rapport da gestiun 2011 - Disentis

In plaid sin via
Malgrad las circumstanzias
disfavoreivlas e las turbulenzas
sil camp monetar savein nus
danovamein registrar progress
e success sil palancau communal.
Las refuormas instradadas
avon quater onns ein per
gronda part realisadas e la
bilanza dils numerus projects,
cunteni el program d’activitad
2009 – 2012, ei fetg positiva. En quei interval ein 19
fatschentas ( per part fetg cumplicadas e da gronda
purtonza sco la revisiun totala dalla constituziun communala
e dalla planisaziun locala sco era las disposi -
ziuns sil sectur fiscal ) vegnidas suttamessas alla cuminonza
dils votants. Il suveran ha approbau tut quels
projects. Plinavon ein 26 fatschentas vegnidas suttamessas
al referendum facultativ. En negin cass han ins
fatg diever da quei instrument, aschia che tuttas han
saviu vegnir realisadas. Quei bien sustegn e quella
gronda confidonza dallas vischinas e dils vischins
mereta laud e renconuschientscha. Mo grazia a quei
agid eis ei stau pusseivel da realisar tontas ovras da
valur cuzzonta per igl avegnir da nossa vischnaunca.
L’Ovra Russein – in benefeci per la vischnaunca
Egl onn da gestiun ha la cuminonza dils votants
approbau cun ina maioritad surprendenta da 91 % la
nova concessiun per il dretg dallas auas ella Val
Russein all’Ovra electrica Russein SA. La Regenza ha
medemamein dau siu consentiment. Las preparati vas
s’avonzan tenor program, aschia ch’ins sa entschei ver
la primavera 2013 cun la realisaziun dil project. Ent ras
l’in demnisaziun per il retuorn a tschep (Heim fal l ent
schädigung ) daventa la vischnaunca cumproprietara
dalla nova societad ed ha il dretg ad energia da participaziun.
Quei ei in excellent project per nezegiar
meglier nossas resursas e scaffir valurs restontas per
nossa cuminonza. Insumma ei il sectur dall’energia la
scompa per las finanzas communalas. Las entradas
da quella sparta muntan a rodund 40 procent dallas
entradas da taglia dallas persunas naturalas. Quellas
resursas gidan essenzialmein a migliurar nossa situaziun
finanziala.
Ina renovaziun dil Center da sport e cultura
Il pievel ha plinavon concediu in credit da 950 000
francs per ina sanaziun dil Center da sport e cultura. Ei
setracta en special d’ina renovaziun totala dalla plazza
plurivalenta, dalla plazza da glatsch e dils stabiliments
ordaviert. Cun quellas mesiras eis ei pusseivel da
renovar e migliurar l’infrastructura turistica e cheutras
promover ina dallas pli impurtontas petgas da nossa
economia e garantir vinavon bunas ed attractivas purschidas
turisticas, sportivas e culturalas.
EDITORIAL l Rapport da gestiun e quen 2011
Ina refuorma dallas structuras turisticas
Il turissem ha sin ina moda ni l’autra occupau permanentamein
las autoritads communalas. Suenter liungas
discussiuns eis ei reussiu d’anflar ina concordanza
concernent la collaboraziun turistica. Sin fundament
dalla recumandaziun dalla gruppa da lavur « meisa
rodunda » dil project per intercurir l’organisaziun turistica
e per migliurar la collaboraziun denter ils differents
partenaris ( Optimavista ) ein tuts pertuccai sedecidi
per ina stretga collaboraziun denter Mustér –
Sedrun ed Andermatt cun la pretensiun ch’ina colligiaziun
dils territoris da skis denter la Val d’Ursera e la
Surselva cumpegli era Mustér.
Danovamein eis ei semussau, ch’ei drova stabiliments
d’ennevar per il territori da Caischavedra. La preparaziun
dil project cumpeta allas Pendicularas Mustér SA.
La suprastonza communala sustegn la realisaziun da
quella ovra ed ha instradau ina revisiun parziala dalla
planisaziun locala, necessaria per saver realisar quei
project. Ella preveda d’arranschar quella votaziun
l’entschatta digl onn 2013, aschinavon che la documentaziun
necessaria ei semtgada.
La problematica dallas habitaziuns secundaras
e la necessitad d’ina reglamentaziun
Plinavon ein las autoritads communalas s’occupadas
intensivamein cun la problematica dallas habitaziuns
secundaras. Cantun e Confederaziun pretendan ina
clara reglamentaziun per evitar exageraziuns, quei
specialmein en vesta all’iniziativa Weber « Per metter
ina fin alla construcziun excessiva da habitaziuns
secundaras ». Ensemen cun igl Uffeci cantunal per
economia e turissem ( AWT ) ed igl Uffeci per il svilup
territorial ( ARE ) ha la suprastonza communala – en
concordanza cun la vischnaunca da Tujetsch – schau
elaborar in studi sur da quella problematica. Denter
auter stat l’introducziun d’ina taxa directiva ed era
d’ina eventuala taxa cantunala per promover il turissem
en discussiun. El decuors digl onn 2012 vegn la
suprastonza communala a presenter propostas per
ina reglamentaziun concernenta.
Ina soluziun per in grond potenzial turistic
Suenter enormas stentas e grazia a bunas relaziuns
persunalas eis ei finalmein reussiu d’anflar ina sligiaziun
per il grond cumplex turistic Hotel Disentiserhof,
in menaschi cun ina gloriusa historia da varga 140
onns. Ina gruppa d’investurs ha surpriu il hotel cun las
localitads da restauraziun, il bogn cuvretg, il casti ed igl
areal da Chischliun. Aschia ei in grond potenzial turistic
spindraus ed ins sa evitar ch’ei detti cul temps ina
ruina all’entschatta dil vitg. Ils novs proprietaris vulan
successivamein acquistar in tozzel appartaments per
aschia disponer d’in diember minimal d’agens letgs.
Pass per pass vulan els far las renovaziuns ed adatta-
5