bería c<strong>on</strong>tener disposici<strong>on</strong>es sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>protección y los servicios a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas; y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> que no s<strong>on</strong> víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, ensentido estricto, pero sí víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotación y otros <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos penales, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berían recibiralgún tipo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> protección para que no se <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>porte automáticamente en caso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> dar ac<strong>on</strong>ocer su situación.A<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>más, los par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentos pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n valerse <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> su facultad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> presentar moci<strong>on</strong>es o formu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>c<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>raci<strong>on</strong>es para seña<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> atención pública <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y preocupaci<strong>on</strong>esc<strong>on</strong>exas, sensibilizando <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esa manera sobre esas cuesti<strong>on</strong>es al propio par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mento y alpúblico. Por ejemplo, en 2002 se presentó <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> siguiente moción en el Par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Escocia:“Que el Par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mento expresa su profunda preocupación por <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> a nivelinternaci<strong>on</strong>al c<strong>on</strong> fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotación sexual; observa que, según los informes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Anti-S<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>very Internati<strong>on</strong>al, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños y mujeres <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Europa oriental, China y África se estáextendiendo a Escocia por medio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> re<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lincuencia organizada; c<strong>on</strong><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>na esapráctica, que c<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ra como el comercio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> vida mo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rna y que entrañaraptos, engaños, chantaje, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> amenaza <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> actos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> violencia y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> servidumbre por <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>udas;a<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>más, observa que ese comercio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>plorable obliga a mujeres y niños vulnerables a75


prostituirse por poco o ningún dinero ante el temor <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> cooperación c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sautorida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s pueda dar lugar a represalias <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> ellos o sus familiares o a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>portación;felicita a ECPAT Internati<strong>on</strong>al, Anti-S<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>very Internati<strong>on</strong>al y el Servicio Naci<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>Inteligencia Criminal, que han investigado, rastreado y dado a c<strong>on</strong>ocer diversos casos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>; acoge c<strong>on</strong> beneplácito el Protocolo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Naci<strong>on</strong>es Unidas <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, el proyecto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cisión marco <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Unión Europea para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, que, cuando se haya aprobado, obligará a todos los Estados miembros aincorporar en su <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho interno, en un p<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>zo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> dos años, normas para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>prohibición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong> fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotación sexual en el proyecto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ley sobrenaci<strong>on</strong>alidad, inmigración y asilo y los p<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>nes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l po<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>r ejecutivo escocés <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> introducirenmiendas en el proyecto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ley sobre justicia penal (en Escocia), durante su segundaetapa, a fin <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> hacia Escocia y jurisdicci<strong>on</strong>es vecinas se c<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>reun <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito penal, y estima que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> cuestión se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>bería <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>batir a f<strong>on</strong>do y que <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>beríanformu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>rse y examinarse propuestas legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivas para prohibir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, introducir sentenciasmás severas por <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños y disp<strong>on</strong>er el cuidado y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> sus familias.”7.4 Grupos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> tareas interministerialesLa función <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> vigi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r y presentar informes también se ha encomendado a grupos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> tareasmultiinstituci<strong>on</strong>ales para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. Muchos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esos grupos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> tareasespeciales realizan investigaci<strong>on</strong>es e informan sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> situación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s medidas gubernamentales para combatir el fenómeno. En los Estados Unidos, en 2003,en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> renovación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> autorización para proteger a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, se encomendar<strong>on</strong> al Departamento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Justicia, como miembro <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l grupo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>tareas para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, misi<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> vigi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ncia y presentación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> informes.Como lo estipuló el C<strong>on</strong>greso, los informes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ben c<strong>on</strong>tener información sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sactivida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los organismos fe<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stinadas a aplicar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s disposici<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> leymenci<strong>on</strong>ada.Otros países han establecido grupos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> tareas interministeriales cuyas funci<strong>on</strong>es abarcan <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>investigación y presentación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> informes sobre el fenómeno y sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s medidasgubernamentales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stinadas a combatirlo.En Rumania, en 2001, el Gobierno estableció un grupo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> trabajo interministerialencargado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> coordinar y evaluar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s activida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s encaminadas a prevenir y combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. El grupo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> trabajo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>be publicar un informe en el que se vigilen e<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>lcance <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l problema y los esfuerzos realizados en Rumania para resolverlo. Comoresultado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s activida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l grupo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> trabajo, se adoptar<strong>on</strong> dos medidas importantes:en 2001 se aprobó una nueva ley (ley 678) para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y en 2004 seaprobó un p<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acción naci<strong>on</strong>al para prevenir y combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños.En Bulgaria, en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Ley para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2003, se estipuló elestablecimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una comisión naci<strong>on</strong>al que promoviera <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> investigación, el análisis y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>presentación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> informes estadísticos sobre datos re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivos a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>.En Croacia, el comité naci<strong>on</strong>al para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> supresión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, establecidoen 2003, preparó un informe sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> aplicación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l p<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acción naci<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2003.El Comité naci<strong>on</strong>al está integrado por representantes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> todos los ministerios y organismosgubernamentales competentes, el Par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mento; <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> oficina <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Fiscal General y76


epresentantes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s organizaci<strong>on</strong>es no gubernamentales y los medios <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> información.En Moldova, el comité naci<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> aprobó en noviembre<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2001 un p<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n naci<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acción, en el que se preveían medidas que se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>bían adoptarpara prevenir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> por medio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> investigación y evaluación. Como seestipuló en el p<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acción, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> evaluación incluía investigaci<strong>on</strong>es sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s dimensi<strong>on</strong>es<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l problema, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> i<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntificación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s causas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> vulnerabilidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>terminados grupos sociales y los métodos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> captación. El Gobierno pidió que seestablecieran una base <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> datos uniforme y un centro <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> investigaci<strong>on</strong>es sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>.En Grecia, en el Ministerio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Or<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n Público, se estableció en 2001 un grupo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> tareassobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>; en 2004 se estableció un comité especialencargado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> redactar un p<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acción para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. Vigi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r losprogresos que haga el Gobierno al respecto es una <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s priorida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l comité especial.En Luxemburgo, el Ministerio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Justicia coordina <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s activida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, en estrecha cooperación c<strong>on</strong> el Comisi<strong>on</strong>ado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Derechos Humanos, elMinisterio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Igualdad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Oportunida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s y el Ministerio para el A<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>nto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Mujer.En M<strong>on</strong>tenegro, los organismos estatales pertinentes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ben presentar a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Oficina <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lCoordinador Naci<strong>on</strong>al informes en que se documente <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> aplicación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> estrategia naci<strong>on</strong>al<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>.En Egipto, se estableció en 2007 un comité naci<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> coordinación para combatir yprevenir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. Se <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un órgano c<strong>on</strong>sultivo al que pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n recurrir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sautorida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s e instituci<strong>on</strong>es naci<strong>on</strong>ales y que formu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> recomendaci<strong>on</strong>es al C<strong>on</strong>sejo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>Ministros.En los Emiratos Árabes Unidos, el Comité Naci<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Lucha <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Trata <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Pers<strong>on</strong>ascumple un doble mandato: en primer lugar, coordina <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s activida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los ministerios y<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>partamentos fe<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rales que se esfuerzan por eliminar los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>litos re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>ados c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y, en segundo lugar, vigi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> estrictamente <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> aplicación a cabalidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sdisposici<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. El Comité también estáautorizado para preparar informes sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> activida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s naci<strong>on</strong>ales realizadas para combatir<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>.7.5 El papel <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentarios en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> vigi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ncia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s activida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> presentación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> informes al respectoEstablecer un comité par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentario especial sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>Nombrar un re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tor naci<strong>on</strong>al que vigile <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> e<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>boración y aplicación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> medidas paraprevenir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> a nivel naci<strong>on</strong>alPedir que se hagan investigaci<strong>on</strong>es y se reúnan datos sobre el alcance <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l problema<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s mejores prácticas para combatir ese fenómenoInvestigar vio<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>es c<strong>on</strong>cretas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> y buscaruna solución <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l problema, así como <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> manera <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prestar asistenciaAsegurar que se presenten informes oportunos y exhaustivos a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>ferencia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sPartes en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>vención <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Delincuencia OrganizadaPedir información a los organismos gubernamentales encargados <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>77


