DE REfcVlNDlQ£TIOJ|E. m fumendi * donec fupervenerk verw ...

DE REfcVlNDlQ£TIOJ|E. m 

fumendi * donec fupervenerk verw-cjominus; JFJuie vexo 

venientiSc rem fuam répètent!, quicquiiex fru&ibus 

extat, a pofleffbre reftituendum, cum effeâus fi- 

Ôi doüniaii ex(piret, vero domino concurrente ; qua 

in re praxis a jurejion diflbnat Carpz. P. 3. C.g2.d. 28, 

& 29. In eo tantum remanet divortium , quod quoad Qsod fi lo«. 

fruftuS confumptoSib. £ pofleflbr non teneatur ad re* plecî0

» PÀHDECT. UK VI. TITA 

Dd. qui disant, fe nunquam vidiflfe pradicari T bonae£ 

poffefforem condemnatum fuiffe, in quantum locuplettor 

fa&üSv Peregrin, de Fidekomm. ort. 49. n.114. Petr* 

Barbofa mdJL 8. infr*f>. *,n. 48.ff.filutm matrim}*. Franr 

cifcu« Öaffus 7f. de Fruâib. Dijp. iz. art. i.n. jgé 

jt^r q^jv prse- §. XIII. Sed an pafleflbr prsefumendus eft locupte^ 

fomtturfô- tiorfèéktis ex fruâitras* an vero onus probandi ipfî iö-| 

ÄusOöcupie- JQfjgendum ? in utramque partem hic difceptantur, 

Uti- apparet ex Mafcardo de frobot conclufiii6&. Negattvam 

fententiam, quod locupletior fe&us non praefumatur 

> défendit Menoclv lib. 6*(r*f. 27. n. 6. âf ConßL 

1*73. n. u, ubi illam inagis communem aiïerit. Alii 

poffefforem praeftimendum effe locupletiorera adftruunt 

> Surdus Conß. 293.1***4. Vincent. deFrancis, decij. 

pg. n.f* quae fententia pofterior hac ratione nititur» 

quod poffeffor ex re aliéna fruftus percipiendo resfuas 

fervaverit, & per hanc confervationera in effeâulocupletior 

fit faâuSr Verum refponderi poteft, phrafin lo- j 

cupletiorem fieri, non verificari patrimonii confervafione, 

fed ejus incremen to : Hoc vero no» praefumitur* ] 

nifi probetur, cum in mero foâo confîftat, Patrimonium 

alicujus auâum efle ; hinc nullum remanet dubium, 

aôorem fundamentum intentionis fuae in locupletatione 

conftituendo, hoc fecundum régulas juris & fori 

probare debere. < 

A querem- 

§. XIV, Poll litem coîiteftatam bonae£poffeflorem \ 

foreprt Ätettadomnes fruâus, eriampercîpiendos,adinftar m.,f.pof- j 

«Aï* feflbris tenerûdejore certum eft L,4^ß^t.L.f. C. eod. 

&w née ufu fori hoc aliterfe habet, vid. Carpzov. lib. *~ReJK \ 

39*tf. #• modo res rêvera poflêffori per fententiam eviâa 

fueritr efïeéfcus eninr conteftatae Utis dtependerex; 

faturo judicata U fu Si u.ff. de pecul. Sed cum hoeüe Ik 

fera eventualiter conteftari neceflum^fit^êtiamfi exceptio-

DE RE! VlNDîCATÏONE»* yg 

eeptionibus dilatoriis quis nitatur, ficuti an tea §. V. m 

l fin. fncidenter monui, dubitaripoterat, ex quo temper- 1 

te in malaf. conftituatur pofTeflbr , an mox ac initio litis, 

utut drlator&s exceptiones opponat, an ab eotera* 

pore, ubi reje&a» exceptiones* dilatorisch & fuper'litis Ë 

cont. prononciatum? Et prius affirmandum puto, litis 

enim conteftatio eventualis eadem eft, quae conditional 

lis, fi feil, ditatoriaer fucrint rejeéte ; conditio autem exi- I 

ftens, purificat negotium retro. InteFim fi v^rum fe**efp.tdutim 

teri fas eft, non amplius in foris noftris dicendum exi«*^ 

ftimo, litis conteftatione demum in mala fide eonftitut 

ilium, qui hue usque b. f. pofledk j % fed hoc fieri libella 

per citationem infinuato. Jure veteri 'enim exiftima-^ 

oatur,decennaIem ufucapionem non nifi litis contefta* 

tione interrumpi, L. t* &$. C. defrœfcr.soMtm. Sed cum* 

poftea generaliter placuerit, omnem prarfcriptidnem (b- 

Ia citatione interrumpi per L.z.C. de annal, except, inters 

ruptio autem haec fe fundet in fuperventunji. fidei, no» 

video rationem, quare ab inßnuata citatione nött indiü- Q 

ci debeat mala fides. Unde non infréquenter in A&is 

pronunciatum vidimus, nebfl

14 PANDECT, LtB; Vi; TIT. L 

ßrv. J*JV Ut -taceafi\» claufulam (àlutarem, ufa fori libellis 

femper>adjici fûjitam, tacite fruâuum petitionem 

eontjflere, ÇândC G^llus Tr. dcFruS.Di/p. 14. art. i.n* 

14. In eo tarnen adhuc hodie cautus fit aäor » ut fi 

videat in fententia fuper fola rei reftitutione pronunciatumefle, 

ab hac appellet > & fruâus (îbi|in appellatione 

adjudicari urgeat ; alioqui in hoc judicio Angularis 

ubi fru&us non principaliter* fed acceflbrie ve- 

"Jfci jjfliiunt, nulla poft fententiam remanebit fru&uum petii 

îojinifi appellatione interpofita, quam hoc cafu Theriacam 

contra judicis venenum efte dicit Francifc-Gallus 

de FtuS.diJpuu 14. art. j.n. 11. con£ Carpz. /ib.LReJp. 79. 

n. 19. €?ß%* 

Df expenfa- $. XVfy(pirca exp£n(arum repetitionem * fi ne- 

' umreftitttti ^ç€flarias fuerint, res expedita eft > tamin bonse, quam 

malae f. pofieflbre, quod poffefibri reftituendae fint, L. 

|j jvC hy t. fi furem exceperis* Sed quoad expenfàs uti-, 

les veriflGmura cenfeo ,> illarum repetitionem aut deduâionem 

foli b. f. poilefTori concedendam efle : M. £ 

enim pofTefibr fibi imputet, quod in rem alienam impenfas 

fecerit §. 30. inßn* Inßit. de rer. diviß Ergone 

vero omnia, quae aedificavit, relinquet domino ? Affirmât 

hoc Carpz. p. 3. conß. 31. def. io. ubi integrum a?dificium 

domino Coli adjudicat. Contrarium decidit UI- 

^^VL\&M&37Anf.ff.h. t. ubi m. £ asdificanti concedendumeffe 

dicit > ut fine difpendio domini area? tollat 

aedificium, quod pofuit. Intereffe puto, an quis po£ 

fesfionem rei ab initio bona f. naôus > «Sccomperta demum 

fcientia expen&s fecerit, & de hoc loquitur; Ulpianus: 

An vero quis sedificaverit infundo, inquonul- 

1 ram jus habuit, & quoad huac vera eft Carpz. fententia, 

concurrente tsWid.§.3oiwß Inß.de Ref. divißJu- 

I Ä

•Pï REJWINDI.CATrONEi n« 

fto longiuS ufum fori hic extendit Struv.mJurhpr.Rom. 

Germ. lib. 2.th. i.§. 49. «ttim Zypato /» notfäfcjuris Belgié 

& Grœnwegi^J.jo. faßhMc Rer.div. dicfehdÖMT Mort 

bus noftris & b. & m. f. aedificantem impenfas, non modo I 

per exceprionem retinerfe* fed &per a&ionéA petere 

pofle. Non enim video, quare m. f. poflèflbri hic fuccurrendum, 

& ilii occafîo fuppeditanda, ex rebus alienis 

luörum quserendi. Et quamvis Ulpianus m&pibiï 

toJJendi licentiam ipfî iiî cafu propofito indulfèrîf, non 

tarnen inde expenfkrum repetitio elicienda, cum longe 

iöter fe différant, repetere feu dedocere expehfès, & 

tollere.; Ubi enim tollendi licentia tantum induka>ibi I 

non plus auferre licet, quam quantum* fine damno fieri 

poteft,& dominç? permittitiör facultas refundendi pretium* 

non quanti res conftitit, fed, quanti feparatavendi 

poteftL.j8. mf. fflh.t. I 

«tt nec 

ad

«« _f ANDECT/LIft* VJTITÄ 

J8| ad docendum tiroluiiiH^^ 

iinde ternerarius foretpofleflbrm Jor, .*;/£#*/. jy. §. Jacramentum, 

adhibitis etia m compurgatpribus all ä Feud.jj^. & cum 

datur. Vultejus de feud. Hb. 2. cap. 3. n. 20. Temperan- 

: •tl.da tarnen haec juris feudalis fententia, ut non aliter pro- 

,**av* ced^fjiiifi polTeflbr pra?fumtîône gravatus fit, quae judicem 

ad jwamenti deJationem movere poffit^ âftoqui 

û finißra fufpidone non laboret, etiam Feudifïa aâore 

non probante, poffeflbrem rei feudalism «tut nihil praeftiterit, 

j>ari modo abföhrendum e(£e3 iVxÄtd. (§. JacrXl 

ï^'ufam 1 mentum tpfifc^Jeud. 2h Struv. in Syntagm.feud. cap. 16. 

pur gat.in catt« t/n i6*

DE.f Bf VINDftCftTIOfltyq *§ 

probatum Mev. />. 4. dccif. g, m u Ima & -jure Saxonico 

idem receptum eft. Carpz»-/. utonß*i&. deß if. quodtamen 

a judicibus plerumque negligi, &hac ratione iniquis 

pofTeflbribus occafionem elabendi concedi, experientia 

quotidiana teftis eft. 

§. XIX. Rei vindicationem pariter, ficutia£Uones D «P r * fcfI - 

aHas, praefcriptiene excludi,in confeflo eft> ob Lifel decennio, 

vicennio pro racione reipoffefik, & ablentiaivjind^! 

eantis, durabit vindication Akerutro autem déficiente^ 

locus demum eriefricennariaî prœfcriptioni juxta A 3. C 

dcprxfiript.so.afinor. de quo pluribus di,#trÄ.v.$lit> nt^0fn$$#i

ig PAtfDECT^LlB. VI. T1T,U 

alternafivam peraïiflam efïe* oftendîf Gail. Hb. i.hbjèrw 

St.n.f. Myftfing. cent. 4. ob/irv.ir. Formula àutern ipfà, 

rem jure dominii vel quafi petendi, ex jure Canohiço 

oti^ft^ habet ;*Qdéprehendiruf énifltfiHa \n i: Cap. Abba* 

An per quafi i€^ famed.defenünt. in 6. licet egö èxiftimerrijfolam 

n^^^^partfcliîam | ^ ^ füffic'ere ad demönftrandam aftionem 

Publicianam, cum & utile domlfiftitfi ilteVocfrllefiguetüip. 

E. g. Si vafallus in vindteatione feudfrdjcat: 

Witt tltfPWin l»ifff$t!Mlff)juredominii vel quafi juflebrf/ 

riïhil alfei hie fubinteHigj pofTet> quam utile dominium 

hac ratione defignaffe aftorem vafallum* qui eapropter 

quaß vindicare, cficitur, ii Feudi £. $. Ret autem. Qiypropter 

Advocarüm confultius agere exiftimo,fi foétumin 

lïbello ita proponat, ut & hoc Püblicianse aâioni apptSH 

•J\- cäfi poflît, tuntf'enim 1 fubjeéeritônfvetam illam formulam, 

de cumulatione vindications ÖcPublicianae non 

. . amplius Üubitandurti erit. 

banda efta*" $• II. Quod fi kaque qufe Pubtitiäna>>feparatim in 

Äöri * foro experiri velit, eademrequifita., quae jurenoftrö 

I prseferipta, adhuc hodie aftori in libello exprimenda* 

inter quae praecipuum eft TRADITIO Lj.§.fin.jf.h.t:\ 

ficut enim (bla conventione £ : li traditio non acceflèrit, 

rerutifdominia non transferutiturX. 20. C.de Paä. Ita 

quoque poteftas ufucapiendi ante traditionem nonnafcitur, 

licet fufficigt brevi tempore rem poflefïàm elle, 

L. &%.ult.h.t. Quod fi tamôn Lex fine traditione do«| 

minium transférât, etiam Publiciana experturus tra* 

ditione opus non hâbebit, e. g. fi Legatarius rem legatam 

a tertio ftee Caufa detentam , Publiciana peterc 

vellet Ü /. $. a.& *. Lit*. §. ujf. eod. vid. Frommanp. 

