12.07.2015 Views

00 Maketa ama - UK aldizkaria

00 Maketa ama - UK aldizkaria

00 Maketa ama - UK aldizkaria

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

k u222. zenbakia / 2012ko azaroaren 6a


[publizitatea]<strong>UK</strong> URIBE KOSTAKO ALDIZKARIAARGITARATZAILEA: Boluntzarreta ElkarteaHELBIDEA: Martikoena 16, 2. solairua 48992 GETXOe-mail: uk@<strong>aldizkaria</strong>.biz / Posta Kutxa 171 / Tf. 944 911 337ZUZENDARIA: Irantzu SagarminagaERREDAKZIOA: Zuberoa Iturburu, Julen Nafarrate,Nere Guijarrubia, Irantzu SagarminagaFOTOGRAFIA: Asier MentxakaTESTUEN ORRAZKETA: Ziortza VegaKOLABORATZAILEAK: Jorje Perez, Bittor Egurrola, Fredi Paia,Armando Llamosas, K.Olate, Amaia Arriaga, Pedro GarciaLarragan, Aritza Bergara, Algortako Bertso Eskola eta BizarraLepoan Euskara ElkarteaMARRAZKILARIA: Dogan GozelPUBLIZITATEA eta SUSTAPENA: Erika Martinez (944 911 337)FILMAZIOA: Parima Digital S.L. / INPRIMATEGIA: GESTINGRAFLEGE GORDAILUA: BI-1878-<strong>00</strong>ISSN: 1576-6799© BoluntzarretaERAKUNDE LAGUNTZAILEAKNon zer4. PLAZA.5. IRUDIA. Deabru Beltzak Algortan.6. FACEG<strong>UK</strong>. Lehendakari izango bazina zer aldatuko zenuke?7. LEHEN ETA ORAIN. Neguri.8. TALAIA. Beste begirada bat eskualdeari.11. ERRETRATUA. Elvira Gutierrez Jauregi.12. HERRIZ HERRI. Getxo 12. Leioa 16. Erandio 18. Sopela 20.Berango 22. Gainontzeko herriak 23.25. AGENDA.SAKONEAN26. ALBUMA. Arriluzeko paseanteak.30 AnariBerbetanAzkoitiako rock musikariagaz egongara berbetan, Sopelan emongoduen kontzertuaren aitzakiagaz...28. ARGAZKIA. Txoritxu, Getxoko azken arrantza-ontzia.30. BERBETAN. Anari.34. FOTOGRAFIA. Itoiz Navarro.40. SAKONEAN. Barrika eta Lemoiz arteko biotopoa.KULTURA ETA AISIA42. ZINEMA. Dokumental batzuk aukeran...43. MUSIKA. Banden Lehia.44. LIBURUAK. Literatura Unibertsala.Erandioko Udala45. KIROLAK. Getxoko ur-jarduerak.46. MUND<strong>UK</strong>ATUAK. Izaro Fernandez Ugarte.11 Elvira Gutierrez47. JENTILKOBA. Mari jainkosa.Plentziako UdalaTRATU TXARRENBIKTIMAK ARTATZEKOEUSKO JAURLARITZARENTELEFONO ZENBAKIA:9<strong>00</strong> 940 111Urdulizko UdalaAldizkari honekEusko JaurlaritzarenKultura Sailarendirulaguntza jaso duAMAITZEKO49. PINTXOTAN. Kalabaza-tortilla.50. HOROSKOPOA.51. KOMIKIA. Dogan Gozel.52. DENBORAPASA ETA LEHIAKETA.53. FLASH BACK. Algortako Aristegi Farmazia, 1965.54. AITORMENAK. Itziar Atienza.Azala: Itoiz Navarrowww.uk<strong>aldizkaria</strong>.biz46 Izaro Fernandez<strong>aldizkaria</strong> etxean jaso gura baduzuHARPIDETZA > bete azpiko fitxa eta guri bidaliIzena.......................................... Deiturak..........................................................................Kalea/zenb..................................................................... Herria.................................e-mail.....................................................................................Telefonoa..................................... Mugikorra........................................Urtero o 20 euro o 30 euro o 50 euroo beste kopuru bat ............ euroKontu zenbakia (20 digito)oooo oooo oo oooooooooo<strong>UK</strong> Uribe Kostako Aldizkaria 171 posta kutxa. 48991 Getxo uk@<strong>aldizkaria</strong>.biz tf. 94 491 13 37<strong>UK</strong> 3


[plaza]4<strong>UK</strong>Leihatila> Pedro Garcia LarraganGezurrakGure gizartea txirotzen doa.Etengabe. Krisiak daukaneraginik zorrotzena hori da:soldatak gutxiagotu, gero etajende gehiago euren pisuetatikbota, langileak kalera bidali...eta gutxi batzuk, hori bai,aberasten.Lehengo egunean JosephStiglitz ekonomia nobelsaridunaren azken liburuanirakurri nuen: 'gure gizarteetakoehuneko batek dauka bestelaurogeita h<strong>ama</strong>rrek beste'. EtaEuskadin ere bai. Joan denastean argitaratu zen txostenofizial batean argi eta garbiazaldu zen: Euskadiko 24.<strong>00</strong>0pertsona 44.<strong>00</strong>0 milioi eurorenjabe dira. Hau da, Euskadikobiztanleriaren %1ek, gureherriko aberastasunaren %70dauka.Benetan zirraragarria.Desoreka inposatzen ari da, etahorrek ezin gauza onik ekarri.Edo joera aldatzen dugu, edo ezda Einstein izan behar, hurrengourteak gure artean gero etagatazkatsuagoak izango direlaaurreratzeko. Desoreka ez da,nahitaez, onartu behar dugunhalako ekidin ezinezko ondorioa.Hori ere, gezur hutsa da.gu geuDeialdia: <strong>UK</strong> A-15Iritzia<strong>UK</strong>-n bidelagun dugun Fakun Aznarez militante internazio na lis ta argentinar-be ran -goztarrak, herrien elkartasunaz, euskal internazionalismoaren bideez jardun du.25 urte etaaurrera goaz!Oroimena baina zer da bada aurrera egitekoheldulekua ez bada? Historiaren harihorri tiraka, Hego Euskal Herrian NATOriezezkoa eman genion, iraultzaren suak ezzuen etenik, Nikaragua, El Salvador, Ku ba...H<strong>ama</strong>ika herri garen arren borroka ba karra«Azaroaren10eanAltsasunelkartukogara»dela ohartzen hasi gineneuskaldunok ere. Gora -behera haietan sortu zenAska pena duela 25 urte.Za pal du ok elkar hartueta beste mundu batenal de egiteko desioan.Aldizkari bat zein neurri motaren arabera neurtzen da? Urteen arabera, orrialde kopuruarenarabera, koloreen arabera, edukien arabera... Eztabaida luzea; hainbat buru horrenbeste aburu...Ostera, urte hauetan danetan, <strong>UK</strong>-k hainbat eta hainbat arlotan aldaketa, egokitzapen, za har ba -rritze, zabaltze zein murrizketa izan ditu. Bizarra Lepoan <strong>aldizkaria</strong>ren ondorengo izanik, eta harenbitartea kontuan hartuta 18 urte beteko ditu datorren urtean. 18 urtegaz gauza asko egitekobaimena lor daiteke, hainbat eskubide eta betebehar ere bai. Batzuek diote “Hel du ta su nerakobidea” hasten dela adin horretatik aurrera... Batek daki! Guk badakigu aldaketak datozela mundura,eta <strong>UK</strong>-ren egitasmoa egokitzeko eta, batez ere, indarbarritzeko sasoia heldu dela. Horretarako arloeta neurri guztietan <strong>UK</strong>-kide izan zaretenoi <strong>UK</strong>-ren aro barriaren gai ne an eztabaidatzekogonbidapena luzatu gura dizuegu: azaroaren 15ean (19:<strong>00</strong>) izango da... Adi deialdiari!<strong>UK</strong>-ko lan-taldeaJakitun beti ere, gainerako herriei egin dakiekeenmesederik handiena gure askapennazional eta soziala gauzatzea direla. Bideabaina, ekinez egiten da eta ordutik honajoan-etorriko elkartasunak ez du etenik izan.Euskaldunok bakarrik ez garela ari erakutsidigute azken urteotan Euskal Herriaren aldekolagunek. 1994an berriz, Uruguaikoherriak euskal errefuxiatuen aldeko eginahaletanprotesta izugarriak burutu zituzten.Filtroko gertakari haietan, bi lagun erahilzituen poliziak.Bestalde, milaka izan dira munduan izanikoeuskal brigadistak, ehundaka kanpaina,eta testu batean sartzea ezinezko zaizkigunsentipen itsasoa. Sorrera urteetan ertamerikaere bazen elkartasunaren jomuga, zapatistekmunduari aurpegia erakutsi eta gure arretabereganatu zuten. Honela, mundu uniformeeta globalizatuan, euskaldunak ere Europakojatorrizko herritar ginela erakutsi ziguten.Milurte koarekin batera, prozesu bolivartarrabigarren eta egiazko independentziaren aldekoeginahaletan zebilen bitartean, guda inperialistakareagotzen ari ziren munduan.Azken h<strong>ama</strong>rkadan berriz, besteak beste,palestinar herriarekin zubi lanak eraikitzenaritu gara, eurek eskaturiko nazioarteko boikotdeialdiarekin bat eginez. Bidean ordea,hainbat izan dira erori direnak, internazionalismoaazken muturrera er<strong>ama</strong>ndako euskaldunak;Pakito, Marta, Begoña eta erori direnguztiei zor diegu lanean jarraitzea.Egin ahal honetan, Askapena bera ereeraso zuten eta herri honetan gehiegitan gertatzenden gisan, gure etxean sartu, atxiloer<strong>ama</strong>n eta kartzeletan edo As ka pe na ko auziperatuakbezala, epaiketaren zain daudeegun. Erasoak eraso, euskal internazionalismoakaurrera egiteko beharra zuen eta duorain ere. Inoiz ezagutu gabeko eraso etengabeandihardu kapitalismoak: inbasio militarrakburutuz, murrizketak, estatu kolpeak.Munduko banku eta transnazionalen diktaduranbizi gara. Eta zentzu honetan, In terna -zio na lis moak berebiziko garrantzia du.Euskal askapen sozial eta nazionala lagundukoduten bide lagunak behar ditugu aurreraegin dezagun. Baina aldi berean, EuskalHerriak, inperialismoa ahultzen duten prozesuakbabestu behar ditu, baita gainerakoborroketatik ikasi ere. Azaroaren 10eanberaz, Altsasun elkartuko gara, ordura arte!Julen Zulaika eta Fakun Aznarez(Askapenako kideak)[irudia]ALGORTA, 2012KO URRIADeabrua dator.../ Igaro barri da Domu Santu edo Santu guztien eguna delakoa, azaroaren 1ean ospatu zena.Beldurragaz lotu ohi da askotan egun hori; hilerrira bisita asko egiten delako ete? Gauzak horrela, Algortan deabruak agertuziren Domu Santu baino lehen, urriaren 19an: Wolves lana antzeztu zuen Deabru Beltzak taldeak, Antzerki Jardunaldienbarruan. Ez dakigu norbait beldurtu zuten, baina saio ikusgarria izan zela argi dago: gaua, sua, panpina erraldoiak... magiazbeteriko gaua bizi izan zuten Algortako Geltokia plazara hurreratu ziren lagunek. m / Argazkia: Asier Mentxaka<strong>UK</strong> 5


[faceG<strong>UK</strong>]Lehendakari bazina zer aldatuedo hobetuko zenuke?Auzokideen iritzia jakin gura duzu?Herrietan pil-pilean dauden gaiak, galderaumoretsuak, eztabaida sor ditzaketenak...Idatzi galdera gure facebook-eneta zeure partez luzatuko dugu![lehen]Leioa Leioa SopelaEstela PuenteNik gehiago begiratzen diot herriari,gertukoena dut-eta. Leioak ez daukaerdigune bat eta uste dut behar duela,jendea elkartu ahal izateko. Bestela,herritarrak sakabanatuta daude. Jendeasko dago, gazte asko, eta herriangeratu behar du, gauza interesgarriasko dago-eta.Teresa LopezNik ekonomia-politika aldatu etahobetuko nuke. Ez dakit zelan, oso zai -la delako, baina horretan eragingonuke. Desberdintasun sozial handiakdaude gaur egun: batzuk oso abera -tsak eta besteak txiroak, eta aberastasunabanatu behar da. Oso zaila badaere, horretan egingo nuke indarra.Ana Ponton> Lan-harremanetan lizentziaduna > Saltzailea eta tabernaria > Erizain-laguntzaileaSopelan urbanizazioa ez dagoondo egituratuta. Nire ustez, gehiegieraiki da eta, gainera, etxe txikiak dira,altuera txikikoak: zabaleran eraiki da, ezaltueran. Jende gazte asko dago he -rrian, baita gainontzeko herrietan ere,eta ez daukate etxebizitzarik. Hori azpimarratukonuke.[orain]GETXOKO UDAL LIBURUTEGIAK UTZITAKO ARGAZKIALeioa Leioa LeioaArantza SarroZaila da herritik kanpora begiratzea,gehiago ezagutzen dut Leioako egoera.Bertan, nire ustez, umeentzako ekimenasko dago, baina ez, ordea, gazteentzat.Hemen gazte asko dago, bai -na ez dago eskaintzarik eurentzat, ezLeioan, ez Leioatik kanpora.6<strong>UK</strong>6<strong>UK</strong>Jose Ignacio SustatxaLehendakari banintz aldaketakegin go nituzke ekonomian eta politikan.Ekonomia arloan banaketa hobea egin -go nuke, ez gertatzeko hainbeste desberdintasunpertsonen artean. Ad mi -nis trazioari dagokionez, politikarien la -gu nak kaleratuko nituzke, “entxufatu”dituzten horiek.Susana San Juan> Ingurumen-kimikaria > Argazki-laborategiko langile-ohia > DelineanteaNik egingo nuke institutu barri batherrian: orain daukaguna oso zaharkitutadago, erortzear. Esan dute barriaegingo dutela, baina herriko kanpoaldean,ez erdigunean. Nahiago nuke he -rri gunean egitea, ume batzuk txikiak di -relako kanpora joateko.Iraganez doa denbora* beti / NEGURI* Denbora: gauzak gertatzen eta izakiak aldatzen diren bitarte mugagabea.<strong>UK</strong> 7ASIER MENTXAKA


