Leħen is-Sewwa

Is-Sibt 7 ta’ April 20127•X’JIDHIRLIDun Peter – is-saċerdotKan. John CiarlòWara li fil-jiem li għaddew tħabbret il-mewt tal-Professur Dun PeterSerracino Inglott, ħafna kienu dawk li ħassewhom fid-dmir li jfakkrul-kontribut kbir li ta matul ħajtu fil-qasam reliġjuż, soċjali, kulturali uartistiku. Bir-raġun ħafna fakkru t-tħejjija akkademika tiegħu, il-ħidmaintellettwali tiegħu u l-oriġinalità tal-ħsibijiet tiegħu.Ma setax jonqos li birraġunkien hemm min fakkarli l-ewwel u qabel kollox, DunPeter kien saċerdot ferħan bilvokazzjonisaċerdotali tiegħu.Kellu raġun il-Professur SalvinoBusuttil, ħabib kbir tiegħu,waqt ċelebrazzjoni li saret filknisjatal-Erwieħ f’Ħal Tarxienfejn għal bosta snin Dun Peterkien iqaddes, stqarr li hu kiendejjem jgħid u jieħu gost jirrakkontali għalih l-isbaħ ġurnatata’ ħajtu kienet dik meta ġieordnat saċerdot.Bir-raġun li Dun Peter indifenfiċ-ċimiterju tal-knisjatal-Erwieħ f’Ħal Tarxien, iddedikatalil Kristu Rxoxt, li kellusehem kbir fil-bini tagħha u liflimkien mal-knisja ta’ San PawlNawfragu tal-Belt, kienet tantgħal qalbu. U la qed nsemmi l-knisja tal-Erwieħ ma nistax mansemmix it-tliet kotba li l-KlabbQari Nisrani kien ippubblikabl-omeliji li għal tliet snin kiengħamel f’din il-knisja fil-Ħdud.TAL-GĦAXRA U NOFS,l-ERWIEĦHuwa għalhekk li t-titlu ta’dawn it-tliet kotba huwa Tal-Għaxra u Nofs, l-Erwieħ — Omeliji— Peter Serracino Inglott.Dan għaliex dawn l-omeliji kiengħamilhom fil-quddiesa talgħaxrau nofs li kien iqaddesf’din il-knisja.Fl-introduzzjoni għall-ewwelktieb — Is-Sena ta’ San Mattew,Dun Peter kiteb kif inġabar ilmaterjalta’ dawn it-tliet kotba.Huwa jikteb li meta beda jqaddesnhar ta’ Ħadd fil-kappellatal-Erwieħ, Ħal Tarxien, aktarxtal-għaxra u nofs “bla ma ntbaħt,kien hemm xi ħadd li kien idaħħalmiegħu tape-recorder, u hekkspiċċajt nirċievi pakkett kbir ta’karti bit-traskrizzjoni tal-gelgulkliem li bilkemm ridt nemmenkien ħareġ minn fommi tul tlietsnin. “U dan għalfejn għamiltu,”staqsejt lil din l-imbierka persuna.“Biex toħroġhom fi ktieb,”weġbitni bi tbissima li forsiħasbitha anġelika.”Min bħali għandu jewqara dawn it-tliet kotba, jafkif f’dawn il-kotba Dun Petermhux biss jagħmel riflessjonijiettant sbieħ fuq il-Vanġelutal-Ħadd, iżda b’aneddoti personaliu kwotazzjonijiet frotttal-kultura wiesgħa tiegħu,jiftaħ qalbu mal-qarrej fuq kullsuġġett immaġinabbli li għandux’jaqsam mal-ħajja tan-Nisranifil-ħajja tal-lum.U billi semmejt l-apprezzamentli Dun Peter kellu għassejħasaċerdotali tiegħu, nixtieqinwassal lil min qed jaqra dakjgħid dwar is-saċerdot fl-omelijatiegħu f’Ħamis ix-Xirka tassenaB, is-sena ta’ San Mark:IS-SAĊERDOT“Ir-reklami bħala regola majippruvawx jgħidulna l-verità,ma jagħtuniex informazzjonijew iwasslulna tagħrif eżattdwar il-prodott li jriduna nixtru,iżda joħolqu assoċjazzjoni,rabta mentali, bejnu u bejn xiħaġ’oħra li tagħtina gost, biexbla ma rridu nistħajlu li l-waħdatmur mal-oħra, tixbah lilloħra,iġġibha magħha. Joħolqu“xbieha” f’moħħna li tinkludi,ngħidu aħna, kwalità ta’ xafratal-leħja u tfajla sabiħa, karozzau tfajla sabiħa… It-tfajla sabiħaaktarx ma tonqosx, għalkemmjidħlu ħwejjeġ oħra, bħallbaħaru s-sebħ u l-kant… li ftitikollhom x’jaqsmu mal-oġġetti,iżda jgħinu biex tinħoloq xbiehatiegħu li tiġbdek. L-istessjagħmlu l-politikanti. Għaxħafna drabi x-xbieha li tnisself’moħħ in-nies aktar tinfluwenzal-imġiba tagħhom mill-fattiveri.Bil-propaganda, bl-istejjerfil-gazzetti, radju u televiżjoni,tista’ tinħoloq ukoll xbieha kerhamqar ta’ ħaġa sabiħa, u mhuxbiss xbieha sabiħa ta’ xi ħaġamqar kerha. Tista’ tinħoloqxbieha żbaljata. U wisq nibża’li hekk ġara mal-qassis. Anzinaħseb li hawn jiġru fl-imħuħaktar minn xbieha waħdażbaljata tal-qassis.Hawn min għandu xbiehafejn il-qassis jidher imlaqqa’mal-pulizija qisu t-tewmitiegħu, dejjem għassa għal minjiżbalja, biex iwiddbu, u jekk majikkastigahx, għall-inqas ifakkrufil-kastig. Donnu meta