^î^v^^^^^?^^^^ jurmm ttAjtfhu legalitb.So.

DE tüBtJCI ANA IN REMUfMGBONE, l9 

WHêMik DonêH, Lib.2ompiSi UfyO. Si regefTeris/tiorflp 

opus'habere legatarium Publicianäûm ex domihio 

per LL; Öanslafö Vindicatio ipfi iÄ / ôrriprtrtSt i :^jRefbi ; I 

dörttiniuift jtegatäfS validius eflèhori péflfe dohtiafo ipßns 

defunôi ; ergo onus pj?èbandi ipfr ihdimbet rem fii 

defiinfti dominio fuifl^ ^qtio ipfoJiberabituryfi Publi* 

pna experiatur-, ubiêm defundo 'e*^qfto titulotragtentféue, 

probare fufficife ' "•- 

H III. ^Quantum adSaxoniae praxm, non levé diÂ 

^bftimûperefle putb|aft ad fundandum a&iönem PubH« ad ? ubIicîa - 

m cianam fufficiat docefö- tfaditionemyanetiam lïmuPre;,"^«^ 

|l dominum rebus im mobiliers aliègancb&jWôjîciausî 

banda 2 Gertum etenim eflî ||p8 Mftk*. 1 

biliurflinSaxonia crtra iMaiîi refignationem notvtrànsferri,6$ 

fca« unbett)cglid)e ©uty gertcOtKO) auffadaf 

ftn/ dimanbem îifjcf trieben utib f n Sc^n g^&en 

tiI Carpz.#£. ir.Reßio2*n. 7. unde & aneea vindicationeirt 

nonneompetere,' di&um eft tk/prœc&f. §.2.inßn- 

IB Deàifio hujus quseftionis fotftöftütiquam thngitur a Dd. 

Juris Saxonici, hinc dicendüm exi(lkao;vcum Jus Sa-* 

xonicum de Publicianâ aéUone nihil fpeciatim-c&verit, 

Jfaldolem ejus ex jureJtomano reperendam, & fi requi-**^' 

fitahoc jure prxfcrjpta adfînt, pix* aÄdWônitocian^ - 

dum efle. VQuaprojpteriCÛm refignatïo ilia jùdicîalis adû 

plenam domiiiii translathmenr apud Saxones pertine- I 

at I dominiöm vero hoc ad aâionem Publfcianamfoft- % 

dandam necefTaïûum 4aon fiCfjjfedîtuJus & traditio fuf-^fw 

ficiaauï idemrquoqueîjî Saaonia, àtutAres 'iffiirftöbifts 

|petatur|>obti'ftere debere e^ftmjoîMJiim jara ftàfuta^' ^ 

ria fint reftringenda, & ad juSjcommune conformanda* 

Si dixeris, traditioois verbun*?hic ex ftylö Saxo-Dubhunrefo!. 

ijQQ pleniflîmeRcapiendum eue,,-itamç habite\fitVaàr itur; 

U2É1 trans-

to PANADE GT.MBAV1> TIT. TBL 

çransterendum jdomirri^î^ Atque vero talis non eft* 

remota refignatione judiciali. Refp. verum hoc eflè, fi 

aâor in Publiciana fe fundaret in vero dominio : Aft 

I cum hifi de dominio prasfumto tantum agatur > & quidern 

contra illum> qui rem fine ullo titulopofiïdet,non 

\jideo rationera, quare ipyuftus hic poiTeflbr a&ori, cui 

rgs ex jufto tituk> tradita> & bona fide poffefla§in Sa* 

Xpnia a&ione Publiciana experiunti, exceptionem non 

I fàStx refignô^rOfjponens» audiri debeat: Exceptio 

enim haec eatenus de jure tertii eft ; imo hac ratione 

tandem omni a&ione deftitueretur > & licet jus com- 

1 . m une pro fe habeat> aB injrçfto detentore contra jus | 

^quit^tem vincercttHrjg; Et heec fententia de Jure Communk$axoni£p 

eo magjf admittenda. quo certius j 

çx nullo |ôrijs Saxonioi textu docejri poue , praetefcrei 

vendit^ traditionem arnplius exigi refignationem Judith 

j^le^ût dominium transfer at ur*yß cut hos prohxe 

qoptra^Garp?. demOtnftravilrFren^kius lib.z. Reßlut. 12. 

n&. ofJ?^.ilnEleâ:oratu ttatfien Saxonise per Decif.ft* 

I fenteptia Carpzovii probata. . $j 1 

De mai» fide ^- §t IV. Bona eriam fide a&orem in judicio JPubfö» 

iu|e-veniente^9no^ ^ vog^j^ 4^. ^ g^ t.^jem accipere I 

Cgrtum eft, licet venditor in mala fuerit, quippe htijus 

dolus em tori nocere non debet dim B^^HH quod û 

£• m. £ fupervenerit > jure ciriK quidcm expeditum I 

non hnpedure hocaämnem'Pubfitianam L. 7.f.i4~h. m 

c«Jii nee ufueöpionäipSmpedia&Z 49.$* 2. ff de Ufucap. 

I non obftante L.\u^îafin.ff. h. % refcfiirtivac enim alia 

ratio eft j. 2. Inflit. de Ufitcap. Sed cum iafbro, quantum 

ad b. f. in ufucapionibus fequamur difpofitionem juris 

1 Can. hoc. vero contiinxatam b. £ exigpt Cap.ßm X dt | 

ßript* inde difquiriturjôan in foris Germaniae admiwen* 

• D dus 

n

DE PUHLICIANA IN REMfACTÏONE. *i 

dus fit aétor ad Publicianam, qui eo tempore > ubi rem 

amifit, jam fuit in m. £ ? Negativam défendit Bachov. 

§ fol. i. Difput. ifé th. tj. lit. C^verb. .Jure Canonico. Pi* 

chard. ad§. 4. tyfiit. de A3, n. n. fed affirmativa "verier • 

eft » fi attendatur, Publicianam aétionem c non contra ti- ij 

tulatum pofiefïbrem dari, fed contra ilium , qui nulla 

jure rem detinet, ubi omnino potior eft caufaillius, qui I 

ab initio rem b. £ & jufto titulo na&us eft. vid. Hilliger 

ad DoneSiUb. 20. cap. g. lit. R. & ceflat quoque hic ratio I 

juris Canonici, ne m.f. detentor veri domini jusintervertat, 

quodin Publiciana non contingit, utpote quae 

contra verum dominum non datur, L. pe**jf. h. t. con£ 

Schneiden, ad g. 4. Inflit. deA3.Stnw.h.t.th.42m 

$. V.Hac occafione, qua Publicianam contra do- An PuMfda«* 

urinurn non competere dixi, exceptis quibusdam ca- va ¥£ comm j\ 

fibus , de quibus Brunnem. in Comment* ffl adU {en. ff. 

h. t. quaeritur, an non vafàllo contfa dominum conce» 

denda fit Publiciana ? AffitmavibocinExam* Juris feud, 

cap. 24. qu.18. qua? fententiâ di/plicuit nonnullis, quafî 

regulis juris non conveniret. Sed falva res eft, ; fi peiv 

pendas, etiam contra ipfum Feudi dominum vafàllo 

competere vindicationem, fi is forte feudi poflesfîonetn I 

naéhir fit, Anton. Dijp.feud. JJ> th. $. Ht. C. Poftquam 

i dominus jus utilis dominii, & per confequeiis 

etiam pofTeflïonem feudi in vafallum femel tranftulit, fi 

nihilominus illam ex port faéfco finejufta cäufe occupèt, 

non nifi pro injufto poflefTore reputari poterit, con£ 

Ludolph. Schrad. de Feud.f>.j.e.6. m$m Quod fi vera 

iüjuftus poflefïbr eft | fandatà erit contra ipfum aâio 

Publiciana, etiamfî de esetero dominus fit, arg. L 72.et 

ßn.ff.de R. V. Verum video adhuc regeri pofTe, quid 

opus fit Vafàllo Publiciana, contra dominum feudi, cum 

C 3 ex

22 P A NDECm LIB. VI. TIT. IK 

cx Uteris inveftituras, paratior ipfi fitaâio perfbnalis? 

Repono: Quid fi literas inveftiturae nondum acceperit» 

vel acceptas araiferit, traditionem tarnen feudi probare 

poflkf Certein hoc cafe non inutilis erit Publiciana. 

§. VI- Coronidis loco hoc adhuc tangendum, quod 

non tantum ad repetifionem rerutn corporalium, fed 

etiam iiacorporalium Publiciana fibi locum vindicet. 

E.g.fi ufusfruftusmihi a non Domino concefliiSi&fun* 

dus ufufruöuarius forte ad tertium pervenerifc, qui u* 

ihmfruâum pariter, fed finetitulo praetendit, contra 

hunc Publiciana experiri poflum L. //. $. î.jf. h. u quod 

quidem eatenus extra dubium efle videtur i aim ufufru&uario 

vindicatio ufusfruôus contra quemvis pö£ 

feflorem^competat £./.$. i.ff.Jtufiisfr.petat. Ergo& Publiciana. 

Sed eadem tec adio extenfa eft ad fervitutes 

urbanas & rufticas ; quod inutile videtur, cum hie 

confefforia a&ione fatis^confukum fît il cu»quasfita 

eft fervitus; Verum cumha?C'dire&e nullialii, quam 

domino fundi competat I. 2.§. iffiflßrvif. vindic* Utilis 

vero aliis jus in re habentibus imiulgeatur Gail« lib..*•] 

abfirv. 66. Lauterb. ad tit.ffl defirviu *omd% vix alia patebit 

aôio illi, qui a non donjiöo.fundum hona fide accepit, 

quam Publiciana, Ulterius tarnen ^progreditur 

Ulpianus in d. L. iuh. t. ubi non de traditione prsediijfed 

ipfius fervitiitis a non domino faâae agifc, e. g.finondö-J 

minus mihi fejrvitutem in fundo conftituerit* vel aquas 

du&um, aut etiam in praedio urbano iter aâumve: | 

tarnen Publiciana a&ioni locum facikj Ubiidubium eft, 

contra quern hie agendum Publiciana? Refp. contra ilium, 

qui vicini prsedium fine titulo occiipavfcf-.& mihi 

fervitutem negat. 

i 

fll

• 

& Co) B *t 

TITULUS IH. 

