LARRA-BELAGUAKO ESKI PISTAK - Hobekuntza

LARRA-BELAGUAKOESKI PISTAK1B mailaIngurugiroaGeografiaKirolaAtaza honetan Larra-Belaguaibarra eta eski pista berriakegiteko dagoen proiektuaizango dituzu hizpide. Honezgain, zenbakien idazkerarierreparatuko diozu.Horretarako:a. Eskiatzeko moduak etaErronkariko ibarraezagutuko dituzu hainbattestu irakurrita.b. Larra-Belaguako eskipisten inguruan sortutakopolemika ezagutuko duzubideo-pasarte eta artikulubaten bidez, eta zeure iritziaprestatuko duzu.AUTOIKASKUNTZA

T UTOREARENORRIAATAZA: LARRA-BELAGUAKO ESKI PISTAK (3:30)AESKIATZEKO MODUAK ETA ERRONKARIKO IBARRA EZAGUTUKO DITU HAINBAT TESTU IRAKURRITA.TUTORETZANErronkariko ibarra ezagutzen ote duen eta ea eski pistetan inoiz egon den komentatuko dugu.Zenbakien idazkerarekin zer moduz moldatzen den galdetuko diogu.BLARRA-BELAGUAKO ESKI PISTEN INGURUAN SORTUTAKO POLEMIKA EZAGUTUKO DU BIDEO-PASARTE ETA ARTIKULUBATEN BIDEZ, ETA IRITZIA PRESTATUKO DU.TUTORETZANBideo-pasartea (Ikasbil 4104 zk. “Larra-Belaguako eski pistak” “Atazen ikus-entzunezkoak 1” DVDan dago)zer moduz ulertu duen galdetuko diogu.Gaiari buruzko idazlana emango digu zuzentzeko.MINTZASAIOAN EDO MINTZALAGUNAREKINGaia aurkeztu (proiektua zertan den, zergatik piztu den polemika,...) eta iritzia emango du ikasleak.Mintzasaioan gaiaz aritzeko proposamenaErronkariko eski pisten inguruko proiektua ezagutu eta telebista saiobateko eztabaida antzeztuko dugu rolak banatuta.LARRA-BELAGUAKOESKI PISTAKErronkariko ibarra ezagutzen ote dugun komentatuko dugu: herriak, inguruko mendiak,...Honakoak ere komentatuko ditugu: Erronkariko eski pistetan inoiz egon garen,eskiatzeko modu ezberdinak ezagutzen ote ditugun (inork gaiari buruz ezer ezbadaki, komeni da 12. orriko azalpenak ematea).“Larra-Belaguako eski pistak” bideo-pasartea ikusiko dugu (Ikasbil 4.104 zk, 31.bideo-zinta) eta denon artean ongi ulertu ote dugun egiaztatuko dugu: proiektuazertan den, zer esaten duten alde daudenek, zer esaten duten kontra daudenek,...Telebista bateko eztabaida saio bat antzeztuko dugu:- Rolak banatu eta argudioak prestatzeko bost minutu hartuko ditugu (15. or.).- “Telebista kamerak” non dauden azaldu, eta saioari hasiera emango diogu.- Dinamizatzaile edo irakasleak “telefono deiak” egin ditzake parte-hartzaile guztieihitz eginarazteko edo eztabaida pizteko.”Telebista saioa” zer moduz joan den baloratu eta amaitzeko bakoitzak benetanpentsatzen duena azaldu ahal izango du (hartutako rola kontrakoa izan bada).Oharra: 15. orria ez zaio ikasleari fotokopiatu behar, mintza saiorako baita.2

I KASLEARENORRIAATAZA: LARRA-BELAGUAKO ESKI PISTAKAESKIATZEKO MODUAK ETA ERRONKARIKO IBARRA EZAGUTUKO DITUZU HAINBAT TESTU IRAKURRITA.EGINKIZUNAKIdatzi eskiatzeko moduen ezaugarriez dakizunguztia (4. or.).Erantzunak 12. orrian.ZUZENKETAKOsatu Erronkariko eski eskolako web-guneanfalta den informazioa (5. or.).Erantzunak 12. orrian.”Erronkari ibarrari buruz” orriko hutsuneak beteaukera egokiak eginez (6. or.).Erantzunak 13. orrian.Irakurri “Zenbakien idazkera” orriko azalpenaketa egin ariketak (7. eta 8. orr.).Erantzunak 12. orrian.BLARRA-BELAGUAKO ESKI PISTEN INGURUAN SORTUTAKO POLEMIKA EZAGUTUKO DUZUARTIKULU BATEN BIDEZ, ETA ZEURE IRITZIA PRESTATUKO DUZU.BIDEO-PASARTE ETAEGINKIZUNAKBideo-pasartea ikusi (“Larra-Belaguako eski pistak”)eta informazioa jaso (9. or.).ZUZENKETAKZalantzarik baduzu, ikus transkribapena (14. or.).”Eta egunkarian, zer berri?” orriko artikuluairakurri eta argudio berriak azpimarratu (10. or.).Azpimarratu duzuna gaiaren aurkezpena egitekolagungarri izango zaizu.Prestatu gaiaren aurkezpena eta zeure iritziaidatziz (11. or.).Erakutsi tutoreari egindakoa.Prestatu duzuna azaldu ikaskide, mintzalagunedota tutoreari.3

