ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻳﮏ رﺳﻮب
ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻳﮏ رﺳﻮب
ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻳﮏ رﺳﻮب
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
منحنی درصد• مح<strong>و</strong>ر Xقطرذرات <strong>و</strong> مح<strong>و</strong>ردرصد <strong>و</strong>زنذرات را نشانمی دهيم.YAliakbar Nazari Samani, 89-90 ١۴٢•منحني هاي ت<strong>و</strong>زيع نرمال يا عادي :•••ت<strong>و</strong>سط گ<strong>و</strong>س ارائه شده .ت<strong>و</strong>زيع ذرات بر اين اساس كه ذرات دانه درشت <strong>و</strong> ريز در د<strong>و</strong> سمت <strong>و</strong> مت<strong>و</strong>سط ها كه در<strong>و</strong>سط هستند <strong>و</strong> بيشترين فرا<strong>و</strong>اني را دارند .در <strong>و</strong>اقع تجمع ذرات در ميانه است .درصدفرا<strong>و</strong>انی% ١۶نقطه خميدگی % ٨۴%۶٨+ ١ + ١ريزاندازه ذراتدرشتAliakbar Nazari Samani, 89-90 ١۴٣منحنی درصد رس<strong>و</strong>ب١. رس<strong>و</strong>ب منظم4-رس<strong>و</strong>ب درشت3-رس<strong>و</strong>ب ريز2-رس<strong>و</strong>ب منظمAliakbar Nazari Samani, 89-90 ١۴۴
ضريب چ<strong>و</strong>لگي :در ظاهر هر د<strong>و</strong> يک ميانگين دارنداما فاصله هر رده از ميانگين خ<strong>و</strong>د متفا<strong>و</strong>ت است•• فاصله از ميانگين را نشان مي دهد .10 =2/ 2020 = 19+1•10=2/ 2020 =11 +9•Aliakbar Nazari Samani, 89-90 ١۵١Aliakbar Nazari Samani, 89-90 ١۵٢•• شاخص معيارهاي هاي مختلف ف<strong>و</strong>لك: بررسي رس<strong>و</strong>بات باديقطر ميانگين:•ج<strong>و</strong>رشدگي: فاصله از ميانگين••تقارن: چ<strong>و</strong>لگي منحنيمثبت: دنباله منحني به سمت ذرات ريزپخ شدگي:•هر چه به ٣ نزديكتر راس منحني مشخص ترAliakbar Nazari Samani, 89-90 ١۵٣
طبقه بندي شاخص هاي ف<strong>و</strong>لكAliakbar Nazari Samani, 89-90 ١۵۴ضريب ک<strong>و</strong>- د<strong>و</strong>- فی( شاخص ج<strong>و</strong>ر شدگی کر<strong>و</strong>مباين)φ −Qdeph =275φ 25Qdephً٠/۴ تا ٠/٧٠/٢ تا ٠/٣ضريب نا متقارنیمنفیصفرمثبت<strong>و</strong>ضعيت فرسايشرس<strong>و</strong>ب ر<strong>و</strong>دخانه ایسايش شديد <strong>و</strong> احتمالارس<strong>و</strong>ب بادی( φ )75+ φ25 − 2Med=2<strong>و</strong>ضعيت تقارنچ<strong>و</strong>لگي به چپمنحني منظم استچ<strong>و</strong>لگي به راستضريب نا متقارنيچ<strong>و</strong>لگيAliakbar Nazari Samani, 89-90 ١۵۵منحني هاي چند متغييريجدا آردن محيط هاي رس<strong>و</strong>بي مختلفAliakbar Nazari Samani, 89-90 ١۵۶
مرف<strong>و</strong>سک<strong>و</strong>پی دانه هاتخريب فيزيکی <strong>و</strong> شيميايیفرسايش آبیفرسايش بادی.١.٢.٣Aliakbar Nazari Samani, 89-90 ١۵٧١-تخريب <strong>و</strong> شيميايیپ<strong>و</strong>سته شدن يا خراش های سطحی: در اثر تخريبفيزيکی باد <strong>و</strong> يا عمل انحلال در سطح دانه شيار هايیايجاد شده <strong>و</strong> يا قسمتی از سطح دانه به شکل <strong>و</strong>رقه جدا میش<strong>و</strong>د..١Aliakbar Nazari Samani, 89-90 ١۵٨شکل دانه ها.١.٢.٣.۴دانه های ساييده نشده يا زا<strong>و</strong>يه داردانه های کم ساييده شده (فرسايش کم)ساييده شده زياددانه های گردAliakbar Nazari Samani, 89-90 ١۵٩
٧/۵۴/٢٣١/٨جدا<strong>و</strong>لم<strong>و</strong>رف<strong>و</strong>سک<strong>و</strong>پی<strong>و</strong>ضعيت سطح دانه درصدکدرسطحی)فرسايش آبی هاله ١٢٨) تخريبدرخشان ٢٠ن<strong>و</strong>عفرسايشتخريب فيزيکی <strong>و</strong> شيميايیزا<strong>و</strong>يه دار بد<strong>و</strong>نفرسايشز<strong>و</strong>ايای سائيده شدهفرسايش کم)لکه های خالدار ۴پ<strong>و</strong>سته يا خراش های سطحی ٨گرد)شکل دانهسائيده شدهفرسايش بادیجمع کل دانه ها ١٠ ١٠ ٣ ٢ ٢۵درصد ۴٠ ۴٠ ١٢ ٨ ١٠٠٣٠٠ ١۶٨ ٣۶ ١۴ / ۴ضريب سايش/۴Aliakbar Nazari Samani, 89-90 ١۶٠ضريب سايش نم<strong>و</strong>نه ۵١٨مات ۴٨بررسی ميزان فرسايش بادی <strong>و</strong> تخمينرس<strong>و</strong>ب با استفاده از ر<strong>و</strong>ش های تجربی <strong>و</strong>ر<strong>و</strong>ابط رياضیAliakbar Nazari Samani, 89-90 ١۶١بررسي ع<strong>و</strong>امل م<strong>و</strong>ثر بر شدت فرسايش بادي<strong>و</strong> ميزان رس<strong>و</strong>ب دهي در مدلIRIFR-E.AAliakbar Nazari Samani, 89-90 ١۶٢
••مفاهيم <strong>و</strong> تعاريفشدت فرسايش بادي: مقدار فرسايش در <strong>و</strong>احد سطحشدت رس<strong>و</strong>بدهي: م<strong>و</strong>ارد خارج شده از يك منطقهنسبت م<strong>و</strong>اد خارج شده به آل م<strong>و</strong>اد جابجا شدهدبي جريان يا شار رس<strong>و</strong>ب: مقدار رس<strong>و</strong>ب جابجا شده در<strong>و</strong>احد عرض زمين در <strong>و</strong>احد زمان.