[talaia]uribitakora > komunetanIrudian, Agirre. Info+: www.lbfundazioa.orgkartelak > batu eta gorde!!Juan Jose Agirre monje beneditarraklau h<strong>ama</strong>rkada baino gehiago daroa eus -kal gaien inguruko kartelak, pe ga ti nak,afixak e.a. batzen eta gor de tzen. Iaz Laz -ka o ko Beneditarrek, Gi puz koako ForuAl dundiak eta Lazkaoko Udalak Laz ka -oko Beneditarren Fun da zioa eratu zuten,Agirrek bildutako funts doku mentalajaso, lanari jarraipena emon eta horiekdenak gizartearen esku ipintzeko as mo -[talaia]agaz. Hautes kun de ak izan direla eta, ba -rriro bere, dei egin dute erabilitako es ku -orriak eta beste bi dal tze ko eskatuz (Laz -kaoko Beneditarren Fundazioa -Elosegi27, 20.210 Lazkao-). Bide batez, go go ra -ra zi dute jaietako progr<strong>ama</strong>k eta mota da -ne tako kar tel eta pegatinak jasotzendituztela; “egunen batean oso baliagarri akizango dira...”, gure historia eta on da -rearen parte dira-eta! mumeen heziketarako > Hazi Hezi <strong>aldizkaria</strong>Maiatzean aurkeztu zuten Hik Hasielkarteak, Irrien Lagunak Klubak etaGuraso.com ekimenak bultzatu, Sor tzenIkasbatuaz eta BIGE elkarteek ba bes tenduten, Hazi Hezi hiruhilabetekaria;ondorioz, laster egon behar du plazanzenbaki barriak. Haurren heziketari begira,hutsunea ikusi zuten zeregin horretanfuntsezkoa den etxeko eremuan, eta kontuanhartuta “familia ereduak, <strong>ama</strong>tasuneta aitatasun ereduak bereziki, aldatudiren garai honetan, galdera berriak dauzkategurasoek, eta haiek mahai gaineanjartzen eta erantzuten saiatuko da HaziHezi”. Aldizkaria Elkar sareko liburudendetan eskura badaiteke ere, harpide tzada <strong>aldizkaria</strong> jasotzeko bide nagusia, baitaproiektuari laguntza ematekoa ere.Urtean lau zenbaki, 20 euroren truke. mInfo+: www.hikhasi.com/<strong>aldizkaria</strong>kHazi Hezi hiruhilabetekariaren 1. zenbakiko azalaTestua: Itxaso Paia / Argazkia: Asier Mentxaka* Doinua: Maisu Ruanda zer daTr<strong>ama</strong>nkulu biribil,Gordailu abstraktoTxizaldirik onenenPatxadaren gako:Gainean utz daitekeNahi beste tabakoPoltsa bertan eseki(e)Ta orduan, bapo!Konplementu bikainaKomun batentzako.Agian ez zenutenNigandik esperoBaina txikitan denokGeunden erdi ero…Nor ez zen izan jolasharexen bezero?Paper puska bat hartu,metro erdi edo,sabaira botatzekobusti eta gero!!Barruan gordetzen duPapel garbi anitz,Erabili ohi denaBeharrizan handiz,ondo igurtziz geroBehar beste aldizZikin zegoen horiGarbi dago berriz.Ai Kaka dena hain errazGarbituko balitz.Romon, 2012ko iraileanUribitakoran parte hartu gura duzu? Bidal egiguzu atal honetan agertzea gura zenukeen argazkia eta bertan ikusiko duzu, bertso eta guzti: uk@<strong>aldizkaria</strong>.bizLur Entziklopedia liburu euskarriansarean > Lur entziklopedia osorikLur Hiztegi Entziklopedikoa eta LurEntziklopedia Tematikoa osorik saretikjaisteko aukera dago. Hiztegia 1991-1995 biartean argitaratu zen, 10 libu ru -kitan, eta entziklopedia tematikoa 1999urtean ha mahi ru liburukitan. Aurten,Eusko Jaurla ri tzaren Hizkuntza Po li ti ka -rako Sailbu ru or detzak bai entzi klo pediabai hiztegia ere sarean kon tsul tatzekoapli kazio infor ma tikoa aurkeztu, etakon tsul tagai ipini zituen. Bata zeinbestea jaisteko Open Data Euskadiwebgunera joan beharko du interesadau kanak, eta kotsulta az ka rren bat edobehin-behi ne koa egin gura duenakJaurlaritzako Hiz kun tza Po li ti ka rakowebgunean sartu eta bertan agertzenden bannerrean sakatu beharko du. mInfo+: www.opendata.euskadi.netKontsultatzeko: www.euskara.euskadi.net8<strong>UK</strong><strong>UK</strong> 9


[publizitatea][erretratua]“Lehengo Portu Zaharra ezberdina zen; neba-arrebak ginen guztiok, familia handi bat”Elvira Gutierrez Jauregi > Portu Zaharreko istorioak jostenHerri baten altxor preziatua da nagusien oroimena. Edadekoek, euren herriko istorio, kondaira eta ohiturak harilkatu dituztebelaunaldiz belaunaldi. Istorioen jostunak auzo eta herri guztietan topa ditzakegu; Algortako Portu Zaharrean, berbarako, ElviraGutierrez Jauregi topatu dugu josi eta josi, aspaldiko Portu Zaharra akorduan: “Lehengo Portu Zaharra ezberdina zen, ateak zabalikuzten genituen, kalera urten eta jende guztiagaz berba egiten genuen... Neba-arrebak ginen guztiok, familia handi bat”. Bertan 54 urtedaroan arren, ‘guaita’ peto-petoa ez dela nabarmentzen du Elvirak: “Berangoko Santa Anan jaio nintzen, bertan hiru egun egon etaLaredora ihes egin genuen gerra zela-eta. Hortik Deustura joan ginen, eta 19 urtegaz portura”. Bere <strong>ama</strong>, Elvira Jauregi Gutierrez,portukoa zen, horregatik bueltatu ziren auzora: “Amari asko gustatzen zitzaion hemengo giroa. Baina hori galdu da. Oraingoa ez daPortu Zaharra”. Jaiak ere asko aldatu dira, masifikazioa dela-eta: “PVC-zko leihoak ditudanetik ez dut arazorik lo egiteko”. Eguraldiona dagoenean, giro elitista s<strong>ama</strong>rra batzen da auzoan: marianitoak, txakolinak, rabak... eta Elviraren tomateak. Izan ere,postutxoa jarri ohi du etxe aurrean, josten duen bitartean: “Orain gutxiago saltzen dut, ‘money’ gutxi dago”. Arrastian, “mendira”joaten da, hau da, Generatxu parkera, lagun bategaz, josten jarraitzera... m Testua: Julen Nafarrate Argazkia: Asier Mentxaka<strong>UK</strong> 11


[getxo]Aurrekontuak prestatzen hasita2013rako udal-aurrekontuak lantzen hasi dira: EAJ eta Bildualkarregaz hitz egiten hasiko dira eta, azken horrek, proposamenaera “parte-hartzailean” osatzeko prozesua abiatu duIaz akordiorik ez zuten lortuGetxoko Udaleko alderdieketa, horrenbestez, 2011koaurrekontuak luzatu zituzten.Gauzak horrela, dabordukohasi dira lantzen 2013koak etaEAJ eta Bildu alkarregaz berbaegiten hasi dira. Azken horrek,bere aldetik, aurrekontu“parte-hartzaileak” osatzekoprozesua abiatu du etahorretarako herritarrakazbilduko da hainbatasanbladatan.Aurreko urtean aurrekonturik onartu ezzutela kontuan hartuta, 2013rako udalaurrekontuaklantzeari ekin diote udalalderdiek.EAJk eta Bilduk elkarregaz hitzegiten hasiko direla adierazi dute. Akor -diorik lortu ezean, aurrekontuak barriroluzatu beharko dituzte.Gauzak horrela, aurrekontuak “bestemodu batera egin daitezkeela erakutsi gura”du Bilduk: “udal-dirua zertan eta zelaninbertitu behar den erabakitzea guztionartean egin behar dugu; are gehiago bizidugun momentu sozio-ekonomikoan”.Horregatik abiatu du “Udal dirua, denonkontua” deritzon prozesua.Horrela, galdetegiak banatu dituzteherritarrei galdetzeko non inbertitu guraduten udal-dirua. Galdetegi-mota bi dira:batetik, merkatariei zuzendutakoa eta, bestetik,etxe guztietara helaraziko dutena.Lehenengoen kasuan, “Getxon krisi ekonomikoariaurre egiteko sektore ezinbestekoadela” uste du Bilduk.Bigarren kasuan, iaz jasotako zenbait12<strong>UK</strong>Adostasunik lortu ezean, 2013an barriro ere luzatu beharko dituzte aurrekontuakproposameni buruz galdetuko diete herritarrei,“udal inbertsioan euren preferen -tziak zeintzuk diren ezagutzeko”.Horregatik, herri-asanblada irekiakegingo dituzte auzoz auzo “udal-kontuekzelan funtzionatzen duten azal tzeko,“Bilduk herri-asanbladairekiak egingo ditu:azaroaren 13an Romon eta14an Algortan”aurreko urteko prozesuaren barri emotekoeta 2013ko inbertsioek nora bideratutaegon behar duten galdetzeko”. Romonazaroaren 13an izango da, martitzenean,eta Algortan 14an, eguenean.Ildo horretan, Bilduk eskatu die “ge -txoztar guztiei” galdetegiak betetzeko etaeurei bidaltzeko: “Benetan beharrezkoaikusten dugu jendearen iritzia jasotzea,baita Bilduren proiektuagaz guztiz bat ezdatozenena ere”.Koalizioak jakinarazi du, era berean,aurrekontuen prozesuan ematera doanpauso guztiak publiko egingo dituela,“aurreko urtean egin bezala”. Horretarakoinformatzen jarraituko dute hainbat tresnarenbitartez: <strong>aldizkaria</strong>, webgunea,buletin digitala eta prentsa.Bestalde, esatea <strong>UK</strong>-ko zenbaki hauix terakoan izan genuela zergei buruzkoakor dio baten barri, EAJ eta Bilduren ar -tekoa: IBI, Jarduera Ekonomikoa, Plus ba -lia, Obrak eta Ibilgailuen zergak barnehartzen ditu, ez tasarik, ez bestelakorik.IBIren kasuan, zerga izoztuko dute etaerrenta txikiko getxoztarrek diru-laguntzaizango dute hura ordaintzeko. mKomikia eta mangabanatuko dira eta aurten azoka bi egingo dituzteEz Asterix, ez Tintin. Klasikoak bainoaskoz gehiago topatuko duzu Komiki-Azokan, azaroaren 23tik 25era; ohi legez,Areetako Geltokia plazako karpan izangoda, baina beste hainbat ekimen antolatudituzte. XI. edizio honetako nobedaderikhandiera zera da, Manga-Azoka aparteegingo dutela, abenduaren 1ean eta 2an,leku berean. Baina oraingoan Komiki-Azokaren egitarauaz arituko gara.Hasteko, esatea azoka baino egun ba -tzuk lehenago hiru erakusketa ipinikodituztela herrian, hilaren 19tik aurrera:Bizkaia Zubian Raquel Alzateren La cajaoscura, Areetako Glass kafetegian K.Azpitarte eta Angel Unzuetaren Reliquias,eta Romoko Jai Alai kafetegian IñaketenOld Dibuix eta Nuevos. Abenduaren10era arte ikus ahalko dira hirurak.Info+: www.salondelcomicdegetxo.netAzokari dagokionez, 60 postu ipinikodute eta zabalik egongo da 11:<strong>00</strong>etatik14:30era eta 17:<strong>00</strong>etatik 21:<strong>00</strong>etara.Salmenta postuez gain, hainbat ekintzaprestatu dute gune horretarako: mahainguruak,film emanaldiak, hitzaldiak, tailerrak,e.a. Adibidez, karparen inguruanBalanzin <strong>aldizkaria</strong>ren erakusketa izangoda. Sarrerak 1,50 euro balioko du.Bestalde, hainbat artista gonbidatukodituzte azokara: bertan izango dira, esaterako,Eddie Campbell eskoziarra eta Mi -guelanxo Prado. Gainera, Azokak omenaldiaegingo die Norma Editorial argitaletxearieta Luterl Taldea euskal kolektiboari;azaroaren 23an izango da ekitaldia,karpan bertan. Manga-Azokari buruzkoinformazio gehiago izango duzu <strong>UK</strong>-kohurrengo zenbakian. m[getxo]GETXO ANTZOKIAREN 4.FASEA ABIATU DAKulturgune barriaren eraikuntzako azkenaurrekofaseko lanak azaroan abiatuko diraeta urtebete iraungo dute, Udalakjakinarazi duenez. 4A fase honetan egingodituzte estalkiak (Getxo Antzokiko etaMusika Eskolako goialdeko elementuhorizontal guztiak egokituko dira, baitaplaza barriko lurrazpiko estalkia ere),instalazioak (airea girotzekoa, argindarra,telekomunikazioak, saneamendua,iturgintza, eta suteen aurkako babeserakosare eta azpiegiturak) eta zatitzeak(barrualdeko banaketa). Lanok <strong>ama</strong>ituaurretik hasiko ei dituzte 4B (fatxada etainstalazioak) eta 4C (akaberak) faseak ere.IZARREN DISTIRA GALAAZAROAREN 11NIzarren Distira gazteentzako arte eszenikoeneuskara hutsezko ikuskizunaren kastinakegin dituzte daborduko eta, laster, azkengala izango da, azaroaren 11n, AreetakoAndres Isasi Musika Eskolan. 1994 eta 2<strong>00</strong>0bitartean jaiotakoek parte hartzen dutelehiaketan, edozein motatatako saioaeginez, bakarka zein taldeka: musika,dantza, antzerkia, zirku-teknikak,monologoak, txisteak, bertsoak, e.a.Irabazleek Port Aventurarako bidaiaeskuratuko dute, sei lagunentzat.Info+: www.izarrendistira.comMAGREBI BURUZKOJARDUNALDIAKAzaroaren 5etik 17ra Magrebi buruzkojardunaldiak izango dira Getxon: azaroaren5ean dantza-tailerra egingo duteVillamonteko liburutegian, 6an hitzaldiaMagrebeko emakumen borrokari buruzAlgortako kultur etxean, 8an sukaldaritzatailerraFadurako Ostalaritza Eskolan,10ean arabieraren idazkera-tailerra Gobelakiroldegian, 14an zineforuma Algortakokultur etxean, 15ean ipuin-kontaketaGobelan eta 17an magrebtar jaia Algortakokultur etxean. Gainera, erakusketa batizango da Algortako kultur etxean.Info+: www.getxo.net<strong>UK</strong> 13


