wamebis Sedegebi; samedicino diagnostika, eqspertiza - empathy.ge
wamebis Sedegebi; samedicino diagnostika, eqspertiza - empathy.ge
wamebis Sedegebi; samedicino diagnostika, eqspertiza - empathy.ge
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
xangrZliv fsiqikur aSlilobebs. aseTi mdgomareobani maT mier iqna<br />
kvalificirebuli rogorc "gadarCenilTa sindromi" (Survivor Syndrome).<br />
ufro mogvianebiT, A. Bur<strong>ge</strong>ss da L. Holmstrom Semoitanes<br />
"gaupatiurebulTa sindromis" (Rape-trauma Syndrome) cneba. am sindroms<br />
gansazRvravdnen rogorc specifiur fsiqosomatur sindroms, romelic<br />
uviTardeba gaupatiurebulTa daaxloebiT mesameds mogvianebiT periodSi<br />
da xasiaTdeba Cveuli emociurobis dakargviTa da "travmatofobiiT",<br />
momatebuli agznebadobiTa da gamRizianeblobiT, ganmeorebadi Ramis<br />
koSmarebiT.<br />
gasuli saukunis 70 - ian wlebSi klinicistTa gansakuTrebuli<br />
yuradReba kvlav miipyro adamianis fsiqikaze omis periodis stresebis<br />
gavlenis sakiTxma, rac dakavSirebuli iyo vietnamis omis masalebTan,<br />
romelTa safuZvelzec, C. Figley mier mowodebuli iqna termini<br />
"postvietnamis sindromi" (Post-Vietnam Syndrome), romelic Soreul<br />
periodSi xasiaTdeba upiratesad ganmeorebadi akviatebuli mogonebebiT,<br />
xSirad mkveTri warmosaxvebiT (Flashbacks), Tanmxlebi daTrgunulobisa da<br />
SiSis gancdiT, somaturi aSlilobebiT; gaucxoebisa da indiferentulobis<br />
mdgomareobiT, Cveuli interesebis dakargviTa da danaSaulis gancdiT;<br />
SemaSinebeli sizmrebiT, rac dakavSirebulia omis gamocdilebasTan;<br />
momatebuli agznebadobiT, gamRizianeblobiT, feTqebadobiT.<br />
amgvarad, 70 - iani wlebis bolosaTvis dagrovili masala miuTiTebda<br />
im garemoebaze, rom gansakuTrebuli travmuli stresiT gamowveuli<br />
fsiqikuri aSlilobani, matravmirebel faqtorTa sxvadasxvaobis miuxedavad,<br />
xasiaTdebian erTgvarovnebiTa da specifiurobiT da ar Tavsdebian<br />
fsiqikur aSlilobaTa arcerT sayovelTaod miRebul nozologiaSi. swored<br />
amitom, M. Horowitz da Tanaavtorebis mier es aSlilobebi gamoyofil iqna<br />
damoukidebel sindromad, saxelwodebiT "posttravmuli stresuli<br />
aSliloba" (Posttraumatic Stress Disorder - PTSD) da pirvelad 1980w. Setanil<br />
iqna amerikul diagnostikur klasifikaciaSi DSM - III - Si rogorc calke<br />
klinikuri forma; SemdgomSi, imave avtorTa mier, SemuSavebuli iqna am<br />
aSlilobis kliniko - diagnostikuri kriteriumebi, romlebic 1987w. Setanil<br />
iqna DSM - III - R - Si. amJamad es kriteriumebi farTod aris warmod<strong>ge</strong>nili<br />
DSM - IV - Si (rubrikaSi "SfoTviTi aSlilobani") da 1991w. - dan Setanilia<br />
rogorc calke klinikuri forma msoflio jandacvis organizaciis<br />
daavadebaTa saerTaSoriso klasifikaciis me - 10 gadasinjvaSi (ICD - 10),<br />
rubrikaSi "reaqcia mZime stresze da adaptaciis darRvevebi" da Seesabameba<br />
Semdegi kodi: F - 43.1.<br />
rogorc ukve iqna aRiniSnuli <strong>wamebis</strong> fsiqikuri <strong>Sede<strong>ge</strong>bi</strong> ara<br />
sakmarisad aris Seswavlili, maT Soris aRsaniSnavia, rom kvlavac<br />
daud<strong>ge</strong>nelia korelacia <strong>wamebis</strong> calkeul meTodebsa da maT mier gamowveul<br />
fsiqikur aSlilobebs Soris (Basoglu, 1992). aseve arsebobs azri da unda<br />
aRiniSnos, rom es azri figurirebs yvela gansakuTrebuli stresuli<br />
situaciiT gamowveuli aSlilobebis <strong>ge</strong>nezis analizSic, rom wamebiT<br />
gamowveuli fsiqikuri garTulebebi damokidebulia asakze, sqesze,<br />
eTnokulturul Taviseburebebsa da politikur Tu religiur Sexedulebebze<br />
(Somnier da sxva, 1992).<br />
19