06.05.2013 Views

qarTuli ena da literatura 12 maswavleblis wigni

qarTuli ena da literatura 12 maswavleblis wigni

qarTuli ena da literatura 12 maswavleblis wigni

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

nugzar muzaSvili, qeTevan levaniSvili<br />

<strong>qarTuli</strong> <strong>ena</strong> <strong>da</strong> <strong>literatura</strong> <strong>12</strong><br />

<strong>maswavleblis</strong> <strong>wigni</strong><br />

saxelmZRvanelo grifirebulia ganaTlebis xarisxis<br />

ganviTarebis erovnuli centris mier<br />

(brZ. #375, 18. 05. 20<strong>12</strong> weli)


nugzar muzaSvili, qeTevan levaniSvili<br />

<strong>qarTuli</strong> <strong>ena</strong> <strong>da</strong> <strong>literatura</strong> <strong>12</strong><br />

<strong>maswavleblis</strong> <strong>wigni</strong><br />

re<strong>da</strong>qtorebi solomon nozaZe, lali baqraZe<br />

© gamomcemloba `diogene~, 20<strong>12</strong><br />

yvela ufleba <strong>da</strong>culia.<br />

Nugzar Muzashvili, Ketevan Levanishvili<br />

georgiaN LaNguage & Literature <strong>12</strong><br />

Teachers book<br />

Editors Solomon Nozadze, Lali Bakradze<br />

© Diogene Publishers, 20<strong>12</strong><br />

All rights reserved.<br />

ISBN 978-9941-11-317-8<br />

gamomcemloba `diogene~, Tbilisi, afaqiZis q. 9, tel.: 221 33 21<br />

www.diogene.ge


sarCevi<br />

Sesavali ...............................................................................................................................5<br />

stan<strong>da</strong>rti ...........................................................................................................................7<br />

sagakveTilo miznebisa <strong>da</strong> Sinaarsis ruka .......................................................................13<br />

gakveTilebis sc<strong>ena</strong>rebi ....................................................................................................15<br />

saswavlo strategiebi .......................................................................................................22<br />

Sefaseba qarTul <strong>ena</strong>sa <strong>da</strong> <strong>literatura</strong>Si ......................................................................24


Sesavali<br />

erovnuli saswavlo gegma <strong>da</strong> masSi warmodgenili saswavlo miznebi is mTavari prioritetia,<br />

romelsac un<strong>da</strong> eyrdnobodes pe<strong>da</strong>gogi Tavis praqtikul saqmianobaSi. TiToeuli<br />

gakveTilis saswavlo mizani un<strong>da</strong> gamomdinareobdes <strong>da</strong> iTvaliswinebdes sagnobrivi stan<strong>da</strong>rtis<br />

wlis bolos misaRwevi saswavlo Sedegebis moTxovnebs.<br />

XII klasis sagnobrivi stan<strong>da</strong>rti rogorc iciT sami mimarTulebisgan Sedgeba _ zepirmetyveleba,<br />

kiTxva, wera. swored am mimarTulebebSi warmodgenili indikatorebi gaxlavT<br />

is saswavlo aqtivobebi, romelTa warmatebiT ganxorcieleba un<strong>da</strong> SeZlos moswavlem mTeli<br />

saswavlo wlis manZilze.<br />

aucilebelia saswavlo wlis <strong>da</strong>wyebamde pe<strong>da</strong>gogi yuradRebiT gaecnos im saswavlo Sedegebis<br />

moTxovnebs, romlebsac mas XII klasis sagnobrivi stan<strong>da</strong>rti uyenebs.<br />

saswavlo Sedegebis ganxorcieleba gaxlavT zoga<strong>da</strong>d saswavlo procesis mizani. yovel­<br />

Tvis ismeba kiTxva, TiToeuli gakveTilis saswavlo mizani un<strong>da</strong> Seesabamebodes Tu ara sagnobrivi<br />

stan<strong>da</strong>rtis samive mimarTulebis moTxovnebs?<br />

cxadia, pe<strong>da</strong>gogiuri praqtiki<strong>da</strong>n gamomdinare Zalze rTulia sam specifikur mimarTulebaSi<br />

warmodgenili saswavlo aqtivobebis ganxorcieleba erT gakveTilze, miTumetes rom<br />

meTormete klasSi moswavleebs zepir metyvelebis mimarTulebis mixedviT evalebaT iseTi<br />

specifikuri <strong>da</strong>valebis Sesruleba, rogoricaa, proeqti.<br />

amitom gvin<strong>da</strong> aRvniSnoT, rom araa savaldebulo gakveTilis ise <strong>da</strong>gegmva, rom saswavlo<br />

miznad <strong>da</strong>visaxoT stan<strong>da</strong>rtis samive mimarTulebaSi warmodgenili wlis bolos misaRwevi<br />

Sedegebis realizeba.<br />

XII klasis saxelmZRvaneloSi warmodgenili <strong>da</strong>valebebi, savarjiSoebi isea Sedgenili rom,<br />

xeli Seuwyos moswavleebis Sinagani motivaciis gaRvivebas <strong>da</strong> ganuviTaros maT iseTi umniSvnelovanesi<br />

unarebi rogoricaa kvleva­Ziebis, SemoqmedebiTi azrovnebis, kritikuli azrovnebis,<br />

wakiTxulis gaazrebisa <strong>da</strong> analitikuri azrovnebis unarebi.<br />

XII klasis I Tavis 5 § bolos moswavleebs uwevT proeqtze muSaobis <strong>da</strong>wyeba <strong>da</strong> iseTi saswavlo<br />

aqtivobebis ganxorcieleba, romlebic mimarTulia maTSi kritikuli azrovnebis, kvleva<br />

Ziebisa <strong>da</strong> informaciis moZiebis unaris ganviTarebaze. swored sagnobrivi stan<strong>da</strong>rtis<br />

zepirmetyvelebis mimarTuleba, mTlianad zemoT <strong>da</strong>saxelebuli unarebisa <strong>da</strong> kvlevaZiebaze<br />

orientirebuli sazrovno operaciebis ganxorcielebas moiTxovs moswavleebisagan.<br />

gvin<strong>da</strong>, asaeve SegaxsenoT, rom ama Tu im saswavlo Sedegis miRweva, romelsac iTvaliswinebs<br />

kiTxvisa <strong>da</strong> weris mimarTuleba SeuZlebelia erT gakveTilze.<br />

pe<strong>da</strong>gogma un<strong>da</strong> gaiTvaliswinos moswavleTa kognituri SesaZleblobebi <strong>da</strong> safexureobrivad<br />

(konstruqtivistuli midgomis gamoyenebiT) Tan<strong>da</strong>TanobiT <strong>da</strong> Tanmimdevrulad un<strong>da</strong><br />

ganaxorcielos am mimarTulebebiT gansazRvruli moTxovnebi. magaliTad, kiTxvis mimar­<br />

Tulebis saswavlo Sedegi stan<strong>da</strong>rtSi asea warmodgenili: `moswavles SeuZlia sxva<strong>da</strong>sxva epoqis,<br />

qveynisa <strong>da</strong> kulturis teqstebis gaanalizeba maTSi asaxuli informaciis, Temebis idebisa <strong>da</strong><br />

problematikis TvalsazrisiT.~ am Sedegis misaRwevad cxadia, erTi an ramdenime gakveTili ar<br />

gaxlavT sakmarisi.<br />

rogor un<strong>da</strong> moiqces pe<strong>da</strong>gogi rom realuri gaxados am rTuli saswavlo miznis miRweva,<br />

<strong>da</strong> ras niSnavs zemoT <strong>da</strong>saxelebuli konstruqtivistuli midgoma.<br />

am konkretul saswavlo Sedegs, iseve rogorc sxva <strong>da</strong>narCens rogorc viciT Tan mosdevs<br />

`indikatorebi~ (moswavleTa mier gansaxorcielebeli saswavlo qmedebebi), romlebic<br />

gviCvenebs ramd<strong>ena</strong>d movaxerxeT saswavlo Sedegis realuri ganxorcieleba. swored amitom<br />

pe<strong>da</strong>gogi un<strong>da</strong> Seecados saxelmZRvaneloSi mocemuli Tu mis mier mofiqrebuli aqtivobebiT,<br />

swori meTodikuri midgomebiT, xeli Seuwyos im tipis saswavlo aqtivobebis xSirad gamoyenebas,<br />

romelic orientirebulia ama Tu im saswavlo Sedegis realizebaze.<br />

5


odesac pe<strong>da</strong>gogi amCnevs, rom moswavleebi mTeli wlis manZilze Tan<strong>da</strong>TanobiT, etapobrivad,<br />

Tavs arTmeven im tipis savarjiSoebisa <strong>da</strong> <strong>da</strong>valebebis Sesrulebas, romlebic iTvaliswinebs,<br />

stan<strong>da</strong>rtSi mocemuli aqtivobebis realizebas, pe<strong>da</strong>gogs SeuZlia CaTvalos, rom<br />

man erovnuli saswavlo gegmis sagnobrivi stan<strong>da</strong>rtis moTxovnebs warmatebiT gaarTva Tavi.<br />

saxelmZRvaneloSi warmodgenili <strong>da</strong>valebaTa tipebi swored sagnobrivi stan<strong>da</strong>rtiT<br />

gaTva liswinebuli aqtivobebis ganxorcielebas isaxavs miznad.<br />

saxelmZRvaneloSi, sxva<strong>da</strong>sxva tipis rubrikebSi warmodgenili <strong>da</strong>valebebis mixedviT<br />

mos wavleebma un<strong>da</strong> gaiazron XX saukunis <strong>qarTuli</strong> mwerlobis literatiuri mimdinareobebis<br />

specifika, maTi warmoSobis mizezebi <strong>da</strong> kavSiri epoqalur movlenebTan. amasTanave moswavleebma<br />

SeZlebis<strong>da</strong>gvarad un<strong>da</strong> gaacnobieron saxelmZRvaneloSi warmodgenili TiToeuli<br />

mwerlis Semoqmedebis Taviseburebani, yuradReba un<strong>da</strong> miaqcion mweralTa literaturul<br />

xelweras, stils, enobriv gamomsaxvelobiT saSualebebs <strong>da</strong> im mxatvrul detalebs, romelTa<br />

saSualebiTac mwerali gamoxatavs Tavis saTqmels, Tavis pozicias. maT un<strong>da</strong> gaiazron XX<br />

saukunis ama Tu im mwerlis mier mxatvrulad gar<strong>da</strong>saxuli sinamdvile, romelic Tavis TavSi<br />

moicavs epoqis kurturul istoriul problematikas, personaJTa urTierTobebSi warmoCenil<br />

dramatizms _ tkivils, sixarulsa Tu mwuxarebas.<br />

saxelmZRvaneloSi warmodgenili <strong>da</strong>valebebi xels uwyobs rogorc konkretuli codnisa<br />

<strong>da</strong> informaciis aTvisebas, ise moswavlis TviTSemecnebisa <strong>da</strong> TviTaqtualizaciis process.<br />

6


stan<strong>da</strong>rti<br />

wlis bolos misaRwevi Sedegebi <strong>da</strong> maTi indikatorebi<br />

mimarTuleba:<br />

zepirmetyveleba kiTxva wera<br />

qarT. XII. 1. moswavles<br />

SeuZlia saswavlo proeqtis<br />

warmodg<strong>ena</strong> auditoriis<br />

winaSe.<br />

qarT. XII. 2. moswavles<br />

SeuZlia TanaklaselTa<br />

mier warmodgenili saswavlo<br />

proeqtebis kritikulad<br />

gaanalizeba <strong>da</strong><br />

Sefaseba.<br />

qarT. XII. 3. moswavles<br />

SeuZlia saswavlo proeqtis<br />

prezentaciis Sesabamisi<br />

xerxebis amocnoba <strong>da</strong><br />

gamoyeneba.<br />

qarT. XII. 4. moswavles<br />

SeuZlia sxva<strong>da</strong>sxva strategiis<br />

gamoyeneba saswavlo<br />

proeqtis prezentaciisaTvis.<br />

qarT. XII. 5. moswavles SeuZlia<br />

sxva<strong>da</strong>sxva epoqis, qveynisa <strong>da</strong><br />

kulturis teqstebis gaanalizeba<br />

maTSi asaxuli informaciis, Temebis,<br />

ideebisa <strong>da</strong> problematikis<br />

TvalsazrisiT.<br />

qarT. XII. 6. moswavles SeuZlia<br />

sxva<strong>da</strong>sxva teqstSi asaxuli faseulobebisa<br />

<strong>da</strong> Sexedulebebis<br />

erTmaneTTan Se<strong>da</strong>reba.<br />

qarT. XII. 7. moswavles SeuZlia<br />

gaaanalizos kulturuli, socialuri<br />

<strong>da</strong> istoriuli faseulobebis<br />

gavl<strong>ena</strong> teqstsa <strong>da</strong> mis<br />

interpretaciaze.<br />

qarT. XII. 8. moswavles SeuZlia<br />

mxatvruli enis sxva<strong>da</strong>sxva aspeqtebis<br />

gaanalizeba.<br />

qarT. XII. 9. moswavles SeuZ­lia<br />

gaaanalizos, ra gavl<strong>ena</strong>s axdens<br />

avtoris enobrivi arCevani mki­<br />

Txvelze.<br />

qarT. XII. 10. moswavles SeuZlia<br />

kiTxvis efeqturi strategiebis<br />

arCeva <strong>da</strong> gamoyeneba.<br />

wlis bolos misaRwevi Sedegebi <strong>da</strong> maTi indikatorebi<br />

mimarTuleba:zepirmetyveleba<br />

qarT. XII. 11. moswavles SeuZlia<br />

gamokvlevis (mcire<br />

moculobis samecniero<br />

naSromis) <strong>da</strong>wera winaswar<br />

SerCeul Temaze.<br />

qarT. XII. <strong>12</strong>. moswavles SeuZlia<br />

saswavlo referatis<br />

<strong>da</strong>wera ramdenime wyaros<br />

mixedviT.<br />

qarT. XII. 13. moswavles SeuZlia<br />

mxatvruli nawarmoebis<br />

analizis <strong>da</strong>wera.<br />

qarT. XII. 14. moswavles SeuZlia<br />

weris saTanado strategiebis<br />

gamoyeneba.<br />

qarT. XII. 1. moswavles SeuZlia saswavlo proeqtis warmodg<strong>ena</strong> auditoriis winaSe.<br />