ESKIATZEKO MODUEN EZAUGARRIAKIdatzi eskiatzeko modu hauei buruz dakizuna.Nolako eskiak/jantziak behar dira?........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................Nolako kirola da?........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................IRAUPEN-ESKIANolako pistak/azpiegitura behar dira?........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................Nolako eskiak/jantziak behar dira?....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................Nolako kirola da?....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ESKI ALPINOANolako pistak/azpiegitura behar dira?....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................Nolako eskiak/jantziak behar dira?....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................Nolako kirola da?....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................MENDIKO ESKIANolako pistak/azpiegitura behar dira?....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................4

ESKI PISTEN INFORMAZIOA OSATUErronkariko eski eskolako web-gune honen bidez ezagutu itzazu Larra-Belaguan eskiatzeko dituzun pistak.Horretarako, falta den informazioa osatuko duzu lehenik. Azalpenetan falta den informazioa beheko mapanbegiratuta lortuko duzu, eta mapan falta diren datuak, berriz, goiko azalpenak irakurrita.Erronkari Ibarreko Eski Eskolak eski ikastaroak ematen ditu Erronkariko Eski Nordikoko Zentroan,Belagua eta Larrako eremuan. Pistek, osotara, 25 km dituzte eta hiru eremutan daude banatuta.El Rincon de Belaguako (La Mata de Haya)-ko eremua:Izabatik gertuen dauden pistak .....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................Eskilzarrako eremua: Errepidetik jarraituz eta La Mata de Hayako pistetatik 6 km-ra, mendatean bertan,1.400 metroko altitudean Eskilzarrako pistak daude. Eskilzarrako zirkuituak maila guztietarako pistak ditu.El Ferialeko eremua: Mendatean gora, errepidetik jarraitu eta 4 km-ra, 1.600 metroko altitudean, El Ferialeremura iritsiko gara. El Ferialeko zirkuitutik altura handiagoko beste batera irits daiteke, Zanpori mendikogailurra (1.720 m.) inguratzen duen zirkuitura hain zuzen ere. El Ferialeko eremu hau Eskilzarrako pistekinlotzen da "Bortuzko" izeneko bazterrari esker. Hor eskiatzeko moduko 20 bat kilometro daude, 1.350 m-tik1.720 m.-ra bitarteko altueran.Pista: EL FERIALLuzera: 2,5 KmZailtasuna: errazaAltuera: 1600-1625 m.FRANTZIAPista: BORTUZKOLuzera: ________ Km.Zailtasuna: errazaAltuera: 1500-1540 m.Pista: __________Luzera: 2,5 KmZailtasuna: errazaAltuera: _______ m.Pista: ESKILAZARRALuzera: 5,5 KmZailtasuna: zaila / oso errazaAltuera: ________ m.IZABARA 10 KM.Pista: EL RINCON DE BELAGUA (La Mata de Haya)-ko eremuaLuzera: 7 Km.Zailtasuna: erraza / oso errazaAltuera: 995-1025 m.PISTEN ZAILTASUNA___ OSO ERRAZA___ ERRAZA___ ZAILA___ OSO ZAILA5

