18.11.2014 Views

PULUNPE-EKAINA-2014-WEB

PULUNPE-EKAINA-2014-WEB

PULUNPE-EKAINA-2014-WEB

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Albisteak<br />

<strong>PULUNPE</strong><br />

<strong>EKAINA</strong><br />

Berriak<br />

Atezko Herriz Herri <strong>2014</strong><br />

Gurasoen Eguna Jauntsarasen<br />

Euskal Dantzak<br />

Atetzen<br />

Iaz bezalatsu, aurten ere, gizarte<br />

zerbitzuen proposamenari<br />

men eginez, Larraintzarko Gizarte<br />

Zerbitzuan aurtengo ikastaroan<br />

ikasitakoaren isla ikusi ahal<br />

izan zen.<br />

Lau urte daramagu Eritzeko eskola<br />

zaharren asteartero asteartero,<br />

Maika eta Jon irakasle ditugula,<br />

Jauziak direla, Larrain-dantza<br />

dela edo zortzikoa dela oin eta<br />

hankak arin.<br />

Ultzamako, Odietako, Imozko eta<br />

Atezko hamabost bat lagun elkar-<br />

Iazkoan ez bezala, aurtengoan giro ezinhobea<br />

izan genuen Atezko txoko, herri, baserri eta altxor<br />

guztiekin gozatzeko.Abiadura motel xamarra<br />

eraman genuen; beroa, lagunartea… eta 20 bat kilometroko<br />

buelta. Beraz, Aroztegiko elkartean bazkaltzen<br />

hasi orduko eguerdiko hiru t’erdiak pasatxo<br />

ziren, beharrik 9tan hasi ginela! Heldu den urterako<br />

goizago altxatu behar!<br />

tu gara aurten eta gustura aritu<br />

ere. Atezko ihoteean ere afaldu<br />

aurreko zortziko eta jauziak dantzatu<br />

genituen suaren inguruan,<br />

eta aurten Atezko Egunean ere<br />

badugu zita.<br />

Gure eskerrik beroenak urte hauetan<br />

guztietan irakasle eta maixu<br />

izan ditugun Maika eta Jonentzat,<br />

gurekin izan duten pazientziagatik<br />

eta eskeini diguten giro eta<br />

umoreagatik.<br />

Altxor bat kobazuloan<br />

Harrigarria badirudi<br />

ere, Arraizko<br />

kobazuloan Nafarroako<br />

historiaurreko<br />

50.000 urte inguru<br />

ditugu gordeta.<br />

Hala esan zigun Pilar<br />

Utrillak, Zaragozako<br />

Unibertsitateko<br />

Historiaurreko<br />

katedradunak eta<br />

Europa mendebaldeko<br />

maparik zaharrena<br />

aurkitu zuenak Arraitzen<br />

emandako hitzaldian.<br />

Joxe Miel Barandiaranen<br />

aholkuei kasu<br />

eginez, altxor bat<br />

egon zitekeen ustetan,<br />

abiatu zen Utrilla anderea<br />

Abauntzara 1976. urtean,<br />

eta, denborak Joxe Mielen<br />

konbentzimendua hala<br />

zela baieztatu dio.<br />

Handiegia ez den kobazuloak<br />

informazio asko<br />

jasotzen du, oso aberatsa<br />

da, mailaka garai bakoitzeko<br />

ezaugarriak aurkitu<br />

dituzte urtetan egindako<br />

arkeologia- indusketetan;<br />

azalenekoan erromatarren<br />

garaiko aztarnak:<br />

eraztunak, txanponak,<br />

zeramikak … Itxura<br />

guztiaren arabera, inbasio<br />

barbaroen garaia izanik,<br />

inguruko biztanleek<br />

ezkutaleku bezala erabili<br />

zuten kobazuloa. Bosgarren<br />

mendearen hasieraz<br />

ari gara mintzatzen.<br />

Orain arte iritsitako mailarik<br />

sakonenean, aldiz,<br />

duela 47.000 urteko<br />

aztarnak aurkitu dituzte,<br />

Neandertal garaikoak:<br />

hartzen hezurrak batik<br />

bat, bertze haragijale eta<br />

belarjaleenak ere, baina<br />

baita Neandertal gizakiek<br />

arrakalatzeko erabiltzen<br />

Pilar Utrilla zonaldeko mapa erakusten<br />

Publikoa txalotzen hitzaldi amaieran<br />

Zaldiaren Klanaren mapa ikusgai<br />

zituzten tresnak (hendedores).<br />

Pilar Utrillaren<br />

esperantza Neandertal<br />

beraren hezurren bat aurkitzea<br />

da, 1993. rrtetik,<br />

alegia, Arraizko urtegia<br />

egiteko proiektua mahai<br />

gainean zegoenetik, ez<br />

baitira itzuli. Une honetan,<br />

nahiz eta jakin zaila<br />

dela indusketekin jarraitzeko<br />

diru kopuru bat lortzea<br />

irrikan daude berriz<br />

itzultzeko.<br />

Tartean, eta bertze maila<br />

batzuen artean, gizarte<br />

transpirenaikoa eta<br />

ehiztaria dugu, duela<br />

13.500 urte bizi izan zena.<br />

Maila hau sakontasunez<br />

ikertu dute Pilar Utrilla<br />

berak eta haren lan taldeak,<br />

aurkitutako aztarnak<br />

asko baitira. Hau hain<br />

zuzen, magdalenienseen<br />

garaia da, eta garai honetakoak<br />

dira bertan aurkitutako<br />

harri grabatu<br />

ospetsuak. Pilar Utrillak<br />

kontatu zigunez, garai<br />

hartan Abauntzen ibilitakoak<br />

udako ehiztariak<br />

ziren, eta hantxe aritzen<br />

ziren ehizatutako larruak<br />

lantzen: arraspatuz, onduz<br />

eta keztatuz, udaberritik<br />

udazkena arte. Dirudienez<br />

iparraldetik zetozen, Isturiztik<br />

hain zuzen, Isturizko<br />

kobazuloan antzeko<br />

tresnak aurkitu baitituzte,<br />

batetik, zintzilikario eta<br />

tresna berdintsuak, baita<br />

ere haien arteko ezaugarri<br />

garrantzitsuena: zaldien<br />

grabatuak. Isturitz<br />

Abauntz eta gainontzeko<br />

kobazuloak baino askoz<br />

ere handiagoa izanik,<br />

pentsa daiteke, hura<br />

zela guztien abiapuntua.<br />

Guztiek osatzen omen zuten<br />

Zaldiaren Klana.<br />

10 131 Arantxa 131<br />

11

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!