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:<br />

• jgufTan erTad gansazRvravs Temas <strong>da</strong> problemas, romlis ga<strong>da</strong>Wrasac iTvaliswinebs<br />

saswavlo proeqti;<br />

• mkafiod <strong>da</strong> naTlad ayalibebs proeqtis mizans;<br />

• arCevs masalas proeqtis saprezentaciod (citatebi, mosazrebebi, argumentebi, kvlevis<br />

Sedegebi, faqtebi, statistikuri monacemebi <strong>da</strong> sxv.);<br />

• arCevs <strong>da</strong> iyenebs proeqtis saprezentaciod sxva<strong>da</strong>sxva vizualur saSualebas (plakatebs,<br />

sqemebs, diagramebs, asociaciurrukebs <strong>da</strong> a. S.), riTac uadvilebs proeqtis<br />

aRqmas auditorias;<br />

• SesavalSi ayalibebs winaswari kvlevis Sedegebs, proeqtis ZiriTad mimarTulebebs <strong>da</strong><br />

gansazRvravs formats;<br />

7


8<br />

• proeqtis ZiriTad nawilSi warmoadgens <strong>da</strong>smuli problemis ga<strong>da</strong>wyvetis gzebsa <strong>da</strong> sa­<br />

Sualebebs;<br />

• <strong>da</strong>skvniT nawilSi gansazRvravs mosalodnel Sedegebs;<br />

• <strong>da</strong>majereblad pasuxobs proeqtis Sesaxeb <strong>da</strong>smul SekiTxvebs.<br />

qarT. XII. 2. moswavles SeuZlia TanaklaselTa mier warmodgenili saswavlo proeqtebis kritikulad<br />

gaanalizeba <strong>da</strong> Sefaseba.<br />

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:<br />

• msjelobs, ramd<strong>ena</strong>d aqtualuria saswavlo proeqtSi warmodgenili problema;<br />

• Seafasebs, ramd<strong>ena</strong>d gasagebad, naTlad <strong>da</strong> mkafiod iyo warmodgenili mizani, problema,<br />

sakvlevi Tema;<br />

• Seafasebs proeqtis miznisa <strong>da</strong> misi ganxorcielebis gzebis/saSualebebis adekvaturobas;<br />

• msjelobs imis Sesaxeb, ramd<strong>ena</strong>d gasagebi iyo auditoriisaTvis warmodgenili proeqti<br />

(enis, leqsikis, terminologiis <strong>da</strong> a.S. TvalsazrisiT);<br />

• Seafasebs proeqtis warmomdgenis prezentabelurobas (SeZlo Tu vera auditoriis yuradRebis<br />

mipyroba, rogori iyo misi Jestikulacia, manerebi, hqon<strong>da</strong> Tu ara mxedvelobiTi<br />

kontaqti auditoriasTan, ramd<strong>ena</strong>d keTilganwyobili iyo auditoriis mimarT <strong>da</strong> a.S.);<br />

• Seafasebs proeqtis prezentaciisas gamoyenebuli vizualuri masalis efeqturobas.<br />

qarT. XII. 3. moswavles SeuZlia saswavlo proeqtis prezentaciis Sesabamisi xerxebis amocnoba <strong>da</strong><br />

gamoyeneba.<br />

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:<br />

• warmoadgens proeqts mkafiod Camoyalibebuli struqturiT: Sesavali nawili, winaswari<br />

kvlevis Sedegebi, problemis arsi, miznebi <strong>da</strong> amocanebi, ganxorcielebis gzebi,<br />

mosalodneli Sedegebi, Sefasebis kriteriumebi;<br />

• martivad, gasagebad ayalibebs saTqmels (Tavs aridebs rTuli konstruqciis wina<strong>da</strong>debebs;<br />

iyenebs martivi wyobis nominalur wina<strong>da</strong>debebs sqematuri aRwerisaTvis, mosalodneli<br />

Sedegebis mkafiod warmosadg<strong>ena</strong>d);<br />

• prezentaciisas mkveTrad gamoyofs proeqtis nawilebs <strong>da</strong> yuradRebas amaxvilebs am<br />

nawilebs Soris kavSirze: ramd<strong>ena</strong>d Seuwyo xeli winaswarma kvlevam proeqtis am saxiT<br />

Camoyalibebas; ramd<strong>ena</strong>d logikurad ukavSirdeba erTmaneTs proeqtis mizani <strong>da</strong> mosalodneli<br />

Sedegebi; ramd<strong>ena</strong>d Sesabameba proeqtis ganxorcielebis gzebi <strong>da</strong> saSualebebi<br />

<strong>da</strong>saxul mizans;<br />

• miipyrobs msmenelis yuradRebas (gamoyofs moxsenebis saintereso nawils specialuri leqsikis,<br />

CanarTebis, ritorikuli SekiTxvebis, SeZaxilebis, inversiis saSualebiT (mag., „aRmoCn<strong>da</strong>,<br />

rom es ase ar aris....“, „es xom Zalian iolia...“, „ra aris aq araCveulebrivi?“ <strong>da</strong> sxv.);<br />

• proeqtis nawilebs Soris kavSirs gamoxatavs specialuri enobrivi saSualebebiT (mizez­<br />

Sedegobrivi konstruqciebi, pirobiTi wina<strong>da</strong>debebi, droTa Tanamimdevrobisa <strong>da</strong> logikuri<br />

urTierTmimarTebis gamomxatveli sityvaTSexamebebi <strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debis wyoba: mag., „Tu...<br />

maSin“, „vinai<strong>da</strong>n... maSasa<strong>da</strong>me“, „aqe<strong>da</strong>n gamomdinare...“, „Sesabamisad...“; msmenelisadmi pir<strong>da</strong>pir<br />

mimarTvas: „SevajamoT...“, „SeiZleba <strong>da</strong>vaskvnaT...“, „miaqcieT yuradReba...“ <strong>da</strong> sxv.).<br />

qarT. XII. 4. moswavles SeuZlia sxva<strong>da</strong>sxva strategiis gamoyeneba saswavlo proeqtis prezentaciisaTvis.<br />

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:<br />

• winaswar amzadebs prezentacias (gansazRvravs prezentaciis xangrZlivobas, arCevs<br />

mTavar saTqmels, amzadebs vizualur masalas, alagebs mas prezentaciis Tanamimdevrobis<br />

Sesabamisad <strong>da</strong> a.S.);<br />

• gadis repeticias megobrebis, ojaxis wevrebis an sarkis win (iniSnavs dros, varjiSobs<br />

maxvilisa <strong>da</strong> intonaciis, mimikis modificirebaSi);<br />

• prezentaciamde ecnoba auditorias <strong>da</strong> Seaqvs cvlilebebi auditoriis codnis donis,<br />

asakis, interesebis gaTvaliswinebiT;


• prezentaciis Sinaarsis Sesabamisad axdens xmis modulacias (mniSvnelovan ideas/azrs<br />

warmoTqvams nela, xmamaRla <strong>da</strong> SeiZleba <strong>da</strong>marcvliTac, iyenebs logikur maxvilebs);<br />

• proeqtis erTi nawili<strong>da</strong>n meoreze ga<strong>da</strong>svlamde akeTebs pauzas <strong>da</strong> mimarTavs auditorias,<br />

aqvT Tu ara SekiTxvebi proeqtis am nawilTan <strong>da</strong>kavSirebiT;<br />

• zepiri gamosvlisTvis winaswar amoiwers baraTebze mniSvnelovan frazebs, monacemebs<br />

an ZiriTad Tezisebs, romlebic exmareba prezentaciis Tanamimdevrulad warmarTvaSi;<br />

• prezentaciisas inarCunebs mxedvelobiT kontaqts.<br />

mimarTuleba: kiTxva<br />

qarT. XII. 5. moswavles SeuZlia sxva<strong>da</strong>sxva epoqis, qveynisa <strong>da</strong> kulturis teqstebis gaanalizeba<br />

maTSi asaxuli informaciis, Temebis, ideebisa <strong>da</strong> problematikis TvalsazrisiT.<br />

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:<br />

• axasiaTebs nawarmoebSi aRweril adgils, dros, kulturul­socialur garemos;<br />

• msjelobs, sad gamovlin<strong>da</strong> nawarmoebSi konkretuli epoqis faseulobebi <strong>da</strong> Rirebulebebi;<br />

• msjelobs avtoris/personaJis faseulobebsa <strong>da</strong> Sexedulebebze, romelTac isini avlenen<br />

teqstSi ganviTarebul konfliqtTan mimarTebaSi;<br />

• aanalizebs avtoris/personaJis <strong>da</strong>mokidebulebas konkretuli istoriuli epoqis faseulobebis<br />

mimarT;<br />

• iziarebs/ar iziarebs nawarmoebis personaJis an avtoris Sexedulebebs; gamoxatavs<br />

sakuTar <strong>da</strong>mokidebulebas <strong>da</strong> saTanado argumentaciiT icavs mas;<br />

• kiTxulobs sxva<strong>da</strong>sxva epoqis, kulturuli konteqstisa <strong>da</strong> problemebis amsaxvel teqstebs<br />

<strong>da</strong> msjelobs maTs msgavseba­gansxvavebaze;<br />

• ganixilavs konkretuli epoqisTvis <strong>da</strong>maxasiaTebel Temebs, ideebsa <strong>da</strong> problemebs<br />

sxva<strong>da</strong>sxva nawarmoebSi <strong>da</strong> afasebs ara mxolod im epoqisTvis <strong>da</strong>maxasiaTebeli Rirebulebebisa<br />

<strong>da</strong> faseulobebis konteqstSi, aramed Tanamedrove pozicii<strong>da</strong>nac;<br />

• mxatvruli teqsti<strong>da</strong>n amoarCevs detalebs, romlebSic, misi azriT, yvelaze ukeT aisaxeba<br />

konkretuli epoqa, kulturuli konteqsti <strong>da</strong> a.S.;<br />

• aanalizebs <strong>da</strong> ikvlevs msgavs an erTnair problemas sxva<strong>da</strong>sxva qveynisa <strong>da</strong> kulturis<br />

teqstebSi (magaliTad, cxovrebis sazrisis problemas qarTul <strong>da</strong> sazRvargareTul<br />

<strong>literatura</strong>Si);<br />

• kiTxulobs sxva<strong>da</strong>sxva kulturul konteqstSi Seqmnil literaturul nawarmoebebs <strong>da</strong><br />

aanalizebs maTSi <strong>da</strong>smul msgavs problematikas;<br />

• kiTxulobs Targmanebs <strong>da</strong> gamoTqvams Tavis mosazrebas erTi <strong>da</strong> imave nawarmoebis ori (an<br />

meti) Targmanis Taobaze (moswons/ar moswons) <strong>da</strong> cdilobs <strong>da</strong>asabuTos Tavisi arCevani.<br />

qarT. XII. 6. moswavles SeuZlia sxva<strong>da</strong>sxva teqstSi asaxuli faseulobebisa <strong>da</strong> Sexedulebebis<br />

erTmaneTTan Se<strong>da</strong>reba.<br />

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:<br />

• msjelobs sxva<strong>da</strong>sxva nawarmoebSi asaxuli faseulobebisa <strong>da</strong> Sexedulebebis msgavsebagansxvavebaze;<br />

• msjelobs im faqtorebis Sesaxeb, romlebic sxva<strong>da</strong>sxva nawarmoebSi asaxul Sexedulebebsa<br />

<strong>da</strong> faseulobebs Soris arsebul gansxvavebebs ganapirobebs;<br />

• sxva<strong>da</strong>sxva epoqis literaturuli nawarmoebebis analizis safuZvelze a<strong>da</strong>rebs erTmaneTs<br />

Zvel <strong>da</strong> Tanamedrove faseulobebs;<br />

• warmosaxvis saSualebiT ga<strong>da</strong>aqvs nawarmoebSi asaxuli movlenebi Tanamedrove an mis­<br />

Tvis saintereso sxva konkretul socialur, kulturul <strong>da</strong> istoriul konteqstSi<br />

(adgili, dro, a<strong>da</strong>mianuri urTierTobebis formebi <strong>da</strong> a.S.);<br />

• saubrobs imaze, Tu rogor moqmedebs kulturuli, socialuri <strong>da</strong> istoriuli faseulobebi<br />

problemis arsis gagebasa <strong>da</strong> misi ga<strong>da</strong>Wris gzebze.<br />

9


qarT. XII. 7. moswavles SeuZlia gaaanalizos kulturuli, socialuri <strong>da</strong> istoriuli faseulobebis<br />

gavl<strong>ena</strong> teqstsa <strong>da</strong> mis interpretaciaze.<br />

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:<br />

• teqstSi asaxuli problemis interpretaciisas iTvaliswinebs konkretuli epoqis Taviseburebebs<br />

(kulturul, istoriul, fsiqologiur aspeqtebs);<br />

• gamoTqvams varauds, Tu rogor Seicvlebo<strong>da</strong> konkretuli teqsti, igi sxva socialuri,<br />

kulturuli an istoriuli konteqstis amsaxveli rom yofiliyo;<br />

• amoicnobs <strong>da</strong> axsnis teqstSi im universaluri simboloebis mniSvnelobas, romlebic<br />