ERRONKARI IBARRARI BURUZIrakurri Erronkari ibarrari buruzko informazioa eta idatzi hutsuneetan falta diren hitzak. Hitz hauek behekolaukian dituzu, beraz, egin ezazu aukera egokia.Erronkari ibarraErronkari Ibarra Nafarroako ipar-ekialdeko ertzean .................................dago, eta hala, gure geografiako punturik menditsuen, garaien eta,agian, politena ere bada. Bestalde, lurraldea ere horrelakoa denez,................................. beren izaera propioa gorde dute. Burgi, Erronkaribera edota Izaba ................................. herri harritsuetako kale estuetatikpaseatzen ikusiko ditugu lasaitasun osoan.................................. , ez dezagun ahaztu, Euskal Herriko mendirik................................. ere, 2.444 metroko Hiru Erregeen Mahaia, bertandugu, eta ezinbestekotzat jo dugu berau igotzeko aukera.................................., edonork igotzeko modukoa baita.AZKENIKKOKATURIKBIZTANLEEKESKAINTZEABEZALAKOGARAIENABURGI - ERRONKARI - URZAINKI - IZABA:Abiapuntu gisa Koroak (Las Coronas) mendateko ................................. aukeratudugu, Nabaskoze eta Burgi herrien artean. Mendate hau ibarreko sarrera da, etabegiratokian dagoen norabide-mapatik, geroago hurbilduko garen Pirinioetakogailurren ikuspegi ederra ................................. .7,5 km.-ra Burgiko turismo-kartel horia dugu. Honen atzean dagoen malkorreraigoz gero, herriko eta inguruetako bista politak izango ditugu. Burgin bertan,merezi du ................................. estu eta harritsuetan barrena paseatzea, Piriniokutsuko egurrezko etxe dotoreen artetik, Eska ibaiaren gaineko erromatar zubiikusgarriraino. Erronkarirantz goazela, landaretza urriagotzen doala konturatukogara, eta horren ordez, haitzak, haizpitarteak eta, orokorrean, paisaia................................. nagusitzen dela.11. km. inguruan Erronkarin sartuko gara, ibarreko zentro eta Julian Gayarretenorearen eta izen bereko gazta ................................. sorterri. Iparralderantzgoazela, hurrengo ................................. Urzainki dugu, eta aurrekoak etahurrengoak bezala, mendiko herri atsegin bat dugu berau. Herriko etxeekosatutako batasun horrez gain, San Martin Toursekoaren eliza nabarmendukodugu, ................................. tenplu gotikoa, erretaula barroko bat duena.Beste 4 km.-ra Izaba herri ederra dugu, ibarreko gune ...................................eta mendizaleentzat garrantzitsuena. Herria eta gasolindegia pasatu eta gero,ezkerretara jo, Otsagira.Bi mendiren artetik goazela, 2,5 km.-ra, eskuinera, Mintxate Zintzurra ikusikodugu. Bertan aparkatu eta ................................. igaro ostean, atzeko ibartxoatseginean pasea gaitezke. Pare bat kilometro gehiago eta Uztarrozen sartukogara. Etxeez gain, Santa Grazi elizan dago.Herritik 3,5 km.-ra arku bakarrekozubitxo polita ikusiko dugu, Eska ibaiaren ur hotz, bizkor eta gardenen gainean.................................. 40. km.-an Lazar mendatera iritsiko gara. BertatikPirinioetako beste ikuspegi polit bat bistaratuko dugu. Gero, Izabara itzuliko gara.BurgiErronkariUrzainkiIzabaIKUS DAITEKEOSPETSUENKARRIKABEGIRATOKIAHARRIZKOGELDIALDIAARROILAHARRITSUAIBILBIDEARENTURISTIKOA6