SI AGER VECTIGALIS^D EST EMPHY- r V 

: ? ;|TEUTICARIgS.P£TATUR:^ ^ 

^% m f ( ^SèjL'i. ^ ; : -VA»â#î* 

|tulushic ' prouHn fE^ropomtur, parum ütilitaffctic qufas 

Jlbbere videtur. Agitur enim hie de agris civifa- a ß ri ' shica ^ 

tuÄ* qui in ve&ijgates & non veftigales diftingvebanturU 

Et Veftigalesi/Ji erant, qui in perpefuum locabanfür 

hae Lége,ut quamdiu promifTum vefligal annuum 

exfolveretur, auferri a pofieiloribus non valereht L. /. 

ffi h. t. L. i. C. de adminißr. rer. fühl, agri vero non veftjgales 

ad culturam pari modo, quo privatorum agri, 

concedebantur d.L. /. ex qua apparétyjûre ff.agros veil 

per contraftum locations aliis conceflbs fuiflè, 

(ed cum hoc fingulari eflfeäu, ut quamvis domini ftôn 9 

efficerentur hi condu&ores* aôionem tarnen in rem ad- 9 

verfus pofleflbrem confequerentur. d.L. i.infln. ob 

quam caufam apud vetferes dubitatum efle refert Juftiii 

an hoc negotium ad Jocationem > an ad vendirionem 

referri debeati cum de utriusque indole parti*cipare 

videatun donee tandem a Zenone propriam naturam 

accepft^.^. btflit. de Locat. I 

$. II. Equidem otiofus fuiflè videtur Zëno, in ge- Anopu* fur 

ner&contra dominium utile confine-^ 0 *'* 

re ; Hinc omni illo modo,*qiio alias rerum dominia 

transferuntur, etiam Emphytevfintransferripoflê,cer-^ 

tum eft,e. g. donando, permutando, Jegando, vendendo 

Sec. Quodji Zenonem ên^phytèvfi non confti- \. 

tuta, fed conftituenda quasfivifle dixerft/tiec fie opus' 

fuiffet Ipeciali contraâu, fed iidem tituli pariter fuffe-f 

cilTent.

lA PAN D E C T* LIB; V*. TIT. Ill* 

cifTent. "Et fateor,\eodeniredît[bxc res, quo folennîs 

iUa Feudiftaram copfroverfia, aufeudurp fitfpecialis 

contraâus? Cuqi tarnen feudumper ordinarios contractus 

conftituatur, ur fie novam ïpecîém fingere neceflum 

non fit ; quod & de contraftufuperficiario aflerendum, 

quern par iter ab aliis feparat Schrad. de Feudi 

p. 2. cap. 2. n. si- Attamen cum contraftibus formant 

prsefcribçre fit in arbitrio Legislators, eidem quoque 

non déneganda facultasûnum negotium ad plures çontraâus 

aptum, ita diftingvere,iat neutri ampàiuç conve~ 

niât. Quare ex folo confenfu illo, de praedïi Dominio 

ùtiU pro certo canone transferendo, mox nafci|pr a#io 

emphytevticaria* _ad promiflî fidem fervandan^ de quo 

cj|jto| 2r.de inveßigand. a8. Seâ.i.Metnbr, VI. §.ff. %* 

phytevfi vero femel conftituta, tune demum aâio illa 

in rem, fe^ vindicatio utjlis fibi locum vindicating. 2&H 

£ vid.Jupr. tit. de R. V. §.ß. 

Anptivato- §; HL Cum vero hi&titulus vi verborum tantuni 

nun agri hue perifineat ad agros~,ve

SI AGER VECT1G. i e. EMPHYT. PETAT* 15 

1 $. IV. Praefuppofita autem generali emphytevfeos f>§ lirerfit*. 

receptione non attenta agrorum qualitate,ad mores * P^'««« 

Germanise defcendendum eft,& vkîendum, quid in hoc ewflSdT 

vel illo loco circa praedia emphytevticafpeciarirn ficrsceptum. 

Et cum idiomate noftro hase prasdia appel« 

lentur €f&'3^ n ^®Ûtoer/ & his proxime accédant* Me 

3*nß ©ûtf)*F/ qua ratione hœç ufu fori diftingvanturf 

ne in fequentibus confufionem pariant, hic pr^mittenlum 

erit. Equidem Dn. Schilterus f.u Exerc. is. §. 84* 

^pftimat, tarn Emphytevricorum, quam cenfiticoruia 

bonorum communem naturam efle feudalem, utadeo 

& in cenfiticis bonis dominium aliquod direâum rema- Ë 

neat apud alrerum : Sed illa (ènteatia de jure Saxonico 

admitti poteft, ubipraecipue quoad bona cenfitica receptum 

fuit,per modum inveftituras illa transferre» Dog 

Der vorige 23cfl

De qualitate 

bonorum 

•cnfiticorum. 

ï*6 É A m&m^^^^ÊÊÊÊÊÊBt •I 

xoniaeeo certius.yrt|qaWti e)cp?flHffiH9ppÊV^ 

fercBti*»Jprobavir* ü. Auguftus p. %.%onß.^s- & extra 

Saxoniam illa diverfita^paritJCfefrecepW, Ikhrsàtdtfeud. 

p.2J6aprêM*ï9. CdvartUV. l?bJ$RefilMilf. £&./. verßex 

quitus. WlzxiQch;tiê.}Ypr£fitmt.iQ6;K.olûdefirkjà.jeiid.Cap 

ait. ».a^ölüock.j»;*. CßnßL 47. n. j\ 

§> V. Sunt itaque bona cenfitica, quorum dominium 

(pödem plenurtvln afeerurtitransfertür, hàc*amen 

lege^wiit pofTefftœ prioriPÄoftiino certuöi cenflim 

annutam inde^ptxftet, five in pecunia mimerata, five in 

fruftibus confiftat. Et hic ipfe cenfus, quem fibi venditor 

in alienatiône refervatva DA appellator cenfus re- 

»fervativurt Quandöûtem aliqtfis cenfiim annuum ab 

bitte qui Am >€tomkius^t^ eft, emifi» tonftitutivus dici- 

8 qtfia ab illo conftkuitdr % qui jam Donlinus prae- 

Dcaivcrßta^ dii^fcfté^ Et ha?c conflitutio cenfus vel realis eft>velper- 

te cenfuum_ 

•!•'• 

fonalis ; Realis quando certus fundus defignatur, unde 

cenfus ille prseftari debeat \ non tarnen per nudam 

demonftratieitem^Vfed ita, ut cenfus Uli fundatedftrifk | 

gatur, ita & praeeife inde prasftandus fit. Perfonaüs eft* 

qui conftituitur in perfona folius cenfuarii feu débitons, 

fe ad certam penfionem annuam fine determinatione 

ullius fundi obligantis. Porro cenfus ille vel perpetuus 

eft, quem irredimibilem vocanti vel temporalis feu re* 

dimibilis. Verum hase res Cum Vendirione annuo« 

rum redituum eoineidit, 6c perindeeft, fiveannuum 

reditum> five cenfum îttedimibilem dixeris ,• de quo 

plur^Vldf.FranzhllfclWîtll & Möiin, dèyp&J. IrSJu 

Di/p. &ißqqi Legibus «ittien teperff no#ffihirrffl[i 

cenfufc trredkfti&iles eatenus reftri&Rlunt, prmio/ffe 

excédant legitimum uftraruntmodtii»^ deindeu-îie

I 

S! AGER VECTIQ. i,e EMPHYT. PETAT. i7 

emtor ejwsmodi cenfus jus habeat repetendifbr*em,fed 

§ débitons poteftate fit, 

r omnibus pa&is contrariis, per Reformat* Poli* 1 

tif. de anno if 77. tit. \)0l\ îXÖ^txM^tti ContraStn im % 

iHiftiiad)D€m bk SÖKörrfauffö ©äffen 9* -«ra^ 

I .J. VI. Ha»c autem bona cenfitica moribus horum DejjireCai. 

locorum in hoc ab ernphytevfi difFerunt, quod cenfii- fairi '* 

arias de re fua cenfum folvat ex obligatione perfbnali, 

refultante ex pafto contra&ui venditionisadjeâo/& 

hinc fï huic paâo non fteterit, per plures etiam annos 

cfenfum non fblvendo, non cadit jure füo* fed a&ione 9 

perfbnali ranrurn tenetur ad intereffè Carpz. p. 2. conß. 

jjf. def.i. Valafc. de jure Emphpevtf qu. p. n $0. Rofenth. 

défend, cap. 10. concl.34. n. 22. nee necejlum habet cenfuarius, 

ut adhibeat confenfu.ti domimillius/cui cenfum 

priftat, fi fundum cenfuarium alienare , & in alium 

transferre velit, s cum ille pleno jure rem poflideat Valafc. 

de lure Emphytevt. qu. J2. n.32. licet in Saxonia in- H 

feudatione quadam opus fit quoad novum fucceflbrem, 

qua? tarnen ininfeudante non eft voluntatis autarbttni» 

quafi illam denegare poflit, fed eft neceffitatis, con£ 

Struv. de feud. cap. 2. §. 10. n.J. in wed. quae omnia fecus 

ft habere in praediis emphytevticis* in confefTo eft, 

§. VII. Equidemjregeri pofTet, quid fecuritatis 

UfC rdecenf|1 

hic remaneaf domino cenfus, ficenfuariusfundum pro 

lubitu vendere pofTu;; Jus enim ex contraurn cenfiti-^°" vcniri p0 " 

co quantum perfonale efTe > diétum eft §. precede Si I 

hoc* contra novum pofTefTorem nulla fupereric a&io 

ad cenfum ilium petendum : Nee enim hue pertinere 

puto tifyium Cod. Jîne cenfu vgtt reliquis fund, venire 

D z non

non voffe, tttpote qui ad praeftatkmes nubMcas fifco débitas 

pertiner. Salva res foret, fi prorata ab omnibu*^ 

fententia effet Franzküi$r7.&*/2/*2. «i. nbicenfum di-*: 

cit jus inre conftil»tumj.(iliftar É8^(Afei§ 

uti ergo fervitus in quemcunque poffefïbrem rei tranfit 

y ka & ex ejus fuppofîtione cenfus: Et hanc hypothefin 

validiorem efle e3çiftimat, quam fi hypothecam 

infundo cenfuario Cerifîtori afleramus; tertius enim 

poffeflor excuflîone primi promiflbris fe tueri pofièt 

juxta Nov.4*çaù 2. qpx excuflïo cellar» fuppofîta fervitùte 

Franzk. d. refit. 3. n.19. Verum nec fervitutis jas^t 

nec hypothecs, fi exprefleadjeâanon fit» hic admitto: 

Servituten! enim inpatiendo & non fàciendo confiftere, 

viilgati juris eft ; Ergo non in dando. Hypothecs 

aiitem capita lege taeente non eft fingendaj taciturn 

enim 5c legale hic unum idemque eft. Hypothecam 

kaque expreflam contraétui cenfitico adjicere confultius 

eft j ut contra tertium poffefïbrem parata fit aôio $< 

quo caili hic exceptione excusfionis fe tueri nequit» 

poftquam arg. Nov. 112. cap. 1. in hypotheca fpeciali ex*, 

euffionis exceptionem ceflare, communion praôicorum 

calcule placuit Carpz. /\ *• conß. ig. défi ig. & decifi 

2f8: n. 12. Berlïch.p. 2. const. 21 *n. 71. licet ab hoc iterum 

recédât Franzk/i» lib. 1. refit. 12. Verum ut dubium pe* 

situs removeatur, exeuflionis renunciaciatio addenda» 

Interim hoc non diffiteor » hypothecam tacitam moribus 

quorundam locorum pra cenia exftmdocertopneftando 

induci potuifie , cuert confvetudinis eadem VU 

fit, quae Legis» L32.fi de ££. fed haec confretudo fa ai 

eft, ôchinc ab allegante probanda. Interim Ecclefise 

hypotshecam. tacitam hocicafu largiunturarg.Nov.7.cap+

SI AGER VECT1G. î. e. EMPHYT. teTAT, 19 

111 w£ cju« dixi g Not. ad Jus Ecclef. Btunnem* wfc 

$wVIIL Ad hune quoque contraélum moribus re- De c*nfo profem 

folent penfiones H promobileîfWe^llfcfc&tr Bjfo* ^fsÄftn 

1 in paenam morse proniitti fbtee, tarn in contra hac ratione» ut fi quis 

fua die non fotverit oenfum vei canonem, altera 'die du* 

pltim, 8ti& porro per fîngulas dies au&unu Wilh. Antan» 

di Refcrift. morat. Gmcl.f.n. 44. Franzk. de Ländern* 

cap. 10.n. 6e. prseftet. Quae res ex jure Saxonico anginem 

habet, ubi inßail&êdbf /i^./.^rf.x^.feqtientimo^ 

do cautum, werfetnen>ifo§ ju rrdbter fi feeundum lite- B»pH comp» 

ram caperentur, & quotidie dupKcaretur cenfus,. (âne'** 10, 

uftius thaleri canon per moram H dieruirr exerefireret 

ad 8>9^- vel omnium dierum praeftationibus conjunftis, 

ad 12292. thaleros* Reftringit itaque hoc fequenti 

modo Carpz./>. 2. eonß. 0. defi 2p n. 7: nt feeunda? Eg? 

die debitor duos cenfus, tertia die très, quarra quatuor 

praeftet I ob hoc quod fànftiones pœnales fint reftringendae: 

Qufcqutd tarnenhujus rei fit, jure noftro hoc 

genus eontraéfrrum plane incognitum , rmo prohibitum 

eft, cum pœna morse in debito quantitatis pa 

extendi nequeat ultra modurn ufurartim Z. cum allegas 

jjsf. C.de ufur* Unde hoc augmentum cenfus Bi nom 

obtinerey nifiubi confvetudine aut ufia reeeptum, bene 

monuit idem Carpz. d. def.2?.n.6. Si Weftphaliaj 

autem hoc genus cenfijurn obfervarir% teftatur Goswm* 

ab Esbach. in Not. ad Carpz. d def. y. Et fere fimili ra-

$o PANDECT. LU.VLtfRrlfL, 

tionç moram in folveado cenfum punir jus Lubecenfe 

p.j. tit. 8. art. j. hili quod femel tantumcenf^dupletuç* 

De perpétua gf IX. Verum ut m% viam redeamus* | 

coioou «fco- an & quatenus jus perpétuée colonise, in mukis Ge^mavemiwiAii. 

njas jQCj^ receptum# cum Emphytevfî vel cenfitico contraâtp 

conveniar* aut in quonam différât. Gerraani- 

| ce hoc vocari fvevit SanDfteDßlrp/ de q-uo Weimer. & 

I Befold. ïhefiur. fraB.iÙa voc\ Conftituitur autem Co- 

IQHÎ? perpétua , yel conventione, yei prafcriptione. 

