25.02.2013 Views

OSJ Sep 9 PDF - The One Star News

OSJ Sep 9 PDF - The One Star News

OSJ Sep 9 PDF - The One Star News

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

MOTTO: NA MIPHUN CAAH HMUNHMA THA VA SER PIAK HNA<br />

EST: SEPT 12, 2010 VOLUME 1 , ISSUE 99 SEPTEMBER 9, 2012<br />

LUNGTLINLONAK PRESIDENT SINAH<br />

ONLINE IN REPORT KHAWH A SI CANG<br />

<strong>Sep</strong>tember 7, 2012: Kawlram president zung<br />

internet website thar cu <strong>Sep</strong>tember 7 in thlen a<br />

si cang. Mipi aw timi ah mipi lungtlin lonak<br />

vialte president sinah internet online in report<br />

tuah khawh a si cang. Mipi aw timi ah report<br />

tuah a si lai i, report tuahtu min, umnak hmunhma<br />

(Address) hmatpungtin he report tuah a si<br />

lai. Tulio hi Lei chuh, riantuantu hna kong,<br />

media lei kong U <strong>The</strong>in Sein sin report tuah<br />

mi hi ca in tial a si ton. A tu website in a si<br />

tikah a fawi deuh cang lai ti a si. President<br />

zung website in president zung lei kong<br />

thanwgpang cu pianciaye nih an chuah hlan in<br />

theihkhawh zong a si cang lai. President zung<br />

website cu http://www.presidentoffice.gov.mm/<br />

ti a si. (Cc: Freedom <strong>News</strong>)<br />

KAN LUNGPUT HITIN SI SEH<br />

*Dinnak le felnak tak he nung uhsih.<br />

2. Pakhat le pakhat lungthin tak he i daw u si.<br />

3. Teimakte in riantuan peng uhsih.<br />

4. Upat kan duh bantuk in midang upat ve hna<br />

uhsih.<br />

5. Lungnuamte in um khawh i zuam peng hna<br />

uhsih.<br />

6. Mithmai panhte in um khawh i zuam peng hna<br />

uhsih.<br />

7. Lenglei mui zoh in mi va tih hlah, va zomhtai<br />

ve hlah, chunglei sining tu kha zoh i zuam hna<br />

uhsih.<br />

8. Kan pawngkam minung/thil vialte he dawh le<br />

remte in um hna uhsih.<br />

9. Mi kong chia chim i sum hna uhsih.<br />

10. Mi thatnak tu hi chim hna uhsih.<br />

Pehthan ding<br />

Prince Harry Ch: 6<br />

A va chiatha a tan piak,,,Ch: 5<br />

FIFA president: Messi cu ေမွာ္ဆရာ, Ronaldo cu ဗိုလ္ခ်ဳပ<br />

<strong>Sep</strong>tember 6, 2012: Kum 76 a si cangmi <strong>Sep</strong>p<br />

Blatter nih Messi le Ronaldo a thangthat hna.<br />

Messi maw Ronaldo dah tiin then awk an tha lo.<br />

Aa lomi an silo nain nain pumpalulh cu an thiam<br />

hrim ko. Ronaldo kan ti ahcun bual chungah<br />

ဗိုလ္ခ်ဳပ<br />

bantuk a si. Messi ti ah le ေမွာ္ဆရာ abntuk<br />

a si. Hi hna pahnih cu tulio pumpalulh vawlei ah<br />

mi raltha an si ko tiah a ti hna. Nipiah pawl kong<br />

zong a chim rih. Morinhu cu pumpalulh vawlei ah<br />

mi lianngan pakhat. Cun Ferguson, Winger, Pep<br />

Guardiola hna zong minngei an si. Hi hna an rak sem hi pumpalulh vawlei caah a rak tha<br />

