mindvris kulturebidan aramarcvlovan kulturebs yvelaze didi farTobi ukavia kartofils, Saqris lerwams da Saqris Warxals, zeTovani kulturebidan: soias, araqiss (miwis Txili), rafss, sazeTe sels, mzesumziras, kunjuts. sarTavi kulturebidan: bambas, sels, kanafs da juTs. mindvris kulturebs mniSvnelovani adgili uWiravs saqarTvelos soflis murneobaSic. saxnavi miwebis 75% mindvris kulturebze modis, maT Soris naxevari marcvleul kulturebs ukavia. cxrili 1. saqarTveloSi mindvris kulturebis naTesi farTobebi, 1000 ha kulturebi naTesi farTobi, sul saSemodgomo TavTaviani kulturebi (xorbali, qeri, Wvavi) sagazafxulo marcvlovani kulturebi (xorbali, qeri, Wvavi, tritikale, Svria, simindi) teqnikuri kulturebi (mzesumzira, soia, Tambaqo, araqisi) w l e b i 1985 1995 1999 2003 2006 2007 730,1 105,8 281,6 85,8 453,1 77,8 182,5 41,0 wyaro: statistikis departamenti, 2009 4 594,7 117,9 260,9 75,8 561,7 133,0 238,0 48,5 330,2 76,6 150,8 28,5 297,2 rogorc cxrilis monacemebi gviCvenebs, mindvris kulturebiT dakavebuli farTobebi arastabiluria. amis maTvari mizezia saqarTveloSi mimdinare sabazro urTierTobebze garadamavali periodi da miwebis privatizaciis mimdinareoba. saxnavi miwebis ZiriTadi nawilis kerZo mflobelobaSi gadasvlam ganapiroba aseTi Sedgebi. am periodSi naklebad kanonzomieria kulturebis warmoebis moculobebi. miuxedavad am maCveneblebisa, saqarTveloSi arsebuli niadagurklimaturi pirobebi SesaZleblobas iZleva mindvris kulturebis maRali mosavlis xarjze warmoebuli iqnes 2-3-jer da zogierTi kulturebis SemTxvevaSi 4-5-jer meti moculobis produqcia. amas adasturebs qveynis samecniero-kvleviTi dawesebulebebis da mowinave fermeruli meurneobebis mosavlianobis monacemebi: xorbali 7-8 t/ha; simindi 8-10 t/ha; kartofili 50-60 t/ha, agreTve aSS da kanadis mier gamoyenebuli mowinave teqnologiebi, romlis safuZvelze es 2 qveyana msoflio marcvleulis 34%-s awarmoebs. memcenareobis Teoriul safuZvels warmoadgens biologia da ekologia, romelic ikvlevs mcenaris zrda-ganviaTarebis 55,0 151,0 22,7
Taviseburebebs da saSualebas gvaZlevs zustad gaverkveT misTvis aucilebel sasicocxlo bioturi da abioturi faqtorebis zemoqmedeba- moTxovnilebaSi da kanonzomirebaSi. aseT kanonzomierebas warmoadgens mcenaris sasicocxlo ekologiuri faqtorebis (sinaTle, siTbo, teni, kveba, Jangbadi, naxSirorJangis gazi)-jamis, minimumis, optimumis da maqsimumis kanoni. cxrili 2 saqarTveloSi erTwlovani mindvris kulturebis warmoeba, 1000 t w l e b i kultura 1990 2000 2001 2003 2006 2007 xorbali 257,7 89,4 306,5 225,4 69,7 74,9 qeri 117,8 30,2 98,9 48,3 30,6 40,3 Wvavi 1,6 0,3 0,1 0,1 0,1 0,1 Svria simindis 11,7 2,0 9,5 6,3 1,3 1,6 marcvali 270,2 295,9 288,6 461,9 217,4 295,8 lobio 7,3 2,7 10,0 12,2 7,8 10,5 mzesumzira 7,7 2,6 41,8 25,5 12,3 16,1 araqisi 0,1 0,6 0,4 0,1 0,1 00 soia 3,4 2,5 1,4 3,7 3,7 2,8 Tambaqo 8,1 1,9 1,6 1,4 0,3 0,1 kartofili 293,8 302,0 422,2 425,2 168,7 229,2 wyaro: statistikis departamenti, 2009 dadgenilia, rom mcenaris ganviTareba da produqtiuloba im faqtoriT