Vigi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> aplicación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una política exterior caracterizada por <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> cooperacióninternaci<strong>on</strong>al en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>Vigi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r y evaluar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> aplicación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los p<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>nes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acción naci<strong>on</strong>ales para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>Asignar los f<strong>on</strong>dos necesarios para ejecutar programas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stinados a combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, incluida <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> ayuda a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>Aprobar resoluci<strong>on</strong>es y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>c<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>raci<strong>on</strong>es en que se c<strong>on</strong><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ne <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y pedirque se intensifique <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> ese fenómeno en el par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentoCAPÍTULO 8POTENCIACIÓN DEL PAPEL DE LA SOCIEDAD CIVILLA HISTORIA DE JELENAJelena nunca c<strong>on</strong>oció a su verda<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ro padre. Se crió en Europa junto a su madre, su padrastroy su hermano menor. Cuando cumplió los doce años, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> madre murió <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cáncer y el padrastro<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> vendió <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> inmediato a dos hombres por 8.000 dó<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>res al tiempo que vendía al hermano aotro grupo.Jelena fue obligada a c<strong>on</strong>vivir c<strong>on</strong> los dos hombres, quienes <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> utilizaban como criada y esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vasexual. La obligaban a robar y mendigar y tenía que entregarles todo el dinero que recogía.Sólo le permitían guardar una pequeña suma para sus gastos más indispensables. Más tar<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>,para ganar más dinero aún, sus captores <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> mandar<strong>on</strong> a otro país europeo.Allí <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> policía <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>tuvo cinco veces por carterismo y terminó internada en un albergue. Aunquele <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cía al pers<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l albergue que no quería robar, se escapaba c<strong>on</strong>tinuamente. Loshombres que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> habían capturado le habían advertido que su hermano sería castigado si el<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>no se escapaba <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l albergue o cualquier otra institución, c<strong>on</strong> lo cual c<strong>on</strong>tinuaba robando.Cuando cumplió 14 años, Jelena fue <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>tenida y enviada a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> cárcel por tres meses y medi<strong>on</strong>uevamente por carterismo. Sus dos explotadores c<strong>on</strong>siguier<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> un abogado <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> fecha en quesería puesta en libertad y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> estaban esperando cuando salió <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> correcci<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> menores. Aldía siguiente estaba <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> nuevo robando, pero esta vez tenía un p<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n. Se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>jó <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>liberadamentecapturar in fraganti por <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> policía para que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>naran <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> nuevo a prisión y po<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>r escaparasí <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> sus captores. El p<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n tuvo éxito: <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> policía <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>tuvo inmediatamente y fue c<strong>on</strong><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nada asiete meses <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cárcel. Cuando se enteró <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l día en que volvería a ser libre, Jelena le pidió a untrabajador social <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prisión que se pusiera en c<strong>on</strong>tacto c<strong>on</strong> el albergue, ya que c<strong>on</strong>fiaba en elpers<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esa institución y quería que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> llevaran allí. Y, en efecto, allí <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> tras<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>dar<strong>on</strong>secretamente cuando quedó en libertad.En el albergue Jelena se sentía segura y tranqui<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> y, al poco tiempo, empezó a recibir atenciónpsicológica durante tres semanas en una clínica especializada. Después <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>miento inicialc<strong>on</strong>tinuó recibiendo ayuda psicológica.En vista <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que Jelena pidió que le ayudaran para que sus explotadores fueran procesados, elpers<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l albergue co<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>boró c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> policía para que se reabriera el juicio. En el entretanto,Jelena obtuvo un permiso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> resi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ncia, recibió protección en calidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> testigo y el alberguele ayudó a en<str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g>r un trabajo.Por <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> seguridad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Jelena durante el juicio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los dos hombres, se le prometió que podríapermanecer en una habitación separada mientras <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> interrogaban por vi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>oc<strong>on</strong>ferencia.Desafortunadamente, por un error administrativo <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> habitación no estaba disp<strong>on</strong>ible y, peor aún,Jelena tropezó c<strong>on</strong> uno <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> sus antiguos explotadores minutos antes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que comenzara eljuicio. Presa <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l miedo, se negó a <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>c<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>rar. El juez estuvo a punto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> imp<strong>on</strong>erle una c<strong>on</strong><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>napor no testificar. El albergue intervino para impedirlo. Sin embargo, sus explotadores sólopudier<strong>on</strong> ser c<strong>on</strong><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nados por cargos menores y el fiscal tuvo que retirar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> acusación principal78


