BERRIA, 2012-07 - datu-basea25
24.12.2013 • Views
Share Embed Flag

BERRIA, 2012-07 - datu-basea25

BERRIA, 2012-07 - datu-basea25

BERRIA, 2012-07 - datu-basea25

SHOW MORE
SHOW LESS
ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
datu.basea25.wikispaces.com

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

START NOW

Bielsa, kolokan<br />

Zuzendaritzak eta entrenatzaileak<br />

bilera bat egin dute, etorkizuna<br />

erabakitzeko q 22<br />

Larunbata<br />

Uztailaren 7a<br />

<strong>2012</strong>. X. urtea<br />

2.805. zenbakia<br />

1,40 €<br />

www.berria.info<br />

Euskararen kale erabilera ez da hazi<br />

hamabost urtean, eta %13an jo du goia<br />

Hizkuntzen Kale Erabileraren VI. Neurketak adierazten du<br />

1997. urteko zenbakietan dagoela euskararen erabilera, eta<br />

Soziolinguistika Klusterrak uste du ez duela gora egingo<br />

Gaur egun, Bilboko, Gasteizko eta Iruñeko kaleetan<br />

euskara baino gehiago entzuten dira gaztelania<br />

ez diren beste hizkuntza batzuk q 2-3<br />

LANDER F. ARROIABE / ARGAZKI PRESS<br />

DGorriz busti da Iruñea. Udaletxeko plaza gainezka zegoela eta Iñaki Cabases NaBaiko zinegotziak jaurtitako txupinazoarekin hasi ziren,<br />

atzo, bederatzi egunez Iruñeko kaleak festan bustiko dituzten sanferminak. Jai giroa izan zen egun osoan, baina izan ziren istiluak ere. Hamasei<br />

urteren ondoren, Riau-riaua egitekoak ziren, baina bertan behera utzi zuten, udaletxe aurrean gertatutako liskar batzuen ondorioz.q 41-48<br />

Juan Carlos Alduntzin<br />

Ingurumen diputatua<br />

kargutik bota dute<br />

EAJk, PSE-EEk eta PPk aurkeztutako zentsura<br />

mozioak aurrera egin du Gipuzkoako Batzar<br />

Nagusietan, eta popularrak nahiz sozialistak<br />

prest azaldu dira Martin Garitano ahaldun<br />

nagusia ere kentzeko q 7<br />

‘Barrura<br />

begiratzeko<br />

leihoak’ filmaren<br />

kontrako erasoa<br />

salatu dute<br />

Hainbat idazle, musikari,<br />

bertsolari, kazetari eta<br />

artistak arbuiatu egin dute<br />

Zinez ekoiztetxearen<br />

aurkako «setioa eta<br />

jazarpena» q 32<br />

p GAUR 48 ORRIALDE q HARIAN 2 IRITZIA 4 EUSKAL HERRIA 7 EKONOMIA 14 MUNDUA 16 q KIROLA 20 q AGENDA 25 q PLAZA 32

2 berria <strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata<br />

Harian›<br />

Euskara DKale erabileraren neurketa<br />

Azterketari akats tartea<br />

kalkulatu diote lehen aldiz<br />

Inkesta berezia da, metodologiagatik,<br />

hizkuntzen kale erabileraren neurketa.<br />

Ahozko mintza jarduna aztertzeko ikerketa<br />

bat da, baina ez da galderetan<br />

oinarritzen; kale erabileraren neurketan,<br />

kalean herritarrek erabiltzen duten hizkuntza<br />

zein den jasotzen dute behatzaile<br />

batzuek. Adina, sexua eta beste alda-<br />

gai batzuk ere jasotzen dituzte. Lehen<br />

ikerketa, 1989an, EKB Euskal Kulturaren<br />

Batzarrak sustatu zuen, eta SEI erakundeak<br />

egin zituen ondorengoak. 2006az<br />

geroztik, Soziolinguistika Klusterra arduratzen<br />

da neurketaz, eta bost urtean<br />

behin egiten du. Aurten berrikuntza bat<br />

egin dute: akats tartea kalkulatu dute.<br />

%95eko fidagarritasuna eman diote,<br />

eta %0,4ko akats tartea.<br />

363.616<br />

pAztertutako elkarrizketak. Hizkuntzen<br />

kale erabilera neurtzeko, 97 herritan<br />

egin dute behaketa 200 bat ikertzailek.<br />

2011ko udazkenean egin zuten inkesta,<br />

eta 154.277 pertsona behatu zituzten.<br />

Guztira, 363.616 elkarrizketaren <strong>datu</strong>ak<br />

jaso dituzte.<br />

Soziolinguistika Sarietarako<br />

deialdia egin du klusterrak<br />

Soziolinguistika Klusterrak antolatu ditu<br />

Soziolinguistika Sariak. Aurten egingo<br />

dute bosgarren deialdia. Euskarari<br />

buruzko soziolinguistika teorikoari edo<br />

metodologikoari buruzko lanak eta saiakera<br />

arlokoak aurkez ditzakete parte<br />

hartzaileek. Urriaren 31rako aurkeztu<br />

behar dituzte lanak.<br />

Euskarak goiena jo du kalean<br />

G Euskararen kale erabilera Euskal Herrian<br />

Euskal Herrian<br />

(%)<br />

10,8 13,0<br />

13,3<br />

1989 1993 1997 2001 2006 2011<br />

Beste hizkuntzekin, konparaketa<br />

(%)<br />

10 20<br />

Euskara<br />

Gaztelania/frantsesa<br />

Beste hizkuntzak<br />

Hiriburuak<br />

(%) Bilbo<br />

Donostia<br />

Gasteiz<br />

Iruñea<br />

30<br />

40<br />

50<br />

Euskara<br />

60<br />

2006 2011<br />

70 80 90<br />

Gaztelania Besteak<br />

Sexuaren eta adinaren<br />

arabera<br />

(%)<br />

Gizonak<br />

20<br />

15<br />

10<br />

5<br />

Emakumeak<br />

65<br />

tu azken hamarkadetan. %9,4koa<br />

da euskararen erabilera Bizkaian<br />

—1,3 puntu egin du behera<br />

2006tik—; %4koa da erabilera<br />

Araban —0,7 puntu jaitsi da bost<br />

urtean—. Nafarroan ere behera<br />

egin du erabilerak: elkarrizketen<br />

%5,7 dira euskaraz, 2006an baino<br />

0,3 puntu gutxiago. «Datozen urteetan<br />

arretaz begiratu beharre-<br />

Gasteizen, Bilbon eta<br />

Iruñean, euskara baino<br />

gehiago erabiltzen dira<br />

kanpoko hizkuntzak<br />

Araban<br />

(%)<br />

Bizkaian<br />

(%)<br />

3,9 4,0 8,1 9,4<br />

Gipuzkoan<br />

(%)<br />

Iparraldean<br />

(%)<br />

Nafarroan<br />

(%)<br />

6,5 6,2 6,5 5,7<br />

Euskaraz gehien egiten<br />

dutenak 15 urtez azpiko<br />

gazteak dira; gutxien,<br />

zaharrek egiten dute<br />

1989 1993 1997 2001 2006 2011 1989 1993 1997 2001 2006 2011 1989 1993 1997 2001 2006 2011 1989 1993 1997 2001 2006 2011 1989 1993 1997 2001 2006 2011<br />

ITURRIA: SOZIOLINGUISTIKA KLUSTERRA<br />

Azken hamabost urteetan %13an egonkortu<br />

da euskararen kale erabilera; euskal hiztunak<br />

ugaritu ezean, horretan «trabatu» liteke<br />

Euskararen erabilera %3koa da Donostian ez<br />

beste hiriburuetan, eta erdararena, %90ekoa<br />

Mikel Peruarena Donostia<br />

Euskararen kale erabilera «trabatua»<br />

dago; «geldiune» batean.<br />

1989az geroztik, 2,5 puntu egin du<br />

gora; baina 1997tik hona ez du<br />

%13ko ehunekoa gainditu. Ezinean<br />

ari da. «Esan dezakegu, egungo<br />

baldintza soziolinguistikoekin,<br />

goia jo duela euskararen kale<br />

erabilerak», nabarmendu du<br />

Olatz Altunak, Soziolinguistika<br />

Klusterreko kideak. Kaleko erabilerak<br />

goia jo du, baina, gainera,<br />

gorago ez duela egingo uste dute<br />

23,3 32,7<br />

soziolinguistikan ari direnek. Ez<br />

dela he<strong>datu</strong>ko, ez badira baldintzak<br />

aldatzen: «Euskal hiztun kopuruak<br />

gora egiten ez badu, edo<br />

harremanak euskaraz izateko aukerak<br />

handitzen ez badira», erabileran<br />

ez da aldakuntza handirik<br />

gertatuko hurrengo urteetan.<br />

2011n, elkarrizketen %13,3 egiten<br />

ziren euskaraz kalean; %83,1<br />

gaztelaniaz zein frantsesez, eta<br />

%3,7 beste hizkuntzetan. Horiek<br />

dira Hizkuntzen Kale Erabileraren<br />

VI. Neurketak eman dituen<br />

<strong>datu</strong>ak. Atzo aurkeztu zuten ikerketa,<br />

Donostian, Euskaltzaindiaren<br />

Tolarea egoitzan. Olatz Altunarekin,<br />

Xabier Isasi eta Iñaki<br />

Martinez de Luna EHUko irakasleak<br />

eta Iñaki Iurrebaso soziologoak<br />

egin zuten aurkezpena. Kale<br />

neurketaren batzorde teknikoa<br />

osatzen dute, Rosa Ramos Berriozarko<br />

euskara teknikariarekin.<br />

Euskararen kaleko erabilerak<br />

sabaia jo duela uste duten arren,<br />

erabilera ez da izan zitekeen bezain<br />

txarra. Eredu matematikoak<br />

azaltzen du horren arrazoia, Xabier<br />

Isasiren hitzetan. Euskal hiztunek<br />

ezin dute euskaraz egin<br />

nahi duten guztietan. Alegia, Euskal<br />

Herriko herritarren %33k baldin<br />

badakite euskaraz, gehienez<br />

ere elkarrizketen %7,7 egin ahal<br />

izango dituzte euskaraz. Estatistika<br />

erabiliz kalkulatzen dute <strong>datu</strong><br />

hori; herritar guztiek gaztelaniaz<br />

edo frantsesez badakitela aintzat<br />

hartuta. «Euskararen ezagutza<br />

kontuan izanda, erabilera tasa<br />

oso ona da» %13koa, Isasiren ustez:<br />

«Estatistikaren arabera itxaro<br />

daitekeena baino handiagoa».<br />

Euskaldunek bere hizkuntzari<br />

eusteko egiten duten «ahalegin<br />

handia» islatzen du <strong>datu</strong> horrek.<br />

Herrialdeen artean, kale neurketaren<br />

arabera, Gipuzkoak jarraitzen<br />

du euskaldunena izaten,<br />

ezagutzan bezala, erabileran. Izatez,<br />

erabilerak gora egin duen herrialde<br />

bakanetakoa da: 2006an<br />

%32,1ekoa zen euskararen erabilera;<br />

2011n, %32,7koa. «Goranzko<br />

joera nabarmena du, nahiz eta<br />

zertxobait apaldu den azken bost<br />

urteetan», Altunaren esanetan.<br />

Ipar Euskal Herrian ere zerbait<br />

gora egin du erabilerak (0,2 puntu),<br />

eta duela hemezortzi urteko<br />

mailan mantentzen da.<br />

Besterik da gainerako herrialdeetan.<br />

Bizkaian eta Araban ez da<br />

«aldaketa esanguratsurik» gerta-<br />

ko <strong>datu</strong>a» izango dela uste du Altunak,<br />

erabilerak beheranzko joera<br />

hasiko ote duen jakiteko.<br />

Beste hizkuntzak gora<br />

Beste <strong>datu</strong> bat nabarmendu du<br />

neurketaren batzorde teknikoak:<br />

«Hizkuntza aniztasunaren hazkundea».<br />

Euskara, gaztelania eta<br />

frantsesa ez ziren hizkuntzetan<br />

elkarrizketen %2,6 egiten zirela<br />

agertu zen 2006ko kale neurketan.<br />

Iaz, %3,7ra igo zen ehuneko hori.<br />

Izatez, gora egin duten bakarrak<br />

dira hizkuntza horiek. Euskarazko<br />

elkarrizketak 0,4 puntu jaitsi<br />

dira 2006tik, eta gaztelaniazko<br />

zein frantsesezkoak 0,6 puntu.<br />

Hiriburuetan egiten da nabarmen<br />

errealitate hori. Donostian<br />

ez; kaleko elkarrizketa guztien<br />

%15,9 dira euskaraz, %81,1 gaztelaniaz,<br />

eta %3 beste hizkuntzetan.<br />

Aldiz, Bilboko, Gasteizko eta<br />

Iruñeko kaleetan, euskara baino<br />

gehiago entzuten dira gaztelania<br />

ez diren beste hizkuntzak. Gasteizen<br />

elkarrizketen %3,1 dira euskaraz,<br />

%4,7 beste hizkuntzetan;<br />

Bilbon, %3,2 elkarrizketa dira<br />

euskaraz, %5 beste hizkuntzetan;<br />

Iruñean elkarrizketen %2,7 dira<br />

euskaraz, eta %2,9 beste hizkuntzetan.<br />

Hala ere, gaztelaniak na-

Epaitegiaren aurrean kateatu ostean, atxilotu<br />

9›› eta espetxeratu egin dute Gaizka Astorkizaga<br />

<strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata berria 3<br />

Administrazioan mozketa eginez 26.000 milioi<br />

14›› euro aurrezteko plan bat onartu du Italiak<br />

Euskara DKale erabileraren neurketa<br />

EHUren Udako Ikastaroetan,<br />

euskararen geroa aztergai<br />

Azken Inkesta Soziolinguistikoa eta Hizkuntzen<br />

Kale Erabileraren Neurketa iaz<br />

egin zituzten, eta aurten aurkeztu dituzte<br />

<strong>datu</strong>ak, bai batenak, zein bestearenak.<br />

Inkesta Soziolinguistikoaren Araba,<br />

Bizkai eta Gipuzkoako <strong>datu</strong>ak bakarrik<br />

aurkeztu dituzte orain arte, baina laster<br />

ezagutaraziko dituzte Lapurdiko, Nafarroa<br />

Behereko, Zuberoko eta Nafarroako<br />

<strong>datu</strong>ak. Horiek denak eskuetan hartuta,<br />

euskararen azken urteetako bilakaeraz<br />

hitz egingo dute EHU Euskal Herriko<br />

Unibertsitateko Udako Ikastaroetan.<br />

Uztailaren 16an eta 17an egingo dituzte<br />

saioak, Donostian. Ikerketek utzi dituzten<br />

emaitzei buruzko irakurketak egingo<br />

dituzte arloko adituek, euskararen etorkizuneko<br />

erronkei buruz hausnartzeko.<br />

Ikasle eleaniztunak hezteko,<br />

ikertzen ari dira EHUn<br />

EHUko Filosofia eta Hezkuntza Zientzien<br />

fakultateko DREAM taldea ikerketa<br />

garatzen ari da, ikasle eleanitzak hezteko<br />

asmoz. Hizkuntza ezberdinetan<br />

hiztunek dituzten baliabideak erabiliz,<br />

hizkuntza berriak ikasteko prozesua<br />

nola erraztu ikertzen ari dira. «Kontzientzia<br />

metalinguistikoa» piztu nahi dute.<br />

@ sarean<br />

Hizkuntzen Kale Erabileraren VI. Neurketaren<br />

laburpena Interneten jarri du<br />

Soziolinguistika Klusterrak. Datu esanguratsuenekin<br />

osatu duten laburpena<br />

kontsultatzeko, helbide honetara jo<br />

behar da:<br />

phttp://www.soziolinguistika.org/eu/<br />

ehkaleneurketa.<br />

Gutxiengoak baino gutxiago<br />

Kale neurketaren emaitzen aurkezpena, atzo, Donostian. JUAN CARLOS RUIZ / ARP<br />

gusi izaten jarraitzen du hiriburu<br />

guztietan: kaleko hizketaldien<br />

%94,3 dira Iruñean, %92,2 Gasteizen,<br />

%91,8 Bilbon eta %81,1 Donostian.<br />

Ipar Euskal Herriko hiriburuen<br />

<strong>datu</strong>ak ez ditu jaso Soziolinguistika<br />

Klusterrak, akats<br />

tartea handiegia litzatekeelako.<br />

Hego Euskal Herriko biztanleen<br />

ia hiru laurdenak bizi dira euskararen<br />

ezagutza %25 baino txikiagoa<br />

den herrietan. Eta toki horietan<br />

dago euskararen erabilera<br />

ahulen; kale neurketak egiten hasi<br />

zirenetik, %3 inguruan dabiltza.<br />

Euskararen ezagutza %25 eta<br />

%50 artekoa den herrietan elkarrizketen<br />

%14,4 izaten dira euskaraz;<br />

euskararen ezagutza %50 eta<br />

%75 artekoa den herrietan,<br />

%39,7koa da erabilera. Eta ezagutza<br />

%75etik gorakoa den herrietan,<br />

%66,5ekoa da erabilera. «Ezagutzak<br />

erabat baldintzatzen du<br />

erabilera», seinalatu du Altunak.<br />

Euskaraz gehien egiten dutenak<br />

15 urtez azpiko gazteak dira;<br />

eta gutxien egiten dutenak 65 urtez<br />

gorakoak. Neurketa guztietan<br />

errepikatu izan da hori, baita azkenekoan<br />

ere. «1991n baino euskaldunagoak<br />

dira gazteak, baina<br />

adin piramidean pisu gutxiago<br />

dute», azaldu du Iñaki Martinez<br />

de Lunak. Gazteen pisu demografiko<br />

txikiak eragiten du euskararen<br />

ezagutza eta erabilera handiagoak<br />

ez izatea <strong>datu</strong> orokorretan.<br />

Haurrekin, euskaraz<br />

Beste irudipen bat ere berretsi du<br />

neurketak: haurrekin maizago<br />

egiten dela euskaraz. Araban<br />

<strong>datu</strong> esanguratsua utzi du kale<br />

neurketak: haurrek beren artean<br />

eginiko elkarrizketen %2,1 dira<br />

euskaraz; helduen artekoetan,<br />

%2,4 dira; orain, haurrak eta helduak<br />

nahasten diren elkarrizketetan,<br />

euskarazkoak dira%7,6.<br />

Andrazkoek euskaraz egiteko<br />

joera biziagoa dutela ere azaldu<br />

du Altunak. Adin tarte guztietan<br />

gertatzen da hori, eta herrialde<br />

guztietan ia ea berean errepikatzen<br />

da.<br />

Analisia<br />

Mikel Peruarena<br />

xillardegik esan zuen,<br />

eta egia bihurtzeko bidea<br />

T hartu duela ematen du:<br />

«Emaitzak ikusita, abiadura moteltzen<br />

ari da. Egoera honetan, espero<br />

daitekeen maximoa geroz<br />

eta hurbilago dagoela dirudi, eta<br />

puntu txarrean gaude. Kurba behera<br />

joaten hasiko da horren ondoren.<br />

Badirudi erabilerak %15<br />

inguruan planto egingo duela.<br />

Kurba horiek Irlandan ikusi genituen.<br />

%12ra iritsi zen, eta hortik<br />

behera joaten hasi ziren. Beraz,<br />

gauzak aldatzen ez badira, urte<br />

gutxitan ezagutza eta erabilearen<br />

maximora iritsiko gara. Oso maximo<br />

exkaxa da guretzat. Erabilpearen<br />

maximoa hein horretan<br />

gertatzen bada, kito».<br />

Hamar ute joan dira elkarrizketa<br />

batean hori esan zuenetik, eta<br />

errealitatea Txillardegik seinalatutako<br />

uberan doa. 1997az geroztik,<br />

euskararen kale erabilera<br />

%13 inguru horretan dabil, dezima<br />

batzuk gora, dezima batzuk<br />

behera. Ezagutzaren <strong>datu</strong>ak ere<br />

apaldu egin du goranzko joera:<br />

hamar urtean 2,6 puntu egin du<br />

gora. Euskal herritarren %32 inguruk<br />

omen daki euskaraz hitz<br />

egiten. Datu horretatik, eredu<br />

matematikoa eta estatistika aplikatuz,<br />

zer espero litekeen azaldu<br />

du Xabier Isasi EHUko irakasleak,<br />

kale erabileraren inkesta aurkezterakoan:<br />

herritarren %7,7k<br />

egingo du euskaraz, %33k euskaraz<br />

baldin badaki. Alde horretatik,<br />

euskal hiztunak hizkuntzari<br />

dion atxikimendua adierazten du<br />

erabilera %13an egoteak; estatistikoki<br />

espero zitekeena baino<br />

bost puntu gorago.<br />

Iñaki Martinez de Luna EHUko<br />

irakasleak ñabardurei begiratzeko<br />

eskatu du. Ez da berdin hitz<br />

egiten euskaraz adin tarte guztietan,<br />

ez eremu guztietan, aldeak<br />

badira. «Mantendu, igo, jaitsi? Segun<br />

eta non». Aldagai asko daude.<br />

Eta ez da gauza bera kalean<br />

erabiltzen den hizkuntza eta beste<br />

eremu batzuetan erabiltzen<br />

dena: etxea, lagunartea, lana…<br />

Baina zerbait erakusten dute euskararen<br />

kale erabileraren <strong>datu</strong>ek.<br />

Bat deigarria aipatzearren:<br />

Bilbon, Gasteizen eta Iruñean,<br />

euskara baino gehiago entzuten<br />

dira gaztelania ez diren beste hizkuntza<br />

batzuk. Gasteizen, arabiera<br />

gehiago entzuten da kalean,<br />

euskara baino.<br />

Isasik utzi du oharra, Unescoren<br />

<strong>datu</strong>a gogoraraziz: %33tik beherako<br />

erabilera duten hizkuntzak<br />

galtzeko arriskuan daude.<br />

Gipuzkoan eta haren inguruko<br />

eskualdeetan, hein horretan dabil<br />

euskara, kalean bederen; mugan.<br />

Gainerako eskualdeetan, gutxiengoei<br />

baino gutxiago entzuten<br />

zaie euskal hiztunei kalean.<br />

Eta, Isasik esan duen bezala esateko,<br />

«gutxiengo bada, dena baino<br />

gutxiago ikusiko da kalean».<br />

Euskal herritarren erdiak bizi<br />

dira Bilbon Handian, Gasteizen<br />

eta Iruñean. Horiek denek ez dute<br />

euskara entzun ere egiten kalean.<br />

Herritar gehienentzat ez da<br />

euskararik existitzen.<br />

Euskararen kale erabilera<br />

egonkortu egin dela erakutsi du<br />

Soziolinguistika Klusterrak azken<br />

neurketarekin. Baina gehiago<br />

iradoki du: erabilerak ez du<br />

gora egingo, ez bada hiztun kopurua<br />

handitzen —edo hiztunei euskara<br />

kalean erabiltzeko aukera<br />

gehiago ez bazaizkie ematen—.<br />

Klusterraren kale neurketaren<br />

<strong>datu</strong>ak eta Inkesta Soziolinguistikoak<br />

Arabarako, Bizkairako eta<br />

Gipuzkoarako utzi dituen emaitzekin<br />

gurutzatzeko momentua<br />

da; <strong>datu</strong>en atzean zer joera gertatzen<br />

ari diren aztertzekoa; hogeita<br />

hamar urtez normalizazio lanetan<br />

aritu ostean, erabileraren<br />

eta ezagutzaren sapaia pitzatzeko<br />

zer egin behar den argi eta beldurrik<br />

gabe hitz egitekoa. Uztailaren<br />

16an eta 17an EHUren Udako<br />

Ikastaroetan arituko dira, hain<br />

justu gai horri buruz. Hango eta<br />

hemengo <strong>datu</strong>ak eta iritziak aztertuz,<br />

sumatzen da euskalgintza<br />

une erabakior batera iristen ari<br />

dela. Gutxiengoak baino gutxiago<br />

ez izatekotan, azken hamarkadetan<br />

egindako lanaren balorazioa<br />

egiteko eta urrats ausartak<br />

adosteko momentua da.

4 berria <strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata<br />

Harian › Iritzia<br />

Aski<br />

Jira<br />

Xabier Gantzarain<br />

alabeharrak garamatza,eta hara<br />

H beharrak.Askatasuna ez da akaso<br />

askatasunaren xerka egindako bidea<br />

besterik,bafle batean ezkutatzea,egunak<br />

ematea etxetik irten ezinda,besterrira<br />

joatea herrian segitzeko,gutunak<br />

idaztea ezagutzen ez dituzun erkideei.<br />

Askatasuna ez da akaso iraultza egiten<br />

saiatzeko adorea baino.Baina<br />

ez dakit iraultza egiteko biderik<br />

onena den sloganekin eraiki nahi<br />

izatea etorkizuna.<br />

Ezein aldaketa atsegin ez<br />

duen ezkerreko kontserbadore<br />

asko dabil bazterretan.Eta<br />

ez dakit ahoa bete<br />

gizarte eta jendarte dabiltzan<br />

politikoek sloganak txertatzeko<br />

daukaten joera ikusita ez ote duten giza<br />

jendea tontotzat hartzen.<br />

Xaboia bezalaxe saltzen dizkigute<br />

proiektu politikoak.<br />

Eta askatasuna ez da akaso askatasunaren<br />

xerka egindako bidea besterik,<br />

norbere burujabetzaren aldarri itoa,nork<br />

bere kasa eta nork bere kabuz pentsatzeko<br />

gaitasuna,artaldea ez izatekoa,<br />

ezta ardi beltza ere,baizik eta gizaki,<br />

atzizkiak odolki,tripaki,txerriki,<br />

barazki,zenbaki,gauzaki eta abarren<br />

tarteko bilakatua,bi hankako<br />

lumagabea,kontraesan ibiltaria,<br />

g puntua daukan izaki.<br />

Eta askatasuna ez da<br />

akaso askatasunaren xerka<br />

egindako bidea besterik,iraultza<br />

egiten saiatzeko<br />

adorea.<br />

Nor<br />

Bira<br />

Idurre Eskisabel<br />

izitza ez ezik,amaiera ere gogorra<br />

B izan du Moses Kargbok: amiltzear<br />

den etxe batean aurkitu dute gorpu,Andoainen.Agidanean,gelakideak<br />

hil du<br />

kolpeka,Kargbok berak kalean aurkitu<br />

eta laguntzeko asmoz okupa bokaziorik<br />

gabekoen etxe okupatuan jasotako<br />

mutil gazteak.Baina zortea ere izan<br />

du,orain pare bat urte harekin harremanetan<br />

izan ziren Joxean Agirretxe<br />

eta Dani Ruiz-Zeberio irakasleek<br />

bere berri ematea erabaki<br />

baitute.Haien bidez jakin<br />

dugu 52 urte zituela,gerratik<br />

ihesi alde egin zuela<br />

Sierra Leonatik,langilea eta<br />

jatorra zela,sorterrian utzitako<br />

seme-alabak zituela lehentasun,<br />

eta krisi esaten diogun bidegabekeria<br />

zaparradak zigortu zuela gure jendarte<br />

abegikor honen bazterrera.Zortea diot,<br />

gutxienez,izen bat eta izan baten arrasto<br />

nagusiak eman dizkiogulako,nor izatearen<br />

aitortza minimoa egin diogulako.<br />

Zeren pentsatzen ari naiz ez ote dudan<br />

Moses Kargbo ezagutu: ez ote den<br />

inoiz trenean nire parean eseri,eta haren<br />

irribarreari ez ote diodan ez ikusiaren<br />

bisaia izoztuarekin erantzun.Edo<br />

kaleren batean,harekin gurutzatzean,poltsari<br />

estuago heltzea ez<br />

ote den izan nire keinua.Pentsatzen<br />

ari naiz zenbat Moses<br />

Kargborekin gurutzatzen<br />

naizen egunero eta ez ditudan<br />

ikusten.Zenbat<br />

jenderi ukatzen diodan<br />

nor izatea.<br />

Zuzendaria:<br />

Martxelo Otamendi<br />

Zuzendariordea:<br />

Iñaki Petxarroman<br />

Edizio arduraduna:<br />

Andoni Alvarez<br />

Argitaratzailea:<br />

Euskal Editorea SM<br />

Publizitatea: Bidera<br />

publizitatea<br />

Lege gordailua:<br />

SS-0662/03<br />

Batzorde parekidea:<br />

<strong>07</strong>12I84059<br />

Egoitza nagusia:<br />

Martin Ugalde kultur parkea.<br />

Gudarien Etorbidea, z/g.<br />

20140 Andoain.<br />

Telefonoa:<br />

(0034) 943-30 40 30<br />

Faxa: (0034) 943-30 09 43<br />

Webgunea:<br />

www.berria.info<br />

Posta elektronikoa:<br />

berria@berria.info<br />

Publizitatea:<br />

publi@bidera.eu<br />

Harpidetza saila:<br />

(0034) 943 - 30 43 45<br />

Date: <strong>07</strong>/06/<strong>2012</strong><br />

Exemplaire: 2.805<br />

Editeur: Euskal Editorea s.l.<br />

Directeur de publication:<br />

Martxelo Otamendi<br />

Comission paritaire:<br />

<strong>07</strong>12I84059<br />

Delegation Labourd:<br />

Lisses 3, 64100-Baiona.<br />

Tel.: (0033) 559256220.<br />

Fax: (0033) 559254303.<br />

E-mail: lapurdi@berria.info<br />

ORDEZKARITZAK<br />

Araba: Bizenta Mogel, 6.<br />

Posta kodea: 01008<br />

Gasteiz. Telefonoa:<br />

945-15 04 52. Erredakzioko<br />

faxa: 945-14 83 <strong>07</strong>.<br />

Posta elektronikoa:<br />

araba @berria.info.<br />

Bizkaia: Uribitarte kalea, 18,<br />

3. C. Posta kodea: 48001<br />

Bilbo. Telefonoa:<br />

94-435 26 00. Erredakzioko<br />

faxa: 94-423 49 75.<br />

Posta elektronikoa:<br />

bizkaia@berria.info.<br />

Lapurdi: Lisses, 3. Posta<br />

kodea: 64100 Baiona.<br />

Telefonoa: 559-25 62 20.<br />

Faxa: 559-25 43 03.<br />

Posta elektronikoa:<br />

lapurdi @berria.info.<br />

Nafarroa: Iratxeko Monasterioa,<br />

45, 13. Posta kodea:<br />

31011 Iruñea. Telefonoa:<br />

948-36 66 22.<br />

Publizitatea: 948-36 66 23.<br />

Posta elektronikoa:<br />

nafarroa@berria.info.<br />

berria<br />

Jaiak bai,<br />

drogak ere bai?<br />

Joseba Alvarez<br />

Ezker abertzaleko kidea<br />

Droga menpekotasunaren<br />

arazoa gero<br />

eta ageriagoa da<br />

bizi dugun jendarte<br />

ereduan, eta zer<br />

esanik ez, gure herrietako jaiak ospatzen<br />

ditugun une hauetan. Urtero<br />

antolatzen ditugun auzo eta herri<br />

jaietan, gure jai eredu alternatiboa<br />

bideratzeko zenbait atentzio<br />

gune zaintzen ditugu, hala nola<br />

euskararen presentzia, eraso sexisten<br />

bazterketa, herritarren parte<br />

hartzea… Eta drogaren kontsumo<br />

neurrigabe eta basatiaren aurrean<br />

zer? Ez al dugu ikusten nolako egoera<br />

sortzen eta indartzen ari den<br />

gure jaietan?<br />

Eta ez naiz sartuko betiko eztabaida<br />

antzuan, hala nola drogak<br />

bai ala ez, droga legalak ala ilegalak,<br />

bigunak ala gogorrak, sortzaileak<br />

ala alienanteak… ondorioak<br />

ezberdinak direla jakin arren. Droga<br />

menpekotasunaz ari naiz, zeinnahi<br />

delarik droga mota.<br />

Zibilizazio bakoitzak bere drogak<br />

izan dituela gauza jakina da,<br />

baina esaten ez dena da zibilizazio<br />

horiek onartutako drogek, besteak<br />

beste, funtzio sozial jakin bat bete<br />

izan dutela, botere ekonomiko, politiko<br />

eta kulturalaren jabe izan direnen<br />

gizarte ereduaren alde jokatzea<br />

gehien-gehienetan, kontsumitzaileak<br />

horretaz jabetzen ez diren<br />

arren. Halaxe da gaur egun Euskal<br />

Herrian ere.<br />

Euskal Herrian sinesmen paganoei,<br />

jaiei eta ohiturei lotutako bertako<br />

droga haluzinogenoak nagusi<br />

izan genituen. Erromatarren etorrerak<br />

eta kristautasuna gure herriko<br />

agintarien munduan nagusitzeak<br />

droga berria indartu zuten<br />

gure herrian; alkohola, alegia. Droga<br />

sintetikoak, berriz, 60ko hamarkadatik<br />

aurrera nagusitu ziren intentzionalitate<br />

politiko osoarekin.<br />

Eta XXI. mendean egoera ez da<br />

errotik al<strong>datu</strong>, drogaren kontsumo<br />

neurrigabea, droga legalak izan ala<br />

ez, agintean daudenek inposatzen<br />

diguten jendarte ereduaren alde<br />

erabiltzen duten tresna da. Kontrako<br />

efektua izango balu, inork uste<br />

al du botere politiko eta ekonomikoak<br />

mota guztietako drogak gure<br />

auzo eta herrietan hain erraz barreiatzen<br />

utziko luketenik? Eta gu,<br />

kolaboratzaile bihurtu al gara?<br />

Gure auzo edo herriko jaietan,<br />

droga kontsumo neurrigabea dela<br />

medio (ala ez), taberna batean edota<br />

kalean pertsona baten aurkako<br />

eraso sexista txikiena gertatzen<br />

bada, erantzuna berehalakoa da:<br />

zero tolerantzia, eta kito! Bikain.<br />

Baina une berean taberna edota<br />

kale berean droga, legala izan ala<br />

ez, neurri gabe (baita gazteenei<br />

ere) banatzen, saltzen eta kontsumitzen<br />

dela ikusten dugunean, nolakoa<br />

da gure erantzuna? Zero tolerantzia<br />

ala tolerantzia osoa? Egia<br />

da drogaren presentziaren eta trafikoaren<br />

arduradun nagusiak, etekin<br />

handiena eskuratzen dutenak,<br />

agintean dauden klase politiko eta<br />

ekonomikoak direla, baina gure aldetik<br />

ez dut uste erantzunik egokiena<br />

ematen ari garenik. Drogazale<br />

kopurua eta drogekiko menpekotasuna<br />

areagotzen ari da Euskal<br />

Herrian, eta ez dut uste horrek zerikusirik<br />

duenik bideratu nahi dugun<br />

euskal jendarte ereduarekin.<br />

Horrexegatik, droga menpekotasunaren<br />

aurkako borroka Euskal<br />

Herrian ezin da neutroa izan.<br />

Droga menpekotasunaren aurkako<br />

borroka, askatasunaren eta zapalkuntzaren<br />

aurkako borrokaren<br />

atala baino ez da, droga menpekotasunak<br />

gure eguneroko bizitzan<br />

eta zer esanik ez jaietan izugarrizko<br />

eragina duelako. Ez ikustea<br />

itsua izatea da, edota ikusi nahi ez<br />

izatea.<br />

Arazo nagusia, beraz, ez datza,<br />

hein handi batean, behintzat, nola<br />

edota zein droga mota kontsumitzen<br />

dugun, baizik eta droga menpekotasunari<br />

aurre egiteko dugun<br />

Duela hamarkada<br />

batzuk, Txus Congil<br />

lagunak Askagintza<br />

herri erakundea<br />

sortu zuen.<br />

Uste dut horrelako<br />

zerbait berriz<br />

antolatzen hasteko<br />

unea iritsi dela<br />

jarreran, drogaren errealitatearen<br />

aurrean dugun tolerantzia mailan.<br />

Gertakari horrek borroka ideologikoaren<br />

alorrean dugun hutsune<br />

ikaragarria azpimarratu baino ez<br />

digu egiten.<br />

Faktore askok eragiten dute droga<br />

kontsumoan edota droga menpekotasunaren<br />

errealitatean: giza<br />

faktoreak, faktore kulturalak, hezkuntzari<br />

dagozkionak, sozialak,<br />

ekonomikoak, pertsonalak, kolektiboak…<br />

Arazoa korapilatsua da,<br />

beraz, zalantzarik gabe. Ez dago<br />

bat-batean konpontzerik, baina sozialki<br />

eta politikoki oso larria litzateke<br />

gaiari ez heltzea, ez ikusiarena<br />

egiten segitzea; batez ere, gazteriarengan<br />

duen eragina kontuan<br />

izanik.<br />

Gutxienez hiru erantzun ezberdin<br />

bideratu beharko genituzke.<br />

Alde batetik, drogaren trafikoari<br />

begira eginikoa, hau da, banatzaile<br />

nagusiei eta txikiei, distribuzio sareei<br />

begirakoa. Bestetik, saltzaileei<br />

begirakoa, gure auzo eta herriko<br />

taberna eta txoko guztietaraino<br />

sartzen zaizkigunak, milaka saltzaile<br />

txiki ezagun horiei begirakoa,<br />

alegia. Eta, azkenik, garrantzitsuena,<br />

prebentzioari begira eginiko<br />

lana, hezkuntza mailakoa,<br />

borroka ideologikoaren esparrukoa…<br />

Duela hamarkada batzuk, besteak<br />

beste, hil zitzaigun Txus Congil<br />

lagunak droga menpekotasunaren<br />

aurkako borroka bere gain hartu<br />

zuen Askagintza izeneko herri erakundea<br />

sortu zuen, droga menpekotasunen<br />

aurkako borrokan oinarrituriko<br />

erakundea. Bi lan nagusi<br />

garatu zituen: prebentzioa eta<br />

salaketa. Uste dut horrelako zerbait<br />

berriz antolatzen hasteko<br />

unea iritsi dela.<br />

Bitartean, eta gaurdanik, gure<br />

herriko edo auzoko jaietan has gaitezen<br />

gaia plazaratzen, kartelak<br />

jartzen, jai programetan droga<br />

menpekotasunaren aurkako lan<br />

ideologikoa egiten, kontsumitzen<br />

diren drogen kalitatea neurtzeko<br />

ekimenak martxan jartzen, arazoaz<br />

jabetzea lehen urratsa delako.<br />

Droga menpekotasunari ez! Jendarte<br />

osoak eskertuko digu.

Hizpideak<br />

Adierazpen askatasuna<br />

Mikel Lizarralde<br />

mlizarralde@berria.info<br />

arritu eta haserretu egingo ginateke<br />

gauzak nola egiten diren jakin-<br />

H<br />

go ez bagenu. Haserretzekoa baita<br />

sortzaile bati mugak jarri nahi izatea,<br />

adierazpen askatasuna ukatzea eta<br />

zentsura de facto ezartzea. Haserretzen<br />

gara sortzaileei mehatxuka atzera<br />

egiteko exijitzen zaienean, baina harritu?<br />

Historia, aspaldikoa eta atzo bertakoa,<br />

zentsura kasu agerikoz josia<br />

dago, eta ez da oso atzera egin behar<br />

Euskal Herrian bertan moralaren<br />

edota zuzentasun politikoaren izenean<br />

halakoak gutxi ez direla izan ikusteko.<br />

Khuruts Begoñaren obra saritu bat,<br />

adibidez, Bilboko Rekalde aretotik<br />

kendu zuten duela lau urte.<br />

Hori dela eta, harritu ez gara harritzen<br />

Zinez ekoiztetxeak aurrera eramandako<br />

Barrura begiratzeko leihoak<br />

filma jasaten ari den jazarpenaren<br />

aurrean. Errealitatea errealitate eta<br />

egia ugariz osatua dagoela ukatzen<br />

dutenek beren egia besterik ez dutelako<br />

nahi, eta besteenak ez duelako<br />

balio. Eta film honen kasuan, beren<br />

egia kontatzea galarazi nahi diete zinemagile<br />

nahiz protagonistei.<br />

Hitz beste<br />

Anjel Lertxundi<br />

<strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata berria 5<br />

Iritzia ‹ Harian<br />

Protagonista<br />

oan zen larunbat gauean ETB2k Paul Verhoeven-en<br />

J Zwartboek (Liburu beltza) filma eman zuen. Gustura<br />

jarri nintzen ikusten. Ozta-ozta iraun nuen bukaera<br />

arte. Kulpa ez zen, ordea, pelikularena. Gaur gauean,<br />

kate berak Fernando Meirelles-en The Constant Gardener<br />

(Lorezain fidela) emango du. Ikusten hasiko naiz<br />

gaur ere. Ez nuke telebista filma bukatu baino lehen<br />

itzali nahi.<br />

Joan zen larunbateko pelikulak ETBren logoa zeraman<br />

pantailaren eskuin aldeko goi partean (ohitura<br />

bihurtu dute errespetu falta dena). Ezker aldeko goi<br />

partean, berriz, Conquistour programaren iragarpena<br />

ikusten zen, nabarmen eta lotsagabe. Lantzean sarri,<br />

Julian Iantziren irudia agertzen zen, keinukari eta erronkatsu,<br />

iragarpenaren gainean, pelikulako protagonista<br />

bihurtuta eta zine aretoan krispetak jan eta jan aritzen<br />

den ikuslea bezain desatsegin.<br />

Ea gaurkoan, pelikularekin batera, errespetua ere<br />

oparitzen diguten.<br />

r Adur<br />

Larrepetit<br />

Gari Udabe<br />

Barbakoak eta<br />

piknikak tresna<br />

garrantzitsu<br />

bilakatu dira<br />

nahiko<br />

indibidualista<br />

den gizarte<br />

batean jendea<br />

elkartzeko<br />

Barbakoa eta piknika<br />

gun seinalatua da Ameriketako<br />

Estatu Batuetako<br />

E agendan uztailaren laugarrena.<br />

1776an Britainia Handiarengandik<br />

independentzia lortu zutenekoa<br />

gogoan, jaieguna izaten da,<br />

eta eguna oso hemengo estilora<br />

pasatzen dute: barbakoak edo<br />

piknikak eginez. Horixe izaten baita<br />

lagun eta familiak elkartzen dituen<br />

aitzakia zaporetsua.<br />

Goizean goizetik has zaitezke<br />

barbakoaren keak han eta hemen<br />

ikusten, eta egiten ari diren hot<br />

dog edo hanburgerrak usaintzen.<br />

New Yorkeko hiriko parkeak jende<br />

kuadrillaz beteta egoten dira. Etxe<br />

atzealdean lorategia duenak hura<br />

erabiltzen du, eta, bestela, beti geratzen<br />

da kalea; espaloira mahaiak<br />

eta aulkiak atera eta atariko<br />

zuhaitzaren itzalean tertulia ederrean<br />

egotea da kontua, tarteka<br />

paseoan doan bizilagunari<br />

«happy 4th of July» esanez.<br />

Barbakoak eta piknikak tresna<br />

garrantzitsu bilakatu dira nahiko<br />

indibidualista den gizarte batean<br />

jendea elkartzeko, familiak elkar<br />

ikusteko. Eta denok dakigun bezala,<br />

tripa betearekin mundua eta bizitza<br />

beste kolore batekoak ikusten<br />

dira.<br />

Presidente hautagaiek ere beren<br />

piknikak egin dituzte: Obamak<br />

hiritartasun ziurtagiriak banatuz<br />

etorkinei keinu berriak egin ondotik,<br />

armadako beteranoekin eta<br />

Etxe Zuriko hainbat langilerekin<br />

egin zuen etxeko belazean. Romneyk,<br />

berriz, bere familiako 30 kiderekin,<br />

odol berekoak elkarrekin<br />

egoteak duen garrantzia nabarmenduz.<br />

Politikaren barbakoan<br />

jarritakoari puntua hartzea tokatzen<br />

zaie orain biei, erre gabe noski.<br />

Independentziaren egunari<br />

amaiera emateko, sakratuak bilakatu<br />

diren su festak ikusi behar<br />

dira. New Yorken, Hudson ibaian<br />

botatzen dituzte suak. Ez da Donostiako<br />

Kontxan ikustea bezala,<br />

baina tira, New York da.<br />

Hurrengo barbakoa eta piknikerako<br />

gonbita dagoeneko jaso dut<br />

Facebook bidez —oso bide erabilia<br />

gonbidapenak egiteko—. Eguraldia<br />

al<strong>datu</strong> arte honek ez du etenik<br />

izango.<br />

u<br />

Zuzendariari<br />

<strong>BERRIA</strong>k irakurleen eskutitzak plazaratzen ditu. Ez dituzte 1.400<br />

karaktere baino gehiago izan behar, tarteak barne, eta <strong>BERRIA</strong>k mozteko<br />

eskubidea du. Helbide honetara bidali behar dira, izen-abizenak eta herria<br />

adierazita: Berria, Martin Ugalde kultur parkea, 20140 Andoain. Eskutitzak<br />

Internet bidez bidaltzeko: iritzia@berria.info.<br />

Errepideetako bidesariak<br />

eta Foru Aldundia<br />

Badirudi Gipuzkoako Foru<br />

Aldundiak bidesari bat jarri<br />

nahi duela errepideetan.<br />

Aitzakia zera da: dirurik ez<br />

daukala haien mantentze eta<br />

konpontze lanak egiteko. Esaten<br />

du hori egiteko 130 milioi<br />

behar dituztela, eta horiek<br />

errepideen erabiltzaileek<br />

ordaindu behar lituzketela.<br />

Esaten ez duena zera da —<br />

ahaztu zaiolako, edo ezkutatu<br />

nahi duelako—: dagoeneko,<br />

erregaien zerga dela eta, errepideetako<br />

erabiltzaileei, eta<br />

soil-soilik horiei, dirutza handia<br />

kentzen dietela gasolindegi<br />

batera joaten diren bakoitzean.<br />

Ez du esaten ere zenbat<br />

diru biltzen duen era horretara.<br />

Hala ere, <strong>datu</strong> batzuek jakitea<br />

izan dut: joan den urtean,<br />

zerga berezien alorrean (erregaiak,<br />

tabakoa, alkohola eta<br />

abar) 460.461.972 euro jaso<br />

zituen —hiru laurdenak erregaienak<br />

balira, 290 milioi izango<br />

lirateke—. Eta urte honetako<br />

aurrekontuan, mugikortasun<br />

eta bide egiturako<br />

141.503.749 euro daude aurreikusita.<br />

Gauzak horrela, zera<br />

esango nuke:<br />

1. Nora joaten da erregaien<br />

bidez jasotako dirutza? Ez<br />

ahaztu errepideetako erabiltzaileek<br />

bakarrik ordaindutakoa<br />

dela.<br />

2. Beste gauzetan —hondartzetan<br />

adibidez—, mantentze<br />

lanak erabiltzaileek<br />

ordaintzen al dituzte?<br />

3. Zerga-biltzaile batentzat,<br />

errazena izango da lehen bere<br />

sarean erorita daudenei zerga<br />

gehiago jartzea. Dirua behar<br />

baduzue, saia zaitezte sare<br />

horretan oraindik erori ez direnak<br />

aurkitzen, egongo dira<br />

eta.<br />

Jose Migel Goenaga. Zarautz.

6 berria <strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata<br />

Harian › Iritzia<br />

Itsasotik begira Plazatik<br />

Andoni Egaña<br />

Elkar ezagutu zuten modua<br />

zein izan zen jakiteak<br />

ere harritu egin nau.<br />

Bresten ziren Albaola<br />

elkartekoak, nazioarteko partaidetza<br />

handia zuen estropada batean.<br />

Abiatu zen estropada eta<br />

aurre samarrean aurkitu zuten<br />

euren burua. Parean, beste ontzi<br />

bat, irlandarrena. Euskaldunen<br />

lemazainak, adeitsu, eta ez modu<br />

nabarmenegian, brankapetik<br />

aterata kolore iluneko botila ardo<br />

uste zuena luzatu zion irlandarren<br />

patroiari, eta honek esker<br />

onez hartu. Handik puska batera,<br />

hurrengo geraldian edo, irlandarren<br />

proela izan zen euskaldunen<br />

proelari botila bat luzatu ziona.<br />

Euskal ontziko proelak botila<br />

hartu eta, esker oneko bera ere,<br />

trago bat egin zion. Eta harriduraz<br />

egin zien oihu tripulaziokideei:<br />

«Joder! Irlandar hauek ere patxarana<br />

edaten ditek!».<br />

Gernikatik Donostiara euskaldun<br />

eta irlandarrek bake-akordioaren<br />

alde egin dugun arraun<br />

zeharkaldian irlandarren esanei<br />

egon naiz batik bat adi. Espero zitezkeen<br />

gauzak entzun ditut; espero<br />

ez nituenak ere bai. Eta ez<br />

dira falta izan zer pentsatua<br />

eman didatenak ere.<br />

Galdera egin genion irlandar<br />

katoliko bati ea hizkuntza gaelikoak<br />

eta berreskuratze prozesuak<br />

zenbateko garrantzia zuen<br />

eurentzat. Erantzun zigun hainbesterainokoa<br />

ere ezetz. Beraientzat<br />

garrantzitsuagoa zela<br />

euren kirol propioak bultzatzea<br />

eta indartzea. Eta gu, euskaldunak,<br />

ahoa bete hortz. Guretzat,<br />

euskarak egiten baikaitu euskal<br />

herri. Euskararik gabeko Euskal<br />

Herririk ez zaigu burutik pasatu<br />

ere egiten. Sokatira, lokotx-biltzea,<br />

idi-probak edo pilota bera<br />

galtzea ez litzateke inola ere hizkuntza<br />

galtzearen proportzioko<br />

galera. Baina… mundua begi<br />

desberdinez ikus daitekeela<br />

ikasten duzu. Eta eskarmentuak<br />

erakusten dizu hori kontatu ziguna<br />

pertsona bat izan zela eta<br />

euren komunitatean beste asko<br />

izan daitezkeela, eta izango direla,<br />

hizkuntza berreskuratzeari<br />

funtsezko tokia ematen diotenak.<br />

Nireen antzeko eskematik<br />

ari zen Juan Karlos Izagirre Donostiako<br />

alkatea Aieten egin ziguten<br />

harrera hitzaldian, hitz<br />

‘Adiskidetze’hitza<br />

entzutean sudurra<br />

muzinduta bota<br />

zigun: ez dela hain<br />

samurra. Ondoan<br />

zituenak lagunak<br />

izan balitu<br />

ez zeukakeela<br />

adiskidetu<br />

beharrik. Etsaiekin<br />

adiskidetu<br />

behar dela, edo<br />

elkarbizitzarako<br />

oinarriak adostu<br />

batzuk gaelikoz egitera ausartu<br />

zenean. «Barkatu, ez dakit gaelikoz<br />

ongi ahoskatuko dudan baina…».<br />

Oso ongi ahoskatu zuen.<br />

Aurrean ez zen bere ahoa baino<br />

belarri iaioagorik batere.<br />

Berradiskidetzeari buruz ere<br />

ikasi dut zerbait. Irlandar unionista<br />

bat ere bazen gurekin taldean.<br />

Gaztetan Britainia Handiko<br />

Armadako partaide izana, indarraren<br />

bidez arerioak xehatzen<br />

ohitua seguru samar, gerora<br />

musika ikasketak burutu eta<br />

irakasle da orain, eta martxa<br />

orangistetan musika joz aurkitzen<br />

omen du bere desira kultural<br />

eta politikoek bat egiten duten<br />

lekua. Akordioaren aldeko<br />

itsas-zeharkaldian partaide genuen<br />

bera ere. Eta adiskidetzehitza<br />

entzutean sudurra muzinduta<br />

bota zigun: ez dela hain samurra.<br />

Ondoan zituenak lagunak<br />

izan balitu ez zeukakeela adiskidetu<br />

beharrik. Etsaiekin adiskidetu<br />

behar dela, edo adiskidetu<br />

ez bada ere, elkarbizitzarako oinarriak<br />

adostu. Horretara goaz,<br />

nahiz lanak zailtasunak badituen.<br />

Hiru egunetako hizketaldi eta<br />

arraun paladen ondoren Donostiako<br />

portura heldu ginenean<br />

kontrastea gogortxoa gertatu zitzaidan.<br />

Pasiatzaile eta turista<br />

asko ziren bertan, uztaileko arratsalde<br />

ez euritsu bati dagokion<br />

bezala. Gehienek argazki edo bideo<br />

kamera bat zuten eskuetan<br />

eta gure joaldun taldea, trikitilariak<br />

eta urdinez jantzitako<br />

arraun-eroaleak tentazio handiegia<br />

ziren eurentzat. Botoi bati<br />

klikatekoa eragin eta zerbait harrapatuaren<br />

ustea izango zuten.<br />

Gero, gaur bertan akaso, borratu<br />

egingo dituzte irudiak. Edo memoria-ren<br />

batean gorde. Eta hori<br />

bera izango da, tamalez, buruan<br />

ez gordetzeko modurik onena.<br />

Esan beharrik ez da Bresten<br />

euskaldunen patroiak botila ardotzat<br />

pasa zien patxaran botila<br />

bera zela irlandarrek euskaldunei<br />

itzuli zietena. Baina euskaldunen<br />

proelak ez dakit bazekien<br />

ere botila bat pasa zietela irlandarrei<br />

eta euskaldunen patroiari<br />

ere <strong>datu</strong>ak lotzea kosta egingo zitzaion,<br />

berak ardoa eman ziela<br />

uste baitzuen. Bake prozesuetan<br />

ere halatsu. Izango dira gorabehera<br />

eta ezustekoak. Izango dira<br />

konplikatuak diruditen uneak<br />

eta irtenbide errazekoak. Eta<br />

izango dira errazak diruditen korapilo<br />

askagaitzak ere. Bada esaera<br />

bat dioena ez dela aldeko haizerik<br />

nora doan ez dakienarentzat.<br />

Eta horretatik libre gaudela<br />

dirudien honetan, gainerako<br />

zailtasunak gainditzeko modukoak<br />

direla ematen du.<br />

Oroimen historiko egiati<br />

eta erabilgarriaren alde<br />

Patxi Meabe<br />

Pako Etxebeste<br />

Arturo Garcia<br />

Ramon Balenziaga<br />

Etikarte<br />

Oroimen historikoak<br />

berebiziko<br />

gaurkotasuna<br />

hartu du. Interes<br />

bereziko hiru<br />

gairi estu-estu loturik baitago:<br />

baketzeari, biktimen trataerari<br />

eta ETAren indarkeriari. Ikuspegi<br />

hirukoitz horretatik zenbait<br />

ikasgai atera daitezke. Kontua ez<br />

da gure artean gertatu denaren<br />

historia egitea, beste gabe. Historia<br />

horren ezagutzak, eguneraturik,<br />

jada egiten ari garen etorkizuna<br />

eraikitzeko balio digu. Horregatik,<br />

oroimen historikoa berreskuratzea<br />

ez zaigu neutrala.<br />

Etorkizuna eraikitzeko borondatea<br />

darama berarekin, bizi izan<br />

dugun iraganari buruz gaur ezagutu<br />

eta balioetsitako egiatik<br />

abiatuta. Horregatik, noizbait<br />

izan zen —eta oraindik den—<br />

egia horretan kokatu nahi gaituelako,<br />

kontu eta arreta handiz hurbildu<br />

behar dugu egia horretara.<br />

Egitate eta gatazka mingarrien<br />

esperientzia jaso beharko du, baina<br />

gatazka horiek gaur oraindik<br />

gure gatazkak dira. Oroimen horren<br />

formulazioa, hortaz, ez da<br />

neutrala izango, eta gure artean<br />

bizi-bizirik dauden hainbat interesen<br />

zerbitzuan erabilia izateko<br />

arriskua ere izango du.<br />

Hori horrela izanik, beharrezkoa<br />

da, borondate partekatu batetik,<br />

oroimen historiko hain desiratu<br />

eta premiazko horrek nolakoa<br />

izan behar lukeen gogoeta<br />

egitea. Oroimen horrek, hainbat<br />

ekarpen pluralen emaitza izanik<br />

ere, egia komun bat eskaini behar<br />

luke, gure herriarentzat<br />

etorkizun baketsua nahi dugun<br />

guztiok partekatzeko modukoa.<br />

Horretarako, guztiok parteka<br />

dezakegun oroimen historiko<br />

hori berreskuratu eta biziberritzearen<br />

premia aldarrikatzearekin<br />

batera, aldez aurreko beste<br />

auzi batzuk argitu behar ditugu:<br />

a) Oroimenaren xedeaz<br />

Oroimen historikoa mota guztietako<br />

oroimen plural askoren<br />

emaitza da: horietako bakoitza,<br />

helburu eta interes partikularren<br />

zerbitzuan egoteaz gainera,<br />

aurrez bizi izandako —eta oraindik<br />

gainditu gabeko— gatazka<br />

esperientzietara loturik dago.<br />

Helburu partikular horren zilegitasuna<br />

ez dago zalantzan jartzerik,<br />

bizi izandakoa giza eskubideen<br />

errespetuarekin bat eginda<br />

baitago. Errealitate horren<br />

aurrean, gatazka baieztatzetik<br />

edota berori gainditzeko borondatetik<br />

bilatu behar da berreskuratu<br />

beharreko oroimena,<br />

hau da, gatazka horri buruzko<br />

planteamendu kontrajarrietara<br />

irekirik. Oroimen partikularrek<br />

lagungarri behar dute izan gizartean<br />

beste modu batera bizitzeko:<br />

adiskideturik eta elkartasun<br />

handiagoz.<br />

b) Oroimenaren edukiaz<br />

Oroimena berreskuratzeak bilatzen<br />

duen xedearen gorabeherek<br />

edukien gaia plazaratzera eraman<br />

gaituzte. Egitate historikoek<br />

zuzeneko zerikusia dute gertatu<br />

zireneko inguruabarrekin.<br />

Errealitatea ikuspegi eta inguruabar<br />

desberdinetatik aztertu<br />

behar da. Eta horrek garrantzi<br />

berezia hartzen du historiaren<br />

azterketari hizpide diren egitateen<br />

balorazio etikoa gehitzen baldin<br />

bazaio. Are gehiago oroimen<br />

hori eraiki nahi den etorkizunaren<br />

perspektiban kokatzen bada.<br />

Badakigu gertakariak aztertzean<br />

erabiltzen diren ikuspegien<br />

alderdikeriatik deformazioa eratortzen<br />

dela askotan. Oroimenaren<br />

planteamendu zintzoa egin<br />

nahi bada, beraz, ezinbestekoa<br />

izango da egitateak jazo zireneko<br />

inguruabar eta perspektiba<br />

pluraltasun guztia erabiltzea orduko<br />

egia aztertzerakoan.<br />

c) Parte hartu behar duten<br />

subjektuei buruz<br />

Zeinahi pertsonak edo taldek du<br />

eskubidea, publikoa edo pribatua<br />

izan, oroimen historikoaren<br />

elaborazioan parte hartzeko.<br />

Baina, bilatzen den xedearen<br />

konplexutasuna kontuan hartuta<br />

—perspektiba asko baitaude<br />

oroimen horren azterketara eta<br />

ondoriozta daitezkeen balorazioetara<br />

hurbiltzeko—, argi dago<br />

beharrezkoa dela oroimen historikoaren<br />

berreskuratze hori gizarte<br />

pluraltasunaren ahalegin<br />

partekatuaren emaitza gisa etortzea.<br />

Ezinbesteko pluraltasuna,<br />

bestalde, erakunde publikoetan<br />

parte hartzeari dagokionez. Erakunde<br />

publikoen interesak ere<br />

jokoan sartzen baitira guztion<br />

ahalegin horretan. Ez dago, beraz,<br />

baztertzerik oroimenaren interpretazio<br />

ofiziala —politikoki<br />

interesatua— egiteko arriskua,<br />

zeinaren ondorioak egia aitortzearen<br />

eta askatasun demokratikoen<br />

aurkakoak izan baitaitezke.<br />

d) Oroimenaren erabileraz<br />

Aurrez aipatu dugun bezala,<br />

oroimen historikoa ez da politikoki<br />

neutroa. Berorren elaborazioak<br />

xede jakin bat du. Baliagarri<br />

izan behar zaigu guztion ona<br />

gauzatzera bideratutako politika<br />

egiteko. Askatasunean eta egian<br />

oinarritutako justizia gauzatzeko.<br />

Ondasun orokor horrek bizikidetzako<br />

sektore partikularren<br />

politika desberdinen emaitza<br />

izan beharko du. Herri baten<br />

oroimen kolektiboak guztion<br />

ona eraikitzeko balio behar du;<br />

gizarte zuzena eta adiskidetua<br />

lortzeko, gaur eta hemen, iraganeko<br />

ikasgaietatik abiatuta, gure<br />

herrian, bereziki iragan mingarriabizi<br />

izan baitugu, eta<br />

oraindik oso presente dago. Oroimen<br />

horrek lagundu behar digu<br />

askatasun demokratikoei zor<br />

zaien errespetua eta askatasun<br />

horien gauzatzea posible egingo<br />

duten bermeen zaintza bateragarri<br />

egingo dituen politika nola<br />

praktikan jarri aurkitzen.

