10.11.2014 Views

qarTuli xalxuri simRera da

qarTuli xalxuri simRera da

qarTuli xalxuri simRera da

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

637<br />

jon n Sortisi<br />

moia a s<br />

simpsoni<br />

<strong>qarTuli</strong> i xalxur<br />

alxuri i simRer<br />

imRera a <strong>da</strong> `biTlz<br />

iTlzi~<br />

i~<br />

erTmaneTs s xvdebian<br />

Cven varT avstraliis de<strong>da</strong>qalaqSi, kanberaSi mcxovrebi profesionali<br />

musikosebi. me var moia simfsoni, momRerali/Semsrulebeli/<br />

msaxiobi, es ki jon Sortisia – musikosi, simRerebisa <strong>da</strong> aranJirebebis<br />

avtori, mkvlevari. Cven Sors varT akademiurobisagan. Tu ar CavTvliT<br />

Soreul 60-ian wlebSi gavlil pe<strong>da</strong>gogiur treningebs, profesiuli<br />

saqmianobis praqtikulad yvela aspeqtSi TviTnaswavlebi varT.<br />

Cven aq varT, raTa mogiyveT erTi proeqtis Sesaxeb, romelmac<br />

erTmaneTs <strong>da</strong>aaxlova <strong>qarTuli</strong> <strong>xalxuri</strong> musika <strong>da</strong> `biTlzebis” Semoqmedeba.<br />

pirvel rigSi, cota ram Cveni arakademiuri warsulis Sesaxeb.<br />

me (moia) gavizarde londonSi, sa<strong>da</strong>c vmuSaobdi maswavleblad <strong>da</strong><br />

socialur muSakad, xolo 30 wlis win ga<strong>da</strong>vsaxldi avstraliaSi,<br />

sa<strong>da</strong>c muSaoba <strong>da</strong>viwye maswavlebelad <strong>xalxuri</strong> cekvis kompaniaSi,<br />

romelic msoflios mraval qveyanaSi aswavli<strong>da</strong> <strong>da</strong> dgam<strong>da</strong> cekvebs.<br />

me vgrZnobdi, Tu ramdenad <strong>da</strong>kavSirebuli iyo erTmaneTTan sxva<strong>da</strong>sxva<br />

kulturebis cekva, <strong>simRera</strong> <strong>da</strong> musika, magram yvelaze axlobeli<br />

CemTvis aRmosavleT evropis sasimRero intonaciebi aRmoCn<strong>da</strong>. rodesac<br />

pirvelad bulgareTisa <strong>da</strong> makedoniis vokaluri harmoniebi movismine,<br />

vigrZeni rom saxlSi <strong>da</strong>vbrundi, miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom Cemi<br />

ojaxis warsulSi srulebiT araferi ar aris iseTi, riTac SeiZlebo<strong>da</strong><br />

ganpirobebul yofiliyo Cemi amgvari <strong>da</strong>mokidebuleba. rodesac<br />

SemomTavazes SeverTebodi qalTa sasimRero jgufs, me Tavi<strong>da</strong>n Zalian<br />

avReldi, vinai<strong>da</strong>n praqtikulad bavSvobis mere ar mimReria. ase <strong>da</strong><br />

amgvarad, adreul, 35 wlis asakSi wilad mxv<strong>da</strong> bedniereba, aRmomeCina<br />

Cemi xma. me vmRerodi iseT enebze, romelzec aramc Tu vsaubrobdi,<br />

aramed arc mesmo<strong>da</strong>, smeniT vswavlobdi maT. ucxo niSnebi, SeiZleba<br />

iTqvas, me Seviswavle fexebiT, cekvis meSveobiT.<br />

me (joni) gavizarde sidneiSi, 1 weli <strong>da</strong>vdiodi fortepianoze, skolis<br />

Casaberi sakravebis orkestrSi vukravdi eufoniumze (euphonium),<br />

Semdeg ki gavige `biTlzis” Sesaxeb. maTi musika axali <strong>da</strong> amaRelvebli<br />

iyo, igi CemTvis Rrmad axlobeli aRmoCn<strong>da</strong>. me smeniT vswavlobdi<br />

maT simRerebs, vswavlobdi Tu ra akordebs, kiloebs, modulaciebs


638 jon Sortisi <strong>da</strong> moia simpsoni<br />

iyenebdnen isini, maTi simRerebis gavliT veziare stilebis mravalferovnebas<br />

popiTa <strong>da</strong> rokiT <strong>da</strong>wyebuli <strong>da</strong> induri musikiT <strong>da</strong>mTavrebuli.<br />

es iyo Cemi musikaluri ganaTleba. skolis <strong>da</strong>mTavrebis Semdeg<br />