غبرا ناآي: غلظت م<strong>و</strong>اد رس<strong>و</strong>بي در باد.:SDR •••Aliakbar Nazari Samani, 89-90 ١۶٣ژئ<strong>و</strong>مرف<strong>و</strong>ل<strong>و</strong>ژي0 الي10سنگ شناسي0الي10مديريت اراضي-5 الي 15ن<strong>و</strong>ع پراكنشنهشته هاي بادي0 الي 10مدل IRIFR-E.Aسرعت<strong>و</strong> <strong>و</strong>ضعيت باد0 الي20خاك <strong>و</strong> پ<strong>و</strong>ششسطحي-5 الي 15انب<strong>و</strong>هيپ<strong>و</strong>شش گياهي-5 الي 15اشكال فرسايشسطح خاك-5 الي 20رط<strong>و</strong>بت خاك-5 الي 10Aliakbar Nazari Samani, 89-90 ١۶۴كم1-3خيلي كم0-1Rسنگ هايآذرين سختبا بافتيكن<strong>و</strong>اختRك<strong>و</strong>ارتزيتRآهك ت<strong>و</strong>دهايRگرانيتRسنگ هاييبا بافت دانه اينسبتا سختRآهك مقا<strong>و</strong>مRماسه سنگ<strong>و</strong> كنگل<strong>و</strong>مرا باسيمان سختشدت فرسايش <strong>و</strong> دامنه امتيازRسنگ هاييبا بافت دانه اي<strong>و</strong> سستRآبرفت دانهدرشت <strong>و</strong><strong>و</strong>اريزهRرگ دانهدرشت1-سنگ شناسيزياد5-7مت<strong>و</strong>سط3-5Rمارن <strong>و</strong> رسRآبرفتمت<strong>و</strong>سط دانهريز <strong>و</strong> رگ دانهدرشتRشيل <strong>و</strong>كنگل<strong>و</strong>مرايدرشتخيلي زياد7-10Rآبرفت ريزدانه <strong>و</strong> رگ دانهريزRماسه ساحليRنهشته هايباديRجلگه رسيAliakbar Nazari Samani, 89-90 ١۶۵
Rمنطقهك<strong>و</strong>هستاني <strong>و</strong> تختهسنگي با پستي <strong>و</strong>بلندي زياد <strong>و</strong> فاقددالان هاي هدايتبادAliakbar Nazari Samani, 89-90 ١۶۶2-شكل اراضي <strong>و</strong> پستي <strong>و</strong> بلنديRمنطقهك<strong>و</strong>هستاني تا تپهماه<strong>و</strong>ري با دامنههاي منظم <strong>و</strong>خاكدارRدره هايت<strong>و</strong>پ<strong>و</strong>گرافي منطبقبر جهت بادRدشت سرفرسايشيRدشت سر اپانداژR<strong>و</strong>اريزه هاي باپستي <strong>و</strong> بلنديمت<strong>و</strong>سط ناهم<strong>و</strong>ارRجهت عم<strong>و</strong>مي بادها منطبق با شيبزمينRدشت هاي نسبتاهم<strong>و</strong>ار با پستي <strong>و</strong>بلندي محد<strong>و</strong>د <strong>و</strong>كمتر ازمتر10 سانتيزياد4-7مت<strong>و</strong>سط2-4كم0-2شدت فرسايش <strong>و</strong> دامنه امتيازخيلي زياد7-10Rشيب عم<strong>و</strong>ميزمين منطبق باجهت باد هاياصليكم0-5Rسرعت مت<strong>و</strong>سط باددر كليه ماه هاي سالكمتر از 5 متر بر ثانيهدر ارتفاع 10 مترRباد هاي شديد فاقدگرد <strong>و</strong> خاك <strong>و</strong> غبارمحليRسرعت شديد ترينباد ها كمتر از 8 متربر ثانيه در ارتفاع 10متريشدت فرسايش <strong>و</strong> دامنه امتيازمت<strong>و</strong>سط5-10Rسرعت مت<strong>و</strong>سط باددر چند ماه سال بيشتر از 5 متر بر ثانيهRباد هاي شديدمعم<strong>و</strong>لا فاقد گرد <strong>و</strong>خاك است <strong>و</strong>لي غبارزا استRسرعت شديد ترينباد ها 8-10 متر برثانيه در ارتفاع 10متري است3-سرعت <strong>و</strong> <strong>و</strong>ضعيت بادزياد10-15Rسرعت مت<strong>و</strong>سطدست كم در يك ماهاز سال بيش از 8 متربر ثانيه استR<strong>و</strong>ق<strong>و</strong>ع دست كم يكت<strong>و</strong>فان گرد <strong>و</strong> خاك درسالR سرعت شديد ترينباد ها 10-14 متر برثانيه در ارتفاع 10متريخيلي زياد15-20Rسرعت مت<strong>و</strong>سط باددست كم در يك ماهاز سال بيش از 5/5متر بر ثانيه استRبادهاي تند هم<strong>و</strong>ارهبه ص<strong>و</strong>رت ت<strong>و</strong>فان <strong>و</strong> گرد<strong>و</strong>خاك غبارزا استRسرعت شديد ترينباد ها بيش از 15 متربر ثانيهAliakbar Nazari Samani, 89-90 ١۶٧70Aliakbar Nazari Samani, 89-90 ١۶٨)Rسطح خاك پ<strong>و</strong>شيده Rسطح خاك بااز سنگ ريزه درشت پ<strong>و</strong>شش سنگفرشرگ درشت) با تراكم مت<strong>و</strong>سط تا ريز( رگبيش از 70 درصد مت<strong>و</strong>سط) با تراكم 40-درصدRسطح خاك نسبتاسخت شده به <strong>و</strong>سيلهسيمان رس <strong>و</strong> يا نمكRخاك هاي غيرحساس مناطقك<strong>و</strong>هستاني4- خاك <strong>و</strong> پ<strong>و</strong>شش سطح آنRسنگريزه هاي سطحخاك محد<strong>و</strong>د با تراكمكمتر از 40 درصدRبافت خاك شني-رسي با چسبندگيمت<strong>و</strong>سط تا كمRسطح خاك فاقدكمتر از20درصد)Rبافت خاك ل<strong>و</strong>مي تاشني با ساختمان دانهاي <strong>و</strong> فاقد چسبندگيخاك سيلتيسنگريزه )زياد5-10مت<strong>و</strong>سط0-5كم-5-0شدت فرسايش <strong>و</strong> دامنه امتيازخيلي زياد10-15
5-انب<strong>و</strong>هي پ<strong>و</strong>شش گياهيRانب<strong>و</strong>هي تاج پ<strong>و</strong>ششگياهي م<strong>و</strong>ثر سطحخاك بيش از 50درصد <strong>و</strong> با ت<strong>و</strong>زيعمناسب <strong>و</strong> يكن<strong>و</strong>اختشدت فرسايش <strong>و</strong> دامنه امتيازمت<strong>و</strong>سط0-5Rانب<strong>و</strong>هي تاج پ<strong>و</strong>ششگياهي م<strong>و</strong>ثر سطحخاك 26-50 درصدبا ت<strong>و</strong>زيع يكن<strong>و</strong>اخت تاغير يكن<strong>و</strong>اختزياد5-10Rانب<strong>و</strong>هي تاج پ<strong>و</strong>ششگياهي م<strong>و</strong>ثر سطحخاك 11-25 درصدبا ت<strong>و</strong>زيع يكن<strong>و</strong>اخت <strong>و</strong> يان<strong>و</strong>اري عم<strong>و</strong>د بر باداصليخيلي زياد10-15Rانب<strong>و</strong>هي تاج پ<strong>و</strong>ششگياهي م<strong>و</strong>ثر سطحخاك كمتر از 10درصد با ت<strong>و</strong>زيعيكن<strong>و</strong>اخت تا غيريكن<strong>و</strong>اختكم-5-0Aliakbar Nazari Samani, 89-90 ١۶٩۶- آثار فرسايشی سطح خاکRدر سطح خاكاثري از فرسايشبادي ديده نميش<strong>و</strong>د.