GLOBALKAN STANDARD INDUSTRI MAKANAN LAUT - Seafdec

GLOBALKAN STANDARD
INDUSTRI MAKANAN LAUT
Abdul Rahim Anuarabd182@uu.edu.my
Kolej Undang-Undang, Kerajaan, dan
Pengajian Antarabangsa
Universiti Utara Malaysia
Nafis 2008, 14-16 Julai 08, Kuala Terengganu 1

Pejabat Makanan dan Veterinar EU
EU menggantung sementara import produk
perikanan dari Malaysia selepas didapati tidak
mematuhi standard yang ditetapkan berkuat
kuasa 15 Julai ini.
Kementerian Kesihatan, Jabatan Perikanan dan
Lembaga Kemajuan Ikan Malaysia (LKIM) yang
melakukan kawalan kualiti terhadap produk
perikanan Malaysia sebelum dipasarkan ke negaranegara
EU.
Sumber: Utusan Malaysia, 12 Julai 08
Nafis 2008, 14-16 Julai 08, Kuala Terengganu 2

Impaknya: Jejaskan
pendapatan 90,000 orang nelayan
pendapatan 22,000 orang penternak ikan
pekerjaan
EKS industri
Pengeksport
KDNK negara
Sumbang industri ikan, 2% (2004)
Sektor ini dikaitkan dengan masalah kemiskinan
Nelayan di seluruh negara akan mula menerima bayaran
bantuan sara hidup setiap seorang sebanyak RM200 sebulan
daripada kerajaan menjelang penghujung bulan depan bagi
meringankan beban kesan kenaikan bahan bakar.
Sumber: Jabatan Perikanan Malaysia
Nafis 2008, 14-16 Julai 08, Kuala Terengganu 3

Struktur EKS, industri perikanan
EKS dalam penangkapan ilan dan aktiviti perkhidmatan
iringan kepada perikanan, 2003
Pertubuhan bilangan 7,130
Output RM juta 727
Input rm juta RM juta 460
Nilai Ditambah RM juta 267
Pekerja bilangan 17,919
Gaji & Upah RM juta 81
Nila Harta RM juta 356
Nafis 2008, 14-16 Julai 08, Kuala Terengganu 4

EKS, ikut saiz
Saiz EKS dalam penangkapan ilan dan aktiviti perkhidmatan
iringan kepada perikanan, 2003
Saiz Bilang Pertubuhan % Definisi
mikro 6,836 96% kurang dari 5 orang
kecil 265 4% antara 15-19 orang
sederhana 29 0% antara 20-50 orang
jumlah 7,130 100%
Nafis 2008, 14-16 Julai 08, Kuala Terengganu 5

Struktur dagang, komoditi ikan,
2004
komoditi
crustacean & molluscs,
fresh, chilled, frozen,
salted, dried
fish, crustacen & mollucs,
prepared or preserved, nes
RM juta
eksport import imb. Dag/
1,457 784 673
353 154 199
fish, fresh, chilled or
frozen
181 920 (739)
live fish 157 62 95
flour, meals, & pellets, of
fish or crustacenas,
mollucs or other aquatic 62 17 45
interverterate, not for
human consumption
miscellanoues 26 62 (36)
fish, dried, salted or in
brine: smoke fish
15 48 (33)
fats & oils & their
fractions, of fish, or
marine mammals, not
1 13 (12)
chemically modified
total 2,252 2,060 192
Nafis 2008, 14-16 Julai 08, Kuala Terengganu 6

Terima kasih
Kertas kerja ini dibentang di Simposium Perikanan
Kebangsaan (Nafis) 2008: Ikan Penjana Kemakmuran,
pada 14-16 julai 2008, Primula Beach Resort, Kuala
Terengganu, Terengganu, anjuran Jabatan Perikanan
Malaysia
Nafis 2008, 14-16 Julai 08, Kuala Terengganu 7

Struktur dagang dgn Dunia, 2004
RM juta
Country eksport import Imb. Dag
EU-27 675 78 597
United States 532 40 492
Singapore 251 166 85
Japan 221 26 195
China 121 294 (173)
Hong Kong 119 8 111
Thailand 111 473 (362)
Australia 73 24 49
New Zealand 6 21 (15)
Sum of above 2,109 1,130 3,238
%. World 94% 55%
RoW 143 930 (787)
%. World 6% 45%
World 2,252 2,060 192
Nafis 2008, 14-16 Julai 08, Kuala Terengganu 8

Struktur dagang dgn EU, 2004
RM juta
Ranking EU eksport import Imb. Dag
1 Italy 161 5 156
2 United Kingdom 98 26 72
3 France 96 12 84
4 Bulgaria 83 - 83
5 Spain 82 7 75
6 Belgium 61 0 61
7 Netherlands 43 7 36
8 Denmark 20 4 16
9 Germany 18 12 6
10 Portugal 9 0 9
EU-17 168 19 149
EU-27 675 78 597
Nafis 2008, 14-16 Julai 08, Kuala Terengganu 9

Itali, contoh eksport & import, 2004
Nafis 2008, 14-16 Julai 08, Kuala Terengganu 10

Itali, contoh eksport & import, 2004
Nafis 2008, 14-16 Julai 08, Kuala Terengganu 11