Alduntzin bota ondoren, Garitanori<br />

egin diote abisu oposizioko taldeek<br />

Gipuzkoako Ingurumen diputatua botatzea<br />

onartu dute EAJk, PSEk eta PPk, bat eginda;<br />

«oso harro» doala erantzun die Alduntzinek<br />

PSE eta PP prest daude ahaldun nagusia ere<br />

kentzeko; EAJk ez du «frenterik» osatu nahi<br />

<strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata berria 7<br />

Euskal Herria ‹ Harian<br />

Garikoitz Goikoetxea Donostia<br />

Bota dute kargutik Juan Carlos<br />

Alduntzin Gipuzkoako Ingurumen<br />

diputatua. EAJk, PSE-EEk<br />

eta PPk aurkeztutako zentsura<br />

mozioak aurrera egin zuen atzo<br />

Gipuzkoako Batzar Nagusietan,<br />

hiru alderdi horietako batzarkideen<br />

botoekin. Kargugabetzea gorabehera,<br />

aldundian egindako lanarekin<br />

«oso harro» agertu zen Alduntzin,<br />

hondakinen auzia konpontzeko<br />

bidea jarri duelakoan:<br />

«Badago plana. Estrategia egokia,<br />

ona, Europako adituek idatzia,<br />

eta erdiprezioan, gainera».<br />

Zaborrak ez, joko politikoa dago<br />

mozioaren atzean, haren ustez.<br />

Argi esan zuten PSE-EEk eta PPk:<br />

diputazio osoaren aurka jo nahi<br />

dute. «Martin Garitano jauna: segitu<br />

harrokeria horrekin, kultura<br />

eta jardunbide demokratikoak<br />

gutxiesten, eta ikusiko duzu nola<br />

al<strong>datu</strong> beharko duzun eserlekua<br />

berandu baino lehen». Juan Carlos<br />

Cano PPko eledunak egin zion<br />

oharra. EAJk, oraingoz, baztertu<br />

egin du Garitano kaleratzea, baina<br />

jarrera «aldatzeko» eskatu dio.<br />

Tentsio handiko saioa izan zen<br />

atzokoa. 09:30erako zuten hitzordua<br />

Batzar Nagusietan, eta jendetza<br />

batu zen lehenagotik. Sarreran,<br />

erraustearen aurkako taldeko<br />

kideak, haize errota itxurako<br />

afixekin; barrurago, Bilduko alkate<br />

eta hautetsi hainbat. Txaloka<br />

hartu zuten Alduntzin; Garitano<br />

ahaldun nagusiarekin eta foru diputatuekin<br />

batera joan zen. Han<br />

izan ziren Pello Urizar (EA), Oskar<br />

Matute (Alternatiba) eta Joseba<br />

Permach (ezker abertzalea) ere.<br />

Bilkura hasi aurretik hasi ziren<br />

ika-mikak. Mozioa batera aurkeztu<br />

dutenez, hitzaldia batean egiteko<br />

agindu zien Lohitzune Txarola<br />

Batzar Nagusietakopresidenteak<br />

EAJri, PSEri eta PPri; hiruren artean<br />

denbora banatu nahi zuten<br />

haiek. Mahaia egoera aztertzeko<br />

bildu zuten bilkura aurretik, baina<br />

ez zuten Txarolaren iritzia aldarazi;<br />

arauetan oinarrituta, batek<br />

hitz egin behar zuela erabaki<br />

zuen. Bilkura atzeratu zuten gorabehera<br />

horiek, 10:05 arte. Are,<br />

Xabier Ezeizabarrenak (EAJ) uko<br />

egin zion hitzaldia egiteari, hirurei<br />

hitz egiten utzi ez zietelako.<br />

Benetako jarduna, beraz, Alduntzinek<br />

berak hasi zuen. Diskurtso<br />

landua eraman zuen, hemerotekako<br />

erreferentzia ugarirekin.<br />

Irmo aritu zen, «eta haserre».<br />

Mozioa aurkeztu duten alderdiei<br />

eskatu zizkien kontuak,<br />

atzera begira jarrita. Argudio nagusia:<br />

20<strong>07</strong>an, hondakinen plana<br />

taxutzeko, diputazioak mankomunitateekin<br />

sinatu zuela ituna,<br />

Batzar Nagusiak kanpoan utzita.<br />

Hori da auziaren muina orain ere:<br />

oposizioak orain dio Batzar Nagusietan<br />

erabaki behar dela; aldundiak,<br />

udalek dutela eskumena.<br />

‘‘ Hondakinen kudeaketak<br />

adostasun zabala behar<br />

du, gehiengo ezberdinak<br />

errespetatuko dituena»<br />

JUAN CARLOS ALDUNTZIN<br />

Gipuzkoako Ingurumen diputatua<br />

«Agerian geratu da<br />

hondakinen kudeaketa<br />

ez dela zentsura<br />

mozioaren arrazoia»<br />

MARTIN GARITANO<br />

Gipuzkoako ahaldun nagusia<br />

«Frentean aritu bagina,<br />

Garitano ez zen ahaldun<br />

nagusi izango eta ez zuen<br />

aurrekonturik edukiko»<br />

XABIER EZEIZABARRENA<br />

EAJren ordezkaria Batzar Nagusietan<br />

«Garitano jauna: segitu<br />

harrokeria horrekin, eta<br />

ikusiko duzu nola al<strong>datu</strong><br />

beharko duzun aulkia»<br />

JUAN CARLOS CANO<br />

PPren ordezkaria Batzar Nagusietan<br />

Adostasuna behar dela behin<br />

eta berriro nabarmendu zuen hitzaldian<br />

Ingurumen diputatuak.<br />

«Hondakinen kudeaketak adostasun<br />

zabala behar du, gehiengo<br />

desberdinak errespetatuko dituen<br />

adostasuna, baina, batez ere,<br />

kudeaketaren eskumena duten<br />

udalen nahia errespetatzean oinarrituko<br />

den akordioa». Hori ez<br />

dute nahi orain, ordea, oposizioko<br />

alderdiek, Alduntzinen esanetan.<br />

«Batzar Nagusietan daukazuen<br />

gehiengoa erabiliz, zuen eredua<br />

inposatu nahi duzue», aurpegiratu<br />

zien hiru taldeei. Herrietan «gatazka<br />

elikatzea» ere leporatu zien.<br />

Martin Garitano ahaldun nagusia eta Juan Carlos Alduntzin Ingurumen diputatua, atzo. JON URBE / ARGAZKI PRESS<br />

Alduntzin, Bilduko hautetsien txaloak jasotzen. JUAN HERRERO / EFE<br />

Inposaketa hartu zuten ahotan<br />

batzuek eta besteek. Foru aldundiak<br />

«inposatu» nahi du plana,<br />

EAJk, PSEk eta PPk ohartarazi<br />

zutenez. «Gutxiengo batek parlamentuko<br />

gehiengoari bere nahia<br />

inposatzea soilik falta zitzaigun»,<br />

adierazi zuen Ezeizabarrenak.<br />

Mozioaren eraginari begira<br />

Aldundiaren plana gutxietsi egin<br />

zuten hiru taldeek. «Atzerapausoa»<br />

da, PPren esanetan; sozialistek<br />

uste dute «kontrolik eta ziurtasunik<br />

eza» eragin duela Gipuzkoako<br />

Diputazioak; EAJk areago<br />

egin zuen, eta «sineskeriatzat» jo<br />

zuen Zero Zabor politika: «Lelo<br />

bat besterik ez da. Ezinezkoa da.<br />

Hondakinak ez dira desagertzen».<br />

Zaborren kudeaketak ekarri du<br />

zentsura mozioa, baina eragin<br />

handiagoa du. Alduntzinek berak<br />

salatu zuen Bilduren aurkako<br />

«frentea» osatzeko hartu dutela<br />

elkar EAJk, PSEk eta PPk. «Herrigintzan<br />

ez, alderdigintzan ari dira».<br />

Garitanok berak, diputatuari<br />

babesa emateaz bat, hori bera<br />

esan zuen: «Ageri-agerian geratu<br />

dira EAJk, PSEk eta PPk osatzen<br />

duten troika horren ezintasunak.<br />

Agerian geratu da hondakinen<br />

kudeaketa ez dela zentsura mozioaren<br />

arrazoia». Bilduko batzarkide<br />

eta Oñatiko alkate Mikel<br />

Biainek egoera argitzeko eskatu<br />

zien hiru taldeei: Bilduren aurka<br />

zer gehiago egingo duten esateko.<br />

Hori galdegin zuen Aralarrek ere.<br />

PSEk eta PPk argi utzi zuten Alduntzin<br />

botatzea lehen pauso gisa<br />

ikusten dutela. Garitanori hitz<br />

egin zioten zuzenean. Mikel Duran,<br />

PSE: «Ahaldun nagusi jauna:<br />

zure gobernuak ezin du jarraitu<br />

Batzar Nagusiak mespretxatzen.<br />

Honaino heldu gara». Diputazioa<br />

al<strong>datu</strong> nahi dute sozialistek, baita<br />

udalak ere. EAJri eta PPri zabaldu<br />

diete eskua: «Gehiago da batzen<br />

gaituena urruntzen gaituena baino».<br />

Mugimenduak hasita daude:<br />

Lasarte-Orian, mankomunitateko<br />

ordezkaria aldatzeko mozio bat<br />

aurkeztu zuten atzo bertan hiru<br />

taldeek; Bilduko kidea kenduko<br />

dute. Donostian ere berdin egitekotan,<br />

gehiengoa lortuko lukete<br />

San Marko mankomunitatean.<br />

Garitanoren aurkako mozioak<br />

ez dauka, ordea, EAJren babesik.<br />

Jeltzaleek ez dute asmorik Bilduren<br />

aurkako «frenterik» osatzeko.<br />

«Hala aritu izan bagina, Garitano<br />

ez zen ahaldun nagusi izango, eta<br />

ez zuen aurrekonturik edukiko»,<br />

esan zuen Ezeizabarrenak. Hori<br />

bai, hark ere aitortu zuen zentsura<br />

mozioa ez dela soilik Alduntzinen<br />

aurkakoa: «Xede pedagogikoa<br />

du, Bilduk jarrera aldatzeko».<br />

Hunkituta utzi zuen kargua Alduntzinek.<br />

Txalo artean atera zen<br />

Batzar Nagusietatik, Pasaiako alkateak<br />

sanferminetako zapia jarrita;<br />

aurrez, hitzaldia amaitu ezinik<br />

geratu zen, emozionatuta.<br />

Etzi emango du Garitanok ordezkoaren<br />

berri. Aurrez, gaur dute<br />

hitzordua: protesta dute Donostian,<br />

17:30ean, mozioa salatzeko.

8 berria <strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata<br />

Harian › Euskal Herria<br />

Hautagaiak<br />

abiapuntuan<br />

Lehendakarigaiak ofizialki izen<strong>datu</strong> ostean,<br />

hauteskunde kanpainaurreari ekin diote<br />

dagoeneko alderdi politikoek<br />

EAJk EH Bildu kritikatu du, eta PPk<br />

«arrisku independentistaz» ohartarazi du<br />

Edurne Begiristain<br />

Eusko Legebiltzarrerako hauteskundeetarako<br />

lasterketari hasiera<br />

eman diote dagoeneko euskal<br />

alderdi politikoek. Alderdi nagusietako<br />

lehendakarigaiak aukeratuta<br />

daude, eta, dagoeneko,<br />

kanpainaurrean bete-betean ari<br />

dira ordezkari politikoak. EH Bilduk,<br />

esaterako, bihar jakinaraziko<br />

du Euskal Autonomia Erkidegorako<br />

bere gobernua nortzuek<br />

osatuko duten irabaziz gero. Lehendakarigaia<br />

Laura Mintegi<br />

izango dela jakinda, balizko gobernu<br />

horren sailburuak zehaztuko<br />

ditu, Donostian.<br />

Hain justu ere, Iñigo Urkullu<br />

EAJko lehendakarigai aukeratu<br />

berriak Onda Vasca irratiari eskainitako<br />

elkarrizketa baliatu du<br />

EH Bildu koalizioa kritikatzeko.<br />

Laura Mintegi hautagaia aukeratzeko<br />

modua «demokraziarik ezaren»<br />

erakusle izan dela salatu du,<br />

eta hori «ezker abertzalearen jarduteko<br />

moduaren» adibide ere badela<br />

esan du. «Gipuzkoan jada sufritzen<br />

ari gara ezker abertzaleak<br />

demokrazia instituzionala ulertzeko<br />

duen modua».<br />

EAJko lehendakarigaiak EH<br />

Bilduri egindako kritikei erantzun<br />

die EAk, Ikerne Badiola komunikazio<br />

idazkariaren ahotik.<br />

Haren ustez, EAJren «etsai politiko<br />

nagusia» kritikatzea «urduritasunaren»<br />

isla da. Mintegiren<br />

aukeraketa «parte hartzailea»<br />

izan dela ziurtatu du Badiolak.<br />

EA EAJrekin koalizioan egon zen<br />

joan den legealdian, eta Badiolak<br />

Urkulluri gogoratu dio Mintegiren<br />

aukeraketa koalizioan izan<br />

zuten esperientzia baino «askoz<br />

parte hartzaileagoa» izan dela.<br />

Haren iritziz, EH Bilduk «asmatu<br />

egin du» Mintegirekin.<br />

EAEko PPko buru Antonio Basagoitiri<br />

ez zaizkio batere gustatu<br />

Urkulluk lehendakarigai izen<strong>datu</strong><br />

zutenean esandakoak. Haren<br />

ustez, Urkulluk «iraganeko ortodoxia<br />

abertzalea» berreskuratu<br />

du, eta Espainia «jomugan» jarri<br />

du, «etsaia» balitz bezala. PPkoak<br />

EAJko hautagaia eta EH Bildukoa<br />

parez pare jarri ditu, gainera:<br />

«Txanpon beraren bi aurpegiak<br />

dira, hots, independentziarena».<br />

Hala, ohartarazi du bozetan «elkarbizitza<br />

eredua» jokoan egongo<br />

dela. Bide beretik jo du Iñaki Oiartzabal<br />

idazkari nagusiak ere: Urkulluren<br />

hitzaldia «zaharkituta»<br />

dagoela eta salatu du haren asmo<br />

bakarra ezker abertzalearekin<br />

bat egitea dela. Bestelako mezua<br />

zabaldu du, ordea, Alfonso Alonso<br />

PPk Kongresuan duen eledunak.<br />

EAJ Ajuria Enera iritsiz<br />

gero, harekin akordioak lortzeko<br />

prest agertu da, baldin eta Urkulluk<br />

ez badu «Ibarretxeren norabidea»<br />

hartzen.<br />

PSE-EEk, berriz, «Euskadiren<br />

iritzi patrimonialista» izatea eta<br />

«diskurtso zaharkitua» izatea leporatu<br />

dio EAJri. Halaber, PSEk<br />

uste du EAJko hautagaiak ez duela<br />

«sinesgarritasunik», bere burua<br />

«Espainiaren aurkako hautagaitzat»<br />

aurkezten duen bitartean<br />

Mariano Raxoiren «bazkide»<br />

izatea bilatzen duelako.<br />

Hauteskunde inkestei so<br />

EHUko Euskobarometroak hauteskundeen<br />

inguruan egindako<br />

inkestak areago piztu du alderdien<br />

arteko eztabaida. PPk «arrisku<br />

independentista» garbia ikusi<br />

du emaitzetan. Horixe adierazi<br />

dute Antonio Basagoitik eta Iñaki<br />

Oiartzabalek. Inkesta horrek<br />

dio Legebiltzarreko eserleku<br />

gehienak EAJk eta EH Bilduk eskuratuko<br />

dituztela, eta PPko ordezkariak<br />

kezkatuta agertu dira,<br />

«Espainiarekin hausteko frontea»<br />

eratu daitekeelako.<br />

EAJrentzat, berriz, hauteskunde<br />

inkestek lanari ekiteko «tresna»<br />

eta «pizgarri» izan behar<br />

dute, Urkulluk esan duenez. Inkestek<br />

talde bakoitzari ematen<br />

dioten emaitzetatik harago, EAJko<br />

lehendakarigaiak esan du<br />

EAJren lehentasun nagusia krisialditik<br />

ateratzeko «adostasun<br />

eta diagnosi partekatuak» bilatzea<br />

izango dela.<br />

Idoia Mendia Jaurlaritzako eleduna,<br />

ostera, ez dago «kezkatuta»<br />

inkestarekin, bozetarako «denbora<br />

asko» falta delako. Onena, hala<br />

ere, herritarrek hauteskundeetan<br />

egiten dutena dela esan du.<br />

Ezker Batuarentzat, berriz,<br />

Euskobarometroak agerian utzi<br />

du ezinbestekoa dela ezkerreko<br />

indarrak batzea eta «bosgarren<br />

espazioa» eratzea.<br />

Ezkerreko argazkian, Laura Mintegi, atzo, Iruñean, txupinazoaren egunean. Eskuinekoan, Iñigo Urkullu,<br />

herenegun, EAJren Aberri Batzarrean. JAGOBA MANTEROLA-LUIS JAUREGIALTZO / ARGAZKI PRESS<br />

G Euskobarometroaren maiatzeko inkesta<br />

Eusko Legebiltzarraren<br />

egungo osaera<br />

Boto eta eserlekuen kalkulua<br />

EAJ EA EB Aralar PSE-EE UPD<br />

22<br />

(%24,7)<br />

1 1 4<br />

PP<br />

EAJ<br />

25<br />

23-24<br />

(%32,1)<br />

30<br />

1<br />

13<br />

75<br />

75<br />

eserleku<br />

Eserleku banaketa herrialdeka<br />

Botoaren zuzeneko asmoa (%)<br />

ARABA<br />

PP 6-7<br />

EAJ 6-7<br />

EH Bildu 6<br />

PSE-EE 6<br />

ITURRIA: EUSKOBAROMETROA<br />

Erredakzioa Gasteiz<br />

BIZKAIA<br />

EAJ 10<br />

EH Bildu 6<br />

PSE-EE 6<br />

PP 3<br />

GIPUZKOA<br />

EH Bildu 10<br />

EAJ 7<br />

PSE-EE 5<br />

PP 3<br />

21,9<br />

17,5<br />

EH Bildu<br />

11<br />

Ezker Anitza %3,0<br />

EB %2,0<br />

UPD %1,8<br />

17<br />

(%20,0)<br />

PSE-EE<br />

12-13<br />

(%14,0)<br />

3,2<br />

1,5 1,3 0,8<br />

EAJ EH Bildu PSE-EE Ezker PP EB UPD<br />

Anitza<br />

EAJk irabaziko lituzke bozak,<br />

baina EH Bildu gertu legoke<br />

Euskobarometroaren<br />

arabera, EAJk 23-24<br />

aulki lortuko ditu;<br />

EH Bilduk, 22; PSEk, 17<br />

eta PPk, 12-13<br />

PP<br />

EAEko hauteskundeak orain<br />

egingo balira, estu legoke garaipena<br />

EAJren eta EH Bilduren artean,<br />

EHUko maiatzeko Euskobarometroare<br />

arabera. Legebiltzarkide<br />

bateko edo biko aldea baino<br />

ez legoke bi alderdien artean. Inkestak<br />

dioenez, EAJk irabaziko<br />

ditu bozak, 23-24 aulkirekin (botoen<br />

%32) eta EH Bildu egongo da<br />

bigarren postuan, 22 eserlekurekin<br />

(botoen %24,7). Emaitza horiek<br />

lortuko balira, beraz, gehiengo<br />

abertzale zabala izango luke<br />

hurrengo Legebiltzarrak, 45 edo<br />

46 eserleku erdietsita.<br />

PSE-EEk galduko luke eserleku<br />

gehien eta hirugarren indarra<br />

litzateke, eta atzetik legoke PP,<br />

nahiz eta ez lukeen hainbeste<br />

boto galduko. Inkestak dioenez,<br />

PSEk 17 legebiltzarkide erdietsiko<br />

ditu —botoen %29, eta 100.000<br />

boto gutxiago— eta PPk, 12 edo 13<br />

—%14 eta lau mila boto gehiago—.<br />

PSE-EEk, beraz, zortzi legebiltzarkide<br />

galduko lituzke —<br />

egun 25 ditu—, eta PPk, berriz, eutsi<br />

egingo lieke egungo emaitzei<br />

—13 legebiltzarkide ditu gaur—.<br />

Ezker Anitzak eta UPDk, ordea,<br />

ez lukete aulkirik lortuko:<br />

botoen %3 eta %1,8 ematen die,<br />

hurrenez hurren. EBk ere ez luke<br />

ordezkaririk izango —botoen%2<br />

lortuko luke—.<br />

Herrialdeka, EAJk aise irabaziko<br />

luke Bizkaian, hamar eserleku<br />

lortuta, EH Bilduk Gipuzkoan<br />

irabaziko luke, hamar aulkirekin,<br />

eta Araban EAJ eta PP berdinduta<br />

leudeke.<br />

Parte hartzeari dagokionez,<br />

duela hiru urteko bozetan izandakoaren<br />

parekoa izango da, %65 ingurukoa,<br />

Euskobarometroaren<br />

arabera.

<strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata berria 9<br />

Euskal Herria ‹ Harian<br />

Astorkizaga<br />

atxilotu dute,<br />

«herri harresia»<br />

hautsita<br />

Lau urteko zigorra betetzeko espetxeratze<br />

agindua zuen gaztea epaitegian kateatu da;<br />

atxiloketa saihesten saiatu dira herritarrak<br />

Bilbotarra Basauriko espetxera eraman ez<br />

zezaten, ondoko errepidea moztu dute<br />

Aitziber Laskibar Lizarribar Bilbo<br />

Espainiako Auzitegi Nazionalak<br />

ezarritako lau urteko espetxe zigorra<br />

betetzeko, bilatze eta atxilotze<br />

agindua zuen Gaizka Astorkizaga<br />

gazte bilbotarrak ekainaren<br />

26tik. Atzo iluntzean atxilotu<br />

zuen Ertzaintzak, baina kostata.<br />

Ehundik gora herritarrek sortutako<br />

«herri harresia» gainditu behar<br />

izan zuten ertzainek Bilboko<br />

epaitegian kateatu zen gaztea<br />

eramateko. Liskarrak eragin zituen<br />

espetxeratzeak, eta gutxienez<br />

beste sei lagunen atxiloketa.<br />

21:00ak jota zirela hartu zuten<br />

atxilo Astorkizaga, aurrez, gaztearen<br />

espetxeratze agindua salatzeko<br />

250 bat lagunek manifestazioa<br />

egina zutela. Protesta ere ez<br />

zen ohikoa izan. San Inazio auzoan<br />

errepresioaren eta polizien jazarpenaren<br />

aurka zein eskubide<br />

zibil eta politikoen defentsan sortutako<br />

Ezpam! mugimenduak antolatuta<br />

«manifest-akzioa» egin<br />

zuten, Estatuaren terroreari horma<br />

jarri! lelopean. Herritarren<br />

aurkako erasoen aurrean «alarma»<br />

piztu beharra dagoela-eta, sirena<br />

hotsekin egin zuten protesta.<br />

Eraso horiek eragozteko premia<br />

irudikatzeko, «herri harresia»<br />

osatuta egin zuten ibilbidea.<br />

Elastiko laranjaz jantzita, horma<br />

lerroak irudikatu zituzten soka<br />

bati lotu, eta errepidearen alde<br />

batetik besterainoko lerroak osatuta.<br />

Arriaga plazatik abiatutako<br />

Espetxeratuaz gain,<br />

beste sei lagun atxilotu<br />

dituzte Galdakao eta<br />

Bilboko protestetan<br />

Gaztea eramateko<br />

unean liskarrak izan<br />

dira ertzainen eta<br />

herritarren artean<br />

protesta epaitegiaren parera iritsi<br />

zenerako, ertzainek zainduta<br />

zegoen eraikina. Baita inguruan<br />

dauden gainerako epaitegi eta auzitegiak<br />

ere. EAEko Auzitegi Nagusiaren<br />

aurreko plazan amaitzekotan<br />

zen manifestazioa, baina<br />

itxita zuen Ertzaintzak. Ezin zutela<br />

hara sartu esan zien protestariei.<br />

Alboan amaitu zuten ekimena,<br />

baina protestari asko ez ziren<br />

handik mugitu.<br />

Bilboko epaitegiaren atarian kateatu zen gaztea atxilo hartu zuten unean. MARISOL RAMIREZ / ARGAZKI PRESS<br />

Galdakaon errepidea moztu zuten. MONIKA DEL VALLE / ARGAZKI PRESS<br />

Bost minutu geroago, dei bat<br />

jaso zuten bertako kide batzuek:<br />

«Gaizka epaitegian kateatuta dagoela<br />

abisatu digute; Buenos Aires<br />

kalean dago». Korrika joan ziren<br />

dozenaka lagun epaitegi aldera.<br />

Ertzainak, furgoneta eta<br />

autoetan. Epaitegiko barroteetara<br />

katez lotua zegoen gaztea, eta<br />

jende uholdeak inguratu zuen<br />

animo oihu ozenekin.<br />

Ertzainek bultzaka lekua egin,<br />

gaztea inguratu eta kateak moztu<br />

zizkioten, atxilo hartzeko. Minutu<br />

luzetan egon zen jendea beregana<br />

hurbildu nahian, txistuka<br />

eta oihuka. Gaztea, muxuak banatu,<br />

ukabila altxatu, eta babesa<br />

eskertzeko keinuak egiten.<br />

Ertzainek gaztea autora eramateko<br />

orduan izan ziren tentsio<br />

une eta kolperik gogorrenak. Herritarrak<br />

erdian jarri, eta atxilotua<br />

eraman ez zezaten saiatu ziren.<br />

Ertzainek borra eta kolpeen<br />

bidez kendu zituzten horiek erditik.<br />

Kosta zitzaien, hala ere, pare<br />

bat metroko bide hori egitea.<br />

Bultzada, kolpe, oihu eta liskar<br />

artean eraman zuten hunkituta<br />

zegoen Astorkizaga. Ertzaintzak<br />

bertaratutakoen aurka egiten jarraitu<br />

zuen, eta beste bi pertsona<br />

gutxienez atxilotu zituen.<br />

Galdakaon, beste lau lagun<br />

atxilotu zituen Ertzaintzak. Astorkizaga<br />

Basauriko espetxera<br />

eraman ez zezaten, Bilbotik Galdakaorako<br />

errepidea moztu egin<br />

zuten zenbait pertsonek, Aperribai<br />

parean. Errepidera olioa bota,<br />

eta zirkulazio handia duen bidea<br />

erabat moztu zuten.<br />

Agustin Figal eta Jordi Grau presoak aske geratu dira<br />

Herrira mugimenduak<br />

jakinarazi duenez, Peio<br />

Irigoien beskoiztarra<br />

ere aske geratuko da<br />

uztailaren 10an<br />

Erredakzioa Donostia<br />

Agustin Figal Arranz santurtziarra<br />

eta Jordi Grau Año enkarterriarra<br />

aske geratu dira, eta atzo<br />

ziren herrira iristekoak. Figal<br />

konfinatua eduki dute ia hiru astez<br />

Briennel le Chateau herrian<br />

(Frantzia), Espainiak haren aurkako<br />

prozedura bat abiatu zuela<br />

argudiatuta.<br />

Joan den ekainaren 19an atera<br />

zuten Clairvaux-eko espetxetik<br />

(Frantzia), kondena betea zuelako.<br />

Konfinatua izan den bitartean,<br />

egunean lau aldiz bertako polizia-etxean<br />

sinatzeko neurria ere<br />

ezarri zioten. Presondegitik atera<br />

eta biharamunean, Santurtzin elkarretaratzea<br />

egin zuen Herrira!<br />

mugimenduak Agus Herrira! lelopean.<br />

Atzo eguerdian Espainiaratu<br />

zuten Paristik, hegazkinez.<br />

Madrilera eraman zuten, baina<br />

Espainiak azkenean haren aurkako<br />

neurririk hartu ez duenez,<br />

libre geratu da. Hala ere, ezin<br />

izango du frantziar Estatura itzuli.<br />

2002ko azaroaren 5ean atxilotu<br />

zuen santurtziarra Frantziako<br />

poliziak, Agenen (Frantzia), Fernando<br />

Bert Arretxea elgoibartarrarekin<br />

batera. Azken hau<br />

2006ko abenduan Espainiaratu<br />

zuten, eta 2008an irten zen espetxetik,<br />

12.000 euroko bermea ordainduta.<br />

Figal, berriz, 2005eko<br />

azaroan kondenatu zuten 5 urtera.<br />

2008ko otsailean, ordea, 10 urtera<br />

igo zioten zigorra, ETAko<br />

kide izatea leporatuta.<br />

Grau kalera, bermepean<br />

Jordi Grau Año enkarterriarra<br />

baldintzapean irten da kalera,<br />

6.000 euroko bermea ordaindu ostean.<br />

2011ko urtarrilaren 26an<br />

atxilotu zuen Ertzaintzak, Karrantzan<br />

(Bizkaia). Auzitegi Nazionalarekin<br />

elkarlanean egin zuten<br />

operazioa, eta bi etxe miatu zituzten.<br />

2006an Artzentalesko<br />

BBKren egoitza bati eraso izana<br />

leporatu zioten Grauri. Hiru egun<br />

inkomunikaturik egon ondoren,<br />

Soto del Realeko espetxera (Espainia)<br />

bidali zuen Fernando Andreuk,<br />

Auzitegi Nazionaleko<br />

epaileak.<br />

Irigoien, uztailaren 10ean aske<br />

Bestalde, Herrira mugimenduak<br />

iragarri duenez, Peio Irigoien preso<br />

beskoiztarra libre geratuko da<br />

datorren uztailaren 10ean.<br />

2010eko martxoan atxilotu zuten<br />

Mattin Olzomendirekin batera,<br />

eta 2011ko uztailean epaitu zituzten<br />

biak. Irigoien 4 urtera eta Olzomendi<br />

5era zigortu zituen Parisko<br />

Auzitegi Korrekzionalak.

10 berria <strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata<br />

Harian › Euskal Herria<br />

Jaizkibel-Ulia<br />

babesteko plana<br />

eten egin du<br />

Jaurlaritzak<br />

Babes bereziko gune<br />

izendatzeko proiektuak<br />

118 alegazio jaso ditu,<br />

eta horiek aztertu arte<br />

geratu dute prozesua<br />

Iñaki Petxarroman Donostia<br />

Jaizkibelgo itsaslabarrak otsailean izen<strong>datu</strong> zituen Jaurlaritzak babes bereziko gune. MIGUEL ANGEL LUJANBIO<br />

Eusko Jaurlaritzako Ingurumen<br />

Sailak babes bereziko gune izen<strong>datu</strong><br />

zituen Ulia eta Jaizkibel<br />

otsailean, Natura 2000 sareko<br />

Komunitateko Intereseko Gune<br />

(LIC) izanda, indarrean den lege<br />

prozedurari jarraikiz. Alabaina,<br />

sortu dira lehen oztopoak babesgune<br />

izaera hori teoriatik praktikara<br />

eramateko orduan. Izan ere,<br />

Jaurlaritzak berak aitortu du<br />

babes bereziko gunea kudeatzeko<br />

plana geldirik dagoela jada.<br />

Eusko Legebiltzarrean Dani<br />

Maeztu Aralarko diputatuak egindako<br />

galdera bati erantzunez, Pilar<br />

Unzaluk aitortu du 118 alegazio<br />

jaso dituela Ulia-Jaizkibel babes<br />

bereziko gune izendatzeko dekretuaren<br />

proiektuak eta, horren ondorioz,<br />

alegazioak aztertu eta<br />

erantzun bitartean, ez dela plana<br />

indarrean jarriko. Hain zuzen ere,<br />

Unzaluk adierazi du alegazio horien<br />

ondorioz planaren beste bertsio<br />

bat onartuko duela. Horretarako,<br />

baina, epe mugarik ez duela<br />

gaineratu du sailburuak.<br />

Indarrean jarriko balute Ulia-<br />

Jaizkibelgo babes bereziko gunearen<br />

izendapena, itsaslabarretan<br />

egin nahi duten kanpoko portuak<br />

lege traba handi bat gainditu beharko<br />

luke; izan ere, babesgune<br />

horietan ezin da ezer eraiki.<br />

Babes bereziko gunearen izendapenari<br />

alegazioak jarri dizkiotenen<br />

artean daude kanpoko portuaren<br />

aldeko eragile nagusiak;<br />

besteak beste, Giport, Gipuzkoako<br />

Merkataritza Ganbera eta portuko<br />

hainbat enpresa.<br />

Egun, Pasaiako kanpoko portua<br />

Madrilen oniritziaren zain<br />

dago. Hain zuzen ere, Ingurumen<br />

Memoriaren Txostenean ebatzi<br />

behar dute ea proiektua bideragarria<br />

den edo ez ingurumenaren<br />

ikuspegitik. Orain arte, bi txosten<br />

egin dituzte —Ingurumen Azterketaren<br />

Erreferentziazko Agiria<br />

eta Ingurumen Iraunkortasunerako<br />

Txostena— eta bietan ere<br />

Espainiako Gobernuak gogor<br />

hartu du portu berria egiteko<br />

proiektua. Lucio Hernando Pasaiako<br />

Portu Agintaritzako lehendakariak<br />

berriki esan du irailerako<br />

espero duela azken ebazpena.<br />

Erakunde horrek berak<br />

aitortu du kalte larriak sortuko lituzkeela<br />

kanpoko portuak Jaizkibelen,<br />

baina azpimarratu du, hala<br />

ere, espero duela Madrilen baimena<br />

jasotzea lanei ekiteko.<br />

Jaizkibel Bizirik-en kritika<br />

Jaizkibel Bizirik taldeak gogor<br />

kritikatu du Jaurlaritzaren<br />

jarrera, eta presioei men egitea<br />

leporatu dio. Erakunde horrek<br />

Jaurlaritzari gogorarazi dio<br />

dagoeneko indarrean egon<br />

behar lukeela Jaizkibel-Uliaren<br />

babesak.<br />

Jaizkibel Bizirik taldeak uste<br />

du alegazioak jarri dituzten erakundeak<br />

ikusita uler daitekeela<br />

zergatik geratu duen Jaurlaritzak<br />

babesa indarrean jartzeko<br />

prozedura. Izan ere, taldearen iritziz,<br />

portu agintaritzak eta portuko<br />

enpresek sortutako «Jaizkibelen<br />

aurkako lobby-ak» ez du nahi<br />

naturgune hori babestea, uste dutelako<br />

onura aterako dutela diru<br />

publikoz finantzatutako proiektu<br />

horretatik.<br />

Jaizkibel Bizirik-ek Ingurumen<br />

Sailari leporatu dio bere<br />

ardurei behar den bezala ez erantzutea,<br />

ohar baten bidez. «Badirudi<br />

argi dagoela kudeaketa plan<br />

hori atzeratzen ari dela kanpoko<br />

kaiaren bideragarritasuna ez<br />

oztopatzeko». Ildo horretan, taldeak<br />

salatu du Jaurlaritzako<br />

Herrilan eta Garraio Saila estu<br />

hartzen ari dela Ingurumen<br />

Saila.<br />

Hala, Ingurumen Sailari eskatu<br />

dio berehala tramita dezala<br />

Ulia-Jaizkibelgo babes bereziko<br />

gunearen kudeaketa plana, ingurumena<br />

zaintze aldera gizarte<br />

eragileek egindako alegazioak<br />

kontuan hartuta.<br />

Garoña ez ixteari helegitea jarriko dio Gasteizek<br />

Udalbatzak aho batez<br />

eskatu du zentral<br />

nuklearra ixteko,<br />

zabalik eustea «arrisku<br />

onartezina» delako<br />

Erredakzioa Gasteiz<br />

Gasteizko Udalak helegitea aurkeztuko<br />

dio Santa Maria de Garoñako<br />

(Burgos, Espainia) zentral<br />

nuklearraren jarduera luzatzeko<br />

erabakiari. Espainiako Gobernuak<br />

ustiapena 2019. urtera arte<br />

luzatzeko eman duen baimen horren<br />

aurka egingo du; hau da, helegiteak<br />

aurrera egingo balu, Nuclenorrek<br />

zentrala 2013. urtean<br />

itxi beharko luke, PSOEren gobernuak<br />

zehaztutako egunean.<br />

Udalbatzako alderdi guztiek<br />

aho batez onartu dute Espainiako<br />

Gobernuaren azken erabakiari<br />

errekurtsoa jartzeko erabakia.<br />

EAJk, Bilduk eta PSE-EEk adierazpen<br />

instituzional bat abiatu<br />

dute, eta PPk bat egin du horrekin.<br />

Hain zuzen ere, Javier Maroto<br />

alkateak (PP) zentralaren aurkako<br />

jarrera agertu du aurrekoetan,<br />

eta, berriro ere, bere<br />

alderdiaren irizpideen aurkako<br />

jarrera bat defen<strong>datu</strong> du.<br />

Udalbatzak, onartutako adierazpenean,<br />

azaldu du Garoña Espainiako<br />

zentral nuklearrik zaharrena<br />

dela, eta sorreratik ezarri<br />

zioten 40 urteko iraupena gainditu<br />

duela nabarmendu. «Funtzionamendua<br />

luzatzeak arrisku<br />

onartezina dakar ingurumenarentzat<br />

eta segurtasun publikoarentzat,<br />

istripu bat egonez gero<br />

ezbaian jarriko bailuke milioika<br />

pertsonaren segurtasuna».<br />

EAJk zentral nuklearra ixteko<br />

eskatzeko deia egin du Arabako<br />

Biltzar Nagusietan. Gogora ekarri<br />

du azken urteetan mota horretako<br />

egitasmoak hainbatetan<br />

onartu direla, eta gogorarazi du<br />

herritarren osasuna arriskuan<br />

jartzen ari direla interes ekonomikoak<br />

lehenesteagatik.<br />

Araba Garoñarik Gabe plataformak,<br />

berriz, elkarretaratzea<br />

egin zuen atzo, PPren egoitzaren<br />

aurrean, Espainiako Gobernuaren<br />

erabakia kritikatzeko.<br />

De Andres, helegitearen aurka<br />

Javier de Andres diputatu nagusiak<br />

kritikatu egin du Garoñaren<br />

baimena luzatzeko erabakiari<br />

errekurtsoa jartzea. Hain zuzen<br />

ere, Gasteiz Irratian jakinarazi du<br />

ez duela ikusten «oinarri juridikorik»<br />

helegite hori egiteko.

Gaztelania-euskara<br />

itzultzaile automatikoa<br />

arrakasta handia izaten ari da<br />

<strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata berria 11<br />

‹ Publizitatea<br />

Eusko Jaurlaritzaren Kulturako<br />

Saileko Hizkuntza<br />

Politikarako Sailburuordetzak<br />

iragan otsailaren<br />

28an jendaurrean aurkeztu<br />

zuen gaztelania-euskara itzultzaile<br />

automatikoa arrakasta<br />

handia izaten ari da. Egunez<br />

egun haren kalitatea hobetzen<br />

ari da,zehaztasun handiagoa du<br />

eta gero eta jende gehiagok erabiltzen<br />

du.<br />

Aurkezpen-egunetik ekaina<br />

bitartean itzultzaileak izandako<br />

<strong>datu</strong>ei erreparatzen badiegu,<br />

beldurrik gabe esan daiteke<br />

itzultzaile automatikoa arrakastatsua<br />

izaten ari dela.Ondorengo<br />

<strong>datu</strong>ei gain begirada bat botatzea<br />

besterik ez dago hori horrela<br />

dela egiaztatzeko:<br />

Dokumentuak Esaldiak<br />

Otsaila <strong>2012</strong> 54.883 1.525.487<br />

Martxoa <strong>2012</strong> 280.023 1.1762.430<br />

Apirila <strong>2012</strong> 242.209 17.894.370<br />

Maiatza <strong>2012</strong> 335.190 2.9948.918<br />

Ikus daitekeenez,otsailetik ekaina<br />

arteko <strong>datu</strong> horietan,itzultzeko<br />

sartu diren dokumentu-,esaldi-<br />

eta hitz-kopuruak goranzko<br />

joera izan du etengabe. Apirilean,<br />

dokumentuen kasuan, zertxobait<br />

behera egin du, baina<br />

kontuan hartu behar da hil horretan<br />

Aste Santua tartean zegoela<br />

eta jarioa asko jaisten dela esparru<br />

guztietan.<br />

Aurkezpen-egunean behin<br />

eta berriz aipatu zenez,itzultzaile<br />

automatikoa laguntza-tresna<br />

da,eta behar bezala erabili behar<br />

da. Hasieran akatsak eman ditzake,baina,erabili<br />

ahala,akats<br />

horiek zuzenduz joango dira eta<br />

bere kalitatea gero eta handiagoa<br />

izango da.Eta hala gertatzen<br />

ari da.Hona hemen hori horrela<br />

dela egiaztatzen duten <strong>datu</strong> batzuk:<br />

- Benetako erabileraren aurrean<br />

(eskari-fluxuak),hainbat premia<br />

ikusi ziren aplikazioaren sistema<br />

informatikoaren ezarpenari<br />

zegozkionak, hobetu<br />

beharrekoak. Horiek doitu eta<br />

gero,sistema egonkortu egin da<br />

eta ez du blokeo- edo geratze-arazorik<br />

eman.<br />

- Interfazeari dagokionez,Ågerakutsi<br />

aukerakÅh botoia lehenetsita<br />

agertzen da orain eta,horrenbestez,<br />

erabiltzaileak hitz<br />

polisemikoen itzulpen-aukerak<br />

ikusiko ditu hasiera-hasieratik.<br />

- Hizkuntza zuzenketak ere<br />

sartu dira sisteman sailkapen<br />

bati jarraituta:akats orokorrak,<br />

lexikokoak eta izen bereziak<br />

nahiz siglak.Adibidez:ÅgEuskadiÅh<br />

(ondo deklinatzen da<br />

orain); Åggracias, muchas gracias,gracias<br />

porÅh (orain gehienak<br />

ondo itzultzen ditu).<br />

Kritikak kritika,erabiltzaileek<br />

aldeko iritziak eman dituzte eta<br />

aldeko balorazioak egin itzultzaile<br />

automatikoaren inguruan.Aldeko<br />

kritika horien adibide batzuk<br />

topa daitezke, esaterako,<br />

Sustatun, Zu zeun edota Itzul<br />

posta-zerrendan ere. Nolanahi<br />

ere, emaitza onak izaten jarraitzeko,ezinbestekoa<br />

da itzultzaile<br />

automatikoa zuzen eta egoki erabiltzea.<br />

Eusko Jaurlaritza eta Nafarroako<br />

Gobernuaren arteko hitzarmena<br />

izenpetu da<br />

Eusko Jaurlaritzaren Kultura<br />

Saileko Hizkuntza Politikarako<br />

Sailburuordetzak eta Nafarroako<br />

Gobernuaren Hezkuntza Departamentuko<br />

Euskarabidea-<br />

Euskararen Nafar Institutuak<br />

hizkuntza politikari buruzko berariazko<br />

lankidetza-hitzarmena<br />

izenpetu dute aste honetan.<br />

Akordioa Eusko Jaurlaritzako<br />

Kultura sailburu Blanca Urgellek<br />

eta Nafarroako Gobernuko<br />

Hezkuntzako kontseilari Jos_ Iribas<br />

S_nchez de Boado-k izenpetu<br />

dute.Euskarari dagozkion alderdi<br />

jakin batzuetan lankidetza<br />

bultzatzea da hitzarmen horren<br />

helburua.<br />

Hona hemen hitzarmenaren<br />

ezarpen-esparruak: helduen irakaskuntza;<br />

hizkuntza gaitasunen<br />

ebaluazioa eta egiaztapena;<br />

ikerketa eta mapa soziolinguistikoak;<br />

euskara-gaztelania eta<br />

gaztelania-euskara itzulpenak;<br />

itzulpen-memoriak; terminologia;<br />

informazioaren eta komunikazioaren<br />

teknologiak;euskara<br />

nazioartean hedatzeko<br />

programak eta euskarazko irakurleak<br />

atzerriko unibertsitateetan;<br />

eta hizkuntzaren kultur<br />

sustapena.<br />

Darwin eta gu<br />

Jose Mari Pastor<br />

Prandelliren sekretua<br />

Sigmund Freuden arabera,<br />

erotismoa eta<br />

heriotza dira gauzarik<br />

inportanteenak bizitzako<br />

garrantzi handiko gauzen<br />

artean. Beste guztia eros eta<br />

tanatos bikotearen menpe dago.<br />

Bizitzaren pultsioari eta heriotzaren<br />

pultsioari lotuta gaude.<br />

Bi indarren arteko borroka<br />

saihetsezinak gobernatzen<br />

gaitu. Batak bizitzera bultzatzen<br />

gaitu; besteak, sufrimenduaren<br />

bidera. Erotismoa,<br />

desioa, maitasuna lagun ditugu<br />

Itakarantz nabigatzen dugun<br />

bitartean. Bizitzaren ikurra<br />

dira. Heriotza azken portua da,<br />

lehorra, gure barne ekaitzak<br />

betirako baretuko direna.<br />

Horren guztiaren berri daki<br />

Cesare Prandellik. Italiako futbol<br />

selekzioko entrenatzaileak<br />

jaso duen kolperik latzena ez da<br />

izan Espainiaren kontra Europako<br />

txapelduna izateko aukera<br />

galdu izana. Haren bizitza, beste<br />

hainbat gizon eta emakumerena<br />

bezala, sufrimendu bizienak<br />

ilundu du tarteka. Edo argitu,<br />

nondik ikusten den. Roma taldea<br />

entrenatzen hasi eta gutxira,<br />

emazteak tumore bat zuela<br />

esan zioten medikuek. Prandellik<br />

lana utzi zuen haren ondoan<br />

egoteko. Andreak ezin izan zuen<br />

minbizia gainditu. 20<strong>07</strong>ko azaroan<br />

hil zen.<br />

Hedabideek Prandelliren bizitza<br />

gogorarazi dute egunotan.<br />

Kirolari italiarrak futbol partida<br />

batetik bueltan ezagutu zuen<br />

andrea izango zuena. Prandellik<br />

B kategorian jokatzen zuen<br />

orduan. Txokolate bat hartzeko<br />

gogoa zuen, eta kafetegi batean<br />

gelditu zen. Hantxe aurkitu<br />

zuen Manuela, beste lagun batekin.<br />

«Elkarri begiratu genion,<br />

eta geroztik ez ginen banandu»,<br />

kontatuko zuen urte batzuk<br />

geroago Italiako entrenatzaileak.<br />

Hurrengo egunean Manuelaren<br />

eskolara joan zen Cesare<br />

gaztea, eta neskaren zain egon<br />

zen atean. Erlazioaren hasiera<br />

izan zen.<br />

Manuela Caffik senarraren<br />

eta seme-alaben ondoan pasatu<br />

zituen azken orduak. «Medikuek<br />

esan ziguten hilzorian<br />

dauden gaixoek senideen ahotsak<br />

baino ez dituztela errekonozitzen<br />

azken uneetan, eta gu<br />

hantxe egon ginen hari mintzatzen.<br />

Horrek lasaitu egiten<br />

zuen», kontatu zuen gero Prandellik.<br />

«Haren azken hitzak<br />

barruan daramatzat, gordeta,<br />

baina ezin ditut esan. Desagertu<br />

egingo lirateke». Emaztea hiltzearekin<br />

batera jaio zen Prandelliren<br />

sekretua.<br />

Garai horietan giza izaeraren<br />

hainbat ezaugarriz jabetu zen<br />

Italiako entrenatzailea: «Konturatu<br />

nintzen jende asko maitasunaren<br />

beldur dela. Maitasuna<br />

eman egin behar da. Ematea<br />

errazagoa da ez ematea baino,<br />

baina geure egoismoaren gatibuak<br />

gara». 30 urtean behin<br />

baino ez ziren haserretu senaremazteak.<br />

Maitasuna eta elkarbizitza<br />

uztartu zituzten. «Ezingo<br />

nuke infidela izan. Beste<br />

batekin ezingo nuke sentitu<br />

berarekin sentitzen dudana».<br />

Entrenatzailea gurasoei buruz<br />

mintzatu zen La Repubblica<br />

egunkarian, emaztea hil eta<br />

hiru hilabetera eman zuen elkarrizketan.<br />

Aitarengandik, lanari<br />

dion errespetua hartu zuen.<br />

Amarengandik, «maitasunaren<br />

alde fisikoa» ikasi zuen Prandellik:<br />

«Maitatzeaz ez lotsatzea,<br />

eta hori erakustea, bihotzaz,<br />

buruaz, eskuez». Zenbait lagunek<br />

benetako maitasunaren<br />

eredutzat jo dituzte Prandelliren<br />

bizipenak eta jokaera. Beste<br />

batzuk ez dira ados egongo, norberak<br />

zein duen benetako maitasuna<br />

adierazteko modua.<br />

Hala ere, argi dago kleenex<br />

gizarte honetan ez dela oso ohikoa<br />

Italiako entrenatzailearena<br />

bezalako erlazioa.<br />

Prandellik beste emakume<br />

bat ezagutu zuen 2010. urtean.<br />

Geroztik harekin dabil. Bizitzari<br />

eutsi dio, baita bere sekretuari<br />

ere. Igandean 4-0 galdu zuen<br />

Espainiaren kontra, baina<br />

horrek ez du ardura. Arrigo<br />

Sacchik esan zuen behin futbola<br />

gauzarik inportanteena dela<br />

garrantzi txikiko gauzen artean.

12 berria <strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata<br />

Harian › Euskal Herria<br />

Kutxabankek etxea uztea beste<br />

aukerarik ez duela ematen salatu dute<br />

Finantza erakundeek<br />

Eusko Jaurlaritzaren<br />

bitartekaritza zerbitzua<br />

oztopatzen dutela esan<br />

du Stop Desahuciosek<br />

Erredakzioa Donostia<br />

Eusko Jaurlaritzak duela bi hilabete<br />

martxan jarritako bitartekaritza<br />

zerbitzua baloratu dute Araba,<br />

Bizkaia eta Gipuzkoako Stop<br />

Desahucios taldeek. Guztiaren<br />

gainetik, Kutxabank erakunde finantzarioak<br />

zerbitzuaren funtzionamendua<br />

oztopatu duela salatu<br />

dute: «Kutxabankek etxea<br />

uztea beste aukerarik ez du ematen».<br />

Eusko Jaurlaritzak zerbitzua<br />

abian jarri du, mailegu betearazpena<br />

beteta edo betetzear duten<br />

pertsonei laguntzeko; pertsona<br />

horien eta finantza erakundeen<br />

artean zubi lana egitea du xede.<br />

Martxan jarri eta bi hilabetera, elkarteek<br />

zerbitzua baloratu dute.<br />

Lehenik, «eskerrak» eman dizkiete<br />

zerbitzu horretan lan egiten<br />

duten langileei; haien «profesionaltasuna»<br />

eta «jarrera ona» nabarmendu<br />

dituzte. Kaltetuekin<br />

zubi lanak egin behar dituzten finantza<br />

erakundeen inguruan, berriz,<br />

hasierako kezkak egia bihurtu<br />

direla adierazi dute. Bitartekariek<br />

erakunde horietara igortzen<br />

dituzten proposamenek ez dutela<br />

ezertarako balio salatu dute.<br />

Gainontzeko finantza erakundeen<br />

gainetik, Kutxabank nabarmendu<br />

dute Stop Desahucios taldeek.<br />

Erakunde horren jarduera<br />

kritikatu du: «EAEko maileguen<br />

%50 baino gehiago dituen erakundearen<br />

jarrera ozen salatu<br />

nahi dugu, bitartekaritza zerbitzua<br />

eskuratzeko orduan kaltetuei<br />

ez dietelako utzi informazioa<br />

eskuratzen». Elkartearen hitzetan,<br />

Kutxabankek ez du bere hitza<br />

bete: «Kaltetua bere etxetik<br />

botatzeko prozedura judizialak<br />

eteteko edo ez hasteko hitza eman<br />

zuen, baldin eta etxearen jabeak<br />

bitartekaritza zerbitzua lortzen<br />

bazuen, baina ez du agindutakoa<br />

bete».<br />

Legebiltzarrera, iritzi eske<br />

Kutxabanken jardueraren inguruan<br />

Eusko Legebiltzarrari iritzia<br />

eskatuko diola adierazi dute Stop<br />

Desahucios taldeek. Horrez gain,<br />

legebiltzarrari dekretu bat proposatuko<br />

diote, «egungo egoera sozioekonomikora»<br />

doitzeko. Dekretuak,<br />

hainbat soluzio onartzen<br />

ditu: hala nola alokairu soziala<br />

eta etxea ordainetan ematea.<br />

EAEko adopzio irregularrengatik, 110 salaketa<br />

Haur lapurtuen auziak<br />

argitzeko sail arteko<br />

batzordeak 70 pertsona<br />

elkarrizketatu ditu<br />

sorreratik orain arte<br />

Jon Rejado Gasteiz<br />

Haur lapurtuen eta adopzio irregularren<br />

auzian 110 salaketa jaso<br />

ditu Ertzaintzak. Horietatik 40<br />

aurten aurkeztu dira, eta 2011. urtean<br />

70 jarri zituzten. Hala ere,<br />

<strong>2012</strong> hasieran inputatutako ginekologo<br />

eta emaginaz gain beste<br />

inputaturik ez dagoela jakinarazi<br />

du Idoia Mendia Eusko Jaurlaritzako<br />

Justizia sailburuak. Are<br />

gehiago, sailburuak iragarri du<br />

datozen hilabeteetan ez dela beste<br />

inor inputatuko.<br />

Mendiak adopzio irregularren<br />

kasuak argitzeko sail arteko<br />

batzordearen balorazioa egin<br />

zuen atzo. Hain zuzen ere, duela<br />

sei hilabete abiarazi zuten; tarte<br />

horretan 70 pertsona elkarrizketatu<br />

dituzte auzi horien harira;<br />

Stop Desahucios taldeetako kideak, atzo, Donostian. JUAN CARLOS RUIZ / ARP<br />

horrez gain, 142 telefono dei ere<br />

erantzun dituzte. «Haien eskubideen<br />

erabilera errazteko eta<br />

laguntzeko baliabide guztiak<br />

eman nahi genizkien», nabarmendu<br />

du Mendiak, batzordearen<br />

sorreraren harira.<br />

Prozesu horretan Araba, Bizkai<br />

eta Gipuzkoako ospitaleek 687<br />

informazio eskari jaso dituzte, eta<br />

519ri erantzun diete. Hau da, eskarien<br />

%75i eman diete erantzuna.<br />

Donostia Ospitaleak jaso du<br />

eskari gehien: 428. Gurutzetak<br />

158 jaso ditu, Txagorritxuk 59, Basurtuk<br />

31 eta Santiagoko ospitaleak<br />

11 eskari.<br />

Euskal Autonomia Erkidegoko<br />

Auzitegi Medikuntzako Institutuak<br />

sei hobi ireki ditu salaketen<br />

ondotik. Hiru kasuetan, auzi<br />

medikuek ez zuten hezurrik aurkitu:<br />

Polloen, Itsasondon (Gipuzkoa)<br />

eta Derion (Bizkaia). Derion<br />

ilea aurkitu zuten, baina ezin<br />

izan dute zehaztu norena den.<br />

Galdakaon (Bizkaia), Irunen eta<br />

Polloen (Gipuzkoa) irekitako<br />

beste hobietan hezurrak aurkitu<br />

zituzten.<br />

Basurtuko<br />

beilatokitik<br />

36 pertsona<br />

bota dituzte,<br />

sarekada batean<br />

2011ko irailean beste<br />

45 lagun bota zituzten;<br />

«sarekada xenofoboak»<br />

egiteari uzteko eskatu<br />

du Bilduk<br />

Erredakzioa Bilbo<br />

Beste sarekada bat egin dute Basurtuko<br />

beilatokian (Bilbo, Bizkaia),<br />

joan den urtean 45 etorkin<br />

kanporatu eta gero. Espainiako<br />

Poliziak, Bilboko Udaltzaingoak<br />

eta Ertzaintzak egin dute sarekada,<br />

eta 36 pertsona bota dituzte<br />

beilatokitik; han bizi ziren 21 pertsona<br />

paperik gabe daudela zehaztu<br />

dute. Espainiako Poliziak<br />

identifikatzera eraman ditu dokumentaziorik<br />

gabekoak; gainontzekoek,<br />

euren gauzak hartu,<br />

eta eraikina utzi dute. Funespaña<br />

enpresarena da eraikina.<br />

Bilboko Udala kritikatu du Bizkaiko<br />

SOS Arrazakeria elkarteak,<br />

etxebitzitzarik gabekoek dituzten<br />

arazoak direla-eta Poliziarengana<br />

jotzeagatik. Espainiako<br />

Poliziaren jokabideaz ere kexu da<br />

elkartea. Dokumentaziorik ez duten<br />

pertsonen aurka kanporatze<br />

prozedura bat jarri du martxan<br />

Poliziak; Bizkaiko SOS Arrazakeriak<br />

salatu du horrek «itxi» egingo<br />

dituela kanporatuak araupetzeko<br />

bideak .<br />

«Sarekada xenofoboak»<br />

Bilboko Bilduk «elkartasuna»<br />

adierazi die Basurtuko beilatokiko<br />

sarekadan atxilotu dituztenei.<br />

Era berean, «sarekada xenofoboak»<br />

bertan behera uzteko eskatu<br />

du, eta adierazi martxan jarri behar<br />

direla «herritar guztien eskubideak»<br />

bermatuko dituzten politikak.<br />

Ana Etxarte zinegotziaren aburuz,<br />

kanporatutako guztien «oinarrizko<br />

eskubide eta bermeak»<br />

urratu egin ditu Poliziak. Horrez<br />

gain, nabarmendu du etxebizitza<br />

sozialak ez edukitzeak «gero eta<br />

pertsona gehiago» bultzatzen dituela<br />

«edozein tokitan» aterpe<br />

bila sartzera.<br />

Arazo horien inguruan, honako<br />

hau adierazi du Etxartek: «Benetako<br />

politika sozial bat ezarri<br />

behar da, herritar guztien eskubideak<br />

bermatuko dituena. Polizia<br />

ren sarekadak eta errepresioa ez<br />

dira irtenbide arazo horientzat,<br />

inolaz ere». Horrez gain, zinegotziak<br />

eskakizun bat egin die Bilboko<br />

alkate Iñaki Azkunari eta<br />

udal gobernuari; eskatu die Espainiako<br />

Atzerritarren Legea Bilbon<br />

ez ezartzeko, lege horrek oinarrizko<br />

eskubideak urratzen dituelako<br />

eta «xenofoboa» delako.

