Juni 2012 - Stichting Oikos

8
OIKOS NIEUWS #66 juni 2012
DE CEDER EN DE SAXOFOON
IMPROVISEREND
NAAR EEN
DUURZAME
SAMENLEVING
Al 25 jaar wordt er gesproken over duurzame
ontwikkeling. Maar waarom laat een
definitieve omslag naar duurzaamheid
nog steeds op zich wachten? Die vraag
staat centraal in De ceder en de saxofoon.
Christiaan Hogenhuis pleit in zijn nieuwe
boek voor een radicale koerswending in
het werken aan duurzame ontwikkeling.
De term ‘duurzame ontwikkeling’ werd
voor het eerst gebruikt in 1987, toen
Our Common Future (het zogenaamde
Brundtlandrapport) verscheen. Vanaf de
VN-conferentie over Milieu en Ontwikkeling
van 199 in Rio de Janeiro werd duurzame
ontwikkeling erkend als uitgangspunt voor
het beleid van de Verenigde Naties.
Vijfentwintig jaar zijn verstreken sinds het
verschijnen van Our Common Future en deze
zomer vindt de conferentie Rio+ 0 plaats.
Overal borrelt het van de duurzame initiatieven:
bij burgers, in bedrijven, op scholen,
in kerken etc. Toch blijft een echte doorbraak
naar een duurzame en rechtvaardige wereld
uit. Ondanks de inspanning voor de Millenniumdoelen
is armoede en ongelijkheid
eerder toegenomen, dan afgenomen.
Ondertussen groeit de Mondiale Ecologische
Voetafdruk al maar door. We hebben voor
onze manier van leven eigenlijk al drieëneenhalve
aardbol nodig.
Op basis van het werk van Oikos op het
gebied van duurzame ontwikkeling, wijst
Hogenhuis in zijn boek een aantal oorzaken
aan voor de trage voortgang op dit gebied.
Het werk van de talloze organisaties, bedrijven
en burgergroepen is sterk versnipperd.
Er is nog veel onenigheid over de betekenis
van de begrippen welvaart, groei, en duurzaamheid
en over de vraag of welvaart en
groei samen kunnen gaan met duurzaamheid.
Ook zijn er nog te weinig aansprekende
Recensies
“Hogenhuis maakt inzichtelijk dat er al heel
veel goede initiatieven zijn. [..] Het komt er
nu op aan de trein in beweging te krijgen”
Jan Hoogland – Christen Democratische
Verkenningen
“Zes jaar na zijn mooie ‘Leven alsof het niet
op kan’ schreef Oikos medewerker Christiaan
Hogenhuis een nieuw boek: ‘De ceder en de
saxofoon’. Daarin vraagt hij zich af hoe het
komt dat de omslag naar echte welvaart op
basis van duurzame ontwikkeling nog steeds
op zich laat wachten.
Hogenhuis analyseert oorzaken in de samenleving,
de economie en de mens en pleit voor
improvisatie als leidraad bij maatschappelijke
en persoonlijke gedragsverandering.
Wie het boek uit heeft, is meer dan vijfentwintig
jaar na het Brundtland rapport en
‘Goudzwaard en De Lange’ weer helemaal bij
en weet wat voor hervormingen in de
economische crisis van vandaag echt nodig
zijn.”
Kees Tinga – Kerk en Milieu
De insteek van het boek op duurzaamheid
en gerechtigheid (en waar deze botsen) vond
ik heel herkenbaar. De focus ligt terecht op
kwaliteit van leven en waarden. We moeten
nu beginnen met de zoektocht naar welke
woorden en beelden je kunt gebruiken om
mensen mee te krijgen.
Martine Vonk – Noach Alliantie,
Partijcommissie Duurzaamheid ChristenUnie
De discussie zou, zoals Oikos-onderzoeker
Christiaan Hogenhuis in dit boek betoogt,
moeten gaan over onze strategie om een
duurzame, rechtvaardige economie en samenleving
te bereiken. Die strategie kan niet
alleen gericht zijn op de markt of individuele
particuliere initiatieven, ze zal ook sterk
moeten inzetten op economische en politieke
systeemveranderingen. En daarvoor hebben
we een overheid.
Janne Nijman – Lid Strategisch Beraad CDA
– Eindhovens Dagblad
AUTEUR CHRISTIAAN HOGENHUIS
UITGEVER DAMON/OIKOS/
KERK EN WERELD, 01
ISBN 978 9 6036 0 6 8
PAGINA’S 3 0
PRIJS € 27,90
beelden van hoe een duurzame toekomst
eruit zou kunnen zien en wat deze aan
welvaart en welzijn oplevert.
De ceder en de saxofoon pleit voor een
radicale koerswending in het werken aan
duurzame ontwikkeling. Het gaat dan om
een koerswending naar samenwerking.
Daarbij nemen we afscheid van ideologische
scherpslijperij, ten gunste van het zoeken
naar een gedeelde toekomstvisie. Het boek
pleit voor samenwerking op basis van creatieve
verbeelding, experimenteren en onderling
afstemmen. Improviseren noemt Hogenhuis
dat in één woord.
Het boek bespreekt relevante sociaalwetenschappelijke
inzichten omtrent maatschappelijke
verandering en gedragsverandering.
Ook wordt een poging ondernomen tot het
uiteenrafelen van de discussie over welvaart,
groei, de eisen van ontwikkeling en rechtvaardigheid
en de grenzen van duurzaamheid.
Tot slot geeft Hogenhuis een voorzet voor
een maatschappelijke strategie van improvisatie,
gericht op een diepgaande transitie
naar een meer volwassen benadering van de
economie, waarin welvaart en welzijn zich
ontwikkelen zonder per se te groeien. Daarmee
gaan we naar een duurzame welvaart,
die niet staat voor een hoeveelheid geld,
maar voor de mate waarin we een goed
leven kunnen leiden.
Wie goed om zich heen kijkt merkt dat het
improviseren op een volwassen economie
en duurzame welvaart al volop gaande is.
Maar het ontbreekt nog aan de benodigde
afstemming. Pas als organisaties, bedrijven,
overheden en burgers hun uiteenlopende
acties en keuzes meer op elkaar laten aansluiten,
komt een echte beweging op gang
en breekt een duurzame samenleving
definitief door.