IUo modo fi conftituatur* facile ex verbis conventions 

conftabit, an locationem perpetu^m, an Emphytev- 

K fin* an çenfiticùm contraâum fèpiat. Etenim li Ca- 

|| non fru&ibus proportionatus fit* locatk) eritj fi longe 

minor, Emphytevfis, modo fi ex re aliéna Canon promittatur.j 

de direâadominio fimul transfêrendo agatur; 

alias cenfuale negotium erit. De hac conventa 

ergo coionia parum foîliciti funt Dd fed unice tantum 

circa hoc occupantur, fi longiflîmo tempore uniformis 

Canon de praeaio aliquo folutus, an ita coionia qu«edam 

perpétua introduite, Ôcanhsec ab Emphytevfî ôc cen-J 

fiticis bonis différât? 

De coionia $. X. Defcribunt itaque Coloniam perpetuam, 

prxfcçipta. qq0C} fit jus in re aliéna >ea perpetuo utendi> legitimi g 

jporis 30.40. vel f turtum annorumfojjeßtoney acquijitum> 

vid. Juftus Hahn de Jur* Colon* $. 27. & hoc jus Colonarium 

çum Emphytevfî penkus con venire, pluribiutj 

I deduçitidem Hahn. $. 27. & hmc in fequentibusnon 1 

H tum a4oenfitiço contraâu hanc colooiam perpetuam fepànu> 

fed & omnia alia jura, qb§ de emphytevfi^nquam

SI AGÈR VECTlGÄe. EMfflYr. YET AT. ;i 

m ftatutae.g.quod praeftandufn fit laudeffiiüm,qtfod 

tanone intra triennium non fbluto, ex(piret coloiiia, hie 

applicat ; quae fententia j fi vera eft, nihil ampiius foret 1 

Colonîa perpétua, quam emphytèvfis pet*praeferiptiog§ 

guœfitaf* Atque irti non opus fuifTet novum quod- 

Em jus Colonic èxcogrtare ; Aut tandem ex cenfu 

^fcfcripto, (quis enim négaret, ethrm jus exigendi cehliim 

praefcrtptiohfe : acquiri pofle?) parker nova quae-» 

dam (pedes fingenda. I 

S '*§. XL Magnam autem affinrtatem cum bouis cen- ^;« W* 5j 

fitfds habere videikur bit 2ag*(&ftfer/nam& inhisccr- ^*" 1 * ; 

tus cenfüS quötannis praeftari îblét> fîe ftrtrfcfn flCflfB Ci* 

ïlert jdf?£fid)eu ginfj an âtiberr rfbfrlaflVn^ 'qua* bonatamen 

rêvera a praediis conduâis non différant* ùt inde 

1 quo vis anno eïapfo* liberum fît, ilia bona repe- i 

*endi,'fibique ret&endi, vel alri'iteuiim concedendi, 

Kmch de Inveßh. faB. P. 2. c. 2.f.*tbt. ©liai itero haec bona 

fepiûs per longiffimum tempos condu&oribus relin* 

quuntùr, itfde dubiumevenirefolet, an non hac rattone 

colonîa perpétua feu Emphytevßs' inrroduÔa, Db lîfdjt J 

ûut £afy®i\Uïx\ e hvàtmto. 

Wf Emphytevfèos conftituriehem, confervatïonem & 

huic annexam pericûti praeftationem, ut & juris htyus 

amiflîonem, recepta* m foro pariter ufu ferVentunnec 

quicquam quoad ha?c mutatum fit> opera? pretium non 

exiftimojhaec hic repetere, cum ubivis obvia fint. Tan- | 

tum

It PAN DECT. Lim^fPIQ^. 1% 

tirtn de laudemio moribus variante paucahic fubjicienda. 

Solvendum autern lauderftium vulgo &ie ßcbti* 

QBa&t jure CivUi* quoties in novum poffeflbrem Empbytevfis 

translata, fed erat faltem quinquagefima pars 

pretii, feu duo pro centum L.uit. C.dejw.Emfbp. Hodie 

vera in multis locis folvuntur 5. pro .centum» ficuti 

de Saxon, teftatur Carpz. lib. M.ReJp. so+to. 2. aliorum locorum 

confue tu dines recenfet Franzk. de Laudem. c.2j. 

». /j. Licet in plerisque jus Saxonicum fequantur. In 

Principatu tarnen Anhalrino adhuc hodie jus Civile fervari, 

teftatur Knich. de Invcßit.fa8. /*. 2. c. 4. n* 189* in to* 

ta verohac materia laudemiorum ad confvetudines locorum 

refpiciendum, Carpz- f. 2. Conß. 39. d. 29. Hinç 

quamvis liberi plerumque a laudemii folutione immunes 

fint, cum non pro no vis» fed jus pater num continuantibus 

poflHToribus reputandi, Carpz« 1/. C. 39. d. 2/. 

Richter Decifi gj. n. #0. Attamen & hie ftatuta & confvetudines 

contrarium recepifle, teftatur Carpz. d. I. d. 

22. & lib.1. Rejp.88*n- 7- Wefenbec*Conf. i6.n.2. quocafu 

vocari folet &ic€tcr6£

1 LIBER VfL 

^lr De î 

US,UFRUCTU* ET QJJEMAD- 

* MODUM^QV5lS VTATVR ERV-* 

I A«*« ii ATVR. -*fc • 

f ?&••• $ . ffc* •' :;*" • 

Ominium cujusque rei plenum 5c proprietatem Domina pan 

& ufumfruéturn continet ; hunc enim fi ad-* Ä ufusf«« 

8 mox dominium minus plenum efle Uît 

I inpipîtrn^Qua ration e mo tus fuit Paulus, ut in L. 4. ff. 

• h. t. ufumfrudum in multis cauflîs Domina partem 

I efTe aflereret, quam vis dominium ipfum non exfpiret, 

I ufufrudu in alium translator, 2f.ff de F. Jl GarC de ex* |j 

I fens.cA0.iK4. Et hunc ufumfru&um dominio cohse- | 

rentem, vel potius ex Jure dominii fluentem eaproprer I 

Interprètes caufdem haftenus appellarunt, quod cauC • j 

fam agnofcat Dominium rei penes nos ^xiftens, fecuti H 

QloJJlin L. 1. h.t. Joh. del Caft^flo 2j*.,

fl PANDECÄ.4-1BI f Ä. TIT. !. 

utendi fruendi determittantéîlli applicari po(Iunt*(ed 

quisque fruitionis rei fuse moderator eft ac arbiter L. 2U 

C. mand. cum re fua abuti poffit, quatenus ilie abufus 

non tendit in damnum Reifg §* a. /. de his quifiävel 

al. - jui\ 

Ufuûaut ç \\^ interim ex iÉo ufufruôu dominio cohsereiî«^ 

Saie ex U ju°re t% derivamus omnem illam facultatem re aliéna utendi 

fruendi. Qui enim ufumfimâum jure Domimi non 

habet > ille née alteri eundem in re fua conftituere pot- - 

eft, cum ex poteftate alienandi> ufusfrudus conftitutio 

fluat L.ulu C. deteb. al. non al. Unde qui pro parte rei 

Dominus eft* non nifi pro parte Ufumfruôum conftituere 

va!et*£» itkjfl Ufitfr. quemodm.cav. & cujus domK, 

nium ad certum tempus reftriôum » ut eft in illo, qui 

jure retrovenditionis rem tenet, ille ultra tempus dominii 

alteri ufumfruâum concedere nequit. L. Lex ve+ 

Sigali $i.jf. de fignon Ex nuda autem rei proprietate 

jus concedendi ufumfru&um non dependet, ni fi in ilium 

cafum, quo uiusfru&us ad proprietatem reverfu* 

rusr. Qtioffiim pertînet Pauli affertum in L. (%*jf. h. t. 

illum qui fundum habet* licet ufumfru&um nonhabeat, 

tarnen nunc cedere poffe ; fc.jusillud, quod fua die ad 

proprietatem reverfurunuficut hoeexplieat Ulpianus 

inZ.72.ß. h.t* 

rjeDominto J £ HL De dominio utiH dubitatur,an 5c hoc con* 

nexam habeat facultatem, alteri ufumfruôum conce- 

* dendi: Curutrefpondeamus, neceffumeftiTut ufun^ 

fruâum a Dominio utili probe diftingvaitms ; nam 

inter hase in foro quoque iötereft -quam plurfmum. 

Quamvis enim DomtÄii utflis mentio in jure noftro 

nonbecurrat, & hinc aliqüfi exifthnent, nullum inde 

commodum in forenfes confliftus redundare, fed im- 

"*^ 3* plen*Lj

- :Ä 

DE USUFRUCTtt • ff 

plendis potius paginis conducere, cum non opus fitdicere, 

utile dominium habeo in fundo, fed uftksfru&us 

illius fundi meus eft, vid. Mejer m CoUegK\Argent. tit.it % 

Acquit* rer. dorn. S.f.in med& Cum tarnen ufu fori receptisfima 

fit hsec é&inâia, ÔovafkUi & wfufru&uarii 

•conditio confundenda non fit, probe haedipfa.in fbro 

djftingvenda cenfemus#u:um difpari efFeétu gaudeant 

Eft itaque dominium utile jus de utilitäte fundi alieni pet- Dominium 

fe&e difponendi, eamque vindicandiy in quantum fil.^^q^fitt 

\x(Q. dominio d|re

feudum concefla difporierdjfcrß domitto direôoinde non 

contîngat praejodiciunr: imo 5crvmdicarè pateritrem 

v *& tertio f.feud. g. cum tamen ufufruétuarius domum 

vindicare aequeat a fed aârtoneVconfeâbria iffS experiu# 

düaÄJpro cotifeqtiendp ufufruâifcs 

Ratîone&raî^ $ IVôfoterim hoc certum effe puto, rarione dationis«ihiiu^ratfonis 

int«f:dominium utile

DE USUFRUCTU. 37 

Schrad. de Feud. fart. S. cap. i. n. 10. fed dim omnes Fetréiftee 

«no are adftruant* pofïe vafaFlum defeudafbo 

alium fubinfeudare 1 quod fie textui juris feudalrs cottvenit 

2. Feud.&pr* itant utile dominium afiquod fubal- 1 

ternutn in fiibvafallum conférât', St&rv. de Feud. cap. 12. 

th. 9. ». jn ndn video rationeth * quare ttflimfr. concedôre 

non posfit • cum fi non*pIus , certe idem juris cum 

ufufruâuario habeat fubvafàllus, Unde tantlétii hoc 

ipfî iaduîgent > quod facultatem percipiendî fruftus ex 

feudoad alium transferre poifît, Rofenth.de Feud. cap.$* 

tnembr. /. conct.if>. m s. Sed ego verum ufumfh al> ipfi> 

conftimi poflè exiftimo, cum nihil prsejudicfi contingat 

domino direéto J nee definet eapropter ufusfh indoles f 

quod mortui vafkllo ejttsque aefçendentibus mafcuHs 

extingveretun Idem etrim tfe omni alio dommio revocabih 

verum eft, cui tarnen uiusfruéhis concesfionem 

concedendam efle, affertum eü antea §. 2. etfi tandem 

emphytevta fundum emphytevtieum alteriinufixmfruâum 

concederepoteft, fttente Schradero à.p. g. cap. 7; 

§-. JO. in fin* nulla ratio refiftetj quare non hocetiamva^ 

&llus posfit. 

