03.06.2013 Views

`oqros siaSi~ xelisuflebis favoritebi Sevlen~ - banksandfinance.ge

`oqros siaSi~ xelisuflebis favoritebi Sevlen~ - banksandfinance.ge

`oqros siaSi~ xelisuflebis favoritebi Sevlen~ - banksandfinance.ge

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

#159<br />

ivnisi<br />

ivnisi<br />

- - batono batono daviT, daviT, Tqven Tqven ambobT, ambobT,<br />

ambobT,<br />

rom rom eleqtroenergiis eleqtroenergiis sabiTumo sabiTumo fasi<br />

fasi<br />

3,5 3,5 TeTria, TeTria, mosaxleobisTvis mosaxleobisTvis ki<br />

ki<br />

tarifitarifi 13, 13, 16 16 da da 17 17 TeTriT TeTriT ganganisazRvreba.isazRvreba.isazRvreba.<br />

ratomaa ratomaa ase ase Zviri Zviri momo-<br />

mxmareblisTvis mxmareblisTvis eleqtroenergia eleqtroenergia da<br />

da<br />

iqneb iqneb agvixsnaT, agvixsnaT, rogor rogor miiReba miiReba da<br />

da<br />

iangariSeba iangariSeba arsebuli arsebuli arsebuli tarifi?<br />

tarifi?<br />

- tarifs aqvs md<strong>ge</strong>nelebi, es aris<br />

<strong>ge</strong>neracia, gadacema - dispeCerizacia<br />

da ganawileba. yvelaze didi md<strong>ge</strong>ne-<br />

lia ganawilebis wili Cvens qveyana-<br />

Si, normalur situaciaSi ganawilebis<br />

wili 25-30 procenti unda iyos,<br />

xolo CvenTan es cifri 65%-ia. Tvi-<br />

Ton es procentic miuTiTebs imaze,<br />

rom samomxmareblo tarifi arajansaRad<br />

aris gadanawilebuli. <strong>ge</strong>neraciis<br />

anu warmoebis xarjebis wili<br />

tarifSi Zalian mcirea, xolo ganawilebis<br />

Zalian didi, Tavdapirvelad<br />

am tendencias safuZveli Cauyara<br />

`eiesis~ Semosvlam, tradicia<br />

gaagrZela `raom~, xolo Semdgom<br />

Cvenma xelisuflebam `energo prosac~<br />

igive tarifi misca. rodesac<br />

gaerTianebuli sadistribucio kompaniis<br />

gayidvis sakiTxi dadga, saxelmwifom<br />

CaTvala, rom maRali tarifis<br />

dawesebis SesaZlebloba waaxalisebda<br />

myidvels. ase rom, Cven gvaqvs<br />

ganawilebis Zalian maRali mar-<br />

Ja, romelic realur xarjebze ar<br />

aris dafuZnebuli. es tarifis araobieqturi<br />

nawilia.<br />

- - aRd<strong>ge</strong>nili aRd<strong>ge</strong>nili aRd<strong>ge</strong>nili mcire mcire hesebi,<br />

hesebi,<br />

romelicromelic samTavrobo samTavrobo piaris piaris erTerTerTierTierTi<br />

Zlieri Zlieri mxarea, mxarea, Warb Warb eleqtroeleqtro-<br />

energias energias ver ver yidian, yidian, amis amis gamo<br />

gamo<br />

garkveuli garkveuli maTgani maTgani gaCerda gaCerda gaCerda kidec. kidec.<br />

kidec.<br />

Warbi Warbi Warbi eleqtroenergiis eleqtroenergiis gamoyenebas,<br />

gamoyenebas,<br />

romelic romelic samomxmareblo samomxmareblo fasTan<br />

fasTan<br />

SedarebiT SedarebiT gacilebiT gacilebiT iafia, iafia, verc<br />

verc<br />

mosaxleoba mosaxleoba mosaxleoba axerxebs. axerxebs. axerxebs. ratom ratom ratom ver<br />