[getxo][getxo]Jokin Etcheverria eta Benjamin Duinat > Nire argazkia dokumentala“Belaunaldien arteko eskuaran txikiagoak diraaldaketak, eskuara mantentzen den tokietan”Urriaren 24an aurkeztu zuten egitasmoa Bilboko Kafe AntzokianNire argazkia izena daukan dokumentala egin dute Jokin Etcheverriaeta Benjamin Duinatek euskalkiei buruz; lapurtarrak dira, bainaEtcheverria Getxon bizi da gaur egun. Dokumentalean Euskal Herrikohainbat txokotako familiak elkarrizketatu dituzte, euskalkiak entzunguran, baita belaunaldien artean euskarak izan duen bilakaera ikusiguran ere. Gainera, Iñaki Gaminde hizkuntzalariak ere parte hartu du.Lekeitio, Azpeitia eta Donapaleuko hiru familiak parte hartu duteaurkeztu barri duten lehen atalean.14<strong>UK</strong>—Familiak dira egitasmoaren ardatza.—Familia bakoitzeko hainbat belaunaldiagertzen dira. Haien argazki bat aurkeztendute eta horrekin lotutako oroitzapenakkontatzen dituzte, narrazio bat osatuz.Horrekin batera, Iñaki Gaminde hizkuntzalariakere hitz egiten du, euskalkibat zehazki zer den argibideak ematekozien tziaren ikuspegitik.—Helburua zer da: euskalkiak entzutea?—Hori da. Horregatik argazkiaren etanarrazioaren ideia. Baina ez da dokumentalsoila: epe luzerako egitasmoa da, hainbatatal izango dituen seriea. Ikus-entzuleororentzat izango da, ez bakarrik adituentzat.—Euskalkiez gainera, belaunaldien arteaneuskarak izan duen bilakaera erejasotzen duzue, ezta?—Familiek horixe erakusten digute: kidebatetik bestera nola mugitzen den euskara.Hastapenean kutsu nostalgikoa zeukaneta Gaminderekin hitz egin ondoren,euskara norantz joaiten den ikusi behardela ohartu ginen, eta erabaki genuenfamilia zela toki onena hori erakusteko:«Ikus-entzuleeklagunduko digutedefinitzen bidea»belaunaldiz belaunaldi ikusteko zein dendiferentzia edo parekotasun gradua.—Ildo horretan ezustekorik izan duzue?—Egia esan, sorpresa handirik ez, aurreikustengenuena baieztatu genuen: arraseskualdunak diren eremuetan edo eskualdeetan,aitona-amonen eta loben artekodiferentziak txikiagoak dira eskuara gal -tzen hasi den eremuetan baino. Galtzenhasia bada, nahiz eta transmititzen deneskuara etxean, desberdintasunak handiagoakdira, gaztelania edo frantsesa presenteagobaita eguneroko bizitzan.—Nongoak dira familiak?—Lehen atal honetan agertzen diraLekeitio, Azpeitia eta Donapaleuko familiak.Gainera, Gaminderekin grabatudugu toki desberdinetan: unibertsitatean,bere etxean... hiru aldiz agertzen da.—Eta orain aurrera begira zaudete, atalbarriak prestatzen, zelakoak izango dira?—Bai, baina oraindik ez dakigu zehazkinola gauzatuko ditugun. Hau da: agianformulak desberdinak izan daitezke,baina momentuz ez dago ezer finkatuta;ikus-entzuleen iritziek lagunduko digutedefinitzen jarraitu beharreko ildoa,bi de batean edo bestean sakontzeko.Emai tza rekin pozik gaude eta orain es -pe rantza dugu jendea ere pozik egongodela. Bilbon aurkeztu dugu eta asmoadaukagu Euskal Herrian itzulia egitea:hainbat udalekin harremanetan gaudegure lana aurkeztu eta hitzaldiak egiteko,baina oraindik ez dakigu zehazkinon. Lan-talde txikia gara, horrelakozerbait egiteko garrantzitsua baita intimitateaukaitea. mHezetasuna jaietan!Azaroaren 9tik 11ra Hezetasuna auzoanizango dira jaiak, eta kontzertuak FaduranApurka-apurka indarra hartzen doazHezetasuna auzoko jaiak eta, aurten ere,ekimen mordoa prestatu du Jai Batzor -deak azaroaren bigarren aste akaburako;euren lema da: “Jai herrikoiak bultzatuz...Hezetasuna aurrera!”.Benetan indartsu datorrena da kon -tzertuen eskaintza. Batzuk auzoan bertanizango dira eta beste batzuk Fadura kiroldegikoaparkalekuan; bertan karpa ipinikodute euria eginez gero ez bustitzekoeta txosnak egongo dira; bokatak ere zerbitzatukodituzte. Beraz, hilaren 9tik11ra egongo da zer gozatu Algortako txo -ko horretan, baina goazen egunez egun.Herri-krosa egin ohi dute jaietanBarikua 9an 21:30ean hasiko diraFadurako kontzertuak: taula gainean aritukodira Erasoka, Kaleko urdangak etaMadskins taldeak. Auzoan, barriz, DJTxui lsonek girotuko ditu bazterrak22:<strong>00</strong>etatik aurrera.Zapatuan herri-bazkaria egingo dute14:30ean auzoan eta kontzertuak gauean.Faduran Arkada social, Amargor etaGovernors taldeek joko dute 21:30etikaurrera eta, auzoan, ordu erdi lehenagohasiko da The Sustitutes; horren osteanmusika ipiniko du Euskal DJ-k. Gainera,haimaika ekintza antolatu dute egunero.Ez da plan makala sanmartinetarako! mEUSKAL KULTURARENJARDUNALDIAK AZAROANETA ABENDUANAbenduaren 3an ospatzen da EuskararenEguna eta, haren harira, urteroko hitzorduadira Euskal Kulturaren Jardunaldiak Getxon;azaroan eta abenduan garatuko diraekitaldiak. Daborduko ikusgai dago OskarAlegriaren Hitz-enea erakusketa Algortakoazokan; hil osoan egongo da bertan. Bainabada gehiago. Azaroaren 10ean MaddiPirata lana antzeztuko du Anne Mona,Oskola eta Karr<strong>ama</strong>rroi taldeak AreetakoAndres Isasi musika eskolan, 12:<strong>00</strong>etan.Bizarra Lepoan Euskara elkarteko lagunekantzezlana antolatu dute eta 4 euroordaindu beharko da sartzeko: BizarraLepoanen bulegoan (Martikoena 16) etaKukupraka Ludotekan (Areetan) erosdaitezke txartelak. Azaroaren 21eanhelduentzako antzerkia izango da,oraingoan Algortako Pipers tabernan:Morritson eta Gartzia, kultoko antzezlana.Biharamunean, barriz, eta Itxas-ArgiarenMendi Astearen barruan, hitzaldia emongodu Alberto Iñurrategik Faduran, 19:30ean:Porrotaren gorazarrea da izenburua.Azaroaren 24an Nazioarteko TrikitixaJaialdia izango da Musika Eskolan,19:<strong>00</strong>etatik aurrera. Azkenik, aipatzeaEuskara Saria hilaren 28an emongo dutelaFaduran, eta beste h<strong>ama</strong>ika ekitaldi ereizango direla abenduan, baina horiekhurrengo zenbakirako utziko ditugu.Info+: www.getxo.netSENDIREN AZAROKOJARDUERA-ESKAINTZAUdagoienean ere lotu barik dabiltza Sendiegitasmoan eta, daborduko, abiatu dituztejarduerak eta tailerrak ume eta gazteentzat,gehienak gurasoakaz batera egiteko. Beraz,azaroaren 23ra bitartean badago zer eginSendigaz: erroskilak, txapak, jolasak,antzerkiak, xaboi ekologikoak, galletak etasukaldaritza. Parte hartzeko ipiniharremanetan Egizu elkarteagaz:sendigetxo@yahoo.com edo 685 73 29 63(Lander). Animatu eta ondo pasa!Info+: www.egizu.org<strong>UK</strong> 15


[leioa]Aitor Cañibano > Travellin’ Brothers musika-taldeko kidea“Saiatzen gara beti gauza barritzaileak egiten,horregatik Gabonetako abestien disko hau”Christmas Special izena eroangodu Travellin’ Brothers musikataldearenlan barriak. Gabonetakosei abestiren bertsioak batuko ditueta Big Band-agaz batera aritukoda seikotea, barriro ere. Datorrenhilean aurkeztuko dute diskoaDurangoko Azokan eta KulturLeioan abenduaren 23an eskainikodute kontzertua.—Gabonetako abestiak moldatuko di -tu zue, zelakoak izango dira?—Sei kanturen bertsioak grabatuko ditugu:AEBko lau kanturena eta beste bi euskalkanta, denak Gabonetakoak. Mol da -tuko ditugu danak blues eta swing erritmoetara,gure Big Bandagaz jotzeko. Ho -rrelako bandakaz jotzen duten artista ge -hienek diskoren bat daukate Gabo ne takokantuakaz eta guk ere gogoa geneukanhorrelako zerbait egiteko. AEBn nahikonormala da hori, baina hemen ez da eginorain artean.—Aurten AEBn egin duzue bira; handikekarri duzue diskorako ideia?—Mundu mailako lehiaketa batean partehartu genuen; historian lehenengoz joanda Euskaditik eta Estatutik talde batblues lehiaketara. Baina aurretik geneukandiskorako ideia eta asmoa; entzutenditugun artistengandik atera genuen:Collin James, Michael Bublé, FrankSinatra eta beste askok dauzkate Gabonkantuetako diskoak. Gu saiatzen garabeti gauza barritzaileak eta bereziak egitenhemen ez da egin horrelakorik.—Zuzeneko CD/DVDa, AEBko bira...urte oparoa izan da?—Urte oso ona izan da guretzat. Grabatugenuen iaz DVDa eta formatua zuzeneanaurkezten ibili gara: arrakasta handia izanInfo+: travellinbrothers.comdu, ikusleek oso ondo hartu dituzte diskoazein zuzeneko kontzertuak; baita kritikoekere. Estatu mailako blues eta jazzjaialdigarrantzitsuenetan egon gara etaoso pozik gaude. Datorren urterako bestehainbat jaialditan parte hartzea esperodugu. Gainera, Bluenights saioakaz segitukodugu Kultur Leioan eta birak egingoditugu Suitzan eta Alema nian. Uda -goienean beste disko bat egin gura genuke,ea denborarik daukagun. m‘Jagolearen etxea’ barritueta egungo kokagunean utziko du Udalak,erabilera publikoa emotekoAzkenean egungo kokagunean utzikodute Artatzako ‘Jagolearen etxea’, barrituostean. Eraikin ezaguna Lamiako eta Pi -nueta arteko mugan dago eta barritzekoasmoa aspaldi dauka Udalak. Amaitu ta -koan erabilera publikoa emongo dio. Ar -tatza Jauregiaren parte izan zen eraikinaeta, gaur egun, Leioako ondare historikoarenparte da.Udalaren arabera, eraikinaren berezkoestetika mantenduko dute eta, gainera,atzeko aldean zati barria gehituko zaioedukiera zabaltzeko. Horrela, etxea lurzoruabaino gorago kokatuko da terrazabaten bidez eta pergola bat gehitukodiote; zabalera 150 metro koadro bainogehiagokoa izango da eta berdegunea ereLangileria kaleko 202.ean dago etxeaizango du eraikinaren inguruan. Asmoada zonalde horretako udal bulego deszentralizatuabertan ezartzea eta, horregazbatera, “bestelako ekipamendu batezartzea herritarrei zu zen duta”.Batetik, 60 metro koadroko bulegoadministratiboa ipiniko dute udal tramiteakegiteko —gaur egun Pinueta auzoandagoena eta inguruko auzotarrek erabil -tzen dutena—. Bestetik, txokoa egingodute eraikinean, San Bartolome auzokoarenmodukoa, herritarrek erabiltzeko:sukaldea eta jantokia izango ditu ekintzagastronomikoak edota sozialak egiteko,eta 90 metro koadro. Guztira 5<strong>00</strong>.<strong>00</strong>0euro jarriko du Udalak eta lanak urtehonen <strong>ama</strong>ieran hasiko dira. m[leioa]ARTISAUTZA AZOKAAZAROAREN 9TIK 11RAIkusmenaren eta gastronomiaren plazarenazoka laster izango da; <strong>UK</strong>-ko aurrekozenbakian iragarri genuena, azaroaren 9tik11ra egingo dute, Bulebarren. Azokahorretan elkartuko dira artisauak, baigastronomia alorrekoak, bai objektuakegiten dituztenak eta material desberdinaklantzen dituztenak. Goiz eta arrastizzabalduko dituzte postuak, ohiko legez,herritarrek artisau-produktuak dastatu,ikusi eta erosi ahal izateko. On egin!RUPER ORDORIKAAZAROAREN 24ANKontzertua eskainiko du Ruper Ordorikaabeslariak azaroaren 24an Kultur Leioaneta Topagunearen Udagoieneko Osteraegitasmoaren barruan. Oñatiko musikariaAuditoriumeko taulara igoko da Hodeienazpian bere hogeigarren diskoko abestiakjotzeko, baita aspaldiko kantuak oroitzekoere. Beragaz batera izango dira oholtzagainean Arkaitz Miner (gitarra, mandolinaeta biolina), Lutxo Neira (baxua) eta HasierOleaga (bateria). Emanaldia 21:<strong>00</strong>etanhasiko da eta sarrerak 10 euroan erosdaitezke.Info+: www.ruperordorika.comIKASLEENTZAKO ZINEMAETA ANTZERKIAAurten ere hasi dira ikasleentzako zinemaeta antzerkiari buruzko progr<strong>ama</strong>k. Herrikoikastetxeetako ikasleentzako dira: KulturEtxeak eskaintza plazaratzen du etaikastetxeek izena emoten dute gura dutenikuskizuna ikusteko, ohikoa baino preziomerkeagoan. Zinema zikloaren izena daIluntasuneko irudiak eta ondoko filmakemongo dituzte: azaroaren 14an Izarrenargia, eta abenduaren 18 eta 19anOlentzero eta iratxoen jauntxoa. Ikasgelatikantzerkia, antzerki handira progr<strong>ama</strong>renbaitan, barriz, Hareazko ipuinak antzezlanaeskainiko du Markeliñek azaroaren 21ean.Info+: www.kulturleioa.net16<strong>UK</strong><strong>UK</strong> 17


[erandio]Jonathan Merino > Urban musika-taldeko abeslari eta gitarrista“Letren artean badaude gauzak aldarrikatzen dituztenak,baina gehienak maitasunagaz lotuta daude”Uribe Kosta eta Bilbokomusikariakaz osatu zuen Urbanmusika taldea Jonathan Merinoastrabuduarrak. Orain hiruhilabete kaleratu dute lehendiskoa: Sed de sal. Merinok hogeiurte daroa musika munduan.Kultura merkea eta ona!Lutxanan abiatu da Noviembre kulturala;“kultura luxua” denez, ekimenak doan dira[erandio]HAIKU LEHIAKETAAZAROAREN 11 ARTEHaiku lehiaketan parte hartzeko aukeradago oraindino: Euskara Zerbitzuakantolatu poema-lehiaketa bigarrenez etaazaroaren 11 arte aurkez daitezke poemak.Haiku delakoak poema laburrak dira, hirulerrokoak: lehena bost silabakoa, bigarrenazazpikoa eta hirugarrena, berriz ere,bostekoa (5-7-5). Ez du titulurik, ezerrimarik, eta askotan puntuazio markarikere ez: “hitzak dira protagonista, bestelakoapaindurarik gabe”. Maila bi daude, bata18 urtetik beherakoentzat, bestea 18urtetik gorakoentzat, eta saria liburuirakurgailuelektronikoa izango da: ban<strong>ama</strong>ila bakoitzeko irabazlearentzat.Info+: 94 489 01 28 etaeuskara@erandioko-udala.net—Pare bat urte besterik ez dauka Urbantaldeak, baina esperientzia handikomusikariak zarete?—Bai, Urbaneko kide gehienok h<strong>ama</strong>bostedo hogei urte daroagu musika jo -tzen eta, salbuespena diren gazteak, bostedo sei urte daroate; baina, halere, emotendu bizitza osoa daroala jotzen.—Zelan sortu zenuten taldea?—Abestiak egiten hasi nintzen eta geromusikariak bilatu nituen, talde bat osatunuen arte. Nik egiten ditut musika etaletrak. Estilo aldetik, hasi ginen pop-rocketa hard-rock egiten, baina orain gitxijende barria sartu da taldean eta kañeroagoakdira: jendeak ere eska tzen du.—Estiloa apur bat aldatu ei duzue...—Danok izan dugu bilakaera bat, ezdakit adinak eragin duen edo esperien -tziak. Hasieran Su Ta Gar edo Metallikakbezala jo gura genuen, baina denboragaz,apurka-apurka, bakoitzak gustuko duenaxurgatu eta azkenean jotzen duzu guragoduzuna: lehen gurago nuen musika ka -ñe roa, orain lasaiagoa. Musikalki ere as -ko hobetu dugu danok, urteen joanaz.—Sed de sal da lehen lana, zelakoa da?—Lan luzearen ondorio da. Uste genuenberehala grabatuko genuela, baina soinuteknikariadenboraz larri zebilen etaapurka egin dugu: bederatzi hilabetekolana izan da. Letren artean badaude gauzakaldarrikatzen dituztenak, bainagehienak maitasunagaz lotuta daude.—Kontzertuetan murgilduta ibili zareteudan, diskoa kaleratu ostean?Info+: www.myspace.com/grupourban—Gura baino gitxiago: uda aurretikOdin Produccio nes enpresagaz lan egitekosinatu genuen baina iruzurra eginziguten, eta kon tzertu bakan batzuklortu behar izan genituen gure kabuz.Laster beste emanaldi batzuk egingoditugu: azaroaren 9an Barakaldoko Ana -conda aretoan parte hartuko dugu elkartasun-kontzertubatean, eta horren osteanjoko dugu Astrabuduko New Taverneneta Areetan. Abenduan Brutal Thintaldeagaz joko dugu Algortan. mNoviembre kulturalaren XI. edizioaabiatzear da Lutxana auzoko eskolan,Tirante Plata for maren eskutik. Aurtengolema da: “Kultura luxua da” eta, hari bueltaemanez, doan izango dira ekitaldi guztiak,azaroaren 9tik 18ra.Askotariko ekintzak egingo dituzte.Lehen aste akabuan izango dira, hilaren9tik 11ra, Ecopikoteoa, artisau tza azoka,garagardo naturala dasta tzea, dantza ga -raikide ikuskizunak, kontzertuak etaEguzkiaren bidaia antzezlana umeentzat.Azaroaren 12ko astean, barriz, astebarruanegingo dituzte desirari buruzko tailerra,eta hitzaldiak finantza etikoari etaInfo+: plataformatirante.blogspot.comagro e kologiari buruz. Barikua 16an, musikaizango da protagonista: Miss Ovarios33 taldeak umore-kontzertua emongo du20:30ean, eta dantza-jaia izango da22:30ean Laikasisters eta DJ Vinilos-egaz.Zapatua 17an, barriz, 22:<strong>00</strong>etan Stereoantzezlana ikusi ahalko da eta 23:<strong>00</strong>etanDr. Maha’s Miracle Tonic taldearen kontzertu-ikuskizuna.Domeka 18an <strong>ama</strong>ituko da Novi em -bre kulturala hiru ekintzagaz: 14:30eanherri-bazkaria eta postre-lehiaketa izangodira, 17:<strong>00</strong>etan Bingo Trukea eta19:<strong>00</strong>etan film laburren emanaldia etasari-banaketa. Parte hartzeko prest? mZAPATUA 17AN URTEERAETNOTOPONIMIKOAUribe Kostako Berbalagunek ekimen politaantolatu dute azaroaren 17rako,zapaturako. Ibilbide etnotoponimikoaegingo dute Fredi Paia hizlariagaz etaErandiogoikoa, Asua, Enekuri eta Faoetaauzoak ezagutuko dituzte. Parte hartu gurabaduzu Berbalagunakaz harremanetan ipinibehar duzu: Sopelan Aitxu euskarataldeagaz (aitxuizuba@gmail.com edo 674829 618 ), Getxon Egizu elkarteagaz(www.egizu.org edo 616 885 165) etaErandion Berbots euskara taldeagaz(berbots@gmail.com).Info+: www.berbots.orgJABEKUNTZA IKASTAROAEMAKUMEENTZATAzaroaren 19an eta 26an jabekuntzaikastaroaantolatu du BerdintasunZerbitzuak emakumeentzat, Astrabudukokultur etxean eta 18:<strong>00</strong>-20:<strong>00</strong>; doan izangoda eta ludoteka zerbitzua eskainiko dute,aldez aurretik eskatuta, 3 eta 10 urtebitarteko umeentzat, 17:<strong>00</strong>etatik20:<strong>00</strong>etara. Izena emoteko ondoko bideakdaude: 94 417 56 16 eta16.berdintasuna@erandioko-udala.net.ukadi lagun!Plaza atalean zure iritzia* irakurri gura dugu; bidal egiguzu!uk@<strong>aldizkaria</strong>.biz*(sinatuta eta gehienez 330 berba)18<strong>UK</strong><strong>UK</strong> 19


