Suprapubische katheter verwisselen (1.7) - Mosae zorggroep

Voorbehouden – en risicovolle handelingen
Urogenitaal:
Suprapubische katheter verwisselen (1.7)
Ingangsdatum
Evaluatiedatum
Identificatiecode
Documenteigenaar
ID code vervallen document
Vaststelling RvB
Advies CCR
Advies/instemming OR
1 oktober 2010
1 oktober 2012
04/A/10.09.09/1
R. Hof / M. Vanhautem, Verpleegkundigen
n.v.t
9 september 2010
n.v.t
n.v.t
Pag. 1 van 4 4/A/10.09.09/1

Urogenitaal: Suprapubische katheter verwisselen (1.7)
Doel Het op aseptische wijze verwisselen van een buikkatheter,
gelegen boven het schaambeen, met als doel een continue
afvloed van urine te bewerkstelligen.
Opmerking; dit is een voorbehouden handeling
Zorg voor een uitvoeringsverzoek van de arts!
Indien de katheter is of wordt verwijderd dient binnen één
uur een nieuwe katheter te worden ingebracht.
Indicaties Indicatiestelling door de arts. Voorbeelden:
- Urineretentie;
- afwijkingen urinewegen;
- verstopte katheter.
Contra-indicaties Meest voorkomende:
‘verse’ fistel/ nog niet goed gevormd fistelkanaal.
Mogelijke
complicaties
Benodigde
materialen
Voorbereiding
Meest voorkomende:
- infectie van de wond of van de urinewegen;
- ballon kan niet leeggezogen worden;
- vroegtijdige sluiting van fistelkanaal.
- Onsteriele gaasjes (10 x 20cm)
- Desinfectans: alcohol 70%
- 1 bekkentje
- steriel bakje met 6 wattenbollen
- flacon steriel water 20 ml
- Afdekdoek
- katheter (+ 1 reserve); door arts voorgeschreven
of katheter die in situ is
- 2 paar onsteriele handschoenen
- 1 paar steriele handschoenen
- Urinezak
- aquadest 10 ml ampul
- 2 x 10 cc spuiten
- Urotainer
- bakje met warm water
- 1 verpakking splitgazen 10 x 10 cm
- pleister/leucopor
- glijmiddel of instillagel
- Onsteriele gazen 5 x 5 cm
- Katheterklem
- Scheermes (zonodig)
- Afvalzakje
Het gebruik van katheterisatiesets heeft de voorkeur. Met
behulp van een katheterisatieset kan een steriel veld worden
gecreëerd en wordt aseptisch werken bevorderd. Controleer
de inhoud op bovenstaande materialen.
1. Informeer de cliënt over het doel en het verloop van de
handeling en mogelijke gevolgen (branderig gevoel).
2. Zorg voor voldoende privacy en zet als mogelijk bed op
werkhoogte.
3. Desinfecteer het werkblad met onsteriel gaas met alcohol
70%.
4. Zet alles klaar op een schoon en ruim werkvlak.
Pag. 2 van 4 4/A/10.09.09/1

Voorbereiding
(vervolg)
Uitvoering
5. Handen wassen.
6. Onsteriele handschoenen aantrekken.
7. Vul zo nodig een spuit met aquadest.
8. Hang een nieuwe katheterzak klaar om aan te koppelen.
9. Installeer de cliënt in de juiste houding.
De handeling bij voorkeur met 2 personen uitvoeren!
1. Leg het urotainer zakje in de kom met warm water.
2. Zet de katheterklem op de katheter.
3. Koppel de katheter los van de urinezak en sluit het
urotainer zakje aan op de katheter om de blaas te vullen
(conform protocol blaasspoelen met een
blaasspoelzakje/urotainer).
4. Als het urotainerzakje is leeggelopen in de blaas, de
urotainer afsluiten met een klem.
5. Zuig met een spuit het totale volume uit de
katheterballon.
6. Verwijder het verbandmateriaal.
7. Verwijder de suprapubische katheter dichtgeknepen.
*Als de ballon leeg is, is de vorm soms niet rond maar
plat. De katheter kan bij het uithalen ‘haken’.
8. Als je bij het uithalen van de katheter op weerstand stuit:
Gebruik instillagel om het verwijderen te
vergemakkelijken en/of spuit 1 ml vloeistof terug in de
ballon en probeer de katheter opnieuw te verwijderen.
9. Trek de onsteriele handschoenen uit.
10. Trek nieuwe onsteriele handschoenen aan.
11. Bevochtig de wattenbollen in bakje met steriel water en
reinig rondom de fistelingang met de wattenbollen.
12. Gebruik steeds een nieuwe wattenbol en veeg van de
insteekopening af naar buiten.
13. Breng het glijmiddel aan, rond de insteekopening of op
de katheter.
14. Trek de handschoenen uit.
15. Trek de steriele handschoenen aan.
16. Neem met de dominante hand de aangereikte (collega)
katheter uit de verpakking, zonder de buitenverpakking
aan te raken.
17. Haal de katheter uit de binnenverpakking en schuif deze
zover naar binnen in de fistelopening totdat hij in de
blaas zit. Let op hoever de vorige katheter in de blaas
heeft gezeten en probeer deze lengte aan te houden.
18. Vul het ballonnetje van katheter met zoveel ml aquadest
als staat aangegeven op de verpakking van de katheter
(of volgens voorschrift arts).
19. Verwijder de dop van de urinezak.
20. Bevestig slang urinezak aan de katheter.
21. De katheter aantrekken, zachtjes naar buiten, tot er
weerstand gevoeld wordt. Fixeer de katheterslang op
buik of bovenbeen.
22. Verbind zonodig de uittredeplaats. Breng het eerste
splitgaas met de opening opzij aan, het tweede splitgaas
in de tegenovergestelde richting.
23. Trek de steriele handschoenen uit.
24. Plak de gazen vast met pleister/leucopor.
Pag. 3 van 4 4/A/10.09.09/1

Nazorg 1. Installeer de cliënt in een prettige houding.
2. Het materiaal op de juiste wijze opruimen.
3. Was de handen.
4. Urinezak na 1 week vernieuwen. Eventueel eerder bij
lekkage of hevige reuk. Een eenmaal afgekoppelde zak
mag niet meer worden aangekoppeld.
5. Zak 3 x daags leegmaken.
6. Rapporteer de handeling, de noodzakelijke gegevens in
het zorgdossier; noteer datum van het inbrengen en de
balloninhoud.
Handeling mag
uitgevoerd worden
door
- Arts
- Verpleegkundige niveau 4+5
Pag. 4 van 4 4/A/10.09.09/1