tuk. Tual pawngah dai tein an thu kholo a ti hna. (Cc: Mutdfan.com)<br />

Khungzung an phuah hna...Ch: 4<br />

Phaisa duhah pa he ka it ton ko..Ch: 7


EST: SEPT 12, 2010 VOLUME 1 , ISSUE 99 SEPTEMBER 9, 2012<br />

ZAN 4 CHUNG AH SING 15 MAN: CYCLE 2, MOBILE<br />

<strong>Sep</strong>tember 1, 2012:<br />

Hakha khua ah August 26 zantim<br />

in 29 zan tiang zanli chungah cycle<br />

(2), mobile phone pakhat, siizung<br />

mizaw phaisa sing khat le a<br />

dangdang a zapi sing 15 leng man<br />

an fir. A firtu Ngun Ling (25) nih<br />

a cawlcanghnak cu a tanglei bantuk<br />

in an hung langhter:<br />

“August 29 zan mui chupchap<br />

hrawng ah Khuahlun Sangte<br />

Cung Hup inn thlalang awng a<br />

khuai i inn chung a vung lut i Cycle<br />

tawh a laak. Cun inn tang i a<br />

chiahmi a cycle a laak. Cun zanah<br />

Khuathar ah zu a va cawk. Tlai<br />

hnu a rak tinpah ah siizung hmai<br />

ah cycle a chiah. Kan hnu 26 zan<br />

(Sangte) khua lu chak tidil kam<br />

burlak ah tawh a hrenh i a chiah i<br />

a tin. Kan hnu ni 26 zan mizaw<br />

phaisa le mobile phone tu cu ka la<br />

hrimhrim lo tiah a pheh caah tuanvo<br />

ngeitu nih an inn ah nehnang<br />

an vung zoh i ni 26 zan i a laakmi<br />

Pi Dawt Nu a bag, thukboih dur le<br />

29 zan i a laakmi Lian Mang bag<br />

an vung hmuh. Cu hnu lawng ah<br />

“phone cu kan inn caku bawm<br />

tangah ka chiah” a ti i tuanvo<br />

ngeitu nih an vung laak than. Mizaw<br />

phaisa cu aa pheh peng caah<br />

palek nih an vun hrem deuh hnu<br />

nitlak lai hrawng lawngah ‘kan<br />

hnu mizaw phaisa zong kha ka<br />

hawile he kan leng lai kan ti i<br />

phaisa ka ngeih lo caah zan ah ka<br />

KANMAH THANWG<br />

PHONE 1 LE SIIZUNG MIZAW PHAISA A FIRTU AN TLAIH<br />

laakmi a si” tiah a chim. Thil dang<br />

cu a ngeitu nih an hmuh dih nain<br />

“phaisa sing khat tu cu a ngeitu kut<br />

cung a phan rih lo. “A firmi hi a<br />

hmuh (case) hi- Tawh a firmi Upadi<br />

paohmah 456, inn tang cycle 30<br />

chunah Palek nih an tlaih cang.<br />

Ngun Ling hi kan hnu August<br />

26 zantim i Hakha Siizungpi,<br />

Ruhkhan mizaw, Pi Dawt Nu phaisa<br />

sing khat a firtu a si i mah hnu ah a<br />

cunglei thil hna hi 29 zan ah a fir<br />

than hna. Hi zan li chung thil firmi<br />

kong hi Hakha Post riantuantu hna,<br />

Khuahlun Chiatthat Zohkhenhtu,<br />

sang mino le palek hna i bawm in a<br />

neh an dawi a tanglei bang in an<br />

tlaih. August 30 zinglei 8:30 ah Cycle<br />

le mobile phone ngeitu nih<br />

Hakha Post sinah thawng a rak<br />

thanh. Cuti cun sang tuanvo ngeitu<br />

le thil ngeitu hna he i bawm in a neh<br />

dawi hram a rak laak cianak Pi Dawt<br />

Nu ihnak a hun dah than hna. An i<br />

thangh caah pa ihnak khan ah a lan.<br />

Mizaw pakhat a fuh i an i thangh<br />

caah Surgical (oparesen tuahmi)<br />

khaan ah a kal than. Mizaw a riahpimi<br />

(Lian Mang) a lu cung bag a<br />

laak. A chuak. A chung ah cycle<br />

tawh le mobile phone a um.<br />

Cycle cu a plug a rak i<br />

phongh caah zunzun ah a thomi mizaw<br />

cawng tlangval pahnih hna kha<br />

a auh hna. ‘Ka u nih cycle laak a ka<br />

fial. A cycle ka theih lo caah rak ka<br />

kawlpi u’ ka ti hna. An meitek ceu<br />

in an kawlpi. An bawmh i a start<br />

khawh in a chuak. Tim 2:00 ah a<br />

firmi hi 380, siizung phaisa a firmi<br />

hi 380, siizung chung phone a firmi<br />

hi 380, siizung leng cycle a firmi hi<br />

379 an si. A ngeitu nih an ngaithiam<br />

lo ahcun kum 10 thong a tla ding a<br />

si” tiah palek tuanvo ngeitu pakhat<br />

nih a chim. (Credit for& Direct article<br />

from <strong>The</strong> hakha post)<br />

KA MOTOR ENGINE AH RUL NGANPI A UM<br />

<strong>Sep</strong>tember 7, 2012: South Africa ram<br />

ah khual a tlawngmi, Lions zoh ah<br />

Kruger National Park ah a kalmi Nupa<br />

hna nih an mawtawka engince chung<br />

ah lim ( python) a kual ko kha an<br />

hmuh. British rammi, Ms Swart (38) le<br />

Mr Swanepoel (51) cu South Africa,<br />

North West ramkulh ah, Lion zoh in an<br />

rak kir lio ah lim lianpi lam pawng<br />

ramlak in a rak chuak kha an hmuh. An dir i, cu lio ah lim cu an mawtaw<br />

chung ah a lut. Khawika da a kal hnga tiah an kawl len nain an hmu ti lo.<br />

Cu tikah an dir i, an mawtaw engine a chin an awn tikah, an mawtaw engine<br />

chung ah a rak i kual ko. Lim hi pe 16 a sau. Kan mawtaw engine<br />

chung ah a kual ko kan hmuh ahhin ttihnak he kan khat; ka khuaruah zong<br />

a har tiah Ms Swart nih a chim. (Cc: <strong>The</strong> Mirror)<br />

Cahmai: 2<br />

A VOI 8 TH<br />

NAK ASIA PACIFIC BAPTIST CONGRESS<br />

MEETING PI AN THAWK CANG<br />

<strong>Sep</strong>tember 6, 2012: A voi 8 th nak Asia<br />

Pacific Baptist Congress meeting pi cu<br />

<strong>Sep</strong>tember 6 in Malaysia ram Kuala<br />

Lumpur khuachung Khuala Lumpur<br />

Baptist Church ah an thawk cang. Hi<br />

meeting ah khual a tlung kho mi minung<br />

1,364 an si. A ram kipin a tlung<br />

khomi hna cu Australia 29, Bangladesh<br />

24, Cambodia 4, Canada 1, Hong Kong 11, India 498, Indonisia<br />

96, Japan 32, Korea 73, Laos 3, Malaysia 346, Myanmar 94, Nepal<br />

7, New Zaland 6, Philipines 53, PNG 5, Singapore 14, Sri<br />

Lanka 9, Taiwan 3, Thailand 28, USA 7 le Vietnam 21 hna an si.<br />

ZBC in Rev. D. Ngun Thawng Mang hruainak in minung 20<br />

hrawng an phankho ve. <strong>The</strong> one star<br />

CHRO: KHRIHFA HNA SINAH BIAKNAK LEI<br />

ZALAWNNAK BUDDHIST NIH AN BUAR<br />

<strong>Sep</strong>tember 5, 2012:<br />

Chin nuhrin covo bu nih<br />

Threats to Our Existence : Persecution<br />

of Ethnic Chin Christians<br />

in Burma timi kan sinak<br />

ah hronak, Kawlram tlangcung<br />

mi Khrihfa namnehnak<br />

cathluan cu <strong>Sep</strong>tember 5 ah<br />

phawtzamh a si cang. Cahmai<br />

160 a um mi cathluan cu Thailand<br />

ram Bangkok ah phawt<br />

hram an thawk. Hi cathuan hi a<br />

luancia kum 2 in minung 100<br />

sinah halnak an tuah mi a si.<br />

Cathluan chung ahcun<br />

Chinmi tampi cu a luancia kum<br />

10 bu in nihin tiang biaknak lei<br />

zalawnnak buar a si. Hramhram<br />

in rian ttuanternak, tukhremnak<br />

le minung a si lomi bantuk in<br />

an kan tuahto ning le nuhrin<br />

covo an buar ning an langhter.<br />

Cun tulio biaknak lei vunci<br />

zung nih Chin Khrihfa kongah<br />

zalennak donkhantu a simi biaknak<br />

lei inn le lo saknak ah<br />

harnak le U <strong>The</strong>in sein a kai<br />

hnu Chinram ah vailamtung 4<br />

an hrawhnak kong langhter<br />

chih a si. CHRO Program Director<br />

Salai Za Uk Ling nih a<br />

chim mi cu U <strong>The</strong>in sein cozah<br />

nih biaknak lei zalennak cu<br />

upadi nih a dirkamh/ a humhim<br />

ko ti a si nain a tak ah Buddha cu<br />

rampi biaknak ah a dir ko. Chinram<br />

ah biaknak lei zalennak a<br />

tlawm tuk rih a ti. Cu cathluan<br />

chungah Chinram telh in ramri<br />

sianginn 29 ah siangngakchia<br />

cheu thum cheu khat cu Chin<br />

mino an si i, Khrihfa an si nain<br />

Buddhist bantuk in an cawnpiak<br />

hna tiah an ttial. 2008<br />

phunghram pohma 361, 362 ah<br />

Kawlram chungah Buddhist,<br />

Khrihfa, Hindu, Islam le<br />

khuachia biaknak tiin an um hna<br />

i, Buddhist hi a tling bik mi biaknak<br />

tiah cohlan a si.<br />

A dang biaknak hi Kawl<br />

ram chung a um ve mi biaknak<br />

sawhsawh ah ruah a si. Khrihfa<br />

90% hrawng umnak Chinram ah<br />

Buddha se-ti 108 a um. Mindat<br />

pengah 49, Kanpalet ah 23, Falam<br />

ah 10, Paletwa ah 6, Hakha<br />

ah 5, Tedim ah 4, Tonzang ah 4,<br />

Thantlang ah 3, Matupi ah 2,<br />

Cikha ah 1 hna an um.<br />

(Cc: Khonumthung)<br />

Roney fak ngai in ai hliam<br />

Tottenham Hot Spur le Man U cu a tu thla dih ah an i tong lai i, cu<br />

lioah Rooney zong chuih khawh tthan ding in a rak kir kho men.<br />

Wayne rooney cu Fullham he an chuih lioah a el fak nawn in aa<br />

khawng. A thi tam nawn a chuah pin ah a hma zong a fak pah. A chuih<br />

kho ding a si ti lo caah, a rannak in midang nih an chan. Doctor te nih<br />

na dam cang an ti i, na chuih kho cang an ka ti ahcun, bawlung chuih<br />

cu ready peng ka si" tiah Rooney nih Manchester <strong>News</strong> ah a chim. Asinain<br />

Tottenham he atu thla dih i chuih dingmi puai ahcun, ka tel kho<br />

cang lai ka zumh tiah a chim chap. (Cc:<strong>The</strong> Mirror)


EST: SEPT 12, 2010 VOLUME 1 , ISSUE 99 SEPTEMBER 9, 2012<br />

PYITAUNGSUH VUNCI PAWL THLAHLAWH THLAKHAT SING 6<br />

<strong>Sep</strong>tember 5, 2012: Ralkap cozah chan<br />

lioah rak chuahmi pyitaungsuh cozah<br />

chungtel upadi ah pyitaungsuh vunci pakhat<br />

thlahlawh cu thlakhat sing 30, vunci<br />

chang sing 20 siseh rak ti a si nain U<br />

<strong>The</strong>in Sein cozah nih pyitaungsuh vunci<br />

pakhat thlahlawh cu rian a tuan in pensen<br />

a lak tiang thlakhat sing 6 a si lai i, vunci<br />

chang thlahlawh cu sing 4 tiin president<br />

zung vunci U Soe Maung nih a chim. <strong>Sep</strong>tember 4 ah Naypyitaw ah<br />