<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>.A pesar <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ese resultado, Jelena, que actualmente está a punto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cumplir 19 años, goza <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>estabilidad psicológica y trabaja como aprendiz en algún lugar <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Europa. Todavía mantiene elc<strong>on</strong>tacto c<strong>on</strong> el albergue y recibe su apoyo.8.1 Principio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> participaciónLa participación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedad civil es un comp<strong>on</strong>ente fundamental <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> todo enfoque integral<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. Las organizaci<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedad civil apoyan esa<str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> a diversos niveles y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>spliegan una amplia diversidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> activida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s, entre el<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s:• Sensibilización: informan al público acerca <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>terminadas cuesti<strong>on</strong>es• Promoción: influyen en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> opinión pública respecto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> temas c<strong>on</strong>cretos• Vigi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ncia: evalúan los progresos realizados en el cumplimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los compromisos<str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g>ídos por otros interesados• Investigación: c<strong>on</strong>tribuyen a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> reunión y análisis <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> datos• Re<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s: se ocupan <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> coordinación y asociación c<strong>on</strong> otras organizaci<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sociedad civil activas en esa esfera• Servicios directos: prestan asistencia a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas brindándoles apoyo médico,psicológico y jurídico• Formu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> políticas: influyen en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s políticas naci<strong>on</strong>ales e internaci<strong>on</strong>ales enmateria <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>.La sociedad civil es un asociado fundamental en todas <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s iniciativas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prevención,protección y enjuiciamiento. Las organizaci<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedad civil ayudan a los gobiernosa i<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntificar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> y les ofrecen servicios directos como asistencia jurídica,atención médica y ayuda psicológica a lo <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>rgo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s actuaci<strong>on</strong>es judiciales; pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nc<strong>on</strong>tribuir asimismo a un proceso digno <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> repatriación (cuando tal es el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>seo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima)y reinserción, o <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> integración en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> nueva sociedad cuando se otorga a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> víctima <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>dición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> resi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nte.El Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> estipu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> que los Estados parte <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ben cooperar c<strong>on</strong><str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s organizaci<strong>on</strong>es no gubernamentales en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> adopción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> medidas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prevención paracombatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> medidas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> asistencia y protección. En el párrafo 3 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l artículo 9 sepi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> a los Estados parte que adopten medidas para prevenir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, y serecomienda que:“Las políticas, los programas y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>más medidas que se adopten <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>formidad c<strong>on</strong> elpresente artículo, incluirán cuando proceda, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> cooperación c<strong>on</strong> organizaci<strong>on</strong>es nogubernamentales, otras organizaci<strong>on</strong>es pertinentes y otros sectores <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedadcivil.”De manera análoga, en el artículo 6 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Protocolo se establece que:“Cada Estado parte c<strong>on</strong>si<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rará <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> posibilidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> aplicar medidas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stinadas a prever<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> recuperación física, psicológica y social <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>,incluso, cuando proceda, en cooperación c<strong>on</strong> organizaci<strong>on</strong>es no gubernamentales,otras organizaci<strong>on</strong>es pertinentes y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>más sectores <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedad civil.”79


El C<strong>on</strong>venio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l C<strong>on</strong>sejo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Europa <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> seres humanos, al tiempo queespecifica en el párrafo 6 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l artículo 5 y en el párrafo 5 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l artículo 12 <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s medidas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>prevención y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> protección que <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berán tomarse en cooperación c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s ONG y otrossectores <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedad civil, aborda más explícitamente el papel <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedad civil alestablecer, en el artículo 35, que:“Cada una <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Partes alentará a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s autorida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s y a los funci<strong>on</strong>arios públicos a quecooperen c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s organizaci<strong>on</strong>es no gubernamentales y c<strong>on</strong> otras organizaci<strong>on</strong>espertinentes y los miembros <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedad civil en el establecimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> asociaci<strong>on</strong>esestratégicas c<strong>on</strong> el propósito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> lograr <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> finalidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l presente C<strong>on</strong>venio.”El C<strong>on</strong>venio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l C<strong>on</strong>sejo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Europa, en tres importantes artículos, exhorta a los Estados a:Dar a c<strong>on</strong>ocer en mayor medida el papel <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedad civil en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> i<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntificación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>manda como <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> raíz <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> (art.6 b));Facilitar a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> información necesaria para p<strong>on</strong>erse en c<strong>on</strong>tacto c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s ONGpertinentes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> su país <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> origen a fin <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> que les ayu<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n en su repatriación (art. 16, párr. 6);Adoptar medidas para proteger <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> toda retaliación o intimidación durante <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s actuaci<strong>on</strong>espenales a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s ONG que prestan asistencia a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> (art. 28, párr. 4).Para po<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>r funci<strong>on</strong>ar eficazmente, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedad civil necesita un margen <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acción y el apoyo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los gobiernos. Se requiere que los legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>dores expresen su compromiso <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> fortalecer a<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedad civil a nivel naci<strong>on</strong>al e internaci<strong>on</strong>al, a fin <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> crear un marco en el que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s ONG y<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s asociaci<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedad civil puedan florecer y realizar sus programas en formasostenible (véase recuadro 77).Recuadro 77. Legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción para fortalecer <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedad civil“El Estado procurará fortalecer el papel <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s instituci<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedad civil y apoyar,fomentar y preservar su in<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>pen<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ncia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> forma coherente c<strong>on</strong> los medios pacíficosnecesarios para que logren sus objetivos legítimos. Esta tarea se coordinará mediante leyes.”Iraq, C<strong>on</strong>stitución, artículo 43Aunque <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedad civil pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> diversas formas y en paísesdiferentes se aplican mo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>los diferentes, es fundamental que participe plenamente en todainiciativa gubernamental <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>. Es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ber <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>dores garantizar y alentar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>participación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedad civil no sólo mediante su inclusión en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s políticas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, sino también mediante <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> asignación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> financiación a<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cuada y suficientepara lograrlo. Por ejemplo, el P<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n naci<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Ind<strong>on</strong>esia para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> eliminación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mujeres y niños, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2002, propugna un enfoque integral <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>,que incluya a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedad civil, en especial <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s ONG, los sindicatos, los medios académicos ylos activistas.Ejemplos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> activida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedad civilLas organizaci<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedad civil <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g>n <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> seres humanos<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>splegando activida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s diversas a nivel local, naci<strong>on</strong>al, regi<strong>on</strong>al e internaci<strong>on</strong>al.Agir pour les Femmes en Situati<strong>on</strong> Précaire (AFESIP) <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Camboya, una ONG comunitariafundada en 1996, apoya el esfuerzo que realizan <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas locales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>para volverse a integrar en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedad. Las mujeres y niños que llegan a ese centro tras serrescatados reciben <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> bienvenida <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l pers<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> AFESIP: el director, un voluntario, un80