[sopela]URKO MENDI TALDEARENURTEERA KANPEZURAEgun handia ospatuko du Urko Mendi-Taldeak azaroaren 11n. Egun horretan,Bizkaiko beste hainbat mendi taldeakazbatera (Algorta, Fruiz, Derio, Mungia...)txangoa prestatu dute Kanpezura. 07:30eanurtengo dira Sopelatik, autobusez, etaKanpezutik Maeztura ibilbidea egin eta gerobazkaria egingo dute. Txangora joan guradutenek izena eman dezakete batzokianjarritako zerrendan; txartelak 35 euroan.ERROMERIA UDALETXE-PLAZAN AZAROAREN 9ANDantza egin gura duzu giro euskaldun etajatorrean? Bada, azaroaren 9an horretarakoaukera izango dugu, Aitxu! euskara taldeakantolatu duen erromeriari esker. Hitzordua19:30ean jarri dute, udaletxe-plazan, etadantza egiteaz gain, pintxoak jateko etatrikitixaz gozatzeko aukera izango dugu.Errimak, oinei jarriak!Bertsolaritza oinarri duen dantza emanaldiahelduko da Kurtziora azaroaren 10ean[sopela]Sonia Gonzalez Garcia > ‘Emakumeak lan-munduan’ hitzaldia“Emakumeek beti hartu dute euren gainOngizate Estatuaren ardura”S<strong>UK</strong>ALDARITZA ETATXALAPARTA GAZTETXEANDomeka Beroak abian jartzeaz gain, SekekoGaztetxean prest dituzte ikasturte barrikoikastaroak ere. Martitzenetan sukaldaritzaikastaroa eskainiko dute gazteek, 19:<strong>00</strong>etatik21:<strong>00</strong>etara. Eguaztenetan, barriz,txalapartaren txanda helduko da, 18:<strong>00</strong>etatik19:<strong>00</strong>etara. Parte hartu gura duenak bertarajoatea besterik ez du, debalde dira gainera!MURAL POLITIKOEN III.TOPAKETA PREST!Hirugarren urtez, Mural Politikoen III.topaketa antolatu du Plaza Beltza KulturGuneak. 16:<strong>00</strong>etan mural margoketakolektiboa egingo dute, eta 21:<strong>00</strong>ak aldera,kontzertuak gaztetxean: Adatxs a nada etaMitosia taldeak. Horren ostean, MaiakovskyDj-a izango dugu bazterrak girotzen eta<strong>ama</strong>itzeko, ska-dantzaldia.20<strong>UK</strong>Sarrerak sei euroan eros daitezke kultur etxean, udaletxean edo SopelarinenBertsolariek sentipen eta emozioaksentiarazten dizkiete entzuleei. Eta en -tzule horiek dantzariak balira? Zelanadieraziko lukete belarrietatik jasotakozirrara errimatua oinen bidez? Galderahorren erantzuna da Haatik dantzakon painiaren ‘Errimak Oinetan’ ikuskizuna,bertsolaritza oinarri duen dan -tza emanaldia: dantza barriak, ber tsoeijarriak!Ikuskizun barritzaile hau Sopelarahelduko da azaroaren 10ean. Hitzordua20:30ean jarri dute, Kurtzio KulturEtxean, eta sarrerak daborduko erosdai tezke, sei euroan. Unai Elizasu etaAiert Beobide dira ikuskizunaren zu -zen dariak, eta Sustrai Kolina bertsoenegilea (hasierako agurrak, bakarkakoa,taldetakoa eta puntutakoa). Bertsoakentzuteaz gain, ‘Errimak Oine tan’-enhainbat kantu entzuteko aukera izangodugu, egile ezagunek egindakoak: Mi -kel Ur dan garin, Kat<strong>ama</strong>lo, Aitor etaJon Sarasua, Gu ta Gutarrak, MaddalenArzallus eta Miren Amuriza. Eta noski,lehen mailako dantzariak ere izangodira: Aiert Beobide, Maitane Mujika,Onintza Odriozola e.a. mEmakumeek lan-munduan bizi dutenegoerari buruzko hitzaldi-zikloa antolatudu Itzartu taldeak. Hitzorduak azaroaren15 eta 29an izango dira 18:<strong>00</strong>etanItzarturen egoitzan, eta Sonia Gonzalezaditu bilbotarra izango da hizlaria.—Lehenengo hitzaldian emakumeekXX. mendean lan-munduan bizi zutenegoera izango duzue aztergai, ezta?—Bai, gure helburua emakumeek lanmunduanbizi duten egoera agerianuztea da. Lehenengo hitzaldian kokapenorokorra egingo dugu, XX. mendea hizpidehartuta. Izan ere, egun bizi dugunegoerak hor du bere jatorria. Ikusikodugu zelan etengabe lan-mundutik gukanporatzen saiatzen diren, baina gubeti bueltatzen gara. XX. mendeko 80.h<strong>ama</strong>rkadan emakumea lan-mundurasartu zela ‘saltzen’ digute, baina hori ezda erreala, beti egon gara mundu horretan,bai merkatu erregularrean eta irregularrean.—Eta hurrengo hitzaldian etorkizune-Hitzaldiak 18:<strong>00</strong>etan hasiko dira, Itzarturen egoitzanko erronkei buruz egingo duzue berba.Zeintzuk dira, bada?—Lehenik eta behin azken urteotako etaegungo egoera aztertuko dugu. Azaldukodugu emakumeek beti hartu dutelaeuren gain Ongizate Estatuaren ardura.Baina emakumeak era masiboan lanmundura sar tzen direnean, OngizateEstatua desegin daiteke. Erronkak, bestalde,izan daitezke: oraindik heldu ezgaren espazioetara heltzea (enpresetakozuzendaritzak adibidez), emakume bat«Lan-mundutik etengabegu kaleratzen saiatu dira,baina beti bueltatu gara»lanpostu batera heltzen denean lanpostuhorrek ez gal tzea bere estatusa, egun ezdugun soldata berdintasuna lortzea e.a.Krisiaren eragina ere aztertuko dugu;harrigarria izan daitekeen arren, emakumeokhobeto eutsi diogu krisiari, lanpostuakaldi batekoak direlako, eta ezkutukomerkatuan lanean jarraitzen dugulako. m<strong>UK</strong> 21


[berango][lemoiz]GAZTELEK<strong>UK</strong>O TALDERIKONENA: GUDA DANTZA!Bere h<strong>ama</strong>rgarren urteurrena ospatzeko,egitarau potoloa prestatu du Gaztelekuakabendura arte. Irailaren 28an, berbarako, I.Musika Lehiaketa antolatu zuten, eta GudaDantza talde algortarra izan zen irabazlea.Berangoko talde bik ere parte hartu zuten:Rusted eta Pre-ocupales. Gainera, ItxasoPaiaren bakarrizketaz gozatzeko aukera ereizan zuten. Kontzertuen ostean, hainbat DJizan zituzten gaueko 02:30 arte.MADRILEKO JOLASPARKERA JOAN GURA?Abenduaren 15 eta 16an ez baduzu planik...hasi motxila prestatzen! Gaztelekuak txangoberezia antolatu du Madrileko jolas-parkera.1994 eta 1999. urteen artean jaiotakoeizuzenduta dago, eta izena emateko epeaazaroaren 23an <strong>ama</strong>ituko da. Berangonerroldatuta daudenek 65 euro ordaindubeharko dute, eta gainontzekoek, 85 euro.Abenduaren 15ean 07:<strong>00</strong>etan urten etahurrengo eguneko 23:<strong>00</strong>etan helduko dira.Goazen perretxikotan!Azaroaren 11n Perretxiko Egunaren XXII. edizioaospatuko da, Gorosti taldeak antolatutaArmintzako X. Sukalki txapelketa> eltze artean“Aurkezpena, gatza, eta zaporea,oro har, kontuan hartzen dira”HERRIKO LANGABETUENASANBLADA SORTU DUTEHerrian lanpostu duina lortzeko asmoz,Berangoko hainbat lagun elkartu etaLangabetuen Asanblada sortu dute.Martitzenetan 19:<strong>00</strong>ak aldera elkartzen diraBerangoeta Kultur Etxean, eta momentuz 15kide baino gehiago batu dira. Parte hartugura baduzu bertara joatea baino ez duzu.22<strong>UK</strong>ukUdagoienagaz perretxikotan joatekosasoia hasi da, eta Uribe Kostako hainbatherritan azoka mikologikoak antolatudituzte. Gorliz eta Plentziako hitzorduenostean, Berangoko PerretxikoEgunaren txanda helduko da azaroaren11n. Aurtengoa XXII. edizioa da, etaurtero legez, Gorosti Naturzale Elkarteaizango da antolatzailea.Perretxiko Egunaren bezperan,baina, ohiturari eutsiz Sarriara urteeraan tolatu dute berangoztarrek. Plan ederraprestatu dute: 08:<strong>00</strong>etan urtengodira autobusez herritik, perretxiko bilaPerretxiko Egunaren bezperan Sarriara urteera egiten dute urterojoan, indaba-jana eta 18:<strong>00</strong>etan Gor -beiako magaletik bueltatu eta pe rre txi -koak sailkatuko dituzte frontoian. Ur -tee ra debalde da, eta joan gura duenakfrontoian dagoen zerrendan eman dezakeizena.Domekan, barriz, aurreko eguneanhartutako perretxiko-erakusketa etadebaldeko dastaketa egingo dute SabinoArana kaleko postutxoetan. Eskualdekobeste elkarte mikologiko batzuek ereeuren perretxikoak eroango dituzte. As -te burua biribiltzeko, bazkaria egingodu te Kukutxe Mendi txokoan. mzure publizitatea hemen!publiuk@<strong>aldizkaria</strong>.bizTf. 944 911 337Sukalki txapelketako sari nagusia 1.5<strong>00</strong> eurokoa izan daH<strong>ama</strong>r urte daroate armintzarrek SanTomaseko jaietan sukalkiagaz goza tzen.Aurten ere, urriaren 20an lapiko arteanibili dira. Hasieran jende gutxi batzenbazen ere, gero eta jende gehiago hurreratzenhasi da; aurten, berbarako, 85lagun batu di ra. Hala, Sukalki Egunekoantola tzaileakaz egon gara gertatutakoarenbarri eman diezaguten.—Zer dela eta sortu zen Sukalki Egunaospatzeko ideia?—Juan Jose Elordui Armintzako sukaldariakerakutsi zigun sukalkia egiten.Elordui eta Enrike Laraudogoitia armin -tzarrakaz joaten ginen txapelketetara.Behin, Bermeoko sukalki lehiaketanbaz kaltzen geundela, Juanjori okurrituzitzaion Armintzan txapelketa egitea, etahurrengo urtean horrela egin genuen.—Nortzuk dira epaileak?—Gure nahia Bizkaiko sukaldaririk os -pe tsuenak ekartzea da; horrela, txapelketarigarrantzia eman gura diogu. Ha lere,txapelketan parte hartzen duten guztiekekarpen handia egiten dute; besteak bes -te, Marko, Kortezubiko alkatea, aurkezleada, edota Kepa Landak zuzendari la -nak egiten ditu.«Juanjo Elorduiri okurrituzitzaion Armintzan sukalkitxapelketa egitea»—Zein ezaugarri hartzen dira kontuansukalkiak baloratu eta epaitzeko?—Normalean, hiru arlo hartzen dirakontuan; aurkezpena, okela eta patatenarteko erlazioa; gatz puntua; eta az keniksukalkiaren zaporea.—Aurrerantzean, zein helburu?—Gaur egun bizi dugun krisia aintzatharturik, mailari, parte-hartzeari eusteaez dago batere txarto. Horrelako platerakegitea oso ga restia da-eta; batzuetan,edonork ezin dezake parte hartu. m