3 wlis ganmavlobaSi vmuSaobdi maswavleblad. im dros Tanamedrove<br />

simRerebis nakleboba iyo, me ki mindo<strong>da</strong> isini Cemi moswavleebisTvis<br />

rom meswavlebina. vgulisxmob simRerebs, romlebic warmoaCendnen<br />

bavSvebi samyaros. amitom <strong>da</strong>viwye sabavSvo simRerebis wera, ris Semdegac<br />

male mivatove maswavlebloba <strong>da</strong> aRmovCndi radioSi, sa<strong>da</strong>c vwerdi<br />

musikalur-SemecnebiT radio programebs, romlebic ga<strong>da</strong>icemo<strong>da</strong><br />

mTels qveyanaSi yvela klasSi <strong>da</strong>monataJebuli radio mowyobilobebiT.<br />

es iyo Cemi profesiuli karieris <strong>da</strong>sawyisi. axla, 37 wlis Semdeg<br />

me kvlav profesionali musikosi var. me yovelTvis mivdevdi Cems<br />

interesebs, ramac mapovnina saqmianobis axali sfero. me vakeTeb Souebs<br />

politikisa <strong>da</strong> istoriis Sesaxeb.<br />

Cveni saqmianoba Sesdgeba ori nawilisagan. pirveli nawili ukav-<br />

Sirdeba jonis gatacebas politikiTa <strong>da</strong> istoriiT, xolo meore<br />

nawili _ moias gatacebas msoflios sxva<strong>da</strong>sxva qveynis musikiTa <strong>da</strong><br />

simReriT. Cveni dRevandeli moxsenebis saTauri aaxlovebs am or<br />

nawils.<br />

1992 wels me (moia) vmonawileobdi adelaidis xelovnebis festivalSi,<br />

romelic SegviZlia miviCnioT avstraliis mTavar saerTa-<br />

Soriso festivalad. me vijeqi <strong>da</strong>rbazSi, rodesac sxva<strong>da</strong>sxva aRnagobis<br />

mamakacTa jgufi avi<strong>da</strong> scenaze <strong>da</strong> <strong>da</strong>iwyo <strong>simRera</strong>. es iyo ansambli<br />

`<strong>qarTuli</strong> xmebi” <strong>da</strong> me ukiduresad gancvifrebuli <strong>da</strong>vrCi maTi<br />

namReris harmoniiTa <strong>da</strong> garSemo mofenili JReradobiT. yvelam kargad<br />

viciT, rom <strong>qarTuli</strong> musika msoflios yvela kuTxeSi Zalian did<br />

interess iwvevs <strong>da</strong> es iyo Cemi pirveli ziareba masTan.<br />

ramdenime wlis Semdeg me ga<strong>da</strong>vedi kanberaSi <strong>da</strong> Camovayalibe ori<br />

adgilobrivi gundi – didi gundi, romelic Sesdgeba <strong>da</strong>axloebiT 50<br />

momRerlisagan <strong>da</strong> ewodeba Worldly Goods <strong>da</strong> mcire ansambli, Semdgari 15<br />

Semsruleblisagan, romelsac ewodeba Can Belto. didi gundi Riaa yvelasaTvis,<br />

maTTvisac, visac smena ara aqvs. gundis wevrebis umravlesobam<br />

ar icis notebi <strong>da</strong> ar gaaCnia aranairi Teoriuli codna. me maT<br />

vacnob Cem sayvarel bulgarul, makedoniur, xorvatiul, afrikul <strong>da</strong>,<br />

raTqma un<strong>da</strong>, qarTul simRerebs.<br />

ioseb Jor<strong>da</strong>nia cxovrobs avstraliaSi 1995 wli<strong>da</strong>n <strong>da</strong> yvela, visac<br />

odesme raime interesi gamouCenia <strong>qarTuli</strong> simReris mimarT Cvens qveyanaSi,<br />