c<strong>on</strong>sejero, un psicólogo y un médico. El objetivo que persigue el centro es que losresi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntes lleguen a ser autónomos (sobre todo financieramente) ofreciéndoles <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>oportunidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> en<str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g>r un empleo u organizar su propio negocio. AFESIP impartecapacitación profesi<strong>on</strong>al acor<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s oportunida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l mercado local, el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>sarrollo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lpaís y los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>seos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cada resi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nte. Se ofrece capacitación, entre otras cosas, en costura,administración <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l hogar, peluquería, administración <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> pequeños negocios, tejido,producción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> artesanías, cursos breves sobre generación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ingresos y capacitación entrabajo social c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> posibilidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> empleo más a<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>nte c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> propia AFESIP.ASTRA, una ONG serbia, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>nzó en 2008 una campaña naci<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>.La campaña incluye anuncios por televisión, cuñas radiales, val<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s y carteles publicitarios enciuda<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> todo el país c<strong>on</strong>ocidas por ser lugares <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotación o captación. Sedistribuyen folletos dirigidos a los jóvenes en los que se les informa <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los peligros <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s formas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> obtener ayuda. Todo el material difundido incluye elnúmero telefónico <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> urgencia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ASTRA, al que se pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> l<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mar para solicitar informacióny asistencia. Entre 2002 y 2008, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> línea <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> emergencia recibió más <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 7.500 l<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>madas,principalmente <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>.Otro ejemplo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> campaña innovadora <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> sensibilización es una interesante dramatizaciónradial producida por Community Media for Development, organización c<strong>on</strong> se<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> enJohannesburgo. La historia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 13 capítulos, titu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>da “Change”, fue distribuida a estaci<strong>on</strong>es<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> radio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Mozambique y Zambia c<strong>on</strong> el fin <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> aumentar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>ciencia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los peligros <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>migración irregu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. La serie sigue a una familia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mujerescomerciantes que terminan sin querer involucradas en un escándalo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> mafia y en unared c<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>stina <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> seres humanos. Mediante <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s experiencias vividas por esasmujeres y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> gente que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s ro<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>a se alienta a los oyentes a hacer preguntas sobre unadiversidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cuesti<strong>on</strong>es re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>adas c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> migración. Como parte<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esa iniciativa, en un manual para periodistas y organizaci<strong>on</strong>es comunitarias se ofreceinformación para estimu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r entre ellos el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>bate sobre los pers<strong>on</strong>ajes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l drama y losproblemas a que se ven c<strong>on</strong>fr<strong>on</strong>tados.Varias ONG participan activamente en todo el mundo en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>figuración <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> políticas einstrumentos jurídicos internaci<strong>on</strong>ales. Durante <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> negociación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Protocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s organizaci<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedad civil cumplier<strong>on</strong> un importante papel, enparticu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r dos gran<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s alianzas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ONG, el Human Rights Caucus y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Coaliti<strong>on</strong> AgainstTrafficking in Pers<strong>on</strong>s.8.2 Comp<strong>on</strong>ente estructural <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedad civilEl c<strong>on</strong>cepto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> sociedad civil se pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> dividir en sentido amplio en dos comp<strong>on</strong>entesprincipales: uno estructural y otro público. El comp<strong>on</strong>ente estructural es el que c<strong>on</strong>forman<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s propias ONG e incluye entida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ámbito local, naci<strong>on</strong>al e internaci<strong>on</strong>al, y elcomp<strong>on</strong>ente público representa al público en general.Hay dos mo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>los principales para dar participación a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s organizaci<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedad civilen <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s iniciativas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los gobiernos para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>: el “mo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>representación” y el “mo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>sulta”.81


Mo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> representaciónEl mo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> representación, que es el mo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lo más inclusivo para lograr <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> plenaparticipación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s organizaci<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedad civil en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s iniciativas gubernamentales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, c<strong>on</strong>lleva <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> inclusión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> representantes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s ONGpertinentes en un órgano interinstituci<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> ámbito naci<strong>on</strong>al al que se c<strong>on</strong>fía <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> aplicación<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s políticas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> (véase recuadros 78 a 80).Recuadro 78. Participación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s ONG mediante <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> inclusión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> sus representantes en unórgano interinstituci<strong>on</strong>al“En virtud <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> presente Ley se establece un C<strong>on</strong>sejo Interinstituci<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, que estará integrado por [...]. Tres (3) <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>legados <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s ONG, en representación<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s mujeres, los trabajadores filipinos en el extranjero y los niños, respectivamente, quehayan <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mostrado en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> práctica su compromiso c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prevención y represión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. La candidatura <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>legados será presentada por los representantes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lorganismo gubernamental en el C<strong>on</strong>sejo, c<strong>on</strong> miras a su nombramiento por el Presi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nte porun período <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> tres años.”Filipinas, Ley <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> (RA Núm. 9208) <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2003, sección 20, párrafo g)“Se establecerá un órgano <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nominado C<strong>on</strong>sejo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>.El C<strong>on</strong>sejo estará compuesto por diversos ministerios y no más <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> tres <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> enrepresentación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> organizaci<strong>on</strong>es no gubernamentales u otras organizaci<strong>on</strong>es pertinentes queposean experiencia a<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>cuada en los problemas y cuesti<strong>on</strong>es re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>ados c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, comprendidos <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> protección y el apoyo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>.”Ma<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sia, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, artículo 6Recuadro 79. Participación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s ONG mediante su inclusión en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s iniciativas para prestarservicios a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>“Las víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> recibirán atención física, psicológica y social, así comoasesoramiento e información c<strong>on</strong> respecto a sus <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos. Esta asistencia <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> proporci<strong>on</strong>arán<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s entida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s gubernamentales competentes en coordinación c<strong>on</strong> organizaci<strong>on</strong>es nogubernamentales y otros sectores <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedad civil.”República Dominicana, Ley 137-03 sobre tráfico ilícito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> migrantes y <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2003, artículo 10“Los organismos estatales encargados <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> protección, asistencia, rehabilitación y reinserción<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas (legales) <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berán, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>formidad c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> presente Ley yotras disposici<strong>on</strong>es legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivas pertinentes, cooperar c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s organizaci<strong>on</strong>es internaci<strong>on</strong>ales,<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s entida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s jurídicas sin ánimo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> lucro que operan en Georgia y otras instituci<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sociedad civil.”Georgia, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2006, artículo 17, párrafo 2Recuadro 80. Participación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s ONG en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prevención <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>“Las autorida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s estatales [c<strong>on</strong> el propósito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> reprimir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>] cooperarán c<strong>on</strong><str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s organizaci<strong>on</strong>es internaci<strong>on</strong>ales, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s entida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s jurídicas sin ánimo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> lucro que operan enGeorgia y otras instituci<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedad civil.”Georgia, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2006, artículo 6, párrafo 7Mo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>sultaC<strong>on</strong> arreglo al mo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>sulta, en cambio, se da a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s ONG una participación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> índolec<strong>on</strong>sultiva, en representación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una entidad gubernamental a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> que se haya c<strong>on</strong>fiado <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>aplicación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s políticas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>. Los representantes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s organizaci<strong>on</strong>es<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedad civil que se ocupan <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> cuestión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> serán, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acuerdoc<strong>on</strong> el mandato legal recibido, <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g>tadas regu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>rmente por el gobierno en calidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>sultoras. Esa tarea pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> incluir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> presentación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> testim<strong>on</strong>ios por esas organizaci<strong>on</strong>esen el marco <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> audiencias par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentarias realizadas c<strong>on</strong> el propósito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> formu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r y precisar82