<strong>da</strong>maxasiaTebelia garkveuli istoriuli periodisa <strong>da</strong> kulturisaTvis;<br />

• axsnis, Tu rogor SeiZleba Secvalos mkiTxvelis interpretacia socialuri, istoriuli<br />

<strong>da</strong> kulturuli garemos cvlilebam.<br />

qarT. XII. 8. moswavles SeuZlia mxatvruli enis sxva<strong>da</strong>sxva aspeqtebis gaanalizeba.<br />

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:<br />

• wakiTxul nawarmoebSi amoicnobs mxatvrul saxeebs <strong>da</strong> Seafasebs maT efeqturobasa <strong>da</strong><br />

mniSvnelobas;<br />

• ganarCevs mxatvrul nawarmoebSi movl<strong>ena</strong>Ta (avtoriseul, personaJis) subieqtur <strong>da</strong><br />

obieqtur xedvas;<br />

• gaiazrebs <strong>ena</strong>s, rogorc mxatvrul saxeTa Seqmnis saSualebas;<br />

• a<strong>da</strong>rebs erTmaneTs informaciis <strong>da</strong>niSnulebas mxatvrul <strong>da</strong> aramxatvrul teqstebSi<br />

<strong>da</strong> ganixilavs informacias, rogorc saSualebas mxatvruli saxis Sesaqmnelad (gzas<br />

mxatvruli ganzogadebisken);<br />

• saubrobs imis Taobaze, rom aramxatvruli teqsti uSualod asaxavs realobas, mxatvruli<br />

teqsti ki met­naklebad wyvets uSualo kavSirs konkretul movl<strong>ena</strong>sTan <strong>da</strong><br />

<strong>da</strong>moukidebel mxatvrul fenomens qmnis;<br />

• gaiazrebs poeturi logikis specifikurobas („momwyurdi axla, ise momwyurdi, viT ubinaos<br />

yofna binaSi“, „am revolverSi aris rva tyvia, erTs gaimetebT? me gTxovT, momkaliT!“...);<br />

• ganasxvavebs poetur xedvasa („rogorc saZroxe qvabs oxSivari...“) <strong>da</strong> poetur xilvas („stiro<strong>da</strong><br />

suli cisfer Rvinoebs...“, „<strong>da</strong> Semdeg ucnob pianinoebs atrialeb<strong>da</strong> tanjvis lirikiT“);<br />

• gaiazrebs konkretuli mxatvruli saxis Rirebulebas mxatvrul saxeTa sistemaSi.<br />

qarT. XII. 9. moswavles SeuZlia gaaanalizos, ra gavl<strong>ena</strong>s axdens avtoris enobrivi arCevani mki-<br />

Txvelze.<br />

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:<br />

• gansazRvravs avtoris mier SemoTavazebul stils;<br />

• saubrobs imaze, ramd<strong>ena</strong>d Seesabameba avtoris mier SemoTavazebul stils mis mier gamoyenebuli<br />

enobriv­gramatikuli konstruqciebi <strong>da</strong> leqsika;<br />

• saubrobs im mxatvrul­gamomsaxvelobiT xerxebze, romelTa meSveobiTac nawarmoebSi<br />

gamoikveTeba avtoris/personaJisneitraluri, araordinaruli <strong>da</strong> stereotipuri <strong>da</strong>mokidebulebebi<br />

konkretuli problemis mimarT.<br />

qarT. XII. 10. moswavles SeuZlia kiTxvis efeqturi strategiebis arCeva <strong>da</strong> gamoyeneba.<br />

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:<br />

• amoiwers an moniSnavs wakiTxuli<strong>da</strong>n sxva<strong>da</strong>sxva qveynisaTvis <strong>da</strong>maxasiaTebel frazeologias,<br />

terminebs, leqsikas;<br />

• amoiwers an moniSnavs wakiTxuli<strong>da</strong>n ama Tu im epoqisaTvis <strong>da</strong>maxasiaTebel arqaizmebsa<br />

<strong>da</strong> neologizmebs, qmnis mcire leqsikons;<br />

• moiZiebs Sesabamis informacias sxva<strong>da</strong>sxva wyaro<strong>da</strong>n (enciklopedii<strong>da</strong>n, interneti<strong>da</strong>n,<br />

istoriuli wyaroebi<strong>da</strong>n, presi<strong>da</strong>n <strong>da</strong> sxv.) gansxvavebuli kulturis, qveynisa <strong>da</strong> epoqis<br />

nawarmoebSi asaxuli movlenis ukeT gasaazreblad;<br />

• efeqturad iyenebs kompiuterul saZiebo sistemebs <strong>da</strong> programebs informaciis mopovebisa<br />

<strong>da</strong> misi grafikuli organizebis mizniT.<br />

10


mimarTuleba:wera<br />

qarT. XII. 11. moswavles SeuZlia gamokvlevis (mcire moculobis samecniero naSromis) <strong>da</strong>wera winaswar<br />

SerCeul Temaze.<br />

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:<br />

• winaswar SerCeuli TemisTvis amzadebs <strong>da</strong> aanalizebs masalas (informaciuli xasiaTisas,<br />

kritikuls, samecnieros, sakiTxis kvlevis istorias <strong>da</strong> sxv.);<br />

• sxva<strong>da</strong>sxva saSualebiT (leqsikonebis, saenciklopedio statiebis, <strong>da</strong>rgobrivi cnobarebis,<br />

internetis <strong>da</strong> a. S.) ga<strong>da</strong>amowmebs SerCeul masalas sxva<strong>da</strong>sxva kriteriumis mixedviT<br />

(wyaros sandooba, aqtualuroba, relevantoba <strong>da</strong> a.S.);<br />

• SerCeuli wyaroebi<strong>da</strong>n amokrebil masalas iyenebs (imowmebs, axdens perifrazirebas,<br />

mokled gadmoscems) saTanado wesebis <strong>da</strong>cviT;<br />

• Sesabamis wyaroebze, masalaze, sakiTxis kvlevis istoriaze <strong>da</strong>yrdnobiT Camoayalibebs<br />

naSromis ZiriTad Tvalsazriss <strong>da</strong> misTvis mosaxerxebeli formiT Seadgens gegmas;<br />

• icavs samecniero naSromis formats: sakvlevi sakiTxi, mis Sesaxeb arsebuli literaturis<br />

(Tvalsazrisebis, Sexedulebebis) mimoxilva, moswavlis mier Catarebuli kvlevis<br />

Sedegebi, romelsac eyrdnoba naSromis ZiriTadi Tvalsazrisi, <strong>da</strong>skvna.<br />

qarT. XII. <strong>12</strong>. moswavles SeuZlia saswavlo referatis <strong>da</strong>wera ramdenime wyaros mixedviT.<br />

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:<br />

• SearCevs Temas/Temebs referirebisaTvis;<br />

• moiZiebs <strong>da</strong> garkveuli kriteriumebis mixedviT referatisTvis SearCevs ramdenime wyaros;<br />

• SerCeuli wyaroebi<strong>da</strong>n amokrebs masalas/sakiTxebs, romlebsac arsebiTad un<strong>da</strong> <strong>da</strong>eyrdnos<br />

saswavlo referati;<br />

• adgens referatis gegmas;<br />

• wers referats Sesabamis formatSi;<br />

• mkafiod miuTiTebs referatisTvis SerCeul sxva<strong>da</strong>sxva wyaros <strong>da</strong> icavs Sesabamis sqemas,<br />

magaliTad, SesavalSi asaxelebs wyaroebs, gamoqveynebis drosa <strong>da</strong> adgils; gvTavazobs<br />

cnobebs avtoris Sesaxeb, calkeuli avtoris mier gamoyenebuli kvlevis meTods <strong>da</strong> a. S.;<br />

• TanamimdevrobiT gadmoscems calkeul wyaroebSi gaSuqebul sakiTxebs, problemebs; Seafasebs,<br />

u<strong>da</strong>rebs, upirispirebs erTmaneTs sxva<strong>da</strong>sxva wyaroSi gadmocemul Tvalsazrisebs;<br />

nawilobriv / sruliad eTanxmeba / ar eTanxmeba / iTvaliswinebs avtorTa debulebebs.<br />

qarT. XII. 13. moswavles SeuZlia mxatvruli nawarmoebis analizis <strong>da</strong>wera.<br />

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:<br />

• gansazRvravs nawarmoebis konceptualur ideas;<br />

• Tavisuflad axerxebs mxatvruli teqstis analizis organizeba­struqturirebas;<br />

• axasiaTebs personaJebs (a<strong>da</strong>rebs <strong>da</strong> upirispirebs maT erTmaneTs); qmnis personaJTa<br />

fsiqologiur portrets konkretuli konteqstis mixedviT (saqcieli, ga<strong>da</strong>wyvetileba,<br />

msjeloba <strong>da</strong> a. S.);<br />

• gansazRvravs konfliqtis arss <strong>da</strong> aanalizebs personaJTa <strong>da</strong>mokidebulebas/mimarTebas<br />

am konfliqtTan;<br />

• werilobiT gadmoscems avtoris <strong>da</strong>mokidebulebas nawarmoebSi asaxul faseulobebsa<br />

<strong>da</strong> Sexedulebebze;<br />

• aanalizebs teqstis mxatvrul­gamomsaxvelobiT saSualebebs (ganwyobis, personaJTa<br />

saxeebis Seqmna; nawarmoebis stili <strong>da</strong> <strong>ena</strong>; leqsis ritmi, riTma <strong>da</strong> sxva<strong>da</strong>sxva enobrivi<br />

saSualebebi, romlebic qmnian mxatvrul efeqtebs) <strong>da</strong> msjelobs, ramd<strong>ena</strong>d Seesabameba<br />

es saSualebebi nawarmoebis ZiriTad Sinaarss;<br />

• iyenebs citatebs nawarmoebi<strong>da</strong>n sakuTari argumentebis <strong>da</strong>sasabuTeblad;<br />

• msjelobs, Tu ra <strong>da</strong>mokidebuleba aqvs avtors konkretuli istoriuli epoqis kulturuli<br />

faseulobebis mimarT.<br />

11


qarT. XII. 14. moswavles SeuZlia weris saTanado strategiebis gamoyeneba.<br />

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:<br />

• qmnis gegmas sxva<strong>da</strong>sxva saxis teqstisaTvis (referati, gamokvleva, analizi);<br />

• agebs miznobriv sqemas (ra aris Cemi mizani? ra masalas gamoviyeneb miznis misaRwevad?<br />

rogori iqneba Cemi naweris formati? ra saxis problemebi SeiZleba Semeqmnas muSaobisas<br />

<strong>da</strong> rogor SevZleb maT <strong>da</strong>Zlevas?);<br />

• wers naSromis Sav variants <strong>da</strong> Semdeg ga<strong>da</strong>amuSavebs nawers;<br />

• asworebs nawers <strong>qarTuli</strong> saliteraturo enis normebis mixedviT.<br />

<strong>12</strong><br />

programis Sinaarsi<br />

Sedegebis miRweva SesaZlebelia mocemuli Sinaarsis safuZvelze<br />

1. informaciis gageba, analizi <strong>da</strong> Sefaseba<br />

gramatikuli aspeqtebi: stilis raoba; tavtologia <strong>da</strong> paronomazia, kalki, atrofia;<br />

funqciuri stilis gamoyeneba <strong>da</strong> <strong>da</strong>niSnuleba; <strong>ena</strong>Tmecnieruli <strong>da</strong> poeturi stilistika;<br />

mxatvruli teqstis lingvisturi analizi; ritorikuli SekiTxvebis arsi <strong>da</strong> struqtura;<br />

mizez­Sedegobrivi konstruqciebi, pirobiTi wina<strong>da</strong>debebi, droTa Tanamimdevrobisa <strong>da</strong><br />

logikuri urTierTmimarTebis gamomxatveli sityvaTSexamebebi <strong>da</strong> wina<strong>da</strong>debis wyoba; <strong>ena</strong>,<br />

rogorc mxatvrul saxeTa Seqmnis saSualeba; mxatvrul saxeTa Seqmnis enobrivi meqanizmi;<br />

poeziis <strong>ena</strong>; poeturi logika; pir<strong>da</strong>piri, iribi <strong>da</strong> arasakuTrivi pir<strong>da</strong>piri naTqvami; arasakuTrivi<br />

pir<strong>da</strong>piri naTqvamis qvesaxeobebi; teqstis re<strong>da</strong>qtirebisTvis aucilebeli gramatikuli,<br />

punqtuaciuri <strong>da</strong> orTografiuli wesebi <strong>da</strong> normebi.<br />

2. enis komunikaciuri aspeqtebi<br />

saswavlo proeqti. proeqtis <strong>da</strong>gegmva, winaswari kvlevebi <strong>da</strong> maTi Sedegebi; proeqtis<br />

werilobiTi gaformeba <strong>da</strong> prezentacia.<br />

teqstis tipebi: saswavlo proeqti, gamokvleva (mcire moculobis samecniero naSromi),<br />

saswavlo referati.<br />

3. mxatvruli teqstis gageba <strong>da</strong> TviTgamoxatva<br />

Tu XI klasSi moswavles saSualeba hqon<strong>da</strong> Seeswavla, gaeanalizebina <strong>da</strong> See<strong>da</strong>rebina<br />

sxva<strong>da</strong>sxva periodis Se<strong>da</strong>rebiT rTuli <strong>da</strong> mravalferovani literaturuli masala maT­<br />

Si asaxuli informaciis, Temebis, ideebisa <strong>da</strong> problematikis TvalsazrisiT, XII klasSi<br />

imave saqmianobas is axorcielebssxva<strong>da</strong>sxva periodis, qveynisa <strong>da</strong> kulturis teqstebis<br />

safuZvelze. man un<strong>da</strong> ikvlios <strong>da</strong> gaaanalizos msgavsi an erTnairi problema sxva<strong>da</strong>sxva<br />

qveynisa <strong>da</strong> kulturis teqstebSi, kulturuli, socialuri <strong>da</strong> istoriuli faseulobebis<br />

gavl<strong>ena</strong> teqstSi ganviTarebul konfliqtsa <strong>da</strong> problemebis ga<strong>da</strong>Wris gzebze. amitom, <strong>da</strong>mamTavrebel<br />

klasSi izrdeba naTargmni literaturis xvedriTi wili (un<strong>da</strong> gaviTvaliswinoT<br />

isic, rom moswavle am droisaTvis un<strong>da</strong> flobdes romelime erT ucxour <strong>ena</strong>s<br />

mainc, rac mas saSualebas miscems, Sea<strong>da</strong>ros de<strong>da</strong>ni Targmans). Janrobrivad <strong>da</strong> Tematurad<br />

mravalferovan literaturul masalasTan erTad swavlebis am etapze SesaZlebeli <strong>da</strong> sasurvelicaa<br />

literaturuli kritikis, samecniero <strong>da</strong> kvleviTi xasiaTis, sakiTxis kvlevis<br />

istoriis amsaxveli masalis Semotanac.


