04.11.2014 Views

1 gamocemulia gamocemulia saqarTvelos axalgazrda ekonomistTa ...

1 gamocemulia gamocemulia saqarTvelos axalgazrda ekonomistTa ...

1 gamocemulia gamocemulia saqarTvelos axalgazrda ekonomistTa ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>gamocemulia</strong><br />

<strong>saqarTvelos</strong> <strong>axalgazrda</strong> <strong>ekonomistTa</strong> asociaciis mier<br />

didi britaneTis saqvelmoqmedo organizacia OXFAM-is<br />

<strong>saqarTvelos</strong> warmomadgenlobis finansuri mxardaWeriT<br />

saxelmwifo socialuri momsaxurebis saagentosTan<br />

TanamSromlobiT<br />

© <strong>saqarTvelos</strong> <strong>axalgazrda</strong> <strong>ekonomistTa</strong> asociacia<br />

saqarTvelo, Tbilisi, 0105, v.orbelianis 35<br />

tel: 92 28 39, 99 04 43, 93 64 75, 92 31 22<br />

faqsi: 92 24 61<br />

www.economists.ge<br />

E-mail: office@economists.ge<br />

1


winasityvaoba<br />

si+Raribis daZleva dRes qveynis prioritetuli amocana da<br />

mTavari mizania, risTvisac saxelmwifos mier xorcieldeba<br />

sxvadasxva socialuri programebi rogorc centralur, aseve<br />

adgilobriv doneebze. socialuri sistemebis reformis Sedegad<br />

2006 wlidan amoqmedda socialuri daxmarebis saxelmwifo<br />

programa, romlis mTavari daniSnulebaa daxmarebis<br />

mizanmimarTuli da saWiroebis mixedviT ganawileba da amgvarad<br />

siRaribis maCveneblis mniSvnelovani Semcireba qveynis masStabiT.<br />

2006 wlis ivnisidan <strong>saqarTvelos</strong> <strong>axalgazrda</strong> <strong>ekonomistTa</strong><br />

asociaciam socialuri dacvisa da dasaqmebis saxelmwifo<br />

saagentosTan TanamSromlobiTa da `oqsfamis~ <strong>saqarTvelos</strong><br />

warmomadgenlobis mxardaWeriT daiwyo axali iniciativis<br />

ganxorcieleba – `socialuri daxmarebis programis<br />

monawileobiTi monitoringi~. aRniSnuli iniciativa<br />

arasamTavrobo da saxelmwifo seqtorebs Soris TanamSromlobis<br />

warmatebul gamocdilebas warmoadgens.<br />

monawileobiTi monitoringis farglebSi pirveli proeqti<br />

ganxorcielda samegrelos regionSi (2006-2007), xolo Semdegi -<br />

aWaris regionSi (2007-2008).<br />

ganxorcielebuli proeqtebis Sedegebma aCvena, rom Zalzed<br />

mniSvnelovania msgavsi tipis iniciativebis gatareba. Sedegad<br />

2008=-2009 wlebSi proeqti ganxorcielda TbilisSi. proeqtis<br />

farglebSi Catarebuli kvleva miznad isaxavda aramarto<br />

socialuri daxmarebis programis, aramed janmrTelobis<br />

dazRvevisa da Tbilisis meriis socialuri programebis gavlenis<br />

Sefasebas Rarib mosaxleobaze. publikaciaSi mocemulia<br />

TbilisSi Catarebuli kvlevebis meTodologia, Sedegebi da<br />

ZiriTadi mignebebi.<br />

2


teqstSi gamoyenebuli terminebi da Semoklebebi<br />

ojaxi _ gancalkevebul sacxovrebel farTze mudmivad<br />

mcxovrebi naTesauri an aranaTesauri kavSiris mqone pirTa wre,<br />

romlebic erToblivad ewevian Sinasameurneo saqmianobas<br />

(sacxovrebeli adgilis erToblivi gamoyeneba, misi movlapatronoba,<br />

ojaxisaTvis saWiro saarsebo saSualebebis<br />

mopoveba da am saSualebebis ojaxis sakeTildReod gankargvaganawileba).<br />

ojaxi SeiZleba iyos erTsuliani.<br />

socialuri agenti _ ssip `saxelmwifo socialuri<br />

momsaxurebis saagentos~ specialuri uflebamosilebiT<br />

aRWurvili piri, romelic dadgenili meTodologiis<br />

Sesabamisad axorcielebs registrirebuli maZieblis<br />

socialur-ekonomikuri mdgomareobis Seswavla-Sefasebas.<br />

sareitingo qula _ pirobiTi erTeuli, romelic monacemTa<br />

bazaSi registrirebul maZiebelTa socialur-ekonomikuri<br />

mdgomareobis maCvenebelia.<br />

beneficiari ojaxi _ socialurad daucveli ojaxebis<br />

monacemTa bazaSi registrirebuli ojaxi, romelic gaxda<br />

socialuri programis/programebis mosargeble.<br />

3


arabeneficiari ojaxi _ socialurad daucveli ojaxebis<br />

monacemTa bazaSi registrirebuli ojaxi, romelic ver gaxda<br />

socialuri programis/programebis mosargeble.<br />

jandacvis polisi<br />

- kerZo sadazRveo kompaniis mier<br />

saxelmwifo vauCeris sanacvlod gacemuli polisi, romliTac<br />

sargebloben is Raribi ojaxebi, romelTa sareitingo qulac ar<br />

aRemateba 70 000-s.<br />

socialuri SeRavaTebis baraTi - Tbilisis meriis mier<br />

dawesebuli plastikuri baraTi, romelic iTvaliswinebs<br />

sxvadasxva tipis SeRavaTebs da gankuTvnilia qalaq TblisSi<br />

mcoxvrebi im Raribi ojaxebisTvis, romelTa sareitingo qula<br />

ar aRemateba 70 000-s.<br />

4


Sinaarsi<br />

proeqti - `saxelmwifo socialuri daxmarebis programis<br />

monawileobiTi monitoringi~ .......................................................... 6<br />

saxelmwifo socialuri daxmarebis programa .............................. 9<br />

janmrTelobis dazRvevis programa .............................................. 15<br />

Tbilisis meriis socialuri SeRavaTebis programa .................. 21<br />

kvlevebis aRwera da meTodologia .............................................. 24<br />

Catarebuli kvlevebis SerCevis meTodologia .......................... 26<br />

paneluri kvlevis Sedegebis mimoxilva ........................................ 29<br />

raodenobrivi kvlevis ZiriTadi mignebebi .................................. 39<br />

raodenobrivi kvlevis Sedegebis aRwera .................................... 50<br />

fuladi socialuri daxmarebis programa da Raribi ojaxebis<br />

socialur-ekonomikuri mdgomareoba ...................................... 50<br />

janmrTelobis dazRvevis programa .......................................... 64<br />

Tbilisis meriis socialuri SeRavaTebis programa .............. 74<br />

saxelmwifo socialuri programebis Sefasebebi................... 79<br />

informirebulobis done da informaciis wyaroebi .............. 86<br />

proeqtis mimdinareobisas gamovlenili saintereso<br />

SemTxvevebi ......................................................................................... 94<br />

5


proeqti - `saxelmwifo socialuri daxmarebis<br />

programis monawileobiTi monitoringi~<br />

proeqti xorcieldeba socialuri momsaxurebis saagentosTan<br />

TanamSromlobiT didi britaneTis saqvelmoqmedo organizacia<br />

OXFAM-is <strong>saqarTvelos</strong> warmomadgenlobis mxardaWeriT.<br />

ganxorcielebis periodi: maisi, 2007 – aprili, 2009.<br />

proeqtis ganxorcielebis lokacia: Tbilisi.<br />

proeqtis mizania mdgradi monawileobiTi monitoringis sqemis<br />

SemuSaveba saxelmwifo socialuri daxmarebis programis<br />

saxelmwifosa da samoqalaqo sazogadoebis erToblivi<br />

monawileobiTi monitoringis fasilitaciis gziT; aseve<br />

mTavrobisa da samoqalaqo seqtoris siRaribisa da umweoTa<br />

sakiTxebze erToblivi muSaobis SesaZleblobebis gaZliereba,<br />

raTa gaRrmavdes dialogi sazogadoebis sxvadasxva seqtorebs<br />

Soris Raribi mosaxleobis keTildReobisaTvis.<br />

proeqtis ganxorcieleba efuZneba TanamSromlobis principebs.<br />

amasTan, socialuri subsidiebis saagento, janmrTelobisa da<br />

socialuri programebis saagento da Tbilisis meria<br />

dainteresebulni arian kvlevis SedegebiT.<br />

proeqtis farglebSi ganxorcielda Semdegi aqtivobebi:<br />

beneficiari da arabeneficiari ojaxebis raodenobrivi<br />

kvleva (2200);<br />

6


eneficiari ojaxebis paneluri kvleva (30);<br />

sainformacio lifletebis momzadeba;<br />

treningi mediis warmomadgenlebisaTvis;<br />

samuSao Sexvedra socialuri subsidiebis saagentos,<br />

meriisa da jandacvis saministros warmomadgenlebTan;<br />

sainformacio strategiis koncefciis SemuSaveba;<br />

kvlevebis saboloo Sedegebis gamoqveyneba da<br />

prezentacia.<br />

proeqtis farglebSi Catarda TbilisSi mcxovrebi 2200 ojaxis<br />

(1100 beneficiari da 100 arabeneficiari) raodenobrivi kvleva.<br />

kvlevis mizani iyo beneficiar da arabeneficiar ojaxebze<br />

socialuri programebis gavlenis Sefaseba.<br />

kvlevis Sedegad Sefasda monacemTa bazebis formirebis<br />

procesi, aseve kvlevis procesSi gamovlinda socialuri<br />

programebis ganxorcielebasTan dakavSirebuli zogierTi<br />

proceduruli da Tvisobrivi problema.<br />

proeqtis farglebSi Catarda paneluri kvleva, romelSic<br />

monawileobda fuladi socialuri daxmarebis mimRebi 30<br />

ojaxi. kvlevis Sedegad Sefasda socialuri Semweobis<br />

zegavlena ojaxebis cxovrebis doneze.<br />

7


kvlevebis dasrulebis Semdeg moewyo samuSao Sexvedra, sadac<br />

detalurad iyo ganxiluli kvlevebis Sedegebi da mignebebi.<br />

samuSao SexvedraSi aqtiuri monawileoba miiRes Sromis,<br />

janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros; socialuri<br />

momsaxurebis saagentos; janmrTelobisa da socialuri<br />

programebis saagentosa da Tbilisis meriis warmomadgenlebma.<br />

Sexvedraze aseve ganxilul iqna kvlevis procesSi<br />

gamovlenili sxvadasxva ojaxis saintereso SemTxvevebi.<br />

aRniSnuli proeqti arasamTavrobo da saxelmwifo seqtoris<br />

warmatebuli TanamSromlobis unikaluri precendentia,<br />

rodesac orive mxare Tanabrad aris dainteresebuli<br />

problemebisa da xarvezebis gamovlenasa da aRmofxvraSi.<br />

8


saxelmwifo socialuri daxmarebis programa<br />

socialuri daxmarebis programis farglebSi socialurad<br />

daucveli mosaxleobis registraciisa da monacemTa erTiani<br />

bazis formireba 2005 wlidan daiwyo. im periodisaTvis<br />

saqarTveloSi arsebuli socialuri daxmarebis sistema<br />

sakmaod mouqneli da araefeqturi iyo, ramac, faqtobrivad,<br />

aucilebeli gaxada socialuri sistemis reforma.<br />

2005 wlamde socialuri daxmarebis sistema dafuZnebuli iyo<br />

kategoriebze, Sesabamisad, socialuri daxmareba gaicemoda<br />

garkveuli kategoriis, statusis mqone adamianebze, romlebic<br />

siRaribis maRal risk-jgufebs ganekuTvnebodnen.<br />

garkveulwilad socialuri daxmarebis aseTi sistema<br />

gamarTlebulia, magram, samwuxarod, didi iyo im adamianTa<br />

ricxvi, romlebic am kategorias ar ganekuTvnebodnen, magram<br />

cxovrobdnen ukidures siRatakeSi da Sesabamisad, ver<br />

Rebulobdnen socialur daxmarebas.<br />

2005 wlidan saxelmwifo socialuri momsaxurebis saagento<br />

axorcielebs `socialurad daucveli ojaxebis monacemTa<br />

erTiani bazis formirebis~ saxelmwifo programas, rac miznad<br />

9


isaxavs qveynis masStabiT yvelaze gaWirvebuli ojaxebis<br />

aRricxvas. nebismier ojaxs, romelic Tavisi socialurekonomikuri<br />

mdgomareobis mixedviT miiCnevs, rom imyofeba<br />

ukidures gaWirvebaSi da aqvs daxmarebis miRebis survili,<br />

SeuZlia mudmivi sacxovrebeli adgilis mixedviT socialuri<br />

momsaxurebis saagentos raionul ganyofilebaSi Seavsos<br />

ganacxadis forma da Caabaros imave ganyofilebaSi.<br />

Cabarebuli ganacxadis safuZvelze, ojaxis mudmiv<br />

sacxovrebel misamarTze midis saagentos warmomadgeneli -<br />

socialuri agenti, romelic Seiswavlis ojaxis socialurekonomikur<br />

mdgomareobas da ojaxis uflebamosil<br />

warmomadgenelTan erTad avsebs specialur dokuments _<br />

`ojaxis deklaracias~, romelSic fiqsirdeba ojaxis<br />

uflebamosili warmomadgenlis mier deklarirebuli<br />

informacia (ojaxis demografiuli monacemebi, Semosavlebi,<br />

sacxovrebeli pirobebi, maT mflobelobaSi arsebuli qoneba da<br />

sxv.). deklaraciis Sevsebis win socialuri agenti afrTxilebs<br />

ojaxs, rom mis mier deklarirebuli monacemebis<br />

gadamowmebisas siyalbis aRmoCenis SemTxvevaSi ojaxs uuqmdeba<br />

registracia da momdevno 3 wlis ganmavlobaSi kargavs<br />

10


uflebas, ganmeorebiT moiTxovos monacemTa bazaSi<br />

registracia.<br />

aRniSnuli proceduris Semdeg ojaxi Rebulobs e.w.<br />

`monacemTa bazaSi registraciis mowmobas~, romelic<br />

warmoadgens specifikuri formis dokuments da gaicema<br />

mxolod monacemTa erTian bazaSi daregistrirebul ojaxebze.<br />

mowmobaSi dafiqsirebulia ojaxis Sesabamisi sareitingo<br />

qula. mowmobis miReba SeuZlia ojaxis nebismier srulwlovan<br />

qmediTunarian wevrs an ojaxis uflebamosil warmomadgenels.<br />

vinaobis dadgenis mizniT ojaxis warmomadgenelma mowmobis<br />

aRebisas unda waradginos piradobis damadasturebeli<br />

dokumenti (piradobis (binadrobis) mowmoba an <strong>saqarTvelos</strong><br />

moqalaqis pasporti), winaaRmdeg SemTxvevaSi mowmoba ar<br />

gaicema. mowmobis gacemiT registraciis procedura<br />

damTavrebulad iTvleba.<br />

deklaraciis Sevsebis dasrulebis Semdeg, masSi<br />

dafiqsirebuli monacemebis siswore dasturdeba ojaxis<br />

uflebamosili warmomadgenlisa da socialuri agentis<br />

xelmowerebiT. Semdeg etapze saagento uzrunvelyofs<br />

11


deklaraciaSi dafiqsirebuli monacemebis damuSavebas da<br />

dadgenili meTodologiis mixedviT axdens ojaxis sareitingo<br />

qulis dadgenas, romelic Seesabameba ojaxis keTildReobis<br />

dones. rac ufro dabalia sareitingo qula, miT ufro<br />

`Ratakia~ ojaxi.<br />

sareitingo qula warmoadgens myar erTeuls, romelic<br />

gansazRvravs miiRebs Tu ara ojaxi programiT<br />

gaTvaliswinebul daxmarebas. dReisaTvis fulad socialur<br />

daxmarebas Rebuloben ojaxebi, romelTa sareitingo qula ar<br />

aRemateba 57 000-s.<br />

aRsaniSnavia, rom aRniSnuli meodologiis misamarTuloba<br />

sakmaod maRalia, rasac ucxoeli eqspertebic adastureben.<br />

daxmarebis programebis meTodikis misamarTulobis Sefaseba<br />

msoflio praqtikaSi miRebulia Semdegi koeficientiT: K-<br />

beneficiarTa wili samizne erTobliobaSi/samizne<br />

erTobliobis wili populaciaSi.<br />

es koeficienti miuTiTebs, ramdenad ukeTesia mocemuli<br />

meTodologiis gamoyeneba neitralurTan SedarebiT (anu<br />

daxmareba SemTxveviT rom gagvenawilebina).<br />

12


msoflio bankis eqspertebis mier gaanalizebulia sxvadasxva<br />

qveynebSi ganxorcielebuli socialuri daxmarebis 253<br />

programa. maTi informaciiT, misamarTulobis yvelaze maRali<br />

koeficienti iyo argentinaSi ganxorcielebuli socialuri<br />

daxmarebis programaSi K=4 da estoneTSi K =+3.47, yvela sxva<br />

daxmarebis programaSi aRniSnuli koeficienti samze naklebi<br />

iyo.<br />

saqarTveloSi ganxorcielebuli modelis SemTxvevaSi K =4,05,<br />

rac sakmaod maRal maCveneblad SeiZleba CaiTvalos.<br />

aRsaniSnavia aseve is faqtic, rom socialuri daxmarebis<br />

aRniSnuli programa iTvaliswinebs ojaxis wevrTa raodenobas,<br />

anu fuladi socialuri daxmareba gaicema suladobis mixedviT.<br />

erTsulian ojaxze fuladi socialuri daxmareba<br />

gansazRvrulia 30 laris odenobiT, yvela momdevno sulze ki<br />

damatebiT gaicema 24 lari (2009 wlidan), anu Tu erTsuliani<br />

ojaxi Rebulobs 30 lars, orsuliani miiRebs 30+=+=+24 lars,<br />

samsulani - 30+24+24 lars da a.S.<br />

13


2009 wlis martis mdgomareobiT <strong>saqarTvelos</strong> masStabiT<br />

fulad socialuri daxmarebas iRebs 1 174 275 ojaxi, rac<br />

jamSi Seadgens 4 371 535 pirs (ix.cxrili #1).<br />

cxrili # 1 1<br />

fuladi socialuri daxmarebis mimRebi pirebi<br />

regioni<br />

ojaxis<br />

raodenoba<br />

mosaxleobis<br />

raodenoba<br />

Tbilisi<br />

guria<br />

raWa-leCxumi da qvemo svaneTi<br />

kaxeTi<br />

imereTi<br />

mcxeTa-mTianeTi<br />

samegrelo-zemo svaneTi<br />

samcxe-javaxeTi<br />

qvemo qarTli<br />

Sida qarTli<br />

aWara<br />

zemo afxazeTi<br />

sul<br />

17 836 42 491<br />

7 342 21 754<br />

7 928 19 111<br />

21 312 56 651<br />

32 752 89 717<br />

8 463 20 592<br />

16 064 50 338<br />

4 606 11 744<br />

11 482 33 955<br />

13 164 35 186<br />

10 767 46 825<br />

166 440<br />

151 882 428 804<br />

1 2009 wlis martis mdgomareobiT<br />

14


janmrTelobis dazRvevis programa<br />

2006 wlis 1 ivlisidan <strong>saqarTvelos</strong> Sromis, janmrTelobisa da<br />