I £ VI. Cum vero diSura fîierit antea §.3. jus uten- iKnSnêm: 

di re aliéna in ufufruauario ita reïtrïâum efle ad fa-fZ^ 

tum pnefentem rei t m nee meliorem dbmmi cauiàdh jouft; 

facere posfit > per 1*44*$ & t* hoc vero commimibtis 

juris & aequi regulis adverfetur, ubi qufeque aftérius> - 

etiam ignorants & invitr conditionem mefioremreddere 

poteft, L.ßlvendo-^.ff.denegot.geft. mdte dubiatur, an 

haec juris deeifio ufii fori obtineat? lnanes hastricas exjßimatDn. 

Bmmiem*m 1*44. n. s.ßh. t. fi eiirm m fora 3 

proprietariutffcontra ufufhiftuarmm experiretur^quod 

nmdi federn in melius mutaffet, vel asdes adrneliorem 

£ $ iftfudi

)8 PANDECjfofciB, wir TWVJ 

.ufam per cœnacaja divifi(Iet# obftaret ipfi exceptio, *#J 

non intereß, quae omnem agentem a judicto repellit* 

BartoLi* L.2j.§. 4.verf.snte omnia.ff. de Pan. & fane fi 

ufufru&uario per milium eft, vineas» arbuftavel oliveta 

dejicere, & argentifodinas inftituere, fi plus reditus 

inde percipi posfit j ob fubjeâam rationem, quodilli 

liceat meliorare proprietatem L.ij.$.f.imfo>fl h. tcur 

«nan in aedibus aliisque rebus in ufumfr. concesfis idem 

Sedan exp«n. meliorandi jus haberet? An autem expenfàs omnes a 

wSSt*** P ro P« etario "petere jw^Sçâlia quœftio eft. < Quas 

enim lege renitente fecit, fine dubiorepetere nequit, 

quippe îdetn foret, quam fi invito dorajno impendiflèt, 

ubi ceflat repetitio, obL.fin* C. de Negot.geß. fij# enim 

commoditati litare poteft ufufru&uarius* quousque détériorera 

fundum non facit » ob ceffans intereue prorprietarii, 

fed ad expenfarum reftitutionem ipfum obligare 

non poterit, nifi qua neceflitas plus quam modicas 

expenfàs (hae enim ufufru&uario ex fructibus fkci- 

.endae L. 7.§. HaBoim^ff.h.t.)ad reiinufumfr.concefl« 

confervationem exegem^jubi negotiorum geftorum 

aâione fibi confulet, vel etiam heres ufufeö&uarii r* 

tentione gaudebit GavüasJeexpenfcaf

DE tWUFRUCTU. 39 

quam exhibet Ulpianus in L. ry.§.fin. h. t. perfpicuiéVV 

verbis aflerendo : Proprietatis dominum, nequidem confentiente 

ußtfiuäuarkt firvhutem impanere poffe. Equk 

dem non défunt ratioiies, quas hie addnctint Dd. pro - 

defendendo JCta t Prarcipua h«c eft> quam affert Hi£** 

liger in Donelt. Üb. to. cap. ir. lit. A. quod fervitutis im«* 

pofitio fit aliénations fpecies, ufuffàétaarius Vero, cum 

alienare nequeat, nee alienanti confentire poteft, L. /flv ' 

ff. dcR. / confer. Brunnem. Exercit. 7. ad In/fit. tit. 3. §.3. 

Sèd quam parum haec concludant, folaratione natural! 

facile percipi poterit. Qui enim rem fclus alienare ne* i 

quit, buic eerte nihil obftat, quo minus, R HK eonfentiat 

ob cujus interefle alienatio permifla non erat,aftusfub*. 

öftere queat, e. g» Dominus rem quam atari in feudum 

conceflit alienare nequit ; Ergo nee vafallo alienaturo 

.confentire poteft ; quod abfomim eft. Nee refiftir ai* 

legata juri* régula in L. i6f. de R. J. harc enim fine dubio 

reftringenda eft ad ilium, cui donatio vel alienatio 

interdira eft, ob quaütatem non reîi fed perlons ; h. e. 

cm vel setas, vel mentis deliquium vél aliud obftaculum 

refiftit, quo minus donare poflïr. Undedepçpillodonationi 

confentiente cafum concipit Jacob. Gothofred. 

in Comment, ad 4. TÊËi6f. ubîVero iijpre defeétus adeft, 

quod'«earn pleno juré non teneat alienators certe nihil 

obftabit, quo minus concurrente Ufo, cui quid juris quo 

ad dominium reliquum eft, rem alienare, & ita alter alteri 

confentire poflît. Eapropter refte refponfum eft 

in L.4.§.i2*jf.de dot. mal. fifmefus except* ft proprietarius 

fandum volente fruftuario vendiderir, fiibfiftere venditionem 

; ujbi fane froftuarius in alienationem proprie* 

tarit valide J tonfèntit, cum tarnen îpfe alienare noi* 

posfit. - Quare mirabilem illam deeifiemem in d;Lns-.§. ®* F*"*r 

ßne,

4 PANDECT. LIB. VI». TIT«I» 

fin. ff. h. t. (CUJUS rationem fe aflegui non potuifle', poft 

Curtium inL.fen.n. 37.ff.de P^Ä fetetur Pineijus ad L*t 

j. jp. 2. ». 74* C. de bon^Matem?) ufu fori non öbriftere *$$& 

iBoribüs proprieçariùm confentiente ftuäuario ftrvitutemimponere, 

poft Morna.ti.um. Wii /f. reâeafferit 

Grœnwegenî LL. abrogat adLtif.h. t. n.j.ßc Brunnern. 

in Comment, add.h»».4. conf. omnino DIL Schilter Exerat. 

17. ad ff. th. 4G. 

|ft e i Uf ^ ru- . §• VW« Tranfeundum jam ad acquiiïtionem ufustriV 

5 ft*

DE USUFftüCTUi 4* 

re feudali aurem certum eft, quod per feudi concesfioncm 

nemini jus acquiratur, quam ipfi vafallö, & cui alias 

expreflb paâa profpeâum ; Pafto aiitern hoc déficiente, 

ufusfr. folius vafalli ;éft, & proprietas donaini 2. 

Feud. 23. Rittersh. partit. Feudal, cap. 6. qu. 7. cm fuffragatur 

ratio civiK% quod patri ufusfr. non acquiratur, fi ea 

lege vel condition« filio bona donentur, ne ad patrem 

tranfeat ufiisfr. Nov. 117.cap. i^r« Atqui vero hanc le- • > 

gem tacite dominus; adjeciflkiridelrur, dum feudum filio 

concésfit, non pro ^>fo & patre,. fed pro ipfo & defcendentibus. 

Îmo filius ex feudo alias nihil commodi 

haberet vivo patre, cum tarnen ad onus fervitiorur» tefceatur, 

quod contra regulam foret L.io.ff. dcR.p. Ut 

taceanrt fouda intuitu mihtise dari,uthinc magis caftreni . 

fi pecuüo adfcribenda, Vultej. de feud. Lib. 1. cap. 4\mg. 

de quo diâum inElxam.Jur.Feud.cap.io.qu.if. dem um 

hocaddo; feuda plerumque a Principe dan, quo cafu 

jure civ* res decifk eft,patri ufumfr. non deberi L.y.C.de 

bm. quœMber'.Garvalho Tr.dejguartjt adC.RaynaldusX. 

de Teß.n.+ ttpkh n.247.&feq. Card, de Luca tBeatu 

vcriuQfJußit. tom.3. tr.&f. i.dfi.eo.n.u. 

$* X. Acquifitio autem iHa paterni ufusfr. jure Deufufrua« 

—•oviffimo 

I 

quibusdam cafibusAmitata > inter ;quos prœ- y? inUtm 

cipuus eftjdn filiofara, ea lege quid donetur vel legetur, ! °' 

ne ad patrem tranfeat ufusfn fed filius pleno jure illud ••- ' ' 1 

capiat>per Nov. 1/7. cap. i.pr. quod eapropter pecuftum 

adventhkim irreguläre vQcaû fvevî&u ôeterum nontantum 

extraneus>fed ipfa mater, &avia patrem:hoc paâo 

ab ufuftlAonorärti mateqiorum exdudere potefhquod 

uti evidens eft ex verbis

PANDECT, LIB. VII. TIT.Jt 

dere poflîc ab ufufr. ut nee in légitima materna filii hune 

retineat ? Rationesinutramque partem non défunt, Af* 

firmativam poft Glojf. in d. Nov. dçfendit Vincent, de 

Franch. decif.iSun.e. Berlich.p. /. decif.itf. Strauch» ad 

JwJuJlm.diJJert. 7'tb.j4. Pafchalis de Patriapoteß.p.i.n. 

38. hac ratione moti : quod omnis difpofitio circa legitimam 

fubfiftat, per quam non grayantur liberi ; hoc 

, • enim folum gravamen removetur L. quoniam 32. C de 

Inoff. teß. gravamen vero filius non futtinet, fed commodum 

potius>filegitimam pleno jure pereipiat. Negativa 

autem communior eft, quae exprefib textu nititur 

in d. Nov. 117. cap.i.ibi: foßquamreliquerintfilik (at* 

tern, qua Lege debetur > quod teliquum eft Stc. fubjeäa ratione: 

Quia quae ultra legitimam funt, cuivis extraneo 

relinqui pofllint, hinc patri nulla infertur injuria, fi haec 

pleno jure capiat filius $ qua? ratio fine dubio ceflat in légitima, 

utpote quae extraneo non debetur. Quam fententiam 

défendit poil Boër.Svarez.Molin.Gutieretz,aliosque 

a feci ta tos Brunnem. in Comment, adavth.excqitut 

C. de bon.matern. n. e. quibus adde Papon, lib. 7. tit. u atreft. 

f. Perez, in Cod. ad tit.de bon.qua liber, n. f. & hanc (ententiam 

pofteriorem textui magis convenire agnofeit ipfe 

Berlich.qui maluit Gloffam quam textum fequi. Unde 

& in foro eandem fequendam effe, omnino exiftimo. 

Dt wcftenpr». An autem tacita prohibitio ufusfr. hic admitti pofiît, & 

M 1 ***** j; ex quibus verbis ilia colligatur,deeo vid. Card. deLuca 

2%eatro verit. Qfjußiu tom.3. 2r.3.f>. 1. de Servit, difi. 6o.n. 

% Pafchalis de Patr. (oteft.p.i.cap. 3. n.38. Joh. Francifc 

Andreolus OmtroverJ. 224. n. 3. Joh.del Caftillo de u/h» 

fruâ. €„3. n. f6. feqq. 

An aJempfo §• XI« De eo etiam in foro difputari folet, an aufufruaue^ 

demto hac ratione jafufiv patri nihilominus competat 

^; ad-

^ ^ DE trSUFRUCTU. 43 

adminiftratio horum bonorum adventitiorum,ûSotte^tàM* 

filius aetatis defeâu laboret? Decifum quidem hoc ab^*" 1 toH4 ' 

Imperatore eft, quod teftatorivel donatoriadminiftratoreni 

conftituere liceat d.Nov. 117. cap. /. J./, qua difpofitione 

déficiente judici defertur poteftas curatoremconftituendi 

d.t§. 1. Sed hoc in controverfia remanet > an I 

tpn huic curatori judiciali inadminiftrationepraferen- 

Ins fit pater? Nihil quidem de eo difpofuit Juftinianus, j$ 

qui facile pra?vidit, patrem ademto fibi ufufr. onus adminiftrationis 

(ponte declinàturum. Interim fi pater 

adminiftrare velit, hunc admittendum eflfe puto, cum H 

fufficiat quod a lege remotus non fit : Nee privatio 

ufusfr. continet privationem adminiftrationis per L.fin. 

pr. C. de Curat. fitrioßym&A L.fin.§. /#*£ de bon. qua liber* 

Aliud effet, fi patri adminiftrationem quoque ademiiïèt 

teftator, quod quin facere poflît vi libéras difpofitionis 

de re fua, ob L. 2/. C. mand dubitandum non eft. Et 

hanc fëntentiam ufii fori probatamefle, teftiseftHartm* B 

Piftoris. 'üb. 4. qu. //. n„ 13. Carpz.p, 2. conft. 10. de/1 //. Add. 

del Gaftillojfe ufiifruSu cap.j.mfg. & 60. 

