escuela
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
4 >> medio ambiente<br />
miércoles, 2 de diciembre del 2015 | la voz de la <strong>escuela</strong><br />
Tempada<br />
de gaivotas<br />
Galicia é un dos mellores lugares de España para<br />
a observación de diferentes especies<br />
Chamamos biodiversidade a esa extraordinaria<br />
diversidade de seres vivos que viste o noso<br />
planeta como un traxe de música, cor, aromas,<br />
movemento e tamén quietude. Podemos, así,<br />
imaxinar as especies como os fíos que se mesturan<br />
nese traxe. Fíos de plantas, fungos, animais,<br />
liques, protistas, bacterias, arqueas...<br />
As actuais estimacións falan de que poderían<br />
existir entre 5 e 10 millóns de especies diferentes.<br />
Ata o momento, a ciencia descubriu e describiu<br />
1,9 millóns. Delas, 1 millón son insectos.<br />
Por suposto, ese traxe (do que a nosa especie,<br />
o ser humano, é un fío máis) non é uniforme. Por<br />
unhas partes está feito de desertos, por outras de<br />
selvas, ou de fondos mariños, campiñas, montañas,<br />
marismas... En cada un deses ecosistemas<br />
aparecen moitos fíos que faltan no resto. Especies<br />
que só viven alí. Iso convérteos en lugares<br />
únicos. E non só únicos a nivel planetario, senón<br />
tamén xunto á nosa casa. É dicir, para o noso<br />
pequeno mundo.<br />
Por iso é tan importante coidar a natureza<br />
da nosa contorna máis inmediata. A fin de que<br />
o traxe non se encha de demasiados buracos,<br />
quen vivimos ao longo e ancho del debemos<br />
preocuparnos das nosas zonas máis próximas.<br />
Igual que unha tortilla de patacas se come anaco<br />
a anaco ata que se acaba, un humidal enteiro<br />
desaparece a base de recortar as súas beiras,<br />
reencher os seus fondos ou contaminar as súas<br />
augas. Pois ben: o mesmo sucede con todas as<br />
zonas húmidas da nosa comarca ou país, e con<br />
todos os ecosistemas da Terra.<br />
Pero para comprender de verdade a biodiversidade<br />
hai que coñecela. E para iso é necesario<br />
comprobar persoalmente en que consiste. Hai<br />
moitos xeitos de facelo. O mellor é pasear por<br />
calquera lugar silvestre no que abonden moitas<br />
especies diferentes. Pero non basta con camiñar,<br />
claro. Hai que prestar atención a esas especies, e<br />
ás súas diferenzas, e a como se entrefían unhas<br />
con outras, e nós, os humanos, con elas. É dicir,<br />
que debes percorrer eses lugares con curiosidade.<br />
Con espírito explorador. Con<br />
ganas de aprender. E de<br />
deixarte fascinar<br />
por canto atopes.<br />
Outro xeito<br />
Como e onde observalas<br />
Observar gaivotas é moi sinxelo. Basta con<br />
achegarche a un porto, unha praia ou unha ría,<br />
ou a algúns embalses e ríos, buscar por onde andan<br />
e prestarlles atención. Uns prismáticos seranche<br />
moi útiles para descubrir pequenas diferenzas<br />
entre elas. Tes diante túa unha ou varias especies?<br />
Hai varias idades na mesma bandada? Recorda:<br />
canto máis novos sexan, máis plumas marróns terán.<br />
Apunta estes detalles, para que non se che esquezan.<br />
E se tes unha cámara, proba a fotografalas.<br />
Para saber cales son os mellores lugares de Galicia<br />
para observar gaivotas e outras aves, e que momento<br />
do ano é mellor para facelo, virache moi ben<br />
este libro:<br />
■ «Cando ver aves en Galicia». Autores: Antonio<br />
Sandoval Rei e Cosme Damián Romay Cousido.<br />
Tundra Edicións, 2014.<br />
A súa portada mostra dúas gaivotas de Sabine,<br />
unha desas especies que viven mar dentro, e das<br />
máis bonitas que existen. Galicia é o mellor lugar<br />
de Europa para atopalas máis aló do horizonte mariño.<br />
A fotografía é de Pablo Gutiérrez Varga.<br />
é prestar especial atención a unha soa familia<br />
de especies, con obxecto de descubrir as diferenzas<br />
que existen, ás veces moi sutís, entre elas.<br />
Como Galicia é o mellor lugar de España para<br />
observar moitas gaivotas diferentes, e o inverno<br />
é o mellor momento do ano para facelo, esta vez<br />
imos fixarnos nelas.<br />
As gaivotas ás veces non teñen moi boa sona.<br />
Outras veces simbolizan o noso afán de liberdade.<br />
En ocasións concéntranse por miles sobre<br />
os vertedoiros, denunciando co seu estrépito<br />
o mal que xestionamos os nosos residuos. Pero<br />
tamén enchen o mar de brillantes siluetas que<br />
parecen bailar entre as ondas máis altas e as<br />
rachas de vento. Que sería das paisaxes da nosa<br />
costa sen elas?<br />
> Antonio Sandoval Rey<br />
asandovalrey@gmail.com<br />
Especies máis comúns<br />
GAIVOTA PATIAMARELA - GAVIOTA<br />
PATIAMARILLA<br />
É a máis frecuente en todo o litoral e as cidades. Debe<br />
o seu nome a esas patas amarelas tan vistosas. A súa<br />
poboación urbana aumentou nas últimas décadas<br />
grazas ao alimento que poñiamos á súa disposición<br />
diariamente en forma de vertedoiros, bolsas do lixo<br />
mal pechadas e descartes de pesca nas entradas<br />
dos portos. Hoxe en día ata aniña cada primavera<br />
en varias cidades do interior. A maior colonia está<br />
nas illas Cíes.<br />
GAIVOTÓN - GA<br />
A maior das nosa<br />
sombrías moi gr<br />
mente negras. As<br />
anos algunhas p<br />
nosa costa. No in<br />
exemplares oriú