socialuri dacvis saministrom mTeli <strong>saqarTvelos</strong> masStabiT<br />

daiwyo `socialurad daucveli ojaxebis samedicino<br />

dazRvevis programis~ ganxorcieleba. programis ZiriTadi<br />

mizania mosaxleobis yvelaze Raribi fenis samedicino<br />

momsaxurebiT uzrunvelyofa. Tavdapirvelad programa<br />

iTvaliswinebda yvela im umweo ojaxis samedicino<br />

momsaxurebas, romelTa sareitingo qulac ar aRemateboda<br />

100 000-s. 2007 wlis 1 ianvridan sareitingo qulis zeda<br />

zRvari Seicvala da gaxda 70 000.<br />

2007 wels Tbilissa da mTel imereTSi mcxoveb umweo ojaxebs<br />

daurigdaT saxelmwifo jandacvis vauCerebi da maT es<br />

vauCerebi unda gadaecvalaT kerZo sadazRvevo kompaniis<br />

janmrTelobis dazRvevis polisSi. 2008 wlis ganmavlobaSi<br />

vauCerebi daridga mTeli <strong>saqarTvelos</strong> masStabiT. vauCeris<br />

mflobel ojaxebs SesaZlebloba miecaT, aerCiaT kerZo<br />

sadazRveo kompania sakuTari Sexedulebisamebr da mieRoT<br />

jandacvis polisi.<br />

siRaribis zRvars qvemoT myofi mosaxleobisTvis jandacvis<br />

polisebs gascemen Semdegi kerZo sadazRveo kompaniebi:<br />

<br />

<br />

`aldagi bi-si-ai”;<br />

`ji-pi-ai holding”;<br />

15


`saxalxo dazRveva”;<br />

`irao”;<br />

`imedi L”;<br />

`arqimedes global jorjia”;<br />

`ai-si jgufi”;<br />

`vesti”;<br />

`qarTu”.<br />

siRaribis zRvars qvemoT myofi mosaxleobis jandacvis polisi<br />

iTvaliswinebs Semdeg momsaxurebebs:<br />

gadaudebeli ambulatoriuli da stacionaruli<br />

momsaxureba;<br />

eqimis daniSnulebiT ultrabgeriTi (eqoskopiuri) da<br />

rentgenologiuri gamokvlevebi, gegmiur<br />

hospitalizaciasTan dakavSirebuli laboratoriuli<br />

da instrumentuli gamokvlevebi;<br />

SezRuduli SesaZleblobebis mqone pirTa socialuri<br />

esqpertizisaTvis (SSmp statusis misaniWeblad)<br />

ambulatoriuli gamokvlevebi (garda<br />

maRalteqnologiuri gamokvlevebisa, kompiuteruli<br />

tomografiisa da birTvul magnitur-rezonansuli<br />

gamokvlevebisa);<br />

gadaudebeli stacionaruli momsaxureba, garTulebul<br />

orsulobasTan dakavSirebuli hospitalizacia;<br />

gegmiuri qirurgiuli operaciebi - 15 000 laris<br />

farglebSi;<br />

16


qimioTerapiisa da sxivuri Terapiis xarjebi – 12 000<br />

laris farglebSi;<br />

mSobiarobis xarjebi – 400 laris farglebSi.<br />

jandacvis polisiT ar anazRaurdeba iseTi samedicino<br />

momsaxurebebi, rogoricaa:<br />

samedicino Cvenebis gareSe, eqimis daniSnulebis gareSe<br />

mkurnaloba, TviTmkurnaloba;<br />

sazRvargareT Catarebuli samedicino momsaxurebis<br />

xarjebi;<br />

sanatoriul-kurortuli mkurnaloba;<br />

esTetiuri qirurgiis, kosmetikuri mizniT Catarebuli<br />

mkurnaloba;<br />

seqsualuri darRvevebis, uSvilobis mkurnalobis<br />

xarjebi;<br />

Sidsis, qronikuli hepatitis mkurnalobis xarjebi;<br />

transplantaciis, aseve egzoproTezirebis xarjebi;<br />

TviTdaSavebis, teroristul an kriminalur aqtebSi<br />

monawileobis, an narkotikuli zemoqmedebis Sedegad<br />

miRebuli zianis mkurnaloba.<br />

jandacvis polisiT sargeblobisTvis pirma Tavdapirvelad<br />

unda mimarTos ubnis (ojaxis) eqims, romlisganac miiRebs<br />

daniSnulebas. ubnis (ojaxis) eqimis daniSnulebis gareSe<br />

Catarebuli gamokvlevebi da konsultaciebi ar anazRaurdeba.<br />

gamokvlevebis Catareba pirs SeuZlia sakuTari ubnis<br />

17


poliklinikaSi. Tu moqalaqes esaWiroeba gamokvlevis Catareba<br />

sxva samedicino dawesebulebaSi, aRniSnuli sakiTxi<br />

SeTanxmebuli unda iyos sadazRvevo kompaniasTan. sadazRvevo<br />

kompaniasTan unda SeTanxmdes aseve gegmiuri qirurgiuli<br />

operaciis Catareba, risTvisac saWiroa poliklinikis mier<br />

gacemuli forma #100-is wardgena.<br />

rac Seexeba gegmiur operaciul mkurnalobas, polisis<br />

mflobelma aRniSnuli momsaxureba unda miiRos sadazRveo<br />

kompaniis mier SerCeul licenzirebul samedicino<br />

dawesebulebaSi, gegmiuri operaciuli mkurnalobis<br />

saWiroebis dasadgenad sadazRveo kompania valdebulia<br />

ganixilos da uzrunvelyos mkurnalobis Catareba 6 Tvis<br />

ganmavlobaSi.<br />

2008 wlidan siRaribis zRcvars qvemoT myofi mosaxleobis<br />

samedicino dazRvevis programis beneficiarebi gaxdnen<br />

agvistos movlenebis Sedegad dazarebuli devnilebi da aseve<br />

upatrono bavSvTa saxlebSi mcxovrebi bavSvebi.<br />

2009 wlis aprilis monacemebiT, jandacvis polisi mTeli<br />

<strong>saqarTvelos</strong> masStabiT aqvs 296500 ojaxs (ix. cxrili @#2).<br />

aRniSnuli ojaxebidan yvelaze meti dazRveulia `ji pi ai<br />

holdingSi~, saxaldo dazRvevasa da iraoSi (ix. cxrili #3).<br />

18


cxrili #2 2<br />

jandacvis polisis mflobeli ojaxebis raodenoba<br />

<strong>saqarTvelos</strong> regionebis mixedviT<br />

regioni<br />

ojaxebis raodenoba<br />

aWara 22090<br />

zemo afxazeTi 385<br />

guria 14273<br />

kaxeTi 40220<br />

imereTi 59411<br />

mcxeTa-mTianeTi 13733<br />

raWa-leCxumi da qvemo svaneTi 11741<br />

qvemo qarTli 23517<br />

samegrelo-zemo svaneTi 37435<br />

samcxe-javaxeTi 10559<br />

Sida qarTli 26671<br />

Tbilisi 36465<br />

sul 296500<br />

2 2009 wlis aprilis mdgomareobiT<br />

19


cxrili #3 3<br />

jandacvis polisis mqone ojaxebis raodenoba sadazRvevo<br />

kompaniebis mixedviT<br />

sadazRvevo kompania<br />

ojaxebis raodenoba<br />

arqimedes global jorjia 11467<br />

aldagi bi-si-ai 26295<br />

ji-pi-ai holdingi 66579<br />

ai-si jgufi 16464<br />

imedi L 67041<br />

irao 43675<br />

qarTu 3972<br />

saxalxo dazRveva 49573<br />

vesti 11434<br />

sul 296500<br />

3 2009 wlis aprilis mdgomareobiT<br />

20


Tbilisis<br />

isis meriis socialuri SeRavaTebis<br />

programa<br />

Tbilisis meriis socialuri SeRavaTebis programa amoqmedda<br />

2008 wlidan. programis biujeti 2008 wlisTvis Seadgenda<br />

764 266 lars. socialuri SeRavaTebis programis<br />

beneficiarebi arian is ojaxebi, romlebic daregistrirdnen<br />

siRaribis zRvars qvemoT myofi mosaxleobis erTian monacemTa<br />

bazaSi da romelTa sareitingo qula ar aRemateba 70 000-s.<br />

programis farglebSi mosaxleobas daurigda socialuri<br />

SeRavaTebis plastikuri individualuri baraTebi ojaxis<br />

TiToeul wevrze.<br />

socialuri SeRavaTebis plastikuri baraTis mflobels<br />

SeuZlia isargeblos sxvadasxva tipis servisebiT. baraTi<br />

iTvaliswinebs iseT SeRavaTebs, romlebic dakavSirebulia<br />

transportirebasTan, komunalur gadasaxadebTan,<br />

ganaTlebasTan da a.S.<br />

SeRavaTebis plastikuri baraTis mflobels SeuZlia<br />

imgzavros metroTi an/da municipaluri avtobusiT 75%-iani<br />

fasdaklebiT. moqalaqe aRniSnul SeRavaTebs iyenebs<br />

mgzavrobisas piradobis mowmobisa da plastikuri baraTis<br />

warmodgenis SemTxvevaSi.<br />

21


programa iTvaliswinebs 50%-ani fasdaklebis SeRavaTs wylis<br />

gadasaxadsa da narCenebis gatanis safasurze. Sesabamisi<br />

samsaxurebisaTvis gadacemulia monacemTa baza da moqalaqeebs<br />

wylisa da narCenebis mimdinare gadasaxadis gadaxdisaTvis<br />

miRebul qviTarze ufiqsirdebaT gadasaxdeli Tanxa 50%-iani<br />

fasdaklebiT.<br />

rac Seexeba saganmanaTleblo SeRavaTebs, socialuri<br />

SeRavaTebis programiT gaTvaliswinebulia bavSvebisa da<br />

mozardebisTvis sasurveli sxvadasxva SeRavaTi. esenia ufaso<br />

swavleba municipalur samusiko da saxelovnebo skolebSi,<br />

aseve moswavleTa axalgazrdobis saxlebSi (erTi seqciis<br />

arCevis uflebiT - 18 wlamde asakis pirebisaTvis).<br />

aRniSnuli SeRavaTiT yovelTviurad sargeblobs 670 bavSvi<br />

municipalur samusiko da saxelovnebo skolebSi swavlebisas,<br />

xolo 1160 bavSvi - moswavle-axalgazrdobis saxlebSi.<br />

socialuri SeRavaTebis programa iTvaliswinebs ufaso<br />

swavlebas sportul skolebSi (erTi seqciis arCevis uflebiT -<br />

18 wlamde asakis pirebisTvis). aRniSnuli momsaxurebiT<br />

Tbilisis masStabiT sargeblobs 200 bavSvi. programiT aseve<br />

gaTvaliswinebulia ufaso Sesvla saxelovnebo muzeumebSi,<br />

municipalur sagamofeno darbazebsa da biblioTekebSi.<br />

22


aRniSnuli servisis miReba SeuZlia socialuri SeRavaTebis<br />

paketis mqone nebismier pirs asakobrivi SezRudvis gareSe.<br />

socialuri SeRavaTebis paketis studentebi sargebloben 50%-<br />

iani TanagadaxdiT umaRles saswavleblebis fasian seqtorze<br />

Caricxvis SemTxvevaSi. aRniSnuli servisiT sargebloben<br />

programis is beneficiarebi, romlebmac Caabares erTiani<br />

erovnuli gamocdebi da Cairicxnen akreditebuli umaRlesi<br />

saswavleblis fasian seqtorze. swavlebis wliuri<br />

Rirebulebis 50%-is anazRaurdeba semestrebis mixedviT.<br />

swavlebis Tanagadaxdis servisiT 2008 wlisa da 2009 wlis<br />

pirveli semestris monacemebiT isargebla 130-ma studentma.<br />

23


kvlevebi<br />

ebis aRwera da meTodologia<br />

Rarib ojaxebze saxelmwifo socialuri programebis<br />

zegavlenis, aseve programebis mimdinareobis SefasebisaTvis<br />

TbilisSi Catarda ori tipis kvleva: socialuri daxmarebis<br />

programis beneficiari da arabeneficiari ojaxebis<br />

raodenobrivi kvleva da beneficiari ojaxebis paneluri<br />

kvleva.<br />

raodenobrivi kvleva<br />

raodenobrivi kvlevis SerCevis zoma iyo 2200 (1100 programis<br />

beneficiari ojaxi da 1100 – arabeneficiari) ojaxi. kvlevis<br />

amocanebs warmoadgenda:<br />

• socialuri programebis zegavlenis Sefaseba<br />

SinameurneobaTa cxovrebis doneze;<br />

• socialuri programebiT sargeblobis Sedegad<br />

Sinameurneobis xarjebis struqturaSi cvlilebebis<br />

gamovlena;<br />

• SinameurneobaTa socialuri saWiroebebis<br />

identifikacia;<br />

• programis mizanmimarTulebis Sefaseba;<br />

• beneficiari da arabeneficiari ojaxebis Sedareba<br />

sxvadasxva maCveneblis mixedviT.<br />

24


paneluri kvleva<br />

paneluri kvlevis dros 10 Tvis manZilze yovelTviurad<br />

tardeboda interviuebi 30 socialuri daxmarebis mimReb<br />

ojaxTan. kvlevis amocanebs warmoadgenda:<br />

• socialuri programebis zegavlenis Sefaseba<br />

dinamikaSi SinameurneobaTa cxovrebis doneze;<br />

• socialuri programebiT sargeblobis Sedegad Tveebis<br />

mixedviT Sinameurneobis xarjebis struqturaSi<br />

cvlilebebis gamovlena;<br />

• SinameurneobaTa socialuri saWiroebebis<br />

identifikacia.<br />

kvlevebis meTodi iyo anketireba pirispir intervius gziT.<br />

kiTxvarebis SemuSavebasa da Sinameurneobebis SerCevaSi<br />

monawileoba miiRes socialuri momsaxurebis saagentos<br />

specialistebma.<br />

25


Catarebuli kvlevebis SerCevis meTodologia<br />

raodenobrivi kvleva<br />

SerCevis baza - socialurad daucveli ojaxebis erTiani baza.<br />

gamokvlevis areali – Tbilisi.<br />

SerCevis moculoba – 2200 interviu (1100 beneficiari, 1100<br />

arabeneficiari).<br />

SerCevis dizaini –stratificirebuli SerCeva.<br />

stratebis formireba ganxorcielda ori parametris<br />

gaTvaliswinebiT:<br />

a. raioni: Tbilisi daiyo 6 raionad, romlebic<br />

emTxveodnen qalaqis administraciul dayofas.<br />

b. qulis jgufi:<br />

1. 0-57 000<br />

2. 57 001-70 000<br />

3. 70 001-100 000<br />

4. 100 000-ze meti<br />

sul generaluri erToblioba daiyo 24 stratad. stratebSi<br />

SenrCevis moculoba gadanawilda maTSi aplikantebis<br />

raodenobis proporciulad. kerZod, strataSi SesarCevi<br />

ojaxebis raodenoba n s ganisazRvra formuliT:<br />

26


Ns<br />

ns<br />

= ⋅ n<br />

N<br />

sadac N s aris aplikantebis raodenoba s-ur strataSi, xolo N<br />

Casatarebel interviuTa saerTo raodenoba.<br />

stratisTvis gansazRvruli SerCevis moculoba benefiacar da<br />

arabeneficiarTa jgufebSi gadanawilda daaxloebiT Tanabrad.<br />

TiToeuli stratis yovel qvejgufSi ojaxebis SerCeva<br />

ganxorcielda martivi SemTxveviTi SerCeviT.<br />

yovel strataSi formirebul iqna damatebiTi SerCeva. im<br />

SemTxvevaSi, Tu ZiriTad SerCevaSi moxvedrili ojaxi uars<br />

ganacxadebda interviuze, igi icvleboda igive dasaxlebuli<br />

punqtis sxva ojaxiT damatebiTi siidan.<br />

cxrili #4<br />

Catarebeli interviuebis raodenoba raionebis mixedviT<br />

raioni<br />

beneficia<br />

ri<br />

arabeneficiari sul<br />

vake-saburTalo 200 195 395<br />

gldani-naZaladevi 350 375 725<br />

didgori 15 15 30<br />

didube-CuRureTi 165 165 330<br />

isani-samgori 275 265 540<br />

Zveli Tbilisi 95 85 180<br />

sul 1100 1100 2200<br />

27


paneluri kvleva<br />

paneluri kvlevisaTvis unda SegverCia 30 ojaxi fuladi<br />

benefitis mimReb ojaxTa siidan.<br />

fuladi benefitis mimReb ojaxTa sia davyaviT jgufebad.<br />

jgufebis formirebisaTvis gamoyenebul iqna Semdegi<br />

kriteriumebi:<br />

ojaxis zoma:<br />

1. erTsuliani;<br />

2. 2-4 – suliani;<br />

3. 5 da metsuliani.<br />

Sromis asakis (16-60) 60) Sromisunarian wevrTa wili ojaxSi:<br />

1. 0-30%; 2. 30-70%; 3. 70-100%.<br />

devnilia Tu ara ojaxi:<br />

1. devnilia ojaxi; 2. araa devnili ojaxi;<br />

ubani:<br />

1. centraluri; 2. periferia (isani, samgori, gldani,<br />

naZaladevi);<br />

sul Seiqmna 30 jgufi.<br />

TiToeul jgufSi SemTxveviT SeirCa 3 respodenti – erTi<br />

ZiriTadi da ori damatebiTi im SemTxvevisaTvis, Tu SerCeuli<br />

respodenti uars ityoda gamokvlevaSi monawileobaze.<br />

28


paneluri kvlevis Sedegebis mimoxilva<br />

paneluri kvleva daiwyo 2008 wlis ivnisis TveSi da gagrZelda<br />

10 Tvis manZilze. agvistos TveSi kvleva ar Catarebula<br />

mimdinare movlenebis gamo.<br />

kvlevaSi monawileobis misaRebad SeirCa 30 ojaxi, romlebic<br />

saxelmwifo socialuri daxmarebis programis beneficiarTa<br />

rigSi moxvda. kvlevis meTodologiidan gamomdinare, SerCeul<br />

ojaxebTan yoveli Tvis bolos Sedioda interviueri da<br />

axdenda maT kvlevas erTi da igive parametrebis mixedviT.<br />

garda amisa, kvlevis mimdinareobisas sakvlev ojaxebs orjer<br />

gadaecaT simboluri saCuqrebi. sasaCuqre paketebi<br />

dakompleqtebuli iyo saojaxo sayofacxovrebo nivTebiT.<br />

saCuqrebs irCevdnen Tavad ojaxebi. ojaxebSi interviuebi<br />

Catarda 9-jer da kvleva dasrulda martis Tvis bolos.<br />

paneluri kvlevis mizani iyo socialuri programebis<br />

zegavlenis Sefaseba Rarib ojaxebze, aseve ojaxebis<br />

socialuri da materialuri mdgomareobis Sefaseba dinamikaSi<br />

Tveebis mixedviT. garda amisa, kvlevis procesSi gamovlinda<br />

socialuri programis ganxorcielebasTan dakavSirebuli<br />

sakiTxebi.<br />

gamokiTxuli ojaxebis Semosavlis wyaroebi da odenobebi<br />

gansxvavebulia Tveebis mixedviT. gamokiTxuli ojaxebis<br />

Semosavlebis struqturaSi yvelaze didi odenobebiT<br />

29


warmodgenilia iseTi komponentebi, rogoricaa ojaxis<br />

wevrebis jamuri pensia, xelfasi da fuladi socialuri<br />

Semweoba (ix. cxrili #5). 2008 wels ojaxebis SemosavlebSi<br />

SeimCneva mcire cvlilebebi ojaxebis saerTo Semosavlebis<br />

saSualo odenobebSi, 2009 wlisTvis ki SedarebiT stabiluria<br />

aRniSnuli maCvenebeli *(ix. diagrama #1).<br />

cxrili #5<br />

ojaxebis saSualo Semosavlebi komponentebis mixedviT<br />

(ivnisi, 2008 - marti, 2009)<br />

Semosavlis<br />

wyaro<br />

ivnisi<br />

ivlisi<br />

seqtemberi<br />

xelfasi 20,0 15,0 20,0 30,0 27,3 27,3 27,3 30,7 22,7<br />

pensia 70,1 70,6 69,1 81,3 77,6 78,1 83,7 83,7 85,9<br />

fuladi<br />

Semweoba<br />

devnilis<br />

daxmareba<br />

megobris<br />

daxmareba<br />

valis<br />

aReba<br />

qonebis<br />

gaqiraveba<br />

oqtomberi<br />

noemberi<br />

53,6 54,0 53,6 42,5 37,5 43,1 45,7 43,3 51,3<br />

0,0 0,0 0,0 14,7 19,5 15,8 24,4 24,4 12,5<br />

3,3 0,0 3,3 3,7 8,7 13,3 11,7 10,0 13,3<br />

11,8 5,0 16,5 18,3 0,0 18,0 2,5 4,3 16,0<br />

0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,7<br />

sxva 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 1,7 1,0 1,0 2,0<br />

sul 158,9 144,6 162,5 190,4 170,7 197,3 196,3 197,4 204,4<br />

dekemberi<br />

ianvari<br />

Tebervali<br />

marti<br />

30


diagrama #1<br />

ojaxebis mTliani Semosavlebi (odenobebi Tveebis mixedviT)<br />

250,0<br />

200,0<br />

150,0<br />

100,0<br />

158,9<br />

144,6<br />

162,5<br />

190,4<br />

170,7<br />

197,3<br />

196,3<br />

197,4<br />

204,4<br />

50,0<br />

0,0<br />

rac Seexeba gamokiTxuli ojaxebis mier gaweul xarjebs,<br />

Semosavlebis msgavsad xarjebis saSualo odenobebi<br />

gansxvavebulia Tveebisa da komponentebis mixedviT. xarjebis<br />

ZiriTadi nawili sakvebze modis, odenoebebis moculobiT<br />

sakvebs mosdevs medikamentebze da komunalur gadasaxadebze<br />

gaweuli xarjebi (ix. cxrili #6).<br />

iseve, rogorcSemosavlebis SemTxvevaSi, mTliani xarjebis<br />

saSualo odenobebi ojaxebisTvis 2008 wlisTvis met-naklebad<br />

cvalebadi, xolo 2009 wlisTvis SedarebiT stabiluria (ix.<br />

diagrama #2) .<br />

31


cxrili #6<br />

ojaxebis saSualo xarjebi komponentebis mixedviT<br />

(ivnisi, 2008 - marti, 2009)<br />

xarjebi<br />

ivnisi<br />

ivlisi<br />

seqtemberi<br />

sakvebi 103,4 103,6 115,0 131,6 137,3 146,7 156,5 155,0 145,8<br />

oqtomberi<br />

noemberi<br />

dekemberi<br />

ianvari<br />

Tebervali<br />

marti<br />

samedicino<br />

momsaxureba<br />

0,3 0,0 1,7 6,2 0,0 0,0 1,8 0,0 0,0<br />

medikamentebi 45,3 18,8 17,4 40,0 18,1 26,2 22,3 24,7 29,9<br />

tansacmeli 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 1,5 0,0 1,0 2,0<br />

ganaTleba 0,0 0,0 2,0 0,2 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0<br />