§. XII. Alter cafus quo jure noviffimo .paterCeffiit«ta£ 

ufufr.in bonis adventitiis fîlii caret* oceurrit imNbv.ng. ?A % kt * infüC ' 

cap.2. ubi fipater mluccesfïoneniii cum ahisfius libensfito conçu»«, 

feu defunôi fratribus concurrat, hi poritionem fuam 

pleno jure capiunt » nullo patri refervato ufufruâu; 

Avth.itemheredita* C de bonis qua liber. Cujus ratio J quia 

olim pater a fratre excludi poterat, dum vero jure novo 

cum eo admittitur, fua portione acquiefeere, «Scfilio 

quoque fuam relinquere debet integram. Bachov. ad 

JtreutLvoLz. diß.16. tb.4*iit.BJnfîn.Se

44 PANDECT, LIB. Vil TIT, 1, 

portione filii privetur, non conveniunt. Affirmativ, 

tuetur Richter f. i. deaf. 18. ». /o. Joh. Francifc Andreohis 

Controv.forenf. 224.11.9. Cardinal de Luca titkiloc.difi.6i. 

n.j.&difi.fc. Verum Novell, m.caf.2. ultfa cafum expreflum 

.non extendendam effe* & hinc patrf cum filio 

in (uccesfione materna ex ftaturo concurrent! ufunlfr» 

falvum effe,probavi in 7r.deSucccJf.ab /nteß.diffl4.caf4. 

$. 2€. & quam vis Avth. item her éditas C. d. fa comrarium 

velk : Attamen dubitative ibi loquitur Irnerius,velquis* 

quis fuerit Autor* ficutioftendit particulayir/S»,hinc illam 

Avth. extra caCummNovcUm 118.c 2. exprefTum»in 

praxi applaufum non meruifle, ufu fori fatis conitare 

exiftimo. conf. Andreas Kohl ad Conflit. March, de Succeffl 

Conjug. qu. 14.fi.4, quam fententiam prolixe défendit 

Vincent, de Yrznài.deciJ. 6fi. licet in fine'addat* nihil* 

ominus Neapoli contrarium faille judicatum. 

VGxfr.^ttis $ xUIé Csterum hicjifusfruftut pat» in bonis finon 

tt)ilitur. ^ quaefitus morte filii non tollitur, quia non cohaeret 

perfonae proprietary 9 fed ufufru&uarii, patris feil. Dn. 

Ketler DecifiO/ifrißf.jf.m3o. Klock. 2*om.pConfj2S.n.3f. 

Kohl, ad Confi. March, q. 14. n. 14. Caftillo de ufiijr-c.3. n *4. 3. conft. 17. def.LU*6. Berlich.P.3.Cand.mmi64. 

iKttUàf'Decif Oßßtfic. if.n. itbjfy. JEnaancipatione aotem

DE USUFRUCTU. 45 

tern ufumfr. paternum tolli, in confeflb apud omnes eft; H 

& quam vis hoc cafu patri in praemium emancipationis D * en,an "" 

jure Jultinianeo relmquaturdimidia pars utusrr. pnitini, 

L. 6. §. & Ç. de bon. quœ über, hoc tarnen yfu fori non anjplius 

obtinere* fed patrem liberos elocando, & feparatam 

oeconomiam ipfis concedendo> omnem ufumfr.his 

rejinquere debere, dîfturn eft fuperius ad tit. de Adopt* 

$.25". Add. Richter p u*decif. 18.^17. Berlich.jp. 2. decifl 

§* XIV. An vero & matri moribus hodiernis u- De ufufrua* 

sfr. in bonis liberoruin state minorum competat,non materno# 

confentiunt Dd. Sane matrem, quae liberos adhuc alit, 

ufumfruäum ex bonis liberorum de jure Saxonico 

communi petere poffe, exiftimat Richter, p. 1. decif. iS. 

quod &dematre,quseut tutrix bona liberorum adininiftrat, 

verum efle aflerit Wefenb. parathl.ff. tit. de Tute/, 

n. j\Berljch./>.2.conclu/. 12. «.j^ Verum his contradicit 

Carpz. p.2.con/}.\o.def. 13. quia nulla matrisin liberos pa- ' 

teftas, ex qua fola, non autem ex reverentia jus perqpiendi 

ufumfr. dependet, quae fententia exprefle confufmata 

eft in Eleétoratu Saxoniae per decifcnovijf. Gz. & ibi 

Philipp, obfirv. 1. Hoc certum eft* matrem filios alefttem 

ex ufufr. tantum deducere pofle* quantum ad alimenta 

neceflarium. Ufii tarnen frequentiflime evenit, 

ut quem de jure non habentmatres in bonis liberorum 

ufumfru&um, ex difpofitione parentis obtineant* fi hic 

matri ufumfr. omnium bonorum ad dies vitae relinquat, 

de quo ex profeflb egit Borgnin. Cavalcaq. de Ufufr.mu- 

$eri reUSo. & hac de re dicendi locus erit in th. de Ußi 

& Ifufr. legato. X a kj&te; i*- 

$. XV, Cum autem confvetudo legis vim ha-ne ufiifmaa 

beat L, ii.ff.de LL. merito etiam moribus noftris ad rtlTiti '«?*?* 

F 3 legi- P herndibpr *

4Ö i PANDECT, tTB. VII TIT, I, 

legitimum ufumfr. referendus eft ille, qui marito cornpetit 

iti bonis uxoris fuse paraphernalibus. Jure civili 

enim dotis fruôus ad maritum pertinet i ut inde ferat, 

onera matrimonii* I» fro oneribus'20. C.dejur.dot.dthoc 

quidem non jure ulusfh fed vi dominii dotalis L.?.§* f. 

ff.dejuredot.L.30. C. eod. non vero illorum, qua? prater 

dotem intulit uxor, & paraphernalium nomine veniimt. 

Si enim ex his fruôus perceperit maritus* ad illorum 

reftitutionem omhino obligatur » in quo omnes 

Dd. convenire dicit Auguft.Berous Vol.i*conßL 44.^14. 

Pruckmann. voL 2. conßLi.n. 47e. nifi uxorexpreflbpa- 

%&oetiâmin his bonis ufumfr. marito reliquerit, arg.L.8. 

De jure Saxo- ç fa paß% conventm Sed moribus Saxonicis hie ufusfr. 

mco * paraphernaliÉm ipfo jure citra ullam conventionem 

marito debetur, Rauchbar,//A./, qu.47.ft.32.Carpz.f.z% 

conß.tf.def.if. unde adminiftrationem paraphernaHtam 

marito non denegabit uxor, per text. In ßatlt* » 9iecf)f / 

lib.i. Art.31. verb. SBmn em ÜHunn tfn SBetfe nîmf / fo 

nfmt €r fie in fef n (Seme frr / two a fl ityt ®i\tl) I nifi tie 

diflipatione fufpe&us fit maritus , quo cafu uti dotëm 

repetere poteft confiante matrimonio, L. 29. C de jure 

dot. ita 6c paraphernalia, vid. Carpz, f. 2. con ft. 10. def.g. 

D« KceptitHsi Interim tarnen nee jure Saxonico deneganda eft u- 

* xori facultas bonaquaedam ab hoc ufufr. eximendi, & 

fuo arbitrio refervandi, modo id faciat ante nuptias* 

ubi maritonondum jusquaefitum; velpoftnuptias, marito 

confentiente. Conf. Czrpz.f.fitori/l^fidefî/j. Hunc 

enim huicufuifruôui renunciare poffe, eo minus dubii 

Habet, quo certius eft, etiam patrem ufumfr. in bonis 

maternis filio remittere poffe L. 6. $.2. wr£ Sin autem C. 

de bon. qua lib. Carpz. P. 2. c. /0. d. 12. Berlich. P. 2. Dec. Ï6 

n.J. Si veroexpreflum paftum deficiat, & maritus tan- 

• W; "*\ tum 

/

DE USUFRUCTU, 47 

tum patiatur uxorem fuis bonis utifrui,non eo ipfo bona 

fient receptitia, ut fruâius retineat uxor, fed hos r£ftituere] 

tenetur marito aut ejus heredibus> Carpz.jp. $• 

conß. 2}.def.&> 

§. XVI. Reliqua qua? in hoc titulo quoad oneraufus fori in 

& coramoda ufufruéhiarii propofita, hodie pariter itafe^qpkf*»* 

habere* nee quicquam in foro muta tum efle, certum eft, fSf< 

unde cum hsecin jure liquide confiftanfcoperaepretium 

non eritfillis immorari. * 

S TIT. II. *£ 

• "§ÉL - - De - P 

VSVFRVCTV ACCRESCENDO, 

I $• EL ^ 

'Sufrnäu plpribus legato, fi unus illorum deficiatakUfosfhrnttr 

teri jus accrefeendi competere confiât ex L.i.pr.ffll l \ 0 ' ^ 1 * 0 '*' 

A. *. quod tamen ad ufumrructum infer vivos conltitu- ctefdt, 

tum* nec hodie extendendum efle cenfeo, Hincfi 

pluribus promiflus fitufusfr. uno déficiente, alter partem 

fuam tantum capit»*ig. Ljio.pr.ff.de V. O.&inipeciei 

de ufufr. aduobus ftipulato, textus eft in L.if.ffdedttobm 

Reis y ceflat enim in aôibus inter vivos jus accrefeendi. 

Hilliger, in Done II. lib. /o. cap. 23. lit. A. Car pz. p. 3. conß. x. 

def.ie. nifi fbeciali pafto hoc indultum fit, quod paâutn 'J§ 

fine dubio hodie valet. Befold. confil. Cubing. 22/. ». j*& 

Quamvis autem omne jus accrefeendi hodie fublatum 

velitGrœnw. sd §. j. In/i. de hared. inflit. ». 3. & 4. quo 

ipfo fimul praefentis rituli ufus penitus evanefeeret: Aft 

divortium hoc ufus forenfis a jure Civili in Germania 

non agnofeimus. ubi jus accrefeendi in viridi obfervantia

41 I ~~ PAKPECXt-iy 1»| TIT. §, . J 

I 1 

Bej« ü»» $> nUCom *ero omne jus ac fiwiawÉ 

ÄesudtaA cofijoo^bofficm perfo&arura; wec ! *d ffflfe tan- 

I mm»vd rc tantom* vd eriani I 

conriagat» frufiraneum qw&cm er tilim fori 

inquifivifle*ante tanna« conjua&s jus a® aa 

jus non decrefcenditfHBpetar; imer Iure < ia effcäu 

plane nihil intereft,foi oàofc hxcin a difpsitari 

cooftar « B*cboâdTrcodL i»lz.4n 

\\a^&/mD?wdl«llh,i.o*f^ *9L & cantos bueusque 

viras sa pu-da alla logomacbia rcmpus centre poruiiSr, 

tfe*crtûra^mîrartir Valent Ricaner. *k\ *Jk 

2* ***••* vero eonttPfCitiiur» an verbis i conjunébs Jus 

aecre&endi œncedeadfgro us p afEgnavertt 

tefhtor, nr fie afofofc pecjtàp&ei legâfias; 

& bine negadvar fimtemue fubfcribir Ane Fabad 

4r Esrm+Prsgmst.tkzsjL 49+ Errwcm &4* Verum cura 

hi reveraquoqtie coojuaôî fiai l* Jup^jfîJt /^ fie 

partaim* ixpote* m» oroiflac fögftpr 

am voîimcatcm teftatoris s&ducaü qui titrum* 

que legatum aoerpearurarofrre, ow verisäma 

^ faurmia/^ re &hn conjura jus accrefcendj ûwiui- 

I gee Valent, fcier I 

UAQ,&non atfcyerfis beredibus Jegarum re&tum fir L» 

|rau €f «Ä-j^ A-/. Er banc fcnrenâam, ouod omnibus con- 

^m&s, eriam verbis tancum9 Ufa tori jus acerefcendi 

compete, adfiruunc Berbch. P^L D Jft*4U$» Carps. 

