Sachverzeichnis - Springer
Sachverzeichnis - Springer
Sachverzeichnis - Springer
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Sachverzeichnis</strong><br />
a-Galaktosidase-A-Mangel 469<br />
AI-Segment (s. A. cerebri anterior)<br />
ArSegment (s. A. cerebri anterior)<br />
Arterial Arteriae (A.! Aa.)<br />
- ascendens (s. A. sulci postcentralis)<br />
- basilaris 3-5, 11-13, 159<br />
- - Verschluss 283<br />
- calcarina 5, 12<br />
- callosomarginalis 5, 8, 9<br />
- carotis<br />
- - communis 3, 90, 223<br />
- - externa 1, 90, 223<br />
- - interna 1-6, 8, 11, 13, 16,20,<br />
90<br />
- - - Bifurkationen 223<br />
- - - Tandemstenose 223<br />
- - - Horner-Syndrom 223, 226<br />
- - - hinteres "Knie" bzw. 1.<br />
Knie der A. carotis interna<br />
3<br />
- - - vorderes "Knie" bzw. 2.<br />
Knie der A. carotis interna<br />
3<br />
- - - Karotisendatherektomie<br />
(CEA) 212, 214<br />
- - - Ligatur 200<br />
- - - Okklusion 200, 205<br />
- - - perkutane transluminal Angioplastie<br />
21 0<br />
- - - Spasmus 214<br />
- - - Stenosen 212<br />
- - - Stent 211<br />
- - - Testokklusion 200<br />
- centralis<br />
- - longa (s. A. recurrens Heubneri)<br />
- - anterolaterales (s. Aa. lenticulostriatae)<br />
- - posterolateralis 12<br />
- - posteromedialis 12<br />
- - retinae 4<br />
- cerebelli inferior<br />
- - anterior (AICA) 4, 5, 10-13,<br />
- - posterior (PICA) 4, 5, 10, 11,<br />
13<br />
- cerebellaris posterior inferior<br />
45<br />
- cerebelli superior (SCA) 3-5,<br />
10-13<br />
- cerebri anterior 3-5, 7-9,<br />
11-14, 43, 45<br />
- cerebri posterior 159<br />
- - AI-Segment 8,9, 11, 13<br />
- - Az-Segment 8,9, 11, 13<br />
- cerebri media 3, 5-9, 11-14, 19,<br />
43, 90, 159<br />
- - Dilatation 215<br />
- - lokale intraarterielle Fibrinolyse<br />
208<br />
- - Spasmus 214<br />
- - Verschluss 208<br />
- - M1-Segment 6,7<br />
- - M2-Segment 6, 7<br />
- - - Truncus inferior 6<br />
- - - Truncus superior 6<br />
- cerebri posterior 3-13<br />
- - PI-Segment, Pars praecommunicalis<br />
6, 12<br />
- - PrSegment, Pars postcommunicalis<br />
10, 12, 13<br />
- - PrSegment, Pars quadrigemina<br />
12<br />
- - P 4-Segment, Pars terminalis<br />
12<br />
- cervicalis<br />
- - ascendens 16<br />
- - profunda 16<br />
- choroidea<br />
- - anterior 3-6, 10, 11, 13, 14,43<br />
- - posterior 4, 5<br />
- - - lateralis (posterolateralis) 3,<br />
12, 13<br />
- - - medialis (posteromedialis)<br />
3, 10, 11, 12<br />
- - - Infarkt 180<br />
- circumferentiales breves 12<br />
- communicans<br />
- - anterior 3-5, 8, 9, 12, 13<br />
- - posterior 3-6, 11, 43, 159<br />
- ethmoidalis anterior 20<br />
- frontalis<br />
- - ascendens (s. A. sulci praecentralis)<br />
- - interna anterior 5, 7, 9<br />
- - interna medialis 5, 7, 9<br />
- - interna posterior 5, 7, 9<br />
- frontobasalis (orbitofrontalis)<br />
- - lateralis 5-7<br />
- - medialis 5, 7, 9<br />
- frontopolaris 5, 7, 9<br />
- gyri angular is 5, 6, 8<br />
- hippocampalis<br />
- - anterior 13, 14<br />
- - media 13<br />
- - posterior 13<br />
- hypophysealis<br />
- - inferior 4<br />
- - superior 4<br />
- iliac a<br />
- - communis 17<br />
- - interna 16<br />
- iliolumbalis 16<br />
- intercostales 16<br />
- labyrinthi 4, 12<br />
- lacrimalis 20<br />
- lenticulostriatae (Aa. centrales<br />
anterolaterales) 3, 6, 14<br />
- lumbales 16<br />
- meningea<br />
- - anterior 20<br />
- - media 20<br />
- - posterior 11, 20<br />
- nervomedullares 16<br />
- occipitalis 20<br />
- - interna 12<br />
- - lateralis (A. temporooccipitalis,<br />
A. occipitotemporalis) 5, 7, 8,<br />
12, 13<br />
- - medialis 5, 12<br />
- occipitotemporalis (s. A. occipitalis<br />
lateralis)<br />
- ophthalmica 3, 4, 13, 46<br />
- orbitalis 91<br />
- orbitofrontalis lateralis, (s. A.<br />
frontobasalis lateralis)<br />
- orbitofrontalis medialis, (s. A.<br />
frontobasalis medialis)<br />
- paracentralis 5, 7, 9<br />
- parietalis<br />
- - anterior (s. A. sulci postcentralis)<br />
- - interna 9<br />
- - - superior (5. A. praecunea)<br />
- - posterior (5. A. supramarginalis)
530 <strong>Sachverzeichnis</strong><br />
- parietooccipitalis (Ao parietalis<br />
interna inferior) 5, 7, 9, 12<br />
- perforantes 3, 9, 11, 14<br />
- - interpedunculares 12<br />
- pericallosa 5, 8, 9<br />
- - azygos 9<br />
- - posterior 12<br />
- pharyngea ascendens 20<br />
- pontis 5, 10, 11<br />
- praecunea (Ao parietalis interna<br />
superior) 5, 7, 9<br />
- praefrontalis 5, 7<br />
- praerolandica (so Ao sulci praecentralis)<br />
- pterygopalatina 91<br />
- quadrigemina 10-12<br />
- radiculares 17, 304<br />
- radicularis magna Adamkiewicz<br />
17<br />
- radiculomedullaris 17<br />
- - anterior 17<br />
- - posterior 17<br />
- radiculopiales 17<br />
- recta 13, 14<br />
- recurrens Heubneri 3, 4, 11, 13,<br />
14,43,229<br />
- sacralis lateralis 16<br />
- spinalis 91<br />
- - anterior 5, 10, 11, 17<br />
- - posterolateralis 17<br />
- splenialis 13<br />
- striatae mediales 14<br />
- subclavia 1, 3, 16, 17, 159,<br />
226<br />
- sulci centralis (Ao rolandica)<br />
5-8<br />
- sulci postcentralis (Ao parietalis<br />
anterior, Ao ascendens) 5-8<br />
- sulci praecentralis (Ao frontalis<br />
ascendens oder Ao praerolandica)<br />
5-8<br />
- sulci (so Ao sulcocommissuralis)<br />
- sulcocommissuralis 17<br />
- supramarginalis (Ao parietalis<br />
posterior) 5-8<br />
- temporalis<br />
- - anterior 5-8, 13<br />
- - inferior 12, 13<br />
- - - anterior 5, 13<br />
- - - intermedia 13<br />
- - - posterior 5, 13<br />
- - intermedia 5-8<br />
- - posterior 5-8<br />
- temporooccipitalis (so Ao occipitalis<br />
lateralis)<br />
- temporopolaris 5-7, 13<br />
- thalamogeniculata 12<br />
- thalamoperforatae 3<br />
- - anteriores 12<br />
- - posteriores 12<br />
- tuberohypophyseales 4<br />
- uncalis 6, 13, 14<br />
- vertebralis 1, 3-5, 11-13, 16,<br />
17,20,90, 159,228<br />
- - Dissektionen 228, 331<br />
- - Schleudertraumen 271<br />
Ao basilaris-Spitzensyndrom 287<br />
absolute Arrhythmie 61, 62<br />
absolute Riskoreduktion 473<br />
Abulie 230, 258, 270<br />
Acetylcholin 18<br />
Acetylsalicylsaure 61, 464<br />
- Blutungskomplikationen 466<br />
- Dosierung 466, 467<br />
- gastrointestinale Nebenwirkungen<br />
467<br />
Action-Research -Arm-Test 516<br />
Adamkiewicz-Arterie (so Ao radicularis<br />
magna)<br />
ADC 117<br />
Adenosin 26-28<br />
ADL-Skalen 503<br />
Adrenalin 18<br />
Adventitia 19<br />
Agnosie<br />
- visuelle 265<br />
Agraphie 259<br />
AIDS-Erkrankung<br />
- intrazerebrales Hamatom 368<br />
akinetischer Mutismus 230, 237<br />
Ala minor ossis sphenoidalis 16<br />
Alexie 259, 260, 265<br />
Alkohol, Alkoholkonsum 363,<br />
369<br />
Alkoholentzug 363<br />
Alkoholrausch 363<br />