ZENBAKIEN IDAZKERAKonturatuko zinen web-guneko azalpenetan zenbaki asko ageri direla. Horregatik, jarraian zenbakien idazkeraaztertuko dugu. Zenbakien idazkerari buruz Euskaltzaindiak emandako zerrenda (1) eta arauak (2) irakurrita,aukera ezazu erantzun egokia (3):1Euskaltzaindiaren erabakia zenbakien idazkeraz:0 zero, huts1 bat2 bi3 hiru4 lau5 bost (bortz)6 sei7 zazpi8 zortzi9 bederatzi10 hamar11 hamaika12 hamabi13 hamahiru14 hamalau15 hamabost (hamabortz)16 hamasei17 hamazazpi18 hemezortzi (hamazortzi)19 hemeretzi20 hogei21 hogeita bat22 hogeita bi23 hogeita hiru24 hogeita lau25 hogeita bost (hogeita bortz)26 hogeita sei27 hogeita zazpi28 hogeita zortzi29 hogeita bederatzi30 hogeita hamar31 hogeita hamaika32 hogeita hamabi33 hogeita hamahiru34 hogeita hamalau35 hogeita hamabost (hogeita hamabortz)36 hogeita hamasei37 hogeita hamazazpi38 hogeita hemezortzi (hogeita hamazortzi)39 hogeita hemeretzi40 berrogei41 berrogeita bat42 berrogeita bi43 berrogeita hiru44 berrogeita lau45 berrogeita bost (berrogeita bortz)46 berrogeita sei47 berrogeita zazpi48 berrogeita zortzi49 berrogeita bederatzi50 berrogeita hamar51 berrogeita hamaika52 berrogeita hamabi53 berrogeita hamahiru54 berrogeita hamalau55 berrogeita hamabost (berrogeita hamabortz)56 berrogeita hamasei57 berrogeita hamazazpi58 berrogeita hemezortzi (berrogeita hamazortzi)59 berrogeita hemeretzi60 hirurogei (hiruretan hogei)61 hirurogeita bat (hiruretan hogeita bat)62 hirurogeita bi (hiruretan hogeita bi)63 hirurogeita hiru (hiruretan hogeita hiru)64 hirurogeita lau (hiruretan hogeita lau)65 hirurogeita bost (hiruretan hogeita bortz)66 hirurogeita sei (hiruretan hogeita sei)67 hirurogeita zazpi (hiruretan hogeita zazpi)68 hirurogeita zortzi (hiruretan hogeita zortzi)69 hirurogeita bederatzi (hiruretan hogeita bederatzi)70 hirurogeita hamar (hiruretan hogeita hamar)71 hirurogeita hamaika (hiruretan hogeita hamaika)72 hirurogeita hamabi (hiruretan hogeita hamabi)73 hirurogeita hamahiru (hiruretan hogeita hamahiru)74 hirurogeita hamalau (hiruretan hogeita hamalau)75 hirurogeita hamabost (hiruretan hogeita hamabortz)76 hirurogeita hamasei (hiruretan hogeita hamasei)77 hirurogeita hamazazpi (hiruretan hogeita hamazazpi)78 hirurogeita hemezortzi (hiruretan hogeita hemezortzi)79 hirurogeita hemeretzi (hiruretan hogeita hemeretzi)80 laurogei (lauretan hogei)81 laurogeita bat (lauretan hogeita bat)82 laurogeita bi (lauretan hogeita bi)83 laurogeita hiru (lauretan hogeita hiru)84 laurogeita lau (lauretan hogeita lau)85 laurogeita bost (lauretan hogeita bortz)86 laurogeita sei (lauretan hogeita sei)87 laurogeita zazpi (lauretan hogeita zazpi)88 laurogeita zortzi (lauretan hogeita zortzi)89 laurogeita bederatzi (lauretan hogeita bederatzi)90 laurogeita hamar (lauretan hogeita hamar)91 laurogeita hamaika (lauretan hogeita hamaika)92 laurogeita hamabi (lauretan hogeita hamabi)93 laurogeita hamahiru (lauretan hogeita hamahiru)94 laurogeita hamalau (lauretan hogeita hamalau)95 laurogeita hamabost (lauretan hogeita hamabortz)96 laurogeita hamasei (lauretan hogeita hamasei)97 laurogeita hamazazpi (lauretan hogeita hamazazpi)98 laurogeita hemezortzi (lauretan hogeita hemezortzi)99 laurogeita hemeretzi (lauretan hogeita hemeretzi)100 ehun101 ehun eta bat102 ehun eta bi200 berrehun300 hirurehun400 laurehun500 bostehun (bortzehun)600 seiehun700 zazpiehun800 zortziehun900 bederatziehun1000 mila1200 mila eta berrehun1201 mila berrehun eta bat1984 mila bederatziehun eta laurogeita lau1.000.000 milioi bat10.000.000 hamar milioi1.000.000.000 mila milioi (miliar bat)7

2Zenbakien idazkerari buruzko oharrak:A) Zerotik ehunerainoko zenbakiak honela idatziko dira.41: berrogeita bat, 69: hirurogeita bederatzi, 97: laurogeita hamazazpiB) Ehunekoak lotuta idatziko dira.300: hirurehun, 500: bostehun, 800: zortziehunC) Milakoak bananduta idatziko dira.4.000: lau mila, 47.000: berrogeita zazpi mila, 91.000: laurogeita hamaika milaD) Milioikoak ere bananduta.1.000.000: milioi bat, 4.000.000: lau milioi, 100.000.000: ehun milioiE) Ehunetik milarainoko zenbakiak era honetan idatziko dira: ehunekoak hamarrekoetatikbananduta; agertzen diren bi parteen arteko lotura "eta" da.225: berrehun eta hogeita bost, 579: bostehun eta hirurogeita hemeretzi, 908: bederatziehuneta zortziF) Milatik gorako zenbakiak idazteko, irizpide bera. Hau da, milakoak ehunekoetatik bananduta;baita berauek hamarrekoetatik ere.G) Milakoen eta ehunekoen artean koma jartzen da (bi osagai bakarrik daudenean izan ezik;hauetan 'eta' partikulaz bereizten dira).1.003: mila eta hiru, 3.456: hiru mila laurehun eta berrogeita hamasei, 35.436: hogeita hamabost milalaurehun eta hogeita hamasei, 457.908 : laurehun eta berrogeita hamazazpi mila bederatziehun eta zortziH) Milioikoetan, beste horrenbeste.137.954.218: ehun eta hogeita hamazazpi milioi, bederatziehun eta berrogeita hamalau mila,berrehun eta hemezortzi.3Aukeratu erantzun egokia:1. Pistek, osotara, 25 km dituzte eta hiru eremutan daude banatuta.A. Ogei eta bostB. Hogeita bost2. Izabatik gertuen dauden pistak dira "La Mata de Haya" edo "Rincón de Belagua" deritzenak, zehazki12 km-ra.A. HamabiB. Amabi3. Bi tokiak 1.000 metroko altitudean daude.A. MillaB. Mila4.La Mata de Hayako pistetatik 6km-ra, mendatean bertan, 1.400 metroko altitudean Eskilzarrako pistak daude.A. Mila eta laurehunB. Milata laurehun5.Mendatean gora, errepidetik jarraitu eta 4km-ra, 1.600 metroko altitudean, El Ferial eremura iritsiko gara.A. Mila ta seirehunB. Mila eta seiehun6.El Ferialeko zirkuitutik altura handiagoko beste batera irits daiteke, Zanpori mendiko gailurra (1.720 m.)inguratzen duen zirkuitura hain zuzen ere.A. Mila eta zazpirehun eta hogeiB. Mila zazpiehun eta hogei.7. Hor eskiatzeko moduko 20 bat kilometro daude, 1.350 m-tik 1.720m.-ra bitarteko altueran.A. Mila hirurehun eta berrogeita hamarB. Mila eta hirurehun eta berrogeita hamar.8