saswavlo<br />

nivTebi<br />

0,3 0,0 0,7 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,2<br />

transporti 3,1 2,9 2,4 3,8 7,0 8,0 9,2 7,8 6,2<br />

sasaubro<br />

baraTi<br />

0,5 0,2 0,6 0,0 1,3 1,7 1,8 1,3 2,0<br />

komunaluri<br />

gadasaxadebi<br />

7,5 6,6 8,8 6,8 9,9 12,2 13,1 12,1 11,7<br />

valis<br />

dabruneba<br />

5,0 0,0 7,2 0,0 0,3 0,0 0,0 0,7 0,0<br />

sigareti 1,9 1,6 2,2 4,4 3,1 4,0 3,6 4,1 4,7<br />

sxva 3,3 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0<br />

sul 170,7 133,5 157,9 192,8 177,0 200,3 208,4 206,7 202,4<br />

32


diagrama #2<br />

ojaxebis mTliani xarjebi (odenobebi Tveebis mixedviT)<br />

250,0<br />

200,0<br />

150,0<br />

170,7<br />

157,9<br />

192,8<br />

177,0<br />

200,3<br />

208,4<br />

206,7<br />

202,4<br />

100,0<br />

133,5<br />

50,0<br />

0,0<br />

sakvebze gaweul xarjebze modis yvelaze didi odenobebi<br />

ojaxebis xarjebis struqturaSi. odenobebi gansxvavdeba<br />

Tveebis mixedviT da xasiaTdeba zrdadi tendenciiT, Tumca<br />

bolo TveebSi isev iklebs (ix. diagrama #3).<br />

diagrama $#3<br />

sakvebze gaweuli xarjebi<br />

180,0<br />

160,0<br />

140,0<br />

120,0<br />

100,0<br />

80,0<br />

60,0<br />

40,0<br />

20,0<br />

0,0<br />

103,4<br />

103,6<br />

115,0<br />

131,6<br />

137,3<br />

146,7 156,5 155,0<br />

145,8<br />

33


Raribi ojaxebi ZiriTadad moixmaren iseT sakveb produqtebs<br />

rogoricaa: puri, Saqari, marili, wiwibura, makaroni da vermiSeli.<br />

gamokiTxul ojaxebi TiTqmis saerTod ar moixmaren xorcisa da<br />

Tevzis produqtebs.<br />

sakvebis Semdgom Raribi ojaxebi yvelze met xarjs medikamentebze<br />

weven. xarjebis odenobebis dinamika qaoturad gansxvavebulia<br />

Tveebis mixedviT. (ix. diagrama#4).<br />

diagrama#4<br />

medikamentebze gaweuli xarjebi<br />

50,0<br />

45,0<br />

40,0<br />

35,0<br />

30,0<br />

25,0<br />

20,0<br />

15,0<br />

10,0<br />

5,0<br />

0,0<br />

45,3<br />

18,8<br />

17,4<br />

40,0<br />

18,1<br />

26,2<br />

22,3<br />

24,7<br />

29,9<br />

yvelaze nakleb xarjs medikamentebze ojaxebi ivlisi-seqtembris<br />

periodSi weven, xolo yvelaze maRali maCvenebeli ivnisis TveSia<br />

dafiqsirebuli. paneluri kvlevis farglebSi gamokiTxuli ojaxebi<br />

ZiriTadad TveSi 1-2jer yiduloben medikamentebs.<br />

gamokiTxuli ojaxebidan yvelas aqvs janmrTelobis dazRvevis<br />

polisi. 16 ojaxi dazRveulia `ji pi ai holdingSi~, xolo 8 ojaxi<br />

`aldagi bi si ai-s~ dazRvevis polisiT sargeblobs (ix. cxrili #7).<br />

#<br />

gamokiTxuli 30 ojaxidan kvlevis mimdinareobisas absoliturad<br />

yvelam gamoiyena polisi.<br />

34


cxrili #7<br />

sadazRvevo kopaniebi<br />

dasaxeleba<br />

#<br />

1 ji pi ai holdingi<br />

2 aldagi bi si ai<br />

ojaxebis raodenoba<br />

3 irao 2<br />

4 saxalxo dazRveva<br />

2<br />

5 ai si jgufi<br />

1<br />

6 arqimedes global jorjia<br />

1<br />

gamokiTxuli ojaxebis xarjebis struqturaSi mniSvnelovania<br />

komunaluri gadasaxadebi. ivnisidan oqtombramde aRniSnul<br />

komponentze gaweuli xarjebis odenobebi mudmivad icvleba,<br />

Tumca oqtombris Semdeg aRiniSneba zrdis dinamika. ianvris<br />

Tvidan komunaluri xarji isev iklebs. aRniSnuli dinamika metnaklebad<br />

Seesabameba zafxulisa da zamTris sezonebs, zamTris<br />

TveebSi gaweuli komunaluri xarjebis odenobebi metia<br />

(ix.diagrama #5).<br />

komunalur gadasaxadebze gaweuli xarjebi<br />

16<br />

8<br />

diagrama #5<br />

14,0<br />

12,0<br />

10,0<br />

8,0<br />

6,0<br />

4,0<br />

2,0<br />

0,0<br />

7,5<br />

6,6<br />

8,8<br />

6,8<br />

9,9 12,2 13,1 12,1 11,7<br />

35


mniSvnelovania aseve transportirebaze gaweuli xarjebi.<br />

xarjebi SedarebiT dabalia zafxulis periodSi, seqtembridan<br />

ki sagrZnoblad imatebs. ianvridan isev iklebs Raribi ojaxebis<br />

mier transportirebaze dawesebuli xarjebis odenobebi<br />

(ix.diagrama #6).<br />

paneluri kvlevis farglebSi gamokiTxuli ojaxebidan yvela<br />

sargeblobs Tbilisis meriis socialuri SeRavaTebis<br />

programiT. SeRavaTebis paketiT gaTvaliswinebuli<br />

momsaxurebebidan gamokiTxuli ojaxebi ZiriTadad<br />

sargebloben transportirebaze gaTvaliswinebuli<br />

SeRavaTebiT.<br />

diagrama #6<br />

transportirebaze gaweuli xarjebi<br />

10,0<br />

9,0<br />

8,0<br />

7,0<br />

6,0<br />

5,0<br />

4,0<br />

3,0<br />

2,0<br />

1,0<br />

0,0<br />

3,1 2,9<br />

2,4<br />

3,8<br />

7,0<br />

8,0<br />

9,2<br />

7,8<br />

6,2<br />

36


kvlevis dros Sefasda ojaxebis damokidebuleba saxelmwifo<br />

socialur programebTan mimarTebaSi. kvlevis mimdinareobisas<br />

Sefasda ojaxebis socialur ekonomikur mdgomareobaze iseTi<br />

programebis zegavlena, rogoricaa: `fuladi socialuri<br />

daxmarebis programa~, `janmrTelobis dazRvevis programa~ da<br />

`Tbilisis meriis socialuri SeRavaTebis programa~.<br />

gamokiTxuli ojaxebi met-naklebad kmayofilebi arian<br />

socialuri programebis mimdinareobiT da zogadad<br />

programebs dadebiTad afaseben.<br />

fuladi socialuri daxmarebis programaSi monawileobiT da<br />

daxmarebis miRebiT gaumjobesda ojaxebis kvebis racioni da<br />

met-naklebad ukeT axerxeben SimSilis dakmayofilebas.<br />

amasTan, aRsaniSnavia, rom gamokiTxuli ojaxebi orjer meti<br />

Semosavlis qonis SemTxvevaSi fuls pirvel rigSi isev sakveb<br />

produqtebze daxarjavdnen.<br />

rac Seexeba janmrTelobis dazRvevis programas, gamokiTxuli<br />

ojaxebi miiCneven, rom programaSi monawileobiT da polisiT<br />

sargeblobiT Semcirda mkurnalobaze gaweuli xarjebi, Tumca<br />

medikamentebze maT mainc uwevT xarjis gaweva. rogorc zemoT<br />

aRiniSna, sakvebis Semdeg gamokiTxuli ojaxebis xarjebis<br />

struqturaSi swored medikamentebia warmodgenili.<br />

37


gamokiTxuli ojaxebi kmayofilebi arian aseve Tbilisis meriis<br />

socialuri SeRavaTebis programiT da acxadeben, rom<br />

socialuri SeRavaTebis paketiT sargeblobis Sedegad<br />

Semcirda transportirebaze gaweuli xarjebi da maT meti<br />

gadaadgilebis saSualeba aqvT, Tumca ojaxebi aseve aRniSnaven,<br />

rom kargi iqneboda meriis socialuri paketi iTvaliswinebdes<br />

mudmiv SeRavaTebs komunalur gadasaxadebze.<br />

paneluri kvlevis dros aseve Sefasda gamokiTxuli ojaxebis<br />

informciis wyaroebi da zogadad informirebulobis done<br />

socialur programebTan mimarTebaSi. Sedegad gamovlinda,<br />

rom ojaxebi informacias ZiriTadad megobrisa da naTesavisgan<br />

iReben, Tumca aris ojaxebi, romelTa informaciis ZiriTad<br />

wyaros televizia warmoadgens. ojaxebi saerTod ar usmenen<br />

radios da ar ecnobian presas.<br />

38


aodenobrivi kvlevis ZiriTadi mignebebi<br />

TbilisSi Catarda siRaribis zRvars qvemoT myofi 2200 ojaxis<br />

raodenobrivi kvleva (1100 fuladi socialuri daxmarebis<br />

programis beneficiari da 1100 arabeneficiari ojaxi).<br />

raodenobrivi kvlevis mizani iyo Rarib ojaxebze socialuri<br />

programebis gavlenis Sefaseba, socialuri da materialuri<br />

mdgomareobis analizi, ojaxebis ZiriTadi saWiroebebis<br />

gamovlena.<br />

• kvlevis Sedegad gamovlinda rom fuladi socialuri<br />

daxmarebis programa ver faravs (gamoricxvis Secdoma)<br />

TblisSi mcoxvrebi Raribi mosaxleobis 37% -s, rac<br />

gacilebiT maRali maCvenebelia regionebTan SedarebiT<br />

(samegrelo - 20% (2006-2007 weli) ; aWara -16% (2007-<br />

2008 weli)). interviueris mier fuladi socialuri<br />

daxmarebis programis arabeneficiari ojaxebis 37%<br />

Sefasda rogorc ukiduresad Rataki an Rataki.<br />

• beneficiari ojaxebis saSualo Semosavali Seadgens 83,3<br />

lars TveSi, xolo arabeneficiarebis SemTxvevaSi<br />

39


aRniSnuli maCvenebeli 101,2 laria. aqve unda<br />

gaviTvaliswinoT, rom beneficiari ojaxebis<br />

SemosavlebSi Sedis fuladi socualuri daxmareba.<br />

• rac Seexeba zogadad ojaxebis Semosavlis wyaroebs,<br />

beneficiari ojaxebis Semosavlis ZiriTadi wyaro pensiaa<br />

(mTliani Semosavlebis 52%), xolo arabeneficiari<br />

ojaxebisTvis sxvadasxva wayroebia warmodgenili, maTgan<br />

yvelaze didi procentuli maCvenebeli (36%) xelfasis<br />

saxiT miRebul Semosavalze modis (igulisxmeba, rogorc<br />

mudmivi, aseve erTjeradi samuSoebidan miRebuli<br />

Semosavlebi).<br />

• Semosavlebis SedarebiT maRali raodenobis miuxedevad,<br />

fuladi socialuri daxmarebis programis<br />

arabeneficiari ojaxebis mier valis aRebis komponentze<br />

22,4% modis. aRniSnuli maCvenebeli beneficiari<br />

ojaxebisTvis 18,7%-s Seadgens. rogorc beneficiari aseve<br />

arabeneficiari ojaxebi, valis aRebis ZiriTad mizezad<br />

maRaziaSi sasursaTo produqtebis SeZenas asaxeleben.<br />

40


• fuladi socialuri daxmarebis programis beneficiari<br />

ojaxebis xarji TveSi saSualod 137,7 laria.<br />

arabeneficiarebis SemTxvevaSi aRniSnuli maCvenebeli ki<br />

182,9 lars Seadgens. rogorc beneficiari, aseve<br />

arabeneficiari ojaxebi xarjebs ZiriTadad sakvebze<br />

weven. aRniSnuli komponenti beneficiari ojaxebis<br />

xarjebis struqturaSi 67%-iT aris warmodgenili, xolo<br />

arabeneficiar ojaxebSi 62%-s Seadgens.<br />

• sakvebi produqtebis moxmarebis done msgavsia fuladi<br />

socialuri daxmarebis programis beneficiari da<br />

arabeneficiari ojaxebisTvis. gamokiTxuli ojaxebi<br />

ZiriTadad mioxmaren iseT dabalRirebul sakveb<br />

produqtebs, rogoricaa: wiwibura, lobio, barda, brinji,<br />

makaroni, vermiSeli, Saqari da marili.<br />

aqve unda<br />

aRiniSnos, rom Rataki ojaxebi TiTqmis ar moixmaren<br />

xorcisa da Tevzis produtebs.<br />

• gamokiTxuli ojaxebis ZiriTadi nawili ver yidulobs<br />

samomxmareblo produqtebs (tansaxmeli, fexsacmeli,<br />

wignebi, saskolo nivTebi da a.S.). rogorc beneficari,<br />

41


aseve arabeneficiari ojaxebisTvis maRali maCvenebliT<br />

mxolod medikamentebia warmodgenili.<br />

• fuladi socialuri daxmarebis programis beneficiari<br />

ojaxebi aRniSnaven, rom daxmarebis miRebiT maT SeZles<br />

kvebis racionis gaumjobeseba. Tumca aqve unda<br />

aRiniSnos, rom rogorc fuladi socialuri daxmarebis<br />

programis beneficiari, aseve arabeneficiari ojaxebi<br />

gaormagebuli Semosavlis SemTxvevaSic ki Tanxas pirvel<br />

rigSi isev sakvebze daxarjavdnen. sakvebis Semdeg ki<br />

ojaxebi prioritetulad medikamentebis yidvas<br />

asaxeleben.<br />

• gamokiTxuli ojaxebis 80,5%-ma gaswia xarji<br />

medikamentebze. gaweuli xarjis odenoba Seadgens<br />

saSualod 34,9 lars (TveSi). ojaxebis umetesoba<br />

medikametebs TveSi saSualod 1-2jer yidulobs.<br />

• polisiT mosargeble ojaxebis mier medikamentebze<br />

gaweuli xarji Seadgens saSualod 42.8 lars, xolo is<br />

ojaxebi, romelTac ar gamouyenebiT polisi<br />

42


medikamentebze TveSi saSualod 27.2 lars xarjaven.<br />

aRniSnulidan gamomdinare, polisiT mosargeble ojaxebs<br />

metad miuwvdebaT xeli samedicino momsaxurebaze da<br />

Seabamisad, meti moculobis medikamentebs mioxmaren.<br />

• interviueris SefasebiT, fuladi socialuri daxmarebis<br />

mimRebi ojaxebis 78,2% Ratakia , xolo 21,8% - Raribi an<br />

saSualo SeZlebis mqone.<br />

• sayofacxovrobo pirobebi gansxvavebulia fuladi<br />

socialuri daxmarebis beneficiari da arabeneficiari<br />

ojaxebisaTvis. beneficiarTa 91%-is sayofacxovrebo<br />

pirobebi cud mdgomareobaSia. aRniSnuli maCvenebeli<br />

arabeneficiari ojaxebisTvis SedarebiT mcirea da 48%-s<br />

Seadgens.<br />

• gamokiTxuli ojaxebis 73,7%-s miRebuli aqvs samedicino<br />

dazRvevis vauCeri. aRniSnuli ojaxebidan 62,6%-is<br />

sareitingo qula 70 000 qulaze naklebia, 5,5%-is qula<br />

aRemateba 70 000-s, xolo 31,9%-ma ar icis saerTod misi<br />

ojaxis sareitingo qula.<br />

43


• vauCeris mqone ojaxebis absoluturma umravlesobam<br />

mimarTa kerZo sadazRveo kompanias da miiRo jandacvis<br />

polisi. jandacvis polisis mqone ojaxebis 42,6%-ma (683<br />

ojaxi) gamoiyena polisi kvlevis mimdinareobis<br />

periodisTvis.<br />

• im ojaxebidan, romlebmac gamoiyenes polisi da<br />

isargebles samedicino momsaxurebiT 15-ma gawia<br />

damatebiTi xarji samedicino momsaxurebaze. aRniSnuli<br />

xarji Seadgens saSualod 16 lars.<br />

• rac Seexeba ojaxebs, romlebsac qondaT polisi, magram<br />

ar/ver gamoiyenes, maTgan 31-ma ojaxma gaswia xarji<br />

samedicino momsaxurebaze, rac saSualod 29 lars<br />

Seadgens.<br />

• gamokiTxuli ojaxebisTvis sasurvel sadazvevo<br />

kompaniebs Soris ZiriTadad dasaxelda `aldagi bi-si-ai~,<br />

`ji-pi-ai holdingi~ da `saxalxo dazRveva~.<br />

44


• gamokiTxuli ojaxebis 68,5%-s aqvs Tbilisis meriis<br />

socialuri SeRavaTebis paketi. paketis mqone ojaxebis<br />

74%-ma met-naklebad informirebulia, Tu ra SeRavaTebiT<br />

SeuZlia isargeblos.<br />

• socialuri paketiT gaTvaliswinebuli SeRavaTebidan<br />

Raribi ojaxebi ZiriTadad transportirebaze da<br />

komunalur gadasaxadebze gaTvaliwinebul SeRavaTebs<br />

iyeneben.<br />

• socialuri paketiT gaTvaliswinebuli satransporto<br />

SeRavaTebi mniSvnelovnad amcirebs ojaxis mier<br />

transportirebaze gaweul xarjebs. socialuri paketis<br />

mqone ojaxebis mier transportirebaze gaweuli xarji<br />

saSualod TveSi 6,3 laria, xolo is ojaxebi, romlebic<br />

ar sargebloben meriis socialuri paketiT,<br />

transportirebaze TveSi<br />

orjer –mets, 13,5 lars<br />

xarjaven.<br />

• fuladi socilauri daxmarebis programis beneficiar<br />

ojaxebSi saSualad 35,4%, xolo arabenefciarebSi 54,4%<br />

45


Sromisunariania. rac Seexeba dasaqmebis dones<br />

beneficiarebis 2,5%, xolo arabeneficiarebis 14,0%<br />

dasaqmebulia.<br />

• gamokiTxuli ojaxebis 63%-is azriT, socialuri<br />

daxmarebis programa met-naklebad samarTlianad<br />

mimdinareobs. ojaxebis 84,2%-is azriT, fuladi<br />

socialuri daxmarebis miRebiT kvebis racionis<br />

gaumjobesebaa SesaZlebeli.<br />

• janmrTelobis dazRvevis programas gamokiTxuli<br />

ojaxebis 73,4^6% met-naklebad samarTlianad miiCnevs.<br />

ojaxebis 89%-is azriT, programaSi monawileobiT<br />

mcirdeba mkurnalobaze gasaweuli xarjebi.\<br />

• Tbilisis meriis socialuri SeRavaTebis programis<br />

mimdinareobas gamokiTxuli ojaxebis 75,8% met-naklebad<br />

samarTlianad afasebs. ojaxebis 88,2%-is azriT,<br />

socialuri SeRavaTebis paketiT sargeblobiT mcirdeba<br />

sxvadasxva saxis xarjebi.<br />

46


• gamokiTxuli ojaxebis informaciis ZiriTadi wyaro<br />

televiziaa. ojaxebis 37,4% fuladi socialuri<br />

daxmarebis programis Sesaxeb informacias televiziis<br />

meSveobiT iRebs, aRniSnuli maCvenebeli janmrTelobis<br />

dazRvevis programisTvis 32,8%-s, xolo meriis<br />

socialuri SeRavaTebis programisTvis 30,6%-s Seadgens.<br />

Tbilisis maCvenebeli gansxvavebulia regionebis<br />

maCveneblebTan. samegrelosa da aWaris regionebSi<br />

socialuri programebis Sesaxeb Raribi ojaxebi<br />