شدت فرسايش <strong>و</strong> دامنه امتيازمت<strong>و</strong>سط5-10Rآثار فرسايش باديمحد<strong>و</strong>د <strong>و</strong> بعضا پ<strong>و</strong>ستههاي شلجمي شكل <strong>و</strong> يانبكا در پاي ب<strong>و</strong>ته ها ديدهمي ش<strong>و</strong>د.Rتجمع ماسه هاي باديكم ضخامت در پاي ب<strong>و</strong>تهها به ص<strong>و</strong>رت پراكندهRآثار حمل ماسه بسيارجزئيزياد10-15Rآثار فرسايش بادينسبتا گسترده <strong>و</strong>شامل پ<strong>و</strong>سته هايشلجمي شكل ، بير<strong>و</strong>نزدگي ريشه <strong>و</strong> ط<strong>و</strong>قهگياهRتراكم ماسه در پايب<strong>و</strong>تهخيلي زياد15-20Rظ<strong>و</strong>اهر فرسايشيناشي از باد شديد <strong>و</strong>كاملا مشخص <strong>و</strong>شامل بير<strong>و</strong>ن زدگيريشه <strong>و</strong> ط<strong>و</strong>قه گياهان<strong>و</strong> تپه ها ي ماسه ايفعال <strong>و</strong> نيمه فعال درمنطقه <strong>و</strong>ج<strong>و</strong>د داردكم0-5Aliakbar Nazari Samani, 89-90 ١٧٠Rخاك هميشهمرط<strong>و</strong>ب <strong>و</strong> تحتتاثير كامل آب زيرزميني استRك<strong>و</strong>ير مرط<strong>و</strong>ب <strong>و</strong>چسبناكRمنطقه مرط<strong>و</strong>بشدت فرسايش <strong>و</strong> دامنه امتيازRخاك سطحي درپارهاي از ا<strong>و</strong>قاتسال تحت تاثيررط<strong>و</strong>بت حاشيهك<strong>و</strong>ير ها، ر<strong>و</strong>دخانههاي دائمي <strong>و</strong> ياساحل دريا استزياد4-7مت<strong>و</strong>سط0-4Rخاك سطحيبط<strong>و</strong>ر م<strong>و</strong>قتي تحتتاثير رط<strong>و</strong>بت قرارگرفته <strong>و</strong> به دليلبافت سبك سريعخشك مي ش<strong>و</strong>دRبستر ر<strong>و</strong>دخانههاي اصلي <strong>و</strong>م<strong>و</strong>قتي7- رط<strong>و</strong>بت خاكخيلي زياد7-10Rخاك هاي كاملاخشك با زهكشيسريع <strong>و</strong> فاقدچسبندگي ناشياز رط<strong>و</strong>بتكم-5-0Aliakbar Nazari Samani, 89-90 ١٧١
Rدر منطقه آثارنهشته هاي ماسهبادي به ص<strong>و</strong>رتپهنه <strong>و</strong> يا تپه هايماسه اي ديده نميش<strong>و</strong>د.٨- ن<strong>و</strong>ع <strong>و</strong> پراکنش نهشته های بادیRنهشته هايماسه بادي بهص<strong>و</strong>رت تپه هايماسه فعال <strong>و</strong> غيرفعال در منطقهديده مي ش<strong>و</strong>د.Rنهشته هاي ماسهبادي اعم از تپه هايماسه اي، ماسه درپاي <strong>و</strong> يا ريپل ماركها ي مشخص درمنطقه م<strong>و</strong>رد بررسيديده مي ش<strong>و</strong>د.Rاز ان<strong>و</strong>اع نهشتههاي ماسه باديريپل مارك ها )در منطقهديده مي ش<strong>و</strong>دزيبار (زياد4-7مت<strong>و</strong>سط2-4كم0-2شدت فرسايش <strong>و</strong> دامنه امتيازخيلي زياد7-10Rارگ ها مساحتزيادي دراند.Aliakbar Nazari Samani, 89-90 ١٧٢Rزمين هاي مرتعي ياجنگلي متراكم با مديريتمناسب بهره برداريRزمين هاي كشا<strong>و</strong>رزيمنطقه بد<strong>و</strong>ن آيش <strong>و</strong> يا باغهاي داراي بادشكنRپ<strong>و</strong>شش گياهي بهص<strong>و</strong>رت بادشكن <strong>و</strong> عم<strong>و</strong>د برباد هاي فرسايندهRتردد دام <strong>و</strong> انسان <strong>و</strong><strong>و</strong>سايل نقليه بسيار اندكRزمين هايمرتعي يا جنگليتنك با بهرهبرداري بيش ازظرفيتRزمين هايكشا<strong>و</strong>رزي با كمتراز سه ماه آيشRتردد دام <strong>و</strong>انسان <strong>و</strong> <strong>و</strong>سايلنقليه كم٩- مديريت <strong>و</strong> استفاده از زمينRزمين هاي جنگلي يامرتعي با چراي بيش ازظرفيت مجازدامRزمين هاي كشا<strong>و</strong>رزيبيش از سه ماه آيش <strong>و</strong>فاقد بادشكنRتردد دام <strong>و</strong> انسان <strong>و</strong><strong>و</strong>سايل نقليه سببآشفتگي خاك شده است) شديد)مت<strong>و</strong>سط0-5كم-5-0شدت فرسايش <strong>و</strong> دامنه امتياززياد5-10خيلي زياد10-15Rزمين هاي لخت <strong>و</strong>بياباني بد<strong>و</strong>ن پ<strong>و</strong>شش<strong>و</strong> يا با پ<strong>و</strong>شش محد<strong>و</strong>دRزمين هاي زراعيمتر<strong>و</strong>كه <strong>و</strong> شخمخ<strong>و</strong>ردهRتردد دام <strong>و</strong> انسان <strong>و</strong><strong>و</strong>سايل نقليه سببآشفتگي شديد خاكشده استAliakbar Nazari Samani, 89-90 ١٧٣Aliakbar Nazari Samani, 89-90 ١٧۴
بر آ<strong>و</strong>رد ميزان رس<strong>و</strong>ب دهي در مدلIRIFR-E.A••برای تعيين پتانسيل رس<strong>و</strong>ب دهی در هر يک از <strong>و</strong>احد هایکاری، زير ح<strong>و</strong>ضه ها <strong>و</strong> يا ح<strong>و</strong>زه های آبخيز می ت<strong>و</strong>ان ازگراف <strong>و</strong> جد<strong>و</strong>ل استفاده کرد.همچنين می ت<strong>و</strong>ان از فرم<strong>و</strong>ل زير برای بدست آ<strong>و</strong>ردن ميزانرس<strong>و</strong>ب استفاده کردQ s= 41R(0.05)مجم<strong>و</strong>ع نه عامل م<strong>و</strong>ثردرجه رس<strong>و</strong>ب دهيدر فرسايش خاك)Aliakbar Nazari Samani, 89-90 ١٧۵)ميزان رس<strong>و</strong>ب دهي سالانه بر حسبتن در كيل<strong>و</strong>متر مربع در سالتعيين ميزان ت<strong>و</strong>ليد رس<strong>و</strong>ب ساليانه <strong>و</strong> كلاس فرسايش خاكدر مدل IRIFR-E.A٢۵>٢۵-۵٠۵٠-٧۵٧۵-١٠٠١٠٠۵٠٠-٢۵٠١۵٠٠-۵٠٠۶٠٠٠-١۵٠٠۶٠٠٠