allergische Granulomatose (so auch<br />
Churg-Strauss-Syndrom) 71<br />
Alpha-I-Antitrypsin 84<br />
Amaurosis fugax 225, 305, 306,<br />
313<br />
Ammonsformation 55, 56<br />
Ammonshornsklerose 55, 56<br />
Amphetamin 519, 524<br />
Amygdala (so Corpus amygdaloideum)<br />
Amyloidangiopathien 176, 478,<br />
489<br />
- zerebrale 489<br />
Amyloid 49<br />
Anastomosen<br />
- gefahrliche 198<br />
Ancrod 419<br />
Aneurysma 80,271, 366<br />
- basales 48<br />
- Charcot-Bouchard 359<br />
- Clipping 200<br />
- endovaskulare Therapie 200<br />
Angiographie 70<br />
- arterielle Viergefafiangiographie<br />
397<br />
- diagnostische 198, 201, 204<br />
- Korkenziehervenen 397<br />
- Komplikationsrate 198<br />
- spinale 206<br />
- Subtraktionsangiographie 198<br />
- Zweiebenenangiographie 198<br />
Angiome<br />
- Architektur 204<br />
- arteriovenose und kavernose 48<br />
- arteriovenose 364<br />
- - Aneurysmen 364<br />
- - Blutungsrate 364<br />
- - Blutungsrisiko, kumulatiyes<br />
364<br />
- - "durale" 364<br />
- - epileptische Anfalle 364<br />
- - "piale" 364<br />
- - Prognose 364<br />
- - Risikofaktoren 364<br />
- - Ruptur<br />
- Blutungsrisiko 202, 204<br />
- Embolisation 204<br />
- kavernose 359<br />
- - epileptische Anfalle 365<br />
- - familiare 365<br />
- - kryptische 359, 365<br />
- - okulte 365<br />
- - mulitple 365<br />
- - neurologische Symptome 365<br />
- - - progrediente 365<br />
- - - remittierende 365<br />
- - Therapie 365<br />
- - Verkalkungen 365<br />
- - - blutungsnahe 365<br />
- Nidus 202, 204<br />
- spinale 206<br />
- venose 367<br />
- - Blutungsrisiko 365<br />
- - Operationsriasiko 365<br />
angionecrosis 48<br />
Angioplastie<br />
- Embolierisiko 210<br />
- intrakranielle Spasmen 215<br />
- Komplikationen 210, 211<br />
- perkutane transluminale<br />
(PTA) 209<br />
- stentgestutzte 211<br />
- technische Durchftihrung 210<br />
Anomie 260<br />
Anosognosie 254<br />
Ansae insulares (Sylvi-Gefafigruppe)<br />
6<br />
Anteriorinfarkt 42, 45<br />
Antidepressiva 523<br />
Anti-ICAM-Antikorper 424<br />
Antikardiolipinantikorper 66,<br />
318<br />
Antikoagulanzien, orale<br />
- Leukoaraiosis 363<br />
- zerebrale Amyoloidpathie<br />
(CCA) 363<br />
Antikoagulation 471, 472, 474<br />
antineutrophile Zytoplasmaantikorper<br />
71<br />
Antioxidanzien 139
<strong>Sachverzeichnis</strong> 531<br />
Antiphospholipid -Antikorper-Syndrom<br />
66<br />
Antiphospholipidsyndrom 67, 82<br />
Anton-Syndrom 264<br />
Aorta 1<br />
- abdominalis 16, 17<br />
- thoracica 16, 17<br />
Aortenatherome 64<br />
Aortenbogensyndrom 69<br />
Aortenisthmusstenose 302<br />
APC-Resistenz 65<br />
Arachnoidea 20<br />
Aphasie 11, 225<br />
- bei Putamenhamatom 369<br />
- metabolische Depression 369,<br />
370<br />
- Therapie 523<br />
- Thalamushamatom 370<br />
- transkortikale 369<br />
Apoptose 56, 96<br />
- antiapoptotische Pharmaka 98<br />
Apraxie 237, 258<br />
- buccolinguofaziale 248<br />
- ideomotorische 248, 257, 259<br />
- konstruktionale 260<br />
Arachidonsaure 29, 95<br />
Arcus venosus sulci fimbriodentati<br />
13, 14<br />
Arcus venosus sulci hippocampi<br />
superficialis 13, 14<br />
ARDS 432<br />
Area entorhinalis 14<br />
- parolfactoria 9<br />
- postrema 20<br />
- praeoptica 9<br />
- subcallosa 9<br />
Arm-Fahigkeits-Training 517,519<br />
Armfunktionen 517<br />
Armfunktionstests 515<br />
Arm-Motor-Activity-Test 516<br />
Arterie yom muskularen Typ 18,<br />
19<br />
Arteriitis cranialis<br />
(s. auch Horton-Arteriitis, Arteriitis<br />
temporalis) 69, 229, 272<br />
Arteriitis temporalis<br />
(s. auch Arteriitis cranialis, Horton-Arteriitis)<br />
69<br />
Arteriolen 18, 19, 32, 49<br />
Arteriolofibrose 49<br />
Arteriosklerose 49<br />
arteriovenose Fisteln 82<br />
arteriovenose Malformation<br />
(AVM) 177<br />
Aspergillose 338<br />
Aspiration 431<br />
Assessment 503<br />
Astroglia 19<br />
Astrozyten27, 29<br />
Asworth-Skala 516<br />
AT3-Mangel 65<br />
Atherosklerose 156<br />
Atiologie der zerebralen Sinusvenenthronbose<br />
- Antiphospholipidsyndrom 394<br />
- Colitis ulcerosa 394<br />
- entzundliche Darmerkrankungen<br />
394<br />
- Koagulopathie 394<br />
- Kontrazeptiva 394<br />
- Morbus Crohn 394<br />
- Morbus Bec
532 <strong>Sachverzeichnis</strong><br />
- - periventrikulare Mikroangiome<br />
371<br />
- - horizontale Blickparese 371<br />
- - Horner-Syndrom 371<br />
Carotis-Sinus-cavernosus-Fistel<br />
(CFS)<br />
- endovaskulare Therapie 205<br />
- idiopathische 205<br />
- postraumatische 204<br />
case fatality (s. auch Letalitat) 123<br />
Cauda equina 16<br />
CBF/CBV-Quotient 113<br />
Cerebellum 10, 11<br />
Charcot-Arterie 14<br />
Chiasma opticum 3, 4, 6, 8, 9<br />
Chlopidogrel 468<br />
Cholesterin 84<br />
Chorionkarzinome 318<br />
Chromatolyse 56<br />
chronisches subdurales Hamatom<br />
219<br />
Churg-Strauss-Syndrom<br />
(s. auch allergische Granulomatose)<br />
71<br />
Circulus arteriosus cerebri (Willisii)<br />
3, 11, 45<br />
Cisterna<br />
- ambiens 4, 6, 12, 13<br />
- callosa 8<br />
- carotica 3, 4<br />
- cerebellomedullaris (Cisterna<br />
magna) 4, 11<br />
- chiasmatis 4<br />
- corporis callosi 4<br />
- cruralis 4, 6<br />
- interpeduncularis 4, 6, 11, 12<br />
- laminae terminalis 4, 8, 9<br />
- magna (s. Cisterna cerebellomedullaris)<br />
- pontis 4<br />
- pontocerebellaris inferior 4,<br />
11<br />
- quadrigemina (Cisterna venae cerebri<br />
magnae) 4, 12<br />
- venae cerebri magnae (s. Cisterna<br />
quadrigemina)<br />
Claude-Syndrom 290<br />
Claudicatio brachialis 227<br />
Claudicatio mandibularis 223<br />
Claudicatio masticatoria 69<br />
Claudicatio spinalis 302, 304<br />
Clivus 3,5<br />
Coarcatio aortae 303<br />
Coiling 76<br />
Colliculus inferior 10<br />
Colliculus superior 10<br />
Columna fornicis 9<br />
Commissura alba 17<br />
Commissura grisea 17<br />
Commissura posterior 12<br />
Commissura rostralis (anterior)<br />
6, 9<br />
Computertomographie (CT)<br />
- Cord sign 396<br />
- Delta-Zeichen 396<br />
Confluens sinuum 2, 15, 16<br />
Cornu ammonis 13, 14<br />
Corona radiata 6<br />
Corona vasorum (Vasocorona medullaris)<br />
17<br />
Corpus amygdaloideum 3, 6, 8<br />
Corpus callosum 4, 8<br />
Corpus fornicis 12<br />
Corpus geniculatum laterale 6,<br />
12,237<br />
Corpus geniculatum mediale 12<br />
Corpus mammillare 3, 6<br />
Corpus pineale 12, 20<br />
Corpus striatum 6, 9, 14<br />
Corpus-callosum-Diskonnektionssyndrom<br />
235,237<br />
Crack 339<br />
Crus cerebri (s. Pedunculus cerebri)<br />
CT-Angiographie 184, 185<br />
Cuneus 12<br />
Cyclooxygenase 32<br />
Dejerine-Roussy-Syndrom 270,<br />
283,284<br />
Danaproid 472<br />
Deaktivierung 114<br />
Degos-Erkrankung 83<br />
Delir 434<br />
Demenz<br />
- degenerative 38<br />
- lakunare 50<br />