Gizonezko bat zendu da<br />

Arnegin, auto istripuan<br />

ARNEGI ›55 urteko gizon bat hil zen herenegun<br />

Arnegin (Nafarroa Beherea) izandako auto istripu<br />

batean. Poliziaren arabera, bidetik atera zen<br />

ibilgailua; gizonak ez zeraman gerrikoa jarrita.<br />

Berriozaren (Nafarroa), 52 urteko andre bat larri<br />

zauritu zen, motorra kamoi batek jota. Ondarroan<br />

(Bizkaia), gazte bat atxilotu dute lapurtutako<br />

moto batekin oinezko bat harrapatzea egotzita.<br />

Gizarte zerbitzuak Araban<br />

jasoko dituzte trebiñuarrek<br />

TREBIÑU ›Argantzungo eta Trebiñuko udalek<br />

akordio bat sinatu zuten atzo Arabako Foru Aldundiarekin,<br />

bi herri horietako herritarrek gizarte<br />

zerbitzuan Araban jasotzeko. Trebiñuko Konderrian<br />

daude bi herriak. Javier de Andresek izenpetu<br />

zuen ituna diputazioaren aldetik; bi herrietako<br />

alkateak ere han ziren: Argantzungo Roberto<br />

Ortiz eta Trebiñuko Inmaculada Ranedo.<br />

22<br />

pJaietan berdintasuna sustatuko<br />

duten Bizkaiko herriak.Herri txikietan<br />

berdintasuna sustatzeko asmotan<br />

Bizkaiko Diputazioak,Eudel udalen<br />

elkarteak eta Jaurlaritzak Berdinbidean<br />

Bizkaia plana abiatu dute; 22<br />

herrik hartu dute parte.Jaietan berdintasuna<br />

sustatuko dute udal horiek.<br />

100<br />

pGidabaimena euskaraz aterata getxotarrek<br />

jasoko duten laguntza.<br />

Getxoko Udalak Gidabaimena euskaraz<br />

kanpaina abiatu du,gazteek azterketak<br />

euskaraz egin ditzaten.17 eta 23<br />

urte arteko gazteei ehun euroko laguntza<br />

emango die herriko etxeak.<br />

Irudia qErmua<br />

Espazio publikoari buruzko<br />

Bilboko araudiari jarritako<br />

helegitea atzera bota dute<br />

Erredakzioa Bilbo<br />

<strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata berria 13<br />

Euskal Herria ‹ Harian<br />

Euskal Autonomia Erkidegoko Auzitegi Nagusiak atzera bota<br />

du Bilboko espazio publikoari buruzko ordenantzaren aurka<br />

jarritako helegitea. 2010eko irailean udalak araudia onartu<br />

zuenean aurkeztu zuen errekurtsoa Kalea Guztiona Da kolektiboak,<br />

testuan «debeku gehiegi» zeudelakoan, eta giza eskubideak<br />

urra zitzaketelakoan.<br />

Udalak atzo jakinarazi zuen epaitegiak ez dituela ontzat jo<br />

helegitearen argudioak, «interpretazio doktrinarioz eta zentsura<br />

ideologikoz» bustita daudelakoan. Hartara, ordenantza<br />

zuzenbidearekin bat datorrela berretsi du, eta udalak halakorik<br />

arautzeko eskumenak badituela baieztatu. Kalea Guztiona<br />

Da taldeak datorren astean baloratuko du ebazpena.<br />

Protesta egin zuten atzo Bilbon. <strong>BERRIA</strong><br />

AHTaren aurkako ekintza<br />

bat zigortzea salatu dute<br />

BILBO ›AHT abiadura handiko trenaren aurkako<br />

mezua Bilboko tranbia batean pintatzeagatik, bi<br />

gazteri 7.000 euroko isuna jarri izana salatu<br />

zuen atzo AHT Gelditu! Elkarlanak, EuskoTrenen<br />

Atxuriko geltokiaren aurrean egindako elkarretaratzean.<br />

«Errepresioa» gaitzesteaz gain,<br />

gogora ekarri zuten epaiketan ez zela «egiaztatu»<br />

bi gazteak pintaketaren egileak direla.<br />

j Laburrean<br />

SAIHESBIDERAKO DIRUAREN ZAIN<br />

Ermuko 2.000 bizilagun inguruk, udalaren babesarekin,<br />

eserialdia egin zuten atzo arratsean,<br />

N-634 errepidea moztuz, herriarentzat saihesbidea<br />

eskatzeko. Bizkaiko Foru Aldundiak 2010eko<br />

amaieran esleitu zituen lanak, baina atzeratu egin<br />

zituen iaz, dirurik ez zegoelakoan. Zigortzat hartu<br />

du udalak (PSE), baita PPk ere, obrak abiatzeko<br />

diru partida bat onar dadin eskatuko baitu Bizkaiko<br />

Batzar Nagusietan. Egunean 32.000 ibilgailu<br />

pasatzen dira Ermuko erdigunetik . M. DEL VALLE / ARP<br />

2 Hilberriak<br />

ESKELAK<br />

(0034)943 30 40 30<br />

eskelak@bidera.eu<br />

PANTXIKA<br />

IGARTUA<br />

ARRUTI<br />

Bergaran hil zen, <strong>2012</strong>ko uztailaren 5ean, 98 urte zituela<br />

Inork badu zerua irabazita, hori zeu zara.<br />

Beti izango zara gure bihotzean.<br />

Hileta elizkizunetara joandakoei eta samin-agurrak bidali<br />

zenizkigutenoi eskerrik asko sendikoen izenean.<br />

BERGARAN, <strong>2012</strong>ko uztailaren 7an

14 berria <strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata<br />

Harian › Ekonomia<br />

Italiak bidea erakutsi du<br />

26.000 milioi euro aurreztu nahi ditu<br />

Montiren gobernuak, administrazioari<br />

murrizketa nabarmenak ezarrita<br />

Trukean, balio erantsiaren gaineko zerga bi<br />

puntu igotzeko erabakian atzera egin du<br />

Ivan Santamaria<br />

Uda beroa espero da Europako<br />

Batasunaren eta finantza merkatuen<br />

presioa lepoan iltzatua duten<br />

bi herrialdeetan. Behartuta,<br />

aurrekontuak orekatzeko murrizketa<br />

gehiago iragarri dituzte<br />

Italiak eta Espainiak. Lehia desatsegin<br />

horretan aurrea hartu du<br />

Mario Montiren gobernu teknokratikoak:<br />

hiru urtean 26.000 milioi<br />

euro aurrezteko plana onartu<br />

du. Oroz gaindi, administrazioan<br />

murrizketak ezarrita jaitsiko du<br />

gastua.<br />

Enplegu publikoari koska handia<br />

emango dio gobernuak. Hamar<br />

langile publikotik bat etxera<br />

bidali nahi du. Murrizketaren<br />

parterik handiena erretiro aurreratuen<br />

bidez lortzea espero du gobernuak.<br />

Armadan ere, soldadu<br />

kopurua gutxienez %10 jaitsiko<br />

da. Zuzendaritza lanpostuak ere<br />

%20 gutxiago izatea erabaki du.<br />

Langileei ez ezik, administrazioaren<br />

antolakuntzari ere buelta<br />

emango dio: asko jota 50 probintzia<br />

izango dira — orain baino 60<br />

gutxiago —, eta hamar metropolibarruti<br />

sortuko dira —hamabost<br />

aurreikusten zituen 2009. urteko<br />

lege batek—. Botiken erosketa<br />

merkatzeko neurriak ere hartu<br />

dituzte.<br />

Erabaki globalen ondoan, gastua<br />

doitzeko aukerak nonahi bilatu<br />

dituzte. Esaterako, auto ofizialetarako<br />

gastua erdira jaitsiko da,<br />

funtzionarioek jateko duten finantzaketa<br />

zazpi eurora mugatu<br />

da, lanpostu publiko bakoitzak<br />

izan beharreko espazio fisikoa txikitu<br />

da, eta librantza egunen ordez<br />

dirua kobratzea debekatu da.<br />

Neurriak gogoeta prozesu luze<br />

baten ondotik hartu direla argudiatu<br />

du Montiren kabineteak.<br />

Batzorde bat izen<strong>datu</strong> zuen propio<br />

administrazioaren antolakuntza<br />

aztertu eta proposamenak<br />

egiteko. Era berean, ziurtatu<br />

du aintzat hartu direla herritar<br />

arruntek posta elektroniko bidez<br />

bidali dituzten 135.000 gomendio.<br />

Halako erabaki batek eskatzen<br />

duen seriotasun itxura ere gorde<br />

dute: neurriak ostiral goizaldean<br />

erabaki zituzten, gobernua zazpi<br />

orduz bilduta egon ondoren.<br />

Administrazioan egindako murrizketei<br />

esker, iragarrita zegoen<br />

beste neurri bat atzeratu ahalko<br />

du Italiak. Urrirako balio erantsiaren<br />

gaineko zergaren tasa<br />

orokorra bi puntu igotzea aurreikusi<br />

zuen gobernuak — %21etik<br />

%23ra —, eta, oraingoz, 2013ko uztaila<br />

arte ez du egingo. Joan den<br />

urteko irailean, %1 igo zuen tasa.<br />

Beste igoera batek ekonomiaren<br />

hazkundea are gehiago trabatuko<br />

zuela ondorioztatu du Montiren<br />

kabineteak. Hori bai, Vittorio<br />

Grilli Finantza ministrordeak aurreratu<br />

zuen beste 6.000 milioi<br />

euro aurrezteko bideak bilatu beharko<br />

dituztela heldu den urtean<br />

igoera ezarri nahi ez badu.<br />

Mario Monti eta Angela Merkel, bilduta. KOEN VAN WEEL / EFE<br />

Espero dute BEZaren igoera<br />

bertan behera uzteak herritarren<br />

ezinegona arintzea. Italiako sindikatu<br />

nagusiek ohartarazi zioten<br />

Montiren gobernuari langile<br />

publikoak kaleratuz gero grebara<br />

joko zutela. Dekretuaren zirriborroan<br />

agertzen zen beste murrizketa<br />

polemiko bat ere bidean geratu<br />

da, eta ospitale txiki ugari ez<br />

dira itxiko. Murrizketak alde batera<br />

utzita, pentsioen erreformak<br />

kalte egiten dien 55.000 erretiratuei<br />

laguntzeko diru funtsa jarriko<br />

da indarrean, 1.200 milioi eurorekin.<br />

Era berean, 2.000 milioi bideratuko<br />

dira Emilia-Romagna,<br />

Lombardia eta Veneto eskualdeetan<br />

izandako lurrikararen ondorioei<br />

aurre egiteko.<br />

Hitzik ez Espainian<br />

Montik bere plana ezagutarazi<br />

eta ordu gutxira bilera egin zuen<br />

Madrilen Espainiako Ministro<br />

Kontseiluak. Mariano Raxoiren<br />

gobernua prestatzen ari den beste<br />

murrizketa plan bati buruzko<br />

zurrumurru eta albiste ugari plazaratu<br />

dira, baina atzoko bileran<br />

ez zen erabakirik hartu. Besteak<br />

beste, langabezia ordaina kobratzeko<br />

eskubidea 24 hilabetetik hamazortzi<br />

edo hamabostera jaisteko<br />

asmoaren inguruan galdetu zitzaion<br />

Soraya Saez de Santamaria<br />

G Montiren dekretua<br />

Helburua. 26.000 milioi<br />

1 euro aurreztea datozen hiru<br />

urteetan: 4.500 aurten, 10.500<br />

2013an, eta 11.000 2014an.<br />

Administrazioa. Funtzionario<br />

kopurua %10 murriz-<br />

2<br />

tuko da, batez ere erretiro aurreratuen<br />

bidez. Zuzendaritza karguen<br />

%20 desagertuko da.<br />

Armada. Armadaren tamaina<br />

jaitsi eta gutxienez<br />

3<br />

soldaduen %10 kenduko dira.<br />

Justizia. 37 auzitegi ezabatuko<br />

dira, eta justizia admi-<br />

4<br />

nistrazioko beste atal batzuk<br />

berrantolatuko dira.<br />

Probintziak. Asko jota, 50<br />

5 probintziatan banatuko da<br />

Italia. Gaur egun, 110 daude. Hamar<br />

metropoli-barruti izen<strong>datu</strong>ko<br />

dira.<br />

Toki erakundeak. 700 milioi<br />

gutxiago aurten eta<br />

6<br />

1.000 datorren urtean eskualdeentzat.<br />

Udalentzat 500 milioi<br />

gutxiago aurten, eta 2.000 datorren<br />

urtean.<br />

Ospitaleak. Ospitale txikiak<br />

ixtea aurreikusi zen<br />

7<br />

arren, neurri polemiko hori ez<br />

hartzea erabaki du gobernuak.<br />

Espainiako presidenteordeari,<br />

arrakastarik gabe.<br />

Langabezia ordainetik aparte,<br />

BEZa igotzea eta funtzionarioak<br />

ez diren milaka langile publiko<br />

kaleratzea aztertzen ari direla zabaldu<br />

da hedabideetan.<br />

NDFk uste du munduko hazkundea motelduko dela<br />

Merkatuek bizkarra<br />

eman diote EBZren<br />

jaitsierari; Espainiaren<br />

zorraren interesak %7<br />

gainditu du berriro<br />

I. S.<br />

Diruaren prezioa puntu laurden<br />

bat jaisteko erabakiarekin finantza<br />

merkatuak pozaren pozez zoratzen<br />

ikustea espero bazuen, poker<br />

aurpegia geratuko zitzaion<br />

atzo Mario Draghi Europako Banku<br />

Zentraleko (EBZ) presidenteari.<br />

Europako burtsa gehienek behera<br />

egin zuten atzo. Urrezko domina,<br />

azkenaldian sarri gertatzen<br />

den gisara, Espainiako<br />

Ibex-35 indizeak eraman zuen:<br />

%3,1 jaitsi zen bere kotizazioa. Asteazkenetik<br />

ia %7 galdu du burtsak.<br />

Atzoko jaitsieran finantza<br />

erakundeak izan ziren protagonista<br />

berriro ere: Bankiak %6,5<br />

galdu zuen, BBVAk %5, eta %4<br />

baino gehiago Popularrek eta<br />

Caixabankek.<br />

EBZren mugimendu eskasak<br />

berriro ere zor publikoaren gaineko<br />

presioa biderkatu zuen. Espainiako<br />

bonuen arrisku saria atzera<br />

ere 560 puntutik pasatu zen, eta<br />

hamar urtera begirako zorraren<br />

interesak %7 gainditu zuen. Ehuneko<br />

horren gainetik herrialde<br />

batek bere burua finantzatzeko<br />

aukerari eustea gero eta zailagoa<br />

da.<br />

Europako nahaspilaren oihartzuna<br />

planeta osora hedatzen ari<br />

da. Hala uste du, behintzat, Nazioarteko<br />

Diru Funtsak (NDF).<br />

Heldu den uztailaren 16an ekonomiaren<br />

egoerari buruzko aurreikuspenak<br />

gaurkotuko ditu erakundeak.<br />

Orain arte, mundua<br />

aurten %3,5 haztea espero zuen,<br />

baina kopuru hori murriztu beharko<br />

duela onartu zuen atzo<br />

Christine Lagarde NDFko zuzendari<br />

nagusiak.<br />

Kezkatuta egoteko arrazoi sorta<br />

aipatu zuen Lagardek. «Inbertsioa,<br />

enplegua, hazkundea edo<br />

produkzioa islatzen duten indizeak<br />

moteldu dira toki batzuetan,<br />

eta beste leku batzuetan nabarmen<br />

egin dute okerrera». Arazoak<br />

ez direla soilik kontinente zaharrean<br />

pilatzen argudiatu zuen,<br />

dena den. «AEBen egoera ere halakoa<br />

da, eta krisialditik ateratzeko<br />

itxaropena jarri genien beste<br />

herrialde batzuetan ere egoerak<br />

okerrera egin du. Esaterako, Txina,<br />

Brasil eta India.<br />

Diruaren prezioaren beherapena<br />

ontzat jo zuen NDFko buruak,<br />

eta ohartarazi zuen Europako<br />

ekonomia «guztientzako» seinalea<br />

izan behar duela.<br />

Zipreren eskaera<br />

Datorren astelehenean Espainiako<br />

bankuen erreskateari buruzko<br />

xehetasunak hitzartuko zirela<br />

aurreikusi zen, baina akordioa<br />

atzeratuko da.<br />

Europak martxan duen beste<br />

erreskateari dagokionez, Ziprek<br />

erabaki du Errusian laguntza<br />

gehiago bilatzea. Hain zuzen ere,<br />

4.000 milioi euroko mailegua eskatu<br />

dio. Dimitris Christofias Zipreko<br />

presidenteak uste du EBko<br />

eta Errusiako laguntzak bateragarriak<br />

direla.

<strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata berria 15<br />

Ekonomia ‹ Harian<br />

Lopez: «Zer nahi<br />

du Espainiak,<br />

kontu orekatuak<br />

ala murrizketak?»<br />

Espainiak mehatxu egin<br />

dio Jaurlaritzari,<br />

murrizketak aplikatzen<br />

ez baditu ez diola utziko<br />

zorra jaulkitzen<br />

Erredakzioa Donostia<br />

Eusko Jaurlaritzak uste du Espainiako<br />

Gobernua krisia murrizketak<br />

egiteko eta «autogobernua desegiteko»<br />

baliatzen ari dela. Espainiako<br />

Ogasun Ministerioaren<br />

gutun bat jaso du, Eusko Jaurlaritza<br />

hezkuntzan eta osasun zerbitzuetan<br />

murrizketak onartzera<br />

behartzeko. Espainiako Gobernuak<br />

mehatxu egin dio: onartzen<br />

ez baditu, «neurri hertsagarriak»<br />

hartuko ditu, Eusko Jaurlaritzari<br />

zorpetzea debekatzea, esaterako.<br />

«Zer nahi du Espainiak, guk aurrekontu<br />

orekatuak edukitzea<br />

edo Euskadin murrizketak inposatu?»,<br />

galdetu zuen atzo Patxi<br />

Lopez Eusko Jaurlaritzako lehendakariak,<br />

Efe agentziari eskainitako<br />

elkarrizketa batean.<br />

Eusko Jaurlaritzak uko egin<br />

dio Espainiako Gobernuak hezkuntzan<br />

eta osasun zerbitzuetan<br />

onartutako zenbait murrizketa<br />

indarrean jartzeari: irakasleek<br />

ordu gehiagotan lan egitea, atzerritarrei<br />

osasun txartela kentzea...<br />

«Ez baitituzte arazoak konpontzen,<br />

murrizketak egoera<br />

okertzen ari baitira», Lopezen<br />

esanetan. Murrizketa horiek<br />

gabe ere defizita gutxituko duela<br />

uste du: barne produktu gordinaren<br />

(BPG) %1,3 aurten.<br />

Espainiako Gobernuak, hala<br />

ere, murrizketa horiek egitera behartu<br />

nahi du, eta aurtengo finantza<br />

plana aldatzeko eskatu<br />

zion maiatzean, gutun baten bitartez.<br />

Egiten ez badu, aurtengo<br />

bigarren erdiko zor jaulkipenak<br />

debeka ditzake. Espainiako Gobernuak<br />

Eusko Jaurlaritzari<br />

onartu zion aurten mila milioi euroren<br />

zorra jaulkitzea. Oraindik<br />

500 milioi euro falta zaizkio.<br />

Eusko Jaurlaritzak iragarri<br />

zuen Auzitegi Konstituzionalera<br />

jotzeko prest dagoela murrizketen<br />

kontra, bere eskuduntzak<br />

urratzen baititu. Idoia Mendia<br />

Eusko Jaurlaritzako bozeramaileak<br />

atzo argitu zuen murrizketen<br />

kontrako helegiteak aurkeztu<br />

aurretik, negoziatu egin nahi dutela.<br />

DLaburrak<br />

Indar elkarteari sostengua<br />

adierazi dio EAJk<br />

BAIONA ›Desagertzeko arriskuan<br />

den Indar elkarteari sostengua<br />

adierazi dio EAJk. Ipar<br />

Euskal Herrian animazio ekonomikorik<br />

ez dela gaitzetsi du<br />

alderdiak. Hutsune hori estaltzeko,<br />

euskal lurralde elkargoa<br />

ezinbestekoa dela diote,<br />

«gogoko dugun lurralde antolaketa<br />

burutzeko». Atzo egin<br />

zuen EAJk prentsaurrekoa<br />

Baionan.<br />

BECen EAJk izan duen<br />

jarrera salatu du LABek<br />

BARAKALDO ›LABen arabera,<br />

EAJk PPren jarrera bera izan du<br />

Bilbao Exhibition Centren.<br />

Salatu du Espainiako Gobernuak<br />

abian jarritako lan erreforma<br />

aplikatu duela EAJk: «Eskubideak<br />

murriztuz, krisia Euskal<br />

Herriko langileek ordaintzea<br />

nahi du». Langileei soldata %15<br />

jaistea proposatu die zuzendaritzak.<br />

BBK-k 176 gizarte<br />

programa lagunduko ditu<br />

BILBO ›BBK-k aurten gizarte<br />

ekintzako 6,5 milioi euro inbertituko<br />

ditu gizarte programetan.<br />

Alzheimerren gaitza dutenei<br />

eta haien familiei laguntzeko<br />

programek jasoko dute diru<br />

gehien. 165 gobernuz kanpoko<br />

erakunderen 176 programa<br />

lagunduko ditu.<br />

Irudia qDonostia<br />

GISASOLAREN LEHEN AGERRALDIA<br />

Mondragon taldeko kontseilu orokorreko lehendakari<br />

gisa lehen ekitaldian parte hartu zuen atzo<br />

Txema Gisasolak, Donostian. Gisasolak Jose maria<br />

Aldekoa ordezkatu du. Astelehenean hartu<br />

zuen kargua. Kursaalean Zuzendariak Garatzeko<br />

Fororen bosgarren aldia antolatu zuten atzo, enpresen<br />

eraldaketa ardatz hartuta. Gisasolarekin<br />

batera hitzaldiak eskaini zituzten Carlos Dias estrategian<br />

adituak eta Santiago Alvares de Mon<br />

enpresa kudeaketan adituak. JUAN CARLOS RUIZ / ARP

16 berria <strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata<br />

Harian › Mundua<br />

Clinton AEBetako Estatu idazkaria eta Westerwelle Alemaniako Atzerri ministroa, atzo, Parisen. I. LANGSDON / EFE<br />

AEBek diote Txinak eta<br />

Errusiak Siria babestu<br />

izana ordainduko dutela<br />

Siriaren Lagunak taldeak oposizioari<br />

laguntza handitzea erabaki du; Hollandek<br />

dio Al-Assaden amaiera saihestezina dela<br />

Siriako presidenteak ohartarazi du zigorrak<br />

gogortuta ere ez duela jarrera al<strong>datu</strong>ko<br />

Elixabet Epelde<br />

Hillary Clinton AEBetako Estatu<br />

idazkariaren esanetan, Iranen<br />

finantzaketak eta Errusiaren eta<br />

Txinaren babesak iraunarazten<br />

diote Baxar al-Assad Siriako presidentearen<br />

erregimenari zutik.<br />

Hori horrela, Pekinen eta Moskuren<br />

aurkako presioa indartzeko<br />

eskaera egin du Parisen, Siriaren<br />

Lagunak taldearen bileran. Errusia<br />

eta Txina ez dira ordaintzen<br />

ari Al-Assad babesteagatik,<br />

AEBetako estatu idazkariaren<br />

hitzetan, baina argi utzi nahi izan<br />

du hori ez dela horrela izango.<br />

Siriako egoera aldatzeko herrialde<br />

bakoitzak bere esku dagoen<br />

guztia egin behar duela gaineratu<br />

du.<br />

Siriako errepresioaren erantzuleei<br />

krimenak ordainarazteko<br />

adierazpen bateratua egin dute<br />

Parisen bildu diren 1<strong>07</strong> herrialdeek.<br />

Jakinarazi dute horretarako<br />

NBE Nazio Batuen Erakundearen<br />

Segurtasun Kontseilura joko<br />

dutela. Horrez gain, oposizioari<br />

baliabide gehiago ematea erabaki<br />

dute, eta «aktiboki laguntzea».<br />

Azkenik, giza laguntza bideratzeko<br />

neurriak hartzea hitzeman<br />

dute. Hurrengo bileran ildo horretan<br />

lanean jarraituko dutela<br />

jakinarazi dute. Marokon egingo<br />

dute bilera hori, baina ez dute argitu<br />

noiz. Siriaren Lagunak taldearen<br />

oraingo bileran, baina, gatazka<br />

bideratzeko Al-Assad kanporatu<br />

behar dela entzun da batez<br />

ere. «Al-Assadek boterea utzi beharra<br />

dauka, eta zenbat eta lehenago,<br />

hobe», adierazi du Frantziako<br />

Atzerri ministro Laurent Fabiusek.<br />

François Hollande<br />

Frantziako presidenteak ere ildo<br />

beretik hitz egin du: «Siria munduko<br />

bakearentzat mehatxu<br />

bihurtu da. Erregimenak ez du<br />

iraungo: Al-Assaden amaiera<br />

saihestezina da». Are gehiago,<br />

«bere herriak horrela nahi duelako»<br />

utzi behar du boterea Siriako<br />

presidenteak, Hollanderen hitzetan.<br />

Al-Assadek, baina, kontrakoa<br />

dio. Nazioartea aurka badu ere<br />

herritarren gehienek babesten<br />

dutela sinetsita dago Siriako presidentea.<br />

Hala ez balitz aspaldi<br />

kanporatuko zutela nabarmendu<br />

du. «Iker dezagun egoera: AEBak<br />

nire etsaiak dira, inguruko herrialdeak<br />

nire etsaiak dira. Nire<br />

herriari esker jarraitzen dut nik<br />

hemen. Zergatik hil beharko<br />

nuke babesten nauen herria?».<br />

Al-Assadek garrantzia kendu<br />

die nazioarteak Siriako Gobernuari<br />

ezarri dizkion zigorrei. «Eskubideak<br />

ditugun unetik, ohorea<br />

dugun momentutik eta abertzaleak<br />

garenez gero, ez dio axola zenbat<br />

gogortzen dituzten zigorrak:<br />

ez dute lortuko guk jarrera aldatzea»,<br />

adierazi dio Siriako presidenteak<br />

Turkiako Cumhuriyet<br />

egunkariari. Al-Assadek gaineratu<br />

du bere printzipioak ez daudela<br />

salgai. Arazo guztiak, gainera,<br />

kanpotik datozela uste du Al-Assadek.<br />

Milaka urtez eskualdean<br />

inolako arazorik gabe bizi izan direla<br />

dio, eta arazo guztiak «inperialismoa<br />

iritsi zenean» hasi zirela.<br />

Errusiaren erantzuna<br />

Moskuk, berriz, aurreko astean<br />

Genevan hitzartutako bidetik lan<br />

egiteko beharra nabarmendu du.<br />

Kofi Annan NBEren eta Arabiar<br />

Ligaren mandatari bereziaren<br />

proposamenari baiezkoa eman<br />

zion Siriarako Ekintza Taldeak,<br />

eta bertan Siriako egungo agintariak<br />

eta oposizioko kideak bilduko<br />

dituen trantsiziorako gobernu<br />

bat eratzea erabaki zuten. Mendebaldeak,<br />

Txinak eta Errusiak<br />

eman zioten oniritzia Annanek<br />

proposatutako estrategiari. Errusiak<br />

salatu du atzo Parisen egin<br />

zituzten adierazpenak Genevan<br />

hitzartutakoaren aurka doazela,<br />

eta Clintoni Suitzan sinatutakoa<br />

gogorarazi dio.<br />

Oposizioko SNC Siriako Kontseilu<br />

Nazionalaren eskariak ere<br />

kritikatu ditu Moskuk. SNCk aire<br />

eremuaren debekua indarrean<br />

jartzeko eskatu dio nazioarteari<br />

Parisko bileran, eta korridore humanitarioak<br />

ezartzeko. Errusiak,<br />

ordea, gatazka konpondu beharrean<br />

kontrako eragina izango<br />

dutela nabarmendu du, eta Libian<br />

jazotakoa jarri du adibide<br />

gisa. «Sirian lan egiten duten erakunde<br />

humanitarioek ere ez dituzte<br />

babesten neurri horiek», gogorarazi<br />

du Gennadi Gatilov Moskuko<br />

Atzerri ministrordeak.<br />

Ban Ki-moon NBEren idazkari<br />

nagusiak, berriz, Sirian dauden<br />

behatzaileen kopurua murriztea<br />

proposatu du, eta geratzen direnen<br />

helburu nagusia bi aldeen arteko<br />

elkarrizketa sustatzea izatea<br />

eskatu du. NBEren Giza Eskubideen<br />

Batzordeak, bestalde, Siriaren<br />

aurkako zazpigarren gaitzespen<br />

ebazpena onartu zuen atzo.<br />

Iranen programa<br />

nuklearraren<br />

eztabaidak bide<br />

onetik doazela<br />

uste du Errusiak<br />

Teheranek salatu du<br />

Frantziak eta<br />

Alemaniak zerikusia<br />

dutela zientzialari<br />

nuklearren hilketetan<br />

Erredakzioa<br />

Mendebaldearen eta Iranen arteko<br />

su gurutzatuaren erdian lasaitasunerako<br />

mezua igorri du Errusiak.<br />

Sergei Lavrov Errusiako<br />

Atzerri ministroak adierazi du<br />

Teheranen eta 5+1 Taldearen arteko<br />

negoziazioak bide onetik doazela<br />

—Alemaniak eta NBE Nazio<br />

Batuen Erakundeko Segurtasun<br />

Kontseiluko kide<br />

iraunkorrek osatzen dute seikotea;<br />

alegia, AEBek, Erresuma Batuak,<br />

Frantziak, Errusiak eta Txinak—.<br />

Lavrovek esan du negoziazioek<br />

porrot egingo zutela<br />

zirudien unean «fase konstruktibo»<br />

batera ailegatu direla.<br />

Iranen programa nuklearra<br />

dela-eta Teherango ordezkariek<br />

seikotearekin egin dituzten azken<br />

negoziazio sailak akordiorik<br />

gabe bukatu dituzte. Azkena Moskun<br />

egin zuten, ekainaren 18an<br />

eta 19an, eta bakoitzak bereari eutsi<br />

zion, aurrekoetan bezala. Nazioarteak<br />

uranioaren aberastea<br />

%20tik %5era jaisteko eskatu<br />

zion Irani, besteak beste. Horretarako,<br />

baina, nazioarteak bere aurka<br />

onartu dituen zigorrak kentzeko<br />

eskatzen du Teheranek, eta<br />

uranioa aberasteko eskubidea<br />

duela onar dezatela. Negoziazioak<br />

ez aurrera eta ez atzera zeudela<br />

ikusita, adituen arteko bilerak<br />

egitea erabaki dute. Asteartean,<br />

bi aldeetako adituak elkartu ziren<br />

Turkiako Istanbul hirian, eta<br />

bilera horiek «lasaigarriak» direla<br />

azaldu du Lavrovek. «Arazoa<br />

urratsez urrats konpontzen ahalegintzen<br />

ari gara», esan du, eta bi<br />

aldeak konpromisoak hartzen ari<br />

direla.<br />

Zientzialarien hilketen auzia<br />

Bestalde, Irango Informazio ministro<br />

Heydar Moslehik salatu du<br />

Frantzia eta Alemania Irango<br />

zientzialari nuklearren hilketetan<br />

nahasita daudela, eta nabarmendu<br />

du lehendik esana zuen<br />

bezala Erresuma Batuak, AEBek<br />

eta Israelek ere hilketekin zerikusia<br />

izan zutela.<br />

Irango programa nuklearrarekin<br />

lotura zuten lau zientzialari<br />

hil dituzte 2010az geroztik, azkena<br />

aurtengo urtarrilean. Washingtonek<br />

esan du berak ez duela<br />

loturarik gertaerekin. Tel Avivek,<br />

baina, ez du hilketa horien<br />

inguruko adierazpenik egin.

<strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata berria 17<br />

Mundua ‹ Harian<br />

Milizien itzalpean<br />

egingo dituzte<br />

legebiltzarrerako<br />

bozak Libian<br />

NBEk esan du 43 urtean<br />

lehen aldiz egingo<br />

dituztela «boz libreak,<br />

baina AIk dio handia<br />

dela milizien indarra<br />

Nekane Zinkunegi<br />

Muammar Gaddafi agintetik<br />

kanporatu, eta iazko urriaren<br />

23an NTC Trantsiziorako Kontseilu<br />

Nazionaleko buru Mustafa<br />

Abdul-Jalilek herrialdea aske<br />

zela aldarrikatu osteko lehen<br />

hauteskundeak egingo dituzte<br />

gaur Libian. Ian Martin NBE Nazio<br />

Batuen Erakundeak Libiara<br />

bidalitako misioaren buruak nabarmendu<br />

du 43 urte igaro eta<br />

gero egingo diren «lehen hauteskunde<br />

libreak» direla. Baina herrialdeko<br />

zati handi bat milizien<br />

kontrolpean dago oraindik, eta<br />

milaka herritar bahituta dituzte<br />

AI Amnesty International erakundearen<br />

esanetan. Miliziei aurre<br />

egiteko «gaitasunik eta borondaterik<br />

ez agertzea» leporatu dio<br />

AIk NTCri. Ondorioz, Gaddafiren<br />

aginteak iraundako lau hamarkadetan<br />

gertatu bezala, eskubide<br />

urraketak berriz errepikatzeko<br />

arriskua ikusten du.<br />

Kontseilu Nazional Nagusia<br />

—legebiltzarra— osatuko duten<br />

200 kideak hautatu beharko dituzte<br />

gaur herritarrek. Ondoren,<br />

Konstituzio berri bat idatziko<br />

duen Konstituzio Batzordea, aukeratuko<br />

dutela adierazi du NTCko<br />

bozeramaile Salem Darhubek.<br />

Data zehatzaren berri eman ez<br />

arren, bozak lau hilabete barru<br />

izango direla aurreratu du .<br />

2.501 hautagai independente<br />

eta 142 alderditako beste 1.206<br />

lehiatuko dira, horien artean<br />

600dik gora dira emakumezkoak.<br />

Parlamentuan jokoan dauden<br />

aulkietatik 120 izango dira hautagai<br />

independenteentzat, eta gainerako<br />

80ak alderdietako ordezkariei<br />

dagozkie.<br />

NBEk adierazi du Libia demokraziara<br />

egiten ari den bidea zuzena<br />

dela, eta gaur egingo dituzten<br />

hauteskundeak babestu ditu.<br />

Ban Ki-moon erakundeko idazkari<br />

nagusiaren arabera, herritarrek<br />

lau hamarkadatan zehar<br />

«ukatua izan duten eskubideaz<br />

baliatzeko aukera» dute gaur.<br />

NBE «harro» dagoela adierazi du ,<br />

«Libia independentearen jaiotza<br />

bultzatzen lagundu» izanagatik.<br />

Bestalde, «estatu erabat libre eta<br />

demokratikoa» lortzeko, Libiari<br />

laguntzeko konpromisoa berretsi<br />

du. Libiako misioaren buru Martinek,<br />

berriz, «hauteskunde baketsuak<br />

eta arrakastatsuak» izango<br />

direla aurreikusten du. Bozka<br />

emateko ia hiru milioi herritar<br />

daude erregistratuak.<br />

Armatutako miliziak<br />

Nazioartetik gaur egingo diren<br />

hauteskundeek Libia demokraziara<br />

gerturatuko dutela esaten<br />

den arren, Gaddafiren diktaduraren<br />

aurka altxatu ziren miliziek<br />

oraindik ez dituzte armak utzi eta<br />

ez dute euren tropen kontrola Libiako<br />

behin-behineko gobernuko<br />

Legebiltzarrerako bozetako alderdien propaganda kartelak, atzo, Tripolin. AMEL PAIN / EFE<br />

agintarien esku uzteko asmorik<br />

agertu. Hauteskunde egunean zehar<br />

ere, agintariek ez dute baztertzen<br />

miliziek erasoak egitea. Hargatik,<br />

biderkatu egin dute segurtasun<br />

indarren presentzia.<br />

Gaddafi agintetik bota zutenean,<br />

miliziak izan ziren ordena publikoa<br />

bermatzeko eta diktadura<br />

amaitu izanak utzitako hutsunea<br />

betetzeko gaitasuna izan zuten<br />

bakarrak, eta orduztik miliziek<br />

hainbat herri kontrolpean dituztela<br />

salatu du AIk, eta ez daudela<br />

indar horri muzin egiteko prest.<br />

Erakundeak egindako txosten<br />

baten arabera, Gaddafiren aldeko<br />

4.000 lagun inguru legez kanpoko<br />

atxilo eremuetan bahituta dituzte<br />

horiek. Atxiloketa bidegabeek,<br />

tortura kasuek zein hilketek ez<br />

dute etenik AIren arabera. Bestalde,<br />

erakundeak salatu du,<br />

maiatzean onartutako lege batek<br />

egindako ekintza militarren eta<br />

zibilen aurrean immunitate judiziala<br />

onartzen diela miliziei.<br />

Tauerga hiriko 30.000 biztanle<br />

ere beren etxeak uztera behartu<br />

dituztela dio erakundeak, eta<br />

gaur egun errefuxiatu modura<br />

sakabanatuta bizitzera behartuta<br />

daudela.<br />

Sabotajea, aurretik<br />

Testuinguru horretan hauteskundeak<br />

egitearekin ados ez dauden<br />

herritarrek manifestazioak<br />

eta protestak egin dituzte. Besteak<br />

beste, bi petrolio portu itxi zituzten<br />

herenegun. Gaur erabakiko<br />

diren Kontseilu Nazional Nagusiko<br />

200 aulkien banaketa<br />

«orekatuagoa» eskatzeko ari dira<br />

protestan.<br />

Libia leinuka antolatuta dago<br />

eta leinu horiek, hiru lurraldetan<br />

banatuta zeuden lehen. Tripolitania,<br />

Zirenaika eta Fezzan lurraldeetan,<br />

hain justu. Legebiltzarreko<br />

200 aulkien erdia, Tripolitaniako<br />

eremuari dagokio. Gainerako<br />

100 aulkietatik 60 dira Zirenaika<br />

eskualdeari dagozkionak eta geratzen<br />

diren 40ak, Fezzan eremuarenak.<br />

Libiako zenbait tribu<br />

eta herritar hauteskundeak halako<br />

baldintzetan egitearen aurka<br />

egin dute. Kexu dira Libiako hiru<br />

eskualdeek ordezkaritza bera<br />

eduki beharrean biztanleen araberakoa<br />

dutelako, eta horrek Tripolitaniarentzako<br />

onura dakarrelako.<br />

Joan den martxoan, hain<br />

justu, tokiko milaka ordezkarik<br />

aldarrikatu zuten hiru estatutan<br />

banatutako Libia federala.<br />

Hauteskunde eguna indarkeria<br />

zantzuekin iritsi da Libiara.<br />

Hautestontziak zeramatzan helikoptero<br />

bati eraso egin zioten<br />

atzo Bengazi hegoaldeko Haouari<br />

eskualdetik pasatzen ari zela. Barruan<br />

zihoan Hauteskunde Batzordeko<br />

funtzionarioa hil egin<br />

zen. Bengaziko erietxeari ere tiroz<br />

eraso zioten, hildakorik izan<br />

ez zen arren.<br />

Bestalde, legebiltzarraren banaketagatik<br />

protesta egiteko ostegunean,<br />

Libiako Ajdabiya hirian,<br />

bozetarako materiala gordeta<br />

zegoen biltegiari su eman<br />

zioten. Al-Abar Hauteskunde Batzordeko<br />

presidenteak, Libiako<br />

Barne Ministerioari egotzi dio<br />

errua, segurtasun ezagatik.

18 berria <strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata<br />

Harian › Mundua<br />

Aljeriako basamortuko lur idorretan daukate linboa Marokok Mendebaldeko Saharatik<br />

kanporatutako herritarrek. «Seguru» sentitzen dira Fronte Polisarioaren zaintzapean.<br />

Basamortuko linboan aske<br />

Karlos Zurutuza Tinduf<br />

q Berriemaile berezia<br />

Fronte Polisarioko soldaduak, artilleriaz hornitutako noranahiko ibilgailu arin batean. KARLOS ZURUTUZA<br />

Nuna Mohamed Bumra, haima barruan. KARLOS ZURUTUZA<br />

Tindufeko muga pasabidea<br />

atzean utzi eta ondar<br />

azpian desagertu<br />

da errepidea. Basamortuan<br />

zehar 20 kilometro egin<br />

ostean, mural batek ongi etorria<br />

ematen digu Saharar Arabiar<br />

Errepublika Demokratikora.<br />

Obus karkasek mugatzen dute<br />

mugako kontrol postua; txabola<br />

txiki bat, Mendebaldeko Sahararen<br />

bandera duen masta baten alboan.<br />

Handik, kamuflajez jantzitako<br />

gizon batek pasaporteak<br />

ikuskatzen ditu. Egia da 82 herrialdek<br />

aitortzen dutela RASD<br />

Saharar Arabiar Errepublika Demokratikoa,<br />

baina, momentuz,<br />

Nazio Batuek «amaitu gabeko<br />

deskolonizazio prozesuan dagoen<br />

herrialdetzat» jotzen dute.<br />

Egun 2.700 kilometroko harresi<br />

batek banatzen du Mendebaldeko<br />

Sahara. Marokok okupatutako<br />

lurretan munduko fosfato meatze<br />

handienak daude, eta itsasoak<br />

bustitzen ditu. Idorra eta hutsa<br />

den ekialdeko eskualdea, honako<br />

hau, Fronte Polisarioren kontrolpean<br />

dago.<br />

Momentuz, ia saharar guztiak<br />

Tindufeko errefuxiatu guneetan<br />

bizi dira, Aljeria mendebaldean.<br />

Urik, argi indarrik, telefonorik<br />

eta ospitalerik gabe, RASD liberatuan<br />

apenas bizi diren nomada familia<br />

batzuk eta, jakina, Polisarioko<br />

soldaduak.<br />

Bir Lehlu da eskualdeko gune<br />

administratibo nagusia. Hango<br />

bigarren batailoiaren kuartelean,<br />

soldadu batek paisaia monotonoa<br />

begiztatzen du, zuhaitz txiki<br />

eta urrietako batetik. Agindua<br />

entzun bezain pronto, salto egin<br />

eta lurreko zulo batean sartu da.<br />

50 metro urrutiago azaldu da jarraian,<br />

bat-batean, lurreko beste<br />

zulo batetik.<br />

«Erreparatu al diezu nonahi<br />

dauden musker laranja horiei?<br />

Bada, aire erasorik jasatekotan,<br />

lur azpian baino ezingo genuke<br />

ezkutatu geuk ere», azaldu dio<br />

<strong>BERRIA</strong>ri batailoiko sekzio buru<br />

Mohamed Sidi Baayak. Lur azpiko<br />

tunel sarearen mantenua bertako<br />

lehentasun nagusietakoa<br />

omen da.<br />

Handik metro eskasera, harresia<br />

irudikatzen duen esparru bat<br />

dago, lubaki eta alanbradek babestutako<br />

murru txiki bat. Makina<br />

bat hesiaren kontrako gaueko<br />

misio egindakoa da Baaya. Antza,<br />

ohikoak ziren desgaste operaziook,<br />

gerrak iraun zituen hamasei<br />

urteetan.<br />

«Harresia nola zeharkatu azaltzen<br />

diegu gure soldaduei esparru<br />

honetan. Helburua zera da,<br />

etsaiari erretagoardiatik eraso<br />

egin ahal izatea», argitu du Baayak.<br />

Saharar gehienek diote Marokok<br />

gerra galtzen ari zela ikustean<br />

ekin ziola hesia eraikitzeari.<br />

Ortzi-mugako patruilak<br />

23 urteko Mohamed Murad Tindufeko<br />

errefuxiatu guneetan jaio<br />

zen. Egun, Mauritaniako mugan<br />

dagoen sektore honetako zaintzaz<br />

arduratzen da.<br />

«Hiru kooperatzaile haiek<br />

bahitu zituztenetik, duela zazpi<br />

hilabete, patruilan ari gara, etengabe:<br />

astean zazpi egun, eguneko<br />

24 orduz. Susmoa dugu terroristek<br />

aurki joko dutela berriz atzerritarren<br />

kontra», dio Muradek,<br />

hodeiertza bere binokularrez<br />

ikuskatzen duen bitartean.<br />

2011ko urrian, ustez Al-Qaedatik<br />

banatutako talde batek aldarrikatu<br />

ekintzaren ostean, biziki<br />

jaitsi zen nazioarteko bisitarien<br />

kopurua. Larria da oso, kanpotik<br />

datorren elkartasunak, eta ez<br />

beste ezerk, bermatzen baitu<br />

Mendebaldeko Sahara herriaren<br />

biziraupena.<br />

Polisarioko unitate motorizatuetakoak<br />

dira gizonok. Japoniar<br />

4x4 noranahiko ibilgailuetan mugitzen<br />

dira, eta kainoi antiaereo<br />

bat daramate atzealdean. «Polisarioa<br />

izan zen lehena artilleria instalatzen<br />

ibilgailu arin hauen gainean,<br />

somaliarrak edo libiarrak<br />

baino askoz lehenago», azaldu du,<br />

harro, Salama Abdalahik. Beterano<br />

honek hirurogei urte baino<br />

gehiago ditu eta, dioenez, espainiarrak<br />

oraindik Saharan zeudela<br />

sartu zen Fronte Polisarioan.<br />

Estima handia diote denek, eta<br />

ez da harritzekoa. Abdalahi Sahara<br />

okupatuan jaio zen, Atlantikoko<br />

kostan dagoen Bojador herrian,<br />

hain zuzen. Bere eskarmentu<br />

militarra konpartitzeaz<br />

gain, gehienek inoiz ikusi ez duten<br />

lurraren testigantza zuzena<br />

ere ematen du.<br />

Bir Lehlutik ehun bat kilometrora,<br />

ipar-ekialderantz beti, gazelak<br />

eta antilopeak arkuz ehizatzen<br />

topa daitezke gizonak, baita<br />

arrantzuan ere. Harrian grabatutako<br />

antzinako irudiak dira, jakina.<br />

Andoni Saez de Buruaga arkeologo<br />

euskaldunaren arabera, petroglifo<br />

hauek 5.000 urte baino<br />

gehiago dauzkate.<br />

Handik oso gertu, Nuna Mohamed<br />

Bumrak bere haima —beduinoen<br />

denda— altxa du, ezerez grisaren<br />

erdian. Denda barrualdean,<br />

baina, izugarria da koloreen<br />

festibala: melfa —oihal tradizionala—<br />

berde batez jantzita dago<br />

Nuna; pareta, alfonbra eta maindiretako<br />

gorri kolorearen hamaika<br />

ñabardurek bistarako oasia bilakatzen<br />

dute gune hau.<br />

Irudi erabat atenporala da, duela<br />

mila urtekoa izan liteke, erraz.<br />

Zintzilik dagoen Mendebaldeko<br />

Sahararen banderak baino ez<br />

digu gogoratzen herri honek pairatu<br />

36 urteko okupazioa.<br />

«Entzun dugu Mali eta Mauritaniako<br />

terroristen begi-puntuan<br />

gaudela, baina seguru sentitzen<br />

gara Polisarioren zaintzapean»,<br />

azaldu du Bumra andereak, bisitariei<br />

jetzi berria den ahuntz-esnea<br />

eskaini ostean. «Terroristak<br />

ez, ur eskasia da gure ardura nagusia<br />

beti», gaineratu du.<br />

Nunak baieztatu du berea bezalako<br />

familia nomadak direla bertako<br />

biztanle guztiak. Ahuntzak<br />

eta ardiak dira euren jabeko preziatuenak,<br />

baita basamortutik<br />

aske dabiltzan gameluak. Bizimodu<br />

gogorra izan arren, emakumeari<br />

ez omen zaio inoiz bururatu<br />

errefuxiatu guneetara jotzea, mugaren<br />

beste aldean. «Ezingo nuke<br />

nirea ez den herrialdean bizi. Gainera,<br />

nola egin uko gure kontrolpean<br />

dagoen lur zati bakarrari?».<br />

DLaburrak<br />

Argentinan, 50 urteko<br />

zigorra ezarri diote Videlari<br />

BUENOS AIRES ›Diktadura<br />

garaian haurrak sistematikoki<br />

lapurtzea egotzita 50 urteko<br />

espetxe zigorra ezarri diote<br />

Jorge Rafael Videla diktadoreari.<br />

Reynaldo Bignone diktadoreari<br />

hamabost urteko zigorra<br />

ezarri diote, eta beste bederatzi<br />

laguni 30 urte bitarteko zigorrak<br />

ezarri dizkiete arrazoi beragatik.<br />

Haurren lapurreta estatuak<br />

antolatutako plan sistematikoa<br />

zela frogatutzat eman dute<br />

epaileek.<br />

Mexikon PRIk irabazi du,<br />

emaitza ofizialen arabera<br />

MEXIKO HIRIA ›Emaitza ofizialen<br />

arabera, PRI Alderdi Iraultzaile<br />

Instituzionaleko Enrique<br />

Peña Nietok irabazi ditu bozak.<br />

Ezkerreko hautagai Andres<br />

Manuel Lopez Obradorrek helegitea<br />

jarriko duela baieztatu du,<br />

ustez PRIk botoak erosteko<br />

eskainitako supermerkatuetarako<br />

deskontuak erakutsi ostean.<br />

Presidentearen aurka jo du<br />

Errumanian legebiltzarrak<br />

BUKAREST ›Erreferendum<br />

bidez erabakiko dute Errumanian<br />

Traian Basescu presidenteak<br />

karguan jarraituko duen<br />

edo ez, legebiltzarrak bere<br />

aurka bozkatu eta gero. Legebiltzarkideen<br />

gehiengoak presidenteak<br />

konstituzioa urratu<br />

duela uste du. Botereen banaketa<br />

ez errespetatzea eta parlamentuaren<br />

eginkizunak bereganatzea<br />

leporatu diote.<br />

Kongoko matxinoek<br />

herri bat hartu dute<br />

KINSHASA ›Bosco Ntaganda<br />

jeneral matxinoaren jarraitzaileek<br />

herri bat kontrolpean<br />

hartu dute Kongoko Errepublika<br />

Demokratikoan, Ugandarekin<br />

mugan. 600 soldaduk Ugandako<br />

muga zeharkatu dute matxinoen<br />

erasoaren ondorioz. NBE<br />

Nazio Batuen Erakundeko idazkari<br />

nagusi Ban Ki-moonek<br />

indarkeriari amaiera emateko<br />

eskatu du.<br />

Pakistanen, hemezortzi<br />

lagun hil dituzte gutxienez<br />

ISLAMABAD ›Pakistan hegoaldean<br />

gutxienez hemezortzi<br />

lagun hil zituzten atzo konboi<br />

bati eraso eginda. Armatutako<br />

hainbat gizon Turbat hirira gerturatu<br />

ziren eta errepideko ibilgailuen<br />

aurka tiroka hasi ziren.<br />

Ondoren ihes egin zuten eta<br />

Poliziak jakinarazi du ez duela<br />

erasotzaileen berririk.

<strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata berria 19<br />

‹ Publizitatea

20 berria <strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata<br />

Kirola›<br />

Txirrindularitza DFrantziako Tourra<br />

Zoritxarrari,zoritxarra<br />

Eroriko baten erruz,<br />

Astarloza eta<br />

Txurruka erretiratu<br />

egin dira, eta baliteke<br />

Verdugok ere erabaki<br />

hori hartzea; Sagan<br />

gailendu da berriro<br />

Jon Eskudero<br />

Johan Vansummeren txirrindularia urratu handiak eginda, helmugara bidean, atzoko etapan. YORICK JANSENS / EFE<br />

Etapa lasaia zirudien atzokoak,<br />

Frantziako Tourreko seigarrenak.<br />

Baina, zoritxarrez, aipatzeko<br />

kontu asko utzi zuen: Peter Sagan<br />

(Liquigas) aise nagusitu zen, eroriko<br />

batek atzerapen handiak sortu<br />

zituen eta bat baino baino<br />

gehiago erretiratu ziren. Erorikoak<br />

eguneroko bihurtu dira, ohiko,<br />

baina atzo gertaturikoak ez dauka<br />

izenik. Helmugarako 24 kilometro<br />

falta zirela, tropelaren erdiak<br />

baino gehiagok arazoak izan<br />

zituen, eta Mikel Astarlozak eta<br />

Amets Txurrukak (Euskaltel-<br />

Euskadi), esate batera, etxerako<br />

bidea hartu behar izan zuten.<br />

Astarlozak eskuin ukondoa<br />

hautsi zuen eta Txurrukak eskuin<br />

lepauztaia; Verdugok, berriz,<br />

kolpe handia jaso zuen hankan.<br />

Erietxera eraman zuten, eta<br />

gaurko ikusiko da lehian jarraituko<br />

duen edo ez. Hirurak ilusio<br />

handiz zeuden Tourrerako, baina<br />

alferrik. Gipuzkoarrak etaparen<br />

bat irabazteko asmoa zuen, eta<br />

pieza garrantzitsua zen Samuel<br />

Sanchezi mendian laguntzeko.<br />

Ahal duen moduan mol<strong>datu</strong> beharko<br />

du asturiarrak. Euskaltelek<br />

taldearen herena galdu zuen.<br />

Zoritxarrari, zoritxarra.<br />

Eguneroko gidoia errepikatu<br />

zen etapan. Hasieran, lau txirrindulariko<br />

ihesaldia osatu zen, eta<br />

tropelak amesteko baimena<br />

eman zien. Ordea, helmugara gerturatu<br />

ahala, abiadura azkartu<br />

zuten esprinterren taldekideek,<br />

eta orduantxe sortu ziren arazoak.<br />

Errepidea nahiko zabala izan<br />

arren, jende andana joan zen lurrera,<br />

eta zutik geratu zirenek ez<br />

zuten barkatu. Aurrera egin zuten,<br />

eta atzekoak ezertarako aukerarik<br />

gabe geratu ziren. Sailkapen<br />

nagusirako hainbat faborito<br />

geratu ziren bertan: Alejandro<br />

Valverde (Movistar), Frank<br />

Schelck (RadioShack), Bauke Mollema<br />

(Rabobank), Michele Scarponi<br />

(Lampre), Pierre Rolland<br />

(Europcar)... Bi minutu pasa galdu<br />

zituzten, eta Tourra irabazteko<br />

ia aukerarik gabe geratu dira.