بر آ<strong>و</strong>رد ميزان فرسايش در اراضی کشا<strong>و</strong>رزیWE=f(I.C.K.L.V) •:WE ••ميزان فرسايش به تن بر هکتار در سالI: ضريب فرسايش پذيری خاک به تن در هکتار در سال برای<strong>و</strong>احد عرض منطقه حفاظت نشده <strong>و</strong> شرايط C برابرشاخص آب <strong>و</strong> ه<strong>و</strong>ايی سرعت باد <strong>و</strong> رطئبت خاک سطحی)K: ضريب زبری خاک يا م<strong>و</strong>قعيت سطح خاک بدن بعد)١٠٠)):C ••:L •:V •ط<strong>و</strong>ل مسيری که باد بر ر<strong>و</strong>ی زمين اثر ميگذاردشاخص پ<strong>و</strong>شش گياهی به کيل<strong>و</strong>گرم در هکتار در سالAliakbar Nazari Samani, 89-90 ١٧٨ر<strong>و</strong>ش هاي اندازه گيري دبي رس<strong>و</strong>بات ناشي از فرسايش بادي•رابطه ا<strong>و</strong>ل بگن<strong>و</strong>لد براي تپه هاي ماسه اي:Q= 0.52(V * -V *t ) 3 •• رابطه لت<strong>و</strong>:Q=0.125(V-V * )V 2 ••نتايج حاصل از مقايسه ر<strong>و</strong>ش هاي مختلف با يكديگر <strong>و</strong>ج<strong>و</strong>درابطه ت<strong>و</strong>اني بين سرعت برشي باد <strong>و</strong> دبي ماسه را تاييد ميكنندAliakbar Nazari Samani, 89-90 ١٧٩••رابطه بگن<strong>و</strong>لد براي تعيين مقدار جهشآل مقدار ماسه برابر است با مقدار جهش <strong>و</strong> خزش.مقدار خزش در حد<strong>و</strong>د % ٢۵ آل رس<strong>و</strong>ب منتقله در نظر گرفته شد.٢۵٠ ميكر<strong>و</strong>ن.با• ضريب آ<strong>و</strong>بيدگي(B) برابر ٠/٨ براي ذراتافزايش اندازه ذره قدت پرشي <strong>و</strong> انتقال بسيار بيشتر مي ش<strong>و</strong>د. قطر١٠٠٠-١٠٠ ميكر<strong>و</strong>ن در تپه ماسه اي. مقدار دبي را ريشه قطر ذره<strong>و</strong>ابسته است.بنابراين براي شرايط ناهمگم مانند تپه ماسه اي رابطه:Aliakbar Nazari Samani, 89-90 ١٨٠
•رابطه زينگ: ضريب C برابر٠/٨٣•رابطه لت<strong>و</strong>: ضريبC 1 برابر ۴/٢•رابطه ا<strong>و</strong><strong>و</strong>ن: ضريبW f برابرسرعت رس<strong>و</strong>بگذاري•رابطه هس<strong>و</strong>: ت<strong>و</strong>ان س<strong>و</strong>م عد د فر<strong>و</strong>دAliakbar Nazari Samani, 89-90 ١٨١دستگاه هاي سنجش فرسايش بادي••ت<strong>و</strong>نل هاي بادنم<strong>و</strong>نه بردارهاAliakbar Nazari Samani, 89-90 ١٨٢ت<strong>و</strong>نل باد قابل حملAliakbar Nazari Samani, 89-90 ١٨٣
.٢.٣.۴.۵.۶١. تعيين سرعت م<strong>و</strong>ارد آستانه استفاده فرسايش دستگاه بادی سنجش فرسايش بادیبرآ<strong>و</strong>رد پتانسيل فرسايش پذيری خاکتعيين کلاس حساسيت به فرسايش بر اساس جد<strong>و</strong>لاستاندارد دستگاه در هر تيپ <strong>و</strong> رخسارهبر آ<strong>و</strong>رد مقدار فرسايش خاک در هر کلاس سرعتباد <strong>و</strong> با تدا<strong>و</strong>م های مختلفاستفاده در مطالعات آير<strong>و</strong>ديناميک ماسه هی ر<strong>و</strong>ان درام<strong>و</strong>ر تحقيقاتی <strong>و</strong> آم<strong>و</strong>زشیسه<strong>و</strong>لت <strong>و</strong> دقت عملAliakbar Nazari Samani, 89-90 ١٨۴ر<strong>و</strong>ش هاي مختلف تعيين سرعت آستانه فرسايش بادياندازه گيري سرعت آستانه فرسايش بادي در شرايط آزمايشگاهي به كمك ت<strong>و</strong>نل هاي بادثابت‣در اين ر<strong>و</strong>ش ذرات خاك با دانه بندي مشخص در كف ت<strong>و</strong>نل باد قرار داده شده <strong>و</strong>سپس با اندازه گيري سرعت آستانه براي هر طبقه از ذرات خاك، جدا<strong>و</strong>ل <strong>و</strong>نم<strong>و</strong>دارهاي مرب<strong>و</strong>طه كه بيانگر ارتباط سرعت آستانه فرسايش با سرعت باد است،ارائه شده است.Aliakbar Nazari Samani, 89-90 ١٨۵اندازه گيري سرعت آستانه فرسايش بادي به كمك ت<strong>و</strong>نل هاي باد قابل حملAliakbar Nazari Samani, 89-90 ١٨۶
اجزاء مختلف دستگاه1- فن پر<strong>و</strong>انه م<strong>و</strong>لد باد3- تنظيم كننده سرعت باد٤- رابط انتقالجريان ه<strong>و</strong>ا از فنم<strong>و</strong>لد باد به ت<strong>و</strong>نلAliakbar Nazari Samani, 89-90 ١٨٧بدنه ت<strong>و</strong>نل آزمايشمحفظه يا سيكل<strong>و</strong>ن جمع آ<strong>و</strong>ري رس<strong>و</strong>بAliakbar Nazari Samani, 89-90 ١٨٨23اثر زبري ناشي از تراكم هاي مختلف مالچ سنگريزهپ<strong>و</strong>شش سنگريزهصفر (شاهد)پ<strong>و</strong>شش سنگريزه25 درصدپ<strong>و</strong>شش سنگريزه50 درصدپ<strong>و</strong>شش سنگريزه75 درصدAliakbar Nazari Samani, 89-90 ١٨٩