Itali, contoh eksport & import, 2004
Nafis 2008, 14-16 Julai 08, Kuala Terengganu 12

Implikasi dasar, tindakan EU
Kemungkinan, akan diikuti oleh Amerika
Syarikat, Jepun, dan Singapura
Kerajaan perlu merangka pelan tindakan
pemulihan fast track
Jabatan Perikanan sedang berusaha mengukuhkan
sistem kawalan mutu produk melalui Bahagian
Biosekuriti, Dianostik dan Kawalan Kualiti Ikan.
Jabatan Perikanan akan memastikan pengawalan
kebersihan di atas kapal nelayan dipertingkatkan
dan pendekatan sama juga akan dilaksanakan
terhadap produk perikanan akuakultur.
Nafis 2008, 14-16 Julai 08, Kuala Terengganu 13

Strategi jangka panjang
Menyediakan infrastruktur dan infostruktur
perikanan yang jaminan kebersihan mematuhi
dan melebihi taraf antarabangsa
Strategi, pembangunan koridor
Wilayah Ekonomi Koridor Utara (NCER)
Wilayah Ekonomi Pantai Timur (ECER)
Koridor Pembangunan Sabah (SDC)
Koridor Tenaga Diperbaharui Sarawak (Score)
Nafis 2008, 14-16 Julai 08, Kuala Terengganu 14

NCER
Menggalakkan perikanan dan akuakultur
meliputi penubuhan pusat penternakan anakanak
ikan premium untuk makanan atau
hiasan di Kedah
Pembangunan industri perikanan laut dalam
dan kilang-kilang pemprosesan ikan di Kuala
Perlis (Perlis),
Kenalpasti zon pesisiran pantai tertentu untuk
penternakan ikan dan kerang-kerangan di
dalam sangkar, dan pendalaman tali air untuk
membolehkan aktiviti akuakultur.
Nafis 2008, 14-16 Julai 08, Kuala Terengganu 15

ECER
Bangunkan Taman Perikanan Berintegrasi di Tok Bali
(Kelantan).
Taman perikanan itu akan mempunyai sebuah pelabuhan,
kemudahan pendaratan, penyimpanan, pemprosesan dan
pemasaran ikan dan juga kemudahan sokongan sampingan
seperti pembaikan bot dan bengkel penyelenggaraan enjin.
Dua pusat pemprosesan ikan juga dibangunkan di
Kuala Besar (Kelantan) dan Kuala Besut
(Terengganu).
Di Pahang, dua pusat pengeluaran dan pemasaran
bagi baka ikan air tawar serta air payau diwujudkan di
Bentong dan Kuala Pahang, Pekan.
Nafis 2008, 14-16 Julai 08, Kuala Terengganu 16

SDC
Wujudkan Pusat Akuakultur Marin Kebangsaan.
Sub-Wilayah Timur Sabah,
Kegiatan utama, menangkap udang dan akuakultur.
Dari segi eksport, udang sejuk beku segar merupakan produk
perikanan utama yang dieksport dari Sabah, menyumbang
sejumlah kira-kira RM200 juta setahun kepada pendapatan
eksport Negeri.
Eksport utama lain termasuk udang harimau yang jumlah
eksportnya mencecah 3,000 tan metrik bernilai RM100 juta.
Kerajaan Sabah telah menetapkan kawasan sekitar
Sandakan, Lahad Datu, Tawau, Beaufort dan Kuala
Penyu sebagai Zon Industri Akuakultur (AIZ).
Kegiatan penanaman rumpai laut tertumpu di sekitar
Semporna, Kota Belud dan Tuaran
Nafis 2008, 14-16 Julai 08, Kuala Terengganu 17

Score
Konsortium Galdasar Sdn Bhd
(Malaysia) dan Yuh Yow Fishery
Company Limited bagi membangunkan
dan menjalankan perniagaan dalam
industri perikanan dan akuakultur di
Sarawak.
Nafis 2008, 14-16 Julai 08, Kuala Terengganu 18

Kesimpulan
Kini kerajaan dengan pengusaha dalam
rantaian pengeluaran makanan laut termasuk
pengusaha kolam ternakan dan kapal
perikanan berusaha secara bersama untuk
memastikan mereka memenuhi syarat dan
standard yang ditetapkan bagi memastikan
eksport ke negara EU dapat disambung
semula.
Amalan perdagangan yang kurang baik perlu
dibaiki kerana ia sendiri boleh menjejaskan
eksport negara.
Nafis 2008, 14-16 Julai 08, Kuala Terengganu 19

Kesimpulan
Dengan pencapaian standard itu, industri makanan
laut negara boleh mencapai standard global dalam
penyelenggaran makanan laut dan ia membantu
meluaskan pasarannya bukan hanya di EU tetapi juga
di Amerikas.
Pelaksanaan program perikanan dan akuakultur serta
produk makanan lautnya di bawah program
pembangunan koridor perlu mengikut standard
kebersihan dan keselamatan di peringkat
antarabangsa dengan matlamat untuk menjadikan
Malaysia sebagai pelaku utama dalam pasaran
perikanan global.
Nafis 2008, 14-16 Julai 08, Kuala Terengganu 20