tuahmi pyitaungsuh hluttaw meeting pi ah a tu bantuk in fianternak<br />

a tuah hi a si. Tulio cozah ah president zung vunci 6 rian pek an si i<br />

an tam tuk tiin a aupi mi an um len. Hi kongah Italy ramah vuncichoh<br />

zung vunci 6, Thailand ah 3, Singapore ah 3, Lao ah 6, Malaysia<br />

ah 6 le Cambodia ah 12 um ve an si. (Cc: DVB TV <strong>News</strong>)<br />

THURA SHWEMANN NIH PIANCIAYE VUNCI ZUNG A FORH HNA<br />

<strong>Sep</strong>tember 5, 2012:<br />

Hluttaw ah kan ceih mi vialte<br />

hi mipi nih an theih dih awk a<br />

si. Cucaah pianciaye vunci<br />

zung nih hluttaw ceihmi vialte<br />

tling tein nan langhter awk a si<br />

tiah Thura Shweman nih <strong>Sep</strong>tember<br />

6 ah a forh hna. Tulio<br />

commission kong halnak le<br />

lehnak, hluttaw chek hlaitu halnak<br />

le lehnak hna hi a biapi tuk<br />

mi an si. Hihi rampi a um mi<br />

mipi nih an theih dih dingah a<br />

KAWLRAM THANWG<br />

biapi tuk mi a si. Tling tein nan<br />

langhter ding a si a ti hna. Hluttaw<br />

chung an ceihmi vialte pianciaye<br />

nih tlamtling in an langhter<br />

lo caah hluttaw pawl an lung a<br />

tlinglo ti a si. Amyotha hluttaw<br />

biachahnak bantukin khungzung<br />

pawl cu pyituh hluttaw hlathlaitu<br />

bu nih hlathlai dingah an auh hna<br />

nain khungzung pawl pakhat<br />

hmanh an mui a langh lo caah<br />

upadi, pyituh hluttaw dihlak le<br />

hlathlaitu bu upat lo a si tiah<br />

hlathlaitu bu in U Win Myint nih<br />

a ti. Khungzung bu pawl cu hluttaw<br />

nih hlathlainak tuah dingah<br />

<strong>Sep</strong>tember 3 in ca an pek cang<br />

hna nain a ho pakhat zong an mui<br />

a de lo. (Cc: RFA)<br />

KAWL RALBAWI 2 KIA NIH AN THAH HNA<br />

<strong>Sep</strong>tember 3, 2012: Kachin ram Namaw<br />

pengah Kawl ralkap khamayah (301) le<br />

KIA mipi ralkap (MHH) hna cu <strong>Sep</strong>tember<br />

nikhat ah Lai Hpawng in meng 6 dan<br />

Gingga Bum ah suimilam 3 chung dohnak<br />

a um i Kawl ralkap in boci pahnih an<br />

thi. Bamaw peng Daga Yang le La<br />

Hpawng karah KIA 2 hna cu Kawl ralkap<br />

nih lambawh kahnak in an thah hna hnuah cu pawngkam ahcun biatak<br />

in an i kah nak hi a si. Kan kah hna i ralkap an zam dih, boci<br />

umnak lei kan dawi hna tiah KIA lei nihcun an chim. (Cc: Kachin<br />

<strong>News</strong>)<br />

TULUK RAM LIHNIN NIHMINUNG 60 A THAH HNA<br />

<strong>Sep</strong>tember 6, 2012: Tuluk nitlak thlanglei lihnin ruangah<br />

minung 60 an thi cang, mi tampi hma an pu tiah Tuluk thanhca nih<br />

a chim. Yunnan le Guizhou ah 5.7 a thanwg mi lihnin ruangah inn<br />

40,000 a rawk tiah Xinghua thanhca nih a tial. Li hnin hi voi 16 a<br />

si ti zong a langhter chih. Minung 100,000 hrawng himnak hmun<br />

ah an thial hna. A fak bik hi 5.7 thazang tiang a si i, vawlei tang<br />

meng 6 tiang a hnin dih tiah American hlathlaitu bu pakhat nih an<br />

ti. (Cc: VOA)<br />

Cahmai: 3<br />

ABSDF PRESIDENT HLUN U HTUN AUNG KYAW LE CHAKLEI<br />

ABSDF THONGTLA HLUN PAWL TONNAK AN NGEI<br />

<strong>Sep</strong>tember 5, 2012: Rangon<br />

a phan mi Peace for Motherland<br />

chungtel ABSDF siangngakchia<br />

ralkap a pakhatnak president<br />

U Htun Aung Kyaw cu chaklei<br />

ABSDF ah hlathlaitu tiah rak tlaih<br />

mi chungin a zam mi le an rak thah<br />

mi hna chungkhar he <strong>Sep</strong>tember 4<br />

zinglei sml 10 in zanlei 4 tiang<br />

tonnak a ngei.<br />

Cu tonnak ah U Htun Aung<br />

Kyaw nih hitin a chim. ABSDF<br />

chaklei in a luat mi ralkap hna le<br />

an rak thah mi hna chungkhar hna<br />

he tonnak kan ngei. Annih nih an<br />

ka hmuh ning an chim mi theih ka<br />

duh. Cun zeitindah ka bawmh<br />

khawh hna lai ti zong theih ka duh<br />

a ti. A rak thah mi hna kongah<br />

chungkhar he ngaihchiatnak kaa<br />

hrawm a ti. A si ding a silomi thil<br />

a rak si.<br />

ABSDF cu nuhrin covo<br />

zohkhenhtu bu a si. Democracy<br />

hmuhnak caah raltuknak vawlei a<br />

lutmi kan si. Kut cungah hriamnam<br />

a phak tikah nawlngeinak an i<br />

<strong>Sep</strong>tember 1, 2012:<br />

President U <strong>The</strong>in Sein nih<br />

vunci pawl thlennak a tuahmi hi<br />

thlennak a duhmi (Reformist)<br />

pawl hmaiah a chiah hna. Chanhlun<br />

a tlaihchanmi hna a biapi<br />

lomi thutdan a pek hna. Cucaah<br />

thlennak thazang a thawng cang<br />

lai ti a si. President he naihniam<br />

pawl vunci U Aung Min le<br />

vunci U Soe <strong>The</strong>in president<br />

zungah thutdan a pek hna. Hi<br />

vunci pahnih hna hi thlennak an<br />

duh tiin ruahmi an si.<br />

Cucaah tlangcung<br />

daihnak kong, chawlet kong an<br />

tuanmi a rang deuh cang lai tiah<br />

tuaktan a si. U <strong>The</strong>in Sein a kai<br />

hnu thlennak tampi hmuh a si<br />

hruhpi chih i thisen luannak<br />

tiang a phan. A mui a chia<br />

taktak mi tuanbia a si. Cucaah<br />

a luat mi hna minung nih<br />

hlathlaitu an si lo zia, democracy<br />

caah aa zuam mi an si zia<br />

langhter a hau tiah Ko Htun<br />

Aung Kyaw nih a ti.<br />

A thi mi hna<br />

chungkhat nih Ko Htun Aung<br />

Kyaw, Dr. Naing Aung le Ko<br />

Moe <strong>The</strong>e Zone hna voikhat<br />

ah tonnak ngeih an duh hna.<br />

Chaklei ABSDF ah minung<br />

100 hrawng cu hlathlaitu tiah<br />

an rak tlaih hna i, 35 hrawng<br />

an rak thah hna. A tangmi an<br />

zam kho. (Cc: RFA)<br />

THLENNAK A DUHMI THAZANG THAWN A HAU<br />

nain democracy ram a si cang<br />

tiin chim khawh a si rih lo. Democracy<br />

lam kalnak ding innka<br />

on lawng a si rih. Cucaah thlennak<br />

a duhmi thazang thawn a<br />

biapit lio can a si. President<br />

pawngah thlennak a duhmi,<br />

thlennak ah a kalpi kho ding<br />

minung an um a herh.<br />

(Cc: Irrawaddy)<br />

KIA KUTIN RALKAP 4 AN THI<br />

<strong>Sep</strong>tember 3, 2012: Shanram chaklei Cukoh (Pansan) pawngah<br />

KIA mipi ralkap (MHH) tatkhuai (5) le Kawl ralkap khalaya<br />

(65) hna cu August 31 ah dohnak a um i, Kawl ralkap 4 an thi tiah<br />

MHH bawi pakhat nih KNG sinah a chim. A thaizing kan va zoh i<br />

khur pakhat ah mi ruak 2 an vui hna. A dang khur pakhat ah pakhat<br />

an vui. Pansan sizung 2 an phan i pakhat cu a hma a fahtuk caah a<br />

thi tiah a ti. Tutan ralkap hi Yi Hku mare khuami Salang Galau<br />

Bawm Yaw a rak thattu an si tiah KIA lei nih an ti. Kawl ralkap kut<br />

in MA meithal kuan 100, Bazooka pakhat, kut hlonh bomb 4 le phaisa<br />

65,000 KIA nih an lak. (Cc: Kachin <strong>News</strong>)


EST: SEPT 12, 2010 VOLUME 1 , ISSUE 99 SEPTEMBER 9, 2012<br />

RALKAP TAINGHMU LE TATMAH HMU PAWL AN THIAL<br />

DIH HNA<br />

<strong>Sep</strong>tember 6, 2012:<br />

Kawl ralkap chung chaklei<br />

taing, nichuah chaklei taing, a<br />

laifang taing le nichuah laifang<br />

tainghmu pawl le tatmah hmu<br />

pawl thlennak cu kan hnu <strong>Sep</strong>tember<br />

31 in an thawk. Mandalay<br />

hrambunh a laifang<br />

tainghmu bochoh Ye Aung cu<br />

ralkap upadi tlaitu ah a tthial.<br />

Chaklei tianghmu bochoh Ye<br />

Ya Aung cu tlanglawng vunci<br />

ah hluttaw ah min pek a si.<br />

Nichuah chaklei tainghmu bochoh<br />

Aung Kyaw Yaw cu Pegu<br />

hrambunh thlanglei taing ah an<br />

KAWLRAM THANWG<br />

tthial. Thlanglei tainghmu bohmuchoh<br />

Nyo Saw cu a laifang<br />

tainghmu ah, nichuah laifang<br />

tainghmu bohmuchoh Htun Htun<br />

Naung cu chaklei ah, ralkap IT<br />

sianguk bohmuchoh Aung Soe cu<br />

nichuah chaklei tainghmu riankhinh<br />

a si.<br />

Hitin ralbawi an rian a<br />

tthial hna hi KIA he an i phomh<br />

cuahmah chungah a si. Ralkap<br />

chungkhar he naihniam pawl<br />

nihcun nichuah chaklei tainghmu<br />

an tthial hna hi KIA dohnak ah<br />

ralkap tampi thih ruang le KIA<br />

sakhan lak khawh lo ruangah a si<br />

an ti. Cheukhat nih daihnak caah a<br />

si lai an ti. Cheukhat nih ral an tei<br />

lo tikah hi bantuk thlennak a um<br />

ton an ti ve. KIA chimnak ahcun<br />

nai Phakanh hrawng dohnak ah<br />

ralbawi pawl telh in ralkap 70<br />

hrawng an thi an ti.<br />

(Cc: Irrawaddy)<br />

PHUNGHRAM LEI KHUNGZUNG BU AN RIAN AN CHIAH<br />

<strong>Sep</strong>tember 6, 2012: Khungzung<br />

bu pawl an rian in<br />

chuahnak nawl ka pek hna<br />

tiah U <strong>The</strong>in sein nih <strong>Sep</strong>tember<br />

6 ah a thanh. Hi thutdan<br />

caah a thar in thim an<br />

silai. Pyituh hlutttaw nih 3,<br />

Amyotha hluttaw nih 3,<br />

president nih 3 minung 9 an<br />

thim than hna lai. Khungzung<br />

hlathlaitu bu nih hlathlai tuah dingin voithum tiang an auh hna<br />

nain an chuah lo caah hluttaw ah chuahpi an si. khungzung president<br />

le chungtel pawl an sualnak a chuahpi mi kongah <strong>Sep</strong>tember 6 hluttaw<br />

