12.07.2015 Views

la transformación histórica del paisaje forestal en la comunidad ...

la transformación histórica del paisaje forestal en la comunidad ...

la transformación histórica del paisaje forestal en la comunidad ...

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Gure basoek hornitu zut<strong>en</strong> erregaiz burdinar<strong>en</strong>euskal industria jaioberria, eta gako bi<strong>la</strong>katu z<strong>en</strong>Erdi Aroan gure artean emandako industriar<strong>en</strong>garap<strong>en</strong>ar<strong>en</strong> sorburuan. Garap<strong>en</strong> ekonomikoariesker, gainera, burdinol<strong>en</strong> kokaleku zir<strong>en</strong> euskalhiribilduek Europako beste lurralde batzuekin lehiatzekoabantai<strong>la</strong>k eskuratu zituzt<strong>en</strong>.Gure basoetako hariztietako egurrak elikatu zitu<strong>en</strong>,ha<strong>la</strong>ber, euskal kostaldean nonahi aurkizitezke<strong>en</strong> ontzio<strong>la</strong>k, merkataritzara eta arrantzarabideratutako ontzidi oparoa sortu zut<strong>en</strong>ak, besteakbeste Indietara nahiz Ternura joateko.Gerora, XIX. m<strong>en</strong>dean jazotako gorabeherahistorikoek aldaketa handiak eragin zituzt<strong>en</strong> lurraldehonetan, eta, XX. m<strong>en</strong>dear<strong>en</strong> hasieran,garap<strong>en</strong> industria<strong>la</strong> mamitu z<strong>en</strong> bertan, <strong>la</strong>begaraietako altzairua, ontzio<strong>la</strong>k, papergintza edozerrategietako jarduna lekuko. Basoa betidanikizan z<strong>en</strong>ez err<strong>en</strong>tagarritasun-iturri, zurgintzakespezie konifero berriak ustiatzera jo zu<strong>en</strong>, eta<strong>la</strong>nda-eremuko familia askok izan zut<strong>en</strong> m<strong>en</strong>diahai<strong>en</strong> ekonomiar<strong>en</strong> sustatzaile. Ordudanik, basogintzaksortutako aberastasuna funtsezkoa izanda nekazaritzako egiturak zein <strong>la</strong>nda-eremuetakoazpiegiturak hobetzeko.Bizi dugun XXI. m<strong>en</strong>de honetan ere, zurar<strong>en</strong> industriaketorkizun oparoa du gure artean, Euskadikobasoetan ditugun espezie<strong>en</strong> egurrakgero eta aplikazio gehiago baititu eraikuntzan.Erronka ederra da hori basogintzar<strong>en</strong>tzat, zurezkoproduktuek baldintzarik zorrotz<strong>en</strong>ak betetz<strong>en</strong>baitituzte: ekologikoak dira, iraunkorrak etaerosoak.Bestalde, natura horr<strong>en</strong> zabalduta dago<strong>en</strong> lurraldeaizanik gurea, baliabide naturalek behar etafuntzio berriei erantzun behar diete; bereziki,ondare natura<strong>la</strong>r<strong>en</strong> kontserbazioarekin eta gozam<strong>en</strong>arekinlotutakoei.Ingurune natura<strong>la</strong>k babesteko hartz<strong>en</strong> ditugunneurriek gure lurraldeko bizi-kalitatea bermatzeadute helburu, zuz<strong>en</strong>ean eragit<strong>en</strong> baitute klima-aldaketar<strong>en</strong>preb<strong>en</strong>tzioan, urar<strong>en</strong> erregu<strong>la</strong>zioan, airear<strong>en</strong>garbitasunean edota karbonoar<strong>en</strong> finkap<strong>en</strong>ean.Ildo horretan, Euskal Autonomia Erkidegoar<strong>en</strong> %20 (150.000 hektarea) Natura 2000 sare europarreanaurreikusitako babes motar<strong>en</strong> bat<strong>en</strong> xededa. Azalera horretatik, 94.000 hektarea zuhaiztu-El bosque proporcionó el combustible para <strong>la</strong> naci<strong>en</strong>teindustria vasca <strong>del</strong> hierro, si<strong>en</strong>do una de <strong>la</strong>sc<strong>la</strong>ves de su despegue industrial <strong>en</strong> época medieval,así como de su inicial desarrollo