<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s políticas pertinentes, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> inclusión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> dichas organizaci<strong>on</strong>es en calidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>sultoras en<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s investigaci<strong>on</strong>es y análisis realizados por el Par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mento o su <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g>tación como expertosin<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>pendientes en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> evaluación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> dichas políticas. A<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>más, los legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>dores pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ndisp<strong>on</strong>er que el gobierno c<strong>on</strong>sulte a dichas organizaci<strong>on</strong>es en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> reunión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> información y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>aplicación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> políticas, ya que <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s organizaci<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedad civil a menudo poseen elmejor y más completo c<strong>on</strong>ocimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s necesida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s reales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> lossectores vulnerables <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pob<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción (véase recuadro 81).Recuadro 81. Participación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s ONG en calidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> entida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s c<strong>on</strong>sultivas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l gobierno“El [...] Grupo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> tareas interinstituci<strong>on</strong>al encargado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> vigi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>r y combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>”cumplirá “esa tarea en c<strong>on</strong>sulta y c<strong>on</strong> el asesoramiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s organizaci<strong>on</strong>es gubernamentalesy no gubernamentales, entre otras entida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s.”Estados Unidos, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> renovación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> autorización para proteger a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>,<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2005“Las funci<strong>on</strong>es y obligaci<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l órgano central <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> represión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> s<strong>on</strong> [...]establecer <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> comunicación y coordinación c<strong>on</strong> organizaci<strong>on</strong>es internaci<strong>on</strong>ales, organizaci<strong>on</strong>esregi<strong>on</strong>ales, Estados extranjeros, organizaci<strong>on</strong>es no gubernamentales naci<strong>on</strong>ales y extranjerasy obtener asistencia para tareas re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>adas c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> represión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>protección y prestación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> asistencia a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas y su reasentamiento y reinserción.”Myanmar, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2005, artículo 58.3 Comp<strong>on</strong>ente público <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedad civilLa participación pública en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> es fundamental. En primerlugar, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sensibilidad e interés públicos s<strong>on</strong> importantes para exigir cuentas al gobierno. Ensegundo lugar, el público, y en especial los miembros <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s comunida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s más vulnerablesa <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ben tener voz en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> formu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> políticas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prevención por parte <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lgobierno. Los par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentarios, como representantes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l pueblo, están en una posiciónprivilegiada para llegar a su electorado e inferir qué políticas serían más eficaces para paliar<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s causas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> vulnerabilidad. A<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>más, el ciudadano privado, puesto que pertenece a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>scomunida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s que se encuentran <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, pue<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> jugar también unimportante papel en ayudar a i<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntificar<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s cuando c<strong>on</strong>oce el problema y tiene interés en susolución (véase recuadro 82).Recuadro 82. Participación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l público en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s iniciativas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>La legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción ind<strong>on</strong>esia exhorta al público a cooperar en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s tareas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> represión“El público participa mediante <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> ayuda que presta a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> tarea <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prevenir y combatir el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>. La participación pública [....] se logra mediante el suministro <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> informacióno <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>nuncia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s autorida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> represión.”Ind<strong>on</strong>esia, Ley sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2007, artículo 46.8.4 Papel <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentarios en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> potenciación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> función <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedad civilIntensificar el <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>bate y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>liberación públicos sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> cuestión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>C<strong>on</strong>sultar a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedad civil en audiencias par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentarias u otros foros <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> vigi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>nciaCelebrar audiencias públicas en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> que los miembros <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedad civil puedanpresentar sus opini<strong>on</strong>es sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s formas y medios <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>Dar participación a quienes han sido víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> formu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> marcos normativos para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> i<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntificación y protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> otras víctimas83


Alentar a los organismos oficiales que se ocupan <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> acooperar c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s organizaci<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> sociedad civil y establecer c<strong>on</strong> el<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s vínculos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>asociaciónMovilizar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> opinión y el apoyo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l público para respaldar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s políticas gubernamentales<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>Encabezar campañas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> sensibilización pública a fin <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> aumentar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>ciencia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lfenómeno <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>84


ANEXOInstrumentos jurídicos internaci<strong>on</strong>ales, legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción naci<strong>on</strong>al, leyes mo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lo, acuerdosbi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>terales y multi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>terales y p<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>nes naci<strong>on</strong>ales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acción re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>ados c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>A. Instrumentos jurídicos internaci<strong>on</strong>ales re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>ados c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> (enor<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>n cr<strong>on</strong>ológico)C<strong>on</strong>vención sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> servidumbre, el trabajo forzoso e instituci<strong>on</strong>es y prácticas simi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>res<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 1926 (C<strong>on</strong>vención sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 1926)C<strong>on</strong>venio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 1930 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> OIT re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivo al trabajo forzoso u obligatorio, (C<strong>on</strong>venio Núm. 29)C<strong>on</strong>venio para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> represión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prostitución ajenaC<strong>on</strong>vención suplementaria sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> abolición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vos y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s instituci<strong>on</strong>es yprácticas análogas a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitudC<strong>on</strong>vención Americana sobre Derechos HumanosC<strong>on</strong>vención sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> eliminación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> todas <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s formas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> discriminación <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> mujerCarta africana <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los pueblosC<strong>on</strong>vención sobre los Derechos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l NiñoProyecto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> principios rectores <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> OMS sobre el trasp<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>nte <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> órganos humanos(www.who.int/ethics/topics/transp<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ntati<strong>on</strong>_guiding_principles/en/in<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>x.html (en inglés))C<strong>on</strong>vención Internaci<strong>on</strong>al sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> todos los trabajadores migratorios y<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> sus familiaresDec<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ración sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> eliminación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> violencia <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> mujer, resolución 48/104 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> AsambleaGeneral, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 20 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> diciembre <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 1993C<strong>on</strong>vención Interamericana sobre Tráfico Internaci<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Menores(www.oas.org/juridico/spanish/<str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>dos/b-57.html)Estatuto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Roma <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Corte Penal Internaci<strong>on</strong>alC<strong>on</strong>venio sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prohibición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s peores formas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> trabajo infantil y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> acción inmediata para sueliminación, 1999 (C<strong>on</strong>venio Núm. 182), <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Organización Internaci<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l TrabajoProtocolo facultativo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>vención sobre los Derechos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Niño re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivo a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> venta <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños, <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>prostitución infantil y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> utilización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños en <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> pornografíaProtocolo facultativo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>vención sobre los Derechos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Niño re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivo a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> participación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niñosen los c<strong>on</strong>flictos armadosC<strong>on</strong>vención <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Naci<strong>on</strong>es Unidas <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Delincuencia Organizada Transnaci<strong>on</strong>alProtocolo para prevenir, reprimir y sanci<strong>on</strong>ar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, especialmente mujeres y niños, quecomplementa <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>vención <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Naci<strong>on</strong>es Unidas <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Delincuencia Organizada Transnaci<strong>on</strong>alProtocolo <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> el tráfico ilícito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> migrantes por tierra, mar y aire, que complementa <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>vención <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Naci<strong>on</strong>es Unidas <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Delincuencia Organizada Transnaci<strong>on</strong>alComunidad Ec<strong>on</strong>ómica <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los Estados <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> África Occi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntal: <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>c<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ración sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> (www.iss.co.za/Af/RegOrg/unity_to_uni<strong>on</strong>/pdfs/ecowas/6Dechutraf.pdf (en inglés))Decisión marco 2002/629/JHA <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l C<strong>on</strong>sejo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Unión Europea, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 19 <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Julio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2002, re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tiva a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>C<strong>on</strong>vención <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Asociación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Asia meridi<strong>on</strong>al para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Cooperación Regi<strong>on</strong>al sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prevención y<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mujeres y niños c<strong>on</strong> fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prostitución(www.humantrafficking.org/uploads/publicati<strong>on</strong>s/SAARC_C<strong>on</strong>venti<strong>on</strong>_<strong>on</strong>_Trafficking___Prostituti<strong>on</strong>.pdf(en inglés))Principios y Directrices recomendados sobre los <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>85