meeting piah minung 307 nih an dirkamh. Cheu thum cheu hnih<br />

nih dirkamh a si caah Thura Shwemann nih an rian ngol dingin a<br />

thanh hi a si. President zung thanh ning ah khungzung bu kongah<br />

buainak a um tilo a dih cang an ti. (Cc: VOA)<br />

Cahmai: 4<br />

DAW SU LE RANGON RAMTHEN VUNCI CHOH TONNAK AN NGEI<br />

<strong>Sep</strong>tember 6, 2012: NLD president Daw<br />

Su le Rangon ramthen vuncichoh U Myint<br />

Shwe hna cu a voikhatnak <strong>Sep</strong>tember 6 ah<br />

tonnak an ngei. Hi tonnak ah Rangon ramthen<br />

upadi humhimnak kong le daihnak<br />

kong biapi in an ceih. Daw Su cu a mah<br />

president a tlaihnak upadi nih a kan humnak<br />

ding, daihnak comiti hna le Rangon<br />

ramthen hluttaw pawl he <strong>Sep</strong>tember 8 ah<br />

tonnak an ngei lai.<br />

Upadi soe-moe-ye comiti president dirhmun in Rangon ramthen<br />

biaceih bawi. Sihni pawl, Palik, hluttaw lamkaltu hna he <strong>Sep</strong>tember<br />

8 ah tonnak ngeih dingin Daw Su nih a sawm hna. Cu tonnak ah<br />

Naypyitaw in pianciaye, kaa-gwe-ye, biaceihnak lei zung pawl le a<br />

dang zung riantuantu bawi pawl, palik bawi, ralkap bawi pawl minung<br />

200 hrawng an kai lai ti a si. (Cc:RFA)<br />

KHUNGZUNG PAWL NIH AN RIAN NGOL HNA SEH<br />

<strong>Sep</strong>tember 6, 2012: U<br />

<strong>The</strong>in Soe hruaimi khungzung<br />

(ခုံရုံး)<br />

chungtel hna cu phunghram<br />

an buar caah le an rian an tei lo<br />

caah an riantuannak peh dingin an<br />

i tlak lo tiah <strong>Sep</strong>tember 6 ah<br />

Naypyitaw pyituh hluttaw nih biachahnak<br />

kan tuah tiah Thura<br />

Shwemann nih a ti.<br />

Khungzung president U<br />

<strong>The</strong>in Soe le chungtel hna a simi<br />

Dr. Tin Aung Aye, Daw Khin<br />

Hlah Min, U Htun Kyi, U Khin<br />

Htun, U Myint Kyaing, Daw Mi<br />

Mi Ye, U San Myint hna hi<br />

ဖြဲ ႔စည္းပံု<br />

အေျခခံဥပေဒပုဒ္မ ၃၃၄<br />

ပုဒ္မခြဲ(က) ပုဒ္မခြဲငယ္ (၂) bantuk<br />

in phunghram an buar caah le<br />

အေျခခံဥပေဒပုဒ္မ ၃၃၄ ပုဒ္မခြဲ(က)<br />

ပုဒ္မခြဲငယ္ (၅) bantuk in an rian<br />

tlamtling in an tuan khawh lo caah<br />

phunghram bantuk in hluttaw<br />

pahnih nih a dik mi sual a phawt<br />

hna caah khungzung president le<br />

chungtel pawl nih tulio an tuan<br />

liomi tuan tilo dingin biachahnak<br />

tuah a si cang tiah Thura Shwe-<br />

COZAH LE KACHIN (KIA) I KAHNAK PHAKANH AH CHINMI 250 RALZAAM IN AN UM<br />

mann nih a thanh. Pyituh hluttaw<br />

hlathlaitu bu nih khungzung<br />

president le chungtel pawl an<br />

sualnak a chuahpi mi kongah<br />

<strong>Sep</strong>tember 6 hluttaw meeting<br />

piah minung 307 nih an<br />

dirkamh. Cheu thum cheu hnih<br />

nih dirkamh a si caah Thura<br />

Shwemann nih a tu bantuk in a<br />

thanh hi a si.<br />

Khungzung bu hi hluttaw<br />

hlathlaitu bu nih hlathlainak<br />

tuah dingin an auh hna nain a ho<br />

pakhat zong an chuak lo. Cucaah<br />

khungzung kal phung bantuk<br />

in biachahnak an tuah hi a si.<br />

Hi biachahnak hi Thura Shwemann<br />

nih U <strong>The</strong>in Sein sin a<br />

chuahpi lai i, president le chungtel<br />

9 a thar in thim than an si lai.<br />

(Cc: RFA)<br />

<strong>Sep</strong>tember 6, 2012: Kachin ram Phakanh ah Cozah ralkap le Kachin ralkap (KIA) an i kahnak Phakanh le a pawng khua ah atu hi Chinmi<br />

ralzaam 250 an um tiah thawng kan theih. “Atu tiang ah Phakanh le kiangkap ah Chinmi ralzaam hi hmun li ah kan um hna. Phakanh Chin Baptist<br />

Church ah 180, Zomi Baptist Church ah 28, Saitaung ah 30, maw shan sintanchin Baptist Church ah 10 kan um. Atu tiang ah kanmah Chinmi hi<br />

cu a thimi kan um hraw lo. Atu tiang i kan theih ning ahcun Cozah ralkap hi za lengkai an thi. A cheu nih 150 hrawng an si lai an ti. Kachin hi<br />

pakhat a thi an ti. Kachin ralkap hi tlang ah hmunhma an khuar i chukchih in Cozah ralkap kha an kah hna. Cozah ralkap hi nizan tihni Ningani<br />

hna ah cun Helicopter nih voi nga hrawng a fuh. Hriamnam ngan in an kah hna.<br />

Khuami nih Kachin ralkap sinah kan tuartuk , zeitindah a si lai” tiah an hal i “Zarh khat chung ah kan i fiang lai, hi chung i kan daih khawh<br />

lo ahcun thihthih nunnun in i kah kan hau cang lai” an ti. Phakanh in Mukawng karlak hi cu tih a nung ko. Pa patling deuh cu tlaih i ralkap ah<br />

hman thluahmah a si ko. Annih Kachin cu an zapite in ralkap an rak si dih ko. Tintan an rak kai dih ko. Hriam an tlai kho dih ko. Chin ram Tedim<br />

in Cozah ralkap Batallion pakhat an hun kuatmi chung khan 30 cu an thi colh an ti. Hi chung ah hin Chinmi Sitcawnghmu zong i tel dawh a si.<br />

Tutan mah tluk i an i kahnak a ruangbik hi, Kachin (KIA) nih ram ngeitu kan si i kan ram ah lung a cotu company hna nih ngunkhuai an kan pek<br />

ve awk a si an ti in company kha an ti hna i company nih Cozah sin ah security tuanvo kan laakpiak u an ti i cozah nih hitin a kahmi a si” tiah<br />

Hakha Post nih Phakanh um Chinmi pastor pakhat a chawnhnak ah a chim. “Tu chun (<strong>Sep</strong>t.2) ni ah meeting kan tuah i Chinmi ralzaam hmun li i a<br />

ummi kha hmun khat ah kan chiah hna lai i cuka cun kan i zohkhenh lai kan ti. Cun ZBC le MBC tibantuk zong ah bawmhhal kan i tim. Khua ah<br />

tlun an duh ko hna nain tlunnak an ngei hnalo. Hmun kip Chinmi nih nan thlacamnak ah rak kan philh hlah u” tiah Hakha Post sin in thlacam a<br />

cah. (Cc: Hakha post)