ZER DIOTE?“Larra-Belaguako eski pistak” bideo-pasartea ikusi eta jaso ezazu honako informazioa:A. Idatzi behean eski pista berrien aldeko jarrera defendatzeko bideoan erabili dituzten argudioak:1. Jesus Orduna, Erronkariko Batzordeko kidea:....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................2. Susana Lusar, Erronkariarrak Izadiarekin taldeko kidea:....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................3. Jose Migel, Erronkari ibarreko eski eskolako kidea:....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................B. Idatzi behean eski pista berrien aurkako jarrera defendatzeko bideoan erabili dituzten argudioak:1. Elene Conget, Zain dezagun Larra taldeko kidea:....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................2. Fernando, Izabako tabernaria:....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................DRONDAn eskiatzen Nafarroako Pirinioetan, Erronkariko Belagua Ibarrean..9

ETA EGUNKARIAN ZER BERRI?Irakur ezazu egunkariko artikulu hau, eta argudio berririk aurkitzen baduzu, azpimarra ezazu bertan.Helburu bera, baina hura lortzeko bide ezberdinakLarrako eski estazioa egiteko proiektuaren aldekoek eta kontrakoek euren jarrerari eutsi diote;garapena nahi dute, baina ez modu bereanE.Elizondo-IruñeaLarrako eski estazioarenproiektuaren aldekoek etakontrakoek euren jarrerari eutsizioten atzo Nafarroakoparlamentuan IngurumenBatzordearekin egindako lanbileran.SUSANA LUSAR(Erronkariarrak Izadiarekin)"Naturaren ikuspuntutikproiektua onargarria da"Erronkariarrak Naturarekin taldeanproiektuaren aldeko hainbatherritarrek egin dute bat Elkartekoordezkari Susana Lusarren ustez,proiektuak estuki lotuta egonbehar du Larra-Aztaparretakoeremua Interes Komunitarioa duenTokitzat izendatzeko planarekin."Toki horrek izanen dituenbaliabideak, erabilerak etakudeaketa zehazteko planarenbarruan egon beharko lukeproiektuak". "Naturaren ikuspuntutikeski estazioa onargarria" delagaineratu zuen, eta, aurrekontuaridagokionez, "kalitatezko aterpeakegiteko behar dena" dela erranzuen.JAVIER MARTINEZ(Nafarroako Biologoen Elkartea)"Natur gune izendatu zutenekobalio bera du"Nafarroako Biologoen Elkartekoordezkari Javier Martinezek argidu: "Larrako eremuak natur guneizendatu zuteneko balio bera dugaur egun; Administrazioakkoherente izan behar du hartutakoerabakiekin, bestela, orain zati bateta gero beste bat kenduko diogunatur guneari, garaian garaikoproiektuen arabera". "Erronkariibarraren garapena lortzeko,dauden baliabideak aztertu etaplan jasangarria egin beharradago. Ezin daiteke garapen horielurrera mugatu, hankamotzgeldituko litzateke", gaineratuzuen Biologoen Elkarteko kideak.Biologoen Elkarteko kideak.Eskiatzaileen topagune garrantzitsua da Erronkariko ibarraDIEGO BUENO(Zain dezagun Larra)"Proiektua ez da bideragarria"Zain dezagun Larra izenekotaldeko ordezkari Diego Buenokargi du Larran eski estazio berriaegitea ez dela aukera egokia. Ezdu uste Larrako natur gunekomugak aldatu behar direnik."Proiektuak berak estazioarenbideragarritasuna" zalantzanjartzen duela azpimarratu zuenZain dezagun Larrako taldekokideak: "Proiektuaren egileek etabultzatzaileek egindakoaurreikuspenen arabera ere, diruagalduko litzateke eski estazioberria eginez gero". Haurrentzakoeski kanpainari eutsi behar zaiolaazpimarratu zuen eta agerian utzizuen proiektuak berak aipatzenduela kanpaina horretatik kanpoErronkarira iristen den eskiatzailekopurua ez dela "handia". "Larrakoerabilerak arautu behar dirakanpaina egin ahal izateko, bainaeski estazioa ez da beharrezkoa".10JOSE MIGEL ALBENIZ(Erronkariko Eski Eskola)"Haurren eski kanpainak dirutzamugitzen du"Erronkariko eski eskolakoordezkari Jose Migel Albenizekikuspuntu ekonomikotik etanaturaren ikuspuntutik Larrakoeski estazioaren proiektua "egokia" dela uste du. Haurrentzako eskikanpainak azken urteotan goraegin duela eta "dirutza mugitzen"duela azpimarratu zuen. "19urtetan, 1.200 milioi pezetatikgoiti". 1988. urtean zabaldutakoeski pistak "zaharkituta" gelditudirela eta Erronkarik "garatzeko"estazio berria behar duelanabarmendu zuen. Hala ere"errentagarritasun ekonomikoabaino gehiago, errentagarritasunsoziala bilatu behar dugu".KOLDO ALDAZ(Nafarroako Mendi Federazioa)"Proiektua garatzeko arazoakizanen dituzte"Nafarroako Mendi Federaziokoordezkari Koldo Aldazek uste duatzoko lan bilerak ez dituelajarrerak aldatuko, eta NafarroakoParlamentuan aurrera jarraitukoduela gaiak. "Proiektuagauzatzeko, ordea, arazoakizanen dituzte" erran zuen."Europako araudia kontuanhartuta, lehentasuna duten hainbatespezie daude Larran, eta araudihorrek ez du onartzenestazioarena bezalako proiekturikbabesa jasotzeko lehentasunaduten espezieak badira". Espeziehorien artean daude hartz arrea,pinpilinpauxa mota bat eta hainbatlandare.