ver<br />

xdebaxdeba mcire mcire mcire hesebis hesebis SesaZleblobeSesaZleblobe-<br />

bis bis srulad srulad gamoyeneba gamoyeneba gamoyeneba da da Cveni Cveni<br />

Cveni<br />

resursebisresursebis mosaxleobis mosaxleobis yofaze yofaze asaxasaxva,va,<br />

ra ra sakanonmdeblo sakanonmdeblo da da praqtikupraqtiku-<br />

li li li barierebi barierebi arsebobs?<br />

arsebobs?<br />

- ara marto mcire hesebis, aramed<br />

didi hesebis simZlavreebis gazrda<br />

am <strong>xelisuflebis</strong> pirobebSi namdvilad<br />

moxda. problemaa zedmeti<br />

eleqtroenergiis gasaReba imitom,<br />

rom TviTon samomxmareblo tarifia<br />

maRali. imis gamo, rom moxda<br />

datacebebis maqsimalurad Semcireba<br />

da tarifi Zalian maRalia, msyidvelobiTunarianoba<br />

ki Zalian dabali,<br />

amis gamo mosaxleoba ver<br />

iTvisebs eleqtroenergiis im moculobas,<br />

ra simZlavreebic qveyanas aqvs.<br />

TiTqos eleqtroenergia yvelas aqvs,<br />

Tumca is Zalze Zviria da moxmareba<br />

ver xerxdeba. am sakiTxis gadawyvetis<br />

mTavari gza aris ganawilebis<br />

marJis Semcireba da tarifis sworad<br />

gansazRvra. meti simZlavreebis<br />

gamomuSaveba swori gzaa, raxan misi<br />

eqsporti SesaZlebelia.<br />

- - - mcire mcire hesebis hesebis warmatebiT<br />

warmatebiT<br />

amuSavebaSiamuSavebaSiamuSavebaSi erT-erTi erT-erTi erT-erTi mTavari mTavari saksakiTxiaiTxia<br />

investiciebi, investiciebi, rogori rogori sakanonsakanon-<br />

mdeblomdeblo baza baza da da realuri realuri mdgomarmdgomareobaeoba<br />

xvdeba xvdeba aq aq investors, investors, ra ra kokompaniebiampaniebia<br />

ukve ukve ukve Semosuli Semosuli saqarTvelo-<br />

saqarTvelo-<br />

saqarTvelo-<br />

Si?<br />

Si?<br />

- CvenTan samarTlebriv bazaSia<br />

problemebi, aseve mniSvnelovania es<br />

sakiTxi rogorc biznesi. isev <strong>ge</strong>neraciis<br />

problemas davubrundebi.<br />

warmoebis tarifi aris Zalzed dabali.<br />

aseTi tarifis pirobebSi axali<br />

warmoebebis Seqmna ar aris waxalisebuli.<br />

marTalia, kanonmdeblo-<br />

ba iZleva saSualebas, rom axali<br />

<strong>ge</strong>neraciebi Zveli tarifiT aRar<br />

daregulirdes, magram arsebuli<br />

sistema mainc moqmedebs axal <strong>ge</strong>neraciebze.<br />

meore sakiTxia perspeqtiva<br />

da momavali am warmoebebis, saqarTvelos<br />

bazari Zalian pataraa. raxan<br />

warmoebis tarific Zalzed dabalia.<br />

am situaciaSi investoris daintereseba<br />

unda iyos eqsportze energiis<br />

gatana. es uflebebi garkveulwilad<br />

arsebobs, magram am sferoSi bevri<br />

gaurkvevlobacaa. eleqtroenergia da<br />

hidroresursi ar aris definicirebuli,<br />

rogorc bunebrivi resursi,<br />

iseve rogorc navTobi an bunebrivi<br />

airi, Sesabamisad, es bunebrivi efeqtebi<br />

fuWad ikar<strong>ge</strong>ba da saxelmwifo<br />

misgan arafers iRebs. TiTqos es situacia<br />

investorisTvis kargia, magram<br />

saqmisadmi aseTi damokidebuleba imdenad<br />

araracionaluria, rom investorebSi<br />

gaurkvevlobis gancdas<br />

iwvevs. cxadia, rom zogadad energiis<br />

fasi matulobs, sazogadoebaze es<br />

procesi mtkivneulad aisaxeba da<br />

mTavrobis am politikis pirobebSi<br />

SeiZleba amas daZabulobac mohyves.<br />

hidroresursebSi ganxorcielebuli<br />

investicia nebismier SemTxvevaSi gr-<br />

Zelvadiania, amitom investorisTvis<br />

www.<strong>banksandfinance</strong>.<strong>ge</strong><br />

mniSvnelovania ara marto sakanonmdeblo<br />

baza, aramed am sakiTxisadmi<br />

saxelmwifoebrivi damokidebuleba.<br />

erTi sityviT, bevri ramaa gasaTvaliswinebeli<br />

- politikuri stabiluroba,<br />

mezobeli qveynebis bazrebi,<br />

satranzito saSualebebi.<br />

- - Tqven Tqven Tqven isaubreT isaubreT Zalian Zalian sain- sain- sain- sain-<br />