نم<strong>و</strong>نه بردار فرييرر. مقدار س<strong>و</strong>ب در مسير جريان. سطحمقطع٢٠*۵٠ ميليمتر، خر<strong>و</strong>جي بزرگتر با فيلتر ۶٠ ميكر<strong>و</strong>ني. ن<strong>و</strong>عآ<strong>و</strong>چكتر برا ت<strong>و</strong>نل باد(b) با زا<strong>و</strong>يه ١٢ درجه <strong>و</strong> دهنه١٢*٢٠ ميليمترAliakbar Nazari Samani, 89-90 ١٩٠Aliakbar Nazari Samani, 89-90 ١٩١Aliakbar Nazari Samani, 89-90 ١٩٢••فرسايش مجاز:حداكثر خاك هدر رفته قابل جبراننيمه خشك 0/1 <strong>و</strong>خشك 0/01ميليمتر.در شرايط كشا<strong>و</strong>رزي 25 ميليمتر در 30 سال(Ton/ha/y12/5)در فرسايش بادي: در شرايط ايران 2/5 تن در هكتار در سالاز مساحت كل سطح زمين در اقاليم خشك <strong>و</strong> نيمه خشك<strong>و</strong> آنها در معرض بياباني شدن مي باشد.سرانه اراضي كشا<strong>و</strong>رزي از هكتار به 0/21 هكتار درآينده كاهش خ<strong>و</strong>اهد يافتدر 30 سال گذشته مناطق بحراني فرسايش بادي از 22 كان<strong>و</strong>نبحران به بيش از 40 كان<strong>و</strong>ن افزايش يافته.20 سال0/ 71.• 0/01 تا 7/7 ميليمتر.••% 40 •% 70•آنترل فرسايش بادي
••••••••رهيافت هاي م<strong>و</strong>رد استفاده براي آنترل فرسايشافزايش پايداري <strong>و</strong> آاهش تامين رس<strong>و</strong>ب در مناطق منشاء از طريق:١- افزايش سرعت آستانه٢-آاهش سرعت باد ت<strong>و</strong>سط باد شكن، حصار <strong>و</strong> يا م<strong>و</strong>انع فيزيكي٣- آاهش فعاليت هاي انساني در مناطق منشاء براي آاهش بهم ريختگي سطحخاك <strong>و</strong> مقا<strong>و</strong>م ماندنافزايش سرعت حرآت رس<strong>و</strong>ب <strong>و</strong> ممانعت از رس<strong>و</strong>بگذاري م<strong>و</strong>اقعي آه قادر بهآنترل منشاء نيست.( جاده ها <strong>و</strong> راه آهن شيب ر<strong>و</strong> به باد آمتر از ١ به ۶ باشد).صاف آردن سطح. در مناطق ساحلي تپه مانند مانع در برابر خسارت ام<strong>و</strong>جاست. بنابراين با افزايش بادبردگي از طرف ساحل از طريق شخم <strong>و</strong> ناب<strong>و</strong>دبلايه هاي نمكي <strong>و</strong> يا خشكتر شدن ماسه هاانحراف حرآت ماسه ر<strong>و</strong>ان.تثبيت تپه هاي ماسه ايافزايش رس<strong>و</strong>بگذاريAliakbar Nazari Samani, 89-90 ١٩٣•شخم مجا<strong>و</strong>ر ساحل براي افزايش بادبردگيAliakbar Nazari Samani, 89-90 ١٩۴))مراحل تهيه يك طرح آنترل فرسايش باديAliakbar Nazari Samani, 89-90 ١٩۵)••••••-۶ ••١- تعيين محد<strong>و</strong>ده مطالعاتي ١:٢۵٠٠٠٠)<strong>و</strong>احد هاي آاري٢-شناسايي مناطق حمل، برداشت <strong>و</strong> رس<strong>و</strong>بمنشاء يابي رس<strong>و</strong>ب <strong>و</strong> تعيين مناطق بحراني با استفاده از رخسارههاي فرسايش بادي٣- تعيين ان<strong>و</strong>اع آاربري هاي اراضي در هر سه منطقه۴- برآ<strong>و</strong>رد خسارت زيست <strong>و</strong> اقتصادي)به هر منطقه <strong>و</strong> معرفيمناطق بحراني براي اجراي پر<strong>و</strong>ژه۵-تعيين ال<strong>و</strong>يت ها، خط مشي <strong>و</strong> اهداف پر<strong>و</strong>ژه ) طرح ت<strong>و</strong>جيهي)ارئه راه آار با ت<strong>و</strong>جه به مقدار خسارت، آاربري <strong>و</strong> ت<strong>و</strong>انبي<strong>و</strong>فيزيك منطقه مشارآت مردمي در برنامه ريزي) طرح اجرايي٧- اجراي راهكارهاييكه از نظر اقتصادي <strong>و</strong> اجتماعي م<strong>و</strong>رد پذيرشاست
• استفاده از پ<strong>و</strong>شش حفاظ خاک نيز به عن<strong>و</strong>ان يکیاز راه های کنترل فرسايش بادی محس<strong>و</strong>ب میش<strong>و</strong>د• آنچه مسلم است پ<strong>و</strong>شش حفاظتی خاک يا مالچزمانی می ت<strong>و</strong>اند م<strong>و</strong>ثر <strong>و</strong>اقع ش<strong>و</strong>د که همراه بار<strong>و</strong>ش بي<strong>و</strong>ل<strong>و</strong>ژيک م<strong>و</strong>رد استفاده قرار گيرد.• با ت<strong>و</strong>جه به شرايط منطقه می ت<strong>و</strong>ان ر<strong>و</strong>ش هايمختلف کنترل فرسايش بادی همانط<strong>و</strong>ر که ذکرشد آنها را م<strong>و</strong>رد اجرا قرار درآ<strong>و</strong>رد.Aliakbar Nazari Samani, 89-90 ١٩۶ر<strong>و</strong>ش هاي آنترل فرسايش بادي در مناطقمنشاء••••اص<strong>و</strong>لي ترين، آسانترين <strong>و</strong> با ريسك آمتر <strong>و</strong> آارايي بيشتر<strong>و</strong>سعت بسيار زياد در مقايسه با مناطق رس<strong>و</strong>بگذاري <strong>و</strong>استفاده از ر<strong>و</strong>ش هاي مديريتي <strong>و</strong> مشارآتي <strong>و</strong> پ<strong>و</strong>شش گياهي.بر اساس طرح آان<strong>و</strong> نهاي بحراني:مراتعه مخر<strong>و</strong>به، اراضي م<strong>و</strong>ات <strong>و</strong> رها شده، بستر خشكهر<strong>و</strong>دها <strong>و</strong> ش<strong>و</strong>ره زارهاي پف آرده، اراضي زراعي آيش <strong>و</strong>ديمAliakbar Nazari Samani, 89-90 ١٩٧••••اراضي آشا<strong>و</strong>رزي:١- عمليات مديريتيالف- استفاده از اراضي بر اساس ت<strong>و</strong>ان آنهاب• - بهب<strong>و</strong>د <strong>و</strong> ارتقاء بافت <strong>و</strong> ساختمان خاک، چسبندگیذرات، ماده آلی خاک ، رط<strong>و</strong>بت خاک <strong>و</strong> شکل ذراتخاک.ج- افزايش زبري سطح خاكد- افزايش رط<strong>و</strong>بت:Aliakbar Nazari Samani, 89-90 ١٩٨