Athleticek gogor salatu du Bielsak esandakoa,<br />

22›› eta zalantzan dago karguan segiko duen edo ez<br />

<strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata berria 21<br />

San Miguel eta Euskotren ligetako<br />

23›› estropadak jokatuko dira gaur, Portugaleten<br />

Txirrindularitza DFrantziako Tourra<br />

Denbora gehiago galdu zuten<br />

izen handiak ere izan ziren. Robert<br />

Gesink (Rabobank) hiru minutu<br />

eta erdira helmugaratu zen,<br />

eta Ryder Hesjedal (Garmin), zazpira.<br />

Atzoko arazoa soilik balute,<br />

gaitz erdi. Baina ez: kolpeen ondorioz,<br />

ezinean dabiltza bi ziklista<br />

horiek. Erorikotik bizirik atera zirenen<br />

artean bi faborito nagusiak<br />

daude: Bradley Wiggins (Sky) eta<br />

Cadel Evans (BMC). Zaku berean<br />

sartzeko modukoak dira Vincenzo<br />

Nibali (Liquigas), Andreas Kloden<br />

(RadioShack), Denis Mentxov<br />

(Katuxa) eta Samuel Sanchez<br />

(Euskaltel-Euskadi). Azken<br />

horrekin lan aparta egiten ari dira<br />

talde laranjako kideak.<br />

Saganen hirugarren garaipena<br />

Harritzeko lana egiten ari da Sagan<br />

ere. Beste behin, erakustaldia<br />

emanda nagusitu zen, aspaldiko<br />

esprintik onenean. Aise garaitu<br />

zituen Andre Greipel (Lotto) eta<br />

Matthew Goss (Greenedge). Mark<br />

Cavendish (Sky) atzean gelditu<br />

zen erorikoaren erruz, eta garaipenerako<br />

aukera inoiz baino irekiago<br />

zegoen. Greipelek ez zuen<br />

kontrariorik izan aurreko bi egunetan,<br />

baina atzo bai. Atzo Sagan<br />

ahal guztiduna agertu zen, eta<br />

Tourreko hirugarren garaipena<br />

poltsikoratu zuen. Lottok eginiko<br />

lan ona ezin izan zuen baliatu alemaniarrak,<br />

eta Saganek ez zuen<br />

aukera alferrik galdu. Abiadurako<br />

esprint batean ere irabazten<br />

badakiela erakutsi zuen.<br />

Aste honetako etapa denetan<br />

bezala, tarteko helmugako esprinta<br />

izan zen atzo ere. Greipelek ez<br />

du parte hartzen lehia horretan,<br />

baina gainontzekoek bai. Bada,<br />

Gossek irabazi zuen. Gero, ordea,<br />

ez zuen espero zen mailarik eman.<br />

Ezustea ematen David Zabriskie<br />

(Garmin) ahalegindu zen, bi kilometro<br />

falta zirela eraso bortitza jota.<br />

Bazirudien zerbait gehiago lor<br />

zezakeela, baina ez. Egunero bezala,<br />

esprintean amaitu zen lehia,<br />

eta elastiko berdea daraman eslovakiarrak<br />

erregulartasuneko lidergoa<br />

sendotu zuen.<br />

Mendia gaur eta bihar<br />

Orain arte protagonista izan direnek<br />

eginkizun gutxi izango dute<br />

gaur eta bihar, mendian sartuko<br />

baita tropela. Atzo denbora galdu<br />

zuten faboritoek askatasun<br />

gehiago izango dute erasoa jotzeko,<br />

eta etapak politak suerta daitezke.<br />

Okerrik ezean, ziklisten kokapen<br />

ona bermatuago egongo<br />

da. Izan ere, bakoitza dagokion lekuan<br />

egongo da. Alde horretatik,<br />

Samuel Sanchez lasai egoteko<br />

moduan dago, gutxiago igarriko<br />

baitu taldekideen hutsunea.<br />

Gaur 200 kilometro eskas osatuko<br />

dituzte txirrindulariek, eta lehen<br />

mailako mendate gogor batean<br />

amaituko da etapa, La Planchen.<br />

Pikutara nire ilusio guztia!<br />

Nire txokotik<br />

Mikel Astarloza<br />

Euskaltel-Euskadiko txirrindularia<br />

unduko ilusio guztiarekin<br />

etorri nintzen<br />

M nire zortzigarren Tourrera,<br />

eta pikutara joan da. Lehen<br />

asteko helburua erorikoak<br />

saihestea zen, gaurko —atzoko—<br />

etapan jarrita neukan mugarria,<br />

orain mendia hasiko delako, baina<br />

zoritxarrez lurrera joan naiz.<br />

Sekulako erorikoa egon da, 70 kilometro<br />

orduko abiaduran gindoazen,<br />

eta tartean nik jo dut lurra.<br />

Kalteak izugarriak izan dira:<br />

nire inguruan oihuka ziklista<br />

asko entzun ditut, eta nik neuk<br />

G Erreakzioak<br />

Peter Sagan<br />

Liquigas<br />

«Ez nuen espero irabaztea.<br />

Greipelen gurpila hartu dut eta<br />

erasoa jotzeko unea erabaki.<br />

Orain, indarrak gorde behar ditut,<br />

Tourraren amaierara arte<br />

irauteko. Maillot berdea lortzea<br />

da helburu nagusia, eta egingo<br />

ditut ahaleginak».<br />

Samuel Sanchez<br />

Euskaltel-Euskadi<br />

«Eguna oso gaizki joan da. Erorikoak<br />

ukituta utzi du taldea.<br />

Faltako direnen hutsunea nabarituko<br />

dugu. Gainontzeko faboritoen<br />

galera ez zait axola; niretzat<br />

nire taldekideak dira garrantzitsuenak».<br />

Alejandro Valverde<br />

Movistar<br />

«Jendea erotuta dago. Batzuek<br />

ez dute batere kontrolatzen eta<br />

ez dute balazta zapaldu ere egiten.<br />

Oso etapa arriskutsua izan<br />

da. 80 kilometro orduko abiaduran<br />

erori naiz. Ikusi beharko<br />

dugu lesioak larriak diren».<br />

Frank Schelck<br />

RadioShack<br />

«Hankan, ukondoan eta tripa<br />

aldean min handia dut. Arnasa<br />

ere ezin dut lasai hartu. Baina ez<br />

daukat hautsirik, eta eskerrak.<br />

Aurtengo Tourra ez da ona inorentzat.<br />

Konfiantzaz nengoen,<br />

zerbait handia egiteko itxaropentsu,<br />

baina alferrik».<br />

ukalondoan hartu dut min. Besoa<br />

atzera begira neukan, medikuak<br />

ongi jarri dit eta lasaitua<br />

hartu dut, mina gutxitu delako.<br />

Errepidetik anbulantziara eraman<br />

naute, ortik erietxera eta<br />

han artatu naute. Ikusi dute hezurra<br />

ez dagoela hautsita, baina<br />

besoa puztuta zegoen, eta beharrezko<br />

probak hurrengo egunetan<br />

egingo dizkidate. Orduan erabakiko<br />

dugu ebakuntza egingo<br />

didaten edo ez.<br />

Inoiz ez da polita lasterketa bat<br />

horrela uztea, eta niri obsesio baikorra<br />

sortarazten didan Tourretik<br />

hala alde egitea penagarria<br />

da. Amorru handia daukat barruan.<br />

Konbentzituta nengoen<br />

aurtengoa nire Tourra zela, hainbeste<br />

eman diodan txirrindularitzak<br />

zerbait bueltatuko zidala<br />

uste bainuen, baina ez. Nik eskainitako<br />

esfortzuaren ordaina besoa<br />

haustea izan da. Aurrera begiratzea<br />

tokatzen da orain.<br />

Peter Sagan, atzo, garaipena ospatzen. YORICK JANSENS / EFE<br />

G Gaurko etapa<br />

Irabazlea<br />

AE F. Cancellara (RNT)<br />

1 Peter Sagan (LIQ)<br />

2 M. Cavendish (SKY)<br />

3 Peter Sagan (LIQ<br />

Liderra<br />

F. Cancellara<br />

F. Cancellara<br />

F. Cancellara<br />

F. Cancellara<br />

Buruan argi daukat nire helburua<br />

urte bete atzeratuko dela, dagoeneko<br />

buruan baitaukat<br />

2013ko Tourra. Tristea da, baina<br />

halaxe da. Beste lasterketa batean<br />

gertatu izan balitzait gaitzerdi,<br />

baina Tourrean... Pikutara<br />

joan da nire ilusio guztia!<br />

Bat nahikoa ez, eta bi izan gara<br />

gainera erretiratu garenak.<br />

Amets Txurrukak ere ez du zorte<br />

handirik izan. Horrez gain, medikuak<br />

esan dit erietxean nire beste<br />

taldekide bat bazebilela, ohiu<br />

egin dut eta Gorka Verdugok<br />

erantzun dit. Niregana etorri da<br />

eta hark ere ebaki latza egin du<br />

hankak. Ez dakigu nafarrak jarraituko<br />

duen edo ez, baina Euskalteleko<br />

bi etxera goaz behintzat.<br />

Zalantzarik gabe, taldea hankamotz<br />

geratu da, galera handiak<br />

izan baititu. Taldearen herena<br />

galtzea larria da, eta guk animoak<br />

emango dizkiegu.<br />

7. Tomblaine- La planche des Belles Filles 199 km<br />

etapa<br />

Grosse Pierre 956m<br />

3 (3,1 km / %6,4)<br />

7<br />

La Planche des Belles Filles 1035m<br />

1 (5,9 km / %8,5)<br />

Irabazlea<br />

4 Andre Greipel (LTB)<br />

5 Andre Greipel (LTB)<br />

6 Peter Sagan (LIQ)<br />

Mont du Fouerche 633m<br />

3 (3,1 km / %6,4)<br />

Liderra<br />

F. Cancellara<br />

F. Cancellara<br />

F. Cancellara<br />

2 Sailkapenak<br />

SEIGARREN ETAPA<br />

1.Peter Sagan (Liquigas) 4.37.00<br />

2.Andre Greipel (Lotto)<br />

d.b.<br />

3.Matthew Goss (Greenedge) d.b.<br />

4.Kenny Van Hummel (Vacansoleil) d.b.<br />

5.Juan Jose Haedo (Saxo Bank) d.b.<br />

6.Greg Henderson (Lotto)<br />

d.b.<br />

7.Alessandro Petacchi (Lampre) d.b.<br />

8.Luca Paolini (Katuxa)<br />

d.b.<br />

9.Daryl Impey (Greenedge) d.b.<br />

10.Brett Lancaster (Greenedge) 4ra<br />

11.Sebastien Hinault (Ag2r) d.b.<br />

12.Roy Curvers (Ag2r)<br />

d.b.<br />

13.Julien Simon (Sojasun)<br />

d.b.<br />

14.Cadel Evans (BMC)<br />

d.b.<br />

15.Bernhar Eisel (BMC)<br />

d.b.<br />

16.Vincenzo Nibali (Liquigas) d.b.<br />

19.Samuel Sanchez (Euskaltel) d.b.<br />

22. Ruben Perez (Euskaltel) d.b.<br />

31.Egoi Martinez (Euskaltel) d.b.<br />

35.Gorka Izagirre (Euskaltel) d.b.<br />

45. Jorge Azanza (Euskaltel) d.b.<br />

NAGUSIA<br />

1.Fabian Cancellara (RadioS.) 29.22.36<br />

2. Bradley Wiggins (Sky) 7ra<br />

3. Sylvain Chavanel (Omega) d.b.<br />

4. Tejay Van Garderen (BMC) 10era<br />

5. Denis Mentxov (Katuxa) 13ra<br />

7. Cadel Evans (BMC) 17ra<br />

8. Peter Sagan (Liquigas) 23ra<br />

9. Andreas Kloeden (RadioS.) 19ra<br />

10. Maxime Monfort (RadioShack) 22ra<br />

11. Rein Taaramae (Cofidis) d.b.<br />

12. Marco Marcato (Vacansoleil) 23ra<br />

13. Vladimir Musev (Katuxa) 24ra<br />

14. Haimar Zubeldia (RadioS.) 24ra<br />

20. Samuel Sanchez (Euskaltel) 40ra<br />

25. Egoi Martinez (Euskaltel) 1.30era<br />

35. Gorka Izagirre (Euskaltel) 2.40ra<br />

63. Ruben Perez (Euskaltel) 7.02ra<br />

70. Jorge Azanza 8.28ra<br />

ERREGULARTASUNA<br />

1. Peter Sagan (Liquigas) 209 puntu<br />

2. Matthew Goss (Greenedge) 178pt.<br />

3. Andre Greipel (Lotto) 167 pt.<br />

4. Mark Cavendish (Sky) 129 pt.<br />

MENDIKOA<br />

1. Michael Morkov (Saxo Bank) 9 puntu<br />

2. Ivan Basso (Liquigas) 2 pt.<br />

3. Peter Sagan (Liquigas) 2 pt.<br />

GAZTEAK<br />

1. Tejay Van Garderen (BMC) 29.22.46<br />

2. Peter Sagan (Liquigas) 9ra<br />

3. Rein Taaramae (Cofidis) 12ra<br />

TALDEKAKOA<br />

1. Sky 88.08.22<br />

2. RadioShack 4ra<br />

3. BMC 6ra<br />

4. Omega 13ra<br />

5. Liquigas 29ra<br />

6. Katuxa 38ra<br />

7. Vacansoleil 50era<br />

8. Euskaltel-Euskadi 1.51ra<br />

9. Cofidis 2.23ra<br />

10. Greenedge 2.26ra<br />

Informazio gehiago bildu<br />

@ nahi izanez gero, bisitatu<br />

webgune hau:<br />

http://berria.info/itzulia12

22 berria <strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata<br />

Kirola ›<br />

Aurkari zailak<br />

egokitu zaizkio<br />

Baskoniari<br />

Euroligako<br />

lehen ligaxkan<br />

Olympiakos,<br />

Efes Pilsen, Milan,<br />

Zalgiris eta Cedevita<br />

Zagreb izango dituzte<br />

kontrario gasteiztarrek<br />

A. Urbistondo<br />

Marcelo Bielsa, pentsakor, Athleticek Bartzelonaren aurka jokatutako Espainiako Kopako finalean. LUIS JAUREGIALTZO / ARGAZKI PRESS<br />

Marcelo Bielsa, kinka larrian<br />

Athleticek gogor salatu<br />

du entrenatzaileak<br />

esandakoa, eta<br />

zalantzan dago karguan<br />

jarraituko duen edo ez<br />

Julen Etxeberria<br />

Bi lagunek soka mutur banatatik<br />

tira egiten dutenean gerta daiteke<br />

soka haustea. Eta horixe gerta dakioke<br />

Athletic eta Marcelo Bielsa<br />

lotzen zituen sokari, hautsi egin<br />

daitekeela. Entrenatzaileak herenegun<br />

eta klubak atzo gogor tiratu<br />

dute soka mutur banatatik, eta<br />

horrek bizartu egin du soka. Ikusteko<br />

dago eutsiko duen edo ez, baina<br />

gaur-gaurkoz zalantzan dago<br />

Bielsak Athleticen aulkian jarraituko<br />

duen.<br />

Athleticeko entrenatzailea izan<br />

zen lehena soka tenkatzen. Athleticeko<br />

entrenatzaile ohiak oso gogor<br />

kritikatu zuen herenegun Lezamako<br />

hobekuntza lanak nola<br />

garatzen ari diren. «Eraikuntza<br />

enpresa berandu eta oker dabil.<br />

Eta okerrena da jakin badakitela<br />

gauzak gaizki egiten ari direla»,<br />

esan zuen. Baina Bielsa haratago<br />

joan zen. Eraikuntza enpresa Athletici<br />

«iruzur» egiten ari zela salatu<br />

zuen. Horregatik erabaki zuen<br />

prentsaurrean azaltzea, «klubaren<br />

eskubideak defendatzeko». Ez<br />

zen Lezamako hobekuntza lanak<br />

jomugan zituen lehen aldia. Bielsak<br />

herenegun jakinarazi zuen<br />

oporretatik bueltan Lezamara iritsi<br />

zenean «samina» sentitu zuela<br />

hobekuntza lanak nola zihoazen<br />

ikusita. Amorratuta, lanen arduradunarengana<br />

jo zuen, eta azalpenak<br />

eskatzean arduraduna<br />

«modu basatian» tratatu zuela aitortu<br />

zuen. Egindakoa konpontzen<br />

saiatuko zela agindu zuen,<br />

eta horretarako salaketa bat jarri<br />

zion bere buruari. «Ziur nago salaketarik<br />

jarri ez bazidan, klubaren<br />

edo bere enpresaren presioengatik<br />

izan zela, eta horregatik agiri<br />

bat helarazi diot neure burua inkulpatuz».<br />

Athleticeko<br />

zuzendaritzak oso<br />

larritzak jo du Bielsak<br />

herenegun esandakoa<br />

Klubak ez du baieztatu<br />

entrenatzailea<br />

gaur Lezaman<br />

izango den edo ez<br />

Bielsa ere kirol arloaz mintzatu<br />

zen, eta arlo horretan ere ez zuen<br />

leku onean utzi klubeko zuzendaritza.<br />

Izan ere, kazetariek Aritz<br />

Adurizen eta Ismael Lopezen fitxaketen<br />

inguruan iritzia eskatu<br />

ziotenean, adierazi zuen bi jokalari<br />

horiek ez dutela jokatzen berak<br />

taldea ahulen ikusten dituen postuetan.<br />

Entrenatzaile argentinarraren<br />

prentsaurrekoak hautsak harrotu<br />

zituen. Josu Urrutia buru duen<br />

zuzendaritza ez zen eskuak gurutzatuta<br />

geratu. Hark ere tira egin<br />

zuen sokatik. Hala, atzo goizean<br />

prentsa ohar bat jarri zuen klubaren<br />

webgunean. Bielsaren iritzi<br />

«subjektibo eta pertsonala» ez<br />

zuela «inondik inora» partekatzen<br />

zioen. Gainera, argi utzi zuen<br />

Lezamako berritze-lanen «erantzukizun<br />

osoa» klubarena dela.<br />

«Berritze-lanen kontratua bere<br />

osotasunean bete da», zioen. Horregatik,<br />

barkamena eskatu zuen<br />

Bielsaren hitzek eragin ditzaketen<br />

kalteengatik, bai lanak burutu<br />

dituen enpresari, bai langileei.<br />

Amaitzeko, berriro azpimarratu<br />

zuen Lezama hobetzeko lanek<br />

izan ditzaketen okerren erantzule<br />

bakarra «kluba» zela. «Lanak<br />

aztertu eta baloratzeko gaitasuna<br />

duen jendea dugu taldean».<br />

Oharra eta bilera<br />

Soka ezin tenkatuagoa zegoen,<br />

eta hura lasaitzeko asmoz bildu<br />

ziren atzo arratsaldean zuzendaritza<br />

eta Bielsa Ibaiganeko jauregian.<br />

Ordurako zenbait komunikabidek<br />

jada kaleratu zuten Bielsak<br />

Athletic utzi zuela. Urrutiak<br />

argi utzi zion entrenatzaile argentinarrari<br />

bileran asteazkeneko<br />

agerpenean «urrunegi» joan zela.<br />

Presidentea arazoak konpontzeko<br />

gai ez dela iradoki baino gehiago<br />

egin zuela leporatu zion Urrutiak<br />

Bielsari. Ezin jakin nola hartu<br />

zuen entrenatzaileak klubeko<br />

buruak esandakoa, baina Bielsak<br />

serio utzi zuen Ibaigane bilera<br />

hasi eta hiru ordu geroago. Ez<br />

zuen adierazpenik egin, ezta zuzendaritzako<br />

kideek ere. Bai, ordea,<br />

prentsa arduradunak, eta ez<br />

zuen baieztatu Bielsa gaur Lezaman<br />

izango den.<br />

Ez da Athleticen horrelako zerbait<br />

gertatzen den aurreneko aldia.<br />

Hortxe dago 2006ko uztailean<br />

gertatutakoa. Orduan Javier Clementek<br />

kritikatu egin zituen klubak<br />

egindako fitxaketak, eta Fernando<br />

Lamikiz buru zuen zuzendaritzak<br />

kargutik kendu zuen<br />

denboraldi-aurrea hasi eta gutxira.<br />

Felix Sarriugartek ordezkatu<br />

zuen Clemente. Erabakiak giroa<br />

gaiztotu zuen erabat, are gehiago<br />

taldea denboraldia gaizki hasi ostean.<br />

Hala, Clementek taldea utzi<br />

eta bi hilabetera Lamikiz izan zen<br />

kluba utzi zuena. Dimisioa eman<br />

zuen, eta Ana Urquijo eseri zen<br />

Ibaiganeko besaulkian. Ahazteko<br />

moduko denboraldia izan zen<br />

hura Athleticentzat, taldeak azken<br />

partidan eutsi baitzion matematikoki<br />

mailari, San Mamesen<br />

Levanteri irabazita. Sasoi berean<br />

hiru entrenatzaile —Sarriugartek<br />

ez zuen sasoia amaitu, eta<br />

Jose Manuel Esnal Mane-k ordezkatu<br />

zuen— eta bi presidente izan<br />

zituen Athleticek. Inork ez du horrelakorik<br />

nahi, are gutxiago<br />

Bielsaren aginduetara talde zurigorriak<br />

eman duen jauzia kontuan<br />

hartuta. Harekin, bi final jokatu<br />

ditu taldeak —Europako Ligakoa<br />

eta Espainiako Kopakoa—,<br />

eta jokalari askok jauzia eman<br />

dute. Amaiera tristea litzateke<br />

Athleticen azken urteetako aldirik<br />

onenarentzat.<br />

Urriaren 11n hasiko da Euroliga.<br />

Hiru hilabete falta dira, hiru hilabete<br />

aurkariak aztertzen hasteko.<br />

Asko egitear badaude ere. Caja<br />

Laboral Baskoniak badaki ze aurkari<br />

izanen dituen ligaxkan, eta<br />

atariko analisian, ezin esan lasai<br />

geratu denik. Talde indartsuak<br />

egokitu baitzaizkio C multzoan.<br />

Arabarrak bigarren ontzian zeuden,<br />

eta jakina zen lehen ontziko<br />

talde indartsuren bat egokituko<br />

zitzaiola. Jarduneko txapelduna<br />

izan da hori, Olympiakos.<br />

Itxuraz, beste ontzietako aurkariek<br />

samurragoak izan behar<br />

zuten izan, baina ez da hala gertatu.<br />

Hirugarren ontzian Khimki<br />

aberatsa, Alba Berlin, Partizan<br />

Belgrad eta Istanbulgo Efes Pilsen<br />

zeuden, eta azken talde hori<br />

egokitu zaio. Laugarren ontzian<br />

aldeko izan zuen zortea Dusko<br />

Ivanovicen taldeak, Zalgiris Kaunasek<br />

Fenerbahce, Unicaja eta<br />

Lyetuvos baino apalagoa baitirudi.<br />

Ezustekoa, txarrerako, bosgarren<br />

ontziak ekarri zuen. Alemaniako<br />

Brose Basket, Esloveniako<br />

Union Olimpija, Poloniako Asseco<br />

Prokom, eta Emporio Armani<br />

Milan, Europako aberats berria.<br />

Azken talde horri egokitu zaio<br />

Baskoniari, eta horrek zailtasuna<br />

handitzen du, eta asko. Seigarren<br />

ontziko zozketak Kroaziako Cedevita<br />

Zagreb parekatu zuen Baskoniarekin.<br />

Ligaxkan multzo bakoitzeko<br />

lau onenak pasako dira Top16ra,<br />

eta Baskoniak hobe du tentuz jardutea.<br />

Fresko dago oraindik pasa<br />

den sasoian gertatutakoa, ligaxkan<br />

kanpoan geratu izana, eta<br />

egoera errepikatzea gogorra litzateke.<br />

Olympiakos, Milan eta Efes<br />

Pilsen dira C multzoko talde indartsuenak,<br />

Baskoniarekin batera.<br />

Zalgiris eta Cedevita Zagreb<br />

dira bidean geratzeko hautagaiak,<br />

baina aurreikuspenak haizeak<br />

eramaten ditu.<br />

Bi multzo Top16an<br />

<strong>2012</strong>-2013 denboraldiko Euroligak<br />

bi aldaketa garrantzitsu izango<br />

ditu. Lehena Top 16an bi multzo<br />

bakarrik egingo dira, zortzi taldekoak,<br />

eta ez lau, orain arte bezala.<br />

Partida egunekin du zerikusia bigarren<br />

aldaketak, partidak ostegun<br />

eta ostiralean jokatuko direlako.

<strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata berria 23<br />

‹ Kirola<br />

Bihurrietan<br />

bihurriena<br />

Portugaleten jokatuko dute, gaur,<br />

San Miguel ligako hirugarren estropada,<br />

eta edozein emaitza atera daiteke<br />

Eremua zeharo baldarra da, eta kaleen<br />

arteko aldea erabakigarria izango da<br />

Aitor Manterola Donostia<br />

Traineruen Kluben Elkarteko<br />

araudian jartzen du ligako klubek<br />

estropada bana antolatu behar<br />

dutela. Herri bakoitzak bere<br />

ezaugarriak dauzka, eta, zenbait<br />

lekutan, itsasoan bota daitezke<br />

estropadak. Baina beste hainbat<br />

lekutan ez; ibaian egin behar. Horixe<br />

da Portugaleteren kasua, eta<br />

gaur (18:30), San Miguel ligako kirolariek<br />

ibaian egin beharko dute<br />

arraun.<br />

Ez zaie gustatzen han ibiltzea.<br />

Eremua zeharo baldarra da, kale<br />

batzuetatik besteetara egundoko<br />

aldea egoten delako. Horregatik,<br />

kale zozketak zeresan handia izaten<br />

du. Ordezkarien bilera horretan<br />

hasten da erabakitzen zein<br />

ontzi ibiliko den ongi eta zein<br />

gaizki. Ez zukeen hala beharko,<br />

arraunlarien lan gogorrari errespetua<br />

ukatzea baita, baina erabakiak<br />

hartuta daude, eta hartuta<br />

dauden neurrian, bete egin behar.<br />

Ligako eremu bihurrienean eta<br />

ura gora emanda dela jokatuko<br />

dute estropada. Zenbat eta beranduago<br />

jokatu, ur gehiago arraunak<br />

astintzeko. Horrek esan nahi<br />

du lehen txandakoek etekin gutxi<br />

atera beharko lioketela gaurkoari.<br />

Beste bereizgarria kaleen arteko<br />

aldea da. Portugaleten, normalean,<br />

bi kale izaten dira onak, eta<br />

Kaiku eta Hondarribia, joan zen larunbatean, estropada amaituta. L. J. / ARP<br />

bi txarrak. Bi onenen artean bat<br />

hobea izaten da, eta txarrenen artean,<br />

bat txarragoa. Biharko, baldintzak<br />

eta kontuan izanik, laugarren<br />

kalea izan daiteke onena.<br />

Hirugarrenari ere etekina ateratzeko<br />

aukera egon daiteke. Beste<br />

muturrean daude aurreneko eta<br />

bigarrengo kaleak. Kaleen zozketan,<br />

kea dariela egongo dira bola<br />

txoak... eta ordezkariak.<br />

Ligako sailkapenaren arabera<br />

banatuko dituzte txandak. Aurrenekoan<br />

ariko dira lau azkenak:<br />

Pedreña, Astillero, Portugalete<br />

eta Zierbena. Bi espainiarrek zortzina<br />

puntu dituzte, Portugaletek<br />

lau dauzka, eta Zierbenak bi. Estutasunaren<br />

txanda da. Zierbenaren<br />

kasua da esanguratsuena.<br />

Aurreko asteburuan, bi estropadetan,<br />

azkena izan zen, eta premia<br />

gorria du puntu gehiago batzeko.<br />

Kale zozketan, kalerik txarrena<br />

tokatzea bakarrik falta<br />

zaio... Portugalete etxean ariko<br />

da, eta eman beharko du aurrekoan<br />

baino zerbait gehiago. Zainzain<br />

izango ditu jarraitzaileak, estropada<br />

ona gaur bertan ikusteko<br />

irrikaz. Ligaren hasieran, gaia bazuela<br />

esaten zen, eta orain, berriz,<br />

zalantzek estutu ote duten ari da<br />

zabaltzen bazterretan. Hasiera<br />

baino ez da, eta seinale txarra litzateke<br />

urduritasunak gaina hartzea.<br />

Bigarren txandan, lasaitasun<br />

handiagoa dago. Liga hasi aurretik,<br />

makina bat entrenatzailek<br />

nahi zuten txanda horretan egon,<br />

G Sailkapena<br />

SAN MIGUEL LIGA<br />

1. Kaiku 22 puntu<br />

2. Hondarribia 21 puntu<br />

3. San Juan 20 puntu<br />

4. Urdaibai 18 puntu<br />

5. Tiran 18 puntu<br />

6. San Pedro 15 puntu<br />

7. Zumaia 12 puntu<br />

8. Castro 8 puntu<br />

9. Pedreña 8 puntu<br />

10. Astillero 8 puntu<br />

11. Portugalete 4 puntu<br />

12. Zierbena 2 puntu<br />

lasaitasuna izate aldera. Laurentzako<br />

lekua bakarrik dago, ordea.<br />

Oraingoz, ligako emaitzei erreparatuz,<br />

Tiran, San Pedro, Zumaia<br />

eta Castro daude hor. Laurek erakutsi<br />

zuten aurreko asteburuan<br />

maila polita daukatela, eta itxura<br />

on hura berriz ematen saiatuko<br />

dira. Jakina, kaleen komeriak<br />

pairatzen ez dituztenek errazago<br />

izango dute.<br />

Traineru berrientzat, egokia<br />

Azkeneko txandan bilduko dira<br />

lehenengo asteburuko oilarrak:<br />

Kaiku, Hondarribia, San Juan eta<br />

Urdaibai. Eremua normala eta fidagarria<br />

balitz, ligako liderra<br />

izango zen faboritoa, baina egun<br />

batean bai eta bestean ez egiten<br />

abila denez, beste hirurak ezingo<br />

ziren baztertu. Baina eremua den<br />

bezalakoa da, eta ezin aldez aurreko<br />

iragarpenik egin. Hori bai,<br />

txandako bi azkenak dabiltzala<br />

erne, bigarren txandako onenek<br />

aurrea hartzeko arriskua ez baitute<br />

aparte izango.<br />

Azkeneko txanda horren beste<br />

bereizgarria ontzietan egongo da.<br />

Amilibia ontzigilearen azken<br />

lana zeresana ari da ematen, eta<br />

Kaikuk ez ezik, San Juanek eta<br />

Hondarribiak ere badute [baita<br />

San Pedrok ere]. Ibaian izanik estropada,<br />

azkar ibiltzeko moduan<br />

izango dira. Ikusi egin beharko da<br />

Hondarribiak erabiltzen duen<br />

edo ez, asteon jaso baitu berria.<br />

Euskotren ligara sailkatzeko lehen estropada da gaur<br />

Portugaleten ariko dira<br />

zazpi ontzi, eta<br />

horietako bat,<br />

Getaria-Tolosa,<br />

sailkatua dago jada<br />

A. Manterola Donostia<br />

Urduritasunak goia joko du gaur<br />

arratsaldean, Portugaleten<br />

(18:00). Euskotren ligan zein traineru<br />

ariko diren zehaztu gabe<br />

dago oraindik, eta TKEren barnean<br />

dagoen liga horretako arduradunek<br />

erabaki zuten sailkatze estropaden<br />

bidez erabakiko zela.<br />

Gaur da aurrenekoa, eta bihar bigarrena,<br />

Zarautzen (12:00). Erlojuaren<br />

aurka lehiatuko dira zazpi<br />

traineru: Getaria-Tolosa, Galizia,<br />

Zumaia, San Juan, Orio, Hondarribia<br />

eta Hibaika.<br />

Getaria-Tolosak lekua dauka ligan,<br />

iazko irabazlea izateagatik,<br />

eta, ondorioz, beste seien artetik<br />

aterako da falta den hirukotea. Bi<br />

egunetako puntuak batu, eta hiru<br />

onenak izango dira ligaren barruan<br />

—Getaria-Tolosaren puntuak<br />

kontuan hartu gabe—.<br />

Zalantzak dira nagusi sei klub<br />

horietan. Batzuen kasuan, norberak<br />

eman dezakeenaren inguruan;<br />

eta denen kasuan, erreferentzia<br />

zehatzik ez dutelako besteekiko.<br />

Horretan, Galizia dago<br />

baztertuen, besteetako inorekin<br />

ez delako lehiatu aurten. Gipuzkoarrek<br />

ere ez dute galiziarren berririk.<br />

Euskal Herrian, estropada<br />

batzuk jokatu dituzte, baina Gipuzkoako<br />

klubak ez dira denak<br />

batera lehiatu. Gaur bilduko dira<br />

guztiak aurrenekoz.<br />

Horregatik, ez da erraza asmatzen<br />

zein izan daitekeen faboritoa.<br />

Aurreko urteetako emaitzek<br />

ere ez dute asko balio, ia klub denetan<br />

aldaketa asko izan direlako<br />

iaztik. Asko esatea izango da, akaso,<br />

baina hutsetik hastea bezalakoa<br />

da ia denentzat. Batzuei eta<br />

besteei entzundakoan oinarrituz,<br />

Galizia indartsu etorriko da. Aurreko<br />

urteetan bezala, selekzioa<br />

osatu du Rias Baixas izenaren azpian.<br />

Inguruko onenak bildu, eta<br />

uretara. Hala izanik, ez da harrigarria<br />

faboritoen zerrendan sartzea.<br />

Gipuzkoarren kasuan, pentsa<br />

liteke Zumaia eta San Juan indartsuagoak<br />

direla, baina ezer ez da<br />

ziurra. Atzeko traineruen eta aurrekoen<br />

arteko aldea asko txikitu<br />

da, eta, nork daki, Orio eta Hibaika<br />

gai izan daitezke ezustea emateko.<br />

Hondarribiak zailxeago izan<br />

behar luke, oraintxe hasten direlako<br />

traineruan lanean, aurretik<br />

aulki mugikorrean lan handia<br />

egin ondoren. Ibaian izanik estropada,<br />

ur bareetan ariko dira, eta<br />

gizonezkoetan ez bezala, kaleen<br />

arteko alderik ez da egongo, bakarka<br />

ariko direlako.<br />

Liga gaur bertan hasiko da<br />

Getaria-Tolosa irteeran izatea ez<br />

da aparteko zerbaiten ondorio.<br />

Izan ere, gaur bertan hasiko da<br />

Euskotren liga, eta ontzi denen lanak<br />

kontuan hartuko dira lehen<br />

sailkapena osatzeko. Hortaz, ez<br />

da bakarrik sailkatze estropada<br />

izango, ligarako puntuagarria ere<br />

bai baita, biharkoa izango den bezala.

24 berria <strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata<br />

Kirola ›<br />

DLaburrak<br />

DLaburrak<br />

Federer eta Murray<br />

Wimbledoneko finalean<br />

TENISA ›Roger Federer eta<br />

Andy Murrayk jokatuko dute<br />

Wimbledoneko finala bihar.<br />

Lehenak Novak Djokovic menderatu<br />

zuen atzo (6-3, 3-6, 6-4<br />

eta 6-3); bigarrena, berriz, Jo-<br />

Wilfried Tsongari gailendu<br />

zitzaion, 6-3, 6-4, 3-6 eta 7-5.<br />

Gaur izango da emakumezkoen<br />

finala, Agnieszka Radwanska<br />

eta Serena Williamsen artekoa.<br />

Vazquez, hamabigarren<br />

entrenamenduetan<br />

MOTOZIKLISMOA›Efren Vazquez<br />

(FTR Honda) hamabigarren<br />

izan zen Alemaniako Sari<br />

Nagusiko entrenamendu saioetan,<br />

Moto3 mailan. Maverick<br />

Viñales (FTR Honda) izan zen<br />

azkarrena. Moto GP mailan,<br />

berriz, Dani Pedrosak (Honda)<br />

lortu zuen denborarik onena,<br />

eta Moto2 mailan, Pol Espargarok<br />

(Kalex).<br />

Hamilton azkarrena<br />

Silverstoneko saioetan<br />

FORMULA›Lewis Hamilton<br />

(McLaren) izan zen azkarrena<br />

atzoko entrenamendu saioetan,<br />

Britainia Handiko Sari<br />

Nagusian. Euripean, ingelesa<br />

izan zen onena, Kamui Kobayashi<br />

(Sauber) eta Michael<br />

Schumacherren (Mercedes)<br />

aurretik. Lehen saioan, Romain<br />

Grosjean (Renault) izan zen<br />

nagusi, eguneko laugarren denbora<br />

lortuta.<br />

Oinatz Bengoetxea, pilota jotzear, atzean Juan Martinez de Irujo duela. FERNANDO DIAZ / EFE<br />

Ordu eta toki berean<br />

Bengoetxea VI.ak<br />

eta Martinez de Irujok<br />

lau t’erdiko San Fermin<br />

torneoko finala<br />

jokatuko dute gaur<br />

Imanol Magro Bilbo<br />

Pilotazale askoren ustez, urteko<br />

jaialdirik politena da San Fermin<br />

eguneko eguerdikoa. Garai bateko<br />

ordutegia (11:30, ETB1) mantentzen<br />

duen garrantzizko bakarra<br />

da, eta bide batez, udari hasiera<br />

ematen diona. Labrit goraino<br />

betetzen da, eta urteko laugarren<br />

txapela egoten da jokoan. Gaur<br />

Juan Martinez de Irujo eta Oinatz<br />

Bengoetxea ariko dira elkarren<br />

aurka lau t’erdiko San Fermin torneoko<br />

finalean. Nafarroako kaiolakoa<br />

ez da titulu ofiziala, baina pilotariek<br />

asko estimatzen dute.<br />

Bi aurrelariek uztailaren 7ko<br />

eguerdian Labriten hitzordua<br />

egiten duten hirugarren urtea da.<br />

2010ean Irujok 22-8 irabazi zuen;<br />

iaz, aldiz, Bengoetxea VI.ak ordaina<br />

hartu zion (22-10). Dena den, elkarren<br />

aurkako azken lau t’erdiko<br />

partida 2011ko txapelketa nagusian<br />

izan zen, eta Irujok 22-17<br />

irabazi zuen. Sanferminetan jende<br />

askok urtez urterako hitzordua<br />

egiten du, ‘hurrengo urtean,<br />

ordu eta toki berean’, eta badirudi<br />

biek ohitura hartu dutela. Bai<br />

behintzat euren enpresetako finaletan<br />

erakutsitako maila ikusita,<br />

biek ala biek oso maila onean<br />

jokatu zutelako.<br />

Bengoetxeak eman zuen ezustekoa,<br />

Olaizola II.a kanporatu baitzuen<br />

(22-18). Azken bi urteetan<br />

Goizuetakoak ez zuen San Fermin<br />

torneoa jokatu. Finalerdian,<br />

0-7 galtzen hasi ondoren, Bengoetxeak<br />

12-0ko partziala lortu zuen.<br />

Partida freskoago bukatu zuen<br />

eta azken txanpan errematean asmatu<br />

zuelako irabazi zion. Aurretik,<br />

enpresako finalerdian, 22-7<br />

irabazi zion Arretxe II.ari.<br />

Irujo, berriz, bi erakustaldi<br />

emanda sailkatu da finalerako.<br />

22-7 irabazi zion Idoateri lehenbizi,<br />

eta 22-5 Barriolari gero. Azken<br />

partida horretan hamasei tanto<br />

egin zituen jarraian, eta ia guztietan<br />

sake-errematea bilatu zuen.<br />

Binakakoa, arratsaldean<br />

Gaur ere, baina arratsaldean<br />

(18:00, Nitro), binakako San Fermin<br />

torneoa hasiko da. Olaizola<br />

II.ak eta Apraizek, Titin III.a eta<br />

Barriolaren aurka jokatuko dute.<br />

Atzelari gernikarra izan da feriako<br />

ustekabeko handiena. Partidako<br />

galtzaileek Bengoetxea VI.a<br />

eta Begino multzoko hirugarren<br />

bikotearen aurka jokatuko dute<br />

bihar.<br />

Zazpi euskal kirolari ariko<br />

dira Paralinpiar Jokoetan<br />

PARALINPIKOAK›Euskal Herriko<br />

zazpi kirolari ariko dira Londresko<br />

Paralinpiar Jokoetan:<br />

Richard Oribe eta Ander Romarate,<br />

igeriketan; Asier Garcia,<br />

saskibaloian; Aitor Oroza, txirrindularitzan;<br />

Edorta de Anta,<br />

arraunean; Laura Garcia, judoan;<br />

eta Mari Carmen Rubio,<br />

arku-tiroan. Paralinpiar Jokoak<br />

abuztuaren 29an hasiko dira,<br />

eta irailaren 9an amaitu.<br />

Euskadiko selekzioak<br />

86-74 irabazi dio Senegali<br />

SASKIBALOIA ›Euskadiko<br />

selekzioak 86-74 irabazi zion<br />

atzo Senegali, Azpeitian<br />

(Gipuzkoa). jokatutako lagunartekoan.<br />

Bi taldeek beste<br />

partida bat jokatuko dute bihar<br />

elkarren aurka. Gernika-Lumon<br />

izango da (Bizkaia), arratsaldeko<br />

zazpietan.<br />

Tourra ikusteko autobus<br />

bat antolatu du ESAITek<br />

TXIRRINDULARITZA›Frantziako<br />

Tourra ikustera joateko autobus<br />

bat antolatu du ESAITek.<br />

Bidaia bi etapa ikusteko izango<br />

da: uztailaren 18koa Peyresourden,<br />

eta 19koa Peyreguden.<br />

Izena emateko, uztailaren 13a<br />

baino lehen deitu behar da,<br />

656-711275 telefono zenbakira.<br />

Oñatiko Markel Irizar, Aitor Garmendia<br />

eta Jon Odriozola<br />

peñek ere autobusa antolatuko<br />

dute, ibilbide berberarekin.

D Ekitaldiak<br />

<strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata berria 25<br />

‹Agenda<br />

Zure ekitaldia <strong>BERRIA</strong>n agertzea nahi baduzu: www.berria.info/zerbitzuak/agenda/bidali/<br />

Musika<br />

pAngelu. Damba. Gaur,<br />

22:00etan, La Barren.<br />

pAmoroto. Governors, Egurra<br />

eta Kitto, Trikizio. Gaur,<br />

22:30ean, plazan.<br />

pBaigorri. Gogotik. Gaur,<br />

21:00etan, elizan.<br />

pBalmaseda. Folk & Fire. Bihar,<br />

12:30ean, Boinas La Encartadan.<br />

pBarakaldo. Thanks to Losers,<br />

Silly Sally, Bonustrack. Gaur,<br />

21:30ean, Edaskan.<br />

pBilbo. Beatriz Setien, Kymyz,<br />

Moon: Dos, Opus Glory Ignominia,<br />

Marta Sainz & Mariah Mary<br />

Motto, Jose Luis Espejo, Bathory,<br />

Esmer Di, Lana DL Rey.<br />

Gaur, 20:00etan, L´monon.<br />

pBilbo. Bullets of Misery, Ze<br />

Esatek! Gaur, 22:30ean, San<br />

Kristobal plazan.<br />

pBilbo. Enkore, Matxura, Hesian.<br />

Gaur, 23:00etan, Errekalde<br />

auzoko plazan.<br />

pBurgelu. Ahots-Argiak abesbatzaren<br />

kontzertua. Bihar,<br />

13:00etan, San Esteban elizan.<br />

pBusturia. Ze Esatek! Gaur,<br />

22:00etan, San Kristobal plazan.<br />

pDonostia. Txistularien alardea.<br />

Bihar, 12:00etan, Gipuzkoa<br />

plazan.<br />

pEibar. Luhartz erromeria.<br />

Gaur, 24:45ean, Amañan.<br />

pErrenteria. Altensteig herriko<br />

Cristophorus Kinder und Jungendchor<br />

abesbatza eta Orereta<br />

Txiki, Orereta eta Oinarri<br />

abesbatzak. Bihar, 19:00etan,<br />

Fatimako Andra Mari elizan.<br />

pEtxebarri. II. Maketa Lehiaketako<br />

finala. Etxebarri Rocks<br />

<strong>2012</strong>. Gaur, 20:30ean, Zintururi<br />

plazan.<br />

pGasteiz.Paloma Berganza<br />

Trio. Gaur, 20:00etan, Santa<br />

Maria katedralean.<br />

pGasteiz.MadriGras eta 3 Notas<br />

Project. Gaur, 20:30ean,<br />

Aihotz plazan.<br />

pGasteiz.Groovin´Affair. Bihar,<br />

20:00etan, Erdizkan.<br />

pGernika-Lumo. Miguel Marin<br />

Cruzen gitarra kontzertua. Gaur,<br />

20:30ean, Elai-Alai aretoan.<br />

pGetxo. Juan de Diego tronpeta<br />

jotzailea, Trakas taldearekin: Erbestea<br />

proiektu berria. Bihar,<br />

19:00etan, Algorta geltokiko<br />

plazan.<br />

pHendaia. Imuntzo eta Beloki.<br />

Gaur, 22:00etan, Errepublika<br />

plazan.<br />

pPortugalete. Trio de Jazz Carlos<br />

Velasco. Gaur, 21:00etan,<br />

Santa Klara Kulturtegiko anfiteatroan.<br />

pSara. Gari, Botibol & Band,<br />

Belako, Elorn. Gaur, 16:30ean, liburutegiko<br />

parkean.<br />

pZumaia. Leok´k. Gaur,<br />

22:30ean, beheko plazan.<br />

Antzerkia<br />

pBilbo. Bellverren ProtAgonizo.<br />

Gaur eta bihar, 20:00etan, Pabiloi<br />

6an. Denboraldiko azken<br />

antzelana.<br />

pDonostia. Joan zaretenoi,<br />

adio Asier Zabaletaren antzerki-dantzaren<br />

lan berria. Gaur,<br />

20:00etan, Pasealeku Berrian,<br />

Oteizaren eskulturan.<br />

Bertsolaritza<br />

pAmoroto. Bertso saioa. Bihar,<br />

18:00etan .<br />

pAraia. Bertso poteoa eta bazkaria.<br />

Bihar, 13:00etan .<br />

pLesaka. Julio Soto, Maialen<br />

Lujanbio, Xabier Silveira, Andoni<br />

Egaña. Gaur, 19:00etan, plazan.<br />

pSoraluze. Bertso bazkaria.<br />

Bihar, 14:30ean .<br />

pZaldibar. Balkoitik balkoira.<br />

Bihar, 18:00etan.<br />

pZumarraga. Bertso afaria.<br />

Bihar, 21:00etan.<br />

Dantza<br />

pArrigorriaga. Dantza erakustaldia.<br />

Gaur, 19:00etan, Abusuko<br />

pilotalekuan.<br />

pBasusarri. Biez Bat. Patxi eta<br />

Konpania. Gaur, 18:30ean, plazan.<br />

pBidarte. Biez bat. Patxi eta<br />

Konpania. Bihar, 12:00etan, plazan.<br />

pBilbo. Dantzaldia Pergola orkestrarekin.<br />

Gaur, 18:30ean, Levante<br />

plazan.<br />

pBilbo. Dantzaldia Galea orkrestarekin.<br />

Gaur, 18:30ean, La<br />

Casilla kioskoan.<br />

Ikastaroak<br />

pDonostia. Haurrentzako paper-toleseko<br />

tailerra. Gaur,<br />

12:00etan, Fnacen.<br />

Ikus-entzun<br />

pAstigarraga. Lakuko etxea<br />

film laburra eta Urte berri on,<br />

amona. Bihar, 22:30ean, Foru<br />

plazan.<br />

pDonostia. Haur zinema:<br />

Cómo entrenar a tu dragón.<br />

Gaur, 17:00etan, Aieteko Kultur<br />

Etxean.<br />

pHondarribia. Gazta zati bat<br />

dokumentala. Gaur, 20:00etan,<br />

Itsas Etxea auditoriumean.<br />

pMarkina-Xemein. Gerra zibila<br />

jendea da hila. Gaur, 10:30ean,<br />

Xemeingo parrokiaren aurrean.<br />

pOñati. Dexter magoa. Bihar,<br />

19:30ean, Antton tabernan.<br />

Bestelakoak<br />

pLekuine. Intxaurmendi kantuz!<br />

ikuskizuna. Parte hartzaileak:<br />

Nahia Sasco, Odei Barroso<br />

eta Xumai Murua bertsolariak,<br />

Kantuz dantzaldia eta Buuzbu<br />

musika taldea. Gaur, 18:00etan,<br />

plazan.<br />

Ultraqans taldeko kideak. <strong>BERRIA</strong><br />

Estilo guztietako doinuak<br />

Ganbara, Biella Nuei<br />

& Javier Paxariño, Esne<br />

Beltza eta Ultraqans<br />

taldeek joko dute gaur,<br />

22:00etan, Sopuertan<br />

Erredakzioa<br />

Gaur da Mendebala jaialdiaren<br />

bigarren eguna, eta estilo guztietako<br />

doinuak izango dira entzungai,<br />

lau talderen eskutik. Ganbara<br />

80ko eta 90eko hamarkadetako<br />

euskal folkaren erreferentzia taldea<br />

izan zen. Herri tresnak eta<br />

elektrikoak uztartzen ditu, eta<br />

Erredakzioa<br />

abestiak beste ikuspegi batzuekin<br />

interpretatzea da haren helburua.<br />

Esne Beltza da Euskal Herriko<br />

bigarren taldea. Kolore nahasketa<br />

bat dela esan daiteke,<br />

bere lanetan hip hopa, reggae,<br />

soula, rocka, folka eta kunbia ere<br />

tartekatzen dituelako. Musikariek<br />

bisitatu duten herrialde bakoitzetik<br />

tokian tokiko ezaugarriak<br />

hartzen dituzte.<br />

Aragoitik datoz Biella Nuei eta<br />

Javier Paxariño. Oyendo crecer la<br />

hierba lana aurkeztuko dute. Lan<br />

hori melodiak eta ohiturak<br />

berreskuratzeko egitasmo bat da,<br />

naturarekin bat datorrena.<br />

Javier Paxariñoren presentziak<br />

ideia horiek indartuko ditu;<br />

haren musikak beste garai eta<br />

leku batzuetako aromak ditu.<br />

Ultraqans Galiziako taldeak folk,<br />

punk, rock, ska, jazz eta funk<br />

erritmoak biltzen ditu. Musika<br />

indartsua eta erritmo bizibizia<br />

eskaintzen ditu, eta musika<br />

tradizionala agertokietara eramatearekin<br />

konprometituak<br />

daude.<br />

MENDEBALA JAIALDIA<br />

pNoiz. Gaur, 22:00etan.<br />

pNon. Sopuertan (Bizkaia).<br />

pZer. Ganbara, Biella Nuei & Javier<br />

Paxariño, Esne Beltza eta<br />

Ultraqans.<br />

Luisa Sobral abeslaria Elorrion<br />

Kontzertua<br />

emango du abeslari<br />

portugaldarrak gaur,<br />

22:30ean, Elorrioko<br />

Tola jauregian<br />

Luisa Sobral, abeslari portugaldarra. <strong>BERRIA</strong><br />

Billy Holliday, Ella Fitzgerald,<br />

Bjork eta Chet Bakerrekin alderatu<br />

izan dute Sobral. Portzelanazko<br />

ahotsak guztiak ere. Sobralek<br />

konposizio xumeak egiten ditu;<br />

ahotsa, gitarra, arkatza eta papera<br />

besterik ez du behar unibertso<br />

musikal bat osatzeko. Horrelaxe<br />

sortu zuen The cherry on my cake,<br />

lehen diskoa. Ingelesez eta portugesez<br />

idatziriko hamahiru abestik<br />

osatzen dute. Haren musika<br />

poparen eta jazzaren artean dago,<br />

eta abestietan poesia ere sartzen<br />

du: «Iruditzen zait jazzean garrantzi<br />

handiagoa dutela melodiek<br />

eta harmoniak eta hitzez<br />

ahazten direla». Frantziako zinema,<br />

Paris, New York eta Lisboa<br />

ditu, besteak beste, inspirazio iturri.<br />

«Irudiz beteriko musika» sortzen<br />

du, 50eko hamarkadako estiloari<br />

jarraituz.<br />

Hamabi urterekin murgildu<br />

zen musikaren munduan, eta<br />

Berkleeko musika eskolan egin<br />

zituen ikasketak, Bostonen. Han<br />

egindako lau urteetan, Jazz abestirik<br />

onena abesteko aukeratu zuten,<br />

2008ko Malibu Music Awardsen.<br />

Hollywood Music Awardsetan,<br />

berriz, jazz artistarik onena<br />

izen<strong>datu</strong> zuten. Bostonen ikasketak<br />

amaitu zituenean, New Yorkera<br />

joan zen, eta han gehiago garatu<br />

zuen bere nortasuna. Sobral<br />

ez da bakarrik aritzen agertokian:<br />

berarekin izango dira Joao<br />

Hasselberg (kontrabaxua), Carlos<br />

Miguel (bateria) eta Felipe<br />

Melo (pianoa).<br />

LUISA SOBRAL<br />

pNoiz. Gaur, 22:30ean.<br />

pNon. Tola jauregian, Elorrion<br />

(Bizkaia).

26 berria <strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata<br />

Agenda ›<br />

b<br />

Eguraldia<br />

JON ALBISU<br />

Gaur<br />

p<br />

Bakio 15/24<br />

p<br />

Bilbo 15/24<br />

p<br />

Balmaseda 13/25<br />

p<br />

Amurrio 13/25<br />

Giro nahasia<br />

eta mendebala<br />

pZerua.Ipar isurialdean eta<br />

mendialdean,zeru hodeitsua<br />

izango da,eta zaparradak<br />

botako ditu.Barnealdean,euri<br />

gutxiago egingo du.<br />

Iruñerritik Erriberara,ostarteak<br />

irekiko dira.Arratsaldean,hodeiak<br />

ugarituko dira,<br />

eta eguneko azken orduetan,<br />

Pirinioetan,ekaitzak joko du.<br />

t°<br />

p<br />

Eibar 14/27<br />

p<br />

Arrasate 13/27<br />

p p<br />

Gasteiz 12/26<br />

Agurain 12/27<br />

p<br />

Guardia 13/28<br />

p<br />

Donostia 15/25<br />

p<br />

Leitza 12/26<br />

pHaizea. Mendebaldekoa.<br />

pTenperatura. Gora. Beroenak,<br />

ipar partean eta mendialdean,<br />

20 eta 25 gradu<br />

artekoak izango dira; barnealdean,<br />

berriz, 22 eta 34 gradu<br />

artean ibiliko dira.<br />

Joera<br />

Astelehena, 9 Asteartea, 10 Asteazkena, 11<br />

p<br />

Baiona 15/25<br />

p<br />

Iruñea 14/27<br />

p<br />

Tafalla 14/28<br />

p<br />

Maule 15/27<br />

p<br />

Donibane Garazi 15/27<br />

p<br />

Tutera 17/28<br />

t° t° t°<br />

p<br />

Abaurregaina 10/25<br />

Bihar<br />

t°<br />

Ipar-mendebala eta hotzago<br />

pZerua. Egunsentian, lanbroa<br />

eta behe lainoa izango dira betiko<br />

lekuetan. Ipar partean eta<br />

mendialdean, ostarteak irekiko<br />

dira, baina zeru hodeitsua izango<br />

da. Barnealdean, eguraldi<br />

egonkorragoa izango da; Errioxan<br />

eta Iruñerritik Erriberara, ostarteak<br />

zabalduko dira.<br />

pHaizea. Ipar-mendebaldeko<br />

haizea ibiliko da.<br />

pTenperatura. Behera. Eguneko<br />

tenperatura beroenak,<br />

ipar partean eta mendialdean,<br />

17 eta 22 gradu artekoak izango<br />

dira; barnealdean, berriz, 18 eta<br />

29 gradu artean ibiliko dira.<br />

Itsasoa<br />

pItsasoko egoera. Mendebaldeko<br />

haizea ibiliko da, 2-3ko indarrekoa,<br />

eta itsaskirria eragingo<br />

du; ipar partean, 4ko ufadekin,<br />

itsaskiko guneak izango<br />

dira. Nahiko gaizki ikusiko da.<br />

pOlatuak. Metro bat artekoak.<br />

Itsasaldiak ORDUA METROAK<br />

Itsasbehera 01:43 0,67<br />

Itsasgora 08:02 4,04<br />

Itsasbehera 13:57 0,89<br />

Itsasgora 20:17 4,31<br />

Isobara mapa<br />

Eguzkia S0RTU GORDE<br />

Ilargia<br />

Ilbehera<br />

Ilberri<br />

Ilgora<br />

Ilbete<br />

06:52 21:47<br />

EGUNA<br />

Uztailaren 11, asteazkena<br />

Uztailaren 19a, osteguna<br />

Uztailaren 26a, osteguna<br />

Abuztuaren 2a, osteguna<br />

b Hitz jokoak BAGABIGA<br />

G Hitz gezidunak<br />

p Lapurdi Itsasegiko hiria<br />

G Sudokua<br />

p<br />

Sakonera<br />

Naukazu<br />

Aske<br />

Bada<br />

Lasaiak<br />

(Errep) Begi<br />

distira<br />

Egile<br />

atzizkia<br />

Gipuzkoako<br />

herria<br />

Futbol<br />

tanto<br />

Gorrotoa<br />

Izurrak<br />

Azkena eta<br />

lehena<br />

Leku<br />

Lerde<br />

Ageriko<br />

Estirak<br />

Alemaniar<br />

Lehen<br />

pertsona<br />

Bazter<br />

Ipar., egarri<br />

handi<br />

Rutenioa<br />

Ardi, hitz<br />

elkarketan<br />

Bokala<br />

Bi pare<br />

Hots<br />

handiko<br />

Ipar.,<br />

aitona<br />

Makurra<br />

Trebeak<br />

Izugarri<br />

Bururatu<br />

Guztiz<br />

larritua<br />

Bizi<br />

Ate, hitz<br />

elkarketan<br />

Kanpo<br />

Partitiboaren<br />

atzizki<br />

50<br />

Iodoa<br />

Buztanak<br />

Garbi<br />

Suari dario<br />

Gauero ohi<br />

dugu<br />

Bokala<br />

Lehen<br />

bokala<br />

... egin, guztiz<br />

ase<br />

Momentuak<br />

2 5 3<br />

3 9<br />

3 6 2 7 8<br />

4<br />

8 5 1 2<br />

2<br />

1 9 6 2 8<br />

7 1<br />

5 9 4<br />

G Goitibehera<br />

1<br />

2<br />

3<br />

4<br />

5<br />

6<br />

7<br />

8<br />

9<br />

Goiti eta beheiti letra bat gutxiago edo<br />

gehiago du asmatu beharreko hitzak.<br />

1. Jakituna. 2. Animalien ilea. 3. Belgikako<br />

hiria eta ibai portua. 4. Izotza, horma. 5.<br />

Biharamun. 6. Aske, lokabe. 7. Gertaera<br />

baten ohiko bilakaera adierazten duen epe<br />

luzerako mugimendua. 8. Zintzarria.<br />

9. Portaera, jokabidea.<br />

9x9-ko laukian hutsik<br />

dauden gelaxkak bete<br />

behar dituzu, 1etik 9ra<br />

bitarteko zenbakiak<br />

idatziz, eta kontuan izanik<br />

zenbaki bakar bat ere ez<br />

dela bi aldiz azaltzen<br />

errenkada eta zutabe<br />

berean, ezta dagokion<br />

3x3-ko laukian ere.<br />

GAtzoko erantzunak<br />

5 9 4 6 3 2 7 8 1<br />

8 1 3 9 7 4 6 2 5<br />

2 7 6 5 1 8 9 3 4<br />

6 2 9 3 8 5 1 4 7<br />

4 3 8 1 9 7 5 6 2<br />

1 5 7 2 4 6 3 9 8<br />

9 8 2 7 6 1 4 5 3<br />

3 4 1 8 5 9 2 7 6<br />

7 6 5 4 2 3 8 1 9<br />

Goitibehera: 1. Hildako.<br />

2. Hodiak. 3. Idaho.<br />

4. Adio. 5. Aio. 6. Azio.<br />

7. Aizto. 8. Ontzia.<br />

9. Antzoki.

<strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata berria 27<br />

‹ Agenda<br />

1 Aretoak<br />

Araba<br />

GASTEIZ<br />

DYELMO BOULEVARD<br />

Boulevard merkataritza gunea (902-221622). Ikuslearen eguna: osteguna.<br />

Los vengadores 15:30<br />

Men in black 3 18:00 20:15 22:30 00:45<br />

The Amazing Spider-Man 15:30 17:35 18:15 20:15 21:00<br />

23:00 23:45<br />

17:00<br />

Project X<br />

Blancanieves y la leyenda ... 19:00 21:3000:00<br />

The Amazing Spider-Man 3D 16:15 19:00 21:45 00:30<br />

Ice Age 4 3D 16:00 20:00 22:0000:00<br />

18:00<br />

Tengo ganas de ti 17:30 18:30 20:00 21:30<br />

22:30<br />

Los juegos del hambre 15:30<br />

Intocable 00:10<br />

Ice Age 4 15:30 16:30 17:30 18:30 19:30<br />

20:30 21:30 22:30 23:30 00:30<br />

DFLORIDA<br />

San Prudentzio, 22 (945-231940). Ikuslearen eguna: asteazkena.<br />

The Amazing Spider-Man 3D 16:15 17:45 19:15 20:45 22:15<br />

23:45<br />

15:30 The Amazing Spider-Man 2D 17:00 18:30 20:00 21:30<br />

23:00 00:30<br />

15:30 16:30 Ice Age 4 3D 18:30 18:30 19:30<br />

20:30 21:30 22:30 23:30 00:30<br />

16:45 19:15 21:45 00:15<br />

Tengo ganas de ti<br />

El enigma del cuervo 18:05 20:20 22:35 00:55<br />

MS1: Máxima seguridad 16:05 18:05<br />

Men in black 3 2D 20:05 22:20<br />

Project X 00:40<br />

Los cachorros y el código ... 15:30<br />

Intocable 17:25<br />

Blancanieves y la leyenda ... 19:35 22:10 00:45<br />

Los vengadores 15:30<br />

BASAURI<br />

DIBAIGANE<br />

Ez dago emanaldirik.<br />

DSOCIAL ANTZOKIA<br />

Moonrise Kingdom 17:30 20:00<br />

DBERMEO.Nestor Basterretxea.<br />

Men in black 3 16:30 19:00 21:30<br />

Ice Age 4 12:00 17:30 20:00 22:30<br />

Los cahorros y el código de ... 12:00 17:30<br />

Las chicas de la sexta planta 20:00 22:30<br />

Los vengadores 12:00 17:30<br />

Ellas 20:00 22:30<br />

Muppets 12:00<br />

La delicadeza 18:00 20:15 22:30<br />

Siempre feliz 18:00 20:15 22:30<br />

Sueño y silencio 18:00 20:15 22:30<br />

Moonrise Kingdom 12:00 18:00 20:15 22:30<br />

DGURIDI<br />

San Prudentzio, 6 (945-231940). Ikuslearen eguna: asteazkena.<br />

The Amazing Spider-Man 3D 18:00 20:30<br />

Las nieves del Kilimanjaro 18:00 20:15 22:30<br />

Men in black 3 17:30<br />

La suerte den tus manos 20:15 22:30<br />

El profesor Lazhar 18:00 20:15 22:30<br />

Blancanieves y la leyenda del ... 17:30 20:00 22:30<br />

Tengo ganas de ti 17:30 20:00 22:30<br />

The Amazing Spider-Man 17:00 19:45 22:30<br />

DYELMO GORBEIA 3D<br />

Gorbeia merkataritza gunea (945-460623). Ikuslearen eguna: asteazkena.<br />

The Amazing Spider-Man 15:45 17:00 18:30 19:45 21:15<br />

22:3000:00<br />

The Amazing Spider-Man 3D 16:15 17:45 19:00 20:30 21:45<br />

23:15 00:30<br />

Ice Age 4 16:15 18:15 20:15 22:15 00:15<br />

Ice Age 4 3D 15:30 17:15 19:15 21:15 23:15<br />

El enigma del cuervo 19:00 21:3000:00<br />

Tengo ganas de ti 17:15 19:45 22:15 00:45<br />

MS1: Máxima Seguridad 22:20 00:20<br />

Blancanieves y la leyenda del ... 20:00 22:30<br />

Sombras tenebrosas 17:50<br />

Men in black 3 15:00 18:00<br />

Intocable 20:10<br />

Los vengadores 15:30<br />

Don Gato y su pandilla 16:00<br />

Lorax 15:30<br />

Bizkaia<br />

BILBO<br />

DCOLISEO CINESA ZUBIARTE<br />

Blancanieves y la leyenda del ... 16:00 22:00 00:45<br />

The Amazing Spider-Man 16:20 22:00 00:50<br />

18:30 19:10<br />

The Amazing Spider-Man 17:00 20:00 23:00<br />

3D<br />

Ice Age 4 17:00 18:00 20:00<br />

16:00 18:30<br />

22:0000:00<br />

19:00 Ice Age 4 3D 21:00 23:00 01:00<br />

El enigma del cuervo 16:00 18:15 20:30 22:45 01:00<br />

Men in black 3 16:00 20:30 22:45<br />

Project X 01:00<br />

Tengo ganas de ti 16:30 19:15 22:00 00:45<br />

DGOLEM ALHONDIGA<br />

La delicadeza 17:15 20:00 22:30<br />

Siempre feliz 16:30 18:30 20:30 22:30<br />

The Amazing Spiderman 17:00 19:45 22:30<br />

Tengo ganas de ti 17:15 20:00 22:30<br />

Ellas 20:00 22:30<br />

Ice Age 4 3D 20:30 22:30<br />

Moonrise Kingdom 16:30 18:30 20:30<br />

Inmaduros 22:30<br />

Las chicas de la sexta planta 17:30<br />

Ice Age 4 16:30 18:30<br />

The french kissers 20:00<br />

Drive 22:30<br />

El futuro 17:00<br />

DMULTICINES<br />

Eskutza kalea, 13 (94-4310310). Ikuslearen eguna: astelehena.<br />

La suerte en tus manos 17:30<br />

El mundo es nuestro 20:00 22:15<br />

Slovenka (JBA) 17:30 19:45 22:15<br />

Inmaduros 17:30<br />

Intocable 17:30 20:00 22:15<br />

La delicadeza 17:30 19:45 22:15<br />

Hysteria 20:00 22:15<br />

Profesor Lazhar 17:30 20:00 22:15<br />

Moonrise Kingdom 17:30 19:45 22:15<br />

BARAKALDO<br />

DCOLISEO CINESA MAX OCIO<br />

Kareaga kalea z/g (94-4310310). Ikuslearen eguna: astelehena.<br />

The Amazing Spiderman 3D 17:00 20:00 23:00 00:50<br />

Inmaduros 16:00<br />

Los cachorros y el código de ... 16:00<br />

The Amazing Spiderman 16:20 18:00 19:10 21:00 22:00<br />

00:00<br />

16:00 Ice Age 4 17:00 18:00 19:00 20:00<br />

22:0000:00<br />

16:30 18:00 Tengo ganas de ti 19:15 20:45 22:00<br />

23:30 00:45<br />

16:30 18:30 Ice Age 4 3D 20:45 22:45 00:45<br />

Los vengadores 16:00<br />

Los juegos del hambre 18:30<br />

Cuando te encuentre 22:45 01:00<br />

MS1: Máxima Seguridad 16:00 18:15 20:30 22:45 01:00<br />

Men in black 3 3D 16:45<br />

Sácame del paraíso 19:00 22:45 01:00<br />

Men in black 3 16:00 19:00 22:45 01:00<br />

Intocable 22:45<br />

Project X 01:00<br />

Blancanieves y la leyenda del ... 16:00 19:00 22:00 01:00<br />

Acto de valor 16:00 22:45<br />

Sombras tenebrosas 18:15 20:30<br />

El mundo es nuestro 01:00<br />

El enigma de cuervo 16:00 18:15 20:30 22:45 01:00<br />

DYELMO MEGAPARK<br />

Erribera etorbidea z/g (94-4181672). Ikuslearen eguna: astelehena.<br />

Ice Age 4 2D 16:00 18:00 20:00 22:0000:00<br />

DDURANGO.Zugaza.<br />

The Amazing Spider-Man 2D 17:00<br />

The Amazing Spider-Man 3D 19:45 22:30<br />

DGALDAKAO.Torrezabal.<br />

The Amazing Spider-Man 3D 19:30 22:30<br />

DGERNIKA.Lizeo antzokia.<br />

Moonrise Kingdom 19:00 22:00<br />

GETXO<br />

D GETXO ZINEMAK<br />

Arriluze z/g (94-4310310). Ikuslearen eguna: asteazkena.<br />

Las nieves del Kilimanjaro 16:00 18:00<br />

Blancanieves y la leyenda ... 20:00 22:30 00:30<br />

Inmaduros 16:10 18:15<br />

Hysteria 20:30 22:30<br />

Ice Age 4 2D 16:30 18:30 20:30 22:30 00:30<br />

The Amazing 16:20 19:00 22:00 00:30<br />

Spider-Man<br />

La delicadeza 16:00 20:20 22:30 00:30<br />

18:10<br />

Tengo ganas de 16:30 19:15 22:00 00:30<br />

ti<br />

LEIOA<br />

DCINESA ARTEA<br />

Artea merkataritza gunea (902-333 231). Ikuslearen eguna: asteazkena.<br />

Men in black 3 16:00<br />

The Amazing Spider-Man 16:20 18:00 19:10 21:00 22:00<br />

00:00<br />

The Amazing Spider-Man 3D 17:00 20:00 23:00 00:50<br />

Ice Age 4 16:00 18:00 20:00 22:0000:00<br />

Ice Age 4 3D 16:30 18:30 20:30 22:30 00:30<br />

Blancanieves y la leyenda ... 19:00 22:15<br />

Los cachorros y el código de ... 16:15<br />

El enigma del cuervo 16:00 18:15 20:30 22:45<br />

Cuando te encuentre 00:50<br />

La delicadeza 16:00 18:15 20:30 22:45 01:00<br />

Tengo ganas de ti 16:30 19:15 22:00 00:45<br />

Intocable 01:00<br />

DKULTUR LEIOA<br />

Ez dago emanaldirik.<br />

DLEKEITIO.Ikusgarri.<br />

Las nieves del Kilimanjaro 18:00 20:00<br />

DMUNGIA.Torrebillela. Ez dago emanaldirik.<br />

DMUSKIZ.Meatzari aretoa. Ez dago emanaldirik.<br />

DONDARROA. Bine Onera.<br />

The Amazing Spider-Man 3D 19:00 22:00<br />

PORTUGALETE<br />

DBALLONTI<br />

The Amazing Spider-Man 17:00 19:45 22:30<br />

The Amazing Spider-Man 3D 16:30 19:15 22:00<br />

Ice Age 4 16:15 18:15 20:10 22:00<br />

Tengo ganas 16:45 19:30 22:10<br />

de ti<br />

Men in black 3 16:00 20:10 22:15<br />

18:00<br />

MS1: Máxima Seguridad 18:30 20:25<br />

Blancanieves y la leyenda 16:00 22:20<br />

del ...<br />

SANTURTZI<br />

DSERANTES<br />

The Amazing Spider-Man 3D 17:15 19:45 22:15<br />

Ice Age 4 3D 17:30 20:00 22:30<br />

Acto de valor 17:30 20:00 22:30<br />

DZALLA. Zalla zinema.<br />

The Amazing Spider-Man 19:30 22:30<br />

Gipuzkoa<br />

DONOSTIA<br />

DANTIGUO BERRI<br />

The Amazing Spider-Man 3D 17:00 19:45 22:30<br />

The Amazing Spider-Man 2D 16:45 19:15 19:30 22:00 22:15<br />

Ice Age 4 3D 17:15<br />

Tengo ganas de ti 17:15 20:00 22:30<br />

El enigma del cuervo 20:45 22:45<br />

Ice Age 4 2D 16:45 18:45 20:45 22:45<br />

Sácame del paraíso 17:00<br />

Blancanieves y la leyenda del ... 19:30 22:15<br />

La delicadeza 17:15 20:00 22:30<br />

DLA BRETXA<br />

The Amazing Spider-Man 3D 16:15 19:00 22:00<br />

Tengo ganas de ti 17:00 19:30 22:00 22:30<br />

The Amazing Spider-Man 17:00 19:45 22:30<br />

Ice Age 4 3D 16:20 18:30 20:30 22:30<br />

Dylan Dog: Los muertos de la noche 16:00<br />

El enigma del cuervo 18:15 20:30 22:45<br />

Ice Age 4 16:00 18:00 20:00 22:00<br />

Project X 16:15<br />

La sombra de la traición 18:00 20:00 22:15<br />

Acto de valor 16:15<br />

MS1: Máxima Seguridad 18:15 20:30 22:45<br />

Blancanieves y la leyenda del ... 17:15 19:45<br />

DPRINCIPE<br />

El profesor Lazhar 17:00<br />

Inmaduros 19:30 22:00<br />

La cueva de los sueños olvidados 3D 17:30 22:00<br />

Las nieves del Kilimanjaro 19:45<br />

Siempre feliz 17:00 19:00 21:00 23:00<br />

¿Y si vivimos todos juntos? 16:45 18:45 20:45 22:45<br />

Hysteria 17:15 19:30 22:30<br />

Las chicas de la sexta planta 17:30 20:00 22:15<br />

La delicadeza 17:15 19:45<br />

La delicadeza (JBA) 22:15<br />

Intocable 17:15 20:00 22:15<br />

The Amazing Spider-Man, Marc Webb zuzendariaren filma. <strong>BERRIA</strong><br />