tereso tereso da da TiTqos TiTqos ucnaur ucnaur Temaze<br />

Temaze<br />

arsebuliarsebuliarsebuli teqnologiebis teqnologiebis gamoygamoy-<br />

enebiT enebiT enebiT eleqtroenergiiT eleqtroenergiiT gaTboba<br />

gaTboba<br />

ufro ufro ufro iafi iafi jdeba, jdeba, vidre vidre vidre bunebrivi<br />

bunebrivi<br />

airiT,airiT, agvixseniT, agvixseniT, agvixseniT, ra ra unda unda gavakegavake- gavake- gavakegavake- ToT, ToT, rom rom ufro ufro iafad iafad gavTbeT?<br />

gavTbeT?<br />

- Cemi es mosazreba ar aris<br />

`xelisuflebam miznad dasaxa qveynis<br />

gazifikacia, rasac araswor nabijad vTvli~<br />

``hidroresursebis ``hidroresursebis efeqtiani efeqtiani gamoyenebis<br />

gamoyenebis<br />

SemTxvevaSi SemTxvevaSi bunebrivi bunebrivi airi airi airi aRar aRar dagvWirdeba``<br />

dagvWirdeba``<br />

ener<strong>ge</strong>tika<br />

gamowveuli mxolod axali teqnologiebiT.<br />

me vakritikeb mTlianad saxelmwifo<br />

politikas, romelic gacxadda<br />

winasaarCevno periodSi. xelisuflebam<br />

miznad dasaxa qveynis gazifikacia,<br />

rasac araswor nabijad vTvli.<br />

xelisuflebam ganacxada, rom<br />

gazifikacia aris gamosavali, xelisuflebam<br />

icis, rom es procesi gazrdis<br />

samomxmareblo tarifebs, magram<br />

mainc ambobs, rom gazi iafi iqneba,<br />

vidre eleqtroenergia, es ar aris<br />

swori. me ramdenime argumenti maqvs.<br />

1 kuburi metri bunebrivi gazis Semcveloba<br />

es aris 8,8 kilovati. Cven<br />

Tu SevadarebT fasebs - bunebrivi<br />

airi 1 kb/m Rirs 51 TeTri. xolo<br />

erTi kilovati eleqtroenergia 13-<br />

17 TeTri. ase gamodis, rom eleqtroenergia<br />

ufro Zviri jdeba. magram<br />

aseTi midgoma arasworia. Cven erTmaneTs<br />

unda SevadaroT energiis <strong>ge</strong>neraciis<br />

Rirebulebebi, erTi kb/m<br />

gazis fasi daaxloebiT 30 TeTria,<br />

xolo erTi kilovatis 3,5 TeTri,<br />

martivi gadamravlebiTac Cans, rom<br />

eleqtroenergia gacilebiT iafia.<br />

amasTan erTad bunebriv airze mo-<br />

``Cven ``Cven ``Cven gvaqvs gvaqvs daaxloebiT daaxloebiT ori ori miliardi miliardi kuburi<br />

kuburi<br />

metri metri bunebrivi bunebrivi airis airis Semcveli Semcveli hidroresursi. hidroresursi. es<br />

es<br />

Zalian Zalian seriozuli seriozuli resursia resursia da da mas mas racionaluri<br />

racionaluri<br />

gamoyeneba gamoyeneba gamoyeneba sWirdeba``<br />

sWirdeba``<br />

interviu interviu yofil yofil yofil energoombucmen energoombucmen daviT daviT ebraliZesTan<br />