I Tavi.<br />

axali gansacdeli<br />

sagakveTilo miznebisa <strong>da</strong> Sinaarsis ruka<br />

<strong>da</strong>viT kldiaSvili _ samaniSvilis dedinacvali XII.1.<br />

XII.2.<br />

XII.3.<br />

XII.4<br />

mixeil javaxiSvili _ jayos xiznebi XII.1.<br />

XII.2.<br />

XII.3.<br />

XII.4<br />

zepirmetyveleba kiTxva wera dro<br />

XII.5<br />

XII.6<br />

XII.7<br />

XII.8<br />

XII.9<br />

XII.5<br />

XII.6<br />

XII.7<br />

XII.9<br />

stilis Sesaxeb. XII.8<br />

XII.9<br />

gi de mopasani _ funTuSa XII.1.<br />

XII.2.<br />

XII.3.<br />

XII.4<br />

XII.5<br />

XII.6<br />

XII.13<br />

XII.14<br />

XII.13<br />

XII.14<br />

10<br />

20<br />

XII.14 2<br />

XII.13<br />

XII.14<br />

II Tavi. 20-iani wlebi zepirmetyveleba kiTxva wera dro<br />

niko lorTqifaniZe _ Selocva radioTi XII.1.<br />

XII.2.<br />

XII.3.<br />

XII.4<br />

vaxtang kotetiSvili _ aziisaken XII.1.<br />

XII.2.<br />

XII.3.<br />

XII.4<br />

akaki baqraZe _ fxizeli gonebis Zala XII.1.<br />

XII.2.<br />

XII.3.<br />

XII.4<br />

niko lorTqifaniZe _ Tavsafriani de<strong>da</strong>kaci XII.1.<br />

XII.2.<br />

XII.3.<br />

XII.4<br />

oqtav mirbo _ muqTamWamelebi XII.1.<br />

XII.2.<br />

XII.3.<br />

XII.4<br />

XII.7<br />

XII.9<br />

XII.13<br />

XII.14<br />

XII.6 XII.13<br />

XII.14<br />

X I I . 5<br />

XII.10<br />

X I I . 8<br />

XII.9<br />

X I I . 8<br />

XII.9<br />

XII.13<br />

XII.14<br />

7<br />

8<br />

3<br />

3<br />

XII.13<br />

XII.14 4<br />

XII.13<br />

XII.14 4<br />

XII.8 XII.14<br />

stilis Sesaxeb<br />

XII.9<br />

2<br />

galaqtion tabiZe _ Serigeba; Tovli; aTov<strong>da</strong> zamTris XII.1.<br />

XII.5 XII.14<br />

baRebs; mSobliuri efemera;<br />

XII.2.<br />

XII.7<br />

14<br />

me <strong>da</strong> Rame; silaJvarde anu vardi silaSi; mTawmindis mT­ XII.3.<br />

XII.8<br />

vare; alvebi TovlSi; qebaTa qeba nikorwmin<strong>da</strong>s.<br />

XII.4<br />

XII.9<br />

III. Tavi `miwasTan <strong>da</strong>bruneba~ zepirmetyveleba kiTxva wera dro<br />

tician tabiZe _ uabjaroni; leqsi mewyeri; ananurTan. XII.1.<br />

XII.2.<br />

XII.3.<br />

XII.4<br />

XII. 8.<br />

XII. 9.<br />

XII.13<br />

XII.14 6<br />

13


giorgi leoniZe _ yivCaRis paemani; ninowmindis Rame; myviraloba;<br />

Rame iveriisa;<br />

14<br />

XII.1.<br />

XII.2.<br />

XII.3.<br />

XII.4<br />

XII. 8.<br />

XII. 9.<br />

XII.13<br />

XII.14<br />

stilis Sesaxeb. XII.8<br />

XII.9<br />

XII.14 2<br />

IV Tavi. romani <strong>da</strong> istoria zepirmetyveleba kiTxva wera dro<br />

konstantine gamsaxurdia _ didostatis marjv<strong>ena</strong>. XII.1.<br />

XII.2.<br />

XII.3.<br />

XII.4<br />

XII.5<br />

XII.7<br />

XII.8<br />

XII.9<br />

XII.13<br />

XII.14<br />

stilis Sesaxeb. XII.8<br />

XII.9<br />

XII.14 3<br />

V Tavi. nacarqeqia-yvaryvare zepirmetyveleba kiTxva wera dro<br />

polikarpe kakabaZe _ yvaryvare TuTaberi XII.1.<br />

XII.2.<br />

XII.3.<br />

XII.4<br />

XII.5<br />

XII.7<br />

XII.8<br />

stilis Sesaxeb XII.8<br />

XII.9<br />

XII.13<br />

XII.14<br />

7<br />

20<br />

8<br />

XII.14 2<br />

VI Tavi. gazafxulis poeti zepirmetyveleba kiTxva wera dro<br />

ana kalan<strong>da</strong>Ze _ TuTa;<br />

pawawina rto var;<br />

Tqvi, arjakelo xviara;…<br />

mkv<strong>da</strong>rTa mze var; arabi xar?; SiomRvimeSi.<br />

XII.1.<br />

XII.2.<br />

XII.3.<br />

XII.4<br />

XII.8<br />

XII.9<br />

XII.13<br />

XII.14<br />

VII Tavi. `uTanabro brZolis Tav<strong>da</strong>viwyeba~ zepirsityviereba kiTxva wera dro<br />

guram rCeuliSvili _ alaverdoba XII.1.<br />

XII.2.<br />

XII.3.<br />

XII.4<br />

XII.5<br />

XII.7<br />

XII.8<br />

XII.13<br />

XII.14<br />

VIII Tavi. gmiri <strong>da</strong> antigmiri zepirmetyveleba kiTxva wera dro<br />

guram doCanaSvili _ kaci, romelsac <strong>literatura</strong> Zlier<br />

uyvar<strong>da</strong><br />

XII.1.<br />

XII.2.<br />

XII.3.<br />

XII.4<br />

XII.5<br />

XII.7<br />

XII.8<br />

XII.9<br />

6<br />

8<br />

XII.13<br />

XII.14 10<br />

IX Tavi. ra <strong>da</strong>rCa igisgan zepirsityviereba kiTxva wera dro<br />

jemal qarCxaZe _ igi XII.1.<br />

XII.2.<br />

XII.3.<br />

XII.4<br />

XII.5<br />

XII.7<br />

XII.8<br />

XII.13<br />

XII.14<br />

8


gakveTilebis sc<strong>ena</strong>rebi<br />

gakveTilis Tema saqarTvelo <strong>da</strong> XIX-e saukunis <strong>da</strong>sasrulisa <strong>da</strong> XX saukunis <strong>da</strong>sawyisis sazogadoebriv-politikuri<br />

viTareba.<br />

saswavlo mizani<br />

• analitikuri <strong>da</strong> kritikuli azrovnebis unaris ganviTarebisTvis xelSewyoba;<br />

• epoqisaTvis <strong>da</strong>maxasiaTebeli kulturul­ istoriuli, politikur­ekonomikuri<br />

konteqstis zogadi gaazreba.<br />

aqtivobebi 1. monawileobs mTeli klasi _ 25 wT.<br />

• maswavlebeli moswavleebs esaubreba XIX saukunis bolosa <strong>da</strong> XX saukunis <strong>da</strong>sawyisis<br />

sazogadoebriv­politikuri viTarebis Sesaxeb (10 wT) <strong>da</strong> sTxovs maT<br />

yuradRebiT waikiTxon saxelmZRvanelos Sesaval nawilSi warmodgenili informacia.<br />

sTxovs maT, rom gansakuTrebuli yuradReba miaqcion ilia WavWava­<br />

Zis azrs <strong>da</strong> werilobiT gamoxaton TavianTi argumentirebuli pozicia mwerlis<br />

mier gamoTqmuli mosazrebis Sesaxeb.<br />

2. monawileobs mTeli klasi _ 13 wT.<br />

• maswavlebeli ramdenime moswavles sTxovs klasis winaSe waikiTxon Sesrulebuli<br />

<strong>da</strong>valeba, <strong>da</strong>narCen moswavleebs ki sTxovs gamoTqvan TavianTi argumentirebuli<br />

mosazrebebi TanaklaselTa mier Sesrulebuli <strong>da</strong>avalebis Sesaxeb. maswavlebeli<br />

<strong>da</strong>faze Camowers or yvelaze gansxvavebul urTierT sawinaaRmdego mosazrebas,<br />

romelic gamoikveTa moswavleTa pasuxebSi.<br />

3. saSinao <strong>da</strong>valeba _ 2wT.<br />

• maswavlebeli sTxovs moswavleebs aRniSnon <strong>da</strong>faze Camowerili TiToeuli argumentis<br />

rogorc <strong>da</strong>debiTi ise uaryofiTi mxareebi.<br />

resursebi<br />

Sefasebis forma _<br />

ganmaviTarebeli<br />

kavSiri erovnul<br />

saswavlo gegmasT.<br />

saxelmZRvanelos teqsti<br />

• zepiri komentarebi. Sefasdeba moswavlis mier informaciis gaazrebisa <strong>da</strong><br />

argumentirebuli msjelobis unari<br />

XII. 7. 1. XII. 7. 4.<br />

gakveTilis Tema saqarTvelo <strong>da</strong> XIX mete saukunis <strong>da</strong>sasrulisa <strong>da</strong> XX saukunis <strong>da</strong>sawyisis sazogadoebriv-politikuri<br />

viTareba.<br />

saswavlo mizani<br />

aqtivobebi<br />

resursebi<br />

Sefasebis forma _<br />

ganmaviTarebeli<br />

kavSiri erovnul<br />

saswavlo gegmasTan<br />

• argumentirebuli msjelobisa <strong>da</strong> <strong>da</strong>moukidebeli azrovnebis unaris ganviTarebisTvis<br />

xelSewyoba.<br />

• epoqisaTvis <strong>da</strong>maxasiaTebeli ekonomikur­ socialuri <strong>da</strong> politikur­sazogadoebrivi<br />

problematikis gaazreba.<br />

1. monawileobs mTeli klasi _ 20 wT<br />

• moswavleebi warmoadgenen saSinao <strong>da</strong>valebas, <strong>da</strong> ganixilaven TanaklaselTa mier<br />

warmodgenil argumentebs, ilia WavWavaZis azris Sesaxeb. maswavlebeli sTxovs<br />

moswavleebs sakiTxis Sesaxeb saboloo <strong>da</strong>skvnis gamotanamde waikiTxon § I `mcire<br />

eqskursi~ <strong>da</strong> upasuxon rubrika `teqsti <strong>da</strong> mkiTxvelSi~ <strong>da</strong>smul pirvel SekiTxvas.<br />

2. monawileobs mTeli klasi _ 22 wT<br />

• ramdenime moswavle warmoadgens sakuTar pasuxs, moswavleebi ganixilaven warmodgenil<br />

pasuxebs <strong>da</strong> klasSi imarTeba mini diskusia <strong>da</strong>smul sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT.<br />

3. saSinao <strong>da</strong>valeba _ 3 wT<br />

• meore dRisaTvis moswavleebma un<strong>da</strong> warmoadginon rubrika `analitikur komentarSi~<br />

mocemuli <strong>da</strong>valeba.<br />

saxelmZRvanelos teqsti<br />

zepiri komentarebi fasdeba moswavlis mier informacis gazrebisa <strong>da</strong> argumentirebuli<br />

msjelobis unari.<br />

XII.7.1. XII.11.3.<br />

15


ekomen<strong>da</strong>cia<br />

warmodgenili sagakveTilo sc<strong>ena</strong>rebi miznad isaxavs imas, rom moswavleebma SeZlebis<strong>da</strong>gvarad<br />

gaacnobieron is rTuli sazogadoebriv­politikuri <strong>da</strong> ekonomikur­socialuri<br />

viTareba romelmac ganapiroba <strong>qarTuli</strong> mwerlobis msoflxedvis, problematikis <strong>da</strong> mxatvrul­esTetikuri<br />

principebi Camoyalibeba. swored amitom mniSvnelovania, rom moswavleebma<br />

gaiazron filipe gogiCaiSvilis publicisturi werilis mTavari saTqmeli, am werilSi<br />

warmodgenili mosazrebebi, maTze msjeloba <strong>da</strong> maTi analizi un<strong>da</strong> <strong>da</strong>exmaros moswavleebs<br />

aRmoaCinon kavSiri epoqisa <strong>da</strong> literaturis problematikas Soris. moswavleebma un<strong>da</strong> gacnobieron<br />

rom es rTuli winaaRmdegobrivi epoqa ayalibebs axal msoflmxedvelobriv Rirebulebebsa<br />