(Informe <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Alto Comisi<strong>on</strong>ado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Naci<strong>on</strong>es Unidas para los Derechos Humanos al C<strong>on</strong>sejoEc<strong>on</strong>ómico y Social (E/2002/68/Add.1))C<strong>on</strong>venio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> La Haya sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los Niños y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Cooperación en materia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> AdopciónInternaci<strong>on</strong>al, Oficina Permanente <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>ferencia <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> La Haya <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Derecho Internaci<strong>on</strong>al Privado,La Haya, 2003, Collecti<strong>on</strong> of C<strong>on</strong>venti<strong>on</strong>s (1951-2003)Protocolo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Carta africana <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los pueblos re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivo al establecimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>una corte africana <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos humanos y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los pueblos (www.achpr.org/english/_info/court_en.html (eninglés))Carta Árabe <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Derechos Humanos, 2004 (http://www1.umn.edu/humanrts/instree/loas2005.html (en inglés))C<strong>on</strong>venio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l C<strong>on</strong>sejo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Europa <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> seres humanosTravaux préparatoires <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s negociaci<strong>on</strong>es para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> e<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>boración <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>vención <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Naci<strong>on</strong>esUnidas <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Delincuencia Organizada Transnaci<strong>on</strong>al y sus Protocolos (publicación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sNaci<strong>on</strong>es Unidas, Núm. <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> venta S.06.V.5)B. Legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción naci<strong>on</strong>al, leyes mo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lo y acuerdos bi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>terales y multi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>teralesre<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>ados c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>Acuerdo norteamericano <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> cooperación <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>boral entre el Gobierno <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los Estados Unidos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> América,el Gobierno <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Canadá y el Gobierno <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los Estados Unidos Mexicanos, 1994América Central-Estados Unidos-República Dominicana, Tratado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> libre comercio, 2005Argentina, Ley 26.364, Prevención y sanción <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y asistencia a sus víctimas, 2008Australia-Estados Unidos, Tratado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> libre comercio, 2005Australia-Estados Unidos, Tratado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> libre comercio, Artículo 18.5Azerbaiyán, Código Penal, 2005Azerbaiyán, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, 2005Bahrein, Ley sobre prevención <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, 2007Be<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>rús, Decreto presi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ncial sobre <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>terminadas medidas para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, 2005Benín, C<strong>on</strong>stitución, 1990Bulgaria, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, 2003Camboya, Ley sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> represión <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotación sexual, 2008Canadá, Bill C-49, An Act to Amend the Criminal Co<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> (trafficking in pers<strong>on</strong>s), 2005Colombia, C<strong>on</strong>stitución, 2005China, Código Penal, 1997Chipre, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotación sexual <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los niños, 2000Egipto, Ley sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> infancia, 2008Emiratos Árabes Unidos, Ley sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, 2006Estados Unidos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> América, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> protección y reubicación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> testigos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 1982, 18 USC 3521Estados Unidos, Departamento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Estado, Oficina <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> vigi<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ncia y <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>,Ley mo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lo para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, 2003Estados Unidos, Derechos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los niños como víctimas y testigos, USC 3509Estados Unidos, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> aranceles <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 1930, título 19, sección 1307Estados Unidos, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> violencia, 2000Estados Unidos, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> recursos judiciales y otros instrumentos para acabar c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> losniños en el mundo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> hoy (PROTECT), 2003Estados Unidos, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> reg<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> intermediación internaci<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> matrim<strong>on</strong>ios, 2005Estados Unidos, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> renovación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> autorización para proteger a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, 2003Estados Unidos, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> renovación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> autorización para proteger a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, 200586


Estados Unidos, Ley sobre adopción internaci<strong>on</strong>al, 2000Estados Unidos-Chile, Tratado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> libre comercio, 2003ex República Yugos<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>va <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Maced<strong>on</strong>ia, Código PenalFilipinas, Ley para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> (RA No. 9208) <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2003Filipinas, Ley sobre trabajadores migrantes y filipinos en el extranjero, 1995Georgia, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, 2006Grecia, Decreto Presi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ncial 233, 2003Guatema<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> adopción, Decreto 77, 2007Guyana, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, 2005Ind<strong>on</strong>esia, Ley sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, 2007Irak, C<strong>on</strong>stitución , 2005Israel, Ley 5766-2006 sobre prohibición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> (Enmienda legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tiva)Italia, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>creto legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivo 286, 1998Italia, Ley 228 sobre medidas <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, 2003Jamaica, Ley re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tiva a disposici<strong>on</strong>es para aplicar el Protocolo para prevenir, reprimir y sanci<strong>on</strong>ar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, especialmente mujeres y niños, y a cuesti<strong>on</strong>es c<strong>on</strong>exas, 2007Kosovo, Misión Administrativa Provisi<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Naci<strong>on</strong>es Unidas en Kosovo, Reg<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentación 2001/14sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prohibición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, 2001Liga <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los Estados Árabes, Ley Mo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lo para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>Madagascar, Ley 038 re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tiva a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> y el turismo sexual, 2008Ma<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>sia, Ley re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tiva a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, 2007Moldova, Ley sobre prevención y <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, No. 241-XVI, 2005Myanmar, Ley para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, 2005Nigeria, ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> disposici<strong>on</strong>es administrativas y <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> aplicación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> prohibición <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>,2003Pakistán, C<strong>on</strong>stitución , 2004Panamá, Ley 16/2004 sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, 2004Proyecto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Facultad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Estudios Internaci<strong>on</strong>ales Avanzados Paul H. Nitze <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>Universidad Johns Hopkins, Gui<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lines for the operati<strong>on</strong> of shelters for victims of <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> in pers<strong>on</strong>s,2006Proyecto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Facultad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Estudios Internaci<strong>on</strong>ales Avanzados Paul H. Nitze <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>Universidad Johns Hopkins, Mo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Co<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> of C<strong>on</strong>duct for Corporati<strong>on</strong>s to Combat Commercial SexualExploitati<strong>on</strong> of Children in Tourism, 2006Proyecto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Facultad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Estudios Internaci<strong>on</strong>ales Avanzados Paul H. Nitze <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>Universidad Johns Hopkins, Mo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Law <strong>on</strong> Combating Child Sex Tourism, 2006República Dominicana, Ley 137-03 re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tiva al tráfico ilegal <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> migrantes y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 2003Rumania, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prevención y <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, 2002Sierra Le<strong>on</strong>a, Ley <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>lucha</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, 2005Tai<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ndia, Medidas para prevenir y reprimir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mujeres y niños, B.E. 2540Tratado <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> libre comercio Estados Unidos-Bahrein, 2004C. P<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>nes naci<strong>on</strong>ales <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acción re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>ados c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>Azerbaiyán, P<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n naci<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acción para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, 2004Bosnia y Herzegovina, P<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n naci<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acción para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> seres humanos, 2005-2007Camboya, P<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n quinquenal <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotación sexual comercial <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los niños, 200487