LARRA-BELAGUARI BURUZPrestatu gaiari buruzko aurkezpena (zer egin nahi duten, zer dioten aldekoek eta kontrakoek,...) eta iritzia:AURKEZPENA.............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................IRITZIA..............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................11

ZUZENKETA ORRIAESKIATZEKO MODUEN EZAUGARRIAK:Eski nordikoa/iraupen eskia:Eskien gainetik txorkatila altxa daiteke, oinez ibiltzerakoan egiten dugun mugimendua egin daiteke. Eskiakalpinokoak baino luzeagoak eta estuagoak dira. Oro har, iraupen luzeko ibilaldiak egiteko erabiltzen dira,eta batez ere lautadetan ibiltzeko joera izaten da eski hauekin, ez baitira oso egokiak mendi malkartsuetarako.Ez da azpiegitura erraldoirik behar eski hauekin mendian zeharkalditxo bat egiteko.Eski alpinoa:Eski pista egokiturik egotea eskatzen du eta azpiegitura erraldoi eta oso garestiak behar dira eski alpinoanibiltzeko: teleskiak, teleaulkiak,... mendi garaietatik behera, modalitate honen bereizgarri nagusiena malkarhandietan zehar abiadura handiz jaistea baita. Esan daiteke eskiak eta arropak ere garestienak direla.Eskiak zabalagoak eta laburragoak dira iraupenekoekin alderatuta.Mendiko eskia:Arinenak eta txikienak dira, normalean mendizaleak bizkarrean denbora luzez eraman ohi dituelako. Eskiakbehar dituen unean soilik erabiltzen ditu, mendia elurturik dagoenean arinago joateagatik. Beraz uneanbertan erabakiko du eskiak jartzea eta kentzea. Eski hauekin altuera handiko mendietan ibiltzen dira. Eta,gainera, inolako azpiegiturarik ez dagoen toki zailetan eta malkartsuetan, bakoitzaren abileziaren baitan.Ezaugarri berezi gisa esan daiteke, foka larrua jarri ohi zaiela, batez ere maldan gora joateko.LARRA-BELAGUAKO ESKI PISTAKErronkari Ibarreko Eski Eskolak eski ikastaroak ematen ditu Erronkariko Eski Nordikoko Zentroan, Belaguaeta Larrako eremuan. Pistek, osotara, 25 km. dituzte eta hiru eremutan daude banatuta.Mata de Hayako eremua: Izabatik gertuen dauden pistak dira "La Mata de Haya" edo "Rincón deBelagua" deritzenak, zehazki 12 km.-ra. Bi tokiak 1.000 metroko altitudean daude, belardi eta oihanartean. Zailtasunari dagokionez, "erraza" eta "oso erraza" sailen artean daude.Eskilzarrako eremua: Errepidetik jarraituz eta La Mata de Hayako pistetatik 6 km.-ra, mendatean bertan,1.400 metroko altitudean Eskilzarrako pistak daude. Eskilzarrako zirkuituak maila guztietarako pistak ditu.El Ferialeko eremua: Mendatean gora, errepidetik jarraitu eta 4 km.-ra, 1.600 metroko altitudean, ElFerial eremura iritsiko gara. El Ferialeko zirkuitutik altura handiagoko beste batera irits daiteke, Zanporimendiko gailurra (1.720 m.) inguratzen duen zirkuitura hain zuzen ere. El Ferialeko eremu hauEskilzarrako pistekin lotzen da "Bortuzko" izeneko bazterrari esker. Hor eskiatzeko moduko 20 batkilometro daude, 1.350 m.-tik 1.720 m.-ra bitarteko altueran.Pista: BORTUZKOLuzera: 4 Km.Zailtasuna: errazaAltuera: 1500-1540 m.Pista: ZAMPORILuzera: 2,5 KmZailtasuna: errazaAltuera: 1625-1720 m.Pista: ESKILAZARRALuzera: 5,5 KmZailtasuna: zaila / oso errazaAltuera: 1350-1440 m.ZENBAKIEN IDAZKERA1B, 2A, 3B, 4A, 5B, 6B, 7A12