- thalamische 269<br />
- vaskulare 38, 50<br />
Depolarisation<br />
- anoxisch 91<br />
- spreading depression 94<br />
Depression 433, 523<br />
- postapoplektische 268<br />
Deviation conjugee 248, 258<br />
diagnostische Methoden der zerebralen<br />
Sinusvenenthrombose<br />
- EEG 399<br />
- venose Doppler-Sonographie<br />
399<br />
- Liquorveranderungen 399<br />
Diapedeseblutungen 395<br />
Diaschisis 114, 117<br />
Diencephalon 14<br />
dienzephaler Tumor 395<br />
diffusionsgewichtete MRT 169,<br />
174,178,179,182,184,187,<br />
188<br />
- ADC 169<br />
- T2-shine-through 170, 183<br />
- Pseudonormalisierung 183<br />
Diffusionskoeffizienten 117<br />
Dipyridamol 469<br />
Dissektionen 301, 306, 325, 337<br />
- einer A. carotis 224, 331<br />
Doppelstrang -D NA -Antikorper<br />
73<br />
Doppler-Duplexsonographie 151,<br />
157, 163<br />
- der intrakraniellen Hirnvenen<br />
163<br />
dorsolateraler Oblongatainfarkt<br />
45<br />
Dosis-Wirkungs-Beziehung 136<br />
Dosis-Wirkungs-Kurve 131, 133<br />
Drogenabusus<br />
- Amphetamine 309, 340<br />
- Kokain 310<br />
- LSD 310<br />
- Opiate 310<br />
- Phencyclidin 310<br />
Ductus Cuvieri 2<br />
dunkle Neurone 56<br />
Duplexsonographie 156<br />
- der intrakraniellen hirnversorgenden<br />
Arterien 159<br />
Dura mater 3, 14, 20<br />
Durafistel<br />
- arteriovenose 339, 344<br />
- Einteilung 205<br />
- endovaskulare Therapie 205<br />
- spinale 206<br />
durale AV-Fistel 177<br />
Durchblutungsschwellen<br />
- fUr Pares en 103<br />
- fUr Elektrokortikogramm 103<br />
- fUr evozierte Potentiale 103<br />
- fUr Membranfunktion<br />
DurchblutungsstOrung<br />
- permanent 107<br />
- reversibel 107<br />
dysarthria clumsy hand syndrome<br />
480<br />
Dysarthrie-Schwere-Hand -Syndrom<br />
299<br />
Dyschromatopsie 266<br />
Dyslipoproteinamie 317<br />
Dysphagie 431, 520<br />
Dyspraxie<br />
- konstruktionale 254<br />
Eales-Krankheit 495<br />
ECASS 420<br />
Echokontrastmittel 156<br />
Ehlers-Danlos-Syndrom 80, 271,<br />
335<br />
Eineinhalb-Syndrom 287, 293,<br />
296<br />
EKG 412<br />
Eklampsie 318, 497<br />
elektive Parenchymnekrose 54,<br />
55<br />
Embolien 160, 161<br />
Emboliequelle 413
<strong>Sachverzeichnis</strong> 533<br />
- kardiale 741<br />
Embolisation<br />
- Materialien 204, 205<br />
EMG-getriggerte Elektrostimulation<br />
518<br />
Eminentia median a 20<br />
Encephalopathia chronica<br />
progressive subcorticalis 51<br />
Endarteriektomie 439-441, 443<br />
- Ausschlusskriterien 440<br />
- Eversionsendarteriektomie 443<br />
- Indikatioonsstellung bei symptomatischer<br />
Karotisstenose 455<br />
- Indikatioonsstellung bei asymptomatischer<br />
Karotisstenose 455<br />
- Indikationsstellung bei groBeren<br />
chirurgischen Eingriffen 456<br />
- Indikationsstellung bei progredientem<br />
Insult 457<br />
- Indikationsstellung bei schweren<br />
neurologischen Defekten 457<br />
- Komplikationsrate 441, 444<br />
- myointimale Hyperplasie 446<br />
- Operationszeitpunkt 451<br />
- Patch Plastik 443<br />
- perioperatives Oberschussrisiko<br />
441<br />
- Qualitatssicherung 452<br />
- Reststenosierung 445, 451<br />
- Reststenosen 445<br />
- Risikoabschatzung 444<br />
- simultane Operation mit<br />
ACVB 444, 457<br />
Endarterien 18, 44<br />
Endokarditiden 62<br />
Endokarditis 63<br />
- lenta 338<br />
- bakterielle 338<br />
endoplasmatisches Retikulum (ER)<br />
- Stressantwort 96<br />
Endothel(zelle) 18, 19<br />
Endothelialantagonisten 97<br />
Endstrominfarkt<br />
Energiebedarf 426<br />
enlargement of cerebral hemorrhage<br />
376<br />
Entkopplung 28<br />
Entlastungstrepanation 430<br />
Enzephalomalazie) 53<br />
Enzephalopathie 70, 73, 84<br />
:... hypertensive 319<br />
epidurales Hamatom 219<br />
Epilepsie 432<br />
epiletische Anfalle 432<br />
Erbleichung 54<br />
Ersthelfer vor Ort 408<br />
Erweichung 53<br />
Erythrodiapedese 54<br />
etat cribie 301<br />
Explorationstraining 522<br />
extra-intrakranielle Bypass-Chirurgie<br />
80<br />
Fabry-Krankheit (Angiokeratoma<br />
corporis diffusum) 496<br />
Faktor-V-Syndrom 65<br />
Falx cerebri 4, 16, 20<br />
farbkodierte Duplexsonographie<br />
152, 156, 159<br />
Fasciculus anterolateralis 10<br />
Fasciculus longitudinalis dorsalis<br />
10<br />
Fasciculus longitudinalis medialis<br />
10, 296<br />
fasiolinguales Syndrom 256<br />
Fettbeladung 54<br />
Fettembolie 51, 312<br />
- endogene 312<br />
Fettkornchenzellen 54<br />
fibrinoid arteriitis 48<br />
fibrinoide Nekrose 49<br />
Fibrinolyse<br />
- Karotisterritorium 207, 209<br />
- Kontraindikationen 209<br />
- lokale intraarterielle (LIF) 206,<br />
208<br />
- vertebrobasilarer Kreislauf 207,<br />
209<br />
fibromuskulare Dysplasie 40, 79,<br />
224, 227, 272, 229, 272, 306, 335<br />
Fibrose 48<br />
Fimbria hippocampi 13<br />
Fisch 139<br />
Fissura choroidea 6<br />
Fissura horizontalis cerebelli 12<br />
Fissura lateralis Sylvii 6-8<br />
Fissura mediana anterior 17, 18<br />
Fissura petrooccipitalis 16<br />
Fistel<br />
- angeborene 202<br />
- arteriovenose 202<br />
- Carotis-Sinus cavernosus<br />
(CSF) 204<br />
- durale 204<br />
- erworbene 204<br />
Flocculus 10<br />
Focal Disability<br />
Focal Impairment 516<br />
Fogging-Effekt 190<br />
Foix -Chavany-Marie-Syn-<br />
drom 259<br />
Foramen caecum 16<br />
Foramen jugulare 16, 20<br />
Foramen lace rum 3<br />
Foramen magnum 11<br />
Foramen ovale 244<br />
Foramina intervertebrales 16<br />
Foramina mastoideum 20<br />
forced use 519<br />
Formation<br />
- paramediane pontine retikulare<br />
(PPRF) 296<br />
Formatio reticular is 10<br />
Fossa interpeduncularis 3, 4, 12<br />
Fremdehand (Alien-Hand)-Syndrom<br />
235, 237<br />
Frenchay-Armtest 516<br />
frUhe Ischamiezeichen 174,<br />
179<br />
- hyperdenses Mediazeichen 179,<br />
181, 184, 186<br />
- Hypodensitat 179<br />
- Schwellung 179<br />
FrUhrehabilitation 509<br />
Fugl-Meyer-Test 516<br />
Functional Independence Measure<br />
(FIM) 505<br />
funktionelle Elektrostimulation<br />
(FES) 510, 513<br />
Funktionsdiagnostik 503<br />
Funktionsstoffwechselstorung<br />
396<br />
GABA 423<br />
Gang 509<br />
Ganglion n. trigemini (Gasseri)<br />
2-4<br />
Gangtrainer 513<br />
Gangtraining 510<br />
Gedachtnis 267, 521<br />
- StOrungen 522<br />
gedoppeltes GefaBiumen 78<br />
GefaBdiagnostik 412<br />
GefaBgerausch 77<br />
GefaBprozesse 153<br />
Gehirn<br />
- Autoregulation 89<br />
- COz-Reaktivitat 89<br />
- Durchblutungsabnahmen 89<br />
Genu corporis callosi 4, 8, 9<br />
Gen-Umwelt-Interaktion 132<br />
Gerinnungstest<br />
- PTT 67<br />
- TZ 67<br />
- Thrombozytenzahl 67<br />
- INR-Wert 67<br />
Gerstmann-Syndrom 260<br />
Gesichtsfeldstorungen 263<br />
Gewebsschadigung<br />
- irreversibel 107<br />
- - durch biocheische Veranderungen<br />