Croacia, P<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acción para eliminar <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, 2006ex República Yugos<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>va <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Maced<strong>on</strong>ia, P<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n naci<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acción para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> sereshumanos y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> migración ilegal, 2002Grecia, P<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n naci<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acción para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, 2006Ind<strong>on</strong>esia, P<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n naci<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acción para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> eliminación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> mujeres y niños, 2002Japón, P<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> medidas para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, 2004Moldova, P<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n naci<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acción para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> seres humanos, 2001Noruega, P<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n naci<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acción para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> [2006-2009]Organización para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Seguridad y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Cooperación en Europa, P<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acción para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>seres humanos (disp<strong>on</strong>ible (en inglés) en www.osce.org/documents/pc/2005/07/15594_en.pdf)Rumania, P<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n naci<strong>on</strong>al <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acción para prevenir y combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños, 2004Unión Africana, P<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>n <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acción para combatir <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> seres humanos, especialmente mujeres yniños, 2006BIBLIOGRAFÍAC<strong>on</strong>sejo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Europa. Asamblea Par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentaria. Secretaría <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l Comité <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Igualdad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> Oportunida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>spara <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Mujeres y los Hombres. Handbook for parliamentarians: the Council of Europe C<strong>on</strong>venti<strong>on</strong> <strong>on</strong>Acti<strong>on</strong> against Trafficking in Human Beings. Estrasburgo, 2007. 93 págs.ECPAT. Código <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>ducta para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> protección <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> los niños frente a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> explotación sexual en elturismo y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> industria <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> viajes (Disp<strong>on</strong>ible en www.theco<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>.org/.)UIP/UNICEF. Child protecti<strong>on</strong>: a handbook for parliamentarians. Ginebra, IPU, 2004. 169 págs.(Disp<strong>on</strong>ible (en inglés) en www.ipu.org/english/handbks.htm.)_____________. Combating child trafficking: handbook for parliamentarians. Geneva and New York,UIP y UNICEF, 2005. 85 págs. (Disp<strong>on</strong>ible (en inglés) en www.ipu.org/english/handbks.htm.)_____________. Eliminating violence against children: handbook for parliamentarians. Geneva andNew York, UIP y UNICEF, 2007. 86 págs. (Disp<strong>on</strong>ible (en inglés) en www.ipu.org/english/handbks.htm.)UIP/OIT, Eliminating the worst forms of child <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>bour: a practical gui<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> to ILO C<strong>on</strong>venti<strong>on</strong> Núm. 182:handbook for parliamentarians, Ginebra, UIP y OIT, 2002, 159 págs. (Disp<strong>on</strong>ible (en inglés) enwww.ipu.org/english/handbks.htm.)Mattar, Mohamed Y. Comprehensive legal approaches to combating trafficking in pers<strong>on</strong>s: aninternati<strong>on</strong>al and comparative perspective. Washingt<strong>on</strong>, D.C., Protecti<strong>on</strong> Project, Paul H. Nitze Schoolof Advanced Internati<strong>on</strong>al Studies, Universidad Johns Hopkins, 2006. 60 págs.Mattar, Mohamed Y. “Incorporating the five basic elements of a mo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l antitrafficking in pers<strong>on</strong>slegis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ti<strong>on</strong> in domestic <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ws: from the <str<strong>on</strong>g>United</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>Nati<strong>on</strong>s</str<strong>on</strong>g> Protocol to the European C<strong>on</strong>venti<strong>on</strong>”. Tu<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>nejournal of internati<strong>on</strong>al and comparative <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>w (Nueva Orleans, Louisiana) 14:2:357, 2006.Suzanne Mubarak Women’s Internati<strong>on</strong>al Peace Movement. Athens Ethical Principles. (disp<strong>on</strong>ible (eninglés) en www.endhumantraffickingnow.com/).Naci<strong>on</strong>es Unidas, Guías legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tivas para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> aplicación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>vención <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Naci<strong>on</strong>es Unidas<str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Delincuencia Organizada Transnaci<strong>on</strong>al y sus Protocolos. 2004. 532 págs. núm. <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>venta S.05.V.2. (Disp<strong>on</strong>ible en at www.unodc.org/unodc/en/treaties/CTOC/legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tive-gui<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>.html.)_____________. Ten rules: co<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> of pers<strong>on</strong>al c<strong>on</strong>duct for blue helmets. Pocket-sized card. 1997._____________. Toolkit to combat trafficking in pers<strong>on</strong>s. 2008. págs. 562. (Disp<strong>on</strong>ible ( en inglés) enhttp://www.unodc.org/documents/human-trafficking/Toolkit-files/07-89375_Ebook[1].pdf.)_____________. Travaux Préparatoires <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Negociaci<strong>on</strong>es para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> E<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>boración <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> C<strong>on</strong>vención <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g><str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s Naci<strong>on</strong>es Unidas <str<strong>on</strong>g>c<strong>on</strong>tra</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> Delincuencia Organizada Transnaci<strong>on</strong>al y sus Protocolos 2006. 786págs. Núm. <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> venta S.06.V.5UNODC, Informe mundial sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, 2009. (Disp<strong>on</strong>ible (en inglés) en www.unodc.org ywww.ungift.org (hay también un Resumen Ejecutivo en español)).88