[herriak]Aza. 6 - Aza. 19[agenda]AUTOBUS-GELTOKIBARRIA URDULIZEN,UDALETXE ONDOANUrduliztarrek autobusa hartzeko beste gunebat izango dute udaletxe ondoan, zehazki 30metrora. Horrela, metro ingurutik abiatutaherrikoek aukera izango dute garraiopublikoa udaletxearen noranzkoan hartzeko,eta udaletxean bertan gelditu ahal izateko.Urduliztar zein kanpotarrek geltoki barri hauerabiltzeko aukera izango dute aurki; izanere, laster geltokiaren obrak <strong>ama</strong>itukodituzte. Diseinuari dagokionez, erabatbarritzailea da markesina; laster, bi bankujarriko dituzte barruan, eta beste bi kanpoan.PLENTZIAKOBERDINTASUN ARGAZKI-LEHIAKETAKO IRABAZLEABOZKATZEKO A<strong>UK</strong>ERAUrriaren 28an <strong>ama</strong>itu zen epea argazkilariekberdintasuna ardatz duen argazkia egin etaPlentziako argazki-lehiaketan aurkezteko.Horrela, orain herritar guztiek aukera izangodute facebooken bidez irabazlea aukera -tzeko, baita esposaketan bertan jarriko direnpostontzietan ere bozka emateko aukeraizango dute. Lehiaketaren helburu nagu -sienak gazteek berdintasunaren inguruanhausnarketa egitea izan da; gainera,sormena landu, eta gai hori ardatz duenesposaketa egitea ere xede izan dira.Hortaz, badakizu, zu zeuk argazkirik onenaaukeratzeko aukera izango duzu.MankomunitateaEkoguneko urte akabu eta datorrenurteko ikastaroen izen-ematea zabalikIkasturtea hasi eta urtero legez2<strong>00</strong>7tik aurrera, aurten ere, UribeKostako Mankomunitateak martxanjarri ditu Ekoguneko tailerrak. Horiekguztiek xede nagusia dute: herritarreiortua, kontsumo zein ekologiaren ingurukoformakuntza eman euren egunerokotasuneanpraktikara er<strong>ama</strong>n dezaten.Inte resatuek aukera izango duteazaroaren 15 eta 30era arte postaz zeinMan komunitateko bulegora gerturatuzizen-emateko. Oraingoan ere,Ekoguneko zerbitzuak tailer interesgarrieta oso erabilgarriakaz datorkigu.Hortaz, azaroan eta abenduan abiatukodiren tailerretan azaroaren 15era artebakarrik egongo da izen-emateko aukera;tailer horiek erabat lotuta daudeneguko sasoiagaz: poteratze-oinarrizkoa,eta Gabonetako lore-apaingarriakizango dira azaro-abendu bitarteaneskainiko diren tailer nagusiak.Datorren urtean, barriz, beste ikastaroGuztira 14 ikastaro eskaintzen ditu Ekogunekbatzuk jarriko dira martxan; horietanguztietan izen-emateko epea azaroaren30era arte izango da. Besteak beste,hauek izango dira Man komunitateakurtarriletik aurrera eskainiko dituen tailerrak:fruta-arbolak inaustea, ereitea,basa fruituen laborantza, bertako hes-«Azaro eta abendukoikastaroetan izen-ematekoepea zabalik egongo daazaroaren 15era arte»kaiak eta zuhaixkak, ortu organikoa,aurretik ere eskainitako poteratze-oinarrizkoazein poteratze-aurreratua.Ikastaro guztiak doan izango dira, etajarritako baldintza bakarra hauxe da:Man ko munitateko zazpi udalerrietakobatean erroldatuta egotea. Horrela, urteakabu zein datorren urte osoan tailereskaintza zabala izango dute mankomunitatekoherritarrek jasangarritasunarenaldeko urratsak ematen jarraitzeko. mZuon ekitaldiak iragartzeko • Posta elektronikoa: agendauk@<strong>aldizkaria</strong>.biz • Tf. 94 491 13 37ERAKUSKETAKERANDIO4Amaia Leonardoren margoak.Azaroaren 1etik aurrera. Izarratabernan.4Munduko irudiak. Azaroaren 12tik16ra. Astrabuduko Josu MuruetaKultur Etxean.GETXO4Potxo Onandiaren olioak.Azaroaren 6tik 30era. AlgortakoTorrene aretoan.LEIOA4Harremanak. Carmen Palomero.Azaroaren 8tik abenduaren 9ra.Kultur Leioan.PLENTZIA4Berdintasunari buruzkoargazkiak. Azaroaren 12tikabenduaren 2ra. Goñi Portalen.MUSIKAGETXO4Lee Perk. Azaroak 8, 20:<strong>00</strong>etan.Areetako El Comercio tabernan.Doan.4Gorrondatxe abesbatza. Azaroak9, 20:<strong>00</strong>etan. Algortako San Martinde Tours elizan.4Dead Bronco. Azaroak 15,20:<strong>00</strong>etan. Algortako Usategitabernan.4Paradisuaz ikuskizuna: JavierMuguruza eta Bernardo Atxaga.Azaroak 17, 20:<strong>00</strong>etan. Andres IsasiMusika Eskolan. 8/10 euro.4Garamendi. Azaroak 22,20:<strong>00</strong>etan. Romoko Trokazulotabernan. Doan.LEIOA4Ketsurat+Karl Seglem. Azaroak 9,21:<strong>00</strong>etan. Kultur Leioan. 20 euro.4JardunaldiakItxas-Argiaren XIV. Mendi Astea GetxonBeste behin ere mendiari buruzko astea antolatu du Getxoko Itxas-Argia Mendi Taldeak, aurten 14. edizioa. Oraingoan lau hitzaldi egingodituzte, azaroaren 19tik 22ra bitartean, Fadura kiroldegiko aretonagusian; danak hasiko dira 19:30ean. Esan bezala, lau hizlarik parehartuko du Mendi Astean. Azaroaren 19an Silvia Vidalek hitz egingodu Indiako Via Naufragiri buruz. Hilaren 20an Carlos Quiroga Suarezarituko da eta ondoko izenburua ipini dio bere hitzaldiari: Morir por lacima. Hurrengo egunean, azaroaren 21ean, Jose Karlos T<strong>ama</strong>yok hitzegingo du Karakorumi buruz eta, azkenik, Alberto Iñurrategik hartukodu hitza hilaren 22an, Porrotaren gorazarrea egiteko.• Non: Fadurako areto nagusian • Noiz: Azaroaren 19tik 22ra4Los gatos bizcos. Azaroak 16,22:<strong>00</strong>etan. Kultur Leioan. 10 euro.ERANDIO4Santa Cecilia egunekoentzunaldia. Azaroak 20, 19:30ean.Astrabuduko Josu Muruetako KulturEtxean. Doan.SOPELA4Atadxs a nada + Mitosia +Maiakovsky DJ. Azaroak 10,21:<strong>00</strong>etan. Sekeko gaztetxean.Alberto Iñurrategik hitzaldia emongo du azaroaren 22anZINEMAGETXO4Chloe. Azaroak 9, 21:<strong>00</strong>etan.Areetako Andres Isasi MusikaEskolan. 2,90 euro.4Un dios salvaje. Azaroak 16,21:<strong>00</strong>etan. Areetako Andres IsasiMusika Eskolan. 2,90 euro.4Las aventuras de Tadeo Jones.Azaroak 18, 17:<strong>00</strong>etan. Andres IsasiMusika Eskolan. 2,10 euro.4Zinebi jaialdiko film laburrak.Azaroak 19 eta 20, 19:30ean.Algortako kultur etxean. Doan.ERANDIO4Madagascar 3. Azaroak 10,17:<strong>00</strong>etan. Astrabuduko JosuMuruetako Kultur Etxean. 2 euro.4El irlandes. Azaroak 10, 20:<strong>00</strong>etan.Astrabuduko Josu Muruetako KulturEtxean. 2 euro.4A Roma con amor. Azaroak 18,19:30ean. Astrabuduko JosuMuruetako Kultur Etxean. 2 euro.BARRIKA4Rango. Azaroak 16, 18:<strong>00</strong>etan.Ander Deuna Kultur Aretoan (Goierri).ANTZERKIAERANDIO4Ipuin-kontalaria. Azaroak 8,18:<strong>00</strong>etan. Altzagako liburutegian.4Lingua Nabajorum. Azaroak 15,20:<strong>00</strong>etan. Altzagako azokazaharrean. Doan.4Umore-bakarrizketa. Azaroak 17,20:<strong>00</strong>etan. Astrabuduko JosuMuruetako Kultur Etxean. 3 euro.LEIOA4Publikoari gorroto. Azaroak 8,20:30ean. Kultur Leioan. 10 euro.4Pa c<strong>ama</strong>. Azaroak 17, 12:30eaneta 18:<strong>00</strong>etan. Kultur Leioan. 4 euro.4Spot. Azaroak 18, 12:30ean eta18:<strong>00</strong>etan. Kultur Leioan. 4 euro.BESTEAKERANDIO4Bizikleta-martxa. Azaroak 11,11:30ean. Udaletxetik.BERANGO4Perretxiko Eguna. Azaroaren 11n.Sabino Arana kalean.24<strong>UK</strong><strong>UK</strong> 25


[albuma]Arriluzeko ibiltariakPaseoan sarri, korrikan beste batzuetan, bizikletaz noizean behin; moduaskotan igarotzen gara Arriluzeko itsas-argiraino luzatzen den kaian.Egun osoan joan-etorrian dabiltza ibiltariak, atsedenik ez; goizean,lasaitasun eske; iluntzean, izerdi egiteko asmoagaz. Ezin ditugu ahaztu,jakina, orduak zutik, edo eserita ondokoagaz berbetan egoten direnak,arrain zain; horiek bai, Arriluzeko zaindari finak.Argazkiak: Asier Mentxaka26<strong>UK</strong> <strong>UK</strong> 27


[argazkia][<strong>UK</strong>irudia]‘Txoritxu’ontziairagarritako hondoratzeaAlgortako Portu Zaharreko azkenarrantza-ontzia laster agurtukodute, bertako patroi eta armadoreRoman Deustok erretiroa hartukodu-eta. 1985ean enkargatu zuenontzia eraikitzea eta ordutikarrantzale ibili da beragaz. Orain,desmuntatzeko, lehenik ontziahustu behar dute eta horretan aridira Arriluzeko kaian; danagarbituko dute, metala eta olioakenduko diote eta egurrezkoegitura besterik ez dute utziko,azken agurra egin ahal izateko:itsasondoan lo hartuko duTxoritxuk betiko, itsaso barrurakostaldetik hainbat miliataraeroango dute eta bertanhondoratu. Horrela, azken bidaiaegingo du Portu Zaharreko azkenarrantza-ontziak, bizitzakobidaiarik luzeena: heriotzarena.28<strong>UK</strong> <strong>UK</strong> 29Asier Mentxaka


[berbetan]Hilaren 16an Sopelan eskainiko duen kontzertuaren harira, rock musikariarengana jo dugu hainbat gairen inguruko gurejakinmina asetzearren. Ibilaldi luzea dauka euskal rock munduan Anari Alberdik (Azkoitia, 1970), bost helduleku horrenlekuko: Anari (Esan Ozenki, 1997), Habiak (Esan Ozenki, 2<strong>00</strong>0), Anari eta Peti (Metak, CD-EP; 2<strong>00</strong>2), Zebra (Metak, 2<strong>00</strong>5) etaIrla izan (Bidehuts, 2<strong>00</strong>9). Bestalde, Lisabö, Inoren Ero Ni, Hotel taldeakaz batera bIDEhUTS diskoetxea osatu zuen 2<strong>00</strong>6an.Anari AlberdiRocka eta Barne PolitikaTestua: I. Sagarminaga eta M. Nerekan / Argazkia: Argazkipress—Gitarra eskuan, oholtza gainean, protagonistanagusi. Emakumea. Mu si ka:rocka. Gipuzkoa sakonean zelan har tuzuten? Zelakoak izan ziren hastapenak?—Bateria jotzen hasi nintzen talde batean.Agian, horretan bai egon zen nolabaitekoharridura, gehien bat zaharren aldetik...Esan ohi dut geu izan ginela pixkabat hainbat gauzei genero marka horikendu genion lehenengo generazioa; bai,futbolean jokatzen, ikastolako taldeetan...Baina, herri batean edozein harritzenda herriko beste edozein kantatzenhasten bada; mutil bat hasten denean ere,bat-batean herriko tabernaren bateankon tzertua eskaintzean, denak harritzendira. Neska izanda gehiago harritzen direla?Hori norberak jakin ezin duenez, egoerabietan, alderatu ahal izateko, ezinduenez egon... Beti, esaten dut nire bideaalde horretatik ez dudala markaturik sentitu;oso normal egin dudala, besteek ezdakit nola hartu duten, baina nik behin -tzat...—Zentzu horretan, gaur egun egoerahori zelan ikusten duzu? Au rre ra pau so -ak emon direla esaten da, ostera oraindik,‘baina...’ asko entzuten dira.—Azken aldian asko entzun ari den gaiada; bai Ferminen pelikularekin, bai zenbaitartikulurekin e.a. Batzuetan, halakopaternalismo kutsu bat ere ikusten dutemakumeen gauzekiko-eta... Ni ez naizas ko identifikatzen askotan horietan egitendiren zenbait analisirekin. Kantatzen,jotzen hasi ginenetik, ni naiz aurpegiaema ten duena, nire atzean lauzpabost gi -zon egon dira jotzen... Eta gu jotzen arigara, piloa gainera, jende piloa etortzenda entzutera... Iruditzen zait, bai emakumeazenbait zeratan baztertua dagoela,gehiago kostatzen zaiola, baina... Ez nukenahi nire diskurtsoak tapatzerik emakumeakarlo pilo batean aukera berak ezdituen egoerak badaudela, badakit horreladela; baina, ez zait ondo iruditzen betiemakumearen papera azaldu behar dugunikbiktima, ikusten ez dena, ezkutuan,bisibilitaterik ez duena bezala. Ez naizero so sentitzen, momentu honetan, egindiren zenbait analisirekin, ni ez naizelakobatere identifikatuta sentitzen... Aurtenarrakasta gehien izan duen kantuak ahotsfemeninoa izan du, Aiorarena, eta ezin daanalisi bat egin ezkutuko ahotsei buruzeta Aiora aipatu! Faborez! Nahiko lukehainbat tipok aurten Aiorak eta bere bandaklortu dutena lortu! Orduan, uste dutanalisi horietatik atera behar dugula pix -“Ez naiz eroso sentitzen egin direnzenbait analisirekin, (...) ez naiz batereidentifikatuta sentitzen eta... ”ka bat... Ni ez nago horrela, ni ez naizhalakoa... Pixka bat arriskutsuak dira betiho rrelako kontuak. Nik generoa konpartitzendudan jende batekin askoz gutxiagokonpartitzen dut, generoa konparti -tzen ez dudanekin baino. Musikan, lehenengomusikari bat naiz, eta gero naiztipa bat edo... Ematen du publikorik ezdaukagunak, zokoratuta gaudenak, ema-30<strong>UK</strong><strong>UK</strong> 31


