04.06.2013 Views

La morte di Alessandro nella testimonianza delle fonti

La morte di Alessandro nella testimonianza delle fonti

La morte di Alessandro nella testimonianza delle fonti

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

κατακεῖσθαι διαμυθολογοῦντα πρὸς Μήδιον· παραγγεῖλαι δὲ καὶ τοῖς ἡγεμόσιν<br />

ἀπαντῆσαι ἕωθεν. ταῦτα πράξαντα δειπνῆσαι ὀλίγον· κομισθέντα δὲ αὖθις ἐς τὴν<br />

καμάραν πυρέσσειν ἤδη ξυνεχῶς τὴν νύκτα ὅλην· τῇ δὲ ὑστεραίᾳ λούσασθαι καὶ<br />

λουσάμενον θῦσαι. Νεάρχῳ δὲ καὶ τοῖς ἄλλοις ἡγεμόσι παραγγεῖλαι τὰ ἀμφὶ τὸν<br />

πλοῦν ὅπως ἔσται ἐς τρίτην ἡµέραν. τῇ δὲ ὑστεραίᾳ λούσασθαι αὖθις καὶ θῦσαι τὰ<br />

τεταγμένα, καὶ τὰ ἱερὰ ἐπιθέντα οὐκέτι ἐλινύειν πυρέσσοντα. ἀλλὰ καὶ ὣς τοὺς<br />

ἡγεμόνας εἰσκαλέσαντα παραγγέλλειν τὰ πρὸς τὸν ἔκπλουν ὅπως αὐτῷ ἔσται :<br />

ἕτοιμα· λούσασθαί τε ἐπὶ τῇ ἑσπέρᾳ, καὶ λουσάμενον ἔχειν ἤδη κακῶς. τῇ δὲ<br />

ὑστεραίᾳ μετακομισθῆναι ἐς τὴν οἰκίαν τὴν πρὸς τῇ κολυμβήθρᾳ καὶ θῦσαι µὲν τὰ<br />

τεταγμένα, ἔχοντα δὲ πονήρως ὅμως ἐσκαλέσαι τῶν ἡγεμόνων τοὺς<br />

ἐπικαιριωτάτους καὶ ὑπὲρ τοῦ πλοῦ αὖθις παραγγέλλειν. τῇ δ´ ἐπιούσῃ µόγις<br />

ἐκκομισθῆναι πρὸς τὰ ἱερὰ καὶ θῦσαι, καὶ μηδὲν μεῖον ἔτι παραγγέλλειν ὑπὲρ τοῦ<br />

πλοῦ τοῖς ἡγεμόσιν. ἐς δὲ τὴν ὑστεραίαν κακῶς ἤδη ἔχοντα ὅμως θῦσαι τὰ<br />

τεταγμένα. παραγγεῖλαι δὲ τοὺς µὲν στρατηγοὺς διατρίβειν κατὰ τὴν αὐλήν,<br />

χιλιάρχας δὲ καὶ πεντακοσιάρχας πρὸ τῶν θυρῶν. ἤδη δὲ παντάπασι πονήρως<br />

ἔχοντα διακομισθῆναι ἐκ τοῦ παραδείσου ἐς τὰ βασίλεια. εἰσελθόντων δὲ τῶν<br />

ἡγεμόνων γνῶναι µὲν αὐτοὺς, φωνῆσαι δὲ μηδὲν ἔτι, ἀλλὰ εἶναι ἄναυδον· καὶ τὴν<br />

νύκτα πυρέσσειν κακῶς καὶ τὴν ἡµέραν, καὶ τὴν ἄλλην νύκτα καὶ τὴν ἡµέραν.<br />

…..<br />

[7,27] Πολλὰ δὲ καὶ ἄλλα οἶδα ἀναγεγραμμένα ὑπὲρ τῆς Ἀλεξάνδρου τελευτῆς, καὶ<br />

φάρμακον ὅτι ἐπέμφθη παρὰ Ἀντιπάτρου Ἀλεξάνδρῳ καὶ ἐκ τοῦ φαρμάκου ὅτι<br />

ἀπέθανε· καὶ τὸ φάρμακον ὅτι Ἀριστοτέλης µὲν Ἀντιπάτρῳ ἐξεῦρε δεδοικὼς ἤδη<br />

Ἀλέξανδρον Καλλισθένους ἕνεκα, Κάσανδρος δὲ ὁ Ἀντιπάτρου ἐκόμισεν· οἱ δὲ καὶ<br />

ὅτι ἐν ἡμιόνου ὁπλῇ ἐκόμισε καὶ τοῦτο ἀνέγραψαν. δοῦναι δὲ αὐτὸ Ἰόλλαν τὸν<br />

ἀδελφὸν τὸν Κασάνδρου τὸν νεώτερον· εἶναι γὰρ οἰνοχόον βασιλικὸν τὸν Ἰόλλαν<br />