informacias ZiriTadad adgilobrivi<br />

TviTmmarTvelobidan iReben.<br />

• gamokiTxuli ojaxebis 12,9% saerTod ar uyurebs<br />

televizors. ojaxebi TiTqmis ar usmenen radios (95,4) da<br />

ar ecnobian presas (89,5%).<br />

• gamokiTxuli ojaxebis 72,7%-s warmodgena ar aqvs ris<br />

mixedviT afasebs ojaxs socialuri agenti da ras eqceva<br />

yuradReba sareitingo qulis miniWebisas.<br />

47


• fuladi socialuri daxmarebis programis<br />

arabeneficiari ojaxebis 63,8% miiCnevs, rom daxmareba<br />

ekuTvnis da socialuri agentis mier ojaxis<br />

araobieqturma Sefasebam gamoiwvia misTvis maRali<br />

sareitingo qulis miniWeba.<br />

• gamokiTxuli ojaxebis 42,3% ar flobs informacias, Tu<br />

rogor xdeba fuladi socialuri daxmarebis programaSi<br />

monawileobis miReba. ojaxebis 65%-70% ar aris<br />

informirebuli Sefasebis meTodologiis,<br />

kriteriumebisa da qulis miniWebis procedurebis<br />

Sesaxeb. respodentebis 92%-95% ar flobs informacias<br />

daxmarebis SeCerebasTan dakavSirebul sakiTxebze.<br />

• janmrTelobis dazRvevis programasTan mimarTebaSi<br />

gamokiTxuli ojaxebi naklebad informirebulni arian.<br />

ojaxebis daaxloebiT 70% ar flobs informacias Tu<br />

rogor eniSneba mas vauCeri da Semdeg rogor unda<br />

moaxdinos misi ganaRdeba. rac Seexeba uSualod<br />

jandacvis poliss da gaTvaliswinebul momsaxurebebs,<br />

48


aRniSnulis Sesaxeb Raribi ojaxebis 40%-mde informacias<br />

ar flobs.<br />

• rac Seexeba meriis socialuri SeRavaTebis programas,<br />

gamokiTxuli ojaxebis 69,6%-ma ar icis Tu rogor xdeba<br />

sareitingo qulis mixedviT socialuri SeRavaTebis<br />

programaSi monawileoba. ojaxebis 58%-ma ar icis Tu ra<br />

SeRavaTebs iTvaliswinebs socialuri SeRavaTebis<br />

baraTi.<br />

49


aodenobrivi kvlevis Sedegebis aRwera<br />

fuladi socialuri daxmarebis programa da Raribi<br />

ojaxebis socialur-ekonomikuri mdgomareoba<br />

raodenobriv kvlevaSi monawileoba miiRo 2200-ma Raribma<br />

ojaxma. kvlevis dros ganisazRvra ojaxebSi wevrebis<br />

socialuri statusebi. Sedegad gamovlinda, rom gamokiTxul<br />

ojaxebSi sakmaod maRalia Sromisunariani pirebis raodenoba.<br />

Semdegi maCvenebeli modis pensionrebze da bavSvebze (ix.<br />

diagrama #7 da #8).<br />

diagrama #7<br />

gamokiTxuli ojaxebis socialuri statusebi<br />

50,0<br />

45,0<br />

46,5%<br />

bavSvi 0-16 0<br />

weli<br />

studenti<br />

40,0<br />

35,0<br />

30,0<br />

25,0<br />

27,0%<br />

pensioneri<br />

Sromisunariani<br />

SezRuduli unaris mqone (bavSvi)<br />

20,0<br />

15,0<br />

10,0<br />

5,0<br />

0,0<br />

15,8%<br />

3,1%<br />

SezRuduli unaris mqone<br />

(arasabavSvo asaki)<br />

SezRuduli unaris mqone (sapensio<br />

asaki)<br />

4,4%<br />

2,8%<br />

0,4%<br />

50


diagrama #8<br />

gamokiTxuli ojaxebis socialuri statusebi<br />

(beneficiari da arabeneficiari ojaxebis mixedviT)<br />

beneficiari<br />

arabeneficiari<br />

100%<br />

80%<br />

60%<br />

40%<br />

20%<br />

0%<br />

19,4%<br />

16,9% 4,1% 37,5%<br />

14,2% 1,7% bavSvi 0-16<br />

0<br />

weli<br />

studenti<br />

54,5% 0,4% 3,1% 1,6%<br />

35,4% 0,5% 6,1% 4,5%<br />

pensioneri<br />

Sromisunariani<br />

SezRuduli<br />

unaris mqone<br />

(bavSvi)<br />

SezRuduli<br />

unaris mqone<br />

(arasabavSvo<br />

asaki)<br />

SezRuduli<br />

unaris mqone<br />

(sapensio<br />

asaki)<br />

miuxedavad imisa, rom gamokiTxul ojaxebSi didia<br />

Sromisunariani pirebis maCvenebeli, maTi mxolod mcire<br />

nawilia dasaqmebuli (ix.diagrama<br />

#9).<br />

diagrama #9<br />

beneficiari<br />

arabeneficiari<br />

97,5%<br />

86,0%<br />

2,5%<br />

dasaqmebuli<br />

14,0%<br />

umuSevari<br />

51


gamokiTxuli beneficiari da arabeneficiari ojaxebis<br />

Semosavlebis wyaroebi da struqtura met-naklebad msgavsia,<br />

Tumca gansxvavebulia Semosavlebis odenobebi. beneficiari<br />

ojaxebis Semosavali Seadgens saSualod 83,8 lars TveSi,<br />

xolo arabeneficiarebis yovelTviuri Semosavali saSualod<br />

101,2 laria. (ix. diagrama # 10 da # 11).<br />

diagrama # 10<br />

Semosavlis wyaroebi beneficiar ojaxebSi<br />

1%<br />

2%<br />

1%<br />

12%<br />

1% 4%<br />

ojaxis wevris/wevrebis jamuri<br />

xelfasi<br />

52%<br />

ojaxis wevris/wevrebis jamuri<br />

pensia<br />

ojaxis fuladi socialuri<br />

Semweoba<br />

devnilis fuladi daxmareba<br />

megobris/naTesavis daxmareba<br />

27%<br />

sxva tipis socialuri<br />

daxmarebebi<br />

valis aReba<br />

sxva fuladi Semosavlebi<br />

beneficiari ojaxebis Semosavlis ZiriTadi wyaro [pensia da<br />

fuladi socialuri Semweobaa. am komponentebze Semosavlebis<br />

struqtraSi 52% da 27% modis. aRniSnuli ojaxebis Semosavlis<br />

12% valia, xolo xelfasis saxiT miRebuli Semosavali<br />

beneficiaebis Semosavlebis struqturaSi mxolod $4%-s<br />

Seadgens.<br />

52


diagrama # 11<br />

Semosavlis wyaroebi arabeneficiar ojaxebSi<br />

ojaxis wevris/wevrebis<br />

jamuri xelfasi<br />

ojaxis wevris/wevrebis<br />

jamuri pensia<br />

devnilis fuladi daxmareba<br />

19%<br />

4%<br />

36%<br />

megobris/naTesavis daxmareba<br />

sxva tipis socialuri<br />

daxmarebebi<br />

valis aReba<br />

2%<br />

7%<br />

5%<br />

sxva fuladi Semosavlebi<br />

27%<br />

beneficiari ojaxebisgan gansxvavebiT arabeneficiari ojaxebis<br />

Semosavlis ZiriTadi komponenti xelfasis saxiT miTebuli<br />

Semosavalia da masze 36% modis. aranakleb mniSvnevania pensiis<br />

komponenti romelic 27%-s s Seadgens. valis komponenti<br />

SedarebiT maRali maCvenebliTaa warmodgenili arabeneficari<br />

ojaxebis Semosavlebis struqturaSi da 19%-s s Seadgens.<br />

gamokiTxuli beneficiari ojaxebis 18,7%-ma aiRo vali.<br />

aRniSnuli maCvenebeli arabeneficiari ojaxebisTvis 22,4%-s<br />

Seadgens. . rogorc beneficiarma, aseve arabeneficarma<br />

ojaxebma valis aRebis ZiriTad mizezad maRaziaSi sasursaTo<br />

produqtebis yidva daasaxeles. aRniSnuli ojaxebis mxolod<br />

53


mcire nawilma SeZlo Semosavlebis dagroveba da valis<br />

dabruneba, xolo didi nawili saerTod ver asaxelebs, Tu ra<br />

periodSi SeZlebs valis dabrunebas.<br />

raodenobrivi kvlevis<br />

farglebSi Seswavlil iqna aseve<br />

ojaxebis xarjebis struqtura. Semosavlebis struqturis<br />

msgavsad, xarjebis struqturac met-naklebad msgavsia<br />

beneficiar da arabeneficiar ojaxebSi, Tumca gansxvavdeba<br />

xarjis odenobebi. . ojaxebis xarjebis struqturaSi yvelaze<br />

didi maCvenebliT ebliT sakvebis komponentia warmodgenili, xolo<br />

Semdgom modis medikamentebsa da komunalur gadasaxadebze<br />

gaweuli xarjebi (ix. diagrama d<br />

#12 da#13<br />

#13).<br />

diagrama #12<br />

beneficiari ojaxebis xarjebis struqtura<br />

sakvebi<br />

samedicino momsaxureba<br />

medikamentebi<br />

tansacmeli<br />

transporti<br />

3%<br />

1%<br />

16%<br />

10%<br />

1% 1%<br />

komunaluri gadasaxadebi<br />

valis dabruneba<br />

sxva<br />

1%<br />

67%<br />

54


diagrama #13<br />

arabeneficiari ojaxebis xarjebis struqtura<br />

11% 1% 1% sakvebi<br />

1%<br />

62%<br />

samedicino momsaxureba<br />

5%<br />

medikamentebi<br />

1%<br />

17%<br />

tansacmeli<br />

transporti<br />

sasaubro baraTi<br />

komunaluri gadasaxadebi<br />

1%<br />

valis dabruneba<br />

sxva<br />

gamokiTxuli beneficiari ojaxebis xarji Seadgens saSualod<br />

137,2 lars TveSi, xolo arabeneficiarebis yovelTviuri xarji<br />

saSualod 182,9 laria. rogorc beneficiar aseve arabeneficar<br />

ojaxebSi saSualo xarjebi gansxvavebulia ojaxebis suladobis<br />

mixedviT (ix. diagrama #14 da# 15).<br />

diagrama # 14<br />

Raribi ojaxebis saSualo xarji ( (*Tve, lari)<br />

300,0<br />

beneficiari<br />

arabeneficiari<br />

238,7<br />

263,7<br />

258,9<br />

250,0<br />

200,0<br />

150,0<br />

127,4<br />

151,9<br />

171,8<br />

100,0<br />

50,0<br />

0,0<br />

1-3 3 suli 4-6 6 suli 7 da meti suli<br />

55


diagrama # 15<br />

saSualo xarji erT sulze gaangariSebiT (*Tve, lari)<br />

100,0<br />

92,3<br />

87,7<br />

beneficiari<br />

arabeneficiari<br />

80,0<br />

60,0<br />

40,0<br />

20,0<br />

52,7<br />

37,7 33,1<br />

34,1<br />

0,0<br />

1-3 3 suli 4-6 6 suli 7 da meti suli<br />

cxrili # 8<br />

ojaxebis xarji komponentebis mixedviT *(Tve, lari)<br />

sul (2200)<br />

beneficiari<br />

(1100)<br />

arabeneficiari<br />

(1100)<br />

dasaxeleba<br />

ojaxebis<br />

raodenoba<br />

saSualo<br />

xarji<br />

ojaxebis<br />

raodenoba<br />

saSualo<br />

xarji<br />

sakvebi 2200 108,9 1100 95,8<br />

komunaluri gadasaxadebi 1877 21,1 889 17,7<br />

medikamentebi 1773 34,9 919 27,5<br />

transporti 1760 8,6 852 5,9<br />

sigareti 240 10,2 95 8,5<br />

sasaubro baraTi 157 9,4 30 7,8<br />

samedicino momsaxureba 96 28,1 33 24,9<br />

tansacmeli 74 50,6 32 35,2<br />

saswavlo nivTebi 44 23,7 21 12,2<br />

valis dabruneba 40 25,7 13 25,4<br />

ganaTleba 25 35,8 11 23,6<br />

sxva 73 44,0 32 34,1<br />

ojaxebis<br />

raodenoba<br />

saSualo<br />

xarji<br />

1100 122,0<br />

988 24,1<br />

854 42,8<br />

908 11,2<br />

145 11,3<br />

127 9,8<br />

63 29,8<br />

42 62,3<br />

23 34,3<br />

27 25,8<br />

14 45,4<br />

41 51,6<br />

56


gamokiTxuli ojaxebis umravleboba fuls ZiriTadad sakveb<br />

produqtebze xarjavs. produqtebis Semdeg ZiriTadad<br />

ojaxebi xarjs komunalur gadasaxadebze, medikamentebsa da<br />

transportirebaze weven (ix. cxrili # 8).<br />

aRsaniSnavia, rom<br />

orjer meti Semosavlis qonis SemTxvevaSi Raribi ojaxebi isev<br />

igive komponentebze gawevdnen xarjs.<br />

ojaxebi ZiriTadad moixmaren iseT sakveb produqtebs,<br />

rogoricaa puri, lobio, barda, brinji, wiwibura, Saqari,<br />

marili, makaroni da vermiSeli. sakmaod maRalia higienuri<br />

saSualebebis moxmarebis maCvenebeli (ix. diagrama #16<br />

16).<br />

diagrama #16<br />

Raribi ojaxebis mier moxmarebuli produqtebi<br />

sigareti<br />

higienuri saSualebebi<br />

yava/Cai<br />

Saqari/marili<br />

xili<br />

bostneuli<br />

konservebi<br />

margarini/zeTi<br />

kvercxi<br />

rZis produqtebi<br />

Tevzi<br />

xorci<br />

makaroni, vermiSeli<br />

lobio/barda/brinji/wi…<br />

fqvili/RerRili<br />

puri<br />

1599<br />

2298<br />

605<br />

2995<br />

1046<br />

1119<br />

148<br />

2033<br />

143<br />

1927<br />

2086<br />

577<br />

2063<br />

1597<br />

711<br />

1474<br />

342<br />

1856<br />

398<br />

1800<br />

428<br />

1748<br />

1553<br />

2790<br />

24<br />

262<br />

1936<br />

761<br />

2176<br />

4159<br />

5941<br />

ar mimiRia<br />

viyide/miviRe<br />

daxmarebis saxiT<br />

3609<br />

57


aodenobrivi kvlevis monawile ojaxebSi Zalzed<br />

mcirea<br />

samomxmareblo produqtebis moxmarebis maCvenebeli (ix.<br />

diagrama #17).<br />

diagrama#17<br />

gamokiTxuli ojaxebis mier miRebuli samomxmareblo produqtebi(%)<br />

beneficiarebi<br />

100%<br />

90%<br />

80%<br />

70%<br />

60%<br />

50%<br />

40%<br />

30%<br />

20%<br />

10%<br />

0%<br />

1,1 1,3 1,6 0,3 1,3 0,4 0,6<br />

48,9 48,7 48,4 49,7 48,7 49,6 49,4<br />

saskolo<br />

saskolo<br />

tansacmeli<br />

tansacmeli<br />

fexsacmeli<br />

fexsacmeli<br />

sasaubro<br />

wignebi<br />

nivTebi<br />

(bavSvis)<br />

(bavSvis)<br />

baraTi<br />

42,2<br />

7,8<br />

medikamentebi<br />

arabeneficiarebi<br />

ar SemiZenia ar mimiRia<br />

SeviZine an/da miviRe daxmarebis saxiT<br />

100%<br />

90%<br />

80%<br />

70%<br />

60%<br />

50%<br />

40%<br />

30%<br />

20%<br />

10%<br />

0%<br />

2,1 1,9 2,6 1,0 2,0 0,6 4,9<br />

47,9 48,1 47,4 49,0 48,0 49,4<br />

39,9<br />

45,1<br />

7,8<br />

saskolo<br />

saskolo<br />

tansacmeli<br />

tansacmeli<br />

fexsacmeli<br />

fexsacmeli<br />

sasaubro<br />

medikamentebi<br />

wignebi<br />

nivTebi<br />

(bavSvis)<br />

(bavSvis)<br />

baraTi<br />

58


gamokiTxuli 2200 ojaxidan mxolod 14 ojaxi ikmayofilebs<br />

pirvelad saWiroebebs. aqedan 1 beneficiari da 13<br />

arabeneficiari ojaxia. ojaxebis ZiriTad saWiroebebad isev<br />

sakvebi, medikamentebi da samedicino momsaxureba saxeldeba.<br />

maCveneblis sididiT am komponentebs mcirediT Camouvardeba<br />

sayofacxovrebo pirobebis maCvenebeli.<br />

raodenobriv kvlevaSi monawile ojaxebi sakuTar materialur<br />

mdgomareobas ukuduresad cudad miiCneven. rogorc<br />

beneficiari, aseve arabeneficiari ojaxebis absoluturi<br />

umravlesoba ganacxadebs, rom Semosavali saerTod ar yofniT<br />

an saukeTeso SemTxvevaSi SeuZliaT mxolod sakvebi<br />

produqtebis SeZena.<br />

raodenobrivi kvlevis dros interviuerebis mier Sefasda<br />

gamokiTxuli ojaxebis socialuri mdgomareoba. interviueris<br />

SefasebiT, gamokiTxuli beneficiari ojaxebis 37% ukiduresad<br />

Ratakia. aRniSnuli maCvenebeli arabeneficiarebis SemTxvevaSi<br />

8%-s Seadgens (ix. diagrama #18).<br />

raodenobrivi kvlevis dros interviueris mier aseve Sefasda<br />

ojaxebis sayofacxovrebo pirobebi. interviueris SefasebiT,<br />

beneficiari ojaxebis 37%-is sayofacxovrebo pirobebi Zalian<br />

cud mdgomareobaSia. aRniSnuli maCvenebeli arabeneficiari<br />

ojaxebis SemTxvevaSi Seadgens 15 %-s (ix.diagrama #19).<br />

59


diagrama #18<br />

interviueris Sefaseba - socialuri mdgomareoba<br />

beneficiari<br />

2%<br />

20%<br />

37%<br />

ukiduresad Rataki/SimSilobs<br />

Rataki/Zlivs ikmayofilebs<br />

SimSils<br />

Raribi/met-naklebad<br />

ikmayofilebs SimSils<br />

saSualo SeZlebis/ikmayofilebs<br />

SimSils<br />

41%<br />

arabeneficiari<br />

ukiduresad Rataki/SimSilobs<br />

11%<br />

1%<br />

8%<br />

Rataki/Zlivs ikmayofilebs<br />

SimSils<br />

29%<br />

Raribi/met-naklebad<br />

ikmayofilebs SimSils<br />

saSualo SeZlebis/ikmayofilebs<br />

SimSils<br />

saSualoze maRali<br />

SeZlebis/iRebs saWiro odenobis<br />

sakvebs<br />

51%<br />

60


diagrama #19<br />

interviueris Sefaseba - sayofacxovrebo pirobebi<br />

beneficiari<br />

Zalian cud mdgomareobaSia<br />

8% 1%<br />

47%<br />

cud mdgomareobaSia<br />

saSualo mdgomareobaSia<br />

normalur mdgomareobaSia<br />

44%<br />

arabeneficiari<br />

45%<br />

6% 1% 15%<br />

Zalian cud mdgomareobaSia<br />

cud mdgomareobaSia<br />

saSualo mdgomareobaSia<br />

normalur mdgomareobaSia<br />

karg mdgomareobaSia<br />

33%<br />

61


ogorc c ukve aRiniSna, raodenobrivi kvlevis dros ojaxebi<br />

afasebdnen sakuTar materialur mdgomareobas da aseve<br />

interviueris mier fasdeboda ojaxebis socialuri statusi.<br />

Sedegad gamovlinda, rom im ojaxebis umetesoba, romlebmac<br />

ganacxades, rom Semosavali ar hyofniT, an ukeTes SemTxvevaSi<br />

mxolod sakvebis SeZena SeuZliaT, interviueris mier Sefasda<br />