misi gacnobis survils gamoTqvams. am TvalsazrisiT, arc Cven<br />

viyaviT gamonaklisi. amgvarad, Cvenc SevxvdiT mas, raTa mas konsultacia<br />

gaewia <strong>da</strong> zogierT qarTul <strong>simRera</strong>Si gaesworebina CvenTvis<br />

gamoTqmasa <strong>da</strong> harmoniul wyobasTan <strong>da</strong>kavSirebuli Secdomebi. am


simRerebs Cven gunds SevaswavlidiT. Cveni Sexvedris dros gavarkvieT,<br />

rom igi CvensaviT gatacebuli iyo `biTlzis” SemoqmedebiT.<br />

yovelive aman ganapiroba Cveni idea Segveqmna performansi, saxelad<br />

`joni, poli, ringo <strong>da</strong> saqarTvelo~, romelmac <strong>da</strong>gvaaxlova<br />

iosebTan <strong>da</strong> mis ansamblTan `oqros sawmisi~. kabares stilis performansi<br />

pirvelad warmovadgineT 2007 wels kanberaSi, erovnul multikulturul<br />

festivalze. Cveni warmodgena mogviTxrobs iosebis <strong>da</strong><br />

moias istorias – erTi maTgani aRizar<strong>da</strong> qarTul musikaze, Semdeg ki<br />

Seuyvar<strong>da</strong> `biTlzebis~ Semoqmedeba, xolo meore, de<strong>da</strong>miwis meore<br />

mxares, aRizar<strong>da</strong> `biTlzebis~ Semoqmedebaze, Semdeg ki Seuyvar<strong>da</strong><br />

<strong>qarTuli</strong> musika. orive maTgani sabolood erTsa <strong>da</strong> imave <strong>da</strong>niSnulebis<br />

adgilamde midis, mxolod sruliad gansxvavebuli gzebiT.<br />

Cvens moxsenebaSi gvin<strong>da</strong> mogiyveT polifoniuri musikis ori sxva<strong>da</strong>sxva<br />

tipis – <strong>qarTuli</strong> <strong>xalxuri</strong> <strong>simRera</strong>-sagaloblisa <strong>da</strong> `biTlzis”<br />

musikis saocari Serevis Sesaxeb. Cven SemogTavazebT ramdenime musikalur<br />

magaliTs <strong>da</strong> gaCvenebT, Tu rogor advila<strong>da</strong>a SesaZlebeli<br />

lenonis, makartnisa <strong>da</strong> harisonis simRerebis aJRereba qarTul stil-<br />

Si <strong>da</strong> maTi qarTul <strong>simRera</strong>ze <strong>da</strong>Sreveba.<br />

es ambavi miT ufro gansacvifrebelia, Tu gaviTvaliswinebT, rom<br />

sabWoTa kavSirSi `biTlzis~ musika akrZaluli iyo, vinai<strong>da</strong>n iTvlebo<strong>da</strong>,<br />

rom igi warmoaCens <strong>da</strong>savluri yofis yvela uaryofiT moments.<br />

Cveni pirveli musikaluri magaliTi aris nino cicSvilis mier<br />

aranJirebuli TurqeTSi mignebuli <strong>qarTuli</strong> erTxmiani <strong>simRera</strong> nar<strong>da</strong>nina,<br />

romelsac erwymis jon lenonisa <strong>da</strong> pol makartnis <strong>simRera</strong><br />

Back in the USSR (`<strong>da</strong>bruneba sabWoTa kavSirSi~) (audio mag. 1).<br />

iosebma `biTlzis~ simRerebi pirvelad moismina sabWoTa epoqaSi<br />

akrZalul Canawerebze <strong>da</strong> maSinve Seuyvar<strong>da</strong> isini. mas gagonili<br />

qon<strong>da</strong>, rom es aris xmamaRali, uxeSi <strong>da</strong> xriala musika, magram misi<br />

STabeWdileba am <strong>da</strong>xasiaTebi<strong>da</strong>n sakmaod Sors aRmoCn<strong>da</strong> _ es iyo jon<br />

lenonis <strong>simRera</strong> Girl, mdi<strong>da</strong>ri ulamazesi minoruli melodiiTa <strong>da</strong><br />

amaRlebuli harmoniuli TanxlebiT.<br />

me (moia) <strong>da</strong>vibade londonSi, hiTrous aeroporti<strong>da</strong>n arc ise<br />