ebraliZesTan<br />

muSave gamaTbobeli xelsawyoebis margi<br />

qmedebis koeficienti daaxloebiT<br />

mxolod 40-50 procentia, amas<br />

Tan erTveba isic, rom miwodebisas<br />

danakar<strong>ge</strong>bi gacilebiT maRalia bunebrivi<br />

airis gamoyenebisas. eleqtroenergiis<br />

aTviseba ki 100%-iT xdeba.<br />

anu, Cven erTi kuburi metri bunebrivi<br />

airis Sesabamisi energiis miReba<br />

gvijdeba gacilebiT Zviri, vidre Sesabamisi<br />

energiis miReba eleqtroenergiis<br />

gamoyenebidan. garda amisa,<br />

dRevandeli teqnologiebi, Tanamedrove<br />

splitsistemebi (`zimaleta~),<br />

romlebic ukve Cvens bazarzec aris<br />

warmod<strong>ge</strong>nili, iZleva saSualebas,<br />

rom yovel daxarjul kilovatze,<br />

miviRoT 3-4 kilovatis Sesabamisi<br />

energia. am sakiTxebs davumatoT erTi<br />

sayuradRebo niuansi. bunebriv<br />

airSi gadaxdili Tanxa midis sxva<br />

qveyanaSi, eleqtroenergiaSi<br />

gadaxdili Tanxis didi nawili<br />

ki, miuxedavad imisa, rom igi<br />

araqarTul kompaniebs<br />

ekuTvnis,<br />

rCeba qarTul<br />

ekonomikaSi.<br />

yvela am<br />

niuansesbis gaTvaliswinebiT swored<br />

saxelmwifom unda dasaxos swori prioritetebi.<br />

dRevandel situaciaSi<br />

momxmarebels, ra Tqma unda, bunebrivi<br />

airi ufro iafi ujdeba, vidre<br />

eleqtroenergia, magram es saxelmwifos<br />

araswori politikis Sedegia.<br />

amas swori Sefasebebisa da gaTvlebis<br />

gakeTeba sWirdeba. Cveni saxelmwifos<br />

strategia unda iyos<br />

hidroresursebis maqsimaluri aTviseba<br />

da misi saxelmwifosa da xalxis<br />

samsaxurSi Cayeneba.<br />

- - Cven Cven gvaqvs gvaqvs uzarmazari<br />

uzarmazari<br />

hidroresursebi,hidroresursebi, romlis romlis saSusaSualebiTalebiT<br />

gacilebiT gacilebiT gacilebiT iafi iafi eleqtroeleqtroenergiisenergiisenergiis<br />

gamomuSaveba gamomuSaveba SegviZlia, SegviZlia, SegviZlia, vividredre<br />

Cvens Cvens Cvens mezoblebs, mezoblebs, mezoblebs, romlebic romlebic enen-<br />

ergiis ergiis ergiis misaRebad misaRebad sxva sxva ufro ufro Zvir<br />

Zvir<br />

saSualebebs saSualebebs iyeneben. iyeneben. garda garda garda amisa,<br />

amisa,<br />

Tqven Tqven isaubreT isaubreT imaze, imaze, imaze, rom rom eleqtro- eleqtroeleqtroenergiisenergiisenergiis warmoebas warmoebas Cvenma Cvenma saxelmsaxelm-<br />