rogorc ukiduresad Rataki an Rataki.<br />

programis mizanmimarTulebis SefasebisTvis,<br />

interviueris<br />

mier socialuri mdgomareobis Sefasebis gaTvaliswinebiT,<br />

SeiZleba davaskvnaT, rom socialuri programa ver faravs<br />

Rataki ojaxebis 37,3%-s. aRniSnuli procentuli maCvenebeli<br />

aris gamokiTxul arabeneficiarTagan abeneficiarTagan ojaxebis is raodenoba,<br />

vinc interviueris mier Sefasda rogorc ukiduresad<br />

Rataki/Rataki (ix.diagrama #20).<br />

diagrama #20<br />

ojaxebis mdgomareobis TviTSefaseba/interviueris Sefaseba<br />

62,7%<br />

37,3%<br />

78,2%<br />

21,8%<br />

beneficiari, Sefaseba<br />

ukiduresad Rataki/Rataki<br />

beneficiari, Sefaseba<br />

Raribi/saSualo SeZlebis<br />

arabeneficiari, Sefaseba<br />

ukiduresad Rataki/Rataki<br />

arabeneficiari, Sefaseba<br />

Raribi/saSualo SeZlebis<br />

62


ac Seexeba beneficiar ojaxebs, maTgan 99,2%-s daeniSna<br />

daxmareba. aqedan 78,4% interviueris mier Sefasda rogorc<br />

ukiduresad Rataki/Rataki, xolo 21,*6% 6%_rogorc<br />

Raribi/saSualo SeZlebis (ix sqema @#@# @#1).<br />

sqema @#1<br />

beneficiari ojaxebis mier daxmarebis miReba da interviueris<br />

mier maTi Sefaseba<br />

63


janmrTelobis dazRvevis programa<br />

raodenobrivi kvlevis farglebSi gamokiTxuli 2200 Raribi<br />

ojaxebis 73,7%-s s (1622 ojaxi) kvlevis mimdinareobis dros<br />

miRebuli hqonda samedicino dazRvevis vauCeri. ojaxebis 18,1%-<br />

ma ganacxada, rom mas ar ekuTvnis samedicino dazRvevis<br />

vauCeri, xolo 6,8%-s s kvlevis mimdinareobisas ar hqonda<br />

aRebuli vauCeri, magram gegmavda aRebas (ix. diagrama #21<br />

#<br />

21).<br />

diagrama #21<br />

samedicino dazRvevis vauCeris miReba<br />

80,0<br />

70,0<br />

60,0<br />

50,0<br />

40,0<br />

30,0<br />

20,0<br />

10,0<br />

0,0<br />

73,7%<br />

diax<br />

18,1%<br />

ara, vauCeri<br />

ar mekuTvnis<br />

6,8%<br />

ara, vauCeri<br />

jer ar<br />

mimiRia<br />

1,3%<br />

vauCeris<br />

Sesaxeb ar<br />

msmenia<br />

0,0%<br />

ara, ar<br />

vapireb<br />

vauCeris<br />

aRebas<br />

vauCeris mimRebi 1622 ojaxidan 1600-ma mimarTa kerZo<br />

sadazRvevo kompanias da miiRo jandacvis polisi. aRniSnuli<br />

ojaxebidan 1057 ojaxi fuladi socialuri daxmarebis<br />

programis beneficiaria. aRsaniSnavia aseve, rom im 22<br />

ojaxidan, romlebmac ar mimarTes kerZo sadazRveo kompanias, 8<br />

64


fulad socialur daxmarebas iRebs, anu maTi sareitingo qula<br />

57 000-ze naklebia.<br />

im 22 ojaxidan vinc, ar mimarTa kerZo kompanias, , 6 ar asaxelebs<br />

mizezs; 6 ojaxs ar hqonda informacia sadazRvevo kompaniebis<br />

Sesaxeb; xolo 4 ojaxs kvlevis mimdinareobisas jer ar hqonda<br />

vauCeri ganaRdebuli da gegmavda sadazRveo kompaniisTvis<br />

mimarTvas (ix. diagrama #22<br />

22).<br />

diagrama # 22<br />

kerZo sadazRveo kompaniaze armimarTvis mizezebi<br />

6 6<br />

6<br />

5<br />

4<br />

3<br />

2<br />

1<br />

4<br />

3<br />

2<br />

1<br />

0<br />

ar hqonda<br />

informacia<br />

sadazRveo<br />

kompaniebis<br />

Sesaxeb<br />

ar<br />

asaxelebs<br />

mizezs<br />

dazRvevis<br />

vauCeri aqvs<br />

da gegmavs<br />

ganaRdebas<br />

ver<br />

gadavwyvita<br />

romeli<br />

kompania<br />

aerCia<br />

fizikurad<br />

ver SeZlo<br />

misvla<br />

elodeba<br />

agents<br />

binaze<br />

jandacvis polisis mqone 1600 ojaxidan 29 ojaxSi erT wevrs<br />

mainc ar aqvs polisi. aRniSnuli 29 ojaxidan 20 ojaxs saerTod<br />

arc ucdia mizezebis dadgena; 4-ma ojaxma mimarTa sadazRveo<br />

kompanias, magram ver miiRo Sesabamisi informacia; 2<br />

65


ojaxisTvis aRniSnuli SemTxveva demografiuli cvlilebiT<br />

iyo ganpirobebuli; xolo 3 ojaxi mizezs ar asaxelebs.<br />

raodenobrivi kvlevis dros jandacvis polisTan mimarTebaSi<br />

moxda rogorc polisis mqone ojaxebis gamokiTxva, aseve im<br />

ojaxebisac, romlebsac jer ar auRiaT polisi. SerCevaSi aseve<br />

iyven iseTi ojaxebic, romlebic saerTod ar arian<br />

janmrTelobis dazRvevis programis beneficiarebi, magram<br />

gamoikiTxen programis beneficiarebis msgavsad. miuxedavad<br />

imisa, jandacvis polisi ekuTvnodaT Tu ara, gamokiTxulma<br />

2200-ma ojaxma daasaxela maTTvis sasurveli sadazRvevo<br />

kompania (ix.diagrama #23).<br />

diagrama #23<br />

#<br />

gamokiTxuli Raribi ojaxebisTvis sasurveli sadazRveo<br />

kompaniebi (%)<br />

tao<br />

partniori<br />

vesti<br />

ap-X-ra<br />

ai si jgufi<br />

imedi L<br />

jer ar gadamiwyevtia<br />

arqimedes global jorjia<br />

irao<br />

saxalxo dazRveva<br />

ar vici<br />

ji pi ai holdingi<br />

aldagi bi si ai<br />

0,0<br />

0,0<br />

0,0<br />

0,0<br />

0,4<br />

1,0<br />

1,4<br />

2,5<br />

5,1<br />

12,1<br />

20,1<br />

26,2<br />

31,2<br />

0,0 5,0 10,0 15,0 20,0<br />

25,0 30,0 35,0<br />

66


2200 ojaxis mier dasaxelebul sadazRvevo o kompaniebs Soris<br />

31,2% “aldagi bi si ai”-ze modis, xolo 26,2% da 12,1% Sesabamisad<br />

nawildeba “ji pi ai holdingsa” da “saxalxo dazRevaze”.<br />

sadazRvevo o kompaniebze gadanawilebuli procentuli<br />

maCveneblebis struqtura msgavsia programis beneficiari da<br />

arabeneficiari ojaxebis mixedviT (ix. diagrama #24)<br />

diagrama #24<br />

janmrTelobis dazRvevis programis beneficiari da<br />

arabeneficiari ojaxebisTvis sasurveli sadazRveo kompaniebi (%)<br />

jer ar gadamiwyevtia<br />

imedi L<br />

ai si jgufi<br />

arqimedes global jorjia<br />

irao<br />

5,0<br />

0,2<br />

3,2<br />

0,3<br />

0,4<br />

0,4<br />

0,7<br />

3,2<br />

5,2<br />

5,3<br />

programis arabeneficiari<br />

programis beneficiari<br />

57,8<br />

ar vici<br />

saxalxo dazRveva<br />

ji pi ai holdingi<br />

aldagi bi si ai<br />

7,5<br />

5,2<br />

14,8<br />

12,5<br />

17,5<br />

31,7<br />

36,7<br />

0,0 10,0 20,0 30,0 40,0<br />

50,0 60,0<br />

raodenobrivi kvlevis dros respodentebi aseve asaxelebdnen<br />

im mizezebs, Tu ratom airCies an airCevdnen konkretul<br />

sadazRvevo o kompanias. gamokiTxuli 2200 ojaxidan 49,8% ver<br />

67


asaxelebs konkretuli kompaniis arCevis mizezs, , xolo 18,7%s<br />

azriT, gadawyvetilebis miRebis mniSvnelovani faqtori<br />

xelsayreli pirobebia. gamokiTxuli 2200 ojaxidan 10,5%-is<br />

gadawyvetilebaze naTesavis, megobris an mezoblis rCeva<br />

axdens gavlenas (ix. diagrama #25<br />

25).<br />

diagrama #25<br />

sadazRvevo o kompaniis arCevis mizezebi<br />

50,0<br />

45,0<br />

40,0<br />

35,0<br />

30,0<br />

25,0<br />

20,0<br />

15,0<br />

10,0<br />

5,0<br />

0,0<br />

49,8%<br />

18,7%<br />

ar vici<br />

xelsayreli pirobebis gamo<br />

naTesavma/megobarma/mezobelma mirCia<br />

cnobadi kompania<br />

sxva<br />

ojaxis/poliklinikis eqimis/eqTnis rCeviT<br />

kompaniis warmomadgeneli iyo mosuli<br />

adgilmdebareobis gamo<br />

10,5% 8,2% 5,6% 3,5% 3,0% 0,9%<br />

zemoT aRniSnuli maCveneblebis struqtura msgavsia<br />

janmrTelobis dazRvevis programis beneficiari da<br />

arabeneficiari ojaxebis mixedviT. programis beneficiarTa<br />

44,1%, xolo arabeneficiarTa 65,11% ver asaxelebs konkretuli<br />

sadazRvevo kompaniis arCevis mizezs (ix.diagrama #26).<br />

68


diagrama #26<br />

sadazRvevo kompaniis arCevis mizezebi - janmrTelobis dazRvevis<br />

programis beneficiari da arabeneficiari ojaxebi (%)<br />

kompaniis warmomadgeneli iyo mosuli<br />

sxva<br />

ojaxis/poliklinikis eqimis/eqTnis rCeviT<br />

0,17<br />

4,1<br />

0,17<br />

7,7<br />

0,17<br />

4,7<br />

programis arabeneficiari<br />

programis beneficiari<br />

65,11<br />

ar vici<br />

cnobadi kompania<br />

naTesavma/megobarma/mezobelma mirCia<br />

adgilmdebareobis gamo<br />

xelsayreli pirobebis gamo<br />

9,52<br />

7,5<br />

5,68<br />

12,3<br />

0,17<br />

1,1<br />

19,03<br />

18,6<br />

44,1<br />

0,0 10,0 20,0 30,0 40,0<br />

50,0 60,0 70,0<br />

janmrTelobis dazRvevis vis polisis mqone 1600 ojaxidan 683<br />

ojaxma kvlevis mimdinareobis periodisTvis gamoiyena polisi,<br />

xolo 917-s ar gamouyenebia. kvlevis farglebSi ojaxebi<br />

asaxelebdnen im samedicino momsaxurebas, risTvisac gamoiyenes<br />

polisi. aRniSnuli komponenti aseve gamokvleul iqna im<br />

ojaxebSic, romlebsac jer ar gamoiyenebiaT polisi an<br />

saerTod ar arian janmrTelobis dazRvevis programis<br />

beneficiarebi. sul gamokiTxuli 2200 ojaxidan 67,1%-ma<br />

eqoskopiuri, rentgenologiuri,<br />

hospitalizaciasTan<br />

69


dakavSirebuli laboratoriuli da instumentuli gamokvleva<br />

daasaxela (ix.diagrama #27).<br />

diagrama #27<br />

janmrTelobis dazRvevis polisiT gaTvaliswinebuli<br />

momsaxurebis gamoyeneba (2200 ojaxi)<br />

67,1%<br />

gadaudebeli ambulatoriuli da stacionaruli momsaxureba<br />

eqimis daniSnulebiT eqoskopiuri da rentgenologiuri<br />

gamokvlevebi, gegmiur hospitalizaciasTan dakavSirebuli<br />

laboratoriuli da instrumentuli gamokvlevebi<br />

49,1%<br />

SSmp statusis misaniWeblad socialuri esqpertizisaTvis<br />

ambulatoriuli gamokvlevebi (garda maRal teq. gamokvlevebisa, komp.<br />

tomografiisa da birTvul magnitur-rezonansuli rezonansuli gamokvlevebisa<br />

gadaudebeli stacionaruli momsaxureba; garTulebul orsulobasTan<br />

dakavSirebuli hospitalizacia<br />

gegmiuri qirurgiuli operaciebi<br />

qimioTerapiisa da sxivuri Terapia<br />

mSobiarobisa xarjebi – 400 laris farglebSi<br />

10,8%<br />

ar vici<br />

1,9% 0,5%<br />

1,0% 0,7%<br />

5,8%<br />

rac Seexeba konkretulad im ojaxebs, visac<br />

kvlevis<br />

mimdinareobisTvis gamoyenebuli hqonda polisi (683), maT mier<br />

dasaxelebuli samedicino momsaxurebebis struqtura msgavsia<br />

kvlevaSi monawile ojaxebis mTliani raodenobis mier<br />

70


dasaxlebuli momsaxurebebisa. am SemTxvevaSic ZiriTadad<br />

saxeldeba eqoskopiuri, rentgenologiuri,<br />

hospitalizaciasTan dakavSirebuli laboratoriuli da<br />

instrumentuli gamokvleva da Semdgom gadaudebeli<br />

ambulatoriuli da stacionaluri momsaxureba (ix. diagrama<br />

#28<br />

28).<br />

diagrama #28<br />

#<br />

ojaxebis mier samedicino momsaxurebis gamoyeneba (683 (<br />

ojaxi)<br />

821<br />

eqimis daniSnulebiT eqoskopiuri da rentgenologiuri<br />

gamokvlevebi, gegmiur hospitalizaciasTan dakavSirebuli<br />

laboratoriuli da instrumentuli gamokvlevebi<br />

gadaudebeli ambulatoriuli da stacionaruli momsaxureba<br />

gegmiuri qirurgiuli operaciebi<br />

qimioTerapiisa da sxivuri Terapia<br />

gadaudebeli stacionaruli momsaxureba; garTulebul orsulobasTan<br />

dakavSirebuli hospitalizacia<br />

375<br />

mSobiarobisa xarjebi – 400 laris farglebSi<br />

SSmp statusis misaniWeblad socialuri esqpertizisaTvis<br />

ambulatoriuli gamokvlevebi (garda maRal teq. gamokvlevebisa, komp.<br />

tomografiisa da birTvul magnitur-rezonansuli rezonansuli gamokvlevebisa<br />

ar vici<br />

149<br />

14 11 11 8<br />

1<br />

raodenobriv kvlevaSi monawile ojaxebis umetesoba<br />

medikamentebs TveSi saSualod 1-2jer SeiZens (ix. diagrama#29).<br />

71


diagrama # 29<br />

medikamentebis yidvis sixSire<br />

60,0<br />

50,0<br />

51,4%<br />

40,0<br />

30,0<br />

28,0%<br />

20,0<br />

10,0<br />

12,1%<br />

5,7%<br />

1,5% 1,3%<br />

0,0<br />

TveSi 1-2<br />

1<br />

jer<br />

kviraSi 1-21<br />

jer<br />

sam TveSi<br />

erTxel<br />

saerTod ar<br />

vyidulob<br />

weliwadSi<br />

1-2-jer<br />

yoveldRe<br />

gamokiTxuli 2200 ojaxidan medikamentebze xarji gawia 1773-ma<br />

ojaxma (ix. sqema #2). aRniSnuli ojaxebidan TiToeulis mier<br />

saSualod gaweuli xarji Seadgens 34, 9 lars TveSi.<br />

sqema #2<br />

respodentebi ,romlebmac<br />

daxarjes Tanxa medikamentebze<br />

1773<br />

aqvs polisi<br />

1324<br />

ar aqvs polisi<br />

449<br />

gamoiyena polisi<br />

585<br />

ar gamouyenebia polisi<br />

739<br />

saSualo xarji<br />

42.8 lari<br />

saSualo xarji<br />

27.2 lari<br />

72


ac Seexeba samedicino momsaxurebas, im<br />

ojaxebidan,<br />

romlebmac gamoiyenes janmrTelobis dazRvevis polisi (sul<br />

683 ojaxi) 15-ma ojaxma gaswia xarji samedicino<br />

momsaxurebaze. aRniSnuli xarji Seadgens saSualod 16 lars.<br />

rac Seexeba im ojaxebs, visac aqvs polisi, magram jer ar<br />

gamouyenebiaT (917 ojaxi), maTgan 31-ma ojaxma gaswia xarji<br />

samedicino momaxurebaze. aRniSnuli xarji Seadgens<br />

saSualod 29 lars (ix. sqema #3).<br />

sqema #3<br />

sul polisi aqvs<br />

1600<br />

polisi<br />

gamoiyena 683<br />

polisi ar gamouyenebia 917<br />

samedicino<br />

momsaxurebaze<br />

xarji ar gauwevia<br />

668<br />

samedicino<br />

momsaxurebaze<br />

xarji gaswia<br />

15<br />

samedicino<br />

momsaxurebaze<br />

xarji ar<br />

gauwevia<br />

886<br />

samedicino<br />

momsaxurebaze<br />

xarji gaswia<br />

31<br />

saSualo<br />

xarji<br />

16 lari<br />

saSualo<br />

xarji<br />

29 lari<br />

73


Tbilisis meriis socialuri SeRavaTebis programa<br />

raodenobrivi kvlevis farglebSi gamokiTxuli 2200 Raribi<br />

ojaxidan 1508 ojaxs kvlevis mimdinareobis dros miRebuli<br />

hqonda Tbilisis meriis socialuri SeRavaTebis paketi (ix.<br />

diagrama # 30).<br />

diagrama # 30<br />

meriis socialuri SeRavaTebis paketis miReba<br />

diax<br />

ara<br />

ar mekuTvnis socialuri paketi<br />

282<br />

410<br />

1508<br />

aRniSnuli 1508 ojaxidan 26%-ma ar icis, Tu ra socialur<br />

SeRavaTebs iTvaliswinebs aRniSnuli paketi. meriis<br />

socialuri paketis mqone ojaxebs Soris 26 ojaxSi erT wevrs<br />

mainc ar aqvs individualuri SeRavaTebis paketi. aRniSnuli 26<br />

ojaxidan 7 ojaxi ecada meriaSi mizezebis dadgenas magram ver<br />

miiRo Sesabamisi informacia; 13 ojaxs saerTod ar ucdia<br />

mizezebis dadgena; xolo 6 ojaxi meriis socialuri<br />

SeRavaTebis paketis arqonis mizezs ver asaxlebs.<br />

74


\raodenobrivi kvlevis farglebSi meriis socialuri<br />

SeRavaTebis paketTan mimarTebaSi gamokvleul iqna rogorc<br />

paketis mqone ojaxebi, aseve is ojaxebic, romelTac jer ar<br />

miuRiaT socialuri SeRavaTebis paketi an saerTod ar<br />

ekuTvniT. gamokiTxuli 2200 ojaxidan rogorc programis<br />

beneficiari, aseve arabeneficiari ojaxebis umetesobam icis,<br />

rom aRniSnuli paketi iTvaliswinebs transportirebasTan<br />

dakavSirebul SeRavaTebs. sxva SeRavaTebis informirebulobis<br />

done SedarebiT dabalia (ix. cxrili #9).<br />

cxrili #9<br />

meriis socialuri SeRavaTebis paketiT gaTvaliswinebuli<br />

momsaxurebebiT sargebloba da informirebuloba<br />

# dasaxeleba<br />

jami<br />

informirebulia<br />

ar aris informirebuli<br />

programis beneficiari<br />

(sargeblos SeRavaTiT)<br />

programis arabeneficiari<br />

(ar sargeblobs SeRavaTiT)<br />

1<br />

