Yannis Mouzakitis_Doctoral_Thesis.pdf - Nemertes - Πανεπιστήμιο ...

Πρόλογος
Πρόλογος
Το 1962 κυκλοφόρησε το βιβλίο Silent Spring, όπου η Αµερικανίδα
βιολόγος Rachel Carson υποστήριξε ότι η αδιάκριτη χρήση γεωργικών φαρµάκων
µπορεί τελικά να εξοντώσει όλα τα πτηνά, µε αποτέλεσµα να φτάσει κάποτε
µια άνοιξη, στην οποία να µην ακούγονται τα κελαηδίσµατα των πουλιών. Χάρη
σε αυτό το βιβλίο, ένα µεγάλο µέρος του κόσµου (συµπεριλαµβανοµένης και της
επιστηµονικής κοινότητας) αντιλήφθηκε για πρώτη φορά τους κινδύνους που
απειλούν το περιβάλλον…
Μια δεκαετία αργότερα, τo 1972 στη Συνδιάσκεψη για το Περιβάλλον,
που διεξήχθη στη Στοκχόλµη, όταν τα Ηνωµένα Έθνη ανέπτυξαν µια λίστα µε
συγκεκριµένα και ορατά ζητήµατα όπως όξινη βροχή, ρύπανση, µείωση δασών
και βιοποικιλότητας, δεν είχαν ιδέα ότι άγγιζαν τη κορυφή ενός παγόβουνου.
Σήµερα, τριανταέξι χρόνια µετά τη Συνδιάσκεψη της Στοκχόλµης, τα Ηνωµένα
Έθνη υπολογίζουν ότι µε τους υφιστάµενους ρυθµούς κατανάλωσης, από το
2050 και µετά θα χρειαζόµαστε τους φυσικούς πόρους ενός δεύτερου πλανήτη 1 .
∆εδοµένου ότι είναι δύσκολη (τουλάχιστον σε βάθος σαράντα χρόνων) µια
διαπλανητική µετακόµιση, ο άνθρωπος θα πρέπει να αναζητήσει άλλους
τρόπους διεξόδου…
Ένας από τους θεµελιωτές της σύγχρονης οικολογίας, ο Eugene Odum,
περιέγραψε το σύγχρονο αναπτυξιακό αδιέξοδο (φωτογραφίζοντας παράλληλα
και τον τρόπο διαφυγής) µέσω µιας εξαιρετικά απλής διατύπωσης: ‘οτιδήποτε
αναπτύσσεται, γρήγορα, τυχαία και χωρίς σεβασµό στους µηχανισµούς που το
υποστηρίζει, αργά ή γρήγορα θα ξεπεράσει τις υποδοµές που είναι αναγκαίες
για την ίδια του την ανάπτυξη και θα οδηγηθεί στην καταστροφή’…
H συγκεκριµένη εργασία εστιάζει στο πολύπλοκο σύµπλεγµα
δραστηριοτήτων και επιπτώσεων που περιγράφεται από τον όρο ‘ανάπτυξη’.
Τα ερεθίσµατα για την εκπόνηση της διατριβής είναι πολλά και µπορούν να
διατυπωθούν µε αναφορές στην σύγχρονη ελληνική πραγµατικότητα (ανίχνευση
1 Βλέπε σχετικό άρθρο µε τίτλο ‘Καταναλώνουµε περισσότερο από όσο παράγει η φύση’ στην
εφηµερίδα Τα ΝΕΑ (23/9/2008).