Moonrise Kingdom 17:00 19:00 21:00 23:00<br />

Ellas 16:45 18:45 20:45 22:45<br />

DTRUEBA<br />

Marley (JBA) 16:45 19:30 22:15<br />

Ellas (JBA) 17:00 20:45<br />

Moonrise Kingdom (JBA) 19:00 22:45<br />

DAZPEITIA. Soreasu antzokia. Ez dago emanaldirik.<br />

DBEASAIN.Usurbe. Ez dago emanaldirik.<br />

EIBAR<br />

DCOLISEO<br />

MS1: Máxima Seguridad 17:00<br />

Miel de naranjas 19:45 22:30<br />

Tengo ganas de ti 17:00 19:45 22:30<br />

The Amazing Spider-Man 3D 17:00 19:45 22:30<br />

ERRENTERIA<br />

DNIESSEN ZINEMAK<br />

The Amazing Spider-Man 3D 17:00 19:45 22:30 01:00<br />

The Amazing Spider-Man 17:10 20:00 22:40 01:00<br />

Ice Age 4 17:30 19:45 22:15 00:45<br />

Tengo ganas de ti 17:10 20:00 22:35 01:00<br />

Las chicas de la sexta planta 17:15 20:00<br />

Blancanieves y la leyenda del cazador 17:00 19:45 22:30<br />

Men in black 3 22:45 01:00<br />

IRUN<br />

DCINEBOX MENDIBIL<br />

Tengo ganas de ti 16:15 19:15 22:00<br />

Sácame del paraíso 15:45 18:00<br />

MS1: Máxima Seguridad 20:20 22:30<br />

Ice Age 4 16:00 18:00 20:10 22:30<br />

The Amazing 16:15 19:15 22:00<br />

Spider-Man<br />

Blancanieves y la leyenda ... 16:15 19:15 22:00<br />

Men in black 3 15:45 20:20 22:30<br />

18:00<br />

DOCINE TXINGUDI<br />

The Amazing Spider-Man 3D 16:15 19:00 22:00<br />

Ice Age 4 3D 16:30 20:30<br />

18:30<br />

Blancanieves y la leyenda del ... 22:30<br />

Moonrise Kingdom 16:15 18:15 20:15 22:45<br />

Tengo ganas de ti 17:00 19:30 22:15<br />

El enigma del cuervo 16:00 20:30 22:45<br />

Las chicas de la sexta planta 18:15<br />

The Amazing Spider-Man 17:00 19:45 22:30<br />

Ice Age 4 16:00 18:00 20:00 22:15<br />

DORDIZIA.Herri antzokia. Tengo ganas de ti 22:15<br />

DTOLOSA. Leidor. Ez dago emanaldirik.<br />

USURBIL<br />

DCINEBOX URBIL<br />

Project X 16:00 18:15<br />

Sácame del paraíso 20:15 22:15<br />

Blancanieves y la leyenda del ... 16:00 19:00 22:00 00:45<br />

MS1: Máxima Seguridad 16:00 20:30 22:45 01:00<br />

18:15<br />

El enigma del cuervo 16:00 18:15 20:30 22:45 01:00<br />

The Amazing Spider-Man 16:00 19:00 22:00 00:45<br />

Tengo ganas de ti 16:00 19:00 22:00 00:45<br />

Ice Age 4 16:00 20:00 22:00 00:45<br />

18:00<br />

The Amazing 16:15 19:15 22:15<br />

Spider-Man 3D<br />

DZUMAIA. Aita Mari aretoa. Ice Age 4 18:30 22:15<br />

DZUMARRAGA. Zelai Arizti.<br />

Ice Age 4 18:30 22:30<br />

Lapurdi<br />

BAIONA<br />

DCGR CENTRE<br />

The Amazing Spider-Man 3D 11:00 13:45 16:30 19:45 22:15<br />

To Rome with love 11:15 13:45 15:50 20:00 22:15<br />

17:55<br />

Bel ami 11:15 13:45 20:00<br />

L’âge de glace 4 11:15 14:00 15:00 16:00 17:00 18:00<br />

19:00 20:00 21:00 22:15<br />

11:15 13:45 15:50 17:55 Un bonheur n’arrive ... 20:00 22:15<br />

Adieu Berthe 16:00 18:00<br />

The Dictator 11:15 13:30 22:15<br />

Blanche neige 22:15<br />

et le chasseur 16:30 19:45<br />

Madagascar 3 11:15 14:00<br />

DL’ATALANTE<br />

La part des anges (JBA) 17:30 21:30<br />

To Rome with love (JBA) 15:30 19:30<br />

DL’AUTRE CINEMA<br />

Holy motors 14:45 19:15<br />

Starburck (JBA) 17:00 21:15<br />

Adieu Berthe 21:30<br />

Le grand soir 18:00<br />

Une education norvegienne (JBA) 19:45<br />

Journal de France 14:30<br />

Madagascar 3 16:15<br />

ANGELU<br />

DMONCINE<br />

L’âge de glace 4 2D 14:00 18:00 22:00<br />

L’âge de glace 4 3D 16:00 20:00<br />

Un bonheur n’arrive jamais ... 14:00 16:00 18:00 20:00 22:00<br />

The Dictator 14:00 22:00<br />

Ce qui vous attend si vous... 16:30<br />

Adieu Berthe 16:00 18:00 20:00<br />

Blanche neige et le chasseur 14:00 19:30 22:00<br />

Madagascar3 2D 14:00 16:00 18:00<br />

Prometheus 22:00<br />

Men in black III 20:00<br />

The Amazing Spider-Man 16:30 22:00<br />

The Amazing Spider-Man 3D 14:00 19:30<br />

To Rome with love 14:00 19:30 16:30 22:00<br />

DONIBANE LOHIZUNE<br />

DLE SELECT<br />

The Amazing Spider-Man 3D 18:30<br />

The Amazing Spider-Man 2D 15:00 17:00 22:00<br />

L’âge de glace 4 2D 14:30<br />

L’âge de glace 4 3D 22:00<br />

La part des Anges (JBA) 19:45<br />

To Rome with love (JBA) 17:00 22:00<br />

Un bonheur n’arrive jamais ... 14:30<br />

La clinique de l’amour 19:45<br />

Madagascar 3 2D 19:45<br />

Barbara (JBA) 14:30<br />

Le prénom 17:00<br />

Men in black 3 22:00<br />

DHAZPARNE.Haritz Barne. Men in black 3 18:00<br />

Men in black 3 3D 21:00<br />

DHENDAIA.Les Varietes.<br />

Couleur de peau: miel 17:00<br />

Arrête de pleurer Penelope 21:00<br />

DKANBO.L’Aiglon.<br />

Madagascar 17:30<br />

Ce qui vous attend si vous attendez un enfant 21:00<br />

MIARRITZE<br />

DROYAL<br />

El campo (JBA) 18:05<br />

Holy motors (JBA) 17:30 21:30<br />

Inside (JBA) 14:00 19:40<br />

La part des anges (JBA) 17:50 19:45<br />

Starbuck 16:00 21:40<br />

To Rome with 21:50<br />

love (JBA) 14:00 19:45<br />

Trishna (JBA) 15:20<br />

Le jardinier qui voulait ètre roi 14:00<br />

Madagascar 3 3D 16:05<br />

Nafarroa<br />

IRUÑEA<br />

DGOLEM BAIONA<br />

Uztailaren 8a arte itxita.<br />

DGOLEM LA MOREA<br />

(948-222333). Ikuslearen eguna: astelehena.<br />

The Amazing Spider-Man 3D 17:15 19:45 22:15<br />

The Amazing Spider-Man 2D 17:15 18:30 19:45 21:30<br />

22:15<br />

Ice Age 4 3D 17:30 19:30 22:00<br />

Ice Age 4 17:30 18:30 19:30 22:00<br />

El enigma del cuervo 17:15 20:00 22:15<br />

Tengo ganas de ti 17:15 19:45 22:15<br />

MS1: Máxima Seguridad 17:30 19:30 22:00<br />

Sácame del paraíso 20:30 22:15<br />

Blancanieves y la leyenda del ... 17:15 19:45<br />

Men in black 3 17:15 19:30 22:00<br />

Moonrise Kingdom 17:30 19:45 22:00<br />

Inmaduros 22:15<br />

DGOLEM YAMAGUCHI<br />

(948-222333). Ikuslearen eguna: asteazkena.<br />

Uztailaren 14a arte itxita.<br />

DSAIDE CARLOS III<br />

(948-245400). Ikuslearen eguna: astelehena.<br />

The Amazing Spider-Man 3D 17:30 20:00 22:30<br />

The Amazing Spider-Man 2D 17:30 20:00 22:30<br />

Ice Age 4 17:30 20:00 22:30<br />

Tengo ganas de ti 17:30 20:00 22:30<br />

Las chicas de la sexta planta 20:00 22:30<br />

Blancanieves y la leyenda del cazador 17:30<br />

DSAIDE OLITE<br />

(948-225595). Ikuslearen eguna: astelehena.<br />

Uztailaren 19a arte itxita.<br />

DALTSASU.Iortia. Ez dago emanaldirik.<br />

LIZARRA<br />

DGOLEM LOS LLANOS<br />

The Amazing Spider-Man 18:00 20:30<br />

Ice Age 4 18:00 20:30<br />

Las nieves del Kilimanjaro 18:00 20:30<br />

TUTERA<br />

DOCINE<br />

Las chicas de la sexta planta 16:00 18:10 20:20 22:30 00:30<br />

The Amazing Spider-Man 17:00 19:30 22:00 00:30<br />

Tengo ganas de ti 16:00 19:00 22:00 00:30<br />

Ice Age 4 16:15 20:15 22:15 00:30<br />

18:15<br />

Blancanieves 16:00 19:00 22:00 00:30<br />

y la leyenda del ...<br />

Hysteria 16:30<br />

La sombra de la traición 18:30 20:30<br />

MS1: Máxima Seguridad 22:30 00:30<br />

Ice Age 4 3D 16:30 18:30 20:30 22:30 00:30<br />

El gran año 16:15<br />

Dylan Dog: Los muertos ... 18:15 20:15 22:15 00:30<br />

The Amazing Spider-Man 16:30 19:15 22:00 00:30<br />

3D<br />

UHARTE<br />

DITAROA<br />

(902-463269). Ikuslearen eguna: osteguna.<br />

The Amazing Spider-Man 16:00 19:00 22:00 00:30<br />

The Amazing Spider-Man 3D 16:30 19:30 22:20 00:45<br />

Dylan Dog: Los muertos de la noche 20:20 22:20 00:20<br />

El enigma del cuervo 16:00 20:20 22:30 00:45<br />

18:10<br />

Tengo ganas de ti 16:00 18:10 20:20 22:30 00:45<br />

Los Goonies 17:00 19:15<br />

MS1: Máxima Seguridad 16:15 18:15<br />

Sácame del paraíso 20:15 22:15 00:15<br />

Project X 16:00 18:00<br />

Blancanieves y la leyenda 16:30 19:00 22:10 00:45<br />

...<br />

Men in black 3 2D 16:20 20:20 22:20 00:20<br />

18:20<br />

Los cachorros y el código de ... 16:10 18:10<br />

Los juegos del hambre 22:10 00:45<br />

Intocable 20:10 22:20 00:45<br />

Ice Age 4 16:15 18:15 20:15 22:15 00:15<br />

Ice Age 4 3D 16:30 18:30<br />

Acto de valor 20:30 22:30 00:30<br />

VIANA<br />

DLAS CAÑAS<br />

The Amazing Spider-Man 3D 17:00 19:45 22.30<br />

The Amazing Spider-Man 17:15 20:00 22:45<br />

Ice Age 4 16:00 18:00 20:15 22:30<br />

Acto de valor 16:10 18:15 20:30 22:45<br />

Tengo ganas de ti 17:15 20:00 22:35<br />

MS1: Máxima Seguridad 20:30 22:35<br />

Blancanieves y la leyenda del ... 17:15 20:00 22:40<br />

Men in black 3 16:00 18:00<br />

Los cachorros y el código de Marco ...16:00 18:00<br />

American pie: El reencuentro 16:00 18:10 20:30 22:45<br />

Los vengadores 19:55 22:35<br />

Nafarroa Beherea<br />

DDONIBANE GARAZI. Vauban.<br />

Chercher le garçon 18:00<br />

Madagascar 3D 21:00<br />

DDONAPALEU. St. Louis. L’âge de glace 4 18:00<br />

L’âge de glace 4 3D 21:00<br />

Zuberoa<br />

DMAULE.Baitha. The Raid 21:00<br />

Un bonheur n’arrive jamais seul 21:00

28 berria <strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata<br />

Agenda ›<br />

Komunikazioa D<br />

Audientziaren tirania<br />

Ekografiak<br />

Aritz Galarraga<br />

E<br />

stitxu Fernandezen fan-ak<br />

garenontzat, zorion astea<br />

izan da hau: asteazkenean<br />

abiatu zen aurkezle duen programa<br />

berria ETB1en, Nomada Express.<br />

Hilabete asko izan dira<br />

bera gabe, urte erdia, Arratsaldero<br />

saioa kendu zutenetik. Gogoan<br />

dut hasieran bost ordukoa zela,<br />

bi ordu eta erdira pasa zutela<br />

gero, eta azkenerako saioa bertan<br />

behera utzi —eta, ondorioz, aurkezlea<br />

langabezian—. Aspalditik<br />

ETBn lanean, egun batetik bestera<br />

saiorik gabe geratu zen Estitxu<br />

Fernandez.<br />

Orain ere, programa berria<br />

abiatu arren, kasu, argitaratu diren<br />

informazioen arabera asteazken<br />

gaueko emanaldiaren audientzien<br />

arabera erabakiko baitute<br />

emanaldi gehiago egin edo<br />

ez. Ahantz ditzagun denboraldiak,<br />

13 kapitulu, 6ko sortak.<br />

Emanaldi bakarrean jokatzen da<br />

saio baten geroa egun. Eta Nomada<br />

Express-en <strong>datu</strong>ak ez ziren<br />

izan baikorrenak: eskuratu zuen<br />

%0,7ari kasu eginez gero —katearen<br />

batez bestekoa %1,4 da—,<br />

arriskua dago saioa nahi baino<br />

espresago izatekoa.<br />

Baina, ETBko jaun-andre agintedunok,<br />

ez dezagun bakarrik eta<br />

esklusiboki audientzia <strong>datu</strong>en<br />

arabera lan egin —egun batean<br />

horri buruz ere hitz egin beharko<br />

genuke, hots, zeinen modu malguan<br />

eskuratzen diren audientzia<br />

<strong>datu</strong>ok—. Kontuan hartu<br />

Nomada Express, tarterik zabalenean,<br />

saio txukuna dela. Egia da<br />

arroila jaitsierak, kanoak, bizikleta<br />

ibilaldiak telebistan ikustea<br />

pixka bat aspergarria dela dagoeneko.<br />

Baina saioa osatzen duten<br />

gainontzeko atalak kontuan<br />

hartzeko modukoak dira, aurrekoan<br />

aipatzen genuen Bizirik eta<br />

turismo telebista duinaren ildotik<br />

—bide batez, igande arratsean<br />

lehiatu ezin eta astelehenera<br />

pasa dute Urko Aristiren saioa—.<br />

Alde horretatik, jakingarria eta<br />

atsegina izan zen Erronkari ibarra<br />

sakon ezagutu ahal izatea<br />

bertako jendearen bitartez —adibidez,<br />

ETBn abonamendua duen<br />

Pedro Migel Etxenike, baina baita<br />

Erronkariko enaren edo Juan<br />

Pito bentaren gainekoak azaldu<br />

zizkiguten gazte horiek ere—.<br />

Aukera merezi du Nomada Express-ek.<br />

Txarrenean, dena den,<br />

zorion astea izaten jarraituko du<br />

Estitxu Fernandezen fan garenontzat:<br />

jakin dugu oposizioak<br />

atera eta lanpostu finko bat lortu<br />

duela ETBn. Eta hasi gara ikusten<br />

dagoeneko egunotan<br />

ETB1eko Gaur egun-en kirol berriak<br />

ematen. Hori, behintzat, geratuko<br />

zaigu kontsolagarri, audientzia<br />

<strong>datu</strong>en tirania beste<br />

behin aplikatu arren.<br />

‘Bi eta bat’ telesailaren bost atal berri<br />

irailean eta urrian emango dituzte<br />

Udan ez dute atal<br />

berririk grabatuko;<br />

iraileko atalen <strong>datu</strong>en<br />

arabera egingo dituzte<br />

gehiago ala ez<br />

Urtzi Urkizu Donostia<br />

Maiatzaren 23an estreinatu zuen<br />

ETB1ek Bi eta bat komedia berritua.<br />

Gainera, <strong>datu</strong> aparta izan<br />

zuen estreinaldiak: %6,4ko ikusle<br />

kuota —euskaldunen artean<br />

%17,6 aurrenekoak, eta %15,4 bigarrenak—.<br />

Hortik behera ibili<br />

zen hurrengo asteetan. Baina,<br />

hala ere, <strong>datu</strong> txukunekin; asteazkenetatik<br />

ostegunetara pasa<br />

zuten bi asteren bueltan. «Katearen<br />

batez bestekotik gora ibili<br />

gara, eta sentsazioak onak dira»,<br />

Elena Irureta, Jose Ramoin Soroiz eta Ane Gabarain aktoreak. ETB<br />

esan zion sanjoanen bueltan Eneko<br />

Olasagasti zuzendariak BE-<br />

RRIAri.<br />

Ekaineko azken astean amaitu<br />

zituen grabaketak Orio ekoizpen<br />

etxeko taldeak. Eta uda partean<br />

ez da atal berririk ikusi ahalko.<br />

Grabatuak dituzten bost atal berri,<br />

ordea, irailean eta urrian estreinatuko<br />

ditu ETB1 kateak. Aurretik,<br />

abuztuaren bigarren hamabistaldian<br />

aurretik emandako<br />

atalak ikusi ahalko dira.<br />

Irailean eta urrian emango dituzten<br />

bost atal horiek lortzen dituzten<br />

ikusle <strong>datu</strong>en arabera erabakiko<br />

du ETBko zuzendaritzak<br />

telesailarekin jarraitzea ala ez.<br />

Udan, Miramon hutsik<br />

Azkeneko hiru urtetan Bi eta bat<br />

izan da ETBk martxan jarri duen<br />

fikziozko proiektu bakarra. Goenkale<br />

izan ezik, ez dago beste telesailik.<br />

Hartara, uda honetan hirugarren<br />

urtez Miramongo egoitzako<br />

platoak hutsik egongo dira. Abuztu<br />

amaieran iritsiko da Goenkaleko<br />

taldea 19. denboraldiko atalen<br />

grabaketak egitera. Bitartean,<br />

Miramongo dekoratuak hautsa<br />

pilatzen izango dira.<br />

DLaburrak<br />

Urbieta: «Aurrerapenek<br />

erabat al<strong>datu</strong> dute irratia»<br />

IRRATIA ›Duela bi aste Euskadi<br />

Irratiko kirol saileko zuzendari<br />

izen<strong>datu</strong> zuten Txetxu Urbieta<br />

(Azpeitia, Gipuzkoa, 1968).<br />

Elkarrizketa egin diote Urola<br />

Kostako Hitza-n, eta hau adierazi<br />

du: «Aurrerantzeko lana<br />

orain talde txikian egiten dudana<br />

talde osora zabaltzea izango<br />

da. Astean kudeaketa lana<br />

izango da nagusiki, eta asteburuetan<br />

antenako lana egiten<br />

jarraituko dut». Elkarrizketa<br />

horretan, Urbietak begiratu bat<br />

eman die Euskadi Irratian egindako<br />

22 urteei. «Aurrerapen<br />

teknologikoek erabat al<strong>datu</strong><br />

dute irratia», esan du. «Lehen<br />

albisteak gertatu eta hurrengo<br />

egunean iristen zitzaizkigun, eta<br />

egun zuzenean ikusi eta kontatu<br />

ditzakegu. Bitarteko berriek<br />

ekarri duten azkartasuna ikaragarria<br />

da».<br />

Irailaren amaieran lau formatu<br />

berri estreinatuko ditu ETBk<br />

Innova Basque<br />

Audiovisualeko<br />

epaimahaiak Pausoka,<br />

3Koma eta Baineteko<br />

proiektuak hautatu ditu<br />

U.U. Donostia<br />

Bi lehiaketa, talent-show bat eta<br />

coaching saio bat. Hiru euskal<br />

ekoizpen etxetako lau proiektu<br />

aukeratu ditu Innova Basque Audiovisual<br />

ekomeneko nazioarteko<br />

epaimahaiak, irail amaieran<br />

ETBn programazio berezi batean<br />

eman eta ikusleek haiei buruz zer<br />

iritzi duten jakiteko.<br />

Aipatutako epaimahaia hori<br />

atzerriko bi adituk osatu dute:<br />

Suitzako Geise Fiscina (The Wit)<br />

eta Herbehereetako Gertjan van<br />

Vale (Absolutely Independent).<br />

Hautatu dituzten lau proiektuen<br />

artean Mamma Mia dago,<br />

Pausoka ekoizpen etxeak sortua.<br />

Ohiko talent-show musikaletatik<br />

aldentzen den proposamen bat<br />

da. Kasu honetan, kantarien<br />

amak dira hurrengo fasera igaroko<br />

diren parte-hartzaileak aukeratzen<br />

dituztenak; hasteko, beren<br />

seme-alaben ahotsak identifikatu<br />

behar dituzte eta ondoren puntuak<br />

eman kantari guztiei.<br />

3Koma ekoizpen etxeak sortutako<br />

formatua da ¿Tú o yo? lehiaketa.<br />

Ohiko lehiaketa kontzeptua<br />

aldatzera dator, intuizioari garrantzi<br />

berezia emanez. Kaleko<br />

jendeak zuzenean parte hartzen<br />

du; galdera errazak egiten dituzte,<br />

eta oinarrizkoena da nork bere<br />

burua ondo ezagutzea.<br />

Consejo de sabios izeneko saioa<br />

Pausokarena da. Coaching programen<br />

barnean koka daiteke.<br />

Kasu horretan arazotan dagoen<br />

gazte batek aholkua eskatzen dio<br />

adinduek osatutako «jakintsuen<br />

kontseilu» bati. Astebete igaroko<br />

dute elkarrekin, eta funtsezkoa<br />

izango da belaunaldien arteko lotura,<br />

arazoak gainditzeko.<br />

Azken proiektua Baineten ¿A<br />

quién señalas con el dedo? lehiaketa<br />

da. Ikusleak eta lehiakideak<br />

dira protagonista, eta galderaerantzunetan<br />

estrategia oso garrantzistua<br />

da.<br />

Epaimahaiak beste proiektu<br />

bat aukeratu du, bosgarrena,<br />

erreserba modura: Cada oveja con<br />

su parejalehiaketa (Pausoka).<br />

Eikenek, berriz, probako pograma<br />

horien aurkezpen bat antolatuko<br />

du urrian Cannesen<br />

egingo den Mipcom jaialdian.<br />

Gaztelaniazkoak dira guztiak.<br />

Txinatik kanpo aritu zen<br />

lehen kazetaria hil da<br />

PRENTSA ›Peng Di kazetari txinatarra<br />

hil da, 91 urterekin. Txinako<br />

gobernu komunistaren<br />

prentsarentzat atzerrian lan<br />

egin zuen aurreneko kazetarietako<br />

bat izan zen Di, Londresen<br />

eta Washintonen. Halaber,<br />

berriemailea izan zen Varsovian,<br />

Habanan eta Jakartan.<br />

‘The Newsroom’-ek<br />

jarraipena izango du<br />

TELEBISTA ›Telebista kate<br />

baten albistegietako erredakzioan<br />

girotzen den The Newsroom<br />

telesailak harrera ona izan<br />

du lehen denboraldian, eta<br />

HBO kateak bigarren denboraldia<br />

egiteari baiezkoa eman dio.

<strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata berria 29<br />

‹ Agenda<br />

E<br />

Gaurko filmak<br />

Nunca fuimos angeles 111<br />

pLaSexta, 15:30. Zuz.: Neil Jordan.<br />

Akt.: Robert de Niro, Sean Penn, Demi<br />

Moore. AEB. 1989.<br />

Reservoir Dogs 1111<br />

pLaSexta3, 22:00. Zuz.: Quentin Tarantino.<br />

Akt.: Tim Roth, Harvey Keitel,<br />

Chris Penn. AEB. 1992.<br />

Tere Irastorza<br />

eta Idazle Eskola<br />

Tere Irastorza Idazle Eskolako<br />

zuzendariak eta bertatik igarotako<br />

bi idazlek hasiko dute<br />

gaurko saioa. Bestetik, sanferminetako<br />

irudi eta istorioak<br />

ekarriko ditu Jon Lopezek. Ekonomia<br />

gaiez ere ariko dira.<br />

‘Amarauna’. Euskadi Irratia, 10:00.<br />

Nafarroako<br />

lau t’erdiko finala<br />

Hasteko, Olaizola I.a-Ibai Zabala<br />

/ Gonzalez-Peñagarikano<br />

partida izango da Labrit pilotalekuan.<br />

Nafarroako lau t’erdiko<br />

txapelketako finalean, Oinatz<br />

Bengoetxea eta Juan Martinez<br />

de Irujo ariko dira aurrez aurre.<br />

Pilota. ETB1, 11:30.<br />

Sanferminetako<br />

gorabehera guztiak<br />

Euskalerria irratiko kideek Zaldi<br />

Zuriko ostatutik egiten dute<br />

Sanfermintza irratsaioa.Gaur,<br />

bihar eta etzi Berria telebistak<br />

ere emango du.Musika zuzenean<br />

izango dute,eta hainbat gonbi<strong>datu</strong>rekin<br />

hitz egingo dute.<br />

‘Sanfermintza’. Euskalerria I., 12:00.<br />

Por siempre jamás 11<br />

pCuatro, 15:45. Zuz.: Andy Tennant.<br />

Akt.: Drew Barrymore, Anjelica Huston,<br />

Dougray Scott. AEB. 1998.<br />

Tierra 1111<br />

pLaSexta3, 17:40. Zuz.: Julio Medem.<br />

Akt.: Silke, Nacho Novo, Carmelo Gomez,<br />

Emma Suarez. Espainia. 1996.<br />

Hora punta 2 1<br />

pLaSexta, 21:30. Zuz.: Brett Ratner.<br />

Akt.: Jackie Chan, John Lone, Chris<br />

Tucker. AEB. 2001.<br />

Ice Age: la edad de hielo 1111<br />

pCuatro, 21:35. Zuz.: Chris Wedge,<br />

Carlos Saldanha. AEB. 2002.<br />

La escapada perfecta 11<br />

pAntena3, 22:00. Zuz.: David Twohy.<br />

Akt.: Mila Jovovich. AEB. 2009.<br />

El jardinero fiel 1111<br />

pETB2, 22:20. Zuz.: Fernando Meirelles.<br />

Akt.: Ralph Fiennes, Rachel Weisz.<br />

Err. Bat, Kenia, Alemania. 2005.<br />

Elsa y Fred 11<br />

pLa1, 22:30. Zuz.: Marco Carnevale.<br />

Akt.: Manuel Alexandre, China Zorrilla,<br />

Blanca Portilla. Argentina. 2005.<br />

La naranja mecánica 11111<br />

pParamount Channel, 23:55. Zuz.:<br />

Stanley Kubrick. Akt.: Malcolm McDowell,<br />

Patrick Magee. 1971.<br />

D Telebista<br />

D<br />

ETB 1<br />

ETB 2<br />

Hamaika<br />

Antena 3<br />

Cuatro<br />

TF1<br />

06:05: Marrazki bizidunak.<br />

(Nafarroarako deskonexioan,<br />

09:50 arte). 08:00: Ibiliz.<br />

08:30: Euskal Herritik. 08:55:<br />

Abentur@roa. 09:25: Euskal<br />

Herrian: Lau Haizetara. 09:50:<br />

Kresala. 10:30: Entzierro onenak.<br />

11:30: ETB Kantxa. Olaizola<br />

I.a - Ibai Zabala / Gonzalez<br />

- Peñagarikano. Nafarrakoako<br />

Lau t’erdiko ginala.<br />

Mtz. Irujo - Bengoetxea VI.a.<br />

14:00: Gaur egun. 14:45: Frantziako<br />

Tourra. 7. etapa. Tomblaine<br />

- La Planche Des Belles<br />

Filles. 18:00: Estropadak:<br />

San Miguel Liga. Portugaleteko<br />

Bandera. 20:00: XXXIV.<br />

Txistulari Kontzertu Nagusia.<br />

20:28: Gaur egun. 20:55: Entzierro<br />

onenak. 21:35: Yes We<br />

Jai!. 22:00: ETB Kantxa. Lau<br />

t’erdiko finala. Mtz Irujo -<br />

Bengoetxea VI.a. 23:00: Arristerrazu<br />

da plaza.<br />

09:10: Los asesinatos de Midsomer.<br />

Telesaila. 12:45: Rex.<br />

Telesaila. 14:35: San Fermin<br />

Directo. 14:58: Teleberri. 16:00:<br />

Eguraldia. 16:10: Zinema. ‘Embrujada’.<br />

Zuz.: Nora Ephron.<br />

Akt.: Nicole Kidman. 2005.<br />

17:40: Zinema. ‘La pareja del<br />

año’. Zuz.: Joe Roth. Akt.: Julia<br />

Roberts. 2001. 19:25: Zinema.<br />

‘Presunta inocencia’. Zuz.: Arvin<br />

Brown. Akt.: Virginia Madsen.<br />

2001. 20:58: Teleberri.<br />

22:10: Eguraldia. 22:20: Zinema.<br />

‘El jardinero fiel’. Zuz.:<br />

Fernando Meirelles. Akt.:<br />

Ralph Fiennes, Rachel Weisz.<br />

2005. 00:25: Zinema. ‘Habitación<br />

sin salida’. Zuz.: Niimnrod<br />

Antal. Akt.: Luke Wilson,<br />

Kate Beckinsale. 20<strong>07</strong>. 01:55:<br />

Zinema. ‘La boda de Rachel’.<br />

Zuz.: Jonathan Demme. Akt.:<br />

Anne Hathaway. 2008. 03:45:<br />

Chiloe.<br />

Portugaleteko Bandera. 18:00 ‘El jardinero fiel’ filma. 22:20<br />

09:00: Fernando amezketarra.<br />

Marrazki bizidunak. 09:50:<br />

Alex eta Alexix. Marrazki bizidunak.<br />

10:45: Bat eta bat.<br />

12:20: Altxor txoko. Elkarrizketa<br />

saioa: Ludger Mees. 12:55:<br />

Sanjoanak Tolosan. 13:25:<br />

Onein. 13:50: Asteon. 14:30:<br />

Bat eta bat. 15:25: Ur eta lur.<br />

16:10: Erritmo biziz. 18:20: Bat<br />

eta bat. 19:35: Batelak. 20:10:<br />

Goierri creation citi. 20:40: Bat<br />

eta bat. Magazina. 21:40: Ekogunea.<br />

22:10: Esatea libre.<br />

23:25: Skapa. 23:40: Bat eta<br />

bat. Magazina. 00:55: Emisioaren<br />

amaiera.<br />

La 1<br />

<strong>07</strong>:15: Entzierroa. 08:30: Noticias<br />

24 horas. 10:30: Celia.<br />

12:10: Planeta Egipto. 13:00:<br />

Cocina con Sergio. 13:30: Solo<br />

moda en La1. 14:00: Corazón<br />

apasionado. 14:30: Corazón.<br />

15:00: Telediario1. 15:50: Eguraldia.<br />

16:00: Tourra. 17:35: Ana<br />

y los siete. 18:40: Destino: España.<br />

19:35: Zinema. ‘Sor Citroen’.<br />

1967. 20:00: Españoles<br />

en el mundo. 21:00: Telediario2.<br />

21:25: El tiempo. 21:30: Informe<br />

semanal. 22:30: Zinema.<br />

‘Elsa y Fred’. 2005. 00:30:<br />

La guerra secreta. 02:10: TVE<br />

es música.<br />

<strong>07</strong>:00: Megatrix. Shin Chan.<br />

Pelopicopata. El aprendiz de<br />

Merlin. H2O. 11:00: 1 formula.<br />

Erresuma Batuko sari nagusia.<br />

12:00: Megatrix. 13:30: 1<br />

Formula. Erresuma Batuko<br />

Sari Nagusia. 15:00: Antena3<br />

noticias. 16:00: Zinema. ‘Inestable’.<br />

17:45: Zinema. ‘Laberinto<br />

de mentiras’. 19:30: Zinema.<br />

‘Cielo negro’. 21:00: Antena<br />

3 Noticias 2. 22:00:<br />

Zinema. ‘Escapada perfecta’<br />

Zuz.: David N. Twohy. 2009.<br />

00:00: Zinema. ‘Yakuza el imperio<br />

del sol naciente’. 2005.<br />

01:45: Sin rastro.<br />

Tele 5<br />

10:00: I love tv. 11:30: Más que<br />

coches GT. 12:30: Motoziklismoa.<br />

Aurretiko saioa. 13:00:<br />

Motoziklismoa. Alemaniako<br />

Sari Nagusia. Kontakizuna:<br />

Keko Otxoa, Mela Chercholes,<br />

Dennis Noyes, Lara Alvarez,<br />

Marco Rocha. 15:00: Informativos<br />

Telecinco. 16:00: Secretos<br />

y mentiras. 18:00: ¡Qué<br />

tiempo tan féliz!. 20:55: Informativos<br />

Telecinco. Albistegia.<br />

22:00: El gran debate. Jordi<br />

Gonzalezek eta Sandra<br />

Barnedak aurkeztuta. 02:30:<br />

Minutos mágicos. 04:00: Infocomerciales.<br />

08:15: Lo mejor de top gear.<br />

10:45: Las playas más sexys<br />

del mundo. 11:45: Callejeros<br />

viajeros. 14:00: Noticias Cuatro.<br />

14:50: Deportes Cuatro.<br />

15:45: Zinema. ‘Por siempre<br />

jamás’. Zuz.: Andy Tennant.<br />

1998. 18:00: Zinema. ‘Mowgli<br />

y Baloo’. Zuz.: Duncan<br />

McLachlan. 1997. 20:00: Noticias<br />

Cuatro. 21:00: Deprtes<br />

Cuatro 2. 21:35: Zinema. ‘Ice<br />

age: la edad de hielo’. Zuz.:<br />

Chris Wedge, Carlos Saldanha.<br />

2002. 23:15: Zinema. ‘Gigolo’.<br />

1999. 00:50: Infestation.<br />

02:30: True blood.<br />

Arte<br />

13:00: Israel et le Tabou de la<br />

bombe. 13:55: Le dessous des<br />

cartes. 14:10: Yourope. 14:40:<br />

Metropolis. 15:30: Fascination<br />

gratte-ciel. 15:55: The War.<br />

Une temp nécessaire. 17:55:<br />

Carnets de voyage. 18:25: La<br />

cuisine au sommet. 18:50:<br />

Arte reportage. 19:45: Arte<br />

journal. 20:00: 360º, géo.<br />

20:45: Le Peuple des océans.<br />

Dokumentala. 22:15: Teen<br />

Spirit: les ados à Hollywood.<br />

Dokumentala. 23:05: Tracks.<br />

00:00: Au coeur de la nuit.<br />

00:50: Zinema. ‘Fritz the cat’.<br />

Zuz.: Ralph Bakshi. 1972. JBA.<br />

08:10: Téléshopping. 10:15:<br />

Tous ensemble. 11:05: Secret<br />

story. 12:00: Les 12 coups de<br />

midi!. 13:00: Journal. 13:15: Reportages.<br />

14:35: Telefilma.<br />

‘Prise au piège’. 2010. 16:05:<br />

Ghost whisperer. 17:50: Secret<br />

story. 18:45: 50 mn inside.<br />

19:50: 1 formula. Britainia<br />

Handiko sari nagusia. 20:00:<br />

Journal. 20:50: Génération tubes<br />

de toujours. Magazina.<br />

23:05: Coucou c’est nous!.<br />

00:25: Les experts: Miami.<br />

01:55: 1 formula. Britainia<br />

Handiko sari nagusia. 03:15:<br />

Enquête et révélations.<br />

France 2<br />

09:35: Côté match. 10:00:<br />

Hebdo musique bag. 10:25:<br />

Talons aiguilles et bottes de<br />

paille. 10:50: Motus. 11:25: Les<br />

z’amours. 12:00: Tout le monde<br />

veut prendre sa place.<br />

13:00: Journal. 13:30: Secrets<br />

d’histoire. 14:50: Mon rêve, ma<br />

médaille. 15:00: Txirrindularitza.<br />

Tourra. 17:25: L’après tour.<br />

17:55: Atletismoa. 19:00: Le 4e<br />

duel. 20:00: Journal. 20:35:<br />

Fort Boyard. 22:25: On n’est<br />

pas couché. 01:00: Hebdo<br />

musique mag. 01:20: Un toit à<br />

tout prix. 02:15: Profession explorateur.<br />

04:00: Moorea.<br />

ETB 3<br />

ETBK Sat<br />

La 2<br />

La Sexta<br />

Teledeporte<br />

France 3<br />

09:45: Hartz Txiki. 10:30: Doraemon.<br />

11:15: Hirukiak. 12:00:<br />

Abeltxoroak. 12:25: Doraemon.<br />

12:45: George oihanekoa.<br />

13:30: Doraemon. 13:50:<br />

Martin Mistery. 14:35: Trikitraka<br />

Trikitron. 16:25: Go!azen.<br />

17:10: Barbie eta hiru mosketariak.<br />

18:30: Doraemon.<br />

18:55: Clang inbasioa. 19:15:<br />

Doraemon. 20:00: Shaggy eta<br />

Scooby Doo. 20:20: Doraemon.<br />

21:30: Zinema. ‘Beethoven,<br />

zinema izar’. Zuz.: Mike<br />

Elliott. Akt.: Jonathan Silverman.<br />

2008. 23:00: Doraemon.<br />

23:40: Dragoi bola Z.<br />

10:00: Vaya semanita. 11:55:<br />

Esto no es serio. 12:10: Frantziako<br />

Tourra. 14:30: Gaur<br />

egun. 14:50: Zona zapping.<br />

15:30: ETB Kantxa. Lau terdiko<br />

Finala. Mtz Irujo - Bengoetxea<br />

VI.a. 17:00: Zona zapping.<br />

18:15: 1987. 25 años de la última<br />

copa. 19:20: Zesta. Filipinasetako<br />

Bet Jai-Alai. 20:30:<br />

Frantziako Tourra. Tomblaine<br />

- La Planche Des Belles Filles.<br />

21:30: Gaur egun. 22:30: Gure<br />

bideoteka. Erremontea<br />

(2011ko San Fermin Torneoko<br />

Finala). 00:00: Estropadak.<br />

Portugaleteko Bandera.<br />

12:00: Escarabajo verde. 12:30:<br />

Acción directa. 13:30: Tierra<br />

herida. 14:00: Tendido cero.<br />

15:05: Ritmo urbano. 15:35:<br />

Saber y ganar. 16:15: Grandes<br />

documentales. 17:05: Docufilia.<br />

18:45: Miradas 2. 19:00:<br />

Días de Cine. 19:30: Una historia<br />

de Zinemaldia. 20:00:<br />

RTVE responde. 20:30: Cenas<br />

después de medianoche con<br />

Daniel. 20:55: Grandes documentales.<br />

21:50: Grandes documentales.<br />

22:45: En portada.<br />

23:30: La noche temática.<br />

‘Afganistan: la guerra continúa’.<br />

01:15: La casa encendida.<br />

08:40: Bestial. 09:30: Formula<br />

sexta. 10:05: Piso Compartido.<br />

11:05: Bares que lugares.<br />

12:00: Vidas anonimas. 13:00:<br />

Salvados. 13:55: La sexta noticias.<br />

14:55: Lasexta deportes.<br />

15:30: Zinema. ‘Nunca fuimos<br />

ángeles’. Zuz.: Neil Jordan.<br />

1989. 17:30: Navy: investigación<br />

criminal. 19:05: ¿Quién<br />

vive ahí?. 20:00: La Sexta noticias.<br />

20:55: La Sexta Deportes.<br />

21:30: Zinema. ‘Hora punta<br />

2’. Zuz.: Brett Ratner. 2001.<br />

23:05: Zinema. ‘Diabólicas’.<br />

Zuz.: Jeremiah S. Chechik.<br />

1996. 01:05: Big game.<br />

08:00: Hondartzako futbola.<br />

Herbehereak - Errusia. 09:15:<br />

Hondartzako futbola. Espainia<br />

- Ukrainia. 10:30: Igeriketa.<br />

Parisko opena. 12:30: Txirrindularitza.<br />

Tourra. 14:10: Txirrindularitza.<br />

Tourra, zuzenean.<br />

16:00: Orientazio lasterketak.<br />

16:10: Basamortuko<br />

ultramaratoirako prestakuntza.<br />

16:25: Hondartzako futbola.<br />

Espainia - Hungaria, zuzenean.<br />

18:00: Igeriketa. Parisko<br />

opena, zuzenean. 20:00:<br />

Atletismoa. 22:00: Bela.<br />

00:10: Turf zaldi lasterketak.<br />

01:15: Hondartzako futbola.<br />

06:00: Euronews. 06:35: Ludo.<br />

08:20: Samedi Ludo. 12:00: Le<br />

12/13. 12:50: Village départ.<br />

13:50: Txirrindularitza. Tourra.<br />

15:00: En course sur France3.<br />

15:20: Keno. 15:25: Littoral.<br />

15:50: Côté jardin. 16:05: Faut<br />

pas rêver. 18:00: Questions<br />

pour un champion. 19:00: Le<br />

19/20. 20:10: Zorro. 20:35: Telefilma.<br />

‘Les secrets du volcan’.<br />

Zuz.: Michaela Watteaux.<br />

2006. 23:45: Soir3. 00:20:<br />

Appassionata. 01:40: Ces<br />

chansons qui nous ressemblent.<br />

03:35: Soir3. 03:55: Pièces<br />

à conviction.

30 berria <strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata<br />

Publizitatea ›<br />

1 HIGIEZINAK<br />

2 TEKNOLOGIA<br />

3 LANA/NEGOZIOAK<br />

4 DENETARIK<br />

5 IBILGAILUAK<br />

6 HARREMANAK<br />

7 AISIA/KIROLA<br />

8 FAMILIA/ETXEA<br />

Asteazken arratsaldeko 15:00ak arte jasotako iragarkiak soilik argitaratuko dira.<br />