económico,lo que otorgó v<strong>en</strong>tajas competitivas a <strong>la</strong>s vil<strong>la</strong>sferronas fr<strong>en</strong>te a otros territorios europeos.También <strong>la</strong> madera de sus robledales se destinabaa los astilleros de los que estuvo bi<strong>en</strong> surtida<strong>la</strong> costa vasca, lo que fom<strong>en</strong>tó el comerciomarítimo gracias a una nutrida flota mercante ypesquera que bi<strong>en</strong> hacía <strong>la</strong> Carrera de Indias o se<strong>en</strong>caminaba hacia <strong>la</strong>s pesquerías de Terranova.Las vicisitudes históricas <strong>del</strong> siglo XIX trajeronmuchos cambios a un territorio que se transformóa comi<strong>en</strong>zos <strong>del</strong> siglo XX para acoger al desarrolloindustrial que se fraguó con el acero <strong>del</strong>os Altos Hornos, los astilleros, <strong>la</strong> actividad papelerao el aserrío. Estas últimas industrias buscaron<strong>en</strong> nuevas especies de coníferas <strong>la</strong> r<strong>en</strong>tabilidadque siempre había dado el monte, sust<strong>en</strong>tode muchas familias <strong>en</strong> el medio rural y refuerzode <strong>la</strong> economía de muchos caseríos. La riquezag<strong>en</strong>erada por el <strong>forestal</strong>ismo contribuye desde<strong>en</strong>tonces a mejorar <strong>la</strong>s estructuras agrarias y <strong>la</strong>sinfraestructuras rurales.En el siglo XXI <strong>la</strong> industria de <strong>la</strong> madera ti<strong>en</strong>e uninteresante futuro, <strong>la</strong>s creci<strong>en</strong>tes aplicacionesconstructivas que se pued<strong>en</strong> dar a <strong>la</strong> madera deespecies <strong>forestal</strong>es pres<strong>en</strong>tes <strong>en</strong> Euskadi abr<strong>en</strong>un desafío a nuestro sector <strong>forestal</strong>, que puedeofrecer de forma creci<strong>en</strong>te a <strong>la</strong> sociedad productose<strong>la</strong>borados con madera, material que reúnetodos <strong>la</strong>s mayores requisitos: ecológico, sost<strong>en</strong>ibley confortable.Por otro <strong>la</strong>do, <strong>en</strong> un territorio donde <strong>la</strong> naturalezaestá tan pres<strong>en</strong>te como <strong>en</strong> <strong>la</strong> nuestra, los recursosnaturales que compon<strong>en</strong> nuestro <strong>paisaje</strong>deb<strong>en</strong> at<strong>en</strong>der a nuevas necesidades y nuevasfunciones, especialm<strong>en</strong>te <strong>la</strong>s re<strong>la</strong>tivas a <strong>la</strong> conservación<strong>del</strong> patrimonio natural, y al disfrute <strong>del</strong>mismo.Las medidas medioambi<strong>en</strong>tales de protección <strong>del</strong>os <strong>en</strong>tornos naturales supon<strong>en</strong> una garantía decalidad de vida <strong>en</strong> este territorio ya que afectana <strong>la</strong> prev<strong>en</strong>ción <strong>del</strong> cambio climático, a <strong>la</strong> regu<strong>la</strong>ciónhídrica a <strong>la</strong> limpieza <strong>del</strong> aire, o a <strong>la</strong> fijación<strong>del</strong> carbono.En este s<strong>en</strong>tido, hoy <strong>en</strong> día un 20% de <strong>la</strong> C.A.de Euskadi, es decir 150.000 ha, se <strong>en</strong>cu<strong>en</strong>tranprotegidas por alguna de <strong>la</strong>s figuras de protecciónde <strong>la</strong> naturaleza d<strong>en</strong>tro de <strong>la</strong> red europeaMARIO MICHEL • LUIS GIL LA TRANSFORMACIÓN HISTÓRICA DEL PAISAJE FORESTAL EN LA COMUNIDAD AUTÓNOMA DE EUSKADI9

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!