<strong>da</strong> faseulobaTa sistemas, romelic Tavis asaxvas povebs <strong>da</strong> gavl<strong>ena</strong>s axdens<br />

literaturis ganviTarebaze.<br />

sagnobrivi meTodika<br />

sagakveTilo sc<strong>ena</strong>rebSi warmodgenili saswavlo aqtivobebis ganxorcielebamde maswavlebelma<br />

un<strong>da</strong> icodes <strong>da</strong> gaiTvaliswinos moswavleTa codnis done gakveTilze gansaxilvel<br />

Tematur sakiTxebTan mimarTebaSi. amitom warmodgenili sagakveTilo sc<strong>ena</strong>rebi sa­<br />

Sualebas aZlevs maswavlebels gaerkves, ramd<strong>ena</strong>d SeswevT moswavleebs unari safuZvlianad<br />

gaaanalizon epoqis kulturul­istoriuli Taviseburebani <strong>da</strong> maTi kavSiri literaturul<br />

procesebTan, mxolod amis Semdeg un<strong>da</strong> mimarTos maswavlebelma im saswavlo aqtivobebis<br />

gamoyenebas sagakveTilo procesSi, romelic morgebuli iqneba moswavleTa codnis donesa <strong>da</strong><br />

inteleqtualur SesaZleblobebs.<br />

mizanSewonilad migvaCnia rom am sakiTxis gasazreblad maswavlebelma gamoiyenos iseTi<br />

saswavlo aqtivobebi, rogoricaa: mini leqcia, Ria SekiTxvebi, diskusia.<br />

gakveTilis Tema realizmi<br />

saswavlo mizani<br />

16<br />

relizmis rogorc literaturuli mimdinareobis warmoSobis mizezebsa <strong>da</strong> msoflmxedvelobriv<br />

principebze argumentirebuli varaudebisa <strong>da</strong> mosazrebebis<br />

gamoTqma.<br />

aqtivobebi 1. monawileobs mTeli klasi _ 20 wT<br />

• <strong>maswavleblis</strong> TxovniT moswavleebi kiTxuloben saxelmZRvaneloSi warmodgenil<br />

rubrikas `informacia gansjisaTvis~ teqstis wakiTxvis Semdeg moswavleebma<br />

TavianTi sityvebiT un<strong>da</strong> ganmarton rogor esmiT realizmis arsi <strong>da</strong><br />

ra Sinaarss deben am cnebaSi rogorc epoqaluri mniSvnelobis msoflmxedvelobaSi.<br />

2. diskusia _ 20 wT<br />

• moswavleebis mier gamoTqmuli mosazrebebis Semdeg maswavlebeli ajamebs gamoTqmul<br />

Sexedulebebs aanalizebs maT <strong>da</strong> urTavs saTanado komentarebs.<br />

• mini leqciis saxiT maswavlebeli esaubreba moswavleebs realizmis rogorc<br />

literaturuli mimdinareobis msoflmxedvelobrivi Taviseburebebis Sesaxeb.<br />

Seaxsenebs maT wina klasSi Seswavlil literaturul mimdinareobas _ romantizms<br />

<strong>da</strong> sTxovs maT Sea<strong>da</strong>ron erTmaneTs am ori literaturuli mimdinareobis<br />

principebi <strong>da</strong> gamoTqvan TavianTi Sexedulobebi maT Soris arsebul msgavseba<br />

gansxvavebaze. gamoTqmuli mosazrebebis Semdeg maswavlebeli <strong>da</strong>faze Camowers<br />

am ori mimdinareobis ZiriTad maxasiaTeblebs.<br />

3. saSinao <strong>da</strong>valeba 5 wT<br />

• maswavlebeli moswavleebs aZlevs instruqcias Sea<strong>da</strong>ron erTmaneTs ilia<br />

WavWavaZis `bednieri eri~ <strong>da</strong> nikoloz baraTaSvilis `merani~ <strong>da</strong> werilobiTi<br />

formiT imsjelon am leqsebs Soris arsebul msgavseba gansxvavebaze, imsjelon<br />

am leqsebis mTavar saTqmelze.<br />

resursebi saxelmZRvanelos teqsti<br />

Sefasebis forma<br />

_ ganmaviTarebeli<br />

kavSiri erovnul<br />

sas wavlo gegmasTan<br />

zepiri komentarebi. fasdeba moswavleTa <strong>da</strong>moukidebeli <strong>da</strong> kritikuli azrovnebis<br />

unari.<br />

XII.5.2,3,4. XII.6.1,2,5.


ekomen<strong>da</strong>cia<br />

saSinao <strong>da</strong>valebis Sesrulebisas moswavleebma pirvel rigSi, manam, sanam am ori literaturuli<br />

mimdinareobis niuansobriv Taviseburebebs gaaanalizeben, un<strong>da</strong> SeZlon imis gacnobiereba,<br />

rom Tu romantizmisaTvis mniSvnelovania individi <strong>da</strong> misi subieqturi gancdebi,<br />

realistebi individis interesebs mainc sazogadebriv interess uqvemdebareben. realisti<br />

mwerlisTvis mniSvnelovania mwvave socialuri <strong>da</strong> sazogadoebrivi problemebi, realuri<br />

cxovreba <strong>da</strong> am cxovrebis problematikisa <strong>da</strong> arsis wvdoma.<br />

gakveTilis Tema akaki baqraZe `fxizeli gonebis Zala~<br />

wakiTxulis gaazrebisa <strong>da</strong> kritikuli azrovnebis unaris ganviTarebisTvis xelSew­<br />

saswavlo mizani yoba; sadiskusio­sakomunikacio unarebis~ ganviTareba.<br />

1. diskusia _ 25 wT<br />

aqtivoba<br />

• maswavlebeli moswavleebs esaubreba <strong>qarTuli</strong> <strong>da</strong> evropuli civilizaciis, qar­<br />

Tuli <strong>da</strong> evropuli kulturis urTierT <strong>da</strong>mokidebulebis Sesaxeb <strong>da</strong> sTxovs maT<br />

moawyon diskusia Temaze _ <strong>qarTuli</strong> kultura <strong>da</strong> evropuli faseulobebi.<br />

• maswavlebeli moswavleebs sTxovs upasuxon kiTxvas _ ramd<strong>ena</strong>d marTebulad miaCniaT<br />

Tanamedrove <strong>qarTuli</strong> sazogadoebis evropuli orientacia; aris Tu ara problematuri<br />

evropasTan integracia. amasTanave, igi sTxovs, moswavleebs gamoTqvan konkretuli<br />

argumentebi am orientaciis <strong>da</strong>debiTi <strong>da</strong> uaryofiTi mxareebis (Sedegebis) Sesaxeb.<br />

2. mini prezentacia _ 15<br />

• maswavlebeli <strong>da</strong>faze Camowers moswavleebis mier <strong>da</strong>saxelebul <strong>da</strong>debiT <strong>da</strong><br />

uaryofiT Sedegebs, ori moswavle argumentirebuli msjelobiT asabuTebs<br />

TiToeul pozicias, maswavlebeli Semoifargleba zepiri komentarebiT, ar<br />

akeTebs sabolo <strong>da</strong>skvnas <strong>da</strong> moswavleebs aZlevs saSinao <strong>da</strong>valebas.<br />

3. saSinao <strong>da</strong>valeba _ 5 wT<br />

• meore dRisTvis moswavleebma un<strong>da</strong> waikiTxon akaki baqraZis publicisturi<br />

werili `fxizeli gonebis Zala~ <strong>da</strong> argumentirebuli msjelobiT <strong>da</strong>asabuTon<br />

eTanxmebian Tu ara im mosazrebebs, romlebsac avtori evropuli politikuri<br />

azris <strong>da</strong> zoga<strong>da</strong>d evropuli orientaciis sasargeblod akeTebs.<br />

resursebi saxelmZRvanelos teqsti<br />

Sefasebis forma _ zepiri komentarebi. fasdeba moswavlis mier analitikuri, kritikuli <strong>da</strong> argumen­<br />

ganmaviTarebeli tirebuli msjelobis unari.<br />

kavSiri erovnul<br />

sasw. gegmasTan<br />

XII.5.7. XII.6.4,5.<br />

gakveTilis Tema akaki baqraZis fxizeli `gonebis Zala~<br />

saswavlo mizani<br />

• konkretuli epoqisaTvis <strong>da</strong>maxasiaTebeli Temisa <strong>da</strong> ideis, faseulobaTa sis temis analizi.<br />

• analitikuri <strong>da</strong> kritikuli unaris ganviTareba.<br />

aqtivobebi 1. monawileobs mTeli klasi _ 10 wT<br />

• maswavlebeli ecnoba ramdenime moswavlis mosazrebas, akeTebs zepir komentars<br />

moswavleTa namuSevarze, afasebs ramd<strong>ena</strong>d logikuri <strong>da</strong> argumentirebulia moswavleebis<br />

msjeloba.<br />

2. jgufuri muSaoba _ 20 wT<br />

• maswavlebeli moswavleebs yofs or jgufad erT jgufs evaleba amoiweros akaki baqra­<br />

Zis teqsti<strong>da</strong>n religiur filosofiuri azrovnebisaTvis <strong>da</strong>maxasiaTebeli principebi,<br />

meore jgufs ki mecnierul­teqnikuri azrovnebisaTvis <strong>da</strong>maxasiaTebeli aspeqtebi.<br />

3. mini prezentacia _ 13 wT<br />

• TiTeuli jgufis prezentatorma un<strong>da</strong> <strong>da</strong>asabuTos Tavis mier aRniSnuli maxasi<br />

aTeblebis funqcia <strong>da</strong> roli civilizaciis ganviTarebaSi.<br />

4. saSinao <strong>da</strong>valeba _ 2 wT<br />

• moswavleebs saSinao <strong>da</strong>valebad eZlevaT rubrika `teqsti <strong>da</strong> mkiTxvelSi~ warmodgenili<br />

SekiTxvebi.<br />

resursebi saxelmZRvanelos teqsti<br />

Sefasebis forma _<br />

ganmaviTarebeli<br />

kavSiri erovnul<br />

sasw. gegmasTan<br />

zepiri komentarebi. fasdeba zepirmetyvelebis, argumentirebuli msjelobisa <strong>da</strong><br />

kritikuli azrovnebis unari.<br />

XII.5.2,7 XII.6.5.


ekomen<strong>da</strong>cia<br />

18<br />

rogorc xe<strong>da</strong>vT warmodgenil sagakveTilo sc<strong>ena</strong>rebSi maswavlebeli cdilobs moswav­<br />

leebma Tavad, sakuTar gamocdilebaze <strong>da</strong>yrdnobiT SeZlon im rTuli sakiTxis gaazreba,<br />

romelic akaki baqraZis werilSia wamoWrili. moswavleebma un<strong>da</strong> gaacnobieron <strong>da</strong> siRrmiseulad<br />

gaiazron is fun<strong>da</strong>menturi kulturologiuri tipis sakiTxebi, romlebic mniSvnelovania<br />

evropuli <strong>da</strong> aziuri civilizaciebis urTierTmimarTebis <strong>da</strong>sadg<strong>ena</strong>d. maT un<strong>da</strong> ganmarton<br />

werilze <strong>da</strong>yrdnobiT <strong>da</strong> saTanado magaliTebis moxmobiT, Tu ra roli miuZRvis religiurfilosofiur<br />

azrovnebas <strong>da</strong> mecnierul­teqnikur azrovnebas zoga<strong>da</strong>d civilizaciis ganviTarebaSi.<br />

aseve un<strong>da</strong> gaacnobieron, ra tipis saazrovno procesebi udevs safuZvlad evropul<br />

civilizacias <strong>da</strong> ratomaa igi progresis safuZveli. am sakiTxebis gaazrebas uwyobs xels<br />

yvela is <strong>da</strong>valeba, romelic publicistur werils erTvis Tan.<br />

akaki baqraZe calsaxad evropuli orientaciis momxred gvevlineba Tavis werilSi <strong>da</strong><br />

mas sakuTari poziciis gasamyareblad TvalsaCino magaliTebi moyavs. pe<strong>da</strong>gogma am werilSi<br />

gamoTqmuli mosazrebebi un<strong>da</strong> <strong>da</strong>ukavSiros im Seswavlil mxatvrul teqstebs, romlebSic<br />

aisaxa Cveni kulturis <strong>da</strong>mokidebuleba evropuli faseulobebisadmi, axali sazogadoebrivpolitikuri<br />

formaciisadmi (<strong>da</strong>viT kldiaSvili, mixeil javaxiSvili) <strong>da</strong> am gziT Seecados<br />

kidev ufro cxa<strong>da</strong>d gamokveTos im sakiTxis arsi, romelsac evropisa <strong>da</strong> saqarTvelos<br />

urTierTmimarTebis problema hqvia <strong>da</strong> Seamzados moswavleebi im Temaze ga<strong>da</strong>sasvlelad,<br />

romelsac saqarTvelos aziur <strong>da</strong> rusul kulturebTan, evropasTan urTierTobis, filosofiur­fsiqologiuri<br />

analizi SeiZleba vuwodoT _ vgulisxmobT merab mamar<strong>da</strong>Svilis werils.<br />

II TavSi vaxtang kotetiSvilis, akaki baqraZis <strong>da</strong> merab mamar<strong>da</strong>Svilis werilebs mosdevs<br />

ori mxatvruli teqsti: niko lorTqifaniZis `Tavsafriani de<strong>da</strong>kaci~ <strong>da</strong> oqtav mirbos<br />