•١- استفاده از زمين بر اساس استعداد آن:استفاده نامناسب از اراضی م<strong>و</strong>جب حساس تر شدن ميش<strong>و</strong>د. به عن<strong>و</strong>انمثال اراضی مرتعی <strong>و</strong> کشا<strong>و</strong>رزی در سال های اخير به شکل بی ر<strong>و</strong>يهم<strong>و</strong>رد استفاده قرار می گيرند. به ط<strong>و</strong>ری که منطقه ای که به عن<strong>و</strong>انمرتع محس<strong>و</strong>ب می شده با تغيير کار بری به اراضی کشا<strong>و</strong>رزی تبديلشده در ص<strong>و</strong>رتی که منطقه از نظر کيفيت آب دارای محد<strong>و</strong>ديت هايیب<strong>و</strong>ده <strong>و</strong> نمی ت<strong>و</strong>انسته برای کشا<strong>و</strong>رزی در نظر گرفته ش<strong>و</strong>د <strong>و</strong>لی با سرمايهگذاری <strong>و</strong> زير کشت بردن محص<strong>و</strong>لات پرفر<strong>و</strong>ش مانند پسته در سال هایا<strong>و</strong>ل ت<strong>و</strong>ليد نسبتا خ<strong>و</strong>ب ب<strong>و</strong>ده <strong>و</strong> به تدريج به دليل کاهش دبی آب مجب<strong>و</strong>ر بهعميق کردن چاه ها شده که در نتيجه کيفيت آب به تدريج ش<strong>و</strong>ر شده <strong>و</strong>نهايتا آب ش<strong>و</strong>ر با EC بالا باعث کاهش ت<strong>و</strong>ليد <strong>و</strong> رها نم<strong>و</strong>دن اراضیگرديده <strong>و</strong> از اين پس فرسايش بادی آغاز می ش<strong>و</strong>د.Aliakbar Nazari Samani, 89-90 ١٩٩افزايش رس خاك تا مقدار-٢%٢٧زبري تصادفي: آل<strong>و</strong>خه ها <strong>و</strong> خاآدانه هاشخم عم<strong>و</strong>د به بادافزايش بقاياي محص<strong>و</strong>ل در سطح زمينشخم عميق <strong>و</strong> شخم اظطراريآاهش استفاده از ديسكدستگاه زبر آردن سطح زمينبهب<strong>و</strong>د بافت خاك<strong>و</strong> افزايش پايداري خاآدانه ها٣- افزايش زبريAliakbar Nazari Samani, 89-90 ٢٠٠-٣استقرار پ<strong>و</strong>شش گياهی:••بعضی از خاک ها حساس ب<strong>و</strong>ده <strong>و</strong> به ط<strong>و</strong>ر طبيعی فرسايشپذير می باشند. <strong>و</strong>لی در اين رابطه عامل اصلی که م<strong>و</strong>جببرداشت ذرات خاک می ش<strong>و</strong>ند کاهش يا عدم <strong>و</strong>ج<strong>و</strong>د پ<strong>و</strong>ششگياهی می باشد. به ط<strong>و</strong>ری که پ<strong>و</strong>شش فقير زمين م<strong>و</strong>جب میگردد که باد ها با شدت بالا زمين را م<strong>و</strong>رد تهاجم خ<strong>و</strong>د قراردهند. بنابراين بهترين، ارزان ترين <strong>و</strong> م<strong>و</strong>ثر ترين ر<strong>و</strong>شبرای جل<strong>و</strong>گيری از فرسايش بادی استقرار پ<strong>و</strong>شش گياهی میباشد.اثر پ<strong>و</strong>شش گياهی در کاهش سرعت باد در شکل زير نشانداده شده است.Aliakbar Nazari Samani, 89-90 ٢٠١
•١-استفاده از بقايای محص<strong>و</strong>ل در سطح خاک• بادهای شديد <strong>و</strong> خشک با درجه حرارت بالا فرسايشرا در مناطق خشک <strong>و</strong> بيابانی که حساس به بادي نيزمی باشند را تشديد می کند برای کنترل فرسايشبادی در اين مناطق می ت<strong>و</strong>ان بقايای گياهان را درسطح خاک حفظ نم<strong>و</strong>د.هر چه بقايای گياهی بلند تر باشند بهتر می ت<strong>و</strong>انندباد را کنترل کنند.Aliakbar Nazari Samani, 89-90 ٢٠٢-٢نقش کيفی <strong>و</strong> کمی بقايای محص<strong>و</strong>لAliakbar Nazari Samani, 89-90 ٢٠٣••••کيفيت <strong>و</strong> کميت در کاهش فرسايش بادی م<strong>و</strong>ثر است.<strong>و</strong>ضع قرار گرفتن بقايای محص<strong>و</strong>لات کشا<strong>و</strong>رزی در سطح زمين <strong>و</strong>ن<strong>و</strong>ع خاک از ع<strong>و</strong>املي هستند آه در آنترل فرسايش بادي م<strong>و</strong>ثرند.بنابراين بسته به اينکه بقايای محص<strong>و</strong>ل پس از برداشت محص<strong>و</strong>لبه ص<strong>و</strong>رت شخم به زير خاک بر<strong>و</strong>ند <strong>و</strong>يا اينکه به حالت ا<strong>و</strong>ليه باقیبمانند تاثير آنها در کنترل باد متفا<strong>و</strong>ت خ<strong>و</strong>اهد ب<strong>و</strong>د.<strong>و</strong> همچنين چگ<strong>و</strong>نگی قرار گرفتن بقايای محص<strong>و</strong>ل در زمين نيزدر کاهش سرعت باد م<strong>و</strong>ثر می باشد به ط<strong>و</strong>ری که نقش کلشايستاده در زمين در کاهش سرعت باد م<strong>و</strong>ثر تر از نقش کلشخ<strong>و</strong>ابيده يا خ<strong>و</strong>رد شده <strong>و</strong> پخش شده در سطح زمين است.معم<strong>و</strong>لا برای يک ميزان کاهش سرعت باد مقدار محص<strong>و</strong>ل درحال خ<strong>و</strong>ابيده د<strong>و</strong> برابر ميزان آن در حالت ايستاده است.••چپيل تاثير بقايای گندم <strong>و</strong> س<strong>و</strong>رگ<strong>و</strong>م را در کاهش فرسايشبادی بررسی نم<strong>و</strong>د نامبرده به اين نتيجه رسيد که در هر د<strong>و</strong>محص<strong>و</strong>ل بقايای گياهان ايستاده بهتر از بقايای خرد شدهفرسايش بادی را کنترل می کنند.در م<strong>و</strong>ردانگل ه<strong>و</strong>رن <strong>و</strong> همکارانتاثير بقايای محص<strong>و</strong>لات در فرسايش بادی در خاک هايی کهدارای مقادير متفا<strong>و</strong>تی از ذرات فرسايش پذير ک<strong>و</strong>چک تر ازmm ٠.٨٤ می باشد نتايج زير را به دست آ<strong>و</strong>رد آه درشکل زير نشان داده شده است.(Angel horn et al)Aliakbar Nazari Samani, 89-90 ٢٠۴