K

DE USÜFMJCTU ACCRESCEN»0. 49 

MP —•*--—pj.Dccïf.iji. 

n.9.Hahn.adiPcfenbec.h.t. Valent.Riemeftf 

d.cap. ij.p.f.ubi communem liane fententiam dicunt.Dn.. • 

Scfiur. Exercit.i7.0djf.th.fS* 

I §. HL Ha?c duo fingularia funt in ufufr. accrefeen- *nçrf»J» *« 

do, quod etiam pars acquifita, fi iterum amittatur, non fcend0t 

veniat ad dominum proprietatis, fèd ad collegatarium 

L. i.§. 3. h. t. cum ramen alias, fi legatum ab utroque 

acceptatum fuerit, juri accrefeendi amplius locus non E 

ût,(Pïanzfc» Comment, adfot. n. 17. Ufusfr.ehim perfingulos 

dies videtiàr legarus, & fie quotidie aliquid adèfh 

quod adhuc acquirendutn. Deinde ficollegatarius ufias- \ 

fitaôus partem femelarnifèritjpdrtio tarnen alteriusde* 

ficientis ipfioihuominusaccreftflkj quippe ufusfruôtfs 

perfonaeaccrefciP/nonrei, per L. 10. f. h. t. Hffiig.V» 

Danclt. lib. 10. cap. 2jm Ut. C. Verum quomodo hic cafus De pwxfcin 

praxi contingere ^âleat, dubium eft. Sane Dn. Brun» M 

nem.adL0.io. h. t. obfcuriorem hanc Legem ôcfpinofiorem,hincque 

in foro pafum utilem, dicit- Puto obfcuri- *K^ 

tatem MI cafu Legis latitare, non in ejus deeifione. 

Quapropter fàâi /peciem aliter fi concipiam, apparebit, 

ufïirn hujus legis in fbro manifeftum effe. - Javolenus | 

Tïtiq & Meviö iegavît ufumfru&um fundi Tiiftüfenr,' 

utertjue eundem acceptât, & ficôncurfu partes feci- |§| 

unri Tiäus utendo re contra legem conventionisûfu-*!- 0 

fimôu privatur •*;& fie eo amiflo , pars haec actSefciè 

Mévi0..' Poft Mëvius non utendo vei capftfs diminutwne 

pariter ufufruôu exfcidîtratiœritur, qufe potior m 

fit, an proprietarius, an CdllegatäSius five TitiÄs? 

Refp. Titius, quia utut partéfiia exciderit, jure taitîttP 

accrefeendi ita reciptet ? Sed quanfuriHta acdpiet Tï- B 

tius ? Re(p. non integrum ufiimfh quia parte anteajuit 

fte prifânaM, fed dimidianftarttfett'parted/ ! quse MettContin.I. 

G vio

I 

QVANDOIDÎES liEGlOTjVSVSF&lOEDAT, f< 

Jem non nifî die elapfo céderez expeditum dËufc **««£ 

||fp A. fc;*fed dorn poûea inrf» 4. ex Scaevolas fententia 

fubjidtur ^Lagentem ante diem\ ufwfruâw', tùhilfaceres 

-quamvis alia* > qui ante dkm agit*, maie agat. air hoc ufu 

fora• atcendaturi^heu air in foro quidtinterfiçy nuU'ttet 

agere, vel w*/

• 

f* 

»TACtiPANDECiT LlfWlKSTllPffl!/' 

Jure noftro praeter emancipationem alii modi dentur, 

tollendi patriam poteftatem, ( e. g. fi ad illam dignitatem 

perveniatjuquse a Decurionatu libérât, cujus fpecies 

enarrantur in L. fin. G de decur. quo cafu fui juris efficitur 

filius Novell. Si. cap. /.) quseritur, an adepta tali dignitate 

exfyivzt ufusfruôus pàternus, quem antea in bonis adventitiis 

habebat? quod nego; Pater enimufufruâufemel 

quasfito gaudet ad dies vitaefuse L.pen.C.debon. ma. 

fern, h 8. §. j". iterfi'fitib autem M de bon. qua liberJün.EngeU 

hQvtt^mhmBim^> OftfrjfîcMbnt. i. Days. v'iA.faprê tiu 

de Ufufr.§.jg, Exceptio erat in cafu emancipations a pâtre 

faâse, cui pro prœmio emancipationis ( invitus 

enim ad hanc commpelli non poterat.§.ßn. I. quib. mod. 

patr.pot.tol/.y loco tertix propriçtatis dimidia uftfsfnï^ 

aus aflîgnataX.6*. $uj. C. de bon. qua tie. Sed ubi lex patriam 

poteftatem folvit, ob dignitatem collatam > nullibi 

ufbfruftu patrem privandum efl©jtcautumef|$ nara 

régularité^ ille per mutationemîn perföna proprietarii 

cotuiîigentem non finitur*tfed perfonse afùfruftuarii 

cohaerebvMolina de J. d. y. Tr. 2. ZK 2S2. n. 7. Salmis ergo 

adhuc erit, non obftante dignitate filii. Ar. Pinell. ad. L. 

1. C. de bort. mat. P. 1. n. 42. Sed quid hodie ? Idem puto, 

nifiad dignitatem > proutôrdinarie fieri folet, feparata 

œconomia accefl&gt* haec enfin ci|m pjro emancipation 

ne fit> omnia bona filio plene reftituenda. 

De ufufr.pa- $. H. Catteruin quod dixi, ex mutatîone in per- 

£^ ft fl^ ca fona filii contingente, non extingui ufumfruftum pateraurtlj'huju* 

occafione fingulâre dubium refultat ex 

jöre fcoviffimo in Nov. jigioM ubi pater in fucceffiöne 

filii cum fratribus concurrens, inportioneilla, qusfra* 

tribus defunâi obvenlt » nullum »fumfruôum confis 

guitur. Quod fi ergo filius defun&us non nil! bona ma« 

, ter*

QVIB. MDD.süSUSFRUCTÜS^M* fj 

terna habuerit, in quibus patri, vivo filio, jam quaefitus 0 

erat ufusfruftus, an filio deceden te, in portione fratribus 

obveniente$'Hlum amittet Pater? Ita videtur,per 

d.NoveB;&A Û pater cum matre infuccesfibnehujusfiUi 

concurrôret, patrem integrum ufîimfruftum etiam in 

^rtematris retinere* ex Carpzovio, Richtero, Bachoio 

aliisqucprobavi in 2r. dcfiicceff. Dijfert.2*t.i: §. ij. 

ur non ergo idem in portione fratris, juxta Z&7* S.fin* 

jd vfC Tcrtutt. Quare dicendum > d. Nov. 118. c;2, quaa« n 

5m addenegationem ufiisfruâus, pertinere ad cafum 

ii émancipati decedentis, ubi vivo filio nihil ex ufofrur 

I fiipererat Patti: Siautem filiusfam decedat, Pater 

in bonis adventitiis fàlvum retinebit ufumfru£tum, ad 

quemcunque etiam iila% pervenerint. Con£Dn. Bran* 

nerA. add.L.y.infin. Cad SC. Terttilt, 

$. III. Progredior jam ad alios modos finiendiDe motte; 

irfumfr. qui etiam ufiiifrtt&ui paterno applicari poflijnt. .* A^ 

Et quidemmorWnatCrali omnem uffamfr. tolliüitjure 

hoftro parirer & inforo expedifum eft. Dubium tan- Qà« fi &fc*< 

tum fecesfit, an fiufusfr. prdfe&hseredibusconcefius, "?5? fî 

llle hodie ad omnes heredes transnuttatur, an cum pn-* 

mi gradus herede finiaturjpfout hoc difpofitum eft in 

LAntiquttas 14. C. de UföfrSi (cH* communis legis intelleftus 

retineatur cufti Frahzkio adff%hJ.nim:1Lt ptito, 

non aliter hoc in foro decidertdum efle , cum & hodie 

ratio d. L. /^ftringat, quod ufusfruBu* ita nunquam red?« 

jet adfitamproprktatem; & fine dubio confticuensufum 

früftum, hoc fecundttrh Juris difpofitionem explicandum 

voluit. Aft quid fi ertprefle dicat conftrtuens* fiç Qui J fi omul- 

Titio omnibusque ejusdem fucceflbribiis&hanredrbu$£ ustoe ^ j 

Ufumfruétum relinquere velfe ? Subfiftere puto* fi di* us? 

xer'mt, omnibus defimdentibusâmhicfpeseu) rediturum 

G 5 efle

f4. PANDECT LIB/ VK TlTYW. 

* effe ufumfru'&om ad prôprietatem. Alitid , fi dixerk: 

% omnibus heredibw, quo cafu, cum & teftamentarii comprehendantur 

, minquam fperandus eft reditus. Sed 

quid fi tarnen & hoc veüt conftituenst numfte^^^H 

re fuft&iebitur, quo feudum francum hereditaria!-? 

Öi¥erfitatem utriusque jam demonftravi fupra Th. de 

Ufufi.%.4. Hoc adhuc adeo:ctim hodie&ant*paéfcorum 

fit efficacia"9?ut quamvis naturae negotii adverfeitvideantur> 

propria tarnen vi fuftineantur, fi nihil bonis 

tnoribus contrarium contineant, nihil obftare, quamobrem 

exceptione pa ai fe tueri nequeant heredes in 

univerfum omnes. Et tandem dico ^Remanent alii 

ufumfr u&um finiendi modi, licet morte heredumnon 

tollatur. E.G. Capitis diminutione, non ufu , vel maie 

utendo, ut hinc non omnis revertendi fpes decollet. 

Dcthorted- §. IV. Morte cîvili feu capitis deminutione ma- 

* li * xima & media toili ufumfr. jure noftro expeditum eft 

Xi pen. G de Ufitfr. & L. Sj.-mßn.jf. proficio* Et quam vis 

1 in foro noftro maxima?, capitis diminutions vix detur 

exemplum , ôc deportatio quoque ab ufu receflerit* & 

hinc nanc ufusfr. amisfionem non admittat Grœnwegen, 

de LU abrogat. ad L.i. h. t. bannum tarnen fuper-. 

eft, & fuftigatio, ut & condemnatio ad operas publicas 

quibus jura civitatis amitti probatum eft fupra lib. 4. tit. 

f. §. 7. & fiqq* ut hinc his modis etiam ufumfr. amitti 

nullus dubitem s ficuti hoc de pâtre bannito ufumfr. 

amittente afTerit Baroab Enenkel 2r.de prhileg. Parent, 

privileg. 4. cap.fin.n.7. Stamm, de Servitut.perfinal. Üb. 1. tit. 

n«batmöpro. j. cap. 401.7. Et quamvis hoc ad bannum Imperiale rewnciaiu 

ftringant, in banno autem provincial! ufumfr. patri (alvum 

manere exiftiment % Stamm, d. tit. j. cap. ^^33. 

Carpz. 2r. Qtim. qti.*p. n.sz. Attamen quatenus ufusfruaus

QUIBUS MODIS USUSFRUCTÜS £MITTITUR. « 

rrrrrrr. 

âw interrkorio banaienfisjierçjipjnirjjïundern amitti, 

venus eft, per tradita ad fit* dc Capit. minutis $. 8. Hoc 

pariter certum,bannito; filio, patrem ufumfruftum antça 

quasfitum non amitterejGaiL de Pac.PuMMb.z.Cify,n. 