ganisazRvreba, romelic minimumSi aRmoCndeba. rogorc ki minimumSi myofi faqtori optimumis dones miaRwevs, mcenaris produqtiuloba izrdeba, magram Tu igive faqtors maqsimalurad gavzrdiT mcenaris mosavlianoba kvlav Semcirdeba. mcenare kargad izrdeba da viTardeba mosavlianobas zrdis dros, roca yvela sasicocxlo faqtori optimumis doneze imyofeba. bunebriv pirobebSi sasicocxlo faqtorebi mcenareze moqmedeben ara erTi meorisagan izolirebulad, aramed erTdroulad, urTierTkavSirSi anu kompleqsurad, amasTan TiToeuli faqtori gansxvavebul gavlenas axdens mcenaris ganviTarebaze. am faqtorTa urTierTSeTanawyobiT icvleba faqtorTa optimumis done. maRali mosavlianobis formirebisaTvis aucilebelia yvela sasicocxlo faqtoris erTdrouli moqmedeba. magaliTad, niadagis tenis da haeris erTdrouli gaumjobeseba xels uwyobs mikroorganizmebis gaaqtiurebas, zrdis sasuqebis efeqturobas, aqveiTebs transpiracias da a.S. aseTia sasicocxlo faqtorebis erTdroulad da kompleqsurad moqmedebis meore kanoni. mesamea faqtorTa Seunacvleblobis da maTi fiziologiurad erTnairi mniSvnelobis kanoni, romlis arsic isaa, rom ar SeiZleba erTi faqtoris sxva romelime faqtoriT Secvla, radganac TiToeul faqtors Tanabari fiziologiuri mniSvneloba aqvs mcenarisaTvis. mcenare ganviTarebis yovel calkeul etapze saWiroebs ama Tu im faqtoris gansxvavebuli odenobiTa da xarisxiT SeTanawyobas. magaliTad, saSemodgomo xorbali Semodgomaze, zamTris dasawyisSi moiTxovs (2-5 0 C temperaturas), gazafxulze ki bevrad maRals - 15 0 C. 5
- Page 1 and 2: a. koraxaSvili saxelmZRvanelo SemuS
- Page 3: Sesavali saqarTveloSi memindvreoba
- Page 7 and 8: Tavi pirveli 1.1. niadagis damuSave
- Page 9 and 10: da baZoebis Seqmna da sxv. niadagis
- Page 11 and 12: xvnis dros SeiZleba moxdes beltis s
- Page 13 and 14: mTlianad ver abrunebs, cerad dayene
- Page 15 and 16: xvnis siCqare. xnulis xarisxis gaum
- Page 17 and 18: nazurgad damuSavebis dros kvals nak
- Page 19 and 20: magram niadagis ZiriTadi damuSavebi
- Page 21 and 22: xdeba. meore meTodiT zeda Sre (0-10
- Page 23 and 24: umetes 12-14sm. am dros xdeba xnuli
- Page 25 and 26: danebiani kultivatorebi, romlis mod
- Page 27 and 28: aucilebel RonisZiebad, magram es ma
- Page 29 and 30: 2. xvna unda warmoebdes lariviT swo
- Page 31 and 32: iqmneboda araxelsayreli pirobebi, r
- Page 33 and 34: xerxebs daematos esa Tu is dametebi
- Page 35 and 36: saToxni kulturebis umetesoba nakveT
- Page 37 and 38: mosavlianobaze rigi wlebis ganmavlo
- Page 39 and 40: uxelmZRvaneleben qimizaciis produqt
- Page 41 and 42: warmoeba da gamoyeneba, nakeli, ara
- Page 43 and 44: organuli sasuqebis SeTanwyobiT mine
- Page 45 and 46: M 45 cxrili 1.4. mSrali nivTierebis
- Page 47 and 48: torfi aris mcenareuli da cxoveluri
- Page 49 and 50: agreTve 1_2% kiris damatebiT. nakel
- Page 51 and 52: Tu farTobis aTviseba ZiriTadi kultu
- Page 53 and 54: aqteriuli sasuqebia: nitragini, azo
- Page 55 and 56:
suraTi 1.15. amoniumis gvarjila 34,
- Page 57 and 58:
mikrosasuqebi. mikroelementebis nia