καί τι καὶ λελυπῆσθαι πρὸς Ἀλεξάνδρου ὀλίγῳ πρόσθεν τῆς τελευτῆς· οἱ δὲ καὶ<br />

Μήδιον μετασχεῖν τοῦ ἔργου, ἐραστὴν ὄντα τοῦ Ἰόλλα· καὶ αὐτὸν γὰρ εἶναι τὸν<br />

εἰσηγητὴν γενόμενον Ἀλεξάνδρῳ τοῦ κώμου· ὀδύνην τε αὐτῷ ἐπὶ τῇ κύλικι<br />

γενέσθαι ὀξεῖαν, καὶ ἐπὶ τῇ ὀδύνῃ ἀπαλλαγῆναι ἐκ τοῦ πότου. ἤδη δέ τις οὐκ<br />

ᾐσχύνθη ἀναγράψαι ὅτι αἰσθόμενος οὐ βιώσιμον ὄντα αὑτὸν Ἀλέξανδρος ἐς τὸν<br />

Εὐφράτην ποταμὸν ᾔει ἐμβαλῶν, ὡς ἀφανὴς ἐξ ἀνθρώπων γενόμενος πιστοτέραν<br />

τὴν δόξαν παρὰ τοῖς ἔπειτα ἐγκαταλείποι ὅτι ἐκ θεοῦ τε αὐτῷ ἡ γένεσις ξυνέβη καὶ<br />

παρὰ θεοὺς ἡ ἀποχώρησις. Ῥωξάνην δὲ τὴν γυναῖκα οὐ λαθεῖν ἐξιόντα, ἀλλὰ<br />

εἰργόμενον γὰρ πρὸς αὐτῆς ἐποιμώξαντα εἰπεῖν ὅτι ἐφθόνησεν ἄρα αὐτῷ δόξης<br />

τῆς ἐς ἅπαν, ὡς θεῷ δὴ γεγενημένῳ. καὶ ταῦτα ἐμοὶ ὡς µὴ ἀγνοεῖν δόξαιμι µᾶλλον<br />

ὅτι λεγόμενά ἐστιν ἢ ὡς πιστὰ ἐς ἀφήγησιν ἀναγεγράφθω.<br />

donne ordre aux chefs de se rendre auprès de lui le matin, mange peu,<br />

est reporté dans son lit. <strong>La</strong> fièvre eut lieu toute la nuit. Le cinquième, il<br />

prend le bain, sacrifie, assigne à trois jours le départ de Néarque et des<br />

autres chefs. Le sixième, il prend un bain, sacrifie, la fièvre est continue.<br />

Les chefs sont convoqués, tout est fixé pour leur départ. Il prend le soir<br />

un bain, et se trouve plus mal. Le septième, on le transporte dans un<br />

appartement voisin du bain, il sacrifie, et, quoique gravement malade,<br />

rassemble les chefs, et donne de nouveaux ordres pour la navigation.<br />

Le huitième, on le porte avec peine au lieu du sacrifice, mêmes ordres.<br />

Le neuvième, le danger est extrême il sacrifie cependant. Il commande<br />

aux stratèges de rester dans l'intérieur, et aux chiliarques et aux<br />

pentacosiarques de faire la garde aux portes. On le transporte à<br />

l'extrémité des jar<strong>di</strong>ns dans le palais. Entouré de ses chefs, il les<br />

reconnut, mais ne put leur parler. Il eut une fièvre violente pendant toute<br />

la nuit. Le <strong>di</strong>xième, la fièvre redouble jour et nuit.<br />

…<br />

[7,27] Je n'ignore point tout ce que d'autres ont écrit, qu'Alexandre fut<br />

empoisonné par une trame d'Antipater, qu'Aristote, alarmé depuis la<br />

mort de Callisthène, fournit le poison, que Cassandre, fils d'Antipater,<br />

l'apporta dans la corne du pied d'un mulet qu'il fut versé par son frère<br />

Iolas, échanson du roi, lequel l'avait humilié depuis quelque temps, que<br />

Mé<strong>di</strong>us, amant d'Iolas, en fut complice, qu'à ce dessein, il attira le prince<br />

à un festin, qu'aussitôt après avoir avalé ce breuvage, Alexandre sentit<br />

une douleur violente qui le força de quitter la table, et qu'enfin ce prince,<br />

désespérant de sa vie, avait formé le projet de se précipiter dans<br />

l'Euphrate pour dérober sa mort à ses soldats, et persuader au reste<br />

des hommes qu'il était remonté vers les <strong>di</strong>eux, auteurs de son origine,<br />

qu'il fut retenu par Roxane et qu'il lui <strong>di</strong>t en pleurant : « Eh quoi ! vous<br />

m'enviez les honneurs célestes. » Je n'ai rapporté ces particularités que<br />

pour montrer qu'elles m'étaient connues. Je les ai jugées in<strong>di</strong>gnes de<br />

l'histoire.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!