[Note for the C<strong>on</strong>sulting <str<strong>on</strong>g>Office</str<strong>on</strong>g>r: for ease of reference when preparing the printed Spanish versi<strong>on</strong>, thenumbers which appear in the in<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>x below are the same of the English original as submitted for trans<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ti<strong>on</strong>.They should be changed according to the final Spanish printed versi<strong>on</strong> to be published.]ÍNDICE DE MATERIASAdopción ilegal 16, 18Adopción internaci<strong>on</strong>al 3, 79, 86, 112Agencias <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> empleo 77, 78, 86Albergues, para <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> 50-52Asistencia judicial recíproca 8, 20, 88, 92, 95Asistencia, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho a recibir 49, 57, 63B<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>nqueo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> dinero 6, 83, 84Búsqueda <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> pareja, organizaci<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 78Carácter transnaci<strong>on</strong>al 21, 22Circunstancias agravantes 21, 28-30, 81Clubes <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> striptease 80Comité par<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>mentario 9, 97, 98, 102Cómplice 26, 27Comportamiento anterior, inadmisibilidad <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l 34C<strong>on</strong>flicto armado 3, 4, 112C<strong>on</strong>sentimiento 3, 5, 12, 14, 19, 22, 45, 51, 61Corrupción x, 5-7, 38, 67, 81-84, 86Cumplimiento <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> ley (y/o activida<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>s <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> represión) x, xi, 8, 35, 37, 41, 46, 50, 57, 77, 80, 88, 93, 95,109, 114Demanda <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g> objeto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> 70, 71Documentos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> viaje 43, 75, 93Educación 2, 41, 46, 48, 51, 57, 66, 67, 69-71, 76, 94, 95Enjuiciamiento x, xi, 3, 8, 31, 34-36, 45, 49, 74, 90, 95, 103-104Esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud ix, x, 3-4, 13-18, 26, 45, 75, 100, 111Esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud mo<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rna x, 18Extradición 8, 20, 88, 91, 95Formas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> xi, 18, 19, 25, 26, 38, 46, 49Funci<strong>on</strong>arios públicos 81, 86Género 34, 37-38, 46, 66, 68-69, 86Grupo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> tareas 38, 86, 97, 100, 101, 109I<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ntificación <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s víctimas <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> 41In<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mnización por daños, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho a 49, 53-54, 63Información, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> 49, 52, 63Intercambio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> información 88, 93Intermediarios matrim<strong>on</strong>iales internaci<strong>on</strong>ales 78, 86Investigación sobre <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> 69Jurisdicción extraterritorial 88-90Leyes c<strong>on</strong>exas, que se <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>berán arm<strong>on</strong>izar c<strong>on</strong> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> legis<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>ción y <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>s políticas para combatir<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> 84-85Matrim<strong>on</strong>io, arreg<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>do 15Matrim<strong>on</strong>io, como in<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>mnización 15Matrim<strong>on</strong>io, como transacción 15, 7989


Matrim<strong>on</strong>io, forzoso o servil 15Matrim<strong>on</strong>io, intermediarios internaci<strong>on</strong>ales (véase también Búsqueda <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> pareja, organizaci<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>) 78Matrim<strong>on</strong>io, para fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> procreación 15Matrim<strong>on</strong>io, por catálogo (véase también Novias por correo) 66,79Matrim<strong>on</strong>io, precoz 15Matrim<strong>on</strong>io, temporal 15, 66Medios informativos 52, 68, 72-74, 101Mendicidad 15Niños víctimas: véase Víctima 29, 31-32, 35, 38, 46-48, 63, 115No penalización (véase también Víctima) 43, 44, 63Novias por correo (véase también Matrim<strong>on</strong>ios por catálogo) 66Organizaci<strong>on</strong>es no gubernamentales (véase también Sociedad civil) 37, 41, 58, 105, 108, 109Órganos humanos, tráfico <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 18, 19Participación, principio <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 104Pena, penas 15, 21, 28, 30, 43, 81, 85, 103Penalización 7, 27, 32, 43, 44, 113Período <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> reflexión 59-61Pers<strong>on</strong>a jurídica 75, 77, 78, 80, 86P<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>zo <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> prescripción 36Pornografía infantil iii, 3, 18, 34, 83-84, 111Prácticas análogas a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vitud 3, 14-17, 111Prevención 3, 25, 34, 42, 44, 53, 62, 65-70, 72, 76, 82-84, 86, 98, 104, 107-109Prevención <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> una nueva victimización x, 66, 82, 83Privacidad, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> 49, 52, 63Producto <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>l <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>lito 6, 7, 28, 54, 92Prostitución infantil iii, 3, 18, 111Regreso, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> 49, 61, 63Rehabilitación 51, 55, 83, 108Reinserción 61, 63, 83, 104, 108Re<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>tores naci<strong>on</strong>ales 97, 98Representación legal, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> 49, 52, 63Resi<str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>ncia, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> 57, 49, 61, 63Sal<strong>on</strong>es <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> masajes, 80Sector privado 74, 76, 86Seguridad, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho a <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> 49, 50, 63Sensibilización ix, xi, 67, 69, 70, 77, 100, 109, 110Servicios <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> acompañamiento o escolta 80Servidumbre 1, 3, 4, 13-14, 16, 26, 45, 75, 78, 111Servidumbre por <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>udas 3, 13, 16-18Sociedad civil (véase también Organizaci<strong>on</strong>es no gubernamentales) 38, 83, 92, 103-110Testigos xi, 1, 6, 12, 21, 31-36, 38, 48, 49, 59, 67, 74, 103, 115Testim<strong>on</strong>io 1, 8, 31, 34, 35, 49, 108Trabajo forzoso 12, 14-16, 18, 26, 41, 45, 111Trabajos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>strucción 15Tráfico <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> órganos humanos 18, 19Tráfico ilícito <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> migrantes v, 21, 23-24, 83, 112Trata <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, a nivel individual 38Trata <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, a nivel naci<strong>on</strong>al 20, 38Trata <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, a nivel organizado 20, 38Trata <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, c<strong>on</strong> fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotación <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>boral 15, 25Trata <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>pers<strong>on</strong>as</str<strong>on</strong>g>, c<strong>on</strong> fines <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> explotación sexual 15, 34Trata <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> esc<str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g>vos ix, 4, 16, 17, 26, 75, 78, 100, 11190


Tribunales, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>recho a vista ante los 49, 53, 63Turismo sexual 3, 15, 18, 72, 76, 77, 81, 83, 84, 86, 90, 93, 114Turismo sexual, utilización <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> niños en el 3, 72, 77, 81, 83, 84, 86, 90, 114Víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g> 28, 33, 34, 41, 42, 44-46, 48, 49, 51, 55, 57, 71, 72, 90Víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g>rechos <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> 5, 48, 55, 102Víctima <str<strong>on</strong>g>de</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>la</str<strong>on</strong>g> <str<strong>on</strong>g>trata</str<strong>on</strong>g>, no penalización 43-44, 63Víctima vulnerable 30, 42, 43Víctimas, indirectas 46, 50Víctimas, niños 29, 31-32, 35, 38, 46-48, 63, 115Víctimas indirectas (véase Víctimas y Servidumbre doméstica) 46, 5091

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!