- Page 59 and 60:
1.6. niadagis ganoyierebis sistemeb
- Page 61 and 62:
naklebi_kaliumian sasuqebs. aRniSnu
- Page 63 and 64:
agroteqnikisagan da sxva faqtorebis
- Page 65 and 66:
niadagTan urTierTmoqmedebis Taviseb
- Page 67 and 68:
imisdamixedviT, Tu rogori mosavalia
- Page 69 and 70:
danaxarjebs, zrdis mosavlianobas da
- Page 71 and 72:
kiTxvebi : 1. ra gansxvavebaa niada
- Page 73 and 74:
icxobriobis dayvanas im donemde, ro
- Page 75 and 76:
sokovani daavadebebiT, rasac emateb
- Page 77 and 78:
mwerebis umravlesobas axasiaTebs sr
- Page 79 and 80:
xSirad erTi kulturis naTesebi sarev
- Page 81 and 82:
im mavne organizmis winaaRmdeg erTn
- Page 83 and 84:
) meore jgufSi Sedis saxeobebi, rom
- Page 85 and 86:
) mcenareuli baqteriuli da sokovani
- Page 87 and 88:
dacvis bioteqnologiuri meTodi. is g
- Page 89 and 90:
aodenobiT), rac minimumamde amcireb
- Page 91 and 92:
maRali dispersiobiT da didi mdgrado
- Page 93 and 94:
preparatebi an iseTi pesticidebi, r
- Page 95 and 96:
foTlebi toqsikuria mRrRneli tipis m
- Page 97 and 98:
suraTi 2.13. setyvisgan dazianebuli
- Page 99 and 100:
RonisZiebebis Catarebis dros kalend
- Page 101 and 102:
Semodgomis grigali SeiZleba moyves,
- Page 103 and 104:
suraTi 2.17. reabilitirebuli kartof
- Page 105 and 106:
Tavi mesame 3.1. marcvlovan da teqn
- Page 107 and 108:
goroxebsa da koStebs, mniSvnelovan
- Page 109 and 110:
III_manqanebi Rrma gafxvierebis dro
- Page 111 and 112:
saTesi manqana Tesls Tanabrad unda
- Page 113 and 114:
damuSavebas mwkrivTSorisebSi, TviT
- Page 115 and 116:
kultivaciisa da sasuqis Sesatanad.
- Page 117 and 118:
am SemTxvevaSi nawilakis siCqare na
- Page 119 and 120:
ardana-amkrebebs iyeneben bardanebi
- Page 121 and 122:
• xvniswina _ tardeba xvnis win n
- Page 123 and 124:
4. niadagqveSa (niadagqveSa-kapilar
- Page 125 and 126:
3.3. sadrenaJo sistemebi melioracii
- Page 127 and 128:
marilebis Segrovebas da gatanas; hi
- Page 129 and 130:
ganisazRvreba saTanado laboratoriul
- Page 131 and 132:
ganuwyvetliv moqmedeben. maTi Semde
- Page 133 and 134:
fizikur Tvisebebze da ferdobis maqs
- Page 135 and 136:
oloebSi gakeTebuli wyalSemosavleleb
- Page 137 and 138:
wyalsagdebi nagebobani gaangariSebu
- Page 139 and 140:
es aris yvelaze ufro srulyofili sta
- Page 141 and 142:
procesi mTlianad meqanizebulia da g
- Page 143 and 144:
wvrildispersiuli dawvimeba, rogorc
- Page 145 and 146:
sarwyavi qselis ganlageba farTobSi
- Page 147 and 148:
3.5. morwyvisaTvis wylis normebi da
- Page 149 and 150:
SemdgomSi, yvavilobidan simwifemde
- Page 151 and 152:
ganviTarebas da ionjis zamTarSi sak
- Page 153 and 154:
1. dargvidan anu daaxlobvebiT 5 mai
- Page 155 and 156:
7. xels uSlis eroziuli procesebis g
- Page 157 and 158:
25 %-iT, erTi kviris Semdeg 7-10 %-
- Page 159 and 160:
aseTi produqcia Ria gruntidan ukve
- Page 161 and 162:
6. xarjebis simcire muSa xelsa da m
- Page 163 and 164:
suraTi 3.17. zedmeti wylis sadrenaJ
- Page 165 and 166:
wylis TiToeul tips Seesabameba Tavi