EST: SEPT 12, 2010 VOLUME 1 , ISSUE 99 SEPTEMBER 9, 2012<br />

<strong>Sep</strong>tember 1, 2012:<br />

New Hampshire ah minu pakhat<br />

nih suimilam 26 chungah<br />

police nih voi 4 an tlaih. An<br />

tlaihnak ruang cu music thang<br />

tuk in Highway lam cungah a<br />

chuah ruang le inn ah music<br />

thang tuk in a chuah i midang<br />

hnahnawhnak a pek ruang, uhkaang<br />

(mehkionak) in midang<br />

a tuk hna caah an tlaih hi a si.<br />

Joyce Coffey timi nu cu cacawn<br />

ni hnihni chun hnu ah<br />

VAWLEICUNG THANWG<br />

SUIMILAM 26 CHUNG AH VOI 4 POLICE NIH AN TLEIHMI NU<br />

khan police nih lam cungah music<br />

thangtuk in a chuah ruangah<br />

ralrinnak an pek i, cu hnu suimilam<br />

5 hnu ah a inn ah music<br />

thangtuk in a chuah caah police<br />

auh piak a tong i an tlaih.<br />

An thlah than hnu, zaan<br />

tim ah, a inn ahcun music cu<br />

thang chinchin in a chuah tthan<br />

i, a innpawng nih police an auh<br />

piak tthan caah a voi thumnak<br />

an tleih tthan. Tlawmpal an<br />

chimh hrinh hnu ah an thlah<br />

tthan i, cu tlawmpal ahcun a<br />

tupa thilri a hlawnh piak dih pinah<br />

meh-kionak bumbel in a tuk<br />

ruangah police nih a voilinak an<br />

tlaih cu a si. Coffey cu thawng<br />

ah an khumh cang i, zeitindah an<br />

tuah lai timi hngalh a si rih lo.<br />

Judge nih cun Headphones<br />

a hmang ko nain tiah a chim<br />

tiah WMUR-TV nih a phuan.<br />

(Cc: Reuters)<br />

SIANGINN SAYATE THLAHLAWH AN CHAP HNA<br />

<strong>Sep</strong>tember 6, 2012: Ramthen le<br />

ramkulh level fimthiamnaklei riantuantu<br />

hna cu thlahlawh an<br />

chap rih hna. Hi thlahlawh an<br />

chap hna hi saya/mah an fimthiamnak<br />

santer duh le tawlrel<br />

ning santer duhah an chap hna hi<br />

a si. Siangniamuk hna cu siang-<br />

sangrun cachim saya/mah thlahlawh<br />

tluk, ခ႐ိုင္ပညာေရးမႉးကို<br />

ဒုတိယၫႊန္ၾကားေရးမႉး le, ramkulh le ramthen fimthiamnak lei lutlai hna<br />

cu ၫႊန္ၾကား ေရးမႉး thlahlawh he aa tluk dingin an chap hna. Siangniamuk<br />

saya pakhat a thlahlawh cu tulio a thlahlawh in 7% an chap<br />

tinak a si. Thlahlawh chap hi kum 4 chungah voi 4 chap a si lai i,<br />

tutan a voikhatnak hi pensen a la deng cangmi upa, cachim thiam<br />

hmaiah an chap hmaisa hna. Fimthiamnak lei thazang a thawn chinnak<br />

dingah district level fimnak lei uktu zong tukum chungah tam<br />

deuh in rian pek an silai ti a si. (Cc; Mizzima)<br />

KIA LE KAWL RALKAP AN I KAP CUAHMAH KO<br />

<strong>Sep</strong>tember 6, 2012: Kachin ram Myitkyina<br />

le Bamaw kar Bum Sawm Bum<br />

ah Kawl ralkap khamaya (438), (387)<br />

le KIA tatmaha 5 kuttang tatyin 24<br />

hna cu <strong>Sep</strong>tember 6 zinglei suimilam<br />

10 in an i phomh cang. Bum Sawm<br />

Baw um kawl ralkap pawl hi eidin a<br />

rak chantu hna khalaya 142 an hngah<br />

hna lioah hitin an i kah hi a si. Zinglei<br />

sml 10 in kan i kap cang. Rawl eican<br />

ah chikhat kan i din. Kan i kap than lai. Kanmah lei a thi le hmapu<br />

kanum lo. Anmah lei zeizat an thi ti kan theih rih hna lo tiah KIA lei<br />

nih an ti. Eidin a rak chantu ralkap hna he an i tong kho lo ti zong an<br />

chimchih. Kan hnu Daga Yang le lai Hpawng i kahnak ah ralbawi<br />

pawl an thih caah hriamngan in an kan kah tiah KIA lei nih an ti. KIA<br />

umnak kipah Kawl ralkap thazang an chap. A bik in tulio dohnak<br />

Phakanh ah an tam khun. (Cc: Kachin <strong>News</strong>)<br />

Cahmai: 5<br />

HURRICANE ISAAC NIH MINUNG 13,000 UMNAK INN<br />

LOUISIANA AH A HRAWH<br />

<strong>Sep</strong>tember 5, 2012: US<br />

ram, Louisiana ramkulh ah Hurricane<br />

Isaac nih a tlawmbik minung<br />

13,000 umnak inn a hrawh<br />

piak hna tiah nawlngeitu nih an<br />

tuak ning a si. Isaac nih minung<br />

7 nunnak a lak pinah New Orleans<br />

hmun ah tilianhnak a<br />

chuahter rih. Tilian cu a tumlei a<br />

panh nain minung thong tampi<br />

umnak ngei loin a tuah hna.<br />

Tuzarh cacawn nihnih ni tiang<br />

ah khan 1,500 cu dornak hmun ah<br />

an um rih. Mississippi tiva hrawn<br />

in thlicia nih a den hna hnu ah<br />

Electric mei cu an ngah than<br />

cang. Hurricane Katrina nih a<br />

hlan kum 7 ah New Orlean cu a<br />

den hnu ah Isaac nih a van den<br />

than hi a si. Katrina nih minung<br />

1,800 a rak thah hna i hi khua<br />

serthannak ah a cozah nih $14.5<br />

billion an rak hman.<br />

Hurricane Isaac cu<br />

Katrina bantuk in a thawng lo<br />

nain thlichia hi huamsam tein a<br />

hrang i cu hnu ah ruah fak taktak<br />

nih Louisiana le Mississippi cu a<br />

den hna. US ramhun Obama nih<br />

mah hi harnak an tonnak hmun a<br />

va tlawn hna i thazang zong a pek<br />

hna tiah thawng theih si.<br />

(Cc: BBC)<br />

HNAHCHUAH NGEI NU NIH A TLANGVAL PA "CHIATHA"<br />

A TAN PIAK<br />

<strong>Sep</strong>tember 4, 2012:<br />

Ngaknu nih a tlangval pa<br />

cu nudang sinah a sual ti a<br />

hngalh hnu in "sualtertu"<br />

thilri te cu a tan piak i,<br />

chuah khawh ti lonak ekinn<br />

ah a hlawnh. Huaman Julia<br />

Muñoz ( 41) nih a tlangval<br />

Arias Apayco (46) cu nu<br />

dang sinah a sualtak mi a<br />

hngalh hnu in, a thinlung<br />

fah a celh lo caah, sual chuahtertu "chiatha" te tan piakin an karlak i<br />

pehtlaihnak cu a dihter tiah the New Age thanhca nih a tial.<br />

Brena, Peru i Hostel ah a tlangval a hngilh lio ah, kum 41 a<br />

simi, Julia nih coka ah sa cannak namte cu a lak i, a tlangval pa pum<br />

cung i sualnak a chuahtertu "chiatha" cu a tan piak deih i, zunput<br />

chungah a hlawnh i, ti a fenhter deih. Cun, a rannak in zam colh a<br />

timh nain hostel i riantuantu hna nih an tlaih. Mr. Apayco cu a rannak<br />

in intensive care ah an kalpi i, a nungak Julia belte cu police kutah<br />

an pek; hi bantuk thil a can cu a dawt tukmi nih a sualtakmi lehrul<br />

chamnak ruang ah a si. (AFP)<br />

US NIH SYRIA FEFUGEES $21 MILLION A BAWMH HNA<br />

<strong>Sep</strong>tember 6, 2012: US Agency for International<br />

Development hruaitu nih a chimmi cu<br />

US nih Syria refugees $ 21 million an vun<br />

bawmh chap hna, a dawng tein $ 100 million<br />

an bawmh cang hna tiah a chim. $21 million<br />

cu UN World Food Program ah pek in Refugees<br />

sinah phanhter a si te lai tiah Rajiv Shad<br />

nih a chim. Syria refugees hi ram chung le ram leng ah an um. Cun<br />

Turkey, Jordan, Lebanon le Iraq ah tampi a zammi an um. Shad nih<br />

nithumni ah a chimmi cu $14.3 million hi ram chungah a ummi hna<br />

caah hman a si lai i $6.7 million hi ram leng ah a ummi hna caah<br />

hman a si lai tiah a chim. Jordan's Zaatari camp ah hin 27,000 an um,<br />

Jordan ah hin 160,000 an um. (Cc: Globalchin)