%۵٠mm ٠/٨۴• خاک هايی که در آنها از ذرات داراي قطرک<strong>و</strong>چک تر از هستند ميزان بقايايگياهي <strong>و</strong> خاك از دست رفته بر اساس جد<strong>و</strong>ل زيرمحاسبه گرديده است.بقاياي گياهيآيل<strong>و</strong>گرم در هكتار)٩٣٢٠/٣١٠٠٢۵٠۵٠٠١٠٠٠Aliakbar Nazari Samani, 89-90 ٢٠۵)خاك از دست رفته) تن در هكتار)ر<strong>و</strong>ش قرار دادن بقايای محص<strong>و</strong>ل در سطح خاکAliakbar Nazari Samani, 89-90 ٢٠۶•برای کنترل فرسايش بادی با بقايای محص<strong>و</strong>ل بايد عملياتخاصی با <strong>و</strong>سايل <strong>و</strong>يژه ای به کار گرفته ش<strong>و</strong>د که منجر بهباقی گذاشتن بقايای محص<strong>و</strong>ل در سطح خاک گردد. برایاين منظ<strong>و</strong>ر به می ت<strong>و</strong>ان به جای شخم با گا<strong>و</strong> آهن از شخماسکنه ای <strong>و</strong>برای از بين بردن علف های هرز از شخم زيرزمينی که سطح خاک را به هم نمی زند استفاده نم<strong>و</strong>د بينزمين های مختلف ر<strong>و</strong>ش هايی که بيشترين کلش <strong>و</strong> بقايایگياهی را در سطح زمين باقی می گذارند مناسب تراست.برای کنترل فرسياش معم<strong>و</strong>لا بهتر است بقايایمحص<strong>و</strong>ل را يا به حال خ<strong>و</strong>د باقی بگذارند <strong>و</strong> يا اينکه پس ازدر<strong>و</strong> آنر را در سطح خاک پخش کنند..١- پ<strong>و</strong>شش های مصن<strong>و</strong>عیبا افزايش پايداری سطح خاک علا<strong>و</strong>ه بر پ<strong>و</strong>ششگياهی <strong>و</strong> استفاده از بقايای محص<strong>و</strong>ل می ت<strong>و</strong>ان ازپ<strong>و</strong>شش های مصن<strong>و</strong>عی نيز استفاده کرد. پ<strong>و</strong>ششهای مصن<strong>و</strong>عی دارای ان<strong>و</strong>اع متن<strong>و</strong>عی هستند ازآن جمله می ت<strong>و</strong>ان خاک رس، شن ريز ، شندرشت، سنگريزه ، فيبر <strong>و</strong> غيره را نام برد. ازديگر م<strong>و</strong>اد مصن<strong>و</strong>عی می ت<strong>و</strong>ان از ان<strong>و</strong>اع مالچهای نفتی <strong>و</strong> ام<strong>و</strong>لسي<strong>و</strong>ن های رزينی برای کنترلفرسايش بادی استفاده نم<strong>و</strong>د.Aliakbar Nazari Samani, 89-90 ٢٠٧
فرسايش بادی در٢- مناطقی ايجاد که سطح زمين ناهم<strong>و</strong>اری در ناهم<strong>و</strong>ار سطح است دارای خاکشدت کمتری است زيرا يک سطح ناهم<strong>و</strong>ار سرعت باد راکاهش داده <strong>و</strong> می ت<strong>و</strong>اند در پشت خ<strong>و</strong>د رس<strong>و</strong>ب را جمع نمايد.ناهم<strong>و</strong>اری های سطح خاک را می ت<strong>و</strong>ان با ر<strong>و</strong>ش های مختلفیاز جمله ان<strong>و</strong>اع شخم که م<strong>و</strong>جب ايجاد کل<strong>و</strong>خه های بزرگ <strong>و</strong> ياپشته هايی در سطح خاک می ش<strong>و</strong>د ايجاد کرد.برای اينکه شخم بيشترين زبری يا ناهم<strong>و</strong>اری را به <strong>و</strong>ج<strong>و</strong>دآ<strong>و</strong>رند بايد زمين را کمی بعد از بارندگی شخم زد <strong>و</strong> اينشخم زمانی م<strong>و</strong>ثر خ<strong>و</strong>اهد ب<strong>و</strong>د که عم<strong>و</strong>د بر جهت باد غالبانجام گيرد.Aliakbar Nazari Samani, 89-90 ٢٠٨نير<strong>و</strong>ی برشی باد در سطح زبر <strong>و</strong> ناهم<strong>و</strong>ار بيشتر ازسط<strong>و</strong>ح صاف است بنابر اين سط<strong>و</strong>ح زبر فرسايشپذير تر از سط<strong>و</strong>ح صاف خ<strong>و</strong>اهند ب<strong>و</strong>د به شرطیکه تمام سطح خاک به شکل يکن<strong>و</strong>اخت فرسايشپذير باشد. اما بايد در نظر داشت که سط<strong>و</strong>ح زبر <strong>و</strong>ناهم<strong>و</strong>ار معم<strong>و</strong>لا شامل کل<strong>و</strong>خه های بزرگ <strong>و</strong> ياپ<strong>و</strong>شش گياهی هستند که قسمت زيادی از نير<strong>و</strong>ی بادرا کاهش می دهد. برای ر<strong>و</strong>شن نم<strong>و</strong>دن م<strong>و</strong>ض<strong>و</strong>عتاثير شخم را در کنترل فرسايش بادی در شکلزير نشان می دهيم.Aliakbar Nazari Samani, 89-90 ٢٠٩Aliakbar Nazari Samani, 89-90 ٢١٠•••افزايش زبری سطح خاک م<strong>و</strong>قعی م<strong>و</strong>ثر تر خ<strong>و</strong>اهد ب<strong>و</strong>د کهبقايای محص<strong>و</strong>ل نيز در سطح خاک باقی بماند. بنابراين بايداز <strong>و</strong>سايلی استفاده ش<strong>و</strong>د که هم سطح زمين را زبر <strong>و</strong>ناهم<strong>و</strong>ار نگه دارد <strong>و</strong> هم بقايای پ<strong>و</strong>شش گياهی را در سطحخاک باقی بگذارد.بنا براين استفاده از دستگاه هايی مانند گا<strong>و</strong> آهن ها <strong>و</strong> يا گا<strong>و</strong>آهن برگردان <strong>و</strong> يا ک<strong>و</strong>لتي<strong>و</strong>ات<strong>و</strong>ر پنجه غازی برای ناهم<strong>و</strong>ارکردن زمين مناسب نمی باشد.گا<strong>و</strong> آهن ها فقط زمين را ناهم<strong>و</strong>ار می سازند <strong>و</strong> بقايایگياهی را اغلب در زير خاک مدف<strong>و</strong>ن می سازند <strong>و</strong> ياک<strong>و</strong>لتي<strong>و</strong>ات<strong>و</strong>ر پنجه غازی مقداری از بقايای محص<strong>و</strong>ل را درسطح خاک رها می سازد.