112<br />
- - durch molekularbiologische<br />
Veranderungen 112<br />
Glasgow Coma Scale 376<br />
Gliazellen 19<br />
Globus pallidus 6, 14<br />
Glukoseverbrauch 89<br />
Glutamat 29<br />
- Antagonisten 94, 98<br />
- Exzitoxitat 94<br />
Glutamin 29<br />
Glutaminsaure (s. Glutamat)<br />
GPIIb/IIIa-Rezeptor 417<br />
Granularatrophie 55
534 <strong>Sachverzeichnis</strong><br />
Granulationes arachnoideales 16<br />
granulomat6se Arteriitis 368<br />
- intrazerebrales Hamatom 368<br />
grasping 258<br />
Grenzzonen<br />
- auBere 222<br />
- innere 222, 243, 300<br />
Grenzzonen-(Gernzlinien-)Infarkt<br />
46, 221, 222, 243, 299,<br />
316<br />
Griffstarke 516<br />
Griseum centrale mesencepha<br />
Ii 10<br />
Guglielmi Detouchable Coil<br />
(GDC) 201<br />
Gyrus<br />
- angularis 8<br />
- cinguli 9, 12<br />
- dentatus 6, 14<br />
- frontalis inferior 7<br />
- frontalis medius 8, 9<br />
- frontalis superior 9<br />
- lingualis 12<br />
- occipitalis inferior 8<br />
- occipitalis medius 8<br />
- occipitalis superior 8<br />
- parahippocampalis 12, 13<br />
- postcentralis 8, 9<br />
- praecentralis 8, 9<br />
- rectus 9<br />
- supramarginalis 8<br />
- temporalis inferior 8<br />
- temporalis medius 8<br />
- temporalis superior 8<br />
Habenula 12<br />
hamatologische Erkrankungen<br />
368<br />
Hamatomvolumen 375<br />
- Bewusstseinslage und prognostische<br />
Faktoren 376<br />
- kritisches 375<br />
- Letalitat und Lokalisation 376<br />
- Sterberate 375<br />
Hamodilution 97, 428<br />
hamodynamischer Infarkt 178<br />
- Endstrominfarkt 180, 182, 183<br />
- Grenzzoneninfarkt 180<br />
Hamoglobinurie<br />
- proxysmale nachtliche 306<br />
hamorrhagische Transformationen<br />
427<br />
Harris-Benedikt -Gleichung 426<br />
HELLP-Syndrom 318,497<br />
Hemiachromatopsie 264<br />
Hemianopsie 12, 522<br />
Hemidyslexie 266<br />
Hemikranie 77<br />
Hemineglekt 258<br />
Hemiparese 11<br />
Hemiplegia cruciata 275<br />
Heparin 415, 471<br />
Heparin-assoziierte Thrombozytopenie<br />
(HIT) 67<br />
Herniation 294<br />
Herzinfarkt 63<br />
Herzklappenerkrankung 62<br />
Herzrhythmusst6rungen 61, 410<br />
Herztumoren 63<br />
Herzzirkulation 160<br />
Heubner-Anastomosen 46<br />
high intensity transient signals<br />
(HITS) 160<br />
Hinterhorn 17<br />
Hinterstrange 17<br />
Hippocampus 6, 12-14<br />
Hirnbasisarterien 160<br />
HirngefaBe 30<br />
- Acetylcholin<br />
- calcitonin gene related peptide<br />
(GCRP) 31<br />
- Cholezystokinin (CCK) 31<br />
- Neurokinin A (NKA) 31<br />
- Neuropeptid Neurokinin A<br />
(NKA) 31<br />
- Neuropeptid Y 30<br />
- Noradrenalin 30<br />
- parasympathische Nervebfasern<br />
31<br />
- Pep tid Histidin Isoleuzin<br />
(PHI) 31<br />
- sympathische Innervation 30<br />
- - intrakranieller Druck 31<br />
- trigeminovaskulares System 31<br />
- Substanz P 31<br />
- vasoaktives intestinales Polypeptid<br />
(VIP) 31<br />
Hirninfarkt<br />
- kompletter 220<br />
Hirnodeme 428, 430<br />
- maligne ll5<br />
- raumfordernde ll5<br />
- vas ogene ll5<br />
- zytotoxische ll5<br />
Hirnstammblutungen 48<br />
- (Duret-Berner-) 48<br />
Hirnstammeinklemmungen 375<br />
Histamin 32<br />
Hitzestressprotein (Hsp 70) 98<br />
Hohenkrankheit 312<br />
Hollenhaus-Plaques 225<br />
Homozysteinurie 84<br />
Horner-Syndrom 77,263,373,<br />
374<br />
- zentrales 248<br />
Horton-Arteriitis<br />
(s. auch Arteriitis temporalis, Arteriitis<br />
cranialis) 69<br />
Hurst -Enzephalitis 51<br />
Hyalin 49<br />
hyaline fatty change 48<br />
Hyalinose 49<br />
Hydrozephalus 271<br />
Hyperamie<br />
- postischamische 93<br />
Hyperexitabilitat<br />
- postischamische 94<br />
Hyperfusion 1070, III<br />
- postischamische 93<br />
Hyperhomozysteinamie 140<br />
Hyperkoagulabilitat 317<br />
Hyperthermie 429<br />
Hypertonie 79<br />
- Akutphase 361<br />
Hyperventilation 428<br />
Hypophysenstiel 3, 4<br />
Hypophysenvorderlappen 4, 6<br />
Hypothalamus 6, 9, 12, 14<br />
Infarkt<br />
- fruhe Zeichen 116<br />
- Gewebskompartimente 112<br />
- lakunarer 239<br />
- striatokapsularer 255<br />
- sekundar hamorrhagischer 208<br />
Infarktkern 92<br />
Infundibulum 9<br />
INO<br />
- Exotropie bei 296<br />
INR 61<br />
Inselrinde 8<br />
Intelligenz 521<br />
Intermediarfaktoren 130<br />
internukleare Ophtalmoplegie<br />
287, 293, 296, 373<br />
Intima 19<br />
Intima-Media-Dicke (IMT) 140,<br />
156, 157<br />
intrakranielle Arterien 472<br />
intramurales Hamatom 78<br />
intravaskulare Lymphomatose (s.<br />
auch lymphomatoide Granulomatose)<br />
83<br />
intraventrikulare Aneurysmen<br />
374<br />
intrazerebrale Hamatome<br />
- Alter 360<br />
- Alkohol 361<br />
- Aneurysmen 366<br />
- - Sensitivitat des CT 366<br />
- Antikoagulanzien 361<br />
- Auslosemechanismen<br />
- - Kalteexposition 360<br />
- - sympathikomimetische Droge<br />
360<br />
- - Kokain 360<br />
- - Amphetamine<br />
- - - Vaskulitis 360<br />
- Atiologie 361<br />
- Blitzschlag 367<br />
- Drogenabusus 361<br />
- Eklampsie 367<br />
- Entstehungsort 368<br />
- epileptische Anfiille 375
<strong>Sachverzeichnis</strong> 535<br />
- Erlangen Stroke Projekt 360<br />
- Geschlechtsverteilung 360<br />
- hamatologische Erkrankungen<br />
367<br />
- Hamodialyse 367<br />
- Hamophilie A, B 368<br />
- hereditare autosomale Afibrinogenie<br />
- Hypertonie 361<br />
- idiopathisch 361<br />
- idiopathisches Hypereosinophiliesyndrom<br />
367<br />
- intravaskulare Gerinnung, disseminierte<br />
367<br />
- Klinik 368<br />
- Leberzirrhose 362<br />
- letale Faktoren 375<br />
- Leukamie 368<br />
- Lokalisation 361, 375<br />
- Moyamoya 366<br />
- - Prognose 366<br />
- multiple Myelome 368<br />
- Neoplasmen 361<br />
- progrediente Ausdehnung 361<br />
- - Risikofaktoren 361<br />
- Purpura, idiopathische 367<br />
- rezidivierende 375<br />
- silikonhaltiger Durasatz 367<br />
- Speed Vaskulitis 360<br />
- Thrombozytamie 367<br />
- thrombozytamische 367<br />
- Thrombozytopenie 367<br />
- Tumorblutung 366<br />
- Vaskulitis 368<br />
- Verbrauchskoagulopathie 367<br />
- Vorhofmyksome 366<br />
- zerebrale Amyloidangiopathie<br />
375<br />
- zerebrale Amyloidose 361<br />
- Zieve-Syndrom 367<br />
Intubation 410, 413, 425<br />
Intumescentia cervicalis 17<br />
Intumescentia lumbalis 17<br />
Inzidenz 123, 127<br />
Inzidenztrend 127<br />
Ischamie<br />
- Erholungslatenz 90<br />
- Erholungszeit 90<br />
- fokale 90 98<br />
- globale 90, 93, 97, 97<br />
- Herzstillstand 90<br />
- Hypothermie bei 98<br />
- Kern 104<br />
- Randzone 104<br />
- Reperfusion 91<br />
- Schwellenwert 89, 91<br />
- 'Oberlebenszeit 89<br />
- Wiederbelebungszeit 89<br />
ischamische optische Neuropathie<br />
(ION)<br />
- anteriore ION (AION) 226<br />
- posteriore ION (PION) 226<br />
ischamische Zellschadigung 54<br />