Sors. rogorc 60-iani wlebis, rokenrolis xanis axalgazr<strong>da</strong> gogona,<br />

vicnobdi yvela uaxles hits. magram mere gamovi<strong>da</strong> <strong>simRera</strong>, romlis<br />

msgavsic manamde me arasdros momismenia. misi JReradoba axaleburi<br />

iyo, intonireba <strong>da</strong> harmonia Cemi yurisTvis miuCveveli, uxeSi, magram<br />

melodiuri iyo. es iyo lenonis <strong>da</strong> makartnis <strong>simRera</strong> Love Me Do.<br />

rodesac iosebma es <strong>simRera</strong> iswavla, mas miusa<strong>da</strong>ga <strong>qarTuli</strong> simRerisaTvis<br />

<strong>da</strong>maxasiaTebeli zogierTi akordi <strong>da</strong>, aseve, ramdenime uSinaarso<br />

marcvali (abadela-s msgavsad), romelic aseve xSirad gvxvdeba<br />

am simRerebSi (audio mag.2).<br />

sainteresoa, ratom aris, rom `biTlzis~ musika ase kargad esa<strong>da</strong>geba<br />

qarTul polifonias? aseve kargad miesa<strong>da</strong>geba igi sxva folk-<br />

<strong>qarTuli</strong> <strong>xalxuri</strong> <strong>simRera</strong> <strong>da</strong> `biTlzi~<br />

erTmaneTs xvdebian<br />

639


640 jon Sortisi <strong>da</strong> moia simpsoni<br />

lorul musikasac? SesaZloa, vinai<strong>da</strong>n igi Seicavs mraval elements,<br />

romelic warmodgenilia msoflios sxva<strong>da</strong>sxva kuTxis tradiciul<br />

musikaSi. magaliTad, `biTlzis~ mier Caweril erT-erT pirvel <strong>simRera</strong>Si<br />

Please Please Me mocemulia maRali gabmuli bani, romelic melodiasTan<br />

mimarTebiT warmoqmnis mravalnair intervals, maT Soris<br />

iseT disonanss, rogoricaa patara sekun<strong>da</strong>. gabmuli bani aseve gvxvdeba<br />

jorj harisonis induri zegavleniT Seqmnil <strong>simRera</strong>Si, rogoricaa<br />

Within You Without You, rac Zalian bunebrivia induri musikisaTvis.<br />

`biTlzi~ xSirad iyenebs sxva<strong>da</strong>sxva kilos warmodgenils sxva<strong>da</strong>sxva<br />

xalxis, maT Soris, qarTvelTa tradiciul musikaSi. Within You<br />

Without You mimdinareobs miqsolidiur kiloSi, iseve rogorc jon<br />

lenonis <strong>simRera</strong> Norwegian Wood (<strong>simRera</strong>,romelic Sesulia britanuli<br />

klasikuri poeziis anTologiaSi). rogorc cnobilia, miqsolidiuri<br />

kilo erT-erTi centraluria saqarTvelos sxva<strong>da</strong>sxva kuTxis xalxur<br />

musikaSi. miqsolidiur kilosTan erTad am <strong>simRera</strong>Si gamoyenebulia<br />

maRali burdoni <strong>da</strong> qmnis sxva<strong>da</strong>sxva saxis harmoniul intervalebsa<br />

<strong>da</strong> akordebs.<br />

<strong>qarTuli</strong> tradiciuli musikis msgavsad `biTlzis~ musikaSi far-<br />

To<strong>da</strong>a gamoyenebuli Rrma <strong>da</strong> mdi<strong>da</strong>ri harmoniuli struqturebi <strong>da</strong><br />

modulaciebi. biTlzebis simRerebSi amis araerTi magaliTia, maT<br />

Soris pol makartnis Yester<strong>da</strong>y ( F dur-i<strong>da</strong>n D moll-Si ), jon lenonis Julia<br />

(C dur-i<strong>da</strong>n h moll-Si), an modulaciebis foierverki I am the Walrus-Si.<br />

harmoniisa <strong>da</strong> modulaciebis swored aseTi uxvi gamoyeneba aaxlovebs<br />

erTmaneTTan iseT gasxvavebul musikalur stilebs, rogoricaa<br />

Tanamedrove popularuli `biTlzis” simRerebi <strong>da</strong> saukunovani<br />

<strong>qarTuli</strong> tradiciuli mravalxmiani musika.<br />

magaliTad, <strong>qarTuli</strong> musikis erT-erTi gamorCeuli Tviseba isaa,<br />

rom sxva xalxTa musikisgan gansxvavebiT, masSi gvxvdeba gasaocari<br />

moduliaciebi. amis mSvenieri magaliTi iqnebo<strong>da</strong> `aslanuri mraval-<br />