- Page 167 and 168:
amdenadac esa Tu is mcenare Sedareb
- Page 169 and 170:
unda iyos Seweuli erTimeoreSi, rom
- Page 171 and 172:
Waobis rwyva warmoebs rogorc kolmat
- Page 173 and 174:
drenirebuli iqneba am wyalgamtari S
- Page 175 and 176:
qimiuri melioracia gulisxmobs niada
- Page 177 and 178:
Tavi meoTxe 4.1 marcvlovani da teqn
- Page 179 and 180:
or fazad aRebisas yana imkeba dabaz
- Page 181 and 182:
Semdeg iwyeba saSemodgomo xorblisa
- Page 183 and 184:
moWris simaRles (10-15sm) adgenen q
- Page 185 and 186:
aRematebodes 14%, Sesanaxad Cayrili
- Page 187 and 188:
iwvevs foTlebis dawvas da Camocvena
- Page 189 and 190:
yvela TavTavian pureulebsa da sabur
- Page 191 and 192:
sakidi mealafebi da misabmeli, rome
- Page 193 and 194:
arsebobs fuCeCebisagan taroebis gas
- Page 195 and 196:
gansakuTrebulad Sromatevadia Zirxve
- Page 197 and 198:
satransportod amzadeben. suraTze 4.
- Page 199 and 200:
simwifis ukanasknel fazaSi, roca mi
- Page 201 and 202:
amJamad konstruqtorebis mier Seqmni
- Page 203 and 204:
warmatebiT iyeneben. erTi aseTi man
- Page 205 and 206:
mohyves didi danakargebi, magram mo
- Page 207 and 208:
aris, am SemTxvevaSi marcvali cudad
- Page 209 and 210:
gavleniT saxameblis raodenoba marcv
- Page 211 and 212:
mindvris kulturebidan sakvebad gamo
- Page 213 and 214:
erTad. gansakuTrebiT ki azotiT mdid
- Page 215 and 216:
mimocvlis moSlas da acidozs, ris Se
- Page 217 and 218:
mindvris da teqnikuri kulturebis te
- Page 219 and 220:
procesis cvlilebebze, gardamqmnel x
- Page 221 and 222:
dros fexebis travmireba; tansacmlis
- Page 223 and 224:
saxnav traqtorebs unda hqondeT lian
- Page 225 and 226:
Rrmulebi gadaifareba figuruli firfi
- Page 227 and 228:
saerTo daniSnulebis traqtorebisa da
- Page 229 and 230:
pesticidebis da mineraluri sasuqebi
- Page 231 and 232:
mdinarisaTvis _ 20; 75km-mde sigrZi
- Page 233 and 234:
unkeris dazianeba, an erT-erTi manq
- Page 235 and 236:
5.5. sawyobebSi da sacavebSi usafrT
- Page 237 and 238:
meqanizmebis uwesivrobis aRmoCenisa
- Page 239 and 240:
nawildeba Semdeg fraqciebad: yvelaz
- Page 241 and 242:
mkvlevarebis azriT es meTodi niadag
- Page 243 and 244:
alto superi 250+80 g/l baileto ni 2
- Page 245 and 246:
aqsili 60 g/l simindi buStara da mt
- Page 247 and 248:
daubrundeba mosvenebis fazas. marcv
- Page 249 and 250:
mindvruli aRmoceneba. rogori maRali
- Page 251 and 252:
niSnavs maRalmosavliani saTesle mas
- Page 253 and 254:
da jiSis biologiur Taviseburebebze
- Page 255 and 256:
gransta ri diupon de nemuri falsami
- Page 257 and 258:
kontrolis sadgurebi eqsportirebuli
- Page 259 and 260:
tetrazolis 0,5% xsnari Teslis Canas
- Page 261 and 262:
parkosnebi an sagvelasebrni (Fabace
- Page 263 and 264:
6.7. marcvlovani da teqnikuri kultu
- Page 265 and 266:
gansazRvrisaTvis sinjebi aiReba uSu
- Page 267 and 268:
suraTi 6.6. komerciuli Teslis parti
- Page 269 and 270:
S i n a a r s i Sesavali-----------
- Page 271:
edaqtori n. doliZe ibeWdeba avtoris