ischamische Zellveranderungen<br />
54<br />
ischamischer Insult 471<br />
- Klassifikation 218<br />
isolierte Angiitis des Zentralnervensystems<br />
70<br />
isolierte granulomatOse Angiitis<br />
des NS (IGANS) 478, 484<br />
isolierte Ventrickelblutung<br />
Jackson-Syndrom 283<br />
Kalium 94<br />
Kaliumionen 27, 28<br />
- raumliche Pufferung 27<br />
Kalkmilchzyste 54<br />
Kalzium<br />
- Antagonisten 98<br />
- Toxizitat 95<br />
Kapillaren 29<br />
Karbohydratmangelsyndrom 85<br />
Kardiomyopathie<br />
- peripartale 318<br />
kardiovaskulare Chirurgie 62<br />
Karotisbifurkation 156<br />
Karotis-Kavernosus-Fistel 80<br />
Karotisoperation 153<br />
Karotisplaques 152<br />
Karotissiphon 3<br />
Karotisstenose 154, 439, 441<br />
- asymptomatische 453<br />
- symptomatische 440<br />
- Stenosegradbestimmung 448<br />
- Stenosegrad und Operationsindikation<br />
442, 455<br />
Karotissystem 153, 155<br />
Karotisverschluss 156<br />
Karotisverschluss 451<br />
kausale Faktoren 130<br />
Kavernome 177<br />
- subependymale 374<br />
Kernspintomographie 116<br />
Kinking 76, 224<br />
Kleinhirn 12, 15<br />
Kleinhirnblutungen 48<br />
Kleinhirnbriickenwinkel 43, 11,<br />
15<br />
Kleinhirnhamatome<br />
- Altersmaximum 373<br />
- Dekompensation 374<br />
- Dekompression, operative 374<br />
- Grage des Hamatoms 374<br />
- klinische Stadien 374<br />
- Nystagmus 374<br />
- pin-point pupil 374<br />
- ocular bobbing<br />
Kleinhirninfar kt<br />
- raumfordernder 293, 295<br />
Kleinhirnkerne 10<br />
Kleinhirntonsille 11<br />
klinische Symptome der zerebralen<br />
Sinusvenenthronbose<br />
- epileptische Anfalle 395<br />
- Hemiparese 395<br />
- Kopfschmerzen 395<br />
- kortikale Monoparese<br />
- psychotische Symptome 395<br />
- Verwirrtheitszustande 395<br />
- VigilanzstOrungen 395<br />
Knochenfenster 159<br />
Koagulopathie 64, 66<br />
Koarktation der Aorta 227<br />
Kohlmeier-Degos-<br />
Erkrankung 317<br />
Kokainmissbrauch 339<br />
Kollagen Typ I 18<br />
Kollagen Typ III 18<br />
Kolliquationsnekrose 41<br />
Kolliquationsnekrosen (s. auch Verfliissigungsnekrosen)<br />
53-55<br />
Kommunikation 524<br />
Kompensationsmechanismen 112<br />
Komplikationen<br />
- Angioplastie 210<br />
- Stentimplantation 213<br />
- thrombembolische 201<br />
Kompression der basalen Zisternen<br />
376<br />
Konditionierung<br />
- ischamische 98<br />
Konfidenzintervall 124<br />
kongophile Angiopathie 40, 48,<br />
49<br />
Kontrastmittel 64<br />
- Echo- 162, 164<br />
Kopfschmerzen 226<br />
Kopplung<br />
- Riickkopplung 28<br />
- Vorwartsregulaton 28<br />
Kopplungsfaktoren 27<br />
Korsakow-Syndrom 230, 267<br />
Kortikosteroide 69<br />
Kosten-Nutzen-Analyse 473<br />
Kraniotomie 295<br />
Kribliiren 479<br />
Kryoglobinurie 306<br />
Kugelblutung 47<br />
Kumarineffekt 67<br />
kiinstliche Herzklappen 62<br />
• Labbe-Anastomose 16<br />
Labordiagnostik 75<br />
Labyrinthitis 281<br />
Labyrinthorgan 2<br />
Lagerung 508<br />
Laktat 29<br />
- Bestimmung 84<br />
lakunares Syndrom (s. auch Status<br />
lacunaris, Status desintegrationis)<br />
50, 446, 480
536 <strong>Sachverzeichnis</strong><br />
Lakunen 45, 50, 55, 221, 223, 297,<br />
478<br />
Lamina terminalis 3<br />
Landry-Syndrom 287<br />
Langzeitprognose 378<br />
Lappchennekrosen 47<br />
Laufbandtraining 510<br />
learned non-use 519<br />
Lebensqualitat 511<br />
Leiden-Syndrom 65<br />
Leitlinien zur operativen Behandlung<br />
380<br />
- Aneurysmen 380<br />
- arterioveni:ise Missbildungen<br />
- Kleinhirnhamatome 380<br />
- junge Patienten mit Lobarhamatom<br />
380<br />
- ultrafriihe operative Behandlung<br />
380<br />
Lemniscus lateralis 10<br />
Lemniscus medialis 10<br />
Lesesti:irungen 265<br />
Letalitat (s. auch case fatality)<br />
123, 127<br />
Leukamie 306<br />
Leukariose 51<br />
Leukoaraiosis 478<br />
Linsenkerninfarkt 178, 1179<br />
Lipidose 48<br />
Lipohyalinose 48, 359, 368, 369,<br />
446<br />
Livedo racemosa 82<br />
Lobarhamatom<br />
- Anosognosie 372<br />
- Aphasie 372<br />
- epileptische AnfaIle 371, 372<br />
- Neglekt 372<br />
Lobulus paracentralis 9<br />
Lobulus parietalis inferior 8<br />
Lobus frontalis 7, 9<br />
Lobus occipitalis 12<br />
Lobus temporalis 12<br />
Locked-in-Syndrom 230, 284,<br />
295<br />
low flow infarct 222<br />
Luftembolie<br />
- zerebrale 311<br />
Lupus erythematodes 40, 271<br />
- sytemischer 73<br />
Lupus-Antikoagulans 66<br />
Luxusperfusion 111, 117<br />
lymphomatoide Granulomatose (s.<br />
auch intravaskulare Lymphomatose)<br />
83<br />
M1-Segment (sphenoidaler Teil der<br />
A. cerebri media) (s. A. cerebri<br />
media)<br />
Mz-Segment (insularer Teil der A.<br />
cerebri media) (s. A. cerebri media)<br />
Magnetresonanzspektroskopie<br />
(MRS)<br />
- lH-MRS 117<br />
- 31 p_MRS 117<br />
Magnetresonanztomographie<br />
(MRT) 29<br />
- BOLD (brain oxygen level derived)<br />
29<br />
- diffusionsgewichtet 116<br />
- flow void 398<br />
- flussbedingte Signalausli:ischung<br />
398<br />
- initial dip 30<br />
- perfusionsgewichtet 117<br />
Makroangiopathie 446, 447<br />
Makroglobinurie 306<br />
Malformationen<br />
- arterioveni:ise 202, 204, 339<br />
- spinovaskulare 206<br />
- V. galeni 202<br />
maligner Mediainfarkt 180<br />
manische Phasen 268<br />
Mantelkantensyndrom 226<br />
marche a petit pas 298<br />
Marfan-Syndrom 81, 271, 335<br />
Massenblutung 48, 219<br />
- atypische (traumatische, malformative,<br />
iatrogene) 47, 48<br />
- typische (hypertone) 47, 48<br />
Massenverschiebung 48<br />
Media 19<br />
Mediatotalininfarkt 41<br />
Medulla oblongata 4, 11, 15<br />
- Atiologie 374<br />
- Hamatome der 374<br />
Megadolichobasilaris 338<br />
MELAS 83,491<br />
Melodische Intonationstherapie<br />
(MIT) 523<br />
Membrana elastica externa 18<br />
Membrana elastica interna 18, 19<br />
Mesenzephalon 4<br />
Metaanalyse l34<br />
Metabolisches Syndrom l37, 142<br />
Methylphenidat 519<br />
Migrane 31, 80, 3l3, 330<br />
- familiare hemiplegische 315<br />
- mit Aura 160, 308<br />
- migrani:iser Infarkt 314<br />
Mikroaneurysmen 369<br />
- miliare 359<br />
- zerebrale 368<br />
Mikroangiopathie 178, 223, 446<br />
- zerebrale 80<br />
- - Defintion 477<br />
Mikrodialyse 424<br />
Mikroemboliesignal 161<br />
Mikrokatheter<br />
- flussabhangig 199<br />
- flussunabhangig 199<br />
Mills-Syndrom 293<br />
misery perfusion 107, 108, 118<br />
mitochondriale Enzephalopathie<br />
491<br />
Mitochondrien<br />
- Funktionssti:irung 96<br />
Mitochondropathien 83<br />
Mitralklappenprolaps 62<br />
Mittelhirnblutung, primare<br />
- amnestisches Syndrom 373<br />
- Angiome 373<br />
- Kavernome 373<br />
Mittellinienverlagerung 376<br />
mittlere Passagezeit (MTT) 168,<br />
171, 181, 188<br />
Monitoring 424<br />