Jamieri”, araerTi modulaciiT 16 taqtis ganmavlobaSi.<br />

am tradiciis gaTvaliswinebiT,jon lenoni Tavis <strong>simRera</strong>s If I Fell<br />

iwyebs es moll-Si, ga<strong>da</strong>dis D dur-Si, d-moll-Si <strong>da</strong> brundeba Ees moll-Si. yovelive<br />

amis Semdeg igi e moll-isa <strong>da</strong> la dominant akordis gavliT ga<strong>da</strong>dis<br />

D dur-Si <strong>da</strong> es yvelaferi xdeba 8 taqtis ganmavlobaSi (es moll-is patara<br />

7, D, Dflat, h-moll-is patara 7, es moll-is patara 7, D, E patara 7, A7, D).<br />

lenonis <strong>da</strong> makartnis <strong>simRera</strong>Si Drive My Car Cven vxe<strong>da</strong>vT uxeS<br />

disonantur akords, Sedgenils patara seqstisa <strong>da</strong> patara septimisagan<br />

(A,F,G), gamoyenebuls, rogorc myar akords, romelic ramdenjerme<br />

meordeba (mag.1).<br />

es disonansuri harmonia zustad igive formiTaa warmodgenili<br />

qarTul sagalobelSi JamTa <strong>da</strong> welTa (mag. .2).<br />

meore mniSvnelovani msgavseba qarTul <strong>da</strong> `biTlzis” musikas Soris<br />

isaa, rom orive Seqmnilia zepirad <strong>da</strong> notebze Cawerilia mxolod mas


<strong>qarTuli</strong> <strong>xalxuri</strong> <strong>simRera</strong> <strong>da</strong> `biTlzi~<br />

erTmaneTs xvdebian<br />

641<br />

Semdeg, rac isini Seasrules sanoto sistemis mcodne sxva musikosebma.<br />

`biTlzis” <strong>da</strong> <strong>qarTuli</strong> musikis ostaturi <strong>da</strong> originaluri harmonia<br />

momdinareobs Tan<strong>da</strong>yolili musikaluri tradiciisa <strong>da</strong> intuicii<strong>da</strong>n.<br />

orives aqvs garkveuli moulodnelobis elementi <strong>da</strong> iseTi<br />

diapazoni, rac SesaZlebels xdis maT <strong>da</strong>axloebas.<br />

axla warmoidgineT Cveni bedniereba, rodesac aRmovaCineT rom<br />

SeiZlebo<strong>da</strong> lenonis <strong>da</strong> makartnis simReris Help <strong>qarTuli</strong> (guruli)<br />

saferxulo simReris ramdenime glosolaliisa <strong>da</strong> iosebis fantaziis<br />

erTmaneTTan Serwyma (audio mag.3).<br />

`joni, poli, ringo <strong>da</strong> saqarTvelo” idgmeba kanberaSi, hobartSi <strong>da</strong><br />

melburnSi. is Cawerilia avstraliuri samauwyeblo korporaciis<br />

mier <strong>da</strong> ukve gavi<strong>da</strong> erovnuli radios eTerSi. es unikaluri performansi<br />

musikaluri gatacebebis Sesaxeb warmoaCens zogad musikalur<br />

enas <strong>da</strong> kavSirs kulturebs Soris. musika icvleba, rodesac mas xels<br />

kideben msoflios sxva<strong>da</strong>sxva kuTxeSi mcxovrebi a<strong>da</strong>mianebi, magram<br />