ZUZENKETA ORRIAERRONKARI IBARRARI BURUZErronkari Ibarra Nafarroako ipar-ekialdeko ertzean kokaturik dago, eta hala, gure geografiako punturik menditsuen,garaien eta, agian, politena ere bada. Bestalde, lurraldea ere horrelakoa denez, biztanleek beren izaera propioagorde dute. Burgi, Erronkari bera edota Izaba bezalako herri harritsuetako kale estuetatik paseatzen ikusikoditugu lasaitasun osoan.Azkenik, ez dezagun ahaztu, Euskal Herriko mendirik garaiena ere, 2.444 metroko Hiru Erregeen Mahaia,bertan dugu, eta ezinbestekotzat jo dugu berau igotzeko aukera eskaintzea, edonork igotzeko modukoa baita.BURGI - ERRONKARI - URZAINKI - IZABA:Abiapuntu gisa Koroak (Las Coronas) mendateko begiratokia aukeratu dugu, Nabaskoze eta Burgi herrienartean. Mendate hau ibarreko sarrera da, eta begiratokian dagoen norabide-mapatik, geroago hurbilduko garenPirinioetako gailurren ikuspegi ederra ikus daiteke.7,5 km.-ra Burgiko turismo-kartel horia dugu. Honen atzean dagoen malkorrera igoz gero, herriko eta inguruetakobista politak izango ditugu. Burgin bertan, merezi du karrika estu eta harritsuetan barrena paseatzea, Piriniokutsuko egurrezko etxe dotoreen artetik, Eska ibaiaren gaineko erromatar zubi ikusgarriraino. Erronkarirantzgoazela, landaretza urriagotzen doala konturatuko gara, eta horren ordez, haitzak, haizpitarteak eta, orokorrean,paisaia harritsua nagusitzen dela.11. km. inguruan Erronkarin sartuko gara, ibarreko zentro eta Julian Gayarre tenorearen eta izen bereko gaztaospetsuen sorterri. Iparralderantz goazela, hurrengo geldialdia Urzainki dugu, eta aurrekoak eta hurrengoakbezala, mendiko herri atsegin bat dugu berau. Herriko etxeek osatutako batasun horrez gain, San MartinToursekoaren eliza nabarmenduko dugu, harrizko tenplu gotikoa, erretaula barroko bat duena.Beste 4 km.-ra Izaba herri ederra dugu, ibarreko gune turistikoa eta mendizaleentzat garrantzitsuena. Herria etagasolindegia pasatu eta gero, ezkerretara jo, Otsagira.Bi mendiren artetik goazela, 2,5 km.-ra, eskuinera, Mintxate Zintzurra ikusiko dugu. Bertan aparkatu eta arroilaigaro ostean, atzeko ibartxo atseginean pasea gaitezke. Pare bat kilometro gehiago eta Uztarrozen sartuko gara.Etxeez gain, Santa Grazi elizan dago.Herritik 3,5 km.-ra arku bakarreko zubitxo polita ikusiko dugu, Eska ibaiarenur hotz, bizkor eta gardenen gainean.Ibilbidearen 40. km.-an Lazar mendatera iritsiko gara. Bertatik Pirinioetako beste ikuspegi polit bat bistaratukodugu. Gero, Izabara itzuliko gara.Burgiko zubia13