Monoaminooxidasehemmer 330<br />
Morbus Ossler Weber Rendu 365<br />
Mortalitat 123<br />
Mortalitatstrend 127<br />
Moschkowitz-Syndrom (s. auch<br />
thrombotische thrombozytopenische<br />
Purpura) 67<br />
Motricity-Index 516<br />
Moyamoya-Krankheit 40,79, 229,<br />
244, 306, 335, 366, 375<br />
MR-Angiographie (MRA) 172,<br />
184, 185<br />
- Time-of-flight (TOF)-Angiographie<br />
172,184,187<br />
- Phasenkontrast (PCA)-Angiographie<br />
173, 184, 187<br />
- kontrastverstarkte (CE) MR-Angiographie<br />
173, 185<br />
MRT-Sequenzen 169<br />
- T2-gewichtete Sequenz 169,<br />
178, 182, 183<br />
- FLAIR-Sequenz 169, 176,182,<br />
183<br />
- GraSE-Sequenz 169<br />
- HASTE-Sequenz 169<br />
- SPIR-Sequenz 185, 187<br />
Multiinfarktdemenz (s. auch Multiinfarktsyndrom)<br />
38, 50, 51<br />
Multiinfarktsyndrom (s. auch Multiinfarktdemenz)<br />
51<br />
multiples Myelom 306<br />
Mutismus 248<br />
myeloproliverative Erkrankung<br />
306<br />
Myklonus 291<br />
Myxome 339<br />
Nackenschmerz 77<br />
Nahrungskonsistenz 521<br />
NASCET-Studie 210<br />
Neglekt 255<br />
- raumlicher 257<br />
- visueller 254, 264<br />
Nervus (N.)<br />
- abducens 4, 5, 11, 16<br />
- accessorius 1, 4, 5, 11<br />
- facialis 1, 4, 5, 12
<strong>Sachverzeichnis</strong> 537<br />
- glossopharyngeus 1, 4, 5, 11<br />
- hypoglossus 1, 4, 5, 11<br />
- oculomotorius 4, 5, 12, 16<br />
- ophthalmicus 16<br />
- opticus 4, 6<br />
- statoacusticus 4, 5, 12<br />
- trigeminus 1, 4, 5, 12, 15, 16<br />
- trochlearis 4, 5, 11, 12, 16<br />
- vagus 1, 4, 5, 11<br />
- vestibulocochlearis (s. N. statoacusticus)<br />
Neurallappen (s. Neurohypophyse)<br />
Neuro-Be
538 <strong>Sachverzeichnis</strong><br />
piriformer Kortex 6<br />
Plattchenaggragaiton 32<br />
Plexus anterior 2<br />
Plexus choroideus 23<br />
Plexus choroideus 6, 10, ll, 12,<br />
14,20<br />
- choroideus ventriculi IV 10<br />
Plexus medialis 2<br />
Plexus nervorum perivascularis<br />
18<br />
Plexus posterior 2<br />
Plexus venosus anterior 2<br />
Plexus venosus medialis 2<br />
Plexus venosus posterior 2<br />
Plexus vertebralis internus 18<br />
Plus-minus-Lid-Symptom 290<br />
Pneumonie 431<br />
polyzystische Nierenerkrankung<br />
82<br />
Ponshamatom<br />
- Antikoagulanzien 372<br />
- ataxic hemiparesis 373<br />
- dysarthria clumsy hand syndrome<br />
373<br />
- Foville -Syndrom 373<br />
- Hyperthermie 372<br />
- internukleare Ophtalmoplegie<br />
373<br />
- Kavernome 372<br />
- pin-point pupils 372<br />
- Prognose 373<br />
- pure motor hemiparesis 373<br />
- ocular bobbing 372<br />
- okulomotorische Symptome 373<br />
- one and a half syndrome 373<br />
- Strecksynergismen 372<br />
Positronenemissionstomographie<br />
- metabolische rate fUr Sauerstoff<br />
(CMROz) 107, III<br />
- metabolische Rate fUr Glukose<br />
(rCMR glc) 107, 111<br />
- zerebrale Durchblutung<br />
(CBF) 106<br />
- zerebrales Blutvolumen 107<br />
Posteriortotalinfarkt 42<br />
postiktuale Parese (s. auch Todd-<br />
Parese) 219<br />
Post -stroke-Depression 523<br />
Posttraumatische Spatapoplexie<br />
369<br />
Power-Duplexsonographie 154<br />
Power-Farbduplexsonogramm 152<br />
Praecuneus 9, 12<br />
Praeklampsie-Syndrom 497<br />
prafrontaler Kortex 7<br />
Prahospitalphase 408<br />
pramotorischer Kortex 8<br />
Pravalenz 123<br />
Primarpravention 61, 131<br />
PRIND 244<br />
Processus clinoideus anterior 3<br />
Processus clinoideus posterior 3<br />
Pro-C-Globalschnelltest 68<br />
Prognose-Modelle 377<br />
- intrazerebrales Hamatom 377<br />
- - prognostischer Faktor 377<br />
progredienter Insult 220<br />
progressive stroke 226<br />
- major stroke 220<br />
- minor stroke 220, 305<br />
propiozeptive neuromuskulare Fazilitation<br />
(PNF) 507<br />
Prospagnosie 265<br />
Prostazyklin 32<br />
Protamin 427<br />
Proteinbedarf 426<br />
Protein-C-Mangel 65<br />
Protein-S-Mangel 65<br />
Proteinsynthese 91, 96<br />
Protuberantia occipitalis interna<br />
16<br />
Pseudoaneurysma 77, 79<br />
Pseudobulbarparalyse 259, 267,<br />
286<br />
Pseudookklusion 156<br />
pseudothalamisches Syndrom<br />
Pseudotumor cerebri 395<br />
Pseudoxanthoma elasticum 81,<br />
27l, 335, 484<br />
Psycholinguistik 524<br />
pulsatiler Tinnitus 77, 78<br />
pulsless disease 69<br />
Pulvinar 12<br />
Purkinje-Zellschicht 55<br />
Purpura cerebri 47, 50<br />
Purpura<br />
- thrombotische thrombozytopenische<br />
318<br />
Putamen 14<br />
Putamen-claustrum-Blutungen,<br />
(Stammganglienblutungen,<br />
- Capsula-externa-Blutungen 48<br />
Putamenhamatome 369<br />
- Alkoholkonsum 369<br />
- Anosognosie 369<br />
- Aphasie 369<br />
- - globale 369<br />
- - subkortikale 369<br />
- - transkortikale motorische 369<br />
- - transkortikale sensorische<br />
369<br />
- lentikulostriarer GefaEbaum<br />
369<br />
- metabolische Depression 369<br />
- Neglekt 369<br />
• Quadrantenanopsie 259<br />
Qualitatssicherung 125<br />
• R. anterior canalis spinalis 16<br />
R. ganglionaris 3, 4<br />
R. posterior canalis spinalis 16<br />
Radiatio optica 6<br />
Radikalenfanger 98<br />
Rashkind-device 64<br />
Rautenhirn 15<br />
Rechts-links-Shunt 63, 163<br />
Recklinghausen-Krankheit 82<br />
regionales zerebrales Blutvolumen<br />
(rCBV) 168, 17l, 181, 187, 188<br />
Rehabilitation 503<br />
- motorische 507<br />
- neuropsychologische 521<br />
Reha-Walkman 515<br />
Relatives Risiko 124, 130<br />
Reorganisation 506<br />
Reperfusion<br />
- Schaden III<br />
- Zeitfenster durch 118<br />
repetitives Handtraining 517<br />
Reserve<br />
- Sauerstofftransport 113<br />
- hiimodynamische 113<br />
- Perfusion - vaskulare 117<br />
respiratorische Insuffizienz 425<br />
Rete mirabile 79<br />
retinozerebrale syndrome 495<br />
retinozerebrale Vaskulopathien<br />
493<br />
Rezidivrate<br />
Rhabdomyom 63<br />
Riesenlakunen 297<br />
Riesenzellarteriitis (Arteriitis temporalis,<br />
Horton-Arteriitis,<br />
Polymyalgia rheumathica 40, 69,<br />
227<br />
RIND 220<br />
Rivermead Motor Assessment 516<br />
Rivermead-ADL-Score 511<br />
roving eye movements 296<br />
Rr. insulares 6, 8<br />
rtPA 118, 419<br />
Riickenmark 16, 18<br />
Riickenmarksinfar kte<br />
- venose 305<br />
Sauerstoff<br />
- Bedarf und Verbrauch 89<br />
Sauerstoffextraktion (OEF) 107,<br />
113<br />
Sauerstoffmangel 28<br />
Sauerstoffradikale 95<br />
Sauerstoffsattigung 408<br />
Schlaganfall, Einteilung des 218<br />
Schlaganfallerwartung<br />
- bei symptomatischen Karotisstenosen<br />
442<br />
- bei asymptomatischen Karotisstenosen<br />
453<br />
Schlaganfallregister 129<br />
Schleudertraumen 228<br />
Schluckdiagnostik 520<br />
Schlucktraining 521
<strong>Sachverzeichnis</strong> 539<br />
Schrumpfnekrose<br />
Schulter-Arm-Schmerz 519<br />
Schulter-Hand-Syndrom 519<br />
Schwangerschaft 317<br />