Cven gvjera, rom musika aris cocxali organizmi, romelic TavisTavad<br />

viTardeba <strong>da</strong> icvleba. Tu <strong>da</strong>vakvirdebiT, rogor eSreveba erTmaneTs<br />

sxva<strong>da</strong>sxva musikaluri kultura <strong>da</strong> Seaqvs maTSi axali elementebi,<br />

vnaxavT, rom, erTi mxriv, kvlav mniSvnelovani rCeba maTi originaluri<br />

Tvisebebi, xolo, meore mxriv, iqmneba axali musika.<br />

Cvens gundebSi Cven yovelTvis vcdilobT warmovadginoT sxva<br />

kulturis simRerebi yvelaze auTentikuri variantiT. metad amaRelvebelia,<br />

roca ori radikalurad gansxvavebuli stilis Serevisas vpoulobT<br />

saerTo niSnebs. Cven ar gvgonia, rom aseTi SereviT vakargvinebT<br />

musikas mis raime mniSvnelovan Taviseburebas, orive stili mkafiod<br />

Cans. Cven pativs vcemdiT musikis orive stils <strong>da</strong> SevecadeT SegvenarCunebina<br />

maTi mniSvneloba.<br />

saukunovanma qarTulma xalxurma <strong>da</strong> saeklesio musikam <strong>da</strong> arc<br />

ise Zvelma `biTlzis~ musikam erTmaneTs gauziares Tavisi polifoniisa<br />

<strong>da</strong> harmoniis simdidre <strong>da</strong> Cven es aRvniSneT musikaluri warmodgeniT<br />

“John, Paul, Ringo and Georgia”.<br />

Cven gvin<strong>da</strong> madloba ga<strong>da</strong>uxadoT tradiciuli mravalxmianobis<br />

saerTaSoriso simpoziumis organizatorebs imisaTvis, rom maT mogvces<br />

saSualeba aq, saqarTveloSi TqvenTvis gagveziarebina Cveni avstraliuri<br />

gamocdileba.<br />

gvsurs Cvens moxseneba <strong>da</strong>vamTavroT `biTlzis~ <strong>da</strong> <strong>qarTuli</strong> simReris<br />

kidev erTi hibridiT. esenia <strong>qarTuli</strong> <strong>simRera</strong> elesa <strong>da</strong> `biTlzis~<br />

A Little Help from My Friends. gansxvavebiT am ukanasknelisagan, romelSic<br />

megobrebisagan mcired <strong>da</strong>xmarebazea saubari, elesaSi, romelic sruldeba<br />

glexebis mier mZime xis moris ga<strong>da</strong>tanisas, saqmis gasakeTeblad<br />

mravali megobris didi <strong>da</strong>xmarebaa saWiro (audio mag. 4).


642<br />

audio magaliTebi<br />

magaliTi 1: `nar<strong>da</strong>nina~ <strong>da</strong> Back in the USSR<br />

magaliTi 2: Love Me Do <strong>da</strong> `abadila~<br />

magaliTi 3: Help <strong>da</strong> guruli `ferxuli”<br />

magaliTi 4: A Little Help from My Friends <strong>da</strong> `elesa~


648<br />

jon Sortisi <strong>da</strong> moia simpsoni. <strong>da</strong>narTi<br />

John Shortis and Moya Simpson. APPENDIX<br />

magaliTi 1. nawyveti lenon-makkartnis simReri<strong>da</strong>n Drive my car<br />

Example 1. Fragment from the Lennon-McCartney song Drive my car<br />

magaliTi 2. nawyveti <strong>qarTuli</strong> sagalobli<strong>da</strong>n `JamTa <strong>da</strong> welTa~<br />

Example 2. Opening of the West Georgian (Gurian) church song Zhamta <strong>da</strong><br />

tselta


jon Sortisi <strong>da</strong> moia simpsoni. <strong>da</strong>narTi<br />

John Shortis and Moya Simpson. APPENDIX<br />

649<br />

magaliTi 3. `megobrebisagan mcire <strong>da</strong>xmarebiT~<br />

Example 3. With a Little Help from Friends


650<br />

jon Sortisi <strong>da</strong> moia simpsoni. <strong>da</strong>narTi<br />

John Shortis and Moya Simpson. APPENDIX<br />

magaliTi 4. `Semiyvare~ <strong>da</strong> `abadelia~<br />

Example 4. Love me do and Abadelia


jon Sortisi <strong>da</strong> moia simpsoni. <strong>da</strong>narTi<br />

John Shortis and Moya Simpson. APPENDIX<br />

651


652<br />

jon Sortisi <strong>da</strong> moia simpsoni. <strong>da</strong>narTi<br />

John Shortis and Moya Simpson. APPENDIX<br />

<strong>da</strong> a.S.<br />

etc.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!