EST: SEPT 12, 2010 VOLUME 1 , ISSUE 99 SEPTEMBER 9, 2012<br />

VAWLEICUNG THANWG<br />

CHAK KOREA TYPHOON BOLAVEN RUANGAH MINUNG<br />

50 AN THI<br />

<strong>Sep</strong>tember 3, 2012: Kan hnuzarh chungah<br />

Chak Korea nitlak leiah thlichia<br />

(Typhoon Bolaven) a hrang i minung 50<br />

nunnak a dih, mi tampi an tlau. Hma a<br />

pumi 50 hrawng an si tiah Chak Korea<br />

ramchung thanhca nih a chim. Hi<br />

thlichia ruangah minung 21,000 hrawng<br />

inn loin an um. Thlaici cinnak Leikuang<br />

Acre 120,000 hrawng a rawk ti a si. Cun<br />

sehzung le riantuannak 900 hrawng a rawk. Mini ngeihmi sianginn,<br />

sizung tampi a rawk rih. Bolaven thlichia hi Tuluk ram le Japan a tan<br />

hnu kan hnu nithum ni ah Chak Korea ram a luh hi a si. (Cc: VOA)<br />

PRINCE HARRY CU SUALNAK KHUALIPI AH KAL I, TAK-<br />

LAWNG IN NGAKNU A KISS<br />

<strong>Sep</strong>tember 3, 2012: London<br />

Olympic Games zoh ah Prince William<br />

le Kate cu an kal nain Prince<br />

Harry cu Olympic Games zoh loin<br />

khawika dah a kal diam. Ziah, Harry<br />

aa tel lo e, tiah mipi nih an hlam tuk.<br />

Nain a thawng a ring lo. A Pitar,<br />

Queen Elizabeth le a ule hna, Olympic<br />

games nuam ngai in an rak zoh<br />

lio ah, Harry tucu "Sin City" Las<br />

Vegas i, taklawng in lamnak ah a<br />

rak kal diam ko kha! San Diego,<br />

California in a rami, Carrie Reichert<br />

(32) nih, Sualnak Khualipi ah<br />

Harry he an i cang ning cu media<br />

sinah a phuan ai. "Lamnak party<br />

chungah ka va luh lio ahhin, Harry<br />

cu taklawng bak in a rak um cang",<br />

tiah Carrie nih a ti. Crazy tak in an<br />

rak um hna. Harry cu zoh ahhin<br />

molh-chupchap (delirious) sehlaw a<br />

dawh' a ti. Carries nih cun,<br />

Harry vengtu security nih Harry<br />

he von i nawmh ding in an ka<br />

kawh' a ti. Harry cu a nawmh<br />

tuk, guitar a tum i, glove ka pe<br />

tuah u, Michael Jackson cawng<br />

tuahning' tiah a ti' a ti.<br />

Tlawmpal ah ka sinah a<br />

ra i, a von ka kuh' a ti. Mithmai<br />

panh ngai in a ra i, a taklawngpi<br />

a si tikah, zoh ahhin ni a chuak<br />

tuk' a ti. England ramah a chuak<br />

vemi, Carrie nih cun, Harry nih<br />

duhnak a ngei colh i, a ihnak<br />

khan lei ah a kalpi colhnak kong<br />

a chim. "Kan i kiss thluahmah<br />

ko i, cu lio ah taklawngpi in a<br />

um ko; a open taktak" a ti. Zuu a<br />

ri pah i, romantic cu a si lo, nain<br />

a nuam ngai ko' a ti. Minutes 15<br />

in 20 tluk hnu ah, Harry nih a<br />

ihnak khan in party ah va tel<br />

ding in a rak chuahpi tthannak<br />

kong cu, Carrie nih a chim.<br />

Hmanthlaktu hna nih, kum 27 a<br />

simi, Prince Harry nih taklawng<br />

in a um buin ngaknu carrie a kuh<br />

lio cu an thlak. (Cc: Reuter)<br />

RALZAMMINUNG 58 TURKEY RILI AH AN PAM<br />

<strong>Sep</strong>tember 6, 2012: Smuggler pawl nih Europe ram ah himnak<br />

hmu dingah bia an kamh hna hnu ah nga tlaihnak tilawng in a<br />

kalmi hna cu nitlak lei Turkey rili ah an lawng nih lung a phah i minung<br />

58 an pil i an thi tiah Turkey thawngthanhnak nih a chim. Iraq le<br />

Syria pawl cu meter 50 hlatnak in Aegean ti an i lio kho i rili kam an<br />

phan kho. Hurriyet newspaper website nih minung 58 cu cawn nili ni<br />

ah an thi tiah a tial.<br />

Asia ram le Africa ram in phung loning in Europe ram<br />

phaknak dingah Turkey hi pal hau i an i tinhmi phak hlanah harnak<br />

an tong tawn. Turkey ram ah Syria ralzaam ramchung kah dohnak<br />

ruangah minung 80,000 an phan cang. Ram tampi nih mah hi Syria<br />

mi hna cu Europe ram ah phung lo ningin phan kho dingin an duh<br />

piak ngai hna. (Cc: AP)<br />

Cahmai: 6<br />

IRAQ BOMB PUAHNAK AH RALKAP 6 AN THI<br />

<strong>Sep</strong>tember 5, 2012: KIRKUK, IRAQ: Chak<br />

Iraq ah kilvennak ralkap pawl hmuitinh in<br />

bomb puahmi nih ralbawi telh in ralkap<br />

minung 6 a thah hna tiah security le sii lei<br />

nawlngeitu nih an chim. Ralkap 6 an thih<br />

pinah minung 2 hma an pu tiah ralbawi Dr<br />

Mehdi Abdullah al-Bayati, Tuz Khurmatu<br />

nih siizung in biafiang an thanh. Iraq<br />

buainak hi 2006 le 2008 kum cu a dai<br />

ngaingai nain August thla ah khan minung 278 an thi than tiah kilvennak<br />

le sii ei nawlngeitu nih report an pek nakin theih khawh si. (Cc: BBC)<br />

KUM TLING LOIN SEX A TUAH CAAH VOI 100 TUK DING<br />

<strong>Sep</strong>tember 6, 2012: Kum 16<br />

nu cu kum tling loin sex a tuah caah<br />

voi 100 fung in tuk ding tiah Maldivian<br />

Court nih biachahnak an tuah.<br />

Atu cu kum 16 lawng a si rih caah<br />

kum 18 a phak tikah tuk ding a si lai<br />

tiah an chim. Maldives miphun hi India<br />

rili kam hrawngah a ummi an si i<br />

Attol family ti zongin auh an si. Hulhudhufaaru<br />

Magistrate Court nih Raa<br />

Atoll ah kum 29 pa zong kum 10<br />

chung thongthlak ding tiah biachahnak<br />

an tuah, zeicatiah kum tling lomi he<br />

sex a tuah ti a si.<br />

Kum 16 nu hi cu a kum a tlin rih lo caah kan hngah rih lai i kum<br />

18 a tlin in voi 100 fung in tuk a si te lai tiah Minivan <strong>News</strong> nih a chim.<br />

Official nih a chimmi cu nu nih mipa hi a sawm i Island leiah an kal. Nu<br />

innchung khar nih an fanu inn ah a um lo ti an theih tikah an kawl i Island<br />

electric inn hnulei ah an pahnih cun an va hmuh hna. Zeidah nan<br />

tuah tiah an hal tikah pa nih cun aa pheh lengmang, a hnuah nu nih a<br />

phuan ti a si. Cu tikah pa cu Child Sex Abuse Act Law ningin kum 10<br />

thongthlak ding ti a si. Gender Department nih Atoll Island ah hin report<br />

an tuahmi ah hin December 2010 in October 2011 karlak ah hin kum<br />

tling a simi hna sex tuahpinak hi 1,138 cases a um. 133 hi kum 18 cung<br />

cases an si tiah an hmuh khawh. (Cc: Globalchin)<br />

US PRESIDENT HLUN BILL CLINTON NIH OBAMA A DIRPI<br />

<strong>Sep</strong>tember 6, 2012:<br />

Tuandeuh US President<br />

a simi Bill<br />

Clinton nih Obama<br />

cu President term<br />

hnihnak ttuan tthan<br />

ding bia a vun<br />

chimpi. Mr. Clinton<br />

nih minutes 50<br />

chung bia a chimnak<br />

ah Republican economic<br />

plan cu fak<br />

ngaiin a soisel.<br />

President Obama<br />

policy hi a ttha ko, economic plan zong a ttha chin lengmang ko tiah<br />

biatak tein a chim-kanpiak. Mr. Clinton nih mipi sinah a chimmi cu "US<br />

mipi nih hin zeibantuk ram ah dah kan um duh timi hi nanmah tein i<br />

thim ko u" tiah a ti hna.<br />

"Nanmah duhning cio in um nan duh i a tthawng deuh paoh nih<br />

zeipaoh hmuhnak ram ah um nan duh cun Republican hi i thim ko u."<br />

Caan ttha a hopaoh i hrawm khawhnak le riantuan tti khawh cionak ram<br />

ah nan duh ahcun President Obama hi i thim ko u" tiah a ti. "Society<br />

pakhat i hrawm tti nan duh ahcun Obama le Joe Biden hi thim hna u"<br />

tiah a ti Republican economic plan fak ngaiin Mr. Clinton nih a dohpiak<br />

hna. "US economic a tlak cuahmahmi hi Obama economic policy nih a<br />

tlaih tuk caah a si. US economic hi 2008 ah khan fak tukin a tlak tikah<br />

ahohmanh si hna seh law kum 4 chungah cun remh awk ah a har tukmi a<br />

si. Asinain atu cu a ttha chin lengmang leiah a panh cang ko" tiah Mr.<br />

Clinton nih a chim. (Cc: Globalchin)


