loTonmcodneobis safuZvlebi damwyebTaTvis
loTonmcodneobis safuZvlebi damwyebTaTvis
loTonmcodneobis safuZvlebi damwyebTaTvis
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Si, kerZod, mdinare halisis xeobaSi mcxovrebma meliToneobiT saxelgan-<br />
Tqmulma, qarTveluri modgmis tomma – xalibebma (xaldebma) pirvelebma<br />
SeimuSaves jer rkinis foladad gadakeTebis, xolo Semdeg – uSualod<br />
foladis gamodnobis teqnologia, ramac dasabami misca rkinis farTo<br />
warmoebas aRmosavleTsa da dasavleTSi. didma berZenma tragikosma, esqi-<br />
lem, xalibebis qveyanas `rkinis deda~ uwoda. bibliaSic (`dabadeba~) qar-<br />
Tvel tomTa winaparni, Tubalebi, moxseniebulia rogorc `kveriT xuroi<br />
mWedeli rvalisa ∗ da rkinisa~.<br />
aRsaniSnavia, rom egvipteSi rkina cnobili iyo evropasTan Sedare-<br />
biT 2500 wliT adre, magram egviptis rkinis nivTebi asakiT win ar usw-<br />
rebs arc mcireaziul, arc kavkasiur nimuSebs.<br />
berZnebs foladis warmoeba xalibebisgan uswavliaT da am li-<br />
Tons `xalibokos~ (`xalibsi~, xaliburi, xaliburi liToni) uwodes. mec-<br />
nieruli gamokvlevebi adasturebs, rom garda foladis damzadebis xe-<br />
lovnebisa, berZnebs xalibebisgan spilenZis miRebisa da gamoyenebis wese-<br />
bic SeuswavliaT. berZnul enaSi `xalkos~ niSnavs ara marto spilenZs,<br />
aramed brinjaosa da TiTbersac. berZnebis cnobiT, xalibebis qveyanaSi<br />
mdinareebs rkinis Semcveli qviSa CamohqondaT. xalibebi mas ramodenime-<br />
jer recxavdnen da, yvelasgan gansxvavebiT, maRali xarisxis foladis<br />
misaRebad rkinas adnobdnen `raRac miwasTan~ (manganumTan) erTad, rome-<br />
lic uxvad moipoveboda maT qveyanaSi da folads gansakuTrebul simt-<br />
kices aniWebda. berZnebis azriT, xaliburi rkina bevrad jobda sxva ana-<br />
logiur masalebs da garegnulad Znelad gamosarCevi iyo vercxlisagan.<br />
mxolod xalibur rkinas ar ekideboda Jangi.<br />
xalibebis mezoblebi, mosinikebi, TiTberis warmoebis xelovnebis<br />
aRmomCenebad arian aRiarebulni. mosinikebis TiTberi maRali xarisxiT,<br />
TeTri SeferilobiTa da kaSkaSa elvarebiT gamoirCeoda. berZnuli cno-<br />
bebis Tanaxmad, mosinikebi spilenZs erTgvar iqaur `specialur miwas~<br />
umatebdnen. mravali mkvlevaris azriT, es nivTiereba miwiani TuTiis kar-<br />
bonati unda yofiliyo, romelsac mosinikebi TiTberis misaRebad awar-<br />
moebdnen. zogierT evropul enaSi, magaliTad, germanulSi, TiTberis<br />
saxeli- `mesing~ mosinikebis saxelwodebidan unda iyos warmoebuli. xa-<br />
____________<br />
∗ rvali – spilenZis Zveli qarTuli saxelwodeba.<br />
11