19.06.2013 Views

wamebis Sedegebi; samedicino diagnostika, eqspertiza - empathy.ge

wamebis Sedegebi; samedicino diagnostika, eqspertiza - empathy.ge

wamebis Sedegebi; samedicino diagnostika, eqspertiza - empathy.ge

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

xangrZliv fsiqikur aSlilobebs. aseTi mdgomareobani maT mier iqna<br />

kvalificirebuli rogorc "gadarCenilTa sindromi" (Survivor Syndrome).<br />

ufro mogvianebiT, A. Bur<strong>ge</strong>ss da L. Holmstrom Semoitanes<br />

"gaupatiurebulTa sindromis" (Rape-trauma Syndrome) cneba. am sindroms<br />

gansazRvravdnen rogorc specifiur fsiqosomatur sindroms, romelic<br />

uviTardeba gaupatiurebulTa daaxloebiT mesameds mogvianebiT periodSi<br />

da xasiaTdeba Cveuli emociurobis dakargviTa da "travmatofobiiT",<br />

momatebuli agznebadobiTa da gamRizianeblobiT, ganmeorebadi Ramis<br />

koSmarebiT.<br />

gasuli saukunis 70 - ian wlebSi klinicistTa gansakuTrebuli<br />

yuradReba kvlav miipyro adamianis fsiqikaze omis periodis stresebis<br />

gavlenis sakiTxma, rac dakavSirebuli iyo vietnamis omis masalebTan,<br />

romelTa safuZvelzec, C. Figley mier mowodebuli iqna termini<br />

"postvietnamis sindromi" (Post-Vietnam Syndrome), romelic Soreul<br />

periodSi xasiaTdeba upiratesad ganmeorebadi akviatebuli mogonebebiT,<br />

xSirad mkveTri warmosaxvebiT (Flashbacks), Tanmxlebi daTrgunulobisa da<br />

SiSis gancdiT, somaturi aSlilobebiT; gaucxoebisa da indiferentulobis<br />

mdgomareobiT, Cveuli interesebis dakargviTa da danaSaulis gancdiT;<br />

SemaSinebeli sizmrebiT, rac dakavSirebulia omis gamocdilebasTan;<br />

momatebuli agznebadobiT, gamRizianeblobiT, feTqebadobiT.<br />

amgvarad, 70 - iani wlebis bolosaTvis dagrovili masala miuTiTebda<br />

im garemoebaze, rom gansakuTrebuli travmuli stresiT gamowveuli<br />

fsiqikuri aSlilobani, matravmirebel faqtorTa sxvadasxvaobis miuxedavad,<br />

xasiaTdebian erTgvarovnebiTa da specifiurobiT da ar Tavsdebian<br />

fsiqikur aSlilobaTa arcerT sayovelTaod miRebul nozologiaSi. swored<br />

amitom, M. Horowitz da Tanaavtorebis mier es aSlilobebi gamoyofil iqna<br />

damoukidebel sindromad, saxelwodebiT "posttravmuli stresuli<br />

aSliloba" (Posttraumatic Stress Disorder - PTSD) da pirvelad 1980w. Setanil<br />

iqna amerikul diagnostikur klasifikaciaSi DSM - III - Si rogorc calke<br />

klinikuri forma; SemdgomSi, imave avtorTa mier, SemuSavebuli iqna am<br />

aSlilobis kliniko - diagnostikuri kriteriumebi, romlebic 1987w. Setanil<br />

iqna DSM - III - R - Si. amJamad es kriteriumebi farTod aris warmod<strong>ge</strong>nili<br />

DSM - IV - Si (rubrikaSi "SfoTviTi aSlilobani") da 1991w. - dan Setanilia<br />

rogorc calke klinikuri forma msoflio jandacvis organizaciis<br />

daavadebaTa saerTaSoriso klasifikaciis me - 10 gadasinjvaSi (ICD - 10),<br />

rubrikaSi "reaqcia mZime stresze da adaptaciis darRvevebi" da Seesabameba<br />

Semdegi kodi: F - 43.1.<br />

rogorc ukve iqna aRiniSnuli <strong>wamebis</strong> fsiqikuri <strong>Sede<strong>ge</strong>bi</strong> ara<br />

sakmarisad aris Seswavlili, maT Soris aRsaniSnavia, rom kvlavac<br />

daud<strong>ge</strong>nelia korelacia <strong>wamebis</strong> calkeul meTodebsa da maT mier gamowveul<br />

fsiqikur aSlilobebs Soris (Basoglu, 1992). aseve arsebobs azri da unda<br />

aRiniSnos, rom es azri figurirebs yvela gansakuTrebuli stresuli<br />

situaciiT gamowveuli aSlilobebis <strong>ge</strong>nezis analizSic, rom wamebiT<br />

gamowveuli fsiqikuri garTulebebi damokidebulia asakze, sqesze,<br />

eTnokulturul Taviseburebebsa da politikur Tu religiur Sexedulebebze<br />

(Somnier da sxva, 1992).<br />

19

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!