[berbetan][anarialberdi]kumeak garela. Halako kontuen atzean,nolabait hori sentitzen dut. Eta badaudetipoak zenbait tipa baino askoz publikogutxiago daukatenak. Orduan, niri halakoanalisiak iruditzen zaizkit aho biko labanakdirela. Ez zait gustatzen paternalistakutsu hori. Emakumeak hor daude, egunkaribaten artikulu bat azaltzen den egunberean azaltzen da beste batean, sinmas,kulturako sei notiziatik lau emakumeenakdirela... Hori existitzen da! Pixka batgehiago hausnartu behar dudan gaia da,baina ari naiz gai horri bueltak ematen.—Horren inguruan badira ekimen nabaribi: Zuloak eta Emarock. Zer deritzezu?—A priori, horrelako emakumeen ez dakitzer bati ezetza ematen dienetakoa naiz. Ezditudalako gustuko, ez naizelako identifikatutasentitzen, lehen esandakoagatik...Gehiago naiz Bidehuts, horri lo tzen nauenhori; egiteko era bati, ez dakit zein emakumeribaino... Ez dut zerikusirik ez dakitzein emakume abeslarirekin, ez daukat ha -ri lotzen nauen ezer ere, ezer ere! Ez dugulakoelkar ezagutzen, agian egiten duenaez dudalako gustuko, edo dena delakoagatik;nahiz eta emakumea den... Uste dut,analisi hori batzuetan oso sinplea dela;halako zenbait proiektu egiten dira “emakumeakbisibilizatzeko, emakumeak ezda kit zer egiteko...”, jada adjektibo batzukeransten zaizkio. Ufff!... Bisibilitate kontuan,adib.: gizonak medioetan ez azaltzekojarrera izan lezake, hala erabaki tzen du -e lako, eta gizonentzat zilegi da; bada, emakumeokere izan lezakegu! Ez zara azal tzengogoak ematen ez dizulako! Ematen duaukera hori ere kendu egiten zaigula! Ezdakit nola azaldu, niretzat kontu honetan,gauza asko daude... Ematen du emakumeazarelako inor ez dela zurekin akorda -tzen; ez, ez! Nik askotan ezezkoak ematenditut, medioetan azaltzeari ezetza ematendiot. Hori, nik uste, gizon askorekin kon -par ti tzen dudan jarrera da, emakume ba -tzurekin ere bai. Ferminena, beno, omenaldibat da, eta ni hor nago, Fermin eza -gu tzen dut, baina... badauka, badaukahor tik ere, nire ustez. Generoaren kontuhau ondo ulertzea nahiko nuke, esan nahidudana hau da: horrelako kontuek, beti,emakumea leku-egoera ahul batean ager -tzen dute, eta gizon batek idatzi behar duartikulu bat deskubrituz emakumeak baztertutadaudela... Ematen dizu esateko:badira taldeak gizonezko abeslariak-eta di -tuztenak eta ni baino baztertuago daude.Hori da euskararekin gertatzen den berdina,euskara eta kanpora atera tzea, Ruperaskoz gehiago ateratzen da kanpora EuskalHerrian erdaraz abesten duten hainbat tal -de baino! Orduan, beti lotzea euskarakon tu txiki, ahul batekin... bagg! Edoema kumea! “Hauek ere badira...”, bainazer da hori?! Nork esan behar du AioraErrenteria ere badela?! Aiora izan da aurrekourtean gehien egin duena! Ez dakit...Ni ez naiz identifikatuta sentitzen... Ustedut behar dela halako zera bat, emakumeokere esan behar dugula! Norberaren zeraezin da ipini adibide bezala; baina, ZeaMays, mutilek abesten duten talde askobaino gehiago ibili da. Edo egin lezaketeartikulu bat: “mutil hauek ez ditu inorkmaite...” Ez, beti emakumeen gainean...!Ez da ona, eta ez da erreala! Ate ratzen aridiren talde interesgarrienetan emakumeakdaude, Gora Ja pon!, Mursego, Belako e.a.Athletic femeninoa Athletic maskulinoarenaldean, bada bai, oso argi daukat zenbatetanazaltzen den bata... Baina gurekasuan? Nik uste tokatzen zaigula esatea...Uste dut ez dela beti horrela! Zorionez!—Bidehuts ekoiztetxea sortu zenuten.“Hasieran, halako ikusmolde literariobat neukala uste dut; azken diskoe tan,hortik ihes egin nahian nabil...”Gurean, diskoak ekoitzi eta gura legezegin ahal izateko, aukera bakarra ekoiztetxepropioa sortzea da?—Bakoitzak nahi duen bezala... Era askodaude; batzuk jada eginda dauden plataformetanedo egituretan ondo ikustendute euren burua, oso errespetagarria da,beste batzuk ez. Gu Metak-ekin irten gi -nen, egiteko era bat geneukan, gure aurrekoetatikikasi genuena, eta hori ez zegoenbeste diskoetxeetan, tradizionaletan. Zen -bait gauza ge neuzkan, eta gauzak egitekokultura bat, eta nik uste hortik gehiagotira nahi izan genuela, geuk kontrolatzetikdana. Nik behintzat sentitzen dut, nik us -te hor gauden talde batzuek ere bai, ez de -la bakarrik diskoak ateratzea, zuzenekoak,management-a, eta beste gauza askotarazabaltzen den filosofia dela: guk egitea, guizatea gure prozesuen jabe hasieratik etabukaeraraino, guk erabaki tzea non, nolaeta zer, pauso danetan, ez bakarrik diskoaateratzerakoan. Hori da Bidehuts niretzat.—Euskal rockean letra politiko-aldarrikatzaileakentzutera ohituta gaude. Zu re -ak intimistagoak dira, gizartearen inposaketengainean berba egiten digute, gorputzeta sentipen inposizioez e.a. Zelan“Euskarak eta euskaraz kantatzeakdana eman dit! Ez nau arduratzen kan -po ra ez ateratzeak zer eman ez didan”deskribatuko zenuke zure musika?—Nik esaten dut badirela politikoak,baina “Politika de Interior”, “de AsuntosInteriores”. Baina, ez nago guztiz ados,kan tu politiko asko daude, baina, besteletra mota asko ere idatzi dira, beti egonda jendea beste era batera idazten ere bai.Ha sieran, halako zera literario bat neukalapentsatzen dut, halako ikusmolde literariobat letretan; orain hortik ihes egin nahiannabil, azken bi diskoetan, nahiz eta imajinaedo metaforak erabili. Orain nire letrengai, inguru, kontaketa, pentsa tzen etahaus nartzen ari naizena azken diskoetanda go: gero eta egiatiago izatea, ez bakarrikegiantzeko, egiak baizik.—Azken lana, Irla izan; eta irlak bakardadeairadoki, barruan barne-gatazkakgai… zure letrak barne gogoeta eta bakarrizketaetengabeak dirudite. Hala da?Ze la koa da zure sorkuntza-prozesua?—Izenak dioen bezala, irla izatea bakarrikizatea da, bai, baina ez era negatiboan,beste alde bat ere aldarrikatzen du: bakarriketa lasai, ez bakarrik estugarri bat, baiziketa bakarrik hausnartzaile bat edo. Bes -talde, alde batetik melodiak sortzen joatennaiz eta, bestetik, idazten. Eta momentuaheltzea da non konturatzen naizen, edopentsatzen hasten naizen zeri buruz idaztenari naizen eta zeri buruz nahi dudanidatzi; orduan, hasten naiz hori danaelkartzen. Azkeneko diskoetan horrela egitendut lana, hori izaten da nire prozesua.—Ingelesez abesten zuen taldean hasi zi -nen (Psych out); bakarka euskaraz. Be ti -ko galdera: euskara eta mu sika... Kan -pora urteteko...—Nik bateria jotzen nuen ingelesez abestenzuen talde batean, baina ez nuen nikkantatzen. Ingelesa-ingelesa ez zen, ezgeneukan letrarik... Nik uste dut badagoelahalako hizkuntza, danok esaten du -gun, hizkuntza franko bat ingelesaren imitazioadena, letrarik ez daukana, eta horrelakokontzeptu arraro bat zen... Gero, nirieuskarak eta euskaraz kantatzeak dana“Disko batetik atera behar dut bestebatean sartzeko; datorrene rako,oraindik... erosketak egiten ari naiz”Egitasmoakeman dit, daukadan dana! Orduan, ez nauarduratzen kanpora ateratze horrek zerema ten ez didan. Nik sentitzen dut txiki -xeagoak garela, pu bliko potentzial gutxixeagoletrak ulertzen dituena, baina, osoondo eta harro, harro hitza ez dut gogoko,baina, oso ondo sentiarazten nau euskara,bizi izan den mendetan izan dituen aldaeretatik,momentu honetan, horrela egitekoaukera izan izanak. Uste dut euskarazeginda elikatzen dugula, beste inongo hizkuntzakelikatzen duen bezala, jendearenkantu-gosea, kantuen gustua... Baina, hizkuntzabera ere elikatzen dugu, eta osozoriontsu naiz horren parte sentitzeagatik.Niretzat, hori ekarri ahal izatea hizkuntzabati, eta guk rocketik eman diogun bezala,gauza handixe da! Badakit hemengoanaizela, honerako ari naizela... Eta izatendugu aukera kanpoan jotzeko, baina... nikez nuke ezer aldatuko. Gu bagara hemen,—Diskoren bat prestatzen zabiltzahonezkero? Edo aitor dezakezunproiekturik esku artean?—Bai, ni beti ari naiz prestatzen! Diskoagrabatzen ari naizen momentuan ere,etxera etorri, eta beste gauza batzukgrabatzen ari naiz...—Asko itxaron beharko dugu?—Bai, pixka bat bai. Ea labean daukadanzer edo zer... Oraindik labera sartugabe, oraindik erosketak egiten ari naiz!Gero prestatu egin behar da, eta gerolabera sartu... Ni, denbora ematearenaldekoa naiz. Gainera, jotzen ari gara,piloa ari gara jotzen, eta oso gusturagaude... Eta nik behar dut disko batetikatera beste batean sartzeko, eta oraindikez naiz atera Irla izan-etik. Ikusioraintxe hori inporta zait.—Zure ingurua begiratu eta zer ikustenduzu euskal musikagintzan? Joandakodenborak hobeak izan zirela...—Uste dut hori ez dela behin ere pentsatubehar, hori ez baita objektibo bat; betidaude gauza interesgarriak, nik uste oraingauza oso interesgarriak daudela, ateratzenari direla, eta gero ere aterako direla...—Zer uste duzu behar duela euskalmusikak? Eta zer du larregi?—Beste leku batzuetan bezala. Nik usteeuskal musikak, bere neurrian eta propor -tzioan, danetarik daukala. Espainiar estatumailan, talderik onenak zenbait generotaneta estilotan euskaldunak dira. Hor daukazuLisabö, Mursego, orain Belako e.a.Belako, iruditzen zait, talde handia izangodela; jada bada. Badira mila tal de! Ez naizpentsa tzekoa le hen hainbeste sal tsa, hainbestetalde eta orain... ez. Ka litatean be -hin tzat, ko puruan ere, ondo ikusten dut.Uste dut, dudarik gabe, badirela gau za ba -rriak egiten ari diren taldeak. Adib.: Be la -kok, 80. ha mar ka da tik ba dau ka, bai naapur tzeko gaitasuna du, talde amerikar ba -tek izan dezakena beste; talde oso-oso po -tente bezala ikusten dut. Maite, Mur se go,apurketa bat da niretzat; la guna da, bainaez da horregatik, nire ustez apur tzailea da,erabat! Edo, Lisabö!!! Na zi o ar te an, bereestiloan, talde onenetarikoa dela esangonuke. Kon pa ra tuz, erreferen tzia es ta tuespainiarra bada, nik uste inon ez da go elahalako aukerarik, hain za balik! Ba koi tzabere estiloan. Egon badago gurean! mbehar dut, edo behar dut aurreko diskoaribegiratu eta ikusi horrela ez nuelaegingo; horrek markatzen du niretzatbeste bat egiteko... Disko bakoitzaribeti beste buelta bat, edo beste lekubatetik eustea, beste leku bat, eskatzendiodalako; eta ez, oraindik ez! Idaztenari naiz, eta izango da, izan behar badaeta bestela...32 <strong>UK</strong> <strong>UK</strong> 33


[fotografia][itoiznavarro]Loruriko lekuko isilakItoiz Navarro argazkilariaren honako irudiok Bilboko Loruri auzoaren hain bat aspektubarnebiltzen dituen proiektuaren atal bateko parte dira; izan ere, Navarroren birraitite<strong>ama</strong>ma bertara heldu ziren XX. mende hasieran, eta irudi horien bidez hainbat bizipen etaoroitzapen ekarri nahi izan ditu egileak. Panpinak izeneko argazki-sorta honetan,protagonistek begiak, ahoa, eta belarriak dauzkate, eta urteetan auzoko kontuen lekukoizan dira; horietako testigu ugarik, gainera, hirurogei urte baino gehiago dauka.Argazkiak: Itoiz Navarro34<strong>UK</strong><strong>UK</strong> 35


[fotografia][itoiznavarro]36<strong>UK</strong><strong>UK</strong> 37


[fotografia][itoiznavarro]38<strong>UK</strong><strong>UK</strong> 39


[sakonean][biotopobarrika-lemoiz]Biotopoa > Lemoiz eta Barrika arteko gune naturalak babesteko bideanMendeetako lurra gordetzeko saiakera;inguru naturalen babesaUrteak igaro ondoren, azkenik,irailaren 3an onartu zen UribeKosta-Butroeko baliabidenaturalen ordenantzari hasieraematea. Plan horrek Barrika etaLemoiz arteko zenbait eremunatural biotopo izendatuko di -tuzten erabakiko du, baita horiekguztiak nola kudeatuko diren ere.Eusko Jaurlaritzako teknikariak; eurekerabakiko dute zein aldaketa egin beharkodiren proposatutako eremu-naturale-Lemoiz, Gorliz, Plen -tzia eta Barrika arteko1.4<strong>00</strong> hektareek osa -tu ko lukete biotopoatzailearen begirapean egongo lirateke;hala, lekuan lekuko babes neurri ezberdinakhartuko lirateke. Baina, horrekguztiak xede nagusi bat izango du: gurearbasoek gordetakoa babestu, zaindu,eta oinordean uztea; betiere, baliabidenaturalak errespetatuz, eta inguruandagoen aberastasuna gordez.Herriak zein zonalde urbanizatu, etagaur egun urbanizagarri diren eremuakbiotopoaren eremuaren proposamenetikkanpo geratu dira; hortaz, nekazal zeinNekazal zein basolurrakdira biotopoasortzeko kontuanhartu diren eremuakBarrikabason eraikitako etxeakUribe Kostako zenbait eremuren babesaaldarrikatzen ibili da urte luzeetan Txi -pio Bai talde ekologista. Haren lanakbaita beste askoren lanek ere bultzatudute Barrika eta Le moizen arteko guneakbabesteko gertuago egotea; horrela, esanbezala, irailaren 3an onartu zen biotopoaizendatu, eta horren kudeaketa zehaztukoduen ordenantza. Prozesu hori onar -tzeak dagoeneko babes-maila izatea ziurtatudio zonalde horri; izan ere, dabordukoezin izango da bertan, orain arte sun -tsigarria izan dena egin: urbanizatzea,besteak beste. Bitartean, bertan daudenbaliabide naturalen plana egiten ari diraan, Le moiz, Gorliz, Plentzia eta Barrikaartean zabaltzen diren 14<strong>00</strong> hektareetakoinguruan, hain zuzen ere. Jada, politikokionarpen guztiak eman dira planagazhasi, eta akabuan, biotopoa deklaratzeko;lehenengo, Barrikako udalean;ondoren, Bizkaiko Foru Aldun dian;hirugarrenik, Eusko Jaurlaritzan; etaazkenik, Espainiako Go ber nuak onartuzuen behingoz planarekin hastea. Orain,barriz, teknikarien esku dago biotopoa-ren behin betiko onarpen eta zehaztapena;antza denez, luze joko du planak,Txipio Bizikoek, barriz, urte bi bainogehiago ez luzatzea espero dute. Behin,teknikariek plana aurkeztu dutela, aldaketakegiteko asmoz, helegiteak egitekoaukera izango dute norbanako zeinelkarteek; ondoren eta azkenik biotopoaBarrikatik Lemoizeraino doazen itsalabar eta mendiak biotopo bideanbehin betiko onartzeko.Babestu, baina, nola?Biotopo izendatuz gero, naturgune bilakatukolitzateke aipatutako zonaldea.Horrek zera esan gura du: bertan egitendiren gauza guztiak kontrolpean egongolirateke, esku-hartze oro zenbait kudea -baso-lurrak dira biotopoaren proposameneankokatzen diren eremu bakarrak.Zientifikoki biotopo bat baino gehiagoegon badaitezke ere, horien guztienardatz nagusia itsas-adarra da; horrezgain, Lemoiztik Barrikara doazen itsaslabareta mendiak, baita Arbina presagainaere dira naturgunea osatuko luketen elementugarrantzikoenak. Abian da, jada,horiek guztiak behingoz begirunez gordetzekoprozesua. mIñaki Ortigosa Egiraun> Txipio Bizi elkarteko kidea“Gaur egun, eta behin-behinean ezingo da sarraski gehiagorikegin; halere, aurretik eremu ugari suntsitu dira”—Zelako ibilbidea egin behar izanduzue gaurko egoerara heldu arte?—Gaurko egorak jatorria dauka orain12 urte hasi genituen borroketan; Txi -pio eta Barrikabason eraiki nahi, eta eraikizituztenean etxe eta azpiegiturak izanziren kausa. Orduan hasi zen gure borrokaeta h<strong>ama</strong>bi urtez itxaron behar izandugu epaile batek guri arrazoia e man,eta hori geldiarazi arte. Horrela, konturatuginen kapitalaren asmo ustelak ezduela mugarik, eta zer edo zer eginbehar genuela hori behingoz gelditzeko;hala, zonalde hori babestearen aldekolana egiten hasi ginen. Beraz, 90eko ha -markada <strong>ama</strong>ieran Txipio Baiko kideokikerketa egin, eta horren harira liburu,eta bideo bat argitaratu genituen; horietanazaltzen zen hemengo baliabide na -turalen aberastasuna. Garai hartan inorkez zigun kasurik egin; alabaina guk oraindela h<strong>ama</strong>r urte baino gehiago sortutakoasmoa errealitate bihurtzea lortzen arigara; horretarako, askoren laguntza izandugu: duela urte bi azken proiektua aurkeztugenuenean Bizkaiko talde ekologistaeta naturalista guztien atxikimendualortu genuen.—Zelako lan zientifikoa egin beharizan duzue babesa behar duen eremuadela demostratzeko?—Esan bezala, hasieran argitaratu ge nu -en liburu hartan inguruaren ikerketazientifikoa agertzen zen; ondoren, lortugenuen Unibetsitateak ere ikerketa bategitea; horretan, geologia, biologia, zoo -logia zein antropologiako adituak ibili zi -ren; txosten horrek arrazoia eman zi gun.Azkenik, hirugarren bat ere eskatu zi -tzaion Madrilgo enpresa bati, eta horrekere aurretik adierazitakoa berretsi zuentxostenaren bidez.—Zonalde hori babestua ez egoteak zeinkalte eragin dio?—Legez kanpo egiten diren ekintza ugarikeragin diote eremu natural horri; besteakbeste, Barrikan egon ziren isurketabatzuen aurkako epaiketa hasiko da laster.Azken finean, guk geuk biotopo izatekomugatu dugun eremu hori, urteetan gizakiarenesku-hartzetik kanpo geratu izanden ingurua da; baina aurretik, eremuugari suntsitu dira: Barrikabaso berbarako,bertan txaletak eraiki ziren-eta. Ha -lere, horiek babestuak egon izan balira, ezzatekeen suntsipen hori gertatuko. UribeKosta-Butroeko baliabide na turalen ordenantzarenondorioz, eta biotopoaren izendapenarenostean babesa in tegralagoa izatealortuko dugu; eremu ho nen kudeaketaegiteko arduradun bat egon go da gauzakbehar den moduan egin dai tezen.Gainera, hemendik aurrera, behin-behineanezingo dira sarraskiak egin; hori gu -txi balitz, arduradunak eremuaren babesaeta zaintza izango du ardatz nagusia; ingurunatural hori gordetzeko xede. m40<strong>UK</strong> <strong>UK</strong> 41