`muqTamWamelebi~. swored es mxatvruli teqstebi <strong>da</strong> maT Tan<strong>da</strong>rTuli <strong>da</strong>valebi un<strong>da</strong><br />

<strong>da</strong>exmaros moswavleebs evropis, aziisa <strong>da</strong> ruseTis, rogorc diametralurad gansxvavebuli<br />

kulturuli fenomenebis gacnobierebaSi. moswavlem un<strong>da</strong> <strong>da</strong>inaxos, rom es kulturebi erTmaneTisagan<br />

pirovnebisa <strong>da</strong> sazogadoebis, individisa <strong>da</strong> koleqtivis, a<strong>da</strong>mianisa <strong>da</strong> saxelmwifos<br />

urTierTobis xasiaTiTac gansxvavdebian. swored am mimarTebebis gaanalizebaSi un<strong>da</strong><br />

<strong>da</strong>exmaros moswavles `Tavsafriani de<strong>da</strong>kacisa~ <strong>da</strong> `muqTamWamelebis~ mxatvruli saTqmeli.<br />

merab mamar<strong>da</strong>Svilisa <strong>da</strong> guram asaTianis mosazrebebi, romlebic uSualod mosdevs mxatvrul<br />

teqstebs.<br />

sagnobrivi meTodika<br />

rubrika `teqsti <strong>da</strong> mkiTxvelSi~ mocemuli Ria tipis SekiTxvebi isea agebuli rom<br />

saSualebas iZleva maswavlebelma gamoiyenos rogorc diskusiis, wyviluri muSaobis, aseve<br />

jgufuri muSaobis strategiebi. TiTeuli saswavlo strategia, romelic konkretul, gansaxilvel<br />

sakiTxs exeba, xels uwyobs moswavleebSi maRali donis saazrovno unarebis ganviTarebas.<br />

am SemTxvevaSic, iseve,rogorc yovelTvis, maswavlebelma un<strong>da</strong> gaiTvaliswinos konkretuli<br />

klasis codnis done, TiToeuli moswavlis interesi. mosalodneli gansaxorciebeli<br />

saswavlo aqtivobis Sedegis efeqtianoba <strong>da</strong> Tavad aarCios zemoT <strong>da</strong>saxelebul strategiebs<br />

Soris erT­erTi.<br />

mini prezentaciis procesSi maswavlebelma garkveuli biZgi un<strong>da</strong> misces moswavleebs,<br />

raTa maT garkveviT <strong>da</strong>inaxon is logikuri kavSiri akaki baqraZis teqstis mTavari saTqmelis<br />

ZiriTadi aspeqtebisa, romlebic swored imisTvisaa gamiznuli, rom TvalsaCinod gamoikve­<br />

Tos evropul faseulobaTa upiratesoba <strong>da</strong> roli civilizaciis ganviTarebaSi.


gakveTilis Tema merab mamar<strong>da</strong>Svili _ saqarTvelo, aziuri <strong>da</strong> rusuli `velebis~ urTierTmimarTeba<br />

<strong>da</strong> evropuli orientacia<br />

saswavlo mizani<br />

• sxva<strong>da</strong>sxva tipis kulturologiuri fenomenis analizi <strong>da</strong> maT Sesaxeb zogadi<br />

warmodgenis Seqmna.<br />

• kritikuli, SemoqmedebiTi <strong>da</strong> analitikuri unaris ganviTareba.<br />

aqtivobebi 1. monawileobs mTeli klasi _ 10 wT<br />

• maswavlebeli moswavleebs esaubreba aziur <strong>da</strong> rusul faseulobaTa sistemis<br />

Sesaxeb, romelsac merab mamar<strong>da</strong>Svili aziur <strong>da</strong> rusul velebs uwodebs. igi<br />

cdilobs axsnas amgvari klasifikaciis mizanSewoniloba. sasurvelia pe<strong>da</strong>gogma<br />

konkretuli magaliTebis moxmobiT gaacnobierobinos moswavleebs rom arsebobs<br />

sami veli: aziaturi, rusuli <strong>da</strong> evropuli.<br />

2. jgufuri muSaoba _ 15 wT<br />

• maswavlebeli moswavleebs yofs sam jgufad TiToeul jgufs sTxovs aRweros,<br />

zoga<strong>da</strong>d ojaxis, maTi soflis an qalaqisTvis <strong>da</strong>maxasiaTebeli veli.<br />

3. diskusia _ 17 wT<br />

• Sesrulebuli samuSaos Semdeg moswavleebi saubroben maT mier <strong>da</strong>xasiaTebul<br />

velebs Soris arsebul msgavseba gansxvavebebze.<br />

• maswavlebeli ajamebs moswavleTa naazrevs <strong>da</strong> sTxovs TiToeuli jgufis warmomadgenels<br />

<strong>da</strong>faze Camoweros misi jgufis mier <strong>da</strong>xasiaTebuli velis yvelaze<br />

arsebiTi niSani.<br />

• maswavlebeli sTxovs moswavleebs <strong>da</strong>asabuTon jgufis warmomadgenlis mier<br />

gamoyofili `arsebiTi niSnis~ siswore. maTi argumentebis mosmenis Semdeg igi<br />

ux snis moswavleebs, rom gakveTilis <strong>da</strong>sawyisSi naxsenebi samive velis (aziuri,<br />

rusuli, evropuli) struqturisaTvis <strong>da</strong>maxasiaTebelia erTi arsebiTi niSan­<br />

Tvi sebebi, romliTac es velebi mkveTrad gansxvavdebian erTmaneTisgan.<br />

4. saSinao <strong>da</strong>valeba _ 3 wT<br />

• meore dRisaTvis moswavleebma un<strong>da</strong> warmoadginon werilobiTi saxis saSinao <strong>da</strong>valeba,<br />

romelSic isini gamoyofen samive velis <strong>da</strong>maxasiaTebel arsebiT niSnebs <strong>da</strong><br />

imsjeleben imaze, Tu riT ganasxvavdebian es maxasiaTeblebi erTmaneTisagan.<br />

resursebi<br />

Sefasebis forma _<br />

ganmaviTarebeli<br />

kavSiri erovnul<br />

saswavlo gegmasTan<br />

saxelmZRvanelos teqsti<br />

zepiri komentarebi. fasdeba moswavlis argumentirebuli msjelobisa <strong>da</strong> analitikuri<br />

azrovnebis unari.<br />

XII.5.2,7,9.<br />

instruqcia<br />

merab mamar<strong>da</strong>Svilis werilma <strong>da</strong> misma safuZvlianma analizma kidev ufro un<strong>da</strong> gamokveTos<br />

akaki baqraZis werilis umTavresi postulati, kerZod is rom saqarTvelos ganviTareba<br />

im principebisa <strong>da</strong> wesebiT un<strong>da</strong> moxdes, riTac evropa ganviTar<strong>da</strong>.<br />

moswavleebma un<strong>da</strong> Sea<strong>da</strong>ron erTmaneTs ori teqstis mTavari saTqmeli. sasurvelia,<br />

maswavlebelma moswavleebs es saTqmeli Tavad Camoayalibebinos Ria SekiTxebis, diskusiisa<br />

<strong>da</strong> argumentirebuli msjelobis gziT.<br />

aseve sasurvelia moswavleebma Tavad Camoayalibon Tezisebis saxiT TiToeuli velis<br />

arsebiTi niSan­Tviseba, raTa maTTvis cxadi gaxdes evropuli velis upiratesoba.<br />

19


gakveTilis Tema kulturul faseulobaTa urTierT mimarTeba<br />

saswavlo mizani msgavsi kulturologiuri tipis teqstebis analizi;<br />

sadiskusio `sakomunikacio unarebis~ ganviTareba.<br />

aqtivobebi 1. jgufuri samuSao _ 20 wT<br />

• maswavlebeli sam jgufad yofs klass <strong>da</strong> sTxovs maT akaki baqraZis <strong>da</strong> merab<br />

mamar<strong>da</strong>Svilis werilebi<strong>da</strong>n amoiweron evropuli aziuri <strong>da</strong> rusuli kulturuli<br />

velis <strong>da</strong>maxasiaTebeli arsebiTi aspeqtebi.<br />

• samuSaos <strong>da</strong>wyebamde maswavlebeli mcire eqskurss atarebs zemoT <strong>da</strong>saxelebuli im arsebiTi<br />

aspeqtebis Sesaxeb, romelTac es ori kulturologiuri teqsti eZRvneba. maswavlebeli<br />

aseve sTxovs bavSvebs (TiToeul jgufs) muSaobis procesSi gaiTvaliswinon, rom<br />

maT mouwevT aramarto gaanalizeba <strong>da</strong> sakuTari poziciis werilobiT gamoxatva <strong>da</strong> zemoT<br />

<strong>da</strong>saxelebuli aspeqtebis Sesaxeb, aramed TanaklaselTa winaSe mini prezentaciis mowyobac.<br />

2. mini prezentacia _ 10 wT<br />

• jgufis warmomadgeneli acnobs klass mis mier <strong>da</strong>saxelebul arsebiT aspeqtebs <strong>da</strong> Semdgom<br />

gamoxatavs Tavis <strong>da</strong>mokidebulebas <strong>da</strong> argumentirebul pozicias am aspeqtebis mimarT.<br />

3. mini diskusia _ 13 wT<br />

• mini prezentaciis Semdgom moswavleebi (jgufebi) marTaven kamaTs <strong>da</strong> argumentirebulad<br />

gamoxataven, sakuTar pozicias gansaxilveli aspeqtebis Sesaxeb.<br />

4. <strong>maswavleblis</strong> instruqcia _ 2 wT<br />

• mini diskusiis Semdgom maswavlebeli sTxovs or jgufs gacvalon gansaxilveli<br />

aspeqtebi <strong>da</strong> meore dRisTvis <strong>da</strong>amuSaon es sakiTxebi klasSi gamoyenebuli principebis<br />

mixedviT, mesame jgufs ki avalebs gaaanalizon samive jgufis mier warmodgenili<br />

argumentebi <strong>da</strong> pozicia <strong>da</strong> meore gakveTilisTvis Seasrulon Semfaseblisa <strong>da</strong> <strong>da</strong>mkvirveblis<br />

funqcia or jgufs Soris gamarTuli prezentaciisa <strong>da</strong> diskusiis dros.<br />

resursebi saxelmZRvanelos teqsti<br />

Sefasebis forma _<br />

ganmaviTarebeli<br />

kavSiri erovnul<br />

sasw. gegmasTan<br />

fasdeba urTierTTanamSromlobis <strong>da</strong> komunikaciis unaris ganviTareba; problemis<br />

analizi, argumentirebuli msjelobisa <strong>da</strong> <strong>da</strong>moukidebeli azrovnebis unari.<br />

XII.5,7. XII.6,5. XII.7,1,2,3,4<br />

gakveTilis Tema akaki wereTlis `gazafxuli~ <strong>da</strong> galaqtion tabiZis `verxvebi~<br />

saswavlo mizani • mxatruli teqstebis Se<strong>da</strong>reba mxatrul­gamomsaxvelobiTi <strong>da</strong> Sinaarsobrivi<br />

TvalsazrisiT. am leqsebs Soris arsebul msgavseba­gansxvavebebze argumentirebuli<br />

mosazrebebis gamoTqma.<br />

aqtivobebi 1. individualuri samuSao _ 15 wT<br />

• maswavlebeli sTxovs moswavleebs werilobiT Camoayalibon is ZiriTadi maxasiaTeblebi,<br />

romlebic maTi azriT ganasxvavebs am or mxatvrul teqsts erTmaneTisagan.<br />

2. monawileobs mTeli klasi _ 15 wT<br />

• Sesrulebuli <strong>da</strong>valebis Semdeg ramdenime moswavle gamoTqvams Tavis Sexedulebas<br />

imis Sesaxeb, Tu ra arsebiTi niSanTvisebebiT ganasxvavdeba ori poetis leqsi<br />

erTmaneTisagan.<br />

• maswavlebeli Tavis Sexedulebisamebr <strong>da</strong>faze Camowers klasis mier gamoTqmul<br />

mosazrebaTagan yvelaze arsebiTs <strong>da</strong> kidev erTxel komentarebis saxiT azustebs<br />

moswavleebis mier gamoTqmuli mosazrebebis adekvaturobas.<br />

3. monawileobs mTeli klasi _ <strong>12</strong> wT<br />

• maswavlebeli Seaxsenebs moswavleebs maT mier Seswavlil literaturl mimdinareobebs<br />

realizmsa <strong>da</strong> romantizms, <strong>da</strong> sTxovs maT gansazRvron Tu romel literaturul<br />

mimdinareobebs SeiZleba miekuTvnebodes maT mier ganxiluli leqsebi,<br />

maswavlebeli ar akeTebs saboloo <strong>da</strong>skvnas Semoifargleba mxolod zepiri komentarebiT<br />

<strong>da</strong> SeniSvnebiT <strong>da</strong> aZlevs maT saSinao <strong>da</strong>valebas.<br />

4. saSinao <strong>da</strong>valeba _ 3 wT<br />

• moswavleebma un<strong>da</strong> waikiTxon rubrika saubari <strong>da</strong> Seecadon gaarkvion, ra mimarTeba<br />

arsebobs maT mier gamoTqmul varaudebsa <strong>da</strong> `saubarSi~ simbolizmze warmodgenil<br />

informacias Soris.<br />

resursebi saxelmZRvanelos teqsti<br />

Sefasebis forma _ fasdeba analitikuri <strong>da</strong> argumentirebuli msjelobis unari.<br />

ganmaviTarebeli<br />

kavSiri erovnul XII.8,1,2,3. XII.9,1,2,3. XII.11,3.<br />

sasw. gegmasTan


gakveTilis Tema simbolizmi<br />

saswavlo mizani simbolizmis, rogorc literaturuli mimdinareobis warmoSobis mizezebsa <strong>da</strong><br />

msoflmxedvelobriv principebze varaudebisa <strong>da</strong> argumentirebuli mosazrebebis<br />

gamoTqma.<br />

aqtivobebi 1. monawileobs mTeli klasi _<br />

• maswavlebeli ecnoba moswavleebis mier warmdgenil mosazrebebs imis Sesaxeb<br />