NORBANAKOEN IRAGARKIAK<br />

Iragarkiak paperean argitaratzeko tarifak:<br />

Aste bat: 5 euro. Bi aste: 9 euro.<br />

Hiru aste: 12 euro. Bost aste: 17 euro. BEZa barne. BEZa barne.<br />

Gehienez 20 hitz argitaratu daitezke iragarki bakoitzean.<br />

PROFESIONALEN IRAGARKIAK<br />

(MODULOA)<br />

Moduloen kontrataziorako, deitu: 943-30 43 33<br />

1 Higiezinak<br />

1.1ETXEBIZITZAK<br />

SALDU<br />

Cuzcurrita (Errioxa).<br />

Pisua salgai Errioxan,<br />

Cuzcurritan. 3 logela,<br />

sukaldea, egongela eta<br />

komuna. Guztiz jantzia.<br />

Garajea. Igerilekua eta<br />

belardi pribatua. Leku lasaia.<br />

Beheko solairua 76 m2-ko<br />

terrazarekin. 670-36 03 63.<br />

Bolibar. Etxe zaharra salgai<br />

Bolibarren 34m2 x 3. Teilatu<br />

berria eta proiektuarekin.<br />

Hiru gela eta 40m2-ko<br />

terraza. Hortu txiki bat.<br />

150.000 euro.<br />

660-35 80 67.<br />

Abadiño. Pisua salgai<br />

Matienan, kultur etxe<br />

aurrean. Altzariz hornitua.<br />

Bizitzera sartzeko prest. 3<br />

logela, bainua. 27 m2-ko<br />

garaje itxia alokatzeko<br />

aukera. Ikustera etorri<br />

konpromiso gabe.<br />

615-73 85 52.<br />

Atxondo. 75 m2. 3 logela,<br />

sukaldea, egongela,<br />

komuna, balkoia. Oso<br />

eguzkitsua. Kanpora ematen<br />

du etxe guztiak. Berogailua.<br />

Berriztatua eta altzariz<br />

hornitua. Deitu konpromiso<br />

barik eta ikusi. 180.000<br />

euro. Tel.: 655-73 74 47.<br />

Durango. Sasikoa kalean. 3<br />

logela, saloi-jangela handia,<br />

sukaldea eta bainua. Bi<br />

balkoi, kamarotea eta<br />

garajea. Prezio paregabea.<br />

Tel.: 679-38 23 69.<br />

Elorrio. Elorrion etxebizitza<br />

salgai. Eraikuntza berria,<br />

erdigunean kokatua,<br />

igogailua, hiru logela, bi<br />

bainugela, sukalde ekipatua,<br />

bi armairu enprotatuak eta<br />

trastelekua. 75m2.<br />

230.000 euro. Garajea<br />

aukeran. Tel.: 634-45 72 01.<br />

Garai. Oarbeaskoa baserria<br />

salgai.10.000 m2-ko<br />

lursaila. Garaiko San Miguel<br />

auzoa, 6. 8.500 m2-ko<br />

belardi soroa, nahiko laua.<br />

200m2ko baratza, frutalak.<br />

Nekazal turismoa edo<br />

nekazaritza ekologikorako<br />

aproposa. Toki lasaia,<br />

hegoaldera begira.<br />

Erreabilitazioa behar du.<br />

Udaletxea, frontoia, kultur<br />

etxea, osakidetza kontsulta,<br />

jatetxeak eta bus geltokitik<br />

150 metrotara. Durangotik<br />

10 minutura. Ap-8<br />

autopistatik 5 minutara.<br />

Bifamiliarra egiteko aukera.<br />

Telefonoa: 639-83 34 89.<br />

jo.amantegi@gmail.com<br />

Gasteiz. 57 m2, egoera<br />

onean, kalefakzioa eta ura<br />

elektrikoak dira, hegoaldera<br />

begira, 1. solairua, 5 ate pisu<br />

bakoitzeko, igogailua,<br />

eraikinak 20 eta 30 urte<br />

bitartean ditu, 2 logela,<br />

2 komun (biak bainerarekin)<br />

sukaldea (garbigailua,<br />

mikroondasa, etab.),<br />

balkoia, moketa logeletan,<br />

parketa egongelan eta<br />

baldosak gainontzekoan,<br />

banakako garajea, itxia,<br />

eskiak gordetzeko tokia,<br />

piszina eta belardia<br />

urbanizazioaren barnean,<br />

aurrean plaza bat dauka,<br />

kolunpioekin etab.<br />

orain dela urte bat hormak<br />

margotu ziren eta zorua<br />

al<strong>datu</strong> zen altzariekin.<br />

Telefonoa: 665-75 78 <strong>07</strong>.<br />

Posta: marian.formigal@<br />

gmail.com.<br />

Iurreta. Pisu bat salgai<br />

Arriaundin, Iurretan.<br />

66.000 euro.<br />

685-72 80 42.<br />

ERRENTAN EMAN<br />

Villarcayo (Burgos). Etxea<br />

alokatzen da Villarcayon.<br />

Bi gela, sala, sukaldea eta<br />

komuna. Tel.: 610-61 52 60.<br />

Atxondo. Pisua alokagai<br />

Atxondon. Berria eta guztiz<br />

jantzia. 3 logela, 2 komun,<br />

egongela eta sukaldea.<br />

Tel.: 680-42 77 02.<br />

Berriz. 3 logela, 2 komun,<br />

egongela eta sukaldea.<br />

Guztiz jantzia. Animaliarik<br />

ez. Tel.: 663-39 75 88.<br />

Deba. Etxebizitza ematen da<br />

errentan hondartza kalean.<br />

Lehen ilaran. Uztail zein<br />

abuzturako. Hiru logela,<br />

egongela, jangela, sukaldea<br />

eta bi komun. Kalerainoko<br />

igogailuarekin.<br />

943-70 13 94 /<br />

609-44 95 91.<br />

Donostia. Etxebizitza<br />

ematen da errentan aieten,<br />

uztail eta abuztuan. Igerileku<br />

eta frontoiarekin. Kotxe<br />

batendako garajearekin.<br />

679-44 60 71.<br />

Durango. Pisua alokairuan<br />

durangon. Leku lasaia. 3<br />

logela eta 2 komun.<br />

Berogailu zentrala. Garaje<br />

eta trastelekua. Animaliarik<br />

ez da onartzen.<br />

625-70 41 12.<br />

Durango. Logela<br />

indibiduala alokatzen da<br />

Landako Etorbidean.<br />

Kontratuarekin.<br />

648-20 03 70 (Carmen).<br />

Elorrio. Elorrion, Nizeto<br />

Urkizu kalean etxea alokagai.<br />

Sukaldea, egongela,<br />

komuna, bi logela altzariz<br />

hornituak eta berriztatuak<br />

eta ganbara handi batekin.<br />

550 euro.Tel.: 645-73 54 42.<br />

Elorrio. Elorrion etxebizitza<br />

alokagai. Eraikuntza berria,<br />

erdigunean, igogailua, bi<br />

logela, bi bainugela eta<br />

trastelekua. 600 euro<br />

Tel.: 634-45 72 01.<br />

Mañaria. Hiru gelako etxea<br />

balkoi handiarekin alokagai.<br />

Prezio onean. 94-682 41 08<br />

(goizez).<br />

Ordizia. Ordiziako<br />

erdigunean, logela bakarreko<br />

etxebizitza alokairuan.<br />

Berritua. Berogailu<br />

elektrikoak eta sukaldean<br />

butanoa. Jantzita<br />

(altzariekin, etab.). Bigarren<br />

solairuan dago eta<br />

igogailurik ez du. Mugikorra:<br />

648-72 34 74<br />

(21:00etatik aurrera)<br />

ERRENTAN HARTU<br />

Durangaldea.<br />

Durangaldean alokatzeko<br />

pisu bila. Tel.: 628-00 22 17.<br />

Durango. Pisu bila<br />

Durangon. Hiru gela.<br />

Hilabeterako, ekainaren<br />

22tik uztailaren 21era.<br />

Tel.: 670-85 93 16.<br />

1.2OPORRETAKO<br />

ETXEBIZITZAK<br />

ERRENTAN EMAN<br />

Puerto rico<br />

(Gran kanaria).<br />

Apartamentu bat alokatzen<br />

dut gran kanariako puerto<br />

rico herrian. Bista oso politak<br />

ditu itsasora. Astebeterako<br />

edo 15 egunerako alokatzen<br />

dut. Oso merke. Abuztutik<br />

2013ko martxora arte.<br />

Tel.: 670-31 12 23.<br />

Oropesa del Mar<br />

(Castello). Marina Dorren<br />

4-6 pertsonentzako<br />

apartamentu berria<br />

alokagai. Udan eta urte<br />

osoan zehar. Aste bat,<br />

hamabostaldia edo hilabete<br />

baterako. Itsasora begira,<br />

hondartzatik 150 metrotara.<br />

Egongela, 2 logela, komuna,<br />

sukaldea, terraza handia.<br />

Garajea. Igerileku handia eta<br />

umeentzako txintxaunak.<br />

Leku lasaia. Ez dira animaliak<br />

onartzen. Telefonoa:<br />

670-21 49 24. Marijo<br />

Torrevieja (Alacant).<br />

Torreviejan bungalow bat<br />

alokatzen dut. 3 logela,<br />

egongela terrazagaz, 60<br />

m2-ko solariuma,<br />

urbanizazio pribatua, eremu<br />

berdeekin eta<br />

igerilekuarekin.<br />

615-77 96 22.<br />

Llanes (Asturias).<br />

Bi pertsonentzako<br />

apartamentua alokagai<br />

Llanes (Asturias), deitu<br />

mesedez 13.30 etatik aurrera<br />

637-91 68 92 telefonora edo<br />

bidali mezua<br />

llanpoo@hotmail.com<br />

helbidera.<br />

Cabo de gata (Almeria).<br />

Isleta del Moro. Cabo de<br />

Gata/ Almeria.<br />

Apartamentua ematen da<br />

errentan. 6<strong>07</strong>-66 02 44.<br />

Ribadesella (Asturias).<br />

Etxebizitza ematen da<br />

errentan udako<br />

denboraldirako. Hiru<br />

logelakoa. 695-78 22 47.<br />

Bastida. Oporretako pisua<br />

alokatzen dut piszinarekin.<br />

Torre - otxandi urbanizazio<br />

pribatuan. Urbanizazioak<br />

igerilekua eta saskibaloi<br />

pista ditu. 2 logela,<br />

bainugela, sukaldea eta<br />

egongela, guztiz apainduta.<br />

Paisaia eta bista ikusgarriak.<br />

Urte osoan eskuragarri.<br />

Hamabostaldika eta<br />

hilabeteka alokatzen da.<br />

Interesatuak deitu hona:<br />

620-62 92 45.<br />

Bastida. Oporretako pisua<br />

alokatzen dut piszinarekin.<br />

Torre - otxandi urbanizazio<br />

pribatuan. Urbanizazioak<br />

igerilekua eta saskibaloi<br />

pista ditu. 2 logela,<br />

bainugela, sukaldea eta<br />

egongela, guztiz apainduta.<br />

Paisaia eta bista ikusgarriak.<br />

Urte osoan eskuragarri.<br />

Hamabostaldika eta<br />

hilabeteka alokatzen da.<br />

Interesatuak deitu hona:<br />

620-62 92 45.<br />

1.3PISUA<br />

KONPARTITU<br />

PISU BILA<br />

Arrasate. Gizon<br />

arduratsuak logela behar du<br />

errentan. 683-42 87 04.<br />

PISUKIDE BILA<br />

Berriz. Logela alokagai,<br />

baserria konpartitzeko.<br />

Oraintsu berriztatua, lur<br />

sailarekin eta leku<br />

paregabean. Aukeran,<br />

nahiago emakumea.<br />

Interesatuek deitu hona:<br />

619-66 58 57.<br />

Durango. Logela bat<br />

alokagai Durangon.<br />

650-73 87 24.<br />

Durango. Pisu konpartituan<br />

logela bat alokatzen da<br />

Durangoko alde zaharrean.<br />

Prezioz merke eta giro<br />

atsegina. 650-29 42 20.<br />

Durango. Pisukide bila<br />

gabiltza. Durangoko<br />

erdigunean, pisu berria eta<br />

egoera onean. Garajea<br />

aukeran. 250 euro + fiantza.<br />

635-73 19 24.<br />

Elgoibar. Logela daukat<br />

errentan emateko.<br />

699-60 91 90.<br />

Orozko. Logela bi alokatzen<br />

ditut orozkon. Giro<br />

familiarra. Autobus<br />

geltokitik gertu. Prezio<br />

ekonomikoa.<br />

Tel.: 660-62 64 86 edo<br />

659-20 16 45.<br />

1.4LOKALAK<br />

ERRENTAN EMAN<br />

Abadiño. Abadiñon lokal<br />

bat alokatzen da.<br />

Tel.: 661-45 18 51.<br />

Bakaiku. Enkantearen<br />

hasierako prezioa 2.000<br />

eurokoa izango da lokal<br />

handiarentzat eta 1.000<br />

eurokoa txikiarentzat.<br />

Epearen bukaera uztailaren<br />

13an gaueko 21:30ean.<br />

Kontaktua Kontxi<br />

948- 56 26 56.<br />

Durango. Durango<br />

erdi-erdian. 42 metro<br />

karratu erabilgarriak.<br />

Kanpora ematen du.<br />

Altzariak eta batzar gela.<br />

Prezioa: 550 euro/hilean.<br />

Tel.: 656-78 02 15.<br />

1.5GARAJE/<br />

TRASTEROAK<br />

SALDU<br />

Berriz. Garaje itxia salgai<br />

Berrizen. 42 m2. Ate<br />

automatikoa, komuna,<br />

sukaldea, txokoa eta bodega<br />

txikia. Ura eta argia. 3 auto<br />

sartzeko. Tel.: 615-75 21 36.<br />

Durango. Garajea salgai<br />

Durangoko Askatasun<br />

Etorbidea 12an.<br />

660-20 18 30.<br />

Durango. Trastelekua salgai<br />

Astepe auzunean (Durango).<br />

18 m2 eta bi altuera, leihoa<br />

eta ate berria. 9.500 euro.<br />

Tel.: 665-70 75 35.<br />

Elorrio. Elorrioko<br />

Berrio-Otxoa kalean garaje<br />

itxia saltzen da. Interesa<br />

baduzu eta informazio<br />

gehiago nahi baduzu, deitu!<br />

Tel.: 658-75 92 64.<br />

ERRENTAN EMAN<br />

Berriz. Learreta-Markinan,<br />

lurpeko garaje itxia alokagai<br />

(erosteko aukerarekin).<br />

Tel.: 666-34 14 02 (Mikel).<br />

Durango. Garajea alokagai<br />

Durangoko Askatasun<br />

etorbidean. 50 euro hilean.<br />

Tel.: 675-71 95 54.<br />

Iurreta. Garajea alokairuan<br />

Iurretan, Eleixalden.<br />

Tel.: 636-22 <strong>07</strong> 96.<br />

1.7GAINERAKOAK<br />

SALDU<br />

Durangaldea. Egoera<br />

onean dagoen izozkailua<br />

(arkoia)salgai. Fagor<br />

markakoa. Zakonera 65zm,<br />

altuera 90zm eta zabalera<br />

1,50zm. Tel.: 94-681 37 84<br />

(gauez). Arrantzarako<br />

kainak opari.<br />

2 Teknologia<br />

2.3GAINERAKOAK<br />

SALDU<br />

Radar abisagailuak<br />

salgai. Radar abisagailuak<br />

saltzen ditut berriak eta<br />

guztiz legalak . Interneten<br />

edo edozein denda, lekutan<br />

aurkituko dituzun baino<br />

merkeago ,sartu<br />

www.inforadgps.net orrian<br />

eta bertan dauden produktu<br />

guztiak erosteko gai izango<br />

zara nire bitartez baina 20%<br />

deskontuarekin. Adibidez<br />

Inforad k2 modeloa<br />

40 eurotan ,merkatuan<br />

tamainan txikiena...<br />

3 Lana/negozioak<br />

3.1LAN ESKARIAK<br />

OSTALARITZA<br />

Durango. Neska gazte<br />

euskalduna, zerbitzari lanak<br />

egiteko eskaintzen da,<br />

goizetan, arratsaldetan edo<br />

asteburuetan, interesatuak<br />

deitu: 615-71 62 32.<br />

Durangaldea. Sukaldean,<br />

garbiketan edota zaintzan<br />

lan bila. Esperientzia<br />

gerokultora, sukaldari,<br />

sukaldari laguntzaile eta<br />

garbitzaile lez. Jardunaldi<br />

osoa, erdia edota orduka.<br />

Tel.: 653-33 06 05 edo<br />

94-466 82 12. Genevie.<br />

ETXEKO LANAK<br />

Durangaldea. Etxeko<br />

lanterako prest, baita ume<br />

eta nagusien zaintzarako,<br />

bulego edo tabernen<br />

garbiketarako,...<br />

Esperientzia eta<br />

erreferentziak. Paperekin.<br />

Tel.: 648-84 55 54.<br />

Durangaldea. Interna,<br />

externa edo ordukako<br />

garbiketetarako prest.<br />

Tel.: 634-<strong>07</strong> 27 38.<br />

Durangaldea. Etxe, portal,<br />

taberna, denda, bulegoen<br />

garbiketarako lan bila. Baita<br />

ume edo nagusien zaintzan.<br />

Orduka, jardunaldi osoan,<br />

erdian, gauez edota<br />

asteburuetan. Paperekin.<br />

Tel.: 670-67 46 41 edo<br />

638-46 93 83.<br />

Durangaldea. Etxeko<br />

lanetarako zein zaintzarako<br />

prest, 18:00etatik aurrera<br />

eta asteburuetan.<br />

608-50 40 43.<br />

PERTSONAK ZAINDU<br />

Durangaldea. Nagusien<br />

edo umeen zaintzarako lan<br />

bila. Gauez, arratsaldez edo<br />

asteburuetan.<br />

696-75 35 30. Purificacion<br />

Durangaldea. Pertsona<br />

nagusiak zein umeak<br />

zaintzen lan egingo nuke.<br />

Garbiketan ere bai. Interna<br />

edo externa. Asteburuetan<br />

ere. Tel.: 660-64 20 89.<br />

Durangaldea. 24 orduz,<br />

eguneko edo orduka lan

<strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata berria 31<br />

‹ Publizitatea<br />

egiteko. Garbiketarako edota<br />

pertsona nagusiak<br />

zaintzeko. Durango eta<br />

inguruetan. Esperientzia eta<br />

erreferentziak. Paperekin.<br />

Tel.: 628-65 50 31.<br />

Durangaldea. Etxeen,<br />

portalen, tabernen...<br />

Garbiketarako, ume edo<br />

nagusien zaintzarako lan<br />

bila. Externa, interna edo<br />

orduka. Paperekin.<br />

Esperientzia eta<br />

erreferentziak. 650-17 24 33<br />

Durangaldea. Neska<br />

arduratsua pertsona<br />

nagusiak zaintzeko prest.<br />

24 ordutan edo egunez.<br />

Tel.: 632-11 77 23.<br />

Durangaldea. Neska<br />

arduratsua pertsona<br />

nagusiak zaintzeko prest.<br />

24 ordutan edo egunez.<br />

Tel.: 602-00 83 58.<br />

Durangaldea. Gauez,<br />

arratsaldez, goizez edota<br />

asteburuetan garbiketa<br />

lanetan edota ume edo<br />

nagusien zaintzan aritzeko<br />

prest. Esperientzia eta<br />

erreferentziak.<br />

690-68 73 95.<br />

Durangaldea. Umeen<br />

zaintzarako lan bila. Goizetan<br />

14:00ak arte eta 16:00etatik<br />

22:00etara. 681-21 82 30.<br />

Durangaldea. Etxeko<br />

lanetarako prest. Nagusien<br />

edo umeen zaintzan edota<br />

garbiketarako. Egunez,<br />

gauez edo asteburuetan.<br />

Esperientzia eta<br />

erreferentziak.618-29 55 13.<br />

Durangaldea. Edadeko<br />

pertsonak zainduko nituzke.<br />

Umeak ere bai.<br />

Erreferentziak. 617-05 01 87<br />

Durangaldea. Nagusien<br />

edo umeen zaintzan edota<br />

garbiketan aritzeko lan bila.<br />

24 orduz, egunez edota<br />

orduka. Erreferentziak eta<br />

esperientzia. 632-51 68 61.<br />

Elorrio. Irailetik aurrera,<br />

arratsaldetan, umeak<br />

zaintzeko prest (Elorrixon).<br />

Esperientzia handiarekin.<br />

Informazio gehiagorako<br />

deitu 688-64 06 04.<br />

Iurreta. Emakume<br />

euskalduna pertsona<br />

nagusiak, ezinduak eta<br />

gaixoak zaintzeko prest. Urte<br />

askotako esperientzia.<br />

Tel.: 699-74 57 23.<br />

IRAKASKUNTZA<br />

Durangaldea. Euskal<br />

filologian lizentziatutako<br />

neska euskara klase<br />

partikularrak emateko prest,<br />

maila guztietan. Gazte zein<br />

helduei. Esperientziaduna.<br />

Tel.: 686-809 628<br />

Durangaldea. Psikologo<br />

euskaldunak ikasteko<br />

teknikak eskeintzen ditu.<br />

Tel.: 679-38 23 69.<br />

Durangaldea. Hizkuntza<br />

eskola ofizialeko tituluduna,<br />

inglesa hobetzeko klase<br />

partikularrak emateko prest.<br />

Tel.: 637-29 24 65.<br />

GAINERAKOAK<br />

Durangaldea. Durango.<br />

Nagusien zaintzan,<br />

garbiketan, segurtasunean,<br />

lorezaintzan, okintzan,<br />

gurdi-garraiolari,... Lan bila.<br />

Tel.: 622-47 39 41. Julian.<br />

Durango. Neska gazte<br />

euskalduna, lokalak,<br />

kontsultak eta sozietateak<br />

garbitzeko prest, goiz zein<br />

arratsaldez, interesatuak<br />

deitu: 615-71 62 32.<br />

3.2LAN<br />

ESKAINTZAK<br />

ETXEKO LANAK<br />

Durangaldea. Emakume<br />

bat, pertsona nagusiak,<br />

garbiketa lanak eta sukaldari<br />

laguntzaile gisa lan egiteko<br />

prest. 9:00etatik aurrera.<br />

Tel.: 686-19 00 24.<br />

Durango. Neskatila bat<br />

zaintzeko emakume bat<br />

behar da (hobe euskalduna<br />

bada). Goizetan, eskolara<br />

joan arte, zaintza lanetan<br />

ibiltzeko andra behar da.<br />

Interesatuak zaudetenak<br />

deitu telefono honetara:<br />

603-71 18 06.<br />

PERTSONAK ZAINDU<br />

Durangaldea. Emakumea,<br />

pertsona nagusiak edo<br />

umeak zaintzeko eta etxeko<br />

lanak egiteko lan bila. Gauez<br />

eta asteburuetan.<br />

648-20 03 70. Carmen<br />

Durangaldea. Esperientzia<br />

duen pertsona, erreferentzia<br />

onakin eta papelekin,<br />

asteburuetan, 24 orduz edo<br />

egunez, pertsona nagusiak<br />

zaintzeko prest. Bizkaia<br />

osoan. Tel.: 660-71 67 89.<br />

Durangaldean. Garbiketa<br />

lanak edo pertsona nagusi<br />

zein umeak zaintzeko prest.<br />

Orduka tel.: 638-43 79 01<br />

(Jova)<br />

Durango. Durangon,<br />

irailetik aurrera umea<br />

zaintzeko emakumezko bat<br />

behar da. Interesatuak deitu<br />

telefono honetara:<br />

606-21 6217.<br />

IRAKASKUNTZA<br />

Bilbo. Bilboko enpresa<br />

batek honakoa behar du:<br />

turkierako irakaslea.<br />

Turkierako klaseak eman.<br />

Ezinbestekoa: bertakoa,<br />

esperientzia eta zonaldean<br />

bizi izatea. Lanaldi partziala,<br />

goizez. Kontratua: aldi<br />

baterako. Berehala hasteko.<br />

Soldata zehaztuko da. Sartu.<br />

Erref.: 4781. 94-620 04 49.<br />

Bilbo. Bilboko enpresa<br />

batek honakoa behar du:<br />

ingeleseko irakaslea.<br />

Ingeleseko klaseak eman.<br />

Ezinbestekoa: bertakoa,<br />

esperientzia eta zonaldean<br />

bizitzea. Lanaldi partziala,<br />

goizez. Kontratua: aldi<br />

baterako. Berehala hasteko.<br />

Soldata zehaztuko da. Sartu.<br />

Erref.: 5068.<br />

Tel.: 94-620 04 49.<br />

Bilbo. Bilboko enpresa<br />

batek honakoa behar du:<br />

finlandierako irakaslea.<br />

Finlandierako klaseak eman.<br />

Ezinbestekoa: bertakoa,<br />

esperientzia eta zonaldean<br />

bizi izatea. Lanaldi partziala,<br />

goizez. Kontratua: aldi<br />

baterako. Berehala hasteko.<br />

Soldata zehaztuko da. Sartu.<br />

Erref.: 4888.<br />

94-620 04 49.<br />

Bilbo. Bilboko enpresa<br />

batek honakoa behar du:<br />

norbegierako irakaslea.<br />

Norbegierako klaseak eman.<br />

Ezinbestekoa: bertakoa,<br />

esperientzia eta zonaldean<br />

bizi izatea. Lanaldi partziala,<br />

goizez. Kontratua: aldi baterako.<br />

Berehala hasteko.<br />

Soldata zehaztuko da. Sartu.<br />

Erref.: 4828.<br />

94-620 04 49.<br />

GAINERAKOAK<br />

Durangaldea. Edozein<br />

lantegitan lan egiteko prest.<br />

Eraikuntzan izan ezik.<br />

Tel.: 672-58 47 58<br />

(Thomas) 644-<strong>07</strong> 49 14<br />

(Enock)<br />

Durangaldea. Bizkaiko<br />

enpresa batek honakoa<br />

behar du: saltzailea. Bilbo<br />

eta durangaldean telefono<br />

mugikor bezero berriak<br />

lortzeko saltzailea behar da.<br />

Ezinbestekoa: esperientzia,<br />

jendetasuna, norbere autoa<br />

eta zonaldean bizi izatea.<br />

Lanaldi osoa. Kontratua: aldi<br />

baterako. Berehala hasteko.<br />

Soldata: hitzarmenaren<br />

araberakoa. Sartu. Erref.:<br />

5164. Tel.: 94-620 04 49.<br />

Iurreta. Iurretako enpresa<br />

batek honakoa behar du:<br />

makina muntatzailea.<br />

Makinaren erabilera<br />

irakasten, bezeroarengana<br />

atzerrira joango da.<br />

Ezinbestekoa: esperientzia,<br />

atzerrira bidaiatzeko<br />

malgutasuna eta ingelesa<br />

menperatzea. Lanaldi osoa<br />

zatituta. Kontratua:<br />

mugagabe, proba gainditu<br />

ondoren. Berehala hasteko.<br />

Soldata zehaztuko da. Sartu.<br />

Erref.: 4953.<br />

Tel.: 94-620 04 49.<br />

3.3NEGOZIOAK/<br />

TRASPASOAK<br />

ERRENTAN EMAN<br />

Sakana. Ihabarko elkartea<br />

festetan alokatzen da<br />

Agorrilaren 31n, irailaren<br />

1ean, 2an eta 3an.<br />

Interesatuek hots egin<br />

dezatela 648- 96 62 75<br />

telefonora.<br />

3.4LANERAKO<br />

MATERIALA<br />

SALDU<br />

Arrasate. Dendako bi<br />

mostradore salgai<br />

debagoienan. Ia berriak.<br />

696-84 19 51.<br />

4 Denetarik<br />

4.1SALDU/EROSI<br />

Agria motokultora salgai.<br />

Agria 2700 motokultorea<br />

salgai. Diesela.<br />

94-682 45 90. Luis.<br />

Sarrazenozko gariz<br />

beteriko almohdak salgai.<br />

Sarrazenozko gariz beteriko<br />

almohadak saltzen ditut ,bi<br />

neurritakoak 70x40 eta<br />

50x30 . Osasunarentzako<br />

onuragarriak ekologikoak<br />

etb... Tel 666-27 40 55<br />

20 eta 15 eurotan.<br />

4.2GALDU/<br />

AURKITU<br />

Katua galdu da<br />

Markina-Xemeinen. 14<br />

urteko katu persa galdu da<br />

markina-xemeinen<br />

igandean, ekainaren 24an.<br />

Gris-azulatua, arra, begi<br />

horiak ditu. Ikusi edo aurkitu<br />

baduzu, deitu mesedez.<br />

Eskerrik asko.<br />

667-253-876.<br />

5 Ibilgailuak<br />

5.1AUTOAK<br />

SALDU<br />

Audi A4 salgai. Audi A4<br />

salgai. 170.000 km. 9 urte<br />

eta erdi. Diesela. Egoera<br />

onean. 8.500 euro.<br />

Tel.: 673-49 36 39.<br />

Autoa salgai. Peugeot 306<br />

salgai. 170.000km. Oso<br />

egoera onean. Prezioa:<br />

2.500 euro. Kontaktua:<br />

arlozabal7@hotmail.com.<br />

655-73 35 98.<br />

Citroen ZX salgai. Citroen<br />

ZX salgai. Diesela. Egoera<br />

onean. 120.000 km. 800<br />

euro. Tel.: 673-49 36 39.<br />

5.2FURGONETAK<br />

SALDU<br />

Autokarabana salgai.<br />

Benimar fiat ducato 1.9tdi<br />

salgai, 5 plaza, 1997 urtekoa,<br />

126000 km, komuna dutxa<br />

eta wc-rekin, sukaldea,<br />

harraska, hozkailua,<br />

berogailua, 3 bizkleta<br />

eramatekoa, arkoia, ur zikin<br />

eta garbientzako depositoak,<br />

beti teilatupean<br />

gordea, 17.000 euro.<br />

Gasteiz. 945-27 00 96.<br />

Renault Master salgai.<br />

Renault Master salgai.<br />

2003. urtekoa. 185.000km.<br />

Lo egiteko prestatua.<br />

IAT-a maiatzean pasatuta.<br />

Tel.: 662-34 94 23.<br />

Volkswagen multivan<br />

salgai. Volkswagen<br />

multivan confortline t5<br />

salgai. Oso egoera onean.<br />

Kilometro gutxi. Ondo<br />

zainduta. Beti garajean.<br />

Tel.: 606-87 85 21.<br />

Volkswagen Multivan<br />

salgai. Volkswagen<br />

Transporter Multivan, salgai.<br />

1996. urtekoa, hozkailua,<br />

aire egokitua, APS, airbag,<br />

berogailu estatikoa, ohea<br />

egiteko aukera, 6 plaza.<br />

Egoera onean, 4.000 euro.<br />

Tel.: 686-63 72 14.<br />

5.3MOTORRAK<br />

SALDU<br />

Honda cbf 600 sa salgai.<br />

600eko zilindrada, 2006<br />

urtekoa, 20.600 km. Berri<br />

berria dagoen motorra, beti<br />

garajean gordea eta ondo<br />

zaindua. Bi kaskorentzat Givi<br />

kofrearekin, kordurazko<br />

maleta lateralak,<br />

anticaida-ko topeak, motor<br />

limitatua paperetan<br />

( limitazio kit-a ematen da),<br />

gurpilak berriak, ez<br />

erabiltzeagatik saltzen da.<br />

Hasi berrientzat aproposa,<br />

hirian eta errepidean<br />

ibiltzeko egokia. Aukera<br />

paregabea da, ikustea<br />

merezi du. 4.600 eurotan.<br />

Harremanetan jartzeko<br />

deitu: 666-37 26 71.<br />

Yamaha motorra salgai.<br />

Yamaha fz6 motor modeloa<br />

salgai. 20<strong>07</strong>koa, 12.000km.<br />

Tel.: 609-37 01 60. Iker.<br />

5.4BESTE<br />

IBILGAILUAK<br />

SALDU<br />

Karabana salgai. Busther<br />

karabana salgai. Prezio<br />

ekonomikoa. 6 plaza.<br />

Tel.: 688-80 55 19.<br />

6 Harremanak<br />

6.3LAGUN BILA<br />

Laguntasun bila.<br />

Debagoiena. 35 urteko<br />

neska polita, sentibera eta<br />

ezkongabeak, laguntasuna<br />

gura luke 30-40 urte<br />

bitarteko neska femenina<br />

batekin. Utzi mezua zenbaki<br />

honetan: 615-75 09 90<br />

(Marian).<br />

6.6GAINERAKOAK<br />

Bazkide bila. Bazkide<br />

berrien bila gabiltza,<br />

Salabarri elkartearen parte<br />

izateko (Mendizabal<br />

auzunean). Interesatuak<br />

deitu 650-49 90 74<br />

zenbakira. Kopuru mugatua.<br />

7 Aisia/kirola<br />

7.1 KIROLAK<br />

SALDU<br />

Bizikletak eramatekoa<br />

salgai debagoienan.<br />

Hangon 972 modeloa, Thule<br />

etxekoa. Hiru bizikletakoa<br />

eta bolarekin autoari<br />

lotzekoa. Matrikula<br />

eramateko gailuarekin. 70<br />

euro. 686-37 52 39,<br />

606-78 30 30.<br />

Kayaka salgai<br />

debagoienan. 3d<br />

perception modeloa.<br />

Txalekoa, txubaskeroa,<br />

arrauna eta abar. 800 euro.<br />

690-81 64 39.<br />

7. 2 ANIMALIAK<br />

SALDU<br />

Ahariak salgai. Lau urteko<br />

bi ahari salgai Matienan.<br />

Tel.: 670-40 77 65.<br />

Astoak salgai. 2 asto eme<br />

salgai. 3 urtekoak eta txikiak.<br />

Tel.: 616-91 90 61.<br />

Bildotsak eta ahuntzak<br />

salgai. Gorbeiako zelaietan<br />

hazitakoak. Ardi latxa<br />

arrazako bildotsak,<br />

jaioberriak. Ahuntz<br />

azpigorriak. 94-633 05 74<br />

edo 690-73 27 01. Maximo<br />

EMAN<br />

Arratoi txakurrak opari.<br />

Arratoi txakurrak aparitzen<br />

dira. Tel.: 656-74 34 57<br />

Txakurkumeak opari.<br />

Txakurkumeak oparitzen<br />

dira. Tel.: 633-87 05 51.<br />

7. 3 MUSIKA/<br />

PELIKULAK/<br />

LIBURUAK<br />

SALDU<br />

Marshall JCM 2000<br />

TSL602. Gitarra<br />

anplifikagailua salgai, 60<br />

watio, balbulekin eta 12<br />

bozgorailu birekin. Hiru kanal<br />

ditu: clean, crunch eta<br />

lead. Hrd-case<br />

kutxarekin.697-28 59 48.<br />

Piano elektrikoa salgai.<br />

Yamaha Clavinova CLP 150<br />

piano elektrikoa salgai.<br />

Kontaktua: 650-17 22 85<br />

edo<br />

stratokaster@gmail.com<br />

Silofoia eta perkusioa<br />

salgai. Honsuy markako<br />

silofoia edo perkusioa salgai.<br />

Prezio ona: 50 euro.<br />

Tel.: 94-681 25 58. Ander.<br />

EMAN<br />

Gitarra eta baxu klaseak.<br />

Gitarra eta baxu klaseak<br />

Durangon. 616-31 02 49<br />

edo 94-620 05 98.<br />

karsaso4@hotmail.com<br />

GAINERAKOAK<br />

Gitarra eskola<br />

partikularrak Durangon.<br />

Gitarra eskola partikularrak<br />

durangon. Elektrikoa,<br />

akustikoa, rocka, bluesa,<br />

jazza, funka eta abar.<br />

Eskalak, akordeak, erritmoa,<br />

teknikak, inprobisazioa,<br />

irakurketa... 650-17 22 85.<br />

7. 6 OPORRAK/<br />

BIDAIAK<br />

SALDU<br />

Kanpadenda salgai.<br />

Marechal markako<br />

kanpadenda salgai. Behin<br />

bakarrik erabilia. 4<br />

pertsonarentzat. Aukera<br />

ezinhobea! 100 euro<br />

Tel.: 615-00 72 16.<br />

Labeska eta argi-lanpara<br />

salgai. Kanpingeko labeska<br />

(su txikia) eta argi-lanpara<br />

saltzen ditut, behin ere<br />

erabili gabe daude. Bakoitza<br />

bere bonbona urdin<br />

txikiarekin, bonbonak<br />

beteta daude. 50 euro.<br />

Tel.: 692-71 85 00.<br />

8 Familia/etxea<br />

8.1ETXERAKO<br />

TRESNAK/<br />

ALTZARIAK<br />

SALDU<br />

Habia ohea salgai. Habia<br />

ohea salgai. Berria eta polita.<br />

4 kaxoirekin, 2 lastairu (bat<br />

erabili gabe) eta eskailera<br />

txikia. Dena: 490 euro. Tel.:<br />

656-75 48 64.<br />

Koltxoiak salgai. 135<br />

zm-ko 3 koltxoi salgai.<br />

Banan-banan ere saltzen<br />

dira. Bakoitzak 100 euro.<br />

Tel.: 636-04 63 18.<br />

Lehorgailua salgai.<br />

Evcr-1980 ecron lehorgailua<br />

salgai. Oso gutxi erabilia. 60<br />

euro. Tel.: 94-658 25 31.<br />

Ohea salgai. Habia ohea<br />

salgai. Berria eta polita.<br />

4 kaxoirekin, 2 lastairu (bat<br />

erabili gabe) eta eskailera<br />

txikia. Dena: 490 euro.<br />

Tel.: 656-75 48 64.<br />

8.2HAURREN<br />

TXOKOA,<br />

OSAGARRIAK<br />

SALDU<br />

Bikientzako gurditxo bi<br />

salgai. Bikientzako gurditxo<br />

bi salgai. Mcclaren eta Yanet<br />

markakoak. 94-682 41 08<br />

(goizez).<br />

Bikientzako karrotxoa<br />

salgai. Bikientzako<br />

karrotxoa salgai, kapazo eta<br />

aulkiarekin. Jane markakoa.<br />

Aproposa baita adin tarte<br />

txikiko neba-arrebentzat ere.<br />

Tel.: 629-56 34 92.<br />

Haur-logela salgai.<br />

0 hilabetetik 5 urterarte.<br />

Armairua, ate batekoa.<br />

Esekitokia. Komoda,<br />

ohe-sehaska, koltxoia, izarak<br />

eta edredoia. Dena<br />

egurrezkoa, zuria eta oso<br />

polita. Oso egoera onean eta<br />

oso polita. 550 euro.<br />

Tel.: 675-95 35 84 (Elorrio).<br />

Quinny zapp extra. Kapota<br />

beheko otzara, bi burbuila,<br />

karroarentzat boltsa, maxi<br />

cosiarentzat akople jokoa<br />

barne. Gutxi erabilia. Berme<br />

epearen barne.<br />

94-603 02 62.<br />

Stokke sleepi, mini eta<br />

sehaska, salgai. Zuria.<br />

Egoera oso onean, gutxi<br />

erabilia. 350 euro. Deitu<br />

19:00ak eta 20:00ak<br />

artean. 648-20 37 75.<br />

EROSI<br />

Bugaboo donkey aulki<br />

bikoitza. Bugaboo donkey<br />

aulki bikoitza, egoera<br />

onekoa, erosiko genuke.<br />

635-70 05 14.<br />

8.4EDERGINTZA/<br />

OSASUNA/<br />

ESTETIKA<br />

EMAN<br />

Estimulazio tailerrak.<br />

Psikologo euskaldunak<br />

alzheimera duten pertsonei<br />

edota dementziadunei<br />

zuzendutako estimulazio<br />

tailerrak eskeintzen ditu.<br />

Laguntza psikologikoa ere<br />

eskeintzen da familiar eta<br />

zaintzeleei. 679-38 23 69.<br />

GAINERAKOAK<br />

Erlea sendagile. Ez zaitez<br />

gelditu tratamendu hau<br />

probatu gabe. Erle biziekin<br />

tratatuz, gaixotasun ugari<br />

sendatzeko edo bizi kalitatea<br />

hobetzeko aukera.<br />

Informazio gehiago nahi<br />

duenak telefono honetara dei<br />

dezake: 697-68 51 50,eta<br />

hantxe izango naiz zure<br />

etxean nahi duzunean.<br />

I�aki.

32 berria <strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata<br />

Plaza›Kultura<br />

60 bat sortzailek ‘Barrura begiratzeko<br />

leihoak’ «zentsuratzea» salatu dute<br />

Hainbat idazle, musikari, bertsolari eta<br />

artistak manifestu bat plazaratu dute, filmari<br />

egindako «setioa eta jazarpena» arbuiatuz<br />

Zinez ekoiztetxeari dirua biltzen laguntzeko<br />

kultur ekitaldia izango da gaur Donostian<br />

Gorka Erostarbe Donostia<br />

«Manifestu hau sinatzen dugun<br />

guztiok gartsuki salatu nahi dugu<br />

Barrura begiratzeko leihoak<br />

dokumentalak pairatu dituen setioa,<br />

jazarpena eta zentsura».<br />

Bost presoren inguruan egindako<br />

filma da. Josu Martinez zinemagileak<br />

koordinatzen du Zinez ekoiztetxearen<br />

proiektua. Donostiako<br />

Udalari diru laguntza eskatu zioten<br />

ekoiztetxeak eta filmaren beste<br />

lau egileek (Enara Goikoetxea,<br />

Txeber Larreategi, Eneko Olasagasti<br />

eta Mireia Gabilondo). Udalak<br />

9.000 euroko diru laguntza<br />

ematea onartu zuen, baina berehala<br />

egitasmoaren kontrako iritziak<br />

zabaltzen hasi ziren. Espainiako<br />

Barne Ministro Jorge Fernandez<br />

Diazek Bildu —hark du<br />

udal gobernua— legez kanporatzeko<br />

mehatxua egin zuen.<br />

Filmari eginiko «setioa, jazarpena<br />

eta zentsura» salatzeko manifestua<br />

aurkeztu zuten atzo,<br />

hain zuzen ere, Donostian. «Nork<br />

bere egiak, ideiak eta utopiak defendatzen<br />

ditu. Barrurra begiratzeko<br />

leihoak dokumentaleko egileek<br />

ere, horrenbestez, eskubide<br />

osoa daukate mehatxurik, presiorik<br />

eta irainik gabe eurenak defendatzeko.<br />

Nork bere ideiak defen<strong>datu</strong><br />

ahal izatea, horixe baita,<br />

eta ez beste ezer, askatasuna bizitzea»,<br />

dio, orain artean 60 bat inguru<br />

sortzailek sinatu duten manifestuak.<br />

Lander Garro idazleak,<br />

Telmo Esnal zinemagileak eta Jose<br />

Mari Agirretxe Porrotxpailazoak<br />

aurkeztu zuten manifestua. Sinatzaileen<br />

artean idazleak, musikariak,<br />

bertsolariak, zinemagileak,<br />

aktoreak, artista plastikoak<br />

eta kazetariak dira.<br />

G Adierazpen askatasunaren aldeko manifestua<br />

Zentsura eta adierazpen askatasuna<br />

aurkako kontzeptuak<br />

dira. Ezin dira elkarren aldamenean<br />

bizi. Adierazpen askatasuna<br />

amiltzen den unean gertatzen<br />

da zentsura, eta alderantziz,<br />

zentsura desagertzen<br />

denean suertatzen da adierazpen<br />

askatasuna.<br />

Adierazpen askatasuna ez da<br />

inoren apeta, ez da kapritxoa.<br />

Adierazpen askatasunak ez dio<br />

honi beste hari baino mesede<br />

handiagorik egiten, gizarte osoa<br />

da eskubide honi esker aberasten<br />

dena. Izan ere, adierazpen<br />

askatasuna da ideien eta egiaren<br />

aldeko borroka betierekoan<br />

aurrera egiteko modu bakarra.<br />

Ideiak joan-etorrian dabiltzan<br />

neurrian sortzen dira aldaketak,<br />

eta hauek hil ala biziko tresna<br />

bilakatzen dira progresoa esaten<br />

dugun horretan. Baina horretarako<br />

ideiak berdintasunean<br />

lehiatu behar dira, gerora gizarteak<br />

berak ideia horien artean<br />

egokienak zeintzuk diren<br />

hauta dezan, askatasunean eta<br />

heldutasunean. Askatasunik<br />

gabe ez dago progresorik.<br />

Adierazpen askatasuna ez<br />

dugu geuk asmatu. Geure aurretik,<br />

gizartea sekretismotik,<br />

ezjakintasunetik, iluntasunetik<br />

eta despotismotik ateratzeko<br />

premia bizia ikusi zuten beste<br />

batzuek, eta haiek jarri zuten<br />

gerora eskubide unibertsal bilakatuko<br />

zenaren lehen hazia.<br />

Mendeetan eta mendeetan<br />

izan zuen botereak adierazpen<br />

ororen monopolioa, oroit gaitezen<br />

erdi aroko errege eta inkisidoreez,<br />

eta oroit gaitezen, nola<br />

ez, XX. mendeko diktadoreez.<br />

Askatasunaren konkistak beti<br />

dakar berarekin adierazpean<br />

Telmo Esnal, Lander Garro eta Jose Mari Agirretxe Porrotx, atzo manifestua aurkezteko orduan. JUAN CARLOS RUIZ / ARP<br />

Diru laguntza,bertan behera<br />

Zinez ekoiztetxeak uko egin zion<br />

Donostiako Udalak agindua zuen<br />

diru laguntzari, arazorik izan ez<br />

zedin. Udalak atzo jakinarazi<br />

zuen prentsa ohar baten bidez Zinez<br />

elkarteari adjudikatu beharreko<br />

9.000 euroko laguntza bertan<br />

behera uzteko erabakia hartu<br />

duela. Hala ere, udal gobernuak<br />

garbi utzi nahi izan du «zentsura<br />

politiko garbia» dagoela Barrura<br />

begiratzeko leihoak filmaren inguruko<br />

ika-mika guztiaren atzean.<br />

«Lehendabizi udaleko oposizioko<br />

talde politikoek bultzatuta<br />

eta gero Madrilgo Gobernuak jarraipena<br />

emanez, Donostiako<br />

udal gobernuaren aurkako kanpaina<br />

mediatiko-politikoa abiarazi<br />

dutela», dio udalaren oharrak.<br />

Zinez ekoiztetxeak dirua filma<br />

finantzatzeko dirua lortzeko kontu<br />

korronte bat jarri zuen beren<br />

webgunean. Diru bilketa ondo doala<br />

adierazi dute oraintsu. Filma<br />

finantzatzeko behar dutenaren<br />

erdia lortua dute jada, hau da,<br />

20.000 eurotik gora. Baina gehiago<br />

behar dute oraindik. Jendearen<br />

gogoa hauspotzeko, gaur kultur<br />

emanaldia egingo dute hainbat<br />

sortzailek Donostiako San Telmo<br />

museoan bertan, 20:00etan hasita.<br />

Besteak beste, Xabier Montoia,<br />

Joseba Tapia eta Arkaitz Miner<br />

musikariek eta Ramon Agirre,<br />

Iñaxio Tolosa eta Ander Lipus<br />

antzezleek eskainiko dituzte emanaldi<br />

txiki batzuk.<br />

askatasunaren konkista. Bata<br />

bestearen arrazoi eta ondorio<br />

dira.<br />

Zientziak, medikuntzak, literaturak,<br />

arteak... horiek denek<br />

aurrera egin badute, adierazpen<br />

askatasunaren gerizpean egin<br />

dute. Eta honen gerizpean segi<br />

beharko dute, aurrera egin nahi<br />

badute.<br />

Ezin da hitzarentzat kaiolarik<br />

izan. Zeren eta hitz bat kabitzen<br />

den kaiolan beti kabituko baitira<br />

bi, eta bi hitz kabitzen diren tokian,<br />

beti izango da hirurentzat<br />

adina leku. Hitz bat kaiolatuz<br />

gero, denak kaiola daitezke.<br />

Erregimen autoritarioetan<br />

gertatzen den fenomenoa da<br />

zentsurarena, herrialde demokratikoetan<br />

eta herri libreetan<br />

tokirik ez daukana. Beti da albiste<br />

txarra, beraz, zentsuraz<br />

jardutea. Baina oraingo honetan<br />

horretaz jardutea dagokigu,<br />

ez geure gustuz, geure betebeharrez<br />

baizik.<br />

Hau guztiagatik, manifestu<br />

hau sinatzen dugun guztiok,<br />

gartsuki salatu nahi dugu 'Barrura<br />

begiratzeko leihoak' dokumentalak<br />

pairatu dituen setioa,<br />

jazarpena eta zentsura. Ezin<br />

dugu onartu, ezeren eta inoren<br />

izenean, sortzaileon lana politizatzea<br />

eta lokatz politikoan sartzea.<br />

Nork bere egiak, ideiak eta<br />

utopiak defendatzen ditu. 'Barrura<br />

begiratzeko leihoak' dokumentaleko<br />

egileek ere, honenbestez,<br />

eskubide osoa daukate<br />

mehatxurik, presiorik eta irainik<br />

gabe eurenak defendatzeko.<br />

Nork bere ideiak defen<strong>datu</strong><br />

ahal izatea, horixe baita, eta ez<br />

beste ezer, askatasunean bizitzea.<br />

G Sinatzaile batzuk<br />

Jon Garaño (zinemagilea)<br />

Telmo Esnal (zinemagilea)<br />

Patxo Telleria (zinemagilea)<br />

Eider Rodriguez (idazlea)<br />

Bernardo Atxaga (idazlea)<br />

Kirmen Uribe (idazlea)<br />

Joseba Sarrionandia (idazlea)<br />

Laura Mintegi (idazlea)<br />

Jasone Osoro (idazlea)<br />

Koldo Izagirre (idazlea)<br />

Joan Mari Irigoien (idazlea)<br />

Julen Gabiria (idazlea)<br />

Hedoi Etxarte (idazlea)<br />

Jon Alonso (idazlea)<br />

Xabier Mendiguren Elizegi<br />

(idazlea)<br />

Jose Luis Otamendi (idazlea)<br />

Harkaitz Cano (idazlea)<br />

Jose Luis Padron (idazlea)<br />

Iban Garate (aktorea)<br />

Ander Lipus (aktorea)<br />

Ainara Gurrutxaga (aktorea)<br />

Aitziber Garmendia (aktorea)<br />

Jon Martin (bertsolaria)<br />

Igor Elortza (bertsolaria)<br />

Miren Amuriza (bertsolaria)<br />

Xabier Amuriza (bertsolaria)<br />

Fermin Muguruza (musikaria)<br />

Xabier Montoia (musikaria)<br />

Eñaut Elorrieta (musikaria)<br />

Maddi Oihenart (musikaria)<br />

Joseba Tapia (musikaria)<br />

Idurre Eskisabel (kazetaria)<br />

Alberto Pradilla (kazetaria)<br />

Jon Artano (kazetaria)<br />

Estitxu Elduaien (kazetaria)<br />

Nestor Basterretxea (artista)<br />

Alain Urrutia (artista)<br />

Judas Arrieta (Artista)

Xavier Entzmann ‘Eltono’ artistak ‘Deambular’<br />

36›› proiektua aurkeztu du Artium museoan<br />

<strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata berria 33<br />

Universal omenduko dute Donostiako<br />

37›› Fantasiazko eta Beldurrezko Zinemaren Astean<br />

‘‘ Finantzak gobernaturik<br />

egotea krimen<br />

antolatuak gobernaturik<br />

egotea bezain txarra da»<br />

SUSAN GEORGE<br />

Pentsalaria<br />

Azken eguna izango du gaur Mundua Aldatzeko Ideiak nazioarteko pentsamendu jaialdiak Bilboko Euskalduna jauregian . MARISOL RAMIREZ / ARGAZKI PRESS<br />

Alessandro Baricco: «Estatuak ez du<br />

kultura eskaini behar, eskatu baizik»<br />

Etorkizunean estatuak<br />

gizartearen kudeaketan<br />

askoz ere leku txikiagoa<br />

izango duela adierazi du<br />

idazleak Bilbon<br />

Nagore Ares Amaya Bilbo<br />

Krisi garaia aldaketa garaia da,<br />

haustura garaia. Mendebaldeko<br />

gizarteek egun duten krisia ekonomiatik<br />

askoz haratago doa. Sistema<br />

bera dago krisian, eta garai<br />

berrietara moldatzea baino ez<br />

zaio geratuko gizarteari. Sistema<br />

berri horretan, politikak eta estatuak<br />

gaur arte izan duten lekua<br />

baino txikiagoa izango dute, eta<br />

komunitateak elkarbizitzarako<br />

espazio berriak sortuko ditu. Horretarako<br />

belaunaldi baten denbora<br />

baino ez dela beharko iritzi<br />

dio Alessandro Baricco idazle eta<br />

zinemagile italiarrak. Haren ustez,<br />

beste eremuetan bezala, kultur<br />

politiketan ere eskumen txikiagoa<br />

izango du estatuak, eta,<br />

ekoizle izateari utzi, eta kontsumitzaile<br />

izango da.<br />

Bilboko Euskalduna jauregian<br />

izan zen atzo, Mundua Aldatzeko<br />

Ideiak pentsamendu topaketetako<br />

bigarren eguneko aurkezpenean,<br />

topaketetan parte hartu duten<br />

beste zenbait pentsalarirekin<br />

batera. Besteak beste, berton izan<br />

ziren Susan George filosofo frantziar-estatubatuarra,<br />

Wassyla<br />

Tamzali pentsalari feminista aljeriarra,<br />

Shashi Taroor Indiako<br />

Atzerri ministro ohi eta idazlea<br />

eta Josep Ramoneda kazetari eta<br />

filosofo katalana. Topaketak<br />

gaur amaituko dira, eta, besteak<br />

beste, Sygmunt Bauman soziologo<br />

eta filosofo poloniarra, Colin<br />

Vaines zinema ekoizle ingelesa<br />

eta Amy Goodman kazetari estatubatuarra<br />

entzuteko aukera<br />

egongo da. <strong>2012</strong> Euskadi Fundazioak<br />

antolatu du jaialdia.<br />

Bariccok dio pentsalariek egiteko<br />

«liluragarria» izango dutela<br />

aurreikusten duen etorkizuneko<br />

sistema berri horren sorreran.<br />

«Etorkizuna asmatzea eginkizun<br />

kitzikagarria, fantastikoa izan<br />

daiteke. Hala ere, gehienetan ez<br />

da horrela izaten, etorkizuna<br />

orainaldiaren dedukzio bat baino<br />

ez delako», azaldu zuen idazleak.<br />

«Garai honetan, oso mutazio sakona<br />

izango da, aldaketa kultural<br />

sakon bat, balioen eraldaketa bat<br />

ekarriko duena. Horrekin batera,<br />

ekonomia aldaketa sakon bat ere<br />

gertatuko da. Ez naiz ekonomista,<br />

baina, beste askok bezala, pentsatzen<br />

dut eredu ekonomiko hau<br />

amaituta dagoela», zehaztu zuen,<br />

lasai eta uste osoz.<br />

Eraldaketa horretan, haren iritziz,<br />

idazleek zuzeneko eraginik<br />

izango ez badute ere, sortzaileek<br />

aukera izango dute gizartearen<br />

eta banakoen balioetan eragiteko<br />

literaturaren eta bestelako adierazpide<br />

kultural batzuen bidez:<br />

«Argi dudan gauza bakarra da<br />

etorkizun horretan estatuak leku<br />

txikiagoa izango duela bizimodu<br />

kolektiboan. Bizitzaren kudeaketa<br />

publikoaren beharra txikituko<br />

da, eta dena sozializatzeko beharra<br />

egongo da. Komunitatea indartuko<br />

da».<br />

Estatuaren eskumenak urritzearen<br />

aldekoak badira ere, Susan<br />

Georgek eta Josep Ramonedak<br />

estatuaren desagerpenaren<br />

arriskuez ohartarazi zuten. «Kontuz<br />

ibili behar da estatuaren desagerpenarekin,<br />

normalean estatuak<br />

uzten duen hutsune hori<br />

okerragoa izaten den beste norbaitek<br />

betetzen baitu. Askotan,<br />

krimen antolatuak hartzen du»,<br />

zehaztu zuen Ramonedak. «Alessandro<br />

Bariccorekin bat egiten<br />

dut, eta komunitate espazio berriak<br />

sortuko direlakoan nago ni<br />

ere. Hala espero dut; izan ere,<br />

etorkizunerako, aukera bi daude.<br />

Batetik, kontsumismoaren logika<br />

nagusitu daiteke, orain arte<br />

bezala. Logika horrek arazo bat<br />

dauka: libidoa xurgatzen digu,<br />

eta pultsioak baino ez ditu uzten.<br />

Pultsiozko gizarte bat da hori, hil<br />

edo biziko etengabeko borrokan<br />

arituko den gizarte bat», azaldu<br />

zuen. «Baikorra naiz, eta uste dut<br />

bigarren bideak irabaziko duela,<br />

komunitate espazio berriak sortuko<br />

direla; eta horietatik, gizartea<br />

estekatzeko forma berri bat<br />

sortuko da, erantzukizun partekatuko<br />

espazio bat», argitu zuen<br />

kazetariak.<br />

Hezkuntzaren beharra<br />

Kulturaren eta hezkuntzaren bidez<br />

posible da leku hori lortzea,<br />

Susan Georgeren arabera. «Gobernu<br />

gehienek uste dute kulturaren<br />

dirua gastatzea dirua botatzea<br />

dela», salatu zuen. «Hezkuntzak<br />

inposatzen dizkigun mugetatik<br />

haratago joateko eta pentsatzeko<br />

aukera ematen digu». Izaera kritiko<br />

horrek gizartea aldatzeko aukera<br />

zabaltzen duela uste du. Ekonomia<br />

krisia mintzagai, Georgek<br />

krisiaren jatorria zein den jakiteko<br />

beharra aldarrikatu zuen.<br />

«Egun dugun egoera ekonomiko<br />

kaskarra finantzek sortu dute»,<br />

zehaztu zuen. Eta Franklin D. Roosevelt<br />

AEBetako presidentea izandakoaren<br />

hitz batzuk ekarri zituen<br />

gogora: «Orain badakigu finantzek<br />

gobernaturik egotea krimen<br />

antolatuak gobernaturik<br />

egotea bezain txarra dela». Egun,<br />

Europa osoa finantza arloko aginduei<br />

jarraitzen ari zaie: «Neurri<br />

antidemokratikoek gidatzen dute<br />

arlo hori», zehaztu zuen. «Finantza<br />

indarkeriak pentsarazi nahi digu<br />

austeritatea beharrezkoa dela,<br />

eta hirugarren mundua deitzen<br />

diogun horretan 80ko hamarkadaren<br />

hasieran sartutako neurri berak<br />

sartu nahi dituzte, austeritate<br />

deitzen badiote ere».<br />

Ramonedak uste du herritarren<br />

atsekabea goraka doala ekonomia<br />

krisiarekin batera. Azken<br />

urteotan, gizarte aldaketa nabarmenak<br />

izan dira, eta politikak ez<br />

du asmatu horietara egokitzen.<br />

«Politikari lurra mugitu zaio guztiz.<br />

Guk ezagutzen dugun politika<br />

jadanik existitzen ez den mundu<br />

baterako pentsatuta dago. Horrekin<br />

zera esan nahi dut, erreferentzia<br />

esparrua al<strong>datu</strong> egin dela»,<br />

azaldu zuen.

34 berria <strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata<br />

Publizitatea ›

<strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata berria 35<br />

Kultura ‹ Plaza<br />

Artea D<br />

Bigarren buelta<br />

Begiz<br />

Ismael Manterola Ispizua<br />

A<br />

rtearekin askotan gertatzenden<br />

zerbait gertatu<br />

zitzaidan David Hockneyren<br />

erakusketan. Orain dela aste<br />

batzuk pintore ingelesaren lana ez<br />

zitzaidala gehiegi gustatu idatzi<br />

nuen, eta benetan hala ote den galdetu<br />

didate bi ezagunek kalean.<br />

Iritzia al<strong>datu</strong> dudala aitortu behar<br />

izan nien, bigarren bisitaldi baten<br />

ondoren Guggenheimeko erakusketak<br />

harrapatu egin ninduelako.<br />

Artea ez da erabili eta botamoduko<br />

kultur produktua. Gaur<br />

egun, kultur produktua eta kultur<br />

lana gero eta gutxiago desberdintzen<br />

dugun garaian, hau da, beste<br />

edozein kontsumo produkturekin<br />

nahasten dugun garaian, artea da<br />

gure gustuak, interesak eta ideiak<br />

birplanteatzeko gaitasuna izan<br />

dezakeen ekintza kulturala.<br />

Gainera, artearen izaerak berak<br />

geruzaz geruza deskubritzeko<br />

aukera ematen digu. Zentzuen bidez<br />

sartzen da gehienetan, eta<br />

urrats horretan gustuak zeresan<br />

handia du; gustukoa ez badugu,<br />

nekez egingo dugu ulertzeko edo<br />

sakontzeko esfortzua; aldiz, gustukoa<br />

badugu, zerbait gehiago bilatzeko<br />

bidean murgilduko gara.<br />

Hockneyren kasuan, Claude<br />

Lorraine Barrokoko artista famatuaren<br />

koadro baten azterketa eta<br />

bertsioen aretotik hastea izan zen<br />

nire akatsik handiena. Ipad delako<br />

tramankuluz egindako inpresio<br />

digital handiak ez zitzaizkidan<br />

batere gustatu, eta horrek erakusketa<br />

guztia baldintzatu zuen.<br />

Bigarren bisitaldian, zatikatutako<br />

paisaia-pintura erraldoiak<br />

gustuko nuen filmarekin eta garai<br />

bateko argazki collage edo konposizio<br />

panoramikoekin lotzea lortu<br />

nuen, eta horrek koadro handi eta<br />

kolore bizikoak beste modu batera<br />

ulertzeko aukera eman zidan.<br />

Onartu behar dut artikulu hau<br />

zuzenketa moduko idatzia dela,<br />

astero arteari buruz zerbait idazteko<br />

presak eta beharrak bultzatutako<br />

iritzi azkarregiak zuzentzeko<br />

egindako artikulua. Baina,<br />

hausnarketarako ere balio duelakoan,<br />

arteak behar duen arretaz<br />

ohartu nahi nuen irakurlea. Begirada<br />

urduriari edo azkarrari ohitutako<br />

gizartean, arteak eskatzen<br />

duen patxada eta buruhaustea<br />

onartzeko prest gauden galdetzeko<br />

moduko artikulua idatzi nahi<br />

nuen.<br />

Telebistak zabaldutako bideoklip<br />

estetikaren aurrean, arteak<br />

beste esperientzia mota eskatzen<br />

du. Irudiak azkar begiratzeko ohitura<br />

dugu, japoniarrek turismoa<br />

egiten dutenean argazki kameratik<br />

begiratzen duten segundo bakar<br />

batzuen antzera. Artelanak aldiz,<br />

galderak eta arazoak planteatzen<br />

dizkigun neurrian, behin eta<br />

berriz begiratzera bultzatzen gaitu.<br />

Begirada bakoitzean zerbait<br />

berria ikusiko dugun konbentzimenduarekin.<br />

Anbotopean margotzen<br />

Kritika<br />

Artea<br />

‘2d1’<br />

Lekua: Di-da aretoa. Abadiño, Noiz<br />

arte: irailaren 30era arte.<br />

Mikel Onandia<br />

M<br />

useo handikiz eta galeria<br />

komertzialez haraindi,<br />

arte zirkuitu<br />

lokalaren periferietan bada ekimen<br />

interesekorik, eta halakoei<br />

ere arreta jartzea beharrezkoa<br />

dugu. Gotzon Garaizabal (Elorrio,<br />

1968) eta Peru Magdalena (Abadiño,<br />

1980) diziplina anitzeko sortzaileak<br />

ditugu, eta oraingoan<br />

proiektu berria (www.2d1.eu) aurkeztu<br />

dute gune ezohikoan bezain<br />

atseginean.<br />

Magdalena —idazle, bertsolari<br />

eta margolaria— eta Garaizabal<br />

— diseinu eta komunikazioan lan<br />

egiten duen artista plastikoa—<br />

orain urte batzuk hasi ziren elkarlanean,<br />

inguruko beste sortzaile<br />

batzuekin batera, hainbat ikuskizunetarako<br />

zuzenean pintatzen.<br />

Harremana sendotzeko eta barne<br />

kreazio beharrizana asetzeko lokal<br />

bila hasi ziren Anbotopean,<br />

eta sormen gune emankorra<br />

bihurtu da denbora gutxian. Sortze<br />

prozesua erakusteko nahiaren<br />

fruitu, mostra hau ibilbide horren<br />

laburpen gisa uler daiteke.<br />

Arreta ematen duen lehen gauza<br />

espazioa bera da. Lan gunea izaki,<br />

konputagailu artean, hainbat<br />

estantziatako paretetan, batzar<br />

gune, ezkaratz txikian zein komun<br />

aldean ere kokatu dituzte piezak,<br />

atmosfera berezia sorrarazteraino.<br />

Iragan urtean gauzatutako lan<br />

Erakusketako lanetako bat<br />

mordoxka dira, orotariko teknika<br />

eta tamainakoak, hala nola olioa,<br />

esmaltea, akrilikoak, argizariak,<br />

collageak, transferrak, guztiak<br />

euskarri arras ezberdinetan. Izan<br />

ere, ohikoa dute eskura daukaten<br />

guztia sormenerako birziklatzea.<br />

Hala, mihise zuria ez da sekula<br />

abiapuntua, aurretiaz existitzen<br />

den zerbait baizik, eta hortik aurrera,<br />

denetariko materialak erabiliz<br />

—motibo hiperrealistak zein<br />

elikagaiak, kasu—, forma, bolumen<br />

eta ehundura desberdinak<br />

sorrarazten dituzte.<br />

Erreferente jakinik izan ez<br />

arren, bisitariak espresionismo<br />

abstraktu estatubatuarraren, surrealismoaren,<br />

edota Basquiaten<br />

zein Zumetaren zantzuak identifika<br />

ditzake, neurri batean. Oro har,<br />

abstrakzioaren eta figurazioaren<br />

artean ari dira, pintura modu adierazkor<br />

eta keinuen bidezko bati bide<br />

emanez; pintzelkada solte eta<br />

adierazkorrak berba, esaldi eta<br />

inskripzio enigmatikoekin tartekatzen<br />

dira, denetariko ideiak iradokiz,<br />

gauza pertsonal eta intimoenetatik<br />

erreferentzia sozial, politiko<br />

edo kultural zabalagoetaraino.<br />

Badira lan erabat abstraktuak,<br />

eta errealismo zikin eta koloretsuko<br />

proposamenak ere, esaterako,<br />

zaldiak, ardo kopak edota tamaina<br />

errealeko autorretratu katartikoa,<br />

praktika psikoanalitiko plastikoa<br />

balitz bezala. Ametsen mundua<br />

da koadro askoren abiapuntua.<br />

Surrealisten entseguak errekuperatuz,<br />

iruditan jarri dituzten<br />

ametsak kontatu dizkiote elkarri,<br />

eta erdi lotan ere margotu dute<br />

arrazoiak kutsatu gabeko subkontzientea<br />

modu automatikoan ageriratu<br />

propio, hala karga oniriko<br />

nabarmeneko eszenak sortuz.<br />

Badira planteamendu berritzaileagoak<br />

ere, horien artean Kuntur<br />

tree musika taldearen disko-botilen<br />

—Mendrakako txakolinarekin<br />

batera USB memorian datoz<br />

taldearen hiru diskoak— etiketa<br />

indibidualizatuak, edota Mikel<br />

Garaizabal enologoarekin gauzatu<br />

Hordago ardoa dastatze artistikoko<br />

pintura lan zatiekin osatu<br />

ardoaren sentsualtasun giroa islatzen<br />

duen seriea, guztiak artea<br />

ulertzeko bestelako kontzepzioaren<br />

eta hainbat diziplinaren hartu-emanen<br />

emaitzak.<br />

Ez dute, agian, estilo definitu<br />

bat, ez baita hori lortzea lehen asmoa,<br />

baina nabari zaie lengoaia<br />

modu konkretu batekiko afinitatea.<br />

Pintura indartsua, kromatismo<br />

aberatsekoa, espontaneoa<br />

dugu; bizia eta, aldi berean, enigmatikoa,<br />

kutsu poetikoduna. Artelan<br />

orok lez, pinturak interpretazio<br />

maila asko ahalbidetzen<br />

ditu, eta, kasu honetan, artistek<br />

truke etengabean lan egiten dutenez,<br />

interpretazio posibleak areagotu<br />

egiten dira, margolanen<br />

ahalmen iradokitzailea areagotuz.<br />

Gainera, osotasun bat sortzen<br />

dute, baina pieza —edo serie— bakoitzak<br />

badu zeresanik bere baitan.<br />

Gustu kontuak gorabehera,<br />

zinez tentsioa eta benekotasuna<br />

darie lan hauei.<br />

Margogintza nagusi izan arren,<br />

pinturaren kontzepzio eta esparru<br />

tradizionala gainditzen dute.<br />

Haatik, modernitateak inposatu<br />

eta posmodernitateak deuseztatu<br />

duen artea erakusteko areto zuri<br />

hutsetik kanpoko espazioan kokatu<br />

arren, muntatzea orekatua da,<br />

neurritsua, espaziora ondo egokitua,<br />

eta horrek artelanei bestelako<br />

balio erantsia ematen die.<br />

Arte garaikidearen sistemaren<br />

albo batean diskurtso propioa<br />

gauzatzen ari dira Peru Magdalena<br />

eta Gotzon Garaizabal, eta<br />

proiektu berriak ez zaizkie falta.<br />

Eskertzekoak dira, duda barik,<br />

merkatura edota instituzioetara<br />

hainbeste begiratu ez eta norberaren<br />

eta ingurukoen beharrizan<br />

eta nahietara begirakoak diren<br />

egitasmo artistikoak, eta bada halakorik<br />

bi margolarion egitasmoan,<br />

haien jardun eta lanean energia<br />

eta egiten dutenagatiko konpromisoa<br />

agerikoa baita. Bi dira<br />

bat, Anbotopean margotzen.

36 berria <strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata<br />

Plaza › Kultura<br />

Eltono artista, Artiumen, atzo, bere proiektuan lanean. JUANAN RUIZ / ARGAZKI PRESS<br />

Ibiltzearen artea<br />

Eltono artistak<br />

‘Deambular’proiektua<br />

aurkeztu du Artium<br />

museoan, Praxis<br />

egitasmoaren barruan<br />

Maialen Arratibel Gasteiz<br />

Askorentzat ohikoa dena, artelan<br />

bihurtuko du Eltono artista frantziarrak.<br />

Izan ere, oinezkoaren<br />

egunerokotasuna irudikatuko du<br />

marrazki abstraktu eta koloretsuen<br />

bidez. Eltonok, inoiz bisitatu<br />

ez duen hiria ibilian-ibilian ezagutuko<br />

du datozen egunotan, eta<br />

nora ezean egindako ibilbide guztiak<br />

Artiumeko Iparra aretora<br />

eramango ditu, artelan bihurtuta.<br />

Sorkuntza prozesu ezohiko horren<br />

hariak gorpuztuko du Deambular<br />

erakusketa. Hala, artistak<br />

joko areto bihurtuko du erakusketa<br />

aretoa, eta paretak izango ditu<br />

lehengai. Berritasuna, kolorea<br />

eta sormen prozesuaren biluztea<br />

ekarriko ditu Eltonok Artiumera.<br />

Erakusketa ikusgai izango da<br />

irailaren 2ra arte.<br />

Artiumeko Iparra aretoan aurkeztu<br />

zuten atzo Deambular<br />

proiektua, Praxis egitasmoaren<br />

barruan. Praxis DIY Do it yourself<br />

(zerorrek egizu) delakoaren kulturarekin<br />

loturik sortu zen, egungo<br />

krisialdi ekonomikoaren ondorio<br />

gisa. Inprobisazioa da bere izaera<br />

eta birziklapena, prozesua,<br />

harremana eta, batez ere, ekintza<br />

zuzena eta Do it yourself delakoa<br />

dira oinarrian dituen balioak.<br />

«Artearen merkatua erabat desagertu<br />

den honetan, oso garrantzitsua<br />

da gisa horretako egitasmoak<br />

bultzatzea», esan zuen Daniel<br />

Castillejo Artiumeko zuzendariak.<br />

Horregatik, adierazi zuen<br />

museoak «atsegin handiz» babesten<br />

duela Praxis egitasmoaren<br />

barneko proiektu heterogeneo<br />

sorta.<br />

bat dator artearen<br />

gainean dudan<br />

ikusmoldearekin»<br />

XAVIER ENTZMANN ‘ELTONO’<br />

Artista<br />

Paristik datorren artista<br />

Xavier Entzmannen (Cergy-Pontoise,<br />

Paris, 1975) izengoitia da Eltono.<br />

90eko hamarkadan hasi zen<br />

grafitiak egiten. Arte plastikoetan<br />

ikasketak egin ondoren,<br />

1999an Madrilera jo eta grafitiekin<br />

jarraitu zuen. Geroago, irudi<br />

geometrikoak margotzen hasi<br />

zen pintzelez eta zinta itsaskorrez<br />

ezarritako pintura plastikoa erabiliz.<br />

Ordutik, irudi abstraktu<br />

multzo bera erabiltzen du beti,<br />

ezaguterraza dena, baina, tes-<br />

‘‘ Praxis egitasmoa guztiz<br />

tuinguru batetik bestera aldatzen<br />

direnak haietara egokitzeko.<br />

Inprobisazio joko hori erabiliko<br />

du Deambular erakusketa aurrera<br />

eramateko.<br />

Mende hasierarekin, bere jarduna<br />

ugaldu egin zuen Madrilen,<br />

eta, handik gutxira, beste hiri batzuetarako<br />

jauzia egin zuen. Azkenean,<br />

Gasteizera iritsi da.<br />

Arte hiritarra sortzen du Eltonok,<br />

lanabes gisa hiria bera hartuta.<br />

Horri eutsiz, Eltonok hirian<br />

barrena ibiltzearen ohiko ekintza<br />

aztertuko du, kaleen eta oinezkoen<br />

arteko harremana, hain zuzen.<br />

Hori abiapuntutzat hartuz, artea<br />

egiteari ekingo dio, sorkuntza<br />

prozesuaren sekretu eta gakoak<br />

publikoari zabalduz.<br />

Artistak azaldu duenez, hainbat<br />

ibilbide egingo ditu hirian barrena,<br />

eta oinez doan heinean pegatinatxoak<br />

itsatsiko ditu kaleko<br />

paretetan: «Ibilbide bakoitzean<br />

kolore bateko pegatinatxoak erabiliko<br />

ditut». Ondoren, egunaren<br />

bukaeran, egindako ibilbideak<br />

mapa baten marraztuko ditu, eta,<br />

azkenik, ibilbideak Iparra aretoko<br />

hormetan irudikatuko ditu.<br />

Hamabost egun barru, arte prozesuaren<br />

emaitza ikusi ahal izango<br />

da Artiumen. Bitartean, artistaren<br />

lantegia izango den aretoaren<br />

ateak zabalik daude haren lana<br />

gertutik ezagutu nahi duenarentzat.<br />

Artista frantziarrak atzoko<br />

aurkezpenean adierazi zuenez,<br />

Praxis egitasmoa guztiz bat dator<br />

artearen gainean duen ikusmoldearekin:<br />

«Gauza handiak egin<br />

daitezke oso gutxirekin». Gaineratu<br />

zuen «garrantzitsua» dela<br />

sorkuntza bere osotasunean ulertzea,<br />

prozesua eta emaitza, «biak»<br />

hartu behar baitira aintzat: «Nik<br />

biak berdin estimatzen ditut».<br />

Ematen den pauso bakoitzak<br />

duen xarman arreta jarri behar<br />

dela azpimarratu zuen.<br />

Lotutako jarduerak<br />

Arte hiritarrarekin lotura duten<br />

hainbat jarduera antolatu ditu<br />

Gasteizko Artium museoak. Alde<br />

batetik, Skate eta photo-stencileko<br />

lantegia egongo da 12 urtetik gorako<br />

gazteen eskura, uztailaren<br />

18an eta 19an. Horrez gain, Ilunabarrean<br />

izeneko programaren barruan,<br />

Street art! jaialdia ospatuko<br />

da uztailaren 20an Artium barruko<br />

plazan.

<strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata berria 37<br />

Kultura ‹ Plaza<br />

Universal gogoan Donostiako<br />

Beldurrezko Zinema Astean<br />

Mario Vaquerizo da<br />

karteleko protagonista,<br />

eta Francis Ford<br />

Coppolaren ‘Dracula’<br />

filmari keinua egin dio<br />

Erredakzioa Donostia<br />

Universal zinema ekoizleak ehun<br />

urte bete zituen joan den maiatzaren<br />

hasieran, eta, hori dela eta,<br />

aurtengo Donostiako Fantasiazko<br />

eta Beldurrezko Zinemaren<br />

Asteak, 23.ak, omenaldia egingo<br />

dio. Datorren urriaren 27a eta azaroaren<br />

2a bitartean egingo da,<br />

eta, besteak beste, Universali buruzko<br />

ziklo bat egingo dute,<br />

1930eko eta 1940ko hamarkadetan<br />

hark ekoitzitako filma klasikoekin.<br />

Viktoria Eugenia antzokiak<br />

ere ehun urte beteko dituenez,<br />

film horietako gehienak hor<br />

emango dituzte.<br />

Hori jakinarazi zuen Joxemi<br />

Beltran zinema astearen zuzendariak<br />

atzo, kartelaren aurkezpenean.<br />

Mario Vaquerizo showmana<br />

da karteleko protagonista. Vaquerizok<br />

aitortu zuen 1998tik<br />

urtero zinema astera etortzen<br />

dela, eta iaz Beltrani aurtengo<br />

karteleko «protagonista» izatea<br />

eskatu ziola horregatik. Kartelean,<br />

«banpiro modernoa» bihurtu<br />

da, Francis Ford Coppolak 1992an<br />

egindako Dracula filmeko pertsonaia<br />

nagusiari keinua eginez.<br />

Hain zuzen, Drakulari buruzko<br />

erakusketa bat egingo dute aurten<br />

Okendo kultur etxean, urriaren<br />

27a eta abenduaren 7a bitartean.<br />

Hala, zinemako eta literaturako<br />

banpiro «ospetsuenari» omenaldia<br />

egingo dio zinema asteak,<br />

Luis Gascaren artxibotik hartutako<br />

era guztietako objektuak baliatuta.<br />

Ekintza paraleloetako bat<br />

izango da.<br />

Joxemi Beltran eta Mario Vaquerizo, kartelarekin. GARI GARAIALDE / ARGAZKI PRESS<br />

Eta, Universalek orain dela 70<br />

eta 80 urte ekoitzitako film klasikoez<br />

gain, fantasiazko eta beldurrezko<br />

beste film klasiko batzuk<br />

ere emango dituzte zinema astean.<br />

Besteak beste, ondorengoak:<br />

The Incredible Shrinking Man<br />

(1957), Saws (1975), E.T.: The Extra-Terrestrial<br />

(1982) eta Back to<br />

the Future (1985)<br />

DLaburrak<br />

Mike Stern eta Richard<br />

Bona gaur Getxon<br />

MUSIKA ›Mike Stern gitarrista<br />

estatubatuarrak eta Richard<br />

Bona baxu jotzaile kamerundarrak<br />

fusion jazzeko doinuak joko<br />

dituzte gaur, 22:00etan, Algortako<br />

Biotz Alai plazan, Getxoko<br />

Nazioarteko Jazzaldiaren<br />

barruan. Aurretik, 21:00etan,<br />

talde leihaketako azken kontzertua<br />

hasiko da; Poloniako<br />

Szwec & Wendt Quintet boskoteak<br />

emango du.<br />

Nespresso®* kafe-makinekin bateragarriak<br />

*Café Fortal<br />

eza-reki<br />

n harremanik<br />

ez duen<br />

konpain<br />

iniaia bateko marka.<br />

Kobetamendirako sarrera<br />

15:00etan itxiko dute<br />

MUSIKA ›Asteazkenean BBK<br />

Livera autoz joan nahi duenak<br />

15:00ak baino lehenago heldu<br />

beharko du Kobetamendira,<br />

orduan itxiko baitute ibilgailuentzako<br />

sarrera, Bilboko Udalak<br />

azaldu duenez. Bestalde,<br />

autobusak Termibusetik eta<br />

BECetik irtengo direla jakinarazi<br />

dute, eta bidaiariak gunetik 800<br />

bat metrotara utziko dituztela.<br />

Ordua baino lehen iristea ere<br />

gomen<strong>datu</strong> dute, jende pilaketak<br />

saihesteko.<br />

Dudan jarri dute lanak<br />

Caravaggiorenak ote diren<br />

ARTEA ›Ustez Michelangelo<br />

Merisi Caravaggio-renak diren<br />

100 bat marrazki topatu zituen<br />

arte historialarien talde batek<br />

herenegun Milan iparraldean.<br />

Baina Antonio Paoluccik,Vatikanoko<br />

Museoko zuzendariak,<br />

dudak dauzka.«Baikortasun induktibo<br />

hutseko gertaera da»,<br />

adierazi zuen Paoluccik atzo,<br />

L’Osservatore Romano egunkari<br />

erlijiosoan idatzi zuen artikulu<br />

batean.Haren ustez,jakinekoa<br />

zen lan horiek existitzen zirela.

38 berria <strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata<br />

Plaza › Bizia<br />

Gerizpean D<br />

pIrten: 06:52.<br />

pSartu: 21:47.<br />

t° pUraren<br />

pItsasgora:<br />

tenperatura:<br />

08:02 (4,04 m.).<br />

19 gradu.<br />

20:17 (4,31 m.).<br />

pItsasbehera:<br />

01:43 (0,67 m.).<br />

13:57 (0,89 m.).<br />

D<br />

«Ezagutzen ez den gauza, ez estimatzen»<br />

pGotzon Garateren liburutik hartua<br />

Pazko uharteko moai<br />

bizidunak Ibarran<br />

Ibarrako Alurr dantza taldeak eta Pazko<br />

uharteko Haka ara Henuako ordezkaritzak<br />

kultur trukea egin dute Ibarran<br />

Hizkuntza debekatuta egon zen uhartean, eta<br />

horren ondorioak ezagun dituzte oraindik<br />

Monika Juaristi Ibarra<br />

Azken astean, Pazko uharteko<br />

Haka ara Henua taldea Ibarra eta<br />

inguruetan ibili da, Alurr dantza<br />

taldeak eta Tolosako Udalak, Ibarrako<br />

Udalaren laguntzarekin<br />

antolatutako kultur trukeari<br />

esker. Atzo, agur ekitaldia egin<br />

zuten; astebeteko ekintzen nolabaiteko<br />

amaiera. Alurr dantza<br />

taldeak eta Haka ara Henua taldeak<br />

hartu zuten parte. Rapa<br />

Nuiek, dantzak, musika eta ordubete<br />

inguruko antzerkia eskaini<br />

zituzten; beren historia kontatuz,<br />

besteak beste. Nekane Azurmendik,<br />

Ibarrako kultur teknikariak,<br />

horrela definitu zuen atzoko<br />

Rapa Nuien ikuskizuna: «Amaiera<br />

sinboliko bat izan zen; musika<br />

eta dantzekin asko transmititzen<br />

dute. Folklorearen bitartez, kultura<br />

adierazpide horren atzean<br />

herri baten izaera dagoela azaltzen<br />

dute. Kantuetan gauzak<br />

kontatzen dituzte: ahoz transmititzen<br />

diren <strong>datu</strong> historikoak.<br />

Guk ahozko tradizioa galdu egin<br />

dugu, baina haientzat oso garrantzitsua<br />

da».<br />

Aste guztian hainbat ekintza<br />

egin dituzte Euskal Herrian; euskal<br />

kulturaren parte diren herri<br />

kirolak, talo jana, bateletan ibili,<br />

hitzaldiak entzun, dokumentalak<br />

ikusi, eta abar. Turismoa ere<br />

egin dute: Donostia, Tolosa,<br />

Dima, Elantxobe eta Gaztelugatxe<br />

bisitatu dituzte, besteak beste.<br />

Eta Ibarrako haurrekin ere tailerrak<br />

egin zituzten, beren dantzak<br />

eta bestelako tradizioak irakatsiz.<br />

«Beste zenbait lekutan trukeak<br />

egin dituztenean, dantza eta<br />

musika tradizioak erakutsi, eta<br />

horretan geratzen dira. Guk<br />

gehiago ezagutu nahi izan dugu:<br />

hemengo jendeak ezagutu dezala<br />

haien kultura, izan dezala haiekin<br />

egoteko aukera, ikastekoa,<br />

eta, alderantziz, haiek ere ikus eta<br />

ikas dezatela», adierazi zuen<br />

Azurmendik.<br />

Hain urrun, hain hurbil<br />

Pazko uhartetik hurbilen dagoena<br />

Tahiti uhartea da; hegazkinez<br />

bost ordura dago, eta itsasontziz,<br />

zazpi egunetara. Uhartea bakartuta<br />

dago. Ondorioz, truke soil<br />

bat baino gehiago da haientzat<br />

hona etortzea: «Horrelako trukeek<br />

asko laguntzen digute; beti<br />

pentsatzen dugu egoera honetan<br />

gu bakarrik gaudela, eta, kanpora<br />

ateratzen garenean, borroka<br />

kultura gehiagorena ere badela<br />

ikusten dugu. Horietatik ikasi,<br />

eta eredu moduan eraman ditzakegu»,<br />

dio Moiko Teao, Haka ara<br />

Henuako zuzendariak. Emakume<br />

horrek berak sortu zuenHaka<br />

ara Henua taldea 2004. urtean,<br />

Mike Pate senarrarekin batera.<br />

Taldea Rapa Nuien kultura zaindu,<br />

gorde eta indartzeaz arduratzen<br />

da. Senar-emazteak irakasleak<br />

dira; uharteko haurrei zein<br />

helduei Rapa Nuien historia, hizkuntza,<br />

tradizioak eta bestelakoak<br />

irakasteaz arduratzen dira.<br />

Uharteko ia biztanle guztiek<br />

hartzen dute parte taldean; oso<br />

talde handia da. Denak inplikatzen<br />

dira, eta hainbat ekimen egiten<br />

dituzte urte osoan. Tahiti<br />

uhartera eta Txilera ere mugitzen<br />

dira kultura zabaltzeko helburuarekin.<br />

Oraingoan, hilabete<br />

eta erdi daramate Europan: Italiako<br />

jaialdi batean eta Bartzelonako<br />

Olot herrian egon dira, besteak<br />

beste. Italiatik hamar lagunentzako<br />

gonbidapena jaso<br />

zuten, eta, ondorioz, gutxi batzuek<br />

baino ez dute izan Euskal<br />

Herria ezagutzeko aukera. Gainera,<br />

ekonomikoki ere ezinezkoa litzateke<br />

jende gehiago ekartzea.<br />

Denak familia berekoak dira: senar-emazteak,<br />

ilobak, izeba... Taldeko<br />

gazteenak 18 urte ditu, eta<br />

helduenak 65.<br />

Rapa Nuiek kultura eta izaera<br />

propioa izan dute beti. Etxeak eta<br />

lurrak oinordetzan jasotzen dituzte;<br />

eta beren lurrak emandakotik<br />

bizi dira: janariak, arropak,<br />

pinturak... Aspalditik, ordea, beren<br />

kulturari eusteko borrokan<br />

ari dira. Historiaren joanean,<br />

arriskuan egon izan da etnia.<br />

Rapa Nuiak desagertzear egon ziren<br />

kolonizazio garaian. Esklabo<br />

eramaten zituzten uharteko biztanleak;<br />

asko esklabotzan hil egiten<br />

ziren, eta beste asko gaixorik<br />

eramaten zituzten bueltan uhartera;<br />

lepra edo antzeko gaixotasun<br />

larriekin. Gaixotasunak zabalduz<br />

joan ziren. Horrek guztiak<br />

Rapa Nuiak ia erabat desagertzea<br />

ekarri zuen: milaka izaten hasi,<br />

eta 111 izateraino iritsi. Gutxi<br />

haietatik, orain 2.000 izatera iritsi<br />

direla dio Teaok.<br />

Hizkuntza ere zapalduta egon<br />

da urte askoan. Pazko uhartean,<br />

garai batean, rapa nuieraz mintzatzea<br />

debekatu egin zieten,<br />

«hizkuntza erabiliz gero, jipoitu<br />

egiten zituzten», azaldu du<br />

Teaok. Ondorioz, hizkuntza ia<br />

desagertu egin zen. «Oraindik ere<br />

trauma moduko bat dago<br />

gizartean. Jende helduak ez du<br />

rapa nui hizkuntza erabiltzen,<br />

eta ez diete seme-alabei erakusten,<br />

ez dakien gurasoei gertatutakoa<br />

gertatu».<br />

Oraindik ere, eskolan ikasgai<br />

guztiak espainolez ematen dira,<br />

Txileko Gobernuak hala ezartzen<br />

duelako. «Benetan gure gauzak<br />

Haka ara Henua taldekoak, herri kirolak egiten, Ibarran. JON URBE / ARGAZKI PRESS<br />

direnak bakarrik irakats ditzakegu<br />

rapa nuieraz: gure kirolak, eta<br />

abar». Telebista ere, hasieran<br />

rapa nui hizkuntzan emititzen<br />

bazen ere, orain bi hizkuntzetan<br />

emititzen da. Kate bakarra dute.<br />

Teaoren hitzetan, «berri guztiak<br />

geure hizkuntzan ematen dira, ez<br />

dakitelako itzultzen; jakingo balute,<br />

horiek ere gazteleraz emango<br />

lirateke». Egoera horri aurre<br />

egiteko, Teaoren ustez, kultur<br />

trukeak oso aberasgarriak dira:<br />

«Horrelakoekin hazi egiten dira<br />

kulturak. Kultura batek bizirikirauten<br />

du beti hazten segitzen<br />

badu eta besteetatik ikasten badugu.<br />

Baina besteena ikastea<br />

albo batera uzten badugu, gurea<br />

ere ahaztu egiten dugu».

<strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata berria 39<br />

Bizia ‹ Plaza<br />

Gerizpean D<br />

DLaburrak<br />

Marmokak gerturatu dira,<br />

baina ez dira arriskutsuak<br />

Dantzen alardeak izango<br />

dira datozen asteburuetan<br />

Gasteizetik Bilbora al<strong>datu</strong><br />

dute Mendi Film Festival<br />

Aplikazioa, hondartzen<br />

egoeraren berri izateko<br />

BILBO ›Sakelako telefonoetarako<br />

iHondartza doako aplikazioa<br />

sortu du Bizkaiko Foru<br />

Aldundiak, eta eskuragarri dago<br />

jada. Eguraldiaren eta hondartzen<br />

egoeraren berri izateko<br />

balio du, denbora errealean,<br />

Interneteko konexioaren bidez.<br />

DONOSTIA ›Donostiako Udalak<br />

ohartarazi du Gipuzkoako itsasertzera<br />

marmokak gerturatzen<br />

ari direla. Dena den, argi utzi<br />

nahi izan dute egoera kontrolatuta<br />

dagoela, eta marmoka<br />

mota hau ez dela arriskutsua;<br />

ez dute «alarmismorik» piztu<br />

nahi. Gurutze Gorriak abisu<br />

bandera jarri du marmokak<br />

agertu diren hondartzetan, bainatzera<br />

doazenak kontuz ibil<br />

daitezen.<br />

Aurkitutako marmoka bat. <strong>BERRIA</strong><br />

BILBO ›Bilboko Udalak euskal<br />

dantzen lau alarde antolatu<br />

ditu uztailerako. Bihar izango da<br />

lehenengoa, Basurtuko Beti Jai<br />

Alai taldearen eskutik, Arriaga<br />

plazan, 19:00etan. Gainontzekoak,<br />

datozen hiru larunbatetan<br />

egingo dituzte. Udalaren esanetan,<br />

«euskal folklore herrikoia<br />

bultzatzea» da helburua.<br />

Horregatik aukeratu dituzte<br />

bisitari gehien ibiltzen diren<br />

egunak.<br />

BILBO ›Mendi Film Festival<br />

zinema jaialdia Bilbon egingo<br />

dute aurten. Aurreko urteetan<br />

Gasteizen egin dute, baina,<br />

antolatzaileen arabera, «zailtasun<br />

ekonomikoengatik» al<strong>datu</strong><br />

dute lekua, baita Bizkaiko<br />

babesleak lortu dituztelako ere.<br />

Abenduaren 14tik 24ra izango<br />

da jaialdia, eta mendiarekin<br />

loturiko 40 film eskainiko dituzte,<br />

hiru lekutan: BBKko aretoan,<br />

Alondegian eta Euskaldunan.<br />

G<br />

Gaur<br />

Non zer<br />

pAmoroto. Team penning erakustaldia,<br />

Aixendan, 18:00etan.<br />

Ondoren, pintxo eta sagardo<br />

dastatzea, plazan. Governors,<br />

Egurra eta kitto eta Trikizio taldeen<br />

kontzertuak, 22:30ean.<br />

pArrigorriaga. Haurrentzako<br />

jarduerak, 11:00etan. Herri bazkaria,<br />

14:30ean. Disko festa, pilotalekuan,<br />

23:00etan.<br />

pEltziego. Mus txapelketaren<br />

lehen kanporaketa, 17:00etan.<br />

Kiki eta Koko pailazoak,<br />

Kiki eta Koko pailazoak. IÑIGO URIZ/AGP<br />

18:30ean. DVD orkestraren<br />

emanaldia, 20:30ean eta<br />

00:30ean. Donuts banaketa,<br />

06:00etan.<br />

pErandio. Haurrentzako pottokak,<br />

10:00etan. Sokatira,<br />

17:30ean. Maitips taldearen<br />

kontzertua, 00:00etan.<br />

pGetxo. Tortilla lehiaketa,<br />

12:00etan. Ping pong txapelketa,<br />

12:15ean. Txapel jaurtiketa<br />

txapelketa, 13:00etan. Txan<br />

magoaren erakustaldia,<br />

18:00etan. Euskal dantzak,<br />

19:45ean. The Calippos eta Nevada<br />

taldeen kontzertuak,<br />

22:30ean.<br />

pKarrantza. Marmitako lehiaketa,<br />

11:30ean. Herri kirolak,<br />

12:00etan. Bertsolariak,<br />

16:00etan. Erromeria, Orotx taldearekin,<br />

21:30ean. Txokolate<br />

jana eta jolasak, 02:00etan.<br />

pLesaka. Meza nagusia,<br />

10:30ean. Maialen Lujanbio,<br />

Andoni Egaña, Julio Soto eta<br />

Xabier Silveira bertsolariak,<br />

19:30ean. DJ Endararen emanaldia,<br />

22:00etan.<br />

pMungia. Kuadrillen arteko<br />

olinpiadak, Landetxo kalean,<br />

16:00etan. Mariachi Dominguezen<br />

emanaldia, 20:00etan.<br />

Erromeria, Haitzama taldearekin,<br />

22:30ean.Herriko taldeen<br />

kontzertuak, txosnetan,<br />

23:00etan.<br />

pPasai Antxo. Zezentxoak, Luzuriagan,<br />

<strong>07</strong>:00etan. Kuadrillen<br />

arteko herri kirolak, 18:00etan.<br />

Haur danborrada, 18:30ean.<br />

Kontzertua, gaztetxean,<br />

23:00etan. Zaragozako Atenas<br />

orkestraren emanaldia,<br />

00:00etan.<br />

pPortugalete. Kalejira, txistulariekin,<br />

10:00etan. Haurrentzako<br />

erromeria, Xaibor taldearekin,<br />

18:30ean. Jon Zabal magoaren<br />

erakustaldia, 19:30ean.<br />

Amorir eta La Margen taldeen<br />

kontzertuak, 22:00etan.<br />

pZumarraga. Geltokietako<br />

jaiak. Toka txapelketa,<br />

12:00etan. Triki poteoa,<br />

19:30ean. Kontzertuak, Geltokietako<br />

plazan, 22:30ean.<br />

Narrastiak ezagutuz<br />

Gasteizko Atarian<br />

narrastien eta anfibioen<br />

62 erreplikaz osatutako<br />

erakusketa bat ireki dute,<br />

mitoak ezabatu nahian<br />

Maialen Igartua<br />

Benetako sugeen xehetasun guztiak dituzte erreplikek ere. ATARIA<br />

Narrastien eta anfibioen inguruan<br />

xehetasun guztiak jakin<br />

nahi dituenak aukera paregabea<br />

du uda honetan, Gasteizko Atarian.<br />

Datorren irailaren 9ra arte,<br />

62 narrasti eta anfibioren erreplikak<br />

egongo dira bertan ikusgai.<br />

Erakusketaren arduradunek<br />

adierazi dutenez, erreplikak<br />

«ezin hobeak» dira, eta benetako<br />

animalien xehetasun txikiena ere<br />

imitatzen dute. Asteko egun guztietan<br />

irekiko dute erakusketa,<br />

astelehenetik igandera. Ordutegia,<br />

berriz, ondorengoa izango da:<br />

goizetan, 10:00etatik 14:00etara;<br />

eta, arratsaldeetan, 16:00etatik<br />

20:00etara.<br />

Maravillas de la Naturaleza taldeak<br />

antolatu du erakusketa, narrastien<br />

eta anfibioen inguruko<br />

ezagutza zabaltzeko helburuarekin.<br />

Beldurra eta nazka atzean<br />

utzi, eta belaunaldi berriek animalia<br />

horiek «maitatzen eta zaintzen<br />

ikas dezaten» nahi dute. Horregatik,<br />

mitoak ezabatu nahian,<br />

narrastien eta anfibioen bestelako<br />

ikuspuntu bat islatzen saiatuko<br />

da erakusketa, bizi katean duten<br />

garrantzia nabarmenduz,<br />

esaterako.<br />

Animaliak, euren habitatean<br />

Animalien ezaugarriak soilik ez,<br />

animalia horiek naturan bizi diren<br />

inguruak ikusteko aukera ere<br />

badago, habitataren erreplika ere<br />

egin baitute. Informazio osagarria<br />

izateko, berriz, hamasei panel<br />

jarri dituzte, xehetasunak<br />

azalduz. Horrez gain, errepliken<br />

eraikitze prozesua nolakoa izan<br />

den pausoz pauso azaltzen duten<br />

bi bitrina daude.<br />

Kanpokoak ez ezik, Araban<br />

bertan bizi diren suge eta igel espezie<br />

batzuk ere jarri dituzte erakusgai.<br />

Izan ere, 17 anfibio mota<br />

eta 23 narrasti daude erregistratuta<br />

Araban. Denetik ikusteko<br />

aukera izango du, hortaz, erakusketara<br />

joaten denak.

40 berria <strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata<br />

Plaza › Bizia<br />

Jaiak DZaldibar<br />

G Egitaraua<br />

GAUR<br />

Dantzariak Zaldibarko jaien hasieran, herenegun. MARISOL RAMIREZ / ARGAZKI PRESS<br />

Olinpiadak, aurten, jaietan<br />

Gaur, txosna arteko<br />

olinpiada egingo dute<br />

Zaldibarko jaietan,<br />

eta erromeria ere<br />

izango da<br />

Gorka Salces Alcalde<br />

Jaien hirugarren eguna izanagatik,<br />

zaldibartarrei ez zaizkie indarrak<br />

amaitu. Izan ere, aurreko bi<br />

egunetako egitarau zabaleko<br />

ekintzetan parte hartu ostean,<br />

Txosnen Arteko VII. Olinpiadetan<br />

lehiatuz ausardia erakutsiko<br />

dute hainbat herritarrek, aurki<br />

Londresen arituko diren kirolariak<br />

inspirazio iturri izanda,<br />

akaso. Hala, arratsaldeko seietan,<br />

aurrez aurre arituko dira<br />

txosnek osatutako taldeak, herriko<br />

parkean.<br />

Dena dela, goizetik, ekitaldi<br />

ugari izango dira Zaldibarren,<br />

adin eta tankera guztietako lagunek<br />

parte har dezaten. Hasteko,<br />

arku jaurtiketan trebezia frogatzeko<br />

aukera izango dute haurrek<br />

zein helduek, arku taldearen<br />

galerian, 10:30etik 13:00etara.<br />

Sukaldean kiroletan baino abilagoak<br />

direnak, berriz, eskoletan<br />

egingo den tortilla txapelketan<br />

parte har dezakete, eguerdian.<br />

Logikoa denez, mokadu bat egin<br />

ostean, gosea piztuko zaio bati<br />

baino gehiagori. Bada, 14:30ean<br />

herri bazkaria egingo da, txosnagunean.<br />

Arratsaldean, 16:00etan, saskibaloi<br />

partida batzuk jokatuko<br />

dituzte eskoletan: hiru hiruren<br />

aurka arituko dira, eta nesken<br />

zein mutilen arteko norgehiagokak<br />

egongo dira. Horren ostean,<br />

eskulanen erakusketaz gozatzeko<br />

aukera izango dute Jubilatuen<br />

Etxeko beheko solairura bilduko<br />

diren lagunek.<br />

Hainbat txapelketa<br />

izango dira Zaldibarko<br />

jaietan: bai kirolekoak,<br />

bai sukaldaritzakoak<br />

p10:30-13:00. Arku jaurtiketa<br />

ume eta nagusientzat, Arku taldearen<br />

galerian.<br />

p12:00. Tortilla txapelketa,<br />

eskoletan.<br />

p14:30. Herri bazkaria, txosnetan.<br />

p16:00. Hiru pertsonaz osatutako<br />

taldeen saskibaloi partida,<br />

eskoletan.<br />

p17:00-20:00. Eskulanen erakusketa,<br />

Jubilatuen Etxearen<br />

beheko solairuan.<br />

p18:00. Txosnen Arteko VII.<br />

Olinpiada, txosnetan.<br />

p19:00. Afari-merienda, Olea<br />

kalean: solomoa eta sardinak<br />

izango dira.<br />

p19:30. Mojito poteoa, Errerre<br />

Txaranga bandarekin, txosnetan<br />

hasita.<br />

p22:30. Areto dantzen erakusketa,<br />

Olazar pilotalekuan.<br />

p00:00. Erromeria, Triki ta Ke<br />

taldearekin, txosnetan.<br />

Jan, edan, dantzatu<br />

Orduak aurrera egin ahala, indarra<br />

berritzeko beharra sentituko<br />

dute askok eta askok, eta Olea<br />

kalean 19:00etan egingo den<br />

afari-merienda aukera paregabea<br />

izan daiteke gauerako prestatzeko.<br />

Solomo pintxoa euro batean<br />

salduko dute, eta sardinak, bi<br />

euroan. Gero, poteo berezi bat<br />

antolatu dute: 19:30ean, zaldibartarrek<br />

mojito poteoa egingo dute<br />

kalez kale, txosnetatik hasita.<br />

Giroa animatzeko, Errerre Txarangak<br />

musikaz hornituko du<br />

ibilbidea.<br />

Hortik aurrera, dantzek edukiko<br />

dute protagonismo osoa Zaldibarren;<br />

izan ere, areto dantzen<br />

erakusketa ikusi ahal izango<br />

dute Olazar pilotalekuan bilduko<br />

direnek, 22:30ean. Gauerdian,<br />

pausorik gabeko dantza nahiago<br />

dutenen astia helduko da, Triki<br />

ta Ke taldeak erromeria eskainiko<br />

baitie logurarik izango ez<br />

duten gazte eta ez hain gazteei.<br />

Musika emanaldi hori txosnetan<br />

izango da, parranda luzatuko<br />

dutenek larregi mugitu behar<br />

izan ez dezaten.<br />

Bertsoak balkoitik balkoira<br />

Bihar ere, musika izango da<br />

nagusi Zaldibarko jaietan:<br />

11:00etan, Euskal Herriko trikitilari<br />

txapelketako irabazleak kalejiran<br />

arituko dira, dultzaineroekin<br />

eta Iruñeko Arrotxapea<br />

auzoko konpartsarekin batera.<br />

Goizeko saioarekin aski ez, eta<br />

16:00etatik 18:00etara ere kalejira<br />

egingo dute dultzaineroek eta<br />

konpartsak.<br />

Eguerdian, berriz, euskal dantzen<br />

txanda helduko da; Zaldua<br />

plazan, hain zuzen. Bazkalostetik<br />

20:00etara, Jubilatuen Etxearen<br />

beheko solairuan, eskulanen erakusketa<br />

ikusteko beste aukera<br />

bat izango dute zaldibartarrek.<br />

Arratsaldean, bertsozaleek saio<br />

oso bereziaz gozatzeko parada<br />

izango dute. 18:00etan, Eneko<br />

Abasolo Abarkas-ek, Uxue Alberdik<br />

eta Iñigo Manzisidor Mantisek<br />

balkoitik balkoira botako<br />

dituzte bertsoak, Zaldua plazako<br />

alde batetik bestera batak besteari<br />

erantzunez. Jaiak amaitzeko,<br />

23:00etan su festa izango da,<br />

Askorra kalean.<br />

Festak bihar bukatu arren,<br />

datorren asteburuan ere zenbait<br />

ekitaldi egingo dira Zaldibarren.<br />

Hala, uztailaren 14an —larunbata—<br />

mendi ibilaldi neurtua egingo<br />

dute, 08:00etatik 15:00etara.<br />

Uztailaren 15ean, berriz, meza<br />

egongo da San Martin ermitan,<br />

eta Koral elkarteko dantzarien<br />

emanaldia ere bai.

<strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata berria 41<br />

Sanferminak <strong>2012</strong><br />

Jendetzak egin zuen bat atzo Udaletxe plazan. Besta giroa izan zen nagusi goizean goizetik. Ezin mugitu zegoen jendea plaza erdian. JESUS DIGES / EFE<br />

Hasi da San Ferminen aroa<br />

Txupinazoarekin batera, bestak eztanda<br />

egin du Iruñean; Udaletxe plaza lepo bete da<br />

sanferminetako lehendabiziko ekitaldian<br />

Ikurrina handi bat eta presoen aldeko<br />

pankartak zabaldu dituzte enparantzan<br />

Edurne Elizondo Iruñea<br />

Bestaren erresuman, San Ferminen<br />

aroa hasi da. Hilaren 14a<br />

bitarte, santu beltzarana izanen<br />

da parrandaren errege. Eta iruindarrek,<br />

bisitan etorri diren kanpotar<br />

guztiekin batera, gogoz<br />

gurtuko dute. Gogoz eginen dute<br />

topa haren alde. Gogoz eginen<br />

dute besta, gau eta egunez, gorputzak<br />

aski dela erran arte.<br />

Ohiturak ez zuen hutsik egin<br />

atzo, sanferminen hasieran. Na-<br />

Baiko zinegotzi Iñaki Cabasesi<br />

egokitu zitzaion besten hasiera<br />

iragarri zuen suziriari su ematea.<br />

Urduritasunez ekin zion lanari,<br />

txupinazoa lehertu baino lehen<br />

onartu zuenez. «Iruindarrok eta<br />

gurekin gozatzera etorri zareten<br />

guztiok, gora San Fermin!», oihukatu<br />

zuen herriko etxeko balkoitik,<br />

eguerdian.<br />

Txupinazoak lehertu zuen besta.<br />

Plazan bat egin zuen jendeak<br />

zapi gorria lepoan lotu eta Udaletxe<br />

plazatik hiriko gainerako txokoetara<br />

zabaldu zuen bestaren<br />

zurrunbiloa. Musikak lagundu<br />

zuen, urtero bezala, bestaren<br />

oihartzuna karrikaz karrika barreiatzen.<br />

Txistulariek, gaitariek<br />

eta Pamplonesa bandako musikariek<br />

hartu zituzten Alde Zaharreko<br />

karrikak, txalo artean. Iruindarrak<br />

bestarako gogoz ziren, eta<br />

erruz gozatu zuten sanferminen<br />

hasiera markatu zuen ekitaldiarekin.<br />

Ofizialki atzo eguerdian hasi ziren<br />

Iruñeko bestak, baina parrandak<br />

aurretik ere hartu zituen hiriko<br />

bazterrak. Iruñekoak ez ezik,<br />

inguruko herrietakoak ere bai.<br />

Eguna epel ernatu zen, baina jatekoak<br />

eta edatekoak laster berotu<br />

zituzten iruindarren eta bisitarien<br />

barruak. Batzuenak, gehiegi,<br />

txupinazoak eztanda egin aurretik<br />

ere zutik eusteko arazorik<br />

izan baitzuen batek baino gehiagok.<br />

Udaletxe plazan ere zutik eustea<br />

ez zen erraza atzo. Sumatu zen<br />

ostiralarekin egin zuela bat San<br />

Fermin egunaren bezperak, eta<br />

horrek jendetza erakarri zuen<br />

Iruñera. Inork ez zuen txupinazoa<br />

galdu nahi. Herriko etxeko<br />

plaza lepo beteta zegoen, suziria<br />

lehertu baino ordubete lehenago.<br />

Besta hasteko irrikan ziren iruindarrak.<br />

Ikurrinak plazan<br />

Bestarekin batera, aldarrikapenak<br />

ere izan zuen tokirik atzoko<br />

txupinazoan. Txapitelan hasitako<br />

ikurrinaren aldeko kalejira<br />

Udaletxe plazan amaitu zen.<br />

11:35 aldera, ikurrina handi bat<br />

eta bertze hainbat txiki sartu<br />

ziren herriko etxeko plazara. Euskal<br />

presoak Euskal Herrira ekartzearen<br />

aldeko mezuak zituzten<br />

pankartak eta puzgarriak ere<br />

agertu ziren. Udaltzainek eta<br />

foruzainek hartu zituzten Txapitela<br />

inguruko bazterrak. Atzo,<br />

hala ere, tirabirarik ez zen gertatu.<br />

Lan esparruko aldarrikapenak<br />

ere izan ziren protagonista atzo<br />

Iruñean. Udaletxe plazan Inasako<br />

langileen aldeko pankarta zabaldu<br />

zuten. Irurtzungo lantegia ixtea<br />

erabaki dute jabeek, eta 160tik<br />

gora behargin kanporatzea, ondorioz.<br />

Sanferminek, hala ere, krisia<br />

alde batera uzteko aukera eskainiko<br />

diete herritarrei. Hilaren 14a<br />

bitarte, behintzat. Urtebete egon<br />

dira zain iruindarrak hiriko besta<br />

giroaz gozatzen hasteko, eta ez<br />

diote aukera horri ihes egiten utzi<br />

nahi.<br />

Atzo ederki erakutsi zuten<br />

hori. Urtebeteko besta gogoaren<br />

iturria ireki zuen eguerdian Cabasesek<br />

piztu zuen txupinazoak,<br />

eta ixteko asmorik ez dute iruindarrek.<br />

Bestak ez baitu etenik izanen<br />

Iruñean, datozen egunotan.<br />

San Ferminen aroa hasi da Nafarroako<br />

hiriburuan. Santu beltzaranak<br />

aginduko du datozen egunotan.<br />

Bestak hartu baitu, erabat,<br />

hiria.

42 berria <strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata<br />

Plaza › Bizia<br />

Sanferminak Iruñean DRiau-riaua<br />

eta haien arteko tira-birak. Plazan<br />

zeuden askok txistuka hartu<br />

zituen. Elkarri bultzaka, polizia<br />

eta jendearen arteko sesioa areagotzen<br />

hasi zen. Giroa ikusita,<br />

plazan zeuden La Pamplonesa<br />

banda eta udaltzainak udaleko<br />

Alkateak jakinarazi<br />

zuen bozgarailuz<br />

ekitaldia bertan<br />

behera gelditu zela<br />

Riau-riaua bertan behera utzi behar izan dute, liskarrengatik. JAGOBA MANTEROLA / ARGAZKI PRESS<br />

Maia alkatearen porrota<br />

Udalbatza ez zen<br />

udaletik atera ere egin,<br />

udaltzainen eta gazte<br />

batzuen arteko<br />

liskarraren ondorioz<br />

Irene Arrizurieta Iruñea<br />

Iruñeko Udalak bertan behera<br />

utzi zuen Riau-riaua atzo arratsaldean.<br />

Udalbatzak ez zuen<br />

udaletik ateratzeko saiorik ere<br />

egin. Udaltzainak udal agintariei<br />

bidea irekitzen saiatu ziren, baina<br />

plazan bildutako gazte batzuen<br />

eta udaltzainen arteko sesioek<br />

eta eztabaidek atzera eginarazi<br />

zieten. Metro bat ere ezin izan<br />

zuen egin segizioak. Enrique<br />

Maia (UPN) alkateak ekitaldia berriro<br />

ere egitarau ofizialean sartzeko<br />

saioak porrot egin zuen.<br />

Bostehun metro. Besterik ez.<br />

Kilometro erdiko ibilbidea da Iruñeko<br />

udaletxea eta San Lorenzoko<br />

eliza bereizten dituena. 1914tik<br />

1991ra bitartean, Riau-riauaren<br />

eszenatokia izan zen. Alkatea eta<br />

zinegotzi guztiak, festa jantziekin<br />

(frak beltza eta kapela garaiz jantzita<br />

gizonak, Erronkariko jantzi<br />

tradizionalaz, emakumezkoak)<br />

egiten zuten paseoa. La Pamplonesa<br />

musika banda bidelagun zutela,<br />

San Fermin kaperara joaten<br />

zen udalbatza Bezpera Nagusietara.<br />

Herritarrak, berriz, agintarien<br />

artean nahastu ohi ziren, Astrainen<br />

baltsaren erritmora kantuan<br />

eta dantzan, udalbatzaren<br />

ibilbidea oztopatu nahian. Ofizialki,<br />

1996an egin zuten azkeneko<br />

aldiz Riau-riaua. Liskarrak<br />

izan zirelako kendu egin zuten.<br />

Girorik ez<br />

Tradizio hori berreskuratu nahi<br />

izan zuen alkateak, atzo. Baina<br />

ezin izan zuen. Giroak ez zion lagundu.<br />

Udal plazan zen hitzordua,<br />

17:30etan. Plaza jendez mukuru<br />

zegoen. Guztiak, udaletxeko<br />

ate nagusira begira. Lehenak<br />

agertzen, Erraldoien eta kilikien<br />

konpartsa. Jendeak txaloka hartu<br />

zituen, oso pozik. Ondoren,<br />

17:40ak aldera, La Pamplonesa<br />

musika banda atera zen, jotzeko<br />

prest. Txaloak ere haientzat. Banda<br />

ikustean jendeak Astrainen<br />

baltsa kantatzeari ekin zion, ozen<br />

eta alai. Musika bandaren atzetik<br />

udaltzain mordoa atera zen. Udalbatzari<br />

bidea ireki nahian, bi lerrotan<br />

bidea egiten hasi ziren, eta<br />

orduan hasi ziren gazte batzuen<br />

ezkaratzera sartu ziren. Horretan<br />

ari zirela, norbaitek botil bat bota<br />

zien eta udaltzain bati jo zion aurpegian.<br />

Erietxera eraman zuten<br />

sendatzera.<br />

Ate nagusia itxita gelditu zen.<br />

Barruan, alkateak deituta, Bozeramaleen<br />

batzordea bildu zen,<br />

premiaz. Alkateak plazan zegoen<br />

giroa ez zela ez egokia ez ziurra<br />

ikusirik, ekitaldia bertan behera<br />

uztea erabaki zuen. 18:15ean edo,<br />

ekitaldia ez zela eginen iragarri<br />

zuen alkateak berak bozgorailu<br />

bidez.<br />

Bitartean plazan, jendea urduritzen<br />

hasia zen. Albistea txistuka<br />

hartu zuen batek baino gehiagok.<br />

Askok, «UPN kanpora» oihukatzen<br />

zuten behin eta berriro.<br />

Bestetzuk, berriz, «San Fermin,<br />

San Fermin», egiten zuten deiadar,<br />

eta Astraingo baltsa kantatzen<br />

hasten ziren. Giroa berotzen<br />

hasi zen, eta plaza erdian ziren<br />

gazte batzuk elkarri mokoka hasi<br />

ziren, eztabaidan eta joka. Liskarra<br />

ez zen areagotu. Ekitaldia ez<br />

zela eginen ikusirik, jendea plaza<br />

uzten hasi zen. 18:30ean askok<br />

han jarraitzen zuten oraindik.<br />

Beste asko, ordea, parrandara<br />

itzuli ziren.<br />

Sanfermin jaien antolaketan<br />

dabilen hainbat taldek eskatua<br />

zuten Riau-riauaren itzulera, baina<br />

alkateak egitarau ofizialean<br />

sartzeko proposamena hobe landu<br />

eta ondu beharrekoa zela ohartarazi<br />

zuten. Atzoko gertaerek<br />

arrazoia eman diete.<br />

Lesakako sanferminak... Iruñean ere bai<br />

Iruñerriko taldeek<br />

aurtengoan egindako<br />

erakustaldian Lesakako<br />

dantzak dantzatu<br />

dituzte foruen plazan<br />

Joxerra Senar Iruñea<br />

Euskal dantzen zaleek urteroko<br />

hitzordua izan zuten atzo<br />

13:30etan foruen enparantzan.<br />

Festak hasi eta ordu eta erdira,<br />

plazaren inguruneak jendez gainezka<br />

zeuden. Eguraldia ere lagun<br />

zuten, hodei batzuk mehatxu<br />

egin arren giro paregabean garatu<br />

zelako ikuskizuna. Kalejira koloretsu<br />

bat eginez agurtu zituzten<br />

ikusleak Iruñerriko hamabi dantza<br />

taldeek. Txaloka erantzun<br />

zien plaza inguruko belardietatik<br />

jendeak. Dantzariak belaunikatuta<br />

eta ikurrina jira-biraka, urtero<br />

jada ohiko bihurtu den irudi<br />

hunkigarri bezain ederra.<br />

Aurtengoan, Ortzadar, Txori<br />

Zuri, Amaiur, Ardantzeta, Duguna,<br />

Elordi, Iruña taldea, Harizti,<br />

Larratz, Mikelats, Muthiko<br />

Alaiak eta Oberenak Lesakako<br />

sanferminetako errepertorioa<br />

taula gaineratu zuten. Aldez aurretik,<br />

emakumezko dantzariek<br />

batelera dantza eskaini zuten.<br />

Kostaldeko herrietan jatorria<br />

duen dantza ikusgarri horretan,<br />

dantzariek arraunekin egiten<br />

dute dantza. Arrantzalez jantzita,<br />

zapia lepoan eta gona zein mahaioihal<br />

koloretsuekin koloreanitzeko<br />

dantza izan zen.<br />

Gero, mutilen txanda iritsi zen<br />

eta Lesakako errepertorioa hasi<br />

zen. Mutilek bi dantza egin ostean,<br />

elkarrekin egin zuten dantza<br />

neska-mutilek. Ordubete inguru<br />

iraun zuen,eta dantzari zein ikusleak<br />

elkarrekin larrain dantza<br />

dantzatuz amaitu zen.<br />

Giro paregabea atzo foruen plazan. LANDER FERNANDEZ DE ARROYABE / ARGAZKI PRESS

<strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata berria 43<br />

Bizia ‹ Plaza<br />

Sanferminak Iruñean D<br />

Katxien<br />

bidesaria<br />

Nire lagunaren lagunak<br />

dioenez...<br />

Joxerra Senar<br />

N<br />

ire lagun batek dio Nafarroako<br />

presidenteak triste<br />

behar duela izan bi<br />

presidenteordeak galdu dituenetik.<br />

Iaz eurei ardura pasa eta erako<br />

ileorde batekin peñen artean<br />

parranda egin zuela bolo-bolo dabil<br />

Iruñean. Batzuek zezen plazan<br />

eguzkipean ikusi zuten, ganbak<br />

banatuz eta espageti ogitartekoak<br />

jaten. Beste batzuek La Unicako<br />

mostradore atzean Barricadaren<br />

No hay treguakantatuz ikusi<br />

zuten. Lagunaren lagunak dioenez,<br />

Madrildik paparazzi ezagun<br />

bat etorri omen da egunotan Iruñera,<br />

eta atzo Jarautako estolda<br />

baten azpian atzeman zuten objektibo<br />

handiko kamera batekin,<br />

zelatan. Lehendakari bat parranda<br />

egiten harrapatuz gero, argazki<br />

horrek ez omen luke preziorik.<br />

Nire lagunaren lagunaren lagun<br />

batek dioenez, eskaintza<br />

arraro bat jaso dute El Bronce peñan.<br />

Peñakide izateko zerrenda<br />

luzea omen da, baina bizar misteriotsu<br />

bat zeraman morroi batek<br />

berriki lanik gabe geratu dela eta,<br />

peñaren kontuak eramateko<br />

prest azaldu da. Proposamen berritzaileak<br />

zituen: lehen egunean<br />

katxi kalimotxoak doan eskaini<br />

eta gero kanon bat ezartzea katxiaren<br />

prezioan: Jarautatik pasatzen<br />

den pertsonako, zentimo bat,<br />

eta pixa erreka bakoitzeko, bost<br />

zentimo, ken garbitzaileek garbitzen<br />

duten edalontziko zentimo<br />

bat. «Aberastuko gara. Hala ere,<br />

Ansoleaga karrikan ba al da peñarik?».<br />

Eta peñako kideek esan zioten<br />

Ansolega karrikan Nafarroako<br />

Kontuen Ganbera baino ez dagoela.<br />

Dardarka jarri omen zen,<br />

eta esan zuen katxien kanonak ez<br />

duela zor gisa kontatzen. Peñakoei<br />

surrealista iruditu zitzaien<br />

erantzuna, baina batez ere peñen<br />

izendapena aldatzea proposatu<br />

zuenean «adiera modernoago» baten<br />

ordez: Nasuvinsa, Vilsa,<br />

Nilsa, Tracasa... Peñen federazioari<br />

Korporaziojarri nahi zion!<br />

Zutabe hau ixterako, nire lagunaren<br />

lagunaren lagun batek deitu<br />

dit eta esan dit borrokan topatu<br />

dutela morroi hori beste batekin:<br />

«Zugatik kanporatu ninduen Berak!».<br />

«Eta ni zure alde egiteagatik<br />

bota ninduen». Negar zotinka<br />

omen zegoen Roberto izeneko<br />

beste morroia: «Non dago nire<br />

Phaetona?».<br />

Andoni Armendariz eta Susana Nagore q Jota abeslariak<br />

Duela hamasei urte entzun zen lehenengo aldiz Iruñeko Santo Domingo aldapan ‘No sabes<br />

qué es emoción’jota, entzierroko korrikalariek sentitzen dutenari buruzko abestia.<br />

«Akordeoiarekin lehenengo akordea jo,<br />

eta kolpez isiltzen dira guztiak»<br />

Lohizune Amatria Iruñea<br />

Uztailaren 7an goiz esnatu eta<br />

ahotsa findu ondoren, Santo Domingo<br />

aldapara joaten da urtero<br />

Susana Nagore. Han bere lagun<br />

Andoni Armendarizekin elkartzen<br />

da, entzierroko lehenengo<br />

eta bigarren kantuen artean No<br />

sabes qué es emoción jota jo eta<br />

abesteko. La Jarana peñakoak<br />

dira, eta horixe dute sanferminetako<br />

unerik gogokoena: Armendarizen<br />

akordeoiak eta Nagoreren<br />

ahotsak Iruñea isilarazten<br />

duten unea.<br />

Noiz hasi zineten jota kantatzen?<br />

Susana Nagore.Duela hamasei urte<br />

hasi ginen jota hori kantatzen,<br />

eta istorioa apustu batekin hasi<br />

zen. Lagun bat zirikatzen hasi zitzaidan:<br />

«Ezetz horra jaisteko<br />

adorerik izan?». Eta nik erantzun<br />

nion: «Ez dudala adorerik? Hara<br />

noa».<br />

Andoni Armendariz.Lehenengo urtean<br />

Susanak bakarrik abesten<br />

zuen, eta hurrengo urtean, sorbaldako<br />

arazoekin hasi zenean,<br />

niri deitu zidan.<br />

Eta zergatik kantatzen duzue No sabes<br />

qué es emoción jota?<br />

S. N.Entzierroari eskainitako jota<br />

bat da, gazteek senti dezaketen<br />

horri eskainia. Korrika egiten dutenean<br />

duten sentimendu hori<br />

da. Korrikalariei buruzkoa delako<br />

kantatzen dugu.<br />

Zer sentitzen duzue jota hori kantatu<br />

eta jotzean?<br />

A. A.Ikaragarria da. Garai batean,<br />

jota kantatzen dugun toki berean<br />

egiten nuen korrika, eta, orain,<br />

jota kantatu eta jende berarekin<br />

elkartzen naiz. Korrikalariek duten<br />

urduritasun eta beldur berdina<br />

sentitzen dut. Emozio handia<br />

da.<br />

S.N.Nire kasuan ere, emozioa handia<br />

da. Erabateko isiltasuna dago,<br />

eta egin behar duten lasterketarengatik<br />

duten urduritasuna<br />

transmititzen dizute gazteek.<br />

Ezin da azaldu hitzekin; han egon<br />

behar duzu hori sentitzeko.<br />

Hamasei urte daramatzue kantatzen.<br />

Ezberdintasunik igarri duzue?<br />

A. A.Lehen, nonahi uzten genuen<br />

automobila, eta, orain, goraino<br />

igotzen uzten digute. Hori da ezberdintasun<br />

bakarra.<br />

S.N.Santo Domingo ibilbidean beti<br />

berberak egoten dira. Hamasei<br />

urtean ez da asko al<strong>datu</strong>. Nabaritu<br />

dugu gero eta jende gehiago<br />

jaisten dela jota entzutera. Gero,<br />

korrika egiten duten tokira itzultzen<br />

dira.<br />

Zuekin batera kantatzen dute?<br />

S.N. Ez. Erabateko isiltasuna<br />

IDOIA ZABALETA / ARGAZKI PRESS<br />

dago, goiko hesietatik beherainokoa.<br />

A.A.Arraroa da uztailaren 7an jendea<br />

isiltzea, baina errespetuz betea<br />

da. Lehenengo kantua abesten<br />

dute, eta gero jotarekin hasten<br />

gara. Akordeoiarekin<br />

G Motzean<br />

pSanferminetako onena?<br />

Peñak.<br />

pSanferminetako txarrena?<br />

Instituzioek herri giroari egindako<br />

mozketa.<br />

pDuela zenbat jotzen duzue<br />

jota? 16 urte.<br />

pNoiz jotzen duzue? Lehenengo<br />

eta bigarren kantuen artean,<br />

uztailaren 7an.<br />

lehenengo akordea jo, eta kolpez<br />

isiltzen dira guztiak.<br />

Onartuko zenukete programa ofizialean<br />

egotea?<br />

S.N.Ez. Zerbait herrikoia izan da,<br />

eta herrikoia izateak xarma berezia<br />

ematen dio.<br />

A.A. Guztiek badakite nola eta<br />

non egiten den, eta joaten dira.<br />

Programa ofizialean egongo<br />

balitz, bat-batekotasuna galduko<br />

luke.<br />

2009. urtean, entzierroko kanta<br />

euskaraz abestu zenuten.<br />

S.N.Ekimena antolatu zuten korrikalariak<br />

gurekin harremanetan<br />

jarri ziren, eta laguntza eskatu<br />

ziguten. Hitzak eman zizkidaten<br />

eta behetik indarrez kantatu<br />

genuen, jendeak euskarazkoa ere<br />

entzun zezan. Urtero gorantz<br />

doan kontua da.<br />

A.A. 2009. urtean, Valentziako<br />

batekin egon nintzen, eta aurrera<br />

aterako ez zela esan zidan. Nik<br />

erantzun nion: «Kanpokoek ohitura<br />

errespetatu eta ikasten ez<br />

baduzue, gutxienez isilik egon<br />

eta euskaraz entzun behar<br />

duzue». Hurrengo urtean hitzak<br />

ikasi zituen, eta euskaraz abestu<br />

zuen.

44 berria <strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata<br />

Plaza › Bizia<br />

Sanferminak Iruñean DArgazkilarien objektibotik<br />

Zuk jai eta nik lan. Bestarako aukera dira sanferminak iruindar gehienentzat; bertze zenbaitentzat, berriz, lana. Egunotan, garbitzaileak aritzen dira karriketan gora eta<br />

behera bazterrak txukuntzen. Tutu malguarekin egiten diote aurre bestak utzitako zaborrari. Parrandazaleren bat harrapatzen badute ere azkar garbitzen dute . IÑIGO URIZ / ARP<br />

Soinu banda. Sanferminak ez dira deus musikarik gabe.<br />

Utzailaren 6ko suziriaren eztandaren hotsa da bestako<br />

lehenengoa. Pamplonesa musika bandaren doinuak, berriz,<br />

maitatuenetakoak, sanferminen lehen uneetan. JAGOBA MANTEROLA / ARP<br />

Zalantzazko ohiturak. Nabarreria plazako iturritik salto egitea ohitura bilakatu zen aspaldi<br />

kanpotarrentzat. Estatubatuarrentzat eta australiarrentzat, batez ere. Zentzurik gabeko ohituratzat<br />

jotzen dute iruindar gehienek, haiekin zer ikustekorik ez duena. Erotzat jotzen dituzte salto egiten<br />

dutenak. Zezenak karrikan askatzea eta haien aurrean korrika egitea, antza, zentzuzkoa da. ARGAZKI PRESS<br />

‘Performance’. Bat-batekotasunaren bestak dira sanferminak.<br />

Argazkiko performancea, horren adibide. Trago artean, dantza<br />

ikuskizun originala, Mercaderes karrikan, Gurdia eta Bestazalea<br />

konpainiaren eskutik. IÑIGO URIZ / ARGAZKI PRESS

<strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata berria 45<br />

Bizia ‹ Plaza<br />

Sanferminak Iruñean DProposamenak<br />

GKonpartsen ibilbidea<br />

G Eguraldia<br />

Udalaren jarrera kritikatu<br />

du Peñen Federazioak<br />

Txupinazoan 28 pertsona<br />

artatu dituzte plazan<br />

Bartzelonan, Madrilen eta<br />

Bilbon ere hasi da besta<br />

Goizean, 09:30etik aurrera bat<br />

eginen du Erraldoien eta Buruhandien<br />

Konpartsak. Udaleko<br />

kideekin batera joanen dira,<br />

Mercaderes eta Curiatik katedralera.<br />

Handik San Lorenzo elizara,<br />

eta prozesioaren bidea<br />

eginen dute. Meza amaituta,<br />

katedralera itzuliko dira.<br />

G Fermin line<br />

GAUR<br />

Bero handia eta ekaitz arriskua.<br />

pMax.: 30. Min.: 13.<br />

BIHAR<br />

Ostarteak eta hodeiak tarteka<br />

pMax.: 12. Min.: 26<br />

Goienetxe Anaiak taldearen kontzertua izanen da<br />

Caldereria 28ko gazte txokoan, gauerditik aurrera.<br />

PEÑAK ›Iruñeko Peñen Federazioak<br />

udalak Gora Iruñea! plataforma<br />

egitaraua garatzeko<br />

espaziorik gabe utzi izana salatu<br />

du. «Lehiaketa antolatu dute<br />

espazio publikoak erabiltzeko;<br />

lehiaketa horretan enpresa pribatuak<br />

eta herri mugimenduak<br />

aritu dira, batera. Hori ez zaigu<br />

bidezkoa iruditzen», salatu<br />

dute peñek. Gora Iruñea! plataformaren<br />

egitaraua udalak<br />

onartutakoa baino zabalagoa<br />

dela azpimarratu dute. Udalaren<br />

gardentasun eza agerian<br />

gelditu da, haien ustez.<br />

ZAURITUAK ›DYAk 11 pertsona<br />

artatu zituen atzo Iruñeko Udaletxe<br />

plazan, txupinazoaren<br />

harira. Iaz 22 artatu zituen.<br />

Gurutze Gorriak bertze hamazazpi<br />

lagun artatu zituen atzo.<br />

Iaztik debekatuta dago plazan<br />

kristalezko botilak sartzea, eta<br />

horren ondorioz egin du behera<br />

zaurituen kopuruak, osasun<br />

zerbitzuek ezagutarazi dutenez.<br />

Debekua indarrean sartu baino<br />

lehen, batez beste 80 pertsona<br />

zauritzen ziren txupinazoan,<br />

haietako anitz kristalekin egindako<br />

ebakien ondorioz.<br />

BERTZE TXUPINAZOAK ›Iruñekoa<br />

da uztailaren 6ko txupinazorik<br />

famatuena, baina bertze<br />

hainbat hiritan ere ospatzen<br />

dute, urtero, Nafarroako hiriburuko<br />

sanferminen hasiera. Atzo,<br />

bertzeak bertze, Bartzelonan,<br />

Madrilen eta Bilbon egin zuen<br />

eztanda suziriak.<br />

‘Berria.info’-k webgune<br />

@ berezia du Iruñeko<br />

sanferminei buruz, helbide<br />

honetan:<br />

www.berria.info/<br />

sanferminak12<br />

Begiz hartutako festa<br />

Josu Santesteban<br />

Goitik<br />

beherako<br />

jai kolpea<br />

›Josu Santestebanek ondo gogoan<br />

du unea. Duela bi urteko txupinazoan<br />

iturritik botatzen diren<br />

«zoro horien» irudiak hartu ostean,<br />

kalean behera zihoala bizpahiru<br />

ur balde bota zizkioten<br />

gainera, «bete-betean». Jendearekin<br />

estropezu ez egiteko, kamera<br />

begien parean zeraman, eta une<br />

hartan sakatu zion botoiari. «Alde<br />

batetik, halako lasaitasun bat<br />

ageri dute, baina, era berean, festaren<br />

erdian daude. Freskotasuna<br />

du irudiak. Zuri-gorria ere<br />

agertzen da; mutikoak txapela<br />

du. Hainbat garaitako lotura<br />

bat». Hamabi urtetik gorako esperientzia<br />

duen argazkilaria blai<br />

geratuagatik, merezi izan du<br />

emaitzak.<br />

G Euskal egitaraua<br />

G Eguneko egitaraua<br />

p13:00. Txistularien kontzertua,<br />

Nafarroako Txistularien Elkartearen<br />

eskutik, Taconerako<br />

Oinezen gunean.<br />

p00:00. Oreka TX taldearen<br />

emanaldia, Nafarroa Oinezen<br />

gunean.<br />

Oreka TX taldea. JON URBE/ ARGAZKI PRESS<br />

p06:45. Dianak, Udaletxe plazan<br />

eta zezen plazan.<br />

p08:00. Zezen entzierroa.<br />

p09:30. Erraldoi eta Buruhandien<br />

konpartsa Udaletxe plazatik<br />

irtengo da .<br />

p10:00. Sanferminetako prozesioa.<br />

p11:30. Haurrentzako emanaldiak<br />

eta ikuskizunak, Rodezno<br />

kondearen plazan. 14:00ak<br />

arte.<br />

p12:00. Musika banden irteera,<br />

Labrit pilotalekutik eta Descalzos<br />

kaletik.<br />

p13:30. Trasteando musika taldea<br />

Basotxoan.<br />

p17:30. Plazako zaldunen,<br />

mandakoen eta musika bandaren<br />

desfilea, Udaletxe plazatik<br />

zezen plazaraino.<br />

p18:00. Haurrentzako emanaldiak<br />

eta ikuskizunak, Rodezno<br />

Kondearen plazan, 21:00ak<br />

arte.<br />

p18:30. Zezenketa, zezen plazan.<br />

Ganadutegia: Dolores<br />

Aguirre Ybarra. Toreatzaileak:<br />

Antonio Ferrera, Eduardo Gallo<br />

eta Joselillo.<br />

p20:00. Dantzaldia, Gurutzeko<br />

plazan, Yatagan orkestraren eskutik.<br />

p20:00. Maese Villarejoren<br />

txotxongiloak, Rodezno Kondearen<br />

plazan. Gorgorito, el gato<br />

con botas y la Princesa Rosalinda<br />

izenburuko ikuskizuna<br />

emango dute.<br />

p20:00. Aragoiko jota kantarien<br />

emanaldia izango da Basotxoan.<br />

p20:30. Kerasy eta La Rana<br />

Toro taldeak joko dute Foruen<br />

plazan.<br />

p20:30. Dantzaldia txistuarekin<br />

eta gaitarekin, Gazteluko<br />

plazan.<br />

p20:30. Ziga Zaga antzerki taldearen<br />

Skualo ikuskizuna, Karlos<br />

III.aren oinezkoendako pasealekuan.<br />

p20:30. Yerri Jazz Band, Burgoen<br />

plazan.<br />

p22:00. Zezensuzkoa, Santiago<br />

plazan.<br />

p23:00. Su festa, Ziudadela<br />

parkean. Su etxea: Pirotecnia<br />

de Altura (Castello).<br />

p23:30. Boikot taldea, Foruen<br />

plazan.<br />

p23:30. Dantzaldia, Gurutzeko<br />

plazan. Yatagan orkestrarekin.<br />

p00:00. Dantzaldia, Antoniutti<br />

parkean. Malassia orkestra.<br />

p00:00. Musika banden irteera,<br />

Kale Nagusitik San Frantzisko<br />

kaleraino.<br />

p00:00. Gazteluko plazan, Seguridad<br />

Social taldea.<br />

p00:00. Jazzfermin. Burgoen<br />

plazan. De 2 en Blues Band.