Schwapp-Phanomen 78, 156<br />
Schwarz-Bartter-Syndrom 347<br />
Schwellenwerte<br />
- fUr funktionelle Ausfalle 103<br />
- fUr morphologische Schaden<br />
103<br />
- fiir Entwicklung von Infarkten<br />
107<br />
Screening 131<br />
Seelenblindheit 264<br />
Sehbahn 257<br />
Sehrinde 12<br />
sekundare Pravention 131<br />
Sekundarprophylaxe 415<br />
selektive Innervationsfahigkeit<br />
518<br />
selektive Vulnerabiltat 92<br />
Sella turcica 3, 4<br />
Sensomotorischer Kortex 8<br />
septische Thrombose<br />
- Mastoiditis 393<br />
- Meningitis 393<br />
- Otitis 393<br />
- Sinusitis 393<br />
Septum 15<br />
Septum pellucidum 9<br />
Serotonin 32<br />
Sichelzellanamie 316,318,340<br />
Single-Photon -Emissions-Computer-Tomographie<br />
(SPECT) 117<br />
Sinus sagittalis superior 47<br />
Sinus transversus 163<br />
Sinus<br />
- cavernosus 2,3, 14-16<br />
- durae matris 14, 16<br />
- marginalis 16<br />
- occipitalis 15, 16<br />
- petrosus inferior 2, 15, 16<br />
- petrosus superior 2, 14-16<br />
- rectus 2, 14-16<br />
- sagittalis inferior 2, 15, 16<br />
- sagittalis superior 2, 14-16<br />
- sigmoideus 2, 15, 16<br />
- sphenoparietalis 14, 16<br />
- transversus 2, 14-16<br />
Sinusthrombose 177<br />
Sinus-transversus-Thrombose 163<br />
Sinusvenenthrombose 72<br />
Sjogren-Syndrom 40, 73-75<br />
skew deviation 283, 290, 291, 297,<br />
373<br />
Sklerodermie 40, 74<br />
small deep cerebral infarcts 51<br />
small vessel disease 39, 48, 49<br />
Sneddon-Syndrom 67, 82<br />
soziale Schicht 141<br />
Spasmen<br />
- endovaskulare Therapie 214<br />
Spastik 432, 508, 515<br />
spinale SAB 340<br />
spinovaskulare Erkrankungen<br />
- Angiom 206<br />
- Durafistel 206<br />
Spiral-CT 167, 168<br />
Spiralen<br />
- Ablosemechanismen 201<br />
- Guglielmi Detouchable Coil<br />
(GCD) 201<br />
- Mikrospiralen 200<br />
Splenium corporis callosi 4, 9, 12<br />
SprachstOrungen 245, 523<br />
- aphasische 267<br />
spreading depression 116<br />
spreading oligemia 314<br />
SSA-SSB-Autoantkorper 74<br />
(Stammler-)Randblutungen 48<br />
Stammganglien 55<br />
Stammganglienblutungen (s. auch<br />
Putamen-claustrum-Blutungen)<br />
48<br />
Standards 412<br />
Status cribrosus 47-50<br />
Status desintegrationis<br />
(s. auch Status lacunaris, lakunares<br />
Syndrom) 50<br />
Status lacunaris (s. auch Status<br />
desintegrationis, lakunares Syndrom)<br />
48-51, 55, 297, 479<br />
Stauungshydrozephalus 294, 375<br />
Steal-Phanomen 159,223<br />
- intrakranielle 161<br />
Stenosegrad 153-155<br />
Stenosegradberechnung 153<br />
Stenosen 472<br />
Stent<br />
- ballonexpandierbarer 211<br />
- Indikation 214<br />
- Komplikation 213<br />
- Neuroprotektion 213<br />
- selbst expandierend 211<br />
- Restenose 212<br />
Steroide 429<br />
Stickoxid (s. auch nitric oxide)<br />
32, 95<br />
stotternde Lakunen 481<br />
Stratum subendotheliale 18<br />
Streptokinase 419<br />
string sign 78<br />
Stroke Unit 406<br />
StrukturstoffwechselstOrung<br />
396<br />
stumme Hirninfarkte 123<br />
stumpfes Halstrauma 76<br />
Sturge-Weber-Syndrom 365<br />
Sturzattacken 273<br />
Subarachnoidalblutung (SAB) 47,<br />
77, 80, 175, 176<br />
- Antifibrinolytika 349<br />
- arterielle Subtraktionsangiographie<br />
342<br />
- asymptomatische Aneurysmen<br />
335<br />
- Computertomographie 331<br />
- Differentialdiagnose 329<br />
- epileptische Anfalle 327<br />
- fusiforme 338<br />
- Gerinnungsstorungen 340<br />
- Hunt und Hess 328<br />
- Hydrocephalus occlusus 354<br />
- Hyponatriamie 347<br />
- isolierte Hirnnervenschadigung<br />
326<br />
- Kalziumantagonisten 352<br />
- kardiale Funktionsstorungen<br />
327<br />
- Klassifikation 328<br />
- klinische Symptomatik<br />
325 326<br />
- Liquoruntersuchung 334<br />
- Magnetresonanztomographie<br />
341<br />
- Magnetresonanzangiographie<br />
341<br />
- Meningismus 326<br />
- mesenzephale 325<br />
- multiple Aneurysmen 351<br />
- mykotisches Aneurysma 338<br />
- Nachblutung 348<br />
- operstive Therapie 349<br />
- perimesenzephale 334, 336, 344<br />
- praretinale Blutung 327<br />
- Prognose 355<br />
- Riesenaneurysmen 336<br />
- sackformige Aneurysmen 335<br />
- Skala 328<br />
- Spontanverlauf 348<br />
- spinale 325, 340<br />
- symptomatische Therapie<br />
- transkranielle Doppler-Sonographie<br />
353<br />
- transkranielle Duplexsonographie<br />
431<br />
- traumatische 337<br />
- Triple-H-Therapie 353<br />
- Vasospasmus 352<br />
- Ventrikulostomie 355<br />
- warnender Kopfschmerz 326<br />
Subclavian-steal-Phanomen (s.<br />
auch Subklavia-Anzapfphanomen)<br />
159, 227<br />
subdurales Hamatom 334<br />
Subduralhamatom 176<br />
Subfornikalorgan 20<br />
Subiculum 13<br />
Subklavia-Anzapfphanomen (s.<br />
auch Subclavian-steal-Phanomem)<br />
159, 227, 302<br />
subkortikale arteriosklerotische Enzephalopathie<br />
(SAE) 221, 478,<br />
479, 485<br />
subkortikale vaskulare Markerkrankung<br />
Binswanger 51,478
540 <strong>Sachverzeichnis</strong><br />
Substantia innominata 6<br />
Substantia nigra 6, 10, 12<br />
Substantia perforata anterior (rostralis)<br />
6, 11<br />
Substanz P 18<br />
Subthalamus 6, 12<br />
Sulcus<br />
- calcarinus 12<br />
- centralis 8<br />
- cerebri lateralis (s. Fissura lateralis)<br />
- corporis callosi 9<br />
- hippocampi superficialis 13<br />
- intraparietalis 8<br />
- medianus posterior 18<br />
- paracentralis 9<br />
- parietooccipitalis 8, 9, 11<br />
- postcentralis 8<br />
- praecentralis 8<br />
- sub frontalis 9<br />
- temporalis inferior 8<br />
- temporalis superior 8<br />
Sylvi-Gefa£gruppe (s. Ansae insulares)<br />
supplementar -motorisches<br />
Areal 235<br />
Susac-Syndrom 493<br />
Sympathikus 25<br />
Synkope 308<br />
Takayasu-Arteriitis 40, 69, 70, 227<br />
TCD 160<br />
technische Hilfsmittel 514<br />
Tectum 4, 12<br />
Tegmentum 12<br />
- pontis 10<br />
Tela choroidea des IV, Ventrikels<br />
4<br />
Teleangiektasien 365<br />
- Blutungsrisiko 365<br />
TEMPA 516<br />
Tentorium cerebelli 3, 16<br />
Territorialinfarkt 178, 179, 182,<br />
221, 222<br />
- Linsenkernifarkt 178, 179<br />
tertiare Pravention 131<br />
thalamische Hand 270<br />
thalamischer Schmerz 270<br />
Thalamus 3, 6, 12, 15<br />
Thalamusblutung 48, 395<br />
Thalamushamatom<br />
- Affektverlust 371<br />
- amnestisches Syndrom 370,<br />
371<br />
- Anosognosie 370, 371<br />
- Fatigue 370<br />
- Hypersomnie 371<br />
- Interesselosigkeit 371<br />
- Korperschemastorungen 371<br />
- metabolische Dpression 370,<br />
371<br />
- okulomotorische Syndrome<br />
- - Horner-Syndrom 370<br />
- - Nystagmus 370<br />
- - Opsoklonus 370<br />
- - skew deviation 370<br />
- Reaktionsschwund 371<br />
- sensorische Sinnestauschungen<br />
371<br />
- Thalamushand 371<br />