BIDEOAREN TRANSKRIPZIOALARRA BELAGUAKO ESKI ESTAZIO BERRIA (IKASBIL 4104 ZK, 31. BIDEO-ZINTA)Iraupena: 02´17¨KAZETARIA:ELENE CONGET:KAZETARIA:SUSANA LUSAR:KAZETARIA:Nafarroako Parlamentuak lehen urratsak egin ditu gaur Larra-Belaguako naturgunea babesten duen legea aldatzeko. UPNk eta CDNk aurkeztutako ekimenakBelaguan eski estazio berria egiteko bidea libre uzten du. Eski pista berriak,ordea, zeresan handia eman du Erronkariko herrietan. Aurkako eta aldeko iritzitaldeak sortu dira.Udazken hasieran, negu itxura hartuta dagoen Larra-Belaguako inguru horrenetorkizunak hika-mika sortu du Erronkariko biztanleen artean. ErronkarikoBatzordeak, ibarreko 7 herriak biltzen dituen erakundeak, bultzatu du eskinordikoko pista gehiago egiteko proiektua. Asmoak, ordea, oztopo bat du: naturguneak babesten dituen legea. Eski pista berriak egiteko lege hori aldatu beharradago, eta Nafarroako Gobernua horretarako prest dago.JESUS ORDUNA, Erronkariko Batzordeko kideak dio, legea aldatzeak ez diolababesgune izendapena kenduko Larrari. Legea Europara egokituta nahikoa deladio.Guztiak ez daude ados eskari horrekin. Zain dezagun Larra plataformakoekproiektua legez kanpokoa dela diote.Guk pentsatzen duguna da hobekuntzak egin behar direla gaur egun ditugunpistetan, azpiegituretan. Nola? Bada, pista hauek hobetzen eta hauen zerbitzuahobea izango da. Berezia da proiektu hau ekologikoki edo ingurugiroari begira,baita sozio-ekonomikoki ere.Erronkariarrak Izadiarekin taldearen ustez, eski pista berriek mesede egingodiote ibarrari.Eta guk proiektu hau defendatu egiten dugu, uste dugulako honekin lortukodugula eski nordikoa eskaintzea, baina kalitate barnean. Hori bateragarria daerreserbarekin. Zeren eta, orain arte eremu horiek, nolabait, erabili egin dira etaez du ondoriorik eduki. Behintzat, inork ez du erakutsi ondorio txarrik ekarriduenik.Belaguako eski pistak ibarreko hainbat herritarren bizibidea dira. FernandokIzaban du taberna. Proiektuaren aurka dago. Pista gehiago ez, dagoena aprobetxatueta urte guztian jendea erakarriko duten ekimenak bultzatu behar direla uste du..Jose Migel Erronkari ibarreko eski eskolako kidea da, eta pista berrien aldedago. Azken urteetan eskiatzaileek Belagua alde batera utzi eta beste lekubatzuetara alde egin dutela dio.Aldekoak eta kontrakoak ez datoz bat nola gauzatu behar den proiektua. Halaere guztiek argi dute Larra-Belaguan zerbait egin beharra dagoela Erronkarikoetorkizun ekonomiko eta soziala hein handi batean horren baitan dagoelako.14

M INTZASAIORAKOORRIALARRA-BELAGUAKO ESKI PISTAKAURKEZLEAGaia eta gonbidatuak aurkeztu eta eztabaida bideratu beharkoduzu. Parte-hartzaile guztiek parte hartzen dutela ziurtatubeharko duzu, eta “telefono deirik” egongo balitz, hauek ereeztabaidan sartu beharko dituzu.“ZAIN DEZAGUN LARRA” PLATAFORMAKO KIDEA ZARAZure ustez, proiektua legez kanpokoa da.Zera egin behar da, dagoena hobetu, ez pista berriak egin.“ERRONKARIARRAK IZADIAREKIN” TALDEKO KIDEA ZARAZure ustez, proiektu honekin eski nordikoa kalitatez eskainiahal izango da, eta horrek onura ekonomikoak ekarriko ditu.Gainera, proiektua erreserbarekin bateragarria da.IZABAKO TABERNARI BAT ZARAZure ustez, pista berriak egin baino, urte osoan jendeaerakartzeko zerbait pentsatu behar da.ERRONKARI IBARREKO ESKI ESKOLAKO KIDEA ZARAZure ustez, eski pista berriak beharrezkoak dira.Azken urteotan eskiatzaileek Belagua alde batera utzi etabeste leku batzuetara alde egin dute.Zerbait egin behar da jendea erakartzeko.ERRONKARI IBARREKO BIZILAGUNA ZARA(JUBILATUA, GURASOA, GAZTE BAT,... ZUK IKUSI)Zuk ez dituzu gauzak oso argi, izan ere aldekoak etakontrakoak bat datoz Larra-Belaguan zerbait egin behar delaesaterakoan, baina zer?15