Tu ra niSniT miakuTvnes maT mxatvruli teqsti simbolistur mimdinareobas.<br />

akeTebs maT mosazrebebze zepir komentarebs, afasebs maT mier gamoTqmuli<br />

varaudebis adekvaturobas.<br />

2. individualuri samuSao _<br />

• pe<strong>da</strong>gogi sTxovs moswavleebs `rubrika saubri<strong>da</strong>n~ amoiweron is debulebebi,<br />

romlebic maTi azriT yvelaze ukeT gamoxataven simbolizmis, rogorc literaturuli<br />

mimdinareobisa <strong>da</strong> msoflgancdis arss.<br />

• moswavleebma amasTanave galaktion tabiZis leqsi<strong>da</strong>n un<strong>da</strong> amoiweron is monakveTebi,<br />

romlebic yvelaze metad Seesabameba simbolizmis, rogorc literaturuli<br />

mimdinareobis specifikas.<br />

3. monawileobs mTeli klasi _<br />

• maswavlebeli ecnoba ramdenime moswavlis mier Sesrulebul <strong>da</strong>valebas, kidev<br />

erTxel Seaxsenebs maT `saubarSi~ warmodgenil Tvalsazrisebs <strong>qarTuli</strong> simbolisturi<br />

msoflgancdis warmoSobis Sesaxeb.<br />

4. saSinao <strong>da</strong>valeba _ 3 wT<br />

• meore dRisTvis moswavleebma un<strong>da</strong> Seasrulon rubrika `teqsti <strong>da</strong> mkiTxvelSi~<br />

mocemuli <strong>da</strong>valebebi.<br />

resursebi saxelmZRvanelos teqsti<br />

Sefasebis forma _<br />

ganmaviTarebeli<br />

kavSiri erovnul<br />

sasw. gegmasTan<br />

fasdeba analitikuri, kritikuli <strong>da</strong> argumentirebuli msjelobis unari.<br />

XII.5,6,8. XII.8,1,2. XII.13,1,6.<br />

rekomen<strong>da</strong>cia<br />

miuxe<strong>da</strong>vad imisa rom moswavleebma ukve Seiswavles <strong>da</strong> ician realizmisa <strong>da</strong> romantizmis<br />

rogorc literaturuli mimdinareobebis warmoSobisa <strong>da</strong> ganviTarebis mizezebi <strong>da</strong><br />

maTi msoflmxedvelobrivi Taviseburebani, simbolizmis arsSi gasarkvevad moswavleebs mzamzareuli,<br />

mSrali imformaciis nacvlad vTavazobT e.w aRmoCeniT gziT swavlis meTodikiT<br />

gansaxorcielebel <strong>da</strong>valebas. moswavleebi, uSualod, <strong>da</strong>kvirvebis gziT, ori leqsis Se<strong>da</strong>rebis<br />

safuZvelze aRmoaCenen, riT gansxvavdeba realisturi msoflmxedveloba simbolisturi<br />

msofmxedvelobisagan. kerZod, maT un<strong>da</strong> gaacnobieron rom akaki wereTlis leqsis Sinaarsis<br />

gadmocema araviTar sirTules ar warmoadgens, aseve ar gaxlavT Zneli <strong>da</strong> leqsSi cxa<strong>da</strong>d<br />

ikveTeba lirikuli gmiris grZnobebi.<br />

akaki wereTlis leqsi konkretul istoriul faqts eZRvneba, swored es e.w. `am wamieri<br />

praqticizmi~ realuri, xelSesaxebi, cxovrebiseuli <strong>da</strong> sazogadoebrivi problematika aris<br />

<strong>qarTuli</strong> realizmis erT­erTi mTavari <strong>da</strong>maxasiaTebeli niSani.<br />

amgvari midgomisgan gansxvavebiT galaqtionis leqsSi ar Cans racionaluri saTqmeli,<br />

SeuZlebelia galaktionis leqsis Sinaarsis gadmocema <strong>da</strong> misi logikuri aRqma.<br />

rodesac maswavlebeli moswavleebs mianiSnebs am ori literaturuli mimdinareobis<br />

ganmasxvavebel niSnebze <strong>da</strong> moswavleTa mier gamoTqmul mosazrebebs Seajamebs, mxolod amis<br />

Semdeg Tezisebis saxiT zepirad miawvdis an Caawerinebs maT informacias simbolizmis msoflmxedvelobriv<br />

arsis Sesaxeb. kerZod, igi uxsnis maT, rom simbolistebma uaryves goneba <strong>da</strong><br />

racionalizmi. simbolistebis mer warmosaxuli samyaro ar iyo grZnobaTa organoebiT aRqmadi<br />

<strong>da</strong> ar eqvemdebarebo<strong>da</strong>, gansxvavebiT realistebisagan mizez­Sedegobriv principebs. simbolizmis<br />

miswrafeba mxolod iracionalur fsiqikur sferoebSia saZiebeli; simbolizmma Seqmna axali<br />

mxatvruli samyaro romelic asaxavs yofiTi movlenebis miRma arsebul axal sinamdviles.<br />

simbolizmma poezias Camoacila sazogadoebrivi miznebis problematika <strong>da</strong> uaryo realur<br />

<strong>da</strong> socialur sinamdvilesTan yovelgvari Sexeba.<br />

pe<strong>da</strong>gogis saubari un<strong>da</strong> <strong>da</strong>ukavSirdes swored ori poetis leqss, raTa moswavleebma<br />

cxa<strong>da</strong>d <strong>da</strong>inaxon, is ZiriTadi ganmasxvavebeli, romliTac galaktionis leqsi gamoirCeva akaki<br />

wereTlis `gazafxulisagan~.<br />

21


22<br />

saswavlo strategiebi<br />

jgufuri muSaoba, rogorc mogexsenebaT, specifikuri saswavlo xerxia <strong>da</strong> misi xelovnurad<br />

gamoyeneba aferxebs saswavlo miznis miRwevas. jgufisaTvis micemuli <strong>da</strong>valeba<br />

yovelTvis un<strong>da</strong> iTvaliswinebdes <strong>da</strong> gulisxmobdes <strong>da</strong>valebis masStaburobasa <strong>da</strong> sirTules.<br />

kerZod imas, rom erTi moswavle ver SeZlebs am tipis <strong>da</strong>valebis srulyofilad Sesrulebas.<br />

amitom <strong>da</strong>valebis saswavlo miznis specifiki<strong>da</strong>n gamomdinare, umjobesia, man TanaklaselTa<br />

<strong>da</strong>xmareba gamoiyenos. amasTanave ar un<strong>da</strong> <strong>da</strong>gvaviwydes, rom jgufuri <strong>da</strong>valeba xels un<strong>da</strong><br />

uwyobdes moswavleebSi komunikaciisa <strong>da</strong> sadiskusio unar­Cvevebis ganviTarebas.<br />

prezentacia _ (presentatio) laTinuri sityvaa <strong>da</strong> wardg<strong>ena</strong>s niSnavs. es gaxlavT ganxiluli<br />

<strong>da</strong> gaanalizebuli konkretuli Temis, sakiTxis, problemis sxva<strong>da</strong>sxva auditoriis winaSe<br />

sajaro wardgenis procesi. prezentaciis mizania sxva<strong>da</strong>sxva tipisa <strong>da</strong> kategoriis auditoriisaTvis<br />

prezentatoris mier ganxorcielebuli kvlevis Sedegebis gacnoba. sasurvelia<br />

warmodgenili saprezentacio moxseneba iyos mokle (araumetes 10­15 wuTisa), azrobrivad,<br />

Sinaarsobrivad <strong>da</strong> logikurad gamarTuli, aseve, Zalian mniSvnelovani <strong>da</strong> aucilebelia, rom<br />

saprezentaciod arCeuli Tema gamoirCeodes siaxliTa <strong>da</strong> aqtualobiT.<br />

rogor un<strong>da</strong> moemzadoT prezentaciisTvis: Tav<strong>da</strong>pirvelad saWiroa auditoriis Seswavla;<br />

moxsenebis Sesavlis, ZiriTadi <strong>da</strong> <strong>da</strong>skvniTi nawilis <strong>da</strong>gegmva; sademonstracio TvalsaCinoebebis<br />

SerCeva. Tqven mzad un<strong>da</strong> iyoT auditoriis mxri<strong>da</strong>n SesaZlo SekiTxvebze pasuxis<br />

gasacema<strong>da</strong>c.<br />

gasaTvaliswinebelia is faqtoric, rom Tuki auditoriisTvis gasagebad ar iqneba<br />

prezentacia warmarTuli, Tqveni prezentacia warmatebulad ver CaiTvleba. aseve kargad<br />

un<strong>da</strong> iyos <strong>da</strong>gegmili gamosvlis droc. rac ufro mcirea dro, miT ufro rTulia yvela<br />

ZiriTadi ideis warmoC<strong>ena</strong>. moxsenebis momzadebisas un<strong>da</strong> gvaxsovdes, rom, saSualod, momxsenebeli<br />

100 sityvas warmoTqvams wuTSi. gaiTvaliswineT isic rom, gamosvlis pirvelive<br />

wuTebma un<strong>da</strong> SeZlos auditoriis <strong>da</strong>intereseba. gansaxilvel sakiTxze msjelobisas konkretuli<br />

magaliTebis moxmoba imis saSualebas mogcemT, rom auditoriam ukeT gaicnobieros<br />

moxsenebis problematika <strong>da</strong> ZiriTadi idea. ZiriTadi ideebi ar un<strong>da</strong> iyos bevri (saSualod<br />

3), radgan erTi Temi<strong>da</strong>n meoreze ga<strong>da</strong>svla msmenelis yuradRebis gafantvas iwvevs. prezentaciisas<br />

mniSvnelovania <strong>da</strong>skvniTi nawilis formisa <strong>da</strong> SinaarsisTvis yuradRebis miqceva.<br />

Tqveni moxsenebis <strong>da</strong>skvniTi nawili un<strong>da</strong> iyos pozitiuri, an mTavrdebodes SekiTxviT. amiT<br />

Tqven ubiZgebT auditorias miubrundes ganxilul sakiTxs <strong>da</strong> kidev erTxel <strong>da</strong>fiqrdes masze.<br />

SesaZlebelia, auditoriam kiTxvebi prezentaciis msvlelobis drosac <strong>da</strong>svas. aseT<br />

SemTxvevaSi, bunebrivia, gamosvlis reglamenti moimatebs.<br />

rac Seexeba TvalsaCinoebebs, igi Tqveni poziciis erTgvari <strong>da</strong><strong>da</strong>sturebaa <strong>da</strong> xels<br />

uwyobs msmenelTa yuradRebis gamaxvilebas ZiriTad ideebze.<br />

prezentaciisas yuradReba un<strong>da</strong> miaqcioT araverbaluri komunikaciis iseT elemntebs<br />

rogoricaa xmis tembri, dgomis manera <strong>da</strong> Jestikulacia. aseve yuradReba miaqcieT iseT mniSvnelovan<br />

faqtors, rogoricaa metyvelebis kultura.<br />

kriteriumebi, romliTac un<strong>da</strong> Sefasdes moswavlis prezentacia:<br />

• ramd<strong>ena</strong>d saintereso iyo Sesavali nawili;<br />

• ramd<strong>ena</strong>d saintereso <strong>da</strong> originaluri iyo saprezentacio Tema;<br />

• ramd<strong>ena</strong>d gamokveTilad iyo Camoyalibebuli Tezisi;<br />

• ramd<strong>ena</strong>d <strong>da</strong>majerebeli iyo argumentacia. magaliTad, iyo Tu ara msjeloba gamyarebuli konkretuli<br />

magaliTebiTa <strong>da</strong> faqtebiT;<br />

• ramd<strong>ena</strong>d ajameb<strong>da</strong> prezentaciis <strong>da</strong>skvniTi nawili moxsenebaSi gamokveTil sakiTxebs;<br />

• ramd<strong>ena</strong>d iyo <strong>da</strong>culi msjelobis nawilebs Soris wonasworoba;<br />

• ramd<strong>ena</strong>d SeZlo prezentatorma auditoriis yuradRebis mipyroba;<br />

• ramd<strong>ena</strong>d SeZlo prezentatorma prezentaciis bolomde auditoriis yuradRebis S<strong>ena</strong>rCuneba;<br />

• ramd<strong>ena</strong>d miznobrivad <strong>da</strong> marTebulad iqna gamoyenebuli prezentatoris mier araverbaluri<br />

sakomunikacio <strong>ena</strong>;<br />

• ramd<strong>ena</strong>d <strong>da</strong>majereblad <strong>da</strong> argumentirebulad gasca man msmenelebis SekiTxvebs pasuxi;


• ramd<strong>ena</strong>d <strong>da</strong>icva prezentatorma saprezentacio reglamenti;<br />

• ramd<strong>ena</strong>d gamarTuli iyo prezentatoris metyveleba;<br />

• ramd<strong>ena</strong>d iyeneb<strong>da</strong> prezentatori TvalsaCinoebebs.<br />

diskusia<br />

maswavlebeli moswavleebs diskusiisaTvis winaswar amzadebs. acnobs diskusiis saki­<br />