[zinema]Dokumentalak aukeran...Genero ikuspuntutik memoria histori ko -ko eta euskal diasporari buruzko hiru lanBanden Lehia martxanMusika talde <strong>ama</strong>teurren lehiaketan izenaemoteko epea hilaren 14an <strong>ama</strong>ituko da[musika]kontzertua >Anari SopelanMusikari azkoitiarrak zuzenekokontzertua eskainiko du Sopelan hilaren16an, barikua. Kurtzio kultur etxeanizango da emanaldia, 21:<strong>00</strong>etan.Sarrerak 5 euroan daude salgai(Larrabasterrako Sopelarin bulegoan,udaletxean eta kultur etxean bertan erosdaitezke). Irla izan azkeneko diskokoabestiak aurkeztuko ditu Sopelan,besteak beste. <strong>UK</strong>-ren zenbaki honetakoBerbetan atalean (30-33. orrialdeetan)berari egindako alkarrizketa irakurdezakezu, sorkuntza-iturriak, letrak,emakumezkotasuna, rock-a, Bidehutszigilua eta proiektua, eta beste hainbatkonturen gainean jardun dugu gitarrajotzaileagaz eta abeslariagaz.Info+: www.anari.net42<strong>UK</strong>Azken asteotan hainbat euskal do ku -men tal interesgarri aurkeztu edo ikusgaiipini dituzte; dela euskal nortasunarengainekoa, direla memoria historikoariburuzkoa genero ikuspegitik. Aukera tu -tako hiruren barri emongo dizugu...Lehenengoa, orain dela nahikotxoaurkeztu bazuten ere, oraintsu ipini du -te sarean ikusgai oso-osoan. Txikitatikbilbotartutako Nuria Vilaltak (Iruñea,1982) Eus kal Diasporaren gaineko lanada Guk, euskal nortasunaren itsasoetandabilena. Helburu na gusi Eus kal Herri<strong>ama</strong>ite dutenak el kar tzea du, eta elkareza gutzea. 60 mi nu tu pasatxoan, orohar Argen ti nan, Uru guain ere, bizidiren euskaldunen ber bak, historiak etairitziak ja so tzen di tu. Kanpo diru-itu -rririk izan ez dutenez, ekarpenak egitekoaukera ipini dute sarean.Gero, 36ko gerrako eta osteko bizipenakandrazkoen ikuspuntutik azter -tzen duten dokumental bana filmatudute Ahaztuak eta Intxorta 1937 elkar-Arrasate 1936: emakumea, gerra eta errepresioa laneko irudiateek. Emakumeen papera, egitekoa etahistoria itzalean lotu zen orduan, etaahots horretatik jasota testigantza gitxijaso dira gaur arte. Alde batetik, Arrasate1936: emakumea, gerra eta errepresioalanean Arrasateko 16 emakumeren etagizon baten (<strong>ama</strong>ren kontakizuna) lekukotasunakbatu dituzte Intxorta elkarte-«Arrasate 1936: ema ku mea,gerra eta errepre sioa,Guk eta Emakumeakgerrako babeslekuetan...»koek. Bestetik, Ahaztuak 1936-1977elkarteak eta GITE-k (IPES) Ema ku me -ak gerrako babeslekuetan, Bilbo Handianlana hil honetan aurkeztuko dute.Pertsona zibilen lekukotasunak jaso guraizan dituzte, oso urria delako, eta gehienakemakumeak ziren; Bilbo Handiko50 andra elkarrizketatu dituzte. mInfo+: vimeo.com/50797487www.intxorta.orgahaztuak1936-1977.blogspot.com.es/diskoakZorion ArgiakBetagarriElkarBanden Lehiako kartel-iragarlea. Finala hilaren 30ean izango da, BilborockenDisko bikoitza plazaratu dutalde arabarrak oraingoan.Estudioan grabatua eta 23kantuz osatzen den lanhonetan Tonino Carotone,Gari, Pirritx eta Porrotx, ElDrogas, Iñigo Muguruza,Mikel Urdangarin, VirginiaDe La Casa, Francis, Juan(Soziedad Alkoholika), Xavi(Obrint Pas), Kutxi (Marea),eta beste hainbat abeslarikparte hartu du.Banden Lehia “interneten nahiz finaleanzuzeneko kontzertua eskainiko duenmusika bandarik entzutetsuena saritukoduen txapelketa da”. Bizkaiko Foru Al -dundiak eta Bilboko Udalak antolatzenduten ekimena da, eta BBK, Azkue Fun -da zioa, Last Tour International eta BagaBiga diskoetxearen babesa dauka.Lehian parte hartzeko antolatzaileekbaldintza bi ipini dituzte: musika talde<strong>ama</strong>teurra izatea (gehienez disko batekoi tzita) eta gutxienez abesti bi euskarazizatea. Osterantzean, lehiaketa atal bitanbanatzen da: lehenengoan, bandek bandabeat.comwebgunearen bidez izenaemon beharko dute, bertara aukeratutakokantak erantsiz, eta bisitariek gogokoendutenen aldeko botoa eman beharko dute;az ke nean, puntuaziorik handiena lortuduten banda biak sailkatuko dira. Horrezgainera, musika munduan zer esana dutenRitxi Aizpuru, Peio Reparaz, Pablo Ca be -za eta Last Tour Internacional-eko kideba tek osatutako epaimahaiak finaleanparte hartuko duten beste bi banda aukeratukodi tu. Finala zuzenean izango da,azaroaren 30ean, Bilborocken. m10 Trio biolin, piano...Joserra SenperenaHotsakInfo+: www.bandenlehia.comZinerako musika idatziaketa orkestrarako egindakomoldaketek bultzatu duteSenperena musika besteera batean sortzen.Doinuak hartzen duprotagonismoa eta hiruinstrumentuen artekoelkarrizketa musikaklasikora gerturatzen da 10trio piano, biolin etaakordeoirako lana, ganberamusika egitasmoa.kontzertuak >Becatu festibalaBEC-ak nazioarteko jaialdi edo kontzertuandana hartzen dituela, eta euskal musi -kari dagokionez, ezer gitxi egin delaeta... Eus kal taldeak ere BEC-a bete tze -ko gai direla eta horrelako guneak eremerezi dituztela aldarri ka tzeko antolatuei dute Becatuak fes tibala. Abar Produk -zioak-ek antolatu du ekimena eta Bizkai -ko zen bait erakunde publikoren eta pri -baturen laguntza du. Hilaren 10ean izan -go da eta Zea Mays, Zuloak, Berri Txarrak,Esne Beltza eta Willis Drummondtaldeek joko dute. Ateak 18:<strong>00</strong>etanzabalduko dira, eta zuzeneko emanal -diak 19:<strong>00</strong>etan. Sarrerei dagoki enez,aurretiaz erosiz gero 17 euroko prezioadute, eta egunean bertan 20 euro.Info+: www.becatu.comMy timeThe RomanticosErrabal jazz; HotsakOrain dela bizpahiru urte ekinzion bideari Iker Piristolosarra buru (gita rra etaahotsa) eta Xabier Ba rrene -txea (baxua), Hilario Ro deiro(bateria) eta batzu e tan PaulSan Marti (pianoa) kide ditu -en taldeak. Lehenen go diskohonetan blues, r&b, soul,swing, 60-70. h<strong>ama</strong>rka dakofunk, rock and roll eta gospeldoinuez osatutako kanta etabertsioak jaso dituzte.<strong>UK</strong> 43


[literatura][kirola]Literatura UnibertsalaBildumak aro barriari ekin dio, argitaletxebarriakaz eta itzulpen biren aurkezpenagazUr-jarduerak familientzatGetxok abiatu du doako ur-jarduerendenboraldi barria herriko kiroldegietanLiteratura Unibertsala bildumak,nazioarteko literatura euskarara ekartzekoasmoz sortutako sailak, ibilaldi barria hasidu, kide barriakaz eta argitalpen birenplazaratzeagaz. Euskal Itzultzaile, Zuzen -tzaile eta Interpreteen Elkartea (EIZIE)arduratzen da bildumaz, Eusko Jaur la ri -tzagaz batera abiatu zuen ekimena oraindela 23 urte, eta dagoeneko 153 lan itzulidira sailaren barruan. Hasierako 1<strong>00</strong>liburuak Ibaizabal argitaletxeak kaleratuzituen, ondorengo 53ak Alberdaniak etaElkarrek alkarlanean argitaratu zituzten.Joan den urtean, bidean dauden Bil du -ma ko hurrengo 50 itzulpenak norkemon go zituen argitara erabakitzeko le -hiaketa egin zen, eta Alberdania, Erein etaIgela argitaletxeek lortu zuten esleipena.«J<strong>ama</strong>ica Kincaid-ren etaHerman Melvilleren lanakeuskaratu dituzte»EIZIE-ko arduradunek azaldu dutenez,Bilduma unibertsalagoa egiteko as moadu te, “bai geografikoki, bai generoaridagokionez, eta baita denboran ere”.Hala, dagoeneko argitaratu dituzteidazle biren lanak: Nire <strong>ama</strong>ren autobiografia(1995), Benito Cereno (1855) etaBilly Budd, marinela (1924). Lehe nen -liburuakEzekiel nora ezeanJasone OsoroElkarEzekielek 15 urte ditu, lagu -narte jator bat, neska-lagunmoduko bat... Bizitza zorion -tsu hori aldatu egingo da,ordea, inoiz ikusi ez duenaita bat-batean agertzen de -nean: ezagutu nahi luke,baita alde egin izana aur pe -giratu ere. Horrez gain, bes tehainbat arazo ere baditu...J<strong>ama</strong>ica Kincaidgoa, J<strong>ama</strong>ica Kincaid-rena (Anti gua uhartea,1949) da, literatura postko lonialarenordezkari ezaguna da, eta bere lanek kolonialismoarenkritika izan ohi dute oinarri.Kincaid-ren liburua Alberto Martinez dela Cuadrak ekarri du euskarara. Azkenbiak, Herman Mel ville ren (New York,1819-1891) eleberri la bur bi dira, kasuhonetan, liburu bakarrean argitaratu di -tuzte eta Jose Ramon Vazquezek euskaratuditu. Aurten beste bi liburu argitaratukodituzte: Calderon de la Barcaren Lavida es sueño /Bizitza amets (Xabier Paya)eta Alain Four nier en Le grand Meaulnes /Meaulnes handia (Monika Etxeberria). mAlter eroBertol ArrietaSusaZarauztarraren ipuin-liburubarriko ipuinetako lagunakdurduza suerte batek hartuditu, zorabioaren mugandaude, nahasmenduakeuren zainetan bidea egineta portaera aldrebesturik.Nahasmendu egoeratikondorioztatuko dira h<strong>ama</strong>ikapasadizo eta gertakari...Ur-zaleak ei gara eta gustura egon ohigara uretan. Getxoztarrek ondo dakitehori eta, beste behin ere, doako ur-jarduerakantolatu ditu Getxo Kirolak elkarteakasteburuetarako, Fadura eta Gobela kiroldegietakoigerilekuetan.Umetxo, haurdun eta familiei zuzendutadaude jarduerok eta helburua dutehaurdun dauden emakumeei, umetxoeieta familiei eskaintzea osasunera eta aisiarabideratutako oinarrizko irakaskuntza,“ondoren euren kontura praktikan jar dezaten”.Hilabete bakoitzeko azkeneko asteburuanegiten dira; beraz, hilabetero aukeradago izena-emoteko asteburu zehatzbaterako, igerilekuak erabat bete arte.Haurdunen kasuan, haurdunaldiko 24aste bete dituzten emakumeentzat dira jardueraketa, erditutakoen kasuan, erditueta 40 egun igarota dituztenentzat, arretamoduan. Gobelan egiten dituzte dagokionzapatuan, 9:<strong>00</strong>etatik 9:45era.Umetxoentzako jarduerak ere zapatuetanizango dira Gobelan: sei hilabete etaInfo+: www.getxo.neturte bi arteko umeentzako igeriketa daemoten dena, talde bitan banatuta,9:45etik 10:35era. Gainera, 2 eta 3 urtearteko umeentzako taldea sortu barri da,10:35etik 11:<strong>00</strong>etara. Saiootara eroanbehar dira: bainu-txanoa, uretako oihala,bainujantzia eta flotatzen duen jostailua.Bestalde, Fadura kiroldegian egiten«Gobelan zapatuetan diraur-jarduerak eta Fadurandomeketan»dira jolas bidezko jarduerak, domeketaneta 10:<strong>00</strong>etatik 11:<strong>00</strong>etara. Jarduera horietanparte hartu dezakete 4 urte betetadituzten umeek, baina gutxienez pertsonaheldu bategaz joan behar dute. Izena emotenduten lagunek gozatu ahalko dute urzirkuituagazeta jolas, aquagym, waterpolo,koltxoi eta gymkanagaz.Ekintzotan parte hartu gura dutenekizena emon dezakete Fadurako (94 430 8070) edo Gobelako (94 404 51 51) jendearentzakoarreta bulegoetan. m44<strong>UK</strong><strong>UK</strong> 45


[mundukatuak][jentilkoba]Izaro Fernandez Ugarte > Viborg (Danimarka)“Ezinbestekoa da uneoroeuritakoa aldean eroatea!”Katuak kalean legez, uribekostarasko dabil munduan “galduta”.<strong>UK</strong>-ren lagunak dira batzuk etaberen ibileren barri emoten dugutxoko honetan eta, oraingoan,Danimarkako Viborg hiriandagoen algortar bat dakargu:Izaro Fernandez Ugarte. AurtengoPortu Zaharreko jaien osteankorrika batean prestatu zuenmaleta eta, konturatu orduko,hegazkinean igota zegoenFernandez, abentura barriabizitzeko asmoz. Erasmus bekariesker joan da Viborg-era,psikopedagogiako azken mailaikasten ari da-eta. Lurraldehotzera alde egin du, bere irriazepeltzera hango txoko danak.Erasmus egiteko hainbat herrialde etaunibertsitatetako progr<strong>ama</strong>k aztertuzituen Izaro Fernandez Ugartek eta, azkenean,Viborg-era (Danimarka) joan zen.Zer bisitatuDanimarkako hiririk zaharrenetarikoada Viborg, eta eraikinek herri itxuraematen diote: egun bakarrean ikus daiteke.Laku handiak ditu, inguruetan paseatzekoeta kirola egiteko. Horregatik,herrialde honetako beste leku ikusgarribatzuk bisitatzea ezinbestekoa da; adibidez,Greenen ingurua: Danimarkakopunturik altuena da, eta Baltiar eta Iparitsasoak nola elkartzen diren ikusgarriada oso. Fokaren bat hurbil daiteke zugana,argazkian ateratzeko asmoz.Harritzeko modukoaCopenhagera egindako bidaiatxoa,hauteskundeak zirela-eta: hiriburuko46<strong>UK</strong>espainiar enbaxadara joan zen botoaemotera eta pare bat euskaldun topatu.Harrituta geratu zen, baina bertako langileaare harrituago zegoen; izan ere,jende euskaldun mordoa hurbildu ei zenkontu beragatik. Zoratuta zeudela esanzien, barreka, bertatik urrun dauden hirieta herrietatik haraino joan nahiaz, botoaemoteko asmoagaz. Harrigarria ei da erezeinen “patriotikoak” diren. Antza,Danimarkako bandera etxe eta eraikinaskotan daukate zintzilikatuta eta edozeinospakizun ona da hura ateratzeko,bai urteak, bai hiletak ospa tzeko ere!Ezinbestekoa eta ezinezkoaEzinbestekoa da euritakoa beti aldeaneroatea, badaezpada ere! Ezinezkoa ei da,barriz, daniera hizkuntza. Oso zaila deladio Fernandezek, bereziki ahoskera.Errazena eskerrik asko esatea: Tak!Nor daNongoaAlgortakoaAdina24Zertan dabilIkasten, Erasmus progr<strong>ama</strong>renbitartezIkasketakAtzerriko hizkuntzako irakasleda eta psikopedagogiako azkenurtea ikasten dabilZenbat denbora Viborg-enLau hilabeterako joan daDanimarkara, abendura arteNon dagoLurraldeaDanimarkaHiriaViborg, Kopenhage hiriburutik215 km-ra; bere eskualdekohiriburua: Erdialdeko JutlandiaKokapenaDanimarka erdiguneanAzalera1.474 kilometro koadroBiztanleria37.635 pertsonaHizkuntzaDanieraDiruaKoroa danimarkarraErlijioaLuteranoa oro harAritza BergaraMari.Euskal jainkosa nagusiaAurreko atalean esan genuenmoduan, euskal mitologiarenpertsonaiak ezagutzeko jentilenaztarnen atzetik ibiliko gara,beraiek baitziren desagertzearzegoen arraza zaharraren ohiturakgorde zituzten azkenak. Etahorretarako ez dugu oso urrutirajoan behar, izan ere, Uribe Kostanbadugu haien arrastoa, bai. Gorlizherrian Jentilkoba dago. Bertatikaterako dugu jakinduria herrikoiazuentzat. Horretarako, nola ez,burutu behar dugun lehengopausua Mariri baimena eskatzeada. Baina… zein da Mari?Sorgina, d<strong>ama</strong>, andra… Izena herrizherri alda daiteke, baina guztiontzakobera da euskal jainkosa nagusia. Guregeografiako toki ezberdinetan bizi da,normalean mendi tontorretan kokatzendiren kobazuloetan. Zazpi urte egitenditu bere bizitokian, hura utzi eta bestehaitzulo batera joan aurretik. Bidaia -tzerakoan bitarteko ezberdinak erabiltzenditu, nahiz eta ohikoena zerua zeharka -tzen suaz inguratuta edo ahari baten gaineanikustea den.Gainerakoek bera ikustea uzten duenean,oso dotore janzten den emakumeada. Eta liluragarria, izugarri polita, begiradabakar batekin maitemintzen gaitueta. Justizia banatzen du guztien arteanberdinki. Denbora iruntzen pasatzenzuen Marik, urrezko hariarekin kasuaskotan, bere kobazulo sakonenean.Han, esaten denez, altxor eta ondasunugari zituen, eta makil ustel, harri etaabar bihurtzen ziren haren baimenikgabe kobazulotik ateraz gero. HarenAtal honetan agertzen diren testuak eta ilustrazioak “Euskal Herriko Mitologia. Jentilen aztarnen atzetik”proiektutik ateratakoak dira, Adarmendi eta Orritz euskal kultur elkarteek bultzatutakoa.Materialak ikusteko edo informazio gehiago lortzeko www.euskalherrikomitologia.com webgunera jo.aurrera aurkezten diren pertsonek hikazhitz egin behar diote, eta, haitzuloa uzterakoan,atzerantz ibiliz egin behar dute,jainkosa handia sekulan begi-bistaz galdugabe.Aditu batzuk uste dute Mari feminitatearenirudikapena dela, garai batekoernalketaren jainkosaren biziraupena euskallurretan, gainerako izaki bizidunaksortzen diren <strong>ama</strong> lurra.KondairaKondairak dioenaren arabera, Muntxarazjaunak Ibon izeneko seme bat eta, ondoren,Mariurrika alaba izan zituen ondorengogisa. Mutikoak, zaharrena zenez,gurasoen etxea eta jabetzak hartukozituen oinordetzan, eta, horregatik,Mariurrikaren gorrotoa jasotzen zuen.Egun batean, neskatoak txango batantolatu zuen, eta bertan berak, anaiaketa neskame zahar batek parte hartuzuten. Hirurak Anbotora joan ziren, etajan eta ardo ugari edan zuten, batez ere«Izena herriz herri aldadaiteke, bainaguztiontzako bera daeuskal jainkosa nagusia»Ibonek. Azkenean, lozorroak gailenduta,mutikoa lo geratu zen. Mariurrikak unehori aprobetxatu zuen haren gorpu tzabultzatzeko eta amildegian behera bota -tzeko, neskamea distraituta zegoen mo -men tu batean.Biak Muntxarazera itzuli ziren, etaMariurrikak, goibel, gurasoei esan zienanaia zorizko eroriko baten ondotik eroriMari. Ilustrazioa: Daniel Castellozela, eta bietako inor ez zela eroriko horisaihesteko gai izan.Horrela hainbat egun igaro zen; neskatoarenkontzientziak, ordea, ezin zuengertatutakoa ahaztu eta atsedenik gabeleporatzen zion egindakoa, behin etaberriro, lasaitasunez lo hartzea galaraziz.Apurka gero eta isilago egon zen, gero etazaputzago, gainerako pertsonekikoharremana ere saihestuz. Eta horrela, gaubatean, inori ezer esan gabe, neskato gazteadesagertu egin zen.Ordudanik, airea zeharkatzen edoizena ematen dion tokitik gertu oinezikus daiteke, izan ere, ordudanik Anbo -toko D<strong>ama</strong> bezala ezagutu ohi dute. m<strong>UK</strong> 47