EST: SEPT 12, 2010 VOLUME 1 , ISSUE 99 SEPTEMBER 9, 2012<br />

ZAANGCELHNAK THANWG<br />

PHAISA DUH AH MIDANG HE KAN IT TI<br />

<strong>Sep</strong>tember 3, 2012: Sherlyn Chopra<br />

nih phaisa duh ah midang he<br />

ka it tawn tiah a phuan. Fianghlang<br />

tein a chimmi cu voi tampi phaisa<br />

pek in sex ka tuah.<br />

A ruang cu awl zaang tein<br />

phaisa hmuhnak a si caah si tiah a<br />

chim. Sherlyn Chopra nih a twitter<br />

ah a tialmi cu taksa in pehtlaihnak<br />

mi tampi he man pek in ka rak<br />

tuah tawn. A sinain mi pakhat te hmanh kai cinkenmi an um lo.<br />

Mah hi ka chimmi hi midang sin in zaangfah halnak, mipi<br />

thinlung laknak caah si lo tiah a chim chih. Sherlyn Chopra cu<br />

Bollywood fidi tuanmi chungah taklawng in Magazine<br />

hmanthlaknak a tuah hmasa bikmi si. (AP)<br />

HOLIDAY A KALMI CHUNGKHAR HNA LAMPI AH<br />

MISUAL NIH AN THAH DIH HNA<br />

<strong>Sep</strong>tember 6, 2012: Zarhte<br />

ni ah khan holiday a kalmi<br />

chungkhar hna cu a thi cia in an<br />

Motor, BMW 4x4 chung ah an<br />

char hna. Sianginn kai a cut hlan<br />

ah tiah British chungkhar hna<br />

France ram ah nawmhnak ah an<br />

kal i, minung kingnak hmun, lam<br />

cungah meithal hmual in an mawtaw<br />

chungah an nunnak a dih.<br />

Chawlet a simi, Saad Al-Hilli, a<br />

nupi Lqbal le a nu cu Alps khua ah meithal hmual in, an pathum in<br />

a thi cia in an Motor BMW chung ah an char hna.<br />

An pa bik, Mr. Al-Hilli cu a hmai tthutnak ah an char i, a<br />

nupi le a nu cu hnutlar tthutnak ah an char hna. Mithi hna<br />

chungkhar i an fabu a si lai tiah ruahmi ngakchia nu, kum 4 hrawng<br />

cu, a nu ruak tangah cawl lo tein a rak i benh ko. Tihnak he a khat.<br />

Suimilam 8 chung a nu ruak tangah a benh cu a si. BMW a pawng<br />

ah ngakchia nu pakhat, kum 7 hrawng cu thi dengmang in a rak ril<br />

ko. A rannak in sizung ah an kalpi colh. French pa, cycle a citmi,<br />

kum 40 hrawng a si i, a min ah Sylvain Molier an timi pa cu, mithi<br />

hna chungkhar i an BMW pawng ahcun a ril ve ko. Atu bantuk in<br />

harnak an tonnak hmun hi, France ram, Lakte Annecy<br />

pawngte, zalam cungah a si.<br />

Mithi hna chungkhar hi Iraq miphun an si i British ah<br />

khuasa an si. Ngakchia nu te, a nung in a nu tangah an charmi cu,<br />

Mirang holh tlawmte a thiam. Hibantuk in thil a caan hi, aho<br />

hmanh a hmutu an um lo caah, ngakchia nute lawng hi a hngaltu<br />

bik a si lai. Nain ttihnak he a khat tikah chawnh khawh a si rih lo.<br />

Khawika dah ka nulepa an um? Khawika dah ka nu a um tiah a ttap<br />

ruangmang ko. Mithi chungkhar hna hi Claygate, Surrey ah a<br />

ummi an si i, an pa bik hi Aerial Photography Company caah riantuantu<br />

a si lai an zumh. Mi chanhtu nih an thihnak hmun an va<br />

phak lio ah BMW seh cu a rak nung ko. Police nih an char hna i<br />

an fimtawl hna. (Cc: <strong>The</strong> Mirror)<br />

MORINHU NIH RONALDO NUAMH LOIN A UMNAK<br />

KONG CHIM A DUH LO<br />

<strong>Sep</strong>tember 6, 2012: Real Madrid coach Jose Mourinho nih C.<br />

Ronaldo nih an club ah ai nuamhlonak a chimmi kong he pehtlai<br />

in zei hmanh ka chim lai lo tiah a ti. “Hi kong he pehtlai in zei<br />

hmanh ka chim lai lo”, tiah Mourinho nih a chim . “Zei kong<br />

hmanh chim dingah ka si kho ko nain C. Ronaldo kong ka hal<br />

hlah uh”, tiah a chim chap. “Nan ka theihthiam hau, hi kong ahcun<br />

biachim ding ka fial hlah uh”, tiah an Realmadrid coach nih<br />

a chim. Cc: <strong>The</strong> Goal)<br />

RONALDO: KAA NUAMHLONAK HI PHAISA RUANGAH A SI LO<br />

<strong>Sep</strong>tember 5, 2012: Real Madrid ah kaa<br />

nuamh lonak hi phaisa kong he<br />

pehtlaihnak a ngei lo tiah C. Ronaldo nih<br />

a ti. Ronaldo nih Real ah kaa nuam ti lo<br />

tiah a ti mi hi Europe mirum pawl PSG,<br />

Man City le Chelsea hna sin thial dingin<br />

bialam a phah mi a si tiah thanhca cheukhat<br />

nih an ti nain cucu ka chim duhmi a<br />

si lo tiah Ronaldo nih a leh hna.<br />

Real angki he kawl 150 nak a<br />

kawl lio zongah a lunglomhnak a<br />

langhter lo. Ronaldo cu Real in a chuak<br />

kho men tiah thawngpang a vah caah min an thut lio pounds 100 million in<br />

halnak a um lo ahcun timi hi halnak a um ko rua tiah ruah cio a si. Amah<br />

facebook ah a tial mi cu ka lung nuamhlonak hi phaisa kong he<br />

pehtlaihnak a ngei lo, phaisa tam deuh a duh caah ti zong an ka ti. Nikhat<br />

khat ah phaisa he pehtlaihnak a ngeih lo ning a mah tein a lang te kolai<br />

tiah a ti. (Cc: Daily Mail)<br />

MAN CITY NIH POUNDS 200 MILLION IN RONALDO AN HAL LAI<br />

<strong>Sep</strong>tember 6, 2012: Spain thanhca Spainish Daily AS chimnak ah<br />

premier League champion man City nih Real hmaikal C. Ronaldo cu<br />

pounds 200 million in cawk an timh ti a si.<br />

Ronaldo Agent pa nih Man City nih<br />

Ronaldo pounds 180 million in sawm an<br />

timh mi a chim tikah Real president nih a<br />

hnon.<br />

Cu hnuah 200 million in cawk an<br />

timh than hi a si. Real nihcun Ronaldo zuar<br />

loin Real ah aa nuamhnak caah kan i zuam<br />

lai an ti. Man City le Real cu <strong>Sep</strong>tember 18<br />

ah champion League a chuih ding an si.<br />

Man City nih pounds 200 million in an<br />

cawk khawh a si ahcun a thlahlawh kumkhat pounds 20 million kan pek<br />

lai an ti. Hi thlahlawh hi vawleicung a sangbik thlahlawh a si lai. (Cc:<br />

Mutdfan..com)<br />

A LEX HE KAN I THEN KO CANG<br />

<strong>Sep</strong>tember 7, 2012: Dawtmi he<br />

pehtlainak hri a cah lio ahcun<br />

ngai a chia tawn. Thinlung a<br />

khen, thin a hung i hnar-no ruh<br />

hna a ttam. Karlak ah tefa a<br />

ummi hna caah cun i tthen hi<br />

tuar a har khun. Dawtnak he a<br />

pehtlaimi Chantelle Houghton<br />

le Alex Reid's karlak ah<br />

dawtnak hri a cah hi khuaruah<br />

har awk cu a si lo, nain lung a<br />

tha hrim lo.<br />

Anmah pahnih hi thliherh<br />

nih chikhat ah hnahchawl a pum bantuk in an i an i duh cangka<br />

tein i ngaihnak bia an i tiam colh. Chikhat ah nau zong an puai. Nain<br />

an fanu Dolly a chuah tiang bia-alnak in caan an hamn. Fanu an ngeih<br />

khawh hnu zong ah bia an i al lengmang. An thinlung an ihmu thiam<br />

lo. Pakhat le pakhat an kong an i chim.<br />

A caan ah ALex cu inndang a chuak, nain tlawmpal ah a ra<br />

tthan. Chantelle cu tlawmpal a thup, nain a rak lang tthan. Alex nih a<br />

ngaknu cu a duhning in laksawng a tthenh bal lo. An karlak ah<br />

dawtnak cu ti-dai bang a kik. A lum kho ti lo. A dongh, nizan ah khan<br />

Alex cu police nih an tlaih i, Chantelle nih kan i dawtnak cu a dih<br />

cang" tiah a ti. Kanmah pahnih hi mivanchia kan si; kan karlak i<br />

dawtnak lumter awk ah lam dang kawl awk a um hrim ti lo. A kik tuk<br />

cangmi dawtnak hi dihter a herh ko tiah a ngaknu nih a chim. (Cc: <strong>The</strong><br />