2<br />

3<br />

75%-iani fasdakleba metroTi<br />

mgzavrobisas<br />

75%-iani fasdakleba municipaluri<br />

avtobusiT mgzavrobisas<br />

50%-iani fasdakleba wylis<br />

gadasaxadsa da narCenebis gatanis<br />

safasurze<br />

1725 1134 591 1169 556<br />

1934 1216 718 1342 592<br />

1213 701 512 868 345<br />

75


# dasaxeleba<br />

jami<br />

informirebulia<br />

ar aris informirebuli<br />

programis beneficiari<br />

(sargeblos SeRavaTiT)<br />

programis arabeneficiari<br />

(ar sargeblobs SeRavaTiT)<br />

4<br />

5<br />

6<br />

7<br />

8<br />

9<br />

10<br />

11<br />

ufaso aRzrda-ganaTleba municipalur<br />

skolamdeli aRzrdis dawesebulebebSi ufaso swavleba q.Tbilisis samusiko<br />

da saxelovnebo skolebSi<br />

ufaso swavleba q.Tbilisis moswavle-<br />

axalgazrdobis saxlebSi<br />

ufaso swavleba q.Tbilisis sportul<br />

skolebSi<br />

saxemlwifo muzeumebSi, municipalur<br />

sagamofeno darbazebsa da<br />

biblioTekebSi ufaso Sesvla<br />

erovnuli gamocdebis Cabarebis Semeg<br />

akreditirebuli umaRlesi<br />

saswavleblebis fasian seqtorze<br />

Caricxvis SemTxvevaSi swavlebis<br />

semestruli Rirebulebis Tanagadaxda<br />

50%-is odenobiT<br />

siRaribis programis monawile 100<br />

wels miRweuli xandazmulTaTvis 600<br />

lari.<br />

ojaxisTvis komunaluri gadasaxadebis<br />

Tanagadaxda erTjeradad, weliwadSi<br />

60 laris odenobiT Tanxis daricxviT<br />

66 25 41 38 28<br />

39 16 23 17 22<br />

31 9 22 11 20<br />

17 7 10 6 11<br />

20 5 15 9 11<br />

24 5 19 9 15<br />

7 4 3 3 4<br />

1008 579 429 730 278<br />

76


# dasaxeleba<br />

jami<br />

informirebulia<br />

ar aris informirebuli<br />

programis beneficiari<br />

(sargeblos SeRavaTiT)<br />

programis arabeneficiari<br />

(ar sargeblobs SeRavaTiT)<br />

12<br />

13<br />

14<br />

15<br />

invalidi bavSvebisaTvis <strong>saqarTvelos</strong><br />

mTis da zRvis kurortebze ufaso<br />

dasveneba<br />

mravalSviliani ojaxis (sami da meti<br />

Svili) 18 wlamde asakis TiToeuli<br />

bavSvisaTvis materialuri daxmareba 20<br />

laris odenobiT<br />

sakomunikacio gadasaxadis<br />

nawilobrivi anazRaureba erTjeradad<br />

22 laris odenobiT Tanxis daricxviT<br />

me-3, me-4, me-5 5 da meti Svilis<br />

dabadebisTvis erTjeradi materialuri<br />

daxmarebis gacema (me-3 3 Svilze 600<br />

lari, me-4-ze 800 lari da Semdegze<br />

zeviT)<br />

8 3 5 3 5<br />

21 10 11 11 10<br />

458 309 149 322 136<br />

2 1 1 1 1<br />

16 ar vici 115 1 114 78 37<br />

aRsaniSnavia, rom transportirebaze gaTvaliswinebuli<br />

SeRavaTebi mniSvnelovnad amcirebs Raribi ojaxebis mier<br />

transportirebaze gaweul xarjebs. raodenobriv kvlevaSi<br />

monawile 2200 ojaxidan 1760 ojaxi swevs xarjs<br />

trasnportirebaze. is ojaxebi, vinc sargebloben meriis<br />

socialuri SeRavaTebis paketiT, transportirebaze TveSi<br />

77


saSualod 6,3 lars xarjaven. rac Seexeba ojaxebs, romelTac<br />

ar aqvT SeRavaTebis paketi, maT mier transportirebaze<br />

gaweuli yovelTviuri xarji 13,5 lars Seadgens. Raribi<br />

ojaxebi gadaadgilebisTvis ZiriTadad metrosa da avtobuss<br />

iyeneben (ix. cxrili # 10).<br />

cxrili # 10<br />

transportirebaze gaweuli xarjebi ( (lari, Tve)<br />

Tv<br />

#<br />

dasaxeleba<br />

1 metroTi mgzavroba<br />

2 municipaluri<br />

avtobusiT<br />

sargebloba<br />

saSualo<br />

programis<br />

N programis<br />

beneficiariB<br />

arabeneficiari<br />

3,93 3,08 5,68<br />

4,43 3,27 6,95<br />

meriis socialuri SeRavaTebis paketi mniSvnelovan rols<br />

asrulebs aseve komunaluri gadasaxadebis kuTxiTac. SeRavaTebis<br />

paketis mqone ojaxebis mier gaweuli xarjebi bevrad Camouvardeba im<br />

ojaxebis xarjebs, visac ar aqvT Tbilisis meriis socialuri<br />

SeRavaTebis paketi (ix. cxrili #11).<br />

cxrili #11<br />

komunalur gadasaxadebze gaweuli xarjebi (lari, Tve)<br />

# dasaxeleba<br />

saSualo<br />

programis<br />

beneficiariB<br />

N programis<br />

arabeneficiari<br />

1 wylis gadasaxadi 2,81 1,97 4,59<br />

2 narCenebis gatana 1,75 1,28 2,65<br />

3<br />

satelefono<br />

gadasaxadi<br />

4,74 4,34 5,49<br />

78


saxelmwifo socialuri programebis Sefasebebi<br />

raodenobrivi kvlevis farglebSi Raribma ojaxebma Seafases<br />

saxelmwifo socialuri programebi. kvlevis dros Sefasda<br />

ojaxebis damokidebuleba fuladi socialuri daxmarebis<br />

programis, janmrTelobis dazRvevis programisa da Tbilisis<br />

meriis socialuri SeRavaTebis programis mimarT.<br />

gamokiTxuli 2200 ojaxis 37%-is azriT, socialuri daxmarebis<br />

programa arasamarTlianad mimdinareobs; Tumca danarCeni 63%-<br />

is azriT programa met-naklebad samarTliania da fulad<br />

socialur daxmarebas yvelaze Rataki ojaxebi iReben.<br />

gansxvavebulia programis beneficiari da arabeneficiari<br />

ojaxebis damokidebuleba. logikuria, rom beneficiarTa<br />

umetesoba programas met-naklebad samarTlianad miiCnevs,<br />

arabeneficiarTa umetesoba ki_ piriqiT (ix. diagrama #31).<br />

diagrama #31<br />

fuladi socialuri daxmarebis programis Sefaseba beneficiari<br />

da arabeneficiari ojaxebis mier<br />

80,0<br />

70,0<br />

60,0<br />

50,0<br />

40,0<br />

30,0<br />

20,0<br />

10,0<br />

0,0<br />

beneficiari<br />

34,5%<br />

4,9%<br />

samarTliania<br />

arabeneficiari<br />

70,4%<br />

61,8%<br />

24,7%<br />

3,6%<br />

met-naklebad<br />

arasamarTliania<br />

samarTliania<br />

79


gamokiTxuli 2200 ojaxi miiCnevs, rom fuladi socialuri<br />

daxmarebis miRebiT ZiriTadad kvebis racionis gaumjobesebaa<br />

SesaZlebeli. 15,8%-s s azriT, fuladi socialuri daxmareba<br />

arafers cvlis ojaxis materialuri mdgomareobis<br />

TvalsazrisiT *(ix. diagrama # 32).<br />

diagrama #32<br />

fuladi socialuri daxmarebis gavlena ojaxebis mdgomareobaze<br />

15,8% kvebis racionis gaumjobeseba<br />

74,9%<br />

7,3%<br />

sayofacxovrebo pirobebis gaumjobeseba<br />

2,0%<br />

sxva<br />

aranairi cvlileba<br />

fuladi socialuri daxmarebis zegavlenas ojaxis materialur<br />

mdgomareobaze met-naklebad erTnairad afaseben programis<br />

beneficiari da arabeneficiari ojaxebi (ix. diagrama # 33).<br />

fuladi socialuri daxmarebis gavlena ojaxebis mdgomareobaze<br />

programis beneficiari da arabeneficiari ojaxebis mixedviT<br />

80,0<br />

70,0<br />

60,0<br />

50,0<br />

40,0<br />

30,0<br />

20,0<br />

10,0<br />

0,0<br />

77,7%<br />

72,0%<br />

kvebis racionis<br />

gaumjobeseba<br />

1,9%<br />

sayofacxovrebo<br />

pirobebis<br />

gaumjobeseba<br />

beneficiari<br />

2,2% 6,4%<br />

8,3%<br />

80<br />

sxva<br />

arabeneciari<br />

diagrama #33<br />

14,0% 17,5%<br />

aranairi<br />

cvlileba


janmrTelobis dazRvevis programas gamokiTxuli 2200<br />

ojaxidan 26,^6% arasamarTlianad miiCnevs; Tumca 73,4%-is azriT,<br />

programa met-naklebad samarTliania da yvelaze gaWirvebuli<br />

ojaxebi sargebloben ufaso samedicino momsaxurebiT.<br />

gansxvavebulia janmrTelobis dazRvevis programis Sefaseba<br />

programis beneficiarebis da arabeneficiarebis mier, Tumca<br />

sagulisxmoa is faqti, rom programis arabeneficiarTa 32,4%<br />

programis mimdinareobas met-naklebad samarTlianad afasebs<br />

(ix. diagrama # 34).<br />

diagrama # 34<br />

janmrTelobis dazRvevis programis Sefaseba beneficiari da<br />

arabeneficiari ojaxebis mier<br />

70,0<br />

beneficiarebi<br />

59,8%<br />

67,7%<br />

60,0<br />

arabeneficiarebi<br />

50,0<br />

40,0<br />

30,0<br />

29,0%<br />

27,7%<br />

20,0<br />

10,0<br />

4,7%<br />

11,3%<br />

0,0<br />

samarTliania<br />

met-naklebad<br />

samarTliania<br />

arasamarTliania<br />

\\ \gamokiTxuli \<br />

2200 ojaxidan umetesoba miiCnevs,<br />

janmrTelobis dazRvevis programiT sargeblobiT mcirdeba<br />

mkurnalobaze gaweuli xarjebi; Tumca 11%-s s azriT, programaSi<br />

monawileobiT araferi icvleba *(ix. diagrama # 35).<br />

.<br />

81<br />

rom


diagrama #35<br />

janmrTelobis dazRvevis programis gavlena ojaxebis<br />

mdgomareobaze<br />

11,0%<br />

6,3% 2,3% 0,5%<br />

79,9%<br />

mkurnalobis xarjebis Semcireba<br />

aranairi cvlileba<br />

janmrTelobis mdgomareobis<br />

gaumjobeseba<br />

samedicino momsaxurebaze<br />

xelmisawvdomoba<br />

sxva<br />

janmrTelobis dazRvevis programiT sargeblobis gavlenas<br />

ojaxis materialur mdgomareobaze TiTqmis erTnairad afaseben<br />

janmrTelobis dazRvevis programis beneficiari da<br />

arabeneficiari ojaxebi (ix. diagrama # 36).<br />

diagrama # 36<br />

janmrTelobis dazRvevis programis gavlena ojaxebis mdgomareobaze<br />

programis beneficiari da arabeneficiari ojaxebis mixedviT<br />

90,0<br />

80,0<br />

80,3%<br />

78,8%<br />

70,0<br />

60,0<br />

beneficiarebi<br />

arabeneficiarebi<br />

50,0<br />

40,0<br />

30,0<br />

20,0<br />

10,0<br />

11,6%<br />

9,7% 5,8%<br />

7,5%<br />

1,9% 3,3%<br />

0,4% 0,7%<br />

0,0<br />

mkurnalobis<br />

xarjebis<br />

Semcireba<br />

aranairi<br />

cvlileba<br />

janmrTelobis<br />

mdgomareobis<br />

gaumjobeseba<br />

samedicino<br />

momsaxurebaze<br />

xelmisawvdomoba<br />

sxva<br />

82


ac Seexeba exeba Tbilisis meriis socialuri SeRavaTebis<br />

programas, gamokiTxuli 2200 ojaxidan 75,8% miiCnevs, rom<br />

programa met-naklebad samarTlianad mimdnarebs; 24,2%-is<br />

azriT ki, socialuri SeRavaTebis programa arasamarTliania.<br />

beneficiari da arabeneficiari ojaxebi sxvadasxvanairad<br />

afaseben aRniSnul programas, Tumca programis<br />

arabeneficiarTa 37,6% fiqrobs, rom meriis socialuri<br />

SeRavaTebis programa met-naklebad samarTlianad<br />

mimdinareobs (ix. . diagrama #37).<br />

diagrama #37<br />

socialuri SeRavaTebis programis Sefaseba beneficiari da<br />

arabeneficiari ojaxebis mier<br />

70,0<br />

beneficiari<br />

59,9%<br />

62,4%<br />

60,0<br />

50,0<br />

40,0<br />

arabeneficiari<br />

33,4%<br />

30,8%<br />

30,0<br />

20,0<br />

10,0<br />

6,8%<br />

6,6%<br />

0,0<br />

samarTliania<br />

met-naklebad<br />

samarTliania<br />

arasamarTliania<br />

gamokiTxuli 2200 ojaxidan umetesoba miiCnevs, rom meriis<br />

socialuri SeRavaTebis paketiT sargeblobiT mcirdeba<br />

gaweuli xarjebi; Tumca 11,8%-s s azriT, programaSi<br />

monawileobiT da socialuri SeRavaTebis paketis gamoyenebiT<br />

araferi icvleba *(ix. diagrama # 38).<br />

83


diagrama # 38<br />

socialuri SeRavaTebis programis gavlena ojaxebis mdgomareobaze<br />

xarjebis Semcireba<br />

aranairi cvlileba<br />

meti gadaadgilebis saSualeba<br />

ganaTlebis miRebis saSualeba<br />

sxva<br />

81,1%<br />

11,8%<br />

6,3%<br />

0,5%<br />

0,1%<br />

meriis socialuri SeRavaTebis programis gavlenas ojaxis<br />

materialur mdgomareobaze TiTqmis erTnairad afaseben<br />

programis beneficiari da arabeneficiari ojaxebi (ix. diagrama #<br />

3*9).<br />

diagrama # 39<br />

socialuri SeRavaTebis programis gavlena ojaxebis mdgomareobaze<br />

programis beneficiari da arabeneficiari ojaxebis mixedviT<br />

90,0<br />

80,0<br />

82,3%<br />

78,6%<br />

70,0<br />

60,0<br />

50,0<br />

40,0<br />

beneficiari<br />

arabeneficiari<br />

30,0<br />

20,0<br />

10,0<br />

0,0<br />

xarjebis<br />

Semcireba<br />

14,9%<br />

10,4%<br />

6,9%<br />

5,1%<br />

0,4% 0,7% 0,0%<br />

0,4% 0,0%<br />

0,3%<br />

aranairi<br />

cvlileba<br />

meti<br />

gadaadgilebis<br />

saSualeba<br />

ganaTlebis<br />

miRebis<br />

saSualeba<br />

sxva<br />

baga baRiT<br />

sargeblobis<br />

gamo muSaobis<br />

dawyeba<br />

84


aodenobrivi kvlevis dros aseve Sefasda socialur<br />

programebTan mimarTebaSi Raribi ojaxebis kmayofilebis done.<br />

Raribma ojaxebma Seafases fuladi socialuri daxmarebis<br />

programa, janmrTelobis dazRvevis programa da Tbilisis<br />

meriis socialuri SeRavaTebis programa (ix. diagrama #40.<br />

diagrama #40<br />

socialuri programebis mimarT Raribi ojaxebis kmayofilebis done<br />

(%)<br />

ar vsargeblob<br />

ar vici<br />

Zalian<br />

ukmayofilo<br />

ukmayofilo<br />

kmayofili<br />

Zalian kmayofili<br />

meriis socialuri SeRavaTebis paketi<br />

janmrTelobis dazRvevis programa<br />

socialuri daxmarebis programa<br />

11,9<br />

9,6<br />

18,2<br />

7,4<br />

10,6<br />

6,0<br />

9,1<br />

5,8<br />

6,5<br />

28,3<br />

24,2<br />

31,6<br />

41,7<br />

46,0<br />

32,4<br />

4,7<br />

3,7<br />

2,2<br />

0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0<br />

85


informirebulobis done da informaciis wyaroebi<br />

Catarebuli raodenobrivi kvlevis farglebSi gamovlinda, Tu<br />

ra ZiriTadi sainformacio wyaroebi gaaCniaT Rarib ojaxebs.<br />

socialuri daxmarebis programis beneficiarebisa da<br />

arabeneficiarebis sainformacio wyaroebi absoluturad<br />

identuria (ix. diagrama #41).<br />

gamokiTxuli Raribi ojaxebis 87,6% informacias televiziis<br />

meSveobiT iRebs. procentuli maCvenebliT aseve xSiria<br />

naTesavis, megobrisa da mezoblis mier mowodebuli<br />

informacia.<br />

diagrama # 41<br />

Raribi ojaxebis informaciis<br />

is wyaroebi<br />

90,0<br />

80,0<br />

70,0<br />

60,0<br />

50,0<br />

40,0<br />

30,0<br />

20,0<br />

10,0<br />

0,0<br />

87,6%<br />

televizia<br />

radio<br />

presa<br />

33,1%<br />

sxva<br />

2,5% 6,0% 5,3% 0,3% 0,9%<br />

naTesavi/megobari/mezobeli<br />

adgilobrivi mmarTveloba<br />

ubnis poliklinika<br />

86


gamokiTxuli 2200 ojaxidan 284 ojaxi saerTod ar uyurebs<br />

televizors, aqedan 204 beneficiari da 80 arabeneficiari<br />

ojaxi. rac Seexeba satelevizio arxebs, pirvel arCevnad Raribi<br />

ojaxebi “rusTavi 2-s” asaxeleben. procentuli maCvenebliT mas<br />

mosdevs “imedi,” xolo Semdgom _”sazogadoebrivi<br />

mauwyebeli” (pirveli arxi) (ix. diagrama #42<br />

42).<br />

diagrama #42<br />

#<br />

televiziebi<br />

arCevani I<br />

arCevani II<br />

arCevani III<br />

80,0<br />

70,0<br />

60,0<br />

70,2%<br />

67,4%<br />

59,6%<br />

50,0<br />

40,0<br />

30,0<br />

20,0<br />

10,0<br />

0,0<br />

10,1%<br />

12,9%<br />

7,7%<br />

4,8%<br />

0,0%<br />

0,0%<br />

15,2%<br />

9,1%<br />

6,5%<br />

0,5%<br />

12,1% 10,8%<br />

3,7%<br />

3,6%<br />

3,1%<br />

1,1%<br />

1,0% 0,5%<br />

rusTavi 2<br />

ar vuyureb/ar<br />

maqvs<br />

televizori<br />

imedi<br />

sazogadoebrivi<br />

mauwyebeli<br />

(pirveli arxi)<br />

iveria<br />

kavkasia<br />

sxva<br />

Raribi ojaxebis umetesoba TiTqmis saerTod ar usmens radios<br />

da ar ecnoba presas. gamokiTxuli 2200 ojaxidan mxolod 101<br />

ojaxi usmens radios. ZiriTadad dasaxelda radio imedi,<br />

“<strong>saqarTvelos</strong> radio,” “<strong>saqarTvelos</strong> xma” da “ar daidardo.”<br />