Txebs <strong>da</strong> miznebs. maswavlebeli diskusias iwyebs iseTi kiTxvebiT an problemiT, romelic<br />

aRZravs motivacias moswavleebSi <strong>da</strong> rTavs maT diskusiaSi. diskusias SeiZleba axldes mokle<br />

prezentaciebi <strong>maswavleblis</strong> an moswavleebis mxri<strong>da</strong>n. maswavlebeli cdilobs, diskusiaSi<br />

mxo lod moswavleebi iyvnen CarTulni <strong>da</strong> analizisa <strong>da</strong> kvlevis safuZvelze amowuron sadiskusio<br />

sakiTxi. droTa ganmavlobaSi moswavleebi eCvevian diskusiis dros reglamentis <strong>da</strong>cvas,<br />

swrafi <strong>da</strong> adekvaturi pasuxebis gacemas <strong>da</strong> argumentebis moyvanas.<br />

mas Semdeg, rac moswavleebs diskusiisTvis aucilebeli unar­Cvevebi gamoumuSavdebaT,<br />

maswavlebels SeuZlia diskusiis iseTi formebi gamoiyenos, romelsac mTlianad moswavle<br />

warmarTavs.<br />

sasurvelia, maswavlebelma <strong>da</strong>faze <strong>da</strong>weros diskusiis sakiTxebi <strong>da</strong> periodulad Seaxsenos<br />

moswavleebs. diskusias maswavlebeli Ria SekiTxvebiT warmarTavs. magaliTad:<br />

• rogoria Tqveni reaqcia ama <strong>da</strong> am sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT?<br />

• romelma problemam <strong>da</strong>gainteresaT?<br />

• ra <strong>da</strong>skvnebs gamoitanT am monacemebi<strong>da</strong>n?<br />

• ra gaZlevT aseTi <strong>da</strong>skvnis gamotanis safuZvels?<br />

• ra argumentebis safuZvelze gamoitaneT aseTi <strong>da</strong>skvna?<br />

• ra aris saWiro imisaTvis, rom _________________?<br />

• ra moxdebo<strong>da</strong> im SemTxvevaSi, Tu _________________?<br />

• rogor gavl<strong>ena</strong>s iqoniebs _________________ <strong>da</strong> ratom?<br />

• ras un<strong>da</strong> velodeT _________________?<br />

diskusiis procesSi maswavlebeli ar akritikebs moswavleTa mosazrebebs, Sexedulebebsa <strong>da</strong><br />

ideebs. maswavlebeli, amave dros, cdilobs, <strong>da</strong>exmaros maT sakiTxis ukeT gaSuqebasa <strong>da</strong> sakuTari<br />

Tavis mimarT rwmenis ganmtkicebaSi. mag: maswavlebli mimarTavs moswavleebs: `iqneb<br />

ufro Rrmad gaaSuqoT es sakiTxi~? an Tu maswavlebels surs, ufro <strong>da</strong>xvewos moswavlis<br />

naazrevi, ambobs: `es namdvilad axali ideaa, rogorc mivxvdi __________ “. `xom ar SegiZliaT,<br />

moiyvanoT argumenti ______________~ `ratom fiqrobT ase __________ SegiZlia axsna, ras gulisxmob<br />

amaSi _______________~ aseTi midgoma moswavleebs ubiZgebs axali ideebis gamoTqmisaken.<br />

maswavlebeli sTxovs, gamoTqvan TavianTi mosazrebebi iseTma moswavleebma, romlebic<br />

Cumad sxe<strong>da</strong>n.<br />

diskusiis meTods maswavlebeli iyenebs gakveTilis miznis Sesabamisad. amasTan, iTvaliswinebs<br />

moswavleebis sakomunikacio unar­Cvevebs <strong>da</strong> imasac, Tu ramd<strong>ena</strong>d arian momzadebulni<br />

diskusiisTvis.<br />

diskusiis <strong>da</strong>sasruls, maswavlebeli moswavleebTan erTad ajamebs diskusias <strong>da</strong> ganixilavs<br />

diskusiis <strong>da</strong>debiT <strong>da</strong> uaryofiT mxareebs.<br />

23


24<br />

Sefaseba qarTul <strong>ena</strong>sa <strong>da</strong> <strong>literatura</strong>Si<br />

Sefasebis komponentebi qarTul <strong>ena</strong>sa <strong>da</strong> <strong>literatura</strong>Si<br />

saSinao <strong>da</strong> saklaso <strong>da</strong>valebaTa komponentebi<br />

SeiZleba Sefasdes Semdegi codna <strong>da</strong> unar-Cvevebi:<br />

• sxva<strong>da</strong>sxva saxis mxatvruli <strong>da</strong> aramxatvruli teqstebis mravalmxrivi gaazreba­gaanalizeba<br />

<strong>da</strong> Sefaseba;<br />

• teqstebis interpretireba;<br />

• teqstebis Se<strong>da</strong>rebiTi analizi;<br />

• Txroba;<br />

• msjeloba;<br />

• sxva<strong>da</strong>sxva saxis teqstebis Sedg<strong>ena</strong>­SeTxzva;<br />

• zepiri gamosvla/prezentacia;<br />

• gamomxatvelobiTi kiTxva;<br />

• gramatikuli <strong>da</strong> leqsikuri codna;<br />

• marTlwera;<br />

• SemoqmedebiToba;<br />

• saswavlostrategiebis (kiTxvis, weris, mosmenis, zepirmetyvelebis) gaazrebulad<br />

gamo yeneba;<br />

• mxatvruli xerxebis codna;<br />

• enobriv­gamomsaxvelobiTi saSualebebis amocnoba <strong>da</strong> gaanalizeba;<br />

• ZiriTadi literaturuli mimdinareobebis maxasiaTeblebi <strong>da</strong> sxva.<br />

sasicocxlo unar-Cvevebi:<br />

• SemoqmedebiToba;<br />

• TanamSromloba (mewyvilesTan, jgufis wevrebTan);<br />

• strategiebis gaazrebulad gamoyeneba saswavlo saqmianobis xelSewyobis mizniT;<br />

• saswavlo aqtivobebSi monawileobis xarisxi.<br />

unar-Cvevebi fasdeba Semdegi <strong>da</strong>valebebiT:<br />

• <strong>da</strong>smul kiTxvebze pasuxis gacema;<br />

• sxva<strong>da</strong>sxva tipis gramatikuli <strong>da</strong> leqsikuri savarjiSoebi;<br />

• diskusiis mowyoba problemur sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT;<br />

• Txzulebis, eseis, referatis Sedg<strong>ena</strong>;<br />

• individualuri an jgufuri prezentaciis momzadeba;<br />

• sxva<strong>da</strong>sxva tipis sakiTxavi <strong>da</strong> mosasmeni amocanebis ga<strong>da</strong>Wra;<br />

• sxva<strong>da</strong>sxva tipis zepiri aqtivobis Sesruleba <strong>da</strong>moukideblad, mewyvilesTan erTad an<br />

jgufurad;<br />

• sxva<strong>da</strong>sxva tipis teqstis Seqmna <strong>da</strong>moukideblad, mewyvilesTan erTad an jgufurad;<br />

• proeqtis ganxorcieleba.<br />

Semajamebeli <strong>da</strong>valebebis komponenti<br />

Semajamebeli <strong>da</strong>valebis komponenti ukavSirdeba swavla­swavlebis Sedegs. am komponentSi<br />

un<strong>da</strong> Sefasdes erTi saswavlo monakveTis (Tema, Tavi, paragrafi, sakiTxi) Seswavla<strong>da</strong>muSavebis<br />

Sedegad miRweuli Sedegebi. konkretuli saswavlo erTeulis <strong>da</strong>srulebisas mo­


swavlem un<strong>da</strong> SeZlos <strong>qarTuli</strong> enisa <strong>da</strong> literaturis stan<strong>da</strong>rtiT gansazRvruli codnisa<br />

<strong>da</strong> unar­Cvevebis warmoC<strong>ena</strong>. Sesabamisad, Semajamebeli <strong>da</strong>valebebi un<strong>da</strong> amowmebdes <strong>qarTuli</strong><br />

enisa <strong>da</strong> literaturis stan<strong>da</strong>rtiT gansazRvrul Sedegebs.<br />

Semajamebel <strong>da</strong>valebaTa tipebi:<br />

stan<strong>da</strong>rtis moTxovnaTa Sesasruleblad rekomendebulia Semajamebel <strong>da</strong>valebaTa mravali<br />

formis gamoyeneba. qarTul <strong>ena</strong>sa <strong>da</strong> <strong>literatura</strong>Si SesaZlebelia Semdegi tipis Semajamebeli<br />

<strong>da</strong>valebebis gamoyeneba:<br />

• mxatvruli/aramxatvruli teqstis gageba­gaazreba;<br />

• stan<strong>da</strong>rtiT gansazRvruli sxva<strong>da</strong>sxva saxis teqstebis Sedg<strong>ena</strong>;<br />

• argumentirebuli msjeloba konkretuli sakiTxis/Temis Sesaxeb;<br />

• zepiri moxsenebis warmodg<strong>ena</strong>;<br />

• eseis Sedg<strong>ena</strong>;<br />

• problemuri sakiTxis warmodg<strong>ena</strong> imitirebuli situaciis (minispeqtaklis,roluri<br />

TamaSis <strong>da</strong> sxv.) saSualebiT;<br />

• gamometyvelebiTi kiTxva (individualuri an gunduri);<br />

• literaturuli saloni;<br />

• zepiri gamosvlis audio an audiovizualuri Canaweris mosm<strong>ena</strong> <strong>da</strong> Sefaseba;<br />

• sxva.<br />

moTxovnebi, romlebsac un<strong>da</strong> akmayofilebdes Semajamebeli <strong>da</strong>valebebi:<br />

• <strong>da</strong>valebis TiToeul tips un<strong>da</strong> axldes Sefasebis zogadi rubrika (Tu recefciuli/gageba­gaazreba/<br />

<strong>da</strong>valebaa, maSin Sefasebis sqema un<strong>da</strong> axldes TiToeul testur kiTxvas);<br />

• zogadi rubrika un<strong>da</strong> <strong>da</strong>zustdes konkretuli <strong>da</strong>valebis, pirobisa <strong>da</strong> ganvlili masalis<br />

gaTvaliswinebiT;<br />

• 10 qula un<strong>da</strong> ga<strong>da</strong>nawildes rubrikaSi Semaval kriteriumebze;<br />

• miTiTebuli un<strong>da</strong> iyos stan<strong>da</strong>rtis is Sedegebi, romelTa Semowmebasac emsaxureba Semajamebeli<br />

<strong>da</strong>valeba.<br />

zogadi rubrikis nimuSi<br />

Sefasebis zogadi rubrika zepiri Semajamebeli <strong>da</strong>valebebisaTvis:<br />

• pirobasTan Sesabamisoba;<br />

• komunikaciuri unar­Cvevebi;<br />

• enobrivi unar­Cvevebi;<br />

• SemoqmedebiTi unar­Cvevebi.<br />

konkretuli rubrikis nimuSi<br />

nimuSi 1. Semajamebeli <strong>da</strong>valeba zepirmetyvelebaSi<br />

<strong>da</strong>valebis piroba:<br />

gaecaniT mocemul Tvalsazriss <strong>da</strong> moamzadeT zepiri gamosvla, romelSic:<br />

a) warmoadgenT Tqvens mosazrebas am TvalsazrisTan <strong>da</strong>kavSirebiT;<br />

b) moiyvanT argumentebsa <strong>da</strong> magaliTebs Tqveni mosazrebis <strong>da</strong>samtkiceblad;<br />

g) gamoitanT <strong>da</strong>skvnas/<strong>da</strong>skvnebs.<br />

zepiri moxsenebis maqsimaluri droa 5 wuTi.<br />

25


26<br />

pirobasTan Sesabamisoba<br />

qulebi<br />

icavs drois limits 0­1<br />

icavs pirobis Sinaarsobriv moTxovnebs (mosazreba, argumentebi,<br />

<strong>da</strong>skvna)<br />

0­0,5­1<br />

komunikaciuri unar-Cvevebi<br />

gasagebad ayalibebs mosazrebas <strong>da</strong> Tanamimdevrulad aviTarebs mas 0­1­2<br />

mohyavs adekvaturi argumentebi <strong>da</strong> magaliTebi 0­1­2<br />

gamoaqvs adekvaturi <strong>da</strong>skvna 0­1<br />

enobrivi unar-Cvevebi<br />

adekvaturad iyenebs zepiri msjelobisaTvis <strong>da</strong>maxasiaTebel araverbalur<br />

saSualebebs (mag., Jestikulacias, intervals saubarSi, xmis<br />

sxva<strong>da</strong>sxva dones <strong>da</strong> a.S.)<br />

iyenebs msjelobiTi teqstisaTvis <strong>da</strong>maxasiaTebel enobriv­gramatikul<br />

formebsa <strong>da</strong> enobriv konstruqciebs (mag. gankerZoebul sityvebs, gamoTqmebs,<br />

CarTuls, pirobiT­SedegobiT konstruqcias <strong>da</strong> a.S.)<br />

SemoqmedebiTi unar-Cvevebi<br />

aqvs saintereso mosazrebebi, mohyavs originaluri argumentebi, magaliTebi<br />

qulaTa maqsimaluri raodenobaa 10<br />

(qulebi mrgvaldeba mTelis sizustiT)<br />

Semajamebeli <strong>da</strong>valebis stan<strong>da</strong>rtTan Sesabamisoba:<br />

qarT. VIII. 1. moswavles SeuZlia konkretul sakiTxebze msjelobis mosm<strong>ena</strong> <strong>da</strong> sakuTari Tvalsazrisis<br />

warmodg<strong>ena</strong> auditoriis winaSe.<br />

qarT. VIII. 3. moswavles SeuZlia msjelobis ZiriTadi enobrivi maxasiaTeblebis amocnoba <strong>da</strong><br />

gamoyeneba.<br />

0­1<br />

0­1<br />

0­1

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!