[badaukazu non aukeratu]Taberna eta jatetxe asko dugu gurean. Gida honetan aukeraketa xumea aurkeztugura dizugu, aniztasuna albo batera utzi barik, eta gozatzen has zaitezen.Kalabaza tortillasasoiko produktua protagonista[pintxotan]Kalabazaren gozotasunak izaera handia emango dio tortillariOhiko produktua daukagu patata-tortilla;oraingoan, baina, Portu Zaharra tabernakotortillak badauka sasoiko berezitasuna:kalabaza. Inoiz tortilla egiteko kalabazinaerabili baduzu, oraingoan, familia berekobeste produktua tartekatzeko beta izangoduzu. Bada, kalabazaren gozoak sekulakoizaera emango dio tradizio handiko tortillari.Hasteko, eta beste tortillakaz bezala,tipula sutan jarriko dugu, hori behin gorritudugula patata zatitu eta zartaginerabotako dugu. Patata h<strong>ama</strong>r-h<strong>ama</strong>bostminutuz sutean egon denean, orduan,kalabaza zatituta botako dugu; izan ere,kalabaza askoz azkarrago frijitzen da, eta ezdu patatak besteko denbora eskatzen.Gainera, kontuan hartu behar dugu kalabazakur nahikotxo botako duela, eta hobedela ur hori akabuan botatzea. Hortaz,kalabaza eta patata sutan mantendukoditugu. Behin eginda dagoenean, sutatikkendu, eta ura zein olioa kentzeko ondoondoxukatuko dugu. Ondoren, arrautzakirabiatu, eta patata eta kalabazagaz batukoditugu, gatza bota, eta ohiko tortillan legez,zartaginera bota, eta bueltak emango dizkiogueginda egon arte.Horrelaxe, ohiko jaki gozoa baztertugabe, aukera izango duzu hura barritu,eta inoiz dastatu bako zapore bereziagazgoza tzeko. Kalabazagaz ohiko platerakbarriztatzen ausaruko al zara? mOsagaiak: patatak, arrautzak, kalabaza,tipula, olioa, gatzaZure taberna edo jatetxeahemen agertzeagura baduzuipini gugaz harremanetan:94 491 13 37publiuk@<strong>aldizkaria</strong>.biz48<strong>UK</strong><strong>UK</strong> 49


[horoskopoa][komikia]URAtOTSOAtADARRAtZure publizitatea hemen(Abenduak 21 urtarrilak 19)Eguzkizalea zara oso, baina, jakinbadakizu, orain euri eta hotzerakosasoia dela. Kariberako bidaiakmerke-merke daude, hartuhegazkina eta zoaz berotzera!(Urtarrilak 20 otsailak 18)Lan baterako elkarrizketa egingodizute eta oso pozik urtengo zarahandik, baina egunak joan, egunaketorri ez dizute deitu. Patxadaz hartuitxaronaldia eta eutsi goiari!(Otsailak 19 martxoak 20)Inguruko danak enamoratutadabiltza eta zu ere kutsatu zaituzteazkenean. Baina birusa indartsuegisartuko zaizu gorputzean eta danenatzetik ibiliko zara.Zure publizitatea hemenZure publizitatea hemenZure publizitatea hemenTf. 94 491 13 37publiuk@<strong>aldizkaria</strong>.bizAITZURRAt(Martxoak 21 apirilak 19)Udan surf egiten ikasteko gogoagazlotu zinen, ikastaroan tokirikgeratzen ez zelako. Orain, barriz,negua datorrenez ez duzu busti gura.Beti badaukazu aitzakiaren bat!HOSTOAt(Apirilak 20 maiatzak 19)Udazkeneko haize zurrunbiloek aldebatera eta bestera mugitzen zaituzte,hosto, nora zoazela ez dakizula.Heldu egiozu ondo enborrari eta ezutzi haizeak eroan zaitzan.EGUZKIAt(Maiatzak 20 ekainak 18)Diruagaz lotutako amesgaiztoak izangodituzu egunotan: batzuetan faltan,besteetan soberan. Bila egizu bestezaletasunen bat, diruak ez du-etaemoten zoriontasuna.GARIAtLASTOAtIRATZEAt(Ekainak 19 uztailak 18)Loteria, kupoiak, zozketak... zenbatdiru xahutu duzu aurten horrelakoetan?Lasai zaitez, Gabonak datoz eta jakinbadakizu zer datorren: tentuz ezbazabiltza soldata osoa xahutuko duzu.(Uztailak 19 abuztuak 17)Goizean ohetik jaiki eta txoriarenkaiolaren atea zabalik ikusiko duzu,eta kaiola hutsik. Tristetu arren, jakinbadakizu bakarrik hegan egin beharduela, libre izango bada.(Abuztuak 18 irailak 16)San Martin egunez familiagazbazkaltzeko elkartuko zara, urtero legez.Bapo jan eta edan, eta ederto pasakoduzu. Baina biharamunean tripakomina: zenbat pisatzen zuen, bada,txerriak?METAt(Irailak 17 urriak 16)Ikasi eta ikasi, besterik ez daukazuburuan. Irakasle horrek lan gehiegiemoten dizu. Hartu atseden apur bat,daborduko apunteetako orrien kolorehorixka hartu duzu-eta.HAZIAt(Urriak 17 azaroak 15)Bihar ere mendira, eta etzi, etaetzidamu. Gorbeiako inguru osoaperretxiko barik utziko duzu lasterbatean. Gaur zer tokatzen da:arrautzopila edo onddo-kroketak?NEGUAt(Azaroak 16 abenduak 20)“Zu zara nire iturriaren ura bezalakoa,zu zara nire etxeko sua bezalakoa...”.Abesti ezaguna ahotan darabilzu uneoro,egin euri zein hotz. Zer zabiltza,enamoratuta ala?KopiakSALGAI<strong>UK</strong> <strong>aldizkaria</strong>renbulegoanUribe Kostako<strong>aldizkaria</strong>renekoizpena50<strong>UK</strong><strong>UK</strong> 51


denborapasaHITZ GURUTZATUAKLUMA <strong>aldizkaria</strong>ren eskutikEzker eskuma1. Bizkaitar eta arabar askoren eta gipuzkoar ez gutxiren udazkena. 2. Gartsu,sutsu. Errusiako ibai handia, luzeran Europako laugarrerna (1.950 km).3. ... egin, goitik ari. Aseak. 4. Bizkaitarren soldata edo sari. Bigarren bokala.5. Europako hego-ekialdeko estatu bateko hiriburuko. 6. Fosforoa balio du.Abestia. 7. Emakumezalea, neskazalea, gonazalea. Lehenengo bokala.8. Gironatik igarotzen da ibai hau. Zilarraren ikur kimikoa. Autore edo egilebihurtzen zaitu atzizki honek. 9. Hainbat osagai berdintsuz osatuak dira.Goitik behera[flashback]1. Ematen ez badu ere, bidaiaria da sukaldaritzanestimu handia duen hegazti motahau. Gogoa, nahia, irrika. 2. Aspaldiko diru.... egin, agindutakoa bete. 3. Bahearenerdian. Landare lekadun. 4. Helduko direnoporrak. Azkenekoa. 5. Pluralean, belarlandare urrintsua, janari ongailu gisa erabilia.6. Bokalik meheena da. Lekuko.7. Eder edo ederrago bihurtua, edergarrizhornitua. 8. Joaki naiz. Bokal errepikatua.Musika mota, eskalan seigarrena. 9. Kru -del. ‘Korrika’-ren antolatzailea.Soluzioaez horren gaztetxoak < bilatu eta irabazi > gaztetxoak52<strong>UK</strong>Zer izenburu daukaJokin Etcheverriarendokumental barriak?> Aurrekoaren erantzuna: Aldapa auzoa, Getxo> Irabazlea: Ez dago irabazlerikSARIA*deitu telefonoz: 944 911 337astekariaren hiru hilabetekoharpidetza doanZer egongo da hila ren23tik 25era Getxon?• Bideo-azoka• Komiki-azoka• Aza-azoka> Aurrekoaren erantzuna: Berangokoa> Irabazlea: Maria BarrenaSARIA*deitu telefonoz: 944 911 337Atxagaren 'Astakiloen abenturak'ipuin bildumaBidali erantzuna eta zure izen-deiturak uk@<strong>aldizkaria</strong>.biz helbide elektronikora edo 94 491 13 37 telefonora deituBittor EgurrolaALGORTAKO ARISTEGI FARMAZIA, 1965Jesus Aristegi Sarriak ireki zuen Algorta erdian, Juan Bautista Zabala kaleko 1. zenbakian, bere abizeneko farmazia,1925eko uztailean. Bere semeak, Jose Luis Aristegik (2010eko abenduan hil zen), jarraipena eman zion eta honen alabak,Elena Aristegik (1995etik bertan lanean), gaur egun dar<strong>ama</strong> farmaziaren ardura; hirugarren belaunaldikoa, beraz.Argazkikoak ez dira Aristegi familiartekoak. Erdian dagoena, bata zuriz eta gorbata beltzez,Jose Mari Turrez da, farmaziakolangilea; bere ondoan daudenak, Julio bere semearen (argazkia atera zuenaren) lagunak. Igandea zen eta aita "de guardia"zegoenez, bisitatzera joan ziren. mEzkerretik hasita: Patxi Bareño, Jose Mari Turrez (GB), Javi UrrutiaSAN NIKOLAS LIBURUTEGIAK UTZITAKO ARGAZKIA*OHARRA: <strong>UK</strong> 220 zenbakian, 53. orrialdeko Flashback ataleko argazkian emon genuen informazioa guztiz zuzena ez dela azalduz mezua bidali diguteTxorierriko AEK-ko Txepetxa euskaltegitik. Jakinarazi digutenez, “Sondikan ez dago Santa Luzia auzorik ez jairik ere; Sondikan S. Joanak izan ziren erromesestiloan etortzen ziren eguna. Baina ondoko herrian Loiun, hain zuzen ere, badago Santa Luzia jaia (S. Pedro ostean ospatzen dena) ekainaren 30ean eta lekuaskotako erromesak etortzen ziren gurdiak apaindu eta eguna pasatzera. Gaur egun, ohitura polit hori, galduta dago. Halandaze, uste dugu Loiura etorriko zirela,Bilbotik ere autobus ordutegi bereziak egoten ziren egun horretan”.<strong>UK</strong> 53


[aitormenak][publizitatea]ITZIAR ATIENZA > aktorea“Etxean xagu esaten zidaten,txikia eta kuriosoa nintzelako”Testua: Zuberoa IturburuArgazkia: EITBZein filmetan egingo zenuke protagonistaren papera?Istorio eta pertsonaia apasionanteak dituen edozeinetan.Orain zarena izango ez bazina zertan gura zenuke jardun? Zergatik?Baserri batean animaliz eta naturaz inguratuta, hori delako orain ezdaukadana. Baserrian egongo banintz aktore izan nahiko nuke!Eta zertan ez zenuke jardun gura?Argi eta garbi: armadan.Zer barik ezin zaitezke bizi?Amets barik, familia eta lagun barik, identidade barik... Musika barik,zine barik, eta jan barik noski!Kolore horia, bai ala ez?Bai, besteak beste, eguzkiaren kolorea delako umeen marrazkietan.Baduzu ezizenik?Etxean xagu esaten zidaten, txikia eta kuriosoa nintzelako.Eguna ala gaua? Zergatik?Hori diot nik! Zergatik aukeratu, biak baldin baditugu?Parrandarik politenak non?Non ez da inportantea, nogaz baino! Musika, konpainia, feeling-a etagogoa... Horiexek dira ezinbesteko osagaiak; lekua gutxienekoa da.Zein barri gura zenuke irakurri biharko egunkarian?Agintariak etikaz eta moralez gaixotu direla eta nahitaez bide onetiker<strong>ama</strong>ngo dutela gure mundua. Espero dezagun gaixo horren kontrakotxertoa aurkitu dutela ez izatea titularra.Euskal Herriko zure txoko kuttuna?Urdaibai. Lotura emozional sakona daukat inguru horregaz, bizitzakounerik goxoenak hango txokoetan bizi izan ditut-eta.Zein galderari ez zenioke inoiz erantzungo?Nola definituko zenuke zeure burua berba bitan? mLABURREAN— ETB2 telebista-kateko Vaya Semanita saioan parte hartu zuen Itziar Atienza galdakoztarrak (1977)eta horregatik egin zen ezagun ikusleen artean, baina aktore izan aurretik Zuzenbidea ikasi zuen. Aipatu saioaz gain,duela hilabete batzuk ikusi dugu Bi eta Bat saioan eta, duela aste gitxi, Bypass filma estreinatu du. Izandako harreragazeta, orokorrean, emaitzagaz oso pozik dago. Gainera, Ipar haizearen kontra antzezlanaren emanaldiakaz dabiloraindino ere eta, gitxi balitz, beste antzezlan bat prestatzen hasiko da azaroan, oraingoan ere, Tanttaka taldeagaz.54<strong>UK</strong>

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!