wifom wifom prioriteti prioriteti unda unda mianiWos,<br />

mianiWos,<br />

rogor rogor viyenebT viyenebT realurad realurad am<br />

am<br />

resurss?<br />

resurss?<br />

- sxva qveynebSi, azerbaijanSi,<br />

ruseTsa da TurqeTSi eleqtroenergiis<br />

sawarmoeblad iyeneben bunebriv airs.<br />

iq, bunebrivia, gazis moxmareba ufro<br />

iafia, magram saqarTvelo am kuTxiT<br />

specifikuria. Cven eleqtroenergiis<br />

misaRebad bunebrivi airi ar gvWirdeba.<br />

momavalSi, roca gazi kidev ufro<br />

gaZvirdeba, eleqtroenergia kidev<br />

ufro konkurentuli gaxdeba bunebriv<br />

airTan. amitom, Cveni saxelmwifos<br />

strategia unda iyos hidroresursebis<br />

maqsimaluri gamoyeneba-aTviseba. unda<br />

Seiqmnas kidev ufro meti simZlavreebi<br />

da es qveynis sasikeTod movixmaroT<br />

7<br />

da ara ise, rogorc dRes xdeba. Cven<br />

hidroresursebis potencials vyidiT<br />

da sanacvlod arafers viRebT. Tu<br />

CavxedavR ener<strong>ge</strong>tikis saministros mier<br />

gamocxadebul pirobebs, romlis<br />

mixedviTac apireben<br />

hidroresursebis gayidvas,<br />

cxadi xdeba, rom erTaderTi,<br />

rasac iTxoven,<br />

aris is, rom mwarmoeblebma<br />

warmoebuli<br />

eleqtroenergiis mcire<br />

nawili datovon<br />

saqarTvelo-<br />

Si. bolo<br />

periodSi Turqebma SeiZines aWaraSi 7<br />

hesis mSeneblobis ufleba. maT mimarT<br />

saxelmwifos mxridan erTaderTi moTxovna<br />

aris, rom zamTarSi warmoebuli<br />

energiis 40% datovon saqarTveloSi.<br />

es faqtobrivad gaCuqebaa, radgan Cveni<br />

hesebi zamTarSi arafers gamoimuSaveben.<br />

ZiriTadi gamomuSaveba xdeba<br />

gazafxulsa da Semodgomaze. investorebs<br />

ar uCndebaT dagrovebiTi hesebis<br />

aSenebis motivic, ratom daagrovebs<br />

zamTrisTvis, roca sxva periodSi<br />

mTlianad SeeZleba gatana. saqmis-<br />

``Tu ``Tu CavxedavT CavxedavT ener<strong>ge</strong>tikis ener<strong>ge</strong>tikis saministros saministros mier<br />

mier<br />

gamocxadebul gamocxadebul pirobebs, pirobebs, romlis romlis mixedviTac mixedviTac apireben<br />

apireben<br />

hidroresursebis hidroresursebis gayidvas, gayidvas, cxadi cxadi xdeba, xdeba, rom<br />

rom<br />

erTaderTi, erTaderTi, rasac rasac iTxoven, iTxoven, aris aris is, is, rom<br />

rom<br />

mwarmoeblebma mwarmoeblebma warmoebuli warmoebuli eleqtroenergiis eleqtroenergiis mcire<br />

mcire<br />

nawili nawili datovon datovon saqarTveloSi``<br />

saqarTveloSi``<br />

admi aseTi midgomis Sedegad<br />

saqarTveloSi araferi ar darCeba. ar<br />

vgulisxmob mxolod energias. radgan<br />

eleqtroenergia ar aris bunebrivi<br />

simdidre, masze gadasaxadi ar aris,<br />

aseve ar aris dRg, radgan eqsporti<br />

ar ibegreba. erTaderTi, rac kanonis<br />

mixedviT investorma unda gadaixados,<br />

aris mo<strong>ge</strong>bis gadasaxadi, magram axali<br />

investiciebi mo<strong>ge</strong>bas 10-15 wlis<br />

ganmavlobaSi ar aCvenebs. ase rom, xdeba<br />

Cveni hidroresursebis ganiaveba.<br />

Cven realurad SegviZlia Zviri bunebrivi<br />

airi CavanacvloT eleqtroenergiiT,<br />

magram am SesaZleblobas ver<br />

viyenebT. saxelmwifo unda amovides<br />

iqidan, rom hidroresursebis perspeqtiva<br />

udidesia, Cven gvaqvs daaxloebiT<br />

ori miliardi kuburi metri<br />

bunebrivi airis Semcveli hidroresursi.<br />

es Zalian seriozuli resursia<br />

da mas racionaluri gamoyeneba<br />

sWirdeba.<br />

esaubra<br />

esaubra<br />

zurab zurab zurab kukulaZe<br />

kukulaZe<br />

kukulaZe<br />

TurqeTi mzadaa `Sah-denizis~ sabadodan<br />

mopovebuli gazis mTliani moculoba Seisyidos<br />

TurqeTi azerbaijanuli `Sah-denizis~ sabadodan mopovebuli gazis mTliani moculobis Sesyidvis iniciativiT<br />

gamodis.<br />

amis Sesaxeb azerbaijanis mrewvelobisa da ener<strong>ge</strong>tikis ministrma natik alievma ganacxada, iuwyeba azerbaijanuli<br />

sainformacio saa<strong>ge</strong>nto Trend Capital.<br />

`rogroc Turqulma mxrem ganacxada, is mzad aris azerijanuli gazis sruli moculoba Seisyidos. azerbaijani<br />

airCevs im SeTavazebas, romelic yvelaze ufro mor<strong>ge</strong>buli iqneba qveynis interesebs,~ - ganacxada alievma.<br />

azerbaijanuli gazis Sesyidvis survili garda TurqeTisa ruseTma, iranma, saberZneTma, italiam, Sveicariam,<br />

bulagreTma da sxva qveynebmac gamoTqves.<br />

azerbaijanuli gazis ruseTisaTvis, an iranisTvis SesaZlo miyidvasTan dakavSirebiT, alievma aRniSna, rom<br />

azerbaijans `Sah-denizis~ proeqtis farglebSi gaaCnia sakuTari gazsadeni baqo-Tbilisi-erzerumi, romelic<br />

gazis saWiro moculobis gareSe ver darCeba.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!