Aliakbar Nazari Samani, 89-90 ٢١١••ايجاد شخم عميقشخم عميق جهت ايجاد ناهم<strong>و</strong>اری کل<strong>و</strong>خه ای انجاممی ش<strong>و</strong>د برای آنکه بالاترين درجه زبری به دست آيدبهتر است پس از بارندگی زمين شخم زده ش<strong>و</strong>د.• مزايايی که انجام شخم عميق در کنترل فرسايش بادیدارد بستگی به ن<strong>و</strong>ع خاک خ<strong>و</strong>اهد داشت.• در خاک های رسی شخم عميق م<strong>و</strong>قعی رضايتبخش است که مقدار زيادی از کل<strong>و</strong>خه های رس لايهزيرين را به سطح خاک بيا<strong>و</strong>رد که در مقابلفرسايش بادی مقا<strong>و</strong>مت می کنند.شخم اضطراری••در مناطقی که خاک منطقه ای شر<strong>و</strong>ع به تخريب <strong>و</strong> برداشت به<strong>و</strong>سيله باد می گردد. در اين حالت برای تثبيت سريع خاک با انجامشخم <strong>و</strong> ايجاد ناهم<strong>و</strong>اری سرعت باد را کاهش داده <strong>و</strong> از حمل ذراتخاک جل<strong>و</strong>گيری می گردد.اين ن<strong>و</strong>ع شخم را شخم اضطراری گ<strong>و</strong>يند. اين شخم به اين ص<strong>و</strong>رتانجام می گيرد که به <strong>و</strong>سيله تراکت<strong>و</strong>ر ن<strong>و</strong>ار هايی عم<strong>و</strong>د به جهت بادغالب به جهت ايجاد ناهم<strong>و</strong>اری به <strong>و</strong>يژه تشکيل کل<strong>و</strong>خه های بزرگ ،حرکت ذرات خاک که به شکل جهشی <strong>و</strong> چرخشی انجام می ش<strong>و</strong>د رابه ط<strong>و</strong>ر م<strong>و</strong>قت مت<strong>و</strong>قف سازد.Aliakbar Nazari Samani, 89-90 ٢١٢••• پس از ايجاد ن<strong>و</strong>ار ها بايد بين آنها کشت نم<strong>و</strong>ده تامناطق خالی جهت فرسايش بادی <strong>و</strong>ج<strong>و</strong>د نداشته باشد.شخم اضطراری يک اقدام م<strong>و</strong>قتی است <strong>و</strong> به <strong>و</strong>يژهدر د<strong>و</strong>ره های خشکسالی که سطح زمين عاری ازپ<strong>و</strong>شش گياهی است جهت کنترل فرسايش بادی <strong>و</strong> تافراهم شدن عميات دائمی م<strong>و</strong>رد استفاده قرار میگيرد.بايد ت<strong>و</strong>جه داشت در شخم اضطراری رط<strong>و</strong>بت خاکبه اندازه کافی باشد تا کل<strong>و</strong>خه ايجاد ش<strong>و</strong>د.ادامهشخماضطراريAliakbar Nazari Samani, 89-90 ٢١٣
••۴-حفظ رط<strong>و</strong>بت خاکرط<strong>و</strong>بت چسبندگی ذرات را افزايش می دهد.<strong>و</strong> همکاران در سرعت لازم برای برداشت ذرات رسی fhرط<strong>و</strong>بت ٥متر بر ثانيه است <strong>و</strong> اگر رط<strong>و</strong>بت خاک به ١٥% برسد سرعت بادبرای انتقال رس<strong>و</strong>ب به حد<strong>و</strong>د m/s ١٢ خ<strong>و</strong>اهد رسيد.خاک خشک به راحتی ت<strong>و</strong>سط باد حمل می ش<strong>و</strong>د. بنابراين هر عملی که سببحفظ رط<strong>و</strong>بت خاک گردد برای کنترل فرسايش بادی م<strong>و</strong>ثر است. برای حفظرط<strong>و</strong>بت خاک می ت<strong>و</strong>ان از ر<strong>و</strong>ش های:افزايش نف<strong>و</strong>ذ پذيری، کاهش تبخير <strong>و</strong> جل<strong>و</strong>گيری از رشد علف های هرز، انجامکشت در ر<strong>و</strong>ی خط<strong>و</strong>ط ميزان منحنی <strong>و</strong> يا کشت ن<strong>و</strong>اری <strong>و</strong> انتخاب گياهان مناسبافزايش آبياري، تراس بندي، مالچ بي<strong>و</strong>ل<strong>و</strong>ژي <strong>و</strong> بقاياي گياهي <strong>و</strong> فشرده سازيخاك سطحي در اراشي با رط<strong>و</strong>بت زيرين،% ١٠Bisal••Aliakbar Nazari Samani, 89-90 ٢١۴Aliakbar Nazari Samani, 89-90 ٢١۵•••در کشت ر<strong>و</strong>ی خط<strong>و</strong>ط ميزان <strong>و</strong> منحنی که شخم حتی الامکاندر ر<strong>و</strong>ی خط<strong>و</strong>ط ميزان منحنی انجام می گيرد. آب به علت<strong>و</strong>ج<strong>و</strong>د ج<strong>و</strong>ی پشته ها قادر به حرکت درجهت شيب نب<strong>و</strong>ده <strong>و</strong> بهتدريج در خاک نف<strong>و</strong>ذ می کند. بنابراين نف<strong>و</strong>ذ آب در اين ر<strong>و</strong>شنسبت به ر<strong>و</strong>ش های ديگر چندين برابر بيشتر است.کشت ن<strong>و</strong>اری ر<strong>و</strong>ش مناسبی جهت ذخيره رط<strong>و</strong>بت خاک میباشد. مطالعات نشان داده است که کشت ن<strong>و</strong>اری نسبت به کشتر<strong>و</strong>ی خط<strong>و</strong>ط ميزان منحنی رط<strong>و</strong>بت بيشتری را در خاک ذخيرهمی کند.همچنين قرار دادن ان<strong>و</strong>اع مالچ ها در سطح زمين هم از تبخيرجل<strong>و</strong>گيری نم<strong>و</strong>ده <strong>و</strong> می ت<strong>و</strong>اند رط<strong>و</strong>بت خاک را حفظ نمايد هممانع سفت <strong>و</strong> سخت شدن سطح خاک شده <strong>و</strong> در نتيجه از کاهشنف<strong>و</strong>ذ آب به خاک جل<strong>و</strong>گيری می کند..
Change language