- visuospatialer Neglekt 371<br />
- Zwangsaffekte 371<br />
Thalamusinfarkt 260<br />
therapeutisches Fenster 405<br />
Therapie der zerebralen Sinusvenenthrombose<br />
- Acetylsalicylsaure 403<br />
- Antikoagulanzien 400<br />
- Blutungskomplikationen<br />
- Heparin 400<br />
- hamorrhagischer Infarkt 400<br />
- Hirndruck 403<br />
- Hirndrucktherapie 403<br />
- Kumarine 400<br />
- Rekanalisationsrate 402<br />
- rekombinanter Gewebsplasminogenaktivator<br />
402<br />
- Streptokinase 402<br />
- Thrombolyse 402<br />
- Urokinase 402<br />
Therapie des intrazerebralen Hamatoms<br />
379<br />
- Anstieg des ICPs 379<br />
- Barbituratbehandlung 379<br />
- BewusstseinsstOrung 379<br />
- Hirniidem 379<br />
- Intubation 379<br />
- Mannitol 379<br />
- Sauerstoff 379<br />
- zerebraler Perfusionsdruck 379<br />
Thrombangiitis obliterans 55<br />
Thrombolyse 90,97, 99, 118<br />
Thrombose 245<br />
- septische venose 47<br />
- blande 47<br />
Thromboseneigung 66<br />
Thrombosierung des Sinus cavernosus<br />
- Chemosis 393<br />
- Ophtalmoplegie 393<br />
- Papilleniidem 393<br />
- Protrusio bulbie 393<br />
thrombotische thrombozytopenische<br />
Purpura (TTP) (s. auch Moschkowitz-Syndrom)<br />
67<br />
Thrombozytenaggregationshemmer<br />
417<br />
Thrombozytenfunktionshemmer<br />
464,474<br />
Thombusfrakmentationen 245<br />
Tic10pidin 467<br />
Tic10pidin Clopidogrel 67<br />
Tight junctions 19<br />
Tigrolyse 54<br />
Tissue at risk 188<br />
Todd-Parese (s. auch postiktuale<br />
Parese) 219, 300, 308<br />
Tonsilla cerebelli 4, 10, 11<br />
totale Stammganglienhamatome<br />
369<br />
- Cheyenne-Stokes-Atmung 369<br />
Trachealkaniile 521<br />
Tractus<br />
- corticobulbaris 10<br />
- frontopontinus 10<br />
- olivocerebellaris 10<br />
- optic us 6, 10, 14<br />
- parietotemporopontinus 11<br />
- pyramidalis 11<br />
- reticulospinalis 11<br />
- rubrospinalis 11<br />
- soli tar ius 10<br />
- spinocerebellaris anterior 11<br />
- spinocerebellaris posterior 11<br />
- spinothalamicus 11<br />
- tectospinalis 11<br />
- tegmentalis centralis 11<br />
Training 517<br />
transitorische ischamische Attacke<br />
(TIA) 107, 123, 220, 244<br />
transkortikale motorische Aphasie<br />
230<br />
transkranielle Doppler-Sonographie<br />
(TCD) 64<br />
transosophageale Echokardiographie<br />
(TEE) 61, 64, 163<br />
transosophageales Echo<br />
(TEE) 413<br />
transthorakales Echo (TTE) 413<br />
Triage 406<br />
Tris-Hydroxy -methyl-Aminomethan<br />
(THAM) 429<br />
Truncus inferior (s. A. cerebri media)<br />
Truncus superior (s. A. cerebri media)<br />
Truncus thyreocervicalis 17<br />
Tuber cinereum 3, 4, 6<br />
tuberose Sklerose 316<br />
Tumorblutungen 366<br />
Tunica externa (Adventitia) 18<br />
Tunica intima (Intima) 18<br />
Tunica media (Media) 18<br />
Ultraschalldiagnostik 151<br />
Ultraschallverfahren 154<br />
Uncus 6<br />
Undine-Syndrom 276<br />
Urokinase 419<br />
Valsalva-Manover 64, 161<br />
Vasa vasorum 18
vaskulare Demenz 478, 482<br />
- subkortikale 482<br />
vaskulare Leukoenzephalopathie<br />
478<br />
Vaskulitiden 244<br />
Vaskulitis 68, 368<br />
- intrazerebrale Hamatome 368<br />
- mykotische Aneurysmen 368<br />
- - bakterielle Endokarditis 368<br />
Vaskulopathien 76<br />
vasoaktive Faktoren 27<br />
vasoaktive Substanzen 97<br />
vasoaktives intestinales Polypeptid<br />
18<br />
Vasocorona medullaris (s. Corona<br />
vasorum)<br />
Vasodilatation 112<br />
vasoneurale Kopplung 160<br />
Velum medullare posterius 11<br />
VeneIVenen (v'IVv.) 19<br />
- anastomotica inferior<br />
(Labbe) 14, 15<br />
- anastomotic a superior (Trolard)<br />
14, 15<br />
- atrii medialis 13, 14<br />
- basalis (Rosenthal) 4,<br />
13-15<br />
- basivertebrales 18<br />
- capitis prima 2<br />
- cardinales communes 2<br />
- cerebelli 15<br />
- cerebralis medialis<br />
profunda 15<br />
- cerebri interna 15<br />
- cerebri magna (Galen) 4, 14,<br />
15<br />
- cerebri media superficialis 15<br />
- cerebri profundae 14<br />
- cerebri superficiales 14<br />
- cornu temporalis 13, 14<br />
- diploicae 16<br />
- emissariae 16<br />
- intercostales 18<br />
- intervertebrales 18<br />
- j ugularis interna 2, 14-16<br />
- lumbales 18<br />
- meningeae 16<br />
- ophthalmic a 2<br />
- - superior 2, 16<br />
- perimedullares 18<br />
- petrosa superior<br />
(Dandy) 15<br />
- praecardinales 2<br />
- radiculares anteriores 18<br />
- radiculares posteriores 18<br />
- sacralis lateralis 18<br />
- sacralis mediana 18<br />
- spinalis anterior 18<br />
- spinalis anterolateralis 18<br />
- spinalis posterior 18<br />
- spinalis posterolateralis 18<br />
- sulci 18<br />
- vertebrales 18<br />
Venenklappen 14<br />
Venolen 19<br />
venose Kollateralen 163<br />
Ventrikelblutungen<br />
- primare 374<br />
Ventrikeleinbruche 48<br />
Ventrikulitis 355<br />
Verbrauchskoagulopathie 67<br />
Verflussigungsnekrosen (s. auch<br />
Kolliquationsnekrosen) 53<br />
Verhaltenspravention 132<br />
Verhaltnispravention 132<br />
Vermis cerebelli 4, 10, 11<br />
Verschlusse<br />
- embolische 245<br />
Vertebralarterien 157<br />
Vertebralisdissektionen 158,<br />
331<br />
Vertebralishyperplasie 158<br />
Vertebralissytem 158<br />
- extrakranielles 157<br />
Vitamin-K-Mangel<br />
Vojta-Methode 507<br />
von-Willebrand-Faktor 67<br />
von-Willebrandt -J urgens-<br />
Erkrankung (Faktor-VIII<br />
Mangel) 367<br />
von-Winniwarter-Buerger-Erkrankung<br />
40, 55<br />
Vorderhorn 17<br />
Vorderseitenstrang 17<br />
Vorhofmyksome 366<br />
Vorhofflimmern 472<br />
Vorhofmyxom 63<br />
Vorhofseptumdefekt 64<br />
<strong>Sachverzeichnis</strong> 541<br />
W<br />
WADA-Test 199<br />
Waist-to-hip-Ratio 136<br />
Wallenberg-Syndrom 45, 276,<br />
281<br />
Wasserstoffionen 27, 28<br />
Weber-Syndrom 290, 299, 373<br />
Wegener-Granulomatose 72, 73<br />
- intrazerebrales Hamatom 368<br />
Wernicke-Aphasie 254<br />
Widerstandsgefage 19<br />
I<br />
Zeitfenster 104<br />
- fUr Behandlung 118<br />
- fUr Reperfusion 118<br />
- fUr biochemische Veranderungen<br />
118<br />
- fUr neuroprotektive Strategien<br />
118<br />
Zeitspannen<br />
- fUr irreversible Zellschadigung<br />
105<br />
- fUr Entstehung von Infarkten<br />
105<br />
Zeitverlauf der ischamischen Gewebsschadigung<br />
103<br />
zentraler Salzverlust 347<br />
Zerebralsklerose 38<br />
zerebrale Amyloidangiopathie<br />
(CAA) 369<br />
- Lobarhamatome, rezidivierende<br />
364<br />
- Apolipoprotein E epsilon 4<br />
364<br />
zerebrale Ischamie<br />
- Klassifikation 217<br />
- Differentialdiagnose 219<br />
zerebrale Vaskulitiden 478<br />
zerebrotendinose Xanthomatose<br />
84<br />
zerebrovaskulare Insuffizienz<br />
(CVI) 39<br />
Zinktoxizitat 96<br />
zirkumventrikulare<br />
Organe 20<br />
Zisternen 16<br />
ZVK 426<br />
zystische Medianekrose 81