37. Manz. Decif Pa/at. 80. tf^y.jq. 

$. V< Porro ufumfr. interitu rei amitti, expediturr. *M ltiftai 

eft> ex L~f3.jf.de Ufufr. adeo,ut nee reftitutifcasclibusreftiruatuv 

& ifi.'$»7- (& vero ratio eft Ufusfiv paterni, 

qui cum ad univerficatem bonorum adventitiorum 

fe extendati cert« rei interittr perire nequit g Do* 

mus enim combufta,5cex aliis bonis filii adventitiis reftituta, 

pariter adventiria erit> & fie Temper ufusfr. durante 

poteftate redintegrabittny Ehenckel d. privilege 4* 

Çap.fin, n. ^-/Gardas de Experifiscap. /#•». 24. quodjuri 

noftro non refragaturj ubi pariter inter ufumfr. univerr 

(brum bonorum & rerum fingularium differentia ilia 

ratione tfei peremta?» fed reftitutaejnculcatur 1+34.$. 2-jf* 

& Ufufr. I 

* Ji $> VI. Ultems male urendo ufumfr. fini» confiât Dt ***** 

ex §.3. eod.de Ufufr. &L*K>.fljfj. Inquopunâopatrem 

non melioris conditionis effe puto, nam & hie licet per 

naturam pater fit>de fa&o tarnen ßepius exiftit vkricus* 

Hincfi bonis filii male utatur, ilia corruropendo, alienando 

& diffipando, ipfiim ufumfr. amittere fit hunc ad 

filium redire, reäe aflerunt Dd. Enenkel d. primleg, 4. 

tap. fin. n. zj. Martin Mager, de advocatia armât, cap. i6* i 

n. 64. g? ßqq. Solet tarnen quandoque patri curator adjungi, 

ne administrations penitus ademta, débita laedatur 

reverentia* 

§. VII. Circa fru&us in cafum finki jBfusfru

j« PANDECT. LIB. VU. TIT. IV, Jg j • 

dem fit de jure CiviU per £.#?; £.*. L.8 ff. de ann. kgat. 

fed (alius cur» ratio habeatur^ an ager fatus & raitro 

'fbbaäus fuerity ttinc çjiim pralabore, mercedistfoco, 

fruéktls induftriales lucratur, eosque mox ad heredes 

iransmittit, Carpz. p. i. conß. f. dej. ii. n. 4. Berlich. p+$$\ 

Conclu/ 43. n.ff. Hartmann Piftoris f. /. qu. 24. n. 74«quod 

idemquoquein fru&ibus feudi obcinet in SaxoniaCarpz. 

0.3. conß. 32. def. 3. ubi*in def. 4. hoc quoque ad viduam^ 

d'otalitio fruentem applicar. Extra Saxoniam vero matüris 

licet fru&ibus decedens vidua, nihil ex his ad heredes 

transmittit. Myler ab Ehrenbach. GamologiPtinc. 

capj4. §. 15. Add. Henel. de dotalit.cap. n. Jure tamen 

Prutenico jus Saxonicum hoc paflu expreffe approbatum 

J.Prut.LHkp2st*3kf.i9, & 11. Quid vero-urea fhiaus 

pendentes feudi aliorum locorum praxi obtineat, 

dixi in Exam. Juris Feud. cap. if. qm, 14. 

§. IIX. Sicuti autem ufufru&uariusipfumjus ufusfruftus 

alteri cedendo nihil agir, fed ilium potius amitrit, 

fiin totum fe hoc jure âbdicare vohiemx. 66.ff.de 

Jut. dot. Franzk. adff. h+t,n. 8. commoditatem »utem 

alteri cedere non prohibetup,»t fcil. 5c haee cum jure cedents 

ilitereati per L.tf.jf.de Ußtfir. ka quo^tffcideîn in 

foro obtinere piÄtt**ion ttfttum in ufufr. ordinario« fed 

etiam in dotalitio vidu* nobi]is, quod fcil. haec dotalitio 

femet abdicando illud quidem amittat, difcedere tamen 

inde, & hoc alijhredere vel locartffine dubio posfit ; .verum 

ita, ut vidua decedente etiam ilia loâttio exfpiretï:| 

Berlich£^J>Cb«d;jfc,». £fc Catfpz. *. 2. Conß. 42.de/. 9. 

ftno 6cmjureretentionis vidu« in bonis defunâi marid 

compétente, idem juris effe cenfet Çarpz. f.2. Conß. 

2f. def. 16. 

TIT.

DE VSVFR, EAR. RER, QVE VSV CONS. 57 

|5 TITULUS V. 

VSVFRVCTVEARVM RERVM,QViÊ 

VSV CONSVMVNTVR, 

$. I. 

Ufcimfru&um verum in ejusmodi rebus conftitui,nequafiu(* 

^^tuse utendotfion confqmuntur, vulgo no tum eft. fruâi K 

Ne autem aliarum rerum fungibilium domini illa poteftate 

priventur>res (bas, quas in alterum plene translatas 

noluntjufufruâuario jure transferre, hic vero pe- 

IricuJum proprie ta tis concurrat, ne re confumpta, inanis 

proprietario reddatur a&io, Senatus mediante cau«*r 

tione fuccurrendum cenfui t, ut hac ratione, confumpta 

re> in effe&u confervetur proprietas, & ita > remedio 

cautionis jntroduâo, cœpitqu%/î uß/sjruäus haberi L.2. 

infin.jf. h. I. Quam ufusfruâus conftituendi rationem 

hodie adhuc obtinere, extra dubium efle puto : Hinc 

eveniente cafu,fecundum jura hoc titulo propofita pronunciandum. 

§. IL Praecipue autem fe exferit m foro hase mate-Deuxoreufu« 

ria, fi maritus uxorem omnium bonorum ufufruftua* fr»auaria 

riam conftituat, quo cafu & illa continentur, quas ufu °^* bd? 

confumuntur, arg.L. Ufufruftu legato 7. & L.defunäa f8. 

ff.de Ufofr. Carpz.jp.,j.Cij*d.f. quapropter uxori ufufru

5» •pAWDECT..WÄT^ni..«ir..T.- 

reftringéhdus eü ad res ifi'às* quiê proprium adœktunt 

ufumfru&um,. fed pro diverfitate rerum in bonis conr 

ftitmeatisdeprehenfarunuefiam quafiLjifusfruâus con* 

tinefötyjtt Gujus- ref efFeétus coafiftié m fècukate alienaftdî, 

quarn Mi lA irebus confiMfcptHibus refte vindieat 

ufufi*uftuaria,ob dominium per quafi ufamftuâumr 

translatum L.7.ff.h.t»&L quo fibertas utendiâc abutendi 

nafëitur L&*f*-*r& %*f:*od\ Hinc & uxor, ft res äfce § 

gibiles eafîi fortuite perierint, ad illarom reftitutionem 

obligabitur,cum eatenus non fpeci*t«y fed quantitatem 

debeatj quae cafu fortuite non périt I^mcendium zu C 

Si 'kétMêM. 

,**£*£** f. lit Verum cum e contrarfo Saxoniae afiarumrufufruâua*quequarundam 

provincianim WO* 

; moribus rnaritus fituftifruAuarius 

omnium uxoris paraphernaiium y (in dote? 

eninr dommii jure gaudet & 50. C. de/ur. dot.) dubiunv 

equicfem non erift> & hic latitare quafi ufumfruftumr 

cfiatenus res fehgibiles îlfatae : Attamen amaarimsea 

nomine ad cautionem pra?ftandam* obligetur * hic g$ 

tereundum non-eft? Sane hic argumentum pro I 

tiva fëntentia deducunt, ex tit Cncßde/ujjl dot. dent.ubi 

eum dbtis nomine non exigatur cautioyidem

DE USU-FR:. RER***UJE ÜSU CONSUM. 

tantutn loquuntur; Cautionis autem ufiifru&uariae difpar 

ratio eft : /Accedit quod I dote ad paraphernalia non 

valeat argumentum^dum ibi dominium I Jiic H É 

ufusfru&us transfertur; hinc non dubko, OBBB ^H 

nis ad fecuritatem uxoris fufficientibus fit deßitutus, 

hanccautionem ab ipfo exigi pofle. In H conveniunt^ 

quod fimaritus bona fua prodigere incipiat, uxor cm* 

tionem exigerez aut paraphernalia repetere poffit,natn 

& ho©H dote permißuns; £. H C.Jejur. dot. hinc& 

fequeftra-tio paraphernalium fibi locum vindicaret, fi ad« 

miniftrationi uxoris ha?c reftituere confultum non fit ; ; 

quod idem quoque de pâtre ufufruâuarioafleritCarpz, 

P. 2„ C to.d.g. n. 10. quod non admitto I quia hune in fpecie 

jus noftrum a cautione ufufruôuaria libérât. L. Cum 

oportet 6".$. nonautemuL.ult.^.4.C. de bon. quœ lib. CoÙÙ 

Rauchbar. HI ^30. n. 24. Modeft. Piß. p. 1. qu.tf.n.f* 

• I IIV. De remiffione cautionis in quafi ufufhi&u 0 *"^^* 

varie difceptant. Negativa iliis placet » qui cautioner» ca 

hanc de fiibftantia quafiufbsfru&us effe aflerunt, utpo-*; 

te cum SCto introduâa fit JL 2, in fin. ibi ; fed remédia in- i 

ttoduäo cœpit quafi* ußußuBus haberiß', h. t. Quicquid enim 

Lex exigitIH fubftantia negotii reputarar. Hilliger 

in Donell. J. 10. cap. 4. Ut. Ê. Gaiüus üb. 2. obf. 46. n. 3. 

Verum fi intentio hujus cautionis attendatur , illam 

non ad conftituendum ufumfru&um > fed ad conferyandam 

proprietatem fëu recuperandum prëtiuxn in 

c^fum finiti ufusfruflus pertinere* in propatuio eft. 

Unde fi teftator fiduciam conceperit de ufufruâuario, 

& eapropter ittum cautione gravare nolit, non videos 

quare fuftineri non debeat hie quafi ufusfruäus, Lud«welL 

co?nmeMuInß*t.§. 2. h. î*n. Äii-nius ad eund. §. «, ^JPaÄo fieri po. 

Muko'tninus dubito > fi inteKiYi«osihujus generis-ufus¥ teft# 

H 1 fru-

BfflBiSIaa è ' # t A N D E CT, LIB, Vt^rtTFV^g|^ J 

fruftus conftitueretur » pa&o hanc cautianem remitti 

pofle, etiamfi de fubftantia ha^c foret ; fine dubio enim 

in iavorem proprietarii induâa hsec.cautk) eft, çui renunciare 

poterit, non obftante legis provifione ; Infuper 

b etiam, cum contraria paftio jure non improbetur, & 

moribus hodiernis pafta per fe efficaciam habeant, fi 

nihil turpitudinis contineant, procul dubio in foro noftro 

fuftinebitur cautioms remiflio. 

De differentia §. V. Sed dubiunt ita reraanet, fi inter vivos hac 

quafi ufusfir. ratione conftituatur4ufusfruftus, an non in effeâu de^ 

* mlIt * generet inmuçuum? Ita exiftimat Carpz.lib.6.Rtjfr.su 

I n.23. ufumfruéhim rerum fungibilium continere mutuum; 

cui adftipulantur omnes iJii, quiexiftimant,quafi 

ufumfruftum inter vivos conftituinon po!Te> Ungepauer 

Exerc^Juß. 6. qu.9. Lud well, ad S. z. I. de Ufitfr. n.J. \ 

Et fane, fi citra prayudicium quis rem hancconiideret, 

mutuum quoque fine ufuris ad dies vitas, vel diminuù 

capitis paâo concedi pofie, haut facile negaverit; 

1 quo ipfo corruent ilia? differentiae, quas inter mutuum 

& quafi ufumfruâum fie conftituunt, de quibus vid.WiC 

fenbach mdff. Fat. î. D. is* tb. sj. Verurb4juia moris hue] 

usque non fuit, mutuum fub ilia determinatione con« 

cedere, fed fi cafus ille eveniat, plerumque his verbis utimur: 

fca£ cautione nulla opus erit, 

quae tamen praeftandajn ufufruftu §. 21. h. t. Deinde in 

mutuo revocationi obnoxia fors erit, quandocunque 

>ô* libuerit; nulloenim tempore adjefto, CreditorWiberurW 

eft i quando fortem revocare velit. Quod fi vero 

I ufuai

DE ÜSUFft. RER. QU^ÜSU CONS UM. 6i 

ufiimfruéhim dixeris, ceffabk revocatio, nifi morte yel 

capitis ditninutione finito ufufruftu, L.fin.jf;h. t. & ita 

intelligendi funt, qui conftitutionem quafi ufusfruâus 

etiam inter vivos adrnittunt, Bachov.adTeatLJP

DE REfcVlNDlQ£TIOJ|E. m fumendi * donec fupervenerk verw ...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?