87


ac Seexeba presas, gamokiTxuli 2200-dan mxolod 230 ojaxi<br />

ecnoba mas. ZiriTadad dasaxelda “qronoka,” “kviris palitra,”<br />

“axali Taoba” da “asaval-dasavali.”<br />

socialuri programebis Sesaxeb informacias gamokiTxuli<br />

ojaxebi ZiriTadad televiziisa da adgilobrivi<br />

TviTmmarTvelobis meSveobiT iReben, aseve xSiria informaciis<br />

miReba megobris, naTesavis an mezoblisagan (ix. diagrama #43).<br />

diagrama #43<br />

socialuri programebis Sesaxeb informaciis miRebis wyaroebi<br />

(%)<br />

socialuri daxmarebis programa<br />

janmrTelobis dazRvevis programa<br />

meriis socialuri SeRavaTebis paketi<br />

40,0<br />

35,0<br />

37,4<br />

32,8<br />

30,6<br />

28,8<br />

28,8<br />

34,0<br />

29,9<br />

29,0<br />

30,0<br />

25,8<br />

25,0<br />

20,0<br />

16,2<br />

15,0<br />

10,0<br />

10,0<br />

5,0<br />

2,4<br />

0,0<br />

televizia<br />

adgilobrivi mmarTveloba<br />

naTesavi/megobari/mezobeli<br />

sxva<br />

88


aodenobrivi kvlevis dros gamokiTxulma ojaxebma (2200)<br />

TiToeul programasTan dakavSirebiT daasaxels, Tu ra<br />

sakiTxebze arian informirebuli da raze ara.<br />

diagrama #43<br />

fuladi socialuri daxmareba (%)<br />

ar var informirebuli<br />

met-naklebad informirebuli var<br />

sruliad<br />

informirebuli var<br />

100%<br />

90%<br />

80%<br />

70%<br />

60%<br />

50%<br />

40%<br />

30%<br />

20%<br />

10%<br />

0%<br />

42,3<br />

73,8<br />

71,0 66,1<br />

80,9<br />

54,2<br />

25,7<br />

27,0<br />

29,0<br />

18,6<br />

3,5 0,5 0,5 2,0 4,8<br />

92,5 94,8 95,3<br />

7,4 5,1 4,5<br />

programaSi<br />

monawileobis<br />

miReba<br />

ojaxis<br />

Sefasebis<br />

meTodologia<br />

ojaxis<br />

Sefasebis<br />

kriteriumebi<br />

daxmarebis<br />

daniSvna qulis<br />

mixedviT<br />

socialuri<br />

daxmarebis<br />

miReba<br />

socialuri<br />

damxarebis<br />

miRebis<br />

SeCereba<br />

SeCerebuli<br />

soc. daxamrebis<br />

miRebis aRdgena<br />

SeCerebis<br />

periodze<br />

Tanxis<br />

anazRaureba<br />

fuladi socialuri daxmarebis programasTan mimarTebaSi<br />

kvlevis Sedegad gamovlinda, rom gamoki|Txuli ojaxebis<br />

umetesoba informirebulia Tu rogor xdeba programaSi<br />

monawileobis miReba. aseve zogierTi maTgani flobs<br />

informacias uSualod daxmarebis miRebasTan, qulis daniSvnasa<br />

da Sefasebis meTodologiasTan dakavSirebiT. Raribi ojaxebi<br />

yvelaze mcire informacias floben fuladi socialuri<br />

daxmarebis SeCerebis da Semdeg SeCerebul periodze Tanxis<br />

miRebis Sesaxeb (ix. diagrama #43<br />

43).<br />

89


janmrTelobis dazRvevis programasTan mimarTebaSi kvlevis<br />

Sedegad gamovlinda rom, , gamokiTxuli 2200 ojaxi ZiriTadad<br />

yvelaze metad informacias flobs polisis<br />

gamcem<br />

sadazRvevo o kompaniebsa da polisiT gaTvaliswinebul<br />

momsaxurebebze (ix. diagrama a #44).<br />

diagrama a #44<br />

janmrTelobis dazRvevis programa (%)<br />

sruliad<br />

informirebuli var<br />

met-naklebad informirebuli var<br />

ar var informirebuli<br />

100%<br />

80%<br />

60%<br />

71,1 66,8<br />

54,5<br />

59,2<br />

40%<br />

20%<br />

0%<br />

39,2<br />

27,7 30,5<br />

1,2 2,7 6,3<br />

qulis mixedviT<br />

samedicino vauCeris<br />

polisis gamcemi<br />

samedicino vauCeris<br />

ganaRdeba<br />

sadazRveo kompaniebi<br />

miReba<br />

33,9<br />

6,9<br />

polisiT<br />

gaTvaliswinebuli<br />

samedicino<br />

momsaxureba<br />

meriis socialuri SeRavaTebis programaze ojaxebis<br />

informirebulobis done gacilebiT maRalia, vidre<br />

socialuri daxmarebis programasa da janmrTelobis dazRvevis<br />

programaze. gamokiTxuli ojaxebis umetesoba met-naklebad<br />

informirebulia socialur paketze da paketiT<br />

gaTvaliswinebul SeRavaTebze (ix. diagrama #45).<br />

90


diagrama #45<br />

#<br />

socialuri SeRavaTebis paketi (%)<br />

sruliad<br />

informirebuli var<br />

met-naklebad informirebuli var<br />

ar var informirebuli<br />

100%<br />

90%<br />

80%<br />

70%<br />

60%<br />

50%<br />

40%<br />

30%<br />

20%<br />

10%<br />

0%<br />

69,6<br />

59,8 58,0<br />

28,6<br />

33,9 33,7<br />

1,8 6,3 8,3<br />

soc. SeRavaTebis paketi<br />

soc. SeRavaTebis paketi<br />

soc. paketiT<br />

qulis mixedviT<br />

ojaxis yvela wevrze<br />

gaTvaliwinebuli SeRavaTebi<br />

gamokiTxuli ojaxebis umetesobam ar icis Tu ras eqceva<br />

yuradReba socialuri agentis mier ojaxis Sefasebisas da<br />

sareitingo qulis dadgenis dros. Raribi ojaxebi ZiriTadad<br />

qulis ganmsazRvrel faqtorad televizorsa da macivars<br />

asaxeleben (ix. diagrama #46<br />

46).<br />

diagrama #46<br />

ojaxis azriT, sareitingo qulis ganmsazRvreli faqtori<br />

80,0<br />

70,0<br />

60,0<br />

50,0<br />

40,0<br />

30,0<br />

20,0<br />

10,0<br />

0,0<br />

72,7%<br />

22,6%<br />

ar vici<br />

macivari<br />

sxva<br />

19,2%<br />

7,2%<br />

televizori<br />

fardebi<br />

17,0%<br />

91


Raribi ojaxebis umetesoba, romlebmac miiRes maRali<br />

sareitingo qula da ver gaxdnen fuladi socialuri<br />

daxmarebis programis beneficiarebi, miiCneven, rom socialuri<br />

agentis Sefaseba iyo araobieqturi. fuladi socialuri<br />

daxmarebis programis arabeneficiarebis 31,4% 4%-is azriT,<br />

Sefasebis sistema arasworia da swored es aris mizezi, rom maT<br />

ar eniSnebaT daxmareba; Tumca 4,4%-is azriT, ganacxadi bevrad<br />

Ratakma ojaxebma Seitanes da Sesabamisad am ojaxebs daeniSnaT<br />

fuladi socialuri daxmareba (ix. diagrama #47).<br />

diagrama #47).<br />

fuladi socialuri daxmarebis programis arabeneficiarebis<br />

azriT, , daxmarebis ardaniSnvnis mizezebi<br />

70,0 63,8%<br />

agentis Sefaseba iyo<br />

araobieqturi<br />

60,0<br />

50,0<br />

40,0<br />

31,4%<br />

Sefasebis principi aris<br />

araswori<br />

ganacxadi Seitana bevrad<br />

ufro gaWirvebulma ojaxebma<br />

30,0<br />

20,0<br />

ar mqonda Sesabamisi<br />

dokumentebi<br />

10,0<br />

4,4%<br />

0,5%<br />

0,0<br />

92


gamokiTxuli 2200 ojaxidan Sromis, janmrTelobisa da<br />

socialuri dacvis cxeli xazis (509 509) Sesaxeb informacias<br />

mxolod 129 ojaxi (5,9%) flobs. aRniSnuli ojaxebidan 71<br />

ojaxi (6,5%) socialuri fuladi daxmarebis mimRebia, xolo 58<br />

ojaxi (5,3%) - aramimRebi.<br />

cxeli xazis meSveobiT saministros mimarTa 129dan 34-ma ojaxma<br />

(26,4%), aqedan 16 ojaxi (22,5%) socialuri daxmarebis programis<br />

beneficiaria, xolo 18 ojaxi (31,0%) -arabeneficiari.<br />

93


proeqtis mimdinareobisas gamovlenili<br />

saintereso SemTxvevebi<br />

proeqtis farglebSi TbilisSi Catarebuli kvlevebis<br />

mimdinareobisas gamovlinda sxvadasxva ojaxTan dakavSirebuli<br />

saintereso SemTxvevebi. dafiqsirda SemTxvevebi, rodesac<br />

socialuri momsaxurebis saagentos bazaSi iyo uzustobebi.<br />

kerZod, bazaSi myof ojaxebze arasworad iyo miTiTebuli<br />

misamarTi. aRniSnulis mizezi rig SemTxvevebSi ojaxis mier<br />

sacxovrebeli adgilis Secvla iyo. aseve iyo SemTxvevebi,<br />

rodesac erTsuliani ojaxebi kvlevis mimdinareobis<br />

peridisaTvis gardacvlilni iyvnen.<br />

kvlevis dros gamovlindnen ojaxebi, romelTac SeCerebuli<br />

aqvT socialuri daxmarebis miReba da ar floben informacias<br />

SeCerebis mizezebis Sesaxeb. gamokiTxulTa Soris iyvnen iseTi<br />

Sinameurneobebic, romlebsac daniSnuli hqondaT daxmareba<br />

sareitingo qulis Sesabamisad, magram maT daxmareba<br />

hqondaT miRebuli kvlevis peridisTvis.<br />

ar<br />

aseve gamovlinda problemebi janmrTelobis dazRvevis<br />

programasTan mimarTebaSi. kvlevis bazaSi iyvnen ojaxebi,<br />

romelTac qondaT janmrTelobis dazRveva, magram samedicino<br />

dawesebulebebma maT uari uTxres dazRveviT<br />

gaTvaliswinebuli ufaso samedicino momsaxurebis gawevaze.<br />

94


gamovlenili saintereso SemTxvevebi ganxilul iqna Sromis,<br />

janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros, socialuri<br />

momsaxurebis saagentos, janmrTelobisa da socialuri<br />

programebis saagentosa da Tbilisis meriis<br />

warmomadgenlebTan. yvela problematuri ojaxis istoria,<br />

gamovlenili darRvevebi da uzustobebi gadaecaT zemoT<br />

aRniSnul organoebs Sesabamisi RonisZiebebis gasatareblad.<br />

angariSSi mocemulia TbilisSi kvlevis dros gamovlenili<br />

zogierTi saintereso SemTxveva. konfidencialurobis dacvis<br />

mizniT angariSSi ar aris miTiTebuli ojaxebis monacemebi.<br />

ojaxs warmoadgens martoxela unarSezRuduli qalbatoni,<br />

romelic aris 44 wlis. ojaxis sareitingo qulaa 74780.<br />

qalbatoni periodulad mkurnalobs fsiqiatriul dispanserSi<br />

da medikamentebiTac fsiqiatriuli dispanseri exmareba. misi<br />

sacxovrebeli saxlis Weri dazianebuli da avariulia.<br />

qalbatoni iRebs pensias da martoxelobis socialur<br />

daxmarebas, rac ar yofnis yofnis kvebazec ki, Sesabamisad<br />

komunalur gadasaxadebs ver ixdis. interviueris SefasebiT,<br />

ojaxi aris ukiduresad Rataki.<br />

orsuliani ojaxis sareitingo qulaa 55120, Sesabamisad iRebs<br />

fulad socialur daxmarebas da aseve aqvs janmrTelobis<br />

dazRvevis polisi. kvlevis dros RmoCnda, rom ojaxis erTi<br />

95


wevri aris avadmyofi da esaWiroeba mkurnaloba. ojaxis<br />

gancxadebiT, saavadmyofom uari ganacxada janmrTelobis<br />

dazRvevis polisiT momsaxurebaze. ojaxs ar aqvs Semosavali<br />

mkurnalobis xarjebis dasafarad. interviueris SefasebiT,<br />

ojaxi aris Rataki.<br />

orwevriani ojaxis sareitingo qula aris 64240. ojaxSi<br />

cxovrobs erTi pensioneri da erTi Sromisunariani piri.<br />

kvlevis dros dadginda, rom ojaxis Semosavali aris mxolod<br />

pensia (65 lari), rac ojaxs kvebaze ar hyofnis da amitom<br />

ojaxi ufaso sasadiloSi ikvebeba. interviueris SefasebiT,<br />

ojaxi aris ukiduresad Rataki.<br />

ojaxi warmodgenilia erT wevriT (70 wlis). igi ar aris<br />

fuladi socialuri daxmarebis mimRebi da misi Semosavali aris<br />

mxolod pensia. kvlevis Sedegad interviuerma aRmoaCina, rom<br />

qalbatoni aris smenadaqveiTebuli da sWirdeba janmrTelobis<br />

dazRvevis polisi. qalbatonma nelim aRniSna, rom is pensiiT<br />

ver yidulobs medikamentebs da verc normalurad ikvebeba.<br />

kvlevis dros qalbatonma ganacxada, rom sami dRea ar miuRia<br />

sakvebi usaxsrobis gamo. interviueris SefasebiT, ojaxi aris<br />

ukiduresad Rataki.<br />

96


oTxwevriani ojaxis sareitingo qula aris 39030, Sesabamisad<br />

ojaxi aris fuladi socialuri daxmarebis mimRebi. kvlevis<br />

dros gamovlinda, rom 2008 wlis seqtemberSi ojaxs SeuCerda<br />

fuladi socialuri daxmareba. ojaxSi cxovrobs 2<br />

Sromisunariani piri da 2 arasrulwlovani bavSvi. qalbatoni<br />

mariami aris martoxela deda. ojaxi cxovrobs saerTo<br />

sacxovreblis erT oTaxSi, meuRle patimrobaSia. ojaxs<br />

