Aqrali xi ĦaÄ¡a Ä dida, Qaltilha ta' Clare Azzopardi - il-blogg għall ...

Analiżi ta’ Immanuel Mifsud
ikun aħrax meta jkun ġdid. Diġà mill-ewwel sentenza Azzopardi ħa tlaqqagħna ma’ dan l-
inkontru bejn il-qadim u l-ġdid. Il-qadim u l-ġdid fil-fatt ukoll bħalma għandek il-mit antik ta’
Pandora però mogħti libsa purament ġdida, did-darba min-naħa ta’ Azzopardi.
Meta wieħed janalizza l-istorja tal-letteratura jintebaħ li għall-inqas sa ċertu żmien il-lista ta’
kittieba rġiel kienet titfi għalkollox il-lista ta’ kittieba nisa. Dan ma kienx biss fil-każ talletteratura
imma kien ukoll f’kull qasam tal-arti. Ovvjament anke lokalment, jiġifieri meta inti
tħares lejn in-numru ta’ kittieba nisa, ngħidu aħna milli kien hemm fil-moviment Romantiku,
hemm proprju mara waħda li tispikka li hi Mary Mejlak. Meta tieħu l-moviment Modern kellek
numru żgħir ta’ nisa bħal Doreen Micallef. Dejjem kien hemm dan l-iżbilanċ serju ħafna bejn innumru
ta’ kittieba nisa u n-numru ta’ kittieba rġiel. U din hija waħda mit-temi li tittratta Clare
Azzopardi. Ma nafux jekk kinitx ispirata mid-diskors femminista u mhux il-każ li nkunu nafu.
Però żgur dak li taħseb hi huwa f’sintonija mat-teoriji femministi tal-letteratura illi mhux biss
jagħmlu din l-osservazzjoni sempliċi ħafna imma wkoll jagħtu r-raġunijiet tagħhom. Ir-raġuni hi
li min-naħa tar-raġel dejjem inħass li għandu bżonn isikket il-leħen femminili.
Fl-istorja għandna żewġ nisa bħala karattri li niltaqgħu magħhom, l-omm u l-bint. L-ewwel
darba li niltaqgħu mal-omm jaqbadha l-uġigħ tal-ħlas. Proprju ftit mumenti qabel evidentement
tiled lit-tifla tagħha. Hemm kumment interessanti li tiġi l-majjistra tkeċċi ’l barra lil żewġha u
żewġha jitlob li jkollu tifel, però jkollu tifla. Imma din it-tifla hi differenti ħafna mill-bniet kif issoltu
niltaqgħu magħhom. Hija tifla li bħal Pandora hija kurjuża ħafna, tixtieq issir taf u tixtieq ilġdid.
Fil-fatt it-titlu tan-novella jixhed proprju dan: Aqrali xi ħaġa ġdid, qaltilha. Tifla li l-ħin kollu
tistaqsi kemm se ndumu naqraw l-istess awturi.
Il-missier għandu stamperija u huwa pubblikatur, xi ħaġa li kienet pjuttost komuni lejn nofs isseklu
għoxrin. Kont issib stamperiji żgħar li anke jippubblikaw u jistampaw billi jużaw iċ-ċomb u
anke f’dak iż-żmien donnu kien hemm aktar imħabba fl-istrutturar tal-ktieb waqt li kien qed
jinbena. L-istampatur kien ikollu litteralment joqgħod jagħmel litteralment iċ-ċomb waħda
waħda u mal-ktieb kien ikun hemm kuntatt fiżiku. Illum ovvjament m’għandniex.
Din it-tifla li hi kurjuża ħafna li tasal eventwalment biex tmexxi n-negozju ta’ missierha. L-omm li
għandha sigriet ta’ filwaqt li żewġha ma ried qatt jistampa kotba tan-nisa, u qatt ma ta raġuni
għaliex, fil-fatt it-tifla tistaqsi għala u hu ma jagħtihiex raġuni. Fl-istorja għandna elissi għax ma
kellux tweġiba imma hekk hu u hekk ried. It-tifla tibqa’ tistaqsi għala u t-tweġiba indirettament
ittihielha l-famuża kaxxa, fil-kaxxa magħluqa, moħbija hemm 45 ktejjeb illi l-omm tistampa bilmoħbi
tal-missier, ta’ żewġha, illi l-omm iżżomm magħluqin hemmhekk, però jasal il-mument
meta s-sigriet jinkixef, dil-kurżità tal-bint hija kbira tant illi l-kaxxa jkollha tinfetaħ.
Il-mara eventwalment tiled tliet affarijiet. Tiled lit-tifla tagħha, il-protagonista tan-novella. Tiled
45 kittieba li huma midfunin imma tilidhom hi għax mingħajrha ma kienu jaraw qatt id-dawl taxxemx
u anqas qatt ma kienu jiġu kkostruwiti u fl-aħħar, l-aħħar sentenza tan-novella, hemm li t-
tifla taqbad il-lapes f’idha. Il-lapes huwa simbolu tal-kitba. Jintuża bħala għodda tal-kitba. It-tifla
wara li tiftaħ il-kaxxa ssir kittieba anke hi. F’dan is-sens għandna riinterpretazzjoni tal-mit ta’
Phyllis Debono – Claire Zerafa
http://maltikurja.wordpress.com