46 berria <strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata<br />

Plaza › Bizia<br />

Sanferminak Iruñean DTxupinazoa<br />

Txupinazoak kolorez jantzi zuen atzo Udaletxe plaza. Musikariek hartu zuten, suziria lehertu eta gero. JESUS DIGES / EFE<br />

Iñaki Cabases zinegotziak bota zuen txupinazoa. JESUS DIGES / EFE

<strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata berria 47<br />

Bizia ‹ Plaza<br />

Sanferminak Iruñean DTxupinazoa<br />

Gazteluko plaza ere lepo bete zen besten hasieran. JOSU SANTESTEBAN / EFE<br />

Ikurrin handi bat sartu zuten atzo Udaletxe plazan, txupinazoa lehertu baino lehen. LANDER F. ARROIABE / ARGAZKI PRESS<br />

Bi txupinazo batera: plazan, publikoa; eta etxean, intimoa. IÑIGO URIZ / ARP<br />

Inasako langileek zapi beltza jantzi zuten, itxiera salatzeko. JUAN A. GARAIKOETXEA<br />

Zenbaitetan, arriskutsu samarra ere bada txupinazoa. JESUS DIGES / EFE

Zakilixut<br />

D<br />

Larunbata<br />

<strong>2012</strong>ko uztailaren 7a<br />

«Zuen laguntza eta esfortzu onari esker gure erresuma batu eta baretu delako, poztu egin behar<br />

genuke denok». Katalina I.ak eta Joan III.ak Nafarroako Gorteei, 15<strong>07</strong>ko uztailaren 6an.<br />

Ezkutuko kronikak<br />

Iñigo Astiz<br />

Gora Joan III.a eta Katalina I.a!<br />

Gora Nafarroa librea! Gora gu<br />

eta gora galeak! Gure erresumako<br />

berezko eta legezko errege-erregina,<br />

Iainkoaren graziaz gure agintari<br />

eta jaun-andere eta jabe agurgarriak:<br />

Agur. Nik, Dorrettoko jaun, Argako kantziler<br />

eta Kixoteko laguntzaile izateaz gainera,<br />

batez ere-batez ere, Panzaz Antso<br />

naizen honek, nire ezpataren aho handia<br />

lekuko fidel eta bakartzat harturik, mezu<br />

alegera bat igortzen darauritzuet zori oneko<br />

1512ko uztailaren 6 honetan: altxatu<br />

egin da gaur nazionea zuen mesedeko. Leringo<br />

kondearen eta Gaztelako tropen asmo<br />

inbaditzaileen eta su eta odolezko mehatxuen<br />

beldurrik batere gabe, erresuma<br />

zutitu egin da Iruñean hiria liberatzeko<br />

izuaren zale direnengandik.<br />

Eguerdian hasi da dena. Egunero ohi dudanez,<br />

jauregitik paseoan atera naiz, baina<br />

gaur hiri erdigunean jende sailak ikusirik,<br />

hara joateko deliberoa hartu dut. Ez nuke<br />

jakinen bertara jinikoen zenbatekoa estimatzen,<br />

baina jende abil, animos eta jentilez<br />

beterik ziren kaleak. Uniformatuak eta<br />

gudari nafarrak hek orok, eta norbaitek<br />

zerbait esateko miraz. Indar hori ikusirik,<br />

11:59ean egin dut nire aldarri ezinago sentitu<br />

xehea: «Behera okupatzaileak! Gora<br />

Katalina eta gora Joan!». Nire baitarako<br />

baino ez dut erran, inork ez entzuteko maneran,<br />

baina, nonbait, jendeak entzun<br />

egin deraut, eta «gora!» egin dute hek ere<br />

nirekin aldarri. Baina hek, nik ez bezala,<br />

ezinago ozen. Etxe eta gazteluetako hormetako<br />

harriak dantzan jartzerainoko grinaz.<br />

Eta kausa honengatik, hiri guztia altxatu<br />

da zuen zerbitzuko. Eta kanoi tiro<br />

bat entzun da gero, guztien plazererako.<br />

Eta orduan Iruñea altxatu da, eta altxatu<br />

da halako moldez, ezen Leringo kondearen<br />

Nafar gudari bat, bere zaldi gainean, Udaletxe plazan, Joan III.aren eta Katalina I.aren aldeko proklamak zabaltzen. LANDER FDZ. ARROIABE / ARP<br />

Nola altxarazi uste duen nafar zaldunak Iruñeko Udaletxe plazan bildutako jendetza,<br />

eta nola pentsatzen duen Nafarroako errege-erreginen itzulera aldarrikatzen dabiltzala.<br />

Erresumaren altxamendua<br />

indar eta gerlariek orok ezinen duten ezer<br />

egin udaletxe plazara jiniko gazte indartsu<br />

eta jori sailaren borondate fierraren aurka.<br />

Eta ez da hori dena. Gero, nehork agindurik<br />

eman beharrik gabe, setioa hasi baitute<br />

gudariek plaza ber horretan arratsaldean,<br />

gaztelako erasotzaileen mesede ezkutuko<br />

lanean ari omen den beaumontar jaun bati<br />

kontra egiteko. Hainbeste izan dira gerlariak,<br />

ezen guda bat bainoago festa bat baitzirudien.<br />

Oro abesti, oro dantza.<br />

«Riau, riau!», egin dute oihu denek.<br />

Behin eta berriz. Eta urteak egin derautadanez<br />

Iruñean, eta nafar jende hauen tradizioneak<br />

dazagutzadanez, erran ahal derautzuet<br />

hitz ilun horien tradukzionea zinez<br />

dela argi eta ederra. «Riau, riau!», egin<br />

du oihu jendeak, baina horrek gure lengoaje<br />

propioan erran nahi duena da «gora<br />

Nafarroako errege-erreginak, eta Nafarroako<br />

erresuma librea!».<br />

Eta afera ez da Iruñera mugatzen ahal,<br />

zuen zerbitzari xume honek kontatzen<br />

ahal derautzuenez. Mezulariak igorri derauzkidate<br />

Mirengo Rubiotarren leinukoek<br />

eta Rodriguezko Mikel Lesakako jaun<br />

jantziak. Eta ez da nolanahikoa hen eskuetatik<br />

jasotako informazionea: Lesaka ere<br />

altxatu da zuen zerbitzuko. Eta hek tropak<br />

biltzen ari zirela ikusirik, Azpilkuetan ere<br />

boluntario sorta joan da herrira erresumaren<br />

defentsan.<br />

Dakusazuenez, erresuma zuen itzuleraren<br />

miran da. Eta Iruñera jinez gero, Gaztelak<br />

ez luke indar nahikorik zuen hiriburuan<br />

bilduriko gudarien grina zapaltzeko.<br />

Poztekoa da berria, eta haren inportantziaren<br />

jakitun, eta ez dadin izan gaizki ulerturik<br />

eta asmo txarreko interpretazionerik,<br />

jaso hitz hauek nik idatzi bezal-bezala. Paraturiko<br />

hitz bakoitzaren zama historikoaz<br />

eta larritasunaz. Garbi. Nire eta zuen arteko<br />

inolako mediazionerik gabe.<br />

[Erredakzionean itzulia]

mantangorri<br />

berria Gaztetxoen astekaria 470. zenbakia<br />

Larunbata, <strong>2012</strong>ko uztailaren 7a<br />

Paleolitoko<br />

artistak<br />

GARI GARAIALDE / ARGAZKI PRESS<br />

iRRiEN<br />

LAGUNAK<br />

KLUBA<br />

5<br />

IMANOL OTEGI / ARGAZKI PRESS<br />

ERREPORTAJEA<br />

Uda-pasa<br />

Urgullen<br />

8-9<br />

iPUiNA<br />

Bederatzi aingeru<br />

Ustelkeriaren sunda<br />

(VIII)<br />

16

2<br />

mantangorri<br />

Zorion<br />

agurrak<br />

argitaratu ahal izateko,<br />

gogoan izan mezuak astearte<br />

arratsaldea baino lehen jaso behar<br />

ditugula. Asteartetik aurrera<br />

jasotzen diren mezu guztiak<br />

hurrengo asteko zenbakian<br />

argitaratuko ditugu.<br />

Zorionak,<br />

Amaiur!!!<br />

Dagoeneko bi<br />

urte bete ditu<br />

gure etxeko<br />

txikikotxoak!!! Muxu<br />

handi-handi bat. Enaitz,<br />

Haizea, amatxo eta aitatxo.<br />

ZORiON AGURRAK<br />

Zorionak,<br />

Aner, bihar<br />

2 urte beteko dituzu<br />

eta! Segi horrela,<br />

beti bezain artista.<br />

Muxu handi bat,<br />

denon partetik.<br />

Aupa, txapeldun!<br />

Zorionak zuuuriiii,<br />

zoriooonaak<br />

Maaneex...<br />

6 urterekin gora<br />

eta gora zoaz.<br />

Muxuak, denon<br />

partetik!<br />

Kaixo, mantangorrizaleak! Gure gelako bi velociraptor pilotari<br />

hauek, Angel Telletxeak eta Oihan<br />

Orbegozok, Josetxo Ezkurraren Oroimenezkoan parte<br />

hartu zuten. Fuerte entrenatu ziren, eta gustura aritu ziren,<br />

bakoitza bere bikotearekin. Gainera, ez ziren esku-hutsik<br />

etorri: lehen postuetan gelditu direnez, Angelek trofeoa eta<br />

Oihanek<br />

txapela eta<br />

trofeoa<br />

eskuratu<br />

ditu!<br />

Zorionak<br />

biei!!!<br />

Bihar Manexek<br />

urtebete egingo du.<br />

Urte askoan,<br />

etxekoen partetik.<br />

larunbata, <strong>2012</strong>ko uztailaren 7a berria<br />

Baztan ikastolako<br />

dinosauro<br />

gelakoak gara.<br />

Oraingoan, gure gelako Ibai<br />

eta Jokinen argazkia<br />

igortzen dizuegu. Biak<br />

pilotariak dira, astero<br />

entrenatzen dira.<br />

Txapelketaren bukaerako<br />

argazkiak dira hauek. Asier<br />

Olaizola, Iñaki Otxandorena,<br />

Unai Apeztegia eta Abel<br />

Barriolarekin daude.<br />

Ekainaren 15ean, Land Roverraren eta horren atoiaren<br />

zozketa egin zuen Berako Labiaga<br />

ikastolak. Ikastolaren ikasturte bukaerako<br />

festarekin batera egin zen zozketa, giro ezin hobean.<br />

Askotariko ekintza, joko eta dantzak egin ostean, Asier<br />

Navaridasek, ikastolako batzordekideak, zenbaki<br />

sariduna atera zuen: 1279.<br />

Hondarribiraino joan da ikastolaren Land Roverra,<br />

Pipermin enpresako bazkideek erosi baitzuten<br />

zenbaki sariduna. Zorionak saridunei eta eskerrak<br />

txartelak erosi dituzten guztiei; ea hurrengoan zorte<br />

hobea duzuen!<br />

Garazik, gure neska<br />

jator eta alaiak, 5 urte<br />

bete zituen uztailaren<br />

1ean! Zorionak, pitxin.<br />

Marrubizko muxuak<br />

zuretzat, amatxo,<br />

aitatxo, Iraitz eta<br />

etxeko guztien<br />

partetik.<br />

Bidali zure gutunak<br />

helbide hauetara<br />

Zorionak, Iraitz! 4 urte! Ze handia!<br />

Txapeldun bat eginda zaudenez, merezi<br />

dituzun opari eta muxutxu guztiak<br />

jasoko dituzu. Bueno, nire txokolatezko<br />

muxua izan ezik, baina hori laster eta<br />

erraldoia emango dizut. Ondo pasa eta<br />

ez ahaztu zenbat maite zaitugun zure<br />

amatxok eta biok.<br />

Kaixo, MANTANGORRIko lagunak! Maialen<br />

Mrowcrynska da nire izena, eta 7 urte ditut.<br />

Koloretako marrazki hau zuentzat egin dut. Ea<br />

gustatzen zaizuen. Uda ona pasa!!!<br />

Helbide elektronikoa: mantangorri@berria.info<br />

Egoitza nagusia: <strong>BERRIA</strong>. MANTANGORRI. Gudarien etorbidea, z/g. 20140 Andoain.

erria larunbata, <strong>2012</strong>ko uztailaren 7a<br />

ZU ERE ARTiSTA<br />

mantangorri 3<br />

Kuku, MANTANGORRI! Mendaro<br />

ikastolako Haur<br />

Hezkuntzako 5. mailako<br />

haurrak gara. Gogor lan egin<br />

dugu ikasturtean, eta, orain,<br />

oporretan gaude. Hemen dituzue<br />

guk ikasturtean egindako hainbat<br />

marrazki. Politak, ezta?<br />

Argitaratzailea: Euskal Editorea SM Lege Gordailua: SS-616/05 Zuzendaria: Martxelo Otamendi Koordinatzailea: Nagore Etxeberria Pikabea<br />

Egoitza: Martin Ugalde kultur parkea. Gudarien etorbidea, z/g. 20140 Andoain Harpidetzak: (0034) 943-30 43 45 ISSN: 1699-728x

4<br />

mantangorri<br />

Uda freskatuz<br />

Iritsi da uda, eta, harekin batera, ur<br />

hotza edota zuku eta freskagarriak<br />

edateko garaia. Fresko egon daitezen,<br />

hozkailuan gordetzen ditugu, eta<br />

handik ateratakoan, botila edo ontzien<br />

paretak busti egiten dira; tantatxoz<br />

betetzen dira. Ontziak zuloren bat<br />

duelako gertatzen al da hori? Ez ba.<br />

Ondo itxita egon arren, kanpoaldea<br />

tantaz betetzen da, tanta horiek<br />

inguruko airetik datoz eta.<br />

Guk ikusten ez badugu ere,<br />

inguratzen gaituen airea urez beteta<br />

dago: ur lurrunduaz, alegia. Hozkailutik<br />

ateratako ontzia hotza dagoenez,<br />

airean dagoen ur lurruna hozten du,<br />

eta dakigun moduan, ur lurruna<br />

hozten denean, likido bihurtzen da,<br />

eta ontziaren kanpoaldean itsatsita<br />

gelditzen den ura sortzen da.<br />

Hotza oraindik ere handiagoa<br />

denean, likidoa izoztera ere irits<br />

daiteke.<br />

horoskopoa<br />

EUREKA!<br />

ZiENTZiA MUSEOAREN TXOKOA<br />

www.eurekamuseoa.es Tel.: (0034) 943-01 24 78<br />

larunbata, <strong>2012</strong>ko uztailaren 7a berria<br />

EKAINEKO GALDERAREN<br />

ERANTZUNA ETA IRABAZLEAK<br />

Nola egin dezakete saguzarrek<br />

hegan ilunpetan ezerekin talkarik<br />

egin gabe?<br />

Saguzarrek uhinak igortzen dituzte,<br />

eta inguruko objektuekin talka<br />

egiten dute uhin horiek. Talka<br />

eginda, islatu egiten dira, eta<br />

saguzarrenganaino iristen dira<br />

berriro. Uhinek joan-etorria egiteko<br />

behar duten denbora neurtu egiten<br />

du saguzarren garunak, eta, horren<br />

arabera, inguruko objektuak non<br />

dauden jakin dezake saguzarrak.<br />

Hori guztia argiaren beharrik gabe..<br />

IRABAZLEA: Alejandra Picado Perez.<br />

Museo eta Planetariorako<br />

bi sarrera irabazi ditu. 2=1 sariaren<br />

irabazleak:<br />

Natalia Carra<br />

Zabala, Ana<br />

Etxebarria eta<br />

Encarni Paz<br />

Olveira.<br />

ARIES<br />

martxoak 21 - apirilak 21<br />

Amodioa: Eskutik helduta egin al duzue txangoa?<br />

Paga: Beti zabiltza kalkuluak ateratzen.<br />

Osasuna: Ez irten kalera berorik handienean!<br />

Ikasketak: Oporretan, eskolako lanik ez! Primeran!<br />

TAURUS<br />

apirilak 22 - maiatzak 21<br />

Amodioa: Agian, lagun berriren bat ezagutuko duzu.<br />

Paga: Konturatu orduko amaitzen da dirua.<br />

Osasuna: Zenbat izozki jan behar dituzu egunean?<br />

Ikasketak: Liburutegira joan zaitezke oporretan ere, e!<br />

GEMINI<br />

maiatzak 22 - ekainak 21<br />

Amodioa: Oporrak elkarrekin igaroko al dituzue?<br />

Paga: Ez gastatu aurreztutako diru guztia!<br />

Osasuna: Orain, egun osoa duzu kirola egiteko.<br />

Ikasketak: Lanik gabeko oporrak, horiek bai oporrak!<br />

CANCER<br />

ekainak 22 - uztailak 22<br />

Amodioa: Ikasturtea amaitu, eta triste al zaude?<br />

Paga: Oporretan gehiago gastatzen da; eskatu igoera!<br />

Osasuna: Kontuz hondartzan marmokekin!<br />

Ikasketak: Irakurtzeko nahi beste asti duzu orain.<br />

LEO<br />

uztailak 23 - abuztuak 22<br />

Amodioa: Iazko laguna ikusteko irrikan al zaude?<br />

Paga: Lagunak gonbidatzeko baduzu nahiko diru.<br />

Osasuna: Izozkiak janez pasatu behar al duzu eguna?<br />

Ikasketak: Lasai, lan guztiak egiteko astia izango duzu.<br />

VIRGO<br />

abuztuak 23 - irailak 22<br />

Amodioa: Zer esan nahi dute ezkutuko mezu horiek?<br />

Paga: Ziur dirua behar duzula? Kontatu zenbat duzun!<br />

Osasuna: Hagineko minez al zaude berriro?<br />

Ikasketak: Lasai, pixkanaka egingo dituzu lan guztiak.<br />

LIBRA<br />

irailak 23 - urriak 22<br />

Amodioa: Txangoa hara eta hona; ederto zabiltzate.<br />

Paga: Diru asko aurreztu al duzu oporretarako?<br />

Osasuna: Ez edan edari hotz-hotzik! Zaindu eztarria!<br />

Ikasketak: Ahaztu lanak! Oporretan zaude!<br />

SCORPIUS<br />

urriak 23 - azaroak 22<br />

Amodioa: Argi eta garbi dakite zer sentitzen duzun.<br />

Paga: Ez zaude kexatzeko moduan; ez egin negarrik.<br />

Osasuna: Goiz jaikitzeko, goiz oheratu.<br />

Ikasketak: Nola irakurtzen den ahaztuko duzu.<br />

SAGITTARIUS<br />

azaroak 23 - abenduak 22<br />

Amodioa: Egunero hitz egiten al duzu harekin?<br />

Paga: Diru mordoxka bildu duzu handik eta hemendik.<br />

Osasuna: Fruta gehiago jan behar zenuke.<br />

Ikasketak: Ahaztu eskolako lanak une batez.<br />

CAPRICORNUS<br />

abenduak 23 - urtarrilak 20<br />

Amodioa: Zehaztu al duzue nora joan behar duzuen?<br />

Paga: Ea, pentsatu non gorde zenuen dirua.<br />

Osasuna: Eman krema hondartzara joan aurretik.<br />

Ikasketak: Ahaztu lanak, oporretan zaude eta.<br />

AQUARIUS<br />

urtarrilak 21 - otsailak 19<br />

Amodioa: Hura ez da munduko pertsona bakarra, e!<br />

Paga: Tamainan gastatuz gero, denetik eros daiteke.<br />

Osasuna: Maldak ez dituzula maite igartzen da, bai.<br />

Ikasketak: Ingelesa ikasten hasi behar al duzu udan?<br />

PISCIS<br />

otsailak 20 - martxoak 20<br />

Amodioa: Hark bezain ondo ez zaitu inork zainduko.<br />

Paga: Arretaz gastatu dirua!<br />

Osasuna: Ez jan litxarreriarik afaldu aurretik!<br />

Ikasketak: Eskolako lanak eskolan ahaztu al zaizkizu?

erria larunbata, <strong>2012</strong>ko uztailaren 7a<br />

mantangorri<br />

5<br />

LARGABISTA ETA<br />

MARIMOTOTS<br />

Natura<br />

• Mendia ala hondartza:<br />

zein duzu gustukoagoa?<br />

MARIKALANBRE ETA<br />

AMONA TXINPARTA<br />

Zientzia<br />

• Mezu ezkutuen misterio<br />

guztia, ekaineko proban!<br />

MARTINBER ETA LAGUN<br />

Kultura<br />

• San Joan bezperako suaren<br />

argazkiak ikusi nahi ditugu!<br />

PIRRITX ETA<br />

PORROTX<br />

Sukaldaritza<br />

• Hilabete honetan, arrozez<br />

betetako tomatea!<br />

PUPU<br />

ETA LORE<br />

Osasuna eta heziketa<br />

• Irribarrearekin batera,<br />

erakutsi hortzak!<br />

ASTE HONETAN<br />

Elkartasuna<br />

ANE PIRATA ETA PATAKON<br />

www.irrienlagunak.com<br />

• Busti zaitez kanpainarekin bat egin du Irrien Lagunak Elkartasun Taldeak<br />

Udan ere elkartasunez<br />

bustitzeko jarduerak<br />

Bihar esklerosi<br />

anizkoitza dutenekin<br />

bat egingo duten<br />

modu berean, uda<br />

honetan elkartasunak<br />

ez du oporrik Irrien<br />

Lagunentzat, eta<br />

hainbat jarduera<br />

babestuko dituzte<br />

U<br />

da<br />

Patakon pirata. Elkartasuna eta umore ona lau haizeetara zabalduko du<br />

uda honetan ere Patakonek, behar dutenei lagunduz .<br />

atsedenerako sasoia<br />

den arren, bada oporrik<br />

merezi ez duen hainbat<br />

kontu. Elkartasuna da horietako<br />

bat, gehien behar<br />

dutenen aldeko jarduerak<br />

eta aldarriak hainbat kasutan<br />

ezinbestekoak baitira urte osoan,<br />

aurrera egin ahal izateko.<br />

Horrela, Irrien Lagunak Elkartasun<br />

Taldeak hainbat jardueratan<br />

parte hartuko du uda honetan<br />

ere, Ane Pirata eta Patakonekin<br />

batera. Elkartasun jardueretan<br />

buru-belarri aritzen dira Irrien Laguneko<br />

bi pertsonaia horiek.<br />

Bihar, esaterako, esklerosi anizkoitza<br />

dutenen aldeko Busti zaitez<br />

kanpainarekin bat egiteko aukera<br />

izango da Euskal Herriko hondartzetan<br />

eta igerilekuetan.<br />

Gaixotasun sendaezin hori dutenen<br />

egoera gizarteratzea eta<br />

Elkartasuna<br />

BUSTI ZAITEZ JARDUERA<br />

· Noiz: Bihar.<br />

· Non: Euskal Herriko hondartzetan<br />

eta igerilekuetan.<br />

· Irrien Lagunak: Donostian,<br />

Kontxako hondartzan,<br />

12:00etan.<br />

· Antolatzailea: Eugenia Epalza<br />

Esklerosi Anizkoitza Euskal<br />

Fundazioa.<br />

· Informazioa: www.mojate.net<br />

eta (0034) 943-80 01 85.<br />

gaiarekiko sentsibilizazioa zabaltzea<br />

da asmoa, eta lan horretan<br />

bidelagun izango dute Irrien Lagunak<br />

Elkartasun Taldea. Zehazki,<br />

Donostiako Kontxa hondartzan<br />

izango da Patakon, esklerosi anizkoitza<br />

dutenen aldeko lagunekin<br />

batera, bustitzeko prest.<br />

Ez da Elkartasun Taldearen<br />

udako jarduera bakarra izango.<br />

Beste bat aipatzearren, uztailaren<br />

20, 21 eta 22an Donostian, Zarautzen<br />

eta Zumaian (Gipuzkoa)<br />

izango dira. Sahararen egoera salatzeko<br />

hondartzetan egingo den<br />

jardueran ariko dira gure lagunak,<br />

Saharako haurrekin batera .<br />

Udako Antzerki Eguna, Usurbilen<br />

D<br />

atorren larunbatean, uztailaren 14an, Udako Antzerki Eguna<br />

izango da Usurbilen, Gipuzkoan, eta hainbat ekitaldi izango dira<br />

egitarauaren barruan. Irrien Lagunak klubak, zehazki, hiru ekimenetan<br />

hartuko du parte. Batetik, 09:30ean, Usurbilgo kaskoan<br />

dugun natura ezagutzeko aukera izango da, Largabistarekin.<br />

12:00etan, Eguzkiaren bidaia antzezlana ikusi ahal izango da, eta, azkenik,<br />

17:30ean, Naturbira antzeztua ikuskizuna egingo dute.<br />

Ikasturteko probak osatzeko garaia<br />

i<br />

rria<br />

Telebistak uztailean bideo gehiago emango baditu ere,<br />

www.irrienlagunak.com webgunean hilero agertzen diren probek<br />

atsedena hartuko dute uztailean eta abuztuan. Horrela, ikasturtean<br />

osatu gabe utzitako probak egiteko edo amaitzeko hilabete<br />

aproposak dira uztaila eta abuztua. Hartara, irailean Gernikan (Bizkaia)<br />

izango den Irrien Lagunak klubaren Egunean sari bereziak jaso<br />

ahal izango dituzte webgunearen erabiltzailerik finenek.

6<br />

kobazuloetan bizi ziren gizakiek.<br />

Filmetan eta dokumentaletan<br />

agertzen den baino askoz nekezagoa<br />

da zeregin hori egitea. Galdetu<br />

bestela joan den ostiralean Zestoako<br />

(Gipuzkoa) Ekainberri museoa<br />

ikusten egon zen Kataluniako familiari.<br />

Sua egiteko material egokia<br />

eduki eta ahalegin guztiak eginagatik,<br />

txinparta gutxi batzuk baino<br />

ez zituzten lortu.<br />

Gauza bera gertatu zitzaien ehizan<br />

hasi zirenean ere. Berez, baso-<br />

mantangorri<br />

larunbata, <strong>2012</strong>ko uztailaren 7a berria<br />

ASTEBURUKO TXANGOA<br />

Ekainberri, Zestoa<br />

Ezagutzeko, bizi<br />

Sua piztea, hormak margotzea eta<br />

animaliak ehizatzea ez da batere<br />

erraza, eta, gaur egungo<br />

baliabideak eskura izan gabe, are<br />

gutxiago. Milaka urte atzera egin,<br />

eta Paleolito garaiko gizakien<br />

bizimodua bizitzeko aukera<br />

eskaintzen dute Zestoako<br />

(Gipuzkoa) Ekainberri museoan<br />

B<br />

elar lehor pixka bat, adaxka<br />

txiki batzuk, paper orri<br />

gutxi batzuk eta pizgailua<br />

edo pospoloak. Ez da besterik<br />

behar sua pizteko.<br />

Erraza dirudi, ezta? Berez,<br />

bai, baina hain erraza izango al litzateke<br />

pizgailurik edukiko ez bagenu?<br />

Argi dago: ez. Pentsa, ba,<br />

historiaurrean halaxe mol<strong>datu</strong> behar<br />

izaten zuten: pizgailurik gabe.<br />

Harriak jota, edo egurrezko makilak<br />

igurtzita lortzen zuten sua

erria larunbata, <strong>2012</strong>ko uztailaren 7a<br />

an geldi-geldirik zeuden gezurretako<br />

animaliak ehizatzea zen bisitarien<br />

lana, baina ez zuten bakar bat<br />

ere «zauritu» gezi eta lantzekin. Paleolito<br />

garaian erabiltzen zituzten<br />

teknikez baliatu ziren zuhaitz artean<br />

ezkutatuak zeuden animaliak<br />

harrapatzeko, baina «janaririk<br />

gabe» itzuli behar izan zuten etxera.<br />

Eta hori animaliak ez zirela mugitu<br />

ere egin; eskerrak!<br />

14.000 urte atzera bizitzea zein<br />

gogorra zen ezagutu ahal izan zuten<br />

kataluniarrek euren begiez. Azken<br />

batean, horixe da Zestoako<br />

Ekainberri museoak eskaintzen<br />

duen tailerraren helburua: Ekaingo<br />

kobazuloetan bizi izan ziren gizaki<br />

taldearen eguneroko bizimodua<br />

erakustea.<br />

Tailer dinamikoa<br />

Erakutsi modu praktiko eta esperimental<br />

batean erakutsi nahi dute,<br />

gainera. Helburu hori betetzeko<br />

asmoz hasi dira Ekain Abentura bisita<br />

berezia eskaintzen. Bi ordu<br />

irauten du bisitak. Ekainberriko<br />

erreplika ikusten dute bisitariek<br />

lehenik. Paleolito garaian Ekaingo<br />

kobazuloan gizakiek egin zituzten<br />

margolanen edo marrazkien kopiak<br />

ikus daitezke Ekainberrin. Barruko<br />

isiltasunak, iluntasunak eta<br />

hezetasunak milaka urte atzera<br />

egin eta kobazuloetan bizi ziren<br />

garaietara eramaten du bisitaria.<br />

Erreplikako bisita amaitu ostean,<br />

haitzuloetako arteari buruzko<br />

erakusketa bisitatzen da. Amaitzeko<br />

eta bisita osatzeko, tailerra egiten<br />

dute. Paleolito garaiko gizakiak<br />

sua nola egiten zuten, margoak<br />

nola lortzen zituzten eta hormak<br />

nola margotzen zituzten eta animaliak<br />

nola ehizatzen zituzten erakusten<br />

dute tailer horietan.<br />

Tailerrak oso dinamikoak eta<br />

parte hartzaileak dira, bisitariek<br />

eurak saiatzen baitira sua egiten,<br />

margoak sortzen eta hormak<br />

apaintzen eta lantzekin zein arkuekin<br />

animaliak ehizatzen.<br />

2009ko udaz geroztik eskaintzen<br />

dituzte erakustaldiak. Lehen,<br />

ordu erdiko erakustaldiak izaten<br />

ziren, eta bisitariak ikusle soilak ziren;<br />

orain, aldiz, nahi duen oro jar<br />

daiteke ehizan, margotzen edo<br />

sua pizten.<br />

«Gauzak teorikoki azaltzea edo<br />

Zer non<br />

Zumaia<br />

Ekainberri<br />

(Zestoa)<br />

Zestoa<br />

Azpeitia<br />

Zarautz<br />

<br />

<br />

• Non: Zestoako herrigunetik 700 metrora<br />

dago Ekainberri; herritik ordu laurdenera,<br />

gutxi gorabehera.<br />

• Zer ikusi: Bi bisita mota daude: oinarrizko<br />

bisita edo Ekain Abentura. Ekainberriko<br />

erreplika eta haitzuloetako artearen<br />

erakusketa ikusten dira oinarrizko<br />

bisitan. Bestean, erreplika eta museoa<br />

ikusteaz gain, Paleolito garaiko gizakiek<br />

sua nola egiten zuten, nola margotzen<br />

zuten eta nola ehizatzen zuten ikusi eta<br />

ikasteko tailerra egiten da.<br />

• Iraupena: Ordubete behar da oinarrizko<br />

bisita egiteko. Ekain Abentura egiteko,<br />

berriz, 2 ordu: ordubete erakusketa<br />

eta erreplika ikusteko eta beste ordu<br />

bat tailerra egiteko.<br />

• Tailerraren orduak: Lau tailer egiten<br />

dira egunean: 12:00etan eta<br />

16:00etan, euskaraz, eta 13:00etan eta<br />

17:00etan, gaztelaniaz.<br />

• Ordutegia: Asteartetik ostiralera,<br />

10:00etatik 18:00etara. Asteburuetan,<br />

jaiegunetan eta udan, 10:00etatik<br />

19:00etara. Astelehenetan, itxita.<br />

• Prezioa: 6 euro, helduek; 5 euro, erretiratuek,<br />

ikasleek eta 6 urtetik 18 urte bitarteko<br />

gaztetxoek; 6 urtez azpikoek,<br />

doan. 2 euro gehiago ordaindu behar dira<br />

Ekain Abentura egiteko.<br />

• Oharra: Ez da sarrerarik saltzen museoan<br />

bertan. Herrian dago museoaren bulegoa,<br />

eta han saltzen dira sarrerak. Udaletxe<br />

atzean dago bulegoa. Behin sarrera<br />

hartuta, oinez joan behar da Ekainberriraino;<br />

ezin da sartu autoz museora.<br />

• Erreserbak egiteko:<br />

(0034) 943-86 88 11 telefonoan.<br />

• Informazio gehiago:<br />

www.ekainberri.com webgunean edo<br />

info@ekainberri.com helbidean.<br />

Ezinean. Sua egiten eta ehizan asmatu ezinik ibili zen Kataluniatik<br />

etorritako familia handia, joan den ostiraleko bisitan. GARI GARAIALDE / ARGAZKI PRESS<br />

mantangorri 7<br />

bertatik bertara ikustea oso bestelakoa<br />

da. Jendeak uste du gauzak<br />

oso errazak direla. Proba egiten<br />

jartzen direnean, baina, ez<br />

dela hain erraza konturatzen dira<br />

bisitariak. Orduan ohartzen dira<br />

benetan garai haietan bizitzea zein<br />

gogorra zen», kontatu digu Josu<br />

Zumetak, Ekainberri museoko gidak.<br />

Zumetaren hitzetan, «tailer<br />

hauek oso lagungarriak dira, duela<br />

14.000 urteko bizimodua nolakoa<br />

zen eta garai batean kobazuloetan<br />

nola bizi ziren ulertzeko. Azken batean,<br />

oso bestelakoa da esatea<br />

bultzagailuarekin gezia 70 metrora<br />

jaurti daitekeela edo bisitariek eurak<br />

proba egitea eta ikustea bultzagailuarekin<br />

zein urrun iristen<br />

den gezia. Era berean, zaila da irudikatzea<br />

sua lortzea zein zaila den,<br />

saiatu eta ezin dela lortu ikusten<br />

duten arte. Tailerrak oso interesgarriak<br />

dira bisitarientzat».<br />

Bisitak, nahierara<br />

Egunean lau tailer egiten dituzte:<br />

bi goizez, 12:00etan euskaraz eta<br />

13:00etan gaztelaniaz; eta bi arratsaldez,<br />

16:00etan euskaraz eta<br />

17:00etan gaztelaniaz.<br />

Ordu jakin horretatik kanpo talderen<br />

batek beste orduren batean<br />

egin nahiko balu, museoko arduradunekin<br />

hitz egin beharko luke. Tailerra<br />

egin edo ez aukeran dago. Era<br />

berean, bisitariak berak erabakitzen<br />

du zein arlo sakondu: suarena,<br />

margoena edo ehizarena.<br />

Ikasturte garaian, lan handia egiten<br />

dute ikastolekin, baina norbanakoei<br />

eta taldeei ere eskaintzen<br />

diete ikastolentzako eskaintza.<br />

Izan ere, haur, gazte zein helduentzako<br />

tailer egokiak dira, eta adinaren<br />

arabera mol<strong>datu</strong> egiten dituzte<br />

azalpenak.<br />

Oro har, ordubete irauten du tailerrak,<br />

baina, maiz, ordua eskas samar<br />

geratzen da. Batzuetan jendeak<br />

ez du parte hartu nahi izaten,<br />

eta nahiago du gidaren erakustaldia<br />

ikusi. Taldeko kide askok proba<br />

egin nahi dutenean, ordea, ordua<br />

ezerezean geratzen da. Animaliak<br />

ehizatzea eta sua egitea ez da dirudien<br />

bezain erraza. Pazientzia<br />

handia eta denbora asko eskatzen<br />

dute zeregin horiek, eta ordubetean<br />

ezer gutxi egin daiteke.

8<br />

mantangorri<br />

larunbata, <strong>2012</strong>ko uztailaren 7a berria<br />

Uda-pasa Urgullen<br />

Haur eta gaztetxoentzako askotariko ekintzak<br />

antolatu dituzte aurten ere Donostiako Urgull<br />

mendian. Egunero-egunero ekintza bereziren bat<br />

egongo da hiru gune nagusietako batean:<br />

liburutegian, natur txokoan eta Historiaren Etxean<br />

B<br />

azen behin, hiriaren erdigunean<br />

altxatzen zen<br />

mendi kasko bat. Hiriaren<br />

begiratokia zen, ez baitzegoen<br />

hiriaren edertasuna<br />

miresteko leku egokiagorik.<br />

Leku lasaia eta ederra zen, eta<br />

hamaika txango egiteko aukera zegoen.<br />

Egun oso bat igarotzeko<br />

aparteko lekua zen. Uda oro, gainera,<br />

ekintza eta jarduera bereziak<br />

antolatzen zituzten gaztetxoentzat.<br />

Ipuinetako istorio bat dirudi horrek,<br />

ezta? Ba, ez, ez da ipuin bat.<br />

Urgull da aipatzen den mendi kasko<br />

hori, eta Donostian dago, portuaren<br />

goiko aldean.<br />

Urtero-urtero, uda garaia hastearekin<br />

batera, Urgullen dauden hiru<br />

txokoetako ateak zabaltzen dituzte:<br />

liburutegikoak, natur txokokoak<br />

eta Historiaren Etxekoak. Astelehenetik<br />

igandera egoten dira zabalik.<br />

Liburutegia eta Natur txokoa,<br />

11:00etatik 13:30era eta 17:00etatik<br />

20:00etara; Historiaren Etxea,<br />

berriz, 11:00etatik 20:00etara.<br />

Tarteka, gainera, ekintza bereziak<br />

egiten dituzte: liburutegian,<br />

astelehenetan eta ostegunetan;<br />

Natur txokoan, astearte eta asteazkenetan;<br />

eta ostiraletan, Historiaren<br />

Etxean. Jarduera berezi guztiak<br />

18:00etan egiten dira, eta 5<br />

eta 12 urte bitarteko gaztetxoentzako<br />

dira.<br />

Aste honetan hasi dira jarduerak

erria larunbata, <strong>2012</strong>ko uztailaren 7a<br />

Egitaraua<br />

mantangorri 9<br />

egiten, eta uztail eta abuztu osoan<br />

egongo da ongi pasatzeko eta entretenitzeko<br />

aukera. Berrogeitik<br />

gora jarduera antolatu dituzte uda<br />

honetarako.<br />

Antolatzen dituzten eremuen<br />

araberakoak dira helburuak: «Irakurzaletasuna<br />

eta irudimena sustatzea<br />

eta antzerkiarekiko gogoa piztea<br />

da liburutegiko ekintzen helburuak.<br />

Natur txokoan, berriz,<br />

ingurumenarekin lorturiko helburuak<br />

lantzen dira: birziklatzea, naturarekiko<br />

errespetua... Eta, azkenik,<br />

hiriko eta hiritarren historiarekin loturiko<br />

ekintzak egiten dira Historiaren<br />

Etxean», zehaztu digu Jon Etxezarragak,<br />

San Telmo museoko teknikariak.<br />

Oro har, baina, «uda garaian<br />

aisialdia, kultura eta natura uztartzea<br />

eta norbere egiten laguntzea<br />

da» egitarau zabal horren helburua,<br />

Etxezarragaren hitzetan.<br />

LIBURUTEGIA<br />

(DAMEN BATERIA)<br />

Liburu dibertigarriz beterik daude<br />

liburutegiko apalak. Interneten<br />

nabigatzeko eta ordenagailu<br />

jokoetan jokatzeko aukera ere<br />

badago. Helduentzako liburuak,<br />

egunkariak eta aldizkariak ere<br />

badaude. Ekintza bereziak:<br />

• Uztailak 2: Izozkipuinak.<br />

• Uztailak 5: Airez puztutako<br />

ipuinak.<br />

• Uztailak 9: Patata Tropikala<br />

taldearen txotxongilo emanaldia:<br />

Zapata gorriak.<br />

• Uztailak 12: Cuentos del polvorín.<br />

• Uztailak 16: Gesalaren zapore<br />

gazidun ipuinak.<br />

• Uztailak 19: Behin batean,<br />

edo bitan...<br />

• Uztailak 23: Itsas izar eta<br />

trikuek kontatutako ipuinak.<br />

• Uztailak 26: Cuentos frios,<br />

helados o granizados.<br />

• Uztailak 30: Ipuin kukurutxodunak.<br />

• Abuztuak 2: A la sombra de<br />

los cuentos.<br />

• Abuztuak 6: Zeru urdina<br />

bezain ipuin garbiak.<br />

• Abuztuak 9: Itsasminez<br />

txotxongilo taldearen emanaldia.<br />

• Abuztuak 13: Eguzkiaren<br />

dirdaian, ipuinak dantzan.<br />

• Abuztuak 16: Cuentos<br />

brillantes, chispeantes y<br />

burbujeantes.<br />

• Abuztuak 20: Ipuinak<br />

eguzkitan, izerdi patsetan.<br />

• Abuztuak 23: Hau beroa!<br />

Ipuina dator eroa!<br />

• Abuztuak 27: Ipuin desberdinak<br />

eta pinpirinak.<br />

• Abuztuak 30: Hondartzan,<br />

ipuinak dantzan!<br />

NATUR TXOKOA<br />

(GOBERNADOREA-<br />

REN BATERIA)<br />

Ingurumen ikasgela honetan<br />

baratze txiki bat dago, baita<br />

zenbait animalia ere. Natura<br />

modu didaktiko, dibertigarri<br />

eta ludiko batean ezagutzeko<br />

aukera ematen duten hamaika<br />

jolas eta jarduera egiten da:<br />

• Uztailak 3: Goazen hondartzara!<br />

• Uztailak 4: Baratzea prestatzen.<br />

• Uztailak 10: Gora San Fermin!<br />

• Uztailak 11: Astindu energiaz!<br />

• Uztailak 17: Zein da zure papera?<br />

• Uztailak 18: Urumean barrena<br />

itsasora.<br />

• Uztailak 24: Munduko<br />

animaliak.<br />

• Uztailak 25: Naturaren<br />

koloreak.<br />

• Uztailak 31: Iparrorratzak,<br />

mapak eta Urgulleko altxorra.<br />

• Abuztuak 1: Jolasteko, edo<br />

botatzeko?<br />

• Abuztuak 7: Okin artisauak.<br />

• Abuztuak 8: Basoko izaki<br />

xarmangarriak.<br />

• Abuztuak 14: Pomada harrigarriak<br />

Urgulleko landareekin.<br />

• Abuztuak 15: Naturaren<br />

magia.<br />

• Abuztuak 21: Erleen mundu<br />

liluragarria.<br />

• Abuztuak 22: Inbaditzen<br />

gaituzte!<br />

• Abuztuak 28: Barazki azoka.<br />

• Abuztuak 29: Laster arte,<br />

Natur Txoko!<br />

HISTORIAREN<br />

ETXEA (MOTAKO<br />

GAZTELUA)<br />

Donostiari begira izeneko erakusketa<br />

dago Motako gazteluan.<br />

800 urteko hiriko historia<br />

kontatzen du erakusketak. Ikusentzuneko,<br />

maketa, objektu eta<br />

eszenografiaren bidez kontatzen<br />

da donostiarren bizitza<br />

definitzen duen ibilbide hori.<br />

Ekintza bereziak:<br />

• Uztailak 6: Bikingoak, damak<br />

eta soldaduak (hatz txotxongiloen<br />

tailerra).<br />

• Uztailak 13: Kakao bila goaz;<br />

izena eman nahi, txo?<br />

• Uztailak 20: Festa<br />

armadurak.<br />

• Uztailak 27: Erdi Aroko<br />

torneo bat.<br />

• Abuztuak 3: Jantzi dotore!<br />

Egin ezazu zuk zeuk zure<br />

elastikoa.<br />

• Abuztuak 10: Behin batean,<br />

Donostian...<br />

• Abuztuak 17: Pirata borroka!<br />

pirata jokoak.<br />

• Abuztuak 24: Donostia<br />

bikingoen eta piraten menpe!<br />

• Abuztuak 31: Merienda<br />

izugarria.<br />

Hiru gune eta hamaika ekintza.<br />

Egunero ekintza bereziak egingo dira Urgulleko guneren<br />

batean. ARGAZKIAK: JON URBE, GARI GARAIALDE ETA JUAN CARLOS RUIZ / ARGAZKI PRESS<br />

Autobusak<br />

Urgullera<br />

O<br />

inez. Ez dago beste aukerarik Urgullera igotzeko.<br />

Ezin da autorik sartu barrura, beraz, oinez<br />

igo behar da gora. Beste aukera bat: autobusa.<br />

39 zenbakia duen autobusa jartzen dute martxan<br />

egunero. Aste Nagusian eta ondorengo hiru egunetan<br />

ez da ibiliko, baina, gainerako egunetan, bai. Salamanka<br />

pasealekutik abiatzen da autobusa, Kursaaleko<br />

zubitik gertu. 11:00etatik 13:30era eta<br />

17:00etatik 20:00etara, ordu erdiro irteten dira autobusak<br />

Urgullerantz. Beheranzko bidaia ordu laurden<br />

geroago izaten da. Urgulleko Santiago bateriatik irteten<br />

da autobusa Salamanka pasealekurantz.

10<br />

mantangorri<br />

LIBURUAK<br />

Izenburuak: ‘Hartxoa baratzean gaindi’ eta<br />

‘Beldartxo lagunkina’. Testuak: Xantal Barnetxe.<br />

Ilustrazioak: Laure Gomez. Adina: 3 urtetik<br />

gorakoentzat. Orrialde kopurua: 26 eta 48<br />

orrialde, hurrenez hurren. Argitaratzailea: Ikas.<br />

Xantal Barnetxe<br />

IDAZLEA<br />

«Gizarteak sortzen dituen egoerak<br />

haurrekin eztabaidatzeko modua da»<br />

H<br />

ar txiki bat eta beldar<br />

jaioberri bat dira bi liburu<br />

hauetako protagonistak.<br />

Aterpe bila dabil lehena;<br />

jolas egiteko lagunen bila<br />

bestea. Baztertuak sentitzen<br />

dira biak. Elkarbizitzaz eta gizartean<br />

sortzen diren arazoez hitz<br />

egiteko aitzakia polita dira ipuinak.<br />

Zer kontatzen da?<br />

Hartxoa baratzean gaindi liburuan<br />

har txiki baten istorioa kontatzen<br />

da. Harra etxetik urrundu da, eta<br />

sobera nekatua dago. Baratzean<br />

aterpe bat atzematea erabakitzen<br />

du. Fruitu batzuk aurkitzen ditu,<br />

baina denak jadanik hartuak dira,<br />

eta bertan diren hartxoek ez diote<br />

ongietorria egiten. Beste liburuan,<br />

berriz, beldartxo sortu berria da<br />

protagonista. Bakarrik izatea ez<br />

zaio gustatzen, eta lagun baten<br />

bila doa. Bertze marmutxa<br />

batzuk aurkitzen<br />

ditu, baina ez da<br />

haien motakoa, eta ez<br />

dute harekin jostatu<br />

nahi. Beldartxoa bere<br />

xokoan borobiltzen<br />

eta lokartzen da.<br />

Atzartzean, zoriona<br />

ezagutuko du.<br />

Animaliez eta<br />

naturaz ikasteko<br />

bidea ematen da.<br />

Egia duzu! Animaliak<br />

protagonistak dira,<br />

haurrek animalien istorioak<br />

maite dituztelako. Elkar bizitza<br />

aipatzeko eta gure gizarteak<br />

sortzen dituen egoera larriak haurrekin<br />

eztabaidatzeko modu bat<br />

da. Hartxoaren istorioan gaia da<br />

duguna partekatzea bertzeekin.<br />

Beldartxoaren kasuan, ezberdintasuna<br />

aurkezten da. Istorio honek<br />

badu Ahate itsusia-rekin zerikusia.<br />

Nor bera ttikitan ez bada onartua,<br />

heldu eder bat bihur daiteke. Azken<br />

irakaspena da beti bidea aintzinat<br />

segitu behar dela, nahiz eta<br />

oztopoz betea egon, geroan gauzak<br />

hobetuz doazelako.<br />

Liburuak CD bat dakar.<br />

AZOKA<br />

Ipuinaren irakurpen bat jasotzen<br />

da, bi euskalkitan: lapurteraz eta<br />

xibereraz. Ohartzen gara gurasoek<br />

ez badakite euskaraz ez dizkietela<br />

haurrei euskal libururik erosten<br />

edo kontatzen. Modu hau lagungarri<br />

izaten ahal da euskara ikasten<br />

duten gurasoentzat, edo euskaldun<br />

ez diren familietan haurrak<br />

euskal liburuak ukan ditzaten. Ongi<br />

da ttikiek ipuinak entzun ditzaten,<br />

eta, irakurtzen hasten direlarik,<br />

gida gisa balia ditzaten.<br />

Zein da helburua?<br />

Irakasleek ikasgelako materiala<br />

gisa erabili nahi badituzte, bi gai<br />

nagusi aurkituko dituzte: elkarbizitza<br />

eta bizidunen munduaren ezagutza.<br />

Horrez gain, hizkuntza eta<br />

antzerkia lantzeko parada ematen<br />

dute istorioek. Haurrek haien artean<br />

harremanetan sartzeko hautatzen<br />

dituzten esaldiak erabiltzen<br />

dira solasaldietan. Haurren artean<br />

bat-bateko hizkuntza euskara izateko<br />

modu bat da.<br />

Laure Gomezek apaindu<br />

ditu istorioak.<br />

Eskertu nahi dut Laure,<br />

ene entsegu kaieretan<br />

egin nituen marrazkien<br />

izpiritua atxiki<br />

duelako. Erabili dituen<br />

forma borobilduak,<br />

kolore ederrak eta<br />

sentimenduen adierazpenak<br />

ipuinei behar<br />

zuten goxotasuna<br />

ekartzen diete. Ez zen<br />

hautu hoberik. Aines<br />

Dufau Ikas-eko zuzendariarena<br />

izan da hautua;<br />

eskerrak eman<br />

nahi dizkiot.<br />

larunbata, <strong>2012</strong>ko uztailaren 7a berria<br />

LIBURUA<br />

‘Munduko<br />

bizilekuak’<br />

Munduko zortzi bizilekutako<br />

irudi erraldoiak ditu liburuak:<br />

sabana, basamortua, mendia,<br />

basoa, oihana, itsaso tropikala,<br />

Australiako sastrakadia eta<br />

ingurune artikoa. Behin eta<br />

berriz erabil daitezkeen animalien<br />

laurehun eranskailu<br />

ere badakartza. Bizileku bakoitzeko<br />

irudi erraldoiaren<br />

atzean, berriz, hiru animaliaren<br />

irudi handiak daude. Hartu<br />

animalien irudiak, eta margotu.<br />

Liburuan dauden elementu<br />

guztiekin istorioak<br />

sortzea da irakurlearen lana.<br />

Geraldine Cosneau<br />

Argitaletxea: Ttarttalo<br />

BIDEO JOKOA<br />

‘Mario Kart 7’<br />

Auto lasterketarako prest da<br />

Mario. Eta zuek? Apaindu autoa<br />

gogoko irudiekin eta<br />

apaingarriekin, eta has dadila<br />

lasterketa! Autoak ezaugarri<br />

bereziak ditu oraingoan, gainera:<br />

delta hegoa eta helize<br />

berezia bat. Delta hegoari esker,<br />

hegan egin eta abiadura<br />

handitu ahal izango du jokalariak;<br />

autoaren atzeko aldean<br />

dagoen helizearen laguntzaz,<br />

berriz, ur azpian murgildu<br />

ahal izango da. Askotariko zirkuituak<br />

eta jokatzeko moduak<br />

eskaintzen ditu jokoak.<br />

Nintendo DS<br />

Banatzailea: Nintendo

erria larunbata, <strong>2012</strong>ko uztailaren 7a<br />

ESKULANA<br />

Lepokoa<br />

mantangorri<br />

11<br />

Apaingarriak egiteko askotariko<br />

materiala egoten da dendetan<br />

salgai. Aldizkari zaharren orrialdeak<br />

erabiliko ditugu, gure lepoko apaina<br />

egiteko.<br />

1<br />

Hartu kolore asko<br />

dituen aldizkari<br />

orri bat.<br />

Beharrezko<br />

materiala<br />

- Aldizkari orriak.<br />

- Bi zinta.<br />

- Freskagarriak edateko lastoa edo<br />

arkatz bat.<br />

- Kola.<br />

- Guraizeak.<br />

2<br />

Jarri freskagarriak edateko lastoa edo<br />

arkatza orriaren gainean, eta bildu<br />

aldizkariko orriarekin. Papera kiribildua<br />

gera dadin,<br />

eman kola<br />

pixka bat<br />

orriaren<br />

ertzean.<br />

4<br />

Hartu zinta bat, eta sartu perlak barrura.<br />

Lepoko koloretsua geratzeko,<br />

garrantzitsua da hautatutako<br />

aldizkariaren orrialdeak kolore asko izatea.<br />

Tarteka egin korapilo batzuk perlen artean<br />

beste zintarekin. Prest duzue lepokoa<br />

janzteko.<br />

3<br />

Kendu arkatza edo lastoa, eta moztu<br />

zati txikitan aldizkari orriarekin<br />

egindako tutua. Sortuko dugun<br />

lepokoaren perlak edo harribitxiak izango<br />

dira zatitxo horiek.

12<br />

mantangorri<br />

larunbata, <strong>2012</strong>ko uztailaren 7a berria<br />

denbora-pasak<br />

1. Sagu jakintsua<br />

Arbelaren<br />

ezkerraldean,<br />

lau euskal idazle<br />

ezagun dituzu,<br />

eta ondoan, haiek<br />

idatzitako lanak.<br />

Nork zer idatzi<br />

du?<br />

2. Amaitu eta margotu marrazkia<br />

Animalien liburu batean ikusi zuen<br />

sugea marrazten hasi da Mikel.<br />

Amaitu eta margotuko<br />

duzu hark hasitako<br />

marrazkia?<br />

Erantzunak<br />

1.- Saizarbitoria-100 metro, Atxaga-Obabakoak, J.M.<br />

Irigoien-Babilonia eta Sarrionandia-Narrazioak.<br />

3.- 5+6+10= 21; 18:2-2= 7 eta 15-2-1= 12. 4.- Orratz txikia<br />

11 eta 12 zenbakien artean; handia, bederatziaren parean.

erria larunbata, <strong>2012</strong>ko uztailaren 7a<br />

mantangorri 13<br />

kasap-arobned<br />

3. Buruhausteak<br />

Nola demontre lortu ote du<br />

emaitza hori Ainesek?<br />

Pentsatu, eta jarri<br />

behar diren<br />

eragiketa ikurrak.<br />

4. Zer ordu da?<br />

Gauerdian da lagunekin<br />

elkartzekoa txoria.<br />

Ordularia geratu egin zaio,<br />

baina. Non jarri<br />

behar ditu<br />

orratzak,<br />

azpiko ordua<br />

adierazteko?

14<br />

mantangorri<br />

larunbata, <strong>2012</strong>ko uztailaren 7a berria

erria larunbata, <strong>2012</strong>ko uztailaren 7a<br />

mantangorri<br />

15

16<br />

mantangorri<br />

BEDERATZi AiNGERU (VIII)<br />

larunbata, <strong>2012</strong>ko uztailaren 7a berria<br />

...aurreko astetik dator<br />

Testua: Karlos Linazasoro Marrazkiak: Maite Gurrutxaga<br />

Ustelkeriaren sunda<br />

J<br />

arraian, bederatzi aingeruek txalo egin<br />

dute hegalak ongi berotu artean. Mielek<br />

txirinbuelta bat egin du mahaiaren gainean<br />

eta beste mahaibururaino iritsi da. Haserre<br />

dago oraindik:<br />

-Zeruan lekurik ez behintzat! Zer kristo<br />

uste dute ba gizaki babo horiek! Ongi esan zidan,<br />

bai, Jainkoak: «Ustelkeriaren kiratsa leku guztietara<br />

zabaldu da, Miel! Gaiztakeriaren sunda!».<br />

-Hori esan al zizun, Miel? —Ezekielek.<br />

-Hitz horiexekin! -Mielek.<br />

-Eta zuk zer esan zenion, lagun? —Ezekielek.<br />

-Arrazoi osoa zuela… Zer esan behar nion, ba?<br />

—Mielek.<br />

-Jakina, jakina… Arrazoi osoa du eta! —Ezekielek.<br />

-Ez du ba osoa, ñooo! Lehengoan gaude berriz<br />

ere, lagunok. Txiroen Jainkoa ez baita dirua! Eta<br />

hori Jainkoak ere badaki! -Markelek.<br />

-Horixe bera esan nion neronek Jainkoari, Markel,<br />

berorika jakina, txiroen Jainkoa ez zela… Badakizu<br />

zer erantzun eman zidan? Bazekiela, txiroek<br />

behar zutela izan zeruko gizaki hautatu maite bakarrak,<br />

beti esan zuen legez, baina sistemak egiten<br />

zuela huts erro-errotik, neoliberalismoak…<br />

—Mielek.<br />

-Neoliberalismoak? Eta gure Jainko jaunak ba al<br />

daki zer den neoliberalismoa? -Ezekielek, ahoan<br />

gurutzea zuela.<br />

-Jakingo ez du ba! Zer uste duzu, kerubin maitea,<br />

Ahalguztidunak ez duela prentsarik irakurtzen,<br />

ala? Munduan diren egunkari guztiak! —Mielek.<br />

-Jakina, poliglota delako! —Arielek, miresmenez.<br />

-Eta zer da Jainkoarentzat neoliberalismoa,<br />

Miel? Azaldu zizun? —Ezekielek, irrikaz.<br />

-Ez zidan azaldu, ez, baina ez zela gizabidezkoa<br />

bai esan zidan, eta ipurditik al<strong>datu</strong> behar zela<br />

dena, tabula rasa egin, guzti-guztia berriro goitik<br />

behera eraiki… Hara diruaren kirats zikinak zer<br />

ekarri digun! —Mielek.<br />

-Txin-txin, txin-txin, diruaren hotsa, haretxek<br />

ematen dit, maitea, biyotzian poza… Ez al dio horrela<br />

hemen asko kantatzen den herri-doinuak?<br />

Zertaz harritzen gara orduan? Diruari beti eta leku<br />

orotan egin zaio dantza eta gorazarre! —Manuelek,<br />

kantari.<br />

-Eta beste hau, e, Manuel? Gogoratuko zara: «Tres cosas<br />

hay en la vida: salud, dinero y amor. El que tenga las tres cosas,<br />

que le dé gracias a Dios». Oso pollita da —Gabirelek, txistuka.<br />

-Hor behintzat hiru gauza aipatzen dira! —Mielek.<br />

-Bai, Miel. Baina osasunik eta maitasunik ez duenak, zeri heltzen dio? Diruari!<br />

—Gabirelek.<br />

-Eta zertarako dirua osasunik eta maitasunik gabe, Gabirel? —Mielek.<br />

-Ezertarako ez, jakina… Baina orain jendeak galderak alderantziz egiten<br />

ditu: zertarako osasuna dirurik gabe? Zertarako maitasuna dirurik gabe? Ba,<br />

bizitzeko, gizonak! Bizitzeko! -Gabirelek.<br />

...hurrengo astean jarraituko du

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!