Mirror)<br />

Cahmai: 7


EST: SEPT 12, 2010 VOLUME 1 , ISSUE 99 SEPTEMBER 9, Cahmai: 2012 12<br />

MI DAM LO, MIZAW HNA CAAH THEIHTERNAK<br />

Malaysia um kan Laimi a dam lomi, a zaw<br />

fakmi, thazaang a ngei lomi,Malay siikhaan kal<br />

aa harh deuhmi hna caah man fawi deuh le mah<br />

le holh tein zohkhenh a duhmi hna caah a tanglei<br />

address ah hin nifatin i piah khawh a si<br />

(1) Sii phunphun cawk khawh a si<br />

(2) Drip, tha umnak chunh khawh a si<br />

(3) Hepatitis B vaccine ( thinphin chuahtertu B<br />

rungrul khamhsii ) chun khawh a si<br />

(4) Thla 3 khan nau hlatnak sii chunh khawh a<br />

si<br />

(5) In chungkhar nau ngeih a duh rih lo mi<br />

( Family planning service )<br />

(6) Thithlum, Zunthlum, Thittum, Thikai<br />

tahkhawh a si<br />

(7) A dangdang zawtnak a phunphun ca<br />

ah man fawi tein sii chunh, sii cawk khawh a<br />

si.<br />

8. HIV/ AIDS zong chek khawh a si.<br />

Address: No. 29/A , First Floor,<br />

Jalan Brunei Barat (ACR zung a hnulei, Pudu<br />

plaza pawng<br />

Sii khan on caan:<br />

Nikhat ni in ninga ni tiang, 10:00 AM in 8:00<br />

PM<br />

Zarhte nile zarhpi ni cu<br />

3:00 PM in 8:00 PM<br />

Sayama Mang Tial @ Tially<br />

Contact: No 014 2660 597<br />

NA PHONE CHUNGAH HLA RAWN NA<br />

DUH AHCUN<br />

Man fawideuh mi phone pawl ah Hla khum na<br />

duh ahcun http://www.laitech4all.co.cc/ timi<br />

website ah lut. Hla rawn ning tling tein a um<br />

lai. Phone chungah Bible relnak le English<br />

speaking a aw a tuah cuahmah lio a si. A rawn<br />

leiah harnak na ton a si ahcun ramchung@gmail.com<br />

a si loah 0182364591 ah<br />

hlathlai khawh a si. Amah Kyaw Kyaw Aung<br />

sin zongah rawnter khawh a si.<br />

MALAYSIA LEI KALNAK MAN FAWI TEIN<br />

Malaysia lei cunglei in chungkhar cah le<br />

auh a duhmi paoh AIR TIKET, VISIT,<br />

PASSPORT man fawi tein cawk le tuah<br />

khawh a si. Fiang deuhin theih na duh ahcun<br />

:<br />

Pehtlaihnak<br />

Cung Cung 0095942004460<br />

Pa Duh 0104228724<br />

KUANGKIK REMH LEIIN KAN IN BAWMH LAI<br />

Kuangkik (ye-khe-te-ta) a rawhnak kongah<br />

na lung re theih hrim hlah. Man fawi tein<br />

kan in bawmh lai.<br />

Pehtlaihnak<br />

Ph: 0162862728<br />

FAKLANGHNAK PAWL<br />

SAYDANA SIIKHAN A UM<br />

Damlonak na ngeih sual ahcun Saydana sikhan<br />

a um. Thadih le nau pawi hna caah Drip man<br />

fawi tein rawn khawh a si.<br />

Pehtlaihnak:<br />

Sayamah Dimte<br />

Jalan Loke Yew No. 26 2/B<br />

Ph; 0104223591<br />

THLARAU TIRAWL CAAH CRUSADE A UM<br />

Zungzal nunnak thlarau tirawl cu Malaysia<br />

Chin UPC biakinn ah zantin phuan a si.<br />

Thawngtha chimtu hi Australia in a ra mi<br />

Rev. Min Cung Nung a si. Na can aarelrem<br />

ahcun rak ngai hmanh a tha tuk.<br />

Rev. Min Cung Nung chonh a duhmi<br />

Ph 0126548464<br />

Biakinn Address: 4A. Jalan Kancil Off<br />

Jalan Pudu<br />

PA THANG THILTHITNAK<br />

Laithil Coat, bawngbi le a dangdang duhn<br />

ing in thitter khawh a si. India ram Aizawl<br />

le lawngtlai ah can saupi a rak cawngmi a a<br />

si. Thantlang zongah min a ngeimi le a<br />

thiam tuk mi a si.<br />

Pehtlaihnak Ph;0163827872<br />

( U Chan Hniang dawr)<br />

RUAhCHAN RAMTHA NITLAK LONAK<br />

Sichiatnak in<br />

sithatnak ram<br />

ruahchan ramtha<br />

nitlak lonak<br />

Dingthlu lairel<br />

athut nak veel<br />

nuncang hmunhnak<br />

cove dingin<br />

nanngen cio maw<br />

tumcawk Pathian<br />

Bawi Hlei sinah<br />

A veel par cu<br />

antlaan caamciin<br />

tlanhcia mithiang<br />

ansa dailo<br />

ATHIANG ATHIANG<br />

dai lo an hla<br />

Zohhmanh u khih<br />

Muko thawng he<br />

ttuanman nihlawh<br />

pekding timh cia<br />

a kut huum he<br />

Rat aa tiim cang<br />

Hei cuanthan hmanh<br />

a phan cang khih<br />

Vankil a cul<br />

Cerhlian a mui<br />

Zanceu an lo<br />

sahrang an hrum<br />

vawlei vialte<br />

awn cukmak in<br />

ttihnak a khat<br />

Leileeng vialte.<br />

H.kn Th.lian<br />

INDIA LEI PHAISA KUATNAK<br />

India khuapi Calcuta, Bangalore, Dehli, Nagaland,<br />

Kerelar, Silong, Aizawl, Lunglei le<br />

saiha ah na chungkhat phaisa kuat na duh ahcun<br />

zaankhat lawng rauhin kuatkhawh a si. Anmah<br />

lei zongin kuat khawh a si.<br />

Contact.. Hmangaihpar nu<br />

Pudu Plaza pawng<br />

Seven Eleven hmai<br />

Inn number-52 M/Second Floor<br />

Ph..0166783062<br />

SUI PAWN LE ZUAR A DUH MI CAAH<br />

Sui pawn a duhmi le zuar a duhmi nan um ahcun<br />

lungtling tein zuar/pawn khawh a si.<br />

Pehtlaihnak:<br />

Phone: 0173477641/0122687166<br />

Jln Loke Yew (Hleihlak tang)<br />

HNIPUAN/THILRI THITTER KHAWH A SI<br />

Hnipuan/thilri na duh ning tein tthitter khawh a<br />

si. Kawlram ah cansau pi a tthi cang mi a si. A<br />

thiam, thitman a fawi. Thitter hmanh na ruah<br />

ning leng in a `ha lai.<br />

Contact: 0172198451 / 0149220313<br />

Hello! Pi Khin Shwe<br />

Pudu<br />

THIHLOH I ZOHKHENHNAK BU<br />

Thihloh ton sualah i zohkhenhnak bu a um.<br />

Chungtel sinak ah kumkhat RM 50 thawh a<br />

silai i thihloh tonsual ah RM 10,000 in<br />

zohkhenh a si lai. Zeitik can paohah Emmanuel<br />

Laidawr ah pehtlaih khawh a si.<br />

Pehtlaihnak<br />

Pu Ngun Mang 0061421968816<br />

Gold Berth 0103001209<br />

<strong>The</strong> <strong>One</strong> <strong>Star</strong> Journal TawlreLtu<br />

hna<br />

Chief Editor :<br />

Salai Mang Bik<br />

Editor:<br />

Salai Van Biak Mang<br />

Salai Siang Za Hu<br />

Thawng Tha Lian<br />

Salai Sui Lian Thang<br />

Ngun Hlei Iang<br />

A man RM 2<br />

Copies 500<br />

Kuala Lumpur<br />

Malaysia<br />

mangbik07@gmail.com<br />

Ph : 0126025824<br />

A ngeitu: Zophei Students Union<br />

Web:http://theonestar.org/

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!