l-bnedminoħra jkunu qed jagħmlu xiħaġa li ttihom pjaċir, irid bilforsjitfaċċa huwa liebes l-iswed qisubekkamort, ifakkar fil-mewt.IL-FIGURA TAL-QASSISDin ix-xbieha mhix għalkolloxfalza. Huwa veru li ħafna drabi l-qassis ma jħossux at home fl-athomes. Mhux għax iqis il-festitan-nies bħala l-antikamra tal-infern,imma għax jaf, li l-preżenzatiegħu tfakkar dan: li l-ferħ tagħnahuwa l-aktar sfiq meta l-partiesikunu xbieha ta’ festa oħra, li matintemmx. Il-figura tal-qassis bilforstfakkar fil-passaġġ mill-mewtgħal ħajja oħra; u għalhekk jewtkun sinjal ta’ tama li tqawwi l-qalb, inkella sinjal li jiddisturba,li jinkwieta lil min jixtieq kiekujinsa li hemm Alla u ħajja oħra.Hekk jiġri li titnissel l-aktar għamla profonda ta’antiklerikaliżmu. Iżda huwa ċarli min ikun antiklerikali għal dinir-raġuni jfittex li jaħbiha, imqarmiegħu nnifsu. U jipponta fuqħwejjeġ oħra — ngħidu aħna fuqis-suppost privileġġi tal-kleru.F’xi żminijiet u f’xi nħawi, veruli l-kleru kellu ħafna privileġġi,iżda llum ma tantx għadhomjeżistu mkien.Kien hemm forma ta’klerikaliżmu, li nistgħunsejħulha “mistika”, narawhameta r-rispett lejn is-saċerdozjujitfisser b’għamliet esaġerati ta’ġesti ta’ qima lejn is-saċerdot.F’din il-forma ta’klerikaliżmu, hemm sikwitil-folol tal-idea pagana tassaċerdotbħala s-saħħar tas-sema.Kien hemm idea tal-grazzjat’Alla bħala xi ħaġa maġika umekkanika li magħha torbot dinl-idea tal-qassis dak li jbierek ilkuruniu jqassam is-santi. Jewimqar bħala dak li jgħix billi ubiex jagħmel iċ-ċerimonji sagri.Kien hawn forma oħra ta’klerikaliżmu li nistgħu nsejħulha“ekkleżjali” — u tikkonsistifilli jikkmanda biss il-qassis filknisjau fil-għaqdiet tagħha. Ukien hawn ukoll il-klerikaliżmu“politiku” — jiġifieri s-setgħa talqassisinfil-qasam politiku, direttajew indiretta. Il-klerikaliżmu ta’kull xorta jfixkilna meta niġu biexniffurmaw idea ġusta tal-qassis.L-ewwelnett,jekkl-okkażjoni meta Ġesù ħaselriġlejn l-appostli hija l-festa tassaċerdozju,dana jurina żewġħwejjeġ. Min-naħa waħda, ilqassisgħandu ċerta awtoritàġejja minn Ġesù. Minn naħal-oħra, din l-awtorità, bħal kullawtorità oħra li jirrikonoxxi n-Nisrani, teżisti biss biex ikunjista’ jingħata servizz.POST SPEĊJALIGħalhekk is-saċerdot għandupost speċjali fil-Knisja. Ġara lianki dawk il-Protestanti, bħall-Kalvinisti, li ppruvaw ineħħuhmill-Knisja tagħhom, spiċċawbiex ħolqu sostitut għalih;għaliex ma jistax ikun hemmgħaqda mingħajr ma jkollhaxi ħadd biex jippresidiha,għalkemm il-forom tal-presidenza(jew tas-saċerdozju)jistgħu jkunu differenti ħafna udifferenti wkoll minn dawk tallum.Infatti, ġara li ċerti modi uregolamenti li saru fil-Knisjarigward il-kleru għenu biexawguraw xi minn daqqiet ixxbiehatas-saċerdot. Ħafnadrabi ssib min jgħidlek: “Intgħażilt l-aħjar triq, għax billisirt qassis m’għandekx il-problemital-familja, ta’ karriera,u ħafna oħrajn.” Min jgħidlekhekk ikun qed jgħidlek fi kliemieħor: “Prosit, talli inti ġifa” —talli bżajt u ħrabt mill-irwiefental-ħajja. Iżda kif jista’ jkun liĠesù ried li l-kap ta’ komunitànisranija jintgħażel mill-Insaraħutu, għaliex huwa beżżiegħ?Żgur li l-qassis m’għandux ikunwieħed li jfittex il-kenn malli s-sema jibda jissaħħab.Huwa minnu li s-saċerdotm’għandux ikun bniedem taddinja.Iżda dan jgħodd għall-Insara kollha. Hija l-magħmudijali toħloq din il-firda, li trid minnailli ngħixu ħajja mhix taddinja,iżda fiha, bħall-ħmira flgħaġina.Huwa veru li fil-qassisdin il-firda tidher aktar, għaxil-Knisja għamlet regolamentibħal li l-qassis ma jiżżewwiġx,ma jistax jagħmel business uħwejjeġ oħra.Iżda dawn ir-regolamenti sarubiex il-qassis ikun jista’ jaqdil-komunità aħjar, biex jagħtiservizz aħjar lill-bnedmin l-oħra.Il-qassis ma jaħfirx dnubietu,iżda bħal kull Nisrani ieħor iridimur għand il-qassis biex jaħfirlutiegħu. Ma jsirx qassis għalih innifsu,iżda għall-komunità.”Kitba li tassew turi kif kienjaħsibha Dun Peter dwar issaċerdozjutiegħu stess.