Semosavali ara aqvs. interviueris SefasebiT, ojaxi<br />

ukiduresad Ratakia.<br />

ojaxi aris 2 -suliani da ar aris fuladi socialuri<br />

daxmarebis mimRebi, aseve ar aqvs jandacvis polisi. ojaxSi<br />

cxovrobs erTi Sromisunariani qalbatoni da erTi<br />

arasrulwlovani bavSvi. ojaxs ar aqvs aranairi fuladi<br />

Semosavali da ZiriTadad mas daxmarebas uweven mezoblebi da<br />

naTesavebi. qalbaton cicinos esaWiroeba medikamentebi, magram<br />

ar aqvs SeZenis saSualeba. interviueris SefasebiT, ojaxi aris<br />

ukiduresad Rataki.<br />

ojaxis sareitingo qula aris 62960. ojaxSi cxovrobs erTi<br />

Sromisunariani (umuSevari), erTi pensioneri da erTi<br />

SezRuduli unaris mqone piri (18 wlis), romelsac aqvs<br />

cerebraluri dambla. ojaxis Semosavali aris mxolod pensia,<br />

rac kvebazec ar hyofnis. interviueris SefasebiT, ojaxi aris<br />

ukiduresad Rataki.<br />

97


9-wevriani ojaxis sareitingo qulaa 69630. ojaxSi cxovrobs<br />

ori pensioneri, oTxi Sromisunariani da sami arasrulwlovani<br />

wevri. ojaxis Semosavali aris mxolod pensia (160 lari,) rac<br />

ojaxs kvebazec ar yofnis. interviuers ojaxis erT-erTma<br />

wevrma ganucxada, rom sakvebs mxolod bavSvebisTvis<br />

yiduloben, xolo ojaxis sxva wevrebi xSirad SimSiloben.<br />

interviueris SefasebiT, ojaxi aris ukiduresad Rataki.<br />

erTwevriani pensioneri qalbatonis (79 wlis) ojaxis<br />

sareitingo qula 90030-ia. qalbatoni lamaras gancxadebiT,<br />

socialurma agentma arasworad Seafasa ojaxis socialuri da<br />

sayofacxovrebo pirobebi. qalbatonis Semosavali aris pensia,<br />

rac kvebazec ki ar hyofnis. interviueris SefasebiT, ojaxi<br />

aris Rataki.<br />

5 -wevriani ojaxis sareitingo qula aris 95170. ojaxi ar iRebs<br />

fulad socialur daxmarebas, aseve ar aqvs arc jandacvis<br />

polisi da arc meriis socialuri SeRavaTebis paketi. ojaxSi<br />

cxovrobs ori arasrulwlovani bavSvi, aseve sami<br />

Sromisunariani wevri, romelTagan erT-erTi muSaobs<br />

damlageblad da misi xelfasis odenoba Seadgens 30 lars<br />

TveSi. ojaxi moiTxovs socialuri agentis mier mis xelmeored<br />

Sefasebas. interviueris SefasebiT, ojaxi aris ukiduresad<br />

Rataki.<br />

98


orsulian ojaxSi cxovrobs ori pensioner qalbatoni (85 da 73<br />

wlis). ojaxis sareitingo qulaa 44500. kvlevis mimdinareobis<br />

dros aRmoCnda, rom ojaxs fuladi daxmareba SeuCerda<br />

sareitingo qulis cvlilebis gamo. ojaxis Semosavali aris<br />

mxolod pensia (160 lari), rac pensioren qalbatonebs kvebazec<br />

ar hyofniT. interviueris SefasebiT, ojaxi aris Rataki.<br />

ojaxis sareitingo qulaa 40160. socialuri momsaxurebis<br />

saagentos mier mowodebul bazaSi aRniSnuli ojaxi<br />

dafiqsirebulia rogorc erTwevriani, magram kvlevis dros<br />

aRmoCnda, rom ojaxSi cxovrobs ori wevri. aqedan gamomdinare,<br />

fuladi socialuri daxmarebis mimRebi aris mxolod erTi<br />

wevri. mocemul ojaxSi cxovrobs erTi pensioneri (66 wlis) da<br />

erTi Sromisunariani wevri (63 wlis). interviueris SefasebiT,<br />

ojaxi aris Rataki.<br />

orsuliani ojaxi Sedgeba erTi pensionerisa da erTi<br />

Sromisunariani pirisgan. ojaxis sareitingo qula aris 57500<br />

da ojaxi ar aris fuladi socialuri daxmarebis mimRebi.<br />

ojaxis erTi wevri aris avad, siaruli ar SeuZlia da<br />

esaWiroeba ZviradRirebuli medikamentebi, romelsac<br />

usaxsrobis gamo ver yidulobs. ojaxis Semosavali aris<br />

mxolod pensia, rac kvebazec ar aris sakmarisi. interviueris<br />

SefasebiT, ojaxi aris ukiduresad Rataki.<br />

99


ojaxi ar aris fuladi socialuri damxarebis mimRebi. ojaxi<br />

aris oTxwevriani, sadac cxovrobs erTi Sromisunariani, erTi<br />

pensioneri da ori arasrulwlovani bavSvi, romelTagan erTi<br />

bavSvi aris SezRuduli unaris mqone (7 wlis). bavSvi aris<br />

daavadebuli epilefsiiT, aqvs fexebis dambla da ver<br />

laparakobs. vinaidan ojaxs pensiis garda sxva aranairi<br />

Semosavali ara aqvs, bavSvs ver umkurnales. interviueris<br />

SefasebiT, ojaxi aris ukiduresad Rataki da saswrafod<br />

esaWiroeba rogorc fuladi daxmareba, aseve janmrTelobis<br />

dazRvevis polisi.<br />

martoxela 83 wlis qalbatoni ar aris fuladi socialuri<br />

daxmarebis mimRebi. qalbatoni logindaa Cavardnili, mas<br />

mezoblebi aqceven yuradRebas da awvdian sakvebs.<br />

interviueris SefasebiT, ojaxi aris Rataki da esaWiroeba<br />

fuladi socialuri daxmareba.<br />

socialuri momsaxurebis saagentos mier mowodebuli bazis<br />

Tanaxmad, oTxwevriani ojaxis sareitingo qula aris 47930.<br />

2008 wlis ivnisSi ojaxSi gardaicvala ori wevri, ris<br />

Sedegadac moxda fuladi socialuri daxmarebis Sewyveta da<br />

ivlisSi ojaxi Sefasdeba xelmeored. Sefasebis Semdeg ojaxis<br />

sareitingo qula gaizarda. ojaxma mimarTa saagentos, magram<br />

kvlevis periodisTvis pasuxi ar hqonda miRebuli.<br />

interviueris SefasebiT, ojaxi aris Rataki.<br />

100


martoxela pensioneri qalbatonis sareitingo qula ari 53540.<br />

qalbatonma erT-erT saavadmyofoSi gaikeTa gulis operacia,<br />

sadac janmrTelobis dazRvevis polisiT momsaxurebaze uari<br />

ganucxades. rogorc auxsnes, aRniSnuli momsaxurebis<br />

anazRaurebas polisi ar iTvaliswinebda. qalbatons sWirdeba<br />

didi raodenobiT medikamentebi, romlis SeZenas ver axerxebs<br />

usaxsrobis gamo.<br />

xuTwevriani ojaxis sareitingo qula aris 68090. ojaxis erTerT<br />

wevrs esaWiroeba saswrafo gulis operacia. interviu<br />

ganxorcielda 2008 wlis 29 noembers. am periodisTvis ojaxs<br />

ar hqonda miRebuli janmrTelobis dazRvevis vauCeri da<br />

Sesabamisad ver iaRo jandacvis polisi. ojaxi ukiduresad<br />

Ratakia da usaxsrobis gamo avadmyofi ver ikeTebs operacias.<br />

oTxwevriani ojaxi ar aris fuladi socialuri daxmarebis<br />

mimRebi. ojaxSi cxovrobs ori Sromisunariani wevri<br />

(umuSevari) da ori arasrulwlovani bavSvi. ojaxi aris<br />

konfliqtis zonidan (sofeli Sindisi) da cxovrobs naTesavis<br />

binaSi, xolo sakvebiT zogjer sxva naTesavebic exmarebian.<br />

ojaxs aranairi Semosavali da qoneba ar gaaCnia. ojaxs SindisSi<br />

hqonda saxli, romelic aRar arsebobs. ojaxis erT-erT wevrs<br />

esaWiroeba mkurnaloba, rac ver xerxdeba usaxsrobis gamo.<br />

101


interviueris SefasebiT, ojaxi aris ukiduresad Rataki<br />

(interviu Catarebis TariRia 25.11.2008).<br />

xuTwevriani ojaxis sareitingo qula aris 55590. ojaxi aris<br />

fuladi socialuri daxmarebis mimRebi, yvela wevrs aqvs<br />

janmrTelobis dazRvevis polisi da aseve meriis SeRavaTebis<br />

paketi. kvlevis mimdinareobis dros qalbatonma ofeliam<br />

acnoba interviuers, rom man Svili miiyvana adgilobriv<br />

poliklinikaSi, sadac uari uTxres janmrTelobis dazRvevis<br />

polisiT momsaxurebaze. mizezad daasaxeles is, rom<br />

sadazRvevo kompania ar unazRaurebs xarjebs gaweul<br />

momsaxurebaze. interviueris SefasebiT, ojaxi aris<br />

ukiduresad Rataki.<br />

samwevriani ojaxi erTian bazaSi daregistrirda 2006 wels.<br />

ojaxis sareitingo qula Seadgenda 59050-s. ojaxis<br />

Semadgenloba iyo bebia da ori SviliSvili (<strong>axalgazrda</strong><br />

biWebi). biWebs mSoblebi adre gardaecvalaT, 2008 wels ki<br />

bebiac daiRupa da aprilSi moxda ojaxis xelmeored<br />

gadamowmeba, ris Sedegadac sareitingo qula gaizarda. ojaxs<br />

xelmeored gadamowmebamdec ar miuRia fuladi socialuri<br />

daxmareba.<br />

ojaxis sacxovrebeli bina sxvisi sakuTrebaa. bebiis<br />

gardacvalebis Semdeg binis mflobeli binis daclas moiTxovs<br />

102


da ojaxs mudmivad problemebs uqmnis. ojaxis sayofacxovrebo<br />

pirobebi Zalian cud mdgomareobaSia, maT ar aqvT arc<br />

eleqtroenergia, arc bunebrivi airi da arc wyali. ojaxis<br />

Semosavali aris 170 lari, rac kvebazec ar hyofniT da<br />

daxmarebiTac aravin exmarebaT, vinaidan arc naTesavebi hyavT.<br />

interviueris SefasebiT, ojaxi aris ukiduresad Rataki.<br />

orwevriani ojaxi socialuri saagentos mier mowodebul<br />

bazaSi fuladi socialuri daxmarebis programis beneficiaria,<br />

Tumca kvlevis dros aRmoCnda, rom aRniSnuli ojaxi am<br />

misamarTze ar cxovrobs. mezoblebis mier mowodebuli<br />

informaciiT, am misamarTze mocemuli ojaxi arasdros<br />

cxovrobda.<br />

erTsuliani ojaxi, socialuri momsaxurebis saagentos mier<br />

mowodebuli bazis monacemebiT, aris fuladi socialuri<br />

daxmarebis mimRebi, magram interviuers kvlevis dros<br />

miTiTebul misamarTze sxva ojaxi daxvda, sadac qalbatoni<br />

zinas naTesavebi cxovroben. naTesavebis mier mowodebuli<br />

informaciiT, qalbatoni zina kvlevis momentisTvis<br />

weliwadze meti xnis gardacvlili iyo.<br />

erTwevriani ojaxi, romelic ar aris fuladi socialuri<br />

daxmarebis mimRebi, mezoblebis mier mowodebuli<br />

103


informaciiT, 2007 wlis oqtomberSi gardaicvala.<br />

interviueri ojaxSi mivida 2008 wlis noemberSi.<br />

erTsuliani ojaxi, socialuri saagentos mier mowodebuli<br />

bazis monacemebiT, fuladi socialuri daxmarebis mimRebia,<br />

Tumca kvlevis mimdinareobisas interviuerma mezoblebisgan<br />

Seityo, rom qalbatoni Tamara 2 welia gardaicvala.<br />

gadamowmebis mizniT Cven mivmarTeT mis Svils, romelic sxva<br />

misamarTze cxovrobs da manac dagvidastura aRniSnuli<br />

informacia.<br />

104


SeniSvnebi<br />

______________________________________________________<br />

______________________________________________________<br />

______________________________________________________<br />

______________________________________________________<br />

______________________________________________________<br />

______________________________________________________<br />

______________________________________________________<br />

______________________________________________________<br />

______________________________________________________<br />

______________________________________________________<br />

______________________________________________________<br />

______________________________________________________<br />

______________________________________________________<br />

______________________________________________________<br />

______________________________________________________<br />

______________________________________________________<br />

______________________________________________________<br />

______________________________________________________<br />

______________________________________________________<br />

<strong>saqarTvelos</strong> <strong>axalgazrda</strong> <strong>ekonomistTa</strong> asociacia<br />

105


angariSze muSaobdnen:<br />

ana qaTamiZe<br />

mariam nanitaSvili<br />

madona kotia<br />

daviT merabiSvili<br />

mamuka nadareiSvili<br />

akaki danelia<br />

dizaini<br />

naTia zedelaSvili<br />

stilist-koreqtori<br />

naTia daReliSvili<br />

106

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!